Jātakapāḷi-1

8866

506. Campeyyajātakaṃ (10)

506. The Campeyya Jātaka (10)

506. Campeyyajātakaṃ (10)

8867

240.

8868

Kā nu vijjurivābhāsi, osadhī viya tārakā;

Who are you, shining like lightning, like a star-herb?

Ai là người tỏa sáng như tia chớp, như vì sao thần dược?

8869

Devatā nusi gandhabbī, na taṃ maññāmi mānusiṃ^* .

Are you a deity or a gandhabbī? I do not think you are human.

Ngài là nữ thần hay Gandhabba? Tôi không nghĩ ngài là người phàm.

8870

241.

8871

Namhi devī na gandhabbī, na mahārāja mānusī;

I am not a deity, nor a gandhabbī, nor a human, great king;

Tôi không phải nữ thần, cũng không phải Gandhabba, hỡi đại vương, cũng không phải người phàm;

8872

Nāgakaññāsmi bhaddante, atthenamhi idhāgatā.

I am a Nāga maiden, venerable sir, I have come here for a purpose.

Hỡi hiền giả, tôi là nữ thần Nāga, tôi đến đây vì một mục đích.

8873

242.

8874

Vibbhantacittā kupitindriyāsi, nettehi te vārigaṇā savanti;

Your mind is agitated, your senses are disturbed, streams of tears flow from your eyes;

Tâm ngài bối rối, các căn bị khuấy động, nước mắt tuôn chảy từ mắt ngài;

8875

Kiṃ te naṭṭhaṃ kiṃ pana patthayānā, idhāgatā nāri tadiṅgha brūhi.

What have you lost, or what do you desire, O lady, that you have come here? Please tell me this.

Hỡi nữ nhân, ngài mất gì, hay đang mong cầu gì mà đến đây? Xin hãy nói cho tôi biết điều đó.

8876

243.

8877

Yamuggatejo uragoti cāhu, nāgoti naṃ āhu janā janinda;

That one of fierce might, whom people call a serpent, O king, whom people call a Nāga;

Hỡi vua, người có oai lực lớn, người đời gọi là rắn, gọi là Nāga;

8878

Tamaggahī puriso jīvikattho, taṃ bandhanā muñca patī mameso.

A man, seeking a livelihood, seized him. Release him from bondage; he is my husband.

Một người đàn ông vì kế sinh nhai đã bắt ông ấy, xin hãy giải thoát chồng tôi khỏi sự trói buộc.

8879

244.

8880

Kathaṃ nvayaṃ balaviriyūpapanno, hatthatta^* māgacchi vanibbakassa;

How did this one, endowed with strength and vigor, fall into the hands of a hunter?

Làm sao người này có sức mạnh và nghị lực mà lại rơi vào tay của một kẻ buôn bán?

8881

Akkhāhi me nāgakaññe tamatthaṃ, kathaṃ vijānemu gahītanāgaṃ.

Explain this matter to me, Nāga maiden, how can we know the captured Nāga?

Hỡi nữ thần Nāga, hãy kể cho tôi nghe sự việc đó, làm sao chúng tôi có thể biết được con Nāga bị bắt?

8882

245.

8883

Nagarampi nāgo bhasmaṃ kareyya, tathā hi so balaviriyūpapanno;

The Nāga could turn a city to ashes, for he is indeed endowed with strength and vigor;

Con Nāga có thể biến một thành phố thành tro bụi, vì nó có sức mạnh và nghị lực như vậy;

8884

Dhammañca nāgo apacāyamāno, tasmā parakkamma tapo karoti.

But the Nāga, revering the Dhamma, therefore strives and practices asceticism.

Nhưng con Nāga đang tôn kính Pháp, vì vậy nó đang tinh tấn thực hành khổ hạnh.

8885

246.

8886

Cātuddasiṃ pañcadasiṃ^* ca rāja, catuppathe sammati nāgarājā;

On the fourteenth and fifteenth days, O king, the Nāga king sits at the crossroads;

Hỡi vua, vào ngày 14 và 15, vua Nāga ngồi ở ngã tư đường;

8887

Tamaggahī puriso jīvikattho, taṃ bandhanā muñca patī mameso.

A man, seeking a livelihood, seized him. Release him from bondage; he is my husband.

Một người đàn ông vì kế sinh nhai đã bắt ông ấy, xin hãy giải thoát chồng tôi khỏi sự trói buộc.

8888

247.

8889

Soḷasitthisahassāni, āmuttamaṇikuṇḍalā;

Sixteen thousand women, adorned with jeweled earrings,

Mười sáu ngàn nữ nhân,

8890

Vārigehasayā nārī^* , tāpi taṃ saraṇaṃ gatā.

Residing in water-houses, those women also have taken refuge in him.

Đeo vòng tay ngọc ngà, sống trong cung điện nước, cũng đã đến nương tựa ngài.

8891

248.

8892

Dhammena mocehi asāhasena, gāmena nikkhena gavaṃ satena;

Release him righteously, not by force, with a village, a nishka, and a hundred cows;

Hãy giải thoát nó một cách hợp Pháp, không dùng bạo lực, bằng một ngôi làng, một đồng vàng, một trăm con bò;

8893

Ossaṭṭhakāyo urago carātu, puññatthiko muñcatu bandhanasmā.

Let the serpent, having given up his body, wander freely; let the one seeking merit release him from bondage.

Hãy để con rắn được thả tự do, người làm phước hãy giải thoát nó khỏi sự trói buộc.

8894

249.

8895

Dhammena mocemi asāhasena, gāmena nikkhena gavaṃ satena;

I will release him righteously, not by force, with a village, a nishka, and a hundred cows;

Tôi giải thoát nó một cách hợp Pháp, không dùng bạo lực, bằng một ngôi làng, một đồng vàng, một trăm con bò;

8896

Ossaṭṭhakāyo urago carātu, puññatthiko muñcatu bandhanasmā.

Let the serpent, having given up his body, wander freely; let the one seeking merit release him from bondage.

Hãy để con rắn được thả tự do, người làm phước hãy giải thoát nó khỏi sự trói buộc.

8897

250.

8898

Dammi nikkhasataṃ ludda, thūlañca maṇikuṇḍalaṃ;

I will give you a hundred nishkas, O hunter, and a large jeweled earring;

Hỡi kẻ săn bắt, tôi sẽ cho một trăm đồng vàng, một chiếc vòng ngọc lớn;

8899

Catussadañca pallaṅkaṃ, umāpupphasarinnibhaṃ.

And a four-legged couch, resembling an umā flower.

Và một chiếc ghế bành bốn chân, giống như hoa Umā.

8900

251.

8901

Dve ca sādisiyo bhariyā, usabhañca gavaṃ sataṃ;

And two beautiful wives, and a hundred cows with a bull;

Hai người vợ xinh đẹp, và một trăm con bò đực;

8902

Ossaṭṭhakāyo urago carātu, puññatthiko muñcatu bandhanasmā.

Let the serpent, having given up his body, wander freely; let the one seeking merit release him from bondage.

Hãy để con rắn được thả tự do, người làm phước hãy giải thoát nó khỏi sự trói buộc.

8903

252.

8904

Vināpi dānā tava vacanaṃ janinda, muñcemu naṃ uragaṃ bandhanasmā;

Even without a gift, by your word, O king, we will release the serpent from bondage;

Hỡi vua, dù không có quà tặng, theo lời ngài, chúng tôi sẽ giải thoát con rắn khỏi sự trói buộc;

8905

Ossaṭṭhakāyo urago carātu, puññatthiko muñcatu bandhanasmā.

Let the serpent, having given up his body, wander freely; let the one seeking merit release him from bondage.

Hãy để con rắn được thả tự do, người làm phước hãy giải thoát nó khỏi sự trói buộc.

8906

253.

8907

Mutto campeyyako nāgo, rājānaṃ etadabravi;

The Campeyya Nāga, being released, said this to the king:

Nāga Campeyya đã được giải thoát, nói với nhà vua rằng:

8908

Namo te kāsirājatthu, namo te kāsivaḍḍhana;

Homage to you, O King of Kāsī, homage to you, O promoter of Kāsī;

Kính chào ngài, vua xứ Kāsī, kính chào ngài, người làm rạng danh Kāsī;

8909

Añjaliṃ te paggaṇhāmi, passeyyaṃ me nivesanaṃ.

I raise my hands in salutation to you; please visit my dwelling.

Tôi chắp tay cung kính ngài, xin ngài hãy đến thăm nhà tôi.

8910

254.

8911

Addhā hi dubbissasametamāhu, yaṃ mānuso vissase amānusamhi;

Indeed, they say it is difficult to trust, when a human trusts a non-human;

Quả thật, người ta nói rằng thật khó tin tưởng, khi con người tin tưởng phi nhân;

8912

Sace ca maṃ yācasi etamatthaṃ, dakkhemu te nāga nivesanāni.

But if you ask me for this, O Nāga, we shall see your dwellings.

Nếu ngài cầu xin tôi điều đó, hỡi Nāga, chúng tôi sẽ đến thăm nhà của ngài.

8913

255.

8914

Sacepi^* vāto girimāvaheyya, cando ca suriyo ca chamā pateyyuṃ;

Even if the wind were to carry away a mountain, and the moon and sun were to fall to the earth;

Dù gió có thể cuốn núi đi, mặt trăng và mặt trời có thể rơi xuống đất;

8915

Sabbā ca najjo paṭisotaṃ vajeyyuṃ, na tvevahaṃ rāja musā bhaṇeyyaṃ.

And all rivers were to flow upstream, I would never, O king, speak a lie.

Tất cả các con sông có thể chảy ngược dòng, nhưng hỡi vua, tôi sẽ không bao giờ nói dối.

8916

256.

8917

Nabhaṃ phaleyya udadhīpi susse, saṃvaṭṭaye^* bhūtadharā vasundharā;

The sky might split, the ocean might dry up, the earth, the supporter of beings, might be destroyed;

Trời có thể nứt, biển có thể khô cạn, trái đất có thể bị hủy diệt;

8918

Siluccayo meru samūlamuppate^* , na tvevahaṃ rāja musā bhaṇeyyaṃ.

Mount Meru, the king of mountains, might be uprooted, but I would never, O king, speak a lie.

Núi Meru có thể bị nhổ bật gốc, nhưng hỡi vua, tôi sẽ không bao giờ nói dối.

8919

257.

8920

Addhā hi dubbissasametamāhu, yaṃ mānuso vissase amānusamhi;

Indeed, they say it is difficult to trust, when a human trusts a non-human;

Quả thật, người ta nói rằng thật khó tin tưởng, khi con người tin tưởng phi nhân;

8921

Sace ca maṃ yācasi etamatthaṃ, dakkhemu te nāga nivesanāni.

But if you ask me for this, O Nāga, we shall see your dwellings.

Nếu ngài cầu xin tôi điều đó, hỡi Nāga, chúng tôi sẽ đến thăm nhà của ngài.

8922

258.

8923

Tumhe khottha ghoravisā uḷārā, mahātejā khippakopī ca hotha;

You are indeed terrible and mighty, highly potent, and quick to anger;

Các ngươi là những loài có nọc độc khủng khiếp, oai lực lớn và dễ nổi giận;

8924

Maṃkāraṇā^* bandhanasmā pamutto, arahasi no jānituye^* katāni.

Released from bondage on my account, you ought to know what we have done.

Vì tôi mà các ngươi được giải thoát khỏi sự trói buộc, các ngươi nên biết ơn những gì chúng tôi đã làm.

8925

259.

8926

So paccataṃ niraye ghorarūpe, mā kāyikaṃ sātamalattha kiñci;

May he, personally, in a terrible hell, not attain any bodily comfort;

Kẻ nào không biết ơn việc làm đó, kẻ đó sẽ bị đọa vào địa ngục khủng khiếp, không được hưởng chút an lạc nào về thân;

8927

Peḷāya baddho maraṇaṃ upetu, yo tādisaṃ kammakataṃ na jāne.

Bound in a basket, may he meet death, he who does not know such a deed performed.

Bị trói trong hộp, kẻ đó sẽ phải chết.

8928

260.

260.

260.

8929

Saccappaṭiññā tavamesa hotu, akkodhano hohi anupanāhī;

May this be your true promise: be free from anger, free from resentment;

Nguyện cho lời hứa của ngài là chân thật, hãy không sân hận, không oán thù;

8930

Sabbañca te nāgakulaṃ supaṇṇā, aggiṃva gimhesu^* vivajjayantu.

And may all Supaṇṇas avoid your Nāga clan, as one avoids fire in summer.

Nguyện cho tất cả dòng dõi Nāga của ngài tránh xa loài Garuda như tránh lửa vào mùa hè.

8931

261.

261.

261.

8932

Anukampasī nāgakulaṃ janinda, mātā yathā suppiyaṃ ekaputtaṃ;

You pity the Nāga clan, O king, just as a mother pities her beloved only son;

Hỡi vua, ngài từ bi với dòng dõi Nāga, như mẹ từ bi với đứa con trai duy nhất yêu quý;

8933

Ahañca te nāgakulena saddhiṃ, kāhāmi veyyāvaṭikaṃ uḷāraṃ.

And I, together with your Nāga clan, will perform excellent service.

Tôi và dòng dõi Nāga của tôi sẽ làm những việc phục vụ cao quý cho ngài.

8934

262.

262.

262.

8935

Yojentu ve rājarathe sucitte, kambojake assatare sudante;

Indeed, let them harness the beautifully adorned royal chariots, and the well-trained Kamboja mules;

Hãy thắng những cỗ xe hoàng gia được trang trí đẹp đẽ, những con la Campuchia được thuần hóa tốt;

8936

Nāge ca yojentu suvaṇṇakappane, dakkhemu nāgassa nivesanāni.

And let them harness Nāgas with golden trappings; we shall see the Nāga's abodes.

Và hãy thắng những con Nāga với yên vàng, chúng ta sẽ đến thăm nhà của Nāga.

8937

263.

263.

263.

8938

Bherī mudiṅgā^* paṇavā ca saṅkhā, avajjayiṃsu uggasenassa rañño;

Drums, mudiṅgas, paṇavas, and conches sounded for King Uggasena;

Trống, trống lớn, tù và và ốc tù và vang lên cho vua Uggasena;

8939

Pāyāsi rājā bahusobhamāno, purakkhato nārigaṇassa majjhe.

The king departed, greatly resplendent, escorted amidst the assembly of women.

Nhà vua lên đường thật lộng lẫy, được đoàn nữ nhân vây quanh.

8940

264.

264.

264.

8941

Suvaṇṇacitakaṃ bhūmiṃ, addakkhi kāsivaḍḍhano;

The King of Kāsī saw the ground adorned with gold,

Người làm rạng danh Kāsī đã thấy một vùng đất được trang trí bằng vàng;

8942

Sovaṇṇamayapāsāde, veḷuriyaphalakatthate.

And golden palaces, spread with sapphire slabs.

Những cung điện bằng vàng, được lát bằng ngọc lưu ly.

8943

265.

265.

265.

8944

Sa rājā pāvisi byamhaṃ, campeyyassa nivesanaṃ;

That king entered the splendid abode of Campeyya,

Vị vua ấy bước vào cung điện nguy nga, nhà của Campeyya;

8945

Ādiccavaṇṇasannibhaṃ, kaṃsavijju pabhassaraṃ.

Resembling the color of the sun, shining like a bronze flash of lightning.

Rực rỡ như màu mặt trời, sáng chói như ánh chớp đồng.

8946

266.

266.

266.

8947

Nānārukkhehi sañchannaṃ, nānāgandhasamīritaṃ;

Covered with various trees, fragrant with various scents;

Được che phủ bởi nhiều loại cây, tỏa hương thơm ngát;

8948

So pāvekkhi kāsirājā, campeyyassa nivesanaṃ.

So the King of Kāsī entered the abode of Campeyya.

Vua xứ Kāsī đã bước vào nhà của Campeyya.

8949

267.

267.

267.

8950

Paviṭṭhasmiṃ kāsiraññe, campeyyassa nivesanaṃ;

When the King of Kāsī had entered Campeyya's abode,

Khi vua xứ Kāsī bước vào nhà của Campeyya;

8951

Dibbā tūriyā pavajjiṃsu, nāgakaññā ca naccisuṃ^* .

Divine musical instruments played, and Nāga maidens danced.

Những nhạc khí trời vang lên, và các nữ thần Nāga nhảy múa.

8952

268.

268.

268.

8953

Taṃ nāgakaññā caritaṃ gaṇena, anvāruhī kāsirājā pasanno;

The King of Kāsī, delighted, ascended with the group of Nāga maidens;

Được đoàn nữ thần Nāga vây quanh, vua xứ Kāsī hoan hỷ đi theo;

8954

Nisīdi sovaṇṇamayamhi pīṭhe, sāpassaye^* candanasāralitte.

He sat on a golden seat, covered with fragrant sandalwood paste.

Ngài ngồi trên chiếc ghế vàng, được tẩm hương gỗ đàn hương.

8955

269.

269.

269.

8956

So tattha bhutvā ca atho ramitvā, campeyyakaṃ kāsirājā avoca;

Having eaten and delighted there, the King of Kāsī then spoke to Campeyya:

Sau khi ăn uống và vui chơi ở đó, vua xứ Kāsī nói với Campeyya:

8957

Vimānaseṭṭhāni imāni tuyhaṃ, ādiccavaṇṇāni pabhassarāni;

"These excellent mansions of yours, resembling the sun, are resplendent;

Những cung điện tuyệt vời này của ngài, rực rỡ như màu mặt trời và sáng chói;

8958

Netādisaṃ atthi manussaloke, kiṃ patthayaṃ^* nāga tapo karosi.

Nothing like this exists in the human world. What do you desire, O Nāga, that you practice asceticism?"

Không có gì tương tự ở thế giới loài người, hỡi Nāga, ngài tu khổ hạnh để cầu mong điều gì?

8959

270.

270.

270.

8960

Tā kambukāyūradharā suvatthā, vaṭṭaṅgulī tambatalūpapannā;

"Those maidens, wearing conch bracelets, beautifully dressed, with rounded fingers and red palms,

Những cô gái đó đeo vòng tay và vòng cổ, mặc y phục đẹp, ngón tay thon dài, lòng bàn tay đỏ thắm;

8961

Paggayha pāyenti anomavaṇṇā, netādisaṃ atthi manussaloke;

Of excellent complexion, offer drinks. Nothing like this exists in the human world;

Họ nâng chén mời uống, có vẻ đẹp vô song, không có gì tương tự ở thế giới loài người;

8962

Kiṃ patthayaṃ nāga tapo karosi.

What do you desire, O Nāga, that you practice asceticism?"

Hỡi Nāga, ngài tu khổ hạnh để cầu mong điều gì?

8963

271.

271.

271.

8964

Najjo ca temā puthulomamacchā, āṭā^* sakuntābhirudā sutitthā;

"And these rivers of yours, with large-scaled fish, frequented by birds, with good bathing places;

Những con sông đó có nhiều cá có vảy lớn, có nhiều chim hót ríu rít, có những bến nước đẹp;

8965

Netādisaṃ atthi manussaloke, kiṃ patthayaṃ nāga tapo karosi.

Nothing like this exists in the human world. What do you desire, O Nāga, that you practice asceticism?"

Không có gì tương tự ở thế giới loài người, hỡi Nāga, ngài tu khổ hạnh để cầu mong điều gì?

8966

272.

272.

272.

8967

Koñcā mayūrā diviyā ca haṃsā, vaggussarā kokilā sampatanti;

"Cranes, peacocks, divine swans, and cuckoos with sweet voices fly about;

Sếu, công, thiên nga và chim cu gáy có tiếng hót du dương bay lượn;

8968

Netādisaṃ atthi manussaloke, kiṃ patthayaṃ nāga tapo karosi.

Nothing like this exists in the human world. What do you desire, O Nāga, that you practice asceticism?"

Không có điều gì như vậy trong thế giới loài người. Này Nāga, ngươi tu khổ hạnh để cầu mong điều gì?

8969

273.

273.

273.

8970

Ambā ca sālā tilakā ca jambuyo, uddālakā pāṭaliyo ca phullā;

"Mangoes, sāla trees, tilakas, jambu trees, uddālakas, and pāṭalī trees are in bloom;

Những cây xoài, cây sala, cây tilaka và cây jambu, cây uddālaka và cây pāṭali đều nở hoa;

8971

Netādisaṃ atthi manussaloke, kiṃ patthayaṃ nāga tapo karosi.

Nothing like this exists in the human world. What do you desire, O Nāga, that you practice asceticism?"

Không có điều gì như vậy trong thế giới loài người. Này Nāga, ngươi tu khổ hạnh để cầu mong điều gì?

8972

274.

274.

274.

8973

Imā ca te pokkharañño samantato, dibbā^* ca gandhā satataṃ pavāyanti;

"And these lotus ponds all around you, and divine fragrances constantly waft;

Và những hồ sen này bao quanh ngươi, những hương thơm thần thánh luôn tỏa ra;

8974

Netādisaṃ atthi manussaloke, kiṃ patthayaṃ nāga tapo karosi.

Nothing like this exists in the human world. What do you desire, O Nāga, that you practice asceticism?"

Không có điều gì như vậy trong thế giới loài người. Này Nāga, ngươi tu khổ hạnh để cầu mong điều gì?

8975

275.

275.

275.

8976

Na puttahetu na dhanassa hetu, na āyuno cāpi^* janinda hetu;

"Not for the sake of sons, nor for the sake of wealth, nor even for the sake of life, O king;

Không phải vì con cái, không phải vì tài sản, cũng không phải vì tuổi thọ, hỡi vua;

8977

Manussayoniṃ abhipatthayāno, tasmā parakkamma tapo karomi.

Desiring a human existence, therefore I strive and practice asceticism."

Vì ta mong muốn được sinh làm người, nên ta nỗ lực tu khổ hạnh.

8978

276.

276.

276.

8979

Tvaṃ lohitakkho vihatantaraṃso, alaṅkato kappitakesamassu;

"You are red-eyed, with radiant limbs, adorned, with hair and beard trimmed;

Ngươi có mắt đỏ, ánh sáng tỏa ra, được trang điểm, tóc và râu được cắt tỉa;

8980

Surosito lohitacandanena, gandhabbarājāva disā pabhāsasi.

Well-anointed with red sandalwood, you illuminate the directions like a Gandhabba king."

Được thoa gỗ đàn hương đỏ thơm lừng, ngươi chiếu sáng các phương như một vị vua Gandhabba.

8981

277.

277.

277.

8982

Deviddhipattosi mahānubhāvo, sabbehi kāmehi samaṅgibhūto;

"You possess divine power, great might, endowed with all sensual pleasures;

Ngươi có thần thông của chư thiên, có uy lực lớn, đầy đủ mọi dục lạc;

8983

Pucchāmi taṃ nāgarājetamatthaṃ, seyyo ito kena manussaloko.

I ask you, O Nāga king, this matter: in what way is the human world superior to this?"

Ta hỏi ngươi, hỡi vua Nāga, điều này: thế giới loài người tốt hơn thế giới này ở điểm nào?

8984

278.

278.

278.

8985

Janinda nāññatra manussalokā, suddhī va saṃvijjati saṃyamo vā;

"O king, purity and self-restraint are found nowhere else but in the human world;

Hỡi vua, ngoài thế giới loài người, không có sự thanh tịnh hay sự tự chế;

8986

Ahañca laddhāna manussayoniṃ, kāhāmi jātimaraṇassa antaṃ.

And having attained a human existence, I will make an end to birth and death."

Và khi ta đã được sinh làm người, ta sẽ chấm dứt sinh tử.

8987

279.

279.

279.

8988

Addhā have sevitabbā sapaññā, bahussutā ye bahuṭhānacintino;

"Indeed, the wise should be associated with, those who are learned and ponder many things;

Quả thật, người trí tuệ, đa văn, suy tư nhiều điều đáng được thân cận;

8989

Nāriyo ca disvāna tuvañca nāga, kāhāmi puññāni anappakāni.

Having seen these women and you, O Nāga, I will perform many merits."

Sau khi thấy các nữ nhân và ngươi, hỡi Nāga, ta sẽ làm vô số công đức.

8990

280.

280.

280.

8991

Addhā have sevitabbā sapaññā, bahussutā ye bahuṭhānacintino;

"Indeed, the wise should be associated with, those who are learned and ponder many things;

Quả thật, người trí tuệ, đa văn, suy tư nhiều điều đáng được thân cận;

8992

Nāriyo ca disvāna mamañca rāja, karohi puññāni anappakāni.

Having seen these women and me, O king, perform many merits."

Sau khi thấy các nữ nhân và ta, hỡi vua, hãy làm vô số công đức.

8993

281.

281.

281.

8994

Idañca me jātarūpaṃ pahūtaṃ, rāsī suvaṇṇassa ca tālamattā;

"And this abundant gold of mine, piles of gold as high as a palm tree;"

Và đây là vàng ròng dồi dào của ta, những đống vàng cao bằng cây cọ;

8995

^* rūpiyassa ca pākāraṃ karontu (pī.)">* Ito haritvāna suvaṇṇagharāni, karassu rūpiyapākāraṃ karontu^* rūpiyassa ca pākāraṃ karontu (pī.)">* .

Having brought golden houses from here, you should make a silver wall; let them make it.

Hãy mang từ đây đi, xây những ngôi nhà vàng, và hãy xây tường bạc.

8996

282.

8997

Muttā ca^* vāhasahassāni pañca, veḷuriyamissāni ito haritvā;

Five thousand cartloads of pearls, mixed with lapis lazuli, having brought from here;

Và năm ngàn gánh ngọc trai, lẫn với ngọc bích, hãy mang từ đây đi;

8998

Antepure bhūmiyaṃ santharantu, nikkaddamā hehiti nīrajā ca.

Let them spread them on the ground in the inner palace, it will be free from mud and dust.

Hãy trải trên nền đất trong nội cung, nó sẽ không còn bùn lầy và bụi bặm.

8999

283.

9000

Etādisaṃ āvasa rājaseṭṭha, vimānaseṭṭhaṃ bahu sobhamānaṃ;

Dwell, O best of kings, in such a magnificent and splendid mansion;

Hỡi bậc vua tối thượng, hãy sống trong cung điện tối thượng rực rỡ như vậy;

9001

Bārāṇasiṃ nagaraṃ iddhaṃ phītaṃ, rajjañca kārehi anomapaññāti.

And rule the prosperous and thriving city of Bārāṇasī, O you of incomparable wisdom.

Hãy trị vì thành phố Bārāṇasī thịnh vượng, và vương quốc, hỡi bậc trí tuệ vô song.

9002

Campeyyajātakaṃ dasamaṃ.

The Campeyya Jātaka, the tenth.

Chuyện Tiền Thân Campeyya, thứ mười.

9003

507. Mahāpalobhanajātakaṃ (11)

507. The Mahāpalobhana Jātaka (11)

507. Chuyện Tiền Thân Mahāpalobhana (11)

9004

284.

9005

Brahmalokā cavitvāna, devaputto mahiddhiko;

A powerful deva-putta, having fallen from the Brahma world,

Sau khi chuyển sinh từ cõi Phạm thiên, một vị thiên tử có đại thần thông;

9006

Rañño putto udapādi, sabbakāmasamiddhisu.

Was born as the king's son, amidst all kinds of sensual pleasures.

Đã được sinh ra làm con của vua, trong sự sung túc của mọi dục lạc.

9007

285.

9008

Kāmā vā kāmasaññā vā, brahmaloke na vijjati;

Neither sensual pleasures nor their perceptions exist in the Brahma world;

Dục lạc hay tưởng về dục lạc, không tồn tại ở cõi Phạm thiên;

9009

Svāssu^* tāyeva saññāya, kāmehi vijigucchatha.

Therefore, he abhorred sensual pleasures due to that very perception.

Do chính tưởng ấy, ngài ghê tởm dục lạc.

9010

286.

9011

Tassa cantepure āsi, jhānāgāraṃ sumāpitaṃ;

In his inner palace, there was a well-built meditation chamber;

Trong nội cung của ngài có một thiền thất được xây dựng đẹp đẽ;

9012

So tattha paṭisallīno^* , eko rahasi jhāyatha.

There he, secluded, meditated alone in private.

Ngài ẩn mình ở đó, một mình tĩnh lặng thiền định.

9013

287.

9014

Sa rājā paridevesi, puttasokena aṭṭito;

The king lamented, afflicted by sorrow for his son;

Vị vua ấy than khóc, bị nỗi đau vì con trai giày vò;

9015

Ekaputto cayaṃ mayhaṃ, na ca kāmāni bhuñjati.

"This is my only son, yet he does not enjoy sensual pleasures."

“Đây là con trai duy nhất của ta, nhưng nó không hưởng thụ dục lạc.”

9016

288.

9017

Ko nu khvettha^* upāyo so, ko vā jānāti kiñcanaṃ;

"What is the means here? Who knows anything?

Ai biết được phương cách nào, hay ai biết được điều gì;

9018

Yo^* me puttaṃ palobheyya, yathā kāmāni patthaye.

Who could entice my son, so that he might desire sensual pleasures?"

Có thể quyến rũ con trai ta, để nó mong muốn dục lạc?

9019

289.

9020

Ahu kumārī tattheva, vaṇṇarūpasamāhitā;

There was a maiden there, endowed with beauty and form;

Có một thiếu nữ ở đó, có sắc đẹp hoàn hảo;

9021

Kusalā naccagītassa, vādite ca padakkhiṇā.

Skilled in dancing and singing, and adept at playing musical instruments.

Khéo léo trong ca múa, và thành thạo trong âm nhạc.

9022

290.

9023

Sā tattha upasaṅkamma, rājānaṃ etadabravi;

She approached the king and said this:

Cô ấy đến gần, và nói với nhà vua;

9024

Ahaṃ kho naṃ palobheyyaṃ, sace bhattā bhavissati.

"I would indeed entice him, if I were to be his wife."

“Con sẽ quyến rũ nó, nếu con được làm vợ của nó.”

9025

291.

9026

Taṃ tathāvādiniṃ rājā, kumāriṃ etadabravi;

The king said to the maiden who spoke thus:

Nhà vua nói với thiếu nữ đang nói như vậy;

9027

Tvaññeva naṃ palobhehi, tava bhattā bhavissati.

"You yourself entice him; you shall be his wife."

“Chính ngươi hãy quyến rũ nó, ngươi sẽ là vợ của nó.”

9028

292.

9029

Sā ca antepuraṃ gantvā, bahuṃ kāmupasaṃhitaṃ;

She went to the inner palace and spoke many verses

Cô ấy đi vào nội cung, và cất lên nhiều bài hát đầy dục lạc;

9030

Hadayaṅgamā pemanīyā, citrā gāthā abhāsatha.

That were conducive to sensual pleasure, delightful, and endearing.

Những bài kệ đẹp đẽ, dễ thương, làm say đắm lòng người.

9031

293.

9032

Tassā ca gāyamānāya, saddaṃ sutvāna nāriyā;

Having heard the sound of that woman singing,

Khi nghe tiếng hát của người phụ nữ ấy;

9033

Kāmacchandassa uppajji, janaṃ so paripucchatha.

Desire for sensual pleasure arose in him, and he questioned the people.

Dục ái nổi lên trong ngài, ngài hỏi mọi người.

9034

294.

9035

Kasseso saddo ko vā so, bhaṇati uccāvacaṃ bahuṃ;

"Whose is this sound? Who is it that speaks so many varied things,

“Tiếng này của ai, và ai đang hát nhiều điều cao thấp;

9036

Hadayaṅgamaṃ pemanīyaṃ, aho^* kaṇṇasukhaṃ mama.

Delightful, endearing, and pleasing to my ears?"

Dễ thương, làm say đắm lòng người, ôi sao êm tai với ta!”

9037

295.

9038

Esā kho pamadā deva, khiḍḍā esā anappikā^* ;

"This, O deity, is a woman; this is no small sport;

“Thưa thiên tử, đó là một người phụ nữ, đó là một trò tiêu khiển không nhỏ;

9039

Sace tvaṃ kāme bhuñjeyya, bhiyyo bhiyyo chādeyyu taṃ.

If you were to enjoy sensual pleasures, they would cover you more and more."

Nếu ngài hưởng thụ dục lạc, chúng sẽ làm ngài vui thích hơn nữa.”

9040

296.

9041

Iṅgha āgacchatorena^* , avidūramhi gāyatu;

"Let her come quickly, let her sing not far off;

“Nào, hãy gọi cô ấy đến đây, hãy để cô ấy hát gần;

9042

Assamassa samīpamhi, santike mayhaṃ gāyatu.

Near the hermitage, let her sing close to me."

Gần tịnh xá, hãy để cô ấy hát gần ta.”

9043

297.

9044

Tirokuṭṭamhi gāyitvā, jhānāgāramhi pāvisi;

Having sung from behind the wall, she entered the meditation chamber;

Sau khi hát bên ngoài bức tường, cô ấy đi vào thiền thất;

9045

Bandhi naṃ^* anupubbena, āraññamiva kuñjaraṃ.

She gradually bound him, like a wild elephant.

Dần dần cô ấy trói buộc ngài, như một người thuần hóa voi rừng.

9046

298.

9047

Tassa^* kāmarasaṃ ñatvā, issādhammo ajāyatha;

Having known the taste of sensual pleasure, the quality of jealousy arose in him;

Khi ngài đã biết được hương vị dục lạc, tính ghen tỵ nổi lên;

9048

‘‘Ahameva kāme bhuñjeyyaṃ, mā añño puriso ahu’’.

"I alone shall enjoy sensual pleasures; let no other man be."

“Chỉ một mình ta sẽ hưởng thụ dục lạc, không một người đàn ông nào khác.”

9049

299.

9050

Tato asiṃ gahetvāna, purise hantuṃ upakkami;

Then, taking a sword, he began to kill men;

Rồi ngài cầm kiếm, bắt đầu giết người;

9051

Ahameveko bhuñjissaṃ, mā añño puriso siyā.

"I alone will enjoy; let no other man be."

“Chỉ một mình ta sẽ hưởng thụ, không một người đàn ông nào khác.”

9052

300.

9053

Tato jānapadā sabbe, vikkandiṃsu samāgatā;

Then all the country folk gathered and cried out;

Rồi tất cả dân chúng tụ tập lại, kêu la;

9054

Putto tyāyaṃ mahārāja, janaṃ heṭhetyadūsakaṃ.

"This son of yours, O great king, harasses innocent people."

“Thưa Đại vương, con trai ngài đang làm hại những người vô tội.”

9055

301.

9056

Tañca rājā vivāhesi^* , samhā raṭṭhā ca^* khattiyo;

And the king, the khattiya, banished him from that kingdom;

Rồi vị vua Khattiya ấy đã trục xuất ngài khỏi vương quốc;

9057

Yāvatā vijitaṃ mayhaṃ, na te vatthabba^* tāvade.

"As far as my dominion extends, you shall not dwell there."

“Trong toàn bộ lãnh thổ của ta, ngươi không được sống ở đó.”

9058

302.

9059

Tato so bhariyamādāya, samuddaṃ upasaṅkami;

Then he took his wife and went to the ocean;

Rồi ngài mang vợ đi, đến bên bờ biển;

9060

Paṇṇasālaṃ karitvāna, vanamuñchāya pāvisi.

Having made a leaf-hut, he entered the forest for gleaning.

Sau khi dựng một túp lều lá, ngài đi vào rừng để tìm thức ăn.

9061

303.

9062

Athettha isi māgacchi, samuddaṃ uparūpari;

Then a sage came flying over the ocean;

Rồi một đạo sĩ đến đó, bay trên mặt biển;

9063

So tassa gehaṃ pāvekkhi, bhattakāle upaṭṭhite.

He entered their house when it was mealtime.

Khi giờ thọ thực đến, ông ấy bước vào nhà của người kia.

9064

304.

9065

Tañca bhariyā palobhesi, passa yāva sudāruṇaṃ;

And his wife enticed him—see how terrible it was!

Người vợ ấy đã quyến rũ ông, hãy xem thật tàn nhẫn biết bao;

9066

Cuto so brahmacariyamhā, iddhiyā parihāyatha.

Fallen from the holy life, he lost his psychic power.

Ông ấy đã mất phạm hạnh, và thần thông cũng suy giảm.

9067

305.

9068

Rājaputto ca uñchāto, vanamūlaphalaṃ bahuṃ;

And the prince, having gathered much forest roots and fruits,

Hoàng tử đi khất thực, nhiều rễ và quả rừng;

9069

Sāyaṃ kājena^* ādāya, assamaṃ upasaṅkami.

In the evening, carrying them, approached the hermitage.

Chiều đến, mang gánh về, và đến gần đạo viện.

9070

306.

9071

Isī ca khattiyaṃ disvā, samuddaṃ upasaṅkami;

And the ascetic, seeing the prince, approached the ocean;

Đạo sĩ thấy vị khattiya, bèn đến gần biển;

9072

‘‘Vehāyasaṃ gamissa’’nti, sīdate so mahaṇṇave.

Thinking, “I will go through the air,” he sank in the great ocean.

“Ta sẽ bay trên không”, nhưng ông chìm xuống biển cả.

9073

307.

9074

Khattiyo ca isiṃ disvā, sīdamānaṃ mahaṇṇave;

And the khattiya, seeing the ascetic sinking in the great ocean,

Vị khattiya thấy đạo sĩ, đang chìm xuống biển cả;

9075

Tasseva anukampāya, imā gāthā abhāsatha.

Out of compassion for him, spoke these verses.

Vì lòng từ bi với ông, đã nói những câu kệ này.

9076

308.

9077

Abhijjamāne vārismiṃ, sayaṃ āgamma iddhiyā;

You who could, by your own psychic power, walk upon the unbroken waters,

Khi nước không bị chia cắt, tự mình đến bằng thần thông;

9078

Missībhāvitthiyā gantvā, saṃsīdasi mahaṇṇave.

Having gone and mingled with a woman, now sink in the great ocean.

Sau khi giao du với phụ nữ, ngài chìm xuống biển cả.

9079

309.

9080

Āvaṭṭanī mahāmāyā, brahmacariyavikopanā;

They are a whirlpool, a great illusion, a destroyer of the holy life;

Họ là những kẻ lôi kéo, là đại huyễn thuật, làm hỏng phạm hạnh;

9081

Sīdanti naṃ viditvāna, ārakā parivajjaye.

Knowing this, one should avoid them from afar, for they cause one to sink.

Biết được họ, những người chìm đắm, nên tránh xa.

9082

310.

9083

Analā mudusambhāsā, duppūrā tā nadīsamā;

They are insatiable, soft-spoken, hard to fill, like rivers;

Họ là lửa, lời nói dịu dàng, nhưng khó lấp đầy như sông;

9084

Sīdanti naṃ viditvāna, ārakā parivajjaye.

Knowing this, one should avoid them from afar, for they cause one to sink.

Biết được họ, những người chìm đắm, nên tránh xa.

9085

311.

9086

Yaṃ etā upasevanti, chandasā vā dhanena vā;

Those whom they serve, whether by desire or by wealth,

Kẻ nào phục vụ họ, hoặc do ham muốn hoặc do tiền bạc;

9087

Jātavedova saṃ ṭhānaṃ, khippaṃ anudahanti naṃ.

They quickly burn them up, like fire its fuel.

Họ nhanh chóng thiêu cháy người ấy, như lửa thiêu cháy nơi trú ngụ.

9088

312.

9089

Khattiyassa vaco sutvā, isissa nibbidā ahu;

Hearing the khattiya’s words, revulsion arose in the ascetic;

Nghe lời của vị khattiya, đạo sĩ khởi tâm nhàm chán;

9090

Laddhā porāṇakaṃ maggaṃ, gacchate so vihāyasaṃ.

Having regained the ancient path, he went through the air.

Đạt được con đường xưa, ông bay lên không trung.

9091

313.

9092

Khattiyo ca isiṃ disvā, gacchamānaṃ vihāyasaṃ;

And the khattiya, seeing the ascetic going through the air,

Vị khattiya thấy đạo sĩ, bay lên không trung;

9093

Saṃvegaṃ alabhī dhīro, pabbajjaṃ samarocayi.

The wise one gained a sense of urgency and desired to go forth.

Bậc trí ấy khởi tâm xúc động, và quyết định xuất gia.

9094

314.

9095

Tato so pabbajitvāna, kāmarāgaṃ virājayi;

Then, having gone forth, he dispassionately abandoned sensual desire;

Sau đó, ông xuất gia, và đoạn trừ dục ái;

9096

Kāmarāgaṃ virājetvā, brahmalokūpago ahūti.

Having dispassionately abandoned sensual desire, he attained the Brahma-world.

Đoạn trừ dục ái, ông đã sinh về cõi Phạm thiên.

9097

Mahāpalobhanajātakaṃ ekādasamaṃ.

The Mahāpalobhana Jātaka is the eleventh.

Đại Dụ Hoặc Jātaka thứ mười một.

Table of Contents

506. Campeyyajātakaṃ (10)

506. The Campeyya Jātaka (10)

506. Campeyyajātakaṃ (10)

507. Mahāpalobhanajātakaṃ (11)

507. The Mahāpalobhana Jātaka (11)

507. Chuyện Tiền Thân Mahāpalobhana (11)

Settings