Table of Contents

⮲

Jātakapāḷi-1

Edit
139
25. Titthajātakaṃ
25. The Tittha Jātaka
25. Titthajātaka
140
25.
25.
25.
141
Aññamaññehi titthehi, assaṃ pāyehi sārathi;
Make the horse drink from different fords, charioteer;
Hỡi người đánh xe, hãy cho ngựa uống nước ở các bến khác nhau;
142
Accāsanassa puriso, pāyāsassapi tappatīti.
A person is satisfied even with overeating of gruel.
Người ăn quá nhiều, ngay cả cháo cũng sẽ thấy ngán.
143
Titthajātakaṃ pañcamaṃ.
The Tittha Jātaka is the fifth.
Titthajātaka thứ năm.
144
26. Mahiḷāmukhajātakaṃ
26. The Mahiḷāmukha Jātaka
26. Mahiḷāmukhajātaka
145
26.
26.
26.
146
Purāṇacorāna vaco nisamma, mahiḷāmukho pothayamanvacārī;
Having heard the words of ancient thieves, Mahiḷāmukha followed, striking;
Sau khi nghe lời của những tên trộm cũ, Mahiḷāmukha đã đi theo con đường đánh đập;
147
Susaññatānañhi vaco nisamma, gajuttamo sabbaguṇesu aṭṭhāti.
But having heard the words of the well-restrained, the excellent elephant stood firm in all virtues.
Nhưng sau khi nghe lời của những người có giới hạnh, con voi chúa đã an trú trong mọi đức tính.
148
Mahiḷāmukhajātakaṃ chaṭṭhaṃ.
The Mahiḷāmukha Jātaka is the sixth.
Mahiḷāmukhajātaka thứ sáu.
149
27. Abhiṇhajātakaṃ
27. The Abhiṇha Jātaka
27. Abhiṇhajātaka
150
27.
27.
27.
151
Nālaṃ kabaḷaṃ padātave, na ca piṇḍaṃ na kuse na ghaṃsituṃ;
It is not fit to give a mouthful, nor a lump, nor to rub with kusa grass;
Không đủ để cho một miếng ăn, cũng không phải một nắm, không phải cỏ, không phải để cọ xát;
152
Maññāmi abhiṇhadassanā, nāgo snehamakāsi* kukkureti.
I think the auspicious elephant, by constantly seeing the dog, developed affection for it.
Tôi nghĩ rằng voi chúa đã nảy sinh tình cảm với con chó do thường xuyên nhìn thấy.
153
Abhiṇhajātakaṃ sattamaṃ.
The Story of Constant Sight, the seventh.
Jātaka Abhiṇha, thứ bảy.
154
28. Nandivisālajātakaṃ
28. The Story of Nandivisāla
28. Jātaka Nandivisāla
155
28.
28.
28.
156
Manuññameva bhāseyya, nāmanuññaṃ kudācanaṃ;
One should speak only pleasant words, never unpleasant ones;
Chỉ nên nói lời dễ thương, không bao giờ nói lời không dễ thương;
157
Manuññaṃ bhāsamānassa, garuṃ bhāraṃ udaddhari;
For one who speaks pleasantly, a heavy burden was lifted;
Khi nói lời dễ thương, (nó) đã kéo một gánh nặng;
158
Dhanañca naṃ alābhesi, tena cattamano ahūti.
And he obtained wealth for him, and thereby he was delighted.
Và đã làm cho (vị Bà-la-môn) có tài sản, nhờ đó (vị Bà-la-môn) đã hoan hỷ.
159
Nandivisālajātakaṃ aṭṭhamaṃ.
The Story of Nandivisāla, the eighth.
Jātaka Nandivisāla, thứ tám.
160
29. Kaṇhajātakaṃ
29. The Story of Kaṇha
29. Jātaka Kaṇha
161
29.
29.
29.
162
Yato yato garu dhuraṃ, yato gambhīravattanī;
Wherever the burden is heavy, wherever the path is deep and difficult;
Bất cứ nơi nào gánh nặng, bất cứ nơi nào đường đi sâu hiểm trở;
163
Tadāssu kaṇhaṃ yuñjanti, svāssu taṃ vahate dhuranti.
There they yoke Kaṇha, and he carries that burden.
Khi đó, họ đã buộc Kaṇha, và nó đã kéo gánh nặng đó.
164
Kaṇhajātakaṃ navamaṃ.
The Story of Kaṇha, the ninth.
Jātaka Kaṇha, thứ chín.
165
30. Munikajātakaṃ
30. The Story of Munika
30. Jātaka Munika
166
30.
30.
30.
167
Mā munikassa pihayi, āturannāni bhuñjati;
Do not covet Munika, who eats food for the sick;
Chớ ham muốn thức ăn của Munika, nó ăn những thức ăn gây bệnh;
168
Appossukko bhusaṃ khāda, etaṃ dīghāyulakkhaṇanti.
Eat husks, free from anxiety, this is a sign of long life.
Không lo lắng, hãy ăn cám, đây là dấu hiệu của tuổi thọ dài lâu.
169
Munikajātakaṃ dasamaṃ.
The Story of Munika, the tenth.
Jātaka Munika, thứ mười.
170
Kuruṅgavaggo tatiyo.
The Chapter of Kuruṅga, the third.
Phẩm Kuruṅga, thứ ba.
171
Tassuddānaṃ –
Its summary –
Tóm tắt phẩm đó –
172
Kuruṅgassa kukkuragojavaro, puna vāḷavassasirivhayano* ;
Kuruṅga, the dog, the excellent ox, then Vāḷava, Sirī, and Haya;
Kuruṅga, chó, bò chúa, rồi Vāḷava, Sirivhaya; (p.s.m.l. 248)
173
Mahiḷāmukhanāmanuññavaro, vahate dhura munikena dasāti.
Mahiḷāmukha, Nāma, the excellent pleasant one, carries the burden, with Munika, ten.
Mahiḷāmukha, Nandivisāla, kéo gánh nặng, Munika mười (Jātaka).
174

4. Kulāvakavaggo

4. The Chapter of Kulāvaka

4. Phẩm Kulāvaka

175
31. Kulāvakajātakaṃ
31. The Story of Kulāvaka
31. Jātaka Kulāvaka
176
31.
31.
31.
177
Kulāvakā mātali simbalismiṃ, īsāmukhena parivajjayassu;
O Mātali, avoid the young birds on the silk-cotton tree with the chariot pole;
Này Mātali, hãy tránh xa những con chim non trên cây bông gòn bằng đầu trục xe;
178
Kāmaṃ cajāma asuresu pāṇaṃ, mā me dijā vikkulavā* ahesunti.
We would gladly give up our lives to the Asuras, but let not these birds be without nests!
Chúng ta thà hy sinh mạng sống cho các Asura, đừng để những con chim non của ta bị phá tổ.
179
Kulāvakajātakaṃ paṭhamaṃ.
The Story of Kulāvaka, the first.
Jātaka Kulāvaka, thứ nhất.
180
32. Naccajātakaṃ
32. The Story of the Dance
32. Jātaka Nacca
181
32.
32.
32.
182
Rudaṃ manuññaṃ rucirā ca piṭṭhi, veḷuriyavaṇṇūpanibhā* ca gīvā;
Your cry is pleasant, your back is beautiful, and your neck resembles the color of lapis lazuli;
Tiếng kêu dễ thương, lưng đẹp đẽ, cổ giống màu ngọc bích;
183
Byāmamattāni ca pekhuṇāni, naccena te dhītaraṃ no dadāmīti.
Your tail-feathers are a fathom long, but I will not give you my daughter because of your dancing.
Và những chiếc lông đuôi dài một tầm, ta không gả con gái cho ngươi vì điệu nhảy đó.
184
Naccajātakaṃ dutiyaṃ.
The Story of the Dance, the second.
Jātaka Nacca, thứ hai.
185
33. Sammodamānajātakaṃ
33. The Story of the Harmonious Birds
33. Jātaka Sammodamāna
186
33.
33.
33.
187
Sammodamānā gacchanti, jālamādāya pakkhino;
The birds go, taking the net, in harmony;
Khi hòa thuận, những con chim mang lưới đi;
188
Yadā te vivadissanti, tadā ehinti me vasanti.
When they quarrel, then they will come into my power.
Khi chúng tranh cãi, khi đó chúng sẽ rơi vào tay ta.
189
Sammodamānajātakaṃ tatiyaṃ.
The Story of the Harmonious Birds, the third.
Jātaka Sammodamāna, thứ ba.
190
34. Macchajātakaṃ
34. The Story of the Fish
34. Jātaka Maccha
191
34.
34.
34.
192
Na maṃ sītaṃ na maṃ uṇhaṃ, na maṃ jālasmi bādhanaṃ;
Neither cold nor heat afflicts me, nor the torment in the net;
Cái lạnh không làm ta đau khổ, cái nóng không làm ta đau khổ, sự giam cầm trong lưới không làm ta đau khổ;
193
Yañca maṃ maññate macchī, aññaṃ so ratiyā gatoti.
But that the female fish thinks I have gone to another for pleasure, that alone afflicts me.
Cái mà con cá cái nghĩ rằng ta đã đi với con cá khác vì dục vọng, chính điều đó làm ta đau khổ.
194
Macchajātakaṃ catutthaṃ.
The Story of the Fish, the fourth.
Jātaka Maccha, thứ tư.
195
35. Vaṭṭakajātakaṃ
35. The Story of the Quail
35. Jātaka Vaṭṭaka
196
35.
35.
35.
197
Santi pakkhā apatanā, santi pādā avañcanā;
I have wings, but they cannot fly; I have feet, but they cannot walk;
Ta có cánh nhưng không thể bay, ta có chân nhưng không thể đi;
198
Mātāpitā ca nikkhantā, jātaveda paṭikkamāti.
My parents have departed, O fire, retreat!
Cha mẹ ta đã bỏ đi, hỡi thần Lửa, hãy lùi lại!
199
Vaṭṭakajātakaṃ pañcamaṃ.
The Story of the Quail, the fifth.
Jātaka Vaṭṭaka, thứ năm.
200
36. Sakuṇajātakaṃ
36. The Story of the Bird
36. Jātaka Sakuṇa
201
36.
36.
36.
202
Yaṃ nissitā jagatiruhaṃ vihaṅgamā, svāyaṃ aggiṃ pamuñcati;
The tree which the birds relied upon, that very tree emits fire;
Cái cây mà những con chim nương tựa, chính nó lại phun lửa;
203
Disā bhajatha vakkaṅgā* , jātaṃ saraṇato bhayanti.
Flee in all directions, O crooked-limbed ones, danger has arisen from your refuge!
Hỡi những con chim cong cánh, hãy đi các hướng, nguy hiểm đã phát sinh từ nơi nương tựa!
204
Sakuṇajātakaṃ chaṭṭhaṃ.
The Story of the Bird, the sixth.
Jātaka Sakuṇa, thứ sáu.
205
37. Tittirajātakaṃ
37. The Story of the Partridge
37. Jātaka Tittira
206
37.
37.
37.
207
Ye vuḍḍha* mapacāyanti, narā dhammassa kovidā;
Those people skilled in the Dhamma who revere the elders;
Những người thông hiểu Pháp, kính trọng người lớn tuổi;
208
Diṭṭheva dhamme pāsaṃsā, samparāye ca suggatīti.
Are praised in this very life, and attain a good destination in the next.
Được khen ngợi ngay trong đời này, và được sanh vào cõi lành ở đời sau.
209
Tittirajātakaṃ sattamaṃ.
The Story of the Partridge, the seventh.
Jātaka Tittira, thứ bảy.
210
38. Bakajātakaṃ
38. The Story of the Crane
38. Jātaka Baka
211
38.
38.
38.
212
Nāccantaṃ nikatippañño, nikatyā sukhamedhati;
One who is exceedingly deceitful does not always prosper through deceit;
Người có trí xảo quyệt không bao giờ đạt được hạnh phúc bằng sự xảo quyệt;
213
Ārādheti nikatippañño* , bako kakkaṭakāmivāti.
The deceitful one receives the fruit of his evil, just as the crane did from the crab.
Người có trí xảo quyệt sẽ gặp quả báo, như con cò gặp con cua.
214
Bakajātakaṃ aṭṭhamaṃ.
The Story of the Crane, the eighth.
Jātaka Baka, thứ tám.
215
39. Nandajātakaṃ
39. The Story of Nanda
39. Jātaka Nanda
216
39.
39.
39.
217
Maññe sovaṇṇayo rāsi, soṇṇamālā ca nandako;
I think there is a heap of gold, and a golden garland, O Nanda;
Tôi nghĩ đó là một đống vàng, và Nanda với vòng hoa vàng;
218
Yattha dāso āmajāto, ṭhito thullāni* gajjatīti.
Where the slave, born in the house, stands and utters harsh words.
Nơi mà người nô lệ sinh ra, đứng đó gầm gừ những lời thô tục.
219
Nandajātakaṃ navamaṃ.
The Story of Nanda, the ninth.
Jātaka Nanda, thứ chín.
220
40. Khadiraṅgārajātakaṃ
40. The Story of the Khadira Charcoal
40. Jātaka Khadiraṅgāra
221
40.
40.
40.
222
Kāmaṃ patāmi nirayaṃ, uddhaṃpādo avaṃsiro;
I would rather fall into hell, headfirst and feet up;
Ta thà rơi xuống địa ngục, đầu chúc xuống chân giơ lên;
223
Nānariyaṃ karissāmi, handa piṇḍaṃ paṭiggahāti.
But I will not do what is ignoble; please accept the alms-food.
Ta sẽ không làm điều bất thiện, xin hãy thọ nhận vật thực này.
224
Khadiraṅgārajātakaṃ dasamaṃ.
The Story of the Khadira Charcoal, the tenth.
Jātaka Khadiraṅgāra, thứ mười.
225
Kulāvakavaggo catuttho.
The Chapter of Kulāvaka, the fourth.
Phẩm Kulāvaka, thứ tư.
226
Tassuddānaṃ –
Its summary –
Tóm tắt phẩm đó –
227
Sirimātali dhītara pakkhivaro, ratiyāgato mātāpitā ca puna;
Sirī, Mātali, the daughter, the excellent bird, again came for pleasure, parents;
Sirimātali, con gái, chim chúa, đã đến vì dục vọng, cha mẹ nữa;
228
Jagatīruha vuḍḍha sukakkaṭako, tathā nandakapiṇḍavarena dasāti.
The tree, the elder, the good crab, and Nanda, with the alms-food, ten.
Cây, người lớn tuổi, cua tốt, rồi Nanda với vật thực mười (Jātaka).
229

5. Atthakāmavaggo

5. The Chapter of the Well-wisher

5. Phẩm Atthakāma

230
41. Losakajātakaṃ
41. The Story of Losaka
41. Jātaka Losaka
231
41.
41.
41.
232
Yo atthakāmassa hitānukampino, ovajjamāno na karoti sāsanaṃ;
Whoever, being admonished by a well-wisher who desires his benefit, does not follow the instruction;
Người nào không làm theo lời giáo huấn của người muốn lợi ích và thương xót;
233
Ajiyā pādamolamba* , mittako viya socatīti.
He grieves like Mittaka clinging to the goat's leg.
Người đó sẽ đau khổ như Mittaka bám vào chân con dê.
234
Losakajātakaṃ paṭhamaṃ.
The Story of Losaka, the first.
Jātaka Losaka, thứ nhất.
235
42. Kapotajātakaṃ
42. The Story of the Pigeon
42. Jātaka Kapota
236
42.
42.
42.
237
Yo atthakāmassa hitānukampino, ovajjamāno na karoti sāsanaṃ;
Whoever, being admonished by a well-wisher who desires his benefit, does not follow the instruction;
Người nào không làm theo lời giáo huấn của người muốn lợi ích và thương xót;
238
Kapotakassa vacanaṃ akatvā, amittahatthatthagatova setīti.
Not heeding the pigeon's words, he sleeps, having fallen into the enemy's hands.
Người đó sẽ nằm xuống như con quạ không nghe lời chim bồ câu, rơi vào tay kẻ thù.
239
Kapotajātakaṃ dutiyaṃ.
The Kapota Jātaka is the second.
Jātaka Kapota, thứ hai.
240
43. Veḷukajātakaṃ
43. The Veḷuka Jātaka
43. Jātaka Veḷuka
241
43.
43.
43.
242
Yo atthakāmassa hitānukampino, ovajjamāno na karoti sāsanaṃ;
The one who, being advised by a well-wisher seeking his benefit, does not follow the instruction;
Người nào không làm theo lời giáo huấn của người muốn lợi ích và thương xót;
243
Evaṃ so nihato seti, veḷukassa yathā pitāti.
Such a one lies slain, just like Veḷuka's father.
Người đó sẽ bị đánh bại như cha của Veḷuka.
244
Veḷukajātakaṃ tatiyaṃ.
The Veḷuka Jātaka is the third.
Jātaka Veḷuka, thứ ba.
245
44. Makasajātakaṃ
44. The Makasa Jātaka
44. Jātaka Makasa
246
44.
44.
44.
247
Seyyo amitto matiyā upeto, na tveva mitto mativippahīno;
Better is an enemy endowed with wisdom, never a friend devoid of wisdom;
Kẻ thù có trí còn tốt hơn, chứ không phải bạn bè thiếu trí tuệ;
248
Makasaṃ vadhissanti hi eḷamūgo, putto pitu abbhidā uttamaṅganti.
For the drooling fool, intending to kill a mosquito, split his father's head.
Người câm đã giết con muỗi, đứa con đã chém đầu cha.
249
Makasajātakaṃ catutthaṃ.
The Makasa Jātaka is the fourth.
Jātaka Makasa, thứ tư.
250
45. Rohiṇijātakaṃ
45. The Rohiṇī Jātaka
45. Jātaka Rohiṇī
251
45.
45.
45.
252
Seyyo amitto medhāvī, yañce bālānukampako;
Better is a wise enemy than a foolish sympathizer;
Kẻ thù có trí còn tốt hơn, chứ không phải kẻ ngu dốt thương xót;
253
Passa rohiṇikaṃ jammiṃ, mātaraṃ hantvāna socatīti.
Look at the wretched Rohiṇī, who grieves after killing her mother.
Hãy xem Rohiṇī ngu ngốc, đau khổ sau khi giết mẹ.
254
Rohiṇijātakaṃ pañcamaṃ.
The Rohiṇī Jātaka is the fifth.
Jātaka Rohiṇī, thứ năm.
255
46. Ārāmadūsakajātakaṃ
46. The Ārāmadūsaka Jātaka
46. Jātaka Ārāmadūsaka
256
46.
46.
46.
257
Na ve anatthakusalena, atthacariyā sukhāvahā;
Indeed, acting for one's welfare by one unskilled in welfare does not bring happiness;
Thật vậy, việc làm lợi ích do người không khéo léo không mang lại hạnh phúc;
258
Hāpeti atthaṃ dummedho, kapi ārāmiko yathāti.
The dull-witted one ruins his welfare, just like the monkey in the garden.
Kẻ ngu dốt làm hỏng lợi ích, như con khỉ làm vườn.
259
Ārāmadūsakajātakaṃ chaṭṭhaṃ.
The Ārāmadūsaka Jātaka is the sixth.
Jātaka Ārāmadūsaka, thứ sáu.
260
47. Vāruṇidūsakajātakaṃ
47. The Vāruṇidūsaka Jātaka
47. Jātaka Vāruṇidūsaka
261
47.
47.
47.
262
Na ve anatthakusalena, atthacariyā sukhāvahā;
Indeed, acting for one's welfare by one unskilled in welfare does not bring happiness;
Thật vậy, việc làm lợi ích do người không khéo léo không mang lại hạnh phúc;
263
Hāpeti atthaṃ dummedho, koṇḍañño vāruṇiṃ yathāti.
The dull-witted one ruins his welfare, just like Koṇḍañña ruined the liquor.
Kẻ ngu dốt làm hỏng lợi ích, như Koṇḍañña làm hỏng rượu Vāruṇī.
264
Vāruṇidūsakajātakaṃ sattamaṃ.
The Vāruṇidūsaka Jātaka is the seventh.
Jātaka Vāruṇidūsaka, thứ bảy.
265
48. Vedabbajātakaṃ
48. The Vedabba Jātaka
48. Jātaka Vedabba
266
48.
48.
48.
267
Anupāyena yo atthaṃ, icchati so vihaññati;
Whoever desires gain by improper means, he is afflicted;
Người nào mong muốn lợi ích bằng phương tiện sai lầm, người đó sẽ bị hủy hoại;
268
Cetā haniṃsu vedabbaṃ* , sabbe te byasanamajjhagūti.
The Cetā killed Vedabba, and all of them met with ruin.
Những tên cướp đã giết Vedabba, tất cả chúng đều gặp tai họa.
269
Vedabba* jātakaṃ aṭṭhamaṃ.
The Vedabba Jātaka is the eighth.
Jātaka Vedabba, thứ tám.
270
49. Nakkhattajātakaṃ
49. The Nakkhatta Jātaka
49. Jātaka Nakkhatta
271
49.
49.
49.
272
Nakkhattaṃ paṭimānentaṃ, attho bālaṃ upaccagā;
While the fool awaited the auspicious conjunction, his opportunity passed him by;
Trong khi chờ đợi sao tốt (nakkhatta), lợi ích đã vượt qua kẻ ngu;
273
Attho atthassa nakkhattaṃ, kiṃ karissanti tārakāti.
The opportunity itself is the auspicious conjunction for the opportunity; what can the stars do?
Lợi ích là sao tốt của lợi ích, các vì sao sẽ làm gì?
274
Nakkhattajātakaṃ navamaṃ.
The Nakkhatta Jātaka is the ninth.
Jātaka Nakkhatta, thứ chín.
275
50. Dummedhajātakaṃ
50. The Dummedha Jātaka
50. Jātaka Dummedha
276
50.
50.
50.
277
Dummedhānaṃ sahassena, yañño me upayācito;
A thousand dull-witted ones have implored me for a sacrifice;
Với hàng ngàn kẻ ngu dốt, lễ tế đã được cầu xin từ ta;
278
Idāni khohaṃ yajissāmi, bahu* adhammiko janoti.
Now I shall perform the sacrifice, for many people are unrighteous.
Bây giờ ta sẽ tế lễ, vì có nhiều người bất chính.
279
Dummedhajātakaṃ dasamaṃ.
The Dummedha Jātaka is the tenth.
Jātaka Dummedha, thứ mười.
280
Atthakāmavaggo pañcamo.
The Chapter on Those Desiring Welfare is the fifth.
Phẩm Atthakāma, thứ năm.
281
Tassuddānaṃ –
Its summary:
Tóm tắt phẩm đó –
282
Atha mittaka mātu kapotavaro, tathā veḷūka eḷamūgo rohiṇī;
Then Mittaka, mother, the excellent pigeon, and Veḷuka, the drooling fool, Rohiṇī;
Rồi Mittaka, mẹ, chim bồ câu chúa, rồi Veḷuka, kẻ câm, Rohiṇī;
283
Kapi vāruṇi cetacarā ca puna, tathā tāraka yaññavarena dasāti.
The monkey, Vāruṇi, and the Cetā thieves again, and the stars, and the sacrifice—these are ten.
Khỉ, Vāruṇī, Cetacara nữa, rồi Nanda với vật thực mười (Jātaka).
284
Paṭhamo paṇṇāsako.
The First Fifty.
Năm mươi Jātaka đầu tiên.
Next Page →

Settings