Table of Contents

⮲

Apadānapāḷi-1

Edit
13072
4. Dhotakattheraapadānaṃ
4. The Apadāna of the Elder Dhotaka
4. Tự sự của Trưởng lão Dhotaka
13073
72.
72.
72.
13074
‘‘Gaṅgā bhāgīrathī nāma, himavantā pabhāvitā* ;
“The river named Bhāgīrathī Gaṅgā, originating from the Himavanta,
“Sông Gaṅgā, tên là Bhāgīrathī, từ dãy Himalaya chảy xuống;
13075
Haṃsavatiyā dvārena, anusandati tāvade.
flows past the gate of Haṃsavatī at that time.
qua cổng Haṃsāvatī, nó chảy ngay lập tức.
13076
73.
73.
73.
13077
‘‘Sobhito nāma ārāmo, gaṅgākūle sumāpito;
“A monastery named Sobhita was well-established on the bank of the Gaṅgā;
Một khu vườn tên là Sobhita, được xây dựng đẹp đẽ bên bờ sông Gaṅgā;
13078
Tattha padumuttaro buddho, vasate lokanāyako.
there the Buddha Padumuttara, the leader of the world, resided.
ở đó, Đức Phật Padumuttara, đấng dẫn dắt thế gian, đang an trú.
13079
74.
74.
74.
13080
‘‘Tidasehi yathā indo, manujehi purakkhato;
“Honored by humans as Inda is by the thirty-three devas,
Đức Thế Tôn ngồi ở đó, được chư thiên vây quanh như Indra, được loài người tôn kính,
13081
Nisīdi tattha bhagavā, asambhītova kesarī.
the Fortunate One sat there, like a fearless lion.
như một sư tử không hề sợ hãi.
13082
75.
75.
75.
13083
‘‘Nagare haṃsavatiyā, vasāmi* brāhmaṇo ahaṃ;
“In the city of Haṃsavatī, I was a brahmin;
Trong thành phố Haṃsāvatī, tôi là một Bà-la-môn;
13084
Chaḷaṅgo nāma nāmena, evaṃnāmo mahāmuni.
named Chaḷaṅga by name, such was the name of the great sage.
tên là Chaḷaṅga, một đại hiền nhân có tên như vậy.
13085
76.
76.
76.
13086
‘‘Aṭṭhārasa sissasatā, parivārenti maṃ tadā;
“Eighteen hundred students surrounded me then;
Một ngàn tám trăm đệ tử vây quanh tôi lúc đó;
13087
Tehi sissehi samito, gaṅgātīraṃ upāgamiṃ.
accompanied by those students, I went to the bank of the Gaṅgā.
cùng với những đệ tử đó, tôi đã đến bờ sông Gaṅgā.
13088
77.
77.
77.
13089
‘‘Tatthaddasāsiṃ samaṇe, nikkuhe dhotapāpake;
“There I saw ascetics, free from deceit, with sins washed away;
Ở đó, tôi thấy các Sa-môn không lừa dối, đã rửa sạch tội lỗi;
13090
Bhāgīrathiṃ tarantehaṃ* , evaṃ cintesi tāvade.
as they were crossing the Bhāgīrathī, I thought thus at that moment:
khi họ đang vượt sông Bhāgīrathī, tôi đã suy nghĩ ngay lập tức như sau:
13091
78.
78.
78.
13092
‘‘Sāyaṃ pātaṃ* tarantāme, buddhaputtā mahāyasā;
“‘Crossing in the evening and morning, these sons of the Buddha, of great fame,
“Những con trai của Đức Phật vĩ đại này, vượt sông vào buổi sáng và buổi tối,
13093
Vihesayanti attānaṃ, tesaṃ attā vihaññati.
weary themselves; their bodies are afflicted.
đang làm khổ thân mình, thân của họ bị tổn hại.”
13094
79.
79.
79.
13095
‘‘Sadevakassa lokassa, buddho aggo pavuccati;
“‘The Buddha is called the foremost in the world with its devas;
Đức Phật được xưng là tối thượng trong thế giới cùng với chư thiên;
13096
Natthi me dakkhiṇe kāraṃ, gatimaggavisodhanaṃ.
I have no meritorious deed that purifies the path to one's destination.
tôi không có công đức nào để thanh lọc con đường tái sinh.
13097
80.
80.
80.
13098
‘‘Yaṃnūna buddhaseṭṭhassa, setuṃ gaṅgāya kāraye;
“‘What if I were to have a bridge built over the Gaṅgā for the Chief of Buddhas?
“Sao tôi không xây một cây cầu trên sông Gaṅgā cho Đức Phật tối thượng?
13099
Kārāpetvā imaṃ kammaṃ* , santarāmi imaṃ bhavaṃ.
Having had this work done, I will cross over this existence.
Sau khi hoàn thành công việc này, tôi sẽ vượt qua kiếp sống này.”
13100
81.
81.
81.
13101
‘‘Satasahassaṃ datvāna, setuṃ kārāpayiṃ ahaṃ;
“‘Giving a hundred thousand, I had a bridge built;
Tôi đã chi một trăm ngàn (đồng tiền) và cho xây một cây cầu;
13102
Saddahanto kataṃ kāraṃ, vipulaṃ me bhavissati.
believing in the deed done, my reward will be immense.
tin tưởng vào công đức đã làm, phước báu của tôi sẽ là vô lượng.
13103
82.
82.
82.
13104
‘‘Kārāpetvāna taṃ setuṃ, upesiṃ lokanāyakaṃ;
“‘Having had that bridge built, I approached the Leader of the World;
Sau khi xây xong cây cầu đó, tôi đến gặp đấng dẫn dắt thế gian;
13105
Sirasi añjaliṃ katvā, imaṃ vacanamabraviṃ.
placing my hands in añjali on my head, I spoke this word:
chắp tay trên đầu, tôi đã thưa lời này:
13106
83.
83.
83.
13107
‘‘‘Satasahassassa vayaṃ* , datvā* kārāpito mayā;
“‘At the cost of a hundred thousand, it was built by me;
“Với chi phí một trăm ngàn, cây cầu lớn này đã được tôi xây dựng cho Ngài;
13108
Tavatthāya mahāsetu, paṭiggaṇha mahāmune.
for your sake, this great bridge. Accept it, O Great Sage.’
xin Đại hiền nhân hãy thọ nhận.”
13109
84.
84.
84.
13110
‘‘‘Padumuttaro lokavidū, āhutīnaṃ paṭiggaho;
“‘Padumuttara, the Knower of the World, the Recipient of Offerings,
Đức Phật Padumuttara, bậc hiểu biết thế gian, xứng đáng thọ nhận lễ vật;
13111
Bhikkhusaṅghe nisīditvā, imā gāthā abhāsatha.
sitting in the midst of the Saṅgha of bhikkhus, spoke these verses:
Ngài ngồi trong Tăng đoàn và thuyết những bài kệ này:
13112
85.
85.
85.
13113
‘‘‘Yo me setuṃ akāresi, pasanno sehi pāṇibhi;
“‘He who had a bridge made for me, with a devoted heart and with his own hands,
“Người nào đã xây cầu cho Ta, với lòng tin và bằng chính tay mình;
13114
Tamahaṃ kittayissāmi, suṇātha mama bhāsato.
I will praise him; listen to my words.
Ta sẽ ca ngợi người đó, hãy lắng nghe lời Ta nói.”
13115
(Setudānaānisaṃso)
(The benefits of giving a bridge)
(Lợi ích của việc cúng dường cầu)
13116
86.
86.
86.
13117
‘‘‘Darito pabbatato vā, rukkhato patitopiyaṃ;
“‘Whether fallen from a cliff, a mountain, or a tree,
“Dù rơi từ vực thẳm, từ núi hay từ cây;
13118
Cutopi lacchatī ṭhānaṃ, setudānassidaṃ phalaṃ.
even upon passing away, he will attain a good state; this is the fruit of giving a bridge.
dù có mệnh chung, người đó sẽ đạt được nơi an lành – đây là quả của việc cúng dường cầu.
13119
87.
87.
87.
13120
‘‘‘Virūḷhamūlasantānaṃ, nigrodhamiva māluto;
“‘Like a banyan tree with a well-established network of roots that the wind cannot overcome,
Như gió không thể lay đổ cây đa có rễ sâu rộng;
13121
Amittā nappasahanti, setudānassidaṃ phalaṃ.
enemies cannot overpower him; this is the fruit of giving a bridge.
kẻ thù sẽ không thể áp đảo – đây là quả của việc cúng dường cầu.
13122
88.
88.
88.
13123
‘‘‘Nāssa corā pasahanti, nātimaññanti khattiyā;
“‘Thieves cannot overpower him, nor do kings treat him with contempt;
Kẻ trộm sẽ không thể áp đảo người đó, các vị vua sẽ không khinh thường;
13124
Sabbe tarissatāmitte, setudānassidaṃ phalaṃ.
he will overcome all enemies; this is the fruit of giving a bridge.
người đó sẽ vượt qua mọi kẻ thù – đây là quả của việc cúng dường cầu.
13125
89.
89.
89.
13126
‘‘‘Abbhokāsagataṃ santaṃ, kaṭhinātapatāpitaṃ;
“‘When he is in an open space, afflicted by harsh sunlight,
Dù ở nơi trống trải, bị nắng gắt thiêu đốt;
13127
Puññakammena saṃyuttaṃ, na bhavissati vedanā* .
being endowed with meritorious kamma, there will be no suffering for him.
người được kết nối với nghiệp phước sẽ không cảm thấy đau khổ.
13128
90.
90.
90.
13129
‘‘‘Devaloke manusse vā, hatthiyānaṃ sunimmitaṃ;
“‘In the world of devas or of humans, a well-crafted elephant vehicle,
Dù ở cõi trời hay cõi người, một cỗ xe voi được tạo tác khéo léo;
13130
Tassa saṅkappamaññāya, nibbattissati tāvade.
knowing his intention, will manifest for him at that very moment.
hiểu được ý nguyện của người đó, nó sẽ xuất hiện ngay lập tức.
13131
91.
91.
91.
13132
‘‘‘Sahassassā vātajavā, sindhavā sīghavāhanā;
“‘A thousand swift-footed Sindhu horses, fast as the wind,
Một ngàn con ngựa Sindhu nhanh như gió, chạy nhanh;
13133
Sāyaṃ pātaṃ upessanti, setudānassidaṃ phalaṃ.
will attend him evening and morning; this is the fruit of giving a bridge.
sẽ đến vào buổi sáng và buổi tối – đây là quả của việc cúng dường cầu.
13134
92.
92.
92.
13135
‘‘‘Āgantvāna manussattaṃ, sukhitoyaṃ bhavissati;
“‘Having attained a human state, he will be happy;
Sau khi tái sinh làm người, người này sẽ được hạnh phúc;
13136
Vehāsaṃ* manujasseva, hatthiyānaṃ bhavissati.
even for a human, there will be an elephant vehicle in the sky.
một cỗ xe voi bay trên không sẽ xuất hiện cho người đó.
13137
93.
93.
93.
13138
‘‘‘Kappasatasahassamhi, okkākakulasambhavo;
“‘A hundred thousand kappas from now, born into the Okkāka clan,
Trong một trăm ngàn kiếp trái đất, một vị Thầy xuất thân từ dòng dõi Okkāka,
13139
Gotamo nāma gottena, satthā loke bhavissati.
a Teacher named Gotama by clan will be in the world.
tên là Gotama, sẽ xuất hiện trên thế gian.
13140
94.
94.
94.
13141
‘‘‘Tassa dhammesu dāyādo, oraso dhammanimmito;
“‘He will be an heir to his Dhamma, a true-born son created by the Dhamma;
Người này sẽ là con trai hợp pháp, người thừa kế giáo pháp của Ngài, được giáo pháp tạo ra;
13142
Sabbāsave pariññāya, nibbāyissatināsavo’.
having fully understood all the cankers, he will attain Nibbāna without cankers.’
sau khi thấu hiểu mọi lậu hoặc, sẽ nhập Niết-bàn, không còn lậu hoặc.”
13143
95.
95.
95.
13144
‘‘Aho me sukataṃ kammaṃ, jalajuttamanāmake;
“Ah, the kamma I did was well done, for the one named after the lotus;
“Ôi, nghiệp lành của tôi đã được thực hiện nơi Đức Phật Padumuttara;
13145
Tattha kāraṃ karitvāna, pattohaṃ āsavakkhayaṃ.
having done that deed for him, I have reached the destruction of the cankers.
sau khi làm công đức ở đó, tôi đã đạt đến sự diệt trừ các lậu hoặc.
13146
96.
96.
96.
13147
‘‘Padhānaṃ pahitattomhi, upasanto nirūpadhi;
“I am one who has striven in the exertion, pacified, without acquisitions;
Tôi đã tinh tấn, với tâm kiên định, đã an tịnh, không còn chấp thủ;
13148
Nāgova bandhanaṃ chetvā, viharāmi anāsavo.
like an elephant that has broken its bonds, I live without cankers.
như voi chúa đã cắt đứt xiềng xích, tôi an trú không còn lậu hoặc.”
13149
97.
97.
97.
13150
‘‘Kilesā jhāpitā mayhaṃ…pe… viharāmi anāsavo.
“My defilements are burned up… and so on… I live without cankers.
“Các phiền não của tôi đã được đốt cháy... (còn lại)... tôi an trú không còn lậu hoặc.”
13151
98.
98.
98.
13152
‘‘Svāgataṃ vata me āsi…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ.
“A good coming it was for me… and so on… the Buddha’s teaching has been done.
“Sự đến của tôi thật tốt đẹp... (còn lại)... giáo pháp của Đức Phật đã được thực hành.”
13153
99.
99.
99.
13154
‘‘Paṭisambhidā catasso…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ’’.
“The four analytical knowledges… and so on… the Buddha’s teaching has been done.”
“Bốn tuệ phân tích... (còn lại)... giáo pháp của Đức Phật đã được thực hành.”
13155
Itthaṃ sudaṃ āyasmā dhotako thero imā gāthāyo abhāsitthāti.
Thus, indeed, the Venerable Elder Dhotaka spoke these verses.
Như vậy, Đại đức Trưởng lão Dhotaka đã thuyết những bài kệ này.
13156
Dhotakattherassāpadānaṃ catutthaṃ.
The Fourth Apadāna of the Elder Dhotaka.
Tự sự của Trưởng lão Dhotaka, thứ tư.
13157
5. Upasīvattheraapadānaṃ
5. The Apadāna of the Elder Upasīva
5. Tự sự của Trưởng lão Upasīva
13158
100.
100.
100.
13159
‘‘Himavantassāvidūre, anomo nāma pabbato;
“Not far from the Himavanta, there is a mountain named Anoma;
“Không xa dãy Himalaya, có một ngọn núi tên là Anoma;
13160
Assamo sukato mayhaṃ, paṇṇasālā sumāpitā.
my hermitage was well-made there, my leaf-hut well-constructed.
tôi đã xây dựng một am thất tốt đẹp ở đó, một tịnh xá lá được dựng lên khéo léo.
13161
101.
101.
101.
13162
‘‘Nadī ca sandatī tattha, supatitthā manoramā;
“A river flows there, with good bathing spots, delightful;
Ở đó có một dòng sông chảy, với bến nước đẹp đẽ, dễ chịu;
13163
Anūpatitthe jāyanti, padumuppalakā bahū.
along its banks grow many lotuses and water lilies.
nhiều hoa sen và hoa súng mọc ở những bến nước đó.
13164
102.
102.
102.
13165
‘‘Pāṭhīnā pāvusā macchā, balajā muñjarohitā;
“Pāṭhīna and pāvusa fish, balaja, muñja, and rohita;
Cá pāṭhīna, pāvusā, balajā, muñjarohitā;
13166
Macchakacchapasañchannā* , nadikā sandate tadā.
the river flowed then, covered with fish and turtles.
được bao phủ bởi cá và rùa, dòng sông nhỏ chảy lúc đó.
13167
103.
103.
103.
13168
‘‘Timirā pupphitā tattha, asokā khuddamālakā;
“Timira trees were in bloom there, asoka and khuddamālaka trees;
Ở đó, cây timira nở hoa, cây asoka và những cây hoa nhỏ;
13169
Punnāgā giripunnāgā, sampavanti mamassamaṃ.
punnāga and giripunnāga trees perfumed my hermitage.
cây punnāga, giripunnāga, tỏa hương thơm ngát đến am thất của tôi.
13170
104.
104.
104.
13171
‘‘Kuṭajā pupphitā tattha, tiṇasūlavanāni ca;
"There the kutaja trees are flowering, and groves of spear-grass;
Ở đó, cây kuṭaja nở hoa, và cả những khu rừng cỏ sūla;
13172
Sālā ca saḷalā tattha, campakā pupphitā bahū.
Sal and pine trees are there, and many campaka trees are in bloom.
ở đó, cây sāla và saḷala, nhiều cây campaka nở hoa.
13173
105.
105.
105.
13174
‘‘Ajjunā atimuttā ca, mahānāmā ca pupphitā;
"Arjuna and atimutta trees, and mahānāmā trees are in bloom;
Cây arjuna và atimutta, và cả mahānāma nở hoa;
13175
Asanā madhugandhī ca, pupphitā te mamassame.
Asana trees and honey-scented flowers—they are all flowering in my hermitage.
cây asana và madhugandhī nở hoa trong am thất của tôi.
13176
106.
106.
106.
13177
‘‘Uddālakā pāṭalikā, yūthikā ca piyaṅgukā;
"Uddālaka, pāṭali, jasmine, and priyangu trees;
Cây uddālaka, pāṭalika, yūthikā và piyaṅgukā;
13178
Bimbijālakasañchannā, samantā aḍḍhayojanaṃ.
Covered with thickets of bimbijāla for half a yojana all around.
được bao phủ bởi những bụi bimbijāla, khắp một nửa dojana.
13179
107.
107.
107.
13180
‘‘Mātaggārā* sattaliyo, pāṭalī sinduvārakā;
"Mātaggara, sattali, pāṭali, and sinduvāraka trees;
Cây mātaggāra, sattaliya, pāṭalī, sinduvāraka;
13181
Aṅkolakā bahū tattha, tālakuṭṭhi* ca pupphitā;
Many aṅkola trees are there, and tālakuṭṭhi trees are in bloom;
nhiều cây aṅkolaka ở đó, và cả tālakutthi nở hoa;
13182
Seleyyakā bahū tattha, pupphitā mama assame.
Many seleyyaka flowers are there, flowering in my hermitage.
nhiều cây seleyyaka ở đó, nở hoa trong am thất của tôi.
13183
108.
108.
108.
13184
‘‘Etesu pupphajātesu* , sobhanti pādapā bahū;
"Among these varieties of flowers, many trees are beautiful;
Trong số các loài hoa này, nhiều cây cối tỏa sáng;
13185
Samantā tena gandhena, vāyate mama assamo.
My hermitage is fragrant all around with that scent.
khắp nơi, am thất của tôi tỏa hương thơm đó.
13186
109.
109.
109.
13187
‘‘Harītakā āmalakā, ambajambuvibhītakā* ;
"Harītaka, āmalaka, amba, jambu, and vibhītaka;
Cây harītakā, āmalakā, ambajambu, vibhītakā;
13188
Kolā bhallātakā billā, phārusakaphalāni ca.
Kola, bhallātaka, billa, and phārusaka fruits.
kolā, bhallātaka, billa, và các loại trái cây phārusaka.
13189
110.
110.
110.
13190
‘‘Tindukā ca piyālā ca, madhukā kāsumārayo;
"Tinduka, piyāla, madhuka, and kāsumāraya;
Cây tinduka và piyāla, madhuka, kāsumārī;
13191
Labujā panasā tattha, kadalī badarīphalā* .
Labuja and panasa are there, along with kadalī and badarī fruits.
labuja, panasa ở đó, trái cây kadalī, badarī.
13192
111.
111.
111.
13193
‘‘Ambāṭakā bahū tattha, vallikāraphalāni ca;
"Many ambāṭaka are there, and vallikāra fruits;
Nhiều cây ambāṭaka ở đó, và các loại trái cây vallikāra;
13194
Bījapūrasapāriyo* , phalitā mama assame.
Bījapūra and sapāri trees bear fruit in my hermitage.
những trái cây bījapūra chín mọng, đã kết trái trong am thất của tôi.
13195
112.
112.
112.
13196
‘‘Āḷakā isimuggā ca, tato modaphalā bahū;
"Āḷaka and isimugga, and then many modaphala;
Cây āḷaka và isimugga, rồi nhiều trái cây modaka;
13197
Avaṭā pakkabharitā* , pilakkhudumbarāni ca.
Avaṭa trees filled with ripe fruit, and pilakkhu and udumbara trees.
avaṭā đầy trái, và cả pilakkha, udumbara.
13198
113.
113.
113.
13199
‘‘Pipphilī marīcā tattha, nigrodhā ca kapitthanā;
"Pipphalī and marīca are there, nigrodha and kapitthanā;
Pipphilī, marīca ở đó, nigrodha và kapitthanā;
13200
Udumbarakā bahavo, kaṇḍupaṇṇā ca hariyo* .
Many udumbara trees, and green kaṇḍupaṇṇa.
nhiều cây udumbaraka, và cả kaṇḍupaṇṇā, hariyo.
13201
114.
114.
114.
13202
‘‘Ete caññe ca bahavo, phalitā assame mama;
"These and many other trees bear fruit in my hermitage;
Những cây này và nhiều cây khác đã kết trái trong am thất của tôi;
13203
Puppharukkhāpi bahavo, pupphitā mama assame.
Many flowering trees also bloom in my hermitage.
nhiều cây hoa cũng đã nở hoa trong am thất của tôi.
13204
115.
115.
115.
13205
‘‘Āluvā ca kaḷambā ca, biḷālī takkalāni ca;
"Āluvā and kaḷambā, biḷālī and takkalāni;
Cây āluva và kaḷamba, biḷālī và takkala;
13206
Ālakā tālakā ceva, vijjanti assame mama.
Ālakā and tālakā are found in my hermitage.
ālakā và tālakā cũng hiện diện trong am thất của tôi.
13207
116.
116.
116.
13208
‘‘Assamassāvidūre me, mahājātassaro ahu;
"Not far from my hermitage, there was a great natural lake;
Không xa am thất của tôi, có một hồ nước lớn;
13209
Acchodako sītajalo, supatittho manoramo.
With clear, cool water, a good landing place, and delightful.
nước trong, mát lạnh, với bến nước đẹp đẽ, dễ chịu.
13210
117.
117.
117.
13211
‘‘Padumuppalā bahū tattha, puṇḍarīkasamāyutā;
"Many lotuses and water lilies were there, together with white lotuses;
Nhiều hoa sen và hoa súng ở đó, cùng với hoa sen trắng;
13212
Mandālakehi sañchannā, nānāgandhasameritā.
Covered with mandālaka flowers, wafting various fragrances.
được bao phủ bởi hoa mandālaka, tỏa ra nhiều mùi hương khác nhau.
13213
118.
118.
118.
13214
‘‘Gabbhaṃ gaṇhanti padumā, aññe pupphanti kesarī;
"Some lotuses form buds, others bloom with filaments;
Hoa sen đang kết nụ, những bông khác thì nở nhụy;
13215
Opupphapattā tiṭṭhanti, padumākaṇṇikā bahū.
Many lotus pods stand with their petals fallen.
nhiều hoa sen với cánh hoa rụng, và nhụy sen đang đứng đó.
13216
119.
119.
119.
13217
‘‘Madhu bhisamhā savati, khīraṃ sappi mulāḷibhi;
"Honey flows from the lotus root, milk and ghee from the stalks;
Mật chảy từ củ sen, sữa và bơ từ thân sen;
13218
Samantā tena gandhena, nānāgandhasameritā.
With that scent all around, wafting various fragrances.
khắp nơi, hồ nước tỏa ra nhiều mùi hương khác nhau.
13219
120.
120.
120.
13220
‘‘Kumudā ambagandhi ca, nayitā dissare bahū;
"Many kumuda with the scent of mango are seen;
Nhiều hoa súng và hoa sen mùi xoài được nhìn thấy ở đó;
13221
Jātassarassānukūlaṃ, ketakā pupphitā bahū.
Along the banks of the natural lake, many ketaka are in bloom.
nhiều cây ketaka nở hoa dọc theo hồ nước.
13222
121.
121.
122.
13223
‘‘Suphullā bandhujīvā ca, setavārī sugandhikā;
"Fully bloomed bandhujīva and fragrant setavārī;
Những bông bandhujīvā nở rộ, và setavārī thơm ngát;
13224
Kumbhilā susumārā ca, gahakā tattha jāyare.
Crocodiles, gharials, and lizards are born there.
Cá sấu, cá sấu sông và nhiều loài thủy quái khác sinh sống ở đó.
13225
122.
122.
122.
13226
‘‘Uggāhakā ajagarā, tattha jātassare bahū;
"Many uggāhaka and pythons are in that natural lake;
Rắn hổ mang và trăn lớn, rất nhiều ở hồ đó;
13227
Pāṭhīnā pāvusā macchā, balajā muñjarohitā.
Pāṭhīna, pāvusa, balaja, muñja, and rohita fish.
Các loài cá như cá tra, cá lóc, cá rô, cá chép.
13228
123.
123.
123.
13229
‘‘Macchakacchapasañchannā, atho papaṭakāhi* ca;
"Covered with fish and turtles, and also with papaṭaka fish;
Đầy cá và rùa, cùng với ếch nhái;
13230
Pārevatā ravihaṃsā, kukutthā* ca nadīcarā.
Doves, ruddy geese, and river-dwelling kukuttha birds.
Bồ câu, thiên nga, gà rừng và các loài chim sông.
13231
124.
124.
124.
13232
‘‘Dindibhā* cakkavākā ca, pampakā jīvajīvakā;
"Dindibha birds, ruddy shelducks, pampaka birds, and partridges;
Dindibha, chim uyên ương, pampaka, jīvajīvaka;
13233
Kalandakā ukkusā ca, senakā uddharā bahū.
Kalandaka birds, ospreys, hawks, and many otters.
Kalandaka, diều hâu và rất nhiều đại bàng.
13234
125.
125.
125.
13235
‘‘Koṭṭhakā sukapotā ca, tuliyā camarā bahū;
"Woodpeckers, young parrots, many tuliyā and camarā;
Koṭṭhaka, bồ câu, tú lị và rất nhiều chồn hương;
13236
Kāreniyo* ca tilakā* , upajīvanti taṃ saraṃ.
Kāreniyo and tilakā birds live off that lake.
Kāreniya và tilaka, chúng sống nhờ hồ đó.
13237
126.
126.
126.
13238
‘‘Sīhā byagghā ca dīpī ca, acchakokataracchakā;
"Lions, tigers, leopards, bears, hyenas, and wolves;
Sư tử, hổ và báo, gấu, chó rừng, linh cẩu;
13239
Vānarā kinnarā ceva, dissanti mama assame.
Monkeys and kinnara are seen in my hermitage.
Vượn, khỉ và kinnara, được thấy trong đạo tràng của tôi.
13240
127.
127.
127.
13241
‘‘Tāni gandhāni ghāyanto, bhakkhayanto phalānahaṃ;
"Inhaling those scents, eating those fruits,
Ngửi những mùi hương đó, ăn những trái cây,
13242
Gandhodakaṃ pivanto ca, vasāmi mama assame.
And drinking fragrant water, I live in my hermitage.
Và uống nước thơm, tôi sống trong đạo tràng của mình.
13243
128.
128.
128.
13244
‘‘Eṇīmigā varāhā ca, pasadā khuddarūpakā;
"Antelopes, boars, spotted deer, and small deer;
Nai, lợn rừng, linh dương và các loài thú nhỏ;
13245
Aggikā jotikā ceva, vasanti mama assame.
Aggikā and jotikā deer dwell in my hermitage.
Aggika và Jotika, chúng sống trong đạo tràng của tôi.
13246
129.
129.
129.
13247
‘‘Haṃsā koñcā mayūrā ca, sālikāpi ca kokilā;
"Geese, cranes, peacocks, mynas, and cuckoos;
Thiên nga, sếu, công, sáo và chim cu;
13248
Majjārikā* bahū tattha, kosikā poṭṭhasīsakā.
Many majjārikā birds, owls, and poṭṭhasīsaka birds are there.
Rất nhiều mèo rừng ở đó, cú và potṭhasīsaka.
13249
130.
130.
130.
13250
‘‘Pisācā dānavā ceva, kumbhaṇḍā rakkhasā bahū;
“Pisācas and dānavas, kumbhaṇḍas and many rākṣasas;
Quỷ dạ xoa, dāṇava, kumbhaṇḍa và rất nhiều quỷ la sát;
13251
Garuḷā pannagā ceva, vasanti mama assame.
Garuḍas and pannagas, too, dwell in my hermitage.
Đại bàng Garuda và rắn Naga, chúng sống trong đạo tràng của tôi.
13252
131.
131.
131.
13253
‘‘Mahānubhāvā isayo, santacittā samāhitā;
“Seers of great power, with tranquil and concentrated minds;
Các đạo sĩ có đại oai lực, tâm tĩnh lặng, định tâm;
13254
Kamaṇḍaludharā sabbe, ajinuttaravāsanā;
All carry water pots and wear antelope skins as upper garments;
Tất cả đều mang bình bát, mặc áo da thú;
13255
Jaṭābhārabharitāva* , vasanti mama assame.
Bearing the burden of matted hair, they dwell in my hermitage.
Đầu đầy tóc bện, họ sống trong đạo tràng của tôi.
13256
132.
132.
132.
13257
‘‘Yugamattañca pekkhantā, nipakā santavuttino;
“Looking ahead just a yoke’s length, wise, with a tranquil demeanor;
Chỉ nhìn xa một ách, họ là người khôn ngoan, có nếp sống an tịnh;
13258
Lābhālābhena santuṭṭhā, vasanti mama assame.
Content with gain or no gain, they dwell in my hermitage.
Họ hài lòng với được mất, họ sống trong đạo tràng của tôi.
13259
133.
133.
133.
13260
‘‘Vākacīraṃ dhunantā te, phoṭentājinacammakaṃ;
“Shaking their bark-cloth robes, striking their antelope hides;
Họ phẩy áo vỏ cây, vỗ da thú;
13261
Sabalehi upatthaddhā, gacchanti ambare tadā.
Supported by their own powers, they then travel through the sky.
Với sức mạnh của mình, họ bay lên không trung lúc đó.
13262
134.
134.
134.
13263
‘‘Na te dakaṃ āharanti, kaṭṭhaṃ vā aggidārukaṃ;
“They do not bring water, nor firewood, nor wood for the fire;
Họ không mang nước, cũng không mang củi hay củi đốt lửa;
13264
Sayañca upasampannā, pāṭihīrassidaṃ phalaṃ.
It is provided for them automatically; this is the fruit of psychic power.
Tự thân họ đầy đủ, đây là quả của thần thông.
13265
135.
135.
135.
13266
‘‘Lohadoṇiṃ gahetvāna, vanamajjhe vasanti te;
“Taking up a copper bowl, they dwell in the middle of the forest;
Cầm bình bát đồng, họ sống giữa rừng;
13267
Kuñjarāva mahānāgā, asambhītāva kesarī.
Like great elephant bulls, like fearless lions.
Như những con voi lớn không sợ hãi, như sư tử.
13268
136.
136.
136.
13269
‘‘Aññe gacchanti goyānaṃ, aññe pubbavidehakaṃ* ;
“Some go to Aparagoyāna, others to Pubbavideha;
Một số đi đến Goyāna, một số khác đến Pubbavideha;
13270
Aññe ca uttarakuruṃ, sakaṃ balamavassitā* .
And others to Uttarakuru, relying on their own power.
Và một số khác đến Uttarukuru, dựa vào sức mạnh của mình.
13271
137.
137.
137.
13272
‘‘Tato piṇḍaṃ āharitvā, paribhuñjanti ekato;
“Having brought back alms-food from there, they eat together;
Sau đó, mang thức ăn về, họ cùng nhau dùng bữa;
13273
Sabbesaṃ pakkamantānaṃ, uggatejāna tādinaṃ.
All those of fiery energy and steadfast nature who had gone away.
Tất cả những vị đạo sĩ có oai lực lớn, có tâm kiên định đang đi khắp nơi.
13274
138.
138.
138.
13275
‘‘Ajinacammasaddena, vanaṃ saddāyate tadā;
“At that time, the forest resounds with the sound of their antelope hides;
Tiếng da thú lúc đó làm vang động cả khu rừng;
13276
Edisā te mahāvīra, sissā uggatapā mama.
Such, O Great Hero, are my disciples of fiery practice.
Thưa Đại Anh Hùng, những đệ tử của tôi có hạnh tu cao thượng là như vậy đó.
13277
139.
139.
139.
13278
‘‘Parivuto ahaṃ tehi, vasāmi mama assame;
“Surrounded by them, I dwell in my hermitage;
Được họ vây quanh, tôi sống trong đạo tràng của mình;
13279
Tositā sakakammena, vinītāpi samāgatā.
Delighted by their own kamma, disciplined, they have gathered together.
Họ hài lòng với nghiệp của mình, được giáo hóa và đã đến đây.
13280
140.
140.
140.
13281
‘‘Ārādhayiṃsu maṃ ete, sakakammābhilāsino;
“They pleased me, being devoted to their own duties;
Những vị này đã làm tôi hài lòng, họ khao khát nghiệp của mình;
13282
Sīlavanto ca nipakā, appamaññāsu kovidā.
Virtuous and wise, skilled in the boundless states.
Họ giữ giới, khôn ngoan và thông thạo về các vô lượng tâm.
13283
141.
141.
141.
13284
‘‘Padumuttaro lokavidū, āhutīnaṃ paṭiggaho;
“Padumuttara, the knower of worlds, the recipient of offerings;
Đức Padumuttara, bậc hiểu biết thế gian, xứng đáng nhận các vật cúng dường;
13285
Samayaṃ saṃviditvāna, upagacchi vināyako.
The Leader, knowing the right time, approached.
Đấng dẫn dắt đã biết thời cơ và đến.
13286
142.
142.
142.
13287
‘‘Upagantvāna sambuddho, ātāpī nipako muni;
“Having approached, the Sambuddha, the ardent, wise sage;
Đức Sambuddha, bậc tinh tấn, đạo sĩ khôn ngoan, sau khi đến;
13288
Pattaṃ paggayha sambuddho, bhikkhāya mamupāgami.
Holding up his bowl, the Sambuddha approached me for alms.
Đức Sambuddha đã giơ bát lên và đến chỗ tôi để khất thực.
13289
143.
143.
143.
13290
‘‘Upāgataṃ mahāvīraṃ, jalajuttamanāyakaṃ;
“For the Great Hero who had approached, the supreme leader of men;
Khi Đại Anh Hùng, bậc lãnh đạo tối thượng như hoa sen, đã đến;
13291
Tiṇasantharaṃ* paññāpetvā, sālapupphehi okiriṃ.
Having prepared a grass mat, I scattered it with sāla flowers.
Tôi trải một tấm thảm cỏ và rải hoa sala lên.
13292
144.
144.
144.
13293
‘‘Nisādetvāna* sambuddhaṃ, haṭṭho saṃviggamānaso;
“Having seated the Sambuddha, with a joyful and stirred mind;
Sau khi thỉnh Đức Sambuddha an tọa, tôi vui mừng và tâm xúc động;
13294
Khippaṃ pabbatamāruyha, agaḷuṃ* aggahiṃ ahaṃ.
I quickly climbed the mountain and took some eaglewood.
Tôi nhanh chóng leo lên núi và lấy trầm hương.
13295
145.
145.
145.
13296
‘‘Kumbhamattaṃ gahetvāna, panasaṃ devagandhikaṃ;
“Taking a pot-sized, divinely fragrant jackfruit;
Lấy một quả mít thơm như hương trời, nặng một chum;
13297
Khandhe āropayitvāna, upagacchiṃ vināyakaṃ.
Placing it on my shoulder, I approached the Leader.
Tôi vác lên vai và đến chỗ Đấng dẫn dắt.
13298
146.
146.
146.
13299
‘‘Phalaṃ buddhassa datvāna, agaḷuṃ anulimpahaṃ;
“Having given the fruit to the Buddha, I anointed him with eaglewood;
Sau khi dâng trái cây lên Đức Phật, tôi thoa trầm hương;
13300
Pasannacitto sumano, buddhaseṭṭhaṃ avandihaṃ.
With a clear and joyful mind, I paid homage to the supreme Buddha.
Với tâm thanh tịnh và hoan hỷ, tôi đã đảnh lễ Đức Phật tối thượng.
13301
147.
147.
147.
13302
‘‘Padumuttaro lokavidū, āhutīnaṃ paṭiggaho;
“Padumuttara, the knower of worlds, the recipient of offerings;
Đức Padumuttara, bậc hiểu biết thế gian, xứng đáng nhận các vật cúng dường;
13303
Isimajjhe nisīditvā, imā gāthā abhāsatha.
Sitting amidst the seers, spoke these verses.
Sau khi ngồi giữa các đạo sĩ, Ngài đã nói những bài kệ này.
13304
148.
148.
148.
13305
‘‘‘Yo me phalañca agaḷuṃ, āsanañca adāsi me;
“‘He who gave me fruit and eaglewood, and a seat;
“Kẻ nào đã dâng trái cây, trầm hương và chỗ ngồi cho Ta;
13306
Tamahaṃ kittayissāmi, suṇātha mama bhāsato.
I will proclaim him; listen to my words.
Ta sẽ ca ngợi người đó, hãy lắng nghe lời Ta nói.
13307
149.
149.
149.
13308
‘‘‘Gāme vā yadi vāraññe, pabbhāresu guhāsu vā;
“‘Whether in a village or in a forest, on mountain slopes or in caves;
Dù ở làng hay trong rừng, trong hang động hay hang đá;
13309
Imassa cittamaññāya, nibbattissati bhojanaṃ.
Knowing his thought, food will arise.
Biết được ý nghĩ của người này, thức ăn sẽ tự hiện ra.
13310
150.
150.
150.
13311
‘‘‘Devaloke manusse vā, upapanno ayaṃ naro;
“‘Whether arisen in the world of devas or of humans, this man;
Người này khi tái sinh vào cõi trời hay cõi người;
13312
Bhojanehi ca vatthehi, parisaṃ tappayissati.
Will satisfy the assembly with food and robes.
Sẽ làm hài lòng chúng hội bằng thức ăn và y phục.
13313
151.
151.
151.
13314
‘‘‘Upapajjati yaṃ yoniṃ, devattaṃ atha mānusaṃ;
“‘Whatever existence he is born into, be it divine or human;
Dù tái sinh vào cõi nào, cõi trời hay cõi người;
13315
Akkhobhabhogo hutvāna, saṃsarissatiyaṃ naro.
This man will wander through saṃsāra with inexhaustible possessions.
Người này sẽ luân hồi với tài sản không thể lay chuyển.
13316
152.
152.
152.
13317
‘‘‘Tiṃsakappasahassāni, devaloke ramissati;
“‘For thirty thousand kappas, he will delight in the world of devas;
Trong ba mươi ngàn kiếp, người ấy sẽ hưởng lạc ở cõi trời;
13318
Sahassakkhattuṃ rājā ca, cakkavattī bhavissati.
And a thousand times he will be a wheel-turning monarch.
Một ngàn lần sẽ là vua Chuyển Luân Vương.
13319
153.
153.
153.
13320
‘‘‘Ekasattatikkhattuñca, devarajjaṃ karissati;
“‘Seventy-one times he will rule as king of the devas;
Và bảy mươi mốt lần sẽ là vua trời;
13321
Padesarajjaṃ vipulaṃ, gaṇanāto asaṅkhiyaṃ.
His extensive regional kingship will be beyond calculation.
Số lần làm vua xứ thì vô số không thể đếm được.
13322
154.
154.
154.
13323
‘‘‘Kappasatasahassamhi, okkākakulasambhavo;
“‘One hundred thousand kappas from now, born in the Okkāka clan;
Trong một trăm ngàn đại kiếp, một vị xuất thân từ dòng dõi Okkāka;
13324
Gotamo nāma gottena, satthā loke bhavissati.
A Teacher named Gotama by clan will appear in the world.
Sẽ xuất hiện trên thế gian với danh hiệu Gotama, là bậc Đạo Sư.
13325
155.
155.
155.
13326
‘‘‘Tassa dhammesu dāyādo, oraso dhammanimmito* ;
“‘He will be an heir to his Dhamma, a true-born son created by the Dhamma;
Người thừa kế Pháp của Ngài, là con ruột được tạo ra từ Pháp;
13327
Sabbāsave pariññāya, viharissatināsavo’.
Having fully understood all the cankers, he will live free from cankers.’
Sau khi thấu hiểu tất cả các lậu hoặc, sẽ sống không còn lậu hoặc.”
13328
156.
156.
156.
13329
‘‘Suladdhalābho laddho me, yohaṃ addakkhiṃ nāyakaṃ;
“A gain well-gained was obtained by me, in that I saw the Leader;
Tôi đã đạt được lợi lộc tốt lành, vì tôi đã thấy bậc Đạo Sư;
13330
Tisso vijjā anuppattā, kataṃ buddhassa sāsanaṃ.
The three knowledges have been attained, the Buddha’s teaching has been done.
Ba minh đã được chứng đắc, giáo pháp của Đức Phật đã được thực hiện.
13331
157.
157.
157.
13332
‘‘Gāme vā yadi vāraññe, pabbhāresu guhāsu vā;
“Whether in a village or in a forest, on mountain slopes or in caves;
Dù ở làng hay trong rừng, trong hang động hay hang đá;
13333
Mama saṅkappamaññāya, bhojanaṃ hoti me sadā.
Knowing my intention, food always appears for me.
Biết được ý nghĩ của tôi, thức ăn luôn có cho tôi.
13334
158.
158.
158.
13335
‘‘Kilesā jhāpitā mayhaṃ…pe… viharāmi anāsavo.
“My defilements are burnt up… and so on… I live without cankers.
Các phiền não của tôi đã được đốt cháy… (vân vân)… tôi sống không còn lậu hoặc.
13336
159.
159.
159.
13337
‘‘Svāgataṃ vata me āsi…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ.
“A good coming it was for me… and so on… the Buddha’s teaching has been done.
Sự đến của tôi thật là tốt lành… (vân vân)… giáo pháp của Đức Phật đã được thực hiện.
13338
160.
160.
160.
13339
‘‘Paṭisambhidā catasso…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ’’.
“The four analytical knowledges… and so on… the Buddha’s teaching has been done.”
Bốn tuệ phân tích… (vân vân)… giáo pháp của Đức Phật đã được thực hiện.”
13340
Itthaṃ sudaṃ āyasmā upasīvo* thero imā gāthāyo abhāsitthāti.
Thus, indeed, the Venerable Elder Upasīva spoke these verses.
Đại đức Upasīva Trưởng lão đã nói những bài kệ này như vậy.
13341
Upasīvattherassāpadānaṃ pañcamaṃ.
The fifth, the Apadāna of the Elder Upasīva.
Upasīvattherassāpadānaṃ pañcamaṃ. — Tự sự về Trưởng lão Upasīva, thứ năm.
Next Page →

Settings