Abhidhammāvatāro-nāmarūpaparicchedo

1029

Ārammaṇavibhāganiddeso

Exposition of the Classification of Objects

Trình bày sự phân loại đối tượng

1030

291.

1031

Etesaṃ pana cittānaṃ, ārammaṇamito paraṃ;

After this, I shall set forth the objects of these cittas;

Sau đây, tôi sẽ trình bày đối tượng của các tâm này;

1032

Dassayissāmahaṃ tena, vinā natthi hi sambhavo.

For without it, there is no possibility.

Vì không có đối tượng thì không có sự phát sinh.

1033

292.

1034

Rūpaṃ saddaṃ gandhaṃ rasaṃ, phoṭṭhabbaṃ dhammameva ca;

Form, sound, smell, taste, tangible object, and mind-object (dhamma);

Sắc, tiếng, hương, vị, xúc, và pháp;

1035

Chadhā ārammaṇaṃ āhu, chaḷārammaṇakovidā.

The experts in the six objects declare six kinds of objects.

Các bậc thông hiểu sáu đối tượng gọi là sáu đối tượng.

1036

293.

1037

Tattha bhūte upādāya, vaṇṇo catusamuṭṭhito;

Among these, based on the great elements, visible form arises from four (causes);

Trong đó, sắc (vaṇṇa) phát sinh từ bốn đại hiển nhiên (bhūta),

1038

Sanidassanapaṭigho, rūpārammaṇasaññito.

It is visual, with impingement, and known as the object of sight.

Có thể thấy được và có sự va chạm, được gọi là đối tượng sắc.

1039

294.

1040

Duvidho hi samuddiṭṭho, saddo cittotusambhavo;

Sound is indeed declared to be of two kinds, arising from citta and temperature;

Tiếng được tuyên bố có hai loại, phát sinh từ tâm và thời tiết;

1041

Saviññāṇakasaddova, hoti cittasamuṭṭhito.

Sound with consciousness is mind-originated.

Tiếng có thức (saviññāṇaka) chỉ phát sinh từ tâm.

1042

295.

1043

Aviññāṇakasaddo yo,

And the sound without consciousness

Tiếng không thức (aviññāṇaka) nào,

1044

So hotūtusamuṭṭhito;

Is season-originated;

Thì phát sinh từ thời tiết;

1045

Duvidhopi ayaṃ saddo,

This sound, though two-fold,

Cả hai loại tiếng này,

1046

Saddārammaṇataṃ gato.

Becomes an object of sound.

Đều trở thành đối tượng tiếng.

1047

296.

1048

Dharīyatīti gacchanto, gandho sūcanatopi vā;

"Odor" (gandho) is that which is borne (dharīyati) or indicates (sūcanā).

Vì được mang đi nên nó đi, hoặc vì nó biểu thị;

1049

Ayaṃ catusamuṭṭhāno, gandhārammaṇasammato.

This is considered a gandhārammaṇa (odor-object), arisen from four causes.

Đây là hương trần (gandha) khởi lên từ bốn nhân, được chấp nhận là đối tượng của hương.

1050

297.

1051

Rasamānā rasantīti, rasoti parikittito;

"Taste" (raso) is proclaimed as that which is tasted (rasati).

Vì được nếm, vì nó nếm, nên được gọi là vị trần (rasa);

1052

Sova catusamuṭṭhāno, rasārammaṇanāmako.

That same is named rasārammaṇa (taste-object), arisen from four causes.

Đó cũng là vị trần khởi lên từ bốn nhân, được gọi là đối tượng của vị.

1053

298.

1054

Phusīyatīti phoṭṭhabbaṃ, pathavītejavāyavo;

"Tangible object" (phoṭṭhabbaṃ) is that which is touched, namely earth, fire, and air.

Vì được xúc chạm nên là xúc trần (phoṭṭhabba), đó là đất, lửa, gió;

1055

Phoṭṭhabbaṃ catusambhūtaṃ, phoṭṭhabbārammaṇaṃ mataṃ.

The tangible object, arisen from four causes, is considered a phoṭṭhabbārammaṇa (tangible object-object).

Xúc trần khởi lên từ bốn nhân, được xem là đối tượng của xúc.

1056

299.

1057

Sabbaṃ nāmañca rūpañca, hitvā rūpādipañcakaṃ;

All nāma and rūpa, excluding the five (rūpa, etc.),

Tất cả danh và sắc, trừ năm đối tượng sắc như sắc trần,

1058

Lakkhaṇāni ca paññatti-dhammārammaṇasaññitaṃ.

the characteristics, and paññatti, are called dhammārammaṇa.

Và các đặc tính, các pháp chế định được gọi là đối tượng pháp trần (dhammārammaṇa).

1059

300.

1060

Chārammaṇāni labbhanti, kāmāvacarabhūmiyaṃ;

Six objects (ārammaṇa) are found in the sensuous plane (kāmāvacarabhūmi).

Sáu đối tượng được tìm thấy trong cõi Dục giới;

1061

Tīṇi rūpe panārūpe, dhammārammaṇamekakaṃ.

In the fine-material plane (rūpaloka), three; and in the immaterial plane (arūpaloka), one dhammārammaṇa.

Ba trong cõi Sắc giới, và trong cõi Vô sắc giới, chỉ có một pháp trần.

1062

301.

1063

Khaṇavatthuparittattā, āpāthaṃ na vajanti ye;

Those (objects) which do not enter the range (of sense faculties) due to their extreme brevity (khaṇavatthu-parittatta),

Những gì không đi vào phạm vi vì quá nhỏ bé trong sát na,

1064

Te dhammārammaṇā honti, yesaṃ rūpādayo kira.

those, indeed, are dhammārammaṇa for which rūpa and others are (the objects).

Những pháp đó là pháp trần, mà sắc trần v.v... là đối tượng của chúng.

1065

302.

1066

Te paṭikkhipitabbāva, aññamaññassa gocaraṃ;

They (rūpa, etc.) must be rejected as objects of other (minds).

Chúng phải bị bác bỏ, là đối tượng của lẫn nhau;

1067

Neva paccanubhontānaṃ, mano tesaṃ tu gocaraṃ.

The mind is their object for those who do not experience them directly.

Đối với những gì không trải nghiệm lẫn nhau, ý (mano) là đối tượng của chúng.

1068

303.

1069

Tañca ‘‘paccanubhotī’’ti, vuttattā pana satthunā;

And because it is stated by the Teacher that "it experiences directly",

Và vì Đức Phật đã nói rằng “trải nghiệm”,

1070

Rūpādārammaṇāneva, honti rūpādayo pana.

rūpa and so forth are indeed rūpārammaṇa and so forth.

Sắc trần v.v... chỉ là đối tượng của sắc trần v.v...

1071

304.

1072

Dibbacakkhādiñāṇānaṃ, rūpādīneva gocarā;

Rūpa and so forth are the objects of divine eye (dibbacakkhu) and other knowledges (ñāṇa).

Đối với các tuệ như thiên nhãn (dibbacakkhu), sắc trần v.v... là đối tượng;

1073

Anāpāthagatāneva, tānītipi na yujjati.

It is not logical to say that these are not within range.

Việc nói rằng chúng không đi vào phạm vi cũng không hợp lý.

1074

305.

1075

Yaṃ rūpārammaṇaṃ hontaṃ, taṃ dhammārammaṇaṃ kathaṃ;

How can that which is a rūpārammaṇa be a dhammārammaṇa?

Sắc trần làm sao có thể là pháp trần?

1076

Evaṃ sati panetesaṃ, niyamoti kathaṃ bhave.

If it were so, how could there be a definite rule for these?

Nếu vậy, làm sao có sự quy định cho chúng?

1077

306.

1078

Sabbaṃ ārammaṇaṃ etaṃ, chabbidhaṃ samudīritaṃ;

All these six kinds of objects (ārammaṇa) have been stated;

Tất cả các đối tượng này, sáu loại đã được nói đến;

1079

Taṃ parittattikādīnaṃ, vasena bahudhā mataṃ.

they are considered manifold according to (classifications like) parittārammaṇa, etc.

Chúng được xem là nhiều loại tùy theo paritta (nhỏ bé) v.v...

1080

307.

1081

Sabbo kāmavipāko ca, kriyāhetudvayampi ca;

All kāma-vipāka and the two rootless functional (kriyā) minds,

Tất cả quả Dục giới và hai tâm hành động (kiriya) vô nhân;

1082

Pañcavīsati ekantaṃ, parittārammaṇā siyuṃ.

twenty-five (minds) are exclusively parittārammaṇa (limited objects).

Hai mươi lăm tâm này chắc chắn là đối tượng nhỏ bé (parittārammaṇa).

1083

308.

1084

Iṭṭhādibhedā pañceva, rūpasaddādayo pana;

The five, rūpa, sadda, etc., differentiated as agreeable and so forth,

Năm đối tượng như sắc trần, âm thanh v.v... được phân loại là đáng ưa v.v...;

1085

Viññāṇānaṃ dvipañcannaṃ, gocarā paṭipāṭiyā.

are objects of the ten sense-consciousnesses (dvipañca-viññāṇa) in sequence.

Là đối tượng của mười tâm song ngũ thức theo thứ tự.

1086

309.

1087

Rūpādipañcakaṃ sabbaṃ, manodhātuttayassa tu;

All the five (rūpa and so forth) are objects for the three manodhātu.

Tất cả năm đối tượng sắc trần v.v... đối với ba ý giới;

1088

Terasannaṃ panetesaṃ, rūpakkhandhova gocaro.

For these thirteen, indeed, the rūpakkhandha is the object.

Đối với mười ba tâm này, sắc uẩn là đối tượng.

1089

310.

1090

Nārūpaṃ na ca paññattiṃ, nātītaṃ na canāgataṃ;

Not non-material (arūpa), nor concept (paññatti), nor past, nor future;

Không phải vô sắc, không phải chế định, không phải quá khứ, không phải vị lai;

1091

Ārammaṇaṃ karonte ca, vattamāno hi gocaro.

those making objects are indeed present (vattamāna).

Khi tạo đối tượng, thì đối tượng hiện tại.

1092

311.

1093

Terasetāni cittāni, jāyante kāmadhātuyaṃ;

These thirteen cittas arise in the Kāmadhātu;

Mười ba tâm này phát sinh trong Dục giới;

1094

Cattāri rūpāvacare, neva kiñci arūpisu.

four in the Rūpāvacara, and none in the Arūpa.

Bốn trong Sắc giới, không có gì trong Vô sắc giới.

1095

312.

1096

Mahāpākānamaṭṭhannaṃ, santīraṇattayassapi;

For the eight mahāpāka cittas and the three santīraṇa cittas,

Đối với tám đại quả (mahāpāka) và ba tâm thẩm tấn (santīraṇa);

1097

Chasu dvāresu rūpādichaparittāni gocarā.

the six limited objects, rūpa and so forth, are the objects at the six doors.

Sáu đối tượng nhỏ bé như sắc trần v.v... là đối tượng ở sáu môn.

1098

313.

1099

Rūpādayo parittā cha, hasituppādagocarā;

The six limited rūpa and so forth are objects for the hasituppāda citta;

Sáu đối tượng nhỏ bé như sắc trần v.v... là đối tượng của tâm tiếu sinh (hasituppāda);

1100

Pañcadvāre paṭuppannā, manodvāre tikālikā.

present (objects) at the five sense doors, and objects of the three times at the mind door.

Hiện tại ở năm môn, ba thời ở ý môn.

1101

314.

1102

Dutiyāruppacittañca, catutthāruppamānasaṃ;

The second arūpa citta and the fourth arūpa citta,

Tâm vô sắc thứ hai và tâm vô sắc thứ tư;

1103

Chabbidhaṃ niyataṃ hoti, taṃ mahaggatagocaraṃ.

the six are fixed; they have mahaggata (sublime) objects.

Sáu tâm này là đối tượng nhất định của đại hành (mahaggata).

1104

315.

1105

Nibbānārammaṇattā hi, ekantena anaññato;

Because their object is Nibbāna, and it is exclusively immutable;

Vì Nibbāna là đối tượng, chắc chắn không có gì khác;

1106

Aṭṭhānāsavacittānaṃ, appamāṇova gocaro.

the eight ārammaṇa-free cittas (arahatta phala) have an immeasurable object.

Đối với tám tâm vô lậu (āsava), đối tượng là vô lượng (appamāṇa).

1107

316.

1108

Cattāro ñāṇahīnā ca, kāmāvacarapuññato;

The four (kāma-kusalas) without knowledge, and also the four (kāma-kriyās) from functional (kriya) types,

Bốn tâm thiện Dục giới không có trí,

1109

Kriyatopi ca cattāro, dvādasākusalāni ca.

and the twelve unwholesome (akusala) minds.

Và bốn tâm hành động (kiriya), và mười hai tâm bất thiện.

1110

317.

311.

317.

1111

Parittārammaṇā ceva, te mahaggatagocarā;

These are parittārammaṇa (limited objects) and also mahaggatagocara (sublime objects).

Chúng có đối tượng nhỏ bé (parittārammaṇa) và đối tượng đại hành (mahaggatagocara);

1112

Paññattārammaṇattā hi, navattabbāva honti te.

Due to having paññatti (concept) as an object, they are not to be spoken of (as any of the three).

Vì có đối tượng chế định (paññattārammaṇa), chúng không thể nói được.

1113

318.

312.

318.

1114

Cattāro ñāṇasaṃyuttā, puññato kriyatopi ca;

The four associated with knowledge, both wholesome and functional,

Bốn tâm thiện có trí và tâm hành động (kiriya) cũng vậy;

1115

Tathābhiññādvayañceva, kriyāvoṭṭhabbanampi ca.

as well as the two higher knowledges (abhiññā) and the functional determining mind (kriyā-voṭṭhabana).

Và hai tâm thắng trí (abhiññā), và tâm khai ý môn (kriyāvoṭṭhabana).

1116

319.

317.

319.

1117

Ekādasannametesaṃ, tividho hoti gocaro;

For these eleven, the object is of three kinds (paritta, mahaggata, appamāṇa);

Đối với mười một tâm này, đối tượng có ba loại;

1118

Paññattārammaṇattā hi, navattabbāpi hontime.

due to having paññatti as an object, these are also not to be spoken of (as any of the three).

Vì có đối tượng chế định, chúng cũng không thể nói được.

1119

320.

318.

320.

1120

Yāni vuttāvasesāni, cittāni pana tāni hi;

As for the remaining cittas that have been stated,

Những tâm còn lại đã được nói đến,

1121

Navattabbārammaṇānīti, viññeyyāni vibhāvinā.

they should be understood by the discerning as navattabbārammaṇa (not to be spoken of as any of the three).

Người có tuệ cần biết rằng chúng có đối tượng không thể nói được (navattabbārammaṇa).

1122

Parittārammaṇattikaṃ samattaṃ.

The chapter on "limited objects" (Parittārammaṇattika) is concluded.

Phần ba về đối tượng nhỏ bé (Parittārammaṇattika) đã hoàn tất.

1123

321.

1124

Dutiyāruppacittañca, catutthāruppamānasaṃ;

The second arūpa citta and the fourth arūpa citta,

Tâm vô sắc thứ hai và tâm vô sắc thứ tư;

1125

Chabbidhaṃ pana ekanta-atītārammaṇaṃ siyā.

the six are exclusively past (atīta) objects.

Sáu tâm này chắc chắn có đối tượng hoàn toàn quá khứ (atītārammaṇa).

1126

322.

1127

Viññāṇānaṃ dvipañcannaṃ, manodhātuttayassa ca;

For the ten sense-consciousnesses and the three manodhātus,

Đối với mười tâm song ngũ thức và ba ý giới;

1128

Pañca rūpādayo dhammā, paccuppannāva gocarā.

the five phenomena of rūpa and so forth are exclusively present objects.

Năm pháp như sắc trần v.v... chỉ có đối tượng hiện tại (paccuppanna).

1129

323.

1130

Aṭṭha kāmamahāpākā, santīraṇattayampi ca;

The eight great resultant sensuous cittas, the three santīraṇa cittas,

Tám đại quả Dục giới, và ba tâm thẩm tấn;

1131

Hasituppādacittanti, dvādasete tu mānasā.

and the hasituppāda citta – these twelve minds.

Và tâm tiếu sinh, mười hai tâm này là ý.

1132

324.

1133

Siyātītārammaṇā paccu-ppannānāgatagocarā;

They may have past objects, or present and future objects;

Có thể có đối tượng quá khứ, đối tượng hiện tại và vị lai;

1134

Kusalākusalā kāme, kriyato nava mānasā.

the wholesome and unwholesome kāma cittas, and nine functional (kriyā) minds.

Các tâm thiện và bất thiện trong Dục giới, và chín tâm hành động (kiriya).

1135

325.

1136

Abhiññāmānasā dvepi, siyātītādigocarā;

The two abhiññā minds may also have past and so forth as objects;

Hai tâm thắng trí cũng có thể có đối tượng quá khứ v.v...;

1137

Santapaññattikālepi, navattabbā bhavantime.

even regarding existing concepts and times, these are not to be spoken of (as any of the three times).

Trong thời gian hiện hữu và chế định, chúng trở thành không thể nói được.

1138

326.

1139

Sesāni pana sabbāni, rūpārūpabhavesupi;

All the remaining (cittas), both in the rūpa and arūpa existences,

Tất cả những tâm còn lại, trong các cõi sắc và vô sắc;

1140

Navattabbāni honteva, atītārammaṇādinā.

are indeed not to be spoken of (as any of the three times), having past objects and so forth.

Chúng chắc chắn là không thể nói được (navattabbā) với đối tượng quá khứ v.v...

1141

327.

1142

Kāmato ca kriyā pañca, rūpato pañcamī kriyā;

Five functional (kriyā) cittas from the sensuous realm, and the fifth functional (kriyā) citta from the rūpa realm;

Năm tâm hành động (kiriya) trong Dục giới, và tâm hành động thứ năm trong Sắc giới;

1143

Cittānaṃ channametesaṃ, natthi kiñci agocaraṃ.

for these six cittas, there is nothing that is not an object.

Đối với sáu tâm này, không có gì là không phải đối tượng.

1144

328.

1145

Nibbānañca phalaṃ maggaṃ, rūpañcārūpameva ca;

Nibbāna, and the fruit and the path, and rūpa, and arūpa indeed;

Nibbāna, quả, đạo, sắc và vô sắc;

1146

Sakkonti gocaraṃ kātuṃ, kati cittāni me vada.

tell me, how many cittas can make these their object?

Hãy nói cho tôi biết có bao nhiêu tâm có thể tạo thành đối tượng.

1147

329.

1148

Cattāro ñāṇasaṃyuttā,

The four (kāma-kusalas) associated with knowledge,

Bốn tâm có trí,

1149

Puññato kriyato tathā;

similarly from wholesome and functional types;

Thiện và hành động cũng vậy;

1150

Abhiññāhadayā dvepi,

the two abhiññā and heart-based (hadaya) cittas,

Hai tâm thắng trí và tâm khai ý môn (hadaya),

1151

Kriyā voṭṭhabbanampi ca.

and the functional determining mind (kriyā-voṭṭhabana).

Và tâm hành động khai ý môn (kriyā voṭṭhabana).

1152

330.

1153

Sakkonti gocaraṃ kātuṃ, cittānekādasāpi ca;

Eleven cittas, indeed, can make their object

Mười một tâm này có thể tạo thành đối tượng;

1154

Nibbānañca phalaṃ maggaṃ, rūpañcārūpameva ca.

Nibbāna, and the fruit and the path, and rūpa, and arūpa indeed.

Nibbāna, quả, đạo, sắc và vô sắc.

1155

331.

1156

Cittesu pana sabbesu, kati cittāni me vada;

Among all cittas, tell me how many cittas

Trong tất cả các tâm, hãy nói cho tôi biết có bao nhiêu tâm;

1157

Arahattaphalaṃ maggaṃ, kātuṃ sakkonti gocaraṃ.

can make the Arahantship fruit and path their object?

Có thể tạo thành đối tượng là đạo quả A-la-hán.

1158

332.

1159

Sabbesu pana cittesu, cha ca cittāni me suṇa;

Among all cittas, listen to me, six cittas

Trong tất cả các tâm, hãy nghe tôi nói có sáu tâm;

1160

Arahattaphalaṃ maggaṃ, kātuṃ sakkonti gocaraṃ.

can make the Arahantship fruit and path their object.

Có thể tạo thành đối tượng là đạo quả A-la-hán.

1161

333.

1162

Cattāro ñāṇasaṃyuttā, kriyā voṭṭhabbanampi ca;

The four associated with knowledge, the functional determining mind (kriyā-voṭṭhabana),

Bốn tâm có trí, tâm hành động khai ý môn (kriyā voṭṭhabana);

1163

Kriyābhiññā manodhātu, cha ca sakkonti gocaraṃ.

the functional abhiññā, and the manodhātu; these six can be objects.

Tâm hành động thắng trí và ý giới, sáu tâm này có thể tạo thành đối tượng.

1164

334.

1165

Cattāro ñāṇasaṃyuttā-bhiññācittañca puññato;

The four associated with knowledge, and the wholesome abhiññā citta,

Bốn tâm có trí, và tâm thắng trí thiện;

1166

Nārahattaṃ phalaṃ maggaṃ, kātuṃ sakkonti gocaraṃ.

cannot make the Arahantship fruit and path their object.

Không thể tạo thành đối tượng là đạo quả A-la-hán.

1167

335.

1168

Kasmā arahato magga-cittaṃ vā phalamānasaṃ;

Why can an ordinary person or a learner (sekha) not know

Tại sao tâm đạo A-la-hán hoặc tâm quả A-la-hán;

1169

Puthujjanā vā sekkhā vā, na sakkonti hi jānituṃ.

the path-citta or fruit-mind of an Arahant?

Phàm phu hoặc bậc Hữu học không thể biết được?

1170

336.

1171

Puthujjano na jānāti,

An ordinary person (puthujjana) does not know

Phàm phu không biết

1172

Sotāpannassa mānasaṃ;

the mind of a Stream-enterer (Sotāpanna);

Tâm của bậc Nhập lưu;

1173

Sotāpanno na jānāti,

a Stream-enterer does not know

Bậc Nhập lưu không biết

1174

Sakadāgāmissa mānasaṃ.

the mind of a Once-returner (Sakadāgāmī).

Tâm của bậc Nhất lai.

1175

337.

1176

Sakadāgāmī na jānāti, anāgāmissa mānasaṃ;

A Once-returner does not know the mind of a Non-returner (Anāgāmī);

Bậc Nhất lai không biết tâm của bậc Bất hoàn;

1177

Anāgāmī na jānāti, arahantassa mānasaṃ.

a Non-returner does not know the mind of an Arahant.

Bậc Bất hoàn không biết tâm của bậc A-la-hán.

1178

338.

1179

Heṭṭhimo heṭṭhimo neva, jānāti uparūpari;

A lower (stage) does not know a higher one;

Bậc dưới không biết bậc trên;

1180

Uparūpari jānāti, heṭṭhimassa ca mānasaṃ.

a higher one knows the mind of a lower one.

Bậc trên biết tâm của bậc dưới.

1181

339.

1182

Yo dhammo yassa dhammassa,

Which phenomenon is the object

Pháp nào là đối tượng

1183

Hoti ārammaṇaṃ pana;

of which other phenomenon;

Của pháp nào;

1184

Tamuddharitvā ekekaṃ,

having extracted each one,

Tôi sẽ trình bày từng cái một,

1185

Pavakkhāmi ito paraṃ.

I will explain hereafter.

Từ đây trở đi.

1186

340.

1187

Kusalārammaṇaṃ kāme, kusalākusalassa ca;

Wholesome (kusala) object for the wholesome and unwholesome in the sensuous realm;

Đối tượng thiện trong Dục giới, đối với thiện và bất thiện;

1188

Abhiññāmānasassāpi, kusalassa kriyassa ca.

also for the abhiññā mind, for the wholesome, and for the functional.

Cũng đối với tâm thắng trí, tâm thiện và tâm hành động (kiriya).

1189

341.

1190

Kāmāvacarapākassa, tathā kāmakriyassa ca;

For the resultant sensuous cittas (kāmapāka), and also for the functional sensuous (kāmāvacara-kriyā) cittas;

Đối với quả Dục giới, cũng như hành động Dục giới;

1191

Etesaṃ pana rāsīnaṃ, channaṃ ārammaṇaṃ siyā.

for these six groups, it is an object.

Đối tượng có thể là của sáu nhóm này.

1192

342.

1193

Rūpāvacarapuññāni, kāmapākaṃ tato vinā;

The wholesome fine-material cittas (rūpāvacara-puññāni), excluding kāma-resultant (kāmapāka) from that;

Các tâm thiện Sắc giới, trừ quả Dục giới;

1194

Pañcannaṃ pana rāsīnaṃ, honti ārammaṇāni hi.

are indeed objects for five groups.

Là đối tượng của năm nhóm.

1195

343.

1196

Āruppakusalañcāpi, tebhūmakusalassa ca;

The wholesome immaterial cittas (āruppakusala), and also the wholesome of the three planes (tebhūmaka-kusala);

Tâm thiện Vô sắc giới, và tâm thiện ba cõi;

1197

Tebhūmakakriyassāpi, tathevākusalassapi.

and similarly the functional of the three planes (tebhūmaka-kriyā), and likewise the unwholesome (akusala).

Cũng như tâm hành động (kiriya) ba cõi, và tâm bất thiện cũng vậy.

1198

344.

1199

Arūpāvacarapākānaṃ, dvinnaṃ pana catutthadu;

Of the immaterial resultant (arūpāvacara-pākānaṃ), and the two (fourth) respectively;

Đối với hai quả Vô sắc giới, và thứ tư;

1200

Imesaṃ aṭṭharāsīnaṃ, hotārammaṇapaccayo.

it becomes an object condition for these eight groups.

Đây là duyên đối tượng cho tám nhóm này.

1201

345.

1202

Apariyāpannapuññampi, kāmāvacaratopi ca;

Also the unincluded wholesome (apariyāpannapuñña), and also from the sensuous realm;

Tâm thiện siêu thế, và tâm Dục giới;

1203

Rūpato pañcamassāpi, kusalassa kriyassa ca.

for the fifth wholesome from the rūpa realm, and for the functional.

Cũng như tâm thiện thứ năm trong Sắc giới và tâm hành động (kiriya).

1204

346.

1205

Catunnaṃ pana rāsīnaṃ, hoti ārammaṇaṃ sadā;

It is always an object for the four groups;

Luôn là đối tượng của bốn nhóm;

1206

Tathevākusalaṃ kāma-rūpāvacarato pana.

similarly the unwholesome from the sensuous realm and the fine-material realm.

Cũng như bất thiện từ Dục giới và Sắc giới.

1207

347.

1208

Kusalassa kriyassāpi, tathevākusalassa ca;

For the wholesome and functional, and likewise for the unwholesome;

Đối với tâm thiện và tâm hành động (kiriya), cũng như bất thiện;

1209

Kāmāvacarapākānaṃ, channaṃ rāsīnamīritaṃ.

it is declared for the six groups of resultant sensuous cittas (kāmāvacarapākānaṃ).

Được nói là của sáu nhóm quả Dục giới.

1210

348.

1211

Vipākārammaṇaṃ kāme, kāmāvacaratopi ca;

Resultant (vipāka) object in the sensuous realm, and also from the sensuous realm;

Đối tượng quả trong Dục giới, cũng như từ Dục giới;

1212

Rūpāvacarato ceva, kusalassa kriyassa ca.

and also from the fine-material realm, for the wholesome and functional.

Cũng như từ Sắc giới, và đối với tâm thiện và tâm hành động (kiriya).

1213

349.

1214

Kāmāvacarapākānaṃ, tathevākusalassa ca;

For the resultant sensuous cittas (kāmāvacarapākānaṃ), and similarly for the unwholesome;

Đối với quả Dục giới, cũng như bất thiện;

1215

Channañca pana rāsīnaṃ, hotārammaṇapaccayo.

it is an object condition for the six groups.

Là duyên đối tượng cho sáu nhóm.

1216

350.

1217

Vipākārammaṇaṃ rūpe, kāmāvacaratopi ca;

Resultant object in the fine-material realm, and also from the sensuous realm;

Đối tượng quả trong Sắc giới, cũng như từ Dục giới;

1218

Rūpāvacarato ceva, kusalassa kriyassa ca.

And from the rūpāvacara, of wholesome and functional (consciousness).

Và từ sắc giới, của thiện và duy tác.

1219

351.

1220

Apuññassāti pañcannaṃ, rāsīnaṃ hoti gocaro;

And of the unwholesome, it becomes the object of the five aggregates;

Của bất thiện, là đối tượng của năm nhóm;

1221

Arūpāvacarapākesu, ayameva nayo mato.

In the results of the arūpāvacara, this same method is considered.

Đối với các quả vô sắc giới, quy tắc này cũng được xem là đúng.

1222

352.

1223

Apariyāpannapākampi, kāmato rūpatopi ca;

Even the unincluded result, from the kāma and rūpa (spheres) as well;

Cả quả không thuộc các cõi, từ dục giới và sắc giới;

1224

Kusalassa kriyassāpi, hoti ārammaṇaṃ pana.

It becomes the object of wholesome and functional (consciousness).

Của thiện và duy tác, cũng là đối tượng.

1225

353.

1226

Kriyacittamidaṃ kāme, kāmāvacaratopi ca;

This functional consciousness in the kāma (sphere), and from the kāma sphere;

Tâm duy tác này trong cõi dục, và từ dục giới;

1227

Rūpāvacarato ceva, kusalassa kriyassa ca.

And from the rūpāvacara, of wholesome and functional (consciousness).

Và từ sắc giới, của thiện và duy tác.

1228

354.

1229

Kāmāvacarapākassa, tathevākusalassa ca;

Just as of the kāma-sphere result, and of the unwholesome;

Của quả dục giới, cũng như của bất thiện;

1230

Channaṃ rāsīnametesaṃ, hotārammaṇapaccayo.

It becomes the object-condition for these six aggregates.

Đối với sáu nhóm này, là duyên đối tượng.

1231

355.

1232

Yaṃ kriyāmānasaṃ rūpe, kāmapākaṃ tato vinā;

That functional consciousness in the rūpa (sphere), excluding the kāma-result;

Tâm duy tác nào trong sắc giới, trừ quả dục giới;

1233

Pañcannaṃ pana rāsīnaṃ, hoti ārammaṇaṃ pana.

It becomes the object of the five aggregates.

Thì là đối tượng của năm nhóm.

1234

356.

1235

Kriyācittaṃ panāruppe, tesaṃ pañcannameva ca;

But functional consciousness in the arūpa (sphere), of those very five;

Tâm duy tác trong vô sắc giới, của chính năm nhóm đó;

1236

Āruppassa kriyassāpi, channaṃ hoteva gocaro.

And of the functional arūpa (consciousness), it becomes the object of six.

Và của duy tác vô sắc giới, cũng là đối tượng của sáu nhóm.

1237

357.

1238

Rūpaṃ catusamuṭṭhānaṃ, rūpārammaṇasaññitaṃ;

Rūpa, born from four sources, designated as a rūpa-object;

Sắc khởi lên từ bốn nguyên nhân, được gọi là đối tượng sắc;

1239

Kāmāvacarapuññassa, tatheva kusalassa ca.

Of wholesome kāma-sphere (consciousness), and just so of wholesome (consciousness).

Của thiện dục giới, cũng như của thiện.

1240

358.

1241

Abhiññādvayacittassa, kāmapākakriyassa ca;

Of the two Abhiññā consciousnesses, and of kāma-resultant functional (consciousness);

Của hai tâm thắng trí, và của duy tác quả dục giới;

1242

Channaṃ rāsīnametesaṃ, hotārammaṇapaccayo.

It becomes the object-condition for these six aggregates.

Đối với sáu nhóm này, là duyên đối tượng.

1243

359.

1244

Nibbānārammaṇaṃ kāma-rūpāvacarato pana;

Nibbāna as an object, from the kāma and rūpa (spheres) respectively;

Niết bàn là đối tượng từ dục giới và sắc giới;

1245

Kusalassubhayassāpi, kāmarūpakriyassa ca.

Of both wholesome and kāma-rūpa functional (consciousness).

Của cả hai thiện, và của duy tác dục giới và sắc giới.

1246

360.

1247

Apariyāpannato ceva, phalassa kusalassa ca;

And from the unincluded, of both result and wholesome (consciousness);

Và từ quả không thuộc các cõi, và của thiện;

1248

Channaṃ rāsīnametesaṃ, hotārammaṇapaccayo.

It becomes the object-condition for these six aggregates.

Đối với sáu nhóm này, là duyên đối tượng.

1249

361.

1250

Nānappakārakaṃ sabbaṃ, paññattārammaṇaṃ pana;

All of various kinds, the designated Paññatti object;

Tất cả các loại khác nhau, các pháp chế định làm đối tượng;

1251

Tebhūmakassa puññassa, tathevākusalassa ca.

Of wholesome in the three planes, and just so of unwholesome.

Của thiện ba cõi, cũng như của bất thiện.

1252

362.

1253

Rūpārūpavipākassa, tebhūmakakriyassa ca;

Of rūpa and arūpa results, and of functional in the three planes;

Của quả sắc giới và vô sắc giới, và của duy tác ba cõi;

1254

Navannaṃ pana rāsīnaṃ, hotārammaṇapaccayo.

It becomes the object-condition for the nine aggregates.

Đối với chín nhóm, là duyên đối tượng.

1255

363.

1256

Rūpārammaṇikā dve tu, dve dve saddhādigocarā;

Two are of rūpa-objects, two each are objects of faith etc.;

Hai tâm có đối tượng là sắc, hai tâm có đối tượng là tín, v.v.;

1257

Pañcārammaṇikā nāma, cittuppādā tayo matā.

Three consciousnesses are considered to have five objects.

Ba tâm được gọi là có năm đối tượng.

1258

364.

1259

Idhekacattālīseva, chaḷārammaṇikā matā;

Here, forty-one are considered to have six objects;

Bốn mươi mốt tâm ở đây, được xem là có sáu đối tượng;

1260

Kāmāvacaracittāna-mayamārammaṇakkamo.

This is the order of objects for kāma-sphere consciousnesses.

Đây là thứ tự đối tượng của các tâm dục giới.

1261

365.

362.

365.

1262

Pañcābhiññā vivajjetvā, rūpārūpā anāsavā;

Excluding the five Abhiññā, rūpa, arūpa, and the stainless (lokuttara);

Trừ năm thắng trí, các tâm sắc giới, vô sắc giới và vô lậu;

1263

Cittuppādā ime sabbe, dhammārammaṇagocarā.

All these consciousnesses have dhamma-objects.

Tất cả các tâm này, đều có đối tượng là pháp.

1264

366.

1265

Paṭhamāruppakusalaṃ, dutiyāruppacetaso;

The first arūpa wholesome, of the second arūpa consciousness;

Thiện vô sắc giới thứ nhất, của tâm vô sắc giới thứ hai;

1266

Kusalassa vipākassa, kriyassārammaṇaṃ bhave.

It would be the object of wholesome, resultant, and functional (consciousness).

Sẽ là đối tượng của thiện, của quả, và của duy tác.

1267

367.

1268

Paṭhamāruppapākoyaṃ, dutiyāruppacetaso;

This first arūpa resultant, of the second arūpa consciousness;

Quả vô sắc giới thứ nhất này, của tâm vô sắc giới thứ hai;

1269

Kusalassa vipākassa, kriyassārammaṇaṃ na hi.

It is not the object of wholesome, resultant, or functional (consciousness).

Không phải là đối tượng của thiện, của quả, và của duy tác.

1270

368.

1271

Paṭhamaṃ tu kriyācittaṃ, dutiyāruppacetaso;

The first functional consciousness, of the second arūpa consciousness;

Tâm duy tác thứ nhất, của tâm vô sắc giới thứ hai;

1272

Na puññassa na pākassa, hoti ārammaṇaṃ pana.

It is not the object of wholesome or resultant (consciousness).

Không phải là đối tượng của thiện, cũng không phải của quả.

1273

369.

1274

Paṭhamaṃ tu kriyācittaṃ, dutiyāruppacetaso;

The first functional consciousness, of the second arūpa consciousness;

Tâm duy tác thứ nhất, của tâm vô sắc giới thứ hai;

1275

Kriyassārammaṇaṃ hoti, iti ñeyyaṃ vibhāvinā.

It is the object of functional (consciousness), thus should a discerning one know.

Là đối tượng của duy tác, bậc trí giả nên biết như vậy.

1276

370.

1277

Puthujjanassa sekkhassa, arūpārammaṇaṃ dvidhā;

For a common person or a trainee, the arūpa object is twofold;

Đối với phàm phu và bậc hữu học, đối tượng vô sắc có hai loại;

1278

Kusalaṃ kusalassāpi, vipākassa ca taṃ siyā.

It can be wholesome for wholesome, and also for resultant (consciousness).

Thiện có thể là của thiện, và của quả.

1279

371.

1280

Khīṇāsavassa bhikkhussa, paṭhamāruppamānasaṃ;

For an Arahant monk, the first arūpa consciousness;

Đối với Tỳ-kheo đã diệt tận lậu hoặc, tâm vô sắc giới thứ nhất;

1281

Ārammaṇaṃ tidhā hoti, iti vuttaṃ mahesinā.

Its object is threefold, thus said by the Great Sage.

Có ba loại đối tượng, bậc Đại Hiền đã thuyết giảng như vậy.

1282

372.

1283

Kriyassāpi kriyā hoti, kusalampi kriyassa ca;

Functional is also functional, and wholesome for functional;

Duy tác cũng là của duy tác, và thiện cũng là của duy tác;

1284

Kusalaṃ tu vipākassa, evaṃ hoti tidhā pana.

Wholesome is for resultant, thus it is threefold.

Thiện thì là của quả, như vậy có ba loại.

1285

373.

1286

Tatiyāruppacittampi, catutthāruppacetaso;

And the third arūpa consciousness, of the fourth arūpa consciousness;

Và tâm vô sắc giới thứ ba, của tâm vô sắc giới thứ tư;

1287

Evameva dvidhā ceva, tidhā cārammaṇaṃ siyā.

Similarly it can be an object twofold and threefold.

Cũng vậy, đối tượng có hai loại và ba loại.

1288

374.

1289

Yaṃ yaṃ pana idhārabbha,

Whatever here, having taken as an object,

Pháp nào, pháp nào được nương tựa ở đây,

1290

Ye ye jāyanti gocaraṃ;

Whatever arise as objects;

Những tâm nào, những tâm nào khởi lên làm đối tượng;

1291

So so tesañca tesañca,

That becomes the object-condition

Thì pháp đó, pháp đó

1292

Hotārammaṇapaccayo.

For those various (consciousnesses).

Là duyên đối tượng của chúng.

1293

375.

1294

Yo panimassa naro kira pāraṃ,

Whoever indeed here crosses

Người nào ở đây vượt qua bờ bên kia,

1295

Duttaramuttaramuttaratīdha;

This difficult, supreme, and ultimate shore;

Của biển khó vượt, bờ tối thượng, tối thượng này;

1296

So abhidhammamahaṇṇavapāraṃ,

That person crosses the shore of the ocean of Abhidhamma,

Người ấy chắc chắn sẽ vượt qua bờ bên kia của đại dương Abhidhamma,

1297

Duttaramuttaramuttarateva.

Which is difficult, supreme, and ultimate.

Một bờ khó vượt, tối thượng, tối thượng.

1298

Iti abhidhammāvatāre ārammaṇavibhāgo nāma

Thus, the sixth chapter named Ārammaṇavibhāga in the Abhidhammāvatāra.

Như vậy, trong Abhidhammāvatāra, đây là chương thứ sáu

1299

Chaṭṭho paricchedo.

Sixth Chapter.

có tên là Phân Tích Đối Tượng (Ārammaṇavibhāga).

Table of Contents

Ārammaṇavibhāganiddeso

Exposition of the Classification of Objects

Trình bày sự phân loại đối tượng

Settings