Theragāthāpāḷi

3582

1. Phussattheragāthā

1. The Verses of Elder Phussa

1. Trưởng lão Phussa

3583

949.

3584

Pāsādike bahū disvā, bhāvitatte susaṃvute;

Seeing many bhikkhus of inspiring conduct, with developed minds, well-restrained;

Thấy nhiều vị Tỳ-khưu trang nghiêm, tâm đã tu tập, giới đã hộ trì tốt;

3585

Isi paṇḍarasagotto^* , apucchi phussasavhayaṃ.

The sage of Paṇḍarasa clan asked Phussa by name.

Vị tiên thuộc dòng Paṇḍarasa đã hỏi vị có tên Phussa.

3586

950.

3587

‘‘Kiṃchandā kimadhippāyā, kimākappā bhavissare;

‘‘What will be their desires, what their intentions, what their conduct;

“Trong thời kỳ tương lai, các vị ấy sẽ có ý muốn gì, mục đích gì, oai nghi gì;

3588

Anāgatamhi kālamhi, taṃ me akkhāhi pucchito’’.

In the future time? Tell me, when asked.’’

Xin Ngài hãy nói cho tôi biết, khi tôi hỏi.”

3589

951.

3590

‘‘Suṇohi vacanaṃ mayhaṃ, isipaṇḍarasavhaya;

‘‘Listen to my words, O sage of Paṇḍarasa by name;

“Này vị tiên có tên Paṇḍarasa, hãy lắng nghe lời tôi;

3591

Sakkaccaṃ upadhārehi, ācikkhissāmyanāgataṃ.

Attend carefully, I will tell you of the future.

Hãy chú tâm kỹ lưỡng, tôi sẽ nói về tương lai.

3592

952.

3593

‘‘Kodhanā upanāhī ca, makkhī thambhī saṭhā bahū;

‘‘Many will be angry, resentful, hypocritical, stubborn, deceitful;

Trong tương lai, nhiều người sẽ trở nên nóng giận, ôm hận, che giấu lỗi lầm, cứng đầu, gian xảo;

3594

Ussukī nānāvādā ca, bhavissanti anāgate.

Envious, and holding various views in the future.

Đố kỵ, và có nhiều quan điểm khác nhau.

3595

953.

3596

‘‘Aññātamānino dhamme, gambhīre tīragocarā;

‘‘Claiming knowledge in the Dhamma, yet dwelling on the surface of profound things;

Họ tự cho mình là biết pháp thâm sâu, nhưng chỉ là những kẻ ở bờ bên này;

3597

Lahukā agaru dhamme, aññamaññamagāravā.

Frivolous, disrespectful of the Dhamma, disrespectful of one another.

Họ nhẹ dạ, không tôn trọng pháp, không tôn trọng lẫn nhau.

3598

954.

3599

‘‘Bahū ādīnavā loke, uppajjissantyanāgate;

‘‘Many dangers will arise in the world in the future;

Trong tương lai, nhiều tai họa sẽ phát sinh trên thế gian;

3600

Sudesitaṃ imaṃ dhammaṃ, kilesessanti^* dummatī.

Fools will defile this well-taught Dhamma.

Những kẻ ngu si sẽ làm ô uế giáo pháp đã được thuyết giảng tốt đẹp này.

3601

955.

3602

‘‘Guṇahīnāpi saṅghamhi, voharantā visāradā;

‘‘Even those devoid of virtue will be bold in the Sangha, speaking confidently;

Dù không có phẩm chất, nhưng khi nói chuyện trong Tăng đoàn, họ sẽ trở nên táo bạo;

3603

Balavanto bhavissanti, mukharā assutāvino.

They will be powerful, talkative, and unlearned.

Họ sẽ mạnh mẽ, nói nhiều, và ít học.

3604

956.

3605

‘‘Guṇavantopi saṅghamhi, voharantā yathātthato;

‘‘But those endowed with virtue, speaking truthfully in the Sangha;

Dù có phẩm chất, nhưng khi nói chuyện trong Tăng đoàn một cách chân thật;

3606

Dubbalā te bhavissanti, hirīmanā anatthikā.

They will be weak, modest, and without ambition.

Họ sẽ yếu kém, biết hổ thẹn, và không có ý muốn gì.

3607

957.

3608

‘‘Rajataṃ jātarūpañca, khettaṃ vatthumajeḷakaṃ;

“Silver and gold, fields, land, and goats;

Bạc, vàng, ruộng đất, nhà cửa, dê cừu;

3609

Dāsidāsañca dummedhā, sādiyissantyanāgate.

And male and female slaves, the foolish will accept in the future.

Và cả nô tỳ nam nữ, những kẻ ngu si sẽ chấp nhận trong tương lai.

3610

958.

958. In the future, many monks will be angry, resentful, ungrateful, stubborn, deceitful, envious, and hold conflicting views.

958.

3611

‘‘Ujjhānasaññino bālā, sīlesu asamāhitā;

“Foolish ones, critical in perception, unsettled in sīla;

Những kẻ ngu si hay chỉ trích, không giữ giới;

3612

Unnaḷā vicarissanti, kalahābhiratā magā.

Arrogant, they will wander like beasts, delighting in quarrels.

Sẽ đi lại kiêu ngạo, thích tranh cãi như loài thú.

3613

959.

959. They will be frivolous, disrespectful towards the Dhamma, and disrespectful towards fellow monastics.

959.

3614

‘‘Uddhatā ca bhavissanti, nīlacīvarapārutā;

“They will be haughty, clad in blue robes;

Họ sẽ trở nên kiêu căng, khoác y màu xanh đậm;

3615

Kuhā thaddhā lapā siṅgī, carissantyariyā viya.

Deceitful, stubborn, talkative, and boastful, they will behave like noble ones.

Lừa dối, cứng nhắc, nói nhiều, khoe khoang, họ sẽ đi lại như những bậc Thánh.

3616

960.

960. Foolish monks will defile this well-taught Dhamma by means of craving, wrong views, and misconduct.

960.

3617

‘‘Telasaṇṭhehi kesehi, capalā añjanakkhikā;

“With oiled hair, fickle, with eyes adorned with collyrium;

Với tóc được chải dầu, mắt kẻ chì, họ sẽ đi trên đường;

3618

Rathiyāya gamissanti, dantavaṇṇikapārutā.

They will walk along the street, clad in white garments.

Mặc y màu trắng răng.

3619

961.

961. When speaking in the Saṅgha, they will be fearless, harsh-mouthed, unlearned, and devoid of virtues, and they will become powerful (through association with similar unvirtuous ones).

961.

3620

‘‘Ajegucchaṃ vimuttehi, surattaṃ arahaddhajaṃ;

“They will despise the kaṣāya robe, which is not loathsome to the liberated, the well-dyed banner of arahants;

Họ sẽ ghê tởm y vàng, lá cờ của A-la-hán, vốn không bị các bậc giải thoát ghê tởm, được nhuộm màu tốt đẹp;

3621

Jigucchissanti kāsāvaṃ, odātesu samucchitā^* .

Being infatuated with white garments.

Say đắm trong y trắng.

3622

962.

962. Those modest and virtuous monks, being disinclined to many matters, will be weak.

963.

3623

‘‘Lābhakāmā bhavissanti, kusītā hīnavīriyā;

“They will be desirous of gain, lazy, of weak energy;

Họ sẽ ham lợi lộc, lười biếng, yếu kém tinh tấn;

3624

Kicchantā vanapatthāni, gāmantesu vasissare.

Weary of forest dwellings, they will reside in village outskirts.

Mệt mỏi với rừng núi, họ sẽ sống ở gần làng mạc.

3625

963.

963. In the future, foolish monks will accept male and female slaves for themselves.

963.

3626

‘‘Ye ye lābhaṃ labhissanti, micchājīvaratā sadā;

“Whichever monks obtain gain, always delighting in wrong livelihood;

Những ai có lợi lộc, luôn sống bằng tà mạng;

3627

Te teva anusikkhantā, bhajissanti asaṃyatā.

Those unrestrained ones, imitating them, will associate with them.

Những kẻ không chế ngự sẽ học theo và kết giao với họ.

3628

964.

964. Being arrogant and delighting in quarrels, they will wander about like animals.

964.

3629

‘‘Ye ye alābhino lābhaṃ, na te pujjā bhavissare;

“Whichever monks are without gain, they will not be honored;

Những ai không có lợi lộc, sẽ không được tôn kính;

3630

Supesalepi te dhīre, sevissanti na te tadā.

Even those wise and very virtuous ones, they will not attend upon them then.

Họ sẽ không phục vụ những bậc hiền trí, dù các vị ấy rất tốt lành.

3631

965.

965. They will behave deceptively, as if they were Noble Ones, and they will behave with harshness, and they will speak (harshly) for material gain, and they will behave with the display of defilements like horns.

965.

3632

‘‘Milakkhurajanaṃ rattaṃ^* , garahantā sakaṃ dhajaṃ;

“Despising their own banner, dyed with dark dye;

Ghê tởm lá cờ của mình, màu đỏ như bụi cây milakkha;

3633

Titthiyānaṃ dhajaṃ keci, dhārissantyavadātakaṃ.

Some will wear the white banner of sectarians.

Một số người sẽ mặc lá cờ trắng của ngoại đạo.

3634

966.

966. They will walk proudly along the main roads.

966.

3635

‘‘Agāravo ca kāsāve, tadā tesaṃ bhavissati;

“Then there will be disrespect for the kaṣāya robe among them;

Khi ấy, họ sẽ không tôn trọng y vàng;

3636

Paṭisaṅkhā ca kāsāve, bhikkhūnaṃ na bhavissati.

And there will be no reflection on the kaṣāya robe for the bhikkhus.

Các Tỳ-khưu sẽ không có sự quán xét về y vàng.

3637

967.

967. They will be attached to white robes and will despise the saffron robe, which is the banner of Arahants, dyed well with good dye, and not despised by the Noble Ones.

967.

3638

‘‘Abhibhūtassa dukkhena, sallaviddhassa ruppato;

“For the nāga, overwhelmed by suffering, pierced by a dart, and tormented,

Sự quán xét khủng khiếp và không thể nghĩ bàn đã đến với con voi,

3639

Paṭisaṅkhā mahāghorā, nāgassāsi acintiyā.

The reflection was extremely dreadful and inconceivable.

Khi nó bị đau khổ chế ngự, bị mũi tên đâm, và quằn quại.

3640

968.

968. Being disinclined to forest dwellings, they will reside in monasteries near villages.

968.

3641

‘‘Chaddanto hi tadā disvā, surattaṃ arahaddhajaṃ;

“For when Chaddanta saw the well-dyed banner of arahants,

“Khi ấy, voi chúa Chaddanta thấy lá cờ A-la-hán nhuộm màu đỏ tươi;

3642

Tāvadeva bhaṇī gāthā, gajo atthopasaṃhitā’’.

Immediately that elephant spoke verses full of meaning.”

Ngay lập tức, voi chúa đã nói lên những bài kệ mang ý nghĩa sâu sắc.”

3643

969.

969. Those young monks, imitating those corrupt monks, being unrestrained in virtue, will wander to the houses of kings, ministers, and officials.

969.

3644

^* ‘‘Anikkasāvo kāsāvaṃ, yo vatthaṃ paridhassati^* ;

“Whoever wears the kaṣāya robe, being without defilements;

“Kẻ nào chưa tẩy sạch ô uế, mà khoác y vàng;

3645

Apeto damasaccena, na so kāsāvamarahati.

Departed from self-restraint and truth, he is not worthy of the kaṣāya robe.

Kẻ thiếu tự chế và chân thật, không xứng đáng với y vàng.

3646

970.

970. They will not associate with those monks who are steadfast and very virtuous.

970.

3647

‘‘Yo ca vantakāsāvassa, sīlesu susamāhito;

“But whoever has vomited out defilements, and is well-established in sīla;

Kẻ nào đã nhổ bỏ ô uế, an trú vững chắc trong giới luật;

3648

Upeto damasaccena, sa ve kāsāvamarahati.

Endowed with self-restraint and truth, he indeed is worthy of the kaṣāya robe.

Đầy đủ tự chế và chân thật, người ấy thật xứng đáng với y vàng.

3649

971.

971. They will wear the white robe, which is the banner of sectarians.

971.

3650

‘‘Vipannasīlo dummedho, pākaṭo kāmakāriyo;

“One whose sīla is ruined, foolish, openly engaging in desires;

Kẻ giới đức suy đồi, ngu si, công khai làm điều mình muốn;

3651

Vibbhantacitto nissukko, na so kāsāvamarahati.

With a wandering mind, without purity, he is not worthy of the kaṣāya robe.

Tâm tán loạn, không trong sạch, người ấy không xứng đáng với y vàng.

3652

972.

972. There will not even be a mere reflection on the saffron robe.

972.

3653

‘‘Yo ca sīlena sampanno, vītarāgo samāhito;

“But whoever is endowed with sīla, free from passion, composed;

Kẻ nào đầy đủ giới đức, đã ly tham, tâm định tĩnh;

3654

Odātamanasaṅkappo, sa ve kāsāvamarahati.

With pure mental intentions, he indeed is worthy of the kaṣāya robe.

Ý nghĩ thanh tịnh, người ấy thật xứng đáng với y vàng.

3655

973.

973. The great, terrible, and inconceivable reflection of the Nāga (Bodhisatta in the form of Chaddanta elephant) once occurred.

973.

3656

‘‘Uddhato unnaḷo bālo, sīlaṃ yassa na vijjati;

“Haughty, arrogant, foolish, one who has no sīla;

Kẻ ngạo mạn, kiêu căng, ngu dại, không có giới đức;

3657

Odātakaṃ arahati, kāsāvaṃ kiṃ karissati.

He is worthy of white garments; what will the kaṣāya robe do for him?

Xứng đáng với y trắng, y vàng thì làm gì được?

3658

974.

974. Indeed, at that time, the Chaddanta elephant, having seen that saffron robe, the banner of the Noble Ones, which the hunter wore, spoke these verses conducive to welfare.

974.

3659

‘‘Bhikkhū ca bhikkhuniyo ca, duṭṭhacittā anādarā;

“Bhikkhus and bhikkhunīs, with corrupted minds and disrespect;

Chư Tỳ-khưu và Tỳ-khưu-ni, với tâm ác độc, không tôn kính;

3660

Tādīnaṃ mettacittānaṃ, niggaṇhissantyanāgate.

Will oppress those steadfast ones who have minds of loving-kindness in the future.

Trong tương lai sẽ áp bức những vị có tâm từ bi, bất động.

3661

975.

975. Whatever person, being impure (unpurified by defilements like passion, hatred, and delusion) and devoid of self-restraint and truthfulness, wears the saffron robe, that person is unworthy of the saffron robe.

975.

3662

‘‘Sikkhāpentāpi therehi, bālā cīvaradhāraṇaṃ;

“Even when taught by the elders concerning the wearing of robes, the foolish ones;

Dù được các trưởng lão dạy về cách mặc y;

3663

Na suṇissanti dummedhā, pākaṭā kāmakāriyā.

Those ignorant ones, openly engaging in desires, will not listen.

Những kẻ ngu si, công khai làm điều mình muốn, sẽ không nghe theo.

3664

976.

976. One who is endowed with self-restraint and truthfulness, that person is indeed worthy of the saffron robe.

976.

3665

‘‘Te tathā sikkhitā bālā, aññamaññaṃ agāravā;

“Those foolish ones, thus taught, disrespectful to one another;

Những kẻ ngu dại được dạy như vậy, không tôn kính lẫn nhau;

3666

Nādiyissantupajjhāye, khaḷuṅko viya sārathiṃ.

Will not heed their upajjhāyas, like a wild horse to its charioteer.

Sẽ không vâng lời các vị Upajjhāya (Thầy tế độ), như ngựa bất kham không vâng lời người đánh xe.

3667

977.

977. One whose mind is agitated and impure, that person is unworthy of the saffron robe.

977.

3668

‘‘Evaṃ anāgataddhānaṃ, paṭipatti bhavissati;

“Thus will be the conduct in the future;

Như vậy trong tương lai, sự thực hành sẽ diễn ra;

3669

Bhikkhūnaṃ bhikkhunīnañca, patte kālamhi pacchime.

Of bhikkhus and bhikkhunīs, when the last time arrives.

Đối với chư Tỳ-khưu và Tỳ-khưu-ni, vào thời kỳ cuối cùng.

3670

978.

978. One whose mental resolve is exceedingly pure and clean, that person is indeed worthy of the saffron robe.

978.

3671

‘‘Purā āgacchate etaṃ, anāgataṃ mahabbhayaṃ;

“Before this great future danger comes;

Trước khi tai họa lớn này đến, điều chưa xảy ra;

3672

Subbacā hotha sakhilā, aññamaññaṃ sagāravā.

Be amenable, friendly, and respectful to one another.

Hãy trở nên dễ dạy, thân thiện, tôn kính lẫn nhau.

3673

979.

979. A white robe is suitable for that person. What will the saffron robe do?

979.

3674

‘‘Mettacittā kāruṇikā, hotha sīlesu saṃvutā;

“Be filled with loving-kindness, compassionate, restrained in sīla;

Hãy có tâm từ bi, đầy lòng trắc ẩn, giữ giới luật;

3675

Āraddhavīriyā pahitattā, niccaṃ daḷhaparakkamā.

Ardent in energy, resolute, always firm in effort.

Tinh tấn, quyết tâm, luôn kiên trì nỗ lực.

3676

980.

980. They will oppress those Noble Ones, who have minds full of loving-kindness and are steadfast in all six sense objects, causing them to flee to distant places.

980.

3677

‘‘Pamādaṃ bhayato disvā, appamādañca khemato;

“Seeing heedlessness as danger, and heedfulness as security;

Thấy sự phóng dật là nguy hiểm, và không phóng dật là an toàn;

3678

Bhāvethaṭṭhaṅgikaṃ maggaṃ, phusantā amataṃ pada’’nti.

Develop the Noble Eightfold Path, touching the Deathless State.”

Hãy tu tập Bát Chánh Đạo, để chứng đạt Niết Bàn bất tử.”

3679

… Phusso thero….

… Phussa Thera….

… Trưởng lão Phussa….

3680

2. Sāriputtattheragāthā

2. Sāriputta Thera’s Verses

2. Kệ ngôn của Trưởng lão Sāriputta

3681

981.

3682

‘‘Yathācārī yathāsato satīmā, yatasaṅkappajjhāyi appamatto;

“One who acts rightly, mindful, with controlled thoughts, meditative, heedful;

Người có hành vi đúng đắn, luôn chánh niệm, tâm tư định tĩnh, không phóng dật;

3683

Ajjhattarato samāhitatto, eko santusito tamāhu bhikkhuṃ.

Delighting inwardly, with a composed self, alone and content—him they call a bhikkhu.

An trú nội tâm, tự thân định tĩnh, sống một mình, biết đủ, người ấy được gọi là Tỳ-khưu.

3684

982.

3685

‘‘Allaṃ sukkhaṃ vā bhuñjanto, na bāḷhaṃ suhito siyā;

“Eating moist or dry food, he should not be overly satisfied;

Dù ăn đồ ướt hay đồ khô, không nên quá no;

3686

Ūnūdaro mitāhāro, sato bhikkhu paribbaje.

With a partially filled stomach, moderate in food, mindful, a bhikkhu should wander.

Bụng đói, ăn uống có chừng mực, Tỳ-khưu chánh niệm nên du hành.

3687

983.

983. Monks, this great danger which I have taught you, the danger of practice, will come in the future.

983.

3688

‘‘Cattāro pañca ālope, abhutvā udakaṃ pive;

“Having eaten four or five mouthfuls, he should drink water;

Ăn bốn, năm miếng rồi uống nước;

3689

Alaṃ phāsuvihārāya, pahitattassa bhikkhuno.

This is sufficient for a resolute bhikkhu to dwell comfortably.

Đủ để Tỳ-khưu tinh tấn sống an lạc.

3690

984.

984. May you be full of loving-kindness! May you be compassionate! May you be restrained in the precepts!

984.

3691

‘‘Kappiyaṃ taṃ ce chādeti, cīvaraṃ idamatthikaṃ^* ;

“If this robe, fit for use, covers him;

Nếu y phục ấy hợp pháp, đủ để che thân;

3692

Alaṃ phāsuvihārāya, pahitattassa bhikkhuno.

This is sufficient for a resolute bhikkhu to dwell comfortably.

Đủ để Tỳ-khưu tinh tấn sống an lạc.

3693

985.

985. Monks, consider heedlessness as a danger and heedfulness as safety.

985.

3694

‘‘Pallaṅkena nisinnassa, jaṇṇuke nābhivassati;

“While sitting cross-legged, if it does not rain on his knees;

Ngồi kiết già, đầu gối không bị ướt mưa;

3695

Alaṃ phāsuvihārāya, pahitattassa bhikkhuno.

This is sufficient for a resolute bhikkhu to dwell comfortably.

Đủ để Tỳ-khưu tinh tấn sống an lạc.

3696

986.

3697

^* ‘‘Yo sukhaṃ dukkhato adda, dukkhamaddakkhi sallato;

‘‘Whoever saw happiness as suffering, and suffering as a dart;

Ai đã thấy lạc là khổ, thấy khổ là mũi tên;

3698

Ubhayantarena^* nāhosi, kena lokasmi kiṃ siyā.

Was not in between the two. By what, in the world, could anything be?

Không còn ở giữa hai cực đoan, thì còn gì có thể trói buộc người ấy trong thế gian?

3699

987.

3700

‘‘Mā me kadāci pāpiccho, kusīto hīnavīriyo;

‘‘May a wicked-minded, lazy, weak-willed person,

Mong rằng kẻ có ác ý, lười biếng, yếu kém tinh tấn;

3701

Appassuto anādaro, kena lokasmi kiṃ siyā.

Of little learning, disrespectful, never be near me. By what, in the world, could anything be to him?

Ít học, không tôn kính, sẽ không bao giờ ở gần tôi trong thế gian.

3702

988.

3703

‘‘Bahussuto ca medhāvī, sīlesu susamāhito;

‘‘But let one who is learned and wise, well-established in virtue,

Kẻ đa văn và trí tuệ, an trú vững chắc trong giới luật;

3704

Cetosamathamanuyutto, api muddhani tiṭṭhatu.

Devoted to mental tranquility, stand even upon my head.

Chuyên tâm tu tập thiền định, hãy để người ấy đứng trên đầu tôi.

3705

989.

3706

‘‘Yo papañcamanuyutto, papañcābhirato mago;

‘‘Whoever is devoted to mental proliferation, a deer delighting in proliferation,

Kẻ nào chuyên tâm vào sự phóng dật, vui thích trong sự phóng dật, như con thú hoang;

3707

Virādhayī so nibbānaṃ, yogakkhemaṃ anuttaraṃ.

He misses Nibbāna, the unsurpassed security from bondage.

Người ấy đã làm mất đi Niết Bàn, sự an ổn vô thượng khỏi mọi ràng buộc.

3708

990.

3709

‘‘Yo ca papañcaṃ hitvāna, nippapañcapathe rato;

‘‘But whoever, having abandoned proliferation, delights in the path free from proliferation,

Kẻ nào đã từ bỏ sự phóng dật, vui thích trên con đường không phóng dật;

3710

Ārādhayī so nibbānaṃ, yogakkhemaṃ anuttaraṃ.

He attains Nibbāna, the unsurpassed security from bondage.

Người ấy đã đạt được Niết Bàn, sự an ổn vô thượng khỏi mọi ràng buộc.

3711

991.

3712

^* ‘‘Gāme vā yadi vāraññe, ninne vā yadi vā thale;

‘‘Whether in a village or in a forest, in a valley or on a plain;

Dù ở làng hay rừng, ở chỗ thấp hay chỗ cao;

3713

Yattha arahanto viharanti, taṃ bhūmirāmaṇeyyakaṃ.

Wherever Arahants dwell, that place is delightful.

Nơi nào các bậc A-la-hán trú ngụ, nơi ấy là cảnh đẹp đáng yêu.

3714

992.

3715

‘‘Ramaṇīyāni araññāni, yattha na ramatī jano;

‘‘Delightful are the forests where people do not delight;

Những khu rừng thật đẹp, nơi người phàm không vui thích;

3716

Vītarāgā ramissanti, na te kāmagavesino.

Those free from passion will delight, for they are not seekers of sensual pleasures.

Những bậc ly tham sẽ vui thích, họ không tìm kiếm dục lạc.

3717

993.

3718

^* ‘‘Nidhīnaṃva pavattāraṃ, yaṃ passe vajjadassinaṃ;

‘‘As one who points out treasure, one should see him who points out faults,

Người nào thấy được người chỉ ra lỗi lầm, người phê phán;

3719

Niggayhavādiṃ medhāviṃ, tādisaṃ paṇḍitaṃ bhaje;

Who is a wise reprover. One should associate with such a wise person;

Người nói lời khiển trách, bậc trí tuệ, hãy thân cận người như vậy;

3720

Tādisaṃ bhajamānassa, seyyo hoti na pāpiyo.

Associating with such a one, one becomes better, not worse.

Thân cận người như vậy, sẽ tốt hơn chứ không xấu hơn.

3721

994.

3722

^* ‘‘Ovadeyyānusāseyya, asabbhā ca nivāraye;

‘‘He should advise, he should instruct, and he should restrain from what is unwholesome;

Hãy khuyên bảo, hãy chỉ dạy, hãy ngăn cản khỏi điều bất thiện;

3723

Satañhi so piyo hoti, asataṃ hoti appiyo.

Such a one is dear to the good, but he is disliked by the bad.

Người ấy được các bậc thiện nhân yêu mến, nhưng bị kẻ bất thiện ghét bỏ.

3724

995.

3725

‘‘Aññassa bhagavā buddho, dhammaṃ desesi cakkhumā;

‘‘The Buddha, the Eye-endowed Fortunate One, taught the Dhamma to another;

Đức Phật, bậc có mắt (trí tuệ), đã thuyết pháp cho người khác;

3726

Dhamme desiyamānamhi, sotamodhesimatthiko;

While the Dhamma was being taught, I, being desirous, lent an ear;

Khi pháp được thuyết, tôi đã lắng tai nghe với lòng khao khát;

3727

Taṃ me amoghaṃ savanaṃ, vimuttomhi anāsavo.

That listening of mine was not in vain, I am liberated, taintless.

Sự lắng nghe ấy của tôi không uổng phí, tôi đã giải thoát, không còn lậu hoặc.

3728

996.

3729

‘‘Neva pubbenivāsāya, napi dibbassa cakkhuno;

‘‘Neither for knowledge of past lives, nor for the divine eye;

Tôi không có ước nguyện về túc mạng thông, cũng không về thiên nhãn thông;

3730

Cetopariyāya iddhiyā, cutiyā upapattiyā;

Neither for mind-reading power, nor for knowledge of passing away and reappearance;

Không về tha tâm thông, không về sự chết và tái sinh;

3731

Sotadhātuvisuddhiyā, paṇidhī me na vijjati^* .

Nor for the purification of the divine ear element, do I have any aspiration.

Không về sự thanh tịnh của thiên nhĩ thông, tôi không có ước nguyện.

3732

997.

3733

‘‘Rukkhamūlaṃva nissāya, muṇḍo saṅghāṭipāruto;

‘‘Relying on the root of a tree, shaven-headed, clad in robes,

Nương tựa gốc cây, cạo đầu, đắp y Saṅghāṭī;

3734

Paññāya uttamo thero, upatissova^* jhāyati.

The elder, supreme in wisdom, like Upatissa, meditates.

Trưởng lão Upatissa, bậc tối thượng về trí tuệ, đang nhập thiền.

3735

998.

3736

‘‘Avitakkaṃ samāpanno, sammāsambuddhasāvako;

‘‘A disciple of the Perfectly Enlightened One, having attained the thought-free absorption,

Đệ tử của Đức Chánh Đẳng Giác, đã nhập vào định không tầm;

3737

Ariyena tuṇhībhāvena, upeto hoti tāvade.

Is immediately endowed with the noble silence.

Ngay lập tức, người ấy đạt được sự tịch tịnh cao quý.

3738

999.

3739

^* ‘‘Yathāpi pabbato selo, acalo suppatiṭṭhito;

‘‘Just as a rocky mountain, unmoving, well-established;

Như núi đá kiên cố, vững vàng không lay chuyển;

3740

Evaṃ mohakkhayā bhikkhu, pabbatova na vedhati.

Even so, a bhikkhu, with the destruction of delusion, does not tremble like a mountain.

Cũng vậy, Tỳ-khưu đã diệt trừ si mê, không lay động như núi.

3741

1000.

3742

‘‘Anaṅgaṇassa posassa, niccaṃ sucigavesino;

‘‘For a person free from defilements, constantly seeking purity,

Đối với người không ô nhiễm, luôn tìm cầu sự thanh tịnh;

3743

Vālaggamattaṃ pāpassa, abbhamattaṃva khāyati.

Even a hair's breadth of evil seems like a cloud.

Một chút tội lỗi nhỏ như đầu sợi lông, cũng hiện ra như đám mây lớn.

3744

1001.

3745

‘‘Nābhinandāmi maraṇaṃ, nābhinandāmi jīvitaṃ;

‘‘I do not rejoice in death, I do not rejoice in life;

Tôi không hoan hỷ sự chết, cũng không hoan hỷ sự sống;

3746

Nikkhipissaṃ imaṃ kāyaṃ, sampajāno patissato.

I shall lay down this body, fully aware and mindful.

Tôi sẽ từ bỏ thân này, với đầy đủ chánh niệm và tỉnh giác.

3747

1002.

3748

‘‘Nābhinandāmi maraṇaṃ, nābhinandāmi jīvitaṃ;

‘‘I do not rejoice in death, I do not rejoice in life;

Tôi không hoan hỷ sự chết, cũng không hoan hỷ sự sống;

3749

Kālañca paṭikaṅkhāmi, nibbisaṃ bhatako yathā.

I await my time, like a hired laborer awaiting his wages.

Tôi chờ đợi thời khắc, như người làm công chờ lương.

3750

1003.

3751

‘‘Ubhayena midaṃ maraṇameva, nāmaraṇaṃ pacchā vā pure vā;

‘‘This is indeed death in both cases, no non-death, whether later or earlier;

Cả hai điều này đều là cái chết, không phải không chết, dù trước hay sau;

3752

Paṭipajjatha mā vinassatha, khaṇo vo mā upaccagā.

Practice, do not perish, let not the moment pass you by.

Hãy thực hành, đừng để hư hoại, đừng để khoảnh khắc trôi qua.

3753

1004.

3754

‘‘Nagaraṃ yathā paccantaṃ, guttaṃ santarabāhiraṃ;

‘‘Like a frontier city, guarded inside and out;

Như một thành trì biên giới, được bảo vệ cả trong lẫn ngoài;

3755

Evaṃ gopetha attānaṃ, khaṇo vo mā upaccagā;

Even so, guard yourselves, let not the moment pass you by;

Cũng vậy, hãy bảo vệ tự thân, đừng để khoảnh khắc trôi qua;

3756

Khaṇātītā hi socanti, nirayamhi samappitā.

For those who let the moment pass grieve, consigned to hell.

Kẻ bỏ lỡ khoảnh khắc sẽ hối tiếc, bị đọa vào địa ngục.

3757

1005.

3758

‘‘Upasanto uparato, mantabhāṇī^* anuddhato;

‘‘Calm, restrained, speaking wisely, not arrogant;

Người đã an tịnh, đã từ bỏ, nói lời chừng mực, không kiêu mạn;

3759

Dhunāti pāpake dhamme, dumapattaṃva māluto.

He shakes off evil states, like the wind shakes off a tree's leaves.

Sẽ rũ bỏ các pháp ác, như gió thổi rụng lá cây.

3760

1006.

3761

‘‘Upasanto uparato, mantabhāṇī anuddhato;

‘‘Calm, restrained, speaking wisely, not arrogant;

Người đã an tịnh, đã từ bỏ, nói lời chừng mực, không kiêu mạn;

3762

Appāsi^* pāpake dhamme, dumapattaṃva māluto.

He removed evil states, like the wind removes a tree's leaves.

Đã loại bỏ các pháp ác, như gió thổi rụng lá cây.

3763

1007.

3764

‘‘Upasanto anāyāso, vippasanno anāvilo;

‘‘Calm, unwearied, perfectly serene, unperturbed;

Người đã an tịnh, không phiền não, tâm thanh tịnh, không ô nhiễm;

3765

Kalyāṇasīlo medhāvī, dukkhassantakaro siyā.

Virtuous and wise, he would be an ender of suffering.

Giới đức tốt đẹp, trí tuệ, người ấy sẽ là kẻ chấm dứt khổ đau.

3766

1008.

3767

‘‘Na vissase ekatiyesu evaṃ, agārisu pabbajitesu cāpi;

‘‘One should not trust such individuals, whether householders or monastics;

Đừng tin tưởng vào một số người như vậy, dù là cư sĩ hay người xuất gia;

3768

Sādhūpi hutvā na asādhu honti, asādhu hutvā puna sādhu honti.

Even having been good, they become not good; having been not good, they become good again.

Có thể là thiện nhân rồi trở thành bất thiện, hoặc là bất thiện rồi lại trở thành thiện nhân.

3769

1009.

3770

‘‘Kāmacchando ca byāpādo, thinamiddhañca bhikkhuno;

‘‘Sensual desire, ill-will, sloth and torpor for a bhikkhu;

Dục ái và sân hận, hôn trầm và thụy miên, đối với Tỳ-khưu;

3771

Uddhaccaṃ vicikicchā ca, pañcete cittakelisā.

Restlessness and doubt—these five are defilements of the mind.

Trạo cử và hoài nghi, năm điều này là những ô nhiễm của tâm.

3772

1010.

3773

‘‘Yassa sakkariyamānassa, asakkārena cūbhayaṃ;

‘‘For whom, whether honored or dishonored, in both cases,

Khi được tôn kính, hoặc khi không được tôn kính, tâm định của người ấy;

3774

Samādhi na vikampati, appamādavihārino.

His concentration does not waver, living heedfully.

Không lay động, người sống không phóng dật.

3775

1011.

3776

‘‘Taṃ jhāyinaṃ sātatikaṃ, sukhumadiṭṭhivipassakaṃ;

‘‘That meditator, diligent, discerning with subtle insight,

Người ấy chuyên tâm thiền định, quán chiếu vi tế;

3777

Upādānakkhayārāmaṃ, āhu sappuriso iti.

Delighting in the destruction of clinging, is called a good person.

Vui thích trong sự diệt trừ chấp thủ, được gọi là bậc thiện nhân.

3778

1012.

3779

‘‘Mahāsamuddo pathavī, pabbato anilopi ca;

‘‘The great ocean, the earth, the mountain, and also the wind;

Đại dương, trái đất, núi non, và gió;

3780

Upamāya na yujjanti, satthu varavimuttiyā.

Cannot be compared to the Teacher's excellent liberation.

Không thể dùng làm ví dụ cho sự giải thoát tối thượng của Đức Đạo Sư.

3781

1013.

3782

‘‘Cakkānuvattako thero, mahāñāṇī samāhito;

“The Elder, who follows the Wheel (of Dhamma), is greatly wise and composed;

Trưởng lão, người tiếp nối bánh xe Chánh Pháp, có đại trí tuệ, tâm định tĩnh;

3783

Pathavāpaggisamāno, na rajjati na dussati.

like earth, water, and fire, he is neither attached nor averse.

Như đất, nước, lửa, không tham đắm, không sân hận.

3784

1014.

3785

‘‘Paññāpāramitaṃ patto, mahābuddhi mahāmati;

“Having attained the perfection of wisdom, greatly discerning, greatly intelligent;

Đã đạt đến Ba-la-mật về trí tuệ, đại trí, đại tuệ;

3786

Ajaḷo jaḷasamāno, sadā carati nibbuto.

though not dull, he appears dull, always dwelling in Nibbāna.

Không ngu dại, nhưng như kẻ ngu dại, luôn sống an tịnh.

3787

1015.

3788

‘‘Pariciṇṇo mayā satthā…pe… bhavanetti samūhatā.

“The Teacher has been served by me…pe… the stream of existence has been uprooted.

Tôi đã phụng sự Đức Đạo Sư… (còn nữa)… dòng đời đã bị nhổ tận gốc.

3789

1016.

3790

‘‘Sampādethappamādena, esā me anusāsanī;

“Accomplish (your task) with diligence; this is my instruction;

Hãy hoàn thành với sự không phóng dật, đây là lời giáo huấn của tôi;

3791

Handāhaṃ parinibbissaṃ, vippamuttomhi sabbadhī’’ti.

Now I shall attain parinibbāna, I am completely liberated from all things.”

Này, tôi sẽ nhập Niết Bàn, tôi đã hoàn toàn giải thoát.”

3792

… Sāriputto thero….

… The Elder Sāriputta …

… Trưởng lão Sāriputta….

Table of Contents

1. Phussattheragāthā

1. The Verses of Elder Phussa

1. Trưởng lão Phussa

2. Sāriputtattheragāthā

2. Sāriputta Thera’s Verses

2. Kệ ngôn của Trưởng lão Sāriputta

Settings