368. Saṅgāmāvacare bhikkhunā saṅghe voharantena vatthu jānitabbaṃ, vipatti jānitabbā, āpatti jānitabbā, nidānaṃ jānitabbaṃ, ākāro jānitabbo, pubbāparaṃ jānitabbaṃ, katākataṃ jānitabbaṃ, kammaṃ jānitabbaṃ, adhikaraṇaṃ jānitabbaṃ, samatho jānitabbo, na chandāgati gantabbā, na dosāgati gantabbā, na mohāgati gantabbā, na bhayāgati gantabbā, saññāpanīye ṭhāne saññāpetabbaṃ, nijjhāpanīye ṭhāne nijjhāpetabbaṃ, pekkhanīye ṭhāne pekkhitabbaṃ, pasādanīye ṭhāne pasādetabbaṃ, laddhapakkhomhīti parapakkho nāvajānitabbo, bahussutomhīti appassuto nāvajānitabbo, therataromhīti navakataro nāvajānitabbo, asampattaṃ na byāhātabbaṃ, sampattaṃ dhammato vinayato na parihāpetabbaṃ, yena dhammena yena vinayena yena satthusāsanena taṃ adhikaraṇaṃ vūpasammati, tathā taṃ adhikaraṇaṃ vūpasametabbaṃ.
368. By a monk who dwells in the Saṅgha and speaks, the offense basis should be known, the transgression should be known, the offense should be known, the origin should be known, the manner should be known, the sequence should be known, what was done and not done should be known, the act should be known, the legal question should be known, the settlement should be known. One should not follow the path of desire, one should not follow the path of aversion, one should not follow the path of delusion, one should not follow the path of fear. In a situation that should be made known, it should be made known; in a situation that should be seen, it should be seen; in a situation that should be regarded, it should be regarded; in a situation that should be clarified, it should be clarified. Thinking ‘I have found my party,’ one should not disparage another party. Thinking ‘I am learned,’ one should not disparage the unlearned. Thinking ‘I am senior,’ one should not disparage the junior. What has not occurred should not be spoken. What has occurred should not be diminished according to Dhamma and Vinaya. That legal question should be settled in the way it is settled by the Dhamma, by the Vinaya, by the Teacher's Dispensation.
368. Tỳ-kheo cư trú ở nơi hội họp, khi hành xử trong Tăng-già, phải biết sự việc, phải biết sự vi phạm, phải biết giới tội, phải biết căn nguyên, phải biết hình thái, phải biết trước sau, phải biết việc đã làm và chưa làm, phải biết nghiệp, phải biết tranh chấp, phải biết cách dàn xếp. Không được đi theo thiên vị do dục vọng, không được đi theo thiên vị do sân hận, không được đi theo thiên vị do si mê, không được đi theo thiên vị do sợ hãi. Ở chỗ cần làm cho hiểu thì phải làm cho hiểu. Ở chỗ cần làm cho suy xét thì phải làm cho suy xét. Ở chỗ cần làm cho thấy thì phải làm cho thấy. Ở chỗ cần làm cho tịnh tín thì phải làm cho tịnh tín. Không được khinh thường phe khác vì nghĩ rằng: “Ta thuộc phe đã được thừa nhận”. Không được khinh thường người ít học vì nghĩ rằng: “Ta là người đa văn”. Không được khinh thường người trẻ hơn vì nghĩ rằng: “Ta là người trưởng lão hơn”. Không được nói những điều chưa xảy ra. Không được làm giảm bớt những điều đã xảy ra theo Pháp và theo Luật. Tranh chấp đó được dàn xếp bằng Pháp nào, bằng Luật nào, bằng lời dạy của Bậc Đạo Sư nào, thì tranh chấp đó phải được dàn xếp như vậy.
373. Ākāro jānitabboti saṅgho ākārato jānitabbo, gaṇo ākārato jānitabbo, puggalo ākārato jānitabbo, codako ākārato jānitabbo, cuditako ākārato jānitabbo.
373. The manner should be known means: the Saṅgha should be known by its manner, the group should be known by its manner, the individual should be known by their manner, the accuser should be known by their manner, the accused should be known by their manner.
373. Phải biết hình thái (ākāro jānitabbo) nghĩa là: phải biết hình thái của Tăng-già, phải biết hình thái của đoàn thể, phải biết hình thái của cá nhân, phải biết hình thái của người tố cáo, phải biết hình thái của người bị tố cáo.
Saṅgho ākārato jānitabboti paṭibalo nu kho ayaṃ saṅgho imaṃ adhikaraṇaṃ vūpasametuṃ dhammena vinayena satthusāsanena udāhu noti, evaṃ saṅgho ākārato jānitabbo.
The Saṅgha should be known by its manner means: 'Is this Saṅgha capable of settling this legal question according to Dhamma, Vinaya, and the Teacher's Dispensation, or not?' In this way, the Saṅgha should be known by its manner.
Phải biết hình thái của Tăng-già nghĩa là: “Liệu Tăng-già này có khả năng dàn xếp tranh chấp này theo Pháp, theo Luật, theo lời dạy của Bậc Đạo Sư hay không?” Như vậy, phải biết hình thái của Tăng-già.
Gaṇo ākārato jānitabboti paṭibalo nu kho ayaṃ gaṇo imaṃ adhikaraṇaṃ vūpasametuṃ dhammena vinayena satthusāsanena udāhu noti, evaṃ gaṇo ākārato jānitabbo.
The group should be known by its manner means: 'Is this group capable of settling this legal question according to Dhamma, Vinaya, and the Teacher's Dispensation, or not?' In this way, the group should be known by its manner.
Phải biết hình thái của đoàn thể nghĩa là: “Liệu đoàn thể này có khả năng dàn xếp tranh chấp này theo Pháp, theo Luật, theo lời dạy của Bậc Đạo Sư hay không?” Như vậy, phải biết hình thái của đoàn thể.
Puggalo ākārato jānitabboti paṭibalo nu kho ayaṃ puggalo imaṃ adhikaraṇaṃ vūpasametuṃ dhammena vinayena satthusāsanena udāhu noti, evaṃ puggalo ākārato jānitabbo.
The individual should be known by their manner means: 'Is this individual capable of settling this legal question according to Dhamma, Vinaya, and the Teacher's Dispensation, or not?' In this way, the individual should be known by their manner.
Phải biết hình thái của cá nhân nghĩa là: “Liệu cá nhân này có khả năng dàn xếp tranh chấp này theo Pháp, theo Luật, theo lời dạy của Bậc Đạo Sư hay không?” Như vậy, phải biết hình thái của cá nhân.
Codako ākārato jānitabboti kacci nu kho ayamāyasmā pañcasu dhammesu patiṭṭhāya paraṃ codeti udāhu noti, evaṃ codako ākārato jānitabbo.
The accuser should be known by their manner means: 'Does this venerable one accuse another, having established themselves in five qualities, or not?' In this way, the accuser should be known by their manner.
Phải biết hình thái của người tố cáo nghĩa là: “Liệu vị Tôn giả này có dựa trên năm pháp mà tố cáo người khác hay không?” Như vậy, phải biết hình thái của người tố cáo.
Cuditako ākārato jānitabboti kacci nu kho ayamāyasmā dvīsu dhammesu patiṭṭhito sacce ca akuppe ca udāhu noti, evaṃ cuditako ākārato jānitabbo.
The accused should be known by their manner means: 'Is this venerable one established in two qualities, in truth and in being unagitated, or not?' In this way, the accused should be known by their manner.
Phải biết hình thái của người bị tố cáo nghĩa là: “Liệu vị Tôn giả này có kiên định trong hai pháp là chân thật và không lay chuyển hay không?” Như vậy, phải biết hình thái của người bị tố cáo.
375. Katākataṃ jānitabbanti methunadhammo jānitabbo, methunadhammassa anulomaṃ jānitabbaṃ, methunadhammassa pubbabhāgo jānitabbo.
375. What was done and not done should be known means: the sexual act should be known, what is conducive to the sexual act should be known, the preliminary part of the sexual act should be known.
375. Phải biết việc đã làm và chưa làm (katākataṃ jānitabbaṃ) nghĩa là: phải biết tà hạnh dâm dục (methunadhamma), phải biết sự thuận theo tà hạnh dâm dục, phải biết phần trước của tà hạnh dâm dục.
Methunadhammo jānitabboti dvayaṃdvayasamāpatti jānitabbā.
The sexual act should be known means: the copulation of two sexes should be known.
Phải biết tà hạnh dâm dục nghĩa là: phải biết sự gặp gỡ của hai người.
Methunadhammassa anulomaṃ jānitabbanti bhikkhu attano mukhena parassa aṅgajātaṃ gaṇhāti.
What is conducive to the sexual act should be known means: a monk takes another's genital organ into his mouth.
Phải biết sự thuận theo tà hạnh dâm dục nghĩa là: Tỳ-kheo dùng miệng của mình nắm lấy bộ phận sinh dục của người khác.
Methunadhammassa pubbabhāgo jānitabboti vaṇṇāvaṇṇo* , kāyasaṃsaggo, duṭṭhullavācā, attakāmapāricariyā, vacanamanuppadānaṃ* .
The preliminary part of the sexual act should be known means: laudation and disparagement, bodily contact, coarse speech, personal attendance, giving of consent.
Phải biết phần trước của tà hạnh dâm dục nghĩa là: lời khen và lời chê, sự tiếp xúc thân thể, lời nói thô tục, sự phục vụ theo dục vọng của mình, sự ban cho (vật chất).
379. Na chandāgati gantabbāti chandāgatiṃ gacchanto kathaṃ chandāgatiṃ gacchati?
379. One should not follow the path of desire means: how does one follow the path of desire?
379. Không được đi theo thiên vị do dục vọng (na chandāgati gantabbā) nghĩa là: đi theo thiên vị do dục vọng thì đi theo thiên vị do dục vọng như thế nào?
Idhekacco – ‘‘ayaṃ me upajjhāyo vā ācariyo vā saddhivihāriko vā antevāsiko vā samānupajjhāyako vā samānācariyako vā sandiṭṭho vā sambhatto vā ñātisālohito vā’’ti, tassānukampāya tassānurakkhāya adhammaṃ dhammoti dīpeti, dhammaṃ adhammoti dīpeti, avinayaṃ vinayoti dīpeti, vinayaṃ avinayoti dīpeti, abhāsitaṃ alapitaṃ tathāgatena bhāsitaṃ lapitaṃ tathāgatenāti dīpeti, bhāsitaṃ lapitaṃ tathāgatena abhāsitaṃ alapitaṃ tathāgatenāti dīpeti, anāciṇṇaṃ tathāgatena āciṇṇaṃ tathāgatenāti dīpeti, āciṇṇaṃ tathāgatena anāciṇṇaṃ tathāgatenāti dīpeti, apaññattaṃ tathāgatena paññattaṃ tathāgatenāti dīpeti, paññattaṃ tathāgatena apaññattaṃ tathāgatenāti dīpeti, anāpattiṃ āpattīti dīpeti, āpattiṃ anāpattīti dīpeti, lahukaṃ āpattiṃ garukā āpattīti dīpeti, garukaṃ āpattiṃ lahukā āpattīti dīpeti, sāvasesaṃ āpattiṃ anavasesā āpattīti dīpeti, anavasesaṃ āpattiṃ sāvasesā āpattīti dīpeti, duṭṭhullaṃ āpattiṃ aduṭṭhullā āpattīti dīpeti, aduṭṭhullaṃ āpattiṃ duṭṭhullā āpattīti dīpeti.
Here, some individual – "This is my preceptor, or teacher, or co-resident, or pupil, or co-preceptor, or co-teacher, or acquaintance, or intimate, or relative by blood" – out of sympathy for him, out of concern for him, declares what is not Dhamma to be Dhamma, declares Dhamma to be not Dhamma, declares what is not Vinaya to be Vinaya, declares Vinaya to be not Vinaya, declares what was not said or spoken by the Tathāgata to have been said or spoken by the Tathāgata, declares what was said or spoken by the Tathāgata to have not been said or spoken by the Tathāgata, declares what was not practiced by the Tathāgata to have been practiced by the Tathāgata, declares what was practiced by the Tathāgata to have not been practiced by the Tathāgata, declares what was not laid down by the Tathāgata to have been laid down by the Tathāgata, declares what was laid down by the Tathāgata to have not been laid down by the Tathāgata, declares a non-offence to be an offence, declares an offence to be a non-offence, declares a light offence to be a grave offence, declares a grave offence to be a light offence, declares an offence with a remainder to be an offence without a remainder, declares an offence without a remainder to be an offence with a remainder, declares a serious offence to be a non-serious offence, declares a non-serious offence to be a serious offence.
Ở đây, có người—vì lòng thương xót, vì muốn bảo hộ vị thầy tế độ (upajjhāya) của mình, hoặc vị thầy (ācariya), hoặc bạn đồng phạm hạnh (saddhivihārika), hoặc đệ tử (antevāsika), hoặc người cùng thầy tế độ, hoặc người cùng thầy, hoặc người quen biết, hoặc người thân thiết, hoặc bà con huyết thống—mà tuyên bố phi pháp là pháp, tuyên bố pháp là phi pháp; tuyên bố phi luật là luật, tuyên bố luật là phi luật; tuyên bố điều chưa được Như Lai nói, chưa được Như Lai dạy là điều được Như Lai nói, được Như Lai dạy; tuyên bố điều được Như Lai nói, được Như Lai dạy là điều chưa được Như Lai nói, chưa được Như Lai dạy; tuyên bố điều chưa được Như Lai thực hành là điều được Như Lai thực hành; tuyên bố điều được Như Lai thực hành là điều chưa được Như Lai thực hành; tuyên bố điều chưa được Như Lai chế định là điều được Như Lai chế định; tuyên bố điều được Như Lai chế định là điều chưa được Như Lai chế định; tuyên bố không phạm là phạm, tuyên bố phạm là không phạm; tuyên bố lỗi nhẹ là lỗi nặng, tuyên bố lỗi nặng là lỗi nhẹ; tuyên bố lỗi còn dư sót là lỗi không còn dư sót, tuyên bố lỗi không còn dư sót là lỗi còn dư sót; tuyên bố lỗi thô trọng là lỗi không thô trọng, tuyên bố lỗi không thô trọng là lỗi thô trọng.
Imehi aṭṭhārasahi vatthūhi chandāgatiṃ gacchanto bahujanāhitāya paṭipanno hoti bahujanāsukhāya bahuno janassa anatthāya ahitāya dukkhāya devamanussānaṃ.
By going the way of partiality due to desire in these eighteen matters, one acts for the harm of the many people, for the discomfort of the many people, for the disadvantage, harm, and suffering of many humans and devas.
Với mười tám trường hợp này, khi đi theo thiên vị do dục vọng, người ấy hành động gây bất lợi cho số đông, gây bất hạnh cho số đông, gây tổn hại, bất lợi, đau khổ cho nhiều người, cho chư thiên và loài người.
Imehi aṭṭhārasahi vatthūhi chandāgatiṃ gacchanto khataṃ upahataṃ attānaṃ pariharati, sāvajjo ca hoti sānuvajjo ca viññūnaṃ, bahuñca apuññaṃ pasavati.
By going the way of partiality due to desire in these eighteen matters, one brings oneself to ruin and injury; one is blameworthy and reproachable by the discerning, and generates much demerit.
Với mười tám trường hợp này, khi đi theo thiên vị do dục vọng, người ấy tự chuốc lấy sự hủy hoại, tổn thương; bị người trí khiển trách và chê bai, và tạo ra nhiều điều bất thiện.
Chandāgatiṃ gacchanto evaṃ chandāgatiṃ gacchati.
One who goes the way of partiality due to desire, goes the way of partiality due to desire in this manner.
Khi đi theo thiên vị do dục vọng, người ấy đi theo thiên vị do dục vọng như thế.
380. Na dosāgati gantabbāti dosāgatiṃ gacchanto kathaṃ dosāgatiṃ gacchati?
380. One should not go the way of partiality due to hatred — how does one go the way of partiality due to hatred?
380. Không nên đi theo thiên vị do sân hận. Khi đi theo thiên vị do sân hận, người ấy đi theo thiên vị do sân hận như thế nào?
Idhekacco anatthaṃ me acarīti āghātaṃ bandhati, anatthaṃ me caratīti āghātaṃ bandhati, anatthaṃ me carissatīti āghātaṃ bandhati, piyassa me manāpassa anatthaṃ acari… anatthaṃ carati… anatthaṃ carissatīti āghātaṃ bandhati, appiyassa me amanāpassa atthaṃ acari… atthaṃ carati… atthaṃ carissatīti āghātaṃ bandhati.
Here, some individual forms resentment thinking: "He did me harm," or "He is doing me harm," or "He will do me harm." He forms resentment thinking: "He did harm to my dear and pleasing one," or "He is doing harm to my dear and pleasing one," or "He will do harm to my dear and pleasing one." He forms resentment thinking: "He did good to my unpleasant and disagreeable one," or "He is doing good to my unpleasant and disagreeable one," or "He will do good to my unpleasant and disagreeable one."
Ở đây, có người ôm lòng oán hận: “Người này đã làm hại ta”; ôm lòng oán hận: “Người này đang làm hại ta”; ôm lòng oán hận: “Người này sẽ làm hại ta”; ôm lòng oán hận: “Người này đã làm hại người thân yêu, dễ chịu của ta… đang làm hại… sẽ làm hại”; ôm lòng oán hận: “Người này đã làm lợi cho người không thân yêu, không dễ chịu của ta… đang làm lợi… sẽ làm lợi”.
Imehi navahi āghātavatthūhi āghāto paṭighāto kuddho kodhābhibhūto adhammaṃ dhammoti dīpeti, dhammaṃ adhammoti dīpeti…pe… duṭṭhullaṃ āpattiṃ aduṭṭhullā āpattīti dīpeti, aduṭṭhullaṃ āpattiṃ duṭṭhullā āpattīti dīpeti.
Driven by these nine bases of resentment, with hostility, being angry, overcome by anger, he declares what is not Dhamma to be Dhamma, declares Dhamma to be not Dhamma… declares a serious offence to be a non-serious offence, declares a non-serious offence to be a serious offence.
Với chín trường hợp oán hận này, một người bị oán hận, bị sân hận, bị cơn giận chế ngự, tuyên bố phi pháp là pháp, tuyên bố pháp là phi pháp… (lặp lại như trên)… tuyên bố lỗi thô trọng là lỗi không thô trọng, tuyên bố lỗi không thô trọng là lỗi thô trọng.
Imehi aṭṭhārasahi vatthūhi dosāgatiṃ gacchanto bahujanāhitāya paṭipanno hoti bahujanāsukhāya bahuno janassa anatthāya ahitāya dukkhāya devamanussānaṃ.
By going the way of partiality due to hatred in these eighteen matters, one acts for the harm of the many people, for the discomfort of the many people, for the disadvantage, harm, and suffering of many humans and devas.
Với mười tám trường hợp này, khi đi theo thiên vị do sân hận, người ấy hành động gây bất lợi cho số đông, gây bất hạnh cho số đông, gây tổn hại, bất lợi, đau khổ cho nhiều người, cho chư thiên và loài người.
Imehi aṭṭhārasahi vatthūhi dosāgatiṃ gacchanto khataṃ upahataṃ attānaṃ pariharati, sāvajjo ca hoti sānuvajjo ca viññūnaṃ bahuñca apuññaṃ pasavati.
By going the way of partiality due to hatred in these eighteen matters, one brings oneself to ruin and injury; one is blameworthy and reproachable by the discerning, and generates much demerit.
Với mười tám trường hợp này, khi đi theo thiên vị do sân hận, người ấy tự chuốc lấy sự hủy hoại, tổn thương; bị người trí khiển trách và chê bai, và tạo ra nhiều điều bất thiện.
Dosāgatiṃ gacchanto evaṃ dosāgatiṃ gacchati.
One who goes the way of partiality due to hatred, goes the way of partiality due to hatred in this manner.
Khi đi theo thiên vị do sân hận, người ấy đi theo thiên vị do sân hận như thế.
381. Na mohāgati gantabbāti mohāgatiṃ gacchanto kathaṃ mohāgatiṃ gacchati?
381. One should not go the way of partiality due to delusion — how does one go the way of partiality due to delusion?
381. Không nên đi theo thiên vị do si mê. Khi đi theo thiên vị do si mê, người ấy đi theo thiên vị do si mê như thế nào?
Ratto rāgavasena gacchati, duṭṭho dosavasena gacchati, mūḷho mohavasena gacchati, parāmaṭṭho diṭṭhivasena gacchati, mūḷho saṃmūḷho mohābhibhūto adhammaṃ dhammoti dīpeti, dhammaṃ adhammoti dīpeti…pe… duṭṭhullaṃ āpattiṃ aduṭṭhullā āpattīti dīpeti, aduṭṭhullaṃ āpattiṃ duṭṭhullā āpattīti dīpeti.
One who is impassioned goes due to attachment; one who is hostile goes due to hatred; one who is deluded goes due to delusion; one who is dogmatic goes due to wrong view. Being deluded, utterly deluded, overcome by delusion, he declares what is not Dhamma to be Dhamma, declares Dhamma to be not Dhamma… declares a serious offence to be a non-serious offence, declares a non-serious offence to be a serious offence.
Người bị tham luyến thì đi theo thiên vị do tham luyến; người bị sân hận thì đi theo thiên vị do sân hận; người si mê thì đi theo thiên vị do si mê; người bị chấp thủ thì đi theo thiên vị do tà kiến; người si mê, hoàn toàn si mê, bị si mê chế ngự, tuyên bố phi pháp là pháp, tuyên bố pháp là phi pháp… (lặp lại như trên)… tuyên bố lỗi thô trọng là lỗi không thô trọng, tuyên bố lỗi không thô trọng là lỗi thô trọng.
Imehi aṭṭhārasahi vatthūhi mohāgatiṃ gacchanto bahujanāhitāya paṭipanno hoti bahujanāsukhāya bahuno janassa anatthāya ahitāya dukkhāya devamanussānaṃ.
By going the way of partiality due to delusion in these eighteen matters, one acts for the harm of the many people, for the discomfort of the many people, for the disadvantage, harm, and suffering of many humans and devas.
Với mười tám trường hợp này, khi đi theo thiên vị do si mê, người ấy hành động gây bất lợi cho số đông, gây bất hạnh cho số đông, gây tổn hại, bất lợi, đau khổ cho chư thiên và loài người.
Imehi aṭṭhārasahi vatthūhi mohāgatiṃ gacchanto khataṃ upahataṃ attānaṃ pariharati, sāvajjo ca hoti sānuvajjo ca viññūnaṃ, bahuñca apuññaṃ pasavati.
By going the way of partiality due to delusion in these eighteen matters, one brings oneself to ruin and injury; one is blameworthy and reproachable by the discerning, and generates much demerit.
Với mười tám trường hợp này, khi đi theo thiên vị do si mê, người ấy tự chuốc lấy sự hủy hoại, tổn thương; bị người trí khiển trách và chê bai, và tạo ra nhiều điều bất thiện.
Mohāgatiṃ gacchanto evaṃ mohāgatiṃ gacchati.
One who goes the way of partiality due to delusion, goes the way of partiality due to delusion in this manner.
Khi đi theo thiên vị do si mê, người ấy đi theo thiên vị do si mê như thế.
382. Na bhayāgati gantabbāti bhayāgatiṃ gacchanto kathaṃ bhayāgatiṃ gacchati?
382. One should not go the way of partiality due to fear — how does one go the way of partiality due to fear?
382. Không nên đi theo thiên vị do sợ hãi. Khi đi theo thiên vị do sợ hãi, người ấy đi theo thiên vị do sợ hãi như thế nào?
Idhekacco – ‘‘ayaṃ visamanissito vā gahananissito vā balavanissito vā kakkhaḷo pharuso jīvitantarāyaṃ vā brahmacariyantarāyaṃ vā karissatī’’ti, tassa bhayā bhīto adhammaṃ dhammoti dīpeti, dhammaṃ adhammoti dīpeti, avinayaṃ vinayoti dīpeti, vinayaṃ avinayoti dīpeti, abhāsitaṃ alapitaṃ tathāgatena bhāsitaṃ lapitaṃ tathāgatenāti dīpeti, bhāsitaṃ lapitaṃ tathāgatena abhāsitaṃ alapitaṃ tathāgatenāti dīpeti, anāciṇṇaṃ tathāgatena āciṇṇaṃ tathāgatenāti dīpeti, āciṇṇaṃ tathāgatena anāciṇṇaṃ tathāgatenāti dīpeti, apaññattaṃ tathāgatena paññattaṃ tathāgatenāti dīpeti, paññattaṃ tathāgatena apaññattaṃ tathāgatenāti dīpeti, anāpattiṃ āpattīti dīpeti, āpattiṃ anāpattīti dīpeti, lahukaṃ āpattiṃ garukā āpattīti dīpeti, garukaṃ āpattiṃ lahukā āpattīti dīpeti, sāvasesaṃ āpattiṃ anavasesā āpattīti dīpeti, anavasesaṃ āpattiṃ sāvasesā āpattīti dīpeti, duṭṭhullaṃ āpattiṃ aduṭṭhullā āpattīti dīpeti, aduṭṭhullaṃ āpattiṃ duṭṭhullā āpattīti dīpeti.
Here, some individual – "This one is ill-tempered, or dangerous, or powerful, or harsh, or severe; he will cause an obstacle to life or an obstacle to the holy life" – out of fear of him, being fearful, he declares what is not Dhamma to be Dhamma, declares Dhamma to be not Dhamma, declares what is not Vinaya to be Vinaya, declares Vinaya to be not Vinaya, declares what was not said or spoken by the Tathāgata to have been said or spoken by the Tathāgata, declares what was said or spoken by the Tathāgata to have not been said or spoken by the Tathāgata, declares what was not practiced by the Tathāgata to have been practiced by the Tathāgata, declares what was practiced by the Tathāgata to have not been practiced by the Tathāgata, declares what was not laid down by the Tathāgata to have been laid down by the Tathāgata, declares what was laid down by the Tathāgata to have not been laid down by the Tathāgata, declares a non-offence to be an offence, declares an offence to be a non-offence, declares a light offence to be a grave offence, declares a grave offence to be a light offence, declares an offence with a remainder to be an offence without a remainder, declares an offence without a remainder to be an offence with a remainder, declares a serious offence to be a non-serious offence, declares a non-serious offence to be a serious offence.
Ở đây, có người nghĩ: “Người này là kẻ hiểm độc, hoặc kẻ sống nơi hiểm ác, hoặc kẻ có thế lực, hoặc kẻ thô bạo, hung dữ, sẽ gây nguy hiểm đến mạng sống hoặc nguy hiểm đến phạm hạnh”, vì sợ hãi người ấy mà tuyên bố phi pháp là pháp, tuyên bố pháp là phi pháp; tuyên bố phi luật là luật, tuyên bố luật là phi luật; tuyên bố điều chưa được Như Lai nói, chưa được Như Lai dạy là điều được Như Lai nói, được Như Lai dạy; tuyên bố điều được Như Lai nói, được Như Lai dạy là điều chưa được Như Lai nói, chưa được Như Lai dạy; tuyên bố điều chưa được Như Lai thực hành là điều được Như Lai thực hành; tuyên bố điều được Như Lai thực hành là điều chưa được Như Lai thực hành; tuyên bố điều chưa được Như Lai chế định là điều được Như Lai chế định; tuyên bố điều được Như Lai chế định là điều chưa được Như Lai chế định; tuyên bố không phạm là phạm, tuyên bố phạm là không phạm; tuyên bố lỗi nhẹ là lỗi nặng, tuyên bố lỗi nặng là lỗi nhẹ; tuyên bố lỗi còn dư sót là lỗi không còn dư sót, tuyên bố lỗi không còn dư sót là lỗi còn dư sót; tuyên bố lỗi thô trọng là lỗi không thô trọng, tuyên bố lỗi không thô trọng là lỗi thô trọng.
Imehi aṭṭhārasahi vatthūhi bhayāgatiṃ gacchanto bahujanāhitāya paṭipanno hoti bahujanāsukhāya bahuno janassa anatthāya ahitāya dukkhāya devamanussānaṃ.
By going the way of partiality due to fear in these eighteen matters, one acts for the harm of the many people, for the discomfort of the many people, for the disadvantage, harm, and suffering of many humans and devas.
Với mười tám trường hợp này, khi đi theo thiên vị do sợ hãi, người ấy hành động gây bất lợi cho số đông, gây bất hạnh cho số đông, gây tổn hại, bất lợi, đau khổ cho chư thiên và loài người.
Imehi aṭṭhārasahi vatthūhi bhayāgatiṃ gacchanto khataṃ upahataṃ attānaṃ pariharati, sāvajjo ca hoti sānuvajjo ca viññūnaṃ, bahuñca apuññaṃ pasavati.
By going the way of partiality due to fear in these eighteen matters, one brings oneself to ruin and injury; one is blameworthy and reproachable by the discerning, and generates much demerit.
Với mười tám trường hợp này, khi đi theo thiên vị do sợ hãi, người ấy tự chuốc lấy sự hủy hoại, tổn thương; bị người trí khiển trách và chê bai, và tạo ra nhiều điều bất thiện.
Bhayāgatiṃ gacchanto evaṃ bhayāgatiṃ gacchati.
One who goes the way of partiality due to fear, goes the way of partiality due to fear in this manner.
Khi đi theo thiên vị do sợ hãi, người ấy đi theo thiên vị do sợ hãi như thế.
383. Kathaṃ na chandāgatiṃ gacchati?
383. How does one not go the way of partiality due to desire?
383. Làm thế nào để không đi theo thiên vị do dục vọng?
Adhammaṃ adhammoti dīpento na chandāgatiṃ gacchati, dhammaṃ dhammoti dīpento na chandāgatiṃ gacchati, avinayaṃ avinayoti dīpento na chandāgatiṃ gacchati, vinayaṃ vinayoti dīpento na chandāgatiṃ gacchati, abhāsitaṃ alapitaṃ tathāgatena abhāsitaṃ alapitaṃ tathāgatenāti dīpento na chandāgatiṃ gacchati, bhāsitaṃ lapitaṃ tathāgatena bhāsitaṃ lapitaṃ tathāgatenāti dīpento na chandāgatiṃ gacchati, anāciṇṇaṃ tathāgatena anāciṇṇaṃ tathāgatenāti dīpento na chandāgatiṃ gacchati, āciṇṇaṃ tathāgatena āciṇṇaṃ tathāgatenāti dīpento na chandāgatiṃ gacchati, apaññattaṃ tathāgatena apaññattaṃ tathāgatenāti dīpento na chandāgatiṃ gacchati, paññattaṃ tathāgatena paññattaṃ tathāgatenāti dīpento na chandāgatiṃ gacchati, anāpattiṃ anāpattīti dīpento na chandāgatiṃ gacchati, āpattiṃ āpattīti dīpento na chandāgatiṃ gacchati, lahukaṃ āpattiṃ lahukā āpattīti dīpento na chandāgatiṃ gacchati, garukaṃ āpattiṃ garukā āpattīti dīpento na chandāgatiṃ gacchati, sāvasesaṃ āpattiṃ sāvasesā āpattīti dīpento na chandāgatiṃ gacchati, anavasesaṃ āpattiṃ anavasesā āpattīti dīpento na chandāgatiṃ gacchati, duṭṭhullaṃ āpattiṃ duṭṭhullā āpattīti dīpento na chandāgatiṃ gacchati, aduṭṭhullaṃ āpattiṃ aduṭṭhullā āpattīti dīpento na chandāgatiṃ gacchati.
One who declares what is not Dhamma as not Dhamma does not follow a biased course due to desire; one who declares what is Dhamma as Dhamma does not follow a biased course due to desire; one who declares what is not Vinaya as not Vinaya does not follow a biased course due to desire; one who declares what is Vinaya as Vinaya does not follow a biased course due to desire; one who declares what was not spoken or uttered by the Tathāgata as not spoken or uttered by the Tathāgata does not follow a biased course due to desire; one who declares what was spoken or uttered by the Tathāgata as spoken or uttered by the Tathāgata does not follow a biased course due to desire; one who declares what was not practiced by the Tathāgata as not practiced by the Tathāgata does not follow a biased course due to desire; one who declares what was practiced by the Tathāgata as practiced by the Tathāgata does not follow a biased course due to desire; one who declares what was not laid down by the Tathāgata as not laid down by the Tathāgata does not follow a biased course due to desire; one who declares what was laid down by the Tathāgata as laid down by the Tathāgata does not follow a biased course due to desire; one who declares a non-offence as a non-offence does not follow a biased course due to desire; one who declares an offence as an offence does not follow a biased course due to desire; one who declares a light offence as a light offence does not follow a biased course due to desire; one who declares a serious offence as a serious offence does not follow a biased course due to desire; one who declares an offence with residue as an offence with residue does not follow a biased course due to desire; one who declares an offence without residue as an offence without residue does not follow a biased course due to desire; one who declares a gross offence as a gross offence does not follow a biased course due to desire; one who declares a non-gross offence as a non-gross offence does not follow a biased course due to desire.
Khi trình bày phi pháp là phi pháp, vị ấy không đi theo thiên vị do dục. Khi trình bày chánh pháp là chánh pháp, vị ấy không đi theo thiên vị do dục. Khi trình bày phi luật là phi luật, vị ấy không đi theo thiên vị do dục. Khi trình bày giới luật là giới luật, vị ấy không đi theo thiên vị do dục. Khi trình bày điều không được Như Lai nói, không được Như Lai dạy là điều không được Như Lai nói, không được Như Lai dạy, vị ấy không đi theo thiên vị do dục. Khi trình bày điều được Như Lai nói, được Như Lai dạy là điều được Như Lai nói, được Như Lai dạy, vị ấy không đi theo thiên vị do dục. Khi trình bày điều không được Như Lai thực hành là điều không được Như Lai thực hành, vị ấy không đi theo thiên vị do dục. Khi trình bày điều được Như Lai thực hành là điều được Như Lai thực hành, vị ấy không đi theo thiên vị do dục. Khi trình bày điều không được Như Lai chế định là điều không được Như Lai chế định, vị ấy không đi theo thiên vị do dục. Khi trình bày điều được Như Lai chế định là điều được Như Lai chế định, vị ấy không đi theo thiên vị do dục. Khi trình bày điều không phạm là không phạm, vị ấy không đi theo thiên vị do dục. Khi trình bày điều phạm là phạm, vị ấy không đi theo thiên vị do dục. Khi trình bày điều phạm nhẹ là phạm nhẹ, vị ấy không đi theo thiên vị do dục. Khi trình bày điều phạm nặng là phạm nặng, vị ấy không đi theo thiên vị do dục. Khi trình bày điều phạm còn dư là phạm còn dư, vị ấy không đi theo thiên vị do dục. Khi trình bày điều phạm không dư là phạm không dư, vị ấy không đi theo thiên vị do dục. Khi trình bày điều phạm thô trọng là phạm thô trọng, vị ấy không đi theo thiên vị do dục. Khi trình bày điều phạm không thô trọng là phạm không thô trọng, vị ấy không đi theo thiên vị do dục.
Evaṃ na chandāgatiṃ gacchati.
Thus, one does not follow a biased course due to desire.
Như vậy, vị ấy không đi theo thiên vị do dục.
386. Kathaṃ na bhayāgatiṃ gacchati?
386. How does one not follow a biased course due to fear?
386. Làm thế nào không đi theo thiên vị do sợ hãi?
Adhammaṃ adhammoti dīpento na bhayāgatiṃ gacchati, dhammaṃ dhammoti dīpento na bhayāgatiṃ gacchati, avinayaṃ avinayoti dīpento na bhayāgatiṃ gacchati, vinayaṃ vinayoti dīpento na bhayāgatiṃ gacchati, abhāsitaṃ alapitaṃ tathāgatena abhāsitaṃ alapitaṃ tathāgatenāti dīpento na bhayāgatiṃ gacchati, bhāsitaṃ lapitaṃ tathāgatena bhāsitaṃ lapitaṃ tathāgatenāti dīpento na bhayāgatiṃ gacchati, anāciṇṇaṃ tathāgatena anāciṇṇaṃ tathāgatenāti dīpento na bhayāgatiṃ gacchati, āciṇṇaṃ tathāgatena āciṇṇaṃ tathāgatenāti dīpento na bhayāgatiṃ gacchati, apaññattaṃ tathāgatena apaññattaṃ tathāgatenāti dīpento na bhayāgatiṃ gacchati, paññattaṃ tathāgatena paññattaṃ tathāgatenāti dīpento na bhayāgatiṃ gacchati, anāpattiṃ anāpattīti dīpento na bhayāgatiṃ gacchati, āpattiṃ āpattīti dīpento na bhayāgatiṃ gacchati, lahukaṃ āpattiṃ lahukā āpattīti dīpento na bhayāgatiṃ gacchati, garukaṃ āpattiṃ garukā āpattīti dīpento na bhayāgatiṃ gacchati, sāvasesaṃ āpattiṃ sāvasesā āpattīti dīpento na bhayāgatiṃ gacchati, anavasesaṃ āpattiṃ anavasesā āpattīti dīpento na bhayāgatiṃ gacchati, duṭṭhullaṃ āpattiṃ duṭṭhullā āpattīti dīpento na bhayāgatiṃ gacchati, aduṭṭhullaṃ āpattiṃ aduṭṭhullā āpattīti dīpento na bhayāgatiṃ gacchati.
One who declares what is not Dhamma as not Dhamma does not follow a biased course due to fear; one who declares what is Dhamma as Dhamma does not follow a biased course due to fear; one who declares what is not Vinaya as not Vinaya does not follow a biased course due to fear; one who declares what is Vinaya as Vinaya does not follow a biased course due to fear; one who declares what was not spoken or uttered by the Tathāgata as not spoken or uttered by the Tathāgata does not follow a biased course due to fear; one who declares what was spoken or uttered by the Tathāgata as spoken or uttered by the Tathāgata does not follow a biased course due to fear; one who declares what was not practiced by the Tathāgata as not practiced by the Tathāgata does not follow a biased course due to fear; one who declares what was practiced by the Tathāgata as practiced by the Tathāgata does not follow a biased course due to fear; one who declares what was not laid down by the Tathāgata as not laid down by the Tathāgata does not follow a biased course due to fear; one who declares what was laid down by the Tathāgata as laid down by the Tathāgata does not follow a biased course due to fear; one who declares a non-offence as a non-offence does not follow a biased course due to fear; one who declares an offence as an offence does not follow a biased course due to fear; one who declares a light offence as a light offence does not follow a biased course due to fear; one who declares a serious offence as a serious offence does not follow a biased course due to fear; one who declares an offence with residue as an offence with residue does not follow a biased course due to fear; one who declares an offence without residue as an offence without residue does not follow a biased course due to fear; one who declares a gross offence as a gross offence does not follow a biased course due to fear; one who declares a non-gross offence as a non-gross offence does not follow a biased course due to fear.
Khi trình bày phi pháp là phi pháp, vị ấy không đi theo thiên vị do sợ hãi. Khi trình bày chánh pháp là chánh pháp, vị ấy không đi theo thiên vị do sợ hãi. Khi trình bày phi luật là phi luật, vị ấy không đi theo thiên vị do sợ hãi. Khi trình bày giới luật là giới luật, vị ấy không đi theo thiên vị do sợ hãi. Khi trình bày điều không được Như Lai nói, không được Như Lai dạy là điều không được Như Lai nói, không được Như Lai dạy, vị ấy không đi theo thiên vị do sợ hãi. Khi trình bày điều được Như Lai nói, được Như Lai dạy là điều được Như Lai nói, được Như Lai dạy, vị ấy không đi theo thiên vị do sợ hãi. Khi trình bày điều không được Như Lai thực hành là điều không được Như Lai thực hành, vị ấy không đi theo thiên vị do sợ hãi. Khi trình bày điều được Như Lai thực hành là điều được Như Lai thực hành, vị ấy không đi theo thiên vị do sợ hãi. Khi trình bày điều không được Như Lai chế định là điều không được Như Lai chế định, vị ấy không đi theo thiên vị do sợ hãi. Khi trình bày điều được Như Lai chế định là điều được Như Lai chế định, vị ấy không đi theo thiên vị do sợ hãi. Khi trình bày điều không phạm là không phạm, vị ấy không đi theo thiên vị do sợ hãi. Khi trình bày điều phạm là phạm, vị ấy không đi theo thiên vị do sợ hãi. Khi trình bày điều phạm nhẹ là phạm nhẹ, vị ấy không đi theo thiên vị do sợ hãi. Khi trình bày điều phạm nặng là phạm nặng, vị ấy không đi theo thiên vị do sợ hãi. Khi trình bày điều phạm còn dư là phạm còn dư, vị ấy không đi theo thiên vị do sợ hãi. Khi trình bày điều phạm không dư là phạm không dư, vị ấy không đi theo thiên vị do sợ hãi. Khi trình bày điều phạm thô trọng là phạm thô trọng, vị ấy không đi theo thiên vị do sợ hãi. Khi trình bày điều phạm không thô trọng là phạm không thô trọng, vị ấy không đi theo thiên vị do sợ hãi.
Evaṃ na bhayāgatiṃ gacchati.
Thus, one does not follow a biased course due to fear.
Như vậy, vị ấy không đi theo thiên vị do sợ hãi.
391. Kathaṃ laddhapakkhomhīti parapakkhaṃ avajānāti?
391. How does one disparage the opposing party, thinking, “I have a party”?
391. Làm thế nào để khinh thường phe đối lập, nghĩ rằng: “Ta có phe”?
Idhekacco laddhapakkho hoti laddhaparivāro pakkhavā ñātimā.
Here, a certain individual has a party, has a following, is affiliated with a party, is related by kinship.
Ở đây, một người nào đó có phe, có đoàn tùy tùng, có phe cánh, có bà con.
‘‘Ayaṃ aladdhapakkho aladdhaparivāro na pakkhavā na ñātimā’’ti tassa avajānanto adhammaṃ dhammoti dīpeti, dhammaṃ adhammoti dīpeti…pe… duṭṭhullaṃ āpattiṃ aduṭṭhullā āpattīti dīpeti, aduṭṭhullaṃ āpattiṃ duṭṭhullā āpattīti dīpeti.
"This one has no faction, no retinue; he has no supporters, no relatives." Disdaining him, he declares what is not Dhamma to be Dhamma, and what is Dhamma to be not Dhamma... (and so on) ...he declares a grave offense to be a minor offense, and a minor offense to be a grave offense.
"Người này không có phe cánh, không có quyến thuộc, không có bè bạn, không có bà con," – khi khinh miệt người ấy như vậy, vị ấy tuyên bố phi pháp là pháp, tuyên bố pháp là phi pháp… (vân vân)… tuyên bố giới trọng là giới không trọng, tuyên bố giới không trọng là giới trọng.
Evaṃ laddhapakkhomhīti parapakkhaṃ avajānāti.
Thus, thinking "I have a faction," he disdains the opposing faction.
Như vậy, vì nghĩ rằng "Ta có phe cánh," vị ấy khinh miệt phe đối lập.
392. Kathaṃ bahussutomhīti appassutaṃ avajānāti?
392. How does one, thinking "I am learned," disdain one who is unlearned?
392. Thế nào là vì nghĩ rằng "Ta là bậc đa văn" mà khinh miệt người ít nghe?
Idhekacco bahussuto hoti sutadharo sutasannicayo.
Here, some individual is learned, one who retains what he has heard, one who has accumulated what he has heard.
Ở đây, có người là bậc đa văn, thọ trì những điều đã nghe, tích lũy những điều đã nghe.
‘‘Ayaṃ appassuto appāgamo appadharo’’ti tassa avajānanto adhammaṃ dhammoti dīpeti, dhammaṃ adhammoti dīpeti…pe… duṭṭhullaṃ āpattiṃ aduṭṭhullā āpattīti dīpeti, aduṭṭhullaṃ āpattiṃ duṭṭhullā āpattīti dīpeti.
"This one is unlearned, has little textual knowledge, retains little Dhamma." Disdaining him, he declares what is not Dhamma to be Dhamma, and what is Dhamma to be not Dhamma... (and so on) ...he declares a grave offense to be a minor offense, and a minor offense to be a grave offense.
"Người này ít nghe, ít học, ít thọ trì," – khi khinh miệt người ấy như vậy, vị ấy tuyên bố phi pháp là pháp, tuyên bố pháp là phi pháp… (vân vân)… tuyên bố giới trọng là giới không trọng, tuyên bố giới không trọng là giới trọng.
Evaṃ bahussutomhīti appassutaṃ avajānāti.
Thus, thinking "I am learned," he disdains one who is unlearned.
Như vậy, vì nghĩ rằng "Ta là bậc đa văn," vị ấy khinh miệt người ít nghe.
393. Kathaṃ therataromhīti navakataraṃ avajānāti?
393. How does one, thinking "I am elder," disdain one who is junior?
393. Thế nào là vì nghĩ rằng "Ta là bậc Trưởng lão hơn" mà khinh miệt người mới hơn?
Idhekacco thero hoti rattaññū cirapabbajito ayaṃ navako appaññāto appakataññū imassa vacanaṃ akataṃ bhavissatī’’ti tassa avajānanto adhammaṃ dhammoti dīpeti, dhammaṃ adhammoti dīpeti …pe… duṭṭhullaṃ āpattiṃ aduṭṭhullā āpattīti dīpeti, aduṭṭhullaṃ āpattiṃ duṭṭhullā āpattīti dīpeti.
Here, some individual is an elder, one who knows many nights (since ordination), long-ordained. "This one is junior, not well-known, not familiar with what has been established; his word will be unheeded." Disdaining him, he declares what is not Dhamma to be Dhamma, and what is Dhamma to be not Dhamma... (and so on) ...he declares a grave offense to be a minor offense, and a minor offense to be a grave offense.
Ở đây, có người là Trưởng lão, đã biết nhiều năm, đã xuất gia lâu năm. "Người này là Tỳ-khưu mới, không được biết đến, không hiểu rõ điều đã được quy định; lời nói của người này sẽ không được chấp nhận," – khi khinh miệt người ấy như vậy, vị ấy tuyên bố phi pháp là pháp, tuyên bố pháp là phi pháp… (vân vân)… tuyên bố giới trọng là giới không trọng, tuyên bố giới không trọng là giới trọng.
Evaṃ therataromhīti navakataraṃ avajānāti.
Thus, thinking "I am elder," he disdains one who is junior.
Như vậy, vì nghĩ rằng "Ta là bậc Trưởng lão hơn," vị ấy khinh miệt người mới hơn.
396. Anuvijjakena codako pucchitabbo – ‘‘yaṃ kho tvaṃ, āvuso, imassa bhikkhuno pavāraṇaṃ ṭhapesi, kimhi naṃ ṭhapesi, sīlavipattiyā vā ṭhapesi, ācāravipattiyā vā ṭhapesi, diṭṭhivipattiyā vā ṭhapesī’’ti?
396. The investigator should question the accuser: "Friend, regarding the Pavāraṇā of this bhikkhu that you set aside, for what did you set it aside? Did you set it aside for a lapse in sīla, for a lapse in conduct, or for a lapse in view?"
396. Người thẩm tra nên hỏi người tố cáo: "Này hiền giả, điều mà hiền giả đã đình chỉ lễ Pavāraṇā của Tỳ-khưu này, hiền giả đã đình chỉ vì điều gì? Hiền giả đã đình chỉ vì sự sai phạm về giới (sīlavipatti), hay đình chỉ vì sự sai phạm về oai nghi (ācāravipatti), hay đình chỉ vì sự sai phạm về tà kiến (diṭṭhivipatti)?"
So ce evaṃ vadeyya – ‘‘sīlavipattiyā vā ṭhapemi ācāravipattiyā vā ṭhapemi diṭṭhivipattiyā vā ṭhapemī’’ti, so evamassa vacanīyo – ‘‘jānāti panāyasmā sīlavipattiṃ, jānāti ācāravipattiṃ, jānāti diṭṭhivipatti’’nti?
If he should say: "I set it aside for a lapse in sīla, or for a lapse in conduct, or for a lapse in view," he should be told: "Does Venerable Sir know about a lapse in sīla, know about a lapse in conduct, know about a lapse in view?"
Nếu người ấy nói rằng: "Tôi đình chỉ vì sự sai phạm về giới, hay đình chỉ vì sự sai phạm về oai nghi, hay đình chỉ vì sự sai phạm về tà kiến," thì người ấy nên được hỏi như sau: "Này Tôn giả có biết sự sai phạm về giới không? Có biết sự sai phạm về oai nghi không? Có biết sự sai phạm về tà kiến không?"
So ce evaṃ vadeyya – ‘‘jānāmi kho ahaṃ, āvuso, sīlavipattiṃ, jānāmi ācāravipattiṃ, jānāmi diṭṭhivipatti’’nti, so evamassa vacanīyo – ‘‘katamā panāvuso, sīlavipatti katamā ācāravipatti katamā diṭṭhivipattī’’ti?
If he should say: "Friend, I know about a lapse in sīla, I know about a lapse in conduct, I know about a lapse in view," he should be told: "Now, friend, what is a lapse in sīla? What is a lapse in conduct? What is a lapse in view?"
Nếu người ấy nói rằng: "Này hiền giả, tôi biết sự sai phạm về giới, tôi biết sự sai phạm về oai nghi, tôi biết sự sai phạm về tà kiến," thì người ấy nên được hỏi như sau: "Này hiền giả, sự sai phạm về giới là gì? Sự sai phạm về oai nghi là gì? Sự sai phạm về tà kiến là gì?"
So ce evaṃ vadeyya – ‘‘cattāri pārājikāni terasa saṅghādisesā – ayaṃ sīlavipatti.
If he should say: "The four Pārājikas and the thirteen Saṅghādisesas—this is a lapse in sīla.
Nếu người ấy nói rằng: "Bốn Ba-la-di, mười ba Tăng-già-di-tư – đây là sự sai phạm về giới.
Thullaccayaṃ pācittiyaṃ pāṭidesanīyaṃ dukkaṭaṃ dubbhāsitaṃ – ayaṃ ācāravipatti.
A grave offense (Thullaccaya), a Pācittiya, a Pāṭidesanīya, a Dukkaṭa, a Dubbhāsita—this is a lapse in conduct.
Tội Thullaccaya, Pācittiya, Pāṭidesanīya, Dukkaṭa, Dubbhāsita – đây là sự sai phạm về oai nghi.
Micchādiṭṭhi antaggāhikādiṭṭhi – ayaṃ diṭṭhivipattī’’ti, so evamassa vacanīyo – ‘‘yaṃ kho tvaṃ, āvuso, imassa bhikkhuno pavāraṇaṃ ṭhapesi, diṭṭhena vā ṭhapesi, sutena vā ṭhapesi, parisaṅkāya vā ṭhapesī’’ti?
Wrong view, a view that grasps at extremes—this is a lapse in view." He should be told: "Friend, regarding the Pavāraṇā of this bhikkhu that you set aside, did you set it aside based on what you saw, based on what you heard, or based on suspicion?"
Tà kiến, tà kiến chấp thủ cực đoan – đây là sự sai phạm về tà kiến," thì người ấy nên được hỏi như sau: "Này hiền giả, điều mà hiền giả đã đình chỉ lễ Pavāraṇā của Tỳ-khưu này, hiền giả đã đình chỉ vì điều mắt thấy, hay đình chỉ vì điều tai nghe, hay đình chỉ vì sự nghi ngờ?"
So ce evaṃ vadeyya – ‘‘diṭṭhena vā ṭhapemi, sutena vā ṭhapemi, parisaṅkāya vā ṭhapemī’’ti, so evamassa vacanīyo – ‘‘yaṃ kho tvaṃ, āvuso, imassa bhikkhuno diṭṭhena pavāraṇaṃ ṭhapesi, kiṃ te diṭṭhaṃ, kinti te diṭṭhaṃ, kadā te diṭṭhaṃ, kattha te diṭṭhaṃ, pārājikaṃ ajjhāpajjanto diṭṭho, saṅghādisesaṃ ajjhāpajjanto diṭṭho, thullaccayaṃ… pācittiyaṃ… pāṭidesanīyaṃ… dukkaṭaṃ… dubbhāsitaṃ ajjhāpajjanto diṭṭho, kattha ca tvaṃ ahosi, kattha cāyaṃ bhikkhu ahosi, kiñca tvaṃ karosi, kiṃ cāyaṃ bhikkhu karotī’’ti?
If he should say: "I set it aside based on what I saw, or based on what I heard, or based on suspicion," he should be told: "Friend, regarding the Pavāraṇā of this bhikkhu that you set aside based on what you saw, what did you see? How did you see it? When did you see it? Where did you see it? Did you see him committing a Pārājika? Did you see him committing a Saṅghādisesa? A Thullaccaya... a Pācittiya... a Pāṭidesanīya... a Dukkaṭa... a Dubbhāsita? Where were you, and where was this bhikkhu? What were you doing, and what was this bhikkhu doing?"
Nếu người ấy nói rằng: "Tôi đình chỉ vì điều mắt thấy, hay đình chỉ vì điều tai nghe, hay đình chỉ vì sự nghi ngờ," thì người ấy nên được hỏi như sau: "Này hiền giả, điều mà hiền giả đã đình chỉ lễ Pavāraṇā của Tỳ-khưu này vì điều mắt thấy, hiền giả đã thấy gì? Hiền giả đã thấy như thế nào? Hiền giả đã thấy khi nào? Hiền giả đã thấy ở đâu? Có thấy vị ấy đang phạm Ba-la-di không? Có thấy vị ấy đang phạm Tăng-già-di-tư không? Có thấy vị ấy đang phạm Thullaccaya… Pācittiya… Pāṭidesanīya… Dukkaṭa… Dubbhāsita không? Và hiền giả ở đâu? Và Tỳ-khưu này ở đâu? Và hiền giả đang làm gì? Và Tỳ-khưu này đang làm gì?"
So ce evaṃ vadeyya – ‘‘na kho ahaṃ, āvuso, imassa bhikkhuno diṭṭhena pavāraṇaṃ ṭhapemi, api ca sutena pavāraṇaṃ ṭhapemī’’ti, so evamassa vacanīyo – ‘‘yaṃ kho tvaṃ, āvuso, imassa bhikkhuno sutena pavāraṇaṃ ṭhapesi kiṃ te sutaṃ, kinti te sutaṃ, kadā te sutaṃ, kattha te sutaṃ, pārājikaṃ ajjhāpannoti sutaṃ, saṅghādisesaṃ ajjhāpannoti sutaṃ, thullaccayaṃ… pācittiyaṃ… pāṭidesanīyaṃ… dukkaṭaṃ… dubbhāsitaṃ ajjhāpannoti sutaṃ, bhikkhussa sutaṃ, bhikkhuniyā sutaṃ, sikkhamānāya sutaṃ, sāmaṇerassa sutaṃ, sāmaṇeriyā sutaṃ, upāsakassa sutaṃ, upāsikāya sutaṃ, rājūnaṃ sutaṃ, rājamahāmattānaṃ sutaṃ, titthiyānaṃ sutaṃ, titthiyasāvakānaṃ suta’’nti?
If he should say: "Friend, I did not set aside the Pavāraṇā of this bhikkhu based on what I saw, but I set aside the Pavāraṇā based on what I heard," he should be told: "Friend, regarding the Pavāraṇā of this bhikkhu that you set aside based on what you heard, what did you hear? How did you hear it? When did you hear it? Where did you hear it? Did you hear that he had committed a Pārājika? Did you hear that he had committed a Saṅghādisesa? A Thullaccaya... a Pācittiya... a Pāṭidesanīya... a Dukkaṭa... a Dubbhāsita? Did a bhikkhu hear it? Did a bhikkhunī hear it? Did a sikkhamānā hear it? Did a sāmaṇera hear it? Did a sāmaṇerī hear it? Did a male lay follower hear it? Did a female lay follower hear it? Did kings hear it? Did royal ministers hear it? Did sectarians hear it? Did their disciples hear it?"
Nếu người ấy nói rằng: "Này hiền giả, tôi không đình chỉ lễ Pavāraṇā của Tỳ-khưu này vì điều mắt thấy, mà tôi đình chỉ lễ Pavāraṇā vì điều tai nghe," thì người ấy nên được hỏi như sau: "Này hiền giả, điều mà hiền giả đã đình chỉ lễ Pavāraṇā của Tỳ-khưu này vì điều tai nghe, hiền giả đã nghe gì? Hiền giả đã nghe như thế nào? Hiền giả đã nghe khi nào? Hiền giả đã nghe ở đâu? Có nghe nói vị ấy đã phạm Ba-la-di không? Có nghe nói vị ấy đã phạm Tăng-già-di-tư không? Có nghe nói vị ấy đã phạm Thullaccaya… Pācittiya… Pāṭidesanīya… Dukkaṭa… Dubbhāsita không? Có nghe từ Tỳ-khưu không? Có nghe từ Tỳ-khưu-ni không? Có nghe từ Nữ học giới không? Có nghe từ Sa-di không? Có nghe từ Sa-di-ni không? Có nghe từ cư sĩ nam không? Có nghe từ cư sĩ nữ không? Có nghe từ các vua chúa không? Có nghe từ các đại thần của vua không? Có nghe từ các ngoại đạo không? Có nghe từ các đệ tử ngoại đạo không?"
So ce evaṃ vadeyya – ‘‘na kho ahaṃ, āvuso, imassa bhikkhuno sutena pavāraṇaṃ ṭhapemi, api ca parisaṅkāya pavāraṇaṃ ṭhapemī’’ti, so evamassa vacanīyo – ‘‘yaṃ kho tvaṃ, āvuso, imassa bhikkhuno parisaṅkāya pavāraṇaṃ ṭhapesi, kiṃ parisaṅkasi, kinti parisaṅkasi, kadā parisaṅkasi, kattha parisaṅkasi, pārājikaṃ ajjhāpannoti parisaṅkasi, saṅghādisesaṃ ajjhāpannoti parisaṅkasi, thullaccayaṃ… pācittiyaṃ… pāṭidesanīyaṃ… dukkaṭaṃ… dubbhāsitaṃ ajjhāpannoti parisaṅkasi, bhikkhussa sutvā parisaṅkasi, bhikkhuniyā sutvā parisaṅkasi, sikkhamānāya sutvā parisaṅkasi, sāmaṇerassa sutvā parisaṅkasi, sāmaṇeriyā sutvā parisaṅkasi, upāsakassa sutvā parisaṅkasi, upāsikāya sutvā parisaṅkasi, rājūnaṃ sutvā parisaṅkasi rājamahāmattānaṃ sutvā parisaṅkasi, titthiyānaṃ sutvā parisaṅkasi, titthiyasāvakānaṃ sutvā parisaṅkasī’’ti?
If he should say: "Friend, I did not set aside the Pavāraṇā of this bhikkhu based on what I heard, but I set aside the Pavāraṇā based on suspicion," he should be told: "Friend, regarding the Pavāraṇā of this bhikkhu that you set aside based on suspicion, what do you suspect? How do you suspect? When do you suspect? Where do you suspect? Do you suspect he committed a Pārājika? Do you suspect he committed a Saṅghādisesa? A Thullaccaya... a Pācittiya... a Pāṭidesanīya... a Dukkaṭa... a Dubbhāsita? Do you suspect having heard it from a bhikkhu? Do you suspect having heard it from a bhikkhunī? Do you suspect having heard it from a sikkhamānā? Do you suspect having heard it from a sāmaṇera? Do you suspect having heard it from a sāmaṇerī? Do you suspect having heard it from a male lay follower? Do you suspect having heard it from a female lay follower? Do you suspect having heard it from kings? Do you suspect having heard it from royal ministers? Do you suspect having heard it from sectarians? Do you suspect having heard it from their disciples?"
Nếu người ấy nói rằng: "Này hiền giả, tôi không đình chỉ lễ Pavāraṇā của Tỳ-khưu này vì điều tai nghe, mà tôi đình chỉ lễ Pavāraṇā vì sự nghi ngờ," thì người ấy nên được hỏi như sau: "Này hiền giả, điều mà hiền giả đã đình chỉ lễ Pavāraṇā của Tỳ-khưu này vì sự nghi ngờ, hiền giả nghi ngờ gì? Hiền giả nghi ngờ như thế nào? Hiền giả nghi ngờ khi nào? Hiền giả nghi ngờ ở đâu? Có nghi ngờ rằng vị ấy đã phạm Ba-la-di không? Có nghi ngờ rằng vị ấy đã phạm Tăng-già-di-tư không? Có nghi ngờ rằng vị ấy đã phạm Thullaccaya… Pācittiya… Pāṭidesanīya… Dukkaṭa… Dubbhāsita không? Có nghi ngờ sau khi nghe từ Tỳ-khưu không? Có nghi ngờ sau khi nghe từ Tỳ-khưu-ni không? Có nghi ngờ sau khi nghe từ Nữ học giới không? Có nghi ngờ sau khi nghe từ Sa-di không? Có nghi ngờ sau khi nghe từ Sa-di-ni không? Có nghi ngờ sau khi nghe từ cư sĩ nam không? Có nghi ngờ sau khi nghe từ cư sĩ nữ không? Có nghi ngờ sau khi nghe từ các vua chúa không? Có nghi ngờ sau khi nghe từ các đại thần của vua không? Có nghi ngờ sau khi nghe từ các ngoại đạo không? Có nghi ngờ sau khi nghe từ các đệ tử ngoại đạo không?"
399. Kiṃ te diṭṭhanti vatthupucchā, vipattipucchā, āpattipucchā, ajjhācārapucchā.
399. "What was seen by you?" — This is a question concerning the basis, a question concerning failure, a question concerning an offense, a question concerning an over-transgression.
399. “Ngươi đã thấy gì?” là câu hỏi về sự việc, câu hỏi về sự thất bại, câu hỏi về tội, câu hỏi về sự lầm lỗi.
Vatthupucchāti – aṭṭhapārājikānaṃ vatthupucchā, tevīsasaṅghādisesānaṃ vatthupucchā, dveaniyatānaṃ vatthupucchā, dvecattārīsanissaggiyānaṃ vatthupucchā, aṭṭhāsītisatapācittiyānaṃ vatthupucchā, dvādasapāṭidesanīyānaṃ vatthupucchā, dukkaṭānaṃ vatthupucchā, dubbhāsitānaṃ vatthupucchā.
A question concerning the basis means: a question concerning the basis of the eight pārājika offenses, a question concerning the basis of the twenty-three saṅghādisesa offenses, a question concerning the basis of the two aniyata rules, a question concerning the basis of the forty-two nissaggiya offenses, a question concerning the basis of the one hundred eighty-eight pācittiya offenses, a question concerning the basis of the twelve pāṭidesanīya rules, a question concerning the basis of dukkaṭa offenses, a question concerning the basis of dubbhāsita offenses.
Câu hỏi về sự việc là – câu hỏi về sự việc của tám pārājika, câu hỏi về sự việc của hai mươi ba saṅghādisesa, câu hỏi về sự việc của hai aniyata, câu hỏi về sự việc của bốn mươi hai nissaggiya, câu hỏi về sự việc của một trăm tám mươi tám pācittiya, câu hỏi về sự việc của mười hai pāṭidesanīya, câu hỏi về sự việc của dukkaṭa, câu hỏi về sự việc của dubbhāsita.
Vipattipucchāti – sīlavipattipucchā, ācāravipattipucchā, diṭṭhivipattipucchā, ājīvavipattipucchā.
A question concerning failure means: a question concerning failure in sīla, a question concerning failure in conduct, a question concerning failure in view, a question concerning failure in livelihood.
Câu hỏi về sự thất bại là – câu hỏi về sự thất bại về giới, câu hỏi về sự thất bại về oai nghi, câu hỏi về sự thất bại về tà kiến, câu hỏi về sự thất bại về sinh kế.
Āpattipucchāti – pārājikāpattipucchā, saṅghādisesāpattipucchā, thullaccayāpattipucchā, pācittiyāpattipucchā, pāṭidesanīyāpattipucchā, dukkaṭāpattipucchā, dubbhāsitāpattipucchā.
A question concerning an offense means: a question concerning a pārājika offense, a question concerning a saṅghādisesa offense, a question concerning a thullaccaya offense, a question concerning a pācittiya offense, a question concerning a pāṭidesanīya offense, a question concerning a dukkaṭa offense, a question concerning a dubbhāsita offense.
Câu hỏi về tội là – câu hỏi về tội pārājika, câu hỏi về tội saṅghādisesa, câu hỏi về tội thullaccaya, câu hỏi về tội pācittiya, câu hỏi về tội pāṭidesanīya, câu hỏi về tội dukkaṭa, câu hỏi về tội dubbhāsita.
Ajjhācārapucchāti – dvayaṃdvayasamāpattipucchā.
A question concerning an over-transgression means: a question concerning entering into a twofold state.
Câu hỏi về sự lầm lỗi là – câu hỏi về sự lầm lỗi hai lần.
400. Kinti te diṭṭhanti liṅgapucchā, iriyāpathapucchā, ākārapucchā, vippakārapucchā.
400. "How was it seen by you?" — This is a question concerning the distinguishing mark, a question concerning the posture, a question concerning the appearance, a question concerning the specific manner.
400. “Ngươi đã thấy như thế nào?” là câu hỏi về tướng mạo, câu hỏi về oai nghi, câu hỏi về hình thái, câu hỏi về trạng thái khác biệt.
Liṅgapucchāti – dīghaṃ vā rassaṃ vā kaṇhaṃ vā odātaṃ vā.
A question concerning the distinguishing mark means: whether long or short, whether dark or white.
Câu hỏi về tướng mạo là – dài hay ngắn, đen hay trắng.
Iriyāpathapucchāti gacchantaṃ vā ṭhitaṃ vā nisinnaṃ vā nipannaṃ vā.
A question concerning the posture means: whether walking or standing, sitting or lying down.
Câu hỏi về oai nghi là – đang đi, đang đứng, đang ngồi hay đang nằm.
Ākārapucchāti gihiliṅge vā titthiyaliṅge vā pabbajitaliṅge vā.
A question concerning the appearance means: whether in the distinguishing mark of a householder or in the distinguishing mark of a non-Buddhist ascetic or in the distinguishing mark of a renunciant.
Câu hỏi về hình thái là – trong tướng mạo của người tại gia, trong tướng mạo của ngoại đạo hay trong tướng mạo của người xuất gia.
Vippakārapucchāti gacchantaṃ vā ṭhitaṃ vā nisinnaṃ vā nipannaṃ vā.
A question concerning the specific manner means: whether walking or standing, sitting or lying down.
Câu hỏi về trạng thái khác biệt là – đang đi, đang đứng, đang ngồi hay đang nằm.
401. Kadā te diṭṭhanti kālapucchā, samayapucchā, divasapucchā, utupucchā.
401. "When was it seen by you?" — This is a question concerning the time, a question concerning the period, a question concerning the day, a question concerning the season.
401. “Ngươi đã thấy khi nào?” là câu hỏi về thời gian, câu hỏi về thời điểm, câu hỏi về ngày, câu hỏi về mùa.
Kālapucchāti pubbaṇhakāle vā majjhanhikakāle vā sāyanhakāle vā.
A question concerning the time means: whether in the forenoon or at midday or in the afternoon.
Câu hỏi về thời gian là – vào buổi sáng, vào buổi trưa hay vào buổi chiều.
Samayapucchāti pubbaṇhasamaye vā majjhanhikasamaye vā sāyanhasamaye vā.
A question concerning the period means: whether in the forenoon period or the midday period or the afternoon period.
Câu hỏi về thời điểm là – vào thời điểm buổi sáng, vào thời điểm buổi trưa hay vào thời điểm buổi chiều.
Divasapucchāti purebhattaṃ vā pacchābhattaṃ vā rattiṃ vā divā vā kāḷe vā juṇhe vā.
A question concerning the day means: whether before mealtime or after mealtime, at night or by day, during the dark fortnight or during the bright fortnight.
Câu hỏi về ngày là – trước bữa ăn, sau bữa ăn, vào ban đêm hay ban ngày, vào thời kỳ tối hay thời kỳ trăng sáng.
Utupucchāti hemante vā gimhe vā vasse vā* .
A question concerning the season means: whether in winter or in summer or in the rainy season.
Câu hỏi về mùa là – vào mùa đông, vào mùa hè hay vào mùa mưa.
402. Kattha te diṭṭhanti ṭhānapucchā, bhūmipucchā, okāsapucchā, padesapucchā.
402. "Where was it seen by you?" — This is a question concerning the place, a question concerning the ground, a question concerning the location, a question concerning the region.
402. “Ngươi đã thấy ở đâu?” là câu hỏi về nơi chốn, câu hỏi về địa hình, câu hỏi về không gian, câu hỏi về vùng.
Ṭhānapucchāti bhūmiyā vā pathaviyā vā dharaṇiyā vā jagatiyā vā.
A question concerning the place means: whether on the ground or on the earth or on the land or on the world.
Câu hỏi về nơi chốn là – trên đất, trên mặt đất, trên địa cầu hay trên thế gian.
Bhūmipucchāti bhūmiyā vā pathaviyā vā pabbate vā pāsāṇe vā pāsāde vā.
A question concerning the ground means: whether on the ground or on the earth, on a mountain or on a rock, in a palace.
Câu hỏi về địa hình là – trên đất, trên mặt đất, trên núi hay trên đá, trên cung điện.
Okāsapucchāti puratthime vā okāse pacchime vā okāse uttare vā okāse dakkhiṇe vā okāse.
A question concerning the location means: whether in the eastern location or in the western location, in the northern location or in the southern location.
Câu hỏi về không gian là – ở không gian phía đông, ở không gian phía tây, ở không gian phía bắc hay ở không gian phía nam.
Padesapucchāti puratthime vā padese pacchime vā padese uttare vā padese dakkhiṇe vā padeseti.
A question concerning the region means: whether in the eastern region or in the western region, in the northern region or in the southern region.
Câu hỏi về vùng là – ở vùng phía đông, ở vùng phía tây, ở vùng phía bắc hay ở vùng phía nam.