Table of Contents

⮲

Suttanipātapāḷi

Edit
511
9. Hemavatasuttaṃ
9. Hemavatasutta
9. Kinh Hemavatasutta
512
153.
153.
153.
513
‘‘Ajja pannaraso uposatho, (iti sātāgiro yakkho)
“Today is the fifteenth Uposatha day, (thus said the yakkha Sātāgira)
“Hôm nay là ngày Rằm Uposatha,” (Quỷ Sātāgira nói)
514
Dibbā* ratti upaṭṭhitā;
The divine night has arrived;
“Đêm thiêng liêng đã đến;
515
Anomanāmaṃ satthāraṃ, handa passāma gotamaṃ’’.
Let us go and see the Teacher of excellent name, Gotama.”
Chúng ta hãy đến gặp Bậc Đạo Sư Gotama, người có danh hiệu vô thượng.”
516
154.
154.
154.
517
‘‘Kacci mano supaṇihito, (iti hemavato yakkho)
“Is his mind well-established, (thus said the yakkha Hemavata)
“Tâm của Ngài có được an định tốt không?” (Quỷ Hemavata nói)
518
Sabbabhūtesu tādino;
Towards all beings, being steadfast?
“Đối với tất cả chúng sinh, Ngài có thái độ bình đẳng không?
519
Kacci iṭṭhe aniṭṭhe ca, saṅkappassa vasīkatā’’.
Are his thoughts under control, regarding what is agreeable and disagreeable?”
Các ý nghĩ của Ngài có được kiểm soát đối với điều ưa thích và không ưa thích không?”
520
155.
155.
155.
521
‘‘Mano cassa supaṇihito, (iti sātāgiro yakkho)
“His mind is well-established, (thus said the yakkha Sātāgira)
“Tâm của Ngài đã được an định tốt,” (Quỷ Sātāgira nói)
522
Sabbabhūtesu tādino;
Towards all beings, being steadfast;
“Đối với tất cả chúng sinh, Ngài có thái độ bình đẳng;
523
Atho iṭṭhe aniṭṭhe ca, saṅkappassa vasīkatā’’.
And his thoughts are under control, regarding what is agreeable and disagreeable.”
Và các ý nghĩ của Ngài đã được kiểm soát đối với điều ưa thích và không ưa thích.”
524
156.
156.
156.
525
‘‘Kacci adinnaṃ nādiyati, (iti hemavato yakkho)
“Does he not take what is not given, (thus said the yakkha Hemavata)
“Ngài có không lấy của không cho không?” (Quỷ Hemavata nói)
526
Kacci pāṇesu saññato;
Is he restrained towards living beings?
“Ngài có tự chế đối với các sinh vật không?
527
Kacci ārā pamādamhā, kacci jhānaṃ na riñcati’’.
Is he far from heedlessness, does he not abandon jhāna?”
Ngài có tránh xa sự phóng dật không? Ngài có không từ bỏ thiền định không?”
528
157.
157.
157.
529
‘‘Na so adinnaṃ ādiyati, (iti sātāgiro yakkho)
“He does not take what is not given, (thus said the yakkha Sātāgira)
“Ngài không lấy của không cho,” (Quỷ Sātāgira nói)
530
Atho pāṇesu saññato;
And he is restrained towards living beings;
“Và Ngài tự chế đối với các sinh vật;
531
Atho ārā pamādamhā, buddho jhānaṃ na riñcati’’.
And he is far from heedlessness, the Buddha does not abandon jhāna.”
Và Ngài tránh xa sự phóng dật, Đức Phật không từ bỏ thiền định.”
532
158.
158.
158.
533
‘‘Kacci musā na bhaṇati, (iti hemavato yakkho)
“Does he not speak falsely, (thus said the yakkha Hemavata)
“Ngài có không nói dối không?” (Quỷ Hemavata nói)
534
Kacci na khīṇabyappatho;
Is he not one whose speech is harsh?
“Ngài có không nói lời hủy báng không?
535
Kacci vebhūtiyaṃ nāha, kacci samphaṃ na bhāsati’’.
Does he not speak divisively, does he not speak idle chatter?”
Ngài có không nói lời chia rẽ không? Ngài có không nói lời vô ích không?”
536
159.
159.
159.
537
‘‘Musā ca so na bhaṇati, (iti sātāgiro yakkho)
“He does not speak falsely, (thus said the yakkha Sātāgira)
“Ngài không nói dối,” (Quỷ Sātāgira nói)
538
Atho na khīṇabyappatho;
And he is not one whose speech is harsh;
“Và Ngài không nói lời hủy báng;
539
Atho vebhūtiyaṃ nāha, mantā atthaṃ ca* bhāsati’’.
And he does not speak divisively, but speaks what is meaningful with wisdom.”
Và Ngài không nói lời chia rẽ, Ngài chỉ nói lời có ý nghĩa với trí tuệ.”
540
160.
160.
160.
541
‘‘Kacci na rajjati kāmesu, (iti hemavato yakkho)
“Is he not attached to sensual pleasures, (thus said the yakkha Hemavata)
“Ngài có không tham đắm trong các dục không?” (Quỷ Hemavata nói)
542
Kacci cittaṃ anāvilaṃ;
Is his mind unclouded?
“Tâm của Ngài có không bị phiền não không?
543
Kacci mohaṃ atikkanto, kacci dhammesu cakkhumā’’.
Has he overcome delusion, is he endowed with vision in the Dhamma?”
Ngài có vượt qua si mê không? Ngài có mắt trí tuệ đối với các pháp không?”
544
161.
161.
161.
545
‘‘Na so rajjati kāmesu, (iti sātāgiro yakkho)
“He is not attached to sensual pleasures, (thus said the yakkha Sātāgira)
“Ngài không tham đắm trong các dục,” (Quỷ Sātāgira nói)
546
Atho cittaṃ anāvilaṃ;
And his mind is unclouded;
“Và tâm của Ngài không bị phiền não;
547
Sabbamohaṃ atikkanto, buddho dhammesu cakkhumā’’.
He has overcome all delusion, the Buddha is endowed with vision in the Dhamma.”
Ngài đã vượt qua mọi si mê, Đức Phật có mắt trí tuệ đối với các pháp.”
548
162.
162.
162.
549
‘‘Kacci vijjāya sampanno, (iti hemavato yakkho )
“Is he endowed with knowledge, (thus said the yakkha Hemavata)
“Ngài có đầy đủ minh (vijjā) không?” (Quỷ Hemavata nói)
550
Kacci saṃsuddhacāraṇo;
Is his conduct purified?”
“Ngài có hành vi (caraṇa) hoàn toàn thanh tịnh không?
551
Kaccissa āsavā khīṇā, kacci natthi punabbhavo’’.
Are his āsavas destroyed? Is there no rebirth?”
Các lậu hoặc (āsava) của Ngài có đã tận diệt không? Ngài có không còn tái sinh không?”
552
163.
163.
163.
553
‘‘Vijjāya ceva sampanno, (iti sātāgiro yakkho)
“He is endowed with knowledge, (thus Satāgira the yakkha said)
“Ngài đã đầy đủ minh,” (Quỷ Sātāgira nói)
554
Atho saṃsuddhacāraṇo;
And his conduct is purified;
“Và Ngài có hành vi hoàn toàn thanh tịnh;
555
Sabbassa āsavā khīṇā, natthi tassa punabbhavo’’.
All his āsavas are destroyed, for him there is no rebirth.”
Tất cả lậu hoặc của Ngài đã tận diệt, Ngài không còn tái sinh nữa.”
556
164.
164.
164.
557
‘‘Sampannaṃ munino cittaṃ, kammunā byappathena ca;
“The sage’s mind is accomplished, in deed and in speech;
“Tâm của bậc ẩn sĩ (Muni) đã hoàn thiện, qua hành động và lời nói;
558
Vijjācaraṇasampannaṃ, dhammato naṃ pasaṃsati’’.
Endowed with knowledge and conduct, you praise him in accordance with the Dhamma.”
Ngài đã đầy đủ minh và hạnh, ngươi đã tán thán Ngài theo Pháp.”
559
165.
165.
165.
560
‘‘Sampannaṃ munino cittaṃ, kammunā byappathena ca;
“The sage’s mind is accomplished, in deed and in speech;
“Tâm của bậc ẩn sĩ đã hoàn thiện, qua hành động và lời nói;
561
Vijjācaraṇasampannaṃ, dhammato anumodasi’’.
Endowed with knowledge and conduct, you rejoice in him in accordance with the Dhamma.”
Ngài đã đầy đủ minh và hạnh, ngươi đã tùy hỷ theo Pháp.”
562
166.
166.
166.
563
‘‘Sampannaṃ munino cittaṃ, kammunā byappathena ca;
“The sage’s mind is accomplished, in deed and in speech;
“Tâm của bậc ẩn sĩ đã hoàn thiện, qua hành động và lời nói;
564
Vijjācaraṇasampannaṃ, handa passāma gotamaṃ.
Endowed with knowledge and conduct, come, let us see Gotama.
Ngài đã đầy đủ minh và hạnh, chúng ta hãy đến gặp Gotama.”
565
167.
167.
167.
566
‘‘Eṇijaṅghaṃ kisaṃ vīraṃ* , appāhāraṃ alolupaṃ;
“With antelope-like shanks, lean, heroic, with little food, not greedy;
“Người có bắp chân như nai, gầy gò, dũng mãnh, ít ăn, không tham lam;
567
Muniṃ vanasmiṃ jhāyantaṃ, ehi passāma gotamaṃ.
A sage meditating in the forest, come, let us see Gotama.
Hãy đến, chúng ta hãy gặp Gotama, bậc ẩn sĩ đang thiền định trong rừng.”
568
168.
168.
168.
569
‘‘Sīhaṃvekacaraṃ nāgaṃ, kāmesu anapekkhinaṃ;
“A lion, solitary, a nāga, not longing for sensual pleasures;
“Bậc như sư tử độc hành, bậc vĩ đại, không vướng bận trong các dục;
570
Upasaṅkamma pucchāma, maccupāsappamocanaṃ.
Let us approach and ask him about release from the snare of death.
Chúng ta hãy đến gần và hỏi Ngài về sự giải thoát khỏi lưới tử thần.”
571
169.
169.
169.
572
‘‘Akkhātāraṃ pavattāraṃ, sabbadhammāna pāraguṃ;
“The expounder, the proclaimer, one who has gone to the far shore of all phenomena;
“Người thuyết giảng, người khai thị, bậc đã đến bờ bên kia của tất cả các pháp;
573
Buddhaṃ verabhayātītaṃ, mayaṃ pucchāma gotamaṃ’’.
The Buddha, beyond enmity and fear, we will ask Gotama.”
Chúng con xin hỏi Đức Gotama, bậc Phật đã vượt qua mọi sợ hãi và hiểm nguy.”
574
170.
170.
170.
575
‘‘Kismiṃ loko samuppanno, (iti hemavato yakkho)
“From what does the world arise, (thus Hemavata the yakkha said)
“Thế gian này phát sinh từ đâu, (Dạ Xoa Hemavata hỏi)
576
Kismiṃ kubbati santhavaṃ* ;
In what does it make friendship;
Nó kết nối với điều gì;
577
Kissa loko upādāya, kismiṃ loko vihaññati’’.
Clinging to what does the world exist, in what is the world tormented?”
Thế gian này nương tựa vào điều gì, nó bị hủy hoại bởi điều gì?”
578
171.
171.
171.
579
‘‘Chasu* loko samuppanno, (hemavatāti bhagavā)
“The world arises from six, (Hemavata, the Blessed One said)
“Này Hemavata, thế gian này phát sinh từ sáu (căn),
580
Chasu kubbati santhavaṃ;
In six it makes friendship;
Nó kết nối với sáu (căn);
581
Channameva upādāya, chasu loko vihaññati’’.
Clinging to these six, in six the world is tormented.”
Nó nương tựa vào chính sáu (căn), thế gian này bị hủy hoại bởi sáu (căn).”
582
172.
172.
172.
583
‘‘Katamaṃ taṃ upādānaṃ, yattha loko vihaññati;
“What is that clinging, in which the world is tormented;
“Sự chấp thủ nào khiến thế gian này bị hủy hoại;
584
Niyyānaṃ pucchito brūhi, kathaṃ dukkhā pamuccati’’* .
Asked about the escape, declare it, how is one released from suffering?”
Xin hãy nói cho chúng con biết con đường giải thoát, làm sao thoát khỏi khổ đau?”
585
173.
173.
173.
586
‘‘Pañca kāmaguṇā loke, manochaṭṭhā paveditā;
“The five strands of sensual pleasure in the world, declared with mind as the sixth;
“Năm dục trưởng trong đời, cùng với ý là thứ sáu, đã được tuyên bố;
587
Ettha chandaṃ virājetvā, evaṃ dukkhā pamuccati.
Having dispelled desire for these, thus is one released from suffering.
Khi đã đoạn trừ tham ái ở đây, người ta thoát khỏi khổ đau như vậy.
588
174.
174.
174.
589
‘‘Etaṃ lokassa niyyānaṃ, akkhātaṃ vo yathātathaṃ;
“This is the escape for the world, truly declared to you;
Đây là con đường giải thoát của thế gian, Ta đã giảng giải cho các ngươi đúng như thật;
590
Etaṃ vo ahamakkhāmi, evaṃ dukkhā pamuccati’’.
This I declare to you, thus is one released from suffering.”
Ta nói cho các ngươi điều này, như vậy người ta thoát khỏi khổ đau.”
591
175.
175.
175.
592
‘‘Ko sūdha tarati oghaṃ, kodha tarati aṇṇavaṃ;
“Who here crosses the flood, who here crosses the ocean;
“Ai ở đây vượt qua dòng nước lũ, ai vượt qua đại dương;
593
Appatiṭṭhe anālambe, ko gambhīre na sīdati’’.
In the unsupported, the unreliant, who does not sink in the deep?”
Trong nơi không nền tảng, không nương tựa, ai không chìm đắm trong vực sâu?”
594
176.
176.
176.
595
‘‘Sabbadā sīlasampanno, paññavā susamāhito;
“Always endowed with sīla, wise, well-concentrated;
Người luôn đầy đủ giới hạnh, có trí tuệ, khéo định tâm;
596
Ajjhattacintī* satimā, oghaṃ tarati duttaraṃ.
Reflecting internally, mindful, he crosses the flood, difficult to cross.
Người quán chiếu nội tâm, có chánh niệm, vượt qua dòng nước lũ khó vượt.
597
177.
177.
177.
598
‘‘Virato kāmasaññāya, sabbasaṃyojanātigo;
“One who has ceased from sensual perception, transcending all fetters;
Người đã từ bỏ tưởng về dục, vượt qua mọi kiết sử;
599
Nandībhavaparikkhīṇo, so gambhīre na sīdati’’.
With delight in becoming exhausted, he does not sink in the deep.”
Người đã đoạn tận hỷ ái hữu, người ấy không chìm đắm trong vực sâu.”
600
178.
178.
178.
601
‘‘Gabbhīrapaññaṃ nipuṇatthadassiṃ, akiñcanaṃ kāmabhave asattaṃ;
“See that great sage, profound in wisdom, seeing subtle meanings, unattached,
Hãy nhìn bậc Đại Hiền có trí tuệ sâu sắc, thấy rõ nghĩa vi tế, không có gì sở hữu, không dính mắc vào dục hữu;
602
Taṃ passatha sabbadhi vippamuttaṃ, dibbe pathe kamamānaṃ mahesiṃ.
Unclinging to sensual existence, completely liberated in all respects, treading the divine path.
Người đã hoàn toàn giải thoát khỏi mọi nơi, đang đi trên con đường siêu việt.
603
179.
179.
179.
604
‘‘Anomanāmaṃ nipuṇatthadassiṃ, paññādadaṃ kāmālaye asattaṃ;
“Of incomparable name, seeing subtle meanings, bestowing wisdom, unattached to the abode of desires;
Hãy nhìn bậc Đại Hiền có danh hiệu vô thượng, thấy rõ nghĩa vi tế, ban tặng trí tuệ, không dính mắc vào nơi ở của dục;
605
Taṃ passatha sabbaviduṃ sumedhaṃ, ariye pathe kamamānaṃ mahesiṃ.
See that all-knower, the supremely wise, the great sage treading the noble path.”
Bậc Toàn Tri, có trí tuệ siêu việt, đang đi trên con đường Thánh.
606
180.
180.
180.
607
‘‘Sudiṭṭhaṃ vata no ajja, suppabhātaṃ suhuṭṭhitaṃ;
“Well seen indeed is our day today, well dawned, well arisen;
Thật là một ngày tốt lành đối với chúng con hôm nay, một buổi sáng tốt đẹp, một sự thức dậy tốt lành;
608
Yaṃ addasāma sambuddhaṃ, oghatiṇṇamanāsavaṃ.
For we have seen the Fully Enlightened One, who has crossed the flood, free from āsavas.”
Vì chúng con đã được thấy Đức Sambuddha, bậc đã vượt qua dòng nước lũ và không còn lậu hoặc.
609
181.
181.
181.
610
‘‘Ime dasasatā yakkhā, iddhimanto yasassino;
“These ten hundred yakkhas, mighty and glorious;
Mười ngàn Dạ Xoa này, có thần thông và danh tiếng;
611
Sabbe taṃ saraṇaṃ yanti, tvaṃ no satthā anuttaro.
All go for refuge to you, you are our unsurpassed Teacher.
Tất cả đều quy y Ngài, Ngài là Bậc Đạo Sư vô thượng của chúng con.
612
182.
182.
182.
613
‘‘Te mayaṃ vicarissāma, gāmā gāmaṃ nagā nagaṃ;
“We will wander from village to village, from mountain to mountain;
Chúng con sẽ đi khắp nơi, từ làng này sang làng khác, từ núi này sang núi khác;
614
Namassamānā sambuddhaṃ, dhammassa ca sudhammata’’nti.
Saluting the Fully Enlightened One, and the excellent nature of the Dhamma.”
Đảnh lễ Đức Sambuddha, và sự diệu thiện của Pháp.”
615
Hemavatasuttaṃ navamaṃ niṭṭhitaṃ.
The Hemavata Sutta, the ninth, is finished.
Kinh Hemavata, phẩm thứ chín, chấm dứt.
616
10. Āḷavakasuttaṃ
10. The Āḷavaka Sutta
10. Kinh Āḷavaka
617
Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā āḷaviyaṃ viharati āḷavakassa yakkhassa bhavane.
Thus have I heard: On one occasion the Blessed One was staying in Āḷavī, at the abode of the yakkha Āḷavaka.
Tôi nghe như vầy: Một thời, Đức Thế Tôn trú tại Āḷavī, trong dinh thự của Dạ Xoa Āḷavaka.
Atha kho āḷavako yakkho yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘nikkhama, samaṇā’’ti.
Then the yakkha Āḷavaka approached the Blessed One; having approached, he said to the Blessed One: “Go out, ascetic!”
Rồi Dạ Xoa Āḷavaka đi đến chỗ Đức Thế Tôn, sau khi đến, Dạ Xoa Āḷavaka nói với Đức Thế Tôn rằng: “Sa-môn, hãy ra ngoài!”
‘‘Sādhāvuso’’ti bhagavā nikkhami.
“Very well, friend,” the Blessed One went out.
“Lành thay, hiền giả,” Đức Thế Tôn liền bước ra.
‘‘Pavisa, samaṇā’’ti.
“Come in, ascetic!”
“Sa-môn, hãy vào trong!”
‘‘Sādhāvuso’’ti bhagavā pāvisi.
“Very well, friend,” the Blessed One went in.
“Lành thay, hiền giả,” Đức Thế Tôn liền bước vào.
618
Dutiyampi kho…pe… tatiyampi kho āḷavako yakkho bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘nikkhama, samaṇā’’ti.
A second time too… a third time too, the yakkha Āḷavaka said to the Blessed One: “Go out, ascetic!”
Lần thứ hai… Lần thứ ba, Dạ Xoa Āḷavaka nói với Đức Thế Tôn rằng: “Sa-môn, hãy ra ngoài!”
‘‘Sādhāvuso’’ti bhagavā nikkhami.
“Very well, friend,” the Blessed One went out.
“Lành thay, hiền giả,” Đức Thế Tôn liền bước ra.
‘‘Pavisa, samaṇā’’ti.
“Come in, ascetic!”
“Sa-môn, hãy vào trong!”
‘‘Sādhāvuso’’ti bhagavā pāvisi.
“Very well, friend,” the Blessed One went in.
“Lành thay, hiền giả,” Đức Thế Tôn liền bước vào.
619
Catutthampi kho āḷavako yakkho bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘nikkhama, samaṇā’’ti.
A fourth time too, the yakkha Āḷavaka said to the Blessed One: “Go out, ascetic!”
Lần thứ tư, Dạ Xoa Āḷavaka nói với Đức Thế Tôn rằng: “Sa-môn, hãy ra ngoài!”
‘‘Na khvāhaṃ taṃ, āvuso, nikkhamissāmi.
“I will not go out, friend.
“Này hiền giả, Ta sẽ không ra ngoài nữa.
Yaṃ te karaṇīyaṃ, taṃ karohī’’ti.
Do what you have to do.”
Ngươi muốn làm gì thì cứ làm.”
620
‘‘Pañhaṃ taṃ, samaṇa, pucchissāmi.
“I will ask you a question, ascetic.
“Này Sa-môn, Ta sẽ hỏi Ngài một câu hỏi.
Sace me na byākarissasi, cittaṃ vā te khipissāmi, hadayaṃ vā te phālessāmi, pādesu vā gahetvā pāragaṅgāya khipissāmī’’ti.
“If you do not answer me, I will either throw your mind, or split your heart, or take you by the feet and throw you across the Gaṅgā.”
Nếu Ngài không trả lời cho Ta, Ta sẽ khuấy động tâm trí Ngài, hoặc xé nát tim Ngài, hoặc nắm chân Ngài ném qua bờ sông Gangā.”
621
‘‘Na khvāhaṃ taṃ, āvuso, passāmi sadevake loke samārake sabrahmake sassamaṇabrāhmaṇiyā pajāya sadevamanussāya yo me cittaṃ vā khipeyya hadayaṃ vā phāleyya pādesu vā gahetvā pāragaṅgāya khipeyya.
“Friend, I do not see anyone in this world with its devas, Māras, and Brahmās, among this generation with its recluses and brahmins, its devas and humans, who could throw my mind, or split my heart, or take me by the feet and throw me across the Gaṅgā.
“Này hiền giả, Ta không thấy ai trong thế giới này, với chư Thiên, Ma vương, Phạm Thiên, với quần chúng Sa-môn, Bà-la-môn, chư Thiên và loài người, có thể khuấy động tâm trí Ta, xé nát tim Ta, hoặc nắm chân Ta ném qua bờ sông Gangā.
Api ca tvaṃ, āvuso, puccha yadākaṅkhasī’’ti.
However, friend, ask what you wish.”
Tuy nhiên, này hiền giả, ngươi cứ hỏi điều ngươi muốn.”
Atha kho āḷavako yakkho bhagavantaṃ gāthāya ajjhabhāsi –
Then Āḷavaka the yakkha addressed the Blessed One in verse:
Rồi Dạ Xoa Āḷavaka nói với Đức Thế Tôn bằng kệ ngôn:
622
183.
183.
183.
623
‘‘Kiṃ sūdha vittaṃ purisassa seṭṭhaṃ, kiṃ su suciṇṇaṃ sukhamāvahāti;
“What is the best wealth for a person here? What well-practiced thing brings happiness?
“Tài sản nào là tối thượng của con người ở đây, điều gì được thực hành tốt mang lại hạnh phúc;
624
Kiṃ su* have sādutaraṃ rasānaṃ, kathaṃ jīviṃ jīvitamāhu seṭṭhaṃ’’.
What, indeed, is the sweetest of tastes? How is a life lived said to be the best?”
Hương vị nào thật sự ngọt ngào nhất, cuộc sống nào được gọi là tối thượng?”
625
184.
184.
184.
626
‘‘Saddhīdha vittaṃ purisassa seṭṭhaṃ, dhammo suciṇṇo sukhamāvahāti;
“Faith is the best wealth for a person here; Dhamma, well-practiced, brings happiness;
“Đức tin là tài sản tối thượng của con người ở đây, Chánh Pháp được thực hành tốt mang lại hạnh phúc;
627
Saccaṃ have sādutaraṃ rasānaṃ, paññājīviṃ jīvitamāhu seṭṭhaṃ’’.
Truth, indeed, is the sweetest of tastes; a life lived with wisdom is said to be the best.”
Chân lý thật sự là hương vị ngọt ngào nhất, cuộc sống bằng trí tuệ được gọi là tối thượng.”
628
185.
185.
185.
629
‘‘Kathaṃ su tarati oghaṃ, kathaṃ su tarati aṇṇavaṃ;
“How does one cross the flood? How does one cross the ocean?
“Làm sao vượt qua dòng nước lũ, làm sao vượt qua đại dương;
630
Kathaṃ su dukkhamacceti, kathaṃ su parisujjhati’’.
How does one overcome suffering? How does one become purified?”
Làm sao vượt qua khổ đau, làm sao trở nên thanh tịnh?”
631
186.
186.
186.
632
‘‘Saddhā tarati oghaṃ, appamādena aṇṇavaṃ;
“By faith one crosses the flood; by diligence, the ocean;
“Bằng đức tin, người ta vượt qua dòng nước lũ; bằng sự không phóng dật, vượt qua đại dương;
633
Vīriyena* dukkhamacceti, paññāya parisujjhati’’.
By energy one overcomes suffering; by wisdom one becomes purified.”
Bằng tinh tấn, vượt qua khổ đau; bằng trí tuệ, trở nên thanh tịnh.”
634
187.
187.
187.
635
‘‘Kathaṃ su labhate paññaṃ, kathaṃ su vindate dhanaṃ;
“How does one acquire wisdom? How does one obtain wealth?
“Làm sao đạt được trí tuệ, làm sao có được tài sản;
636
Kathaṃ su kittiṃ pappoti, kathaṃ mittāni ganthati;
How does one attain fame? How does one bind friends?
Làm sao đạt được danh tiếng, làm sao kết giao bạn bè;
637
Asmā lokā paraṃ lokaṃ, kathaṃ pecca na socati’’.
How does one not grieve after passing from this world to the next?”
Từ thế giới này đến thế giới khác, làm sao sau khi chết không sầu muộn?”
638
188.
188.
188.
639
‘‘Saddahāno arahataṃ, dhammaṃ nibbānapattiyā;
“One who has faith in the Arahants, in the Dhamma leading to Nibbāna,
“Người có đức tin vào các bậc A-la-hán, vào Chánh Pháp dẫn đến Nibbāna;
640
Sussūsaṃ* labhate paññaṃ, appamatto vicakkhaṇo.
who is attentive and discerning, acquires wisdom.
Người lắng nghe, không phóng dật, có khả năng phân biệt, sẽ đạt được trí tuệ.
641
189.
189.
189.
642
‘‘Patirūpakārī dhuravā, uṭṭhātā vindate dhanaṃ;
One who acts appropriately, is steadfast, and energetic obtains wealth;
Người hành động phù hợp, kiên trì, siêng năng sẽ có được tài sản;
643
Saccena kittiṃ pappoti, dadaṃ mittāni ganthati.
By truth one attains fame; by giving one binds friends.
Bằng chân thật, đạt được danh tiếng; bằng bố thí, kết giao bạn bè.
644
190.
190.
190.
645
‘‘Yassete caturo dhammā, saddhassa gharamesino;
If a householder endowed with faith possesses these four qualities:
Người gia chủ có đức tin, nếu có bốn pháp này;
646
Saccaṃ dhammo* dhiti cāgo, sa ve pecca na socati.
truth, Dhamma, fortitude, and generosity—he truly does not grieve after passing away.
Chân thật, Pháp, kiên trì và bố thí, người ấy sau khi chết sẽ không sầu muộn.
647
191.
191.
191.
648
‘‘Iṅgha aññepi pucchassu, puthū samaṇabrāhmaṇe;
Go now and ask other recluses and brahmins, many of them,
Hãy đi hỏi các Sa-môn, Bà-la-môn khác,
649
Yadi saccā damā cāgā, khantyā bhiyyodha vijjati’’.
if anything superior to truth, self-control, generosity, and patience is found here.”
Nếu có điều gì hơn chân thật, Pháp, bố thí và nhẫn nại ở đây.”
650
192.
192.
192.
651
‘‘Kathaṃ nu dāni puccheyyaṃ, puthū samaṇabrāhmaṇe;
“How could I now question other recluses and brahmins, many of them,
“Làm sao bây giờ tôi có thể hỏi các Sa-môn, Bà-la-môn khác,
652
Yohaṃ* ajja pajānāmi, yo attho samparāyiko.
when I myself today understand what is beneficial for the future life?
Khi hôm nay tôi đã hiểu rõ ý nghĩa cho đời sau.
653
193.
193.
193.
654
‘‘Atthāya vata me buddho, vāsāyāḷavimāgamā;
Indeed, for my benefit, the Buddha came to Āḷavī to dwell;
Thật là vì lợi ích của tôi mà Đức Phật đã đến Āḷavī để ở;
655
Yohaṃ* ajja pajānāmi, yattha dinnaṃ mahapphalaṃ.
I myself today understand where a gift yields great fruit.
Hôm nay tôi đã hiểu rõ, nơi nào bố thí sẽ mang lại quả lớn.
656
194.
194.
194.
657
‘‘So ahaṃ vicarissāmi, gāmā gāmaṃ purā puraṃ;
So I will wander from village to village, from town to town,
Vậy tôi sẽ đi khắp nơi, từ làng này sang làng khác, từ thành phố này sang thành phố khác;
658
Namassamāno sambuddhaṃ, dhammassa ca sudhammata’’nti.
paying homage to the Fully Awakened One and to the well-proclaimed Dhamma.”
Đảnh lễ Đức Sambuddha, và sự diệu thiện của Pháp.”
659
Āḷavakasuttaṃ dasamaṃ niṭṭhitaṃ.
The Discourse on Āḷavaka is concluded.
Kinh Āḷavaka, phẩm thứ mười, chấm dứt.
660
11. Vijayasuttaṃ
11. The Discourse on Vijaya
11. Kinh Vijaya
661
195.
195.
195.
662
Caraṃ vā yadi vā tiṭṭhaṃ, nisinno uda vā sayaṃ;
Whether walking or standing, sitting or lying down,
Dù đi hay đứng, ngồi hay nằm;
663
Samiñjeti pasāreti, esā kāyassa iñjanā.
one bends and stretches—this is the body’s movement.
Co duỗi (tay chân), đó là sự chuyển động của thân.
664
196.
196.
196.
665
Aṭṭhinahārusaṃyutto, tacamaṃsāvalepano;
Bound by bones and sinews, smeared with skin and flesh;
Thân thể được kết nối bởi xương và gân, được trát bởi da và thịt;
666
Chaviyā kāyo paṭicchanno, yathābhūtaṃ na dissati.
The body is covered by skin, it is not seen as it truly is.
Được bao phủ bởi lớp da, không được nhìn thấy đúng như thật.
667
197.
197.
197.
668
Antapūro udarapūro, yakanapeḷassa* vatthino;
Full of intestines, full of stomach, of liver, of bladder;
Đầy ruột, đầy bụng, đầy gan và bàng quang;
669
Hadayassa papphāsassa, vakkassa pihakassa ca.
Of heart, of lungs, of kidneys, and of spleen.
Tim, phổi, thận và lá lách.
670
198.
198.
198.
671
Siṅghāṇikāya kheḷassa, sedassa ca medassa ca;
Of snot, of phlegm, of sweat, and of fat;
Nước mũi, nước bọt, mồ hôi và mỡ;
672
Lohitassa lasikāya, pittassa ca vasāya ca.
Of blood, of lymph, of bile, and of grease.
Máu, dịch bạch huyết, mật và mỡ lỏng.
673
199.
199.
199.
674
Athassa navahi sotehi, asucī savati sabbadā;
And from its nine openings, impurity constantly flows;
Và từ chín lỗ của nó, sự bất tịnh luôn chảy ra;
675
Akkhimhā akkhigūthako, kaṇṇamhā kaṇṇagūthako.
From the eyes, eye-excretion; from the ears, earwax.
Từ mắt có ghèn mắt, từ tai có ráy tai.
676
200.
200.
200.
677
Siṅghāṇikā ca nāsato, mukhena vamatekadā;
Snot from the nose, and sometimes one vomits from the mouth;
Nước mũi từ mũi, đôi khi nôn mửa qua miệng;
678
Pittaṃ semhañca vamati, kāyamhā sedajallikā.
One vomits bile and phlegm, and sweat and grime from the body.
Nôn ra mật và đàm, từ thân có mồ hôi và ghét bẩn.
679
201.
201.
201.
680
Athassa susiraṃ sīsaṃ, matthaluṅgassa pūritaṃ;
And its head is hollow, filled with brain;
Và đầu của nó rỗng tuếch, đầy óc;
681
Subhato naṃ maññati, bālo avijjāya purakkhato.
The fool, enveloped by ignorance, regards it as beautiful.
Kẻ ngu si, bị vô minh che lấp, lại cho rằng nó đẹp đẽ.
682
202.
202.
202.
683
Yadā ca so mato seti, uddhumāto vinīlako;
But when it lies dead, bloated and discolored;
Khi người ấy chết nằm xuống, sưng phồng và thâm tím;
684
Apaviddho susānasmiṃ, anapekkhā honti ñātayo.
Cast away in a charnel ground, relatives have no regard for it.
Bị vứt bỏ ở nghĩa địa, thân quyến không còn quan tâm.
685
203.
203.
203.
686
Khādanti naṃ suvānā* ca, siṅgālā* vakā kimī;
Dogs eat it, and jackals, wolves, and worms;
Chó, chó rừng, quạ, giẻ cùi và sâu bọ ăn thịt nó;
687
Kākā gijjhā ca khādanti, ye caññe santi pāṇino.
Crows and vultures eat it, and whatever other creatures there are.
Quạ và kên kên ăn thịt, và những loài vật khác cũng vậy.
688
204.
204.
204.
689
Sutvāna buddhavacanaṃ, bhikkhu paññāṇavā idha;
Having heard the Buddha’s word, a bhikkhu here who is discerning;
Sau khi nghe lời Phật dạy, vị Tỳ-khưu có trí tuệ ở đây;
690
So kho naṃ parijānāti, yathābhūtañhi passati.
He truly comprehends it, and sees it as it truly is.
Người ấy hiểu rõ nó, và thấy đúng như thật.
691
205.
205.
205.
692
Yathā idaṃ tathā etaṃ, yathā etaṃ tathā idaṃ;
As this is, so is that; as that is, so is this;
Cái này như vậy thì cái kia cũng vậy, cái kia như vậy thì cái này cũng vậy;
693
Ajjhattañca bahiddhā ca, kāye chandaṃ virājaye.
One should relinquish all desire for the body, both internally and externally.
Hãy đoạn trừ tham ái đối với thân, cả bên trong lẫn bên ngoài.
694
206.
206.
206.
695
Chandarāgaviratto so, bhikkhu paññāṇavā idha;
That bhikkhu, endowed with wisdom in this Dispensation,
Vị Tỳ-khưu đã ly tham ái, có trí tuệ ở đây;
696
Ajjhagā amataṃ santiṃ, nibbānaṃ padamaccutaṃ.
Having become dispassionate towards desire and passion, attained the deathless peace, Nibbāna, the unchangeable state.
Đã đạt đến sự an tịnh bất tử, Nibbāna, cảnh giới bất biến.
697
207.
207.
207.
698
Dvipādakoyaṃ* asuci, duggandho parihārati* ;
This two-legged body, impure and foul-smelling, is carried about;
Thân này hai chân, bất tịnh, hôi hám, được bao bọc;
699
Nānākuṇapaparipūro, vissavanto tato tato.
It is full of various corpses, oozing from here and there.
Đầy dẫy đủ loại xác chết, rỉ chảy từ chỗ này chỗ kia.
700
208.
208.
208.
701
Etādisena kāyena, yo maññe uṇṇametave* ;
If one, with such a body, should think to exalt oneself,
Với thân như vậy, ai cho rằng mình có thể ngẩng cao đầu;
702
Paraṃ vā avajāneyya, kimaññatra adassanāti.
Or disparage another, what else is it but blindness?
Hoặc khinh thường người khác, thì đó chẳng phải là do không thấy sự thật sao?
703
Vijayasuttaṃ ekādasamaṃ niṭṭhitaṃ.
The Vijaya Sutta, the eleventh, is finished.
Kinh Vijaya (Chiến Thắng) thứ mười một đã chấm dứt.
704
12. Munisuttaṃ
12. Munisutta
12. Kinh Muni (Bậc Hiền Triết)
705
209.
209.
209.
706
Santhavāto* bhayaṃ jātaṃ, niketā jāyate rajo;
From intimacy, fear arises; from a home, defilement is born;
Từ sự giao du mà sợ hãi sinh, từ nhà cửa mà bụi bặm sinh;
707
Aniketamasanthavaṃ, etaṃ ve munidassanaṃ.
Homelessness and non-intimacy—this truly is the vision of a muni.
Không nhà cửa, không giao du, đó chính là sự thấy của bậc hiền triết.
708
210.
210.
210.
709
Yo jātamucchijja na ropayeyya, jāyantamassa nānuppavecche;
The muni who has cut off what is born and does not replant it, nor allow what is arising to enter him;
Ai đã nhổ bỏ cái đã sinh ra, không gieo trồng lại, không cho phép cái đang sinh ra được tiếp nối;
710
Tamāhu ekaṃ muninaṃ carantaṃ, addakkhi so santipadaṃ mahesi.
Him they call a muni who wanders alone; that great sage has seen the state of peace.
Người ta gọi đó là bậc hiền triết sống độc hành, bậc Đại Hiền đã thấy được con đường an tịnh.
711
211.
211.
211.
712
Saṅkhāya vatthūni pamāya* bījaṃ, sinehamassa nānuppavecche;
Having counted the objects and suppressed the seed, he should not allow its sap to enter;
Sau khi đã quán xét các căn cứ, đã diệt trừ hạt giống, không cho phép sự tham ái tiếp nối;
713
Sa ve munī jātikhayantadassī, takkaṃ pahāya na upeti saṅkhaṃ.
That muni, truly, is one who sees the end of birth, having abandoned speculation, he does not enter into reckoning.
Chính bậc hiền triết ấy, thấy sự diệt tận của sinh, từ bỏ lý luận, không còn rơi vào sự tính toán.
714
212.
212.
212.
715
Aññāya sabbāni nivesanāni, anikāmayaṃ aññatarampi tesaṃ;
Having understood all abodes, not desiring any one of them;
Sau khi đã hiểu rõ tất cả các chỗ trú, không còn mong cầu bất cứ nơi nào trong số đó;
716
Sa ve munī vītagedho agiddho, nāyūhatī pāragato hi hoti.
That muni, truly, is free from craving, ungreedy; he does not accumulate, for he has gone to the far shore.
Chính bậc hiền triết ấy, đã thoát ly tham ái, không còn tham lam, không còn tích lũy, đã đạt đến bờ bên kia.
717
213.
213.
213.
718
Sabbābhibhuṃ sabbaviduṃ sumedhaṃ, sabbesu dhammesu anūpalittaṃ;
One who has overcome all, knows all, is well-wise, undefiled by any phenomena;
Bậc chinh phục tất cả, biết tất cả, có trí tuệ siêu việt, không bị nhiễm ô bởi bất cứ pháp nào;
719
Sabbañjahaṃ taṇhakkhaye vimuttaṃ, taṃ vāpi dhīrā muni* vedayanti.
One who has abandoned all, released through the destruction of craving—him, too, the wise declare to be a muni.
Từ bỏ tất cả, giải thoát khỏi sự diệt tận của tham ái, các bậc trí tuệ cũng biết đó là bậc hiền triết.
720
214.
214.
214.
721
Paññābalaṃ sīlavatūpapannaṃ, samāhitaṃ jhānarataṃ satīmaṃ;
One endowed with the strength of wisdom and virtuous conduct, well-concentrated, delighting in jhāna, mindful;
Bậc có sức mạnh trí tuệ, đầy đủ giới hạnh, tâm định tĩnh, ưa thích thiền định, có niệm;
722
Saṅgā pamuttaṃ akhilaṃ anāsavaṃ, taṃ vāpi dhīrā muni vedayanti.
Released from attachments, free from vexation, without taints—him, too, the wise declare to be a muni.
Giải thoát khỏi mọi ràng buộc, không có chướng ngại, không có lậu hoặc, các bậc trí tuệ cũng biết đó là bậc hiền triết.
723
215.
215.
215.
724
Ekaṃ carantaṃ munimappamattaṃ, nindāpasaṃsāsu avedhamānaṃ;
A muni wandering alone, heedful, unshaken by blame or praise;
Bậc hiền triết sống độc hành, không phóng dật, không động tâm trước lời khen tiếng chê;
725
Sīhaṃva saddesu asantasantaṃ, vātaṃva jālamhi asajjamānaṃ;
Like a lion unperturbed by sounds, like the wind unattached to a net;
Như sư tử không sợ hãi tiếng động, như gió không vướng mắc vào lưới;
726
Padmaṃva* toyena alippamānaṃ* , netāramaññesamanaññaneyyaṃ;
Like a lotus unsoiled by water, a leader of others, not led by another;
Như hoa sen không bị nước làm ô nhiễm, bậc dẫn dắt người khác mà không bị người khác dẫn dắt;
727
Taṃ vāpi dhīrā muni vedayanti.
Him, too, the wise declare to be a muni.
Các bậc trí tuệ cũng biết đó là bậc hiền triết.
728
216.
216.
216.
729
Yo ogahaṇe thambhorivābhijāyati, yasmiṃ pare vācāpariyantaṃ* vadanti;
One who stands firm like a post at a bathing place, concerning whom others speak words of praise or blame;
Ai đứng vững như cột trụ ở bến tắm, khi người khác nói lời khen chê đến cùng cực;
730
Taṃ vītarāgaṃ susamāhitindriyaṃ, taṃ vāpi dhīrā muni vedayanti.
That one, free from passion, with well-composed faculties—him, too, the wise declare to be a muni.
Bậc ấy đã ly tham, các căn được định tĩnh tốt đẹp, các bậc trí tuệ cũng biết đó là bậc hiền triết.
731
217.
217.
217.
732
Yo ve ṭhitatto tasaraṃva ujju, jigucchati kammehi pāpakehi;
One who is steadfast, straight like an arrow, who loathes evil deeds;
Ai có tâm kiên định, thẳng thắn như mũi tên, ghê tởm những hành vi ác;
733
Vīmaṃsamāno visamaṃ samañca, taṃ vāpi dhīrā muni vedayanti.
One who investigates both the uneven and the even—him, too, the wise declare to be a muni.
Biết quán xét điều bất bình đẳng và bình đẳng, các bậc trí tuệ cũng biết đó là bậc hiền triết.
734
218.
218.
218.
735
Yo saññatatto na karoti pāpaṃ, daharo majjhimo ca muni* yatatto;
One who, with a restrained self, commits no evil, whether young or middle-aged, a muni with a composed self;
Ai có tâm tự chế, không làm điều ác, dù còn trẻ hay đã trung niên, bậc hiền triết ấy có tâm đã được điều phục;
736
Arosaneyyo na so roseti kañci* , taṃ vāpi dhīrā muni vedayanti.
One who cannot be provoked to anger, nor does he provoke anyone—him, too, the wise declare to be a muni.
Không đáng bị phẫn nộ, bậc ấy không phẫn nộ ai, các bậc trí tuệ cũng biết đó là bậc hiền triết.
737
219.
219.
219.
738
Yadaggato majjhato sesato vā, piṇḍaṃ labhetha paradattūpajīvī;
Whether he receives alms from the beginning, middle, or remainder, living on what others give;
Khi nhận được thức ăn khất thực từ người khác, dù là phần đầu, phần giữa hay phần cuối;
739
Nālaṃ thutuṃ nopi nipaccavādī, taṃ vāpi dhīrā muni vedayanti.
He is neither one to praise nor one to disparage—him, too, the wise declare to be a muni.
Không khen ngợi cũng không chê bai, các bậc trí tuệ cũng biết đó là bậc hiền triết.
740
220.
220.
220.
741
Muniṃ carantaṃ virataṃ methunasmā, yo yobbane nopanibajjhate kvaci;
A muni who wanders, abstaining from sexual intercourse, who is never bound by it in youth;
Bậc hiền triết sống viễn ly khỏi sự dâm dục, ai trong tuổi trẻ không bị ràng buộc bởi bất cứ điều gì;
742
Madappamādā virataṃ vippamuttaṃ, taṃ vāpi dhīrā muni vedayanti.
One who is abstinent and liberated from intoxication and heedlessness—him, too, the wise declare to be a muni.
Viễn ly khỏi sự say đắm và phóng dật, hoàn toàn giải thoát, các bậc trí tuệ cũng biết đó là bậc hiền triết.
743
221.
221.
221.
744
Aññāya lokaṃ paramatthadassiṃ, oghaṃ samuddaṃ atitariya tādiṃ;
Having understood the world, seeing the ultimate truth, having crossed the flood and the ocean, such a one;
Sau khi đã hiểu thế gian, thấy được mục đích tối thượng, đã vượt qua biển cả và bốn dòng nước lũ, bậc như vậy;
745
Taṃ chinnaganthaṃ asitaṃ anāsavaṃ, taṃ vāpi dhīrā muni vedayanti.
One whose fetters are cut, unattached, taintless—him, too, the wise declare to be a muni.
Đã chặt đứt mọi ràng buộc, không bị dính mắc, không có lậu hoặc, các bậc trí tuệ cũng biết đó là bậc hiền triết.
746
222.
222.
222.
747
Asamā ubho dūravihāravuttino, gihī* dāraposī amamo ca subbato;
These two are unequal, their ways of living are far apart: the householder supporting his family, and the selfless, virtuous one;
Hai người đó không giống nhau, cách sống rất xa nhau: người cư sĩ nuôi vợ con, và bậc hiền triết không chấp thủ, giữ giới hạnh tốt đẹp;
748
Parapāṇarodhāya gihī asaññato, niccaṃ munī rakkhati pāṇine* yato.
The householder, unrestrained, for the destruction of other beings, while the muni, ever restrained, protects living beings.
Người cư sĩ không tự chế, để sát hại sinh mạng người khác, còn bậc hiền triết luôn luôn bảo vệ chúng sinh vì đã tự chế.
749
223.
223.
223.
750
Sikhī yathā nīlagīvo* vihaṅgamo, haṃsassa nopeti javaṃ kudācanaṃ;
As the crested, blue-necked bird (peacock) never attains the speed of the swan;
Như chim công có cổ xanh, không bao giờ đuổi kịp tốc độ của chim thiên nga;
751
Evaṃ gihī nānukaroti bhikkhuno, munino vivittassa vanamhi jhāyatoti.
Even so, the householder does not emulate the bhikkhu, the muni, who dwells in solitude, meditating in the forest.
Cũng vậy, người cư sĩ không thể sánh bằng tỳ-khưu, bậc hiền triết sống viễn ly, thiền định trong rừng.
752
Munisuttaṃ dvādasamaṃ niṭṭhitaṃ.
The Munisutta, the twelfth, is finished.
Kinh Muni (Bậc Hiền Triết) thứ mười hai đã chấm dứt.
753
Tassuddānaṃ –
Its summary –
Tóm tắt các bài kinh –
754
Urago dhaniyo ceva, visāṇañca tathā kasi;
Uraga and Dhaniya, and likewise Visāṇa and Kasi;
Uraga (Rắn), Dhaniya (Giàu Có), và Khaggavisāṇa (Sừng Tê Giác), và Kasi (Cày Cấy);
755
Cundo parābhavo ceva, vasalo mettabhāvanā.
Cunda and Parābhava, and Vasala, Mettabhāvanā.
Cunda (Cunda), Parābhava (Suy Vong), Vasala (Kẻ Hèn), Mettabhāvanā (Tu Tập Từ Bi).
756
Sātāgiro āḷavako, vijayo ca tathā muni;
Sātāgira, Āḷavaka, and also Vijaya, and Muni;
Sātāgira (Sātāgira), Āḷavaka (Āḷavaka), Vijaya (Chiến Thắng) và Muni (Bậc Hiền Triết);
757
Dvādasetāni suttāni, uragavaggoti vuccatīti.
These twelve suttas are called the Uraga Vagga.
Mười hai bài kinh này được gọi là Uragavagga (Phẩm Rắn).
Next Page →

Settings