Suttanipātapāḷi

2922

10. Purābhedasuttaṃ

10. Purābheda Sutta

10. Kinh Purābheda

2923

854.

2924

‘‘Kathaṃdassī kathaṃsīlo, upasantoti vuccati;

“How seeing, how virtuous, is one called peaceful?

“Thấy thế nào, giới hạnh thế nào, thì được gọi là đã an tịnh?

2925

Taṃ me gotama pabrūhi, pucchito uttamaṃ naraṃ’’.

Tell me that, Gotama, I ask you, the supreme person.”

Xin Gotama hãy nói cho tôi biết điều đó, khi tôi hỏi bậc tối thượng nhân.”

2926

855.

2927

‘‘Vītataṇho purā bhedā, (iti bhagavā) pubbamantamanissito;

“One free from craving before the body’s break-up (thus the Bhagavā spoke), not relying on the past;

“Người đã ly tham trước khi thân hoại,” (Đức Thế Tôn nói) “không nương tựa vào quá khứ;

2928

Vemajjhe nupasaṅkheyyo, tassa natthi purakkhataṃ.

Not to be reckoned in the middle, for him there is no looking forward.”

Không được tính vào giữa chừng, người ấy không có điều gì để mong cầu trong tương lai.”

2929

856.

2930

‘‘Akkodhano asantāsī, avikatthī akukkuco;

“Without anger, without trembling, without boasting, without remorse;

“Không sân hận, không sợ hãi, không khoe khoang, không hối hận;

2931

Mantabhāṇī^* anuddhato, sa ve vācāyato muni.

Speaking wisely, not arrogant, that sage is indeed restrained in speech.”

Nói lời có trí tuệ, không kiêu mạn, bậc ẩn sĩ ấy thực sự là người giữ gìn lời nói.”

2932

857.

2933

‘‘Nirāsatti anāgate, atītaṃ nānusocati;

“Without attachment to the future, he does not grieve over the past;

“Không tham đắm tương lai, không sầu muộn quá khứ;

2934

Vivekadassī phassesu, diṭṭhīsu ca na nīyati^* .

Seeing detachment in contacts, he is not led by views.”

Thấy sự ly dục trong các xúc chạm, không bị dẫn dắt bởi các tà kiến.”

2935

858.

2936

‘‘Patilīno akuhako, apihālu amaccharī;

“Withdrawn, not deceitful, not envious, not stingy;

“Thu thúc, không lừa dối, không tham lam, không keo kiệt;

2937

Appagabbho ajeguccho, pesuṇeyye ca no yuto.

Not impudent, not abhorrent, and not engaged in slander.”

Không thô lỗ, không ghê tởm, không dính mắc vào lời nói chia rẽ.”

2938

859.

2939

‘‘Sātiyesu anassāvī, atimāne ca no yuto;

“Not yielding to pleasant things, and not engaged in conceit;

“Không bị cuốn hút bởi những điều dễ chịu, không dính mắc vào sự kiêu mạn;

2940

Saṇho ca paṭibhānavā^* , na saddho na virajjati.

He is restrained, not deceitful, free from craving, not envious, not arrogant, not despised by the wise for possessing perfect morality, and not involved in slander that is carried by two aspects.

Dịu dàng và có trí tuệ ứng đối, không tin mù quáng, không chán ghét.”

2941

860.

2942

‘‘Lābhakamyā na sikkhati, alābhe ca na kuppati;

“He does not train for the sake of gain, nor does he become angry at the lack of gain;

“Không học hỏi vì muốn lợi lộc, không giận dữ khi không có lợi lộc;

2943

Aviruddho ca taṇhāya, rasesu nānugijjhati.

He is not in conflict with craving, nor does he greedily cling to tastes.

Không đối nghịch với tham ái, không tham đắm các vị.”

2944

861.

2945

‘‘Upekkhako sadā sato, na loke maññate samaṃ;

“Ever mindful, he is equanimous; he does not conceive anyone in the world as equal to himself;

“Luôn xả ly và tỉnh giác, không nghĩ mình bằng ai trong thế gian;

2946

Na visesī na nīceyyo, tassa no santi ussadā.

Not superior, not inferior—for him, there are no excesses.

Không hơn, không kém, người ấy không có các phiền não dấy khởi.”

2947

862.

2948

‘‘Yassa nissayanā^* natthi, ñatvā dhammaṃ anissito;

“One for whom there is no reliance, having known the Dhamma, is unattached;

“Người mà không có sự nương tựa, đã biết pháp mà không nương tựa (phiền não);

2949

Bhavāya vibhavāya vā, taṇhā yassa na vijjati.

Craving for existence or non-existence does not exist for him.

Người mà tham ái không còn tồn tại, dù là vì hữu hay phi hữu.”

2950

863.

2951

‘‘Taṃ brūmi upasantoti, kāmesu anapekkhinaṃ;

“Him I call tranquil, one who has no longing for sensual pleasures;

“Ta nói người ấy là đã an tịnh, người không mong cầu các dục lạc;

2952

Ganthā tassa na vijjanti, atarī so visattikaṃ.

For him, there are no ties; he has crossed over the entanglement.

Người ấy không có các trói buộc, đã vượt qua sự dính mắc.”

2953

864.

2954

‘‘Na tassa puttā pasavo, khettaṃ vatthuñca vijjati;

“For him, there are no children, no cattle, no fields, no property;

“Người ấy không có con cái, gia súc, ruộng đất hay nhà cửa;

2955

Attā vāpi nirattā vā^* , na tasmiṃ upalabbhati.

Neither self nor non-self is found in him.

Tự ngã hay không tự ngã, không được tìm thấy trong người ấy.”

2956

865.

2957

‘‘Yena naṃ vajjuṃ puthujjanā, atho samaṇabrāhmaṇā;

“By which ordinary people, or even ascetics and brahmins, might designate him;

“Những gì mà phàm nhân, hay các sa-môn, Bà-la-môn sẽ dùng để nói về người ấy;

2958

Taṃ tassa apurakkhataṃ, tasmā vādesu nejati.

That (designation) is not clung to by him, therefore he does not tremble in debates.

Điều đó không được người ấy mong cầu, vì vậy người ấy không dao động trong các tranh cãi.”

2959

866.

2960

‘‘Vītagedho amaccharī, na ussesu vadate muni;

“Free from greed, not envious, the sage does not speak of superiors;

“Người đã ly tham, không keo kiệt, bậc ẩn sĩ không nói về những điều cao thượng;

2961

Na samesu na omesu, kappaṃ neti akappiyo.

Nor of equals, nor of inferiors; being unconditioned, he does not enter into conceptualization.

Không về những điều bằng nhau, không về những điều thấp kém, người đã không còn là đối tượng của phiền não thì không dính mắc vào các khái niệm.”

2962

867.

2963

‘‘Yassa loke sakaṃ natthi, asatā ca na socati;

“He who has nothing of his own in the world, and does not grieve over what is not;

“Người mà không có gì là của mình trong thế gian, không sầu muộn vì sự không tồn tại;

2964

Dhammesu ca na gacchati, sa ve santoti vuccatī’’ti.

And does not cling to phenomena—he indeed is called tranquil.”

Không dính mắc vào các pháp, người ấy thực sự được gọi là đã an tịnh.”

2965

Purābhedasuttaṃ dasamaṃ niṭṭhitaṃ.

The Purābhedasutta, the tenth, is ended.

Kinh Purābheda, phẩm thứ mười, chấm dứt.

2966

11. Kalahavivādasuttaṃ

11. Kalahavivādasutta — The Discourse on Quarrels and Disputes

11. Kinh Kalahavivāda

2967

868.

2968

‘‘Kutopahūtā kalahā vivādā, paridevasokā sahamaccharā ca;

“From where arise quarrels and disputes, lamentations, sorrows, together with envy;

“Từ đâu mà tranh cãi, mâu thuẫn, than khóc, sầu muộn và keo kiệt nảy sinh;

2969

Mānātimānā sahapesuṇā ca, kutopahūtā te tadiṅgha brūhi’’.

Pride and excessive pride, together with slander—from where do they arise? Please tell me that.”

Mạn, tăng thượng mạn và lời nói chia rẽ, từ đâu chúng nảy sinh? Xin hãy nói cho tôi biết điều đó.”

2970

869.

2971

‘‘Piyappahūtā kalahā vivādā,

“Quarrels and disputes arise from affection,

“Tranh cãi, mâu thuẫn nảy sinh từ ái dục,

2972

Paridevasokā sahamaccharā ca;

Lamentations, sorrows, together with envy;

Than khóc, sầu muộn và keo kiệt;

2973

Mānātimānā sahapesuṇā ca,

Pride and excessive pride, together with slander,

Mạn, tăng thượng mạn và lời nói chia rẽ,

2974

Maccherayuttā kalahā vivādā;

Quarrels and disputes are connected with envy;

Tranh cãi, mâu thuẫn liên quan đến keo kiệt;

2975

Vivādajātesu ca pesuṇāni’’.

And slanders arise from disputes.”

Và lời nói chia rẽ khi có mâu thuẫn nảy sinh.”

2976

870.

2977

‘‘Piyā su^* lokasmiṃ kutonidānā, ye cāpi^* lobhā vicaranti loke;

“From what source, then, are affections in the world, and also the greed that moves in the world;

“Vậy những điều đáng yêu trong thế gian, từ đâu mà chúng nảy sinh? Và những tham ái đang lưu hành trong thế gian;

2978

Āsā ca niṭṭhā ca kutonidānā, ye samparāyāya narassa honti’’.

From what source are hopes and fulfillments, which a person has for the future?”

Hy vọng và sự thỏa mãn, từ đâu mà chúng nảy sinh, những điều sẽ đưa con người đến kiếp sau?”

2979

871.

2980

‘‘Chandānidānāni piyāni loke, ye cāpi lobhā vicaranti loke;

“Affections in the world have desire as their source, and also the greed that moves in the world;

“Những điều đáng yêu trong thế gian có nguồn gốc từ dục vọng, và những tham ái đang lưu hành trong thế gian;

2981

Āsā ca niṭṭhā ca itonidānā, ye samparāyāya narassa honti’’.

Hopes and fulfillments have this as their source, which a person has for the future.”

Hy vọng và sự thỏa mãn có nguồn gốc từ đây, những điều sẽ đưa con người đến kiếp sau.”

2982

872.

2983

‘‘Chando nu lokasmiṃ kutonidāno, vinicchayā cāpi^* kutopahūtā;

“From what source, then, is desire in the world, and from where do judgments arise;

“Vậy dục vọng trong thế gian từ đâu mà nảy sinh, và các phán đoán cũng từ đâu mà khởi phát;

2984

Kodho mosavajjañca kathaṃkathā ca, ye vāpi dhammā samaṇena vuttā’’.

Anger, false speech, and doubt, and those other qualities spoken of by the recluse?”

Sân hận, lời nói dối và nghi ngờ, và những pháp đã được Sa-môn thuyết giảng?”

2985

873.

2986

‘‘Sātaṃ asātanti yamāhu loke, tamūpanissāya pahoti chando;

“Desire arises by relying on what they call pleasant and unpleasant in the world;

“Điều mà người ta gọi là dễ chịu và không dễ chịu trong thế gian, nương tựa vào đó mà dục vọng phát sinh;”

2987

Rūpesu disvā vibhavaṃ bhavañca, vinicchayaṃ kubbati^* jantu loke.

Seeing rise and fall in forms, a being makes judgments in the world.

Thấy sự hoại diệt và sự hiện hữu trong các sắc pháp, chúng sinh tạo ra sự phân định trong thế gian.

2988

874.

2989

‘‘Kodho mosavajjañca kathaṃkathā ca, etepi dhammā dvayameva sante;

“Anger, false speech, and doubt—these qualities also exist only when there are two things (pleasant and unpleasant);

‘‘Sân hận, nói dối và nghi ngờ, những pháp này chỉ hiện hữu khi có hai điều đó;

2990

Kathaṃkathī ñāṇapathāya sikkhe, ñatvā pavuttā samaṇena dhammā’’.

One who doubts should train for the path of knowledge, for the qualities were taught by the recluse having known them.”

Người nghi ngờ nên học hỏi con đường trí tuệ, các pháp đã được Sa-môn thuyết giảng sau khi thấu hiểu.”

2991

875.

2992

‘‘Sātaṃ asātañca kutonidānā, kismiṃ asante na bhavanti hete;

“From what source are the pleasant and the unpleasant? When what is absent, do these not exist;

‘‘Sự dễ chịu và khó chịu từ đâu mà sinh khởi? Khi không có gì thì những điều này không hiện hữu?

2993

Vibhavaṃ bhavañcāpi yametamatthaṃ, etaṃ me pabrūhi yatonidānaṃ’’.

And this meaning, the rise and fall of existence—tell me from what source this is.”

Và sự hoại diệt hay sự hiện hữu—điều đó, xin hãy nói cho tôi biết nguồn gốc của nó.”

2994

876.

2995

‘‘Phassanidānaṃ sātaṃ asātaṃ, phasse asante na bhavanti hete;

“The pleasant and the unpleasant have contact as their source; when contact is absent, these do not exist;

‘‘Sự dễ chịu và khó chịu có nguồn gốc từ xúc, khi không có xúc thì những điều này không hiện hữu;

2996

Vibhavaṃ bhavañcāpi yametamatthaṃ, etaṃ te pabrūmi itonidānaṃ’’.

And this meaning, the rise and fall of existence—I tell you this has contact as its source.”

Và sự hoại diệt hay sự hiện hữu—điều đó, tôi nói cho ông biết nguồn gốc của nó là từ đây.”

2997

877.

2998

‘‘Phasso nu lokasmi kutonidāno, pariggahā cāpi kutopahūtā;

“From what source, then, is contact in the world, and from where do acquisitions arise;

‘‘Vậy xúc trong thế gian từ đâu mà sinh khởi? Và sự chiếm hữu từ đâu mà phát sinh?

2999

Kismiṃ asante na mamattamatthi, kismiṃ vibhūte na phusanti phassā’’.

When what is absent, is there no sense of 'mine'? When what has vanished, do contacts not touch?”

Khi không có gì thì không có ‘của tôi’? Khi cái gì biến mất thì xúc không chạm đến?”

3000

878.

3001

‘‘Nāmañca rūpañca paṭicca phasso, icchānidānāni pariggahāni;

“Contact arises dependent on name-and-form; acquisitions have desire as their source;

‘‘Xúc sinh khởi tùy thuộc vào danh và sắc, sự chiếm hữu có nguồn gốc từ tham ái;

3002

Icchāyasantyā na mamattamatthi, rūpe vibhūte na phusanti phassā’’.

When desire is absent, there is no sense of 'mine'; when form has vanished, contacts do not touch.”

Khi tham ái không hiện hữu thì không có ‘của tôi’, khi sắc biến mất thì xúc không chạm đến.”

3003

879.

3004

‘‘Kathaṃsametassa vibhoti rūpaṃ, sukhaṃ dukhañcāpi^* kathaṃ vibhoti;

“How does form vanish for one who is thus composed? How do happiness and suffering vanish?”

‘‘Với người như thế nào thì sắc biến mất? Khổ và lạc cũng biến mất như thế nào?

3005

Etaṃ me pabrūhi yathā vibhoti, taṃ jāniyāmāti^* me mano ahu’’.

Explain this to me, how it ceases; that we might know it, thus was my mind.”

Xin hãy nói cho tôi biết nó biến mất như thế nào, tâm tôi mong muốn biết điều đó.”

3006

880.

880.

880.

3007

‘‘Na saññasaññī na visaññasaññī, nopi asaññī na vibhūtasaññī;

“Not perceiving with ordinary perception, not perceiving with perverted perception, nor being without perception, nor having passed beyond perception;

‘‘Không phải người có tưởng, không phải người không có tưởng, cũng không phải người không tưởng, không phải người tưởng đã biến mất;

3008

Evaṃsametassa vibhoti rūpaṃ, saññānidānā hi papañcasaṅkhā’’.

for one who has attained thus, form ceases, for the proliferations of conceptualization are rooted in perception.”

Với người như vậy thì sắc biến mất, vì các khái niệm về hý luận có nguồn gốc từ tưởng.”

3009

881.

881.

881.

3010

‘‘Yaṃ taṃ apucchimha akittayī no,

“What we asked you, you have declared to us.

‘‘Điều mà chúng tôi đã hỏi, ngài đã nói cho chúng tôi,

3011

Aññaṃ taṃ pucchāma tadiṅgha brūhi;

We ask you another question; please tell us this:

Chúng tôi hỏi ngài một điều khác, xin ngài hãy nói cho chúng tôi biết điều đó;

3012

Ettāvataggaṃ nu^* vadanti heke,

Do some declare this to be the highest,

Một số người nói rằng sự thanh tịnh của chúng sinh chỉ đến mức này,

3013

Yakkhassa suddhiṃ idha paṇḍitāse;

The wise ones here declare the purity of a being;

Ở đây, những người trí giả nói về sự thanh tịnh của chúng sinh;

3014

Udāhu aññampi vadanti etto.

Or do they declare something else beyond this?

Hay họ nói có điều gì khác ngoài điều này?”

3015

882.

3016

‘‘Ettāvataggampi vadanti heke, yakkhassa suddhiṃ idha paṇḍitāse;

"Some here, the wise ones, declare the highest purity of a being to be just this much;

‘‘Một số người nói rằng sự thanh tịnh của chúng sinh chỉ đến mức này,

3017

Tesaṃ paneke samayaṃ vadanti, anupādisese kusalā vadānā.

But others among them, skilled in the Anupādisesa Nibbāna, declare a different doctrine.

Trong số đó, một số người khác lại nói về sự hòa hợp, những người khéo léo nói về sự vô dư y.”

3018

883.

3019

‘‘Ete ca ñatvā upanissitāti, ñatvā munī nissaye so vimaṃsī;

"Knowing these as dependent, and knowing the dependencies, that discerning sage;

‘‘Biết rằng những điều này là nương tựa, vị ẩn sĩ đã quán xét các sự nương tựa sau khi thấu hiểu;

3020

Ñatvā vimutto na vivādameti, bhavābhavāya na sameti dhīro’’ti.

Knowing, liberated, he does not enter into dispute; that wise one does not come to repeated existence."

Sau khi thấu hiểu và giải thoát, vị ấy không tranh cãi, bậc trí không đi đến sự hiện hữu hay phi hiện hữu.”

3021

Kalahavivādasuttaṃ ekādasamaṃ niṭṭhitaṃ.

The Kalahavivādasutta, the eleventh, is ended.

Kalahavivādasuttaṃ, bài kinh về tranh chấp và tranh luận, là bài thứ mười một, đã kết thúc.

3022

12. Cūḷabyūhasuttaṃ^*

12. Cūḷabyūhasutta

12. Cūḷabyūhasuttaṃ

3023

884.

3024

Sakaṃsakaṃdiṭṭhiparibbasānā, viggayha nānā kusalā vadanti;

Clinging to their own views, these holders of views, taking them firmly,

Các bậc thiện xảo, bám víu vào quan điểm của riêng mình, tranh cãi và nói rằng;

3025

Yo evaṃ jānāti sa vedi dhammaṃ, idaṃ paṭikkosamakevalī so.

declare themselves skilled in them. "Whoever knows thus, he understands the Dhamma; whoever rejects this is an incomplete one."

“Ai biết như vậy là biết Pháp, kẻ nào phản đối điều này là kẻ không toàn thiện.”

3026

885.

3027

Evampi viggayha vivādayanti, bālo paro akkusaloti^* cāhu;

Thus they dispute, firmly clinging, and say, "The other is foolish, unskilled."

Họ cũng tranh cãi và nói rằng, “Kẻ khác là ngu si, là bất thiện”;

3028

Sacco nu vādo katamo imesaṃ, sabbeva hīme kusalā vadānā.

Which of these doctrines is true? For all of them declare themselves skilled.

Lời nói nào trong số này là chân thật? Tất cả những người này đều tự xưng là thiện xảo.

3029

886.

3030

Parassa ce dhammamanānujānaṃ, bālomako^* hoti nihīnapañño;

If, by not assenting to another's doctrine, one is foolish, simple-minded, of inferior wisdom;

Nếu người không chấp nhận Pháp của người khác là ngu si, thấp kém, kém trí tuệ;

3031

Sabbeva bālā sunihīnapaññā, sabbevime diṭṭhiparibbasānā.

Then all are foolish, very inferior in wisdom, for all of them cling to their own views.

Thì tất cả đều là ngu si, kém trí tuệ, tất cả những người này đều bám víu vào quan điểm.

3032

887.

3033

Sandiṭṭhiyā ceva na vīvadātā, saṃsuddhapaññā kusalā mutīmā;

If they are not purified by their own view, but are of pure wisdom, skilled, and mindful;

Không phải họ không thanh tịnh trong quan điểm của mình, họ có trí tuệ thanh tịnh, thiện xảo, có trí;

3034

Na tesaṃ koci parihīnapañño^* , diṭṭhī hi tesampi tathā samattā.

Then none of them is of inferior wisdom, for their view is likewise complete.

Không ai trong số họ là kém trí tuệ, vì quan điểm của họ cũng hoàn hảo như vậy.

3035

888.

3036

Na vāhametaṃ tathiyanti^* brūmi, yamāhu bālā mithu aññamaññaṃ;

I do not say that what they mutually declare as foolish is true;

Tôi không nói điều đó là sự thật, điều mà những kẻ ngu si nói lẫn nhau;

3037

Sakaṃsakaṃdiṭṭhimakaṃsu saccaṃ, tasmā hi bāloti paraṃ dahanti.

They have made their own views true, therefore they call another foolish.

Họ đã biến quan điểm của riêng mình thành sự thật, vì vậy họ gọi người khác là ngu si.

3038

889.

3039

Yamāhu saccaṃ tathiyanti eke, tamāhu aññe^* tucchaṃ musāti;

What some declare as true and certain, others declare as empty and false;

Điều mà một số người nói là chân thật, là sự thật, điều đó những người khác lại nói là trống rỗng, là sai lầm;

3040

Evampi vigayha vivādayanti, kasmā na ekaṃ samaṇā vadanti.

Thus they dispute, firmly clinging. Why do ascetics not declare one doctrine?

Họ cũng tranh cãi và tranh luận như vậy, tại sao các Sa-môn không nói một điều duy nhất?

3041

890.

3042

Ekañhi saccaṃ na dutīyamatthi, yasmiṃ pajā no vivade pajānaṃ;

There is indeed one truth, there is no second, by knowing which people would not dispute;

Chỉ có một sự thật, không có sự thật thứ hai, mà chúng sinh, khi biết, không tranh cãi;

3043

Nānā te^* saccāni sayaṃ thunanti, tasmā na ekaṃ samaṇā vadanti.

They praise various truths themselves, therefore ascetics do not declare one doctrine.

Họ tự mình ca ngợi các sự thật khác nhau, vì vậy các Sa-môn không nói một điều duy nhất.

3044

891.

3045

Kasmā nu saccāni vadanti nānā, pavādiyāse kusalā vadānā;

Why then do those who declare themselves skilled in debate declare various truths?

Tại sao họ lại nói các sự thật khác nhau, những người tranh luận tự xưng là thiện xảo;

3046

Saccāni sutāni bahūni nānā, udāhu te takkamanussaranti.

Are there many various truths heard, or do they follow their own reasoning?

Có nhiều sự thật khác nhau đã được nghe, hay họ chỉ suy luận?

3047

892.

3048

Na heva saccāni bahūni nānā, aññatra saññāya niccāni loke;

Indeed, there are not many various truths in the world, apart from perceptions that are considered permanent;

Không có nhiều sự thật khác nhau, ngoại trừ những nhận thức thường hằng trong thế gian;

3049

Takkañca diṭṭhīsu pakappayitvā, saccaṃ musāti dvayadhammamāhu.

Having conceived reasoning in their views, they declare a dual doctrine of truth and falsehood.

Sau khi suy luận trong các quan điểm, họ nói về hai pháp: sự thật và sai lầm.

3050

893.

3051

Diṭṭhe sute sīlavate mute vā, ete ca nissāya vimānadassī;

By relying on what is seen, heard, observed through virtue and practice, or cognized, he sees discord;

Dựa vào điều đã thấy, đã nghe, giới hạnh đã giữ, hay đã biết qua tâm thức, người đó thấy sự khinh thường;

3052

Vinicchaye ṭhatvā pahassamāno, bālo paro akkusaloti cāha.

Standing in his own judgment, exulting, he says, "The other is foolish, unskilled."

Đứng vững trong sự phân định và tự mãn, người đó nói rằng kẻ khác là ngu si, là bất thiện.

3053

894.

3054

Yeneva bāloti paraṃ dahāti, tenātumānaṃ kusaloti cāha;

By that very means by which he calls another foolish, he calls himself skilled;

Chính bằng điều mà người đó gọi kẻ khác là ngu si, người đó lại tự gọi mình là thiện xảo;

3055

Sayamattanā so kusalo vadāno, aññaṃ vimāneti tadeva pāva.

Declaring himself skilled, he disparages another, and speaks that very thing.

Tự xưng mình là thiện xảo, người đó khinh thường người khác, và nói chính điều đó.

3056

895.

3057

Atisāradiṭṭhiyāva so samatto, mānena matto paripuṇṇamānī;

He is complete with an exceedingly bold view, intoxicated by conceit, full of self-importance;

Người đó hoàn toàn bị quan điểm quá tự phụ chế ngự, say sưa với kiêu mạn, tự mãn;

3058

Sayameva sāmaṃ manasābhisitto, diṭṭhī hi sā tassa tathā samattā.

He himself has consecrated himself mentally, for his view is thus complete for him.

Tự mình đã tự phong cho mình bằng tâm thức, vì quan điểm của người đó đã hoàn hảo như vậy.

3059

896.

3060

Parassa ce hi vacasā nihīno, tumo sahā hoti nihīnapañño;

If indeed one is inferior by another's word, then you yourself are intolerant and of inferior wisdom;

Nếu người khác thấp kém vì lời nói của người đó, thì người đó sẽ là người kém trí tuệ;

3061

Atha ce sayaṃ vedagū hoti dhīro, na koci bālo samaṇesu atthi.

But if one is himself a knower of the Vedas and wise, then there is no one foolish among ascetics.

Còn nếu người đó tự mình là bậc giác ngộ, là bậc trí, thì không ai trong các Sa-môn là ngu si.

3062

897.

3063

Aññaṃ ito yābhivadanti dhammaṃ, aparaddhā suddhimakevalī te^* ;

Those who declare a doctrine other than this have missed purity, they are incomplete;

Những ai tuyên bố một Pháp khác ngoài điều này, họ đã sai lầm về sự thanh tịnh, họ không toàn thiện;

3064

Evampi titthyā puthuso vadanti, sandiṭṭhirāgena hi tebhirattā^* .

Thus do various sectarians declare, for they are deeply attached to their own views.

Các ngoại đạo cũng nói như vậy, vì họ bị ràng buộc bởi dục ái đối với quan điểm của mình.

3065

898.

3066

Idheva suddhi iti vādayanti, nāññesu dhammesu visuddhimāhu;

"Purity is just here," thus they declare, "they do not declare purity in other doctrines;"

Họ tranh luận rằng sự thanh tịnh chỉ có ở đây, họ không nói về sự thanh tịnh trong các Pháp khác;

3067

Evampi titthyā puthuso niviṭṭhā, sakāyane tattha daḷhaṃ vadānā.

Thus various sectarians are settled, declaring their own path to be firm there.

Các ngoại đạo cũng an trú như vậy, họ kiên định trong con đường của mình.

3068

899.

3069

Sakāyane vāpi daḷhaṃ vadāno, kamettha bāloti paraṃ daheyya;

Declaring his own path to be firm, whom among these would he call foolish?

Khi kiên định trong con đường của mình, người đó sẽ gọi ai là ngu si;

3070

Sayameva so medhagamāvaheyya^* , paraṃ vadaṃ bālamasuddhidhammaṃ.

By calling another foolish, one of impure doctrine, he would bring strife upon himself.

Chính người đó sẽ tự gây ra tranh chấp, khi gọi người khác là ngu si, là người có Pháp bất tịnh.

3071

900.

3072

Vinicchaye ṭhatvā sayaṃ pamāya, uddhaṃ sa^* lokasmiṃ vivādameti;

Standing in his own judgment, measuring himself, he enters into extreme dispute in the world;

Đứng vững trong sự phân định, tự mình đo lường, người đó tranh cãi trong thế gian;

3073

Hitvāna sabbāni vinicchayāni, na medhagaṃ kubbati jantu loketi.

Having abandoned all judgments, a being does not create strife in the world.

Sau khi từ bỏ mọi sự phân định, chúng sinh không gây ra tranh chấp trong thế gian.”

3074

Cūḷabyūhasuttaṃ dvādasamaṃ niṭṭhitaṃ.

The Cūḷabyūhasutta, the twelfth, is ended.

Cūḷabyūhasuttaṃ, bài kinh về tiểu chiến lược, là bài thứ mười hai, đã kết thúc.

3075

13. Mahābyūhasuttaṃ

13. Mahābyūhasutta

13. Mahābyūhasuttaṃ

3076

901.

3077

Ye kecime diṭṭhiparibbasānā, idameva saccanti vivādayanti^* ;

All those who cling to views, declaring, "This alone is true,"

Bất cứ ai bám víu vào quan điểm, tranh luận rằng “Chỉ điều này là sự thật”;

3078

Sabbeva te nindamanvānayanti, atho pasaṃsampi labhanti tattha.

Do all those repeatedly incur blame, or do they also receive praise in that regard?

Tất cả những người đó đều bị chỉ trích, và cũng nhận được lời khen ngợi ở đó.

3079

902.

3080

Appañhi etaṃ na alaṃ samāya, duve vivādassa phalāni brūmi;

I declare the two fruits of dispute: this is slight, not enough to compare with blame.

Điều này thật ít ỏi, không đủ để hòa hợp, tôi nói về hai quả của sự tranh cãi;

3081

Etampi disvā na vivādayetha, khemābhipassaṃ avivādabhūmiṃ.

Seeing this too, one should not dispute, perceiving the secure, non-disputatious state.

Thấy điều này, chớ nên tranh cãi, hãy nhìn thấy sự an toàn, cõi không tranh cãi.

3082

903.

3083

Yā kācimā sammutiyo puthujjā, sabbāva etā na upeti vidvā;

Whatever these many common assumptions may be, the wise one does not approach any of them.

Bất cứ những quy ước nào của phàm phu, bậc trí đều không chấp thủ;

3084

Anūpayo so upayaṃ kimeyya, diṭṭhe sute khantimakubbamāno.

Being unattached, what would he attach himself to, not making attachment to what is seen or heard?

Người không chấp thủ thì chấp thủ điều gì? Khi không làm hài lòng những điều đã thấy, đã nghe.

3085

904.

3086

Sīluttamā saññamenāhu suddhiṃ, vataṃ samādāya upaṭṭhitāse;

Some declare purity through the highest virtue, having undertaken observances and established themselves here.

Tối thượng về giới hạnh, họ nói sự thanh tịnh là do sự tiết chế, họ đã giữ giới;

3087

Idheva sikkhema athassa suddhiṃ, bhavūpanītā kusalā vadānā.

"Let us train here, and thus there is purity," they say, "we are skillful, having been led to existence."

“Chúng ta sẽ học ở đây, và sự thanh tịnh của nó,” những người tự xưng là thiện xảo, bị dẫn dắt bởi sự hiện hữu.

3088

905.

3089

Sace cuto sīlavatato hoti, pavedhatī^* kamma virādhayitvā;

If one falls from such virtue and observances, he trembles, having failed in his practice.

Nếu người đó rời bỏ giới hạnh, thì người đó run rẩy vì đã phạm giới;

3090

Pajappatī patthayatī ca suddhiṃ, satthāva hīno pavasaṃ gharamhā.

He yearns and longs for purity, like a merchant separated from his caravan, wandering from home.

Người đó than vãn và khao khát sự thanh tịnh, như một thương nhân bị lạc đường, rời bỏ nhà cửa.

3091

906.

3092

Sīlabbataṃ vāpi pahāya sabbaṃ, kammañca sāvajjanavajjametaṃ;

Having abandoned all virtue and observances, and both blameworthy and blameless actions,

Sau khi từ bỏ mọi giới hạnh, và cả nghiệp có tội lẫn không tội này;

3093

Suddhiṃ asuddhinti apatthayāno, virato care santimanuggahāya.

not longing for purity or impurity, one should fare detached, for the sake of peace.

Không khao khát sự thanh tịnh hay bất tịnh, người đó nên sống xa lánh, để đạt được sự an tịnh.

3094

907.

3095

Tamūpanissāya jigucchitaṃ vā, athavāpi diṭṭhaṃ va sutaṃ mutaṃ vā;

Relying on what is despised, or on what is seen, heard, or sensed,

Dựa vào điều bị ghê tởm, hay điều đã thấy, đã nghe, đã biết qua tâm thức;

3096

Uddhaṃsarā suddhimanutthunanti, avītataṇhāse bhavābhavesu.

those who are attached to existence declare purity, their craving for existence and non-existence not yet gone.

Những người hướng thượng ca ngợi sự thanh tịnh, họ vẫn còn tham ái trong các cõi hiện hữu.

3097

908.

3098

Patthayamānassa hi jappitāni, pavedhitaṃ vāpi pakappitesu;

For one who longs, there are yearnings, and trembling in what is conceived.

Những lời than vãn của người khao khát, hay sự run rẩy trong những điều đã được suy luận;

3099

Cutūpapāto idha yassa natthi, sa kena vedheyya kuhiṃva jappe^* .

For whom there is no falling away and reappearance here, by what would he tremble, or to what would he cling?

Ai không có sự chết và tái sinh ở đây, người đó sẽ run rẩy vì điều gì, và sẽ khao khát ở đâu?

3100

909.

3101

Yamāhu dhammaṃ paramanti eke, tameva hīnanti panāhu aññe;

What some call the supreme Dhamma, others declare to be inferior;

Điều mà một số người nói là Pháp tối thượng, điều đó những người khác lại nói là thấp kém;

3102

Sacco nu vādo katamo imesaṃ, sabbeva hīme kusalā vadānā.

which of these statements is true? Indeed, all these declare themselves to be skillful.

Lời nói nào trong số này là chân thật? Tất cả những người này đều tự xưng là thiện xảo.

3103

910.

3104

Sakañhi dhammaṃ paripuṇṇamāhu, aññassa dhammaṃ pana hīnamāhu;

They declare their own Dhamma to be perfect, but another's Dhamma they declare to be inferior;

Họ nói Pháp của mình là hoàn hảo, còn Pháp của người khác là thấp kém;

3105

Evampi viggayha vivādayanti, sakaṃ sakaṃ sammutimāhu saccaṃ.

thus they dispute, holding firmly to their own respective assumptions as truth.

Họ cũng tranh cãi và tranh luận như vậy, họ nói quy ước của riêng mình là sự thật.

3106

911.

3107

Parassa ce vambhayitena hīno, na koci dhammesu visesi assa;

If one were inferior by another's scorn, then no one would be superior in doctrines;

Nếu một người bị kém cỏi do sự chê bai của người khác, thì sẽ không có ai là người đặc biệt trong các giáo pháp (diṭṭhi).

3108

Puthū hi aññassa vadanti dhammaṃ, nihīnato samhi daḷhaṃ vadānā.

for many declare another's doctrine to be inferior, while firmly asserting their own.

Quả thật, nhiều người nói pháp của người khác là thấp kém, còn đối với pháp của mình thì họ kiên quyết nói là đúng đắn và cao quý.

3109

912.

3110

Saddhammapūjāpi nesaṃ tatheva, yathā pasaṃsanti sakāyanāni;

Their veneration of their own Dhamma is likewise, as they praise their own ways;

Sự tôn kính chánh pháp của họ cũng vậy, giống như cách họ ca ngợi con đường riêng của mình.

3111

Sabbeva vādā^* tathiyā^* bhaveyyuṃ, suddhī hi nesaṃ paccattameva.

all doctrines would be true, for their purity is individual.

Nếu tất cả các quan điểm đều đúng, thì sự thanh tịnh của họ chỉ là tự riêng mỗi người.

3112

913.

3113

Na brāhmaṇassa paraneyyamatthi, dhammesu niccheyya samuggahītaṃ;

For a Brāhmaṇa, there is no guidance from another, nor any firmly held decision in doctrines;

Bậc Bà-la-môn không có điều gì phải theo người khác, đã quyết định và nắm giữ trong các giáo pháp (diṭṭhi).

3114

Tasmā vivādāni upātivatto, na hi seṭṭhato passati dhammamaññaṃ.

therefore, he has transcended disputes, for he sees no other doctrine as superior.

Do đó, vị ấy đã vượt qua mọi tranh cãi, vì vị ấy không thấy có pháp nào khác là tối thượng.

3115

914.

3116

Jānāmi passāmi tatheva etaṃ, diṭṭhiyā eke paccenti suddhiṃ;

"I know, I see, it is indeed so," some approach purity through views;

“Tôi biết, tôi thấy đúng như vậy,” một số người tin vào sự thanh tịnh qua quan kiến (diṭṭhi).

3117

Addakkhi ce kiñhi tumassa tena, atisitvā aññena vadanti suddhiṃ.

if one saw anything, what would that be to him? They declare purity by something else, having surpassed it.

Nếu đã thấy điều gì, thì điều đó có ích gì cho người ấy? Vượt qua (mọi thứ), họ nói về sự thanh tịnh bằng một cách khác.

3118

915.

3119

Passaṃ naro dakkhati^* nāmarūpaṃ, disvāna vā ñassati tānimeva;

A man seeing will see nāma-rūpa, and having seen, he will know them as such;

Người thấy sẽ thấy danh sắc, và khi thấy, sẽ biết chính chúng.

3120

Kāmaṃ bahuṃ passatu appakaṃ vā, na hi tena suddhiṃ kusalā vadanti.

let him see much or little as he wishes, but the skillful do not declare purity by that.

Dù thấy nhiều hay ít, các bậc thiện xảo không nói sự thanh tịnh là do điều đó.

3121

916.

3122

Nivissavādī na hi subbināyo, pakappitaṃ diṭṭhi purekkharāno;

One who clings to views is not easily guided, holding a preconceived view;

Người có quan điểm cố định không dễ được hài lòng, vì đặt quan kiến đã định sẵn lên hàng đầu.

3123

Yaṃ nissito tattha subhaṃ vadāno, suddhiṃvado tattha tathaddasā so.

relying on what he praises as good, he declares purity there, having seen it as such.

Nương vào điều gì, người ấy nói điều đó là tốt đẹp, nói là thanh tịnh, và thấy điều đó là chân thật.

3124

917.

3125

Na brāhmaṇo kappamupeti saṅkhā^* , na diṭṭhisārī napi ñāṇabandhu;

A Brāhmaṇa does not enter into reckoning with conceptions, nor is he a follower of views, nor bound by knowledge;

Bậc Bà-la-môn không đi vào sự tính toán của các kiến chấp, không theo đuổi quan kiến, cũng không bị trói buộc bởi kiến thức.

3126

Ñatvā ca so sammutiyo^* puthujjā, upekkhatī uggahaṇanti maññe.

having known these many assumptions, he remains equanimous, considering them as mere grasping.

Sau khi biết các quy ước của phàm phu, ta nghĩ rằng vị ấy thờ ơ với sự chấp thủ.

3127

918.

3128

Vissajja ganthāni munīdha loke, vivādajātesu na vaggasārī;

Having released the knots here in the world, the muni does not take sides in arisen disputes;

Bậc ẩn sĩ ở đời này đã giải thoát mọi trói buộc, không tham gia phe phái trong các tranh chấp.

3129

Santo asantesu upekkhako so, anuggaho uggahaṇanti maññe.

calm among the uncalm, he is equanimous, not supporting what others grasp.

Vị ấy là người an tịnh, thờ ơ với những người bất an, ta nghĩ rằng không chấp giữ là không có sự chấp thủ.

3130

919.

3131

Pubbāsave hitvā nave akubbaṃ, na chandagū nopi nivissavādī;

Having abandoned past taints and not creating new ones, he is not led by desire, nor does he cling to views;

Đã từ bỏ các ô nhiễm cũ, không tạo ra cái mới, không bị chi phối bởi dục vọng, cũng không có quan điểm cố định.

3132

Sa vippamutto diṭṭhigatehi dhīro, na limpati^* loke anattagarahī.

that wise one, liberated from speculative views, does not cling to the world, nor does he blame himself.

Bậc trí ấy đã giải thoát khỏi các kiến chấp, không dính mắc vào thế gian, không tự trách mình.

3133

920.

3134

Sa sabbadhammesu visenibhūto, yaṃ kiñci diṭṭhaṃ va sutaṃ mutaṃ vā;

He, having destroyed all doctrines, whatever is seen, heard, or sensed,

Vị ấy đã hoàn toàn thoát khỏi mọi pháp, dù là điều gì đã thấy, đã nghe hay đã cảm nhận.

3135

Sa pannabhāro muni vippamutto, na kappiyo nūparato na patthiyoti.

that muni, with burden laid down, is liberated, not conceiving, not attached, not longing.

Bậc ẩn sĩ ấy đã buông bỏ gánh nặng, đã giải thoát, không còn chấp trước, không còn tham ái, không còn mong cầu.

3136

Mahābyūhasuttaṃ terasamaṃ niṭṭhitaṃ.

The Thirteenth Sutta, Mahābyūhasutta, is concluded.

Đại Biệt Sutta thứ mười ba đã kết thúc.

3137

14. Tuvaṭakasuttaṃ

14. Tuvaṭakasutta

14. Tuvaṭaka Sutta

3138

921.

3139

‘‘Pucchāmi taṃ ādiccabandhu^* , vivekaṃ santipadañca mahesi;

"I ask you, Kinsman of the Sun, Great Sage, about seclusion and the state of peace;

“Con xin hỏi Ngài, thân quyến của mặt trời, về sự ly dục và trạng thái an tịnh, hỡi bậc Đại ẩn sĩ;

3140

Kathaṃ disvā nibbāti bhikkhu, anupādiyāno lokasmiṃ kiñci’’.

how, having seen what, does a bhikkhu attain Nibbāna, clinging to nothing in the world?"

Tỳ-kheo thấy điều gì mà đạt Niết-bàn, không chấp thủ bất cứ điều gì trong thế gian?”

3141

922.

3142

‘‘Mūlaṃ papañcasaṅkhāya, (iti bhagavā)

“The root of proliferation, (thus said the Blessed One)

“Gốc rễ của sự hý luận, (Đức Thế Tôn nói)

3143

Mantā asmīti sabbamuparundhe^* ;

By wisdom, one should completely suppress the conceit ‘I am’;

Và cái ‘ta là’ cần được diệt trừ hoàn toàn bằng trí tuệ;

3144

Yā kāci taṇhā ajjhattaṃ,

Whatever cravings arise within oneself,

Bất cứ ái dục nào khởi lên trong nội tâm,

3145

Tāsaṃ vinayā^* sadā sato sikkhe.

One should always train with mindfulness for their eradication.

Hãy luôn tỉnh giác tu học để đoạn trừ chúng.

3146

923.

3147

‘‘Yaṃ kiñci dhammamabhijaññā, ajjhattaṃ athavāpi bahiddhā;

“Whatever Dhamma one may comprehend, whether internal or external,

“Bất cứ pháp nào mà người ấy biết, dù là nội tại hay ngoại tại;

3148

Na tena thāmaṃ^* kubbetha, na hi sā nibbuti sataṃ vuttā.

One should not create conceit thereby; for that is not called Nibbuti by the good.

Đừng vì điều đó mà sinh kiêu mạn, vì đó không phải là Niết-bàn mà các bậc hiền thiện đã nói.

3149

924.

3150

‘‘Seyyo na tena maññeyya, nīceyyo athavāpi sarikkho;

“One should not consider oneself superior thereby, nor inferior, nor equal;

“Đừng nghĩ mình hơn người, cũng đừng nghĩ mình kém hơn hay bằng người;

3151

Phuṭṭho^* anekarūpehi, nātumānaṃ vikappayaṃ tiṭṭhe.

Touched by many forms, one should not stand conceiving oneself.

Khi tiếp xúc với nhiều loại cảm thọ, đừng tự phân biệt mình.”

3152

925.

3153

‘‘Ajjhattamevupasame, na aññato bhikkhu santimeseyya;

“A bhikkhu should find peace within himself, not seek peace from another;

“Hãy an tịnh ngay trong nội tâm, Tỳ-kheo đừng tìm sự an tịnh từ bên ngoài;

3154

Ajjhattaṃ upasantassa, natthi attā kuto nirattā vā.

For one who is at peace within, there is no self, so how could there be a no-self?

Đối với người đã an tịnh nội tâm, không có ngã (attā), vậy thì vô ngã (nirattā) từ đâu mà có?”

3155

926.

3156

‘‘Majjhe yathā samuddassa, ūmi no jāyatī ṭhito hoti;

“Just as in the middle of the ocean, no wave arises, but it remains still;

“Như giữa biển cả, sóng không khởi lên, mà đứng yên;

3157

Evaṃ ṭhito anejassa, ussadaṃ bhikkhu na kareyya kuhiñci’’.

So, standing still, free from craving, a bhikkhu should not create any swelling anywhere.”

Cũng vậy, Tỳ-kheo đã an tịnh, không còn dao động, không nên tạo ra bất kỳ sự xao động nào.”

3158

927.

3159

‘‘Akittayī vivaṭacakkhu, sakkhidhammaṃ parissayavinayaṃ;

“You, the one with open eyes, have declared the directly seen Dhamma, the dispelling of dangers;

“Bậc có mắt đã mở rộng, đã thuyết giảng pháp tự chứng, sự đoạn trừ nguy hiểm;

3160

Paṭipadaṃ vadehi bhaddante, pātimokkhaṃ athavāpi samādhiṃ’’.

Please declare the path, Blessed One, the Pātimokkha or the samādhi.”

Bạch Thế Tôn, xin hãy giảng con đường thực hành, giới bổn (pātimokkha) hoặc thiền định (samādhi).”

3161

928.

3162

‘‘Cakkhūhi neva lolassa, gāmakathāya āvaraye sotaṃ;

“One should not be greedy with the eyes, one should close the ear to village talk;

“Chớ phóng túng với mắt, hãy bịt tai khỏi những câu chuyện làng xóm;

3163

Rase ca nānugijjheyya, na ca mamāyetha kiñci lokasmiṃ.

One should not crave for tastes, nor cling to anything in the world.

Đừng tham đắm các vị, và đừng chấp thủ bất cứ điều gì trong thế gian.”

3164

929.

3165

‘‘Phassena yadā phuṭṭhassa, paridevaṃ bhikkhu na kareyya kuhiñci;

“When touched by contact, a bhikkhu should not lament anywhere;

“Khi bị xúc chạm bởi sự tiếp xúc, Tỳ-kheo đừng than vãn vì bất cứ điều gì;

3166

Bhavañca nābhijappeyya, bheravesu ca na sampavedheyya.

One should not yearn for existence, nor tremble at terrors.

Đừng ham muốn các cõi hữu, và đừng run sợ trước những điều đáng sợ.”

3167

930.

3168

‘‘Annānamatho pānānaṃ, khādanīyānaṃ athopi vatthānaṃ;

“Having received food, drinks, edibles, or even robes,

“Đối với thức ăn, đồ uống, đồ ăn vặt và y phục;

3169

Laddhā na sannidhiṃ kayirā, na ca parittase tāni alabhamāno.

One should not hoard, nor tremble if one does not obtain them.

Khi nhận được, đừng tích trữ, và đừng lo sợ khi không có chúng.”

3170

931.

3171

‘‘Jhāyī na pādalolassa, virame kukkuccā nappamajjeyya;

“A meditator should not be fond of wandering, should abstain from remorse, and not be negligent;

“Người thiền định không nên phóng túng trong đi đứng, hãy tránh sự hối hận và đừng xao lãng;

3172

Athāsanesu sayanesu, appasaddesu bhikkhu vihareyya.

And a bhikkhu should dwell in quiet abodes and resting places.

Và trong các chỗ ngồi, chỗ nằm, Tỳ-kheo hãy sống ở những nơi yên tĩnh.”

3173

932.

3174

‘‘Niddaṃ na bahulīkareyya, jāgariyaṃ bhajeyya ātāpī;

“One should not indulge in much sleep, but should cultivate wakefulness, being ardent;

“Đừng ngủ nhiều, hãy siêng năng thức tỉnh, tinh cần;

3175

Tandiṃ māyaṃ hassaṃ khiḍḍaṃ, methunaṃ vippajahe savibhūsaṃ.

One should abandon sloth, deceit, laughter, play, and sexual intercourse with adornment.

Hãy từ bỏ sự uể oải, lừa dối, cười đùa, vui chơi, và hành vi tà dâm cùng sự trang điểm.”

3176

933.

3177

‘‘Āthabbaṇaṃ supinaṃ lakkhaṇaṃ, no vidahe athopi nakkhattaṃ;

“One should not practice charms, dream interpretation, omens, nor astrology;

“Đừng thực hành bùa chú, xem mộng, xem tướng, hay chiêm tinh;

3178

Virutañca gabbhakaraṇaṃ, tikicchaṃ māmako na seveyya.

Nor bird-cries, nor impregnation rites; my follower should not resort to medicine.

Cũng đừng thực hành tiếng chim, bùa thai sản, hay y thuật, người của ta không nên theo.”

3179

934.

3180

‘‘Nindāya nappavedheyya, na uṇṇameyya pasaṃsito bhikkhu;

“A bhikkhu should not tremble at blame, nor be elated when praised;

“Tỳ-kheo không run sợ khi bị chê bai, không kiêu ngạo khi được khen ngợi;

3181

Lobhaṃ saha macchariyena, kodhaṃ pesuṇiyañca panudeyya.

One should dispel greed along with stinginess, anger, and slander.

Hãy đoạn trừ tham lam cùng với keo kiệt, sân hận và sự nói xấu.”

3182

935.

3183

‘‘Kayavikkaye na tiṭṭheyya, upavādaṃ bhikkhu na kareyya kuhiñci;

“One should not engage in buying and selling, a bhikkhu should not cause reproach anywhere;

“Tỳ-kheo không nên tham gia mua bán, không nên gây ra lời chỉ trích nào;

3184

Gāme ca nābhisajjeyya, lābhakamyā janaṃ na lapayeyya.

Nor should one be attached to the village, nor speak to people out of desire for gain.

Đừng quá gắn bó với làng xóm, đừng nói chuyện với mọi người vì ham muốn lợi lộc.”

3185

936.

3186

‘‘Na ca katthitā siyā bhikkhu, na ca vācaṃ payuttaṃ bhāseyya;

“A bhikkhu should not be boastful, nor speak affected speech;

“Tỳ-kheo không nên khoe khoang, cũng không nên nói lời khoa trương;

3187

Pāgabbhiyaṃ na sikkheyya, kathaṃ viggāhikaṃ na kathayeyya.

One should not practice impudence, nor engage in contentious talk.

Đừng học sự thô lỗ, đừng nói những lời tranh cãi.”

3188

937.

3189

‘‘Mosavajje na nīyetha, sampajāno saṭhāni na kayirā;

“One should not be led into falsehood, being mindful, one should not act deceitfully;

“Đừng bị lôi kéo vào lời nói dối, người có chánh niệm không nên làm điều gian xảo;

3190

Atha jīvitena paññāya, sīlabbatena nāññamatimaññe.

Nor by life, nor by wisdom, nor by virtuous practices, should one despise another.

Và đừng khinh thường người khác vì mạng sống, trí tuệ, hay giới hạnh và các điều cấm giới.”

3191

938.

3192

‘‘Sutvā rusito bahuṃ vācaṃ, samaṇānaṃ vā puthujanānaṃ^* ;

“Having heard much harsh speech from ascetics or householders;

“Nghe nhiều lời thô ác từ các Sa-môn hay phàm phu mà nổi giận;

3193

Pharusena ne na paṭivajjā, na hi santo paṭisenikaronti.

One should not retort with harshness, for the good do not retaliate.

Đừng đáp lại bằng lời thô ác, vì các bậc hiền thiện không gây chiến.”

3194

939.

3195

‘‘Etañca dhammamaññāya, vicinaṃ bhikkhu sadā sato sikkhe;

“Having understood this Dhamma, a bhikkhu should always train with mindfulness, discerning;

“Biết được pháp này, Tỳ-kheo hãy luôn tỉnh giác tu học, suy xét;

3196

Santīti nibbutiṃ ñatvā, sāsane gotamassa na pamajjeyya.

Knowing Nibbuti as peace, one should not be negligent in the Dispensation of Gotama.

Biết Niết-bàn là sự an tịnh, đừng xao lãng trong giáo pháp của Gotama.”

3197

940.

3198

‘‘Abhibhū hi so anabhibhūto, sakkhidhammamanītihamadassī;

“For he is the conqueror, unconquered, the seer of the Dhamma directly seen, not by tradition;

“Vì Ngài là bậc chinh phục, không bị chinh phục, đã tự mình chứng kiến pháp không do truyền thừa;

3199

Tasmā hi tassa bhagavato sāsane, appamatto sadā namassamanusikkhe’’ti.

Therefore, in the Dispensation of that Blessed One, being diligent, one should always train reverently.”

Do đó, trong giáo pháp của Đức Thế Tôn ấy, hãy luôn chánh niệm, kính lễ và tu học.”

3200

Tuvaṭakasuttaṃ cuddasamaṃ niṭṭhitaṃ.

The Tuvaṭaka Sutta, the fourteenth, is concluded.

Tuvaṭaka Sutta thứ mười bốn đã kết thúc.

Table of Contents

10. Purābhedasuttaṃ

10. Purābheda Sutta

10. Kinh Purābheda

11. Kalahavivādasuttaṃ

11. Kalahavivādasutta — The Discourse on Quarrels and Disputes

11. Kinh Kalahavivāda

12. Cūḷabyūhasuttaṃ*

12. Cūḷabyūhasutta

12. Cūḷabyūhasuttaṃ

13. Mahābyūhasuttaṃ

13. Mahābyūhasutta

13. Mahābyūhasuttaṃ

14. Tuvaṭakasuttaṃ

14. Tuvaṭakasutta

14. Tuvaṭaka Sutta

Settings

12. Cūḷabyūhasuttaṃ^*