219. Cakkhudvārabhāveti cakkhudvārabhāvahetu.
219. ‘Cakkhudvārabhāve’ means due to the state of being the eye-door.
219. Cakkhudvārabhāve (trong trạng thái cửa mắt) là do nguyên nhân của trạng thái cửa mắt.
Taṃdvārikehīti tasmiṃ dvāre pavattanakehi cittacetasikehi.
‘Taṃdvārikehī’ means by the cittas and cetasikas that occur at that door.
Taṃdvārikehī (bởi những cái thuộc về cửa đó) là bởi các tâm và tâm sở vận hành ở cửa đó.
Te hi ‘‘taṃ dvāraṃ pavattiokāsabhūtaṃ etesaṃ atthī’’ti taṃdvārikā.
For they are ‘taṃdvārikā’ because ‘that door is the ground for their occurrence.’
Chúng được gọi là "taṃdvārikā" (thuộc về cửa đó) vì "cửa đó là nơi vận hành của chúng".
Nanu ca tabbatthukehipi taṃ indaṭṭhaṃ kāreti.
But does it not exercise leadership even by those based on it?
Chẳng phải các tâm sở thuộc về vật đó cũng làm cho nó có quyền lực sao?
Tenāha aṭṭhakathāyaṃ ‘‘tikkhe tikkhattā, mande ca mandattā’’ti?
Therefore, it is stated in the Aṭṭhakathā, “‘by its keenness in the keen, and by its dullness in the dull’?”
Do đó, trong Chú giải có nói "do sự sắc bén ở cái sắc bén, và do sự yếu kém ở cái yếu kém" sao?
Saccaṃ kāreti, tabbatthukāpi pana idha ‘‘taṃdvārikā’’icceva vuttā.
It is true that it does, but those based on it are also here called ‘taṃdvārikā’ (occurring at that door).
Đúng vậy, nó làm cho có quyền lực, nhưng ở đây, các tâm sở thuộc về vật đó cũng được gọi là "taṃdvārikā" (thuộc về cửa đó).
Apariccattadvārabhāvaṃyeva hi cakkhu nissayaṭṭhena ‘‘vatthū’’ti vuccati.
For the eye is called ‘vatthu’ (basis) in the sense of a support, only as not having abandoned its state as a door.
Quả thật, con mắt được gọi là "vatthu" (vật) theo nghĩa là nơi nương tựa, vì nó là trạng thái cửa chưa bị từ bỏ.
Atha vā taṃdvārikesu tassa indaṭṭho pākaṭoti ‘‘taṃdvārikehī’’ti vuttaṃ.
Or alternatively, because its leadership is evident in those occurring at that door, it is stated as ‘taṃdvārikehi.’
Hoặc, quyền lực của nó rõ ràng trong các tâm sở thuộc về cửa đó, nên đã nói "taṃdvārikehī" (bởi những cái thuộc về cửa đó).
Indaṭṭho parehi anuvattanīyatā paramissarabhāvoti dassento ‘‘tañhi…pe… anuvattantī’’ti āha.
To show that ‘indaṭṭha’ (lordship) means being followed by others, being the supreme lord, he says, ‘tañhi…pe… anuvattantī’ (for it…they follow).
Chỉ rõ rằng quyền lực là sự được người khác tuân theo, là trạng thái tối thượng, ngài nói "tañhi…pe… anuvattantī" (vì nó…v.v… tuân theo).
Tattha tanti cakkhuṃ.
There, ‘taṃ’ refers to the eye.
Ở đó, taṃ (nó) là con mắt.
Teti taṃdvārike.
‘Te’ refers to those occurring at that door.
Te (chúng) là những cái thuộc về cửa đó.
Kiriyāniṭṭhānavācī āvī-saddo ‘‘vijitāvī’’tiādīsu (dī. ni. 1.258; 2.33; 3.199) viyāti āha ‘‘pariniṭṭhitakiccajānana’’nti.
The word ‘āvī,’ denoting the completion of an action, is like in “‘vijitāvī’ (Dī. Ni. 1.258; 2.33; 3.199),” etc. So he says, ‘pariniṭṭhitakiccajānanaṃ’ (knowing the completed task).
Từ "āvī" chỉ sự hoàn tất hành động, như trong "vijitāvī" (người chiến thắng), v.v., ngài nói "pariniṭṭhitakiccajānanaṃ" (sự biết công việc đã hoàn tất).
‘‘Cha imāni, bhikkhave, indriyāni.
“‘Bhikkhus, there are these six faculties. Which six?
"Này các Tỳ-kheo, có sáu căn này.
Katamāni cha?
The eye faculty…pe… the mind faculty’ (Saṃ. Ni. 5.495–499).” In some places, six faculties are mentioned thus. But why are the faculties not stated collectively in the Suttanta, like aggregates, but are stated in the Abhidhamma? He says, ‘Tattha suttante’ (There, in the Suttanta), etc.
Sáu căn nào?
Cakkhundriyaṃ…pe… manindriya’’nti (saṃ. ni. 5.495-499) evaṃ katthaci chapindriyāni āgatāni, kasmā pana suttante khandhādayo viya indriyāni ekajjhaṃ na vuttāni, abhidhamme ca vuttānīti āha ‘‘tattha suttante’’tiādi.
‘Nissaraṇūpāyādibhāvato’: here, among the supramundane, those included in the path are liberation (nissaraṇa), while others are the fruit of liberation; the faculties of faith, etc., produced in connection with turning away, are the means of liberation (nissaraṇūpāya), and among the others, some are conditions of occurrence, and some are means of occurrence, this should be understood.
Nhãn căn…pe… ý căn" (Tương Ưng Bộ 5.495-499). Như vậy, sáu căn đôi khi được đề cập, nhưng tại sao trong Suttanta, các căn không được nói chung như các uẩn, v.v., mà lại được nói trong A-tì-đàm? Do đó, ngài nói "tattha suttante" (ở đó, trong Suttanta), v.v.
Nissaraṇūpāyādibhāvatoti ettha lokuttaresu maggapariyāpannāni nissaraṇaṃ, itarāni nissaraṇaphalaṃ, vivaṭṭasannissitena nibbattitāni saddhindriyādīni nissaraṇūpāyo, itaresu kānici pavattibhūtāni, kānici pavattiupāyoti veditabbāni.
‘Khīṇāsavassa bhāvabhūto’ means a dhamma belonging to an Arahant (khīṇāsava), like the six-factored equanimity.
Nissaraṇūpāyādibhāvato (do là phương tiện giải thoát, v.v.): ở đây, những gì thuộc về đạo siêu thế là sự giải thoát (nissaraṇaṃ), những cái khác là quả của sự giải thoát; tín căn, v.v., được phát sinh cùng với sự thoát ly khỏi luân hồi là phương tiện giải thoát (nissaraṇūpāyo); trong những cái khác, một số là sự vận hành, một số là phương tiện của sự vận hành, cần phải hiểu như vậy.
Yadipi purisindriyānantaraṃ jīvitindriyaṃ rūpakaṇḍepi (dha. sa. 584) desitaṃ, taṃ pana rūpajīvitindriyaṃ, na ca tattha manindriyaṃ vatvā itthipurisindriyāni vuttāni.
Although the life faculty is taught after the masculine faculty even in the section on form (Dhs. 584), that is the material life-faculty, and there, the feminine and masculine faculties are mentioned without stating the mind-faculty.
Mặc dù sinh mạng căn đã được thuyết giảng sau nam căn trong phần sắc (Dhammasaṅgaṇī 584), nhưng đó là sắc sinh mạng căn, và ở đó ý căn không được nói đến rồi nữ căn và nam căn được nói đến.
Idha pana aṭṭhakathāyaṃ indriyānukkamo vutto sabbākārena yamakadesanāya saṃsandatīti dassento āha ‘‘so indriyayamakadesanāya sametī’’ti.
However, here in the commentary, the sequence of faculties is stated to correspond in all respects with the teaching of the Yamaka on faculties, thus he says: " It accords with the teaching of the Yamaka on faculties".
Ở đây, trong Chú giải, thứ tự của các căn được nói đến phù hợp với sự thuyết giảng Yamaka (song đối) về mọi mặt, do đó, ngài nói "so indriyayamakadesanāya sametī" (nó phù hợp với sự thuyết giảng Yamaka về các căn).
Purimapacchimānaṃ ajjhattikabāhirānanti cakkhādīnaṃ purimānaṃ ajjhattikānaṃ, itthindriyādīnaṃ pacchimānaṃ bāhirānaṃ.
" Of the former and latter, internal and external" refers to the former internal ones like the eye, etc., and the latter external ones like the feminine faculty, etc.
Purimapacchimānaṃ ajjhattikabāhirānaṃ (của những cái trước và sau, nội và ngoại) là của các căn trước như nhãn, v.v., là nội, và của các căn sau như nữ căn, v.v., là ngoại.
Tesaṃ majjhe vuttaṃ ubhayesaṃ upakārakatādīpanatthanti adhippāyo.
The intention is to show that what is stated between them is for the purpose of clarifying their helpfulness to both.
Tesaṃ majjhe vuttaṃ (được nói ở giữa chúng) là ý nói để trình bày sự hỗ trợ cho cả hai.
Tena evampi desanantarānurodhena jīvitindriyassa anukkamaṃ vattuṃ vaṭṭatīti dasseti.
Thereby, it shows that even in this way, in accordance with other teachings, it is appropriate to state the sequence of the life-faculty.
Điều đó cho thấy rằng cũng có thể nói về thứ tự của sinh mạng căn theo sự phù hợp với các thuyết giảng khác.
Kāmañcettha evaṃ vuttaṃ, parato pana kiccavinicchaye idha pāḷiyaṃ āgataniyāmeneva manindriyānantaraṃ jīvitindriyassa, tadanantarañca itthipurisindriyānaṃ kiccavinicchayaṃ dassessati.
Although it is stated thus here, later in the determination of functions, it will explain the functions of the life-faculty after the mind-faculty, and then the feminine and masculine faculties, according to the order given in the Pāḷi here.
Mặc dù ở đây đã được nói như vậy, nhưng sau đó, trong việc quyết định chức năng, theo quy tắc đã được trình bày trong Pāḷi ở đây, sẽ trình bày việc quyết định chức năng của sinh mạng căn sau tâm căn, và sau đó là của nữ căn và nam căn.
Sabbaṃ taṃ dukkhaṃ saṅkhāradukkhabhāvena, yathārahaṃ vā dukkhadukkhatādibhāvena.
" All that is suffering" in the sense of saṅkhāra-dukkha (suffering due to formations), or in the sense of dukkha-dukkha (pain as suffering) etc., as appropriate.
Tất cả điều đó là khổ theo bản chất khổ của các hành, hoặc tùy theo trường hợp, theo bản chất khổ khổ v.v.
Duvidhattabhāvānupālakassāti rūpārūpavasena duvidhassa attabhāvassa anupālakassa.
" Of the maintainer of a twofold existence" means of the maintainer of an existence that is twofold, being material and immaterial.
Của người duy trì hai loại hữu thể là của người duy trì hai loại hữu thể theo cách thức sắc và vô sắc.
Rūpārūpavasena duvidhampi hi jīvitindriyaṃ idha gahitaṃ.
For here, the life-faculty, being twofold as material and immaterial, is encompassed.
Quả thật, sinh mạng căn được đề cập ở đây bao gồm cả hai loại theo cách thức sắc và vô sắc.
‘‘Pavattī’’ti etena sahajātadhammānaṃ pavattanarasena jīvitindriyena vedayitānaṃ pavattetabbataṃ dīpeti.
By " continuance", it explains that what is felt by the life-faculty, which has the function of causing co-arisen phenomena to continue, must be continued.
Với từ “sự vận hành”, nó chỉ ra rằng những gì được cảm thọ bởi sinh mạng căn có chức năng vận hành các pháp đồng sinh, thì cần phải được vận hành.
‘‘Bhāvanāmaggasampayutta’’nti iminā phalabhūtaṃ aññindriyaṃ nivatteti.
By " associated with the path of development", it excludes the aññindriya, which is a fruition.
Với câu “được tương ưng với đạo tu tập”, nó loại bỏ aññindriya (vô học tri căn) là quả.
Bhāvanāgahaṇañcettha sakkā avattuṃ.
And here, the mention of development could have been omitted.
Việc đề cập đến bhāvanā (tu tập) ở đây có thể không cần thiết.
‘‘Bhāvetabbattā’’ti vuttattā bhāvanābhāvo pākaṭova.
Since it is said " because it is to be developed", the nature of development is evident.
Vì đã nói “do cần phải tu tập”, nên sự hiện hữu của bhāvanā là hiển nhiên.
Dassanānantarāti samānajātibhūmikena abyavahitataṃ sandhāyāha, na anantarapaccayaṃ.
" Immediately after seeing" refers to being immediately proximate in terms of having the same nature and plane, not in terms of being an anantara-paccaya (contiguity condition).
Ngay sau sự thấy ở đây là nói đến sự không bị ngăn cách bởi các pháp đồng loại và đồng địa, chứ không phải là duyên vô gián.
Tassāti indriyapaccayabhāvassa.
" Of that" refers to the state of being an indriya-paccaya.
Của điều đó là của bản chất duyên căn.
Anaññasādhāraṇattāti aññehi anindriyehi asādhāraṇattā.
" Because it is unique" means because it is not common to other non-faculties.
Do không phải là điều chung cho người khác là do không phải là điều chung cho các pháp không phải là căn khác.
Evaṃ sāmatthiyato kiccavisesaṃ vavatthapetvā pakaraṇatopi taṃ dasseti ‘‘indriyakathāya ca pavattattā’’ti.
Having thus determined the specific function from its power, it also shows it from the context of the treatise, saying " and because it occurs in the chapter on faculties."
Như vậy, sau khi xác định chức năng đặc biệt từ năng lực, nó cũng chỉ ra điều đó từ bối cảnh của luận thư bằng cách nói “và do được trình bày trong phần về các căn”.
Aññesanti aññesaṃ indriyasabhāvānampi sahajātadhammānaṃ.
" Of others" refers to other co-arisen phenomena, even those which are faculties by nature.
Của những cái khác là của các pháp đồng sinh có bản chất là căn khác.
Yehi te indaṭṭhaṃ kārenti, tesaṃ vasavattāpanaṃ natthi, yathā manindriyassa pubbaṅgamasabhāvābhāvato sayañca te aññadatthu manindriyasseva vase vattanti.
Those by which they act as lords do not have the power to control them; just as the mind-faculty, lacking the nature of a forerunner, they themselves in fact act under the control of the mind-faculty.
Những pháp mà nhờ chúng chúng tạo ra ý nghĩa của sự thống trị, thì không có sự chi phối chúng, giống như tâm căn không có bản chất là đi trước, và chính chúng lại vận hành dưới sự chi phối của tâm căn.
Tenāha ‘‘taṃsampayuttānipi hī’’tiādi.
Therefore, he says, " For even those associated with it", and so on.
Vì thế, đã nói “chúng cũng tương ưng với điều đó” v.v.
Yadi evaṃ kathaṃ tesaṃ indaṭṭhoti?
If so, how do they have the nature of a lord?
Nếu vậy, làm sao chúng có ý nghĩa thống trị?
‘‘Sukhanādilakkhaṇe sampayuttānaṃ attākārānuvidhāpanamatta’’nti vuttovāyamattho.
This meaning has been stated as "merely causing the associated phenomena to conform to their own aspect in terms of having the characteristic of pleasure, etc."
Ý nghĩa này đã được nói là “chỉ là sự chi phối các pháp tương ưng theo hình thái của chúng, như là đặc tính của sự lạc v.v.”.
‘‘Cetasikattā’’ti iminā sampayuttadhammānaṃ cittassa padhānataṃ dasseti.
By " because it is mental", it indicates the pre-eminence of the mind among associated phenomena.
Với từ “là tâm sở”, nó chỉ ra sự chủ yếu của tâm đối với các pháp tương ưng.
Tato hi ‘‘cetasikā’’ti vuccanti.
For from it, they are called "mental concomitants."
Từ đó mà chúng được gọi là “tâm sở”.
Sabbatthāti vasavattāpanaṃ sahajātadhammānupālananti evaṃ yāva amatābhimukhabhāvapaccayatā ca sampayuttānanti taṃkiccaniddese.
" In all cases" refers to the determination of its function, such as bringing under control, maintaining co-arisen phenomena, and so on, up to being a condition for approaching the immortal.
Ở khắp mọi nơi là trong việc xác định chức năng đó, tức là sự chi phối, sự duy trì các pháp đồng sinh, và như vậy cho đến khi là duyên cho trạng thái hướng đến Niết Bàn và các pháp tương ưng.
‘‘Anuppādane, anupatthambhe ca satī’’ti padaṃ āharitvā sambandhitabbaṃ.
The phrase "when there is no production and no support" should be understood by being linked to it.
Cần phải lấy và liên kết từ “khi không có sự phát sinh và không có sự hỗ trợ”.
Na hi padattho sabbhāvaṃ byabhicaratīti janakupatthambhakattābhāvepīti vuttaṃ hoti.
For the meaning of a word does not contradict its true nature, meaning that it exists even without being a producer or supporter.
Quả thật, ý nghĩa của từ không làm sai lệch bản chất, vì vậy đã nói là “ngay cả khi không có bản chất là hỗ trợ phát sinh”.
Tappaccayānanti itthipurisanimittādipaccayānaṃ kammādīnaṃ.
" Of their conditions" refers to the conditions, such as kamma, etc., which are the causes of feminine and masculine signs, etc.
Của các duyên đó là của các duyên như tướng nữ, tướng nam, nghiệp v.v.
Tappavattane nimittabhāvoti itthinimittādiākārarūpanibbattane kāraṇabhāvo.
" Being a sign in their continuance" means being the cause for the manifestation of forms like the feminine sign, etc.
Trạng thái là tướng trong sự vận hành của chúng là trạng thái là nguyên nhân trong việc tạo ra các hình thái như tướng nữ v.v.
Svāyaṃ itthindriyādīnaṃ tattha atthibhāvoyevāti daṭṭhabbaṃ.
And this should be understood as the mere presence of the feminine faculty, etc., in that.
Điều này cần được hiểu là sự hiện hữu của nữ căn v.v. ở đó.
Yasmiñhi sati yaṃ hoti, asati ca na hoti, taṃ tassa kāraṇanti.
For that in the presence of which something arises, and in the absence of which it does not arise, is its cause.
Vì khi có cái gì thì cái đó hiện hữu, và khi không có thì không hiện hữu, thì cái đó là nguyên nhân của nó.
‘‘Nimittabhāvo anuvidhāna’’nti iminā anuvidhānasaddassa kammatthataṃ dasseti.
By " being a sign, conforming", he shows that the word " conforming" refers to action.
Với câu “trạng thái là tướng, sự tùy thuận”, nó chỉ ra ý nghĩa của từ tùy thuận là nghiệp.
Sukhadukkhabhāvappattā viyāti sayaṃ sukhadukkhasabhāvappattā viya, sukhantā dukkhantā ca viyāti attho.
" As if they had attained the state of pleasure and pain" means as if they themselves had attained the nature of pleasure and pain, that is, as if they were pleasant and painful.
Như thể đạt đến trạng thái lạc và khổ là như thể tự thân đạt đến bản chất lạc và khổ, có nghĩa là như thể là tận cùng của lạc và tận cùng của khổ.
Asantassa…pe… majjhattākārānupāpanaṃ aññāṇupekkhanādivasena veditabbaṃ.
" Leading the non-existent... to the state of equanimity" should be understood in terms of ignorance, equanimity, etc.
Việc duy trì trạng thái trung tính…v.v… của cái không hiện hữu cần được hiểu theo cách vô minh và xả v.v.
Samānajātiyanti akusalehi sukhadukkhehi akusalūpekkhāya, abyākatehi abyākatūpekkhāya, kusalasukhato kusalūpekkhāya.
" Of the same class" refers to akusala-upekkhā for akusala pleasure and pain, abyākata-upekkhā for abyākata, and kusala-upekkhā for kusala pleasure.
Đồng loại là với các khổ bất thiện là xả bất thiện, với các khổ vô ký là xả vô ký, với lạc thiện là xả thiện.
Tatthāpi bhūmivibhāgenāyamattho bhinditvā yojetabbo.
Even there, this meaning should be applied by distinguishing it according to the planes.
Ở đó, ý nghĩa này cũng cần được chia ra và kết hợp theo sự phân chia địa.
Taṃ sabbaṃ khandhavibhaṅge vuttaoḷārikasukhumavibhāgena dīpetabbaṃ.
All of that should be explained by the gross and subtle distinctions mentioned in the Khandhavibhaṅga.
Tất cả điều đó cần được chỉ ra theo sự phân chia thô và tế đã nói trong Khandhavibhaṅga.
Ādisaddenāti ‘‘kāmarāgabyāpādādī’’ti ettha vuttaādisaddena.
" By the word 'etc.'" refers to the word "etc." mentioned in "sensual passion, ill-will, etc."
Với từ “v.v.” là với từ “v.v.” được nói trong “kāmarāga, byāpāda v.v.”.
Saṃyojanasamucchindanatadupanissayatā eva sandhāya aññātāvindriyassa kiccantarāpasutatā vuttā, tassāpi uddhambhāgiyasaṃyojanapaṭippassaddhippahānakiccatā labbhateva.
Only by referring to the uprooting of fetters and being a proximate cause for that, is the non-engagement of the anaññātāvindriya in other functions stated, yet its function of calming and abandoning the higher fetters is still obtainable.
Chỉ dựa vào việc đoạn trừ các kiết sử và là nơi nương tựa cho sự đoạn trừ đó, mà chức năng khác của vô học tri căn đã được nói đến, và chức năng làm lắng dịu và đoạn trừ các kiết sử thượng phần cũng được đạt được.
Abyāpībhāvato vā aññātāvindriyassa paṭippassaddhippahānakiccaṃ na vattabbaṃ, tato aññindriyassāpi taṃ aṭṭhakathāyaṃ anuddhaṭaṃ.
Or, because the anaññātāvindriya is not all-pervading, the function of calming and abandoning should not be stated for it; hence, even for the aññindriya, it is not extracted in the commentary.
Hoặc do không lan tỏa, chức năng làm lắng dịu và đoạn trừ của vô học tri căn không nên được nói đến, vì vậy ngay cả đối với aññindriya (vô học tri căn), điều đó cũng không được đề cập trong Chú giải.
Maggānantarañhi phalaṃ ‘‘tāya saddhāya avūpasantāyā’’tiādivacanato (dha. sa. aṭṭha. 505) kilesānaṃ paṭippassambhanavasena pavattati, na itaraṃ.
For a fruition, immediately after the path, operates by way of calming defilements, as stated in the words " with that faith not yet subsided" (Dhs.A. 505), but not otherwise.
Quả thật, quả sau đạo vận hành theo cách làm lắng dịu các phiền não, từ những lời như “với niềm tin đó chưa được làm lắng dịu” v.v., chứ không phải điều khác.
Aññathā ariyā sabbakālaṃ appaṭippassaddhakilesadarathā siyuṃ.
Otherwise, the Noble Ones would always be afflicted by defilements that are not calmed.
Nếu không, các bậc Thánh sẽ luôn có phiền não chưa được làm lắng dịu.
Itarassa pana nicchandarāgesu sattavohāro viya ruḷhivasena paṭippassaddhikiccatā veditabbā.
However, the function of calming for the other should be understood conventionally, like the term "beings" for those without craving.
Tuy nhiên, đối với điều khác, chức năng làm lắng dịu cần được hiểu theo cách thông thường, giống như cách gọi chúng sinh là “những kẻ không có dục tham” vậy.
Etthāha – kasmā pana ettakāneva indriyāni vuttāni, etāni eva ca vuttānīti?
Here it is said: Why are only these faculties mentioned, and only these particular ones?
Ở đây có người hỏi: Tại sao chỉ có bấy nhiêu căn được nói đến, và chỉ những căn này được nói đến?
Ādhipaccatthasambhavatoti ce.
If it is due to the possibility of the sense of dominance.
Nếu nói là do có ý nghĩa thống trị?
Ādhipaccaṃ nāma issariyanti vuttametaṃ.
It has been stated that dominance is sovereignty.
Điều này đã được nói rằng sự thống trị có nghĩa là quyền uy.
Tayidaṃ ādhipaccaṃ attano kicce balavanti aññesampi sabhāvadhammānaṃ labbhateva.
This dominance, being strong in its own function, is indeed obtainable even for other natural phenomena.
Sự thống trị này, tức là mạnh mẽ trong chức năng của mình, cũng được đạt được bởi các pháp tự tánh khác.
Paccayādhīnavuttikā hi paccayuppannā.
For conditioned phenomena exist dependent on conditions.
Quả thật, các pháp do duyên sinh ra thì vận hành tùy thuộc vào duyên.
Tasmā te tehi anuvattīyanti, te ca te anuvattantīti?
Therefore, they are governed by those, and those govern them?
Vì vậy, chúng được những cái đó tùy thuận, và chúng cũng tùy thuận những cái đó?
Saccametaṃ, tathāpi atthi tesaṃ viseso.
This is true; nevertheless, there is a distinction among them.
Điều này là đúng, tuy nhiên, chúng có một sự khác biệt.
Svāyaṃ viseso ‘‘cakkhuviññāṇādippavattiyañhi cakkhādīnaṃ siddhamādhipacca’’ntiādinā (vibha. aṭṭha. 219) aṭṭhakathāyaṃ dassitoyeva.
This distinction has already been shown in the commentary, saying " For the dominance of the eye, etc., in the arising of eye-consciousness, etc., is established" (Vibh.A. 219), and so on.
Sự khác biệt này đã được chỉ ra trong Chú giải bằng cách nói “quả thật, sự thống trị của nhãn căn v.v. trong sự vận hành của nhãn thức v.v. đã được thiết lập” v.v.
Apica khandhapañcake yāyaṃ sattapaññatti, tassā visesanissayo cha ajjhattikāni āyatanānīti tāni tāva ādhipaccatthaṃ upādāya ‘‘cakkhundriyaṃ…pe… manindriya’’ntiādito vuttāni.
Furthermore, among the five aggregates, the designation of a being (satta-paññatti) has its specific basis in the six internal sense bases. Therefore, these are mentioned first, starting with " the eye faculty... the mind faculty", etc., by taking the sense of dominance.
Hơn nữa, trong năm uẩn, cái được gọi là chúng sinh, nơi nương tựa đặc biệt của nó là sáu nội xứ, vì vậy, dựa trên ý nghĩa thống trị, chúng được nói đến từ “nhãn căn…v.v… tâm căn” v.v.
Tāni pana yena dhammena pavattanti, ayaṃ so dhammo tesaṃ ṭhitihetūti dassanatthaṃ jīvitaṃ.
But to show that the phenomenon by which these things proceed is the cause of their continuance, 'life' is stated.
Tuy nhiên, để chỉ ra rằng pháp mà nhờ đó chúng vận hành, pháp đó là nguyên nhân duy trì của chúng, nên sinh mạng căn được nói đến.
Tayime indriyapaṭibaddhā dhammā imesaṃ vasena ‘‘itthī, puriso’’ti voharīyantīti dassanatthaṃ bhāvadvayaṃ.
To show that these three phenomena, connected with faculties, are referred to as "female" and "male" by means of these, the two bhāvas (sexes) are mentioned.
Và để chỉ ra rằng các pháp liên quan đến các căn này được gọi là “nữ, nam” theo chúng, nên hai loại hữu thể (nữ căn, nam căn) được nói đến.
Svāyaṃ sattasaññito dhammapuñjo pabandhavasena pavattamāno imāhi vedanāhi saṃkilissatīti dassanatthaṃ vedanāpañcakaṃ.
To show that this aggregate of phenomena, conceived as a being, continuing in a series, is defiled by these feelings, the five feelings are mentioned.
Và để chỉ ra rằng khối pháp được gọi là chúng sinh này, khi vận hành liên tục, bị ô nhiễm bởi những cảm thọ này, nên năm thọ căn được nói đến.
Tato visuddhatthikānaṃ vodānasambhāradassanatthaṃ saddhādipañcakaṃ.
Then, to show the requisites for purification to those aspiring for purity, the group of five beginning with faith is mentioned.
Sau đó, để chỉ ra các phương tiện thanh tịnh cho những ai mong cầu sự thanh tịnh, nên năm tín căn v.v. được nói đến.
Tato vodānasambhārā imehi visujjhanti, visuddhippattā, niṭṭhitakiccā ca hontīti dassanatthaṃ ante anaññātaññassāmītindriyādīni tīṇi vuttāni.
Then, to show that the requisites for purification are purified by these, attain purity, and accomplish their task, the three faculties beginning with anaññātaññassāmītindriya are mentioned at the end.
Sau đó, để chỉ ra rằng các phương tiện thanh tịnh này được thanh tịnh nhờ chúng, đạt được sự thanh tịnh, và hoàn thành chức năng, nên ba căn cuối cùng là vô học tri căn v.v. được nói đến.
Sabbattha ‘‘ādhipaccatthaṃ upādāyā’’ti padaṃ yojetabbaṃ.
Everywhere the phrase "for the purpose of dominance" should be applied.
Từ “dựa trên ý nghĩa thống trị” cần được kết hợp ở khắp mọi nơi.
Ettāvatā adhippetatthasiddhīti aññesaṃ aggahaṇaṃ.
Since the intended meaning is achieved thus far, others are not included.
Với bấy nhiêu, ý nghĩa mong muốn đã được thành tựu, nên những cái khác không được đề cập.
Atha vā pavattinivattīnaṃ nissayādidassanatthampi etāni eva vuttāni.
Alternatively, these very same are stated to show the basis of progression and cessation.
Hoặc là, để chỉ ra nơi nương tựa v.v. của sự vận hành và sự chấm dứt, chỉ những căn này được nói đến.
Pavattiyā hi visesato mūlanissayabhūtāni cha ajjhattikāni āyatanāni.
For the six internal sense bases are the fundamental basis for progression in particular.
Quả thật, sáu nội xứ là nơi nương tựa gốc đặc biệt của sự vận hành.
Yathāha ‘‘chasu loko samuppanno’’tiādi (su. ni. 171).
As it is said, "The world arises in six ways," and so on.
Như đã nói “thế gian phát sinh từ sáu” v.v.
Tassā uppatti itthipurisindriyehi.
Its arising is through the female and male faculties.
Sự phát sinh của nó là do nữ căn và nam căn.
Visabhāgavatthusarāganimittā hi yebhuyyena sattakāyassa abhinibbatti.
For the birth of the aggregate of beings is mostly due to the distinguishing marks of disparate objects and attachment.
Quả thật, sự tái sinh của chúng sinh phần lớn là do các tướng ái dục của các đối tượng khác biệt.
Vuttañhetaṃ ‘‘tiṇṇaṃ kho pana, mahārāja, sannipātā gabbhassāvakkanti hoti, idha mātāpitaro ca sannipatitā honti, mātā ca utunī hoti, gabbho ca paccupaṭṭhito hotī’’ti (ma. ni. 1.408; 2.411; mi. pa. 4.1.6).
Indeed, it has been said, "O great king, the descent of the embryo takes place through the conjunction of three things: when the mother and father are united, when the mother is in season, and when the gandhabba is present."
Điều này đã được nói: “Này Đại vương, có sự nhập thai khi ba điều kiện hội đủ: cha mẹ hòa hợp, mẹ có kinh nguyệt, và hương ấm hiện hữu” .
Avaṭṭhānaṃ jīvitindriyena tena anupāletabbato.
Continuance is by the life faculty, because it must be sustained by it.
Sự duy trì là do sinh mạng căn, vì nó cần được duy trì bởi sinh mạng căn.
Tenāha ‘‘āyu ṭhiti yapanā yāpanā’’tiādi.
Therefore, it is said, "Life is continuance, keeping alive, maintenance," and so on.
Do đó, có nói: “Tuổi thọ (āyu), sự an trú (ṭhiti), sự duy trì (yapanā), sự sinh tồn (yāpanā),” v.v.
Upabhogo vedanāhi.
Enjoyment is by feelings.
Sự thọ hưởng (upabhoga) là do các thọ (vedanā).
Vedanāvasena hi iṭṭhādisabbavisayupabhogo.
For the enjoyment of all objects, desirable and so on, is by way of feelings.
Quả thật, sự thọ hưởng tất cả các đối tượng như khả ái, v.v., là tùy theo thọ (vedanā).
Yathāha – ‘‘vedayati vedayatīti kho, bhikkhave, tasmā vedanāti vuccatī’’ti (saṃ. ni. 3.79).
As it is said, "Because it feels, bhikkhus, therefore it is called feeling."
Như đã nói: “Này các Tỳ-khưu, vì nó thọ hưởng, thọ hưởng, do đó nó được gọi là thọ (vedanā).”
Evaṃ pavattiyā nissayasamuppādaṭṭhitisambhogadassanatthaṃ cakkhundriyaṃ yāva upekkhindriyanti cuddasindriyāni desitāni.
Thus, to show the basis, arising, continuance, and enjoyment of progression, the fourteen faculties, from the eye faculty up to the equanimity faculty, are taught.
Như vậy, để chỉ rõ sự nương tựa, sự sinh khởi, sự an trú và sự thọ hưởng của sự vận hành (pavatti), mười bốn căn (indriya) đã được thuyết giảng, từ nhãn căn (cakkhundriya) cho đến xả căn (upekkhindriya).
Yathā cetāni pavattiyā, evaṃ itarāni nivattiyā.
Just as these are for progression, so the others are for cessation.
Cũng như các căn này thuộc về sự vận hành (pavatti), thì các căn khác thuộc về sự chấm dứt (nivatti).
Vivaṭṭasannissitena hi nibbattitāni saddhādīni pañca indriyāni nivattiyā nissayo.
For the five faculties, beginning with faith, which are produced in dependence on the process of cessation (vivaṭṭa), are the basis for cessation.
Quả thật, năm căn như tín (saddhā), v.v., được phát sinh dựa trên sự thoát ly (vivaṭṭa) là sự nương tựa cho sự chấm dứt (nivatti).
Uppādo anaññātaññassāmītindriyena tassa paṭhamaṃ uppajjanato.
Arising is by the anaññātaññassāmītindriya, because it arises first.
Sự sinh khởi (uppāda) là do căn ‘Ta sẽ biết điều chưa biết’ (anaññātaññassāmītindriya), vì nó sinh khởi trước tiên.
Avaṭṭhānaṃ aññindriyena.
Continuance is by the aññindriya.
Sự an trú (avaṭṭhāna) là do căn ‘đã biết’ (aññindriya).
Upabhogo aññātāvindriyena aggaphalasamupabhogato.
Enjoyment is by the aññātāvindriya, because it enjoys the highest fruit.
Sự thọ hưởng (upabhoga) là do căn ‘vị đã biết’ (aññātāvindriya) vì sự thọ hưởng quả tối thượng.
Evampi etāni eva indriyāni desitāni.
Even so, these very faculties are taught.
Như vậy, các căn này đã được thuyết giảng.
Ettāvatā yathādhippetatthasiddhito aññesaṃ aggahaṇaṃ.
Since the intended meaning is achieved thus far, others are not included.
Đến đây, vì đã đạt được ý nghĩa mong muốn, nên không nắm giữ các điều khác.
Etenāpi nesaṃ desanānukkamopi saṃvaṇṇito veditabbo.
By this, their order of teaching should also be understood as explained.
Do đó, cần phải hiểu rằng trình tự thuyết giảng của chúng cũng đã được giải thích.
220. Kusalākusalavīriyādīnīti ettha ādi-saddena kusalasamādhiādīnaṃ, abyākatavīriyādīnañca saṅgaho daṭṭhabbo.
220. In " skilful and unskilful effort, etc." the word " etc." should be understood to include skilful concentration, etc., and indeterminate effort, etc.
220. Trong cụm từ các tinh tấn (vīriya) thiện và bất thiện, v.v. (kusalākusalavīriyādīni), cần phải hiểu rằng từ v.v. (ādi) bao gồm cả các định (samādhi) thiện, v.v., và các tinh tấn (vīriya) vô ký, v.v.
Paccayādīti ādi-saddena desārammaṇādayo gahitā, yathāvuttavīriyādīni, cakkhādīni ca saṅgaṇhāti.
In " condition, etc." the word " etc." includes regions (desa), objects (ārammaṇa), etc., the aforementioned efforts, etc., and the eye, etc.
Trong cụm từ nhân duyên (paccaya), v.v. (paccayādi), từ v.v. (ādi) bao gồm các cảnh giới (desa), đối tượng (ārammaṇa), v.v., các tinh tấn (vīriya) đã nói ở trên, v.v., và các nhãn căn (cakkhu), v.v.
Iccevaṃ sabbasaṅgāhikāni vīriyindriyādipadāni, cakkhundriyādipadāni ca.
Thus, the terms vīriyindriya, etc., and cakkhundriya, etc., are all-inclusive.
Cứ như vậy, các từ như tinh tấn căn (vīriyindriya), v.v., và nhãn căn (cakkhundriya), v.v., là những từ bao gồm tất cả.
Tenāti ‘‘evaṃ santepī’’tiādinā bhūmivibhāgakathanena.
" By that" means by the explanation of the planes of existence, beginning with "even when this is so."
Do đó (tena) là do sự trình bày về sự phân chia các địa (bhūmi) bằng cách nói “dù là như vậy,” v.v.
Tannivattanenāti sabbesaṃ sabbabhūmikattanivattanena.
" By its elimination" means by the elimination of all its qualities in all planes.
Do sự chấm dứt chúng (tannivattanena) là do sự chấm dứt tất cả chúng trong tất cả các địa (bhūmi).
Avijjamānasaṅgāhakattanti tassaṃ tassaṃ bhūmiyaṃ anupalabbhamānassa indriyassa saṅgāhakatā.
" Inclusiveness of the non-existent" is the inclusiveness of a faculty that is not found in that particular plane.
Tính chất bao gồm những gì không tồn tại (avijjamānasaṅgāhakattaṃ) là tính chất bao gồm các căn không được tìm thấy trong địa (bhūmi) tương ứng.
Idha imasmiṃ ‘‘sattindriyā anārammaṇā’’ti evaṃ ekantānārammaṇatte vuccamāne na ābhaṭṭhaṃ jīvitindriyaṃ na bhāsitaṃ.
Here, when it is stated that "seven faculties are without object" (anārammaṇā), the life faculty (jīvitindriya) is not brought forward (not mentioned) as being entirely without object.
Ở đây, khi nói rằng “bảy căn là vô đối tượng (anārammaṇa),” tức là khi nói về tính chất hoàn toàn vô đối tượng, thì sinh mạng căn (jīvitindriya) không được đề cập (na ābhaṭṭhaṃ), không được nói đến.
Ṭīkāyaṃ pana anābhaṭṭhanti katasamāsaṃ katvā vuttaṃ.
In the Tīkā, however, it is stated as anābhaṭṭhaṃ, forming a compound.
Tuy nhiên, trong bản Chú giải phụ (ṭīkā), từ anābhaṭṭhaṃ được nói đến sau khi đã kết hợp thành một hợp từ (samāsa).
Rūpadhammesu saṅgahitatanti ‘‘rūpa’’nti gaṇitataṃ.
" Included among rūpa phenomena" means counted as "matter" (rūpa).
Được bao gồm trong các pháp sắc (rūpadhammesu saṅgahitataṃ) có nghĩa là được tính là “sắc” (rūpa).
Arūpakoṭṭhāsena arūpabhāvena siyāpakkhe saṅgahitaṃ.
" In the category of arūpa" means included as a siyāpakkha (a possible category) by way of its non-material nature.
Trong phần vô sắc (arūpakoṭṭhāsena), nó được bao gồm trong trường hợp có thể là vô sắc.
Tassa parittārammaṇāditā atthīti.
Because it has the characteristic of having a limited object, etc.
Vì nó có tính chất đối tượng nhỏ, v.v.
Yasmā pana rūpārūpamissakasseva vasena siyāpakkhasaṅgaho yutto, na ekadesassa, tasmā ekadesassa taṃ anicchanto āha ‘‘adhippāyo’’ti.
But since the inclusion in siyāpakkha is rightly by way of a mixture of rūpa and arūpa, not a partial aspect, he, not desiring that partial aspect, says " intention."
Tuy nhiên, vì sự bao gồm trong trường hợp có thể là chỉ hợp lý đối với sự pha trộn giữa sắc và vô sắc, chứ không phải một phần duy nhất, do đó, không muốn điều đó cho một phần duy nhất, nên đã nói “ý định (adhippāyo)”.
Idāni tamatthaṃ pakāsetuṃ ‘‘arūpakoṭṭhāsena panā’’tiādi vuttaṃ.
Now, to clarify that meaning, "But in the category of arūpa, etc." is stated.
Bây giờ, để làm sáng tỏ ý nghĩa đó, đã nói “tuy nhiên, trong phần vô sắc (arūpakoṭṭhāsena panā),” v.v.
Navattabbatāti parittārammaṇādibhāvena navattabbatā.
" Unstatability" means unstatability by way of having a limited object, etc.
Không thể nói (navattabbatā) là không thể nói theo tính chất đối tượng nhỏ, v.v.
Kathaṃ pana rūpakoṭṭhāsenassānārammaṇassa navattabbatāti codanaṃ sandhāyāha ‘‘na hi anārammaṇa’’ntiādi.
He raises a question, saying, "How can there be unstatability of the anārammaṇa in the category of rūpa?" and replies, " For it is not without object," and so on.
Để giải quyết câu hỏi làm thế nào mà một điều vô đối tượng trong phần sắc lại không thể nói được, đã nói “thật vậy, vô đối tượng (na hi anārammaṇa),” v.v.
‘‘Avijjamānārammaṇānārammaṇesū’’ti iminā ‘‘anārammaṇā’’ti bāhiratthasamāso ayanti dasseti.
By " among those without existing objects, the objectless," he shows that "without object" is an external-meaning compound (bāhirattha-samāsa).
Bằng cụm từ “trong những điều có đối tượng không tồn tại (avijjamānārammaṇānārammaṇesu),” điều này chỉ ra rằng “anārammaṇā” là một hợp từ (samāsa) với ý nghĩa bên ngoài.
Navattabbesūti sārammaṇabhāvena navattabbesu.
" Among the unstatable" means among those unstatable by way of being with object.
Trong những điều không thể nói (navattabbesu) là trong những điều không thể nói theo tính chất có đối tượng (sārammaṇa).
Anārammaṇattāti ārammaṇarahitattā.
" Due to being without object" means due to being devoid of object.
Vì vô đối tượng (anārammaṇattā) là vì không có đối tượng.
‘‘Navindriyā siyā parittārammaṇā, siyā mahaggatārammaṇā, siyā appamāṇārammaṇā, siyā na vattabbā ‘parittārammaṇā’tipi ‘mahaggatārammaṇā’tipi ‘appamāṇārammaṇā’tipī’’tiādīsu (vibha. 223) viya na sārammaṇasseva navattabbataṃ dasseti.
He does not show that unstatability applies only to what has an object, as in "Nine faculties may have limited objects, may have sublime objects, may have immeasurable objects, may be unstatable as 'having limited objects,' or 'having sublime objects,' or 'having immeasurable objects'," and so on.
Nó không chỉ ra rằng chỉ có những điều có đối tượng mới không thể nói được, như trong trường hợp “chín căn có thể là đối tượng nhỏ, có thể là đối tượng lớn, có thể là đối tượng vô lượng, có thể không thể nói là ‘đối tượng nhỏ’ hay ‘đối tượng lớn’ hay ‘đối tượng vô lượng’,” v.v.
Yathā ca na sārammaṇasseva navattabbatāpariyāyo, atha kho anārammaṇassāpīti sārammaṇe niyamābhāvo.
And just as "unstatability" is not merely a synonym for "having an object," but also for "being without an object," there is no fixed rule for "having an object."
Và cũng như không phải chỉ có những điều có đối tượng mới là không thể nói được, mà những điều vô đối tượng cũng vậy, điều đó cho thấy không có quy tắc cố định đối với những điều có đối tượng.
Evaṃ navattabbaṃ sārammaṇamevāti ayampi niyamo natthīti dassento ‘‘navattabbassa vā sārammaṇata’’nti āha.
Thus, showing that there is no fixed rule that what is unstatable must have an object, he says, " or the having-an-object of the unstatable."
Như vậy, để chỉ ra rằng cũng không có quy tắc cố định rằng điều không thể nói được luôn là điều có đối tượng, đã nói “hoặc tính chất có đối tượng của điều không thể nói (navattabbassa vā sārammaṇata)”.
Tassa na dassetīti sambandho.
The connection is "does not show that."
Điều này liên quan đến “không chỉ ra.”
‘‘Na hī’’tiādinā tamevatthaṃ vivarati.
He clarifies that very meaning with " for it is not," and so on.
Bằng cụm từ “thật vậy (na hī),” v.v., ý nghĩa đó được giải thích rõ hơn.
Tattha rūpanibbānānaṃ sukhādisampayuttabhāvena navattabbatā, na parittārammaṇādibhāvenāti codanaṃ manasi katvā āha ‘‘athāpī’’tiādi.
Considering the objection that rūpa and Nibbāna are unstatable by way of being associated with pleasure, etc., not by way of having limited objects, etc., he says " or again," and so on.
Ở đây, sau khi suy nghĩ về câu hỏi rằng sắc và Nibbāna không thể nói được theo tính chất có liên hệ với lạc, v.v., chứ không phải theo tính chất đối tượng nhỏ, v.v., đã nói “hoặc là (athāpī),” v.v.
Tattha athāpi vattatīti sambandho.
There, the connection is "or again, it occurs."
Ở đây, có sự liên hệ với “hoặc là tồn tại (athāpi vattatī).”
Siyā anārammaṇantipi vattabbaṃ siyāti anārammaṇaṃ dhammāyatanaṃ sārammaṇehi visuṃ katvā evaṃ vattabbaṃ siyā.
" It might be said that it is without object" means that the objectless dhammāyatana might thus be spoken of separately from those with objects.
Có thể nói là vô đối tượng (siyā anārammaṇantipi vattabbaṃ siyā) có nghĩa là pháp xứ (dhammāyatana) vô đối tượng có thể được nói như vậy sau khi tách biệt khỏi những điều có đối tượng.
Navattabba-saddo yadi sārammaṇesveva vatteyya, na cevaṃ vuttaṃ, avacane ca aññaṃ kāraṇaṃ natthīti dassento āha ‘‘na hi pañhapucchake sāvasesā desanā atthī’’ti.
If the word "navattabba" (unstatable) only applied to those with objects, it would not have been stated thus, and there would be no other reason for not stating it; so, he says, " for there is no incomplete teaching in the question and answer section."
Nếu từ không thể nói (navattabba) chỉ áp dụng cho những điều có đối tượng, thì điều này sẽ không được nói, và vì không có lý do nào khác cho sự không nói, nên đã nói “thật vậy, trong phần vấn đáp không có sự thuyết giảng còn sót lại (na hi pañhapucchake sāvasesā desanā atthī)”.
Tasmā navattabba-saddo anārammaṇesupi vattatevāti adhippāyo.
Therefore, the word "navattabba" certainly applies to those without objects as well; this is the intention.
Do đó, ý định là từ không thể nói (navattabba) cũng áp dụng cho những điều vô đối tượng.
Yāpi ‘‘aṭṭhindriyā siyā ajjhattārammaṇā’’ti ajjhattārammaṇādibhāvena navattabbatā vuttā, sā jīvitindriyassa ākiñcaññāyatanakāle paṭhamāruppaviññāṇābhāvamattārammaṇataṃ sandhāya vuttā, na sārammaṇasseva navattabbatādassanatthaṃ, nāpi anārammaṇassa parittārammaṇādibhāvena navattabbatābhāvadassanatthanti dassento ‘‘aṭṭhindriyā siyā ajjhattārammaṇāti ettha cā’’tiādimāha.
He states " and here, 'eight faculties may have internal objects'," etc., to show that the unstatability by way of having internal objects, etc., mentioned in "eight faculties may have internal objects," is stated with reference to the jīvitindriya's having only the first arūpavijñāṇa as object during the ākiñcaññāyatana state, not to show that unstatability applies only to that which has an object, nor to show that what is without object does not have unstatability by way of having limited objects, etc.
Và sự không thể nói theo tính chất đối tượng nội tại, v.v., đã được nói trong “tám căn có thể là đối tượng nội tại,” v.v., điều đó đã được nói đến để chỉ sự vô đối tượng của sinh mạng căn (jīvitindriya) trong thời kỳ A-kiên-chân-xứ (ākiñcaññāyatana) chỉ là không có thức sơ khởi của các cõi vô sắc (aruppa-viññāṇa), chứ không phải để chỉ ra rằng chỉ có những điều có đối tượng mới không thể nói được, cũng không phải để chỉ ra rằng điều vô đối tượng không thể nói được theo tính chất đối tượng nhỏ, v.v., và để chỉ ra điều đó, đã nói “và trong ‘tám căn có thể là đối tượng nội tại’ (aṭṭhindriyā siyā ajjhattārammaṇāti ettha cā),” v.v.
Tattha siyā ajjhattārammaṇātīti iti-saddo ādiattho.
There, the word " iti" in " may have internal objects" has the meaning of "etc."
Ở đây, từ “iti” trong “siyā ajjhattārammaṇātī” mang ý nghĩa “v.v.”
Tena avasiṭṭhapāḷisaṅgaṇhanena ‘‘siyā na vattabbā ‘ajjhattārammaṇā’tipi ‘bahiddhārammaṇā’tipi ‘ajjhattabahiddhārammaṇā’tipī’’ti imāya pāḷiyā vuttamatthaṃ jīvitindriyassa dassento ‘‘jīvitindriyassa…pe… navattabbatā veditabbā’’ti āha, taṃ vuttatthameva.
By that collection of the remaining Pali, showing the meaning stated in this Pali passage, "it should not be said 'internal object' or 'external object' or 'internal and external object'," regarding the life faculty, he said: "regarding the life faculty... not to be said, should be understood." That meaning has already been explained.
Bằng cách bao gồm phần còn lại của bản Pāḷi, đã nói “cần phải hiểu sự không thể nói của sinh mạng căn (jīvitindriyassa…pe… navattabbatā veditabbā)” để chỉ ra ý nghĩa đã được nói trong bản Pāḷi này: “có thể không thể nói là ‘đối tượng nội tại’ hay ‘đối tượng ngoại tại’ hay ‘đối tượng nội tại và ngoại tại’,” điều đó đã được nói đến.