Apadānapāḷi-2

4523

7. Mahākoṭṭhikattheraapadānaṃ

7. The A padāna of Elder Mahākoṭṭhika

7. Apādana của Trưởng lão Mahākoṭṭhika

4524

221.

4525

‘‘Padumuttaro nāma jino, sabbalokavidū muni;

“The Buddha named Padumuttara, the Sage who knows all worlds, the Seer,

Đức Toàn Giác tên là Padumuttara, bậc Thánh nhân biết tất cả thế gian;

4526

Ito satasahassamhi, kappe uppajji cakkhumā.

arose a hundred thousand aeons ago from this one.

Một trăm ngàn kiếp từ đây về trước, Đức Giác Ngộ đã xuất hiện.

4527

222.

4528

‘‘Ovādako viññāpako, tārako sabbapāṇinaṃ;

“The instructor, the enlightener, the savior of all beings;

Bậc giáo huấn, bậc khai thị, bậc cứu vớt tất cả chúng sanh;

4529

Desanākusalo buddho, tāresi janataṃ bahuṃ.

The Buddha, skilled in teaching, saved many people.

Đức Phật khéo léo trong thuyết giảng, đã cứu độ vô số chúng sanh.

4530

223.

4531

‘‘Anukampako kāruṇiko, hitesī sabbapāṇinaṃ;

“Compassionate, merciful, seeking the welfare of all beings;

Bậc bi mẫn, đầy lòng từ bi, vì lợi ích của tất cả chúng sanh;

4532

Sampatte titthiye sabbe, pañcasīle patiṭṭhapi.

He established all the heretics who came to him in the five precepts.

Tất cả các ngoại đạo đến gần, Ngài đều an lập họ vào ngũ giới.

4533

224.

4534

‘‘Evaṃ nirākulaṃ āsi, suññataṃ titthiyehi ca;

“Thus it was undisturbed, empty of heretics;

Như vậy, nơi ấy trở nên không hỗn loạn, trống rỗng không có ngoại đạo;

4535

Vicittaṃ arahantehi, vasībhūtehi tādibhi.

Adorned with Arahants, those masters, those steadfast ones.

Được trang hoàng bởi các vị A-la-hán, những bậc đã thành tựu oai lực, những bậc như vậy.

4536

225.

4537

‘‘Ratanānaṭṭhapaññāsaṃ, uggato so mahāmuni;

“That great sage was fifty-eight cubits tall;

Vị Đại Thánh ấy cao năm mươi tám tầm;

4538

Kañcanagghiyasaṅkāso, bāttiṃsavaralakkhaṇo.

Resembling a golden shrine, endowed with the thirty-two excellent marks.

Như một bảo tháp vàng, có ba mươi hai tướng tốt của bậc đại nhân.

4539

226.

4540

‘‘Vassasatasahassāni, āyu vijjati tāvade;

“His life span was then a hundred thousand years;

Tuổi thọ của Ngài là một trăm ngàn năm;

4541

Tāvatā tiṭṭhamāno so, tāresi janataṃ bahuṃ.

Remaining for that long, he saved many people.

Trong suốt thời gian ấy, Ngài đã cứu độ vô số chúng sanh.

4542

227.

4543

‘‘Tadāhaṃ haṃsavatiyaṃ, brāhmaṇo vedapāragū;

“At that time, I was a brahmin in Haṃsavatī, skilled in the Vedas;

Khi đó tôi là một Bà-la-môn thông suốt kinh Veda ở Haṃsavatī;

4544

Upecca sabbalokaggaṃ^* , assosiṃ dhammadesanaṃ.

Approaching the Foremost of all worlds, I heard the Dhamma discourse.

Tôi đã đến gần bậc tối thượng của tất cả thế gian, và nghe pháp thoại.

4545

228.

4546

‘‘Tadā so sāvakaṃ vīro, pabhinnamatigocaraṃ;

“At that time, that hero placed a disciple

Khi đó, vị Anh Hùng ấy đã thấy một đệ tử, người có trí tuệ phân tích sâu sắc;

4547

Atthe dhamme nirutte ca, paṭibhāne ca kovidaṃ.

who had attained the sphere of analytical knowledge, skilled in meaning, Dhamma, language, and spontaneous exposition,

Người thông thạo về ý nghĩa (attha), Pháp (dhamma), ngôn ngữ (nirutti) và biện tài (paṭibhāna).

4548

229.

4549

‘‘Ṭhapesi etadaggamhi, taṃ sutvā mudito ahaṃ;

in the foremost position. Hearing that, I was delighted;

Ngài đã đặt vị ấy vào hàng tối thượng (etadagga), nghe vậy tôi vui mừng;

4550

Sasāvakaṃ jinavaraṃ, sattāhaṃ bhojayiṃ tadā.

I then fed the supreme Buddha with his disciples for seven days.

Khi đó tôi đã cúng dường Đức Toàn Giác cùng với các đệ tử trong bảy ngày.

4551

230.

4552

‘‘Dussehacchādayitvāna, sasissaṃ buddhisāgaraṃ^* ;

“Having covered the ocean of wisdom, the Buddha with his disciples, with cloths;

Sau khi cúng dường y phục, tôi đã đắp y cho Đức Phật, biển cả trí tuệ, cùng với các đệ tử;

4553

Nipacca pādamūlamhi, taṃ ṭhānaṃ patthayiṃ ahaṃ.

Having prostrated at his feet, I aspired to that position.

Tôi đã phủ phục dưới chân Ngài, và cầu nguyện đạt được địa vị ấy.

4554

231.

4555

‘‘Tato avoca lokaggo, ‘passathetaṃ dijuttamaṃ;

“Then the Foremost of the world said, ‘Behold this excellent brahmin;

Khi đó bậc tối thượng của thế gian đã nói: “Hãy nhìn vị Bà-la-môn tối thượng này;

4556

Vinataṃ pādamūle me, kamalodarasappabhaṃ.

Bowing at my feet, radiant as the heart of a lotus.

Người đang cúi mình dưới chân ta, tỏa sáng như lòng hoa sen.

4557

232.

4558

‘‘‘Buddhaseṭṭhassa^* bhikkhussa, ṭhānaṃ patthayate ayaṃ;

“‘He aspires to the supreme position of a bhikkhu of the Buddha;

Vị này đang cầu nguyện địa vị của một Tỳ khưu tối thượng của Đức Phật;

4559

Tāya saddhāya cāgena, saddhammassavanena^* ca.

Through that faith, generosity, and hearing of the true Dhamma,

Do đức tin ấy, do sự bố thí, và do sự nghe Chánh Pháp.

4560

233.

4561

‘‘‘Sabbattha sukhito hutvā, saṃsaritvā bhavābhave;

“‘Having been happy everywhere, having wandered through existences;

Sau khi được an lạc ở khắp mọi nơi, luân hồi trong các cõi sinh tồn;

4562

Anāgatamhi addhāne, lacchase taṃ manorathaṃ.

In the future time, you shall obtain that wish.

Trong thời vị lai, ngươi sẽ đạt được ước nguyện ấy.

4563

234.

4564

‘‘‘Satasahassito kappe, okkākakulasambhavo;

“‘A hundred thousand aeons from now, born in the Okkāka clan;

‘Một trăm ngàn kiếp kể từ kiếp này, xuất thân từ dòng dõi Okkāka;

4565

Gotamo nāma gottena, satthā loke bhavissati.

A teacher named Gotama by clan, will arise in the world.

Một vị Đạo Sư tên Gotama, thuộc dòng họ Gotama, sẽ xuất hiện trên đời.

4566

235.

4567

‘‘‘Tassa dhammesu dāyādo, oraso dhammanimmito;

“‘A true heir in his Dhamma, born of the Dhamma, created by the Dhamma;

Người thừa tự pháp của Ngài, người con ruột do Pháp tạo thành;

4568

Koṭṭhiko nāma nāmena, hessati satthu sāvako’.

A disciple of the Teacher, named Koṭṭhika, will he be.’

Một đệ tử của Đạo Sư, tên là Koṭṭhika, sẽ xuất hiện.’

4569

236.

4570

‘‘Taṃ sutvā mudito hutvā, yāvajīvaṃ tadā jinaṃ;

“Hearing that, delighted, I then served the Buddha throughout my life;

Nghe lời ấy, ta hoan hỷ, suốt đời phụng sự đấng Chiến Thắng;

4571

Mettacitto paricariṃ, sato paññāsamāhito.

With a mind of loving-kindness, mindful, and endowed with wisdom.

Với tâm từ, chánh niệm và định tuệ.

4572

237.

4573

‘‘Tena kammavipākena, cetanāpaṇidhīhi ca;

“By the result of that action, and by my aspirations and intentions;

Do quả báo của nghiệp ấy, và do sự phát nguyện của tâm;

4574

Jahitvā mānusaṃ dehaṃ, tāvatiṃsamagacchahaṃ.

Having abandoned the human body, I went to Tāvatiṃsa.

Từ bỏ thân người, ta đã đến cõi Tam Thập Tam Thiên.

4575

238.

4576

‘‘Satānaṃ tīṇikkhattuñca, devarajjamakārayiṃ;

“Three hundred times I reigned as a deva king;

Ba trăm lần ta đã làm vua cõi trời;

4577

Satānaṃ pañcakkhattuñca, cakkavattī ahosahaṃ.

Five hundred times I became a Cakkavatti.

Năm trăm lần ta đã làm Chuyển Luân Vương.

4578

239.

4579

‘‘Padesarajjaṃ vipulaṃ, gaṇanāto asaṅkhiyaṃ;

“Vast provincial kingship, countless in number;

Vô số lần ta làm vua xứ sở rộng lớn;

4580

Sabbattha sukhito āsiṃ, tassa kammassa vāhasā.

I was happy everywhere, by the power of that deed.

Khắp mọi nơi ta đều được an lạc, nhờ sức mạnh của nghiệp ấy.

4581

240.

4582

‘‘Duve bhave saṃsarāmi, devatte atha mānuse;

“I wander through two existences, among devas and among humans;

Ta luân hồi trong hai cõi, cõi trời và cõi người;

4583

Aññaṃ gatiṃ na gacchāmi, suciṇṇassa idaṃ phalaṃ.

I do not go to any other destiny, this is the fruit of good conduct.

Không đi đến cõi nào khác, đây là quả của việc thiện đã làm.

4584

241.

4585

‘‘Duve kule pajāyāmi, khattiye atha brāhmaṇe;

“I am born into two clans, Khattiya and Brahmana;

Ta sinh ra trong hai dòng tộc, dòng Sát-đế-lợi và dòng Bà-la-môn;

4586

‘‘Nīce kule na jāyāmi, suciṇṇassa idaṃ phalaṃ.

I am not born into a low clan, this is the fruit of good conduct.

Không sinh vào dòng tộc thấp kém, đây là quả của việc thiện đã làm.

4587

242.

4588

‘‘Pacchime bhave sampatte, brahmabandhu ahosahaṃ;

“When the last existence arrived, I became a brahmin;

Khi đến kiếp cuối cùng, ta sinh làm một người Bà-la-môn;

4589

Sāvatthiyaṃ vippakule, paccājāto mahaddhane.

Reborn in a wealthy brahmin family in Sāvatthī.

Tại Sāvatthī, trong một gia đình Bà-la-môn giàu có.

4590

243.

4591

‘‘Mātā candavatī nāma, pitā me assalāyano;

“My mother was named Candavatī, my father Assalāyana;

Mẹ ta tên là Candavatī, cha ta là Assalāyana;

4592

Yadā me pitaraṃ buddho, vinayī sabbasuddhiyā.

When the Buddha disciplined my father for the purification of all views.

Khi Đức Phật đã giáo hóa cha ta, để đạt được sự thanh tịnh hoàn toàn.

4593

244.

4594

‘‘Tadā pasanno sugate, pabbajiṃ anagāriyaṃ;

“Then, having faith in the Fortunate One, I went forth into the homeless life;

Khi ấy, ta hoan hỷ với đấng Thiện Thệ, xuất gia không nhà;

4595

Moggallāno ācariyo, upajjhā sārisambhavo.

Moggallāna was my teacher, Sāriputta my preceptor.

Moggallāna là thầy giáo thọ, Sāriputta là thầy y chỉ.

4596

245.

4597

‘‘Kesesu chijjamānesu, diṭṭhi chinnā samūlikā;

“As my hair was being cut, my view was cut off at the root;

Khi tóc được cắt xuống, tà kiến đã bị đoạn trừ tận gốc;

4598

Nivāsento ca kāsāvaṃ, arahattamapāpuṇiṃ.

And as I put on the saffron robe, I attained Arahantship.

Và khi mặc y cà-sa, ta đã chứng đạt A-la-hán quả.

4599

246.

4600

‘‘Atthadhammaniruttīsu, paṭibhāne ca me mati;

“My wisdom in meaning, Dhamma, language, and spontaneous exposition;

Trí tuệ của ta về nghĩa lý, giáo pháp, ngữ pháp và biện tài đã phát triển;

4601

Pabhinnā tena lokaggo, etadagge ṭhapesi maṃ.

Was perfected, therefore the Foremost of the world placed me in the foremost position.

Vì thế, đấng Thế Tôn đã đặt ta vào hàng tối thượng.

4602

247.

4603

‘‘Asandiṭṭhaṃ viyākāsiṃ, upatissena pucchito;

“I explained the unasked, when questioned by Upatissa;

Khi Upatissa hỏi, ta đã giải thích những điều chưa từng thấy;

4604

Paṭisambhidāsu tenāhaṃ, aggo sambuddhasāsane.

Therefore, in the analytical knowledges, I am foremost in the Buddha's dispensation.

Vì thế, ta là bậc tối thượng về Tứ Vô Ngại Giải trong giáo pháp của Đức Phật Toàn Giác.

4605

248.

4606

‘‘Kilesā jhāpitā mayhaṃ…pe… viharāmi anāsavo.

“My defilements are burnt away…pe… I dwell without taints (āsavas).

Các phiền não của ta đã được đốt cháy… (v.v.) … ta sống không lậu hoặc.

4607

249.

4608

‘‘Svāgataṃ vata me āsi…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ.

“My coming was indeed a good coming…pe… the Buddha’s teaching has been done.

Sự đến của ta thật là tốt đẹp… (v.v.) … giáo pháp của Đức Phật đã được thực hành.

4609

250.

4610

‘‘Paṭisambhidā catasso…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ’’.

“The four analytical knowledges…pe… the Buddha’s teaching has been done.”

Bốn Vô Ngại Giải… (v.v.) … giáo pháp của Đức Phật đã được thực hành.”

4611

Itthaṃ sudaṃ āyasmā mahākoṭṭhiko thero imā gāthāyo

Thus indeed, the Venerable Mahākoṭṭhika Thera recited these verses.

Như vậy, Trưởng lão Mahākoṭṭhika đã nói những bài kệ này.

4612

Abhāsitthāti.

.

Đã nói.

4613

Mahākoṭṭhikattherassāpadānaṃ sattamaṃ.

The Seventh Apadāna: Mahākoṭṭhikatthera.

Chương bảy, Mahākoṭṭhika.

4614

8. Uruveḷakassapattheraapadānaṃ

8. Apadāna của Trưởng lão Uruveḷakassapa

4615

251.

4616

‘‘Padumuttaro nāma jino, sabbalokavidū muni;

“The Conqueror named Padumuttara, the sage who knows all worlds,

“Đức Phật Padumuttara, bậc ẩn sĩ thông suốt tất cả thế gian;

4617

Ito satasahassamhi, kappe uppajji cakkhumā.

The Seer, arose a hundred thousand aeons ago from now.

Một trăm ngàn kiếp kể từ kiếp này, bậc có mắt đã xuất hiện.

4618

252.

4619

‘‘Ovādako viññāpako, tārako sabbapāṇinaṃ;

An instructor, an explainer, a saviour of all beings;

Ngài là bậc thuyết giáo, bậc khai thị, bậc cứu vớt tất cả chúng sinh;

4620

Desanākusalo buddho, tāresi janataṃ bahuṃ.

The Buddha, skilled in teaching, saved many people.

Đức Phật thiện xảo trong thuyết pháp, đã cứu độ vô số chúng sinh.

4621

253.

4622

‘‘Anukampako kāruṇiko, hitesī sabbapāṇinaṃ;

Compassionate, merciful, a well-wisher of all beings;

Ngài là bậc từ bi, có lòng thương xót, mong lợi ích cho tất cả chúng sinh;

4623

Sampatte titthiye sabbe, pañcasīle patiṭṭhapi.

He established all the arriving sectarians in the five precepts.

Khi tất cả các ngoại đạo đến, Ngài đã an lập họ vào Ngũ giới.

4624

254.

4625

‘‘Evaṃ nirākulaṃ āsi, suññataṃ titthiyehi ca;

Thus it was undisturbed, empty of sectarians;

Như vậy, giáo pháp không bị quấy nhiễu, trống rỗng khỏi các ngoại đạo;

4626

Vicittaṃ arahantehi, vasībhūtehi tādibhi.

Varied with Arahants, masters, such as they were.

Rực rỡ với các bậc A-la-hán, những bậc đã thành tựu viên mãn, những bậc như vậy.

4627

255.

4628

‘‘Ratanānaṭṭhapaññāsaṃ, uggato so mahāmuni;

That great sage rose fifty-eight cubits high;

Vị Đại Hiền Giả ấy cao năm mươi tám gang tay;

4629

Kañcanagghiyasaṅkāso, bāttiṃsavaralakkhaṇo.

Resembling a golden pinnacle, endowed with the thirty-two excellent marks.

Giống như một tháp vàng, có ba mươi hai tướng tốt.

4630

256.

4631

‘‘Vassasatasahassāni, āyu vijjati tāvade;

His lifespan was then a hundred thousand years;

Tuổi thọ của Ngài là một trăm ngàn năm;

4632

Tāvatā tiṭṭhamāno so, tāresi janataṃ bahuṃ.

Remaining for that long, he saved many people.

Ngài đã an trụ trong thời gian ấy, cứu độ vô số chúng sinh.

4633

257.

4634

‘‘Tadāhaṃ haṃsavatiyā, brāhmaṇo sādhusammato;

Then, in Haṃsavatī, I was a brahmin, well-esteemed;

Khi ấy, ta là một Bà-la-môn được kính trọng ở Haṃsavatī;

4635

Upecca lokapajjotaṃ, assosiṃ dhammadesanaṃ.

Approaching the Light of the World, I heard the Dhamma discourse.

Ta đã đến gần đấng soi sáng thế gian, và nghe pháp thoại.

4636

258.

4637

‘‘Tadā mahāparisatiṃ, mahāparisasāvakaṃ;

Then, in that great assembly, hearing him establish a disciple with a great retinue

Khi ấy, trong đại hội chúng, ta nghe Ngài đặt một đệ tử có hội chúng lớn

4638

Ṭhapentaṃ etadaggamhi, sutvāna mudito ahaṃ.

in the foremost position, I rejoiced.

vào hàng tối thượng, ta đã hoan hỷ.

4639

259.

4640

‘‘Mahatā parivārena, nimantetvā mahājinaṃ;

Having invited the great Conqueror with a large retinue,

Với một đoàn tùy tùng đông đảo, ta đã thỉnh Đức Đại Chiến Thắng;

4641

Brāhmaṇānaṃ sahassena, sahadānamadāsahaṃ.

I gave a donation together with a thousand brahmins.

Và cùng với một ngàn Bà-la-môn, ta đã dâng cúng dường.

4642

260.

4643

‘‘Mahādānaṃ daditvāna, abhivādiya nāyakaṃ;

Having given the great donation, and having saluted the Leader,

Sau khi dâng đại thí, và đảnh lễ đấng Đạo Sư;

4644

Ekamantaṃ ṭhito haṭṭho, idaṃ vacanamabraviṃ.

I stood aside, delighted, and spoke these words:

Ta đứng sang một bên, hoan hỷ, và nói lời này:

4645

261.

4646

‘‘‘Tayi saddhāya me vīra, adhikāraguṇena ca;

“O Hero, by my faith in you and by the merit of my aspiration,

‘Bạch Đức Hùng Lực, do lòng tin của con nơi Ngài, và do công đức phát nguyện;

4647

Parisā mahatī hotu, nibbattassa tahiṃ tahiṃ’.

May I have a great retinue wherever I am reborn.”

Nguyện cho hội chúng của con được đông đảo, ở bất cứ nơi nào con tái sinh.’

4648

262.

4649

‘‘Tadā avoca parisaṃ, gajagajjitasussaro;

Then the Teacher, whose voice was like the roar of an elephant

Khi ấy, Đạo Sư với tiếng nói vang như tiếng voi gầm;

4650

Karavīkaruto satthā, ‘etaṃ passatha brāhmaṇaṃ.

and the cry of a karavīka bird, addressed the assembly: “Behold this brahmin!

Và như tiếng chim Karavīka hót, đã nói với hội chúng: ‘Hãy xem vị Bà-la-môn này.

4651

263.

4652

‘‘‘Hemavaṇṇaṃ mahābāhuṃ, kamalānanalocanaṃ;

“He is golden-hued, with mighty arms, eyes like lotus flowers;

Người có sắc vàng, cánh tay vĩ đại, mắt như hoa sen;

4653

Udaggatanujaṃ haṭṭhaṃ, saddhavantaṃ guṇe mama.

With an uplifted body, delighted, full of faith in my qualities.

Thân thể hân hoan, hoan hỷ, có đức tin vào các phẩm chất của Ta.

4654

264.

4655

‘‘‘Esa patthayate ṭhānaṃ^* , sīhaghosassa bhikkhuno;

“He aspires to the position of the bhikkhu Sīhaghosā; (syā.)

Người này đang ước nguyện vị trí của Tỳ-kheo Sīhaghosā;

4656

Anāgatamhi addhāne, lacchase taṃ manorathaṃ.

In a future time, you will attain that wish.

Trong thời vị lai, ngươi sẽ đạt được ước nguyện ấy.

4657

265.

4658

‘‘‘Satasahassito kappe, okkākakulasambhavo;

“A hundred thousand aeons from now, a Teacher will arise in the world,

Một trăm ngàn kiếp kể từ kiếp này, xuất thân từ dòng dõi Okkāka;

4659

Gotamo nāma gottena, satthā loke bhavissati.

Born into the Okkāka clan, by clan name Gotama.

Một vị Đạo Sư tên Gotama, thuộc dòng họ Gotama, sẽ xuất hiện trên đời.

4660

266.

4661

‘‘‘Tassa dhammesu dāyādo, oraso dhammanimmito;

“A spiritual heir to his teachings, a true son, created by the Dhamma,

Người thừa tự pháp của Ngài, người con ruột do Pháp tạo thành;

4662

Kassapo nāma gottena, hessati satthu sāvako’.

By clan name Kassapa, will be a disciple of the Teacher.”

Một đệ tử của Đạo Sư, tên là Kassapa, sẽ xuất hiện.’

4663

267.

4664

‘‘Ito dvenavute kappe, ahu satthā anuttaro;

Ninety-two aeons from now, there was an unsurpassed Teacher;

Chín mươi hai kiếp kể từ kiếp này, có một Đạo Sư vô thượng;

4665

Anūpamo asadiso, phusso lokagganāyako.

Peerless, incomparable, Phussa, the world's supreme leader.

Vô song, không ai sánh bằng, Phussa, đấng lãnh đạo tối thượng của thế gian, đã xuất hiện.

4666

268.

4667

‘‘So ca sabbaṃ tamaṃ hantvā, vijaṭetvā mahājaṭaṃ;

He, having destroyed all darkness, having untangled the great tangle,

Ngài đã diệt trừ mọi bóng tối, tháo gỡ mọi nút thắt lớn;

4668

Vassate amataṃ vuṭṭhiṃ, tappayanto sadevakaṃ.

Poured down the rain of deathlessness, satisfying gods and humans.

Và ban rải mưa cam lồ, làm thỏa mãn cả chư thiên và loài người.

4669

269.

4670

‘‘Tadā hi bārāṇasiyaṃ, rājā paccā ahumhase;

Then, in Bārāṇasī, we were princes;

Khi ấy, chúng ta là các vương tử ở Bārāṇasī;

4671

Bhātaromha tayo sabbe, saṃvisaṭṭhāva rājino.

All three of us brothers were intimate with the king.

Chúng ta đều là ba anh em, thân thiết với đức vua.

4672

270.

4673

‘‘Vīraṅgarūpā balino, saṅgāme aparājitā;

Heroic in form, strong, unconquered in battle;

Chúng ta có thân hình dũng mãnh, hùng cường, không bị đánh bại trong chiến trận;

4674

Tadā kupitapaccanto^* , amhe āha mahīpati.

Then, when the border was troubled, the king spoke to us:

Khi ấy, vùng biên giới nổi loạn, đức vua đã nói với chúng ta:

4675

271.

4676

‘‘‘Etha gantvāna paccantaṃ, sodhetvā aṭṭavībalaṃ;

“Go to the border, clear out the forest bandits;

‘Hãy đi đến vùng biên giới, dẹp tan quân cướp rừng;

4677

Khemaṃ vijiritaṃ katvā, puna dethāti bhāsatha’.

Make the kingdom secure and peaceful, then return,” he said.

Làm cho vương quốc được an ổn, rồi hãy trở về báo cáo.’

4678

272.

4679

‘‘Tato mayaṃ avocumha, yadi deyyāsi nāyakaṃ;

Then we said, “If you would give the Leader

Khi ấy, chúng ta thưa: ‘Nếu bệ hạ ban Đạo Sư;

4680

Upaṭṭhānāya amhākaṃ, sādhayissāma vo tato.

for our service, then we will accomplish your task.”

Để chúng con phụng sự, thì chúng con sẽ hoàn thành việc của bệ hạ.’

4681

273.

4682

‘‘Tato mayaṃ laddhavarā, bhūmipālena pesitā;

Then, having obtained our wish, sent by the king,

Khi ấy, chúng ta đã được ban ân huệ, được đức vua sai đi;

4683

Nikkhittasatthaṃ paccantaṃ, katvā punarupacca taṃ.

We made the border a place where weapons were laid down, and then returned to him.

Sau khi dẹp yên vùng biên giới, làm cho vũ khí được cất đi, chúng ta lại trở về.

4684

274.

4685

‘‘Yācitvā satthupaṭṭhānaṃ, rājānaṃ lokanāyakaṃ;

Having requested the Teacher's service from the king, the world's leader,

Chúng ta đã thỉnh vua, đấng lãnh đạo thế gian, để được phụng sự Đạo Sư;

4686

Munivīraṃ labhitvāna, yāvajīvaṃ yajimha taṃ.

Having obtained the heroic sage, we worshipped him throughout our lives.

Sau khi thỉnh được vị Hiền Giả cao quý, chúng ta đã cúng dường Ngài suốt đời.

4687

275.

4688

‘‘Mahagghāni ca vatthāni, paṇītāni rasāni ca;

Precious garments and delicious foods,

Những y phục quý giá, những món ăn ngon lành;

4689

Senāsanāni rammāni, bhesajjāni hitāni ca.

Pleasant dwellings and beneficial medicines,

Những trú xứ đẹp đẽ, và những dược phẩm hữu ích.

4690

276.

4691

‘‘Datvā sasaṅghamunino^* , dhammenuppāditāni no;

Having given to the sage with his Saṅgha, generated by our Dhamma;

Chúng ta đã cúng dường cho vị Hiền Giả cùng với Tăng đoàn, những vật phẩm do pháp tạo ra;

4692

Sīlavanto kāruṇikā, bhāvanāyuttamānasā.

Virtuous, compassionate, with minds devoted to meditation.

Chúng ta là những người có giới hạnh, có lòng từ bi, tâm chuyên chú vào thiền định.

4693

277.

4694

‘‘Saddhā paricaritvāna, mettacittena nāyakaṃ;

Having faithfully served the Leader with a mind of loving-kindness;

Sau khi phụng sự Đạo Sư với tâm từ bi, với đức tin;

4695

Nibbute tamhi lokagge, pūjaṃ katvā yathābalaṃ.

When that supreme one of the world attained Nibbāna, we made offerings according to our ability.

Khi đấng Thế Tôn nhập Niết-bàn, chúng ta đã cúng dường tùy theo khả năng.

4696

278.

4697

‘‘Tato cutā santusitaṃ^* , gatā tattha mahāsukhaṃ;

‘‘Having passed away from that existence, we went to the Santusita heaven, where we experienced great bliss.

Sau đó, chúng ta từ bỏ cõi ấy, đến cõi Tusita, hưởng đại lạc ở đó;

4698

Anubhūtā mayaṃ sabbe, buddhapūjāyidaṃ phalaṃ.

All of us experienced this great bliss, which is the fruit of worshipping the Buddha.

Tất cả chúng ta đã hưởng thụ, đây là quả của việc cúng dường Đức Phật.

4699

279.

4700

‘‘Māyākāro yathā raṅge^* , dassesi vikatiṃ bahuṃ;

‘‘Just as a magician displays many transformations in a performance;

Như một ảo thuật gia biểu diễn nhiều biến hóa trên sân khấu;

4701

Tathā bhave bhamantohaṃ^* , videhādhipatī ahuṃ.

So, wandering through existences, I became the king of Videha.

Cũng vậy, khi luân hồi trong các cõi, ta đã làm vua của Videha.

4702

280.

4703

‘‘Guṇāceḷassa vākyena, micchādiṭṭhigatāsayo;

‘‘Due to the words of Guṇaceḷa, having fallen into wrong view,

Do lời nói của Guṇacela, ta đã có tà kiến;

4704

Narakaṃ maggamārūḷho, rucāya mama dhītuyā.

I set out on the path to hell, for the sake of my daughter Rucā.

Đã đi vào con đường địa ngục, do con gái ta, Rucā.

4705

281.

4706

‘‘Ovādaṃ nādiyitvāna, brahmunā nāradenahaṃ;

‘‘Not heeding the advice, I was admonished in many ways by Brahmā Nārada;

Không nghe lời khuyên, ta đã được Phạm thiên Nārada

4707

Bahudhā saṃsito santo, diṭṭhiṃ hitvāna pāpikaṃ.

Having abandoned that evil view,

giáo hóa nhiều lần, từ bỏ tà kiến xấu xa.

4708

282.

4709

‘‘Pūrayitvā visesena, dasa kammapathānihaṃ;

‘‘Having especially fulfilled the ten courses of wholesome action,

Sau khi hoàn thành đặc biệt Mười Nghiệp Đạo;

4710

Hitvāna dehamagamiṃ, saggaṃ sabhavanaṃ yathā.

I abandoned the body and went to heaven as if to my own abode.

Từ bỏ thân này, ta đã đi đến cõi trời như về nhà mình.

4711

283.

4712

‘‘Pacchime bhave sampatte, brahmabandhu ahosahaṃ;

‘‘When my last existence arrived, I became a brahmin by lineage;

Khi đến kiếp cuối cùng, ta sinh làm một người Bà-la-môn;

4713

Bārāṇasiyaṃ phītāyaṃ, jāto vippamahākule.

Born in a great and prosperous brahmin family in Bārāṇasī.

Sinh ra trong một gia đình Bà-la-môn vĩ đại, thịnh vượng ở Bārāṇasī.

4714

284.

4715

‘‘Maccubyādhijarā bhīto, ogāhetvā mahāvanaṃ^* ;

‘‘Fearing death, sickness, and old age, having entered a great forest;

Sợ hãi cái chết, bệnh tật và tuổi già, ta đã đi vào rừng lớn;

4716

Nibbānaṃ padamesanto, jaṭilesu paribbajiṃ.

Seeking the state of Nibbāna, I renounced the world among the jaṭilas.

Tìm kiếm trạng thái Niết-bàn, ta đã xuất gia làm ẩn sĩ với các vị Jaṭila.

4717

285.

4718

‘‘Tadā dve bhātaro mayhaṃ, pabbajiṃsu mayā saha;

‘‘Then my two brothers renounced with me;

Khi ấy, hai người em của ta cũng xuất gia cùng ta;

4719

Uruveḷāyaṃ māpetvā, assamaṃ nivasiṃ ahaṃ.

Having built an hermitage in Uruvelā, I resided there.

Ta đã dựng một am thất ở Uruvelā và sống ở đó.

4720

286.

4721

‘‘Kassapo nāma gottena, uruveḷanivāsiko^* ;

‘‘By clan, my name was Kassapa, a resident of Uruvelā;

Tên ta là Kassapa, người sống ở Uruvelā;

4722

Tato me āsi paññatti, uruveḷakassapo iti.

From that, I was designated Uruvelakassapa.

Từ đó, ta có tên là Uruveḷakassapa.

4723

287.

4724

‘‘Nadīsakāse bhātā me, nadīkassapasavhayo;

‘‘My brother by the river was called Nadīkassapa;

Em ta ở gần sông, tên là Nadīkassapa;

4725

Āsī sakāsanāmena, gayāyaṃ gayākassapo.

And by the name of his dwelling, Gayākassapa in Gayā.

Em ta ở gần Gayā, tên là Gayākassapa.

4726

288.

4727

‘‘Dve satāni kaniṭṭhassa, tīṇi majjhassa bhātuno;

‘‘My youngest brother had two hundred disciples, my middle brother three hundred;

Hai trăm người theo em út, ba trăm người theo người em giữa;

4728

Mama pañca satānūnā, sissā sabbe mamānugā.

I had no less than five hundred, all disciples following me.

Năm trăm đệ tử của tôi không thiếu, tất cả đều theo tôi.

4729

289.

4730

‘‘Tadā upecca maṃ buddho, katvāna vividhāni me^* ;

‘‘Then the Buddha, the leader of the world, the charioteer of men, approached me;

Khi ấy, Đức Phật, bậc tối thượng của thế gian, người điều ngự chúng sinh, đã đến gặp tôi,

4731

Pāṭihīrāni lokaggo, vinesi narasārathi.

Having performed various miracles for me, he disciplined me.

thực hiện nhiều phép lạ khác nhau cho tôi, và đã giáo hóa tôi.

4732

290.

4733

‘‘Sahassaparivārena, ahosiṃ ehibhikkhuko;

‘‘With a retinue of a thousand, I became an ehibhikkhu;

Với một ngàn tùy tùng, tôi đã trở thành một Tỳ-kheo “Ehi-bhikkhu” (Hãy đến, Tỳ-kheo!);

4734

Teheva saha sabbehi, arahattamapāpuṇiṃ.

Together with all those disciples, I attained arahantship.

Cùng với tất cả những người ấy, tôi đã chứng đắc A-la-hán quả.

4735

291.

4736

‘‘Te cevaññe ca bahavo, sissā maṃ parivārayuṃ;

‘‘Those and many other disciples surrounded me;

Những người ấy và nhiều đệ tử khác đã vây quanh tôi;

4737

Sāsituñca samatthohaṃ, tato maṃ isisattamo.

And I was capable of teaching, therefore the seventh of sages

Tôi có khả năng giáo hóa, vì vậy bậc tối thượng trong các đạo sĩ (Đức Phật) đã.

4738

292.

4739

‘‘Mahāparisabhāvasmiṃ, etadagge ṭhapesi maṃ;

‘‘Placed me foremost in the great assembly;

Đặt tôi vào vị trí đứng đầu trong đại chúng. Ôi, việc đã làm cho Đức Phật của tôi đã thành quả.

4740

Aho buddhe kataṃ kāraṃ, saphalaṃ me ajāyatha.

Oh, the deed done for the Buddha bore fruit for me.

293.

4741

293.

Các phiền não của tôi đã được đốt cháy… (văn bản lặp lại)… tôi sống không lậu hoặc.

4742

‘‘Kilesā jhāpitā mayhaṃ…pe… viharāmi anāsavo.

‘‘My defilements are burnt away…pe… I dwell without taints.

294.

4743

294.

4744

‘‘Svāgataṃ vata me āsi…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ.

‘‘My coming was indeed a good coming…pe… the Buddha’s teaching has been done.

“Sự đến của tôi thật là tốt đẹp… (v.v.)… Giáo pháp của Đức Phật đã được thực hành.”

4745

295.

4746

‘‘Paṭisambhidā catasso…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ’’.

‘‘The four analytical knowledges…pe… the Buddha’s teaching has been done.’’

“Bốn tuệ phân tích… (v.v.)… Giáo pháp của Đức Phật đã được thực hành.”

4747

Itthaṃ sudaṃ āyasmā uruveḷakassapo thero imā gāthāyo

Thus indeed, the Venerable Uruvelakassapa Thera spoke these verses.

Như vậy, Tôn giả Uruveḷakassapa Trưởng lão đã nói những bài kệ này.

4748

Abhāsitthāti.

.

Đó là lời nói.

4749

Uruveḷakassapattherassāpadānaṃ aṭṭhamaṃ.

The eighth Apadāna is that of Uruvelakassapa Thera.

Apadaṇa của Trưởng lão Uruveḷakassapa, thứ tám.

Table of Contents

7. Mahākoṭṭhikattheraapadānaṃ

7. The A padāna of Elder Mahākoṭṭhika

7. Apādana của Trưởng lão Mahākoṭṭhika

8. Uruveḷakassapattheraapadānaṃ

8. Uruveḷakassapattheraapadānaṃ

Settings