Sagāthāvaggapāḷi

892

2. Devaputtasaṃyuttaṃ

2. Connected Discourses with Deities

2. Tương Ưng Thiên Tử (Devaputtasaṃyutta)

893

1. Paṭhamavaggo

1. The First Chapter

1. Chương Thứ Nhất (Paṭhamavaggo)

894

1. Paṭhamakassapasuttaṃ

1. The First Discourse with Kassapa

1. Kinh Kassapa Thứ Nhất (Paṭhamakassapasutta)

895

82. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme.

82. Thus have I heard – on one occasion the Blessed One was dwelling in Sāvatthī, at Jetavana, Anāthapiṇḍika's Park.

82. Tôi nghe như vầy – Một thời, Đức Thế Tôn trú tại Jetavana, khu vườn của ông Anāthapiṇḍika, ở Sāvatthī.

Atha kho kassapo devaputto abhikkantāya rattiyā abhikkantavaṇṇo kevalakappaṃ jetavanaṃ obhāsetvā yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ aṭṭhāsi.

Then the devaputta Kassapa, when the night was far advanced, his effulgent beauty illuminating the entire Jetavana, approached the Blessed One; having approached and paid homage to the Blessed One, he stood to one side.

Rồi, Thiên tử Kassapa, khi đêm đã quá nửa, với dung sắc thù thắng, chiếu sáng toàn bộ Jetavana, đi đến chỗ Đức Thế Tôn; sau khi đến, đảnh lễ Đức Thế Tôn rồi đứng sang một bên.

Ekamantaṃ ṭhito kho kassapo devaputto bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘bhikkhuṃ bhagavā pakāsesi, no ca bhikkhuno anusāsa’’nti.

Standing to one side, the devaputta Kassapa said this to the Blessed One: "The Blessed One proclaims the bhikkhu, but does not instruct the bhikkhu."

Đứng sang một bên, Thiên tử Kassapa bạch Đức Thế Tôn rằng: “Bạch Đức Thế Tôn, Ngài đã tuyên bố về Tỳ-kheo, nhưng Ngài chưa giáo huấn Tỳ-kheo.”

‘‘Tena hi kassapa, taññevettha paṭibhātū’’ti.

"In that case, Kassapa, let it occur to you (to speak) on this matter."

“Vậy thì này Kassapa, chính con hãy trình bày điều đó.”

896

‘‘Subhāsitassa sikkhetha, samaṇūpāsanassa ca;

"One should practice well-spoken words, and attendance on ascetics;

“Hãy học lời nói thiện xảo, và sự thân cận các Sa-môn;

897

Ekāsanassa ca raho, cittavūpasamassa cā’’ti.

And solitary sitting in seclusion, and the calming of the mind."

Và sự độc cư nơi thanh vắng, và sự lắng dịu của tâm.”

898

Idamavoca kassapo devaputto; samanuñño satthā ahosi.

The devaputta Kassapa spoke this; the Teacher approved.

Thiên tử Kassapa đã nói lời này; Bậc Đạo Sư đã đồng ý.

Atha kho kassapo devaputto ‘‘samanuñño me satthā’’ti bhagavantaṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā tatthevantaradhāyīti.

Then the devaputta Kassapa, thinking, "The Teacher approves of me," paid homage to the Blessed One, circumambulated him respectfully, and vanished right there.

Rồi, Thiên tử Kassapa, nghĩ rằng “Bậc Đạo Sư đã đồng ý với ta,” đảnh lễ Đức Thế Tôn, đi nhiễu hữu rồi biến mất ngay tại đó.

899

2. Dutiyakassapasuttaṃ

2. Kassapa Sutta 2

2. Kinh Kassapa thứ hai

900

83. Sāvatthinidānaṃ.

83. The account begins in Sāvatthī.

83. Tại Sāvatthī.

Ekamantaṃ ṭhito kho kassapo devaputto bhagavato santike imaṃ gāthaṃ abhāsi –

Standing to one side, the devaputta Kassapa spoke this verse in the presence of the Blessed One:

Đứng sang một bên, Thiên tử Kassapa đã nói bài kệ này trước Đức Thế Tôn:

901

‘‘Bhikkhu siyā jhāyī vimuttacitto,

"If a bhikkhu meditates with a liberated mind,

“Tỳ-kheo nên là người thiền định, tâm giải thoát,

902

Ākaṅkhe ce hadayassānupattiṃ;

And desires to attain the heart's liberation;

Nếu mong muốn đạt được quả vị A-la-hán;

903

Lokassa ñatvā udayabbayañca,

Knowing the world's arising and passing away,

Biết sự sanh diệt của thế gian,

904

Sucetaso anissito tadānisaṃso’’ti.

He is of good mind, unattached, with that attainment as his reward."

Với tâm thanh tịnh, không chấp trước, đó là quả vị của người ấy.”

905

3. Māghasuttaṃ

3. Māgha Sutta

3. Kinh Māgha

906

84. Sāvatthinidānaṃ.

84. The account begins in Sāvatthī.

84. Tại Sāvatthī.

Atha kho māgho devaputto abhikkantāya rattiyā abhikkantavaṇṇo kevalakappaṃ jetavanaṃ obhāsetvā yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ aṭṭhāsi.

Then the devaputta Māgha, when the night was far advanced, his effulgent beauty illuminating the entire Jetavana, approached the Blessed One; having approached and paid homage to the Blessed One, he stood to one side.

Rồi, Thiên tử Māgha, khi đêm đã quá nửa, với dung sắc thù thắng, chiếu sáng toàn bộ Jetavana, đi đến chỗ Đức Thế Tôn; sau khi đến, đảnh lễ Đức Thế Tôn rồi đứng sang một bên.

Ekamantaṃ ṭhito kho māgho devaputto bhagavantaṃ gāthāya ajjhabhāsi –

Standing to one side, the devaputta Māgha addressed the Blessed One with a verse:

Đứng sang một bên, Thiên tử Māgha dùng bài kệ thưa Đức Thế Tôn:

907

‘‘Kiṃsu chetvā sukhaṃ seti, kiṃsu chetvā na socati;

"What, having cut, does one sleep happily? What, having cut, does one not sorrow?

“Cắt bỏ điều gì thì được an lạc, cắt bỏ điều gì thì không sầu muộn;

908

Kissassu ekadhammassa, vadhaṃ rocesi gotamā’’ti.

What single thing's destruction do you approve of, Gotama?"

Bạch Gotama, Ngài tán thành sự diệt trừ một pháp nào?”

909

‘‘Kodhaṃ chetvā sukhaṃ seti, kodhaṃ chetvā na socati;

"Having cut anger, one sleeps happily; having cut anger, one does not sorrow.

“Cắt bỏ sân hận thì được an lạc, cắt bỏ sân hận thì không sầu muộn;

910

Kodhassa visamūlassa, madhuraggassa vatrabhū;

The destruction of anger, with its poisonous root and sweet tip, O Vatrabhū,

Sân hận có gốc rễ độc hại, có ngọn vị ngọt, này Vatrabhū;

911

Vadhaṃ ariyā pasaṃsanti, tañhi chetvā na socatī’’ti.

Is praised by the noble ones, for having cut it, one does not sorrow."

Các bậc Thánh tán thán sự diệt trừ nó, vì cắt bỏ nó thì không sầu muộn.”

912

4. Māgadhasuttaṃ

4. Māgadha Sutta

4. Kinh Māgadha

913

85. Sāvatthinidānaṃ.

85. The account begins in Sāvatthī.

85. Tại Sāvatthī.

Ekamantaṃ ṭhito kho māgadho devaputto bhagavantaṃ gāthāya ajjhabhāsi –

Standing to one side, the devaputta Māgadha addressed the Blessed One with a verse:

Đứng sang một bên, Thiên tử Māgadha dùng bài kệ thưa Đức Thế Tôn:

914

‘‘Kati lokasmiṃ pajjotā, yehi loko pakāsati;

"How many lights are there in the world, by which the world is illuminated?

“Có bao nhiêu ngọn đèn trong thế gian, nhờ đó thế gian được chiếu sáng;

915

Bhavantaṃ puṭṭhumāgamma, kathaṃ jānemu taṃ maya’’nti.

Having come to ask the Blessed One, how might we know this?"

Chúng con đến hỏi Ngài, làm sao chúng con biết được điều đó?”

916

‘‘Cattāro loke pajjotā, pañcamettha na vijjati;

"There are four lights in the world; a fifth is not found here.

“Có bốn ngọn đèn trong thế gian, không có ngọn thứ năm;

917

Divā tapati ādicco, rattimābhāti candimā.

The sun shines by day, the moon illumines by night.

Ban ngày mặt trời chiếu sáng, ban đêm mặt trăng tỏa rạng.

918

‘‘Atha aggi divārattiṃ, tattha tattha pakāsati;

"And fire shines day and night, in various places;

Và lửa chiếu sáng ngày đêm, ở chỗ này chỗ kia;

919

Sambuddho tapataṃ seṭṭho, esā ābhā anuttarā’’ti.

The Sambuddha is the foremost of those who shine, this light is unsurpassed."

Chư Phật là bậc tối thượng trong những gì chiếu sáng, ánh sáng ấy là vô thượng.”

920

5. Dāmalisuttaṃ

5. Dāmali Sutta

5. Kinh Dāmali

921

86. Sāvatthinidānaṃ.

86. The account begins in Sāvatthī.

86. Tại Sāvatthī.

Atha kho dāmali devaputto abhikkantāya rattiyā abhikkantavaṇṇo kevalakappaṃ jetavanaṃ obhāsetvā yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ aṭṭhāsi.

Then the devaputta Dāmali, when the night was far advanced, his effulgent beauty illuminating the entire Jetavana, approached the Blessed One; having approached and paid homage to the Blessed One, he stood to one side.

Rồi, Thiên tử Dāmali, khi đêm đã quá nửa, với dung sắc thù thắng, chiếu sáng toàn bộ Jetavana, đi đến chỗ Đức Thế Tôn; sau khi đến, đảnh lễ Đức Thế Tôn rồi đứng sang một bên.

Ekamantaṃ ṭhito kho dāmali devaputto bhagavato santike imaṃ gāthaṃ abhāsi –

Standing to one side, the devaputta Dāmali spoke this verse in the presence of the Blessed One:

Đứng sang một bên, Thiên tử Dāmali đã nói bài kệ này trước Đức Thế Tôn:

922

‘‘Karaṇīyametaṃ brāhmaṇena, padhānaṃ akilāsunā;

"This exertion should be made by a brahmin, one who is unwearied;

“Bậc Bà-la-môn nên làm điều này, tinh tấn không mệt mỏi;

923

Kāmānaṃ vippahānena, na tenāsīsate bhava’’nti.

By abandoning sense-pleasures, one does not long for existence."

Với sự từ bỏ các dục lạc, không mong cầu sự hiện hữu.”

924

‘‘Natthi kiccaṃ brāhmaṇassa (dāmalīti bhagavā),

"There is no task for the brahmin (said the Blessed One, Dāmali),

“Này Dāmali, bậc Bà-la-môn không có việc phải làm,

925

Katakicco hi brāhmaṇo.

For the brahmin has accomplished his task.

Vì bậc Bà-la-môn đã hoàn thành công việc.

926

‘‘Yāva na gādhaṃ labhati nadīsu,

"As long as a living being does not find a ford in the rivers,

Chừng nào chưa tìm được chỗ đặt chân trong các dòng sông,

927

Āyūhati sabbagattebhi jantu;

He struggles with all his limbs;

Thì chúng sanh phải vùng vẫy bằng toàn thân;

928

Gādhañca laddhāna thale ṭhito yo,

But having found a ford and standing on dry land,

Nhưng ai đã tìm được chỗ đặt chân và đứng trên bờ,

929

Nāyūhatī pāragato hi sova^* .

He struggles not, for he has reached the other shore.

Người ấy không vùng vẫy nữa, vì đã đến bờ bên kia.

930

‘‘Esūpamā dāmali brāhmaṇassa,

"This, Dāmali, is the simile for the brahmin,

Này Dāmali, đó là ví dụ về bậc Bà-la-môn,

931

Khīṇāsavassa nipakassa jhāyino;

For the one whose ā savas are destroyed, who is sagacious, a meditator;

Bậc đã diệt tận các lậu hoặc, bậc trí tuệ, bậc thiền định;

932

Pappuyya jātimaraṇassa antaṃ,

Having reached the end of birth and death,

Đã đạt đến tận cùng của sanh và tử,

933

Nāyūhatī pāragato hi so’’ti^* .

He struggles not, for he has reached the other shore."

Người ấy không vùng vẫy nữa, vì đã đến bờ bên kia.”

934

6. Kāmadasuttaṃ

6. Kāmadā Sutta

6. Kinh Kāmadā

935

87. Sāvatthinidānaṃ.

87. The account begins in Sāvatthī.

87. Tại Sāvatthī.

Ekamantaṃ ṭhito kho kāmado devaputto bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘dukkaraṃ bhagavā, sudukkaraṃ bhagavā’’ti.

Standing to one side, the devaputta Kāmadā said this to the Blessed One: "It is difficult, Blessed One; it is very difficult, Blessed One."

Đứng sang một bên, Thiên tử Kāmadā bạch Đức Thế Tôn rằng: “Bạch Đức Thế Tôn, thật khó khăn, bạch Đức Thế Tôn, thật vô cùng khó khăn!”

936

‘‘Dukkaraṃ vāpi karonti (kāmadāti bhagavā),

"But those who are trainees (Kāmadā, said the Blessed One),

“Này Kāmadā, các bậc Hữu Học,

937

Sekhā sīlasamāhitā;

Established in sīla,

Đã an trú trong Giới, cũng làm được điều khó làm;

938

Ṭhitattā anagāriyupetassa,

Steadfast, having embraced homelessness,

Đối với người đã xuất gia, tâm kiên định,

939

Tuṭṭhi hoti sukhāvahā’’ti.

They find contentment that brings happiness."

Sự tri túc mang lại an lạc.”

940

‘‘Dullabhā bhagavā yadidaṃ tuṭṭhī’’ti.

"Contentment like this is hard to find, Blessed One."

“Bạch Đức Thế Tôn, sự tri túc thật hiếm có!”

941

‘‘Dullabhaṃ vāpi labhanti (kāmadāti bhagavā),

"But those who delight in the calming of the mind (Kāmadā, said the Blessed One),

“Này Kāmadā, các vị ấy cũng đạt được điều hiếm có,

942

Cittavūpasame ratā;

Do find what is hard to find;

Những ai hoan hỷ trong sự lắng dịu của tâm;

943

Yesaṃ divā ca ratto ca,

Whose minds, both day and night,

Những ai ngày đêm,

944

Bhāvanāya rato mano’’ti.

Delight in meditation."

Tâm hoan hỷ trong sự tu tập.”

945

‘‘Dussamādahaṃ bhagavā yadidaṃ citta’’nti.

"It is hard to compose the mind, Blessed One."

“Bạch Đức Thế Tôn, tâm thật khó định!”

946

‘‘Dussamādahaṃ vāpi samādahanti (kāmadāti bhagavā),

"But those who delight in the calming of the faculties (Kāmadā, said the Blessed One),

“Này Kāmadā, các vị ấy cũng định được điều khó định,

947

Indriyūpasame ratā;

Do compose what is hard to compose;

Những ai hoan hỷ trong sự lắng dịu các căn;

948

Te chetvā maccuno jālaṃ,

They, having cut the net of death,

Các bậc Thánh ấy, sau khi cắt đứt lưới của Tử thần,

949

Ariyā gacchanti kāmadā’’ti.

The Noble Ones, proceed, O Kāmadā."

Đi đến Kāmadā (chốn an lạc).”

950

‘‘Duggamo bhagavā visamo maggo’’ti.

"The path is difficult, Blessed One, it is uneven."

“Bạch Đức Thế Tôn, con đường thật khó đi, thật hiểm trở!”

951

‘‘Duggame visame vāpi, ariyā gacchanti kāmada;

"Even on a difficult and uneven path, the Noble Ones proceed, O Kāmadā;

“Này Kāmadā, ngay cả trên con đường khó đi, hiểm trở, các bậc Thánh vẫn đi được;

952

Anariyā visame magge, papatanti avaṃsirā;

The ignoble ones fall headlong on the uneven path;

Những kẻ phàm phu, trên con đường hiểm trở, ngã nhào đầu xuống;

953

Ariyānaṃ samo maggo, ariyā hi visame samā’’ti.

The path of the Noble Ones is even, for the Noble Ones are even on uneven ground."

Con đường của các bậc Thánh là bằng phẳng, vì các bậc Thánh là bằng phẳng ngay cả trong hiểm trở.”

954

7. Pañcālacaṇḍasuttaṃ

7. Pañcālacaṇḍa Sutta

7. Kinh Pañcālacaṇḍa

955

88. Sāvatthinidānaṃ.

88. The account begins in Sāvatthī.

88. Tại Sāvatthī.

Ekamantaṃ ṭhito kho pañcālacaṇḍo devaputto bhagavato santike imaṃ gāthaṃ abhāsi –

Standing to one side, the devaputta Pañcālacaṇḍa spoke this verse in the presence of the Blessed One:

Đứng sang một bên, Thiên tử Pañcālacaṇḍa đã nói bài kệ này trước Đức Thế Tôn:

956

‘‘Sambādhe vata okāsaṃ, avindi bhūrimedhaso;

"Indeed, in constraint, the one of vast wisdom found spaciousness;

“Trong chốn chật hẹp, bậc trí tuệ rộng lớn đã tìm thấy nơi nương tựa;

957

Yo jhānamabujjhi^* buddho, paṭilīnanisabho munī’’ti.

The Buddha, the recluse, the sage, who understood jhāna, retired from conceit."

Bậc Giác Ngộ, bậc ẩn sĩ, đã thấu hiểu thiền định, bậc cao quý đã ẩn mình.”

958

‘‘Sambādhe vāpi vindanti (pañcālacaṇḍāti bhagavā),

"Even in constraint, they find (Pañcālacaṇḍa, said the Blessed One),

“Này Pañcālacaṇḍa, các vị ấy cũng tìm thấy trong chốn chật hẹp,

959

Dhammaṃ nibbānapattiyā;

The Dhamma for the attainment of Nibbāna;

Pháp đưa đến Niết-bàn;

960

Ye satiṃ paccalatthaṃsu,

Those who have established mindfulness,

Những ai đã thiết lập chánh niệm,

961

Sammā te susamāhitā’’ti.

Are well and rightly composed."

Các vị ấy đã chánh định hoàn hảo.”

962

8. Tāyanasuttaṃ

8. Tāyana Sutta

8. Kinh Tāyana

963

89. Sāvatthinidānaṃ.

89. The account begins in Sāvatthī.

89. Tại Sāvatthī.

Atha kho tāyano devaputto purāṇatitthakaro abhikkantāya rattiyā abhikkantavaṇṇo kevalakappaṃ jetavanaṃ obhāsetvā yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ aṭṭhāsi.

Then the devaputta Tāyana, a former tīrthaka, when the night was far advanced, his effulgent beauty illuminating the entire Jetavana, approached the Blessed One; having approached and paid homage to the Blessed One, he stood to one side.

Rồi, Thiên tử Tāyana, một vị giáo chủ tà giáo xưa, khi đêm đã quá nửa, với dung sắc thù thắng, chiếu sáng toàn bộ Jetavana, đi đến chỗ Đức Thế Tôn; sau khi đến, đảnh lễ Đức Thế Tôn rồi đứng sang một bên.

Ekamantaṃ ṭhito kho tāyano devaputto bhagavato santike imā gāthāyo abhāsi –

Standing to one side, the devaputta Tāyana spoke these verses in the presence of the Blessed One:

Đứng sang một bên, Thiên tử Tāyana đã nói những bài kệ này trước Đức Thế Tôn:

964

‘‘Chinda sotaṃ parakkamma, kāme panuda brāhmaṇa;

"Cut off the stream by striving, brahmin, remove sense-pleasures;

“Này Bà-la-môn, hãy tinh tấn cắt đứt dòng chảy, hãy loại bỏ các dục lạc;

965

Nappahāya munī kāme, nekattamupapajjati.

Without abandoning sense-pleasures, a sage does not attain solitude.

Bậc ẩn sĩ không từ bỏ các dục lạc, không thể đạt được sự độc cư.”

966

‘‘Kayirā ce kayirāthenaṃ, daḷhamenaṃ parakkame;

"If one should do it, one should do it firmly, one should strive vigorously;

“Nếu làm, thì hãy làm cho tới, hãy tinh tấn kiên cố;

967

Sithilo hi paribbājo, bhiyyo ākirate rajaṃ.

For a slack ascetic life accumulates more dust (defilements).

Vì sự xuất gia lỏng lẻo, càng chất thêm bụi trần.”

968

‘‘Akataṃ dukkaṭaṃ^* seyyo, pacchā tapati dukkaṭaṃ;

"An evil deed not done is better, an evil deed torments afterwards;

“Điều ác không làm thì tốt hơn, điều ác làm rồi sẽ hối hận sau;

969

Katañca sukataṃ seyyo, yaṃ katvā nānutappati.

A good deed done is better, which having done, one does not repent.

Điều thiện đã làm thì tốt hơn, làm rồi không hối hận.”

970

‘‘Kuso yathā duggahito, hatthamevānukantati;

"Just as kusa grass, wrongly grasped, cuts only the hand;

“Như cỏ Kusa nắm không đúng cách, sẽ cắt vào tay;

971

Sāmaññaṃ dupparāmaṭṭhaṃ, nirayāyūpakaḍḍhati.

So asceticism, poorly handled, drags one to hell.

Đời sống Sa-môn nắm giữ không đúng cách, sẽ kéo xuống địa ngục.”

972

‘‘Yaṃ kiñci sithilaṃ kammaṃ, saṃkiliṭṭhañca yaṃ vataṃ;

"Whatever deed is lax, whatever vow is defiled;

“Bất kỳ hành động nào lỏng lẻo, bất kỳ giới hạnh nào ô nhiễm;

973

Saṅkassaraṃ brahmacariyaṃ, na taṃ hoti mahapphala’’nti.

Whatever holy life is dubious, that does not bear great fruit."

Đời sống Phạm hạnh còn nghi ngờ, điều đó không mang lại nhiều quả báo.”

974

Idamavoca tāyano devaputto; idaṃ vatvā bhagavantaṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā tatthevantaradhāyīti.

The devaputta Tāyana spoke this; having said this, he paid homage to the Blessed One, circumambulated him respectfully, and vanished right there.

Thiên tử Tāyana đã nói lời này; sau khi nói lời này, đảnh lễ Đức Thế Tôn, đi nhiễu hữu rồi biến mất ngay tại đó.

975

Atha kho bhagavā tassā rattiyā accayena bhikkhū āmantesi – ‘‘imaṃ, bhikkhave, rattiṃ tāyano nāma devaputto purāṇatitthakaro abhikkantāya rattiyā abhikkantavaṇṇo kevalakappaṃ jetavanaṃ obhāsetvā yenāhaṃ tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā maṃ abhivādetvā ekamantaṃ aṭṭhāsi.

Then, when that night had passed, the Blessed One addressed the bhikkhus: "Bhikkhus, this night, the devaputta named Tāyana, a former tīrthaka, when the night was far advanced, his effulgent beauty illuminating the entire Jetavana, approached me; having approached and paid homage to me, he stood to one side.

Rồi, sau đêm ấy, Đức Thế Tôn gọi các Tỳ-kheo và nói: “Này các Tỳ-kheo, đêm nay, Thiên tử Tāyana, một vị giáo chủ tà giáo xưa, khi đêm đã quá nửa, với dung sắc thù thắng, chiếu sáng toàn bộ Jetavana, đã đến chỗ Ta; sau khi đến, đảnh lễ Ta rồi đứng sang một bên.”

Ekamantaṃ ṭhito kho, bhikkhave, tāyano devaputto mama santike imā gāthāyo abhāsi –

Standing to one side, bhikkhus, the devaputta Tayana recited these verses in my presence:

Này các Tỳ-khưu, Thiên tử Tāyano đứng một bên, đã nói những bài kệ này trước mặt Ta –

976

‘‘Chinda sotaṃ parakkamma, kāme panuda brāhmaṇa;

“Strive, and cut off the stream, O brāhmaṇa, drive away sensual pleasures;

“Này Bà-la-môn, hãy tinh tấn đoạn dòng, hãy xua đuổi các dục lạc;

977

Nappahāya munī kāme, nekattamupapajjati.

The sage, without abandoning sensual pleasures, does not attain solitude.

Bậc ẩn sĩ không từ bỏ các dục lạc, không thể đạt được sự độc cư.

978

‘‘Kayirā ce kayirāthenaṃ, daḷhamenaṃ parakkame;

If one would do it, one should do it firmly; one should strive at it diligently;

Nếu làm, hãy làm cho đến cùng, hãy tinh tấn kiên cố;

979

Sithilo hi paribbājo, bhiyyo ākirate rajaṃ.

For a lax ascetic life scatters more dust.

Vì sự xuất gia lỏng lẻo, càng làm tăng thêm bụi trần.

980

‘‘Akataṃ dukkaṭaṃ seyyo, pacchā tapati dukkaṭaṃ;

Better is an undone evil deed, for an evil deed causes torment afterwards;

Việc ác không làm thì tốt hơn, vì việc ác sẽ làm hối hận về sau;

981

Katañca sukataṃ seyyo, yaṃ katvā nānutappati.

Better is a good deed done, which one does not regret having done.

Việc thiện đã làm thì tốt hơn, vì đã làm không hối hận.

982

‘‘Kuso yathā duggahito, hatthamevānukantati;

Just as kusa grass, badly grasped, cuts the very hand;

Như cỏ Kusa bị nắm sai cách, sẽ cắt đứt bàn tay;

983

Sāmaññaṃ dupparāmaṭṭhaṃ, nirayāyūpakaḍḍhati.

The ascetic life, badly undertaken, drags one to hell.

Đời sống Sa-môn bị thực hành sai lầm, sẽ kéo xuống địa ngục.

984

‘‘Yaṃ kiñci sithilaṃ kammaṃ, saṃkiliṭṭhañca yaṃ vataṃ;

Whatever deed is lax, and whatever vow is defiled;

Bất cứ hành động nào lỏng lẻo, bất cứ sự giữ giới nào ô nhiễm;

985

Saṅkassaraṃ brahmacariyaṃ, na taṃ hoti mahapphala’’nti.

Whatever brahmacariya is doubtful—that bears no great fruit.”

Đời sống Phạm hạnh do dự, điều đó không mang lại quả lớn.”

986

‘‘Idamavoca, bhikkhave, tāyano devaputto, idaṃ vatvā maṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā tatthevantaradhāyi.

“This is what the devaputta Tayana said, bhikkhus. Having said this, he paid homage to me, circumambulated me respectfully, and vanished right there.

“Này các Tỳ-khưu, Thiên tử Tāyano đã nói điều này, sau khi nói điều này, đảnh lễ Ta, nhiễu bên phải rồi biến mất ngay tại đó.

Uggaṇhātha, bhikkhave, tāyanagāthā; pariyāpuṇātha, bhikkhave, tāyanagāthā; dhāretha, bhikkhave, tāyanagāthā.

Learn, bhikkhus, the Tayana verses; master, bhikkhus, the Tayana verses; remember, bhikkhus, the Tayana verses.

Này các Tỳ-khưu, hãy học thuộc lòng các bài kệ của Tāyano; này các Tỳ-khưu, hãy đọc tụng các bài kệ của Tāyano; này các Tỳ-khưu, hãy ghi nhớ các bài kệ của Tāyano.

Atthasaṃhitā, bhikkhave, tāyanagāthā ādibrahmacariyikā’’ti.

The Tayana verses, bhikkhus, are beneficial and fundamental to the brahmacariya.”

Này các Tỳ-khưu, các bài kệ của Tāyano là hữu ích, là khởi đầu cho đời sống Phạm hạnh.”

987

9. Candimasuttaṃ

9. The Candima Sutta

9. Kinh Candima

988

90. Sāvatthinidānaṃ.

90. The origin at Sāvatthī.

90. Tại Sāvatthī.

Tena kho pana samayena candimā devaputto rāhunā asurindena gahito hoti.

Now at that time, the devaputta Candimā had been seized by Rāhu, the lord of asuras.

Vào lúc ấy, Thiên tử Candima bị A-tu-la vương Rāhu bắt giữ.

Atha kho candimā devaputto bhagavantaṃ anussaramāno tāyaṃ velāyaṃ imaṃ gāthaṃ abhāsi –

Then the devaputta Candimā, remembering the Blessed One, recited this verse at that time:

Bấy giờ, Thiên tử Candima, nhớ đến Thế Tôn, đã nói bài kệ này vào lúc ấy –

989

‘‘Namo te buddha vīratthu, vippamuttosi sabbadhi;

“Homage to you, O Buddha, the Hero, you are utterly freed from everything;

“Kính lễ Ngài, Phật, bậc Anh hùng, Ngài đã hoàn toàn giải thoát khỏi mọi ràng buộc;

990

Sambādhapaṭipannosmi, tassa me saraṇaṃ bhavā’’ti.

I am fallen into distress, be my refuge!”

Con đang lâm vào cảnh khốn cùng, xin Ngài hãy là nơi nương tựa cho con.”

991

Atha kho bhagavā candimaṃ devaputtaṃ ārabbha rāhuṃ asurindaṃ gāthāya ajjhabhāsi –

Then the Blessed One, on account of the devaputta Candimā, addressed Rāhu, the lord of asuras, with a verse:

Bấy giờ, Thế Tôn, vì Thiên tử Candima, đã nói bài kệ này với A-tu-la vương Rāhu –

992

‘‘Tathāgataṃ arahantaṃ, candimā saraṇaṃ gato;

“Candimā has taken refuge in the Tathāgata, the Arahant;

“Candima đã nương tựa vào Như Lai, bậc A-la-hán;

993

Rāhu candaṃ pamuñcassu, buddhā lokānukampakā’’ti.

Rāhu, release Candimā, the Buddhas are compassionate to the world.”

Này Rāhu, hãy thả Candima ra, chư Phật là bậc từ mẫn đối với thế gian.”

994

Atha kho rāhu asurindo candimaṃ devaputtaṃ muñcitvā taramānarūpo yena vepacitti asurindo tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā saṃviggo lomahaṭṭhajāto ekamantaṃ aṭṭhāsi.

Then Rāhu, the lord of asuras, released the devaputta Candimā and, in a hurry, approached Vepacitti, the lord of asuras; having approached, he stood to one side, alarmed and with his hair standing on end.

Bấy giờ, A-tu-la vương Rāhu, sau khi thả Thiên tử Candima, vội vàng đi đến chỗ A-tu-la vương Vepacitti; sau khi đến, Rāhu đứng một bên, sợ hãi và dựng tóc gáy.

Ekamantaṃ ṭhitaṃ kho rāhuṃ asurindaṃ vepacitti asurindo gāthāya ajjhabhāsi –

Vepacitti, the lord of asuras, addressed Rāhu, the lord of asuras, who was standing to one side, with a verse:

A-tu-la vương Vepacitti đã nói bài kệ này với A-tu-la vương Rāhu đang đứng một bên –

995

‘‘Kiṃ nu santaramānova, rāhu candaṃ pamuñcasi;

“Why, O Rāhu, did you release Candimā in such a hurry;

“Này Rāhu, sao ngươi lại vội vàng thả Candima ra;

996

Saṃviggarūpo āgamma, kiṃ nu bhītova tiṭṭhasī’’ti.

Why do you stand here, having come with an alarmed appearance, as if in fear?”

Sao ngươi lại đến với vẻ sợ hãi, và đứng đó như thể đang khiếp sợ?”

997

‘‘Sattadhā me phale muddhā, jīvanto na sukhaṃ labhe;

“My head would split into seven pieces, I would not live in happiness;

“Đầu ta sẽ vỡ thành bảy mảnh, sống mà không được an lạc;

998

Buddhagāthābhigītomhi, no ce muñceyya candima’’nti.

I was addressed by the Buddha’s verses, if I had not released Candimā.”

Ta đã bị chư Phật quở trách bằng kệ, nếu ta không thả Candima.”

999

10. Sūriyasuttaṃ

10. The Suriya Sutta

10. Kinh Sūriya

1000

91. Sāvatthinidānaṃ.

91. The origin at Sāvatthī.

91. Tại Sāvatthī.

Tena kho pana samayena sūriyo devaputto rāhunā asurindena gahito hoti.

Now at that time, the devaputta Suriya had been seized by Rāhu, the lord of asuras.

Vào lúc ấy, Thiên tử Sūriya bị A-tu-la vương Rāhu bắt giữ.

Atha kho sūriyo devaputto bhagavantaṃ anussaramāno tāyaṃ velāyaṃ imaṃ gāthaṃ abhāsi –

Then the devaputta Suriya, remembering the Blessed One, recited this verse at that time:

Bấy giờ, Thiên tử Sūriya, nhớ đến Thế Tôn, đã nói bài kệ này vào lúc ấy –

1001

‘‘Namo te buddha vīratthu, vippamuttosi sabbadhi;

“Homage to you, O Buddha, the Hero, you are utterly freed from everything;

“Kính lễ Ngài, Phật, bậc Anh hùng, Ngài đã hoàn toàn giải thoát khỏi mọi ràng buộc;

1002

Sambādhapaṭipannosmi, tassa me saraṇaṃ bhavā’’ti.

I am fallen into distress, be my refuge!”

Con đang lâm vào cảnh khốn cùng, xin Ngài hãy là nơi nương tựa cho con.”

1003

Atha kho bhagavā sūriyaṃ devaputtaṃ ārabbha rāhuṃ asurindaṃ gāthāhi ajjhabhāsi –

Then the Blessed One, on account of the devaputta Suriya, addressed Rāhu, the lord of asuras, with verses:

Bấy giờ, Thế Tôn, vì Thiên tử Sūriya, đã nói những bài kệ này với A-tu-la vương Rāhu –

1004

‘‘Tathāgataṃ arahantaṃ, sūriyo saraṇaṃ gato;

“Suriya has taken refuge in the Tathāgata, the Arahant;

“Sūriya đã nương tựa vào Như Lai, bậc A-la-hán;

1005

Rāhu sūriyaṃ^* pamuñcassu, buddhā lokānukampakā.

Rāhu, release Suriya, the Buddhas are compassionate to the world.

Này Rāhu, hãy thả Sūriya ra, chư Phật là bậc từ mẫn đối với thế gian.

1006

‘‘Yo andhakāre tamasi pabhaṅkaro,

He who brings light in the dark gloom,

Bậc chiếu sáng trong bóng tối u ám,

1007

Verocano maṇḍalī uggatejo;

The glorious one, disc-shaped, of fierce splendor;

Bậc rực rỡ, có vầng sáng, với uy lực mạnh mẽ;

1008

Mā rāhu gilī caramantalikkhe,

O Rāhu, do not swallow him moving in the sky,

Này Rāhu, chớ nuốt chửng khi đang di chuyển trên không trung,

1009

Pajaṃ mamaṃ rāhu pamuñca sūriya’’nti.

O Rāhu, release my progeny, Suriya!”

Này Rāhu, hãy thả Sūriya, con của Ta ra.”

1010

Atha kho rāhu asurindo sūriyaṃ devaputtaṃ muñcitvā taramānarūpo yena vepacitti asurindo tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā saṃviggo lomahaṭṭhajāto ekamantaṃ aṭṭhāsi.

Then Rāhu, the lord of asuras, released the devaputta Suriya and, in a hurry, approached Vepacitti, the lord of asuras; having approached, he stood to one side, alarmed and with his hair standing on end.

Bấy giờ, A-tu-la vương Rāhu, sau khi thả Thiên tử Sūriya, vội vàng đi đến chỗ A-tu-la vương Vepacitti; sau khi đến, Rāhu đứng một bên, sợ hãi và dựng tóc gáy.

Ekamantaṃ ṭhitaṃ kho rāhuṃ asurindaṃ vepacitti asurindo gāthāya ajjhabhāsi –

Vepacitti, the lord of asuras, addressed Rāhu, the lord of asuras, who was standing to one side, with a verse:

A-tu-la vương Vepacitti đã nói bài kệ này với A-tu-la vương Rāhu đang đứng một bên –

1011

‘‘Kiṃ nu santaramānova, rāhu sūriyaṃ pamuñcasi;

“Why, O Rāhu, did you release Suriya in such a hurry;

“Này Rāhu, sao ngươi lại vội vàng thả Sūriya ra;

1012

Saṃviggarūpo āgamma, kiṃ nu bhītova tiṭṭhasī’’ti.

Why do you stand here, having come with an alarmed appearance, as if in fear?”

Sao ngươi lại đến với vẻ sợ hãi, và đứng đó như thể đang khiếp sợ?”

1013

‘‘Sattadhā me phale muddhā, jīvanto na sukhaṃ labhe;

“My head would split into seven pieces, I would not live in happiness;

“Đầu ta sẽ vỡ thành bảy mảnh, sống mà không được an lạc;

1014

Buddhagāthābhigītomhi, no ce muñceyya sūriya’’nti.

I was addressed by the Buddha’s verses, if I had not released Suriya.”

Ta đã bị chư Phật quở trách bằng kệ, nếu ta không thả Sūriya.”

1015

Paṭhamo vaggo.

The First Chapter.

Phẩm thứ nhất.

1016

Tassuddānaṃ –

Its Summary:

Tóm tắt phẩm đó –

1017

Dve kassapā ca māgho ca, māgadho dāmali kāmado;

Two Kassapas, Māgha, Māgadha, Dāmali, Kāmada,

Hai kinh Kassapa, Māgha, Māgadha, Dāmali, Kāmada;

1018

Pañcālacaṇḍo tāyano, candimasūriyena te dasāti.

Pañcālacaṇḍa, Tayana, with Candimā and Suriya—these are ten.

Pañcālacaṇḍa, Tāyano, cùng với Candima và Sūriya là mười.

1019

2. Anāthapiṇḍikavaggo

2. The Anāthapiṇḍika Chapter

2. Phẩm Anāthapiṇḍika

1020

1. Candimasasuttaṃ

1. The Candimasā Sutta

1. Kinh Candimasa

1021

92. Sāvatthinidānaṃ.

92. The origin at Sāvatthī.

92. Tại Sāvatthī.

Atha kho candimaso^* devaputto abhikkantāya rattiyā abhikkantavaṇṇo kevalakappaṃ jetavanaṃ obhāsetvā yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ aṭṭhāsi.

Then the devaputta Candimasā, when the night was far advanced, illuminating the entire Jetavana with his surpassing radiance, approached the Blessed One; having approached and paid homage to the Blessed One, he stood to one side.

Bấy giờ, Thiên tử Candimasa, khi đêm đã khuya, với dung mạo rực rỡ, chiếu sáng toàn bộ Jetavana, đi đến chỗ Thế Tôn; sau khi đến, đảnh lễ Thế Tôn rồi đứng một bên.

Ekamantaṃ ṭhito kho candimaso devaputto bhagavato santike imaṃ gāthaṃ abhāsi –

Standing to one side, the devaputta Candimasā recited this verse in the presence of the Blessed One:

Thiên tử Candimasa đang đứng một bên, đã nói bài kệ này trước mặt Thế Tôn –

1022

‘‘Te hi sotthiṃ gamissanti, kacche vāmakase magā;

“They indeed will reach welfare, like deer in a thicket free from mosquitoes;

“Họ chắc chắn sẽ đạt được sự an lành, như những con thú trong bụi rậm không có muỗi;

1023

Jhānāni upasampajja, ekodi nipakā satā’’ti.

Having attained jhāna, unified, astute, mindful.”

Thành tựu các thiền định, độc cư, khôn ngoan, có chánh niệm.”

1024

‘‘Te hi pāraṃ gamissanti, chetvā jālaṃva ambujo;

“They indeed will reach the further shore, having cut the net like a fish;

“Họ chắc chắn sẽ đến bờ bên kia, như cá đã cắt lưới;

1025

Jhānāni upasampajja, appamattā raṇañjahā’’ti.

Having attained jhāna, diligent, abandoning defilements.”

Thành tựu các thiền định, không phóng dật, từ bỏ phiền não.”

1026

2. Veṇḍusuttaṃ

2. The Veṇḍu Sutta

2. Kinh Veṇḍu

1027

93. Ekamantaṃ ṭhito kho veṇḍu^* devaputto bhagavato santike imaṃ gāthaṃ abhāsi –

93. Standing to one side, the devaputta Veṇḍu recited this verse in the presence of the Blessed One:

93. Thiên tử Veṇḍu đang đứng một bên, đã nói bài kệ này trước mặt Thế Tôn –

1028

‘‘Sukhitāva te^* manujā, sugataṃ payirupāsiya;

“Happy indeed are those people who, having attended on the Fortunate One;

“Thật sung sướng thay những người, đã phụng sự bậc Thiện Thệ;

1029

Yuñjaṃ^* gotamasāsane, appamattā nu sikkhare’’ti.

Strive in Gotama’s Dispensation, diligent in training.”

Tinh tấn trong giáo pháp của Gotama, không phóng dật mà học tập.”

1030

‘‘Ye me pavutte siṭṭhipade^* (veṇḍūti bhagavā),

“Those who follow my teachings (said the Blessed One, O Veṇḍu),

“Những ai học theo những lời giáo huấn của Ta (này Veṇḍu),

1031

Anusikkhanti jhāyino;

Meditators;

Những bậc thiền giả;

1032

Kāle te appamajjantā,

Being diligent at the right time,

Họ không phóng dật đúng lúc,

1033

Na maccuvasagā siyu’’nti.

Would not fall under the sway of death.”

Sẽ không bị quyền lực của tử thần chi phối.”

1034

3. Dīghalaṭṭhisuttaṃ

3. The Dīghalaṭṭhi Sutta

3. Kinh Dīghalaṭṭhi

1035

94. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā rājagahe viharati veḷuvane kalandakanivāpe.

94. Thus have I heard: On one occasion the Blessed One was dwelling in Rājagaha, in the Bamboo Grove, at the Squirrels’ Feeding Place.

94. Tôi nghe như vầy – Một thời Thế Tôn trú tại Rājagaha, trong rừng Veḷuvana, tại nơi cho sóc ăn.

Atha kho dīghalaṭṭhi devaputto abhikkantāya rattiyā abhikkantavaṇṇo kevalakappaṃ veḷuvanaṃ obhāsetvā yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ aṭṭhāsi.

Then the devaputta Dīghalaṭṭhi, when the night was far advanced, illuminating the entire Bamboo Grove with his surpassing radiance, approached the Blessed One; having approached and paid homage to the Blessed One, he stood to one side.

Bấy giờ, Thiên tử Dīghalaṭṭhi, khi đêm đã khuya, với dung mạo rực rỡ, chiếu sáng toàn bộ Veḷuvana, đi đến chỗ Thế Tôn; sau khi đến, đảnh lễ Thế Tôn rồi đứng một bên.

Ekamantaṃ ṭhito kho dīghalaṭṭhi devaputto bhagavato santike imaṃ gāthaṃ abhāsi –

Standing to one side, the devaputta Dīghalaṭṭhi recited this verse in the presence of the Blessed One:

Thiên tử Dīghalaṭṭhi đang đứng một bên, đã nói bài kệ này trước mặt Thế Tôn –

1036

‘‘Bhikkhu siyā jhāyī vimuttacitto,

“A bhikkhu may be a meditator, with a liberated mind,

“Tỳ-khưu là bậc thiền giả, tâm giải thoát,

1037

Ākaṅkhe ce hadayassānupattiṃ;

If he wishes to attain the heart’s penetration;

Nếu mong muốn đạt được sự an lạc của tâm;

1038

Lokassa ñatvā udayabbayañca,

Knowing the world’s arising and passing away,

Biết được sự sinh diệt của thế gian,

1039

Sucetaso anissito tadānisaṃso’’ti.

He is of good mind, unattached, thus he benefits.”

Tâm thanh tịnh, không chấp trước, đó là lợi ích.”

1040

4. Nandanasuttaṃ

4. The Nandana Sutta

4. Kinh Nandana

1041

95. Ekamantaṃ ṭhito kho nandano devaputto bhagavantaṃ gāthāya ajjhabhāsi –

95. Standing to one side, the devaputta Nandana addressed the Blessed One with a verse:

95. Thiên tử Nandana đang đứng một bên, đã nói bài kệ này với Thế Tôn –

1042

‘‘Pucchāmi taṃ gotama bhūripañña,

“I ask you, Gotama, of vast wisdom,

“Con xin hỏi Ngài, Gotama, bậc có trí tuệ rộng lớn,

1043

Anāvaṭaṃ bhagavato ñāṇadassanaṃ;

The Blessed One’s knowledge and vision are unobstructed;

Sự thấy biết của Thế Tôn là không bị che chướng;

1044

Kathaṃvidhaṃ sīlavantaṃ vadanti,

Of what kind do they call one who is virtuous?

Người như thế nào được gọi là có giới hạnh,

1045

Kathaṃvidhaṃ paññavantaṃ vadanti;

Of what kind do they call one who is wise?

Người như thế nào được gọi là có trí tuệ;

1046

Kathaṃvidho dukkhamaticca iriyati,

Of what kind is one who moves beyond suffering?

Người như thế nào vượt qua khổ đau mà sống,

1047

Kathaṃvidhaṃ devatā pūjayantī’’ti.

Of what kind is one whom devas worship?”

Người như thế nào được chư thiên tôn kính?”

1048

‘‘Yo sīlavā paññavā bhāvitatto,

“He who is virtuous, wise, with developed self,

“Người có giới hạnh, có trí tuệ, đã tu tập thân tâm,

1049

Samāhito jhānarato satīmā;

Composed, delighting in jhāna, mindful;

Tâm định tĩnh, ưa thích thiền định, có chánh niệm;

1050

Sabbassa sokā vigatā pahīnā,

All his sorrows have vanished, abandoned,

Mọi sầu muộn của người ấy đã tiêu tan, đã đoạn trừ,

1051

Khīṇāsavo antimadehadhārī.

With defilements destroyed, bearing his final body.

Bậc lậu tận, mang thân cuối cùng.

1052

‘‘Tathāvidhaṃ sīlavantaṃ vadanti,

Such a one they call virtuous,

Người như vậy được gọi là có giới hạnh,

1053

Tathāvidhaṃ paññavantaṃ vadanti;

Such a one they call wise;

Người như vậy được gọi là có trí tuệ;

1054

Tathāvidho dukkhamaticca iriyati,

Such a one moves beyond suffering,

Người như vậy vượt qua khổ đau mà sống,

1055

Tathāvidhaṃ devatā pūjayantī’’ti.

Such a one devas worship.”

Người như vậy được chư thiên tôn kính.”

1056

5. Candanasuttaṃ

5. The Candana Sutta

5. Kinh Candana

1057

96. Ekamantaṃ ṭhito kho candano devaputto bhagavantaṃ gāthāya ajjhabhāsi –

96. Then Candana the devaputta, standing to one side, addressed the Blessed One with a verse:

96. Thiên tử Candana đứng sang một bên, đã thưa với Đức Thế Tôn bằng kệ ngôn:

1058

‘‘Kathaṃsu^* tarati oghaṃ, rattindivamatandito;

“How does one cross the flood, diligent day and night;

‘‘Làm sao vượt qua dòng nước lũ, không lười biếng ngày đêm?

1059

Appatiṭṭhe anālambe, ko gambhīre na sīdatī’’ti.

Who does not sink in the deep, without foundation, without support?”

Ai không chìm đắm trong vực sâu, không nơi nương tựa, không nơi bám víu?’’

1060

‘‘Sabbadā sīlasampanno, paññavā susamāhito;

“One who is always endowed with sīla, wise, well-concentrated;

‘‘Người luôn đầy đủ giới hạnh, có trí tuệ, khéo định tĩnh;

1061

Āraddhavīriyo pahitatto, oghaṃ tarati duttaraṃ.

Energetic, with mind directed, crosses the flood that is hard to cross.

Người tinh cần, tâm hướng đến, vượt qua dòng nước lũ khó vượt.

1062

‘‘Virato kāmasaññāya, rūpasaṃyojanātigo;

“One who is free from kāma-perception, gone beyond the rūpa-fetters;

Người đã rời bỏ dục tưởng, vượt thoát kiết sử sắc giới;

1063

Nandīrāgaparikkhīṇo, so gambhīre na sīdatī’’ti.

Whose delight and lust are exhausted, does not sink in the deep.”

Người đã diệt tận hỷ ái, không chìm đắm trong vực sâu.’’

1064

6. Vāsudattasuttaṃ

6. Vāsudatta Sutta

6. Kinh Vāsudatta

1065

97. Ekamantaṃ ṭhito kho vāsudatto devaputto bhagavato santike imaṃ gāthaṃ abhāsi –

97. Then Vāsudatta the devaputta, standing to one side, recited this verse in the presence of the Blessed One:

97. Thiên tử Vāsudatta đứng sang một bên, đã thưa kệ ngôn này trước Đức Thế Tôn:

1066

‘‘Sattiyā viya omaṭṭho, ḍayhamānova^* matthake;

“As if struck by a spear, as if one’s head were aflame;

‘‘Như bị thương bởi mũi giáo, như bị cháy trên đầu;

1067

Kāmarāgappahānāya, sato bhikkhu paribbaje’’ti.

Consciously, a bhikkhu should wander forth for the abandoning of sensual lust.”

Tỳ-khưu chánh niệm hãy sống không nhà, để đoạn trừ dục ái.’’

1068

‘‘Sattiyā viya omaṭṭho, ḍayhamānova matthake;

“As if struck by a spear, as if one’s head were aflame;

‘‘Như bị thương bởi mũi giáo, như bị cháy trên đầu;

1069

Sakkāyadiṭṭhippahānāya, sato bhikkhu paribbaje’’ti.

Consciously, a bhikkhu should wander forth for the abandoning of sakkāya-diṭṭhi.”

Tỳ-khưu chánh niệm hãy sống không nhà, để đoạn trừ tà kiến thân kiến.’’

1070

7. Subrahmasuttaṃ

7. Subrahma Sutta

7. Kinh Subrahmā

1071

98. Ekamantaṃ ṭhito kho subrahmā devaputto bhagavantaṃ gāthāya ajjhabhāsi –

98. Then Subrahmā the devaputta, standing to one side, addressed the Blessed One with a verse:

98. Thiên tử Subrahmā đứng sang một bên, đã thưa với Đức Thế Tôn bằng kệ ngôn:

1072

‘‘Niccaṃ utrastamidaṃ cittaṃ, niccaṃ ubbiggamidaṃ^* mano;

“This mind is always trembling, this mind is always agitated;

‘‘Tâm này luôn run sợ, ý này luôn bàng hoàng;

1073

Anuppannesu kicchesu^* , atho uppatitesu ca;

Due to troubles that have not arisen, and also those that have arisen;

Do những khổ nạn chưa sinh, và cả những khổ nạn đã sinh;

1074

Sace atthi anutrastaṃ, taṃ me akkhāhi pucchito’’ti.

If there is that which is untrembling, tell me, when asked.”

Nếu có điều gì không run sợ, xin Ngài hãy nói cho tôi, khi được hỏi.’’

1075

‘‘Nāññatra bojjhā tapasā^* , nāññatrindriyasaṃvarā;

“I see no safety for living beings, except through the bojjhaṅgas and austerity;

‘‘Không ngoài các chi giác ngộ, không ngoài sự tu khổ hạnh;

1076

Nāññatra sabbanissaggā, sotthiṃ passāmi pāṇina’’nti.

Except through the restraint of the faculties, except through the relinquishing of all things.”

Không ngoài sự từ bỏ tất cả, tôi không thấy sự an lạc cho chúng sinh.’’

1077

‘‘Idamavoca…pe… tatthevantaradhāyī’’ti.

“Thus spoke… (as before) … he vanished right there.”

‘‘Đức Thế Tôn đã nói điều này… (như trên)… rồi biến mất ngay tại đó.’’

1078

8. Kakudhasuttaṃ

8. Kakudha Sutta

8. Kinh Kakudha

1079

99. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā sākete viharati añjanavane migadāye.

99. Thus have I heard: On one occasion the Blessed One was dwelling in Sāketa, in Añjana Wood, at the Deer Park.

99. Tôi nghe như vầy: Một thời Đức Thế Tôn trú tại Sāketa, trong rừng Añjana, ở khu vườn của những con nai.

Atha kho kakudho devaputto abhikkantāya rattiyā abhikkantavaṇṇo kevalakappaṃ añjanavanaṃ obhāsetvā yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ aṭṭhāsi.

Then Kakudha the devaputta, when the night was far advanced, with splendid beauty illuminating the entire Añjana Wood, approached the Blessed One; having approached and paid homage to the Blessed One, he stood to one side.

Rồi thiên tử Kakudha, khi đêm đã khuya, với vẻ đẹp rực rỡ, chiếu sáng toàn bộ rừng Añjana, đến chỗ Đức Thế Tôn; sau khi đến, đảnh lễ Đức Thế Tôn rồi đứng sang một bên.

Ekamantaṃ ṭhito kho kakudho devaputto bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘nandasi, samaṇā’’ti?

Standing to one side, Kakudha the devaputta said to the Blessed One: “Are you joyful, ascetic?”

Thiên tử Kakudha đứng sang một bên, đã nói với Đức Thế Tôn điều này: ‘‘Này Sa-môn, Ngài có vui không?’’

‘‘Kiṃ laddhā, āvuso’’ti?

“Having gained what, friend?”

‘‘Này Hiền giả, được gì mà vui?’’

‘‘Tena hi, samaṇa, socasī’’ti?

“Then, ascetic, do you grieve?”

‘‘Vậy thì, này Sa-môn, Ngài có sầu muộn không?’’

‘‘Kiṃ jīyittha, āvuso’’ti?

“Having lost what, friend?”

‘‘Này Hiền giả, mất gì mà sầu?’’

‘‘Tena hi, samaṇa, neva nandasi na ca^* socasī’’ti?

“Then, ascetic, you neither rejoice nor grieve?”

‘‘Vậy thì, này Sa-môn, Ngài không vui cũng không sầu muộn?’’

‘‘Evamāvuso’’ti.

“It is so, friend.”

‘‘Đúng vậy, này Hiền giả.’’

1080

‘‘Kacci tvaṃ anagho^* bhikkhu, kacci nandī^* na vijjati;

“Are you free from suffering, bhikkhu? Is there no delight?

‘‘Này Tỳ-khưu, có phải Ngài không phiền não, có phải không có hoan hỷ?

1081

Kacci taṃ ekamāsīnaṃ, aratī nābhikīratī’’ti.

Does discontent not afflict you as you sit alone?”

Có phải khi Ngài ngồi một mình, sự bất lạc không xâm chiếm Ngài?’’

1082

‘‘Anagho ve ahaṃ yakkha, atho nandī na vijjati;

“Indeed, I am free from suffering, yakkha, and there is no delight;

‘‘Này Dạ-xoa, tôi quả thật không phiền não, và cũng không có hoan hỷ;

1083

Atho maṃ ekamāsīnaṃ, aratī nābhikīratī’’ti.

And discontent does not afflict me as I sit alone.”

Và khi tôi ngồi một mình, sự bất lạc không xâm chiếm tôi.’’

1084

‘‘Kathaṃ tvaṃ anagho bhikkhu, kathaṃ nandī na vijjati;

“How are you free from suffering, bhikkhu? How is there no delight?

‘‘Này Tỳ-khưu, làm sao Ngài không phiền não, làm sao không có hoan hỷ?

1085

Kathaṃ taṃ ekamāsīnaṃ, aratī nābhikīratī’’ti.

How does discontent not afflict you as you sit alone?”

Làm sao khi Ngài ngồi một mình, sự bất lạc không xâm chiếm Ngài?’’

1086

‘‘Aghajātassa ve nandī, nandījātassa ve aghaṃ;

“Indeed, for one born of suffering there is delight; for one born of delight there is suffering;

‘‘Này Hiền giả, phiền não sinh ra từ hoan hỷ, và hoan hỷ sinh ra từ phiền não;

1087

Anandī anagho bhikkhu, evaṃ jānāhi āvuso’’ti.

A bhikkhu without delight is without suffering; thus know, friend.”

Tỳ-khưu không hoan hỷ thì không phiền não, hãy biết như vậy, này Hiền giả.’’

1088

‘‘Cirassaṃ vata passāmi, brāhmaṇaṃ parinibbutaṃ;

“Long indeed have I seen a brahmin who is fully extinguished;

‘‘Thật lâu lắm rồi tôi mới thấy, một vị Bà-la-môn đã hoàn toàn tịch diệt;

1089

Anandiṃ anaghaṃ bhikkhuṃ, tiṇṇaṃ loke visattika’’nti.

A bhikkhu without delight, without suffering, who has crossed the clinging in the world.”

Một Tỳ-khưu không hoan hỷ, không phiền não, đã vượt qua mọi dính mắc trong thế gian.’’

1090

9. Uttarasuttaṃ

9. Uttara Sutta

9. Kinh Uttara

1091

100. Rājagahanidānaṃ.

100. The Discourse on Rājagaha.

100. Tại Rājagaha.

Ekamantaṃ ṭhito kho uttaro devaputto bhagavato santike imaṃ gāthaṃ abhāsi –

Then Uttara the devaputta, standing to one side, recited this verse in the presence of the Blessed One:

Thiên tử Uttara đứng sang một bên, đã thưa kệ ngôn này trước Đức Thế Tôn:

1092

‘‘Upanīyati jīvitamappamāyu,

“Life is led on, short is the lifespan;

‘‘Mạng sống bị kéo đến gần, tuổi thọ ngắn ngủi;

1093

Jarūpanītassa na santi tāṇā;

For one led on by old age, there are no protectors;

Khi tuổi già kéo đến, không có nơi nương tựa;

1094

Etaṃ bhayaṃ maraṇe pekkhamāno,

Perceiving this danger in death,

Thấy sự sợ hãi này trong cái chết,

1095

Puññāni kayirātha sukhāvahānī’’ti.

One should do wholesome deeds that bring happiness.”

Hãy làm những điều phước thiện mang lại hạnh phúc.’’

1096

‘‘Upanīyati jīvitamappamāyu,

“Life is led on, short is the lifespan;

‘‘Mạng sống bị kéo đến gần, tuổi thọ ngắn ngủi;

1097

Jarūpanītassa na santi tāṇā;

For one led on by old age, there are no protectors;

Khi tuổi già kéo đến, không có nơi nương tựa;

1098

Etaṃ bhayaṃ maraṇe pekkhamāno,

Perceiving this danger in death,

Thấy sự sợ hãi này trong cái chết,

1099

Lokāmisaṃ pajahe santipekkho’’ti.

One who seeks peace should abandon worldly allurements.”

Người tìm cầu an lạc hãy từ bỏ những dính mắc thế gian.’’

1100

10. Anāthapiṇḍikasuttaṃ

10. Anāthapiṇḍika Sutta

10. Kinh Anāthapiṇḍika

1101

101. Ekamantaṃ ṭhito kho anāthapiṇḍiko devaputto bhagavato santike imā gāthāyo abhāsi –

101. Then Anāthapiṇḍika the devaputta, standing to one side, recited these verses in the presence of the Blessed One:

101. Thiên tử Anāthapiṇḍika đứng sang một bên, đã thưa những kệ ngôn này trước Đức Thế Tôn:

1102

‘‘Idañhi taṃ jetavanaṃ, isisaṅghanisevitaṃ;

“Indeed, this Jetavana, frequented by the assembly of sages;

‘‘Đây chính là Jetavana, nơi các hội chúng hiền nhân thường lui tới;

1103

Āvutthaṃ dhammarājena, pītisañjananaṃ mama.

Inhabited by the King of Dhamma, brings me joy.

Nơi Pháp vương trú ngụ, làm tôi hoan hỷ.’’

1104

‘‘Kammaṃ vijjā ca dhammo ca, sīlaṃ jīvitamuttamaṃ;

“By kamma, by knowledge, and by Dhamma, by sīla, by a supreme way of life;

‘‘Nghiệp, tuệ giác, Pháp và giới hạnh là đời sống tối thượng;

1105

Etena maccā sujjhanti, na gottena dhanena vā.

By these mortals are purified, not by clan or by wealth.

Nhờ đó mà chúng sinh được thanh tịnh, không phải do dòng dõi hay tài sản.’’

1106

‘‘Tasmā hi paṇḍito poso, sampassaṃ atthamattano;

“Therefore, a wise person, seeing their own welfare;

‘‘Vì vậy, người trí, khi thấy lợi ích của bản thân,

1107

Yoniso vicine dhammaṃ, evaṃ tattha visujjhati.

Should judiciously investigate the Dhamma, thus one is purified in that regard.

Hãy khéo léo quán sát Pháp, như vậy sẽ được thanh tịnh.’’

1108

‘‘Sāriputtova paññāya, sīlena upasamena ca;

“Even a bhikkhu who has crossed over, by wisdom, by sīla, and by tranquility, like Sāriputta,

‘‘Dù là Tỳ-khưu đã vượt qua bờ bên kia, về trí tuệ, giới hạnh và sự an tịnh,

1109

Yopi pāraṅgato bhikkhu, etāvaparamo siyā’’ti.

Would be unsurpassed to this extent.”

Như Sāriputta, cũng chỉ đến mức đó mà thôi.’’

1110

Idamavoca anāthapiṇḍiko devaputto.

Thus spoke Anāthapiṇḍika the devaputta.

Thiên tử Anāthapiṇḍika đã nói điều này.

Idaṃ vatvā bhagavantaṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā tatthevantaradhāyīti.

Having said this, having paid homage to the Blessed One, and circumambulated him clockwise, he vanished right there.

Nói xong, đảnh lễ Đức Thế Tôn, đi nhiễu hữu rồi biến mất ngay tại đó.

1111

Atha kho bhagavā tassā rattiyā accayena bhikkhū āmantesi – ‘‘imaṃ, bhikkhave, rattiṃ aññataro devaputto abhikkantāya rattiyā abhikkantavaṇṇo kevalakappaṃ jetavanaṃ obhāsetvā yenāhaṃ tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā maṃ abhivādetvā ekamantaṃ aṭṭhāsi.

Then, when that night had passed, the Blessed One addressed the bhikkhus: “Bhikkhus, last night a certain devaputta, when the night was far advanced, with splendid beauty illuminating the entire Jetavana, approached me; having approached and paid homage to me, he stood to one side.

Rồi Đức Thế Tôn, sau khi đêm ấy trôi qua, gọi các Tỳ-khưu và nói: ‘‘Này các Tỳ-khưu, đêm nay, một thiên tử, khi đêm đã khuya, với vẻ đẹp rực rỡ, chiếu sáng toàn bộ Jetavana, đã đến chỗ Ta; sau khi đến, đảnh lễ Ta rồi đứng sang một bên.

Ekamantaṃ ṭhito kho, bhikkhave, so devaputto mama santike imā gāthāyo abhāsi –

Standing to one side, bhikkhus, that devaputta recited these verses in my presence:

Này các Tỳ-khưu, thiên tử ấy đứng sang một bên, đã thưa những kệ ngôn này trước Ta:

1112

‘‘Idañhi taṃ jetavanaṃ, isisaṅghanisevitaṃ;

“Indeed, this Jetavana, frequented by the assembly of sages;

‘‘Đây chính là Jetavana, nơi các hội chúng hiền nhân thường lui tới;

1113

Āvutthaṃ dhammarājena, pītisañjananaṃ mama.

Inhabited by the King of Dhamma, brings me joy.

Nơi Pháp vương trú ngụ, làm tôi hoan hỷ.’’

1114

‘‘Kammaṃ vijjā ca dhammo ca, sīlaṃ jīvitamuttamaṃ;

“By kamma, by knowledge, and by Dhamma, by sīla, by a supreme way of life;

‘‘Nghiệp, tuệ giác, Pháp và giới hạnh là đời sống tối thượng;

1115

Etena maccā sujjhanti, na gottena dhanena vā.

By these mortals are purified, not by clan or by wealth.

Nhờ đó mà chúng sinh được thanh tịnh, không phải do dòng dõi hay tài sản.’’

1116

‘‘Tasmā hi paṇḍito poso, sampassaṃ atthamattano;

“Therefore, a wise person, seeing their own welfare;

‘‘Vì vậy, người trí, khi thấy lợi ích của bản thân,

1117

Yoniso vicine dhammaṃ, evaṃ tattha visujjhati.

Should judiciously investigate the Dhamma, thus one is purified in that regard.

Hãy khéo léo quán sát Pháp, như vậy sẽ được thanh tịnh.’’

1118

‘‘Sāriputtova paññāya, sīlena upasamena ca;

“Even a bhikkhu who has crossed over, by wisdom, by sīla, and by tranquility, like Sāriputta,

‘‘Dù là Tỳ-khưu đã vượt qua bờ bên kia, về trí tuệ, giới hạnh và sự an tịnh,

1119

Yopi pāraṅgato bhikkhu, etāvaparamo siyā’’ti.

Would be unsurpassed to this extent.”

Như Sāriputta, cũng chỉ đến mức đó mà thôi.’’

1120

‘‘Idamavoca, bhikkhave, so devaputto.

“Bhikkhus, thus spoke that devaputta.

‘‘Này các Tỳ-khưu, thiên tử ấy đã nói điều này.

Idaṃ vatvā maṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā tatthevantaradhāyī’’ti.

Having said this, having paid homage to me, and circumambulated me clockwise, he vanished right there.”

Nói xong, đảnh lễ Ta, đi nhiễu hữu rồi biến mất ngay tại đó.’’

1121

Evaṃ vutte, āyasmā ānando bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘so hi nūna, bhante, anāthapiṇḍiko devaputto bhavissati.

When this was said, Venerable Ānanda said to the Blessed One: “Surely, Venerable Sir, that devaputta must have been Anāthapiṇḍika.

Sau khi nghe nói vậy, Tôn giả Ānanda đã thưa với Đức Thế Tôn: ‘‘Bạch Thế Tôn, chắc hẳn đó là thiên tử Anāthapiṇḍika.

Anāthapiṇḍiko gahapati āyasmante sāriputte abhippasanno ahosī’’ti.

Householder Anāthapiṇḍika was greatly devoted to Venerable Sāriputta.”

Gia chủ Anāthapiṇḍika rất mực tín kính Tôn giả Sāriputta.’’

‘‘Sādhu sādhu, ānanda, yāvatakaṃ kho, ānanda, takkāya pattabbaṃ anuppattaṃ taṃ tayā.

“Good, good, Ānanda! To whatever extent, Ānanda, one can attain by conjecture, that you have attained.

‘‘Lành thay, lành thay, này Ānanda! Này Ānanda, điều gì có thể đạt được bằng suy luận thì con đã đạt được.

Anāthapiṇḍiko hi so, ānanda, devaputto’’ti.

Indeed, Ānanda, that devaputta was Anāthapiṇḍika.”

Này Ānanda, đó chính là thiên tử Anāthapiṇḍika.’’

1122

Anāthapiṇḍikavaggo dutiyo.

The Second Chapter on Anāthapiṇḍika is concluded.

Chương Anāthapiṇḍika thứ hai.

1123

Tassuddānaṃ –

Its summary:

Bản tóm tắt của chương này:

1124

Candimaso^* ca veṇḍu^* ca, dīghalaṭṭhi ca nandano;

Candima, Veṇḍu, Dīghaḷaṭṭhi, and Nandana;

Candima và Veṇḍu, Dīghalaṭṭhi và Nandana;

1125

Candano vāsudatto ca, subrahmā kakudhena ca;

Candana and Vāsudatta, Subrahmā with Kakudha;

Candana và Vāsudatta, Subrahmā và Kakudha;

1126

Uttaro navamo vutto, dasamo anāthapiṇḍikoti.

Uttara is spoken of as the ninth, Anāthapiṇḍika as the tenth.

Uttara được nói là thứ chín, Anāthapiṇḍika là thứ mười.

1127

3. Nānātitthiyavaggo

3. Chapter on Various Sectarians

3. Chương Nānātitthiya

1128

1. Sivasuttaṃ

1. Siva Sutta

1. Kinh Siva

1129

102. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme.

102. Thus have I heard: On one occasion the Blessed One was dwelling in Sāvatthī, in Jetavana, Anāthapiṇḍika’s monastery.

102. Tôi nghe như vầy: Một thời Đức Thế Tôn trú tại Sāvatthī, trong Jetavana, khu vườn của Anāthapiṇḍika.

Atha kho sivo devaputto abhikkantāya rattiyā abhikkantavaṇṇo kevalakappaṃ jetavanaṃ obhāsetvā yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ aṭṭhāsi.

Then Siva the devaputta, when the night was far advanced, with splendid beauty illuminating the entire Jetavana, approached the Blessed One; having approached and paid homage to the Blessed One, he stood to one side.

Rồi thiên tử Siva, khi đêm đã khuya, với vẻ đẹp rực rỡ, chiếu sáng toàn bộ Jetavana, đến chỗ Đức Thế Tôn; sau khi đến, đảnh lễ Đức Thế Tôn rồi đứng sang một bên.

Ekamantaṃ ṭhito kho sivo devaputto bhagavato santike imā gāthāyo abhāsi –

Standing to one side, Siva the devaputta recited these verses in the presence of the Blessed One:

Thiên tử Siva đứng sang một bên, đã thưa những kệ ngôn này trước Đức Thế Tôn:

1130

‘‘Sabbhireva samāsetha, sabbhi kubbetha santhavaṃ;

“One should associate only with the good, one should make friends with the good;

‘‘Chỉ nên kết giao với người hiền, chỉ nên thân cận với người hiền;

1131

Sataṃ saddhammamaññāya, seyyo hoti na pāpiyo.

Having understood the good Dhamma of the virtuous, one becomes better, not worse.

Hiểu được Chánh pháp của người thiện, sẽ trở nên tốt hơn, không xấu hơn.

1132

‘‘Sabbhireva samāsetha, sabbhi kubbetha santhavaṃ;

“One should associate only with the virtuous, one should cultivate friendship with the virtuous;

“Chỉ nên giao du với người thiện, kết thân với người thiện;

1133

Sataṃ saddhammamaññāya, paññā labbhati nāññato.

Having understood the good Dhamma of the virtuous, wisdom is gained, not otherwise.

Hiểu được Chánh pháp của người thiện, trí tuệ được thành tựu, không từ nơi khác.

1134

‘‘Sabbhireva samāsetha, sabbhi kubbetha santhavaṃ;

“One should associate only with the virtuous, one should cultivate friendship with the virtuous;

“Chỉ nên giao du với người thiện, kết thân với người thiện;

1135

Sataṃ saddhammamaññāya, sokamajjhe na socati.

Having understood the good Dhamma of the virtuous, one does not sorrow amidst sorrow.

Hiểu được Chánh pháp của người thiện, không sầu khổ giữa nỗi sầu.

1136

‘‘Sabbhireva samāsetha, sabbhi kubbetha santhavaṃ;

“One should associate only with the virtuous, one should cultivate friendship with the virtuous;

“Chỉ nên giao du với người thiện, kết thân với người thiện;

1137

Sataṃ saddhammamaññāya, ñātimajjhe virocati.

Having understood the good Dhamma of the virtuous, one shines amidst kinsmen.

Hiểu được Chánh pháp của người thiện, sẽ tỏa sáng giữa bà con thân thuộc.

1138

‘‘Sabbhireva samāsetha, sabbhi kubbetha santhavaṃ;

“One should associate only with the virtuous, one should cultivate friendship with the virtuous;

“Chỉ nên giao du với người thiện, kết thân với người thiện;

1139

Sataṃ saddhammamaññāya, sattā gacchanti suggatiṃ.

Having understood the good Dhamma of the virtuous, beings go to a good destination.

Hiểu được Chánh pháp của người thiện, chúng sanh sẽ đi đến thiện thú.

1140

‘‘Sabbhireva samāsetha, sabbhi kubbetha santhavaṃ;

“One should associate only with the virtuous, one should cultivate friendship with the virtuous;

“Chỉ nên giao du với người thiện, kết thân với người thiện;

1141

Sataṃ saddhammamaññāya, sattā tiṭṭhanti sātata’’nti.

Having understood the good Dhamma of the virtuous, beings dwell in peace.”

Hiểu được Chánh pháp của người thiện, chúng sanh sẽ an trú hạnh phúc.”

1142

Atha kho bhagavā sivaṃ devaputtaṃ gāthāya paccabhāsi –

Then the Blessed One replied to the devaputta Siva with a verse:

Rồi Thế Tôn đáp lời thiên tử Siva bằng kệ ngôn:

1143

‘‘Sabbhireva samāsetha, sabbhi kubbetha santhavaṃ;

“One should associate only with the virtuous, one should cultivate friendship with the virtuous;

“Chỉ nên giao du với người thiện, kết thân với người thiện;

1144

Sataṃ saddhammamaññāya, sabbadukkhā pamuccatī’’ti.

Having understood the good Dhamma of the virtuous, one is released from all suffering.”

Hiểu được Chánh pháp của người thiện, thoát khỏi mọi khổ đau.”

1145

2. Khemasuttaṃ

2. Khema Sutta

2. Kinh Khema

1146

103. Ekamantaṃ ṭhito kho khemo devaputto bhagavato santike imā gāthāyo abhāsi –

103. Standing to one side, the devaputta Khema spoke these verses in the presence of the Blessed One:

103. Thiên tử Khema đứng sang một bên, đã nói những bài kệ này trước Thế Tôn:

1147

‘‘Caranti bālā dummedhā, amitteneva attanā;

“Fools, the dull-witted, wander about with themselves as enemies,

“Những kẻ ngu si, kém trí, tự mình làm kẻ thù của chính mình;

1148

Karontā pāpakaṃ kammaṃ, yaṃ hoti kaṭukapphalaṃ.

Performing evil deeds, which bear bitter fruit.

Làm những ác nghiệp, mà quả báo của nó thật cay đắng.

1149

‘‘Na taṃ kammaṃ kataṃ sādhu, yaṃ katvā anutappati;

That deed is not well done, having done which one repents;

Việc đã làm mà phải hối hận thì không tốt;

1150

Yassa assumukho rodaṃ, vipākaṃ paṭisevati.

Whose result one experiences with a tearful face, weeping.

Do quả báo của nó, người ta phải khóc lóc, mặt đẫm lệ mà chịu đựng.

1151

‘‘Tañca kammaṃ kataṃ sādhu, yaṃ katvā nānutappati;

But that deed is well done, having done which one does not repent;

Còn việc đã làm mà không phải hối hận thì tốt lành;

1152

Yassa patīto sumano, vipākaṃ paṭisevati.

Whose result one experiences with joy and gladness.

Do quả báo của nó, người ta hoan hỷ, vui vẻ mà chịu đựng.

1153

‘‘Paṭikacceva^* taṃ kayirā, yaṃ jaññā hitamattano;

One should do in advance that which one knows to be beneficial for oneself;

Hãy làm ngay từ đầu những gì mình biết là lợi ích cho bản thân;

1154

Na sākaṭikacintāya, mantā dhīro parakkame.

A wise person should not strive with the deliberation of a cart-driver.

Người trí không nên cố gắng bằng sự suy tính của người đánh xe.

1155

‘‘Yathā sākaṭiko maṭṭhaṃ^* , samaṃ hitvā mahāpathaṃ;

Just as a cart-driver, abandoning a smooth, even main road;

Như người đánh xe bỏ con đường lớn, bằng phẳng, trơn tru;

1156

Visamaṃ maggamāruyha, akkhacchinnova jhāyati.

Ascending a rough path, laments as if with a broken axle.

Lại đi vào con đường gồ ghề, khi trục xe gãy thì than vãn.

1157

‘‘Evaṃ dhammā apakkamma, adhammamanuvattiya;

Likewise, a dull-witted person, having abandoned the Dhamma and followed unrighteousness;

Cũng vậy, kẻ ngu si lìa bỏ Dhamma, đi theo phi Dhamma;

1158

Mando maccumukhaṃ patto, akkhacchinnova jhāyatī’’ti.

Having fallen into the mouth of death, laments as if with a broken axle.”

Khi rơi vào miệng tử thần, cũng than vãn như người đánh xe bị gãy trục.”

1159

3. Serīsuttaṃ

3. Serī Sutta

3. Kinh Serī

1160

104. Ekamantaṃ ṭhito kho serī devaputto bhagavantaṃ gāthāya ajjhabhāsi –

104. Standing to one side, the devaputta Serī addressed the Blessed One with a verse:

104. Thiên tử Serī đứng sang một bên, đã nói bài kệ này với Thế Tôn:

1161

‘‘Annamevābhinandanti, ubhaye devamānusā;

“Both gods and humans rejoice in food;

“Cả chư thiên và loài người đều hoan hỷ với thức ăn;

1162

Atha ko nāma so yakkho, yaṃ annaṃ nābhinandatī’’ti.

Now, what kind of yakkha is he who does not rejoice in food?”

Vậy ai là dạ-xoa không hoan hỷ với thức ăn?”

1163

‘‘Ye naṃ dadanti saddhāya, vippasannena cetasā;

“That very food attends upon those who give it with faith and a purified mind,

“Những ai cúng dường với đức tin và tâm thanh tịnh;

1164

Tameva annaṃ bhajati, asmiṃ loke paramhi ca.

Both in this world and in the next.

Chính thức ăn ấy sẽ theo họ, ở đời này và đời sau.

1165

‘‘Tasmā vineyya maccheraṃ, dajjā dānaṃ malābhibhū;

Therefore, having overcome miserliness, one should give a gift, having been overwhelmed by impurity;

Vì vậy, hãy loại bỏ sự keo kiệt, hãy bố thí, đã chiến thắng cấu uế;

1166

Puññāni paralokasmiṃ, patiṭṭhā honti pāṇina’’nti.

Merits are a support for beings in the other world.”

Phước báu sẽ là nơi nương tựa cho chúng sanh ở đời sau.”

1167

‘‘Acchariyaṃ, bhante, abbhutaṃ, bhante!

“It is wonderful, Venerable Sir, it is amazing, Venerable Sir!

“Thật kỳ diệu thay, bạch Thế Tôn! Thật phi thường thay, bạch Thế Tôn!

Yāvasubhāsitamidaṃ, bhante, bhagavatā –

How well spoken is this, Venerable Sir, by the Blessed One—

Lời Thế Tôn đã thuyết giảng thật khéo léo, bạch Thế Tôn –

1168

‘‘Ye naṃ dadanti saddhāya, vippasannena cetasā;

“That very food attends upon those who give it with faith and a purified mind,

“Những ai cúng dường với đức tin và tâm thanh tịnh;

1169

Tameva annaṃ bhajati, asmiṃ loke paramhi ca.

Both in this world and in the next.

Chính thức ăn ấy sẽ theo họ, ở đời này và đời sau.

1170

‘‘Tasmā vineyya maccheraṃ, dajjā dānaṃ malābhibhū;

Therefore, having overcome miserliness, one should give a gift, having been overwhelmed by impurity;

Vì vậy, hãy loại bỏ sự keo kiệt, hãy bố thí, đã chiến thắng cấu uế;

1171

Puññāni paralokasmiṃ, patiṭṭhā honti pāṇina’’nti.

Merits are a support for beings in the other world.”

Phước báu sẽ là nơi nương tựa cho chúng sanh ở đời sau.”

1172

‘‘Bhūtapubbāhaṃ, bhante, sirī^* nāma rājā ahosiṃ dāyako dānapati dānassa vaṇṇavādī.

“Venerable Sir, formerly I was a king named Sirī, a giver, a donor, an advocate of giving.

“Bạch Thế Tôn, thuở trước con là vua Serī, một người bố thí, một chủ nhân của sự bố thí, một người ca ngợi sự bố thí.

Tassa mayhaṃ, bhante, catūsu dvāresu dānaṃ dīyittha samaṇa-brāhmaṇa-kapaṇaddhika-vanibbakayācakānaṃ.

Venerable Sir, at my four gates, alms were given to ascetics, brahmins, the poor, the needy, and beggars.

Bạch Thế Tôn, tại bốn cửa thành của con, sự bố thí được ban phát cho các sa-môn, bà-la-môn, người nghèo khổ, người hành khất, kẻ ăn xin.

Atha kho maṃ, bhante, itthāgāraṃ upasaṅkamitvā etadavoca^* – ‘devassa kho^* dānaṃ dīyati; amhākaṃ dānaṃ na dīyati.

Then, Venerable Sir, the women of the royal household approached me and said: ‘Alms are given by Your Majesty; alms are not given by us.

Bạch Thế Tôn, rồi các cung nữ đến gặp con và nói: ‘Sự bố thí chỉ được ban phát cho đức vua; sự bố thí không được ban phát cho chúng thiếp.

Sādhu mayampi devaṃ nissāya dānāni dadeyyāma, puññāni kareyyāmā’ti.

May we too, relying on Your Majesty, give alms and perform meritorious deeds!’

Thật tốt lành nếu chúng thiếp cũng nương tựa vào đức vua mà có thể bố thí, có thể làm các việc phước lành.’

Tassa mayhaṃ, bhante, etadahosi – ‘ahaṃ khosmi dāyako dānapati dānassa vaṇṇavādī.

Then, Venerable Sir, it occurred to me: ‘I am a giver, a donor, an advocate of giving.

Bạch Thế Tôn, con nghĩ rằng: ‘Ta là người bố thí, chủ nhân của sự bố thí, người ca ngợi sự bố thí.

Dānaṃ dassāmāti vadante kinti vadeyya’nti?

What should I say to those who say they wish to give alms?’

Những người nói rằng ‘chúng tôi sẽ bố thí’ thì ta nên nói gì?’

So khvāhaṃ, bhante, paṭhamaṃ dvāraṃ itthāgārassa adāsiṃ.

So, Venerable Sir, I gave the first gate to the women of the royal household.

Bạch Thế Tôn, con đã nhường cửa thành thứ nhất cho các cung nữ.

Tattha itthāgārassa dānaṃ dīyittha; mama dānaṃ paṭikkami.

There, alms were given by the women of the royal household; my giving diminished.

Tại đó, sự bố thí được ban phát cho các cung nữ; sự bố thí của con bị giảm bớt.

1173

‘‘Atha kho maṃ, bhante, khattiyā anuyantā upasaṅkamitvā etadavocuṃ – ‘devassa kho dānaṃ dīyati; itthāgārassa dānaṃ dīyati; amhākaṃ dānaṃ na dīyati.

“Then, Venerable Sir, the attendant khattiyas approached me and said: ‘Alms are given by Your Majesty; alms are given by the women of the royal household; alms are not given by us.

“Bạch Thế Tôn, rồi các hoàng thân tùy tùng đến gặp con và nói: ‘Sự bố thí được ban phát cho đức vua; sự bố thí được ban phát cho các cung nữ; sự bố thí không được ban phát cho chúng tôi.

Sādhu mayampi devaṃ nissāya dānāni dadeyyāma, puññāni kareyyāmā’ti.

May we too, relying on Your Majesty, give alms and perform meritorious deeds!’

Thật tốt lành nếu chúng tôi cũng nương tựa vào đức vua mà có thể bố thí, có thể làm các việc phước lành.’

Tassa mayhaṃ, bhante, etadahosi – ‘ahaṃ khosmi dāyako dānapati dānassa vaṇṇavādī.

Then, Venerable Sir, it occurred to me: ‘I am a giver, a donor, an advocate of giving.

Bạch Thế Tôn, con nghĩ rằng: ‘Ta là người bố thí, chủ nhân của sự bố thí, người ca ngợi sự bố thí.

Dānaṃ dassāmāti vadante kinti vadeyya’nti?

What should I say to those who say they wish to give alms?’

Những người nói rằng ‘chúng tôi sẽ bố thí’ thì ta nên nói gì?’

So khvāhaṃ, bhante, dutiyaṃ dvāraṃ khattiyānaṃ anuyantānaṃ adāsiṃ.

So, Venerable Sir, I gave the second gate to the attendant khattiyas.

Bạch Thế Tôn, con đã nhường cửa thành thứ hai cho các hoàng thân tùy tùng.

Tattha khattiyānaṃ anuyantānaṃ dānaṃ dīyittha, mama dānaṃ paṭikkami.

There, alms were given by the attendant khattiyas; my giving diminished.

Tại đó, sự bố thí được ban phát cho các hoàng thân tùy tùng; sự bố thí của con bị giảm bớt.

1174

‘‘Atha kho maṃ, bhante, balakāyo upasaṅkamitvā etadavoca – ‘devassa kho dānaṃ dīyati; itthāgārassa dānaṃ dīyati; khattiyānaṃ anuyantānaṃ dānaṃ dīyati; amhākaṃ dānaṃ na dīyati.

“Then, Venerable Sir, the army approached me and said: ‘Alms are given by Your Majesty; alms are given by the women of the royal household; alms are given by the attendant khattiyas; alms are not given by us.

“Bạch Thế Tôn, rồi đoàn quân đến gặp con và nói: ‘Sự bố thí được ban phát cho đức vua; sự bố thí được ban phát cho các cung nữ; sự bố thí được ban phát cho các hoàng thân tùy tùng; sự bố thí không được ban phát cho chúng tôi.

Sādhu mayampi devaṃ nissāya dānāni dadeyyāma, puññāni kareyyāmā’ti.

May we too, relying on Your Majesty, give alms and perform meritorious deeds!’

Thật tốt lành nếu chúng tôi cũng nương tựa vào đức vua mà có thể bố thí, có thể làm các việc phước lành.’

Tassa mayhaṃ, bhante, etadahosi – ‘ahaṃ khosmi dāyako dānapati dānassa vaṇṇavādī.

Then, Venerable Sir, it occurred to me: ‘I am a giver, a donor, an advocate of giving.

Bạch Thế Tôn, con nghĩ rằng: ‘Ta là người bố thí, chủ nhân của sự bố thí, người ca ngợi sự bố thí.

Dānaṃ dassāmāti vadante kinti vadeyya’nti?

What should I say to those who say they wish to give alms?’

Những người nói rằng ‘chúng tôi sẽ bố thí’ thì ta nên nói gì?’

So khvāhaṃ bhante, tatiyaṃ dvāraṃ balakāyassa adāsiṃ.

So, Venerable Sir, I gave the third gate to the army.

Bạch Thế Tôn, con đã nhường cửa thành thứ ba cho đoàn quân.

Tattha balakāyassa dānaṃ dīyittha, mama dānaṃ paṭikkami.

There, alms were given by the army; my giving diminished.

Tại đó, sự bố thí được ban phát cho đoàn quân; sự bố thí của con bị giảm bớt.

1175

‘‘Atha kho maṃ, bhante, brāhmaṇagahapatikā upasaṅkamitvā etadavocuṃ – ‘devassa kho dānaṃ dīyati; itthāgārassa dānaṃ dīyati; khattiyānaṃ anuyantānaṃ dānaṃ dīyati; balakāyassa dānaṃ dīyati; amhākaṃ dānaṃ na dīyati.

“Then, Venerable Sir, the brahmins and householders approached me and said: ‘Alms are given by Your Majesty; alms are given by the women of the royal household; alms are given by the attendant khattiyas; alms are given by the army; alms are not given by us.

“Bạch Thế Tôn, rồi các bà-la-môn và gia chủ đến gặp con và nói: ‘Sự bố thí được ban phát cho đức vua; sự bố thí được ban phát cho các cung nữ; sự bố thí được ban phát cho các hoàng thân tùy tùng; sự bố thí được ban phát cho đoàn quân; sự bố thí không được ban phát cho chúng tôi.

Sādhu mayampi devaṃ nissāya dānāni dadeyyāma, puññāni kareyyāmā’ti.

May we too, relying on Your Majesty, give alms and perform meritorious deeds!’

Thật tốt lành nếu chúng tôi cũng nương tựa vào đức vua mà có thể bố thí, có thể làm các việc phước lành.’

Tassa mayhaṃ, bhante, etadahosi – ‘ahaṃ khosmi dāyako dānapati dānassa vaṇṇavādī.

Then, Venerable Sir, it occurred to me: ‘I am a giver, a donor, an advocate of giving.

Bạch Thế Tôn, con nghĩ rằng: ‘Ta là người bố thí, chủ nhân của sự bố thí, người ca ngợi sự bố thí.

Dānaṃ dassāmāti vadante kinti vadeyya’nti?

What should I say to those who say they wish to give alms?’

Những người nói rằng ‘chúng tôi sẽ bố thí’ thì ta nên nói gì?’

So khvāhaṃ, bhante, catutthaṃ dvāraṃ brāhmaṇagahapatikānaṃ adāsiṃ.

So, Venerable Sir, I gave the fourth gate to the brahmins and householders.

Bạch Thế Tôn, con đã nhường cửa thành thứ tư cho các bà-la-môn và gia chủ.

Tattha brāhmaṇagahapatikānaṃ dānaṃ dīyittha, mama dānaṃ paṭikkami.

There, alms were given by the brahmins and householders; my giving diminished.

Tại đó, sự bố thí được ban phát cho các bà-la-môn và gia chủ; sự bố thí của con bị giảm bớt.

1176

‘‘Atha kho maṃ, bhante, purisā upasaṅkamitvā etadavocuṃ – ‘na kho dāni devassa koci dānaṃ dīyatī’ti.

“Then, Venerable Sir, men approached me and said: ‘No alms are now given by Your Majesty to anyone.’

“Bạch Thế Tôn, rồi các người hầu đến gặp con và nói: ‘Giờ đây không còn ai bố thí cho đức vua nữa.’

Evaṃ vuttāhaṃ, bhante, te purise etadavocaṃ – ‘tena hi, bhaṇe, yo bāhiresu janapadesu āyo sañjāyati tato upaḍḍhaṃ antepure pavesetha, upaḍḍhaṃ tattheva dānaṃ detha samaṇa-brāhmaṇa-kapaṇaddhika-vanibbaka-yācakāna’nti.

When this was said, Venerable Sir, I said to those men: ‘In that case, friends, half of the revenue that arises in the outer districts should be brought into the inner palace, and the other half should be given as alms right there to ascetics, brahmins, the poor, the needy, and beggars.’

Bạch Thế Tôn, khi được nói như vậy, con đã nói với những người hầu đó: ‘Vậy thì, này các ngươi, một nửa số thu nhập từ các vùng đất bên ngoài hãy đưa vào nội cung, còn một nửa hãy bố thí ngay tại đó cho các sa-môn, bà-la-môn, người nghèo khổ, người hành khất, kẻ ăn xin.’

So khvāhaṃ, bhante, evaṃ dīgharattaṃ katānaṃ puññānaṃ evaṃ dīgharattaṃ katānaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ pariyantaṃ nādhigacchāmi – ettakaṃ puññanti vā ettako puññavipākoti vā ettakaṃ sagge ṭhātabbanti vāti.

So, Venerable Sir, I cannot find the limit of such long-performed merits and such long-performed wholesome deeds—whether it is ‘so much merit’ or ‘so much result of merit’ or ‘so much time to dwell in heaven.’

Bạch Thế Tôn, con không thể đạt đến giới hạn của những phước báu đã làm lâu dài như vậy, của những thiện pháp đã thực hiện lâu dài như vậy – rằng ‘phước báu này là chừng ấy’ hay ‘quả báo của phước báu là chừng ấy’ hay ‘thời gian an trú trên cõi trời là chừng ấy.’

Acchariyaṃ, bhante, abbhutaṃ, bhante!

It is wonderful, Venerable Sir, it is amazing, Venerable Sir!

Thật kỳ diệu thay, bạch Thế Tôn! Thật phi thường thay, bạch Thế Tôn!

Yāvasubhāsitamidaṃ, bhante, bhagavatā –

How well spoken is this, Venerable Sir, by the Blessed One—

Lời Thế Tôn đã thuyết giảng thật khéo léo, bạch Thế Tôn –

1177

‘‘Ye naṃ dadanti saddhāya, vippasannena cetasā;

“That very food attends upon those who give it with faith and a purified mind,

“Những ai cúng dường với đức tin và tâm thanh tịnh;

1178

Tameva annaṃ bhajati, asmiṃ loke paramhi ca.

Both in this world and in the next.

Chính thức ăn ấy sẽ theo họ, ở đời này và đời sau.

1179

‘‘Tasmā vineyya maccheraṃ, dajjā dānaṃ malābhibhū;

Therefore, having overcome miserliness, one should give a gift, having been overwhelmed by impurity;

Vì vậy, hãy loại bỏ sự keo kiệt, hãy bố thí, đã chiến thắng cấu uế;

1180

Puññāni paralokasmiṃ, patiṭṭhā honti pāṇina’’nti.

Merits become a support for living beings in the next world."

Phước báu là nơi nương tựa cho chúng sinh ở đời sau.”

1181

4. Ghaṭīkārasuttaṃ

4. Ghaṭīkāra Sutta

4. Kinh Ghaṭīkāra

1182

105. Ekamantaṃ ṭhito kho ghaṭīkāro devaputto bhagavato santike imaṃ gāthaṃ abhāsi –

105. The deity Ghaṭīkāra, standing to one side, recited this verse in the presence of the Blessed One –

105. Khi đứng một bên, thiên tử Ghaṭīkāra đã nói bài kệ này trước mặt Đức Thế Tôn –

1183

‘‘Avihaṃ upapannāse, vimuttā satta bhikkhavo;

"Seven bhikkhus, freed, were reborn in Avihā;

“Bảy vị tỳ khưu đã giải thoát, đã tái sinh vào cõi Vô Phiền (Aviha);

1184

Rāgadosaparikkhīṇā, tiṇṇā loke visattika’’nti.

With lust and hatred utterly destroyed, they crossed over the entanglements of the world."

Đã diệt trừ tham ái và sân hận, đã vượt qua mọi ràng buộc trong đời.”

1185

‘‘Ke ca te ataruṃ paṅkaṃ, maccudheyyaṃ suduttaraṃ;

"And who were those who crossed the mire, the realm of Death, so difficult to cross;

“Ai đã vượt qua bùn lầy, cõi chết khó vượt qua này?

1186

Ke hitvā mānusaṃ dehaṃ, dibbayogaṃ upaccagu’’nti.

Who, having abandoned the human body, passed beyond divine bondage?"

Ai đã từ bỏ thân người, và đạt đến cảnh giới chư thiên?”

1187

‘‘Upako palagaṇḍo^* ca, pukkusāti ca te tayo;

"Upaka and Palagaṇḍa, and Pukkusāti – these three;

“Upaka, Palagaṇḍa, và Pukkusāti – ba vị ấy;

1188

Bhaddiyo khaṇḍadevo ca, bāhuraggi ca saṅgiyo^* ;

Bhaddiya and Khaṇḍadeva, and Bāhuraggi and Saṅgiya;

Bhaddiya, Khaṇḍadeva, Bāhuraggi và Saṅgiya;

1189

Te hitvā mānusaṃ dehaṃ, dibbayogaṃ upaccagu’’nti.

They, having abandoned the human body, passed beyond divine bondage."

Các vị ấy đã từ bỏ thân người, và đạt đến cảnh giới chư thiên.”

1190

‘‘Kusalī bhāsasī tesaṃ, mārapāsappahāyinaṃ;

"You speak skillfully of those who have abandoned Māra’s snares;

“Ngươi khéo nói về những vị đã đoạn trừ lưới ma;

1191

Kassa te dhammamaññāya, acchiduṃ bhavabandhana’’nti.

By understanding whose Dhamma did they sever the fetters of existence?"

Nhờ hiểu giáo pháp của ai, các vị ấy đã cắt đứt mọi ràng buộc của hữu?”

1192

‘‘Na aññatra bhagavatā, nāññatra tava sāsanā;

"Not apart from the Blessed One, not apart from your teaching;

“Không phải từ ai khác ngoài Đức Thế Tôn, không phải từ giáo pháp nào khác ngoài giáo pháp của Ngài;

1193

Yassa te dhammamaññāya, acchiduṃ bhavabandhanaṃ.

By understanding whose Dhamma they severed the fetters of existence.

Nhờ hiểu giáo pháp của Ngài, các vị ấy đã cắt đứt mọi ràng buộc của hữu.

1194

‘‘Yattha nāmañca rūpañca, asesaṃ uparujjhati;

Where both name-and-form cease without remainder;

Nơi mà danh và sắc hoàn toàn chấm dứt;

1195

Taṃ te dhammaṃ idhaññāya, acchiduṃ bhavabandhana’’nti.

By understanding that Dhamma here, they severed the fetters of existence."

Nhờ hiểu giáo pháp ấy ở đây, các vị ấy đã cắt đứt mọi ràng buộc của hữu.”

1196

‘‘Gambhīraṃ bhāsasī vācaṃ, dubbijānaṃ sudubbudhaṃ;

"You speak profound words, difficult to understand, very difficult to fathom;

“Ngươi nói lời sâu xa, khó hiểu, khó thấu triệt;

1197

Kassa tvaṃ dhammamaññāya, vācaṃ bhāsasi īdisa’’nti.

By understanding whose Dhamma do you speak such words?"

Nhờ hiểu giáo pháp của ai, ngươi nói lời như vậy?”

1198

‘‘Kumbhakāro pure āsiṃ, vekaḷiṅge ghaṭīkaro;

"Formerly I was a potter named Ghaṭīkāra in Vekaḷiṅga;

“Trước đây tôi là một người thợ gốm, Ghaṭīkāra ở Vekaḷiṅga;

1199

Mātāpettibharo āsiṃ, kassapassa upāsako.

I supported my parents and was a lay follower of Kassapa.

Tôi phụng dưỡng cha mẹ, là một cận sự nam của Đức Phật Kassapa.

1200

‘‘Virato methunā dhammā, brahmacārī nirāmiso;

Refraining from sexual misconduct, I was a celibate, free from defilements;

Tôi đã từ bỏ hành dâm, sống đời phạm hạnh, không nhiễm ô;

1201

Ahuvā te sagāmeyyo, ahuvā te pure sakhā.

I was your fellow villager, I was your former friend.

Tôi là người cùng làng với Ngài, là bạn cũ của Ngài trước đây.

1202

‘‘Sohamete pajānāmi, vimutte satta bhikkhavo;

I know those seven bhikkhus, the freed ones;

Chính tôi biết rõ bảy vị tỳ khưu đã giải thoát này;

1203

Rāgadosaparikkhīṇe, tiṇṇe loke visattika’’nti.

With lust and hatred utterly destroyed, they crossed over the entanglements of the world."

Đã diệt trừ tham ái và sân hận, đã vượt qua mọi ràng buộc trong đời.”

1204

‘‘Evametaṃ tadā āsi, yathā bhāsasi bhaggava;

"So it was then, as you speak, Bhaggava;

“Đúng vậy, điều đó đã xảy ra như ngươi nói, Bhaggava;

1205

Kumbhakāro pure āsi, vekaḷiṅge ghaṭīkaro.

Formerly you were a potter named Ghaṭīkāra in Vekaḷiṅga.

Trước đây ngươi là một người thợ gốm, Ghaṭīkāra ở Vekaḷiṅga.

1206

‘‘Mātāpettibharo āsi, kassapassa upāsako;

You supported your parents and were a lay follower of Kassapa;

Ngươi phụng dưỡng cha mẹ, là một cận sự nam của Đức Phật Kassapa;

1207

Virato methunā dhammā, brahmacārī nirāmiso;

Refraining from sexual misconduct, you were a celibate, free from defilements;

Ngươi đã từ bỏ hành dâm, sống đời phạm hạnh, không nhiễm ô;

1208

Ahuvā me sagāmeyyo, ahuvā me pure sakhā’’ti.

You were my fellow villager, you were my former friend."

Ngươi là người cùng làng với Ta, là bạn cũ của Ta trước đây.”

1209

‘‘Evametaṃ purāṇānaṃ, sahāyānaṃ ahu saṅgamo;

"Thus was the meeting of old friends;

“Cuộc hội ngộ của hai người bạn cũ đã tu tập tâm linh,

1210

Ubhinnaṃ bhāvitattānaṃ, sarīrantimadhārina’’nti.

Of two whose minds were developed, who bore their final bodies."

Hai người mang thân cuối cùng này đã diễn ra như vậy.”

1211

5. Jantusuttaṃ

5. Jantu Sutta

5. Kinh Jantu

1212

106. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ sambahulā bhikkhū, kosalesu viharanti himavantapasse araññakuṭikāya uddhatā unnaḷā capalā mukharā vikiṇṇavācā muṭṭhassatino asampajānā asamāhitā vibbhantacittā pākatindriyā.

106. Thus have I heard: On one occasion, a number of bhikkhus were dwelling among the Kosalas in a forest hermitage near the Himalayas, being uplifted, arrogant, fickle, talkative, loose in speech, unmindful, not fully aware, unconcentrated, with straying minds, and with uncontrolled faculties.

106. Tôi nghe như vầy: Một thời, nhiều tỳ khưu đang trú ngụ tại các xứ sở Kosala, trong một am thất ở sườn núi Hy Mã Lạp Sơn, tâm phóng dật, kiêu mạn, xao động, lắm lời, nói năng rời rạc, thất niệm, không tỉnh giác, tâm không định tĩnh, các căn buông lung.

1213

Atha kho jantu devaputto tadahuposathe pannarase yena te bhikkhū tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā te bhikkhū gāthāhi ajjhabhāsi –

Then, on that Uposatha day, the fifteenth, the deity Jantu approached those bhikkhus; having approached, he addressed those bhikkhus with verses –

Rồi thiên tử Jantu, vào ngày Rằm Bố-tát hôm đó, đã đi đến chỗ các tỳ khưu ấy; sau khi đến, ngài đã nói với các tỳ khưu ấy bằng những bài kệ –

1214

‘‘Sukhajīvino pure āsuṃ, bhikkhū gotamasāvakā;

"Formerly, the disciples of Gotama were bhikkhus who lived happily;

“Trước đây, các tỳ khưu đệ tử của Đức Gotama sống an lạc;

1215

Anicchā piṇḍamesanā^* , anicchā sayanāsanaṃ;

Without desire for alms food, without desire for lodging;

Không tham cầu vật thực, không tham cầu chỗ nằm chỗ ngồi;

1216

Loke aniccataṃ ñatvā, dukkhassantaṃ akaṃsu te.

Having understood the impermanence in the world, they made an end to suffering.

Hiểu rõ tính vô thường của thế gian, các vị ấy đã chấm dứt khổ đau.

1217

‘‘Dupposaṃ katvā attānaṃ, gāme gāmaṇikā viya;

Making themselves difficult to support, like village headmen in a village;

Khiến bản thân khó nuôi, như các trưởng thôn trong làng;

1218

Bhutvā bhutvā nipajjanti, parāgāresu mucchitā.

Eating and eating, they lie down, infatuated in others' houses.

Sau khi ăn xong, họ nằm ngủ, mê mẩn trong nhà người khác.

1219

‘‘Saṅghassa añjaliṃ katvā, idhekacce vadāmahaṃ^* ;

Having paid homage to the Saṅgha, I speak of some here;

Tôi chắp tay kính lễ Tăng đoàn, nhưng ở đây tôi nói về một số vị;

1220

Apaviddhā anāthā te, yathā petā tatheva te^* .

Abandoned, helpless are they, just like hungry ghosts.

Họ bị bỏ rơi, không nơi nương tựa, giống như những người đã chết.

1221

‘‘Ye kho pamattā viharanti, te me sandhāya bhāsitaṃ;

What I have spoken is intended for those who dwell heedlessly;

Những gì tôi nói là nhắm vào những ai sống phóng dật;

1222

Ye appamattā viharanti, namo tesaṃ karomaha’’nti.

To those who dwell heedfully, I pay homage."

Còn những ai sống không phóng dật, tôi xin đảnh lễ các vị ấy.”

1223

6. Rohitassasuttaṃ

6. Rohitassa Sutta

6. Kinh Rohitassa

1224

107. Sāvatthinidānaṃ.

107. Sāvatthī-nidānaṃ.

107. Tại Sāvatthī.

Ekamantaṃ ṭhito kho rohitasso devaputto bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘yattha nu kho, bhante, na jāyati na jīyati na mīyati^* na cavati na upapajjati, sakkā nu kho so, bhante, gamanena lokassa anto ñātuṃ vā daṭṭhuṃ vā pāpuṇituṃ vā’’ti?

Standing to one side, the deity Rohitassa said to the Blessed One: "Venerable sir, where there is no birth, no aging, no death, no passing away, no rebirth – is it possible, Venerable sir, by going, to know or see or reach the end of the world?"

Khi đứng một bên, thiên tử Rohitassa đã bạch Đức Thế Tôn rằng: “Bạch Đức Thế Tôn, nơi nào không sinh, không già, không chết, không diệt, không tái sinh, có thể nào, bạch Đức Thế Tôn, đi đến tận cùng thế gian bằng cách đi, để biết, để thấy, để đạt được không?”

‘‘Yattha kho, āvuso, na jāyati na jīyati na mīyati na cavati na upapajjati, nāhaṃ taṃ gamanena lokassa antaṃ ñāteyyaṃ daṭṭheyyaṃ patteyyanti vadāmī’’ti.

"Friend, where there is no birth, no aging, no death, no passing away, no rebirth, I do not say that the end of the world can be known, seen, or reached by going."

“Này hiền giả, nơi nào không sinh, không già, không chết, không diệt, không tái sinh, Ta không nói rằng có thể biết, thấy, hay đạt được tận cùng thế gian bằng cách đi.”

1225

‘‘Acchariyaṃ, bhante, abbhutaṃ, bhante!

"It is wonderful, Venerable sir! It is amazing, Venerable sir!

“Thật kỳ diệu thay, bạch Đức Thế Tôn, thật hy hữu thay, bạch Đức Thế Tôn!

Yāvasubhāsitamidaṃ, bhante, bhagavatā – ‘yattha kho, āvuso, na jāyati na jīyati na mīyati na cavati na upapajjati, nāhaṃ taṃ gamanena lokassa antaṃ ñāteyyaṃ daṭṭheyyaṃ patteyyanti vadāmī’ti.

How well-spoken this is by the Blessed One, Venerable sir: 'Friend, where there is no birth, no aging, no death, no passing away, no rebirth, I do not say that the end of the world can be known, seen, or reached by going.'"

Lời Đức Thế Tôn nói thật là vi diệu, bạch Đức Thế Tôn – ‘Này hiền giả, nơi nào không sinh, không già, không chết, không diệt, không tái sinh, Ta không nói rằng có thể biết, thấy, hay đạt được tận cùng thế gian bằng cách đi.’”

1226

‘‘Bhūtapubbāhaṃ, bhante, rohitasso nāma isi ahosiṃ bhojaputto iddhimā vehāsaṅgamo.

"Formerly, Venerable sir, I was a seer named Rohitassa, the son of a chieftain, powerful, capable of traversing the sky.

“Bạch Đức Thế Tôn, thuở xưa, tôi là một đạo sĩ tên Rohitassa, con của một vị trưởng thôn, có thần thông, có thể đi trên không.

Tassa mayhaṃ, bhante, evarūpo javo ahosi; seyyathāpi nāma daḷhadhammā^* dhanuggaho susikkhito katahattho katayoggo katūpāsano lahukena asanena appakasireneva tiriyaṃ tālacchāyaṃ atipāteyya.

Such was my speed, Venerable sir: just as a strong-bowed archer, well-trained, practiced, skilled, and adept, could easily and swiftly shoot an arrow across a palm tree's shadow.

Bạch Đức Thế Tôn, tôi có tốc độ như thế này: giống như một cung thủ thiện xảo, được huấn luyện kỹ càng, tay nghề thành thạo, đã luyện tập, đã thuần thục, có thể dễ dàng bắn một mũi tên nhẹ xuyên qua bóng cây thốt nốt.

Tassa mayhaṃ, bhante, evarūpo padavītihāro ahosi; seyyathāpi nāma puratthimā samuddā pacchimo samuddo.

Such was my stride, Venerable sir: as from the eastern ocean to the western ocean.

Bạch Đức Thế Tôn, bước chân của tôi như thế này: giống như từ biển Đông đến biển Tây.

Tassa mayhaṃ, bhante, evarūpaṃ icchāgataṃ uppajji – ‘ahaṃ gamanena lokassa antaṃ pāpuṇissāmī’ti.

Such a desire arose in me, Venerable sir: 'I will reach the end of the world by going.'

Bạch Đức Thế Tôn, tôi đã có ý muốn như thế này: ‘Tôi sẽ đi đến tận cùng thế gian bằng cách đi.’

So khvāhaṃ, bhante, evarūpena javena samannāgato evarūpena ca padavītihārena aññatreva asita-pīta-khāyita-sāyitā aññatra uccāra-passāvakammā aññatra niddākilamathapaṭivinodanā vassasatāyuko vassasatajīvī vassasataṃ gantvā appatvāva lokassa antaṃ antarāva kālaṅkato.

So I, Venerable sir, endowed with such speed and such a stride, apart from eating, drinking, chewing, and tasting, apart from defecating and urinating, apart from shaking off sleep and fatigue, travelled for a hundred years, lived for a hundred years, and without reaching the end of the world, I died midway."

Bạch Đức Thế Tôn, với tốc độ như vậy và bước chân như vậy, tôi đã đi suốt một trăm năm, sống một trăm năm, không ăn uống, không đại tiểu tiện, không ngủ nghỉ giải lao, nhưng vẫn chưa đến được tận cùng thế gian, và đã chết giữa chừng.”

1227

‘‘Acchariyaṃ, bhante, abbhutaṃ, bhante!

"It is wonderful, Venerable sir! It is amazing, Venerable sir!

“Thật kỳ diệu thay, bạch Đức Thế Tôn, thật hy hữu thay, bạch Đức Thế Tôn!

Yāvasubhāsitamidaṃ, bhante, bhagavatā – ‘yattha kho, āvuso, na jāyati na jīyati na mīyati na cavati na upapajjati, nāhaṃ taṃ gamanena lokassa antaṃ ñāteyyaṃ daṭṭheyyaṃ patteyyanti vadāmī’’’ti.

How well-spoken this is by the Blessed One, Venerable sir: 'Friend, where there is no birth, no aging, no death, no passing away, no rebirth, I do not say that the end of the world can be known, seen, or reached by going.'"

Lời Đức Thế Tôn nói thật là vi diệu, bạch Đức Thế Tôn – ‘Này hiền giả, nơi nào không sinh, không già, không chết, không diệt, không tái sinh, Ta không nói rằng có thể biết, thấy, hay đạt được tận cùng thế gian bằng cách đi.’”

1228

‘‘Na kho panāhaṃ, āvuso, appatvā lokassa antaṃ dukkhassa antakiriyaṃ vadāmi.

"However, friend, I do not say that there is an end to suffering without having reached the end of the world.

“Này hiền giả, Ta không nói rằng có thể chấm dứt khổ đau mà không đạt đến tận cùng thế gian.

Api ca khvāhaṃ, āvuso, imasmiṃyeva byāmamatte kaḷevare sasaññimhi samanake lokañca paññapemi lokasamudayañca lokanirodhañca lokanirodhagāminiñca paṭipadanti.

Yet, friend, in this very fathom-long body, with its perceptions and its mind, I declare the world, the origin of the world, the cessation of the world, and the path leading to the cessation of the world."

Tuy nhiên, này hiền giả, chính trong thân thể một sải tay này, có tưởng và có ý này, Ta tuyên bố về thế gian, về nguyên nhân của thế gian, về sự diệt tận của thế gian, và về con đường đưa đến sự diệt tận của thế gian.”

1229

‘‘Gamanena na pattabbo, lokassanto kudācanaṃ;

"The end of the world is never to be reached by going;

Không bao giờ có thể đạt đến tận cùng thế gian bằng cách đi;

1230

Na ca appatvā lokantaṃ, dukkhā atthi pamocanaṃ.

But without reaching the world's end, there is no release from suffering.

Và không có sự giải thoát khỏi khổ đau nếu chưa đạt đến tận cùng thế gian.

1231

‘‘Tasmā have lokavidū sumedho,

Therefore, indeed, the wise one, the knower of the world,

Vì vậy, bậc trí tuệ, bậc hiểu biết thế gian,

1232

Lokantagū vusitabrahmacariyo;

One who has reached the world's end, who has lived the holy life;

Bậc đã đạt đến tận cùng thế gian, đã hoàn thành Phạm hạnh;

1233

Lokassa antaṃ samitāvi ñatvā,

Having known the world's end, having calmed himself,

Sau khi đã biết tận cùng thế gian, đã an tịnh;

1234

Nāsīsati lokamimaṃ parañcā’’ti.

Does not long for this world or a world beyond."

Không còn mong cầu thế gian này hay thế gian khác.”

1235

7. Nandasuttaṃ

7. Nanda Sutta

7. Kinh Nanda

1236

108. Ekamantaṃ ṭhito kho nando devaputto bhagavato santike imaṃ gāthaṃ abhāsi –

108. Standing to one side, the deity Nanda recited this verse in the presence of the Blessed One –

108. Khi đứng một bên, thiên tử Nanda đã nói bài kệ này trước mặt Đức Thế Tôn –

1237

‘‘Accenti kālā tarayanti rattiyo,

"Times pass by, nights hasten on,

“Thời gian trôi qua, đêm ngày cứ trôi;

1238

Vayoguṇā anupubbaṃ jahanti;

Stages of life gradually depart;

Các giai đoạn của tuổi thọ dần dần bỏ đi;

1239

Etaṃ bhayaṃ maraṇe pekkhamāno,

Seeing this danger in death,

Thấy sự sợ hãi này trong cái chết,

1240

Puññāni kayirātha sukhāvahānī’’ti.

One should perform meritorious deeds that bring happiness."

Hãy tạo các phước báu mang lại an lạc.”

1241

‘‘Accenti kālā tarayanti rattiyo,

"Times pass by, nights hasten on,

“Thời gian trôi qua, đêm ngày cứ trôi;

1242

Vayoguṇā anupubbaṃ jahanti;

Stages of life gradually depart;

Các giai đoạn của tuổi thọ dần dần bỏ đi;

1243

Etaṃ bhayaṃ maraṇe pekkhamāno,

Seeing this danger in death,

Thấy sự sợ hãi này trong cái chết,

1244

Lokāmisaṃ pajahe santipekkho’’ti.

One who seeks peace should abandon worldly allurements."

Hãy từ bỏ sự hấp dẫn của thế gian, tìm cầu sự an tịnh.”

1245

8. Nandivisālasuttaṃ

8. Nandivisāla Sutta

8. Kinh Nandivisāla

1246

109. Ekamantaṃ ṭhito kho nandivisālo devaputto bhagavantaṃ gāthāya ajjhabhāsi –

109. Standing to one side, the deity Nandivisāla addressed the Blessed One with a verse –

109. Khi đứng một bên, thiên tử Nandivisāla đã nói với Đức Thế Tôn bằng một bài kệ –

1247

‘‘Catucakkaṃ navadvāraṃ, puṇṇaṃ lobhena saṃyutaṃ;

"This four-wheeled, nine-doored body, filled and bound by greed,

“Bốn bánh xe, chín cửa, đầy ắp tham ái kết hợp;

1248

Paṅkajātaṃ mahāvīra, kathaṃ yātrā bhavissatī’’ti.

O Great Hero, this body born of mud, how will it fare?"

Hỡi bậc Đại Anh hùng, thân sinh từ bùn này, cuộc hành trình sẽ ra sao?”

1249

‘‘Chetvā naddhiṃ varattañca, icchālobhañca pāpakaṃ;

"Having cut the bond and the strap, and evil covetousness and greed,

“Sau khi cắt đứt dây trói và dây da, và tham dục, tham lam xấu ác;

1250

Samūlaṃ taṇhamabbuyha, evaṃ yātrā bhavissatī’’ti.

Having uprooted craving with its root, thus will it fare."

Sau khi nhổ bật tham ái tận gốc, cuộc hành trình sẽ diễn ra như vậy.”

1251

9. Susimasuttaṃ

9. Susima Sutta

9. Kinh Susima

1252

110. Sāvatthinidānaṃ.

110. The occasion at Sāvatthī.

110. Nhân duyên tại Sāvatthī.

Atha kho āyasmā ānando yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi.

Then, the Venerable Ānanda approached the Blessed One; having approached and paid homage to the Blessed One, he sat down to one side.

Rồi Tôn giả Ānanda đi đến chỗ Thế Tôn; sau khi đến, đảnh lễ Thế Tôn rồi ngồi xuống một bên.

Ekamantaṃ nisinnaṃ kho āyasmantaṃ ānandaṃ bhagavā etadavoca – ‘‘tuyhampi no, ānanda, sāriputto ruccatī’’ti?

As the Venerable Ānanda sat to one side, the Blessed One said to him: "Does the Venerable Sāriputta, Ānanda, also please you?"

Khi Tôn giả Ānanda ngồi xuống một bên, Thế Tôn nói với Tôn giả Ānanda rằng: “Này Ānanda, Sāriputta có làm con hài lòng không?”

1253

‘‘Kassa hi nāma, bhante, abālassa aduṭṭhassa amūḷhassa avipallatthacittassa āyasmā sāriputto na rucceyya?

"Indeed, Venerable Sir, to whom, not being foolish, not malevolent, not deluded, with an unperverted mind, would the Venerable Sāriputta not be pleasing?

“Bạch Thế Tôn, đối với người không ngu si, không ác tâm, không mê muội, không có tâm bị đảo lộn, thì làm sao Tôn giả Sāriputta lại không làm hài lòng?

Paṇḍito, bhante, āyasmā sāriputto.

Venerable Sir, the Venerable Sāriputta is wise.

Bạch Thế Tôn, Tôn giả Sāriputta là bậc hiền trí.

Mahāpañño, bhante, āyasmā sāriputto.

Venerable Sir, the Venerable Sāriputta has great wisdom.

Bạch Thế Tôn, Tôn giả Sāriputta có đại trí tuệ.

Puthupañño, bhante, āyasmā sāriputto.

Venerable Sir, the Venerable Sāriputta has extensive wisdom.

Bạch Thế Tôn, Tôn giả Sāriputta có quảng đại trí tuệ.

Hāsapañño^* , bhante, āyasmā sāriputto.

Venerable Sir, the Venerable Sāriputta has joyous wisdom.

Bạch Thế Tôn, Tôn giả Sāriputta có trí tuệ vui vẻ.

Javanapañño, bhante, āyasmā sāriputto.

Venerable Sir, the Venerable Sāriputta has swift wisdom.

Bạch Thế Tôn, Tôn giả Sāriputta có trí tuệ nhanh nhạy.

Tikkhapañño, bhante, āyasmā sāriputto.

Venerable Sir, the Venerable Sāriputta has keen wisdom.

Bạch Thế Tôn, Tôn giả Sāriputta có trí tuệ bén nhọn.

Nibbedhikapañño, bhante, āyasmā sāriputto.

Venerable Sir, the Venerable Sāriputta has penetrative wisdom.

Bạch Thế Tôn, Tôn giả Sāriputta có trí tuệ xuyên thấu.

Appiccho, bhante, āyasmā sāriputto.

Venerable Sir, the Venerable Sāriputta has few wishes.

Bạch Thế Tôn, Tôn giả Sāriputta có ít dục vọng.

Santuṭṭho, bhante, āyasmā sāriputto.

Venerable Sir, the Venerable Sāriputta is contented.

Bạch Thế Tôn, Tôn giả Sāriputta biết đủ.

Pavivitto, bhante, āyasmā sāriputto.

Venerable Sir, the Venerable Sāriputta is secluded.

Bạch Thế Tôn, Tôn giả Sāriputta sống viễn ly.

Asaṃsaṭṭho, bhante, āyasmā sāriputto.

Venerable Sir, the Venerable Sāriputta is unentangled.

Bạch Thế Tôn, Tôn giả Sāriputta không giao du.

Āraddhavīriyo, bhante, āyasmā sāriputto.

Venerable Sir, the Venerable Sāriputta has aroused energy.

Bạch Thế Tôn, Tôn giả Sāriputta tinh tấn.

Vattā, bhante, āyasmā sāriputto.

Venerable Sir, the Venerable Sāriputta is an instructor.

Bạch Thế Tôn, Tôn giả Sāriputta là bậc thuyết giảng.

Vacanakkhamo, bhante, āyasmā sāriputto.

Venerable Sir, the Venerable Sāriputta is patient in speech.

Bạch Thế Tôn, Tôn giả Sāriputta là bậc chịu lời khuyên.

Codako, bhante, āyasmā sāriputto.

Venerable Sir, the Venerable Sāriputta is a reprover.

Bạch Thế Tôn, Tôn giả Sāriputta là bậc quở trách.

Pāpagarahī, bhante, āyasmā sāriputto.

Venerable Sir, the Venerable Sāriputta censures evil.

Bạch Thế Tôn, Tôn giả Sāriputta là bậc khiển trách điều ác.

Kassa hi nāma, bhante, abālassa aduṭṭhassa amūḷhassa avipallatthacittassa āyasmā sāriputto na rucceyyā’’ti?

Indeed, Venerable Sir, to whom, not being foolish, not malevolent, not deluded, with an unperverted mind, would the Venerable Sāriputta not be pleasing?"

Bạch Thế Tôn, đối với người không ngu si, không ác tâm, không mê muội, không có tâm bị đảo lộn, thì làm sao Tôn giả Sāriputta lại không làm hài lòng?”

1254

‘‘Evametaṃ, ānanda, evametaṃ, ānanda!

"So it is, Ānanda, so it is, Ānanda!

“Này Ānanda, đúng vậy, này Ānanda, đúng vậy!

Kassa hi nāma, ānanda, abālassa aduṭṭhassa amūḷhassa avipallatthacittassa sāriputto na rucceyya?

Indeed, Ānanda, to whom, not being foolish, not malevolent, not deluded, with an unperverted mind, would Sāriputta not be pleasing?

Này Ānanda, đối với người không ngu si, không ác tâm, không mê muội, không có tâm bị đảo lộn, thì làm sao Sāriputta lại không làm hài lòng?

Paṇḍito, ānanda, sāriputto.

Sāriputta, Ānanda, is wise.

Này Ānanda, Sāriputta là bậc hiền trí.

Mahāpañño, ānanda, sāriputto.

Sāriputta, Ānanda, has great wisdom.

Này Ānanda, Sāriputta có đại trí tuệ.

Puthupañño, ānanda, sāriputto.

Sāriputta, Ānanda, has extensive wisdom.

Này Ānanda, Sāriputta có quảng đại trí tuệ.

Hāsapañño, ānanda, sāriputto.

Sāriputta, Ānanda, has joyous wisdom.

Này Ānanda, Sāriputta có trí tuệ vui vẻ.

Javanapañño, ānanda, sāriputto.

Sāriputta, Ānanda, has swift wisdom.

Này Ānanda, Sāriputta có trí tuệ nhanh nhạy.

Tikkhapañño, ānanda, sāriputto.

Sāriputta, Ānanda, has keen wisdom.

Này Ānanda, Sāriputta có trí tuệ bén nhọn.

Nibbedhikapañño, ānanda, sāriputto.

Sāriputta, Ānanda, has penetrative wisdom.

Này Ānanda, Sāriputta có trí tuệ xuyên thấu.

Appiccho, ānanda, sāriputto.

Sāriputta, Ānanda, has few wishes.

Này Ānanda, Sāriputta có ít dục vọng.

Santuṭṭho, ānanda, sāriputto.

Sāriputta, Ānanda, is contented.

Này Ānanda, Sāriputta biết đủ.

Pavivitto, ānanda, sāriputto.

Sāriputta, Ānanda, is secluded.

Này Ānanda, Sāriputta sống viễn ly.

Asaṃsaṭṭho, ānanda, sāriputto.

Sāriputta, Ānanda, is unentangled.

Này Ānanda, Sāriputta không giao du.

Āraddhavīriyo, ānanda, sāriputto.

Sāriputta, Ānanda, has aroused energy.

Này Ānanda, Sāriputta tinh tấn.

Vattā, ānanda, sāriputto.

Sāriputta, Ānanda, is an instructor.

Này Ānanda, Sāriputta là bậc thuyết giảng.

Vacanakkhamo, ānanda, sāriputto.

Sāriputta, Ānanda, is patient in speech.

Này Ānanda, Sāriputta là bậc chịu lời khuyên.

Codako, ānanda, sāriputto.

Sāriputta, Ānanda, is a reprover.

Này Ānanda, Sāriputta là bậc quở trách.

Pāpagarahī, ānanda, sāriputto.

Sāriputta, Ānanda, censures evil.

Này Ānanda, Sāriputta là bậc khiển trách điều ác.

Kassa hi nāma, ānanda, abālassa aduṭṭhassa amūḷhassa avipallatthacittassa sāriputto na rucceyyā’’ti?

Indeed, Ānanda, to whom, not being foolish, not malevolent, not deluded, with an unperverted mind, would Sāriputta not be pleasing?"

Này Ānanda, đối với người không ngu si, không ác tâm, không mê muội, không có tâm bị đảo lộn, thì làm sao Sāriputta lại không làm hài lòng?”

1255

Atha kho susimo^* devaputto āyasmato sāriputtassa vaṇṇe bhaññamāne mahatiyā devaputtaparisāya parivuto yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ aṭṭhāsi.

Then Susima the devaputta, surrounded by a large assembly of devaputtas, approached the Blessed One while the praises of the Venerable Sāriputta were being recounted; having approached and paid homage to the Blessed One, he stood to one side.

Rồi thiên tử Susima, được một đại hội thiên tử vây quanh, đi đến chỗ Thế Tôn khi phẩm hạnh của Tôn giả Sāriputta đang được tán dương; sau khi đến, đảnh lễ Thế Tôn rồi đứng một bên.

Ekamantaṃ ṭhito kho susimo devaputto bhagavantaṃ etadavoca –

Standing to one side, Susima the devaputta said this to the Blessed One:

Đứng một bên, thiên tử Susima nói với Thế Tôn rằng:

1256

‘‘Evametaṃ, bhagavā, evametaṃ, sugata.

"So it is, Blessed One! So it is, Sugata!

“Bạch Thế Tôn, đúng vậy, bạch Thiện Thệ, đúng vậy.

Kassa hi nāma, bhante, abālassa aduṭṭhassa amūḷhassa avipallatthacittassa āyasmā sāriputto na rucceyya?

Indeed, Venerable Sir, to whom, not being foolish, not malevolent, not deluded, with an unperverted mind, would the Venerable Sāriputta not be pleasing?

Bạch Thế Tôn, đối với người không ngu si, không ác tâm, không mê muội, không có tâm bị đảo lộn, thì làm sao Tôn giả Sāriputta lại không làm hài lòng?

Paṇḍito, bhante, āyasmā sāriputto.

Venerable Sir, the Venerable Sāriputta is wise.

Bạch Thế Tôn, Tôn giả Sāriputta là bậc hiền trí.

Mahāpañño, bhante, puthupañño, bhante, hāsapañño, bhante, javanapañño, bhante, tikkhapañño, bhante, nibbedhikapañño, bhante, appiccho, bhante, santuṭṭho, bhante, pavivitto, bhante, asaṃsaṭṭho, bhante, āraddhavīriyo, bhante, vattā, bhante, vacanakkhamo, bhante, codako, bhante, pāpagarahī, bhante, āyasmā sāriputto.

Venerable Sir, he has great wisdom; Venerable Sir, he has extensive wisdom; Venerable Sir, he has joyous wisdom; Venerable Sir, he has swift wisdom; Venerable Sir, he has keen wisdom; Venerable Sir, he has penetrative wisdom; Venerable Sir, he has few wishes; Venerable Sir, he is contented; Venerable Sir, he is secluded; Venerable Sir, he is unentangled; Venerable Sir, he has aroused energy; Venerable Sir, he is an instructor; Venerable Sir, he is patient in speech; Venerable Sir, he is a reprover; Venerable Sir, the Venerable Sāriputta censures evil.

Bạch Thế Tôn, có đại trí tuệ, bạch Thế Tôn, có quảng đại trí tuệ, bạch Thế Tôn, có trí tuệ vui vẻ, bạch Thế Tôn, có trí tuệ nhanh nhạy, bạch Thế Tôn, có trí tuệ bén nhọn, bạch Thế Tôn, có trí tuệ xuyên thấu, bạch Thế Tôn, có ít dục vọng, bạch Thế Tôn, biết đủ, bạch Thế Tôn, sống viễn ly, bạch Thế Tôn, không giao du, bạch Thế Tôn, tinh tấn, bạch Thế Tôn, là bậc thuyết giảng, bạch Thế Tôn, là bậc chịu lời khuyên, bạch Thế Tôn, là bậc quở trách, bạch Thế Tôn, là bậc khiển trách điều ác, Tôn giả Sāriputta.

Kassa hi nāma, bhante, abālassa aduṭṭhassa amūḷhassa avipallatthacittassa āyasmā sāriputto na rucceyya?

Indeed, Venerable Sir, to whom, not being foolish, not malevolent, not deluded, with an unperverted mind, would the Venerable Sāriputta not be pleasing?"

Bạch Thế Tôn, đối với người không ngu si, không ác tâm, không mê muội, không có tâm bị đảo lộn, thì làm sao Tôn giả Sāriputta lại không làm hài lòng?”

1257

‘‘Ahampi hi, bhante, yaññadeva devaputtaparisaṃ upasaṅkamiṃ, etadeva bahulaṃ saddaṃ suṇāmi – ‘paṇḍito āyasmā sāriputto; mahāpañño āyasmā, puthupañño āyasmā, hāsapañño āyasmā, javanapañño āyasmā, tikkhapañño āyasmā, nibbedhikapañño āyasmā, appiccho āyasmā, santuṭṭho āyasmā, pavivitto āyasmā, asaṃsaṭṭho āyasmā, āraddhavīriyo āyasmā, vattā āyasmā, vacanakkhamo āyasmā, codako āyasmā, pāpagarahī āyasmā sāriputto’ti.

"For, Venerable Sir, whichever assembly of devaputtas I approach, I hear this very frequent sound: 'The Venerable Sāriputta is wise; the Venerable One has great wisdom, the Venerable One has extensive wisdom, the Venerable One has joyous wisdom, the Venerable One has swift wisdom, the Venerable One has keen wisdom, the Venerable One has penetrative wisdom, the Venerable One has few wishes, the Venerable One is contented, the Venerable One is secluded, the Venerable One is unentangled, the Venerable One has aroused energy, the Venerable One is an instructor, the Venerable One is patient in speech, the Venerable One is a reprover, the Venerable Sāriputta censures evil.'

“Bạch Thế Tôn, bất cứ hội chúng thiên tử nào con đã từng đến, con đều nghe âm thanh phổ biến này: ‘Tôn giả Sāriputta là bậc hiền trí; Tôn giả có đại trí tuệ, Tôn giả có quảng đại trí tuệ, Tôn giả có trí tuệ vui vẻ, Tôn giả có trí tuệ nhanh nhạy, Tôn giả có trí tuệ bén nhọn, Tôn giả có trí tuệ xuyên thấu, Tôn giả có ít dục vọng, Tôn giả biết đủ, Tôn giả sống viễn ly, Tôn giả không giao du, Tôn giả tinh tấn, Tôn giả là bậc thuyết giảng, Tôn giả là bậc chịu lời khuyên, Tôn giả là bậc quở trách, Tôn giả Sāriputta là bậc khiển trách điều ác.’

Kassa hi nāma, bhante, abālassa aduṭṭhassa amūḷhassa avipallatthacittassa āyasmā sāriputto na rucceyyā’’ti?

Indeed, Venerable Sir, to whom, not being foolish, not malevolent, not deluded, with an unperverted mind, would the Venerable Sāriputta not be pleasing?"

Bạch Thế Tôn, đối với người không ngu si, không ác tâm, không mê muội, không có tâm bị đảo lộn, thì làm sao Tôn giả Sāriputta lại không làm hài lòng?”

1258

Atha kho susimassa devaputtassa devaputtaparisā āyasmato sāriputtassa vaṇṇe bhaññamāne attamanā pamuditā pītisomanassajātā uccāvacā vaṇṇanibhā upadaṃseti.

Then, the assembly of devaputtas of Susima the devaputta, delighted, joyful, and filled with rapture and gladness, displayed various hues of light as the praises of the Venerable Sāriputta were recounted.

Rồi hội chúng thiên tử của thiên tử Susima, khi phẩm hạnh của Tôn giả Sāriputta đang được tán dương, trở nên hoan hỷ, vui mừng, tràn đầy hỷ lạc, và tỏa ra những sắc màu rực rỡ khác nhau.

1259

‘‘Seyyathāpi nāma maṇi veḷuriyo subho jātimā aṭṭhaṃso suparikammakato paṇḍukambale nikkhitto bhāsate ca tapate ca virocati ca; evamevaṃ susimassa devaputtassa devaputtaparisā āyasmato sāriputtassa vaṇṇe bhaññamāne attamanā pamuditā pītisomanassajātā uccāvacā vaṇṇanibhā upadaṃseti.

Just as a beautiful, well-faceted, pure vaidurya gem, expertly worked, placed on a yellow blanket, shines, blazes, and radiates; in the same way, the assembly of devaputtas of Susima the devaputta, delighted, joyful, and filled with rapture and gladness, displayed various hues of light as the praises of the Venerable Sāriputta were recounted.

Ví như một viên ngọc bích trong suốt, có phẩm chất cao quý, tám mặt được mài giũa kỹ lưỡng, đặt trên tấm chăn màu vàng nhạt, phát sáng, rực rỡ và lấp lánh; cũng vậy, hội chúng thiên tử của thiên tử Susima, khi phẩm hạnh của Tôn giả Sāriputta đang được tán dương, trở nên hoan hỷ, vui mừng, tràn đầy hỷ lạc, và tỏa ra những sắc màu rực rỡ khác nhau.

1260

‘‘Seyyathāpi nāma nikkhaṃ jambonadaṃ dakkhakammāraputtaukkāmukhasukusalasampahaṭṭhaṃ paṇḍukambale nikkhittaṃ bhāsate ca tapate ca virocati ca; evamevaṃ susimassa devaputtassa devaputtaparisā āyasmato sāriputtassa vaṇṇe bhaññamāne attamanā pamuditā pītisomanassajātā uccāvacā vaṇṇanibhā upadaṃseti.

Just as a jambonada gold coin, struck by a skilled goldsmith's son at the mouth of the furnace, placed on a yellow blanket, shines, blazes, and radiates; in the same way, the assembly of devaputtas of Susima the devaputta, delighted, joyful, and filled with rapture and gladness, displayed various hues of light as the praises of the Venerable Sāriputta were recounted.

Ví như một khối vàng Jambonada được thợ kim hoàn lành nghề, khéo léo chế tác trong lò nung, đặt trên tấm chăn màu vàng nhạt, phát sáng, rực rỡ và lấp lánh; cũng vậy, hội chúng thiên tử của thiên tử Susima, khi phẩm hạnh của Tôn giả Sāriputta đang được tán dương, trở nên hoan hỷ, vui mừng, tràn đầy hỷ lạc, và tỏa ra những sắc màu rực rỡ khác nhau.

1261

‘‘Seyyathāpi nāma saradasamaye viddhe vigatavalāhake deve rattiyā paccūsasamayaṃ osadhitārakā bhāsate ca tapate ca virocati ca; evamevaṃ susimassa devaputtassa devaputtaparisā āyasmato sāriputtassa vaṇṇe bhaññamāne attamanā pamuditā pītisomanassajātā uccāvacā vaṇṇanibhā upadaṃseti.

Just as in the autumn season, when the sky is clear and cloudless, at dawn, the morning star shines, blazes, and radiates; in the same way, the assembly of devaputtas of Susima the devaputta, delighted, joyful, and filled with rapture and gladness, displayed various hues of light as the praises of the Venerable Sāriputta were recounted.

Ví như vào mùa thu, khi bầu trời quang đãng, không mây, vào lúc rạng đông, sao chổi phát sáng, rực rỡ và lấp lánh; cũng vậy, hội chúng thiên tử của thiên tử Susima, khi phẩm hạnh của Tôn giả Sāriputta đang được tán dương, trở nên hoan hỷ, vui mừng, tràn đầy hỷ lạc, và tỏa ra những sắc màu rực rỡ khác nhau.

1262

‘‘Seyyathāpi nāma saradasamaye viddhe vigatavalāhake deve ādicco nabhaṃ abbhussakkamāno^* sabbaṃ ākāsagataṃ tamagataṃ abhivihacca bhāsate ca tapate ca virocati ca; evamevaṃ susimassa devaputtassa devaputtaparisā āyasmato sāriputtassa vaṇṇe bhaññamāne attamanā pamuditā pītisomanassajātā uccāvacā vaṇṇanibhā upadaṃseti.

Just as in the autumn season, when the sky is clear and cloudless, the sun, rising into the sky, having dispelled all darkness in the atmosphere, shines, blazes, and radiates; in the same way, the assembly of devaputtas of Susima the devaputta, delighted, joyful, and filled with rapture and gladness, displayed various hues of light as the praises of the Venerable Sāriputta were recounted.

Ví như vào mùa thu, khi bầu trời quang đãng, không mây, mặt trời mọc lên trên không trung, xua tan mọi bóng tối trên bầu trời, phát sáng, rực rỡ và lấp lánh; cũng vậy, hội chúng thiên tử của thiên tử Susima, khi phẩm hạnh của Tôn giả Sāriputta đang được tán dương, trở nên hoan hỷ, vui mừng, tràn đầy hỷ lạc, và tỏa ra những sắc màu rực rỡ khác nhau.

1263

Atha kho susimo devaputto āyasmantaṃ sāriputtaṃ ārabbha bhagavato santike imaṃ gāthaṃ abhāsi –

Then Susima the devaputta, speaking in reference to the Venerable Sāriputta, recited this stanza in the presence of the Blessed One:

Rồi thiên tử Susima, nhân Tôn giả Sāriputta, đã đọc bài kệ này trước Thế Tôn:

1264

‘‘Paṇḍitoti samaññāto, sāriputto akodhano;

"Known as wise, Sāriputta is free from anger;

“Sāriputta, bậc không giận dữ, được biết đến là hiền trí;

1265

Appiccho sorato danto, satthuvaṇṇābhato isī’’ti.

Of few wishes, gentle, disciplined, this sage praised by the Teacher."

Ít dục vọng, hiền hòa, tự chủ, vị đạo sĩ được bậc Đạo Sư tán dương.”

1266

Atha kho bhagavā āyasmantaṃ sāriputtaṃ ārabbha susimaṃ devaputtaṃ gāthāya paccabhāsi –

Then the Blessed One, having recollected Venerable Sāriputta concerning Susima the devaputta, replied with a verse:

Rồi, Thế Tôn, liên quan đến Tôn giả Sāriputta và thiên tử Susima, đã đáp lại bằng một bài kệ:

1267

‘‘Paṇḍitoti samaññāto, sāriputto akodhano;

“Sāriputta, known as wise, is free from anger;

“Sāriputta, được biết đến là bậc trí tuệ, không sân hận;

1268

Appiccho sorato danto, kālaṃ kaṅkhati sudanto’’^* ti.

Content with little, gentle, disciplined, well-disciplined, he awaits his time.”

Ít dục, hiền hòa, đã được điều phục, hoàn toàn điều phục, mong chờ thời điểm.”

1269

10. Nānātitthiyasāvakasuttaṃ

10. Discourse on Disciples of Various Sects

10. Kinh Các Đệ Tử Ngoại Đạo Khác Nhau

1270

111. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā rājagahe viharati veḷuvane kalandakanivāpe.

Thus have I heard: On one occasion the Blessed One was staying at Rājagaha in the Kalandakanivāpa at Veḷuvana.

111. Tôi nghe như vầy: Một thời Thế Tôn trú tại Rājagaha, trong Veluvana, Trại Nuôi Dưỡng Sóc.

Atha kho sambahulā nānātitthiyasāvakā devaputtā asamo ca sahali^* ca nīko^* ca ākoṭako ca vegabbhari ca^* māṇavagāmiyo ca abhikkantāya rattiyā abhikkantavaṇṇā kevalakappaṃ veḷuvanaṃ obhāsetvā yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ aṭṭhaṃsu.

Then, late in the night, many devaputtas who were disciples of various sects — namely, Asama, Sahali, Nīka, Ākoṭaka, Vegabbhari, and Māṇavagāmiya — illuminating the entire Veḷuvana with their resplendent beauty, approached the Blessed One. Having approached, they paid homage to the Blessed One and stood to one side.

Rồi, nhiều thiên tử là đệ tử của các ngoại đạo khác nhau—Asama, Sahali, Nīka, Ākoṭaka, Vegabbharī và Māṇavagāmiya—khi đêm đã khuya, với dung mạo rực rỡ, chiếu sáng khắp Veluvana, đi đến chỗ Thế Tôn; sau khi đến, đảnh lễ Thế Tôn rồi đứng sang một bên.

Ekamantaṃ ṭhito kho asamo devaputto pūraṇaṃ kassapaṃ ārabbha bhagavato santike imaṃ gāthaṃ abhāsi –

Standing to one side, Asama the devaputta, recollecting Pūraṇa Kassapa, uttered this verse in the presence of the Blessed One:

Thiên tử Asama, đứng sang một bên, liên quan đến Pūraṇa Kassapa, đã nói bài kệ này trước Thế Tôn:

1271

‘‘Idha chinditamārite, hatajānīsu kassapo;

“Here, Kassapa sees no evil or good for oneself

“Ở đây, Kassapa, trong việc cắt xén, giết chóc,

1272

Na pāpaṃ samanupassati, puññaṃ vā pana attano;

In cutting and slaying, or in being struck or robbed;

Trong việc làm hại, làm mất mát tài sản, không thấy điều ác hay phước thiện của mình;

1273

Sa ve vissāsamācikkhi, satthā arahati mānana’’nti.

He indeed proclaimed comfort, so the teacher deserves honor.”

Quả thật, ông ấy đã giảng về sự an lạc, bậc Đạo Sư xứng đáng được tôn kính.”

1274

Atha kho sahali devaputto makkhaliṃ gosālaṃ ārabbha bhagavato santike imaṃ gāthaṃ abhāsi –

Then Sahali the devaputta, recollecting Makkhali Gosāla, uttered this verse in the presence of the Blessed One:

Rồi, thiên tử Sahali, liên quan đến Makkhali Gosāla, đã nói bài kệ này trước Thế Tôn:

1275

‘‘Tapojigucchāya susaṃvutatto,

“One whose self is well-restrained through austerity and disgust for evil,

“Tự thân chế ngự tốt đẹp bằng sự khổ hạnh và ghê tởm,

1276

Vācaṃ pahāya kalahaṃ janena;

Having abandoned quarrelsome speech with people,

Từ bỏ lời nói tranh cãi với mọi người;

1277

Samosavajjā virato saccavādī,

Abstaining from falsehood and speaking truth,

Từ bỏ lời nói dối trá, nói lời chân thật,

1278

Na hi nūna tādisaṃ karoti^* pāpa’’nti.

Surely such a one does not commit evil.”

Quả thật, một người như vậy không làm điều ác.”

1279

Atha kho nīko devaputto nigaṇṭhaṃ nāṭaputtaṃ^* ārabbha bhagavato santike imaṃ gāthaṃ abhāsi –

Then Nīka the devaputta, recollecting Nigaṇṭha Nāṭaputta, uttered this verse in the presence of the Blessed One:

Rồi, thiên tử Nīka, liên quan đến Nigaṇṭha Nāṭaputta, đã nói bài kệ này trước Thế Tôn:

1280

‘‘Jegucchī nipako bhikkhu, cātuyāmasusaṃvuto;

“A bhikkhu who practices disgust, is sagacious, and well-restrained by the fourfold discipline,

“Vị tỳ khưu có lòng ghê tởm, khôn ngoan, được chế ngự tốt đẹp bằng bốn giới cấm;

1281

Diṭṭhaṃ sutañca ācikkhaṃ, na hi nūna kibbisī siyā’’ti.

Declaring what has been seen and heard, surely such a one would not be an evildoer.”

Nếu trình bày những gì đã thấy và đã nghe, thì quả thật không thể là người có tội.”

1282

Atha kho ākoṭako devaputto nānātitthiye ārabbha bhagavato santike imaṃ gāthaṃ abhāsi –

Then Ākoṭaka the devaputta, recollecting various sectarians, uttered this verse in the presence of the Blessed One:

Rồi, thiên tử Ākoṭaka, liên quan đến các ngoại đạo khác nhau, đã nói bài kệ này trước Thế Tôn:

1283

‘‘Pakudhako kātiyāno nigaṇṭho,

“Pakudha Kaccāyana, Nigaṇṭha Nāṭaputta,

“Pakudha Kaccāyana, Nigaṇṭha,

1284

Ye cāpime makkhalipūraṇāse;

And also those Makkhali Gosāla and Pūraṇa Kassapa;

Và cả Makkhali, Pūraṇa nữa;

1285

Gaṇassa satthāro sāmaññappattā,

The teachers of their groups, who have attained asceticism,

Những bậc Đạo Sư của các nhóm, đã đạt được Sa-môn tính,

1286

Na hi nūna te sappurisehi dūre’’ti.

Surely they are not far from good people.”

Quả thật, họ không xa rời những bậc thiện nhân.”

1287

Atha kho vegabbhari devaputto ākoṭakaṃ devaputtaṃ gāthāya paccabhāsi –

Then Vegabbhari the devaputta retorted to Ākoṭaka the devaputta with a verse:

Rồi, thiên tử Vegabbharī đã đáp lại thiên tử Ākoṭaka bằng một bài kệ:

1288

‘‘Sahācaritena^* chavo sigālo^* ,

“A base jackal, by merely acting like a lion,

“Một con chó rừng hèn hạ, dù có tiếng gầm như sư tử,

1289

Na kotthuko sīhasamo kadāci;

Is never equal to a lion;

Cũng không bao giờ bằng sư tử;

1290

Naggo musāvādī gaṇassa satthā,

A naked liar, a teacher of his group,

Một bậc Đạo Sư của nhóm, trần truồng, nói dối,

1291

Saṅkassarācāro na sataṃ sarikkho’’ti.

Whose conduct is doubtful, is not like the noble ones.”

Với hạnh kiểm đáng nghi ngờ, không giống như bậc thiện nhân.”

1292

Atha kho māro pāpimā begabbhariṃ devaputtaṃ anvāvisitvā bhagavato santike imaṃ gāthaṃ abhāsi –

Then Māra the Evil One, having entered Vegabbhari the devaputta, uttered this verse in the presence of the Blessed One:

Rồi, ác ma Māra, nhập vào thiên tử Vegabbharī, đã nói bài kệ này trước Thế Tôn:

1293

‘‘Tapojigucchāya āyuttā, pālayaṃ pavivekiyaṃ;

“Those who are diligent in austerity and disgust for evil, protecting their seclusion,

“Những ai chuyên cần khổ hạnh, gìn giữ sự độc cư;

1294

Rūpe ca ye niviṭṭhāse, devalokābhinandino;

And those who are attached to forms, delighting in the devas’ realms;

Và những ai đắm chìm trong sắc, hoan hỷ cõi trời;

1295

Te ve sammānusāsanti, paralokāya mātiyā’’ti.

These indeed rightly instruct for the afterlife.”

Chính họ đã dạy dỗ đúng đắn cho đời sau, vì lợi ích.”

1296

Atha kho bhagavā, ‘māro ayaṃ pāpimā’ iti viditvā, māraṃ pāpimantaṃ gāthāya paccabhāsi –

Then the Blessed One, knowing, ‘This is Māra the Evil One,’ retorted to Māra the Evil One with a verse:

Rồi, Thế Tôn, biết rằng ‘đây là ác ma Māra’, đã đáp lại ác ma Māra bằng một bài kệ:

1297

‘‘Ye keci rūpā idha vā huraṃ vā,

“Whatever forms there are, here or yonder,

“Bất cứ sắc pháp nào ở đây hay ở thế giới khác,

1298

Ye cantalikkhasmiṃ pabhāsavaṇṇā;

And those radiant ones in the sky,

Hay những sắc pháp có màu sắc rực rỡ trên không trung;

1299

Sabbeva te te namucippasatthā,

All those are praised by Namuci (Māra),

Tất cả những thứ đó đều được Namuci (Māra) ca ngợi,

1300

Āmisaṃva macchānaṃ vadhāya khittā’’ti.

Cast out like bait for the destruction of fish.”

Như mồi nhử được ném ra để giết cá.”

1301

Atha kho māṇavagāmiyo devaputto bhagavantaṃ ārabbha bhagavato santike imā gāthāyo abhāsi –

Then Māṇavagāmiya the devaputta, recollecting the Blessed One, uttered these verses in the presence of the Blessed One:

Rồi, thiên tử Māṇavagāmiya, liên quan đến Thế Tôn, đã nói những bài kệ này trước Thế Tôn:

1302

‘‘Vipulo rājagahīyānaṃ, giriseṭṭho pavuccati;

“Vipula is called the best of mountains for the people of Rājagaha;

“Vipula được gọi là ngọn núi tối thượng của dân Rājagaha;

1303

Seto himavataṃ seṭṭho, ādicco aghagāminaṃ.

Kailāsa is the best of the Himālayan range, the sun among those that move in the sky.

Seto là tối thượng của dãy Himalaya, mặt trời là tối thượng của những gì đi trên không.

1304

‘‘Samuddo udadhinaṃ seṭṭho, nakkhattānañca candimā^* ;

“The ocean is the best of waters, and the moon among the constellations;

Biển là tối thượng của các đại dương, mặt trăng là của các vì sao;

1305

Sadevakassa lokassa, buddho aggo pavuccatī’’ti.

Among the world with its devas, the Buddha is declared the foremost.”

Đức Phật được gọi là tối thượng của thế gian cùng với chư thiên.”

1306

Nānātitthiyavaggo tatiyo.

The Third Chapter on Various Sects is concluded.

Chương về Các Ngoại Đạo Khác Nhau, thứ ba.

1307

Tassuddānaṃ –

Its Summary:

Tóm tắt:

1308

Sivo khemo ca serī ca, ghaṭī jantu ca rohito;

Siva, Khema, Serī, Ghaṭikāra, Jantu, Rohita,

Siva, Khema và Serī, Ghaṭī, Jantu và Rohita;

1309

Nando nandivisālo ca, susimo nānātitthiyena te dasāti.

Nanda, Nandivisāla, Susima, with the Disciples of Various Sects—these are ten.

Nanda, Nandivisāla và Susima, cùng với Ngoại Đạo Khác Nhau, đó là mười.

Table of Contents

2. Devaputtasaṃyuttaṃ

2. Connected Discourses with Deities

2. Tương Ưng Thiên Tử (Devaputtasaṃyutta)

1. Paṭhamavaggo

1. The First Chapter

1. Chương Thứ Nhất (Paṭhamavaggo)

1. Paṭhamakassapasuttaṃ

1. The First Discourse with Kassapa

1. Kinh Kassapa Thứ Nhất (Paṭhamakassapasutta)

2. Dutiyakassapasuttaṃ

2. Kassapa Sutta 2

2. Kinh Kassapa thứ hai

3. Māghasuttaṃ

3. Māgha Sutta

3. Kinh Māgha

4. Māgadhasuttaṃ

4. Māgadha Sutta

4. Kinh Māgadha

5. Dāmalisuttaṃ

5. Dāmali Sutta

5. Kinh Dāmali

6. Kāmadasuttaṃ

6. Kāmadā Sutta

6. Kinh Kāmadā

7. Pañcālacaṇḍasuttaṃ

7. Pañcālacaṇḍa Sutta

7. Kinh Pañcālacaṇḍa

8. Tāyanasuttaṃ

8. Tāyana Sutta

8. Kinh Tāyana

9. Candimasuttaṃ

9. The Candima Sutta

9. Kinh Candima

10. Sūriyasuttaṃ

10. The Suriya Sutta

10. Kinh Sūriya

2. Anāthapiṇḍikavaggo

2. The Anāthapiṇḍika Chapter

2. Phẩm Anāthapiṇḍika

1. Candimasasuttaṃ

1. The Candimasā Sutta

1. Kinh Candimasa

2. Veṇḍusuttaṃ

2. The Veṇḍu Sutta

2. Kinh Veṇḍu

3. Dīghalaṭṭhisuttaṃ

3. The Dīghalaṭṭhi Sutta

3. Kinh Dīghalaṭṭhi

4. Nandanasuttaṃ

4. The Nandana Sutta

4. Kinh Nandana

5. Candanasuttaṃ

5. The Candana Sutta

5. Kinh Candana

6. Vāsudattasuttaṃ

6. Vāsudatta Sutta

6. Kinh Vāsudatta

7. Subrahmasuttaṃ

7. Subrahma Sutta

7. Kinh Subrahmā

8. Kakudhasuttaṃ

8. Kakudha Sutta

8. Kinh Kakudha

9. Uttarasuttaṃ

9. Uttara Sutta

9. Kinh Uttara

10. Anāthapiṇḍikasuttaṃ

10. Anāthapiṇḍika Sutta

10. Kinh Anāthapiṇḍika

3. Nānātitthiyavaggo

3. Chapter on Various Sectarians

3. Chương Nānātitthiya

1. Sivasuttaṃ

1. Siva Sutta

1. Kinh Siva

2. Khemasuttaṃ

2. Khema Sutta

2. Kinh Khema