167. Paṭicchādisūti ‘‘tena kho pana samayena bhikkhū jantāgharepi udakepi parikammaṃ kātuṃ kukkuccāyanti.
Among the coverings: "At that time, monks hesitated to perform their duties even in the hot-bath house and in the water.
167. Paṭicchādisūti nghĩa là trong ba tấm che thân đã được nói đến như sau: “Vào lúc ấy, các tỳ khưu ngần ngại làm vệ sinh trong nhà tắm hơi và dưới nước.
Anujānāmi, bhikkhave, tisso paṭicchādiyo jantāgharappaṭicchādiṃ udakappaṭicchādiṃ vatthappaṭicchādi’’nti evaṃ vuttāsu tīsu paṭicchādīsūti attho.
I allow, monks, three coverings: a hot-bath house covering, a water covering, and a cloth covering." This is the meaning of the three coverings thus mentioned.
Này các tỳ khưu, Ta cho phép ba tấm che thân: tấm che thân trong nhà tắm hơi, tấm che thân dưới nước, và tấm che thân dùng cho y”.
Duveti etāsu tīsu paṭicchādīsu udakajantāgharappaṭicchādiyo parikamme kappantīti adhippāyo.
Two (of these): Among these three coverings, the water covering and the hot-bath house covering are suitable for personal grooming – this is the intention.
Duveti ý muốn nói là trong ba tấm che thân ấy, tấm che thân dưới nước và tấm che thân trong nhà tắm hơi là hợp lệ khi làm vệ sinh.
Vatthacchādīti vatthappaṭicchādi.
Cloth covering means a cloth covering.
Vatthacchādīti là tấm che thân dùng cho y.
Sabbatthāti khādanīyasāyanīyādīsu sabbakammesu kappiyāti attho.
Everywhere means it is allowable for all activities such as eating and chewing.
Sabbatthāti nghĩa là hợp lệ trong mọi công việc như ăn vật thực cứng, vật thực mềm, v.v.
Naggavinicchayo.
Determination regarding nakedness.
Phần giải về sự trần truồng.
169-171. Kuṭṭatthambhataruṭṭāneti ettha (cūḷava. 243; cūḷava. aṭṭha. 243) kuṭṭe vā thambhe vā tarumhi vā aṭṭānaphalake vā kāyaṃ na ghaṃsayeti attho.
On a wall, pillar, tree, or platform: Here, it means one should not rub one's body against a wall, pillar, tree, or platform.
169-171. Kuṭṭatthambhataruṭṭāne ở đây có nghĩa là không được cọ xát thân thể vào tường, cột, cây hoặc tấm ván.
Gandhabbahattho nāma makkaṭahatthasadiso dāruādimayo.
Gandhabba-hand refers to a wooden hand, similar to a monkey's hand.
Gandhabbahattho là một loại tay làm bằng gỗ, v.v., giống như tay khỉ.
Kuruvindakasuttiyāti kuruvindasuttiyā.
With a kuruvindaka string means with a kuruvinda string.
Kuruvindakasuttiyā là kuruvindasuttiyā.
Mallakena vā aññamaññaṃ vā.
Or with a mallaka (scraper), or mutually.
Hoặc bằng mallaka hoặc lẫn nhau.
‘‘Na bhikkhave viggayha parikammaṃ kārāpetabbaṃ.
"Monks, one should not have one's body rubbed aggressively.
“Này các tỳ-khưu, không được để người khác xoa bóp bằng cách vật lộn.
Yo kārāpeyya, āpatti dukkaṭassā’’ti (cūḷava. 243) evaṃ vuttaṃ viggahaparikammaṃ sandhāya ‘‘aññamaññaṃ vā’’ti vuttaṃ.
Whoever has it rubbed, there is an offense of dukkaṭa." The phrase "or mutually" refers to such aggressive rubbing.
Ai làm như vậy, sẽ phạm tội dukkaṭa” (Cūḷava. 243). Liên quan đến việc xoa bóp bằng cách vật lộn được nói như vậy, nên mới có câu “hoặc lẫn nhau”.
Idāni kappiyāni dassetuṃ ‘‘kapāliṭṭhakakhaṇḍānī’’tiādimāha.
Now, to show what is allowable, it begins with "pieces of potsherds and bricks".
Bây giờ, để chỉ ra những vật được phép, Đức Phật dạy “kapāliṭṭhakakhaṇḍānī” (những mảnh sành, gạch), v.v.
Sabbesaṃ vaṭṭatīti sambandho.
It is allowable for everyone – this is the connection.
Có liên quan đến việc tất cả đều được phép.
Gilānassapi (cūḷava. aṭṭha. 243) agilānassapi imāni kapāliṭṭhakakhaṇḍādīni kāyaghaṃsane vaṭṭanti.
These pieces of potsherds and bricks are allowable for rubbing the body, for both the sick and the healthy.
Ngay cả đối với người bệnh (Cūḷava. Aṭṭha. 243) và người không bệnh, những mảnh sành, gạch, v.v. này đều được phép dùng để cọ xát thân thể.
Puthupāṇīti (cūḷava. 244) hatthaparikammaṃ vuccati.
Puthupāṇī refers to rubbing with the hand.
Puthupāṇī (Cūḷava. 244) được gọi là xoa bóp bằng tay.
Tasmā sabbesaṃ hatthena piṭṭhiparikammaṃ kātuṃ vaṭṭati.
Therefore, it is allowable for everyone to have their back rubbed with a hand.
Do đó, tất cả đều được phép xoa bóp lưng bằng tay.
Akatamallakaṃ nāma ekadāṭhimaṃ paricchinditvā kataṃ.
Akatamallaka refers to something made by cutting off a single tusk.
Akatamallakaṃ là cái được làm bằng cách cắt bỏ một chiếc răng nanh.
Pāsāṇādayo pādaghaṃsane eva kappiyā.
Stones and the like are allowable only for rubbing the feet.
Đá, v.v. chỉ được phép dùng để cọ xát chân.
Nhānakappavinicchayo.
Determination regarding bathing regulations.
Phán quyết về việc tắm rửa.
172. ‘‘Nānāsaṃvāsako vuḍḍhataro adhammavādī avandiyo’’ti (cūḷava. 312; pari. 467) evaṃ vuttattā laddhinānāsaṃvāsako idha nānāsaṃvāsako.
Because it is said, "An elder of different communion who is a speaker of unDhamma is not to be venerated," here nānāsaṃvāsako refers to one of different communion in doctrine.
172. “Một vị trưởng lão có sự hòa hợp khác biệt, là người thuyết pháp phi Chánh pháp, thì không đáng đảnh lễ” (Cūḷava. 312; Pari. 467). Do đã được nói như vậy, nên người có sự hòa hợp về giáo lý khác biệt ở đây được gọi là nānāsaṃvāsako (người có sự hòa hợp khác biệt).
Pārivāsiyamūlāyapaṭikassanārahamānattārahamānattacāriabbhānārahā garukaṭṭhāti idha gahitā.
Those who are undergoing parivāsa, mūlāyapaṭikassanā, mānatta, or abbhāna are here taken as garukaṭṭhā (those who have committed serious offenses).
Những người phải chịu hình phạt pārivāsa, mūlāyapaṭikassana, mānatta, hoặc abbhāna, ở đây được xem là garukaṭṭhā (những người phạm trọng tội).
Ime pana aññamaññaṃ yathāvuḍḍhaṃ vandanādīni labhanti, pakatattena avandanīyāti adhippāyo.
However, these (monks) venerate each other according to seniority, but they are not to be venerated by ordinary monks – this is the intention.
Tuy nhiên, những vị này vẫn được đảnh lễ lẫn nhau theo thứ tự tuổi tác, nhưng không được đảnh lễ bởi những người bình thường, đó là ý nghĩa.
Avandanīyavinicchayo.
Determination regarding those not to be venerated.
Phán quyết về những người không đáng đảnh lễ.
173. Idāni ‘‘anujānāmi, bhikkhave, sabbapaccantimesu janapadesu cammāni attharaṇāni eḷakacammaṃ ajacammaṃ migacamma’’nti (mahāva. 259) evaṃ vuttacammāni dassetuṃ ‘‘migājeḷakacammānī’’tiādimāha.
Now, to show the hides mentioned as, "Monks, I allow hides as coverings in all border regions: sheepskin, goatskin, deerskin," it begins with "hides of deer, goat, and sheep".
173. Bây giờ, để chỉ ra các loại da thú được phép như đã nói: “Này các tỳ-khưu, Ta cho phép dùng da thú làm vật trải ở tất cả các vùng biên địa: da cừu, da dê, da nai” (Mahāva. 259), Đức Phật dạy “migājeḷakacammānī” (da nai, dê, cừu), v.v.
Paribhuñjitunti (mahāva. aṭṭha. 262) mañcādīsu yattha katthaci attharitvā nipajjituṃ vā nisīdituṃ vā vaṭṭantīti attho.
To use means it is allowable to spread them on beds and the like, anywhere, and lie down or sit – this is the meaning.
Paribhuñjituṃ (Mahāva. Aṭṭha. 262) có nghĩa là được phép trải lên giường, v.v. ở bất cứ đâu để nằm hoặc ngồi.
Rohiteṇīpasadā ca kuruṅgā ca ca-saddena aññepi vāḷamigā migamātukādayopi migajātikā evāti adhippāyo.
By the particle ca (and), rohita deer, eṇī deer, pasada deer, and kuruṅga deer, and other wild animals like migamātukā (mother deer) are also of the deer species – this is the intention.
Rohita, eṇī, pasada và kuruṅga, cùng với chữ “ca” (và), có ý nghĩa là các loại thú rừng khác như migamātukā, v.v. cũng thuộc loại nai.
Ettha vāḷamigaggahaṇena vuttāvasesā antamaso gomahiṃsādayo gahitāti veditabbā.
Here, it should be understood that by the term " vāḷamiga" (wild animal), the remaining animals, down to cattle and buffaloes, are included.
Da của chúng không được phép dùng.” Ở đây, cần hiểu rằng với việc đề cập đến vāḷamiga (thú rừng), những loài còn lại, kể cả bò, trâu, v.v. cũng được bao gồm.
Thavikāti upāhanakosakasatthakosakakuñcikakosakāti veditabbā, na pattatthavikādayo.
" Thavikā" should be understood as a pouch for sandals, a pouch for a knife, or a pouch for a key, not a bowl-bag or similar items.
Thavikā cần được hiểu là túi đựng dép, túi đựng dao, túi đựng chìa khóa, chứ không phải túi đựng bình bát, v.v.
Cammavinicchayo.
Determination regarding hides.
Phán quyết về da thú.
175. Guṇaṅguṇūpāhanāti (mahāva. aṭṭha. 245) catupaṭalato paṭṭhāya vuccati, na ekadvitipaṭalato paṭṭhāya ‘‘anujānāmi, bhikkhave, ekapalāsikaṃ upāhanaṃ, na bhikkhave diguṇā upāhanā dhāretabbā, na tiguṇā upāhanā dhāretabbā, na guṇaṅguṇūpāhanā dhāretabbā, yo dhāreyya, āpatti dukkaṭassā’’ti (mahāva. 245) vuttattā.
175. " Guṇaṅguṇūpāhanā" refers to sandals with four layers or more, not those with one, two, or three layers, because it is stated: "Monks, I allow a single-layered sandal. Monks, double-layered sandals should not be worn. Triple-layered sandals should not be worn. Guṇaṅguṇūpāhanā should not be worn. Whoever wears them commits an offense of wrong-doing (dukkaṭa)."
175. Guṇaṅguṇūpāhanā (Mahāva. Aṭṭha. 245) được nói đến từ bốn lớp trở lên, chứ không phải từ một, hai hay ba lớp, vì đã được nói: “Này các tỳ-khưu, Ta cho phép dùng dép một lớp. Này các tỳ-khưu, không được mang dép hai lớp, không được mang dép ba lớp, không được mang dép guṇaṅguṇūpāhana. Ai mang, sẽ phạm tội dukkaṭa” (Mahāva. 245).
‘‘Anujānāmi, bhikkhave, omukkaṃ guṇaṅguṇūpāhanaṃ, na bhikkhave navā guṇaṅguṇūpāhanā dhāretabbā, yo dhāreyya, āpatti dukkaṭassā’’ti (mahāva. 247) vuttattā ‘‘navā’’ti vuttaṃ.
The word " navā" (new) is used because it is stated: "Monks, I allow worn-out guṇaṅguṇūpāhanā. Monks, new guṇaṅguṇūpāhanā should not be worn. Whoever wears them commits an offense of wrong-doing (dukkaṭa)."
Do đã được nói: “Này các tỳ-khưu, Ta cho phép dùng dép guṇaṅguṇūpāhana đã được sử dụng. Này các tỳ-khưu, không được mang dép guṇaṅguṇūpāhana mới. Ai mang, sẽ phạm tội dukkaṭa” (Mahāva. 247), nên mới có từ “mới”.
Sabbatthāpi majjhimadese gilānopi navaṃ guṇaṅguṇūpāhanaṃ na labhati, ekavārampi aññehi paribhuttaṃ omukkaupāhanasaṅkhātaṃ labhati, paccantimesu janapadesu gilāno navampi labhatīti veditabbaṃ ‘‘anujānāmi, bhikkhave, sabbapaccantimesu janapadesu guṇaṅguṇūpāhana’’nti (mahāva. 259) avisesena vuttattā.
It should be understood that even a sick monk in the Middle Country does not receive new guṇaṅguṇūpāhanā, but he may receive one that has been used by others, which is considered an 'omukka upāhanā' (worn-out sandal). In border regions, a sick monk may receive even a new one, because it is stated without distinction: "Monks, I allow guṇaṅguṇūpāhanā in all border regions."
Cần hiểu rằng ở vùng trung địa, ngay cả người bệnh cũng không được dùng dép guṇaṅguṇūpāhana mới, nhưng được dùng dép đã được người khác sử dụng một lần, gọi là omukkaupāhana. Ở các vùng biên địa, người bệnh được dùng cả dép mới, vì đã được nói một cách không phân biệt: “Này các tỳ-khưu, Ta cho phép dùng dép guṇaṅguṇūpāhana ở tất cả các vùng biên địa” (Mahāva. 259).
Sabbassāti gilānassāpi agilānassāpīti attho.
" Sabbassā" means for both the sick and the healthy.
Sabbassā có nghĩa là cho cả người bệnh và người không bệnh.
Majjhimadesepi paccantimadesepi ārāme ārāmūpacāre gilānassāpi agilānassāpi ‘‘anujānāmi, bhikkhave, ajjhārāme upāhanaṃ dhāretu’’nti (mahāva. 249) vuttattā kappiyanti attho.
In both the Middle Country and the border regions, within the monastery and its precincts, for both the sick and the healthy, it is permissible because it is stated: "Monks, I allow wearing sandals within the monastery."
Ở cả vùng trung địa và vùng biên địa, trong tự viện và khuôn viên tự viện, cho cả người bệnh và người không bệnh, đều được phép, vì đã được nói: “Này các tỳ-khưu, Ta cho phép mang dép trong tự viện” (Mahāva. 249).
Sabbatthāti ārāmepi gāmepi.
" Sabbatthā" means both in the monastery and in the village.
Sabbatthā có nghĩa là cả trong tự viện và trong làng.
Akallakassāti gilānassa.
" Akallakassā" means for the sick.
Akallakassā có nghĩa là cho người bệnh.
Ettha pana majjhimadese gilānassa guṇaṅguṇūpāhanā paribhuttāva ārāmepi gāmepi vaṭṭati, paccantimadese aparibhuttāpi.
Here, for a sick person in the Middle Country, worn-out guṇaṅguṇūpāhanā are permissible both in the monastery and in the village, but in the border regions, even unworn ones are permissible.
Ở đây, đối với người bệnh ở vùng trung địa, dép guṇaṅguṇūpāhana đã qua sử dụng được phép dùng cả trong tự viện và trong làng. Ở vùng biên địa, ngay cả dép chưa qua sử dụng cũng được phép.
Majjhimadesepi paccantimadesepi bhagavatā gilānasseva upāhanā anuññātā ‘‘anujānāmi, bhikkhave, yassa pādā vā dukkhā, pādā vā phalitā, pādakhilo vā ābādho, upāhanaṃ dhāretu’’nti (mahāva. 249) ca ‘‘anujānāmi, bhikkhave, gilānena bhikkhunā saupāhanena gāmaṃ pavisitu’’nti (mahāva. 256) vuttattā ca.
In both the Middle Country and the border regions, sandals were allowed by the Blessed One only for the sick, as it is stated: "Monks, I allow wearing sandals for one whose feet are painful, or whose feet are cracked, or who has a foot-thorn ailment," and "Monks, I allow a sick monk to enter the village with sandals."
Ở cả vùng trung địa và vùng biên địa, Đức Thế Tôn chỉ cho phép dép cho người bệnh, vì đã được nói: “Này các tỳ-khưu, ai bị đau chân, hoặc chân bị nứt nẻ, hoặc bị bệnh chai chân, thì được mang dép” (Mahāva. 249) và “Này các tỳ-khưu, Ta cho phép tỳ-khưu bệnh mang dép khi vào làng” (Mahāva. 256).
Majjhimadese ca gilāno navaṃ guṇaṅguṇūpāhanaṃ dhāretuṃ yadi labhati, kathaṃ padesapaññatti hotīti?
If a sick person in the Middle Country is allowed to wear new guṇaṅguṇūpāhanā, how does the regional rule apply?
Nếu người bệnh ở vùng trung địa được mang dép guṇaṅguṇūpāhana mới, thì tại sao lại có quy định về địa phương?
Sabbattha pana bhagavatā gilānasseva upāhanā anuññātā, tasmā majjhimadese gilāno navaṃ guṇaṅguṇūpāhanaṃ labhatīti gahetabbanti vadanti.
However, the Blessed One allowed sandals for the sick everywhere, therefore, they say it should be understood that a sick person in the Middle Country may receive new guṇaṅguṇūpāhanā.
Tuy nhiên, Đức Thế Tôn đã cho phép dép cho người bệnh ở khắp mọi nơi, do đó, một số vị nói rằng cần hiểu rằng người bệnh ở vùng trung địa được mang dép guṇaṅguṇūpāhana mới.
176-9. Sabbāva nīlakā (mahāva. 246; mahāva. aṭṭha. 246) sabbanīlakā.
176-9. All blue (sabbanīlakā).
176-9. Tất cả đều màu xanh lam (Mahāva. 246; Mahāva. Aṭṭha. 246) là sabbanīlakā (hoàn toàn màu xanh lam).
Esa nayo sabbattha odātakādīsupi.
The same method applies to all " odātakā" (white) and so on.
Nguyên tắc này cũng áp dụng cho tất cả các loại odātakā (màu trắng), v.v.
Odātaṃ pana neva pāḷiyaṃ, na aṭṭhakathāyaṃ paṭikkhittaṃ, anulomavasena pana idha paṭikkhittanti veditabbaṃ.
However, white is not prohibited in the Pāḷi or the Aṭṭhakathā; it should be understood that it is prohibited here by way of analogy.
Tuy nhiên, màu trắng không bị cấm trong Pāḷi hay trong Chú giải, nhưng cần hiểu rằng ở đây nó bị cấm theo cách diễn giải tương tự.
Mahāraṅgarattā satapadipiṭṭhivaṇṇā.
" Mahāraṅgarattā" means dyed the color of a centipede's back.
Mahāraṅgarattā là màu lưng con rết.
Mahānāmaraṅgarattā mandarattā.
" Mahānāmaraṅgarattā" means dyed the color of mandarattā (a type of red dye).
Mahānāmaraṅgarattā là màu đỏ sẫm.
Mañjeṭṭhikā kaṇaverapupphavaṇṇā.
" Mañjeṭṭhikā" means the color of a kaṇavera flower.
Mañjeṭṭhikā là màu hoa kanavīra.
Pupphalatādīhi vicittā citrā.
" Citrā" means variegated with flower vines and so on.
Citrā là loại được trang trí bằng hoa, dây leo, v.v.
Nīlapītādivaddhikā ti ettha ādi-saddena odātalohitamañjeṭṭhikamahāraṅgamahānāmaraṅgarattādivasena vaddhikā gahitā.
In " nīlapītādivaddhikā" (those increased with blue, yellow, etc.), the word " ādi" (etc.) includes those increased with white, red, mañjeṭṭhikā, mahāraṅga, mahānāmaraṅga, and so on.
Nīlapītādivaddhikā ở đây, với chữ ādi (v.v.), bao gồm các loại được trang trí bằng màu trắng, đỏ, mañjeṭṭhika, mahāraṅga, mahānāma, v.v.
Sīhabyagghuddājinadīpīnaṃ cammehi cāti sambandho.
The connection is: "and with the hides of lions, tigers, otters, and leopards."
Có liên quan đến da của sư tử, hổ, rái cá, báo, v.v.
Kocīti gilānopi agilānopi.
" Kocī" means both the sick and the healthy.
Kocī có nghĩa là cả người bệnh và người không bệnh.
181. Itthiyāti tadahujātāyapi dārikāya.
181. " Itthiyā" refers even to a girl born on that very day.
181. Itthiyā có nghĩa là ngay cả đối với một bé gái mới sinh.
Ādāse (cūḷava. 247) vā udakapatte vā attano mukhaṃ avalokeyya, assa dukkaṭanti sambandho.
The connection is: "If one looks at one's own face in a mirror or in a bowl of water, there is an offense of wrong-doing (dukkaṭa)."
Nếu nhìn mặt mình trong gương (Cūḷava. 247) hoặc trong chậu nước, sẽ phạm tội dukkaṭa, đó là ý nghĩa.
‘‘Anujānāmi, bhikkhave, ābādhapaccayā ādāse vā udakapatte vā mukhanimittaṃ oloketu’’nti (cūḷava. 247) vuttattāvaṇādīni vā ‘‘jiṇṇo nu khomhi, no vā’’ti evaṃ āyusaṅkhāraṃ vā oloketuṃ vaṭṭati.
Because it has been said, “Monks, I allow, on account of illness, to look at one’s facial features in a mirror or a bowl of water,” it is permissible to look at one’s appearance and so on, or to check one’s age, thinking, “Am I old or not?”
Vì đã được nói: “Này các tỳ-khưu, Ta cho phép vì lý do bệnh tật mà nhìn khuôn mặt trong gương hoặc trong chậu nước” (Cūḷava. 247), nên được phép nhìn các dấu hiệu bệnh tật, v.v., hoặc để xem “mình đã già chưa”, v.v., tức là để xem tuổi thọ.
Anolokiyavinicchayo.
Decision concerning not looking.
Phán quyết về việc không được nhìn.
182. Vaṭṭā vā aṭṭhasoḷasaṃsā vā maṭṭhā pupphalatādīhi acittakā añjanī vaṭṭatīti attho.
182. The meaning is that an eye-ointment container that is round, or eight- or sixteen-sided, or smooth, and unadorned with flowers, creepers, etc., is permissible.
182. Ý nghĩa là, hộp thuốc nhỏ mắt (añjanī) tròn, hoặc có tám hoặc mười sáu cạnh, được làm láng, không có hình vẽ hoa lá, v.v., thì được phép.
Tissopi vaṭṭanti, ekāya vā dvīsu vā kathā eva natthīti adhippāyo.
The intention is that all three are permissible, and there is no discussion about one or two.
Cả ba cũng được phép, với ý rằng một hoặc hai cái thì không cần phải bàn đến.
Lekhāti vaṭṭalekhā.
Lekhā means the lines of the container.
Lekhā là đường kẻ tròn.
Bandhitunti pidhānakabandhanatthaṃ.
Bandhituṃ means for fastening the lid.
Bandhituṃ là để buộc nắp đậy.
185-6. Aṭṭhīti (mahāva. 266; mahāva. aṭṭha. 264) manussaṭṭhiṃ ṭhapetvā avasesaṭṭhi.
185-6. Aṭṭhī means bone other than human bone.
185-6. Aṭṭhi là xương còn lại, ngoại trừ xương người.
Visāṇadantesu akappiyaṃ nāma natthi.
There is nothing unallowable regarding horns and tusks.
Trong các loại sừng và ngà, không có loại nào là không hợp lệ.
Āmalakakakkādīhi katā phalamayā.
Phalamayā are those made from āmalaka fruit pulp, etc.
Phalamayā là được làm từ quả amla, quả kakkha, v.v.
Tammayāti idha vutteheva nibbattā.
Tammayā are those made from the materials mentioned here.
Tammayā là được làm từ chính những vật liệu đã được nói đến ở đây.
Añjanīvinicchayo.
Decision concerning eye-ointment containers.
Phần phân định về hộp thuốc nhỏ mắt.
187-9. ‘‘Uccako āsandiko uppanno hoti, anujānāmi bhikkhave uccakampi āsandika’’nti (cūḷava. 297) vacanato mañcassa upaḍḍhabhāgappamāṇena ekatobhāgena dīghampi sugataṅgulena atirekaṭṭhaṅgulapādakaṃ idha āsandīti adhippetaṃ, caturaṃsāsandiko pana pamāṇātikkantakopi vaṭṭati.
187-9. According to the statement, “A high chair (āsandika) arose; Monks, I allow even a high chair,” here, āsandī is intended to mean a long chair with legs exceeding eight Sugata-fingers on one side, approximately half the size of a bed; however, a four-sided chair (caturaṃsāsandika) is permissible even if it exceeds the standard size.
187-9. Theo câu “Ghế cao āsandika đã phát sinh, này các tỳ khưu, Ta cho phép cả ghế cao āsandika”, ở đây āsandī được hiểu là loại ghế dài bằng một nửa giường, hoặc dài một bên, và có chân cao hơn tám lóng tay Sugata; còn ghế āsandika hình vuông thì được phép dù vượt quá kích thước.
Tūlīti pakatitūlikā.
Tūlī means an ordinary mattress.
Tūlī là nệm bông thông thường.
Pallaṅkonāma āharimehi vāḷehi katoti vutto.
Pallaṅko is said to be made of imported animal hair.
Pallaṅko được nói là loại ghế làm bằng lông đuôi ngựa được mang đến.
Tattheva ‘‘sīharūpādiṃ dassetvā kato pana vaṭṭatī’’ti vadanti.
In the same context, they say that one made to display lion figures, etc., is permissible.
Cũng tại đó, có người nói rằng: “Loại được làm bằng cách thể hiện hình sư tử, v.v. thì được phép.”
Paṭikanti setattharaṇaṃ.
Paṭikā means a white covering.
Paṭika là tấm trải màu trắng.
Gonacittakanti ettha caturaṅgulādhikalomo kojavo ‘‘gonako’’ti vuccati.
Regarding gonacittakaṃ, a rug with hair more than four fingers long is called a gonaka.
Gonacittakaṃ ở đây, tấm trải kojavo có lông dài hơn bốn lóng tay được gọi là “gonako”.
‘‘Anujānāmi, bhikkhave, kojava’’nti (mahāva. 337) cīvarakkhandhake vuttattā caturaṅgulalomakaṃ pakatikojavaṃ vaṭṭati.
Because it is stated in the Cīvarakkhandhaka, “Monks, I allow a kojava,” an ordinary kojava with four-finger-long hair is permissible.
Vì trong Cīvarakkhandhaka có nói “Này các tỳ khưu, Ta cho phép tấm trải kojavo”, nên tấm trải kojavo thông thường có lông dài bốn lóng tay là được phép.
Ratanacittaṃ cittakaṃ na vaṭṭati.
A rug adorned with jewels is not permissible.
Tấm trải có hình vẽ bảo vật thì không được phép.
Paṭalīti ghanapuppharattaattharaṇaṃ.
Paṭalī means a thick, flower-red covering.
Paṭalī là tấm trải dày màu đỏ thẫm như hoa.
Vikatīti sīhabyagghādirūpavicitto uṇṇāmayattharaṇako.
Vikatī means a woolen covering adorned with figures of lions, tigers, etc.
Vikatī là tấm trải bằng len được trang trí với hình sư tử, cọp, v.v.
Uddalomīti ekatouggatapupphaṃ.
Uddalomī means one with flowers raised on one side.
Uddalomī là loại có hoa nổi lên ở một mặt.
Ekantalomikāti ubhatouggatapupphaṃ.
Ekantalomikā means one with flowers raised on both sides.
Ekantalomikā là loại có hoa nổi lên ở cả hai mặt.
Kuttanti soḷasannaṃ nāṭakitthīnaṃ ṭhatvā naccanayoggaṃ uṇṇāmayattharaṇaṃ.
Kuttaṃ means a woolen covering suitable for sixteen dancing women to stand and dance upon.
Kuttaṃ là tấm trải bằng len, đủ chỗ cho mười sáu vũ nữ đứng múa.
Koseyyanti ratanaparisibbitaṃ koseyyasuttamayaṃ paccattharaṇaṃ.
Koseyyaṃ means a silk-thread covering interwoven with jewels.
Koseyyaṃ là tấm trải giường bằng tơ lụa có viền bằng bảo vật.
Kaṭṭissanti ratanaparisibbitaṃ koseyyakaṭṭissamayaṃ paccattharaṇaṃ.
Kaṭṭissaṃ means a silk-and-kaṭṭissa covering interwoven with jewels.
Kaṭṭissaṃ là tấm trải giường bằng tơ kaṭṭissa có viền bằng bảo vật.
Koseyyañca kaṭṭissañca ratanaparisibbitāneva na vaṭṭanti, suddhāni vaṭṭanti.
Koseyya and kaṭṭissa are not permissible only when interwoven with jewels; plain ones are permissible.
Tấm trải koseyya và kaṭṭissa chỉ không được phép khi có viền bằng bảo vật, còn loại thuần túy thì được phép.
Hatthiassarathattharā tesaṃ upari attharaṇakaattharaṇāva.
Hatthiassarathattharā are simply coverings for elephants, horses, and chariots.
Hatthiassarathattharā chính là những tấm trải được trải trên lưng voi, ngựa và trên xe.
Ajinappaveṇīti ajinacammehi mañcappamāṇena sibbitvā katā paveṇī, tena ca kadalīmigacammaṃ setavatthassa upari pattharitvā sibbitvā kataṃ pavarappaccattharaṇaṃ kadalīmigappavarappaccattharaṇaṃ, tena ca atthataṃ ajinappaveṇīkadalīmigappavarappaccattharaṇatthataṃ.
Ajinappaveṇī means a rug made by sewing together deer skins to the size of a bed; and a superior covering made by spreading and sewing the skin of a kadalī deer over a white cloth is a kadalīmigappavarappaccattharaṇaṃ; and a bed covered with that is ajinappaveṇīkadalīmigappavarappaccattharaṇatthataṃ.
Ajinappaveṇī là tấm trải được làm bằng cách may các mảnh da dê lại với nhau theo kích thước của giường; và tấm trải giường quý giá làm từ da linh dương kadalī được làm bằng cách trải và may da linh dương kadalī lên trên một tấm vải trắng, và chỗ nằm được trải bằng tấm trải đó gọi là ajinappaveṇīkadalīmigappavarappaccattharaṇatthataṃ.
Setavitānampi heṭṭhā akappiyappaccattharaṇe sati na vaṭṭati, kappiyappaccattharaṇe sati vaṭṭati, rattavitānassa heṭṭhā kappiyappaccattharaṇe satipi na vaṭṭati eva.
Even a white canopy is not permissible if there is an unallowable covering beneath it; it is permissible if there is an allowable covering. However, a red canopy is not permissible even if there is an allowable covering beneath it.
Cả màn trắng cũng không được phép nếu bên dưới có tấm trải không hợp lệ; được phép nếu bên dưới có tấm trải hợp lệ. Dưới màn đỏ, dù có tấm trải hợp lệ cũng không được phép.
Sīsūpadhānaṃ pādūpadhānanti mañcassa ubhatolohitakaṃ upadhānaṃ na vaṭṭati.
A head-pillow and a foot-pillow, meaning a red pillow at both ends of the bed, are not permissible.
Gối đầu và gối chân, nghĩa là hai chiếc gối màu đỏ ở hai đầu giường, là không được phép.
Yaṃ pana ekameva upadhānaṃ hoti, ubhosu antesu rattaṃ vā padumavaṇṇaṃ vā cittaṃ vā, sace pamāṇayuttaṃ, vaṭṭati, mahāupadhānaṃ pana paṭikkhittaṃ.
However, if there is only one pillow, whether red, lotus-colored, or patterned at both ends, it is permissible if it is of the proper size; but a large pillow is prohibited.
Nhưng nếu chỉ có một chiếc gối, hai đầu màu đỏ hoặc màu hoa sen hoặc có hoa văn, nếu đúng kích thước thì được phép, còn gối lớn thì đã bị từ chối.
190. Āsandādittayāti āsandī tūlī pallaṅkoti idaṃ tayaṃ nāmaṃ.
190. Āsandādittayā refers to these three names: āsandī, tūlī, and pallaṅka.
190. Āsandādittayā là ba tên gọi này: āsandī, tūlī, và pallaṅko.
‘‘Anujānāmi, bhikkhave, ṭhapetvā tīṇi āsandiṃ pallaṅkaṃ tūlikaṃ sesakaṃ gihivikaṭaṃ abhinisīdituṃ, na tveva abhinipajjitu’’nti (cūḷava. 314) hi vuttaṃ.
"Monks, I allow you to sit on the remaining lay-made furniture, except for three: the high seat, the divan, and the stuffed mattress; but not to lie down on them," it was said.
Vì đã có lời dạy rằng: “Này các tỳ khưu, Ta cho phép ngồi lên các vật dụng của gia chủ, ngoại trừ ba thứ: āsandi, pallaṅka, tūlika; nhưng không được nằm xuống.”
Sese gihisantake nisīdituṃ labbhatīti attho.
The meaning is that it is permissible to sit on the remaining lay property.
Ý nghĩa là, được phép ngồi trên các vật dụng còn lại thuộc sở hữu của gia chủ.
Yadi dhammāsane saṅghikampi gonakādiṃ bhikkhūhi anāṇattā ārāmikādayo sayameva paññapenti ceva nīharanti ca, etaṃ gihivikaṭanīhāraṃ nāma, iminā gihivikaṭanīhārena vaṭṭati.
If, on a Dhamma seat, even a Saṅgha-owned rug or similar item is spread out and removed by the ārāmikas or others themselves, without being instructed by the bhikkhus, this is called gihivikaṭanīhāraṃ (lay-made removal), and it is permissible by this gihivikaṭanīhāraṃ.
Nếu tại pháp tòa, người coi vườn, v.v. tự ý trải và dọn dẹp tấm trải gonaka, v.v. thuộc về tăng chúng mà không có sự chỉ thị của các tỳ khưu, thì việc này được gọi là gihivikaṭanīhāraṃ (cách xử lý như vật dụng của gia chủ), và với cách xử lý như vật dụng của gia chủ này thì được phép.
Bhattaggaṃ nāma vihāre eva dānaṭṭhānaṃ.
Bhattaggaṃ (refectory) means the place for offerings within the monastery itself.
Bhattaggaṃ là nơi dâng cúng ngay trong tu viện.
191. Catunnaṃ pādānaṃ, tīsu passesu apassayānañca vasena sattaṅgo.
191. It is sattaṅgo (seven-limbed) by virtue of four legs and supports on three sides.
191. Sattaṅgo (bảy thành phần) là do có bốn chân và ba thành dựa ở ba cạnh.
Ekapassena yutto pañcaṅgo.
Furnished with one side, it is pañcaṅgo (five-limbed).
Pañcaṅgo (năm thành phần) là loại có thành dựa ở một cạnh.
Ime pana sattaṅgapañcaṅgā ‘‘anujānāmi, bhikkhave, uccakampi sattaṅga’’nti (cūḷava. 294) vuttattā pamāṇātikkantāpi vaṭṭanti.
However, these sattaṅga and pañcaṅga are permissible even if they exceed the measure, as it was said, "Monks, I allow even a high sattaṅga."
Tuy nhiên, các loại bảy thành phần và năm thành phần này, dù vượt quá kích thước, vẫn được phép vì có lời dạy rằng: “Này các tỳ khưu, Ta cho phép cả ghế cao bảy thành phần.”
Tena vuttaṃ ‘‘uccapādakā’’ti.
Therefore, it is said "uccapādakā" (with high legs).
Do đó, đã nói là “uccapādakā” (chân cao).
Tūlonaddhā mañcapīṭhā ghareyeva nisīdituṃ kappantīti sambandho.
The connection is that beds and chairs stuffed with cotton are permissible for sitting only in one's own dwelling.
Cần liên kết rằng giường và ghế được nhồi bông thì chỉ được phép ngồi trong nhà.
192. Cīvaracchaviyoti channaṃ cīvarānaṃ, channaṃ anulomacīvarānañca aññataracīvaracchaviyoti attho.
192. Cīvaracchaviyo means the skin of any one of the six robes or six secondary robes.
192. Cīvaracchaviyo có nghĩa là lớp vỏ y của một trong sáu loại y hoặc sáu loại y phụ trợ.
Sabbatthāti mañcepi pīṭhepi bhattaggepi antaragharepīti attho.
Sabbatthā (everywhere) means on a bed, on a chair, in the refectory, or inside the dwelling.
Sabbattha có nghĩa là ở trên giường, trên ghế, tại nơi thọ thực, và cả trong nhà.
Imāsaṃ pana bhisīnaṃ pamāṇaparicchedopi natthi, mañcapīṭhādīnaṃ vasena anurūpaṃ sallakkhetvā pamāṇaṃ kātabbaṃ.
However, there is no fixed measure for these cushions; their size should be determined appropriately according to the bed, chair, and so forth.
Tuy nhiên, không có quy định về kích thước cho các loại nệm này; nên tự xem xét và làm kích thước phù hợp với giường, ghế, v.v.
193. ‘‘Tūlikā uppannā hoti.
193. "A mattress has arisen.
193. “Nệm bông (tūlikā) đã phát sinh.
Anujānāmi, bhikkhave, vijaṭetvā bimbohanaṃ kātuṃ, tīṇi tūlāni rukkhatūlaṃ latātūlaṃ poṭakitūla’’nti (cūḷava. 297) vuttattā tūlattayañca (cūḷava. aṭṭha. 297; kaṅkhā. aṭṭha. tūlonandasikkhāpadavaṇṇanā) bimbohane vaṭṭati.
Monks, I allow you to unravel it and make a pillow,* three types of cotton: tree-cotton, creeper-cotton, and poṭaki-cotton," it was said, and therefore, the three types of cotton are permissible for a pillow.
Này các tỳ khưu, Ta cho phép xé ra làm gối, có ba loại bông: bông gòn, bông từ dây leo, bông từ cỏ lau,” vì đã có lời dạy như vậy, nên ba loại bông này được phép dùng trong gối.
Imehi tīhi tūlehi sabbesaṃ rukkhalatātiṇānaṃ tūlaṃ anuññātanti veditabbaṃ.
It should be understood that by these three types of cotton, the cotton of all trees, creepers, and grasses is permitted.
Cần hiểu rằng, từ ba loại bông này, bông của tất cả các loại cây, dây leo và cỏ đều được cho phép.
Bhisiyaṃ pana kiñci tūlaṃ na vaṭṭatiyeva.
However, no cotton whatsoever is permissible in a cushion.
Tuy nhiên, trong nệm ngồi (bhisi), không có loại bông nào được phép cả.
Bhisigabbhoti bhisiyā vuttaṃ coḷādipañcakaṃ bimbohane anuññātanti sambandho.
Bhisigabbho (cushion stuffing): The connection is that the five items mentioned for a cushion (cloth, etc.) are permitted for a pillow.
Bhisigabbho cần liên kết rằng năm loại vật liệu như vải vụn, v.v. đã được nói cho nệm ngồi (bhisi) cũng được cho phép trong gối.
Migapakkhinanti sīhādīnaṃ sabbacatuppadānaṃ haṃsamorādīnaṃ sabbapakkhīnaṃ lomāni kappanti.
Migapakkhinaṃ (of animals and birds): The hair of all quadrupeds like lions and the feathers of all birds like swans and peacocks are permissible.
Migapakkhinaṃ là lông của tất cả các loài bốn chân như sư tử, v.v. và của tất cả các loài chim như ngỗng, công, v.v. là hợp lệ.
Masūrake anuññātanti sambandho.
The connection is that they are permitted for a pillow.
Cần liên kết rằng chúng được cho phép trong gối masūraka.
194. Idāni bhisiyaṃ kappiyākappiyaṃ dassetuṃ ‘‘manussaloma’’ntiādimāha.
194. Now, to show what is permissible and impermissible for a cushion, it is said "manussaloma" (human hair) and so forth.
194. Bây giờ, để chỉ ra những gì hợp lệ và không hợp lệ cho nệm ngồi (bhisi), ngài bắt đầu bằng câu “manussalomaṃ”.
Uṇṇāyanti (cūḷava. 297; cūḷava. aṭṭha. 297) uṇṇābhisiyaṃ manussalomaṃ na labbhatīti attho.
Uṇṇāya (in wool): The meaning is that human hair is not permissible in a wool cushion.
Uṇṇāyaṃ có nghĩa là tóc người không được phép dùng trong nệm ngồi bằng len.
Uṇṇābhisiyampi manussalomaṃ ṭhapetvā yesaṃ kesañci pakkhicatuppadānaṃ lomaṃ vaṭṭatīti attho.
The meaning is that in a wool cushion, excluding human hair, the hair of any birds or quadrupeds is permissible.
Ý nghĩa là, trong nệm ngồi bằng len, ngoại trừ tóc người, lông của bất kỳ loài chim hay loài bốn chân nào cũng được phép.
Paṇṇeti paṇṇabhisiyañca pupphañca suddhaṃ tamālapattañca na labbhaṃ, avasesaṃ yaṃ kiñci paṇṇaṃ labbhatīti attho.
Paṇṇe (in leaves): The meaning is that a leaf cushion, flowers, and pure tamāla leaves are not permissible, but any other leaves are permissible.
Paṇṇe có nghĩa là nệm ngồi bằng lá, hoa, và lá tamāla thuần túy là không được phép; các loại lá còn lại thì được phép.
Tamālapattakampi aññehi missaṃ vaṭṭatīti.
Even tamāla leaves mixed with other things are permissible.
Lá tamāla nếu được trộn lẫn với các loại lá khác thì được phép.
Coḷavākatiṇesu akappiyaṃ nāma natthi.
There is nothing impermissible in cloth, bark, or grass.
Trong các loại vải vụn, vỏ cây và cỏ, không có loại nào là không hợp lệ.
Āsanañceva appaṭivekkhitaṃ na labbhanti āsanasāmaññato pasaṅgena vuttaṃ.
Āsanañceva appaṭivekkhitaṃ na labbha (and an uninspected seat is not permissible) is said incidentally in relation to seats in general.
Āsanañceva appaṭivekkhitaṃ na labbhaṃ được nói đến nhân tiện từ tính chất chung của chỗ ngồi.
Akappiyasayanavinicchayo.
The determination of impermissible sleeping arrangements.
Phần phân định về chỗ nằm không hợp lệ.
197. Antanti pacchimaṃ.
197. Antaṃ (end) means the last part.
197. Cuối cùng là phía sau cùng.
‘‘Anujānāmi, bhikkhave, yaṃ tiṇṇaṃ pahoti, ettakaṃ pacchimaṃ dīghāsana’’nti (cūḷava. 320) vuttattā yaṃ tiṇṇaṃ pahoti, etaṃ saṃhārimaṃ vā hotu asaṃhārimaṃ vā, tathārūpesu phalakakhaṇḍesupi nisīdituṃ vaṭṭati.
Since it was said, "Monks, I allow a long seat to be as long as is sufficient for three," it is permissible to sit on such planks, whether they are movable or immovable, as long as they are sufficient for three.
Vì đã được nói rằng: "Này các Tỳ khưu, Ta cho phép chỗ ngồi dài sau cùng vừa đủ cho ba người", nên được phép ngồi trên những tấm ván như vậy, dù là loại có thể gấp lại hay không thể gấp lại, mà vừa đủ cho ba người.
Dvinnanti dvinnaṃ samānāsanikānaṃ.
Dvinnaṃ (for two) means for two samānāsanikas (those sitting together).
Của hai người là của hai người có chỗ ngồi chung.
‘‘Anujānāmi, bhikkhave, duvaggassa mañcaṃ duvaggassa pīṭha’’nti (cuḷava. 320) vuttattā dve samānāsanikā saha nisīdituṃ labhanti.
Since it was said, "Monks, I allow a bed for two, a chair for two," two samānāsanikas are permitted to sit together.
Vì đã được nói rằng: "Này các Tỳ khưu, Ta cho phép giường cho hai người, ghế cho hai người", nên hai người có chỗ ngồi chung được phép ngồi cùng nhau.
Aññehi asamānāsanikehi, anupasampannādīhi vā dve hutvāpi nisīdituṃ na labhanti.
However, two are not permitted to sit together with non-samānāsanikas, or with those not fully ordained, and so forth.
Họ không được phép ngồi cùng nhau, dù là hai người, với những người khác không có chỗ ngồi chung, hoặc với những người chưa thọ cụ túc giới v.v...
Samānāsanikavinicchayo.
The determination of sitting together.
Phân tích về người có chỗ ngồi chung.
198. Ukkhittoti āpattiyā adassane, appaṭikamme, pāpikāya diṭṭhiyā appaṭinissagge vā ukkhittakoti tividhopi idha ukkhitto gahito.
Ukkhitta (suspended) refers here to all three types of suspended persons: one suspended for not seeing an offense, for not making amends, or for not relinquishing a wicked view.
198. Người bị cử tội ở đây được hiểu là cả ba loại người bị cử tội: người bị cử tội vì không thấy tội, vì không khắc phục tội, hoặc vì không từ bỏ tà kiến.
Anupasampannoti iminā sikkhamānasāmaṇerasāmaṇerīsikkhāpaccakkhātakā gahitāti veditabbā.
By anupasampanna (not fully ordained), probationers, novices, female novices, and those who have renounced the training are to be understood as included.
Người chưa thọ cụ túc giới: bằng từ này, cần hiểu là bao gồm cả những vị đang học giới (sikkhamāna), sa-di, sa-di-ni, và những người đã xả giới.
Chinnamūlako nāma antimavatthuṃ ajjhāpannako.
Chinnamūlaka (one whose roots are cut off) is one who has committed an offense of the last category (pārājika).
Người bị cắt đứt gốc rễ là người đã phạm tội cùng cực.
Nānāsaṃvāsoti laddhinānāsaṃvāsako.
Nānāsaṃvāsa (not sharing communion) refers to one who does not share communion due to a difference in views.
Người có sự chung sống khác là người có sự chung sống khác về kiến giải.
‘‘Nānāsīmāya ṭhitacatuttho kammaṃ kareyya, iddhiyā vehāse ṭhitacatuttho kammaṃ kareyya, akammaṃ na ca karaṇīya’’nti hi vuttattā imepi ‘‘asaṃvāsikā’’ti vuttā.
For it is said: "The fourth person, standing in a different sīmā, should perform the act; the fourth person, standing in the air by psychic power, should perform the act; it is not a non-act, nor should it be performed." Thus, these are also called "those not sharing communion."
Quả thật, vì đã được nói rằng: "Nếu người thứ tư đứng ở một giới khác mà hành sự, nếu người thứ tư đứng trên hư không bằng thần thông mà hành sự, thì đó là việc làm không hợp lệ và không nên thực hiện", nên những người này cũng được gọi là "người không chung sống".
Etesu pana ukkhittakehi saddhiṃ uposathādīni karonto pācittiyaṃ āpajjati.
Among these, one who performs Uposatha and other acts with suspended persons incurs a pācittiya offense.
Trong số này, người nào làm lễ Uposatha v.v... cùng với những người bị cử tội thì phạm tội pācittiya.
Nissīmaṭṭhavehāsaṭṭhehi karontassa kammaṃ kuppati, dukkaṭañca hoti, itarehi dukkaṭaṃ.
When performing acts with those standing outside the sīmā or in the air, the act is invalid, and there is a dukkaṭa offense; with others, it is a dukkaṭa.
Đối với người hành sự cùng với những vị đứng ngoài giới hoặc đứng trên hư không, việc làm đó sẽ bị hỏng và phạm tội dukkaṭa; với những người còn lại thì phạm tội dukkaṭa.
Asaṃvāsikavinicchayo.
Decision on those not sharing communion.
Phân tích về người không chung sống.
199. Adhammakammanti ettha kathaṃ adhammakammaṃ hotīti ce?
199. As to adhammakamma (an improper act), how does an act become improper?
199. Việc làm phi pháp: ở đây, nếu hỏi rằng việc làm phi pháp là như thế nào?
Vuttañhetaṃ bhagavatā ‘‘katamañca, bhikkhave, adhammakammaṃ?
For this was stated by the Blessed One: "And what, bhikkhus, is an improper act?
Điều này đã được Đức Thế Tôn nói: "Này các Tỳ khưu, thế nào là việc làm phi pháp?
Ñattidutiye ce, bhikkhave, kamme ekāya ñattiyā kammaṃ karoti, na ca kammavācaṃ anussāveti, adhammakammaṃ.
If, bhikkhus, in a ñattidutiya act, one performs the act with one motion (ñatti) but does not recite the kammavācā, it is an improper act.
Này các Tỳ khưu, trong một việc làm có tuyên ngôn thứ hai, nếu hành sự bằng một tuyên ngôn mà không đọc lời hành sự, đó là việc làm phi pháp.
Dvīhi ñattīhi kammaṃ karoti, na ca kammavācaṃ anussāveti, adhammakammaṃ.
If one performs the act with two motions but does not recite the kammavācā, it is an improper act.
Nếu hành sự bằng hai tuyên ngôn mà không đọc lời hành sự, đó là việc làm phi pháp.
Ekāya kammavācāya kammaṃ karoti, na ca ñattiṃ ṭhapeti, adhammakammaṃ.
If one performs the act with one kammavācā but does not establish the motion, it is an improper act.
Nếu hành sự bằng một lời hành sự mà không đặt tuyên ngôn, đó là việc làm phi pháp.
Dvīhi kammavācāhi kammaṃ karoti, na ca ñattiṃ ṭhapeti, adhammakamma’’nti (mahāva. 387).
If one performs the act with two kammavācās but does not establish the motion, it is an improper act."
Nếu hành sự bằng hai lời hành sự mà không đặt tuyên ngôn, đó là việc làm phi pháp".
Iminā nayena sesakammesupi vuttappakārena akatvā aññathā karaṇaṃ adhammakammanti veditabbaṃ.
In this manner, performing other acts differently from the prescribed way is to be understood as an improper act.
Theo phương pháp này, cần hiểu rằng trong các việc làm khác cũng vậy, việc thực hiện khác đi mà không theo cách đã được quy định là việc làm phi pháp.
Vaggenāti vaggena saṅghena.
Vaggena means by a divided Saṅgha.
Bởi bè phái là bởi Tăng chúng bè phái.
Kathañca vaggaṃ hotīti ce?
And how does it become divided?
Và nếu hỏi rằng thế nào là bè phái?
Yāvatikā ca bhikkhū kammappattā, te anāgatā honti, chandārahānaṃ chando anāhaṭo hoti, sammukhībhūtā paṭikkosanti, vaggakammanti imesu yena kenaci ekenapi aṅgena vaggaṃ hoti.
If all the bhikkhus who should be present for the act are not present, or the consent of those whose consent is required is not brought, or those present object, then it is a divided act by any one of these factors.
Bất kỳ bao nhiêu Tỳ khưu đủ tư cách hành sự mà họ không đến, sự ưng thuận của những người đáng được ưng thuận không được mang đến, những người có mặt lại phản đối, thì đó là việc làm bè phái. Việc làm trở thành bè phái do bất kỳ một trong những yếu tố này.
Samaggenāti samaggena saṅghena.
Samaggena means by a united Saṅgha.
Bởi sự hòa hợp là bởi Tăng chúng hòa hợp.
Kathaṃ samaggaṃ hotīti ce?
And how does it become united?
Và nếu hỏi rằng thế nào là hòa hợp?
Yāvatikā ca bhikkhū kammappattā, te āgatā honti, chandārahānaṃ chando āhaṭo hoti, sammukhībhūtā nappaṭikkosanti, samaggakammanti evaṃ.
If all the bhikkhus who should be present for the act are present, and the consent of those whose consent is required is brought, and those present do not object, then it is a united act.
Bất kỳ bao nhiêu Tỳ khưu đủ tư cách hành sự mà họ đã đến, sự ưng thuận của những người đáng được ưng thuận đã được mang đến, những người có mặt không phản đối, thì đó là việc làm hòa hợp.
Catutthanti samaggena dhammikaṃ.
Catuttha (the fourth) refers to a proper act by a united Saṅgha.
Thứ tư là việc làm hợp pháp bởi sự hòa hợp.
Ettāvatā ‘‘cattārimāni, bhikkhave, kammāni, adhammena vaggakammaṃ, adhammena samaggakammaṃ, dhammena vaggakammaṃ, dhammena samaggakamma’’nti (mahāva. 384) evaṃ vuttāni cattāri kammāni pariggahitāni hontīti veditabbāni.
By this much, the four acts mentioned thus: "Bhikkhus, there are these four acts: an improper divided act, an improper united act, a proper divided act, a proper united act," are to be understood as encompassed.
Đến đây, cần hiểu rằng bốn việc làm đã được bao gồm, như đã được nói: "Này các Tỳ khưu, có bốn việc làm này: việc làm phi pháp bởi bè phái, việc làm phi pháp bởi sự hòa hợp, việc làm hợp pháp bởi bè phái, việc làm hợp pháp bởi sự hòa hợp".
200-202. Dasavaggiko (mahāva. 388; kaṅkhā. aṭṭha. nidānavaṇṇanā) vīsativaggiko ca dasavīsativaggiko.
200-202. A Saṅgha of ten and a Saṅgha of twenty are referred to as dasavīsativaggiko (a ten- or twenty-member Saṅgha).
200-202. Túc số mười và túc số hai mươi là túc số mười và hai mươi.
Abbhānopasampadāppavāraṇā ṭhapetvā sabbakammesu kammappattoti sambandho.
The connection is that a bhikkhu is eligible for an act in all acts except abbhāna (rehabilitation), upasampadā (full ordination), and pavāraṇā (invitation).
Cần liên kết rằng (vị ấy) đủ tư cách hành sự trong tất cả các việc làm, ngoại trừ việc phục vị, cụ túc giới, và tự tứ.
Evaṃ sesesupi.
Similarly in the remaining cases.
Tương tự như vậy trong các trường hợp còn lại.
Itaroti vīsativaggo ca atirekavīsativaggo ca.
Itaro (the other) refers to a Saṅgha of twenty or more than twenty.
Trường hợp khác là túc số hai mươi và túc số trên hai mươi.
203. Idāni kammappatte ca chandārahe ca dassetuṃ ‘‘catuvaggenā’’tiādi vuttaṃ.
203. Now, to show who is eligible for an act and who is eligible to give consent, "catuvaggenā" and so on is stated.
203. Bây giờ, để chỉ ra người đủ tư cách hành sự và người đáng được ưng thuận, câu "bởi túc số bốn" v.v... đã được nói.
Tattha (pari. 488, 497; pari. 487-488) pakatattā nāma ye pārājikaukkhittaladdhinānāsaṃvāsakā na honti.
Among these, pakatattā (regular bhikkhus) are those who have not committed a pārājika offense, are not suspended, and do not hold different views (nānāsaṃvāsaka).
Trong đó, người bình thường là những người không phải là người phạm tội pārājika, người bị cử tội, hay người có sự chung sống khác về kiến giải.
Pareti ekasīmaṭṭhā pakatattā bhikkhū.
Pare (others) refers to regular bhikkhus who are within the same sīmā.
Những người khác là các Tỳ khưu bình thường ở trong cùng một giới.
Yadi pakatattā bhikkhūpi aññataraṃ gāmasīmaṃ vā nadīsamuddajātassarakhaṇḍasīmāsu vā aññataraṃ pavisitvā ṭhitā honti, neva kammappattā, na chandārahā.
If even regular bhikkhus enter and stand in another village sīmā, or in one of the sīmās of a river, sea, natural lake, or forest, they are neither eligible for the act nor eligible to give consent.
Nếu các Tỳ khưu bình thường đi vào và ở trong một giới làng khác, hoặc trong một trong các giới sông, biển, hồ tự nhiên, hay giới khanda, thì họ không đủ tư cách hành sự và cũng không đáng được ưng thuận.
Na hi tesaṃ chando vā pārisuddhi vā āgacchati aññasīmāyaṃ ṭhitattā.
For their consent or purification does not come, due to their standing in another sīmā.
Sự ưng thuận hay sự thanh tịnh của họ không đến được vì họ đang ở trong một giới khác.
Sesepīti pañcavaggādikaraṇīyepīti attho.
Sese pi means also in acts requiring five bhikkhus and so on.
Trong các trường hợp còn lại nghĩa là trong các việc làm cần túc số năm người trở lên.
204. Asaṃvāsagaṇapūraṃ vā katvā kataṃ kammaṃ kuppañca hoti, kārakānañca dukkaṭanti attho.
204. The meaning is that an act performed by making up the quorum with those not sharing communion is invalid, and the performers incur a dukkaṭa offense.
204. Nghĩa là việc làm được thực hiện bằng cách lấy người không chung sống để đủ túc số sẽ bị hỏng, và những người thực hiện sẽ phạm tội dukkaṭa.
‘‘Yassa saṅgho kammaṃ karoti, taṃcatuttho kammaṃ kareyya, akammaṃ na ca karaṇīya’’nti (mahāva. 389) vuttattā ‘‘kammārahagaṇapūraṃ vā’’ti vuttaṃ.
Since it is said, "The Saṅgha performs an act for him; the fourth person should perform the act; it is not a non-act, nor should it be performed," "kammārahagaṇapūraṃ vā" (or making up the quorum with those eligible for the act) is stated.
Vì đã được nói rằng: "Nếu Tăng chúng hành sự đối với ai, mà người ấy là người thứ tư để hành sự, thì đó là việc làm không hợp lệ và không nên thực hiện", nên câu "hoặc lấy người đủ tư cách hành sự để đủ túc số" đã được nói.
Idāni parivāsādikammānaṃyeva parisato vipattiṃ dassetuṃ ‘‘garukaṭṭhagaṇapūraṃ vā’’ti vuttaṃ.
Now, to show the failure of the assembly itself concerning the acts of parivāsa and so on, it is said, "or a quorum for a serious matter."
Bây giờ, để chỉ ra sự sai sót về hội chúng chỉ đối với các việc làm như biệt trú v.v..., câu "hoặc lấy người đang chịu hình phạt nặng để đủ túc số" đã được nói.
Tampi anikkhittavattaṃ sandhāya vuttaṃ.
That too is said with reference to one who has not laid down his duties.
Điều đó cũng được nói liên quan đến người chưa xả hạnh.
Nikkhittavatto pana sabbattha gaṇapūrako hoti eva.
But one who has laid down his duties is indeed a quorum member everywhere.
Còn người đã xả hạnh thì luôn là người đủ túc số ở mọi nơi.
205. Vāreyyāti paṭikkhipeyya.
205. Should prevent means should object.
205. Nên phản đối là nên bác bỏ.
‘‘Anujānāmi, bhikkhave, adhammakamme kayiramāne paṭikkositu’’nti (mahāva. 154) hi vuttaṃ.
For it is said, "Monks, I allow you to object when an unlawful act is being performed."
Quả thật, đã được nói rằng: "Này các Tỳ khưu, Ta cho phép phản đối khi một việc làm phi pháp đang được thực hiện".
Antarāye satīti attho.
The meaning is: when there is an obstacle.
Nghĩa là khi có trở ngại.
‘‘Adhammakammaṃ idaṃ, na metaṃ khamatī’’ti evaṃ dve tayo aññamaññaṃ diṭṭhiṃ āvi kareyyunti attho.
The meaning is: "This is an unlawful act; I do not approve of it" – in this way, two or three should declare their view to each other.
Nghĩa là hai hoặc ba người nên bày tỏ quan điểm cho nhau rằng: "Việc làm này là phi pháp, tôi không ưng thuận".
Yadi eko hoti, ‘‘na metaṃ khamatī’’ti evaṃ adhiṭṭhānaṃ kareyyāti attho.
If there is only one, the meaning is: "I do not approve of it" – in this way, he should make a determination.
Nếu chỉ có một người, nghĩa là nên quyết tâm rằng: "Tôi không ưng thuận điều này".
Ettāvatā ete nirāpattikā honti, antarāyā ca muccanti, kammaṃ pana adhammattā kuppameva.
By this much, these become free from offense, and they are freed from obstacles; but the act itself, being unlawful, is indeed invalid.
Đến đây, những người này trở thành vô tội và thoát khỏi các trở ngại, nhưng việc làm đó vẫn bị hỏng vì nó phi pháp.
Vārenteva tatodhikāti ettha ‘‘anujānāmi, bhikkhave, catūhi pañcahi paṭikkosituṃ, dvīhi tīhi diṭṭhiṃ āvi kātuṃ, ekena adhiṭṭhātuṃ, ‘‘na metaṃ khamatī’’ti (mahāva. 154) vuttattā cattāro vā pañca vā vārenti evāti attho.
Here, regarding "only by preventing that much," the meaning is that since it is said, "Monks, I allow four or five to object, two or three to declare their view, and one to make a determination, 'I do not approve of it'," it means that four or five indeed prevent it.
Những người phản đối nhiều hơn thế: ở đây, vì đã được nói rằng: "Này các Tỳ khưu, Ta cho phép bốn hoặc năm người phản đối, hai hoặc ba người bày tỏ quan điểm, một người quyết tâm rằng: 'Tôi không ưng thuận điều này'", nên nghĩa là bốn hoặc năm người nên phản đối.
206. Idāni yehi paṭikkhittaṃ hoti, te dassetuṃ ‘‘kammārahā’’tiādi vuttaṃ.
206. Now, to show by whom the objection is made, "those fit for the act" and so on is said.
206. Bây giờ, để chỉ ra những người mà sự phản đối của họ không thành, câu "những người đủ tư cách hành sự" v.v... đã được nói.
Tattha khittacitta-ggahaṇena ummattakopi gahitova.
There, by the inclusion of "khittacitta" (deranged mind), a mad person is also included.
Trong đó, việc đề cập đến người có tâm bị tổn thương cũng bao gồm cả người điên.
Etesanti ye vuttappakārā, tesaṃ paṭikkhepo na ruhatīti attho.
The meaning is: the objection of these mentioned types does not hold.
Của những người này nghĩa là sự phản đối của những người đã được nói đến không thành tựu.
207. Idāni yassa paṭikkhepo ruhati, taṃ dassetuṃ ‘‘pakatattekasīmaṭṭha-samasaṃvāsabhikkhuno’’ti vuttaṃ.
207. Now, to show whose objection holds, it is said, "of a bhikkhu who is pakatatta, within the same boundary, and of the same communion."
207. Bây giờ, để chỉ ra người mà sự phản đối của họ thành tựu, câu "của Tỳ khưu bình thường, ở trong cùng một giới, có sự chung sống đồng đều" đã được nói.
Tassattho (mahāva. 394) – evarūpassa bhikkhuno paṭikkosanā antamaso ānantarassāpi ārocentassa ruhatīti.
Its meaning is: the objection of such a bhikkhu holds, even if it is merely reported to a close associate.
Nghĩa của câu đó là: sự phản đối của một Tỳ khưu như vậy, người báo cho dù chỉ là người kế cận, cũng thành tựu.
‘‘Bhikkhussa, bhikkhave, pakatattassa samānasaṃvāsikassa samānasīmāyaṃ ṭhitassa antamaso ānantarikassapi bhikkhuno viññāpentassa saṅghamajjhe paṭikkosanā ruhatī’’ti (mahāva. 394) vuttaṃ.
It is said, "Monks, the objection of a bhikkhu who is pakatatta, of the same communion, residing within the same boundary, even when merely informing a close associate, holds in the midst of the Saṅgha."
"Này các Tỳ khưu, sự khiển trách giữa Tăng chúng là hợp lệ đối với một Tỳ khưu đã bị khiển trách, đang sống chung, đang ở trong cùng một sīmā, thậm chí là một Tỳ khưu ở ngay bên cạnh, khi vị ấy thỉnh cầu." đã được nói đến.
209. Cuṇṇanti sirīsacuṇṇādikanti attho.
209. Powder means sirīsa powder and so on.
209. Cuṇṇa có nghĩa là bột sirīsa, v.v.
Mattikāti pakatimattikā vā pañcavaṇṇā vā suddhā kuṅkuṭṭhaādikā vā.
Clay means ordinary clay, or five-colored clay, or pure kuṅkuṭṭha and so on.
Mattikā là đất tự nhiên, hoặc đất năm màu, hoặc đất sét tinh khiết, đất kuṅkuṭṭha, v.v.
Kulasaṅgahāti etehi saṅgahitānaṃ santike lābhāsāya kulasaṅgahatthanti attho.
For the sake of gaining favor with families means for the purpose of gaining favor with those families who have been won over by these means, with the hope of gain.
Kulasaṅgahā có nghĩa là nhằm mục đích thu phục các gia đình, với hy vọng nhận được lợi lộc từ những người đã được thu phục bằng những thứ này.
Ettha pana imehi saṅgahitānaṃ santike ‘‘kiñci labhissāmī’’ti saṅghikaṃ vā puggalikaṃ vā dātuṃ na vaṭṭati eva.
However, it is not permissible to give anything, whether belonging to the Saṅgha or to an individual, to those who have been won over by these means, with the thought, "I will gain something."
Ở đây, không được phép cho vật của Tăng chúng hoặc của cá nhân cho những người đã được thu phục bằng những thứ này với ý nghĩ "ta sẽ nhận được thứ gì đó".
Iminā pana nayena laddhaṃ pañcannampi sahadhammikānaṃ na vaṭṭati, micchājīvañca hoti.
Moreover, what is obtained by this method is not permissible for any of the five fellow practitioners, and it constitutes wrong livelihood.
Hơn nữa, vật phẩm có được theo cách này thì không hợp lệ đối với cả năm vị đồng phạm hạnh, và đó là tà mạng.
210-211. Lābhāsāya dāyakānaṃ dārake ukkhipitvā paribhaṭabhāvo pāribhaṭakatā, tāya pāribhaṭakatāya na jīvayeti sambandho.
210-211. The act of lifting up the children of donors for the sake of gain and acting as their nursemaid is pāribhaṭakatā; the connection is that one should not live by such nursemaiding.
210-211. Việc bế ẵm và chăm sóc con cái của các thí chủ với hy vọng nhận được lợi lộc là pāribhaṭakatā, nên hiểu là không nên sống bằng việc pāribhaṭakatā ấy.
Sesesupi eseva nayo.
The same method applies to the remaining cases.
Đối với các trường hợp còn lại, phương pháp cũng tương tự.
Khettādīsu pesitassa gamanaṃ paheṇakammaṃ.
Going when sent to fields and so on is paheṇakammaṃ (sending on errands).
Việc đi khi được sai bảo trong các việc liên quan đến ruộng đất, v.v. là paheṇakammaṃ.
Sāsanappaṭisāsanaharaṇaṃ dūtakammaṃ.
Carrying messages and counter-messages is dūtakammaṃ (acting as a messenger).
Việc mang thư tín đi và về là dūtakammaṃ.
Pesitassa gehato gehagamanaṃ jaṅghapesaniyaṃ.
Going from house to house when sent is jaṅghapesaniyaṃ (running errands).
Việc đi từ nhà này đến nhà khác khi được sai bảo là jaṅghapesaniyaṃ.
Lābhāsāya lañjadānamanuppadānaṃ.
Giving bribes for the sake of gain is anuppadānaṃ (giving gifts).
Việc hối lộ với hy vọng nhận được lợi lộc là anuppadānaṃ.
Aññena vāpīti aṅgavijjādinā.
Or by other means means by physiognomy and so on.
Aññena vāpi là bằng các môn như xem tướng tay, v.v.
212. Viññattīti (pārā. 515 ādayo; pārā. aṭṭha. 2.515 ādayo) aññātakaviññatti.
212. Viññatti means unknown solicitation.
212. Viññatti là sự gợi ý đối với người không phải thân quyến.
Anesanāti pubbe vuttena pupphadānādinā paccayesanā.
Anesanā means seeking requisites by giving flowers and so on, as mentioned previously.
Anesanā là việc tìm kiếm vật dụng bằng cách cho hoa, v.v. đã được đề cập trước đây.
Kuhanādīhīti (vibha. 861; vibha. aṭṭha. 861; mahāni. 87) kuhanā lapanā nemittakatā nippesikatā lābhena lābhaṃ nijigīsanatāti imehi pañcahi vatthūhīti attho.
By kuhanā and so on means by these five things: kuhanā (deceit), lapanā (flattery), nemittakatā (interpreting omens), nippesikatā (insinuation), and lābhena lābhaṃ nijigīsanatā (seeking gain with gain).
Kuhanādīhi có nghĩa là bằng năm pháp này: kuhanā (giả dối), lapanā (tâng bốc), nemittakatā (ám chỉ), nippesikatā (ép buộc), lābhena lābhaṃ nijigīsanatā (dùng lợi nhỏ câu lợi lớn).
Micchājīvavinicchayo.
Decision on wrong livelihood.
Phần phân định về tà mạng.
213. Idāni āgantukavattādīni dassetuṃ ‘‘vatta’’nti mātikāpadaṃ uddhaṭaṃ.
213. Now, to show the duties of an arriving guest and so on, the heading "duties" is introduced.
213. Bây giờ, để trình bày các phận sự đối với khách Tỳ khưu, v.v., đề mục "vatta" (phận sự) đã được nêu lên.
Parikkhittassa (cūḷava. 356 ādayo; cūḷava. aṭṭha. 357 ādayo) vihārassa parikkhepaṃ, aparikkhittassa dvīhi leḍḍupātehi paricchinnaṭṭhānaṃ patvā upāhanaṃ omuñcitvā nīcaṃ katvā papphoṭetvā upāhanaṃ daṇḍakena gahetvā chattaṃ apanāmetvā sīsaṃ vivaritvā sīse cīvaraṃ khandhe karitvā sādhukaṃ ataramānena ārāmo pavisitabboti attho.
Having reached the boundary of a monastery that has a fence, or the place marked by two clods' throws for one without a fence, one should take off one's sandals, lower them, shake them out, take them with a stick, remove one's umbrella, uncover one's head, place the robe on one's shoulder, and enter the monastery calmly and carefully; this is the meaning.
Có nghĩa là: đối với ngôi tự viện có tường rào, khi đến tường rào, đối với ngôi tự viện không có tường rào, khi đến nơi cách hai lần ném đất, nên cởi giày dép, phủi bụi bằng cách úp xuống, cầm giày dép bằng cây gậy, hạ dù, mở khăn trùm đầu, vắt y trên vai, đi vào tự viện một cách cẩn thận, không vội vàng.
215-6. Mañcapīṭhādidārubhaṇḍañca (cūḷava. 360; cūḷava. aṭṭha. 360) rajanabhājanādimattikābhaṇḍañca.
215-6. Wooden articles such as couches and chairs, and earthen articles such as dyeing vessels.
215-6. Vật dụng bằng gỗ như giường, ghế, v.v. và vật dụng bằng đất sét như chậu nhuộm, v.v.
Āpucchāti bhikkhussa vā sāmaṇerassa vā ārāmikassa vā ‘‘āvuso imaṃ jaggāhī’’ti ārocetvāti attho.
Having informed: The meaning is having informed a bhikkhu, a novice, or a monastery attendant, saying, "Friend, look after this."
Āpucchā có nghĩa là sau khi báo cho Tỳ khưu, Sa-di hoặc người chăm sóc tự viện rằng: "Thưa hiền giả, xin hãy trông chừng vật này".
Aññathāti evaṃ akatvāti attho.
Otherwise: The meaning is without doing thus.
Aññathā có nghĩa là nếu không làm như vậy.
217-8. Vuḍḍhāgantukassāti ettha (cūḷava. 358 ādayo; cūḷava. aṭṭha. 359 ādayo) dūratova disvā yadi ‘‘vuḍḍho’’ti jānāti, tasmiṃ anāgate eva āsanapaññāpanādivattaṃ kātabbanti attho.
217-8. For an elder visitor: Here, if one sees from afar and knows that he is an elder, the meaning is that the duties such as preparing a seat should be performed even before he arrives.
217-8. Vuḍḍhāgantukassāti ở đây có nghĩa là: nếu từ xa thấy và biết là một vị trưởng lão, thì nên làm các phận sự như soạn chỗ ngồi, v.v. ngay cả trước khi vị ấy đến.
Pādodappabhutinti pādodakaṃ pādapīṭhaṃ pādakathalikaṃ upanikkhipitabbanti attho.
Beginning with foot-water: The meaning is that foot-water, a foot-stool, and a foot-mat should be placed.
Pādodappabhutinti có nghĩa là nên đặt nước rửa chân, ghế rửa chân và khăn lau chân.
Pānīyena āpucchantena sace sakiṃ ānītaṃ pānīyaṃ sabbaṃ pivati, punapi āpucchitabbo eva.
If, when asked with drinking water, he drinks all the water brought at once, he should be asked again.
Khi hỏi về nước uống, nếu vị ấy uống hết nước đã mang đến một lần, thì nên hỏi lại lần nữa.
Paññapeti ‘‘etaṃ tumhākaṃ senāsanaṃ pāpuṇātī’’ti evaṃ ācikkhitabbanti attho.
Should make known: The meaning is that one should explain thus: "This lodging is assigned to you."
Paññapeti có nghĩa là nên chỉ cho vị ấy rằng: "Nơi ở này đến lượt ngài".
219-20. ‘‘Bhikkhācāragāmo ito dūre’’ti vā ‘‘santike’’ti vā ‘‘kālasseva piṇḍāya caritabba’’nti vā ‘‘upaṭṭhāke caritabba’’nti vā gocaro ācikkhitabbo.
219-20. The alms-round village should be explained, whether it is "far from here" or "near," or "one should go for alms early," or "one should go to the supporters."
219-20. Nên chỉ rõ nơi khất thực, rằng: "Làng khất thực ở xa hay gần nơi này", hoặc "nên đi khất thực vào đúng giờ", hoặc "nên đi đến nhà các thí chủ".
Agocaroti micchādiṭṭhikānaṃ vā gāmo, paricchinnabhikkhako vā gāmo, yattha ekassa vā dvinnaṃ vā bhikkhā dīyati, so ācikkhitabboti attho.
Not a suitable resort: The meaning is that a village of those with wrong views, or a village with a limited number of bhikkhus, where alms are given to one or two bhikkhus, should be explained.
Agocaroti có nghĩa là nên chỉ rõ làng của những người có tà kiến, hoặc làng có số Tỳ khưu khất thực hạn chế, nơi chỉ có một hoặc hai vị được cúng dường vật thực.
Katikanti saṅghassa katikaṭṭhānaṃ.
Agreement: The place of agreement of the Saṅgha.
Katikanti là nơi quy định của Tăng chúng.
‘‘Imaṃ kālaṃ pavisitabbaṃ, imaṃ kālaṃ nikkhamitabba’’nti evaṃ pavesananikkhamanakālaṃ ācikkhitabbaṃ.
The times for entering and leaving should be explained thus: "One should enter at this time, one should leave at this time."
Nên chỉ rõ thời gian ra vào, rằng: "Nên vào giờ này, nên ra giờ này".
Kesuci ṭhānesu amanussā vā vāḷā vā honti, tasmā evaṃ ācikkhitabbameva.
In some places, there are non-humans or wild animals; therefore, it must be explained thus.
Ở một số nơi có phi nhân hoặc thú dữ, vì vậy nên chỉ rõ điều này.
Nisinnovāti idaṃ āpattiabhāvamattadīpakaṃ, uṭṭhahitvāpi sabbaṃ kātuṃ vaṭṭateva.
While seated: This merely indicates the absence of an offense; it is permissible to do everything even while standing.
Nisinnovāti điều này chỉ cho thấy việc không có tội, nhưng đứng dậy làm tất cả mọi việc cũng đều được phép.
Vattavinicchayo.
Determination of duties.
Phần phân định về các phận sự.
221. Sammukhāyāti (pāci. 374; pārā. aṭṭha. 2.469; kaṅkhā. aṭṭha. vikappanasikkhāpadavaṇṇanā) sammukhe ṭhitassāti attho.
221. In the presence: The meaning is in the presence of one who is standing.
221. Sammukhāyāti có nghĩa là đối với người đang có mặt.
Byattassāti vikappanavidhānaṃ paccuddharaṇādividhānañca jānantassa.
Competent: One who knows the procedure for vikappanā and the procedure for revoking it, etc.
Byattassāti là người biết rõ phương pháp vikappanā và phương pháp xả bỏ, v.v.
Abyatto pana ‘‘iminā mayhaṃ dinna’’nti gahetvāpi gaccheyyāti attho.
The meaning is that an incompetent person might take it, thinking, "This was given to me," and go away.
Có nghĩa là, người không rành rẽ có thể nghĩ rằng "vật này đã được cho tôi" rồi mang đi.
Ekassāti ekassa bhikkhussa.
To one: To one bhikkhu.
Ekassāti là đối với một Tỳ khưu.
227. Mittoti daḷhamitto.
227. Friend: A close friend.
227. Mittoti là bạn thân.
Sandiṭṭhoti diṭṭhamatto nātidaḷhamitto.
Acquaintance: One who has merely been seen, not a very close friend.
Sandiṭṭhoti là người quen biết, không phải bạn quá thân.
‘‘Itarena ca pubbe vuttanayena ‘tisso bhikkhū’ti vā ‘tissā bhikkhunī’ti vā vattabbaṃ.
"And by the other, as stated previously, one should say 'to Tissa the bhikkhu' or 'to Tissa the bhikkhunī'.
"Và với người kia, theo cách đã nói trước đây, nên nói 'cho Tỳ khưu Tissa' hoặc 'cho Tỳ khưu ni Tissā'.
Puna tena ‘ahaṃ tissassa bhikkhuno, tissāya bhikkhuniyā vā dammī’ti vikappetvā teneva ‘tissassa bhikkhuno, tissāya bhikkhuniyā santakaṃ paribhuñja vā vissajjehi vā yathāpaccayaṃ vā karohī’ti paccuddharitabba’’nti evaṃ pāṭho gahetabbo.
Then, having made the vikappanā saying, 'I give this to Tissa the bhikkhu, or to Tissa the bhikkhunī,' it should be revoked by that same person, saying, 'Use or give away what belongs to Tissa the bhikkhu, or Tissa the bhikkhunī, or do as you deem fit.' This is how the reading should be understood."
Sau đó, người ấy nên vikappanā rằng 'tôi cho Tỳ khưu Tissa, hoặc cho Tỳ khưu ni Tissā', rồi chính người ấy nên xả bỏ rằng 'vật sở hữu của Tỳ khưu Tissa, hoặc của Tỳ khưu ni Tissā, ngài hãy sử dụng, cho đi hoặc làm tùy duyên'." nên hiểu đoạn văn như vậy.
229. ‘‘Dasāhaparamaṃ atirekacīvaraṃ dhāretabba’’nti (pārā. 462) vuttattā ‘‘dasāhaṃ vā’’ti vuttaṃ.
229. Since it was said, ‘‘An extra robe should be kept for a maximum of ten days’’, ‘‘or for ten days’’ was said.
229. Vì đã có lời dạy rằng "y dư được phép giữ tối đa mười ngày", nên đã nói "dasāhaṃ vā" (hoặc mười ngày).
‘‘Cīvarakālasamayo nāma anatthate kathine vassānassa pacchimo māso, atthate kathine pañca māsā’’ti (pārā. 649) vuttattā ‘‘māsamekaṃ vā pañca vā’’ti vuttaṃ, māsaṃ vā ekaṃ pañca vā māseti attho.
Since it was said, ‘‘The robe-season is, when the kathina is not spread, the last month of the rainy season; when the kathina is spread, five months’’, ‘‘or one month or five’’ was said. The meaning is, one month or five months.
Vì đã có lời dạy rằng "thời gian may y là tháng cuối của mùa mưa khi kaṭhina chưa được trải, và là năm tháng khi kaṭhina đã được trải", nên đã nói "māsamekaṃ vā pañca vā" (hoặc một tháng hay năm tháng), có nghĩa là một tháng hoặc năm tháng.
‘‘Bhikkhuno paneva akālacīvaraṃ uppajjeyya, ākaṅkhamānena bhikkhunā paṭiggahetabbaṃ.
‘‘If an out-of-season robe arises for a bhikkhu, the bhikkhu, if he wishes, should accept it.
"Nếu Tỳ khưu nhận được y phi thời, nếu muốn, Tỳ khưu ấy nên nhận lấy.
Paṭiggahetvā khippameva kāretabbaṃ.
Having accepted it, he should make it up quickly.
Sau khi nhận, nên may ngay lập tức.
No cassa pāripūri, māsaparamaṃ tena bhikkhunā taṃ cīvaraṃ nikkhipitabbaṃ ūnassa pāripūriyā satiyā paccāsāyā’’ti (pārā. 499) vuttattā ‘‘paccāsā sati māsaka’’nti vuttaṃ.
If it is not complete, that bhikkhu should lay aside that robe for a maximum of one month, with the expectation of its completion’’, having been said, ‘‘with the expectation of one month’’ was said.
Do y-phục ấy không được đầy đủ, vị tỳ-khưu ấy được phép cất giữ y phục ấy tối đa là một tháng với hy vọng sẽ làm cho đầy đủ phần còn thiếu” đã được nói đến, nên câu “có hy vọng, một tháng” đã được nói ra.
Nuppādayatīti anadhiṭṭhitaṃ avikappitaṃ nissaggiṃ na janayatīti attho.
Does not produce means he does not generate an un-determined, un-designated, nissaggiya robe.
Không phát sinh có nghĩa là không làm phát sinh tội Ưng Xả Đối Trị đối với vật chưa được chú nguyện hoặc chưa được xả.
Vikappanāvinicchayo.
The determination of designation.
Phần phân tích về sự xả y.
230. Byattassāti ettha kittāvatā byatto hotīti ce?
230. In byattassa, if it is asked, how much is one proficient?
230. Ở đây, trong câu của người có khả năng, nếu hỏi: “Thế nào là người có khả năng?”
Nissayamuccanakena pana sabbantimena dhammaparicchedena atthato ca byañjanato ca dve mātikā paguṇā vācuggatā kātabbā, pakkhadivasesu dhammassāvanatthāya suttantato cattāro bhāṇavārā, sampattānaṃ parisānaṃ parikathanatthāya andhakavindamahārāhulovādadhammakkhandhasadiso eko kathāmaggo, saṅghabhattamaṅgalāmaṅgalesu anumodanatthāya tisso anumodanā, uposathappavāraṇādivijānanatthaṃ kammākammavinicchayo, samaṇadhammakaraṇatthaṃ samādhivasena vā vipassanāvasena vā arahattapariyosānaṃ ekaṃ kammaṭṭhānaṃ ettakaṃ uggahetabbaṃ.
One who is to release from nissaya must, by the very last division of Dhamma, both in meaning and expression, make two mātikā proficient and memorized; four bhāṇavārā from the Suttanta for Dhamma-listening on pakkhadivasa; one path of discourse similar to the Andhakavinda Mahārāhulovāda Dhammakkhandha for addressing the assembled congregations; three anumodanā for anumodanā at communal meals and auspicious/inauspicious occasions; a determination of what is kamma and what is not kamma for understanding uposatha and pavāraṇā; and one kammaṭṭhāna culminating in arahantship, either by way of samādhi or by way of vipassanā, for practicing the ascetic's duties—this much must be learned.
Vị thầy tế độ cần phải thông thạo và thuộc lòng hai bộ Mātikā cả về ý nghĩa lẫn văn tự, theo chương cuối cùng về việc chấm dứt sự nương tựa; bốn đoạn kinh (bhāṇavāra) từ Kinh Tạng để thuyết pháp vào các ngày trong tuần; một pháp thoại tương đương với các bài kinh Andhakavinda, Mahārāhulovāda, Dhammakkhandha để giảng giải cho các hội chúng đã vân tập; ba bài tùy hỷ để tán thán trong các dịp cúng dường Tăng đoàn, các lễ lành và lễ dữ; phần phân tích về các nghiệp sự và phi nghiệp sự để biết về lễ Bố-tát, Tự tứ, v.v...; một đề mục thiền định cho đến quả A-la-hán, hoặc theo pháp chỉ hoặc theo pháp quán, để thực hành phận sự của sa-môn. Cần phải học hỏi chừng ấy.
Ettāvatā byatto nāma hoti cātudiso, itarathā abyatto.
By this much, one is called proficient, a cātudisa; otherwise, unproficient.
Với chừng ấy, vị ấy được gọi là người có khả năng, đi được bốn phương; nếu không thì là người không có khả năng.
232. Idāni paṭippassaddhividhānaṃ dassetuṃ ‘‘pakkante’’tiādi vuttaṃ, ‘‘pañcimā, bhikkhave, nissayappaṭippassaddhiyo upajjhāyamhā.
232. Now, to show the regulation for the cessation of nissaya, ‘‘pakkante’’ and so on was said: ‘‘Monks, there are these five cessations of nissaya from an upajjhāya.
232. Bây giờ, để chỉ ra phương pháp chấm dứt (sự nương tựa), câu “khi đã đi” và các câu tiếp theo đã được nói đến, “Này các tỳ-khưu, có năm trường hợp chấm dứt sự nương tựa đối với thầy tế độ.
Upajjhāyo pakkanto vā hoti vibbhanto vā kālakato vā pakkhasaṅkanto vā āṇattiyeva pañcamī’’ti (mahāva. 83), ‘‘chayimā, bhikkhave, nissayappaṭippassaddhiyo ācariyamhā.
The upajjhāya has departed, or has gone astray, or has passed away, or has gone over to another faction, and the fifth is by command’’. ‘‘Monks, there are these six cessations of nissaya from an ācariya.
Thầy tế độ đã đi xa, hoặc đã hoàn tục, hoặc đã mệnh chung, hoặc đã theo ngoại đạo, và thứ năm là do chính mệnh lệnh”. “Này các tỳ-khưu, có sáu trường hợp chấm dứt sự nương tựa đối với thầy giáo thọ.
Ācariyo pakkanto vā hoti vibbhanto vā kālakato vā pakkhasaṅkanto vā āṇattiyeva pañcamī, upajjhāyena vā samodhānagato hotī’’ti idaṃ pana ubhayaṃ idha dassitaṃ.
The ācariya has departed, or has gone astray, or has passed away, or has gone over to another faction, and the fifth is by command, or he has come to an agreement with the upajjhāya’’—both of these are shown here.
Thầy giáo thọ đã đi xa, hoặc đã hoàn tục, hoặc đã mệnh chung, hoặc đã theo ngoại đạo, thứ năm là do chính mệnh lệnh, hoặc đã hội đủ điều kiện với thầy tế độ”. Cả hai trường hợp này đều được chỉ ra ở đây.
Sace ācariyupajjhāyā sāmantavihāresupi aparikkhittesu leḍḍupātadvayabbhantare vasanti, nissayo na paṭippassambhati.
If the ācariya and upajjhāya dwell within the two throws of a clod, even in un-demarcated residences, the nissaya does not cease.
Nếu các thầy giáo thọ và thầy tế độ sống trong các tu viện lân cận, không có tường rào, trong khoảng cách hai lần ném đất, sự nương tựa không chấm dứt.
Parikkhittesupi na paṭippassambhatīti eke.
Some say it does not cease even in demarcated ones.
Một số vị cho rằng ngay cả trong các tu viện có tường rào cũng không chấm dứt.
Ācariyā pana na icchanti.
But the ācariyas do not agree.
Tuy nhiên, các vị Trưởng lão không chấp nhận điều này.
Kasmāti ce?
Why, if it is asked?
Nếu hỏi: “Tại sao?”
Nissayaggahaṇappaṭippassaddhīnaṃ upacārasīmāya paricchinnattā.
Because the upacāra boundary for the taking and cessation of nissaya is delimited.
Vì việc thọ nhận và chấm dứt sự nương tựa được giới hạn bởi ranh giới của vùng phụ cận (upacārasīmā).
Leḍḍupātena upacārasīmāparicchedo pana aparikkhittesu eva labbhati, na parikkhittesu.
However, the delimitation of the upacāra boundary by a clod-throw is only taken in un-demarcated areas, not in demarcated ones.
Việc xác định ranh giới của vùng phụ cận bằng cách ném đất chỉ được áp dụng ở những nơi không có tường rào, không áp dụng ở những nơi có tường rào.
Tasmā ācariyānaṃ vinicchayeva ṭhātabbaṃ.
Therefore, one should abide by the determination of the ācariyas.
Do đó, nên theo sự phân tích của các vị Trưởng lão.
Pakkanteti ettha (mahāva. aṭṭha. 83) sace ācariyo antevāsikaṃ anāmantetvāva upacārasīmaṃ atikkamati, nissayo paṭippassambhati.
In pakkante, if the ācariya crosses the upacāra boundary without informing the antevāsika, the nissaya ceases.
Ở đây, trong câu khi đã đi, nếu thầy giáo thọ đi qua ranh giới của vùng phụ cận mà không báo cho đệ tử biết, sự nương tựa chấm dứt.
Sace upacārasīmaṃ anatikkamitvāva nivattati, na paṭippassambhati.
If he returns without crossing the upacāra boundary, it does not cease.
Nếu thầy quay trở lại trước khi đi qua ranh giới của vùng phụ cận, sự nương tựa không chấm dứt.
Ācariyaṃ anāmantetvā antevāsikassa gamanepi eseva nayo.
The same rule applies if the antevāsika goes without informing the ācariya.
Trường hợp đệ tử đi mà không báo cho thầy giáo thọ biết cũng tương tự như vậy.
Sace ācariyo katthaci gantukāmo antevāsikaṃ āpucchati, antevāsikopi ‘‘sādhu sādhū’’ti sampaṭicchati, taṅkhaṇe eva paṭippassambhati.
If the ācariya, wishing to go somewhere, asks the antevāsika, and the antevāsika also agrees saying ‘‘Sādhu, sādhu’’, it ceases at that very moment.
Nếu thầy giáo thọ muốn đi đâu đó và hỏi ý kiến đệ tử, và đệ tử cũng đồng ý “lành thay, lành thay”, sự nương tựa chấm dứt ngay lúc đó.
Evaṃ ācariyaṃ āpucchitvā antevāsikassa gamanepi.
Similarly, if the antevāsika goes after asking the ācariya.
Tương tự như vậy khi đệ tử đi sau khi đã hỏi ý kiến thầy giáo thọ.
Dvīsupi antovihāreyeva ṭhitesu ācariyo vā antevāsikaṃ, antevāsiko vā ācariyaṃ anāpucchitvāva sace dve leḍḍupāte atikkamati, paṭippassambhati.
If, while both are staying within the monastery, either the ācariya or the antevāsika crosses two clod-throws without informing the other, it ceases.
Khi cả hai đều ở trong tu viện, nếu thầy giáo thọ không hỏi đệ tử, hoặc đệ tử không hỏi thầy giáo thọ, mà đi quá hai lần ném đất, sự nương tựa chấm dứt.
Pakkhasaṅkante vā vibbhante vā kālakate vā taṅkhaṇeyeva paṭippassambhati.
When he has gone to another faction, or has gone astray, or has died, it ceases at that very moment.
Khi theo ngoại đạo, hoặc hoàn tục, hoặc mệnh chung, sự nương tựa chấm dứt ngay lúc đó.
Āṇatti nāma nissayappaṇāmanā.
Instruction is the giving up of reliance.
Mệnh lệnh là sự miễn trừ nương tựa.
Dassanasavanavasena duvidhaṃ samodhānaṃ.
Concurrence is twofold, by way of seeing and hearing.
Hội đủ điều kiện có hai loại: qua việc thấy và qua việc nghe.
234. ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, addhānamaggappaṭipannena bhikkhunā nissayaṃ alabhamānena anissitena vatthu’’nti (mahāva. 121) vuttattā ‘‘addhikassā’’ti vuttaṃ.
234. ‘‘For a traveler’’ is stated because it is said: ‘‘Monks, I allow a monk who is on a journey and cannot find reliance to dwell without reliance.’’
234. Do đã được nói rằng: “Này các tỳ-khưu, Ta cho phép vị tỳ-khưu đang đi đường, nếu không tìm được người để nương tựa, được phép sống không nương tựa”, nên câu “đối với người đi đường” đã được nói ra.
Gilānupaṭṭhākassa ca yācitassāti sambandho.
And for an attendant of the sick who is requested, is the connection.
Và đối với người chăm sóc bệnh nhân được thỉnh cầu, có sự liên kết.
‘‘Anujānāmi, bhikkhave, gilānupaṭṭhākena bhikkhunā nissayaṃ alabhamānena yāciyamānena anissitena vatthu’’nti (mahāva. 121) hi vuttaṃ.
For it is said: ‘‘Monks, I allow a monk who is an attendant of the sick, who cannot find reliance, and who is requested, to dwell without reliance.’’
Vì đã được nói rằng: “Này các tỳ-khưu, Ta cho phép vị tỳ-khưu chăm sóc bệnh nhân, nếu không tìm được người để nương tựa, khi được thỉnh cầu, được phép sống không nương tựa”.
Sallakkhentena phāsukanti phāsuvihāraṃ sallakkhentena.
Considering comfort means considering a comfortable dwelling.
Người nhận thấy sự thoải mái là người nhận thấy sự an trú thoải mái.
Idaṃ pana parihāraṃ (mahāva. aṭṭha. 121) sotāpannādiariyasāvako vā thāmagatasamathavipassanālābhī vā bālaputhujjano vā na labhati.
However, this exemption is not obtained by a noble disciple such as a Sotāpanna, nor by one who has attained firmness in tranquillity and insight, nor by an ordinary person (bālaputhujjano).
Tuy nhiên, sự miễn trừ này không được áp dụng cho vị Thánh đệ tử Tu-đà-hoàn trở lên, hoặc người đã đạt được định và quán vững chắc, hoặc người phàm phu non kém.
Yassa kho pana samathavipassanā taruṇā hoti, na thāmagatā, ayaṃ labhati.
But one whose tranquillity and insight are fresh, not yet firm, obtains it.
Nhưng người nào có định và quán còn non yếu, chưa vững chắc, thì được áp dụng.
Asante nissayadāyake ‘‘yadā paṭirūpo nissayadāyako āgacchissati, tadā tassa nissāya vasissāmī’’ti ābhogaṃ katvā yāva āsāḷhīpuṇṇamā, tāva vasituṃ labhati.
If there is no reliance-giver, one may make a resolve, ‘‘When a suitable reliance-giver comes, I will dwell relying on him,’’ and may dwell until the full moon of Āsāḷhī.
Khi không có người cho nương tựa, sau khi tác ý rằng “khi nào có người cho nương tựa thích hợp đến, khi đó ta sẽ sống nương tựa vào vị ấy”, vị ấy được phép sống như vậy cho đến ngày rằm tháng Āsāḷhī.
Sace pana āsāḷhīmāse nissayadāyakaṃ na labhati, yattha atthi, tattha gantabbaṃ.
However, if one does not find a reliance-giver in the month of Āsāḷhī, one must go to where there is one.
Tuy nhiên, nếu trong tháng Āsāḷhī mà không tìm được người cho nương tựa, vị ấy phải đi đến nơi có người.
Antovasse pana anissitena vatthuṃ na vaṭṭati.
But it is not permissible to dwell without reliance during the rainy season.
Trong mùa an cư, không được phép sống không nương tựa.
Sabhāge dāyake asante vasituṃ labbhatīti sabbapadesu yojanā kātabbā.
The application should be made in all situations, that it is permissible to dwell when there is no suitable reliance-giver.
Khi không có người cho nương tựa thích hợp, được phép sống (không nương tựa), cách giải thích này cần được áp dụng cho tất cả các trường hợp.
Nissayavinicchayo.
Decision on Reliance.
Phần phân tích về sự nương tựa.
235. Akāyabandhanoti kāyabandhanaṃ abandhitvāti attho.
235. Without a body-band means without tying a body-band.
235. Không có dây thắt lưng có nghĩa là không thắt dây thắt lưng.
Tato paṭṭhāya cīvaraṃ pārupitabbaṃ, tato paṭṭhāya eva kāyabandhanaṃ bandhitabbaṃ.
From that point, the robe should be worn; only from that point should the body-band be tied.
Từ đó trở đi, phải đắp y; từ đó trở đi, phải thắt dây thắt lưng.
‘‘Na bhikkhave akāyabandhanena gāmo pavisitabbo.
‘‘Monks, one should not enter a village without a body-band.
“Này các tỳ-khưu, không được vào làng mà không có dây thắt lưng.
Yo paviseyya, āpatti dukkaṭassā’’ti (cūḷava. 278) hi vuttaṃ.
Whoever enters incurs an offense of wrong-doing (dukkata),’’ thus it is stated.
Ai vào làng như vậy, phạm tội Tác ác” đã được nói đến.
Tatthevāsatiyā gatoti asatiyā gato yattha sarati, tattheva bandhitabbaṃ.
Gone through forgetfulness means if one has gone through forgetfulness, it should be tied right there where one remembers.
Đã đi đến đó do thất niệm, khi thất niệm mà đi, nhớ ra ở đâu thì phải thắt ở đó.
Saritvā pana yāva na bandhati, tāva piṇḍāya carituṃ na vaṭṭati.
But having remembered, it is not permissible to wander for alms until it is tied.
Tuy nhiên, sau khi nhớ ra mà chưa thắt, thì không được đi khất thực.
Yadi antogāme sarati, kāyabandhane sati ekamante ṭhatvā bandhitabbaṃ, asati ce nikkhamitvā bandhitvā puna piṇḍāya pavisitabbanti vadanti.
If one remembers inside the village, and if there is a body-band, one should stand aside and tie it; if there isn't, they say one should go out, tie it, and then re-enter for alms.
Các vị nói rằng, nếu nhớ ra khi ở trong làng, có dây thắt lưng thì nên đứng ở một nơi kín đáo để thắt; nếu không có thì phải đi ra ngoài, thắt xong rồi mới vào lại khất thực.
236. ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, dve kāyabandhanāni paṭṭikaṃ sūkarantaka’’nti (cūḷava. 278) vuttattā ‘‘duvidha’’nti vuttaṃ.
236. ‘‘Two kinds’’ is stated because it is said: ‘‘Monks, I allow two kinds of body-bands: a strip and a boar's snout.’’
236. Do đã được nói rằng: “Này các tỳ-khưu, Ta cho phép hai loại dây thắt lưng: dây dẹt và dây hình ruột heo”, nên câu “hai loại” đã được nói ra.
Tattha sūkarantaṃ nāma kuñcikākosakā viya ante susiraṃ katvā koṭṭitaṃ.
Among these, boar's snout is made by hollowing out the ends, like key-cases.
Trong đó, dây hình ruột heo là loại được làm rỗng ở đầu, giống như túi đựng chìa khóa, rồi được may lại.
Rajju ca ekāti ekavaṭṭā rajju ca.
And one rope means a single-strand rope.
Và một sợi dây bện là một sợi dây bện đơn.
Tadanulomikāti tesaṃ dvinnaṃ anulomikā.
Conforming to them means conforming to those two.
Những loại tương tự là những loại tương tự với hai loại đó.
237. Macchakaṇḍakakhajjurī-pattā maṭṭhā ca paṭṭikāti ettha (cūḷava. aṭṭha. 278) ete macchakaṇṭakādayo maṭṭhā vikārarahitā paṭṭikā ca tadantogadhāti adhippāyo.
237. Here, the intention of ‘‘fish-bone, date-palm leaf, and smooth strip’’ is that these fish-bones, etc., and the smooth strip are included within it, being free from defects.
237. Ở đây, trong câu dây hình xương cá, lá chà là, và dây dẹt đã được làm nhẵn, ý muốn nói rằng các loại dây hình xương cá, v.v... đã được làm nhẵn, không có sự biến đổi, và dây dẹt cũng được bao gồm trong đó.
Labbhā dasā catassoti ekāya vā dvīsu vā tīsu vā kathā eva natthīti adhippāyo, tato paraṃ na vaṭṭati.
Four tassels are allowed means there is no discussion of one, two, or three, but beyond that is not permissible.
Được phép có bốn tua có nghĩa là không có vấn đề gì với một, hai, hoặc ba tua; nhưng nhiều hơn thì không được phép.
Antesūti ubhosu antesu.
At the ends means at both ends.
Antesū nghĩa là ở hai đầu.
Guṇasuttakanti diguṇasuttakaṃ.
Twisted thread means double-twisted thread.
Guṇasuttakaṃ nghĩa là sợi chỉ đôi.
239. Makaramukhādinti ādi-saddena deḍḍubhasīsaṃ gahitaṃ.
239. Crocodile-mouth, etc. – by the word etc., a deḍḍubha's head is included.
Makaramukhādi, bằng từ ādi (v.v.), đầu con rắn nước được bao hàm.
Ubhanteti ubhosu antesu.
At both ends means at both ends.
Ubhante nghĩa là ở hai đầu.
Kassāti?
Of what?
Của cái gì?
Vidhassa.
Of the loop.
Của cái vòng.
Ghaṭakāti ghaṭakato.
From a pot means from a small pot.
Ghaṭakā nghĩa là từ cái móc.
Lekhāti lekhāya.
A line means by a line.
Lekhā nghĩa là bằng đường vạch.
Ghaṭakato ca lekhāya ca aññaṃ cittakaṃ na kappatīti attho.
The meaning is that no other ornamentation besides a pot and a line is permissible.
Ý nghĩa là, ngoài cái móc và đường vạch, hình trang trí khác thì không được phép.
240. Deḍḍubhakanti (cūḷava. 278; cūḷava. aṭṭha. 278) udakasappasirasadisaṃ.
240. Deḍḍubhaka means resembling the head of a water snake.
Deḍḍubhaka là giống như đầu con rắn nước.
Murajanti bahurajjuke ekato saṅkaḍḍhitvā ekāya rajjuyā paliveṭhetvā katarajju.
Muraja means a rope made by gathering many cords together and wrapping them with a single cord.
Muraja là sợi dây được làm bằng cách kéo nhiều sợi dây nhỏ lại với nhau rồi quấn bằng một sợi dây.
Maddavīṇanti pāmaṅgasadisaṃ.
Maddavīṇa means resembling a pāmaṅga (a type of fruit or plant).
Maddavīṇa là giống như cái trống pāmaṅga.
Kalābukanti anekavaṭṭaṃ.
Kalābuka means multi-stranded.
Kalābuka là có nhiều vòng.
Etāni pana sabbāni na kappanti.
However, all of these are not permissible.
Tuy nhiên, tất cả những thứ này đều không được phép.
Dasāsu dve majjhimāti murajaṃ maddavīṇanti dve majjhimā eva.
"Among the ten, two are medium" means the drum and the maddavīṇā are indeed two medium ones.
Hai cái ở giữa trong số các tua nghĩa là muraja và maddavīṇa, chỉ hai cái ở giữa.
Kappareti kappantīti attho.
"Kappare" means 'they are suitable'.
Kappare có nghĩa là được phép.
242. Jātā (pāci. 86; pāci. aṭṭha. 86-88; kaṅkhā. aṭṭha. pathavīkhaṇanasikkhāpadavaṇṇanā) ajātāti duvidhā pathavīti attho.
242. "Born" and "not born" mean that earth is of two kinds.
Ý nghĩa là đất có hai loại: đã thành và chưa thành.
Idāni tadubhayaṃ dassetuṃ ‘‘suddhamattikapaṃsukā’’tiādimāha.
Now, to show both of these, it states "pure clay and dust," and so on.
Bây giờ, để chỉ ra cả hai loại đó, ngài nói ‘‘đất sét và bụi thuần túy’’ v.v.
Tattha suddhamattikapaṃsukā ca adaḍḍhā ca bahumattikapaṃsukā ca cātumāsādhikovaṭṭhapaṃsumattikarāsi ca jātapathavīti sambandho.
In this regard, pure clay and dust, and unburnt, and much clay and dust, and a heap of dust and clay that has been left for more than four months are connected as "born earth."
Trong đó, có sự liên kết rằng: đất sét và bụi thuần túy, đất chưa bị nung, đất có nhiều đất sét và bụi, và đống đất sét bụi đã qua hơn bốn tháng là đất đã thành.
Ettha pana adaḍḍhāti uddhanapacanakumbhakārāvāpabhājanapacanādivasena tathā tathā adaḍḍhā.
Here, "unburnt" means unburnt in various ways, such as by stove-firing, potter's kiln, or vessel-firing.
Ở đây, chưa bị nung là chưa bị nung theo cách này cách khác, như nung trong lò, nung trong lò gốm, nung đồ gốm.
Ayaṃ pana visuṃ natthi, suddhapaṃsuādīsu aññatarāva veditabbā.
This, however, does not exist separately; it should be understood as one of the pure dust, etc.
Tuy nhiên, loại này không có riêng, nên biết là một trong các loại như bụi thuần túy v.v.
Suddhapaṃsu suddhamattikā yebhuyyenapaṃsu yebhuyyenamattikā atirekacātumāsādhikovaṭṭhamattikāpaṃsupuñjā ca adaḍḍhā cāti ayaṃ sabbāpi jātapathavīti veditabbā.
Pure dust, pure clay, mostly dust, mostly clay, and heaps of clay and dust left for more than four months, and unburnt—all of this should be understood as "born earth."
Nên biết rằng: bụi thuần túy, đất sét thuần túy, phần lớn là bụi, phần lớn là đất sét, đống đất sét bụi đã qua hơn bốn tháng, và đất chưa bị nung, tất cả những thứ này là đất đã thành.
244. Idāni yebhuyyenamattikā yebhuyyenapaṃsukā yebhuyyenasakkharāti evaṃ vuttāsu kittāvatā yebhuyyatā hotīti taṃ dassetuṃ ‘‘dve bhāgā’’tiādimāha.
244. Now, to show how much is "mostly" in "mostly clay," "mostly dust," "mostly gravel," etc., it states "two parts," and so on.
Bây giờ, trong những câu đã nói như "phần lớn là đất sét", "phần lớn là bụi", "phần lớn là sỏi", thế nào là phần lớn, để chỉ ra điều đó, ngài nói ‘‘hai phần’’ v.v.
Tattha tīsu bhāgesu dve bhāgā mattikā yassā bhūmiyā, esā yebhuyyamattikāti sambandho.
In this regard, if two parts out of three parts of the ground are clay, that is connected as "mostly clay."
Trong đó, có sự liên kết rằng: vùng đất nào mà trong ba phần có hai phần là đất sét, đó là phần lớn đất sét.
Upaḍḍhapaṃsuādayopi kappiyā eva akappiyabhāgassa anatirekato.
Half-dust, etc., are also permissible, as the impermissible part is not excessive.
Bụi một nửa v.v. cũng là vật hợp lệ, vì phần không hợp lệ không vượt quá.
‘‘Yebhuyyenamattikā yebhuyyenapaṃsukā’’ti (pāci. 86) hi vuttaṃ, na ‘‘upaḍḍhamattikā, upaḍḍhapaṃsukā’’ti.
For it is stated "mostly clay, mostly dust," not "half-clay, half-dust."
Vì đã nói "phần lớn là đất sét, phần lớn là bụi", chứ không nói "một nửa là đất sét, một nửa là bụi".
Sesesupīti yebhuyyapaṃsukādīsupi.
"In the remaining ones" means also in mostly dust, etc.
Trong những trường hợp còn lại cũng vậy là trong những trường hợp như phần lớn là bụi v.v. cũng vậy.
247. Ettha ‘‘jālehi aggi’’nti vā vattuṃ na vaṭṭati.
247. Here, it is not proper to say "fire with nets."
Ở đây, không được phép nói "Hãy đốt lửa".
Aniyametvā pana ‘‘pokkharaṇiṃ khaṇa, pathaviṃ khaṇa, vāpiṃ khaṇa, āvāṭaṃ khaṇa, kandaṃ khaṇā’’ti vattuṃ vaṭṭati.
However, it is proper to say without specifying, "dig a pond, dig earth, dig a tank, dig a pit, dig a root."
Tuy nhiên, không xác định thì được phép nói "Hãy đào ao, hãy đào đất, hãy đào hồ, hãy đào hố, hãy đào củ".
251-2. Udakasantike patiteti sambandho.
251-2. The connection is: fallen near water.
Có sự liên kết rằng: rơi gần nước.
Udake patitaṃ pana sabbakālaṃ kappiyameva, tasmā akappiyaṃ dassetuṃ ‘‘udakasantike’’ti vuttaṃ.
However, what has fallen into water is always permissible; therefore, to show what is impermissible, "near water" is stated.
Còn cái rơi trong nước thì luôn luôn hợp lệ, vì vậy để chỉ ra cái không hợp lệ, ngài nói ‘‘gần nước’’.
Pāsāṇe lagge raje ca navasoṇḍiyā patite raje cāti sambandho.
The connection is: on a rock, on dust, and on dust fallen from a new well.
Có sự liên kết rằng: trong bụi bám trên đá và trong bụi rơi trên vữa mới.
Abbhokāsuṭṭhite vammike ca mattikākuṭṭe cāti attho, tathā etepi sabbe cātumāsādhikovaṭṭhā na kopetabbāti attho.
It means on anthills risen in the open and on heaps of clay; and it also means that all these, if they have been left for more than four months, should not be taken out.
Ý nghĩa là trong gò mối nổi lên ngoài trời và trong ụ đất, cũng vậy, tất cả những thứ này nếu đã qua hơn bốn tháng thì không được làm xáo động.
262. Anuvātaṃ sandhāya ‘‘ante vā’’ti vuttaṃ.
262. The phrase "or at the edge" was said with reference to the leeward side.
‘‘Ở mép’’ được nói đến để chỉ việc may theo chiều dọc.
Dvinnaṃ paṭṭānaṃ saṅghaṭitaṭṭhānaṃ sandhāya ‘‘paṭṭamukhe vāpī’’ti vuttaṃ.
The phrase "or at the mouth of the strips" was said with reference to the place where two strips are joined.
‘‘Ở miệng tấm vải’’ được nói đến để chỉ chỗ nối của hai tấm vải.
Varakasīsākārena sibbanaṃ sandhāya ‘‘veṇikā’’ti ca satapadākārena sibbanaṃ sandhāya ‘‘saṅkhalikāpi vā’’ti ca vuttaṃ.
The term "veṇikā" was said with reference to sewing in the shape of a varaka head, and "or saṅkhalikā" was said with reference to sewing in the shape of a centipede.
‘‘Veṇikā’’ được nói đến để chỉ việc may theo hình hạt lúa mạch, và ‘‘hoặc saṅkhalikā’’ được nói đến để chỉ việc may theo hình con rết.
Satapadisadisaṃ aññaṃ vā sūcivikāraṃ na kappati, pakatisūcikammameva vaṭṭatīti attho.
The meaning is that any other needlework modification resembling a centipede is not allowable; only ordinary needlework is permissible.
Ý nghĩa là, kiểu trang trí bằng kim khác giống như hình con rết thì không được phép, chỉ có việc may vá thông thường mới được phép.
Pāḷikaṇṇikaādikaṃ cīvare na ca kappatīti sambandho.
The connection is that pāḷikaṇṇika and the like are not allowable on robes.
Có sự liên kết rằng: viền mép v.v. trên y thì không được phép.
263-4. Catukoṇāva (pārā. aṭṭha. 1.85) kappareti sambandho.
263-4. The connection is that only quadrangular ones are allowable.
Có sự liên kết rằng: chỉ loại bốn góc mới được phép.
Agghikanti agghiyaṃ cetiyasadisaṃ.
Agghika means something worthy, like a cetiya.
Agghika là vật trang trí giống như bảo tháp.
Etthāti gaṇṭhipāsakapaṭṭe.
Here refers to the knot-loop-strap.
Ở đây là trên tấm vải có nút thắt và khuy.
Koṇasuttā ca pīḷakāti na kevalaṃ catukoṇā gaṇṭhikapāsakapaṭṭāva kappanti, atha kho duviññeyyā koṇasuttapīḷakā ca kappareti attho.
Koṇasuttā ca pīḷakā means that not only quadrangular knot-loop-straps are allowable, but also corner-threads and pīḷakās, which are difficult to discern, are allowable.
Chỉ ở góc và miếng đệm có nghĩa là không chỉ tấm vải có nút thắt và khuy bốn góc mới được phép, mà cả chỉ ở góc và miếng đệm khó nhận biết cũng được phép.
Gandhaṃ telaṃ vāti gandhaṃ vā telaṃ vā.
Gandhaṃ telaṃ vā means perfume or oil.
Hương hoặc dầu là hương hoặc dầu.
266-7. Chattavaṭṭiyaṃ (pārā. aṭṭha. 1.85) lekhaṃ ṭhapetvā dhammakaraṇe lekhā na vaṭṭatīti sambandho.
266-7. The connection is that while a drawing is allowable on an umbrella handle, drawings are not allowable on a water-strainer.
Có sự liên kết rằng: trừ việc vạch đường trên vành dù, vạch đường trên phất trần thì không được phép.
Kuñcikāya ca pipphale ca maṇikā ca pīḷakā ca na vaṭṭatīti sambandho.
The connection is that keys, fruit-shaped ornaments, jewels, and pīḷakās are not allowable.
Có sự liên kết rằng: trên chìa khóa, quả pipphala, hạt maṇikā và miếng đệm pīḷakā thì không được phép.
Tattha maṇikāti ekā eva vaṭṭamaṇikā.
Among these, maṇikā refers to a single round jewel.
Trong đó, maṇikā là một hạt tròn duy nhất.
Pīḷakā muttarājisadisā bahū.
Pīḷakā are many, resembling a string of pearls.
Pīḷakā là nhiều hạt giống như hàng ngọc trai.
268-9. Mālādyaraṇiyanti (pārā. aṭṭha. 1.85) araṇiyaṃ mālādi vaṇṇamaṭṭhaṃ na vaṭṭatīti sambandho.
268-9. The connection is that mālādyaraṇiyaṃ means that a flower garland and other colored decorations are not allowable.
Mālādyaraṇiya có sự liên kết rằng: cây araṇi không được phép làm cho bóng đẹp, trang trí hoa văn v.v.
Evaṃ sabbattha.
This applies everywhere.
Như vậy ở mọi nơi.
Tipusīsamaye pattamaṇḍale bhittikammañca na vaṭṭatīti attho.
The meaning is that wall-painting is not allowable on a leaf-plate made of tin or lead.
Ý nghĩa là, việc trang trí trên vành bát làm bằng chì và thiếc cũng không được phép.
Hitvāti ṭhapetvā.
Hitvā means having set aside.
Trừ ra là để riêng ra.
Sūcisaṇḍāsako (pārā. aṭṭha. 1.85) nāma sūciṃ ḍaṃsāpetvā ghaṃsituṃ kato dārumayo.
Sūcisaṇḍāsako is a wooden device made to hold a needle firmly for rubbing.
Sūcisaṇḍāsako là vật làm bằng gỗ, được làm ra để kẹp cây kim rồi mài.
‘‘Anujānāmi, bhikkhave, makaradantakaṃ chinditu’’nti (cūḷava. 253) vuttattā pattamaṇḍale makaradantakaṃ vaṭṭati, aññaṃ bhittikammādivikārameva na vaṭṭati, tasmā girikūṭaṃ pattamaṇḍale ṭhapetvā avasese na vaṭṭatīti veditabbaṃ.
Since it is said, "Monks, I allow cutting makaradantaka" (Cūḷava. 253), makaradantaka is allowable on a leaf-plate, but other wall-painting and similar modifications are not allowable. Therefore, it should be understood that a mountain peak is allowable on a leaf-plate, but not on other items.
Vì đã được nói rằng: “Này các tỳ khưu, Ta cho phép chạm hình makaradantaka” nên hình makaradantaka trên vành bát thì được phép, còn các hình trang trí khác như trên tường vách v.v… thì không được phép. Do đó, cần phải hiểu rằng, hình chóp núi đặt trên vành bát thì được phép, còn ở những chỗ còn lại thì không được phép.
274-5. Sahadhamminaṃ labbhaṃ bhesajjakaraṇanti sambandho.
274-5. The connection is that making medicine for a fellow Dhamma-farer is allowable.
274-5. Cần liên kết là: việc làm thuốc cho người đồng phạm hạnh là được phép.
Na kevalaṃ pañcannaṃ sahadhammikānaṃyeva bhikkhācariyaviññattisakehi bhesajjakaraṇaṃ labbhati, atha kho aparesampi pañcannaṃ labbhati, te dassento ‘‘pitūna’’ntiādimāha.
Not only is it allowable to make medicine for the five fellow Dhamma-farers through alms-begging and requests, but it is also allowable for another five. To show these, he says "pitūna" and so on.
Không chỉ việc làm thuốc cho năm người đồng phạm hạnh từ những gì nhận được do khất thực và thỉnh cầu là được phép, mà còn được phép cho năm người khác nữa. Để chỉ ra những người đó, Ngài nói ‘‘pitūna’’nti v.v…
Pitūnanti mātāpitūnanti attho.
Pitūna means for parents.
Pitūnanti có nghĩa là: cho cha mẹ.
Ye mātāpitaro jagganti upaṭṭhahanti, te tadupaṭṭhākā nāma.
Those who care for and attend to their parents are called tadupaṭṭhākā.
Những người chăm sóc, hầu hạ cha mẹ được gọi là tadupaṭṭhākā.
Bhikkhuṃ eva nissāya jīvanto bhikkhunissitako nāma.
One who lives dependent on a bhikkhu is called bhikkhunissitako.
Người sống nương nhờ vào chính vị tỳ khưu được gọi là bhikkhunissitako.
Pabbajjāpekkho ‘‘bhaṇḍū’’ti vuccati.
One who is seeking ordination is called "bhaṇḍū".
Người mong muốn xuất gia được gọi là ‘‘bhaṇḍū’’.
276. Aparesampi dasannaṃ kātuṃ vaṭṭati, te dassetuṃ ‘‘mahācūḷapitā’’tiādimāha.
276. It is allowable to do so for another ten. To show these, he says "mahācūḷapitā" and so on.
276. Việc làm thuốc cho mười người khác nữa cũng được phép. Để chỉ ra những người đó, Ngài nói ‘‘mahācūḷapitā’’ti v.v…
Ettha (pārā. aṭṭha. 2.185-187) pana mahāpitā cūḷapitā mahāmātā cūḷamātā mahābhātā cūḷabhātā mahābhaginī cūḷabhaginīti imehi aṭṭhahi ādi-saddena pitubhaginiñca mātubhātikañca gahetvā dasa.
Here, with the word "aṭṭhahi" (eight), referring to the great father, small father, great mother, small mother, great brother, small brother, great sister, and small sister, and adding the father's sister and mother's brother, there are ten.
Ở đây, với tám người này là bác, chú, dì, cô, anh cả, em trai, chị cả, em gái, và lấy thêm cô (em gái của cha) và cậu (em trai của mẹ) bằng từ ādi-sadda (v.v…), thành ra mười người.
Etesaṃ pana sakena bhesajjena kātabbaṃ.
However, for these, it should be done with one's own medicine.
Tuy nhiên, phải làm thuốc cho những người này bằng dược phẩm của chính mình.
Attaniye ca asatīti pāṭhaseso.
Attaniye ca asatīti is the remaining part of the text.
Và phần còn thiếu của câu là Attaniye ca asatīti (khi không có của mình).
277. Na kevalañca etesaṃ dasannaṃ, imehi sambandhānaṃ puttanattādīnaṃ yāvasattamā kulaparivaṭṭā kātuṃ vaṭṭatīti dassanatthaṃ ‘‘kuladūsanā’’tiādimāha.
277. Not only for these ten, but also for their relatives, such as children and grandchildren, up to the seventh generation of family circles, it is allowable to do so. To show this, he says "kuladūsanā" and so on.
277. Không chỉ cho mười người này, mà còn được phép làm cho những người có liên quan đến họ như con cháu v.v… cho đến bảy đời trong dòng họ. Để chỉ ra điều này, Ngài nói ‘‘kuladūsanā’’ti v.v…
Aññopi (pārā. aṭṭha. 2.285-287) yo āgantuko vā coro vā yuddhaparājito vā issaro ñātakehi pariccatto vā gamiyamanusso vā gilāno hutvā vihāraṃ pavisati, sabbesampi apaccāsīsantena bhesajjaṃ kātabbaṃ.
Also, if any other person, whether a visitor, a thief, a defeated warrior, a ruler abandoned by relatives, or a traveler, enters the monastery having fallen ill, medicine should be administered to all of them without expectation.
Cũng vậy, bất kỳ ai khác, dù là khách vãng lai, kẻ trộm, người thua trận, người có quyền thế bị thân quyến ruồng bỏ, hoặc người đi đường, khi bị bệnh và vào trong tu viện, thì cũng phải làm thuốc cho tất cả họ mà không mong cầu đáp trả.
282-3. Tesu dasavidhesu ratanesūti attho.
282-3. It means among those ten kinds of jewels.
282-3. Có nghĩa là: trong mười loại bảo vật ấy.
Dvīsūti rajatajātarūpesu.
In two means in silver and gold.
Dvīsūti là: đối với bạc và vàng.
Gaṇasaṅghapuggale (pārā. aṭṭha. 2.538-539) anāmasitvā ‘‘idaṃ hiraññasuvaṇṇaṃ cetiyassa dammi, navakammassa dammī’’ti vutte na paṭikkhipeti attho.
It means that if one says, without addressing the gaṇa, Saṅgha, or individual, "I give this silver and gold to the cetiya, I give it for new construction," one should not refuse it.
Có nghĩa là: khi chưa hỏi ý kiến nhóm, Tăng chúng, hay cá nhân, nếu có người nói: “Tôi xin cúng dường vàng bạc này cho bảo tháp, cho công trình mới”, thì không được từ chối.
Kiṃ kātabbanti ce?
What should be done?
Nếu hỏi: “Phải làm gì?”
Taṃ dassetuṃ ‘‘vade’’tiādi vuttaṃ.
To show that, "vade" and so on is stated.
Để chỉ ra điều đó, lời ‘‘vade’’ti v.v… đã được nói.
‘‘Ime evaṃ vadantī’’ti kappiyakārānaṃ ācikkhitabbanti attho.
It means that it should be reported to the kappiyakārakas, saying, "These people are saying this."
Có nghĩa là: phải nói với những người làm công quả rằng: “Những người này nói như vậy”.
284. Na kevalaṃ hiraññasuvaṇṇādikameva, aññampi khettavatthādikaṃ akappiyaṃ na sampaṭicchitabbanti taṃ dassetuṃ ‘‘khettaṃ vatthu’’ntiādimāha.
Not only silver and gold, but also other unallowable things like fields and plots of land should not be accepted; to show that, "khettaṃ vatthu" and so on is stated.
284. Không chỉ vàng bạc v.v…, mà cả những vật không hợp lệ khác như ruộng đất v.v… cũng không được nhận. Để chỉ ra điều đó, Ngài nói ‘‘khettaṃ vatthu’’nti v.v…
Dāsapasuādikaṃ dāsapasvādikaṃ.
Dāsapasvādikaṃ means slaves, cattle, etc.
Nô lệ, gia súc v.v… là dāsapasvādikaṃ.
Sace hi koci ‘‘mayhaṃ sassasampādakaṃ mahātaḷākaṃ atthi, taṃ saṅghassa dammī’’ti vadati, tañce saṅgho sampaṭicchati.
For if someone says, "I have a large reservoir that produces crops; I give it to the Saṅgha," and the Saṅgha accepts it,
Bởi nếu có người nói: “Tôi có một cái hồ lớn giúp thu hoạch lúa, tôi xin cúng dường nó cho Tăng chúng”, và nếu Tăng chúng nhận lấy.
Paṭiggahaṇepi paribhogepi āpattiyeva.
there is an offense both in accepting and in using it.
Thì cả khi nhận lẫn khi sử dụng đều phạm tội.
Evaṃ sesesupi.
The same applies to the rest.
Đối với các trường hợp còn lại cũng tương tự.
Kappiyena kamena gaṇheyyāti sambandho.
The connection is that one should accept it in an allowable manner.
Cần liên kết là: nên nhận theo cách thức hợp lệ.
‘‘Khettaṃ dammī’’ti vutte ‘‘na vaṭṭatī’’ti paṭikkhipitvā ‘‘ito cattāro paccaye paribhuñjathā’’ti vā ‘‘catupaccayaparibhogatthāya dammī’’ti vā vadati ce, gahetabbaṃ.
If, when one says, "I give a field," it is refused with "It is not allowable," but then one says, "Enjoy the four requisites from this," or "I give it for the enjoyment of the four requisites," then it should be accepted.
Khi có người nói: “Xin cúng dường ruộng”, phải từ chối rằng: “Không hợp lệ”. Nếu người ấy nói: “Xin quý vị hãy sử dụng bốn món vật dụng từ đây” hoặc “Xin cúng dường để sử dụng bốn món vật dụng”, thì nên nhận.
Vatthumhipi eseva nayo.
The same method applies to plots of land.
Đối với đất đai cũng theo phương cách này.
‘‘Taḷākaṃ dammī’’ti vutte paṭikkhipitvā ‘‘cattāro paccaye paribhuñjathā’’ti vā ‘‘saṅgho udakaṃ paribhuñjissati, bhaṇḍakaṃ dhovissatī’’ti vā ādinā nayena vutte sampaṭicchitabbaṃ.
If, when one says, "I give a reservoir," it is refused, but then one says, "Enjoy the four requisites," or "The Saṅgha will use the water, will wash clothes," or similar, then it should be accepted.
Khi có người nói: “Xin cúng dường hồ nước”, phải từ chối. Nếu người ấy nói theo cách như: “Xin quý vị hãy sử dụng bốn món vật dụng” hoặc “Tăng chúng sẽ dùng nước, sẽ giặt giũ đồ dùng”, thì nên nhận.
‘‘Dāsaṃ dammī’’ti vutte paṭikkhipitvā ‘‘ārāmikaṃ, veyyāvaccakaraṃ, kappiyakārakaṃ dammī’’ti vutte sampaṭicchitabbaṃ.
If, when one says, "I give a slave," it is refused, but then one says, "I give an ārāmika, a veyyāvaccakara, a kappiyakāraka," then it should be accepted.
Khi có người nói: “Xin cúng dường nô lệ”, phải từ chối. Nếu người ấy nói: “Xin cúng dường người coi sóc tịnh xá, người làm công quả, người làm kappiyakāraka”, thì nên nhận.
‘‘Gomahiṃsaajeḷakādayo dammī’’ti vutte paṭikkhipitvā ‘‘pañcagorasaparibhogatthāyā’’ti vutte sampaṭicchitabbaṃ.
If, when one says, "I give cows, buffaloes, goats, sheep, etc.," it is refused, but then one says, "for the enjoyment of the five cow-products," then it should be accepted.
Khi có người nói: “Xin cúng dường bò, trâu, dê, cừu v.v…”, phải từ chối. Nếu người ấy nói: “Để sử dụng năm loại sản phẩm từ sữa”, thì nên nhận.
Edisaṃ gahaṇaṃ sandhāya ‘‘paṭikkhipitvā gaṇheyyā’’ti vuttaṃ.
Referring to such acceptance, "paṭikkhipitvā gaṇheyyā" (having refused, one should accept) is stated.
Nhắm đến cách nhận như vậy mà lời ‘‘paṭikkhipitvā gaṇheyyā’’ti (sau khi từ chối thì nên nhận) đã được nói.
285-6. Navamātikakedārataḷākakiriyā (pārā. aṭṭha. 2.238-239) ca anave pubbe kappiyavohārena paṭikkhipitvā gahitataḷāke mattikuddharaṇañca bhinnaṭṭhāne pāḷi bandho ca dubbalaṭṭhāne āḷiyā thirakāro ca anave kedāre purāṇabhāgato atirekabhāgaggahaṇañca nave kedāre aparicchinnabhāge ‘‘sasse detha ettake’’ti kahāpaṇuṭṭhāpanañcāpīti idaṃ sabbaṃ bhikkhussa kātuṃ na vaṭṭati.
285-6. The making of new dikes, fields, and reservoirs, and the removal of earth from reservoirs previously accepted through allowable transactions, and the repair of broken places, and the strengthening of embankments in weak places, and the acceptance of an additional portion from an old field, and the collection of kahāpaṇas in a new, undivided field, saying, "Give so much in crops" — all of this is not allowable for a bhikkhu to do.
285-6. Việc làm kênh mương, ruộng, hồ mới và trong hồ nước cũ đã nhận sau khi từ chối theo cách nói hợp lệ trước đó, việc nạo vét bùn, việc đắp bờ ở chỗ bị vỡ, việc gia cố bờ ở chỗ yếu, và trong ruộng cũ việc nhận phần nhiều hơn phần cũ, và trong ruộng mới ở phần chưa được phân định, việc ấn định tiền rằng “hãy cho bấy nhiêu lúa”, tất cả những điều này tỳ khưu không được phép làm.
Sace karoti, evamādikaṃ sabbesampi akappiyanti attho.
If he does so, it means all such things are unallowable.
Có nghĩa là: nếu làm, thì những việc như vậy tất cả đều không hợp lệ.
287-9. Idāni taṃyeva akappiyaṃ dassetuṃ ‘‘avatvā’’tiādi vuttaṃ.
287-9. Now, to show that very unallowable thing, "avatvā" and so on is stated.
287-9. Bây giờ, để chỉ ra chính những điều không hợp lệ đó, lời ‘‘avatvā’’ti v.v… đã được nói.
Tassattho (pārā. aṭṭha. 2.238-239) – yo pana ‘‘kasa, vappa’’ iccādikaṃ avatvā ‘‘ettikāya bhūmiyā ettako bhāgo deyyo’’ti bhūmiṃ vā patiṭṭhāpeti, ‘‘ettake bhūmibhāge sassaṃ kataṃ, ettakaṃ gaṇhathā’’ti kassake vadante pamāṇagaṇhanatthaṃ daṇḍarajjubhi minati, khale ṭhatvā rakkhaṇādīni karoti, tasseva akappiyanti.
Its meaning is: If someone, without saying "plough, sow," and so on, either establishes a plot of land saying "this much portion is to be given from this much land," or measures with poles and ropes to determine the amount when farmers say "this much crop has been produced on this much land, take this much," or stands on the threshing floor and performs guarding and so on, that is unallowable for him.
Nghĩa của nó là: người nào không nói những lời như “hãy cày, hãy gieo” mà lại ấn định đất rằng “từ bấy nhiêu đất phải nộp bấy nhiêu phần”, hoặc khi những người nông dân nói “đã gieo trồng lúa trên bấy nhiêu phần đất, xin hãy nhận bấy nhiêu”, người ấy dùng gậy và dây để đo lường nhằm nhận lấy phần đã định, hoặc đứng ở sân đập lúa để canh giữ v.v…, thì chính những việc đó là không hợp lệ.
291-2. Pitūnanti mātāpitūnaṃ.
291-2. Pitūnaṃ means of parents.
291-2. Pitūnanti là: của cha mẹ.
Sāṭakādikappiyaṃ vatthuṃ.
Vatthuṃ means allowable articles like robes.
Vatthuṃ là vật hợp lệ như vải sāṭaka v.v…
‘‘Paṭisāmetvā dehī’’ti vutteti sambandho.
The connection is that it is said, "Put it away and give it."
Cần liên kết là: khi được nói rằng “Hãy chuộc lại rồi đưa cho”.
Pātetvāna gate yasmā ajjhārāmasikkhāpadavasena (pāci. 505-506) palibodho, tasmā gopituṃ labbhanti attho.
The meaning is that since there is an impediment due to the ajjhārāma sikkhāpada when they have gone after falling, it is allowable to guard it.
Bởi vì khi (chủ nhân) đã làm rơi và bỏ đi, có sự trở ngại theo học giới ajjhārāmasikkhāpada, do đó, có nghĩa là được phép giữ gìn.
296. Idāni asaṅkitabbaṭṭhānaṃ dassetuṃ ‘‘vihārāvasathassanto’’tiādimāha.
296. Now, to show a place where there should be no suspicion, he says "vihārāvasathassanto" and so on.
296. Bây giờ, để chỉ ra nơi không cần phải nghi ngờ, ngài nói ‘‘bên trong trú xứ, nhà ở’’ v.v...
Vihārassa ca gharassa cāti attho.
It means inside a monastery and a house.
Có nghĩa là của trú xứ và của nhà ở.
Ratananti dasavidhaṃ ratanaṃ.
Ratanaṃ means ten kinds of jewels.
Báu vật là mười loại báu vật.
Ratnasammatanti sāṭakaveṭhanādikaṃ.
Ratnasammataṃ means things considered as jewels, like a robe-wrapper.
Vật được xem là báu vật là y phục, khăn quấn đầu v.v...
Gahetvānāti kappiyakārake asati attanāpi gahetvāna nikkhipeyyāti attho.
Gahetvānā means that if there is no kappiyakāraka, he may even take it himself and put it away.
Sau khi lấy có nghĩa là khi không có người kappiya, vị ấy cũng nên tự mình lấy và cất giữ.
Maggeraññepīti maggepi araññepi.
Maggeraññepī means even on the road, even in the forest.
Trên đường hay trong rừng là cả trên đường và cả trong rừng.
Tādiseti ‘‘bhikkhūhi gahitaṃ bhavissatī’’ti āsaṅkitabbaṭṭhāne.
Tādise means in such a place where it is suspected that "it might have been taken by bhikkhus."
Ở nơi như thế là ở nơi có thể nghi ngờ rằng: ‘Chắc là đã được các vị tỳ khưu lấy đi’.
Patirūpaṃ karīyatīti magge vā araññe vā tādisaṃ bhaṇḍaṃ passitvā maggā okkamma nisīditabbaṃ, sāmikesu āgatesu taṃ ṭhānaṃ ācikkhitabbaṃ.
Patirūpaṃ karīyatī means that having seen such an article on the road or in the forest, one should step aside from the road and sit down, and when the owners arrive, that place should be pointed out to them.
Nên làm điều thích hợp là khi thấy vật dụng như thế trên đường hoặc trong rừng, nên đi khỏi đường và ngồi xuống, khi chủ nhân đến, nên chỉ cho họ nơi đó.
Sace sāmike na passati, ratanasammataṃ paṃsukūlaṃ gahetabbaṃ.
If one does not see the owners, a paṃsukūla considered as a jewel should be taken.
Nếu không thấy chủ nhân, nên lấy vật được xem là báu vật làm y phấn tảo.
Ratanañce hoti, tuṇhībhūtena gantabbanti attho.
If it is a jewel, the meaning is that one should go silently.
Nếu là báu vật, có nghĩa là nên im lặng ra đi.
Ayaṃ maggāraññakesu paṭipatti.
This is the practice for those on roads and in forests.
Đây là cách thực hành đối với các trường hợp trên đường và trong rừng.
Vihārāvasathānaṃ pana anto tādisaṃ disvā bhaṇḍakaṃ muñcitvā ‘‘ettha ettakā kahāpaṇā’’tiādinā nayena rūpena vā lañchanāya vā pilotikāya vā saññāṇaṃ katvā nikkhipitabbaṃ, tato pakkamantena patirūpānaṃ bhikkhūnaṃ ācikkhitabbaṃ.
However, having seen such an article inside monasteries and dwelling places, one should leave the article, make a mark by its shape, or by a sign, or by a piece of cloth, saying "there are so many kahāpaṇas here," and so on, and put it away; then, upon departing, one should inform the suitable bhikkhus.
Còn bên trong trú xứ và nhà ở, khi thấy vật dụng như thế, nên mở vật dụng ra, làm dấu hiệu bằng cách ghi số lượng kahāpaṇa ở đây v.v..., hoặc bằng hình dạng, hoặc bằng dấu hiệu, hoặc bằng mảnh vải rồi cất giữ; sau đó khi đi, nên báo cho các vị tỳ khưu thích hợp biết.
Uggahavinicchayo.
Uggahavinicchaya.
Phân tích về sự lấy.
297. ‘‘Kulāni dūseti pupphena vā phalena vā cuṇṇena vā mattikāya vā dantakaṭṭhena vā veḷuyā vā vejjikāya vā jaṅghapesaniyena vā’’ti (pārā. 437) vuttattā tāni aṭṭha vatthūni dassetuṃ ‘‘puppha’’ntiādimāha.
297. Because it is said, "He corrupts families with flowers, or fruits, or powder, or clay, or tooth-sticks, or bamboo, or medicinal roots, or by acting as a messenger," he says "pupphaṃ" and so on to show these eight articles.
297. Vì đã được nói rằng: “Làm hư hỏng các gia đình bằng hoa, hoặc bằng trái cây, hoặc bằng bột, hoặc bằng đất sét, hoặc bằng tăm xỉa răng, hoặc bằng tre, hoặc bằng việc chữa bệnh, hoặc bằng việc đưa tin”, nên để chỉ ra tám vật ấy, ngài nói ‘‘hoa’’ v.v...
Imāya micchāpaṭipattiyā kulānaṃ aññesu sīlavantesu pasādaṃ dūseti vināsetīti kuladūsanaṃ dukkaṭaṃ āpajjati.
By this wrong conduct, he corrupts and destroys the faith of families in other virtuous people, thus incurring a kuladūsana dukkaṭa.
Bằng sự thực hành sai trái này, vị ấy làm hư hỏng, làm mất đi lòng tin của các gia đình đối với những vị có giới hạnh khác, nên phạm tội dukkaṭa về việc làm hư hỏng gia đình.
Taṃ pana attano santake ca parasantake ca veditabbaṃ.
This should be understood as pertaining to both his own property and others' property.
Điều đó nên được hiểu là cả đối với vật sở hữu của mình và vật sở hữu của người khác.
298. Idāni imesu vatthūsu na kevalaṃ kuladūsanadukkaṭameva āpajjati, thullaccayādīnipi āpajjatīti dassetuṃ ‘‘thullaccaya’’ntiādimāha.
298. Now, to show that not only a kuladūsana dukkaṭa is incurred with these articles, but also thullaccayas and so on, he says "thullaccayaṃ" and so on.
298. Bây giờ, để chỉ ra rằng đối với những vật này, không chỉ phạm tội dukkaṭa về việc làm hư hỏng gia đình mà còn phạm cả thullaccaya v.v..., ngài nói ‘‘thullaccaya’’ v.v...
Saṅghikaṃ garubhaṇḍaṃ issarena dentassa thullaccayanti sambandho.
The connection is that a thullaccaya is incurred by one who gives away Sanghika heavy articles with authority.
Có liên hệ là: đối với người có quyền lực cho đi vật nặng của Tăng chúng thì phạm thullaccaya.
Senāsanatthāya niyamitaṃ pana pupphādi garubhaṇḍaṃ hoti.
However, flowers and so on designated for dwellings are heavy articles.
Còn hoa v.v... được quy định cho mục đích sàng tọa thì là vật nặng.
Saṅghassa vā aññassa vā santakaṃ theyyacittena dentassa dukkaṭādīni hontīti pāṭhaseso, tassa bhaṇḍassa agghavasena dukkaṭathullaccayapārājikāni hontīti attho.
The rest of the text is that dukkaṭas and so on are incurred by one who gives away the property of the Sangha or others with a thieving intention; the meaning is that dukkaṭa, thullaccaya, and pārājika are incurred according to the value of that article.
Phần còn lại của câu là: đối với người cho đi vật sở hữu của Tăng chúng hoặc của người khác với tâm trộm cắp thì phạm dukkaṭa v.v...; có nghĩa là tùy theo giá trị của vật dụng đó mà phạm các tội dukkaṭa, thullaccaya, pārājika.
299-300. Sabbathāti (pārā. aṭṭha. 2.431) kappiyavohāraakappiyavohārapariyāyaobhāsanimittakammādīhi na vaṭṭatīti attho.
299-300. Sabbathā means that it is not allowable by any means, such as allowable transactions, unallowable transactions, various allusions, signs, and actions.
299-300. Theo mọi cách có nghĩa là không được phép bằng các cách như lời nói kappiya, lời nói akappiya, nói quanh co, ra hiệu, ra dấu hiệu v.v...
Vatiādīni katvā jaggituñca.
And to guard by making fences and so on.
Sau khi làm hàng rào v.v... và để trông nom.
Attano paribhogatthanti phalaparibhogatthaṃ.
Attano paribhogatthaṃ means for the enjoyment of fruits.
Vì mục đích hưởng dụng của mình là vì mục đích hưởng dụng trái cây.
Ropanādīnīti ropāpanādīni.
Ropanādīnī means planting and so on.
Việc trồng trọt v.v... là việc sai người trồng v.v...
Ādi-saddena siñcāpanaocināpanādīni gahitāni.
By the word ādi, watering and gathering and so on are included.
Từ v.v... bao gồm cả việc sai người tưới nước, sai người hái lượm v.v...
Kuddālakhaṇittivāsipharasuudakabhājanādīni āharitvā samīpe ṭhapanavasena nimittato ca kuddālakhaṇittādīni ca mālāvacche ca gahetvā ṭhite ‘‘sāmaṇerādayo disvā ‘thero kārāpetukāmo’ti āgantvā karontī’’ti saññāya obhāsato ca ‘‘imaṃ rukkhaṃ jāna, imaṃ āvāṭaṃ jānā’’tiādikappiyavohārato ca ‘‘paṇḍitena mālāvacchādayo ropāpetabbā, na cirasseva upakārāya saṃvattantī’’tiādipariyāyato ca ropanādīni labbhareti sambandho.
The connection is that planting and so forth are permissible by way of bringing hoes, spades, adzes, axes, water pots, and the like and placing them nearby as a sign; and by the indication of the perception, when hoes, spades, and the like, and cuttings are taken and placed, that "Seeing this, novices and others will come and do it, thinking 'The elder wishes to have it done'"; and by permissible expressions such as "Know this tree, know this pit"; and by the method (or reasoning) such as "Cuttings and the like should be planted by a wise person; they will be beneficial in no long time."
Có liên hệ là: được phép sai người trồng trọt v.v... bằng cách ra dấu hiệu là mang cuốc, xẻng, búa, rìu, dụng cụ chứa nước v.v... đến đặt gần đó; và bằng cách ra hiệu là cầm cuốc, xẻng v.v... và đứng ở vườn hoa với ý nghĩ rằng: “Các vị sa di v.v... thấy vậy sẽ nghĩ ‘trưởng lão muốn sai làm’ rồi đến làm”; và bằng lời nói kappiya như: “Hãy biết cây này, hãy biết hố này”; và bằng cách nói quanh co như: “Người khôn ngoan nên sai người trồng vườn hoa v.v..., không lâu sau sẽ có lợi ích”.
301-2. Idāni aṭṭhasu vatthūsu avasesāni dve vatthūni dassetuṃ ‘‘vuttāva vejjikā jaṅghapesane’’ti vuttaṃ.
301-2. Now, to show the remaining two matters among the eight matters, it is said: "The matter of a physician and going on errands has been stated."
301-2. Bây giờ, để chỉ ra hai vật còn lại trong tám vật, ngài nói ‘‘việc chữa bệnh, việc đưa tin đã được nói đến’’.
Tattha vejjikā pubbe vuttāva, idāni jaṅghapesanādivinicchayaṃ vakkhāmīti attho.
Here, "the matter of a physician" has been stated previously; the meaning is that now I will explain the decision regarding going on errands and so forth.
Trong đó, việc chữa bệnh đã được nói đến trước đây, bây giờ tôi sẽ nói về sự phân tích việc đưa tin v.v...; đó là ý nghĩa.
Pitaroti (pārā. aṭṭha. 2.436-437) mātāpitaro.
"Parents" refers to mother and father.
Cha mẹ là mẹ và cha.
Bhaṇḍunti pabbajjāpekkhaṃ.
"A novice" refers to one aspiring for ordination.
Người cạo đầu là người muốn xuất gia.
Bhikkhussa sakaṃ veyyāvaccakarañcāti ete ṭhapetvā kasivāṇijjādigihikammesu dūtasāsanaṃ haraṇe dukkaṭanti attho.
The meaning is that it is a dukkaṭa offense for a bhikkhu to carry messages in household affairs such as farming and trade, excluding his own attendant.
Có nghĩa là, ngoại trừ những trường hợp này và việc làm công việc phục vụ của chính tỳ khưu, thì việc mang tin tức trong các công việc của người tại gia như cày cấy, buôn bán v.v... thì phạm dukkaṭa.
Paṭhamaṃ sāsanaṃ aggahetvā puna taṃ disvā vā tassa santikaṃ gantvā vā vadatopi dukkaṭamevāti attho.
The meaning is that even for one who, without taking the message initially, sees that person again or goes to him and speaks, it is still a dukkaṭa offense.
Có nghĩa là, người ban đầu không nhận tin, sau đó lại thấy người ấy hoặc đến gần người ấy mà nói thì cũng phạm dukkaṭa.
Sāsanaṃ aggahetvā āgatānaṃ pana ‘‘bhante, tasmiṃ gāme itthannāmassa kā pavattī’’ti pucchiyamāne kathetuṃ vaṭṭati.
However, it is permissible to speak when asked by those who have come without taking a message, "Venerable Sir, what is the news of so-and-so in that village?"
Còn đối với những người đến mà không nhận tin, khi được hỏi: “Thưa ngài, ở làng đó có tin tức gì về người tên là vậy không?”, thì được phép kể lại.
Pucchitapañhe doso natthi.
There is no fault in answering a question.
Không có lỗi trong câu hỏi được hỏi.
303. Evaṃ kuladūsanena uppannapaccayā.
303. Thus, income arisen through corrupting families.
303. Như vậy, các vật dụng phát sinh do việc làm hư hỏng gia đình.
‘‘Pañcannampī’’ti vuttattā anupasampannena katampi edisaṃ na vaṭṭati eva micchājīvattā.
Since it is said "for all five," even if done by an unordained person, such is not permissible, as it is a wrong livelihood.
Vì đã nói “của cả năm người”, nên việc làm như vậy do người chưa thọ cụ túc giới thực hiện cũng không được phép, vì đó là tà mạng.
Ātumāvatthu (mahāva. 303) cettha nidassanaṃ.
The Ātumā matter is an example here.
Câu chuyện ở Ātumā là ví dụ ở đây.
Kiṃ viyāti ce, taṃ dassetuṃ ‘‘abhūtārocanārūpa-sabyohāruggahādisā’’ti vuttaṃ.
If asked "like what?", to show that, it is said: "like false accusations, deceptive dealings, and receiving gifts."
Nếu hỏi: Giống như cái gì? Để chỉ ra điều đó, ngài nói ‘‘giống như việc nói điều không thật, việc giao dịch sai trái, việc lấy đi v.v...’’.
Tattha uggahādisāti etehi uppannapaccayasadisāti attho.
Here, "receiving gifts and so forth" means similar to income arisen from these.
Trong đó, giống như việc lấy đi v.v... có nghĩa là tương tự như các vật dụng phát sinh từ những việc này.
304. Idāni pupphādīni kesaṃ dātuṃ vaṭṭanti, kesaṃ dātuṃ na vaṭṭantīti taṃ dassetuṃ ‘‘harāpetvā’’tiādimāha.
304. Now, to show to whom flowers and the like may be given and to whom they may not, it is said: "having caused to be carried," and so forth.
304. Bây giờ, để chỉ ra rằng hoa v.v... được phép cho ai và không được phép cho ai, ngài nói ‘‘sau khi sai mang đi’’ v.v...
Pitūnaṃ (pārā. aṭṭha. 2.436-437) dātuṃ labbhatīti sambandho.
The connection is that it is permissible to give to parents.
Có liên hệ là: được phép cho cha mẹ.
Sesañātīnaṃ pattānaṃ eva.
For other relatives, only if they are ill.
Đối với những người thân khác, chỉ cho những người đã đến.
Liṅganti sivaliṅgaṃ.
"Liṅga" refers to a Śiva-liṅga.
Liṅga là sivaliṅga.
305. Tathā phalanti phalampi mātāpitūnaṃ haritvāpi harāpetvāpi dātuṃ labbhatīti attho.
305. Similarly, fruit means that fruit too is permissible to give to parents, whether carried by oneself or caused to be carried.
305. Tương tự, trái cây có nghĩa là trái cây cũng được phép tự mình mang đi hoặc sai người mang đi cho cha mẹ.
Na kevalaṃ mātāpitūnaṃyeva, aññesampi dātuṃ labbhatīti dassetuṃ ‘‘gilānāna’’ntiādimāha.
To show that it is not only for parents, but also for others, it is said: "to the sick," and so forth.
Để chỉ ra rằng không chỉ được phép cho cha mẹ mà còn được phép cho cả những người khác, ngài nói ‘‘cho những người bệnh’’ v.v...
Saparasantakanti ettha paroti attano vissāsaññātako eva adhippeto.
In "belonging to others," "others" here is intended to mean one's own trusted acquaintance.
Ở đây, trong câu của mình và của người khác, người khác chỉ có nghĩa là người thân quen tin cậy của mình.
308. Seseti mattikādantakaṭṭhaveḷumhi (pārā. aṭṭha. 2.436-437).
308. "In the rest" refers to clay, tooth-sticks, and bamboo.
308. Trong những trường hợp còn lại là đối với đất sét, tăm xỉa răng, tre.
Yathāvuttanayo evāti ettha attano ca parassa ca santakaṃ kulasaṅgahatthāya dadato dukkaṭantiādinā heṭṭhā vuttanayeneva vinicchayo veditabboti attho.
Here, "the method stated before" means that the decision should be understood according to the method stated below, such as that it is a dukkaṭa offense for one who gives his own or another's property for the purpose of supporting families.
Chính là phương pháp đã nói ở đây có nghĩa là sự phân tích nên được hiểu theo phương pháp đã được nói ở dưới, như: người cho vật sở hữu của mình và của người khác để thu phục gia đình thì phạm dukkaṭa v.v...
Paṇṇampīti kiñcāpi pāḷiyaṃ paṇṇadānaṃ na vuttaṃ, tathāpi kuladūsane pavesayeti attho.
"Even leaves" means that although the giving of leaves is not mentioned in the Pāḷi, it is nevertheless included in corrupting families.
Cả lá cây có nghĩa là mặc dù việc cho lá cây không được nói đến trong Pāli, nhưng cũng nên được bao gồm trong việc làm hư hỏng gia đình.
Kuladūsanavinicchayo.
Decision on corrupting families.
Phân tích về việc làm hư hỏng gia đình.
309-310. Idāni vassūpagamanaṃ dassetuṃ ‘‘purimikā’’tiādimāha.
309-310. Now, to show the entering of the rains retreat, it is said: "the early one," and so forth.
309-310. Bây giờ, để trình bày về việc nhập hạ, ngài nói “purimikā” và các từ khác.
Tattha purimikā pacchimikā (mahāva. 184; mahāva. aṭṭha. 185) ceti dve vassūpanāyikāti attho.
Here, the meaning is that there are two kinds of entering the rains retreat: the early one and the later one.
Trong đó, ý nghĩa là có hai kỳ nhập hạ: kỳ đầu (purimikā) và kỳ sau (pacchimikā).
Ālayapariggāho vā vacībhedo vā vassūpanāyikāti pāṭhaseso.
The remaining part of the text is "attachment or verbal declaration is the vassūpanāyikā."
Phần còn thiếu của câu văn là: sự chấp thủ nơi ở (ālayapariggāho) hoặc sự tuyên bố bằng lời (vacībhedo) được gọi là vassūpanāyikā (sự nhập hạ).
Idāni vattabbaṃ sandhāya ‘‘ediso’’ti vuttaṃ.
Now, referring to what is to be said, it is stated: "such."
Từ “ediso” (như vậy) được nói ra liên quan đến điều sẽ được trình bày bây giờ.
‘‘Idha vassaṃ vasissāmī’’ti cittuppādettha ālayo (mahāva. aṭṭha. 203).
"Attachment here is the arising of the thought" "I will observe the rains retreat here."
“Ta sẽ an cư mùa mưa tại đây” – sự khởi lên của tâm ở đây là ālayo (sự quyến luyến).
Ālayapariggāho pana vaje vā satthe vā nāvāya vā vassaṃ upagantukāmassa tattha senāsanaṃ alabhantassa labbhati, satthādīsu pana vassaṃ upagantuṃ na vaṭṭatīti katvā.
However, the acceptance of a dwelling in a pen, a caravan, or a boat is permitted for one wishing to enter the Rains retreat who does not obtain a lodging there, considering that it is not proper to enter the Rains retreat in caravans, etc.
Sự chấp thủ nơi ở (ālayapariggāho) được phép cho người muốn nhập hạ trong một chiếc xe, trong một đoàn lữ hành, hoặc trên một chiếc thuyền khi không tìm được chỗ ở tại đó, bởi vì việc nhập hạ trong đoàn lữ hành v.v... là không thích hợp.
Yadi satthādīsu kavāṭabandhaṃ senāsanaṃ labbhati, tattha upagantabbaṃ.
If a lodging with a door is obtained in caravans, etc., one should enter there.
Nếu trong đoàn lữ hành v.v... có được chỗ ở có cửa đóng then cài, thì nên nhập hạ tại đó.
Upagacchantena ca ‘‘idha vassaṃ upemī’’ti tikkhattuṃ vattabbaṃ.
And by one entering, "Here I enter the Rains retreat" should be said three times.
Và người nhập hạ phải nói ba lần rằng: “Tôi nhập hạ tại đây”.
Vihāre pana vacībhedo vā kātabbo.
However, in a monastery, a verbal declaration should be made.
Còn trong tu viện, nên thực hiện việc tuyên bố bằng lời (vacībhedo).
Sace ‘‘idha vassaṃ vasissāmī’’ti ālayo atthi, asatiyā pana vassaṃ na upeti, chinnavasso na hoti, pavāretuñca labhati eva.
If there is an intention, "I will reside here for the Rains retreat," but without that intention, one does not enter the Rains retreat, one's Rains retreat is not broken, and one is still allowed to perform the Pavāraṇā.
Nếu có sự quyến luyến rằng “ta sẽ an cư mùa mưa tại đây”, nhưng do thất niệm mà không nhập hạ, thì không bị gián đoạn mùa mưa (chinnavasso), và vẫn được phép làm lễ pavāraṇā.
311. Nopetukāmo āvāsaṃ, tadahūtikkameyya vāti pāṭhe (mahāva. 186) atikkamantassa āvāsaṃ tadahu vassūpanāyikātipi attho.
311. In the reading, ‘Nopetukāmo āvāsaṃ, tadahūtikkameyya vā’, it means that one who does not intend to enter the Rains retreat and passes beyond the dwelling on that day of the Rains entry.
311. Trong câu “Nopetukāmo āvāsaṃ, tadahūtikkameyya vā” (Không muốn nhập hạ trú xứ, hoặc đi qua trong ngày đó), ý nghĩa cũng là việc đi qua trú xứ trong ngày đó là ngày nhập hạ.
Āvāsaṃ atikkameyya vāti sambandho.
The connection is, "or passes beyond the dwelling."
Liên kết câu là: “Āvāsaṃ atikkameyya vā” (hoặc đi qua trú xứ).
Jānaṃ vānupagacchatoti ettha vihāre nisīditvāpi anupagacchato dukkaṭāpatti hotīti adhippāyo.
‘Jānaṃ vānupagacchato’ here means that even if one sits in the monastery and does not enter the Rains retreat, an offense of dukkata is incurred.
Trong câu “Jānaṃ vānupagacchato” (hoặc biết mà không nhập hạ), chủ ý là người ngồi trong tu viện mà không nhập hạ thì phạm tội dukkaṭa.
312. Chinnavasso (vajira. ṭī. mahāvagga 208) vā kenaci antarāyena paṭhamaṃ anupagato (mahāva. 185-186) vā dutiyaṃ upagaccheyyāti sambandho.
312. The connection is that one whose Rains retreat is broken, or one who did not enter the first time due to some obstacle, may enter for the second time.
312. Liên kết câu là: Người bị gián đoạn mùa mưa (chinnavasso) hoặc người vì một trở ngại nào đó mà chưa nhập hạ lần đầu thì nên nhập hạ lần thứ hai.
Temāsanti purimaṃ vā temāsaṃ pacchimaṃ vā temāsaṃ.
‘Temāsaṃ’ means either the first three months or the last three months.
Temāsaṃ (ba tháng) là ba tháng của kỳ đầu hoặc ba tháng của kỳ sau.
‘‘Na bhikkhave vassaṃ upagantvā purimaṃ vā pacchimaṃ vā temāsaṃ avasitvā cārikā pakkamitabbā.
For it is said: "Monks, having entered the Rains retreat, one should not depart on a journey after residing for the first three months or the last three months.
Vì đã được dạy rằng: “Này các tỳ khưu, sau khi đã nhập hạ, không được đi du hành khi chưa an cư xong ba tháng của kỳ đầu hoặc kỳ sau.
Yo pakkameyya, āpatti dukkaṭassā’’ti (mahāva. 185) hi vuttaṃ.
Whoever departs incurs an offense of dukkata."
Vị nào đi, phạm tội dukkaṭa”.
313-5. ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, sattannaṃ sattāhakaraṇīyena appahitepi gantuṃ, pageva pahite, ‘bhikkhussa bhikkhuniyā sikkhamānāya sāmaṇerassa sāmaṇeriyā mātuyā ca pitussa ca, gilānabhattaṃ vā pariyesissāmi, gilānupaṭṭhākabhattaṃ vā pariyesissāmi, gilānabhesajjaṃ vā pariyesissāmi, pucchissāmi vā upaṭṭhahissāmi vā’ti sattāhaṃ sannivatto kātabbo’’ti (mahāva. 198) vuttattā ‘‘mātāpitūnamatthāya…pe… upaṭṭhissa’’nti vuttaṃ.
313-5. Since it is stated: "Monks, I permit going for a seven-day necessity even when not sent, how much more so when sent, with the intention: 'I will seek alms for a sick bhikkhu, bhikkhuni, sikkhamānā, sāmaṇera, sāmaṇerī, or for my mother or father; or I will seek alms for the attendant of the sick; or I will seek medicine for the sick; or I will inquire or attend to them,' a seven-day stay should be made," therefore it is said, "for the sake of mother and father…etc…attend."
313-5. Vì đã được dạy rằng: “Này các tỳ khưu, Ta cho phép đi với công việc bảy ngày (sattāhakaraṇīya) ngay cả khi không được sai đi, huống nữa là khi được sai đi, với ý nghĩ ‘ta sẽ tìm vật thực cho người bệnh, hoặc tìm vật thực cho người chăm sóc bệnh nhân, hoặc tìm thuốc men cho người bệnh, hoặc ta sẽ đi thăm hỏi, hoặc ta sẽ chăm sóc’ cho tỳ khưu, tỳ khưu ni, sikkhamānā, sa di, sa di ni, mẹ và cha; phải trở về trong vòng bảy ngày”, nên đã nói “mātāpitūnamatthāya…pe… upaṭṭhissa” (vì lợi ích của cha mẹ… cho đến… sẽ chăm sóc).
Tatthāyaṃ saṅkhepo – ‘‘mātādīnaṃ gilānabhattaṃ vā tadupaṭṭhākabhattaṃ vā gilānānaṃ osadhaṃ vā esissaṃ pariyesissa’’nti vā ‘‘te gilāne gantvā pucchissāmī’’ti vā ‘‘upaṭṭhissa’’nti vā pahitepi appahitepi sattāhakiccena gantuṃ labhati.
The summary here is: one is permitted to go for a seven-day necessity, whether sent or not sent, with the intention: "I will seek alms for the sick mother, etc., or alms for their attendants, or medicine for the sick," or "I will go and inquire about those sick ones," or "I will attend to them."
Tóm tắt ở đây là: Được phép đi với công việc bảy ngày, dù được sai đi hay không, với ý nghĩ “ta sẽ đi tìm vật thực cho người bệnh là cha mẹ v.v..., hoặc vật thực cho người chăm sóc họ, hoặc thuốc men cho người bệnh”, hoặc “ta sẽ đến thăm hỏi những người bệnh đó”, hoặc “ta sẽ chăm sóc”.
Idāni sahadhammike eva sandhāya ‘‘anabhirata’’ntiādi vuttaṃ.
Now, referring only to fellow Dhamma-farers, "anabhirata" (discontented) and so on are stated.
Bây giờ, liên quan đến các vị đồng phạm hạnh, ngài nói “anabhirata” (không hoan hỷ) và các từ khác.
‘‘Visabhāgarūpaṃ disvā anabhirati, tato vūpakāsissaṃ, taṃ gahetvā aññattha gamissa’’nti adhippāyena gantumpi labbhatīti attho.
It means that one is permitted to go with the intention: "Having seen a disagreeable sight, I am discontented; therefore I will withdraw, take that and go elsewhere."
Ý nghĩa là: “Thấy cảnh sắc không tương hợp nên sinh tâm không hoan hỷ, ta sẽ khuyên giải vị ấy, ta sẽ đưa vị ấy đi nơi khác”, với chủ ý này cũng được phép đi.
Kukkuccaṃ vinodanañca diṭṭhiṃ vivecanañca ahaṃ vā kareyyaṃ aññehi vā kāreyyanti sambandho.
The connection is: "I will remove remorse, resolve doubts, and clarify views, or I will have others do so."
Liên kết câu là: “Ta sẽ tự mình làm hoặc nhờ người khác làm việc loại bỏ sự hối tiếc và việc phân định tà kiến”.
Parivāsamānattaādīhi vuṭṭhānaṃ vā garukā.
Or the emergence from parivāsa, mānatta, etc., is weighty.
Hoặc sự phục hồi từ các hình phạt như parivāsa, mānatta v.v... là việc nặng.
Ādi-saddena sace saṅghena kammaṃ kataṃ hoti, tassa paṭippassaddhiyā anussāvanakaraṇādīsu ussukkaṃ kareyyanti gantuṃ labbhatīti attho.
By the word ‘ādi’ (etc.), it means that if a Sangha-act has been performed, one is permitted to go to make efforts for its pacification, such as by making an announcement.
Với từ ādi (v.v...), ý nghĩa là: nếu Tăng chúng đã thực hiện một yết ma, thì được phép đi để nỗ lực trong việc tuyên bố hủy bỏ yết ma đó và các việc khác.
Sattāhakiccenāti sattāhakaraṇīyena.
‘Sattāhakiccenā’ means for a seven-day necessity.
Sattāhakiccena có nghĩa là với công việc bảy ngày.
317. Na bhaṇḍadhovana…pe… dassaneti ettha (mahāva. aṭṭha. 199) etesupi na vajeti sambandho.
317. In ‘Na bhaṇḍadhovana…etc…dassane’, the connection is that one should not go for these either.
317. Trong câu “Na bhaṇḍadhovana…pe… dassane” (không phải vì việc giặt đồ dùng… cho đến… để thấy), liên kết câu là: trong những trường hợp này cũng không nên đi.
Labbhanti ettha ‘‘ajjeva āgamissa’’nti adūrago yadi na pāpuṇeyya, labbhanti sambandho.
In ‘Labbhaṃ’, the connection is that if one, being not far away, does not arrive with the intention "I will return today," it is permitted.
Trong từ labbhaṃ (được phép), liên kết câu là: nếu người đi không xa với ý định “hôm nay sẽ trở về” mà không thể về kịp, thì được phép.
Kiṃ vuttaṃ hoti?
What is meant?
Điều gì đã được nói?
‘‘Ajjeva āgamissāmī’’ti sāmantavihāraṃ gantvā puna āgacchantassa antarāmagge sace aruṇuṭṭhānaṃ hoti, vassacchedopi na hoti, ratticchedena dukkaṭampi nāpajjatīti vuttaṃ hoti.
It means that if one goes to a nearby monastery with the intention "I will return today" and then, while returning, dawn breaks on the way, there is no breaking of the Rains retreat, nor is an offense of dukkata incurred due to the breaking of the night.
Điều đã được nói là: người đi đến tu viện gần đó với ý định “hôm nay sẽ trở về”, nếu trên đường trở về mà trời rạng đông, thì cũng không bị gián đoạn mùa mưa, và cũng không phạm tội dukkaṭa do qua đêm.
318. Sesañātihīti bhātubhaginīādīhi.
318. ‘Sesañātīhi’ means by other relatives such as brothers and sisters.
318. Sesañātihī là bởi anh, chị, em v.v...
Bhikkhunissitakena ca pahiteti sambandho.
And the connection is, "sent by one dependent on a bhikkhuni."
Liên kết câu là: và khi được người phụ thuộc vào tỳ khưu ni sai đi.
Niddisitvāti ‘‘āgacchantu bhadantā, icchāmi dānañca dātuṃ dhammañca sotuṃ bhikkhuñca passitu’’ntiādinā yaṃ kiñci niddisitvāva pesite gantuṃ vaṭṭati.
‘Niddisitvā’ means one is permitted to go only if sent with some specific instruction, such as: "Venerable sirs, please come, I wish to give alms, hear the Dhamma, and see the bhikkhus."
Niddisitvā là khi được sai đi sau khi đã chỉ định rõ một điều gì đó bằng cách nói: “Kính bạch đại đức, xin ngài hãy đến, con muốn cúng dường và nghe pháp và gặp tỳ khưu”, thì được phép đi.
Kevalaṃ ‘‘āgacchantu bhikkhū, icchāmi bhikkhūnaṃ āgamana’’nti evaṃ aniddisitvā vutte gantuṃ na labbhatīti attho.
It means that if it is said without specifying, merely "Let the bhikkhus come, I wish for the bhikkhus to come," it is not permissible to go.
Ý nghĩa là: nếu chỉ nói chung chung không chỉ định rõ như “xin các tỳ khưu hãy đến, tôi muốn các tỳ khưu đến”, thì không được phép đi.
319. Accharāye satattanoti dasavidhesu antarāyesu ekasmimpi antarāye attano satīti attho.
319. Accharāye satattano means that if there is even one of the ten kinds of obstacles.
319. Accharāye satattano có nghĩa là khi có một trong mười loại trở ngại xảy ra cho chính mình.
Saṅghasāmaggiyā vā vassacchede anāpattīti attho.
Or it means there is no offense in breaking the vassa (rainy season retreat) for the sake of the Saṅgha's harmony.
Ý nghĩa là: hoặc vì sự hòa hợp của Tăng chúng, thì không phạm tội gián đoạn mùa mưa.
Vuttañhetaṃ ‘‘idha pana, bhikkhave, vassūpagato bhikkhu passati sambahule bhikkhū saṅghabhedāya parakkamante.
For it is said: "Here, bhikkhus, a bhikkhu who has undertaken the vassa sees many bhikkhus striving for a schism in the Saṅgha.
Điều này đã được nói: “Này các tỳ khưu, ở đây, một tỳ khưu đã nhập hạ thấy nhiều tỳ khưu đang nỗ lực chia rẽ Tăng chúng.
Tatra ce bhikkhuno evaṃ hoti, ‘garuko kho saṅghabhedo vutto bhagavatā.
If it occurs to that bhikkhu, 'Indeed, a schism in the Saṅgha has been declared by the Blessed One to be a grave matter.
Nếu tỳ khưu ấy nghĩ rằng: ‘Đức Thế Tôn đã dạy rằng sự chia rẽ Tăng chúng là một tội nặng.
Mā mayi sammukhībhūte saṅgho bhijjī’ti pakkamitabbaṃ, anāpatti vassacchedassā’’ti (mahāva. 202).
Let not the Saṅgha be split while I am present,' he should depart; there is no offense in breaking the vassa."
Mong rằng Tăng chúng sẽ không bị chia rẽ trước mặt ta’, thì nên ra đi, không phạm tội gián đoạn mùa mưa”.
Evaṃ chinnavasso no pavārayeti attho.
It means that one who has thus broken the vassa does not perform the Pavāraṇā.
Ý nghĩa là: người bị gián đoạn mùa mưa như vậy thì không được làm lễ pavāraṇā.
320. Rukkhassa susireti ettha (mahāva. 204; mahāva. aṭṭha. 203) pana suddhe rukkhasusire eva na vaṭṭati, mahantassa pana susirassa anto padaracchadanaṃ kuṭikaṃ katvā pavisanadvāraṃ yojetvā upagantuṃ vaṭṭati.
320. Rukkhassa susire (in the hollow of a tree): Here, it is not permissible in a mere hollow of a tree, but it is permissible to undertake the vassa by making a small hut with a plank roof inside a large hollow and attaching an entrance door.
320. Trong câu “Rukkhassa susire” (trong hốc cây), việc nhập hạ trong một hốc cây trống rỗng thì không thích hợp, nhưng bên trong một hốc cây lớn, nếu làm một cái am lợp bằng ván và lắp cửa ra vào thì được phép nhập hạ.
Rukkhassa viṭapeti etthāpi suddhaviṭapamatte na vaṭṭati, mahāviṭape pana aṭṭakaṃ bandhitvā vuttanayena kuṭikaṃ katvā upagantuṃ vaṭṭati.
Rukkhassa viṭape (on a tree branch): Here too, it is not permissible on a mere branch, but it is permissible to undertake the vassa by building a platform on a large branch and making a small hut in the manner described.
Trong câu “Rukkhassa viṭape” (trên chạc cây), việc nhập hạ trên một chạc cây trơ trụi cũng không thích hợp, nhưng trên một chạc cây lớn, nếu dựng một cái sàn và làm một cái am theo cách đã nói thì được phép nhập hạ.
Chavakuṭi nāma pāsāṇakuṭikanti vadanti.
Chavakuṭi is said to be a stone hut.
Chavakuṭi (am tử thi), họ nói rằng đó là am bằng đá.
Tīsu passesu pāsāṇe ussāpetvā upari pāsāṇena paṭicchannā.
It is covered with a stone on top, after raising stones on three sides.
Ba mặt được dựng bằng đá, và phía trên được lợp bằng đá.
322-4. Ārāmārāmavatthūnīti ettha (cūḷava. 321; cūḷava. aṭṭha. 321) ārāmo nāma pupphārāmo vā phalārāmo vā.
322-4. In ārāmārāmavatthūni (monastery grounds and their appurtenances), ārāma means either a flower garden or a fruit orchard.
322-4. Trong câu “Ārāmārāmavatthūnī” (khuôn viên và đất khuôn viên), ārāmo (khuôn viên) là vườn hoa hoặc vườn cây ăn trái.
Mañco pīṭhaṃ bhisi bibbohanādisayanāsanaṃ.
Couch, chair, cushion, pillow, and other sleeping and sitting requisites.
Giường, ghế, nệm, gối là các loại đồ nằm ngồi.
Lohakumbhīādayo kāḷalohatambalohādimayā.
Lohakumbhī (metal pot) and so on are made of black iron, copper, etc.
Lohakumbhī (nồi kim loại) v.v... là những vật làm bằng sắt đen, đồng đỏ v.v...
Bhāṇako udakacāṭi.
Bhāṇako (pitcher) is a water pot.
Bhāṇako là chum đựng nước.
Pañcete avibhājiyāti bhājetvā na gahetabbā, gahitāpi saṅghasantakā evāti attho.
Pañcete avibhājiyā means they are not to be divided and taken; even if taken, they still belong to the Saṅgha.
Pañcete avibhājiyā (năm thứ này không thể phân chia) có nghĩa là không được chia ra để lấy, dù đã lấy thì chúng vẫn thuộc về Tăng chúng.
Ettha pana ārāmo ārāmavatthūti paṭhamaṃ, vihāro vihāravatthūti dutiyaṃ, mañco pīṭhaṃ bhisi bibbohananti tatiyaṃ, lohakumbhī…pe… nikhādananti catutthaṃ, valli…pe… dārubhaṇḍaṃ mattikabhaṇḍanti pañcamanti evaṃ imāni rāsivasena pañca honti, sarupavasena anekāni honti.
Here, however, "monastery grounds and appurtenances" is the first, "vihāra and vihāra appurtenances" is the second, "couch, chair, cushion, pillow" is the third, "metal pot...etc...digging tool" is the fourth, and "creeper...etc...woodenware, earthenware" is the fifth; thus, these are five in terms of groups, but many in terms of their nature.
Ở đây, khu vườn và đất vườn là thứ nhất, ngôi tịnh xá và đất tịnh xá là thứ hai, giường, ghế, nệm, gối là thứ ba, nồi đồng... cho đến... cái mai là thứ tư, dây leo... cho đến... đồ gỗ, đồ đất sét là thứ năm. Như vậy, các vật này theo nhóm thì có năm, theo bản chất thì có nhiều.
Honti cettha –
And here it is said:
Ở đây có –
325. ‘‘Pañcimāni, bhikkhave, avissajjiyāni na vissajjetabbāni saṅghena vā gaṇena vā puggalena vā, vissajjitānipi avissajjitāni honti.
325. It is said "bhājitāpi abhājitā" (even if divided, they are undivided) because it is stated: "Bhikkhus, these five are not to be given away; they should not be given away by the Saṅgha, or by a group, or by an individual. Even if given away, they remain ungiven away. Whoever gives them away incurs an offense of grave demerit (thullaccaya)."
“Này các Tỳ-khưu, có năm vật không thể cho đi này, không được cho đi bởi Tăng chúng, bởi một nhóm, hay bởi một cá nhân, dù đã cho đi cũng là chưa cho đi.
Yo vissajjeyya, āpatti thullaccayassā’’ti (cūḷava. 321) vuttattā ‘‘bhājitāpi abhājitā’’ti vuttaṃ.
.
Vị nào cho đi, phạm tội thullaccaya (trọng tội),” do đã được nói như vậy, nên được nói là “dù đã phân chia cũng là chưa phân chia.”
Eteti vuttappakārā pañcapi ‘‘garubhaṇḍānī’’ti ca ‘‘avissajjiyānī’’ti ca ca-saddena ‘‘avebhaṅgiyānī’’ti ca vuccantīti attho.
Ete (these) means that these five types mentioned are referred to as "garubhaṇḍāni" (heavy articles) and "avissajjiyāni" (not to be given away), and also, by the word "ca," as "avebhaṅgiyāni" (not to be divided).
Ete có nghĩa là: cả năm loại đã được nói đến, do chữ ca, được gọi là “garubhaṇḍāni” (vật nặng), “avissajjiyāni” (vật không thể cho đi), và “avebhaṅgiyāni” (vật không thể phân chia).
326-8. Idāni purimesu tīsu rāsīsu sabbassa garubhaṇḍattā te anāmasitvā pacchimesu dvīsu rāsīsu ekaccassa agarubhaṇḍassāpi atthitāya taṃ dassetuṃ ārabhantopi tesu dvīsu bahuvisayaṃ paṭhamaṃ dassetuṃ ‘‘valliḍḍhabāhumattāpī’’tiādimāhāti ñātabbaṃ.
326-8. Now, it should be understood that since all items in the first three categories are heavy articles, without touching upon them, the text begins with "valliḍḍhabāhumattāpī" (even a creeper half an arm's length long) and so on, to show that among the last two categories, some items are not heavy articles, and to present the more extensive of these two first.
Bây giờ, trong ba nhóm đầu, vì tất cả đều là vật nặng nên không đề cập đến chúng. Trong hai nhóm sau, vì có cả một số vật không phải là vật nặng, nên để chỉ ra điều đó, ngài bắt đầu bằng cách trước hết chỉ ra những vật có nhiều loại trong hai nhóm đó, nên biết rằng ngài đã nói câu bắt đầu bằng “valliḍḍhabāhumattāpī.”
Tassāyaṃ saṅkhepo (cūḷava. aṭṭha. 321) – valli aḍḍhabāhumattāpi veḷu aṭṭhaṅgulāyatopi tiṇādi muṭṭhimattampīti ettha ādi-saddena muñjapabbajaṃ saṅgaṇhāti, paṇṇaṃ ekampi mattikā pākatā vā pañcavaṇṇā vā sudhākaṅguṭṭhaādikāti ādi-saddena sajjulasajātihiṅgulakādi vā tālapakkappamāṇāpi yehi kehici saṅghassa dinnā vā saṅghike tiṇakhettādimhi jātā vā rakkhitagopitabhūmibhāge uppannā tatthajātakā vā saṅghikā rakkhitā eva abhājiyāti attho.
Its summary is this: even a creeper half an arm's length long, a bamboo eight finger-breadths long. In tiṇādi muṭṭhimattampī (even a handful of grass, etc.), the word ādi (etc.) includes muñja grass and pabbaja grass. Even a single leaf, ordinary or five-colored earth. Sudhākaṅguṭṭhaādikā (limestone, kanguṭṭha, etc.): the word ādi (etc.) includes sajjula, sajāti, hiṅgulaka, and so on. Even the size of a palm fruit. Those given to the Saṅgha by anyone, or grown in the Saṅgha's grass fields, etc., or produced in a protected and guarded area, or grown there, are Saṅgha property and protected, and thus are not to be divided.
Tóm tắt của nó như sau – dây leo dù chỉ dài nửa cánh tay, tre dù chỉ dài tám ngón tay, tiṇādi muṭṭhimattampī (cỏ v.v... dù chỉ một nắm), ở đây, từ ādi (v.v...) bao gồm cả cỏ muñja và cỏ pabbaja. Một chiếc lá, đất sét thông thường hoặc năm màu, sudhākaṅguṭṭhaādikā (vôi, đất sét mịn v.v...), ở đây, từ ādi (v.v...) bao gồm cả sáp ong, nhựa cây, thần sa... dù chỉ bằng quả thốt nốt chín, do bất kỳ ai dâng cúng cho Tăng chúng, hoặc mọc trong ruộng cỏ... của Tăng chúng, hoặc mọc lên trong khu đất được bảo vệ gìn giữ, hoặc tự mọc ở đó, thuộc về Tăng chúng, được bảo vệ, thì không được phân chia. Đó là ý nghĩa.
Idāni ye cettha bhājitabbā, te dassetuṃ ‘‘niṭṭhite’’tiādimāha, saṅghassa vā cetiyassa vā kamme niṭṭhite bhājiyāti adhippāyo.
Now, to show those that are to be distributed here, he says "when finished" and so on. The meaning is that they are to be distributed when the work of the Saṅgha or the cetiya is finished.
Bây giờ, để chỉ ra những vật nào trong số này có thể được phân chia, ngài nói câu bắt đầu bằng “niṭṭhite.” Ý là, sau khi công việc của Tăng chúng hoặc của bảo tháp đã hoàn thành, thì có thể phân chia.
Ettha pana yaṃ kiñci valliveḷutiṇapaṇṇamattikādi saṅghassa dinnaṃ vā saṅghike tiṇakhettādimhi jātakaṃ vā rakkhitagopitaṃ garubhaṇḍaṃ, taṃ saṅghakamme ca cetiyakamme ca niṭṭhite avasesaṃ puggalikakammepi dātuṃ vaṭṭati, agarubhaṇḍattā bhājitumpi labbhati.
Here, however, any creepers, bamboo, grass, leaves, clay, etc., given to the Saṅgha, or grown in the Saṅgha's grass fields, etc., or guarded and protected heavy articles, when the work of the Saṅgha and the cetiya is finished, the remainder may be given for personal use, and because they are not heavy articles, they may also be distributed.
Ở đây, bất kỳ dây leo, tre, cỏ, lá, đất sét nào... được dâng cúng cho Tăng chúng, hoặc mọc trong ruộng cỏ... của Tăng chúng, được bảo vệ gìn giữ, là vật nặng. Sau khi công việc của Tăng chúng và công việc của bảo tháp đã hoàn thành, phần còn lại được phép cho cả công việc cá nhân, và vì không phải là vật nặng, nên cũng được phép phân chia.
Senāsanatthāya rakkhitagopitameva garubhaṇḍaṃ hoti, na itaraṃ.
Only that which is guarded and protected for the purpose of lodging is considered a heavy article; not other things.
Chỉ những vật được bảo vệ gìn giữ cho mục đích trú xá mới là vật nặng, không phải các vật khác.
Sīhaḷadīpe tumūlasomavihāre saṅghassa pākavattampi tālapaṇṇaṃ vikkiṇitvā karīyati.
In the Tumūlasoma Monastery in Sri Lanka, even palm leaves belonging to the Saṅgha are sold to perform cooking duties.
Tại tu viện Tūmūlasoma ở đảo Sīhaḷa, người ta thậm chí còn bán lá thốt nốt của Tăng chúng để nấu nướng.
Na hi tattha paṇṇena attho atthi, sabbepi iṭṭhakacchannā pāsādādayoti.
Because there is no need for leaves there, as all the palaces, etc., are covered with bricks.
Vì ở đó không có nhu cầu dùng lá, tất cả các lâu đài... đều được lợp bằng ngói.
Evaṃ aññatthāpi karīyati evāti vadanti.
They say that it is done in this way elsewhere too.
Người ta nói rằng ở những nơi khác cũng được làm như vậy.
329. Idāni lohabhaṇḍādīsu ekantabhājetabbabhaṇḍaṃ dassetuṃ ‘‘pattādī’’tiādimāha.
Now, to show the articles that must absolutely be distributed among metal articles, etc., he says "bowls, etc." and so on.
Bây giờ, để chỉ ra những vật trong số đồ kim loại... chắc chắn phải được phân chia, ngài nói câu bắt đầu bằng “pattādī.”
Ettha (cūḷava. aṭṭha. 221) pana ādi-saddena lohathālakatamba kuṇḍikā kaṭacchu saraka añjani añjanisalākākaṇṇamalaharaṇīsūcisaṇḍāsakattarayaṭṭhiādīni gahitāneva.
Here, by the word ādi (etc.), metal plates, copper pots, ladles, saucers, collyrium pots, collyrium sticks, ear-cleaners, needles, tweezers, scissors, staffs, etc., are indeed included.
Ở đây, từ ādi (v.v...) bao gồm các vật như đĩa kim loại, bình nước bằng đồng, muỗng, chén, hộp đựng thuốc mắt, que bôi thuốc mắt, dụng cụ lấy ráy tai, kim, kẹp, kéo, gậy...
Tathāti bhājiyamevāti attho.
Tathā (likewise) means they are to be distributed.
Tathā có nghĩa là phải được phân chia.
Vippakatañca avippakatañca.
Both unfinished and finished.
Cả vật đã làm xong và vật chưa làm xong.
Pādagaṇhakanti magadhanāḷiyā pañcanāḷiyā gaṇhanaṃ.
Pādagaṇhakaṃ means the measure of five nāḷis by the Magadhanāḷi.
Pādagaṇhaka là vật chứa được năm nāḷi theo đơn vị đo lường của xứ Magadha.
331-2. Anuññātavāsi yaṃ sakkā sipāṭikāya pakkhipitvā pariharitunti vuttā.
Anuññātavāsi means what can be carried by putting it in a bag.
Anuññātavāsi là những vật đã được nói rằng “có thể bỏ vào túi vải và mang đi.”
Tacchitāniṭṭhitanti vippakataṃ.
Tacchitāniṭṭhitaṃ means unfinished.
Tacchitāniṭṭhita là vật chưa làm xong.
Yadi tacchitaṃ, garubhaṇḍameva.
If it is carved, it is a heavy article.
Nếu đã được đẽo gọt, nó là vật nặng.
Dantaṃ pana atacchitañca aniṭṭhitañca bhājiyameva.
But dantaṃ (ivory), both uncarved and unfinished, is to be distributed.
Còn dantaṃ (ngà voi) chưa được đẽo gọt và chưa hoàn thành thì phải được phân chia.
Aniṭṭhitaṃ mañcapādādikaṃ garubhaṇḍaṃ.
An unfinished bed leg, etc., is a heavy article.
Chân giường... chưa hoàn thành là vật nặng.
Idāni mattikabhaṇḍaṃ dassetuṃ ‘‘bhikkhūpakaraṇe’’tiādimāha.
Now, to show clay articles, he says "bhikkhu requisites" and so on.
Bây giờ, để chỉ ra đồ đất sét, ngài nói câu bắt đầu bằng “bhikkhūpakaraṇe.”
Pattathālakakuṇḍikādibhikkhūpakaraṇe ca.
And bhikkhu requisites such as bowls, plates, pots, etc.
Và trong các vật dụng của Tỳ-khưu như bát, đĩa, bình nước...
Pādaghaṭakoti pādagaṇhanako ghaṭako ca mattikāmayo bhājiyo bhājetabboti attho.
Pādaghaṭako means a measuring pot, a clay pot, is to be distributed; that is the meaning.
Pādaghaṭako có nghĩa là cái chậu rửa chân và cái bình bằng đất sét có thể phân chia, phải được phân chia.
Saṅkhathālakampi bhājiyameva.
A conch shell plate is also to be distributed.
Đĩa bằng vỏ ốc xà cừ cũng có thể phân chia.
333-4. Migacammādikaṃ kappiyacammaṃ bhājiyaṃ, sīhacammādikaṃ akappiyacammaṃ garubhaṇḍaṃ.
Permissible hides like deer hide are to be distributed; impermissible hides like lion hide are heavy articles.
Da hươu... là da thích hợp, có thể phân chia. Da sư tử... là da không thích hợp, là vật nặng.
Taṃ pana bhūmattharaṇaṃ kātuṃ vaṭṭati.
However, they may be used to make floor coverings.
Tuy nhiên, nó được phép dùng làm thảm trải sàn.
Eḷacammaṃ pana paccattharaṇagatikattā garubhaṇḍaṃ hoti.
But eḷacammaṃ (goat hide) is a heavy article because it is used as a covering.
Còn eḷacammaṃ (da dê) vì có thể dùng làm tấm lót nên là vật nặng.
Idāni imāni pana pañca cīvarapiṇḍapātabhesajjānaṃ atthāya parivattetuṃ na vaṭṭati, garubhaṇḍena pana garubhaṇḍañca thāvarañca thāvarena thāvarameva parivattetvā paribhuñjitabbānīti dassetuṃ ‘‘garunā’’tiādimāha.
Now, to show that these things are not to be exchanged for the purpose of the five requisites (robes, almsfood, medicine), but heavy articles should be exchanged for heavy articles and permanent articles for permanent articles, and then used, he says "with a heavy article" and so on.
Bây giờ, để chỉ ra rằng năm loại vật này không được phép trao đổi để lấy y, vật thực, thuốc men, mà vật nặng phải được trao đổi với vật nặng và vật cố định, và vật cố định chỉ được trao đổi với vật cố định rồi mới được sử dụng, ngài nói câu bắt đầu bằng “garunā.”
Tattha (cūḷava. aṭṭha. 321) garunāti garubhaṇḍena garubhaṇḍañca thāvarañca parivatteyyāti sambandho.
There, garunā (with a heavy article) is connected as "one should exchange a heavy article for a heavy article and a permanent article."
Trong đó, garunā có liên quan đến câu “nên trao đổi vật nặng với vật nặng và vật cố định.”
Thāvarena ca thāvarameva parivatteyya, na garubhaṇḍanti adhippāyo.
Thāvarena ca (and with a permanent article) means one should exchange it only for a permanent article, not a heavy article; that is the meaning.
Thāvarena ca có ý nghĩa là chỉ nên trao đổi vật cố định với vật cố định, không phải với vật nặng.
Pañcasu koṭṭhāsesu pacchimattayaṃ garubhaṇḍaṃ, purimadvayaṃ thāvaranti veditabbaṃ.
It should be understood that among the five categories, the last three are heavy articles, and the first two are permanent articles.
Nên biết rằng trong năm phần, ba phần sau là vật nặng, hai phần đầu là vật cố định.
Tathā katvā ca bhuñjatūti evaṃ parivattetvā tato ābhataṃ kappiyabhaṇḍaṃ paribhuñjatūti attho.
Tathā katvā ca bhuñjatū (and having done so, he may consume) means having exchanged in this way, he may consume the permissible articles obtained from it.
Tathā katvā ca bhuñjatū có nghĩa là sau khi đã trao đổi như vậy, hãy sử dụng các vật dụng thích hợp có được từ đó.
Kathaṃ ñāyatīti ce?
How is this known?
Nếu hỏi: “Làm sao biết được?”
Vuttañhetaṃ parivāre-
For it is said in the Parivāra—
Điều này đã được nói trong Parivāra –
Ettha pana garubhaṇḍena garubhaṇḍañca thāvarañca thāvarena thāvarameva parivattanavidhiṃ sandhāya ‘‘vissajjantassa anāpattī’’ti vuttaṃ.
Here, "there is no offense for one who gives away" is said with reference to the method of exchanging a heavy article for a heavy article and a permanent article, and a permanent article for a permanent article.
Ở đây, câu “vissajjantassa anāpatti” (khi cho đi, không có tội) được nói đến để chỉ phương pháp trao đổi vật nặng với vật nặng và vật cố định, và vật cố định chỉ với vật cố định.
Puna tato nibbattañca catupaccayaṃ paribhuñjituṃ labbhatīti dīpetuṃ ‘‘paribhuñjantassa anāpattī’’ti vuttaṃ.
Furthermore, "there is no offense for one who consumes" is said to indicate that the four requisites produced from it may be consumed.
Hơn nữa, để chỉ ra rằng được phép sử dụng bốn món vật dụng phát sinh từ đó, câu “paribhuñjantassa anāpatti” (khi sử dụng, không có tội) đã được nói đến.
Ayaṃ imissā gāthāya adhippāyo.
This is the meaning of this verse.
Đây là ý nghĩa của bài kệ này.
Sesanti (cūḷava. aṭṭha. 321) ārāmādi abhājiyanti attho.
Sesaṃ (the remainder) means that the monastery, etc., is not to be distributed; that is the meaning.
Sesa có nghĩa là những thứ còn lại như khu vườn... không thể phân chia.
Avebhaṅgiyavinicchayo.
The decision on what is not to be distributed.
Quyết định về vật không thể phân chia.
335-6. Sadvārabandhane ṭhāne…pe… sayanto dukkaṭaṃ phuseti evarūpe ṭhāne divā sayantenāti sambandho.
Sadvārabandhane ṭhāne…pe… sayanto dukkaṭaṃ phuse (in a place with a door frame…etc…one who lies down incurs a dukkaṭa) is connected as "one who lies down during the day in such a place."
Sadvārabandhane ṭhāne…pe… sayanto dukkaṭaṃ phuse có liên quan đến câu “vị nào ngủ ban ngày ở một nơi như vậy.”
Sadvārabandhane (pārā. 77; pārā. aṭṭha. 1.77) pana ṭhāne yena kenaci parikkhitte abbhokāsepi rukkhamūlepi antamaso iminā lakkhaṇena yutte ākāsaṅgaṇepi sayantena dvāraṃ bandhitabbameva.
In a place where a door is to be locked, even in an open space enclosed by anything, even at the foot of a tree, or at least in a courtyard endowed with these characteristics, one who is sleeping must lock the door.
Sadvārabandhane ṭhāne (ở nơi có cửa đóng được), dù là ở ngoài trời được bao quanh bởi bất cứ thứ gì, dù là dưới gốc cây, hay thậm chí là trên sân thượng có đặc điểm này, vị nào ngủ cũng phải đóng cửa.
Viññumhi puriseti bhikkhumhi vā sāmaṇere vā antamaso upāsakaārāmikesupi aññatarasmiṃ satīti attho.
When there is a discerning person means when a bhikkhu or a sāmaṇera, or at least one of the lay followers or monastery attendants, is present.
Viññumhi purise có nghĩa là khi có một vị Tỳ-khưu, hoặc một vị Sa-di, hay thậm chí là một trong số các cận sự nam hoặc người chăm sóc vườn chùa.
‘‘Esa jaggissatī’’ti ābhogo cāpi kappatīti kevalaṃ bhikkhuniṃ vā mātugāmaṃ vā āpucchituṃ na vaṭṭati.
Thinking, ‘‘He will watch,’’ it is also permissible to make a mental note; it is not permissible to simply ask a bhikkhunī or a woman.
Ābhogo cāpi kappatī (sự chú ý cũng được phép) với ý nghĩ “người này sẽ thức,” nhưng tuyệt đối không được phép hỏi một Tỳ-khưu-ni hay một người nữ.
Savaseti attano vase, abahusādhāraṇaṭṭhāneti attho.
In one’s own control means in one’s own possession, in a place not commonly shared.
Savase có nghĩa là trong sự kiểm soát của mình, tức là ở nơi không có nhiều người qua lại.
Taṃ vinākāranti taṃ pubbe vuttappakāraṃ dvārathakanaābhogakaraṇasaṅkhātaṃ ākāraṃ vināti attho.
Without that manner means without that manner of locking the door and making a mental note, as previously stated.
Taṃ vinākāra có nghĩa là không có hành động đó, tức là hành động được gọi là đóng cửa và chú ý đã được nói ở trên.
Acittakāpattikiriyāyaṃ saṅkhepo.
This is a summary regarding the performance of an offense without intention.
Tóm tắt về việc phạm tội không có chủ ý.
338. Sitthatelodatelehīti ettha (cūḷava. 246; cūḷava. aṭṭha. 246) pana yo madhusitthakatelena vā udakamissakatelena vā aññena kenaci vikārena vā kese osaṇṭheti, dantamayādīsu yena kenaci phaṇena vā kocchena vā hatthena vā phaṇakiccaṃ karonto aṅgulīhi vā osaṇṭheti, tassa dukkaṭaṃ hotīti attho.
338. With wax, oil, or water-mixed oil here means that if one anoints one’s hair with honey-wax oil, or water-mixed oil, or any other kind of preparation, or if one combs it with any comb made of ivory, etc., or with a brush, or with one’s hand, or if one anoints it with one’s fingers while performing the act of combing, one incurs a dukkaṭa offense.
338. Bằng dầu sáp ong và dầu nước: Ở đây, vị nào chải tóc bằng dầu làm từ sáp ong, hoặc dầu pha với nước, hoặc bằng bất kỳ loại chế phẩm nào khác; hoặc trong khi thực hiện việc chải bằng bất kỳ loại lược nào làm bằng ngà v.v., hoặc bằng bàn chải, hoặc bằng tay, mà chải bằng các ngón tay, vị ấy phạm tội dukkaṭa, đó là ý nghĩa.
339. Nekapāvuraṇāti (cūḷava. 264) na ekapāvuraṇā.
339. Not with a single covering means not with a single covering.
339. Nekapāvuraṇā là không phải chung một tấm đắp.
Tuvaṭṭayunti nipajjeyyuṃ.
Should lie down.
Tuvaṭṭayuṃ là họ nên nằm.
Kiṃ vuttaṃ hoti?
What is meant?
Điều gì đã được nói?
Yadi ekapāvuraṇā vā ekattharaṇā vā ekamañce vā tuvaṭṭeyyuṃ, na vaṭṭati, dukkaṭaṃ hotīti vuttaṃ hoti.
It is meant that if they were to lie down with a single covering, or on a single mat, or on a single bed, it is not permissible; a dukkaṭa offense is incurred.
Nếu họ nằm chung một tấm đắp, hoặc chung một tấm trải, hoặc trên chung một giường, thì không được phép, phạm tội dukkaṭa, đó là điều đã được nói.
Ekamhi (cūḷava. aṭṭha. 264) vā bhājane na bhuñjeyyunti sambandho.
The connection is: or they should not eat from a single bowl.
Hoặc không nên ăn trong một vật chứa, đây là mối liên hệ.
341. Hīnehi (pāci. 31 ādayo) vā ukkaṭṭhehi vā jātiādīhi eva ukkaṭṭhaṃ vā hīnaṃ vā ‘‘caṇḍālosī’’tiādinā nayena ujuṃ vā ‘‘santi vā idhekacce caṇḍālā, venā, nesādā’’tiādinā nayena aññāpadesena vā upasampannaṃ vā anupasampannaṃ vā akkosādhippāyaṃ vinā kevalaṃ davādhippāyena vade, dubbhāsitanti attho.
341. Whether by low or high birth, etc., or by calling someone high or low directly by saying, ‘‘You are an outcast,’’ etc., or indirectly by saying, ‘‘There are some outcasts, fowlers, and trappers here,’’ etc., whether an ordained or unordained person, without the intention to insult, but merely out of contempt, one speaks ill, means a dukkaṭa offense.
341. Nếu vị ấy nói với người đã thọ cụ túc giới hoặc chưa thọ cụ túc giới, dù thấp kém hay cao quý về dòng dõi v.v., bằng cách nói thẳng như "ngươi là người hạ tiện", hoặc bằng cách nói ám chỉ như "có một số người hạ tiện, người săn bắn, người bẫy chim ở đây", không có ý mắng nhiếc mà chỉ có ý đùa giỡn, thì đó là dubbhāsita (lời nói xấu), đó là ý nghĩa.
342. Nakhe vā kese vā nāsalome (cūḷava. 275) vā dīghe na dhārayeti sambandho.
342. The connection is: one should not wear long nails, hair, or nasal hair.
342. Không nên để móng tay, tóc, hoặc lông mũi dài, đây là mối liên hệ.
‘‘Anujānāmi, bhikkhave, maṃsappamāṇena nakhe chinditu’’nti (cūḷava. 274) ca ‘‘anujānāmi, bhikkhave, dumāsikaṃ vā duvaṅgulaṃ vā’’ti (cūḷava. 246) ca vuttaṃ.
It has been stated, ‘‘Monks, I allow you to cut your nails to the measure of a piece of meat,’’ and ‘‘Monks, I allow you to keep hair for two months or two finger-breadths.’’
Và đã được nói rằng: "Này các Tỳ-kheo, Ta cho phép cắt móng tay bằng với da thịt" và "Này các Tỳ-kheo, Ta cho phép (để tóc dài) hai tháng hoặc hai ngón tay".
Na labbhaṃ vīsatimaṭṭhanti ettha ekanakhampi maṭṭhaṃ kātuṃ na vaṭṭati eva.
It is not permissible to polish twenty; here, it is not permissible to polish even a single nail.
Không được phép đánh bóng hai mươi móng: Ở đây, không được phép làm cho dù chỉ một móng tay được đánh bóng.
‘‘Na bhikkhave vīsatimaṭṭhaṃ kārāpetabbaṃ.
‘‘Monks, one should not have twenty nails polished.
"Này các Tỳ-kheo, không nên cho làm bóng hai mươi móng tay.
Yo kārāpeyya, āpatti dukkaṭassa (cūḷava. 274).
Whoever has it done incurs a dukkaṭa offense.
Vị nào cho làm, phạm tội dukkaṭa.
Anujānāmi, bhikkhave, malamattaṃ apakaḍḍhitu’’nti (cūḷava. 274) hi vuttaṃ.
Monks, I allow you to remove only dirt,’’ it has been stated.
Này các Tỳ-kheo, Ta cho phép loại bỏ chất bẩn", vì điều này đã được nói.
Tasmā nakhato malamattaṃ apakaḍḍhituṃ vaṭṭati.
Therefore, it is permissible to remove only dirt from the nails.
Do đó, được phép loại bỏ chất bẩn khỏi móng tay.
Sambādhe lomahāraṇanti ettha sambādho nāma ubho upakacchakā muttakaraṇañca.
Removing hair in constricted places; here, constricted places are both armpits and the private parts.
Nhổ lông ở chỗ kín: Ở đây, chỗ kín là hai nách và bộ phận sinh dục.
‘‘Anujānāmi, bhikkhave, ābādhapaccayā sambādhe lomaṃ saṃharāpetu’’nti (cūḷava. 275) hi vuttaṃ.
For it has been stated, ‘‘Monks, I allow you to have hair removed in constricted places due to illness.’’
Vì đã được nói rằng: "Này các Tỳ-kheo, Ta cho phép cho nhổ lông ở chỗ kín vì lý do bệnh tật".
343. Yathāvuḍḍhanti vuḍḍhapaṭipāṭiyā laddhabbaṃ.
343. According to seniority means what is to be received in order of seniority.
343. Yathāvuḍḍhaṃ là nên được nhận theo thứ tự hạ lạp.
Na bādheyyāti na vāreyya.
Should not obstruct means should not prevent.
Na bādheyyā là không nên ngăn cản.
Saṅghuddiṭṭhaṃvāti upāsakādīhi yathāvuḍḍhaṃ ‘‘ayyā paribhuñjantū’’ti nissajjitvāva dinnaṃ senāsanādi.
Or designated by the Saṅgha means lodging, etc., given by lay followers, etc., after dedicating it with the words, ‘‘Venerables, please partake according to seniority.’’
Saṅghuddiṭṭhaṃvā là chỗ ở v.v. đã được dâng cúng sau khi chỉ định "mong các ngài sử dụng" theo thứ tự hạ lạp bởi các cận sự nam v.v.
‘‘Na bhikkhave uddissakatampi yathāvuḍḍhaṃ paṭibāhitabbaṃ.
For it has been stated, ‘‘Monks, even what is designated should not be prevented according to seniority.
"Này các Tỳ-kheo, không được ngăn cản (vật dụng) được chỉ định theo thứ tự hạ lạp.
Yo paṭibāheyya, āpatti dukkaṭassā’’ti (cūḷava. 313) hi vuttaṃ.
Whoever prevents it incurs a dukkaṭa offense.’’
Vị nào ngăn cản, phạm tội dukkaṭa", vì điều này đã được nói.
Adhotapādehi (cūḷava. aṭṭha. 324) vā allapādehi vā nakkameti sambandho.
The connection is: one should not walk with unwashed feet or wet feet.
Không nên đi vào với chân chưa rửa hoặc chân ướt, đây là mối liên hệ.
Sudhotapādakaṃ vāpīti dhotapādeheva akkamitabbaṭṭhānaṃ.
Or a place for well-washed feet means a place that should only be stepped on with washed feet.
Sudhotapādakaṃ vāpī là nơi phải đi vào với chân đã được rửa sạch.
Tathevāti nakkameyya saupāhanoti attho.
Likewise means one should not walk with sandals on.
Tatheva là không nên đi vào khi mang giày dép, đó là ý nghĩa.
‘‘Na bhikkhave adhotehi pādehi, allehi pādehi, saupāhanena senāsanaṃ akkamitabbaṃ.
“Monks, one should not step on a dwelling with unwashed feet, wet feet, or with sandals.
"Này các Tỳ-kheo, không được đi vào chỗ ở với chân chưa rửa, chân ướt, hoặc mang giày dép.
Yo akkameyya, āpatti dukkaṭassā’’ti (cūḷava. 324), hi vuttaṃ.
Whoever steps on it incurs an offense of dukkaṭa,” it was said.
Vị nào đi vào, phạm tội dukkaṭa", vì điều này đã được nói.
‘‘Anujānāmi, bhikkhave, paccattharitvā nipajjitu’’nti (cūḷava. 324) vuttattā paribhaṇḍakataṃ bhūmiṃ vā bhūmattharaṇasenāsanaṃ vā saṅghikaṃ mañcapīṭhaṃ vā attano santakena paccattharaṇena paccattharitvāva nipajjitabbaṃ.
“Monks, I allow you to lie down after spreading a covering,” it was said. Therefore, one should lie down only after spreading one's own covering over a furnished floor, or a floor-mat dwelling, or a communal bed or chair.
Vì đã được nói: "Này các Tỳ-kheo, Ta cho phép trải (tấm lót) rồi nằm xuống", nên phải trải tấm lót của mình rồi mới nằm xuống trên nền nhà đã được trang trí, hoặc trên chỗ ở có trải thảm trên sàn, hoặc trên giường ghế của Tăng-già.
344. Saṅghāṭiyā na pallattheti adhiṭṭhitacīvarena vihāre vā antaraghare vā pallatthikā na kātabbāti attho.
344. With the saṅghāṭī one should not sit cross-legged means that one should not sit cross-legged in a monastery or within a house with an adopted robe.
344. Bằng Tăng-già-lê không ngồi chéo chân có nghĩa là không nên ngồi chéo chân trong tu viện hoặc trong nhà dân khi đang mặc y đã chú nguyện.
Parikammakataṃ (cūḷava. aṭṭha. 324) bhittiādiṃ na apassaye.
One should not lean against a wall, etc., that has been prepared.
Không nên dựa vào vách tường v.v. đã được trang trí.
‘‘Na bhikkhave parikammakatā bhitti apassetabbā.
“Monks, one should not lean against a prepared wall.
"Này các Tỳ-kheo, không được dựa vào vách tường đã được trang trí.
Yo apasseyya, āpatti dukkaṭassā’’ti (cūḷava. 324) hi vuttaṃ.
Whoever leans against it incurs an offense of dukkaṭa,” it was said.
Vị nào dựa vào, phạm tội dukkaṭa", vì điều này đã được nói.
Tasmā setabhitti vā cittakammakatā vā bhitti na apassayitabbā.
Therefore, a white wall or a painted wall should not be leaned against.
Do đó, không được dựa vào vách tường quét vôi trắng hoặc vách tường có tranh vẽ.
Na kevalaṃ bhittiyeva, parikammakatā dvārakavāṭavātapānatthambhādayopi na apassayitabbā.
Not only walls, but also prepared doors, door panels, windows, pillars, and so forth should not be leaned against.
Không chỉ vách tường, mà cả cửa ra vào, cửa sổ, cột trụ v.v. đã được trang trí cũng không được dựa vào.
Etthapi lomagaṇanāya eva āpattiyo veditabbā.
In this case too, offenses should be understood by the number of hairs.
Ở đây cũng vậy, các tội lỗi nên được hiểu là tính theo số lượng lông (chạm vào).
Sante udake no na ācameti (cūḷava. 373; cūḷava. aṭṭha. 373) no na ācametuṃ, udakasuddhiṃ akātuṃ na vaṭṭatīti attho.
When water is available, one should not fail to rinse one's mouth means that it is not permissible not to rinse one's mouth, not to perform water purification.
Khi có nước, không phải là không súc miệng có nghĩa là không được phép không súc miệng, không làm sạch bằng nước.
Santeti vacanena asante anāpattīti dīpeti.
The word when available indicates that there is no offense if it is not available.
Bằng từ sante (khi có), ngài chỉ ra rằng khi không có (nước) thì không phạm tội.
345. Akappiyasamādāneti bhikkhuṃ vā sāmaṇerādike sesasahadhammike vā akappiye niyojentassa dukkaṭameva.
345. In undertaking what is not allowable means that for one who instructs a bhikkhu, or a novice, or other fellow Dhamma-farers in what is not allowable, it is an offense of dukkaṭa.
345. Trong việc xúi giục điều không hợp lệ: Đối với người xúi giục một Tỳ-kheo hoặc các đồng phạm hạnh khác như Sa-di v.v. làm điều không hợp lệ, chỉ phạm tội dukkaṭa.
‘‘Na, bhikkhave, pabbajitena akappiye samādapetabbaṃ.
“Monks, one who has gone forth should not instruct in what is not allowable.
"Này các Tỳ-kheo, người xuất gia không nên xúi giục làm điều không hợp lệ.
Yo samādapeyya, āpatti dukkaṭassā’’ti (mahāva. 303) hi vuttaṃ.
Whoever instructs incurs an offense of dukkaṭa,” it was said.
Vị nào xúi giục, phạm tội dukkaṭa", vì điều này đã được nói.
Sabhāgāya (mahāva. aṭṭha. 169) āpattiyā desanāyāti attho.
It means the declaration of a similar offense.
Trong việc sám hối tội tương tự, đó là ý nghĩa.
Vatthusabhāgatā idha adhippetā, na āpattisabhāgatā.
Here, similarity of the matter is intended, not similarity of the offense.
Ở đây, sự tương tự về vật được ngụ ý, không phải sự tương tự về tội.
‘‘Na bhikkhave sabhāgā āpatti desetabbā.
“Monks, a similar offense should not be declared.
"Này các Tỳ-kheo, không nên sám hối tội tương tự.
Yo deseyya, āpatti dukkaṭassā’’ti (mahāva. 169) ca ‘‘na bhikkhave sabhāgā āpatti paṭiggahetabbā.
Whoever declares it incurs an offense of dukkaṭa,” and “Monks, a similar offense should not be accepted.
Vị nào sám hối, phạm tội dukkaṭa", và "Này các Tỳ-kheo, không nên nhận sự sám hối tội tương tự.
Yo paṭiggaṇheyya, āpatti dukkaṭassā’’ti (mahāva. 169) ca vuttaṃ.
Whoever accepts it incurs an offense of dukkaṭa,” it was said.
Vị nào nhận, phạm tội dukkaṭa", đã được nói.
Vatthusabhāgaṃ āpattiṃ āvi kātumpi na vaṭṭati, tena vuttaṃ ‘‘āvikamme ca dukkaṭa’’nti.
It is not permissible to reveal an offense similar in matter, therefore it was said “and dukkaṭa in revealing.”
Cũng không được phép tiết lộ tội tương tự về vật, do đó đã nói "và trong việc tiết lộ cũng là dukkaṭa".
‘‘Ahaṃ, āvuso, itthannāmaṃ āpattiṃ āpajjiṃ, taṃ ito vuṭṭhahitvā paṭikarissāmī’’ti aññassa vacanaṃ āvikammaṃnāma.
“Friends, I have incurred such and such an offense; after rising from this, I will make amends for it” – saying this to another is called revealing.
Việc nói với người khác rằng: "Thưa hiền hữu, tôi đã phạm một tội tên là như thế này, sau khi đứng dậy khỏi đây tôi sẽ giải quyết nó" được gọi là việc tiết lộ.
348. Parissāvanaṃ (cūḷava. 259; cūḷava. aṭṭha. 259) vinā aḍḍhayojanaṃ gacchantassa dukkaṭanti sambandho.
348. The connection is that one who travels half a yojana without a water strainer incurs a dukkaṭa.
348. Đối với người đi nửa do-tuần mà không có đồ lọc nước, phạm tội dukkaṭa, đây là mối liên hệ.
‘‘Addhānagamanasamayo nāma aḍḍhayojanaṃ gacchissāmīti bhuñjitabba’’nti (pāci. 218) vuttaṃ, tasmā aḍḍhayojanameva antimaṃ addhānanti veditabbaṃ.
“The time for a journey means one should eat intending to travel half a yojana,” it was said, therefore, half a yojana should be understood as the maximum distance for a journey.
Đã được nói: "Thời gian đi đường dài là phải ăn với ý định sẽ đi nửa do-tuần", do đó, nên hiểu rằng nửa do-tuần là giới hạn cuối cùng của đường dài.
Bhikkhuniyā ca mātugāmena ca saṃvidhānasikkhāpade ‘‘ekaddhānamaggaṃ paṭipajjeyya, antamaso gāmantarampī’’ti (pāci. 182, 413) evaṃ visesetvā vuttattā ‘‘kukkuṭasampāte gāme gāmantare gāmantare āpatti pācittiyassā’’ti (pāci. 183, 414) vuttaṃ, na addhānalakkhaṇena.
In the rule concerning agreement with a bhikkhunī or a woman, it was specifically stated: “should travel a single path, even to another village,” and thus it was said, “an offense of pācittiya for each village, for each interval between villages, within a cock's crow,” not by the definition of a journey.
Đối với Tỳ-kheo-ni và người nữ, trong học giới về việc hẹn ước, vì đã được nói một cách đặc biệt rằng: "nếu đi chung một con đường dài, dù chỉ là đến làng khác", nên đã nói rằng: "tại mỗi làng cách nhau một tầm gà gáy, phạm tội pācittiya", chứ không phải theo định nghĩa về đường dài.
Yadi gāmantaraparicchedena addhānaṃ vuccati, gaṇabhojanasikkhāpadepi ‘‘addhānagamanasamayo nāma gāmantarampi gacchissāmīti bhuñjitabba’’nti vadeyya, na ca vuttaṃ.
If a journey is defined by the interval between villages, then in the rule concerning group meals, it would also say, “the time for a journey means one should eat intending to travel even to another village,” but it was not said.
Nếu addhāna được gọi bằng sự phân định của một ngôi làng khác, thì trong học giới về gaṇabhojana cũng nên nói rằng: “gọi là thời điểm đi đường xa là khi sẽ đi đến một ngôi làng khác, nên thọ thực,” nhưng đã không được nói đến.
Tasmā ‘‘na bhikkhave aparissāvanakena addhāno paṭipajjitabbo.
Therefore, in the place where it was said, “Monks, one should not undertake a journey without a water strainer.
Do đó, “này các Tỳ-khưu, không được đi đường xa với vật không có đồ lọc nước.
Yo paṭipajjeyya, āpatti dukkaṭassa.
Whoever undertakes it incurs an offense of dukkaṭa.
Vị nào đi, phạm tội dukkaṭa.
Sace na hoti parissāvanaṃ vā dhammakaraṇo vā, saṅghāṭikaṇṇopi adhiṭṭhātabbo iminā parissāvetvā pivissāmī’’ti vuttaṭṭhānepi aḍḍhayojanavaseneva addhānaparicchedo veditabbo.
If there is no water strainer or Dhamma-implement, the corner of a saṅghāṭī should be adopted with the intention, 'I will strain with this and drink,'” the definition of a journey should be understood solely by the measure of half a yojana.
Nếu không có đồ lọc nước hoặc túi lọc nước, cũng nên chú nguyện góc của saṅghāṭi rằng: ‘tôi sẽ lọc bằng vật này rồi uống,’” ở nơi đã được nói đến này, sự phân định về đường xa nên được hiểu theo khoảng cách nửa do-tuần.
Abhayagirivāsīnaṃ pana ‘‘dvigāvutavasena addhānaparicchedo’’ti pāḷiyaṃ eva atthi.
However, for the Abhayagirivāsīs, it is stated in the Pāḷi itself that "the distance is measured by two gāvutas."
Còn đối với các vị ở Abhayagiri, trong Pāḷi đã có rằng: “sự phân định về đường xa là theo khoảng cách hai gāvuta.”
Yācamānassāti yācantassa.
Yācamānassa means to one who asks.
Của người đang xin (yācamānassa) nghĩa là của người đang xin.
‘‘Na ca bhikkhave addhānappaṭipannena bhikkhunā parissāvanaṃ yāciyamānena na dātabbaṃ.
"Monks, a bhikkhu who is on a journey, when asked for a water-strainer, should not refuse to give it.
“Và này các Tỳ-khưu, khi một Tỳ-khưu đang đi đường xa xin đồ lọc nước, không được không cho.
Yo na dadeyya, āpatti dukkaṭassā’’ti hi vuttaṃ.
If he does not give it, he incurs an offense of dukkaṭa," it has been said.
Vị nào không cho, phạm tội dukkaṭa,” vì đã được nói đến như vậy.
349. Aññatra ābādhappaccayā kaṇṇanāsādike sesaṅge dukkaṭanti sambandho.
349. The connection is that apart from reasons of illness, for other limbs like ears and nose, it is a dukkaṭa offense.
349. Ngoại trừ duyên do bệnh tật, ở các bộ phận còn lại như tai, mũi, v.v… phạm tội dukkaṭa, đây là mối liên hệ.
Ābādhe sati aṅguliādīni chindituṃ vaṭṭati.
If there is illness, it is permissible to cut off fingers and so on.
Khi có bệnh, được phép cắt ngón tay, v.v…
Aṅgajātaṃ vā bījāni vā chindituṃ na vaṭṭati eva.
However, it is never permissible to cut off the genitals or testicles.
Còn cắt bộ phận sinh dục hay tinh hoàn thì không được phép.
Attaghātane ca dukkaṭanti sambandho.
The connection is that in self-slaughter, it is a dukkaṭa offense.
Và trong việc tự sát, phạm tội dukkaṭa, đây là mối liên hệ.
‘‘Na ca bhikkhave attānaṃ ghātetabbaṃ.
"Monks, one should not take one's own life.
“Và này các Tỳ-khưu, không được tự sát.
Yo ghāteyya, āpatti dukkaṭassā’’ti hi vuttaṃ.
If one takes one's life, one incurs an offense of dukkaṭa," it has been said.
Vị nào tự sát, phạm tội dukkaṭa,” vì đã được nói đến như vậy.
350. ‘‘Na ca bhikkhave paṭibhānacittaṃ kārāpetabbaṃ itthirūpakaṃ purisarūpakaṃ.
350. "Monks, one should not have an imaginative painting made, depicting a female figure or a male figure.
350. “Và này các Tỳ-khưu, không được cho làm tranh vẽ theo trí tưởng tượng, hình người nữ, hình người nam.
Yo kārāpeyya, āpatti dukkaṭassa.
If one has it made, one incurs an offense of dukkaṭa.
Vị nào cho làm, phạm tội dukkaṭa.
Anujānāmi, bhikkhave, mālākammaṃ latākammaṃ makaradantakaṃ pañcapaṭika’’nti (cūḷava. 299) vuttattā ‘‘cittapotthakarūpāni, na kare na ca kāraye’’ti vuttaṃ.
Monks, I allow garland work, creeper work, makara-tooth designs, and five-layered designs" (Cūḷava. 299), thus it is said: "One should not make or have made painted figures and drawings."
Này các Tỳ-khưu, Ta cho phép mālākamma (họa tiết vòng hoa), latākamma (họa tiết dây leo), makaradantaka (họa tiết răng quái vật), pañcapaṭika (họa tiết năm dải),” do đã được nói đến như vậy, nên câu “không nên làm và không nên cho làm các hình vẽ trên tranh và sách” đã được nêu ra.
Bhuñjantanti (cūḷava. aṭṭha. 316) vippakatabhojanaṃ.
Bhuñjanta (Cūḷava. Aṭṭha. 316) means one who has not yet finished eating.
Người đang ăn (bhuñjanta) là bữa ăn còn dang dở.
‘‘Na bhikkhave vippakatabhojano bhikkhu vuṭṭhāpetabbo.
"Monks, a bhikkhu who has not yet finished eating should not be ordained.
“Này các Tỳ-khưu, không được làm cho Tỳ-khưu đang ăn dở dang phải đứng dậy.
Yo vuṭṭhāpeyya, āpatti dukkaṭassā’’ti (cūḷava. 316) hi vuttaṃ.
If one ordains him, one incurs an offense of dukkaṭa" (Cūḷava. 316), it has been said.
Vị nào làm cho đứng dậy, phạm tội dukkaṭa,” vì đã được nói đến như vậy.
351. Yānānīti vayhaṃ ratho sakaṭaṃ sandamānikādīni gilānassa abhiruhituṃ kappanti, siviko ca kappati.
351. Yānāni means vehicles such as a palanquin, chariot, cart, or sedan chair; it is permissible for a sick person to ride in them, and a litter is also permissible.
351. Các loại xe (yānāni) là xe bò, xe ngựa, xe song mã, v.v… thì vị bệnh được phép ngồi lên, và kiệu (sivikā) cũng được phép.
Evaṃ sabbattha.
This applies everywhere.
Cũng vậy trong mọi trường hợp.
‘‘Anujānāmi, bhikkhave, gilānassa yānaṃ, purisayuttaṃ hatthavaṭṭakaṃ, sivikaṃ pāṭaṅki’’nti (mahāva. 253) hi vuttaṃ.
"Monks, I allow a vehicle for a sick person: a man-drawn vehicle, a hand-drawn vehicle, a litter, a stretcher" (Mahāva. 253), it has been said.
“Này các Tỳ-khưu, Ta cho phép vị bệnh dùng xe, xe người kéo, kiệu (sivikā), võng (pāṭaṅki),” vì đã được nói đến như vậy.
352. Davanti keḷiṃ.
352. Davaṃ means sport or jest.
352. Trò đùa (dava) là trò chơi.
‘‘Na bhikkhave buddhaṃ vā dhammaṃ vā saṅghaṃ vā ārabbha davo kātabbo.
"Monks, one should not make sport concerning the Buddha, the Dhamma, or the Saṅgha.
“Này các Tỳ-khưu, không được đùa giỡn liên quan đến Phật, hoặc Pháp, hoặc Tăng.
Yo kareyya, āpatti dukkaṭassā’’ti (pāci. 627) hi vuttaṃ.
If one does so, one incurs an offense of dukkaṭa" (Pāci. 627), it has been said.
Vị nào làm, phạm tội dukkaṭa,” vì đã được nói đến như vậy.
Tasmā ‘‘kiṃ buddho silakabuddho, udāhu paṭibuddho’’ti vā ‘‘kiṃ dhammo godhammo ajadhammo’’ti vā ‘‘kiṃ saṅgho ajasaṅgho migasaṅgho’’ti vā evamādinā nayena yo davaṃ karoti, tassa dukkaṭanti veditabbaṃ.
Therefore, it should be understood that if one makes sport in such a way as "Is the Buddha a stone-Buddha or an awakened Buddha?" or "Is the Dhamma a cow-Dhamma or a goat-Dhamma?" or "Is the Saṅgha a goat-Saṅgha or a deer-Saṅgha?", one incurs a dukkaṭa offense.
Do đó, nên biết rằng, vị nào đùa giỡn theo cách như sau: “Phật là Phật bằng đá, hay là Phật đã giác ngộ?” hoặc “Pháp là pháp của bò, pháp của dê chăng?” hoặc “Tăng là Tăng đoàn dê, Tăng đoàn nai chăng?” và các cách tương tự, vị ấy phạm tội dukkaṭa.
‘‘Tumhākaṃ cīvaraṃ dassāma, pattaṃ dassāmā’’tiādinā nayena sāmaṇeraṃ vā upasampannaṃ vā aññassa antamaso dussīlassāpi parisabhūtaṃ attano upaṭṭhākakaraṇatthaṃ upalāḷane dukkaṭanti attho.
The meaning is that by saying "We will give you robes, we will give you a bowl," and so on, if one entices a sāmaṇera or an ordained bhikkhu, or even a wicked person who is part of another's retinue, to make them one's own attendant, it is a dukkaṭa offense.
Nghĩa là, phạm tội dukkaṭa trong việc dỗ dành một vị Sa-di hay một vị đã thọ cụ túc giới, dù là người trong chúng của người khác, thậm chí là người giới hạnh kém, để biến họ thành người hộ độ cho mình, bằng cách nói: “chúng tôi sẽ cho y,” “chúng tôi sẽ cho bát,” v.v…
‘‘Na bhikkhave aññassa parisā apalāḷetabbā.
"Monks, one should not entice another's retinue.
“Này các Tỳ-khưu, không được dụ dỗ đồ chúng của người khác.
Yo apalāḷeyya, āpatti dukkaṭassā’’ti hi vuttaṃ.
If one entices, one incurs an offense of dukkaṭa," it has been said.
Vị nào dụ dỗ, phạm tội dukkaṭa,” vì đã được nói đến như vậy.
353. Kāyaṃ (cūḷava. 411) vā ūruṃ vā nimittaṃ vā vivaritvā bhikkhunīnaṃ na dassayeti sambandho.
353. The connection is that one should not expose one's body (Cūḷava. 411), thigh, or genitals to bhikkhunīs.
353. Không nên để lộ thân, hoặc đùi, hoặc bộ phận sinh dục cho các Tỳ-khưu-ni thấy, đây là mối liên hệ.
Kaddamudakādinā tā bhikkhuniyo na siñceyyāti attho.
The meaning is that one should not sprinkle those bhikkhunīs with mud, water, and so on.
Nghĩa là, không nên tạt các Tỳ-khưu-ni ấy bằng nước bùn, v.v…
Na kevalaṃ kaddamudakādikeneva, vippasannaudakarajanakaddamādīsupi yena kenaci osiñcantassa dukkaṭameva.
Not only with mud and water, but also with clear water, dust, mud, and anything else, if one sprinkles them, it is a dukkaṭa offense.
Không chỉ với nước bùn, v.v…, mà ngay cả với nước trong, bùn nhuộm, v.v…, vị nào tạt bằng bất cứ thứ gì cũng đều phạm tội dukkaṭa.
354. Bālanti ettha bālo nāma yo ovādaṃ gahetvā pātimokkhuddesakassa ārocetvā pāṭipade paccāharitabbanti na jānāti.
354. In bāla, a bāla (foolish person) is one who does not know that one should accept the instruction, report it to the reciter of the Pātimokkha, and retract it on the first day of the half-month.
354. Kẻ ngu (bāla) ở đây, kẻ ngu là người không biết rằng sau khi nhận lời giáo giới, phải trình báo cho vị tụng Pātimokkha và phải báo lại vào ngày hôm sau.
Gilāno nāma yo ovādaṃ gahetvā uposathaggaṃ gantvā ārocetuñca paccāharituñca na sakkoti.
A gilāno (sick person) is one who, having accepted the instruction, is unable to go to the Uposatha hall to report it and retract it.
Người bệnh (gilāno) là người sau khi nhận lời giáo giới, không thể đi đến nhà uposatha để trình báo và báo lại.
Gamiyo nāma yo paṭidesaṃ gantukāmo.
A gamiyo (traveler) is one who intends to go to another region.
Người sắp đi (gamiyo) là người muốn đi đến một nơi khác.
‘‘Na bhikkhave ovādo na gahetabbo.
"Monks, instruction should not be refused.
“Này các Tỳ-khưu, không được không nhận lời giáo giới.
Yo na gaṇheyya, āpatti dukkaṭassā’’ti (cūḷava. 414) ca ‘‘anujānāmi, bhikkhave, ṭhapetvā bālaṃ, ṭhapetvā gilānaṃ, ṭhapetvā gamikaṃ, avasesehi ovādaṃ gahetu’’nti (cūḷava. 414) ca ‘‘na bhikkhave ovādo na paccāharitabbo.
If one refuses, one incurs an offense of dukkaṭa" (Cūḷava. 414), and "Monks, I allow that, excluding the foolish, the sick, and the traveler, others should accept instruction" (Cūḷava. 414), and "Monks, instruction should not be refused to be retracted.
Vị nào không nhận, phạm tội dukkaṭa,” và “Này các Tỳ-khưu, Ta cho phép nhận lời giáo giới từ những vị còn lại, ngoại trừ kẻ ngu, ngoại trừ người bệnh, ngoại trừ người sắp đi,” và “này các Tỳ-khưu, không được không báo lại lời giáo giới.
Yo na paccāhareyya, āpatti dukkaṭassā’’ti (pāci. 415) ca vuttattā bhikkhunīhi terasiyaṃ vā cātuddasiyaṃ vā āgantvā ‘‘ayaṃ uposatho cātuddaso’’ti vā ‘‘pannaraso’’ti vā ‘‘kadā ayya uposatho’’ti vā pucchite ‘‘cātuddaso’’ti vā ‘‘pannaraso’’ti vā ‘‘sve bhagini uposatho’’ti vā ācikkhitabbaṃ.
If one refuses to retract, one incurs an offense of dukkaṭa" (Pāci. 415), it has been said; therefore, when bhikkhunīs come on the thirteenth or fourteenth day and ask "Is this Uposatha the fourteenth?" or "the fifteenth?" or "When is the Uposatha, venerable sir?", it should be told to them as "It is the fourteenth," or "It is the fifteenth," or "Tomorrow, sister, is the Uposatha."
Vị nào không báo lại, phạm tội dukkaṭa,” do đã được nói đến như vậy, nên khi các Tỳ-khưu-ni đến vào ngày mười ba hoặc mười bốn và hỏi: “hôm nay là ngày uposatha mười bốn” hay “mười lăm?” hoặc “thưa ngài, khi nào là ngày uposatha?” thì phải trả lời: “là ngày mười bốn” hay “mười lăm” hoặc “thưa sư cô, ngày mai là ngày uposatha.”
Tāhi bhikkhunīhi uposathadivase āgantvā ‘‘bhikkhunisaṅgho ayya bhikkhusaṅghassa pāde vandati, ovādūpasaṅkamanañca yācati, labhatu kira ayya bhikkhunisaṅgho ovādūpasaṅkamana’’nti evaṃ yācitabbaṃ, taṃ vacanaṃ paṭiggahetvā uposathagge pātimokkhuddesakassa ‘‘bhikkhunisaṅgho, bhante, bhikkhusaṅghassa pāde vandati, ovādūpasaṅkamanañca yācati, labhatu kira, bhante, bhikkhunisaṅgho ovādūpasaṅkamana’’nti ācikkhitabbaṃ.
On the Uposatha day, those bhikkhunīs should come and request thus: "Venerable sirs, the community of bhikkhunīs pays homage at the feet of the community of bhikkhus and requests the approach for admonition. May the community of bhikkhus, venerable sirs, grant the approach for admonition." Having received that request, it should be announced to the reciter of the Pātimokkha at the Uposatha hall: "Bhante, the community of bhikkhunīs pays homage at the feet of the community of bhikkhus and requests the approach for admonition. May the community of bhikkhus, bhante, grant the approach for admonition."
Vào ngày uposatha, các Tỳ-khưu-ni ấy sau khi đến, phải xin như sau: “thưa ngài, Tăng đoàn Tỳ-khưu-ni đảnh lễ chư Tăng Tỳ-khưu, và xin được đến nghe giáo giới, mong rằng Tăng đoàn Tỳ-khưu-ni được phép đến nghe giáo giới.” Sau khi nhận lời đó, phải trình báo tại nhà uposatha cho vị tụng Pātimokkha rằng: “kính bạch ngài, Tăng đoàn Tỳ-khưu-ni đảnh lễ chư Tăng Tỳ-khưu, và xin được đến nghe giáo giới, mong rằng, kính bạch ngài, Tăng đoàn Tỳ-khưu-ni được phép đến nghe giáo giới.”
Pātimokkhuddesakenāpi sace tattha bhikkhunovādako atthi, ‘‘itthannāmo bhikkhu bhikkhunovādako sammato, taṃ bhikkhunisaṅgho upasaṅkamatū’’ti vattabbaṃ.
If there is a bhikkhunī admonisher (bhikkhunovādaka) there, the reciter of the Pātimokkha should say: "Such-and-such a bhikkhu has been appointed as the bhikkhunī admonisher. Let the community of bhikkhunīs approach him."
Vị tụng Pātimokkha, nếu có vị giáo giới Tỳ-khưu-ni ở đó, cũng phải nói rằng: “Tỳ-khưu tên là... đã được chỉ định làm vị giáo giới Tỳ-khưu-ni, Tăng đoàn Tỳ-khưu-ni hãy đến gặp vị ấy.”
Sace natthi, ‘‘ko āyasmā ussahati bhikkhuniyo ovaditu’’nti pucchitvā sace atthi aṭṭhahaṅgehi samannāgato bhikkhu, taṃ tattheva sammannitvā vuttanayeneva ovādappaṭiggāhakassa ārocetabbaṃ.
If there is none, having asked, "Which venerable one is able to admonish the bhikkhunīs?" and if there is a bhikkhu endowed with the eight qualities, he should be appointed right there, and in the manner stated, it should be announced to the recipient of the admonition.
Nếu không có, sau khi hỏi: “vị tôn giả nào có khả năng giáo giới các Tỳ-khưu-ni?” và nếu có Tỳ-khưu hội đủ tám yếu tố, thì phải chỉ định vị ấy ngay tại đó và trình báo cho người nhận lời giáo giới theo cách đã nói.
Yadi natthi koci bhikkhu bhikkhunovādako sammato, ‘‘pāsādikena bhikkhunisaṅgho sampādetū’’ti vattabbaṃ.
If no bhikkhu has been appointed as a bhikkhunī admonisher, it should be said: "Let the community of bhikkhunīs conduct themselves properly."
Nếu không có Tỳ-khưu nào được chỉ định làm vị giáo giới Tỳ-khưu-ni, thì phải nói rằng: “Tăng đoàn Tỳ-khưu-ni hãy thực hành với sự trang nghiêm.”
Tena bhikkhunā ‘‘sādhū’’ti sampaṭicchitvā pāṭipade bhikkhunīnaṃ ‘‘natthi koci bhikkhu bhikkhunovādako sammato, pāsādikena bhikkhunisaṅgho sampādetū’’ti vattabbaṃ.
That bhikkhu, having assented with "Sādhu," should say to the bhikkhunīs on the following day: "No bhikkhu has been appointed as a bhikkhunī admonisher. Let the community of bhikkhunīs conduct themselves properly."
Vị Tỳ-khưu ấy, sau khi chấp thuận “xin vâng,” vào ngày hôm sau phải nói với các Tỳ-khưu-ni rằng: “không có Tỳ-khưu nào được chỉ định làm vị giáo giới Tỳ-khưu-ni, Tăng đoàn Tỳ-khưu-ni hãy thực hành với sự trang nghiêm.”
Tāhipi ‘‘sādhu ayyā’’ti sampaṭicchitabbaṃ.
They too should assent with "Sādhu, venerable sir."
Các vị ấy cũng phải chấp thuận: “xin vâng, thưa ngài.”
Iminā nayena gaṇapuggalesupi vacanabhedo veditabbo.
In this way, the distinction in wording should be understood for individuals and groups.
Theo cách này, sự khác biệt trong lời nói đối với nhóm và cá nhân cũng nên được hiểu.
355. Lokāyataṃ (cūḷava. 286; cūḷava. aṭṭha. 286) nāma vitaṇḍasatthaṃ.
355. Lokāyata is a sophistical science.
355. Lokāyata là học thuyết ngụy biện.
‘‘Na bhikkhave āsittakūpadhāne bhuñjitabbaṃ.
Since it is stated, "Monks, one should not eat from a receptacle that has been poured into. If one eats, there is an offense of dukkata,"
“Này các Tỳ-khưu, không được ăn trên gối có bọc vải.
Yo bhuñjeyya, āpatti dukkaṭassā’’ti (cūḷava. 264) vuttattā ‘‘peḷāyapi na bhuñjeyyā’’ti vuttaṃ.
it is said, "one should not eat from a basket either."
Vị nào ăn, phạm tội dukkaṭa,” do đã được nói đến như vậy, nên câu “cũng không nên ăn trên hộp” đã được nêu ra.
356. Gihipārutaṃ na pārupeyya, gihinivāsanaṃ na nivāseyyāti attho.
356. The meaning is: one should not wear a layperson's outer garment, one should not wear a layperson's lower garment.
356. Không nên khoác y theo cách của người thế tục, không nên mặc y theo cách của người thế tục, đây là ý nghĩa.
‘‘Na bhikkhave gihinivatthaṃ nivāsetabbaṃ hatthisoṇḍakaṃ macchavāḷakaṃ catukaṇṇakaṃ tālavaṇṭakaṃ satavalikaṃ.
For it is stated: "Monks, one should not wear a layperson's garment: elephant-trunk-like, fish-tail-like, four-cornered, fan-like, or hundred-pleated.
“Này các Tỳ-khưu, không được mặc y của người thế tục theo kiểu vòi voi, kiểu đuôi cá, kiểu bốn góc, kiểu lá cọ, kiểu trăm nếp gấp.
Yo nivāseyya, āpatti dukkaṭassā’’ti (cūḷava. 280) hi vuttaṃ.
If one wears it, there is an offense of dukkata."
Vị nào mặc, phạm tội dukkaṭa,” vì đã được nói đến như vậy.
Parimaṇḍalato aññathā pārupanaṃ, sabbametaṃ gihipārutaṃ nāma.
Wearing a garment other than in the proper manner, all of this is called gihipārutaṃ (a layperson's outer garment).
Việc khoác y khác với cách khoác tròn đều, tất cả những cách này được gọi là cách khoác của người thế tục.
Taṃ pana na pārupetabbanti attho.
The meaning is that it should not be worn.
Nghĩa là, không được khoác y theo cách đó.
Saṃvelliyanti ettha kacchaṃ bandhitvā na nivāseyyāti attho.
In saṃvelliyaṃ, the meaning is: one should not wear it by tying it at the waist.
Saṃvelliyanti ở đây có nghĩa là không nên mặc y bằng cách quấn quanh nách.
Dāyanti (cūḷava. 283; cūḷava. aṭṭha. 283) araññaṃ.
Dāyaṃ means a forest.
Dāyanti là khu rừng.
Nālimpayeyyāti sambandho.
The connection is "should not smear."
Nên được liên kết với "không nên trét".
357. Vaḍḍhiñca na payojaye, noñātake nappavārite na yāceti attho.
357. The meaning is: one should not engage in usury, nor should one beg from non-relatives who have not been invited.
357. Không nên cho vay lấy lãi, có nghĩa là không nên xin đối với người không phải thân quyến, không được mời trước.
Aññassāti ettha (cūḷava. 420; cūḷava. aṭṭha. 420) ‘‘tumhe paribhuñjathā’’ti niyametvā dinnaṃ sahadhammikānampi dātuṃ na vaṭṭati.
In aññassā (for another), if something is given with the stipulation "you all consume this," it is not permissible to give it even to fellow Dhamma practitioners.
Aññassāti ở đây, vật đã được dâng cúng với sự chỉ định "các ngài hãy dùng", thì không được phép cho cả những vị đồng phạm hạnh.
Aggaṃ gahetvā vā katipāhaṃ bhutvā vā puna dadeyyāti attho.
The meaning is: one should not take the best part or consume it for a few days and then give it back.
Có nghĩa là sau khi đã lấy phần tốt nhất hoặc sau khi đã dùng vài ngày thì nên cho lại.
358. Uddissa yācaneti ettha (pāci. aṭṭha. 679) ‘‘amhākaṃ vihāre itthannāmena idañcidañca kata’’nti vā ‘‘karissantī’’ti vā evaṃ uddissa rakkhaṃ yācaneti attho.
358. In uddissa yācane (begging with reference to), the meaning is: begging for protection by saying, "So-and-so has done such-and-such in our monastery," or "they will do so," etc.
358. Uddissa yācaneti ở đây có nghĩa là, xin sự bảo vệ bằng cách nêu rõ rằng "tại trú xứ của chúng tôi, vật này vật này đã được làm với tên gọi như thế này" hoặc "sẽ được làm".
Ñatvāñatvā vāti evaṃ ‘‘amhehi yāciyamānā imesaṃ daṇḍessantī’’ti tesaṃ daṇḍinaṃ ñatvā vā añatvā vāti attho.
Ñatvāñatvā vā (knowing or not knowing) means: knowing that "if we beg, they will punish these people," or not knowing it, for those who inflict punishment.
Ñatvāñatvā vāti có nghĩa là, biết hoặc không biết rằng "khi chúng ta xin, họ sẽ phạt những người này".
Tehi pana daṇḍite so daṇḍo uddissa yācantānaṃ gīvāva bhaṇḍadeyyaṃ hoti evāti attho.
The meaning is that the punishment inflicted by them is indeed a debt for those who begged with reference to it.
Nhưng khi họ bị phạt, tiền phạt đó trở thành vật phải bồi thường như thể ở trên cổ của những người xin có nêu rõ, có nghĩa là như vậy.
‘‘Iminā ca iminā ca idañca idañca kataṃ, ettakaṃ daṇḍaṃ gaṇhathā’’ti sayaṃ daṇḍāpane pana assa daṇḍassa agghabhedena pārājikathullaccayadukkaṭā ñeyyāti attho.
In sayaṃ daṇḍāpane pana (causing punishment oneself), the pārājika, thullaccaya, and dukkata offenses should be understood according to the value of that punishment.
Nhưng trong việc tự mình ra lệnh phạt bằng cách nói "bởi người này và người này, việc này và việc này đã được làm, hãy lấy tiền phạt chừng này", thì nên biết là có tội pārājika, thullaccaya, hoặc dukkaṭa tùy theo sự phân chia giá trị của tiền phạt đó, có nghĩa là như vậy.
360. Vighāsaṃ (pāci. 825-826) vā uccāraṃ vā saṅkāraṃ vā muttaṃ vā pākārakuṭṭānaṃ bahi chaḍḍeyya, dukkaṭanti attho.
360. The meaning is: if one throws out food scraps, or excrement, or rubbish, or urine outside the walls or enclosures, there is a dukkata offense.
360. Nếu vứt bỏ thức ăn thừa, phân, rác, hoặc nước tiểu ra ngoài tường rào, thì phạm tội dukkaṭa, có nghĩa là như vậy.
Vaḷañje nāvalokiyāti imināva avaḷañjanakāle nāvaloketvā chaḍḍetuṃ vaṭṭatīti dīpeti.
By vaḷañje nāvalokiyā (not looking at the path), it is indicated that it is permissible to throw it out without looking when it is not a thoroughfare.
Vaḷañje nāvalokiyāti, bằng câu này, chỉ ra rằng vào lúc không có người qua lại, được phép vứt bỏ mà không cần nhìn.
Na kevalaṃ tattheva, atha kho harite vāpi vīhādināḷikerādiropime chaḍḍentassa dukkaṭamevāti attho.
It means that it is not only there, but also when one discards planted things like rice, coconuts, etc., in green areas, it is a dukkaṭa.
Không chỉ ở nơi đó, mà cả khi vứt bỏ trên cỏ xanh hoặc trên những cây trồng như lúa, dừa, v.v., cũng phạm tội dukkaṭa, có nghĩa là như vậy.
365. Saddhādeyyaṃ (mahāva. aṭṭha. 361) cīvaraṃ vā piṇḍapātaṃ vāti attho.
365. It means a robe or almsfood given out of faith.
365. Có nghĩa là y hoặc vật thực cúng dường bằng đức tin.
‘‘Na bhikkhave saddhādeyyaṃ vinipātetabbaṃ.
For it is said, "Monks, an offering of faith should not be wasted.
Vì đã được nói rằng: "Này các tỳ khưu, vật cúng dường bằng đức tin không được làm hư hao.
Yo vinipāteyya, āpatti dukkaṭassā’’ti (mahāva. 361) hi vuttaṃ.
If anyone wastes it, he incurs a dukkaṭa."
Ai làm hư hao, phạm tội dukkaṭa".
‘‘Anujānāmi, bhikkhave, mātāpitūnaṃ dātu’’nti (mahāva. 361) vuttattā ‘‘labbhaṃ pitūna’’nti vuttaṃ.
Since it is said, "Monks, I allow giving to parents," "it is permissible for parents" is stated.
Vì đã được nói rằng: "Này các tỳ khưu, Ta cho phép cho cha mẹ", nên mới nói "được phép cho cha mẹ".
366. Vassaṃvuttho aññatrāti sambandho, aññasmiṃ vihāreti attho.
366. The connection is "having completed the Rains-residence elsewhere," meaning in another monastery.
366. Nên được liên kết với "sau khi đã an cư mùa mưa ở nơi khác", có nghĩa là ở một trú xứ khác.
Aññatoti aññavihārato.
From elsewhere means from another monastery.
Aññatoti là từ một trú xứ khác.
‘‘Na bhikkhave aññatra vassaṃvutthena aññatra cīvarabhāgo sāditabbo.
For it is said, "Monks, one who has completed the Rains-residence elsewhere should not accept a share of robes elsewhere.
"Này các tỳ khưu, không được chấp nhận phần y ở nơi khác ngoài nơi đã an cư mùa mưa.
Yo sādiyeyya, āpatti dukkaṭassā’’ti (mahāva. 364) hi vuttaṃ.
If he accepts it, he incurs a dukkaṭa."
Ai chấp nhận, phạm tội dukkaṭa", vì đã được nói như vậy.
Tesanti tasmiṃ vihāre taṃ cīvaraṃ bhājetvā gaṇhituṃ yuttānaṃ bhikkhūnaṃ dhuranikkhepato hoti bhaṇḍagghena kāriyoti attho.
Of those means that by setting aside the burden of the bhikkhus who are entitled to divide and receive that robe in that monastery, it should be done at the cost of the goods.
Tesanti, do sự từ bỏ trách nhiệm của các vị tỳ khưu đáng được chia và nhận y đó tại trú xứ ấy, nên việc đó được thực hiện bằng giá trị của vật dụng, có nghĩa là như vậy.
367. Saha antarena uttaroti santaruttaro, gāmaṃ na paviseyyāti attho.
367. With an inner and outer robe means he should not enter a village.
367. Y bên trong cùng với y bên ngoài là santaruttaro, không nên đi vào làng, có nghĩa là như vậy.
‘‘Na bhikkhave santaruttarena gāmo pavisitabbo.
For it is said, "Monks, a village should not be entered with an inner and outer robe.
"Này các tỳ khưu, không được đi vào làng với y trong và y ngoài.
Yo paviseyya, āpatti dukkaṭassā’’ti (mahāva. 362) hi vuttaṃ.
If anyone enters, he incurs a dukkaṭa."
Ai đi vào, phạm tội dukkaṭa", vì đã được nói như vậy.
Kallo vāti agilāno.
Or healthy means not ill.
Kallo vāti là người không bệnh.
Saupāhano gāmaṃ na paviseyyāti sambandho.
The connection is, he should not enter a village with sandals.
Nên được liên kết với "không nên đi vào làng khi mang giày dép".
‘‘Na bhikkhave cāmaribījanī dhāretabbā.
For it is said, "Monks, a yak-tail whisk should not be carried.
"Này các tỳ khưu, không được mang phất trần bằng đuôi bò Tây Tạng.
Yo dhāreyya, āpatti dukkaṭassā’’ti (cūḷava. 269), ‘‘anujānāmi, bhikkhave, tisso bījaniyo vākamayaṃ usīramayaṃ morapiñchamaya’’nti (cūḷava. 269) ca vuttattā ‘‘na dhāreyya cāmarīmakasabījani’’nti vuttaṃ.
If anyone carries it, he incurs a dukkaṭa," and "Monks, I allow three kinds of fans: made of bark, made of usīra grass, made of peacock feathers," therefore "he should not carry a yak-tail whisk or a mosquito fan" is stated.
Ai mang, phạm tội dukkaṭa", và "Này các tỳ khưu, Ta cho phép ba loại quạt: quạt làm bằng lá, quạt làm bằng cỏ vetiver, quạt làm bằng lông công", vì đã được nói như vậy, nên mới nói "không nên mang phất trần bằng đuôi bò Tây Tạng để đuổi ruồi muỗi".
Makasabījanī pana dantavisāṇadārudaṇḍakāpi vaṭṭati.
However, a mosquito fan with a handle made of ivory, horn, or wood is permissible.
Tuy nhiên, quạt đuổi ruồi muỗi có cán bằng ngà, sừng hoặc gỗ thì được phép.
368. Ārāmato bahīti sambandho.
368. The connection is "outside the monastery."
368. Nên được liên kết với "bên ngoài tu viện".
‘‘Na bhikkhave chattaṃ dhāretabbaṃ.
For it is said, "Monks, an umbrella should not be carried.
"Này các tỳ khưu, không được che dù.
Yo dhāreyya, āpatti dukkaṭassā’’ti, ‘‘anujānāmi, bhikkhave, gilānassa chatta’’nti ca vuttattā agilāno ārāmato bahi na labhati, cīvaraguttiyādiatthāya agilānopi labhatīti attho.
If anyone carries it, he incurs a dukkaṭa," and "Monks, I allow an umbrella for the sick." This means that one who is not ill is not permitted to use it outside the monastery, but one who is not ill is permitted for purposes such as protecting robes.
Ai che, phạm tội dukkaṭa", và "Này các tỳ khưu, Ta cho phép người bệnh che dù", vì đã được nói như vậy, nên người không bệnh không được phép che dù bên ngoài tu viện, nhưng người không bệnh cũng được phép vì mục đích bảo vệ y, v.v., có nghĩa là như vậy.
369. Gāheyya nubhatokājanti na gāheyya ubhatokājaṃ.
369. He should not take a load on both shoulders means he should not take a load on both shoulders.
369. Gāheyya nubhatokājanti là không nên mang gánh có hai đầu.
Ekantarikakājakanti ekatokājañca antarakājañca.
A load on one shoulder and a load in between means a load on one side and a load in between.
Ekantarikakājakanti là gánh một đầu và gánh ở giữa.
Sīsabhāro ca khandhabhāro ca kaṭibhāro ca sīsakkhandhakaṭibhārā.
A head-load, a shoulder-load, and a waist-load are head-shoulder-waist-loads.
Gánh trên đầu, gánh trên vai và gánh bên hông là sīsakkhandhakaṭibhārā.
‘‘Na bhikkhave ubhatokājaṃ haritabbaṃ.
For it is said, "Monks, a load on both shoulders should not be carried.
"Này các tỳ khưu, không được mang gánh có hai đầu.
Yo hareyya, āpatti dukkaṭassā’’ti (cūḷava. 281), ‘‘anujānāmi, bhikkhave, ekatokājaṃ antarakājaṃ sīsabhāraṃ khandhabhāraṃ kaṭibhāraṃ olambaka’’nti (cūḷava. 281) ca vuttattā ubhatokājameva na vaṭṭati, sesāni vaṭṭantīti veditabbā.
If anyone carries it, he incurs a dukkaṭa," and "Monks, I allow a load on one shoulder, a load in between, a head-load, a shoulder-load, a waist-load, a hanging load." Therefore, it should be understood that only a load on both shoulders is not permissible, while the others are permissible.
Ai mang, phạm tội dukkaṭa", và "Này các tỳ khưu, Ta cho phép gánh một đầu, gánh ở giữa, gánh trên đầu, gánh trên vai, gánh bên hông, và mang treo", vì đã được nói như vậy, nên cần biết rằng chỉ có gánh hai đầu là không được phép, còn các loại khác thì được phép.
370. Anokāsakatanti (mahāva. 153) yo paṭhamameva ‘‘karohi me āvuso okāsaṃ, ahaṃ taṃ vattukāmo’’ti evaṃ akatokāsaṃ āpattiyā codeyya, tassa dukkaṭaṃ hotīti attho.
370. Without having given permission means that if one, without first saying, "Friend, give me permission, I want to speak to you," thus, without having given permission, accuses another of an offence, he incurs a dukkaṭa.
370. Anokāsakatanti, người nào tố cáo tội mà trước đó không xin phép bằng cách nói "Thưa hiền giả, hãy cho tôi cơ hội, tôi muốn nói với ngài", thì người đó phạm tội dukkaṭa, có nghĩa là như vậy.
Tathāti dukkaṭamevāti attho.
Likewise means it is a dukkaṭa.
Tathāti, có nghĩa là cũng phạm tội dukkaṭa.
372. Mūgabbatādiṃ (mahāva. 209; mahāva. aṭṭha. 209) titthiyabbataṃ yadi gaṇheyya, dukkaṭanti attho.
372. It means that if one observes the ascetic practices of other sects, such as the vow of silence, it is a dukkaṭa.
372. Nếu thực hành khổ hạnh của ngoại đạo như giả câm, v.v., thì phạm tội dukkaṭa, có nghĩa là như vậy.
Ādi-saddena govatakukkuravatādayo saṅgahitā.
By the word etcetera, vows like the cow-vow and dog-vow are included.
Từ ādi bao gồm các hạnh như hạnh bò, hạnh chó, v.v.
Tathāti (mahāva. 303; mahāva. aṭṭha. 303) nhāpitapubbako khurabhaṇḍaṃ yadi parihareyya, dukkaṭamevāti attho.
Tathā means that if one who was formerly a barber carries a razor kit, it is a dukkata offence.
Tathāti, nếu người trước kia là thợ cạo mà mang theo đồ nghề cạo tóc, thì cũng phạm tội dukkaṭa, có nghĩa là như vậy.
373. Yaṃ kiñcīti (kaṅkhā. aṭṭha. kuṭikārasikkhāpadavaṇṇanā) nhāpitatuṇṇakārakammādi yaṃ kiñci hatthakammanti attho.
373. Yaṃ kiñci means any handiwork such as a barber’s work or a tailor’s work.
373. Yaṃ kiñcīti, có nghĩa là bất kỳ công việc tay chân nào như việc của thợ cạo, thợ may, v.v.
Tadanusāratoti hatthakammayācanānusāratoti attho.
Tadanusārato means in accordance with the request for handiwork.
Tadanusāratoti, có nghĩa là tùy theo việc xin công việc tay chân.
Sace evaṃ yācato hatthakammamūlameva deti, taṃ aññassa dāpetvā kāretuṃ vaṭṭatīti attho.
If, when requested in this way, one gives only the price of the handiwork, it is permissible to have it done by having another give it.
Nếu khi xin như vậy mà người ta chỉ cho tiền công cho công việc tay chân, thì được phép nhờ người khác làm, có nghĩa là như vậy.
Nikkammaṃ pana hatthakammavasena ayācitvāpi ‘‘ehi imaṃ karohī’’ti kāretuṃ kappatīti attho.
However, it is permissible to have handiwork done without requesting it, saying, “Come, do this,” in the manner of a service.
Nhưng đối với người không có việc làm, dù không xin theo cách công việc tay chân, cũng được phép nhờ làm bằng cách nói "hãy đến làm việc này", có nghĩa là như vậy.
Yaṃ kiñciparasantakanti yaṃ kiñci dārutiṇādikaṃ aparasantakaṃ apariggahitaṃ āharāpetuṃ kappatīti adhippāyo.
Yaṃ kiñciparasantakaṃ means it is permissible to have brought whatever wood, grass, etc., that belongs to no one else, that is unclaimed.
Yaṃ kiñciparasantakanti, ý muốn nói là được phép sai mang đến bất kỳ thứ gì không thuộc sở hữu của người khác, không có chủ, như gỗ, cỏ, v.v.
374. Gihīnanti gihīnaṃ santakaṃ.
374. Gihīnaṃ means belonging to laypeople.
374. Gihīnanti là tài sản của gia chủ.
Gopaketi rakkhake.
Gopake means guardians.
Gopaketi là người trông coi.
Yattakaṃ deti, tattakaṃ gahetuṃ kappatīti attho.
It is permissible to take as much as they give.
Họ cho bao nhiêu thì được phép nhận bấy nhiêu, có nghĩa là như vậy.
Yathāparicchedanti ‘‘divase divase ettakaṃ ucchunāḷikeraṃ ambapakkaṃ tumhe khādathā’’ti paricchinditvā dinnameva tesu dentesu labbhatīti attho.
Yathāparicchedaṃ means that if they give a determined amount, such as, “You may eat this much sugarcane, coconut, or mango fruit each day,” it is permissible to receive it.
Yathāparicchedanti có nghĩa là: "Mỗi ngày các ông hãy ăn chừng này mía, dừa, xoài chín," chỉ được nhận vật đã được cho sau khi đã phân định như vậy khi họ dâng cúng.
375. Dvihāpajjeyyāti dvīhi āpajjeyya.
375. Dvihāpajjeyyā means one incurs by two.
375. Dvihāpajjeyyāti có nghĩa là phạm tội theo hai cách.
Katamehi dvīhīti ce, te dassetuṃ ‘‘kāyavācāhī’’ti vuttaṃ, ‘‘dvīhākārehi āpattiṃ āpajjati, kāyena āpajjati, vācāya āpajjatī’’ti (pari. 322) hi vuttaṃ.
If it is asked, “By which two?” to show them, “kāyavācāhi” is stated, for it is said, “One incurs an offence by two modes: one incurs by body, one incurs by speech.”
Nếu hỏi "bằng hai cách nào?", để chỉ ra chúng, đã được nói là "bằng thân và khẩu", vì đã được nói rằng: "Phạm tội theo hai cách: phạm tội bằng thân, phạm tội bằng khẩu."
Kāyavācāhi āpattiṃ āpajjanto ca chahi ākārehi āpattiṃ āpajjati, tāni dassetuṃ ‘‘alajjiñāṇakukkuccapakatattā’’tiādimāha.
One who incurs an offence by body and speech incurs an offence by six modes; to show these, it begins with “alajjiñāṇakukkuccapakatattā”.
Và người phạm tội bằng thân và khẩu thì phạm tội theo sáu cách, để chỉ ra chúng, ngài đã nói "alajjiñāṇakukkuccapakatattā" v.v...
Ettha (pari. 295) pana akappiyabhāvaṃ jānanto eva vītikkamaṃ karonto alajjitāya āpajjati nāma.
Here, one who knows the impermissibility and yet transgresses incurs an offence due to shamelessness.
Ở đây, người biết rõ là không hợp lệ mà vẫn vi phạm thì được gọi là phạm tội do không hổ thẹn.
Kappiyākappiyaṃ ajānitvā āpajjanto aññāṇatāya.
One who incurs an offence without knowing what is permissible or impermissible incurs due to ignorance.
Người phạm tội do không biết điều hợp lệ và không hợp lệ là do không có trí tuệ.
Kappiyaṃ nu kho, no nu kho’’ti saṃsaye uppanne tamabhivitaritvā vītikkamaṃ karonto kukkuccapakatattā āpajjati.
When doubt arises, “Is it permissible or not permissible?”, one who transgresses by overstepping that doubt incurs due to being prone to remorse.
Khi nghi ngờ khởi lên "Có hợp lệ chăng, hay không hợp lệ chăng?", người vượt qua sự nghi ngờ ấy mà vi phạm thì phạm tội do bị hối hận chi phối.
Sahaseyyādiṃ āpajjanto satiplavā, satisammosāti attho.
One who incurs an offence such as sleeping together incurs due to forgetfulness, meaning due to confusion of mindfulness.
Người phạm tội nằm chung v.v... là do thất niệm, nghĩa là do quên niệm.
Acchamaṃsaṃ ‘‘sūkaramaṃsa’’nti vā sūkaramaṃsaṃ ‘‘acchamaṃsa’’nti vā khādanto akappiye kappiyasaññitāya ca kappiye akappiyasaññitāya ca āpajjatīti veditabbo.
One who eats bear meat thinking it is pork, or pork thinking it is bear meat, should be understood to incur an offence due to perceiving the impermissible as permissible and the permissible as impermissible.
Người ăn thịt gấu với tưởng là "thịt heo" hoặc ăn thịt heo với tưởng là "thịt gấu" thì được hiểu là phạm tội do tưởng điều không hợp lệ là hợp lệ và do tưởng điều hợp lệ là không hợp lệ.
376. Alajjitāya vā aññāṇatāya vā āpattiṃ kāyavācāhi chādayeti attho.
376. It means that one conceals an offence by body and speech due to shamelessness or ignorance.
376. Nghĩa là che giấu tội đã phạm do không hổ thẹn hoặc do không có trí tuệ bằng thân và khẩu.
Eke vā ekasmiṃ vā.
Eke vā means or in one.
Eke vā là hoặc ở một người.
Liṅgeti liṅgaparivattanato.
Liṅge means by changing gender.
Liṅgeti là do sự chuyển đổi giới tính.
Evaṃ catudhā āpattivuṭṭhānaṃ hotīti attho.
Thus, there are four ways of emerging from an offence.
Nghĩa là sự ra khỏi tội có bốn cách như vậy.
Tiṇavatthārakasamathaabbhānādīnaṃ vasena saṅghe āpatti vuṭṭhātīti veditabbaṃ nissajjanādīsu gaṇe.
It should be understood that an offence is emerged from in the Saṅgha by means of the pacification of disputes such as covering with grass, and by means of abbhāna, etc., and in a group for acts like nissajjana.
Cần được biết rằng tội được ra khỏi trong Tăng chúng bằng cách thực hành samatha tiṇavatthāraka (dàn xếp bằng cách phủ cỏ) và abbhāna (phục vị) v.v...; trong một nhóm tỳ-khưu bằng cách từ bỏ v.v...
Ekassa santike vuṭṭhānaṃ pākaṭameva.
Emerging from an offence in the presence of one person is evident.
Sự ra khỏi tội trước một người thì đã rõ ràng.
‘‘Yā āpattiyo bhikkhūnaṃ bhikkhunīhi asādhāraṇā, tāhi āpattīhi anāpattī’’ti (pārā. 69) vacanato liṅgaparivattane āpattivuṭṭhānaṃ ñātabbaṃ.
The emergence from an offence by changing gender should be known from the statement, “Those offences that are not common to bhikkhus and bhikkhunīs, by those offences there is no offence.”
Cần biết sự ra khỏi tội khi chuyển đổi giới tính theo câu: "Đối với những tội mà các tỳ-khưu phạm không chung với các tỳ-khưu-ni, thì không phạm những tội ấy."
377. Paccayadvayeti cīvare ca piṇḍapāte ca.
377. Paccayadvaye means in the two requisites: robes and almsfood.
377. Paccayadvayeti là đối với hai vật dụng: y và vật thực khất thực.
Na kevalañca ime eva, nimittakammampi na labbhateva, gāthābandhasukhatthaṃ pana na vuttaṃ.
Not only these, but also nimittakamma is not permissible; however, it is not mentioned for the sake of ease in versification.
Không chỉ hai thứ này, mà cả nimittakamma (hành động ra dấu) cũng không được phép, nhưng không được nói đến để cho câu kệ được suôn sẻ.
Tattha nimittakammaṃ nāma yaṃ kiñci paresaṃ paccayadānasaṃyojanakaṃ kāyavacīkammaṃ.
Here, nimittakamma means any bodily or verbal action that hints at giving requisites to others.
Trong đó, nimittakamma là bất kỳ hành động nào bằng thân hoặc khẩu có liên quan đến việc dâng cúng vật dụng của người khác.
Khādanīyaṃ gahetvā gacchante disvā ‘‘kiṃ khādanīyaṃ labhitthā’’tiādinā nayena tassa pavatti veditabbā.
Its occurrence should be understood by seeing one carrying food and asking, “What food did you get?” and so on.
Sự diễn tiến của nó cần được biết theo cách như: khi thấy người ta mang vật thực đi, liền hỏi: "Quý vị đã nhận được vật thực gì vậy?" v.v...
Parikathā nāma yathā yathā taṃ labhati, tathā tathā parivattetvā kathanaṃ.
Parikathā means speaking in various ways about how one obtains it.
Parikathā là nói vòng vo bằng nhiều cách khác nhau để có thể nhận được vật đó.
‘‘Etarahi bhikkhū piṇḍapātena kilamantī’’tiādinā nayena tassa pavatti veditabbā.
Its occurrence should be understood by saying, “At present, bhikkhus are suffering from lack of almsfood,” and so on.
Sự diễn tiến của nó cần được biết theo cách như: "Hiện nay các tỳ-khưu đang gặp khó khăn về vật thực khất thực" v.v...
Obhāso nāma paccayappaṭisaṃyuttakathā.
Obhāso means a talk connected with requisites.
Obhāso là lời nói liên quan đến vật dụng.
Viññatti pana pākaṭā eva.
Viññatti is clearly evident.
Còn viññatti (sự xin xỏ) thì đã rõ ràng.
Tatiyeti senāsane.
Tatiye means in lodging.
Tatiyeti là đối với sàng tọa.
Senāsane pana nimittobhāsaparikathā vaṭṭanti, viññatti eva ekā na vaṭṭati.
In lodging, however, nimitta, obhāsa, and parikathā are permissible; only viññatti is not permissible.
Đối với sàng tọa, nimitta (ra dấu), obhāsa (ám chỉ), và parikathā (nói vòng vo) thì được phép; chỉ có một mình viññatti (sự xin xỏ) là không được phép.
Tattha nimittakammaṃ nāma upāsake disvā senāsanatthaṃ bhūmiparikammakaraṇādi.
Here, nimittakamma means seeing laypeople and preparing the ground for lodging, etc.
Trong đó, nimittakamma là khi thấy các cận sự nam, liền làm các việc chuẩn bị mặt bằng v.v... cho sàng tọa.
Obhāso nāma ‘‘upāsakā, tumhe kuhiṃ vasathā’’ti ‘‘pāsāde, bhante’’ti vutte ‘‘kiṃ bhikkhūnaṃ pāsādo na vaṭṭatī’’tiādikaṃ vacanaṃ.
Obhāso means saying, “Laypeople, where do you live?” and when they reply, “In a palace, Venerable Sir,” asking, “Is a palace not suitable for bhikkhus?” and similar statements.
Obhāso là lời nói như: "Này các cận sự nam, quý vị ở đâu?", khi được trả lời: "Bạch ngài, ở trong lâu đài", liền nói: "Chẳng lẽ lâu đài không hợp lệ cho các tỳ-khưu sao?" v.v...
Parikathā nāma ‘‘bhikkhūnaṃ senāsanaṃ sambādha’’nti vacanaṃ.
Parikathā means the statement "the bhikkhus' lodging is restricted."
Parikathā là lời nói: "Sàng tọa của các tỳ-khưu chật chội."
Seseti gilānapaccaye.
Sese refers to requisites for the sick.
Seseti là đối với dược phẩm trị bệnh.
378. Na ruhatīti na hoti.
378. Na ruhatī means "does not accrue."
378. Na ruhatīti là không thành.
Accaye dānanti accayadānaṃ.
Accaye dāna means a gift given at the time of death.
Accaye dānanti là accayadānaṃ (sự cho sau khi qua đời).
Pañcasu sahadhammikesu yena kenaci kālaṃ karontena ‘‘mamaccayena mayhaṃ parikkhāro upajjhāyassa hotu, ācariyassa hotu, aññassa vā kassaci hotū’’ti vutte tesaṃ na hoti, tasmā vuttaṃ ‘‘na ruhatī’’ti.
Among the five co-religionists, if anyone, when dying, says: "After my death, let my requisites belong to my preceptor, or to my teacher, or to anyone else," they do not belong to them. Therefore, it is said, "they do not accrue."
Trong năm vị đồng pháp, khi bất kỳ ai sắp qua đời nói rằng: "Sau khi tôi qua đời, vật dụng của tôi xin thuộc về thầy tế độ, thuộc về thầy giáo thọ, hoặc thuộc về một vị nào khác," thì những vật dụng đó không thuộc về họ, do đó đã nói là "không thành".
Saṅghasseva ca taṃ hotīti yadi bhikkhusāmaṇerehi evaṃ vuttaṃ, tasmiṃ matepi bhikkhusaṅghasseva hoti, bhikkhunisikkhamānasāmaṇerīhi ce vuttaṃ, tasmiṃ mate bhikkhunisaṅghassa taṃ hotīti attho.
Saṅghasseva ca taṃ hotī means that if bhikkhus or sāmaṇeras have said this, even in that case, it belongs to the Bhikkhu Saṅgha. If bhikkhunīs, sikkhamānās, or sāmaṇerīs have said it, in that case, it belongs to the Bhikkhunī Saṅgha, this is the meaning.
Saṅghasseva ca taṃ hotīti nghĩa là nếu các tỳ-khưu, sa-di nói như vậy, thì sau khi vị ấy qua đời, vật dụng đó thuộc về Tăng chúng tỳ-khưu; còn nếu các tỳ-khưu-ni, học nữ, sa-di-ni nói như vậy, thì sau khi vị ấy qua đời, vật dụng đó thuộc về Tăng chúng tỳ-khưu-ni.
Gihīnaṃ pana rūhatīti gihīnaṃ pana accayadānaṃ eva sabbesaṃ ruhatīti vuttaṃ hoti.
Gihīnaṃ pana rūhatī means that, however, for laypeople, a gift given at the time of death accrues to everyone, it is said.
Gihīnaṃ pana rūhatīti có nghĩa là, đối với hàng tại gia, sự cho sau khi qua đời của tất cả họ đều thành.
380. Purimassevāti ettha ‘‘imaṃ parikkhāraṃ netvā asukassa dehī’’ti dinnaṃ purimasseva hotīti attho.
380. Purimassevā means here, "Take this requisite and give it to so-and-so," when given, it belongs to the former, this is the meaning.
380. Purimassevāti ở đây có nghĩa là: vật dụng được cho với lời dặn "Hãy mang vật dụng này đến cho vị kia" thì thuộc về người đầu tiên (người nhận để trao lại).
‘‘Asukassa dammī’’ti dinnaṃ pana pacchimasseva hoti pariccajitvā dinnattā.
However, "I give it to so-and-so," when given, it belongs to the latter, having been relinquished.
Còn vật dụng được cho với lời nói "Tôi cho vị kia" thì thuộc về người sau cùng (người được chỉ định) vì đã được cho sau khi từ bỏ.
Imaṃ vidhiṃ ñatvāva vissāsaggāhaṃ vā gaṇheyya, matakacīvaraṃ vā adhiṭṭheti sambandho.
Knowing this method, one should either take it by trust or determine the robe of the deceased, this is the connection.
Có sự liên kết là, sau khi biết rõ phương cách này, vị ấy nên lấy với sự thân tín hoặc chú nguyện y của người đã mất.
Matakacīvaraadhiṭṭhānaṃ nāma ghaṇṭiṃ paharitvā kālaṃ ghosetvā thokaṃ āgametvā sace bhikkhū āgacchanti, tehi saddhiṃ bhājetabbāni, no ce āgacchanti, ‘‘mayhimāni cīvarāni pāpuṇantī’’ti adhiṭṭhātabbāni.
Matakacīvaraadhiṭṭhānaṃ means that if, after striking the bell, announcing the time, and waiting a little, bhikkhus arrive, the robes should be shared with them. If they do not arrive, one should determine, "These robes accrue to me."
Matakacīvaraadhiṭṭhānaṃ là việc chú nguyện y của người đã mất, nghĩa là sau khi gióng chuông và thông báo về sự qua đời, đợi một lát, nếu các tỳ-khưu đến thì phải chia cho họ, nếu không có ai đến thì phải chú nguyện rằng: "Những y này thuộc về tôi."
Evaṃ adhiṭṭhite sabbāni tasseva honti, ṭhitikā pana na tiṭṭhati.
When thus determined, all of them belong to him, but the rule does not stand.
Khi đã chú nguyện như vậy, tất cả đều thuộc về vị ấy, nhưng thời hạn sử dụng (ṭhitikā) thì không tồn tại.
Sace ekekaṃ uddharitvā ‘‘ayaṃ paṭhamabhāgo mayhaṃ pāpuṇāti, ayaṃ dutiyabhāgo’’ti evaṃ gaṇhāti, gahitāni ca sugahitāni honti, ṭhitikā ca tiṭṭhati.
If one takes them out one by one, saying, "This first portion accrues to me, this second portion," then what is taken is well-taken, and the rule stands.
Nếu vị ấy lấy từng cái một và nói: "Phần đầu tiên này thuộc về tôi, phần thứ hai này..." như vậy, thì những vật đã lấy được xem là đã lấy đúng cách, và thời hạn sử dụng vẫn tồn tại.
Evaṃ pāpetvā gaṇhantenāpi adhiṭṭhitameva hoti.
Even by one who takes them in this way, it is considered determined.
Ngay cả khi người nhận được và lấy theo cách này, thì cũng được xem là đã chú nguyện.
381. Lohabhaṇḍe paharaṇiṃ ṭhapetvā sabbaṃ kappati, dārubhaṇḍe ca dārujaṃ pattañca pādukañca, pallaṅkañca āsandiñca ṭhapetvā sabbaṃ kappati, mattikāmaye katakañca kumbhakārikañca ṭhapetvā sabbaṃ kappatīti attho.
381. Everything made of metal is permissible except a weapon. Everything made of wood is permissible except a wooden bowl, wooden sandals, a couch, and an armchair. Everything made of clay is permissible except an ornamental flower and a potter's work, this is the meaning.
381. Nghĩa là, trong các đồ dùng bằng kim loại, mọi thứ đều hợp lệ ngoại trừ vũ khí; trong các đồ dùng bằng gỗ, mọi thứ đều hợp lệ ngoại trừ bình bát bằng gỗ, dép bằng gỗ, giường dài và ghế đẩu; trong các đồ dùng bằng đất sét, mọi thứ đều hợp lệ ngoại trừ kataka và kumbhakārika.
‘‘Anujānāmi, bhikkhave, ṭhapetvā paharaṇiṃ sabbaṃ lohabhaṇḍaṃ, ṭhapetvā āsandiṃ pallaṅkaṃ dārupattaṃ dārupādukaṃ sabbaṃ dārubhaṇḍaṃ, ṭhapetvā katakañca kumbhakārikañca sabbaṃ mattikābhaṇḍa’’nti (cūḷava. 293) hi vuttaṃ.
For it is said: "I allow, bhikkhus, all metalware except a weapon; all woodenware except an armchair, a couch, a wooden bowl, wooden sandals; all earthenware except an ornamental flower and a potter's work."
Vì đã được nói rằng: "Này các tỳ-khưu, Ta cho phép tất cả đồ dùng bằng kim loại, ngoại trừ vũ khí; tất cả đồ dùng bằng gỗ, ngoại trừ ghế đẩu, giường dài, bình bát bằng gỗ, dép bằng gỗ; tất cả đồ dùng bằng đất sét, ngoại trừ kataka và kumbhakārika."
Ettha katakanti padumakaṇṇikākārena katamallakanti adhippetaṃ.
Here, kataka is intended to mean a bowl made in the shape of a lotus pericarp.
Ở đây, kataka được hiểu là cái bát nhỏ được làm theo hình đài sen.
Dhaniyasseva sabbamattikāmayā kuṭi kumbhakārikanti.
Dhaniyā's entire clay hut is a potter's work.
Cái am thất hoàn toàn bằng đất sét của ngài Dhaniya được gọi là kumbhakārika.
Pakiṇṇakavinicchayo.
Miscellaneous decisions.
Phần phân tích các vấn đề linh tinh.
382. Bhikkhubhāvassa (pārā. aṭṭha. 2.198) yo cāgo, sā pārājikadesanāti attho.
382. The relinquishing of the state of a bhikkhu is the confession of a pārājika offense, this is the meaning.
382. Sự từ bỏ trạng thái tỳ-khưu chính là cách sám hối tội pārājika, đó là ý nghĩa.
Vuttañhetaṃ ‘‘visuddhāpekkhoti gihi vā hotukāmo upāsako vā hotukāmo ārāmiko vā hotukāmo sāmaṇero vā hotukāmo’’ti (pārā. 198).
For it is said: "One desiring purity means one desiring to be a layperson, or one desiring to be an upāsaka, or one desiring to be an ārāmika, or one desiring to be a sāmaṇera."
Điều này đã được nói: "Người mong muốn thanh tịnh, hoặc muốn trở thành người tại gia, hoặc muốn trở thành cận sự nam, hoặc muốn trở thành người coi sóc tự viện, hoặc muốn trở thành sa-di."
Tasmā gihibhāvādikaṃyeva pārājikaṃ āpannassa visuddhi nāma, aññatarassa visuddhi eva natthi.
Therefore, purity for one who has committed a pārājika offense is only becoming a layperson and so forth; there is no purity for any other.
Do đó, việc trở thành người tại gia v.v... chính là sự thanh tịnh đối với người đã phạm tội pārājika; không có sự thanh tịnh nào khác.
‘‘Chādeti jānamāpannaṃ, parivaseyya tāvatā’’tiādinā nayena heṭṭhā vuttavidhiṃ sandhāya ‘‘yathāvuttena vuṭṭhāna’’nti vuttaṃ.
"Vuṭṭhāna as stated" is said with reference to the method stated earlier in the manner of "He conceals the known offense, he should undergo parivāsa for that duration," and so forth.
Câu "yathāvuttena vuṭṭhānaṃ" (sự ra khỏi tội theo cách đã nói) được nói ra là để đề cập đến phương pháp đã được trình bày ở phần dưới theo cách: "Chādeti jānamāpannaṃ, parivaseyya tāvatā" (Người biết mình đã phạm tội mà che giấu, phải sống biệt trú trong thời gian bấy lâu) v.v...
(Ca) ‘‘santaruttaraparamaṃ tena bhikkhunā tato cīvaraṃ sāditabba’’nti (pārā. 524) vuttattā ‘‘tatuttarī’’ti vuttaṃ.
(Ca) Because it is stated, "the bhikkhu should accept a robe from that point onwards, up to the inner and outer robes," the term beyond that (tatuttarī) is used.
(Ca) Do có lời dạy rằng: “vị tỳ-khưu ấy được phép thọ nhận y phục tối đa là có tấm phủ bên trên,” nên được nói là “hơn mức ấy”.
Ettha pana ‘‘sace tīṇi naṭṭhāni honti, dve sāditabbāni.
Here, however, it is stated: "If three are lost, two should be accepted.
Và ở đây có nói rằng: “Nếu ba y bị mất, được phép thọ nhận hai y.
Dve naṭṭhāni, ekaṃ sāditabbaṃ, ekaṃ naṭṭhaṃ, na kiñci sāditabba’’nti (pārā. 524) vuttaṃ.
If two are lost, one should be accepted. If one is lost, nothing should be accepted."
Hai y bị mất, được phép thọ nhận một y; một y bị mất, không được thọ nhận y nào.”
(Cha-ja) ‘‘kīdisena te (pārā. 529), bhante, cīvarena attho, kīdisaṃ te cīvaraṃ cetāpemī’’ti evaṃ appavāritoti attho.
(Cha-ja) "What kind of robe do you need, venerable sir? What kind of robe should I have made for you?" This is the meaning of "not invited."
(Cha-ja) Ý nghĩa là (vị thí chủ) không thỉnh mời như vầy: “Bạch ngài, ngài cần loại y phục như thế nào, con sẽ sắm cho ngài loại y phục như thế nào?”
Vikappanti visiṭṭhakappaṃ adhikavidhānaṃ āpannaṃ.
Designation (vikappa) means having entered a specific arrangement, an additional regulation.
Vikappa có nghĩa là đã phạm một giới luật đặc biệt, một quy định bổ sung.
Idha purimaṃ ekassa, dutiyaṃ bahūnaṃ vasena vuttaṃ, ettakaṃ nānattaṃ.
Here, the first refers to one person, the second to many, this is the extent of the difference.
Ở đây, trường hợp trước được nói về một người, trường hợp sau được nói về nhiều người, sự khác biệt là chừng ấy.
(Jha) atirekatikkhattunti ettha kenaci yaṃ kiñci akappiyavatthuṃ ānetvā ‘‘idaṃ kho me, bhante, āyasmantaṃ uddissa cīvaracetāpannaṃ ābhataṃ, paṭiggaṇhatu āyasmā cīvaracetāpanna’’nti vutte ‘‘na kho mayaṃ, āvuso, cīvaracetāpannaṃ paṭiggaṇhāma, cīvarañca kho mayaṃ paṭiggaṇhāma kālena kappiya’’nti vattabbaṃ.
(Jha) In more than three times (atirekatikkhattuṃ), if someone brings any unsuitable item and says, "Venerable sir, this robe-money has been brought for the venerable one; please accept the robe-money," it should be said, "Friend, we do not accept robe-money; we accept robes when it is appropriate."
(Jha) Quá ba lần: ở đây, khi có người nào đó mang một vật không hợp lệ đến và nói rằng: “Bạch ngài, vật sắm y này được con mang đến vì mục đích dâng lên ngài, xin ngài hãy thọ nhận vật sắm y này,” thì nên nói rằng: “Này hiền hữu, chúng tôi không thọ nhận vật sắm y, nhưng chúng tôi thọ nhận y phục hợp lệ đúng thời.”
Evaṃ vutte sace so ‘‘atthi koci kappiyakārako’’ti vadati, cīvaratthikena ṭhapetvā pañca sahadhammike yo koci uddisitabbo ‘‘eso kho, āvuso, bhikkhūnaṃ veyyāvaccakaro’’ti, ettakameva vattabbaṃ.
If, when this is said, he asks, "Is there anyone who can act as a suitable agent?" then the bhikkhu, desiring a robe, should designate anyone except five fellow renunciants, saying, "Friend, this one is a steward for bhikkhus." Only this much should be said.
Sau khi nói như vậy, nếu người ấy hỏi: “Có người thị giả nào không?”, vị tỳ-khưu cần y nên chỉ định bất kỳ ai ngoại trừ năm vị đồng phạm hạnh: “Này hiền hữu, đó là người phục vụ cho các tỳ-khưu,” chỉ nên nói chừng ấy.
Evaṃ vutte sace dāyako tassa hatthe akappiyavatthuṃ datvā ‘‘eso ayyassa cīvaraṃ cetāpetvā dassatī’’ti vatvā gacchati, taṃ upasaṅkamitvā dvattikkhattuṃ codetabbo sāretabbo ‘‘attho me, āvuso, cīvarenā’’ti, ettakameva vattabbaṃ, ‘‘dehi me cīvara’’ntiādinā na vattabbaṃ.
If, when this is said, the donor gives the unsuitable item into his hand and leaves, saying, "This person will have a robe made for the venerable one," then that person should be approached and urged or reminded two or three times, "Friend, I need a robe." Only this much should be said; it should not be said, "Give me a robe," and so on.
Sau khi nói như vậy, nếu người thí chủ giao vật không hợp lệ vào tay người ấy và nói: “Người này sẽ sắm y và dâng lên ngài,” rồi ra đi, (vị tỳ-khưu) nên đến gặp người ấy, nhắc nhở và gợi ý hai hoặc ba lần rằng: “Này hiền hữu, tôi cần y phục,” chỉ nên nói chừng ấy, không nên nói bằng những lời như: “Hãy đưa y cho tôi.”
Evaṃ tikkhattuṃ codanāya taṃ cīvaraṃ labhati, iccetaṃ kusalaṃ.
If, by urging three times in this way, one obtains the robe, that is skillful.
Nhờ việc nhắc nhở ba lần như vậy mà nhận được y phục, điều này là tốt.
No ce labhati, chakkhattuparamaṃ tuṇhībhūtena ṭhātabbaṃ, na āsane nisīditabbaṃ, na āmisaṃ paṭiggahetabbaṃ, na dhammo bhāsitabbo.
If one does not obtain it, one should remain silent for up to six times; one should not sit on a seat, nor accept alms, nor teach the Dhamma.
Nếu không nhận được, nên đứng im lặng tối đa sáu lần, không nên ngồi trên ghế, không nên nhận vật thực, không nên thuyết pháp.
‘‘Kiṃ kāraṇā āgatosī’’ti vutte ‘‘jānāhi, āvuso’’ti ettakameva vattabbaṃ.
If asked, "Why have you come?" one should only say, "Know, friend."
Khi được hỏi: “Ngài đến đây vì lý do gì?”, chỉ nên nói chừng ấy: “Này hiền hữu, hãy tự biết.”
Sace nisajjādīni karoti, ṭhānaṃ bhañjati.
If one performs sitting and so on, one breaks the rule.
Nếu thực hiện việc ngồi v.v..., vị ấy đã phá vỡ tư thế đứng.
Vattabhedadukkaṭañca āpajjatīti vadanti.
And one incurs a dukkaṭa offense for breaking the observance, they say.
Các vị nói rằng (vị ấy) còn phạm tội tác ác do vi phạm phận sự.
Evaṃ pana appaṭipajjitvā atirekatikkhattuṃ codanāya atirekachakkhattuṃ ṭhānena sace nipphādeti, nissaggiyanti attho.
However, if, without acting in this way, one completes it by urging more than three times and remaining silent more than six times, it is nissaggiya.
Tuy nhiên, nếu không thực hành như vậy mà thành tựu (y phục) bằng cách nhắc nhở quá ba lần, bằng cách đứng quá sáu lần, thì (y phục ấy) phải được xả bỏ, đó là ý nghĩa.
387-9. Āpattiṃ desetvā pacchā kattabbaṃ dassetuṃ ‘‘athā’’ti vuttaṃ.
387-9. To show what should be done after declaring the offense, "then" is stated.
387-9. Để chỉ ra việc cần làm sau khi sám hối tội, từ “sau đó” được nói đến.
Gihiṃ vadeti sace tattha āgacchati ārāmiko vā upāsako vā, taṃ vadeyyāti attho.
"Tell a layperson" means if a monastery attendant or a lay follower comes there, he should tell him.
Nên nói với người tại gia: ý nghĩa là nếu có người coi vườn hoặc cận sự nam đến đó, nên nói với người ấy.
Evaṃ vutto so ‘‘iminā kiṃ āharāmī’’ti ce vadeyyāti attho.
If told thus, he means if he says, "What shall I bring with this?"
Sau khi được nói như vậy, người ấy nếu hỏi: “Con nên mang gì đến bằng vật này?”, đó là ý nghĩa.
Avatvāmanti ‘‘imaṃ vā imaṃ vā āharā’’ti avatvāti attho.
"Without saying" means without saying, "Bring this or that."
Không nói: ý nghĩa là không nói rằng: “Hãy mang vật này hoặc vật này.”
Vadeti ‘‘kappiyaṃ ācikkhitabba’’nti (pārā. 584, 589) vacanato ‘‘pabbajitānaṃ sappi vā telaṃ vā madhu vā phāṇitaṃ vā vaṭṭatī’’ti evaṃ ācikkhitabbaṃ, ‘‘imaṃ nāma āharā’’ti na vattabbameva.
"He should say" means according to the statement "what is allowable should be explained," it should be explained thus: "For renunciants, ghee or oil or honey or molasses is allowable." It should not be said, "Bring this particular thing."
Nên nói: theo lời dạy “nên chỉ ra vật hợp lệ,” nên chỉ ra như vầy: “Bơ lỏng, dầu, mật ong, hoặc đường phèn là hợp lệ đối với các vị xuất gia,” tuyệt đối không được nói: “Hãy mang vật có tên này đến.”
Dvepeteti dvepi ete rūpiyapaṭiggāhakañca rūpiyasabyohārikañcāti attho.
"These two" means these two, the acceptor of silver and the transactor of silver.
Cả hai người này: ý nghĩa là cả người nhận vàng bạc và người dùng vàng bạc để giao dịch.
Aññenāti antamaso ārāmikenāpi laddhabhāgo na kappati eva.
"By another" means even a share received by a monastery attendant is not allowable.
Bởi người khác: phần nhận được dù cho bởi người coi vườn cũng không hợp lệ.
390. Antamaso (pārā. aṭṭha. 2.583-4) tannibbattā rukkhacchāyāpi na kappatīti.
390. Even the shade of a tree produced thereby is not allowable.
390. Ngay cả bóng cây có được từ (số tiền) đó cũng không hợp lệ.
Nissaṭṭhaṃ paṭiladdhampīti ettha yathā rūpiyasaṃvohāraṃ katvā laddhavatthuto ābhataṃ na kappati, tathā kosiyamissakasanthatādittayampi na kappati.
In "even what has been given up and received back," just as what is brought from an item obtained by transacting with silver is not allowable, so too the three items of a rug mixed with silk, etc., are not allowable.
Dù đã nhận lại vật đã xả bỏ: ở đây, cũng như vật phẩm mang về từ vật có được do giao dịch bằng vàng bạc không hợp lệ, thì ba loại (vật phẩm) như tấm lót có trộn tơ kosiya v.v... cũng không hợp lệ.
Na kevalaṃ tasseva, aññesampi na kappateva ‘‘aññena kataṃ paṭilabhitvā paribhuñjati, āpatti dukkaṭassā’’ti (pārā. 545, 550, 555) vuttattā.
Not only for him, but for others too it is not allowable, because it is stated, "If one receives and uses what has been made by another, there is an offense of dukkaṭa."
Không chỉ đối với vị ấy, mà đối với những người khác cũng không hợp lệ, vì có lời dạy rằng: “Nhận lại vật do người khác làm rồi sử dụng, phạm tội tác ác.”
392. Paṭiggahitarūpiyañca parivattitarūpiyañca sandhāya ‘‘etānī’’ti vuttaṃ.
392. With reference to the accepted silver and the exchanged silver, "these" is stated.
392. Nhắm đến vàng bạc đã nhận và vàng bạc đã đổi chác, nên được nói là “những thứ này”.
Dutiyapatto nāma ‘‘ūnapañcabandhanena pattena aññaṃ navaṃ pattaṃ cetāpeyya, nissaggiya’’nti (pārā. 612) vuttapatto.
"A second bowl" refers to the bowl mentioned in "If one causes a new bowl to be acquired with a bowl that has less than five mendings, it is nissaggiya."
Bình bát thứ hai là bình bát được nói đến: “Nếu sắm một bình bát mới bằng một bình bát có dưới năm chỗ hàn gắn, (bình bát ấy) phải được xả bỏ.”
So ca etāni ca saṅghe nissaṭṭhuṃ labbhareti sambandho.
And that and these are allowable to be given up to the Saṅgha, is the connection.
Sự liên kết là: (bình bát) đó và những thứ này được phép xả bỏ trong Tăng chúng.
‘‘Saṅghamajjhe nissajjitabbaṃ, bhikkhuparisāya nissajjitabba’’nti (pārā. 584, 589) ca vuttattā na gaṇapuggalānaṃ nissajjituṃ vaṭṭati.
And since it is stated, "It should be given up in the midst of the Saṅgha, it should be given up to the assembly of bhikkhus," it is not allowable to give up to a group or individuals.
Và do đã được nói rằng: “nên được xả bỏ giữa Tăng chúng, nên được xả bỏ trong hội chúng tỳ-khưu”, nên không được phép xả bỏ cho nhóm hay cá nhân.
Sesāni pana tīṇi cīvarādivatthūni ‘‘nissajjitabbaṃ saṅghassa vā gaṇassa vā puggalassa vā’’ti vuttattā (pārā. 463) saṅghādīnaṃ nissajjituṃ vaṭṭati.
However, the remaining three items, robes and so forth, are allowable to be given up to the Saṅgha and others, since it is stated, "It should be given up to the Saṅgha or to a group or to an individual."
Còn ba vật còn lại, gồm y v.v..., do đã được nói rằng: “nên được xả bỏ cho Tăng chúng, hoặc cho nhóm, hoặc cho cá nhân”, nên được phép xả bỏ cho Tăng chúng v.v...
Bhāsantarenapīti pāḷiyā vattuṃ asakkontena damiḷabhāsādīsu aññatarāyapi nissajjituṃ vaṭṭatīti attho.
"Even in another language" means it is allowable to give up in any other language, such as Damila, for one unable to speak in Pāḷi.
Bhāsantarenapi có nghĩa là, người không thể nói bằng tiếng Pāḷi thì cũng được phép xả bỏ bằng một ngôn ngữ khác như tiếng Damiḷa v.v...
395.(Kha) paridahitaṃ nissaggiyanti ettha (pārā. 626-628; pārā. aṭṭha. 2.628) pana ṭhatvā vassikasāṭikāya pariyesanakkhettaṃ karaṇakkhettaṃ nivāsanakkhettaṃ adhiṭṭhānakkhettanti catubbidhaṃ khettañca kucchisamayo piṭṭhisamayoti duvidho samayo ca veditabbo.
395.(Kha) In "a worn nissaggiya (robe)," however, four kinds of periods should be understood for the rain-cloth: the period of seeking, the period of making, the period of wearing, and the period of determining; and two kinds of times: the belly-time and the back-time.
395.(Kha) Trong câu paridahitaṃ nissaggiyanti, cần phải hiểu có bốn loại khu vực là khu vực tìm kiếm (pariyesanakkhettaṃ), khu vực làm (karaṇakkhettaṃ), khu vực mặc (nivāsanakkhettaṃ), khu vực nguyện (adhiṭṭhānakkhettaṃ) đối với y tắm mưa; và hai loại thời điểm là thời điểm trong (kucchisamayo) và thời điểm ngoài (piṭṭhisamayo).
Kathaṃ?
How?
Như thế nào?
Gimhānamāsesu pacchimamāsassa purimo aḍḍhamāso pariyesanakkhettaṃ, pacchimo karaṇakkhettañca nivāsanakkhettañca, pariyesitumpi vaṭṭati, adhiṭṭhātuṃ pana na vaṭṭati.
The first half of the last month of the hot season is the period of seeking; the latter half is the period of making and the period of wearing. It is allowable to seek, but not allowable to determine.
Trong các tháng mùa nóng, nửa tháng đầu của tháng cuối cùng là khu vực tìm kiếm, nửa tháng sau là khu vực làm và khu vực mặc, được phép tìm kiếm, nhưng không được phép nguyện.
Vassikā pana cattāro māsā pariyesanādīnaṃ catunnampi khettaṃ.
The four months of the rainy season, however, are the period for all four: seeking, etc.
Bốn tháng mùa mưa là khu vực cho cả bốn việc, gồm tìm kiếm v.v...
Ete eva pañca māsā kucchisamayo nāma.
These five months are called the belly-time.
Chính năm tháng này được gọi là thời điểm trong.
Itare satta māsā piṭṭhisamayo, tattha satuppādakaraṇaṃ na vaṭṭati.
The other seven months are the back-period; during that time, it is not permissible to generate a thought (of making a robe).
Bảy tháng còn lại là thời điểm ngoài, trong đó không được phép làm cho phát sinh.
(Ga) acchinnanti ettha ‘‘yo pana mama pattacīvarādīni vahanto mayā saddhiṃ carissatī’’ti saññāya cīvaraṃ datvā puna sakasaññāya eva attano veyyāvaccaṃ akarontaṃ disvā acchindati, so imaṃ āpattiṃ āpajjati.
(Ga) Regarding 'taken back': Here, if one gives a robe with the intention, 'Whoever carries my bowl and robes, etc., will wander with me,' and then, seeing that person not performing service for oneself, takes it back with one's own intention, that person incurs this offense.
(Ga) Trong câu acchinnanti, vị nào cho y với ý nghĩ rằng: “người nào mang bát y v.v... của ta đi cùng ta”, rồi sau đó thấy người ấy không làm công việc phục vụ cho mình với chính ý nghĩ đó nữa, liền đoạt lại, vị ấy phạm tội này.
Kevalaṃ pariccajitvā dinnaṃ gahetumeva na labhati.
One is simply not permitted to take back what has been given up.
Vật đã cho đi hoàn toàn thì không được nhận lại.
(Gha) suttaṃ viññāpetvāti ettha cīvarakārasamayādīsu cīvarasibbanādīnamatthāya suttaṃ viññāpetvāti attho.
(Gha) Regarding 'having requested thread': Here, it means having requested thread for the purpose of sewing robes, etc., during the robe-making season, etc.
(Gha) Trong câu suttaṃ viññāpetvāti, có nghĩa là đã xin chỉ vì mục đích may y v.v... trong thời gian làm y v.v...
Aññathā suttaṃ viññāpetumeva na vaṭṭati.
Otherwise, it is not permissible to request thread at all.
Ngoài ra, không được phép xin chỉ.
Viññattiyā eva laddha tantavāyehīti attho.
It means 'from weavers' obtained by request.
Nghĩa là bởi những người thợ dệt đã nhận được do sự xin.
Suttatantavāyānaṃ akappiyabhāve sati dīghato vidatthimatte, tiriyantato hatthamatte vīte nissaggiyaṃ, ekato akappiyapakkhe dukkaṭaṃ.
If the thread or weavers are not allowable, if it is woven to the extent of a span in length or a cubit in width, it is Nissaggiya; if one side is not allowable, it is a Dukkata.
Khi chỉ và thợ dệt là không hợp lệ, tấm vải dệt có chiều dài một gang tay, chiều ngang một gang tay thì là vật nissaggiya, nếu một trong hai phía không hợp lệ thì phạm tội dukkaṭa.
(Cha) atirekachārattanti (pārā. 654-655) chadivasato atirekaṃ.
(Cha) 'more than six nights' means more than six days.
(Cha) Atirekachārattanti là quá sáu đêm.
‘‘Atthatakathinānaṃ vo, bhikkhave, pañca kappissanti, anāmantacāro asamādānacāro gaṇabhojanaṃ yāvadatthacīvaraṃ yo ca tattha cīvaruppādo, so nesaṃ bhavissatī’’ti (mahāva. 306) vuttaānisaṃsesu cīvaramāse asamādānacāraṃ ṭhapetvā sesānisaṃsā labbhanti.
Among the advantages mentioned, 'Monks, five things are allowable for those who have performed the Kathina ceremony: wandering without informing, wandering without having taken up (the three robes), communal eating, robes as much as one likes, and whatever robe material arises there will be theirs,' the advantages other than wandering without having taken up (the three robes) are obtained during the robe month.
Trong số các quả báu được nói: “này các tỳ-khưu, năm điều sẽ hợp lệ cho các vị đã thọ kathina: đi không cần báo trước, đi không cần mang theo y, thọ thực theo nhóm, y phục tùy ý, và y nào phát sinh ở đó sẽ thuộc về họ”, thì ngoại trừ việc đi không cần mang theo y trong tháng y, các quả báu còn lại đều được hưởng.
Yadi asamādānacāro labbheyya, pāveyyakā bhikkhū vassaṃvutthā okapuṇṇehi cīvarehi na bhagavantaṃ upasaṅkameyyuṃ, yasmā taṃ na labhanti, tasmā cīvaramāsepi ticīvaraṃ ādāya eva bhagavantaṃ upasaṅkamiṃsu.
If wandering without having taken up were obtained, the bhikkhus from Paveyya, having completed the Rains Retreat, would not have approached the Blessed One with full robes; since they did not obtain that, they approached the Blessed One having taken up the three robes even during the robe month.
Nếu được phép đi không cần mang theo y, các tỳ-khưu ở Pāveyyaka đã không đến gặp Đức Thế Tôn với những y phục đầy đủ sau khi đã an cư mùa mưa; vì họ không được hưởng điều đó, nên họ đã đến gặp Đức Thế Tôn ngay cả trong tháng y cũng phải mang theo tam y.
Tasmā veditabbaṃ asamādānacāraparihāraṃ atthatakathinā eva labhanti, na itareti vadanti.
Therefore, it should be understood that only those who have performed the Kathina ceremony obtain the exemption of wandering without having taken up, not others, so they say.
Do đó, có người nói rằng cần phải hiểu là chỉ những vị đã thọ kathina mới được hưởng sự miễn trừ việc đi không cần mang theo y, còn những vị khác thì không.
397.(Kha) ‘‘ahaṃ, bhante, ekaṃ pāṭidesanīyāpattiṃ, dve, sambahulā pāṭidesanīyāpattiyo āpajji’’nti imaṃ pana yesu potthakesu likhitaṃ, taṃ abhayagirivāsīnaṃ khuddasikkhāvasena dassitaṃ kira.
397.(Kha) The statement, 'Venerable Sir, I have incurred one Patidesaniya offense, two, many Patidesaniya offenses,' found in some books, is said to have been presented according to the Khuddasikkha of the Abhayagiri dwellers.
397.(Kha) Còn việc được viết trong một số sách rằng: “thưa ngài, con đã phạm một tội pāṭidesanīya, hai tội, nhiều tội pāṭidesanīya”, điều đó được cho là đã được trình bày theo Khuddasikkhā của các vị ở Abhayagirivāsin.
Tattha ‘‘ahaṃ, āyasmā, sambahulā pāṭidesanīyā āpattiyo āpanno, tāyo paṭidesemi.
There it is stated, 'Venerable Sir, I have incurred many Patidesaniya offenses; I confess them.
Ở đó có nói rằng: “Thưa hiền giả, tôi đã phạm nhiều tội pāṭidesanīya, tôi xin sám hối các tội ấy.
Ahaṃ, āyasmā, ekaṃ pāṭidesanīyaṃ āpattiṃ āpanno, taṃ paṭidesemī’’ti hi vuttaṃ.
Venerable Sir, I have incurred one Patidesaniya offense; I confess it.'
Thưa hiền giả, tôi đã phạm một tội pāṭidesanīya, tôi xin sám hối tội ấy”.
Amhākaṃ pana evaṃ desanāvidhānaṃ natthi.
However, such a method of confession does not exist in our tradition.
Nhưng đối với chúng ta, không có phương pháp sám hối như vậy.
‘‘Gārayhaṃ, āvuso, dhammaṃ āpajjiṃ asappāyaṃ pāṭidesanīyaṃ, taṃ paṭidesemī’’ti (pāci. 553) vuttaṃ.
It is stated, 'Friends, I have incurred a blameworthy, unsuitable, Patidesaniya Dhamma; I confess it.'
Đã được nói rằng: “Thưa hiền giả, tôi đã phạm một pháp đáng chê trách, không thích hợp, thuộc pāṭidesanīya, tôi xin sám hối pháp ấy”.
Samantapāsādikāyaṃ (pāci. 553) ‘‘gārayhaṃ āvuso’tiādi paṭidesetabbākāradassana’’nti vuttaṃ.
In the Samantapāsādikā, it is stated, "'Friends, a blameworthy' and so on, is a showing of the manner in which it should be confessed."
Trong Samantapāsādikā có nói: “‘gārayhaṃ āvuso’tiādi paṭidesetabbākāradassanaṃ” (sự trình bày cách thức cần phải sám hối bắt đầu bằng ‘thưa hiền giả, điều đáng chê trách’ v.v...).
Kaṅkhāvitaraṇiyampi (kaṅkhā. aṭṭha. paṭhamapāṭidesanīyasikkhāpadavaṇṇanā) ‘‘tassā desetabbākāro gārayhaṃ āvuso’tiādinā nayena sikkhāpade dassitoyevā’’ti vuttattā pāṭhe āgatanayeneva desanāvidhānaṃ veditabbaṃ.
And in the Kaṅkhāvitaraṇī it is stated, 'The manner of confessing it has already been shown in the training rule by the method of "Friends, a blameworthy" and so on,' therefore, the method of confession should be understood according to the reading as it appears.
Trong Kaṅkhāvitaraṇī cũng có nói: “cách thức sám hối tội ấy đã được chỉ rõ trong học giới bằng phương pháp bắt đầu bằng ‘gārayhaṃ āvuso’tiādi”, do đó cần phải hiểu phương pháp sám hối theo cách đã được nêu trong bản văn.
Sace dve honti, ‘‘gārayhe, āvuso, dve dhamme āpajjiṃ asappāye pāṭidesanīye, te paṭidesemī’’ti, ‘‘passatha, bhante, te dhamme’’ti ca ‘‘gārayhe, āvuso, sambahule dhamme āpajjiṃ asappāye pāṭidesanīye, te paṭidesemī’’ti, ‘‘passatha, bhante, te dhamme’’ti ca evaṃ yathānurūpaṃ desanāvidhānaṃ veditabbaṃ.
If there are two, it should be understood that the method of confession is appropriate, such as, 'Friends, I have incurred two blameworthy, unsuitable, Patidesaniya Dhammas; I confess them,' and 'Venerable Sir, do you see those Dhammas?' or 'Friends, I have incurred many blameworthy, unsuitable, Patidesaniya Dhammas; I confess them,' and 'Venerable Sir, do you see those Dhammas?'
Nếu có hai tội, cần phải hiểu phương pháp sám hối tương ứng như sau: “Thưa hiền giả, tôi đã phạm hai pháp đáng chê trách, không thích hợp, thuộc pāṭidesanīya, tôi xin sám hối chúng”, và “thưa ngài, ngài có thấy các pháp ấy không”; và “Thưa hiền giả, tôi đã phạm nhiều pháp đáng chê trách, không thích hợp, thuộc pāṭidesanīya, tôi xin sám hối chúng”, và “thưa ngài, ngài có thấy các pháp ấy không”.
Sesaṃ vuttappakāramevāti.
The rest is as stated.
Phần còn lại thì như đã nói.
398. Adesanāgāminiyanti (pari. 424 ādayo; pari. aṭṭha. 425) pārājikañca saṅghādisesañca na desayeti attho.
398. 'Not leading to confession' means not confessing a Pārājika or a Saṅghādisesa.
398. Adesanāgāminiyanti có nghĩa là không nên sám hối tội pārājika và saṅghādisesa.
Anāpattiñcāti anāpattiṃ eva ‘‘āpatti’’nti na desaye.
'And a non-offense': one should not confess a non-offense as an 'offense.'
Anāpattiñcāti là không nên sám hối điều không phải là tội như là “tội”.
Lahukāpattimpi pubbe desitaṃ puna na desayeti sambandho, nānāsaṃvāsanissīmaṭṭhitānaṃ santike na desayeti attho.
The connection is that one does not confess a minor offense again if it has been confessed before, meaning one does not confess it in the presence of those who are in different Saṃvāsa or outside the Sīmā.
Liên hệ là, tội nhẹ đã sám hối trước đó thì không nên sám hối lại; có nghĩa là không nên sám hối trước mặt những người ở trong sīmā khác biệt về sự chung sống.
Catupañcahīti ettha samānavassikapavāraṇāyaṃ viya catūhi vā pañcahi vā ekato hutvā ekassa santike na desayeti attho.
Catupañcahī means: Here, as in the pavāraṇā of those of equal seniority, it means one should not confess to one person while being together with four or five others.
Catupañcahīti ở đây có nghĩa là, giống như trong lễ pavāraṇā của những người cùng tuổi hạ, bốn hoặc năm người không nên cùng nhau sám hối trước mặt một người.
Dvinnaṃ vā tiṇṇaṃ vā vaṭṭati.
It is permissible for two or three.
Hai hoặc ba người thì được phép.
Kathaṃ desetabbanti ce?
If it is asked, "How should one confess?"
Nếu hỏi rằng nên sám hối như thế nào?
Ekassa santike tīhipi ekato nisīditvā ‘‘ahaṃ, bhante, ekaṃ pācittiyāpattiṃ āpajjiṃ, taṃ tumhamūle paṭidesemī’’ti evaṃ attanā āpannaāpattivasena vutte tena ‘‘passasi, āvuso, taṃ āpatti’’nti evaṃ tikkhattuṃ vutte ‘‘āma, bhante, passāmī’’ti vā ‘‘āmāvuso passāmī’’ti vā vutte puna tena ‘‘āyatiṃ saṃvareyyāthā’’ti vā ‘‘saṃvareyyāsī’’ti vā vutte ‘‘sādhu suṭṭhu saṃvarissāmī’’ti vattabbaṃ, evaṃ desetabbaṃ.
One should sit together with three others in the presence of one, and when one has stated, concerning the offense one has committed, "Venerable sir, I have committed a pācittiya offense; I confess it to you," and when that person has asked three times, "Do you see that offense, friend?" and one has replied, "Yes, venerable sir, I see it," or "Yes, friend, I see it," and when that person has again said, "You should restrain yourself in the future," or "You should restrain yourself," one should say, "Good, I will restrain myself well." This is how one should confess.
Ba người cùng ngồi trước mặt một người, sau khi đã nói theo tội mình đã phạm như: “thưa ngài, con đã phạm một tội pācittiya, con xin sám hối tội ấy trước ngài”, và khi vị kia nói ba lần: “này hiền giả, hiền giả có thấy tội ấy không?”, thì nói: “vâng, thưa ngài, con thấy” hoặc “vâng, thưa hiền giả, tôi thấy”; sau đó, khi vị kia nói: “sau này các vị hãy thu thúc” hoặc “sau này hiền giả hãy thu thúc”, thì phải nói: “lành thay, con sẽ thu thúc cẩn thận”, nên sám hối như vậy.
Manasāti vacībhedaṃ akatvā kevalaṃ citteneva na desayeti attho.
Manasā means one should not confess merely with the mind, without breaking silence.
Manasāti có nghĩa là không nên sám hối chỉ bằng tâm ý mà không phát ra lời nói.
Apakatattānanti antimavatthuṃ ajjhāpannassa vā ukkhittakassa vā uposatho pavāraṇā vā ṭhapitā honti, tassa santike na desayeti attho.
Apakatattāna means that the Uposatha or Pavāraṇā of one who has committed an offense of the last category or one who has been suspended is withheld; it means one should not confess in the presence of such a person.
Apakatattānanti có nghĩa là không nên sám hối trước mặt người đã phạm tội cuối cùng (antimavatthu) hoặc người bị cử tội (ukkhittaka), người bị đình chỉ lễ uposatha hoặc pavāraṇā.
Nānekāti nānāpattiyo ‘‘ekā’’ti vatvā na desayeti attho.
Nānekā means one should not confess various offenses by saying, "It is one."
Nānekā có nghĩa là: đã nói các tội khác nhau là “một,” rồi không sám hối.
Ekā pana ‘‘sambahulā’’ti desitā hotīti.
However, one offense may be confessed as "many."
Còn một tội lại được sám hối là “nhiều tội.”
Desanāvinicchayo.
The determination of confession.
Phần phân tích về sự sám hối.
399. Kammappatte saṅghe samāgateti sambandho.
399. The connection is: when the Saṅgha is assembled for an act.
399. Cần được liên kết với câu “khi Tăng chúng đã tụ họp để làm phận sự.”
Etena saṅghe asamāgate chandadānaṃ na ruhatīti dīpitaṃ hotīti vadanti.
By this, it is indicated that when the Saṅgha is not assembled, the giving of chanda is not valid, so they say.
Các vị nói rằng: Bằng câu này, điều được chỉ ra là việc trao chanda khi Tăng chúng chưa tụ họp thì không thành tựu.
Etthāyaṃ vicāraṇā – pañcabhikkhuke vihāre ekassa chandapārisuddhiṃ āharitvā sesānaṃ uposathādikaraṇaṃ anuññātaṃ pāḷiyaṃ (pari. 496-497) aṭṭhakathāyañca (pari. aṭṭha. 487-488).
Herein is this consideration: in a monastery with five bhikkhus, the performance of Uposatha and other acts by the remaining bhikkhus after one has brought the chanda-pārisuddhi of one is permitted in the Pāḷi and the Commentary.
Ở đây có sự xem xét này: trong một trú xứ có năm vị tỳ-khưu, việc mang đến sự trong sạch và chanda của một vị rồi các vị còn lại thực hiện uposatha... đã được cho phép trong Pāḷi và trong Chú giải.
Tesu eko chandadāyako, eko chandahārako, te muñcitvā na ettha sannipatito saṅgho tiṇṇaṃ samūhabhāvato, tasmā asamāgatepi dātuṃ vaṭṭati.
Among them, one is the giver of chanda, one is the bearer of chanda; excluding them, the Saṅgha is not assembled here, as it consists of three. Therefore, it is permissible to give it even when not assembled.
Trong số đó, một vị là người trao chanda, một vị là người mang chanda, trừ hai vị ấy ra, Tăng chúng không tụ họp ở đây vì chỉ là sự tập hợp của ba người; do đó, việc trao chanda ngay cả khi chưa tụ họp cũng hợp lệ.
Ārocentena pana samāgate eva ārocetabbaṃ.
However, the one who announces it should announce it only when assembled.
Tuy nhiên, người trình báo thì phải trình báo khi Tăng chúng đã tụ họp.
Idhāpi ‘‘hareyyā’’ti vuttaṃ, na ‘‘deseyyā’’ti.
Here too, it is stated "should bear", not "should confess."
Ở đây cũng đã nói là “hareyyā” (nên mang đi), chứ không phải “deseyyā” (nên sám hối).
Tattha chandahārakena saddhiṃ kammappattānaṃ sannipāto veditabbo.
There, the assembly of those qualified for the act, together with the chanda-bearer, should be understood.
Trong trường hợp đó, cần hiểu là có sự tụ họp của những vị có phận sự cùng với người mang chanda.
401.(Ka) ‘‘chandaṃ dammī’’ti ettakameva alaṃ, ‘‘hara, ārocehī’’ti imehi kiṃpayojananti ce?
401.(Ka) If it is asked, "Is 'I give chanda' sufficient? What is the purpose of 'bear, announce'?"
401. (a) Nếu có câu hỏi: “Chỉ nói ‘chandaṃ dammi’ (con xin trao chanda) là đủ, các từ ‘hara’ (hãy mang đi), ‘ārocehi’ (hãy trình báo) có mục đích gì?”
Vuccate – ‘‘anujānāmi, bhikkhave, tadahuposathe pārisuddhiṃ dentena chandampidātuṃ, santi saṅghassa karaṇīya’’nti (mahāva. 165) vuttattā bhagavato āṇaṃ karontena ‘‘chandaṃ dammī’’ti vuttaṃ.
It is said: because it is stated by the Blessed One, "Bhikkhus, I allow that one giving pārisuddhi on the Uposatha day may also give chanda, for there is an act to be done by the Saṅgha," "I give chanda" is said in obedience to the Buddha's command.
Câu trả lời là: Vì đã được nói rằng “Này các tỳ-khưu, Ta cho phép, vào ngày uposatha đó, người trao sự trong sạch cũng được trao cả chanda, nếu Tăng chúng có việc cần làm,” nên người thực hiện mệnh lệnh của Đức Thế Tôn đã nói “chandaṃ dammi.”
‘‘Chandahārako ce, bhikkhave, dinne chande antarāmagge pakkamati, anāhaṭova hoti chando’’ti (mahāva. 165) vuttattā chandahārakassa aññassa apakkamanatthāya pārisuddhiṃ dentena ‘‘idaṃ karohi evā’’ti āṇāpentena ‘‘chandaṃ me harā’’ti vuttaṃ.
Because it is stated, "Bhikkhus, if the chanda-bearer departs on the way after the chanda has been given, the chanda is not considered to have been brought," "Bear my chanda" is said by the one giving pārisuddhi to command the chanda-bearer not to depart for another place.
Vì đã được nói rằng “Này các tỳ-khưu, nếu người mang chanda, sau khi chanda đã được trao, bỏ đi giữa đường, thì chanda ấy xem như chưa được mang đến,” nên người trao sự trong sạch, để ra lệnh cho người mang chanda khác rằng “hãy làm việc này,” đã nói “chandaṃ me harā” (hãy mang chanda của tôi đi).
‘‘Chandahārako ce, bhikkhave, dinne chande saṅghappatto sañcicca nāroceti, āhaṭo hoti chando, chandahārakassa āpatti dukkaṭassā’’ti (mahāva. 165) vuttattā ‘‘yaditvaṃ sañcicca nārocessasi, āpattiṃ āpajjissasi, ārocehi evā’’ti tassa ācikkhanto ‘‘ārocehī’’ti āhāti evamettha imesaṃ padānaṃ sappayojanatā veditabbā.
Because it is stated, "Bhikkhus, if the chanda-bearer, after the chanda has been given, intentionally does not announce it to the Saṅgha, the chanda is considered to have been brought, and the chanda-bearer incurs an offense of dukkaṭa," "Announce it" is said by him, instructing the chanda-bearer, "If you intentionally do not announce it, you will incur an offense; so announce it." Thus, the usefulness of these words should be understood here.
Vì đã được nói rằng “Này các tỳ-khưu, nếu người mang chanda, sau khi chanda đã được trao, đến Tăng chúng mà cố ý không trình báo, thì chanda ấy xem như đã được mang đến, người mang chanda phạm tội dukkaṭa,” nên người chỉ dạy cho vị ấy rằng “nếu ngươi cố ý không trình báo, ngươi sẽ phạm tội, hãy trình báo,” đã nói “ārocehi.” Như vậy, ở đây cần hiểu rằng các từ này đều có mục đích.
Evaṃ pārisuddhidānepīti.
The same applies to the giving of pārisuddhi.
Việc trao sự trong sạch cũng tương tự như vậy.