306. Cammeti cammakkhandhake.
306. In the Camma (Khandhaka): This refers to the Camma Khandhaka.
306. Camme có nghĩa là trong Cammakkhandhaka.
Vacchatariṃ gahetvā mārentānaṃ chabbaggiyānaṃ pācitti vuttāti sambandho.
The connection is that a pācitti offense is mentioned for the group of six bhikkhus who killed a heifer after taking it.
Có nghĩa là các vị tỳ khưu nhóm Sáu (chabbaggiyānaṃ) giết những con bò tơ (vacchatariṃ) bằng cách bắt chúng thì bị tội Pācittiya.
Vacchatarinti balasampannaṃ taruṇagāviṃ.
Vacchatari (heifer): This means a strong young cow.
Vacchatariṃ có nghĩa là con bò cái non khỏe mạnh.
Sā hi vacchakabhāvaṃ taritvā atikkamitvā ṭhitattā ‘‘vacchatarī’’ti vuccati.
Because it has passed beyond the calf stage, it is called "vacchatarī."
Vì nó đã vượt qua giai đoạn bê con nên được gọi là “vacchatarī”.
307. Aṅgajātaṃ chupantassāti gāvīnaṃ aṅgajātaṃ attano aṅgajātena bahi chupantassa.
307. For one touching the private parts: This refers to one touching the private parts of cows with one's own private parts externally.
307. Aṅgajātaṃ chupantassā có nghĩa là người chạm vào bộ phận sinh dục của bò cái bằng bộ phận sinh dục của mình từ bên ngoài.
Sesesūti gāvīnaṃ visāṇādīsu gahaṇe, piṭṭhiabhiruhaṇe ca.
In the remaining (cases): This refers to taking cows by their horns, etc., and riding on their backs.
Sesesū có nghĩa là khi nắm sừng bò cái v.v… và khi cưỡi lên lưng chúng.
Yathāha ‘‘chabbaggiyā bhikkhū aciravatiyā nadiyā gāvīnaṃ tarantīnaṃ visāṇesupi gaṇhantī’’tiādi (mahāva. 252).
As it is said: "The group of six bhikkhus, when cows were crossing the Aciravatī River, even took them by their horns," and so forth.
Như đã nói “Các vị tỳ khưu nhóm Sáu nắm sừng của những con bò cái đang bơi qua sông Aciravatī” v.v… (mahāva. 252).
309. Tattha bhesajjakkhandhake.
309. Therein (bhesajjakkhandhake): This refers to the Bhesajja Khandhaka.
309. Tattha có nghĩa là trong Bhesajjakkhandhaka.
Sāmantā dvaṅguleti vaccamaggapassāvamaggānaṃ sāmantā dvaṅgulamatte padese.
In the area two inches around: This refers to the area of about two inches around the anus and urethra.
Sāmantā dvaṅgule có nghĩa là ở vùng cách hai ngón tay quanh đường đại tiện và tiểu tiện.
Satthakammaṃ karontassa thullaccayamudīritanti yojanā.
The construction is that a thullaccaya offense is declared for one performing surgery.
Có nghĩa là người thực hiện phẫu thuật (satthakammaṃ) thì bị tội thullaccaya đã được nói đến.
Yathāha – ‘‘na, bhikkhave, sambādhassa sāmantā dvaṅgule satthakammaṃ vā vatthikammaṃ vā kāretabbaṃ, yo kāreyya, āpatti thullaccayassā’’ti (mahāva. 279).
As it is said: "Monks, one should not perform surgery or an enema in the area two inches around the private parts. If anyone performs it, there is an offense of thullaccaya."
Như đã nói – “Này các tỳ khưu, không được thực hiện phẫu thuật hoặc thụt rửa ở vùng cách hai ngón tay quanh chỗ kín. Ai thực hiện, thì bị tội thullaccaya” (mahāva. 279).
Ettha ca ‘‘sāmantā dvaṅgule’’ti idaṃ satthakammaṃyeva sandhāya vuttaṃ.
Here, "in the area two inches around" is stated with reference to surgery only.
Ở đây, câu “sāmantā dvaṅgule” này chỉ được nói đến cho phẫu thuật.
Vatthikammaṃ pana sambādheyeva paṭikkhittaṃ.
An enema, however, is prohibited only within the private parts themselves.
Còn thụt rửa thì bị cấm ngay tại chỗ kín.
‘‘Na, bhikkhave, aññatra nimantitena aññassa bhojjayāgu paribhuñjitabbā, yo paribhuñjeyya, yathādhammo kāretabbo’’ti (mahāva. 283) vuttattā āha ‘‘bhojjayāgūsu pācittī’’ti.
Since it is stated: "Monks, one should not consume gruel for solid food (bhojjayāgu) belonging to another when one has been invited elsewhere. If anyone consumes it, they should be dealt with according to the Dhamma," it says "pācitti in the case of gruel for solid food."
Vì đã nói “Này các tỳ khưu, không được thọ dụng cháo đặc (bhojjayāgu) của người khác khi chưa được mời. Ai thọ dụng, thì phải xử lý theo pháp” (mahāva. 283), nên nói “bhojjayāgūsu pācittī” (tội Pācittiya đối với cháo đặc).
Ettha ca bhojjayāgu nāma bahalayāgu.
Here, bhojjayāgu means thick gruel.
Ở đây, bhojjayāgu có nghĩa là cháo đặc.
‘‘Piṇḍaṃ vaṭṭetvā pātabbayāgū’’ti gaṇṭhipade vuttaṃ.
It is stated in the Gaṇṭhipada as "gruel that is to be drunk after forming it into a ball."
Trong Gaṇṭhipada đã nói “cháo đặc được vo thành viên để uống.”
Pācittīti paramparabhojanapavāraṇasikkhāpadehi pācitti.
Pācitti: It is a pācitti offense due to the training rules concerning eating in relays and invitations.
Pācittī là pācittī từ các giới học về việc thọ thực liên tục và mời thọ thực.
Sesesūti antovutthaantopakkasayaṃpakkaparibhogādīsu.
In the remaining ones: such as consuming food that has been kept inside, cooked inside, or cooked by oneself.
Trong các điều còn lại là trong các việc như thọ dụng vật đã được nấu chín bên trong, vật đã được nấu chín bên trong, vật tự chín, v.v.
Yathāha ‘‘na, bhikkhave, antovutthaṃ antopakkaṃ sāmaṃpakkaṃ paribhuñjitabbaṃ, yo paribhuñjeyya, āpatti dukkaṭassā’’tiādi (mahāva. 274).
As it is said, "Monks, one should not consume food that has been kept inside, cooked inside, or cooked by oneself. Whoever consumes it commits an offense of dukkata," and so on.
Như đã nói: “Này các tỳ khưu, không nên thọ dụng vật đã được nấu chín bên trong, vật đã được nấu chín bên trong, vật tự chín. Ai thọ dụng, sẽ phạm tội dukkata,” v.v.
327. Kāyo ca vācā ca kāyavācā cāti acittakāni yāni tīṇi samuṭṭhānāni, tāneva cittena paccekaṃ yojitāni sacittakāni tīṇi samuṭṭhānāni hontīti evameva samuṭṭhānaṃ purimānaṃ dvinnaṃ vasena ekaṅgikaṃ, tatiyacatutthapañcamānaṃ vasena dvaṅgikaṃ, chaṭṭhassa vasena tivaṅgikañcāti evaṃ chadhā samuṭṭhānavidhiṃ vadantīti yojanā.
327. The connection is: body and speech are kāya-vācā, and the three origins that are without consciousness, when each is combined with consciousness, become three origins with consciousness. Thus, they speak of the six ways of origin: the origin is one-faceted by means of the first two, two-faceted by means of the third, fourth, and fifth, and three-faceted by means of the sixth.
Thân (kāya) và khẩu (vācā) là kāyavācā. Ba loại khởi nguyên vô tâm (acittaka) này, khi được kết hợp riêng lẻ với tâm (citta), trở thành ba loại khởi nguyên hữu tâm (sacittaka). Như vậy, samuṭṭhāna được gọi là một phần (ekaṅgika) theo hai loại đầu tiên, hai phần (dvaṅgika) theo loại thứ ba, thứ tư và thứ năm, và ba phần (tivaṅgika) theo loại thứ sáu. Như vậy, họ trình bày phương pháp về samuṭṭhāna theo sáu cách – là cách liên kết câu.
Kāyo, vācāti ekaṅgikaṃ dvayaṃ, kāyavācā, kāyacittaṃ, vācācittanti duvaṅgikattayaṃ, kāyavācācittanti aṅgabhedena tividhampi avayavabhedena samuṭṭhānabhedavidhiṃ chappakāraṃ vadantīti adhippāyo.
The intention is that they speak of the six kinds of origin classification according to the division of factors: body, speech are the two one-faceted; body-speech, body-mind, speech-mind are the three two-faceted; and body-speech-mind is the three-faceted.
Nghĩa là: Thân (kāya) và khẩu (vācā) là hai loại một phần; thân-khẩu (kāyavācā), thân-tâm (kāyacitta), khẩu-tâm (vācācitta) là ba loại hai phần; thân-khẩu-tâm (kāyavācācitta) là một loại ba phần. Như vậy, họ trình bày phương pháp phân loại samuṭṭhāna theo sáu cách dựa trên sự phân chia các yếu tố.
329. Tattha tāsu nānāpattīsu.
329. Therein: among those various offenses.
Tattha (trong đó) là trong những tội lỗi khác nhau đó.
Pañca samuṭṭhānāni etissāti pañcasamuṭṭhānā, evarūpā kāci āpatti na vijjati.
An offense that has five origins is pañcasamuṭṭhānā; no such offense exists.
Pañcasamuṭṭhānā (có năm khởi nguyên) là điều mà có năm khởi nguyên. Không có tội lỗi nào như vậy tồn tại.
Ekamekaṃ samuṭṭhānaṃ yāsanti viggaho.
The analysis is: for which there is one origin each.
Pacchimeheva tīhipī (chỉ từ ba loại cuối) là phân tích: mỗi một khởi nguyên là của những điều nào.
Pacchimeheva tīhipīti sacittakeheva tīhi samuṭṭhānehi, yā āpatti ekasamuṭṭhānā hoti, sā sacittakānaṃ tiṇṇamaññatarena hotīti adhippāyo.
By the last three: by the three origins with consciousness. The intention is that an offense that has one origin is one of the three with consciousness.
Nghĩa là: tội lỗi có một khởi nguyên thì phát sinh từ một trong ba loại khởi nguyên hữu tâm.
330-1. Tatiyacchaṭṭhatopi cāti kāyavācato, kāyavācācittato ca.
330-1. And from the third and sixth: from body-speech, and from body-speech-mind.
Tatiyacchaṭṭhatopi cā (cũng từ loại thứ ba và thứ sáu) là từ thân-khẩu (kāyavāca) và từ thân-khẩu-tâm (kāyavācācitta).
Catutthacchaṭṭhato cevāti kāyacittato kāyavācācittato ca.
And from the fourth and sixth: from body-mind, and from body-speech-mind.
Catutthacchaṭṭhato cevā (cũng từ loại thứ tư và thứ sáu) là từ thân-tâm (kāyacitta) và từ thân-khẩu-tâm (kāyavācācitta).
Pañcamacchaṭṭhatopi cāti vācācittato kāyavācācittato ca.
And from the fifth and sixth: from speech-mind, and from body-speech-mind.
Pañcamacchaṭṭhatopi cā (cũng từ loại thứ năm và thứ sáu) là từ khẩu-tâm (vācācitta) và từ thân-khẩu-tâm (kāyavācācitta).
‘‘Kāyato kāyacittato’’ti paṭhamaṃ dvisamuṭṭhānaṃ, ‘‘vācato vācācittato’’ti dutiyaṃ, ‘‘kāyavācato kāyavācācittato’’ti tatiyaṃ, ‘‘kāyacittato kāyavācācittato’’ti catutthaṃ, ‘‘vācācittato kāyavācācittato’’ti pañcamaṃ dvisamuṭṭhānanti evaṃ pañcadhā eva ṭhitehi dvīhi samuṭṭhānehi esā dvisamuṭṭhānāpatti jāyate samuṭṭhāti.
This offense with two origins arises from two origins, established in five ways: "from body, from body-mind" is the first two-origin; "from speech, from speech-mind" is the second; "from body-speech, from body-speech-mind" is the third; "from body-mind, from body-speech-mind" is the fourth; "from speech-mind, from body-speech-mind" is the fifth.
‘‘Kāyato kāyacittato’’ (từ thân và từ thân-tâm) là hai khởi nguyên đầu tiên; ‘‘vācato vācācittato’’ (từ khẩu và từ khẩu-tâm) là hai khởi nguyên thứ hai; ‘‘kāyavācato kāyavācācittato’’ (từ thân-khẩu và từ thân-khẩu-tâm) là hai khởi nguyên thứ ba; ‘‘kāyacittato kāyavācācittato’’ (từ thân-tâm và từ thân-khẩu-tâm) là hai khởi nguyên thứ tư; ‘‘vācācittato kāyavācācittato’’ (từ khẩu-tâm và từ thân-khẩu-tâm) là hai khởi nguyên thứ năm. Như vậy, esā (tội lỗi này) có hai khởi nguyên phát sinh (jāyate) từ hai khởi nguyên đã được thiết lập theo năm cách này.
Na aññatoti kāyato vācatoti ekaṃ, vācato kāyavācatoti ekanti evaṃ yathāvuttakkamavipariyāyena yojitehi aññehi samuṭṭhānehi na samuṭṭhāti.
Not from others: it does not arise from other origins combined in a way different from the aforementioned sequence, such as "from body, from speech" as one, or "from speech, from body-speech" as another.
Na aññato (không từ cái khác) nghĩa là không phát sinh từ các khởi nguyên khác được liên kết theo cách không đúng thứ tự đã nêu, ví dụ: từ thân và từ khẩu là một, từ khẩu và từ thân-khẩu là một.
332. Paṭhamehi ca tīhīti ‘‘kāyato, vācato, kāyavācato’’ti paṭhamaṃ niddiṭṭhehi tīhi acittakasamuṭṭhānehi.
332. And from the first three: from the first mentioned three origins without consciousness, namely "from body, from speech, from body-speech."
Paṭhamehi ca tīhī (cũng từ ba loại đầu tiên) là từ ba loại khởi nguyên vô tâm được đề cập đầu tiên: “từ thân, từ khẩu, từ thân-khẩu”.
Pacchimehi cāti ‘‘kāyacittato, vācācittato, kāyavācācittato’’ti evaṃ pacchā vuttehi sacittakehi tīhi samuṭṭhānehi.
And from the last ones: from the three origins with consciousness mentioned later, namely "from body-mind, from speech-mind, from body-speech-mind."
Pacchimehi cā (cũng từ các loại sau) là từ ba loại khởi nguyên hữu tâm được đề cập sau: “từ thân-tâm, từ khẩu-tâm, từ thân-khẩu-tâm”.
Na aññatoti ‘‘kāyato, vācato, kāyacittato, vācato, kāyavācato, kāyacittato’’ti evaṃ vuttavipallāsato aññehi tīhi samuṭṭhānehi na samuṭṭhāti.
Not from another means it does not arise from the other three origins, apart from the stated permutations such as "from body, from speech, from body-mind, from speech, from body-speech, from body-mind."
Na aññato (không từ cái khác) nghĩa là không phát sinh từ ba loại khởi nguyên khác được liên kết theo cách đảo ngược như: “từ thân, từ khẩu, từ thân-tâm, từ khẩu, từ thân-khẩu, từ thân-tâm”.
333-4. Paṭhamā tatiyā ceva, catutthacchaṭṭhatopi cāti kāyato, kāyavācato, kāyacittato, kāyavācācittatoti etehi catūhi samuṭṭhānehi ceva.
333-4. The first and the third, and also the fourth and the sixth means from these four origins: from body, from body-speech, from body-mind, and from body-speech-mind.
Paṭhamā tatiyā ceva, catutthacchaṭṭhatopi cā (loại thứ nhất và thứ ba, cũng từ loại thứ tư và thứ sáu) là từ bốn loại khởi nguyên này: từ thân, từ thân-khẩu, từ thân-tâm, và từ thân-khẩu-tâm.
Dutiyā…pe… cchaṭṭhatopi cāti vācato, kāyavācato, vācācittato, kāyavācācittatoti imehi catūhi cāti catusamuṭṭhānenāpatti.
The second… and also the sixth means an offence arising from these four origins: from speech, from body-speech, from speech-mind, and from body-speech-mind.
Dutiyā…pe… cchaṭṭhatopi cā (loại thứ hai…v.v… cũng từ loại thứ sáu) là từ bốn loại này: từ khẩu, từ thân-khẩu, từ khẩu-tâm, và từ thân-khẩu-tâm. Tội lỗi có bốn khởi nguyên.
Sā evaṃ dvidhā ṭhitehi catūhi samuṭṭhānehi jāyate.
It arises from these four origins, thus established in two ways.
Tội lỗi đó phát sinh từ bốn loại khởi nguyên đã được thiết lập theo hai cách này.
Na panaññatoti ‘‘kāyato, vācato, kāyavācato, kāyacittato’’ti evamādinā vipallāsanayena yojitehi catūhi samuṭṭhānehi na samuṭṭhāti.
But not from another means it does not arise from the four origins linked in the inverted manner, such as "from body, from speech, from body-speech, from body-mind."
Na panaññato (nhưng không từ cái khác) nghĩa là không phát sinh từ bốn loại khởi nguyên được liên kết theo cách đảo ngược như: “từ thân, từ khẩu, từ thân-khẩu, từ thân-tâm,” v.v.
Cha samuṭṭhānāni yassā sā chasamuṭṭhānā.
That which has six origins is six-origined (chasamuṭṭhānā).
Chasamuṭṭhānā (có sáu khởi nguyên) là điều mà có sáu khởi nguyên.
Sacittakehi tīhi, acittakehi tīhīti chahi eva samuṭṭhānehi samuṭṭhātīti.
It arises from six origins: three with intention, and three without intention.
Nghĩa là: phát sinh chỉ từ sáu loại khởi nguyên: ba loại hữu tâm và ba loại vô tâm.
Pakārantarābhāvā idha ‘‘na aññato’’ti na vuttaṃ.
Since there is no other category, "not from another" is not stated here.
Vì không có cách khác, ở đây không nói “không từ cái khác”.
335. Samuṭṭhāti etasmāti samuṭṭhānaṃ, kāyādi chabbidhaṃ, ekaṃ samuṭṭhānaṃ kāraṇaṃ yassā sā ekasamuṭṭhānā.
335. That from which it arises is an origin (samuṭṭhāna), which is sixfold, such as body. That which has one origin as its cause is one-origined (ekasamuṭṭhānā).
Samuṭṭhānaṃ (khởi nguyên) là điều mà từ đó phát sinh, có sáu loại như thân, v.v. Ekasamuṭṭhānā (có một khởi nguyên) là điều mà có một khởi nguyên là nguyên nhân.
Pakārantarābhāvā tidhā.
Since there is no other category, it is threefold.
Tidhā (có ba cách) vì không có cách khác.
Kathaṃ?
How?
Như thế nào?
Sacittakānaṃ tiṇṇaṃ samuṭṭhānānaṃ vasena tividhā.
It is threefold based on the three origins with intention.
Có ba loại theo ba loại khởi nguyên hữu tâm.
Dvīhi samuṭṭhānehi samuṭṭhitā dvisamuṭṭhitā, dvisamuṭṭhānāpattīti attho.
That which arises from two origins is two-origined (dvisamuṭṭhitā), meaning an offence with two origins.
Dvisamuṭṭhitā (phát sinh từ hai khởi nguyên) là tội lỗi có hai khởi nguyên.
Pañcadhāti vuttanayena pañcappakārā.
Fivefold means five types in the stated manner.
Pañcadhā (có năm cách) là năm loại theo cách đã nêu.
Tīṇi samuṭṭhānāni yassā sā tisamuṭṭhānā, cattāri samuṭṭhānāni yassā sā caturuṭṭhānā, tisamuṭṭhānā ca caturuṭṭhānā ca ticaturuṭṭhānāti ekadesasarūpekaseso, tisamuṭṭhānā dvidhā vibhattā, catusamuṭṭhānā ca dvidhā eva vibhattāti attho.
That which has three origins is three-origined (tisamuṭṭhānā). That which has four origins is four-origined (caturuṭṭhānā). Three- and four-origined (ticaturuṭṭhānā) is an ekadesasarūpekasesa (ellipsis of part of the form), meaning the three-origined is divided into two ways, and the four-origined is also divided into two ways.
Tisamuṭṭhānā (có ba khởi nguyên) là điều mà có ba khởi nguyên. Caturuṭṭhānā (có bốn khởi nguyên) là điều mà có bốn khởi nguyên. Ticaturuṭṭhānā là sự rút gọn một phần của hình thức, tức là cả tisamuṭṭhānā và caturuṭṭhānā. Nghĩa là: tisamuṭṭhānā được chia thành hai loại, và catusamuṭṭhānā cũng được chia thành hai loại.
Chahi samuṭṭhānehi samuṭṭhitā chasamuṭṭhitā, chasamuṭṭhānāti attho.
That which arises from six origins is six-origined (chasamuṭṭhitā), meaning an offence with six origins.
Chasamuṭṭhitā (phát sinh từ sáu khởi nguyên) là tội lỗi có sáu khởi nguyên.
Ekadhāti pakārantarābhāvā ekadhāva ṭhitāti adhippāyo.
Onefold means the intention is that it stands in only one way due to the absence of other categories.
Ekadhā (có một cách) là nghĩa rằng chỉ được thiết lập theo một cách vì không có cách khác.
337. Paṭhamantimavatthuñcāti paṭhamapārājikasamuṭṭhānaṃ.
337. The first and last matters means the origin of the first Pārājika.
Paṭhamantimavatthuñcā (và sự việc đầu tiên và cuối cùng) là khởi nguyên của pārājika thứ nhất.
Dutiyanti adinnādānasamuṭṭhānaṃ.
The second means the origin of taking what is not given.
Dutiyaṃ (thứ hai) là khởi nguyên của adinnādāna (trộm cắp).
Sañcarittakanti sañcarittasamuṭṭhānaṃ.
Sañcaritta means the origin of sañcaritta.
Sañcarittakaṃ (việc làm người đưa tin) là khởi nguyên của sañcaritta.
Samanubhāsananti samanubhāsanasamuṭṭhānaṃ.
Samanubhāsanā means the origin of samanubhāsanā.
Samanubhāsanaṃ (việc khiển trách) là khởi nguyên của samanubhāsana.
‘‘Kathinaṃ eḷakalomaka’’nti padacchedo, kathinasamuṭṭhānaṃ eḷakalomasamuṭṭhānañca.
The word division is "Kathinaṃ eḷakalomaṃ," meaning the origin of kathina and the origin of sheep's wool.
‘‘Kathinaṃ eḷakalomaka’’ (y Kathina và lông cừu) là cách ngắt từ, là khởi nguyên của Kathina và khởi nguyên của lông cừu (eḷakaloma).
338. Padasodhammanti padasodhammasamuṭṭhānaṃ.
338. Padasodhamma means the origin of padasodhamma.
338. Padasodhamma (tức là) phát sinh từ padasodhamma.
Addhānaṃ theyyasatthanti addhānasamuṭṭhānaṃ theyyasatthasamuṭṭhānaṃ.
Addhānaṃ theyyasattha means the origin of addhāna and the origin of theyyasattha.
Addhānaṃ theyyasattha (tức là) phát sinh từ addhāna và phát sinh từ theyyasattha.
Desanāti dhammadesanāsamuṭṭhānaṃ.
Desanā means the origin of Dhamma teaching.
Desanā (tức là) phát sinh từ dhammadesanā.
Bhūtārocanakanti bhūtārocanasamuṭṭhānaṃ.
Bhūtārocanaka means the origin of declaring what is real.
Bhūtārocanaka (tức là) phát sinh từ bhūtārocana.
Corivuṭṭhāpananti corivuṭṭhāpanasamuṭṭhānaṃ.
Corivuṭṭhāpanā means the origin of assisting a thief.
Corivuṭṭhāpana (tức là) phát sinh từ corivuṭṭhāpana.
339. Ananuññātakañcāti ananuññātakasamuṭṭhānañcāti etāni terasa tehi samuṭṭhānehi samuṭṭhitānaṃ tesaṃ sikkhāpadānaṃ paṭhamaṃ paṭhamaṃ niddiṭṭhānaṃ paṭhamapārājikādisikkhāpadasamuṭṭhānānaṃ itaresaṃ pubbaṅgamabhāvato ‘‘sīsānī’’ti vuttāni.
339. Ananuññātakañca means the origin of ananuññātaka. These thirteen are called "heads" because they are the origins of the Pārājika and other rules, being the first ones specified among those rules that arise from these origins, and serving as the precursors to the others.
339. Ananuññātakañca (tức là) phát sinh từ ananuññātaka. Mười ba điều này, là những điều đầu tiên được chỉ rõ trong số các giới điều phát sinh từ các nguyên nhân đó, được gọi là "sīsāni" (những điều chính yếu) vì chúng là tiền thân của các giới điều phát sinh như paṭhamapārājika (giới pārājika đầu tiên) và các giới khác.
Yathāha parivāraṭṭhakathāyaṃ ‘‘paṭhamapārājikaṃ nāma ekaṃ samuṭṭhānasīsaṃ, sesāni tena sadisānī’’tiādi (pari. aṭṭha. 258).
Just as it is said in the Parivāra-aṭṭhakathā: "The first Pārājika is one head of origins; the rest are similar to it," and so on.
Như đã nói trong Parivāra Aṭṭhakathā: “Giới pārājika đầu tiên là một nguyên nhân chính yếu, các giới còn lại tương tự như vậy” (pari. aṭṭha. 258).
Terasete samuṭṭhānanayāti ete sīsavasena dassitā terasa samuṭṭhānanayā.
These thirteen ways of origin are these thirteen ways of origin shown as heads.
Terasete samuṭṭhānanayā (tức là) mười ba nguyên nhân phát sinh này được trình bày theo cách chính yếu.
Viññūhi upālittherādīhi.
By the discerning ones means by Venerable Upāli and others.
Viññūhi (bởi những người có trí tuệ) như Trưởng lão Upāli và các vị khác.
353. Tatthāti terasasamuṭṭhānasīsesu, ‘‘samuṭṭhānaṃ sacittaka’’nti idaṃ ‘‘paṭhama’’ntiādīhi paccekaṃ yojetabbaṃ.
353. Tattha means among the thirteen types of origins. This phrase, "samuṭṭhānaṃ sacittakaṃ" (the origin is with intention), should be connected individually with "the first" and so on.
353. Tatthā (trong số đó) mười ba nguyên nhân chính yếu, "samuṭṭhānaṃ sacittakaṃ" (nguyên nhân phát sinh có ý thức) điều này phải được kết hợp riêng lẻ với “paṭhamaṃ” (đầu tiên) và các điều tương tự.
Paṭhamaṃ samuṭṭhānanti paṭhamapārājikasamuṭṭhānaṃ.
The first origin means the origin of the first Pārājika.
Paṭhamaṃ samuṭṭhānaṃ (nguyên nhân phát sinh đầu tiên) là nguyên nhân phát sinh của giới pārājika đầu tiên.
Dutiyaṃ samuṭṭhānanti adinnādānasamuṭṭhānaṃ.
The second origin means the origin of taking what is not given.
Dutiyaṃ samuṭṭhānaṃ (nguyên nhân phát sinh thứ hai) là nguyên nhân phát sinh của giới adinnādāna.
Catutthaṃ samuṭṭhānanti samanubhāsanasamuṭṭhānaṃ.
The fourth origin means the origin of admonition.
Catutthaṃ samuṭṭhānaṃ (nguyên nhân phát sinh thứ tư) là nguyên nhân phát sinh của giới samanubhāsana.
Navamaṃ samuṭṭhānanti theyyasatthasamuṭṭhānaṃ.
The ninth origin means the origin of a thieving caravan.
Navamaṃ samuṭṭhānaṃ (nguyên nhân phát sinh thứ chín) là nguyên nhân phát sinh của giới theyyasattha.
Dasamaṃ samuṭṭhānanti dhammadesanāsamuṭṭhānaṃ.
The tenth origin means the origin of teaching Dhamma.
Dasamaṃ samuṭṭhānaṃ (nguyên nhân phát sinh thứ mười) là nguyên nhân phát sinh của giới dhammadesanā.
Dvādasamaṃ samuṭṭhānanti corivuṭṭhāpanasamuṭṭhānaṃ.
The twelfth origin means the origin of raising a thief.
Dvādasamaṃ samuṭṭhānaṃ (nguyên nhân phát sinh thứ mười hai) là nguyên nhân phát sinh của giới corivuṭṭhāpana.
354. Samuṭṭhāneti samuṭṭhānasīse.
354. Samuṭṭhāne means in the type of origin.
354. Samuṭṭhāne (trong nguyên nhân phát sinh) tức là trong điều chính yếu về nguyên nhân phát sinh.
Sadisāti tena tena samuṭṭhānasīsena samuṭṭhānā āpattiyo.
Sadisā means offences that arise from that particular type of origin.
Sadisā (tương tự) tức là các tội lỗi phát sinh từ nguyên nhân chính yếu đó.
Idhāti imasmiṃ samuṭṭhānavinicchaye.
Idha means in this determination of origins.
Idhā (ở đây) tức là trong sự phân định nguyên nhân phát sinh này.
Dissareti dissante, dissantīti attho.
Dissare means are seen, they are seen.
Dissare (được thấy) tức là được thấy, có nghĩa là xuất hiện.
Atha vā idha dissareti idha ubhatovibhaṅge etesu terasasamuṭṭhānesu ekekasmiṃ aññānipi sadisāni samuṭṭhānāni dissantīti attho.
Alternatively, idha dissare means that in this Ubhatovibhaṅga, in each of these thirteen origins, other similar origins are also seen.
Hoặc idha dissare (ở đây được thấy) có nghĩa là ở đây, trong ubhatovibhaṅga, trong mỗi một trong mười ba nguyên nhân phát sinh này, các nguyên nhân phát sinh tương tự khác cũng được thấy.
Idāni tāni sarūpato nidassetumāha ‘‘sukkañcā’’tiādi.
Now, to illustrate them in detail, he says "sukkañcā" and so on.
Bây giờ, để trình bày chúng theo hình thức, đã nói "sukkañcā" và các điều tương tự.
Tattha sukkanti sukkavissaṭṭhisikkhāpadaṃ.
Among these, sukkaṃ means the training rule concerning emission of semen.
Trong đó, sukka (tức là) giới sukkavissaṭṭhi.
Esa nayo ‘‘kāyasaṃsaggo’’tiādīsupi.
The same method applies to "kāyasaṃsaggo" and so on.
Cách này cũng tương tự trong "kāyasaṃsaggo" và các điều tương tự.
Yadettha duviññeyyaṃ, taṃ vakkhāma.
Whatever is difficult to understand here, we will explain.
Những gì khó hiểu ở đây, chúng ta sẽ giải thích.
355. Pubbupaparipāko cāti ‘‘jānaṃ pubbupagataṃ bhikkhu’’nti (pāci. 120) sikkhāpadañca ‘‘bhikkhuniparipācita’’nti (pāci. 192, 194) piṇḍapātasikkhāpadañca.
355. Pubbupaparipāko cā means the training rule "a bhikkhu knowingly having eaten beforehand" and the alms-food training rule "prepared by a bhikkhunī".
355. Pubbupaparipāko cā (tức là) giới “jānaṃ pubbupagataṃ bhikkhu” và giới piṇḍapāta “bhikkhuniparipācita”.
Raho bhikkhuniyāsahāti bhikkhuniyā saddhiṃ raho nisajjasikkhāpadañca.
Raho bhikkhuniyāsahā means the training rule concerning sitting in private with a bhikkhunī.
Raho bhikkhuniyāsahā (tức là) giới ngồi riêng với tỳ khưu ni.
Sabhojane, raho dve cāti sabhojane kule anupakhajjasikkhāpadañca dve rahonisajjasikkhāpadāni ca.
Sabhojane, raho dve cā means the training rule concerning intruding into a family with food, and the two training rules concerning sitting in private.
Sabhojane, raho dve cā (tức là) giới không được tự tiện vào nhà có bữa ăn và hai giới ngồi riêng.
Aṅgulī udake hasanti aṅgulipatodañca udakahasadhammasikkhāpadañca.
Aṅgulī udake hasa means the training rule concerning poking with a finger and the training rule concerning making fun in water.
Aṅgulī udake hasa (tức là) giới chọc ngón tay và giới udakahasadhammasikkhāpada.
356. Pahāre uggire cevāti pahāradānasikkhāpadañca talasattiuggiraṇasikkhāpadañca.
356. Pahāre uggire cevā means the training rule concerning giving a blow and the training rule concerning raising a weapon.
356. Pahāre uggire cevā (tức là) giới đánh đập và giới giơ vũ khí.
Tepaññāsā ca sekhiyāti pañcasattatisekhiyāsu vakkhamānāni ujjagghikādīni samanubhāsanasamuṭṭhānāni dasa, chattapāṇiādīni dhammadesanāsamuṭṭhānāni ekādasa, theyyasatthasamuṭṭhānaṃ, sūpodanaviññattisikkhāpadañcāti bāvīsati sikkhāpadāni ṭhapetvā parimaṇḍalanivāsanādīni itarāni tepaññāsa sekhiyasikkhāpadāni ca.
Tepaññāsā ca sekhiyā means, among the seventy-five Sekhiya rules, excluding the ten rules originating from admonition such as ujjagghika, the eleven rules originating from teaching Dhamma such as chattapāṇi, the rule originating from a thieving caravan, and the rule concerning asking for soup and rice, the remaining fifty-three Sekhiya training rules such as wearing the lower robe in a perfect circle.
Tepaññāsā ca sekhiyā (tức là) trong số bảy mươi lăm giới sekhiya, mười giới ujjagghikā và các giới khác phát sinh từ samanubhāsana, mười một giới chattapāṇi và các giới khác phát sinh từ dhammadesanā, giới phát sinh từ theyyasattha, giới sūpodanaviññatti, tổng cộng hai mươi hai giới, và năm mươi ba giới sekhiya còn lại như parimaṇḍalanivāsana và các giới khác.
Adhakkhakubbhajāṇuñcāti bhikkhunīnaṃ adhakkhakaubbhajāṇusikkhāpadañca.
Adhakkhakubbhajāṇuñcā means the bhikkhunī training rule concerning below the armpit and above the knee.
Adhakkhakubbhajāṇuñcā (tức là) giới adhakkhakaubbhajāṇu của tỳ khưu ni.
Gāmantaramavassutāti gāmantaragamanaṃ, avassutassa hatthato khādanīyaggahaṇasikkhāpadañca.
Gāmantaramavassutā means going to another village and the training rule concerning accepting food from one who is lustful.
Gāmantaramavassutā (tức là) giới đi giữa các làng và giới nhận đồ ăn từ người có dục vọng.
357-8. Talamaṭṭhudasuddhi cāti talaghātaṃ, jatumaṭṭhaṃ, udakasuddhikādiyanañca.
357-8. Talamaṭṭhudasuddhi cā means striking the palm, jatumatta, and purification with water.
357-8. Talamaṭṭhudasuddhi cā (tức là) giới đánh đập, jatumaṭṭha, và udakasuddhikādiyana.
Vassaṃvutthāti ‘‘vassaṃvutthā…pe… chappañcayojanānī’’ti (pāci. 974) sikkhāpadañca.
Vassaṃvutthā means the training rule "having resided for the Rains... for six or five leagues".
Vassaṃvutthā (tức là) giới “vassaṃvutthā…pe… chappañcayojanānī”.
Ovādāya na gacchantīti ovādāya agamanasikkhāpadañca.
Ovādāya na gacchantī means the training rule concerning not going for admonition.
Ovādāya na gacchantī (tức là) giới không đi thọ giáo huấn.
Nānubandhe pavattininti ‘‘vuṭṭhāpitaṃ pavattiniṃ dve vassāni nānubandheyyā’’ti (pāci. 1112) sikkhāpadañcāti ubhatovibhaṅge niddiṭṭhā ime pañcasattati dhammā kāyacittasamuṭṭhitā methunena samā ekasamuṭṭhānā matāti yojanā.
"Nānubandhe pavattini" refers to the training rule, "One should not follow an expelled pavattini for two years." These seventy-five dhammas, specified in both Vibhaṅgas, are understood to have the same origin as sexual intercourse, arising from body and mind, having a single origin.
Nānubandhe pavattiniṃ (tức là) giới “vuṭṭhāpitaṃ pavattiniṃ dve vassāni nānubandheyyā” (không được đi theo vị pavattinī đã được thọ giới trong hai năm). Tổng cộng bảy mươi lăm pháp này được chỉ rõ trong ubhatovibhaṅga, phát sinh từ thân và ý, tương tự như giới methuna, được biết là có cùng một nguyên nhân phát sinh.
Ettha ca pāḷiyaṃ ‘‘chasattatī’’ti gaṇanaparicchedo samuṭṭhānasikkhāpadena saha dassito.
Here, in the Pāḷi, the enumeration "seventy-six" is shown together with the training rule concerning origin.
Trong đó, trong Pāḷi, số đếm “sáu mươi sáu” được trình bày cùng với giới điều về nguyên nhân phát sinh.
Idha pana taṃ vinā taṃsadisānameva gaṇanā dassitā.
Here, however, the enumeration of only those similar to it is shown, without that one.
Ở đây, số đếm chỉ được trình bày cho những điều tương tự mà không bao gồm điều đó.
Teneva paṭhamaṃ samuṭṭhānasīsaṃ pāḷiyaṃ gaṇanāyapi dassitaṃ, idheva na dassitaṃ.
Therefore, the first heading of origin is also shown in the Pāḷi enumeration, but not here.
Do đó, nguyên nhân chính yếu đầu tiên được trình bày trong Pāḷi cũng theo số đếm, nhưng không được trình bày ở đây.
Upari katthaci samuṭṭhānasīsassa dassanaṃ panettha vakkhamānānaṃ taṃsadisabhāvadassanatthaṃ, gaṇanāya vakkhamānāya antogadhabhāvadassanatthaṃ.
The showing of the heading of origin elsewhere above is for the purpose of showing the similarity of those to be mentioned here, and for the purpose of showing their inclusion in the enumeration to be mentioned.
Việc trình bày nguyên nhân chính yếu ở một số chỗ sau này là để chỉ ra sự tương tự của những điều sẽ được nói ở đây, và để chỉ ra rằng chúng được bao gồm trong số đếm sẽ được nói đến.
Teneva tatthapi taṃ vinā gaṇanaṃ vakkhati.
Therefore, even there, the enumeration will be stated without it.
Do đó, ngay cả ở đó, số đếm cũng sẽ được nói mà không bao gồm điều đó.
359. Viggahanti manussaviggahasikkhāpadaṃ.
"Viggaha" refers to the training rule concerning human form.
359. Viggaha (tức là) giới manussaviggaha.
Uttari cevāti uttarimanussadhammasikkhāpadañca.
"Uttari cevā" refers to the training rule concerning superhuman states.
Uttari cevā (tức là) giới uttarimanussadhamma.
Duṭṭhullanti duṭṭhullavācāsikkhāpadaṃ.
"Duṭṭhulla" refers to the training rule concerning coarse speech.
Duṭṭhulla (tức là) giới duṭṭhullavācā.
Attakāmatāti attakāmapāricariyasikkhāpadañca.
"Attakāmatā" refers to the training rule concerning service for one's own pleasure.
Attakāmatā (tức là) giới attakāmapāricariya.
Duṭṭhadosā duve cevāti dve duṭṭhadosasikkhāpadāni ca.
"Duṭṭhadosā duve cevā" refers to the two training rules concerning malicious intent.
Duṭṭhadosā duve cevā (tức là) hai giới duṭṭhadosa.
Dutiyāniyatopi cāti dutiyaaniyatasikkhāpadañca.
"Dutiyāniyatopi cā" refers to the second indeterminate training rule.
Dutiyāniyatopi cā (tức là) giới dutiyaaniyatasikkhāpada.
360. Acchindanañcāti sāmaṃ cīvaraṃ datvā acchindanañca.
"Acchindanañcā" refers to taking back a robe after having given it.
360. Acchindanañcā (tức là) giới tự mình cho y rồi đoạt lại.
Pariṇāmoti saṅghikalābhassa attano pariṇāmanañca.
"Pariṇāmo" refers to appropriating communal gains for oneself.
Pariṇāmo (tức là) giới chuyển lợi lộc của Tăng về cho mình.
Musāomasapesuṇāti musāvādo ca omasavādo ca bhikkhupesuññañca.
"Musāomasapesuṇā" refers to false speech, insulting speech, and slander of bhikkhus.
Musāomasapesuṇā (tức là) giới nói dối, giới phỉ báng, và giới nói xấu tỳ khưu.
Duṭṭhullārocanañcevāti duṭṭhullāpattiārocanasikkhāpadañca.
"Duṭṭhullārocanañcevā" refers to the training rule concerning revealing a grave offense.
Duṭṭhullārocanañcevā (tức là) giới tiết lộ tội lỗi nặng.
Pathavīkhaṇanampi cāti pathavīkhaṇanasikkhāpadañca.
"Pathavīkhaṇanampi cā" refers to the training rule concerning digging the ground.
Giới đào đất tức là giới học về việc đào đất.
361. Bhūtagāmañca vādo cāti bhūtagāmasikkhāpadaṃ, aññavādakasikkhāpadañca.
"Bhūtagāmañca vādo cā" refers to the training rule concerning plant life, and the training rule concerning speaking otherwise.
361. Giới về chúng sinh thực vật và giới nói lời khác tức là giới học về chúng sinh thực vật và giới học về việc nói lời khác.
Ujjhāpanakameva cāti ujjhāpanakasikkhāpadañca.
"Ujjhāpanakameva cā" refers to the training rule concerning causing annoyance.
Giới khiêu khích tức là giới học về việc khiêu khích.
Nikkaḍḍho siñcanañcevāti vihārato nikkaḍḍhanañca udake tiṇādisiñcanañca.
"Nikkaḍḍho siñcanañcevā" refers to expelling from a monastery, and sprinkling grass, etc., with water.
Trục xuất và tưới nước tức là việc trục xuất khỏi trú xứ và việc tưới cỏ cây vào nước.
Āmisahetu cāti āmisahetu bhikkhuniyo ovādasikkhāpadañca.
"Āmisahetu cā" refers to the training rule concerning admonishing bhikkhunis for material gain.
Vì lợi dưỡng tức là giới học về việc khuyên dạy Tỳ-khưu-ni vì lợi dưỡng.
362. Bhuttāvinti bhuttāviṃ anatirittena khādanīyādinā pavāraṇasikkhāpadañca.
"Bhuttāvinti" refers to the training rule concerning inviting one who has eaten with unconsumed edibles, etc.
362. Đã thọ thực tức là giới học về việc mời người đã thọ thực dùng vật thực như đồ ăn không dư.
Ehanādarinti ‘‘ehāvuso, gāmaṃ vā’’ti (pāci. 275) vuttasikkhāpadañca anādariyasikkhāpadañca.
"Ehanādari" refers to the training rule stated as, "Come, friend, to the village," and the training rule concerning disrespect.
Không kính trọng tức là giới học được nói là “Này chư Hiền, hãy đến làng” và giới học về việc không kính trọng.
Bhiṃsāpanameva cāti bhikkhubhiṃsanakañca.
"Bhiṃsāpanameva cā" refers to frightening bhikkhus.
Hăm dọa tức là giới học về việc hăm dọa Tỳ-khưu.
Apanidheyyāti pattādiapanidhānasikkhāpadañca.
"Apanidheyyā" refers to the training rule concerning hiding a bowl, etc.
Cất giấu tức là giới học về việc cất giấu bát v.v.
Sañcicca pāṇanti sañcicca pāṇaṃ jīvitāvoropanañca.
"Sañcicca pāṇa" refers to intentionally taking a life.
Cố ý tước đoạt mạng sống tức là giới học về việc cố ý tước đoạt mạng sống.
Sappāṇakampi cāti jānaṃ sappāṇakaudakasikkhāpadañca.
"Sappāṇakampi cā" refers to the training rule concerning water with living creatures, knowing it to be so.
Nước có sinh vật tức là giới học về nước có sinh vật mà biết rõ.
363. Ukkoṭanañcāti punakammāya ukkoṭanañca.
"Ukkoṭanañcā" refers to instigating for a repeated act.
363. Hủy bỏ tức là giới học về việc hủy bỏ để làm lại nghiệp.
Ūnoti ūnavīsativassasikkhāpadañca.
"Ūno" refers to the training rule concerning one under twenty years old.
Chưa đủ tức là giới học về người chưa đủ 20 tuổi.
Saṃvāsoti ukkhittakena saddhiṃ saṃvāsasikkhāpadañca.
"Saṃvāso" refers to the training rule concerning cohabitation with an expelled bhikkhu.
Cùng sống tức là giới học về việc cùng sống với người bị khai trừ.
Nāsane cāti nāsitakasāmaṇerasambhogasikkhāpadañca.
"Nāsane cā" refers to the training rule concerning sharing with an expelled novice.
Trục xuất tức là giới học về việc chung hưởng với Sa-di bị trục xuất.
Sahadhammikanti sahadhammikaṃ vuccamānasikkhāpadañca.
"Sahadhammika" refers to the training rule concerning one who speaks in accordance with the Dhamma.
Cùng pháp tức là giới học về việc nói với người cùng pháp.
Vilekhā cāti ‘‘vilekhāya saṃvattantī’’ti (pāci. 439) āgatasikkhāpadañca.
"Vilekhā cā" refers to the training rule that states, "leading to disfigurement."
Làm xáo trộn tức là giới học được nói là “làm xáo trộn”.
Mohanāti mohanasikkhāpadañca.
"Mohanā" refers to the training rule concerning delusion.
Mê hoặc tức là giới học về việc mê hoặc.
Amūlakena cāti amūlakena saṅghādisesena anuddhaṃsanasikkhāpadañca.
"Amūlakena cā" refers to the training rule concerning falsely accusing with a Saṅghādisesa.
Không căn cứ tức là giới học về việc vu khống Tăng tàn không có căn cứ.
364. Kukkuccaṃ khīyanaṃ datvāti kukkuccauppādanañca dhammikānaṃ kammānaṃ chandaṃ datvā khīyanañca cīvaraṃ datvā khīyanañca.
"Kukkuccaṃ khīyanaṃ datvā" refers to causing remorse, and criticizing after having given consent for a lawful act, and criticizing after having given a robe.
364. Gây hối hận, phàn nàn sau khi đã cho tức là việc gây hối hận, việc phàn nàn sau khi đã cho ý kiến đồng thuận về các nghiệp hợp pháp, và việc phàn nàn sau khi đã cho y.
Pariṇāmeyya puggaleti saṅghikaṃ lābhaṃ puggalassa pariṇāmanasikkhāpadañca.
"Pariṇāmeyya puggale" refers to the training rule concerning appropriating communal gains for an individual.
Chuyển cho cá nhân tức là giới học về việc chuyển lợi lộc của Tăng cho cá nhân.
Kiṃ te, akālaṃ, acchindeti ‘‘kiṃ te, ayye, eso purisapuggalo karissatī’’ti (pāci. 705) āgatasikkhāpadañca akālacīvaraṃ ‘‘kālacīvara’’nti adhiṭṭhahitvā bhājanasikkhāpadañca bhikkhuniyā saddhiṃ cīvaraṃ parivattetvā acchindanasikkhāpadañca.
"Kiṃ te, akālaṃ, acchinde" refers to the training rule that states, "What will that male person do for you, venerable one?"; the training rule concerning determining an unseasonal robe as a "seasonal robe" and distributing it; and the training rule concerning exchanging a robe with a bhikkhuni and then taking it back.
Cái gì của cô, phi thời, giật lấy tức là giới học được nói là “Này Hiền tỷ, người nam này sẽ làm gì cho cô?”, giới học về việc chia y phi thời sau khi đã tác thành là “y đúng thời”, và giới học về việc đổi y với Tỳ-khưu-ni rồi lại giật lấy.
Duggahanirayena cāti duggahitena dupadhāritena paraṃ ujjhāpanasikkhāpadañca nirayena vā brahmacariyena vā abhisapanasikkhāpadañca.
"Duggahanirayena cā" refers to the training rule concerning criticizing another based on a misapprehension or wrong inference; and the training rule concerning swearing by hell or by the holy life.
Địa ngục sai lầm tức là giới học về việc khiêu khích người khác bằng cách nắm giữ sai lầm, suy đoán sai lầm, và giới học về việc thề bằng địa ngục hoặc phạm hạnh.
365. Gaṇassa cāti ‘‘gaṇassa cīvaralābhaṃ antarāyaṃ kareyyā’’ti (pāci. 908) vuttasikkhāpadañca.
365. And for the Sangha refers to the training rule stated as "should obstruct the acquisition of robes for the Sangha."
365. Của chúng Tăng tức là giới học được nói là “gây trở ngại cho việc nhận y của chúng Tăng”.
Vibhaṅgañcāti ‘‘dhammikaṃ cīvaravibhaṅgaṃ paṭibāheyyā’’ti (pāci. 912) vuttasikkhāpadañca.
And the distribution refers to the training rule stated as "should obstruct a lawful distribution of robes."
Phân chia tức là giới học được nói là “cản trở việc phân chia y hợp pháp”.
Dubbalāsā tatheva cāti ‘‘dubbalacīvarapaccāsāya cīvarakālasamayaṃ atikkāmeyyā’’ti (pāci. 921) vuttasikkhāpadañca.
And likewise with poor hope refers to the training rule stated as "should let the robe-season pass with the hope of poor quality robes."
Hy vọng yếu ớt cũng như vậy tức là giới học được nói là “vượt quá thời gian y kỳ với hy vọng y yếu ớt”.
Dhammikaṃ kathinuddhāranti ‘‘dhammikaṃ kathinuddhāraṃ paṭibāheyyā’’ti (pāci. 928) vuttasikkhāpadañca.
Lawful Kathina termination refers to the training rule stated as "should obstruct a lawful Kathina termination."
Hủy Kathina hợp pháp tức là giới học được nói là “cản trở việc hủy Kathina hợp pháp”.
Sañciccāphāsumeva cāti ‘‘bhikkhuniyā sañcicca aphāsuṃ kareyyā’’ti (pāci. 942) vuttasikkhāpadañca.
And intentionally causing discomfort refers to the training rule stated as "should intentionally cause discomfort to a bhikkhunī."
Cố ý làm khó chịu tức là giới học được nói là “cố ý làm cho Tỳ-khưu-ni khó chịu”.
366. Sayaṃ upassayaṃ datvāti ‘‘bhikkhuniyā upassayaṃ datvā kupitā anattamanā nikkaḍḍheyyā’’ti (pāci. 951) vuttasikkhāpadañca.
366. Having given lodging oneself refers to the training rule stated as "having given lodging to a bhikkhunī, being angry and displeased, should expel her."
366. Tự mình cho trú xứ tức là giới học được nói là “sau khi đã cho Tỳ-khưu-ni trú xứ, nổi giận, không hài lòng, trục xuất”.
Akkoseyya cāti ‘‘bhikkhuṃ akkoseyya vā paribhāseyya vā’’ti (pāci. 1029) vuttasikkhāpadañca.
And should abuse refers to the training rule stated as "should abuse or revile a bhikkhu."
Mắng chửi tức là giới học được nói là “mắng chửi hoặc phỉ báng Tỳ-khưu”.
Caṇḍikāti ‘‘caṇḍīkatā gaṇaṃ paribhāseyyā’’ti (pāci. 1034) vuttasikkhāpadañca.
Ill-tempered refers to the training rule stated as "being ill-tempered, should revile the Sangha."
Nóng nảy tức là giới học được nói là “nóng nảy, phỉ báng chúng Tăng”.
Kulamaccharinī assāti ‘‘kulamaccharinī assā’’ti (pāci. 1043) vuttasikkhāpadañca.
Should be jealous of families refers to the training rule stated as "should be jealous of families."
Đố kỵ gia đình tức là giới học được nói là “đố kỵ gia đình”.
Gabbhiniṃ vuṭṭhāpeyya cāti ‘‘gabbhiniṃ vuṭṭhāpeyyā’’ti (pāci. 1068) vuttasikkhāpadañca.
And should give ordination to a pregnant woman refers to the training rule stated as "should give ordination to a pregnant woman."
Cấp giới cho người đang mang thai tức là giới học được nói là “cấp giới cho người đang mang thai”.
367. Pāyantinti ‘‘pāyantiṃ vuṭṭhāpeyyā’’ti (pāci. 1073) vuttasikkhāpadañca.
367. Nursing refers to the training rule stated as "should give ordination to a nursing woman."
367. Đang cho bú tức là giới học được nói là “cấp giới cho người đang cho bú”.
Dve ca vassānīti ‘‘dve vassāni chasu dhammesu asikkhitasikkhaṃ sikkhamānaṃ vuṭṭhāpeyyā’’ti (pāci. 1080) vuttasikkhāpadañca.
And two years refers to the training rule stated as "should give ordination to a sikkhamānā who has not trained for two years in the six Dhammas."
Hai năm tức là giới học được nói là “cấp giới cho người nữ học giới đang học hai năm sáu pháp mà chưa học xong”.
Saṅghenāsammatanti ‘‘sikkhitasikkhaṃ sikkhamānaṃ saṅghena asammataṃ vuṭṭhāpeyyā’’ti (pāci. 1086) vuttasikkhāpadañca.
Not approved by the Sangha refers to the training rule stated as "should give ordination to a sikkhamānā who has trained but is not approved by the Sangha."
Chưa được Tăng đồng ý tức là giới học được nói là “cấp giới cho người nữ học giới đã học xong mà chưa được Tăng đồng ý”.
Tisso gihigatā vuttāti ‘‘ūnadvādasavassaṃ gihigataṃ (pāci. 1091), paripuṇṇadvādasavassaṃ gihigataṃ dve vassāni chasu dhammesu asikkhitasikkhaṃ (pāci. 1097), dvevassāni sikkhitasikkhaṃ saṅghena asammata’’nti (pāci. 1103) vuttasikkhāpadāni ca.
Three householders are stated refers to the training rules stated as "a householder under twelve years old, a householder fully twelve years old who has not trained for two years in the six Dhammas, and one who has trained for two years but is not approved by the Sangha."
Ba người nữ đã lập gia đình được nói đến tức là ba giới học được nói là “người nữ đã lập gia đình chưa đủ 12 tuổi, người nữ đã lập gia đình đủ 12 tuổi đã học hai năm sáu pháp mà chưa học xong, người nữ đã học xong hai năm mà chưa được Tăng đồng ý”.
Tissoyeva kumārikāti ‘‘ūnavīsativassaṃ kumāribhūta’’ntiādinā (pāci. 1120) nayena vuttā tisso ca.
And only three maidens refers to the three stated in the manner beginning with "a maiden under twenty years old," and so on.
Ba cô gái đồng trinh tức là ba giới học được nói theo cách “cô gái đồng trinh chưa đủ 20 tuổi” v.v.
368. Ūnadvādasavassā dveti ‘‘ūnadvādasavassā vuṭṭhāpeyya (pāci. 1137), paripuṇṇadvādasavassā saṅghena asammatā vuṭṭhāpeyyā’’ti (pāci. 1142) vuttāni dve sikkhāpadāni ca.
368. Two under twelve years old refers to the two training rules stated as "should give ordination to one under twelve years old, and should give ordination to one fully twelve years old not approved by the Sangha."
368. Hai người chưa đủ 12 tuổi tức là hai giới học được nói là “cấp giới cho người chưa đủ 12 tuổi, cấp giới cho người đủ 12 tuổi mà chưa được Tăng đồng ý”.
Alaṃ tāva teti ‘‘alaṃ tāva te, ayye, vuṭṭhāpitenā’’ti (pāci. 1147) vuttasikkhāpadañca.
Enough for you refers to the training rule stated as "Enough for you, Venerable Lady, with having given ordination."
Đủ rồi cô tức là giới học được nói là “Này Hiền tỷ, cô được cấp giới như vậy là đủ rồi”.
Sokāvassāti ‘‘caṇḍiṃ sokāvāsaṃ sikkhamānaṃ vuṭṭhāpeyyā’’ti (pāci. 1159) vuttasikkhāpadañca.
Sorrowful abode refers to the training rule stated as "should give ordination to an ill-tempered sikkhamānā who is in a sorrowful abode."
Sokāvāsa tức là giới học được nói là “cấp giới cho người nữ học giới nóng nảy, có trú xứ sầu muộn”.
Pārivāsikacchandadānatoti ‘‘pārivāsikachandadānena sikkhamānaṃ vuṭṭhāpeyyā’’ti (pāci. 1167) vuttasikkhāpadañca.
From giving consent for probation refers to the training rule stated as "should give ordination to a sikkhamānā by giving consent for probation."
Do việc cho ý kiến đồng thuận về Pārivāsika tức là giới học được nói là “cấp giới cho người nữ học giới do việc cho ý kiến đồng thuận về Pārivāsika”.
369. Anuvassaṃ duve cāti ‘‘anuvassaṃ vuṭṭhāpeyya (pāci. 1171), ekaṃ vassaṃ dve vuṭṭhāpeyyā’’ti (pāci. 1175) vuttasikkhāpadāni cāti ekūnasattati sikkhāpadāni.
369. And two annually refers to the training rules stated as "should give ordination annually, and should give ordination to two in one year." Thus there are sixty-nine training rules.
369. Hai giới mỗi năm tức là hai giới học được nói là “cấp giới mỗi năm, cấp giới hai người trong một năm”. Như vậy là 69 giới học.
Adinnādānatulyattāti adinnādānena samānasamuṭṭhānattā.
Due to being equal to taking what is not given means due to having the same origin as taking what is not given.
Do tương tự với giới không cho mà lấy tức là do có cùng nguồn gốc phát sinh với giới không cho mà lấy.
Tisamuṭṭhānikā katāti sacittakehi tīhi samuṭṭhānehi samuṭṭhahantīti vuttā.
Are made to have three origins means they are said to originate from three origins with intention.
Được nói là có ba nguồn gốc phát sinh tức là được nói là phát sinh từ ba nguồn gốc có chủ ý.
370. Sañcarikuṭimahallakanti sañcarittaṃ, saññācikāya kuṭikaraṇaṃ, mahallakavihārakaraṇañca.
370. Acting as a go-between, hut, and large dwelling refers to acting as a go-between, building a hut by requesting, and building a large dwelling.
370. Liên lạc, cất nhà nhỏ, nhà lớn tức là giới liên lạc, giới cất nhà nhỏ bằng cách xin, và giới cất nhà lớn.
Dhovāpanañca paṭiggahoti aññātikāya bhikkhuniyā purāṇacīvaradhovāpanañca cīvarapaṭiggahaṇañca.
Washing and acceptance refers to washing old robes for a bhikkhunī who is not a relative, and accepting robes.
Giặt và nhận tức là giới giặt y cũ cho Tỳ-khưu-ni không phải bà con và giới nhận y.
Cīvarassa ca viññattinti aññātakaṃ gahapatiṃ vā gahapatāniṃ vā cīvaraviññāpanasikkhāpadañca.
And requesting robes refers to the training rule of requesting robes from a householder or householder's wife who is not a relative.
Việc xin y tức là giới học về việc xin y từ gia chủ hoặc vợ gia chủ không phải bà con.
Gahaṇañca taduttarinti taduttarisādiyanasikkhāpadañca.
And receiving more than that refers to the training rule of accepting more than that.
Việc nhận vượt mức tức là giới học về việc nhận vượt mức đó.
371. Upakkhaṭadvayañcevāti ‘‘cīvaracetāpannaṃ upakkhaṭaṃ hotī’’ti (pārā. 528) āgatasikkhāpadadvayañca.
371. And the two prepared refers to the two training rules that occur as "the robe-fund is prepared."
371. Hai giới đã chuẩn bị tức là hai giới học được nói là “tiền y đã được chuẩn bị”.
Tathā dūtena cīvaranti dūtenacīvaracetāpannapahitasikkhāpadañca.
And similarly, the training rule concerning a robe procured through a messenger.
Y bằng sứ giả cũng vậy tức là giới học về tiền y được gửi bằng sứ giả.
Kosiyanti kosiyamissakasikkhāpadañca.
And the training rule concerning mixed silk.
Vải lụa tức là giới học về vải lụa lẫn lộn.
Suddhakāḷānanti ‘‘suddhakāḷakāna’’ntiādisikkhāpadañca (pārā. 548).
And the training rule beginning with ‘pure black’.
Màu đen thuần túy tức là giới học về “màu đen thuần túy” v.v.
Dve bhāgādānameva cāti ‘‘dve bhāgā ādātabbā’’ti (pārā. 553) vuttasikkhāpadañca.
And the training rule stated as ‘two parts are to be taken’.
Hai phần phải nhận tức là giới học được nói là “hai phần phải nhận”.
372. Chabbassānīti chabbassāni dhāraṇasikkhāpadañca.
372. And the training rule concerning wearing (a rug for) six years.
372. Sáu năm tức là giới học về việc giữ y sáu năm.
Purāṇassāti ‘‘purāṇasanthatassā’’ti (pārā. 567) vuttasikkhāpadañca.
And the training rule stated as ‘of the old rug’.
Về cái cũ là giới học đã được nói đến là “về cái chiếu cũ”.
Lomadhovāpanampi cāti eḷakalomadhovāpanasikkhāpadañca.
And the training rule concerning washing sheep’s wool.
Và việc giặt lông là giới học về việc giặt lông cừu.
Rūpiyassa paṭiggāhoti rūpiyapaṭiggahaṇasikkhāpadañca.
And the training rule concerning accepting money.
Việc nhận bạc là giới học về việc nhận bạc.
Ubho nānappakārakāti rūpiyasaṃvohārakayavikkayasikkhāpadāni ca.
And the training rules concerning various kinds of transactions involving money, buying and selling.
Cả hai loại khác nhau là các giới học về việc giao dịch mua bán bạc.
373. Ūnabandhanapatto cāti ūnapañcabandhanapattasikkhāpadañca.
373. And the training rule concerning a bowl with less than five bands.
373. Và bát thiếu dây buộc là giới học về bát thiếu năm dây buộc.
Vassasāṭikasuttakanti vassikasāṭikasikkhāpadañca suttaṃ viññāpetvā cīvarakārāpanasikkhāpadañca.
And the training rule concerning a rain-robe, and the training rule concerning having a robe made by requesting thread.
Và điều kinh về y tắm mưa là giới học về y tắm mưa và giới học về việc khiến người khác làm y bằng cách thỉnh cầu một điều kinh.
Vikappāpajjananti tantavāye upasaṅkamitvā cīvare vikappāpajjanañca.
And the training rule concerning making a stipulation for a robe with a weaver.
Việc khiến người khác phân vân là việc đến gặp thợ dệt và khiến người ấy phân vân về y.
Yāva dvāradānañca sibbananti ‘‘yāva dvārakosā aggaḷaṭṭhapanāyā’’ti (pāci. 135) vuttasikkhāpadañca ‘‘aññātikāya bhikkhuniyā cīvaraṃ dadeyya (pāci. 171), cīvaraṃ sibbeyyā’’ti (pāci. 176) vuttasikkhāpadadvayañca.
And the training rule stated as ‘up to the door-frame for placing the bolt’, and the two training rules stated as ‘one may give a robe to an unrelated bhikkhunī’, ‘one may sew a robe’.
Cho đến việc cho đến cửa và việc may là giới học đã được nói đến là “cho đến cửa hoặc cho đến việc cài then cửa” và hai giới học đã được nói đến là “cho y cho tỳ khưu ni không phải bà con, may y”.
374. Pūvehīti pūvehi vā manthehi vā abhihaṭṭhuṃ pavāraṇasikkhāpadañca.
374. And the training rule concerning inviting (to accept) cakes or sweetmeats brought (as offerings).
374. Với bánh là giới học về việc nhận lời mời dùng bánh hoặc đồ ngọt đã được mang đến.
Paccayoti catumāsapaccayapavāraṇasikkhāpadañca.
And the training rule concerning an invitation for requisites for four months.
Vật dụng là giới học về lời mời dùng vật dụng trong bốn tháng.
Jotīti jotiyā samādahanasikkhāpadañca.
And the training rule concerning lighting a lamp.
Lửa là giới học về việc đốt lửa.
Ratananti ratanasikkhāpadañca.
And the training rule concerning jewels.
Báu là giới học về báu.
Sūci…pe… sugatassa cāti sūcigharasikkhāpadādīni satta sikkhāpadāni ca.
And the seven training rules beginning with the training rule concerning a needle-case, and so on, and concerning the Sugata.
Kim…v.v… và của Đức Sugata là giới học về hộp kim và bảy giới học khác.
375. Aññaviññattisikkhā cāti ‘‘aññaṃ viññāpeyyā’’ti (pāci. 749) vuttasikkhāpadañca.
375. And the training rule stated as ‘one may request something else’.
375. Và giới học về việc thỉnh cầu vật khác là giới học đã được nói đến là “thỉnh cầu vật khác”.
Aññaṃ cetāpanampi cāti ‘‘aññaṃ cetāpetvā aññaṃ cetāpeyyā’’ti (pāci. 749) vuttasikkhāpadañca.
And the training rule stated as ‘having requested one thing, one may request another’.
Và việc khiến người khác mua vật khác là giới học đã được nói đến là “khiến người khác mua vật này rồi lại khiến mua vật khác”.
Saṅghikena duve vuttāti ‘‘saṅghikena aññaṃ cetāpeyya (pāci. 759), saṅghikena saññācikena aññaṃ cetāpeyyā’’ti (pāci. 764) vuttāni dve sikkhāpadāni ca.
And the two training rules stated as ‘one may request something else with a Saṅgha’s (property)’, ‘one may request something else with a Saṅgha’s (property) by making a request’.
Hai điều được nói đến về vật của Tăng là hai giới học đã được nói đến là “khiến người khác mua vật khác bằng vật của Tăng, khiến người khác mua vật khác bằng vật của Tăng đã được thỉnh cầu”.
Dve mahājanikenāti ‘‘mahājanikena aññaṃ cetāpeyya (pāci. 769), mahājanikena saññācikena aññaṃ cetāpeyyā’’ti (pāci. 774) vuttāni dve sikkhāpadāni ca.
And the two training rules stated as ‘one may request something else with a large group’s (property)’, ‘one may request something else with a large group’s (property) by making a request’.
Hai điều về vật của đại chúng là hai giới học đã được nói đến là “khiến người khác mua vật khác bằng vật của đại chúng, khiến người khác mua vật khác bằng vật của đại chúng đã được thỉnh cầu”.
376. Tathā puggalikenekanti ‘‘puggalikena saññācikena aññaṃ cetāpeyyā’’ti (pāci. 779) vuttamekasikkhāpadañca.
376. And similarly, the one training rule stated as ‘one may request something else with an individual’s (property) by making a request’.
376. Cũng vậy, một điều về vật của cá nhân là một giới học đã được nói đến là “khiến người khác mua vật khác bằng vật của cá nhân đã được thỉnh cầu”.
Garupāvuraṇanti garupāvuraṇacetāpanasikkhāpadañca.
And the training rule concerning procuring a heavy cloak.
Y nặng là giới học về việc khiến người khác mua y nặng.
Lahunti lahupāvuraṇacetāpanasikkhāpadaṃ.
And the training rule concerning procuring a light cloak.
Y nhẹ là giới học về việc khiến người khác mua y nhẹ.
‘‘Vighāsā udasāṭi cā’’ti padacchedo.
The word division is ‘‘Vighāsā udasāṭi cā’’.
Phân câu là: “Và hai điều về đồ ăn thừa, y tắm nước”.
Dve vighāsāti ‘‘uccāraṃ vā passāvaṃ vā saṅkāraṃ vā vighāsaṃ vā tirokuṭṭe vā tiropākāre vā chaḍḍeyya vā chaḍḍāpeyya vā (pāci. 825), harite chaḍḍeyya vā chaḍḍāpeyya vā’’ti (pāci. 829) evaṃ vuttāni dve vighāsasikkhāpadāni ca.
And the two training rules concerning refuse, stated as ‘one may throw or have thrown faeces or urine or rubbish or refuse beyond a wall or beyond a fence’, ‘one may throw or have thrown (them) on greenery’.
Hai điều về đồ ăn thừa là hai giới học đã được nói đến như vầy: “xả hoặc khiến xả phân, nước tiểu, rác hoặc đồ ăn thừa ngoài tường hoặc ngoài hàng rào, xả hoặc khiến xả trên cây xanh”.
Udasāṭi cāti udakasāṭikasikkhāpadañca.
And the training rule concerning a water-robe.
Và y tắm nước là giới học về y tắm nước.
Tathā samaṇacīvaranti tathā ‘‘samaṇacīvaraṃ dadeyyā’’ti (pāci. 917) vuttasikkhāpadañcāti.
And similarly, the training rule stated as ‘one may give a monk’s robe’.
Cũng vậy, y của Sa-môn là cũng vậy, giới học đã được nói đến là “cho y của Sa-môn”.
378. Saṅghabhedoti saṅghabhedasikkhāpadañca.
378. And the training rule concerning schism in the Saṅgha.
378. Phá hòa hợp Tăng là giới học về việc phá hòa hợp Tăng.
Bhedānuvattadubbacadūsakāti bhedānuvattakadubbacakuladūsakasikkhāpadāni ca.
And the training rules concerning followers of schism, intractable ones, and defilers of families.
Kẻ theo phe phá hòa hợp Tăng, kẻ bất trị, kẻ làm ô uế gia đình là các giới học về kẻ theo phe phá hòa hợp Tăng, kẻ bất trị, kẻ làm ô uế gia đình.
Duṭṭhullacchādananti duṭṭhullapaṭicchādanasikkhāpadañca.
And the training rule concerning concealing a serious offense.
Che giấu tội nặng là giới học về việc che giấu tội nặng.
Diṭṭhīti diṭṭhiappaṭinissajjanasikkhāpadañca.
And the training rule concerning not relinquishing a wrong view.
Tà kiến là giới học về việc không từ bỏ tà kiến.
Chandaujjagghikā duveti chandaṃadatvāgamanasikkhāpadañca ujjagghikāya antaraghare gamananisīdanasikkhāpadadvayañca.
And the training rule concerning going without giving one’s consent, and the two training rules concerning going and sitting in a village while laughing boisterously.
Hai điều về việc cười đùa, không cho phép là giới học về việc đi mà không cho phép và hai giới học về việc đi và ngồi trong nhà mà cười đùa.
379. Appasaddā duve vuttāti ‘‘appasaddo antaraghare gamissāmi, nisīdissāmī’’ti (pāci. 588, 589) vuttāni dve sikkhāpadāni ca.
379. Two rules concerning quietness are stated, referring to the two training rules stated as "I will go into the inner chamber quietly, I will sit down quietly."
379. Hai điều được nói đến về việc ít tiếng động là hai giới học đã được nói đến là “ta sẽ đi trong nhà ít tiếng động, ta sẽ ngồi”.
Na byāhareti ‘‘na sakabaḷena mukhena byāharissāmī’’ti (pāci. 619) vuttasikkhāpadañca.
Not speak, referring to the training rule stated as "I will not speak with a mouthful."
Không nói là giới học đã được nói đến là “ta sẽ không nói với miệng đầy thức ăn”.
Chamā, nīcāsane, ṭhānanti ‘‘chamāyaṃ nisīditvā (pāci. 645), nīce āsane nisīditvā (pāci. 647), ṭhito nisinnassā’’ti (pāci. 648) vuttasikkhāpadañca.
On the ground, on a low seat, standing, referring to the training rule stated as "having sat on the ground, having sat on a low seat, standing to one who is seated."
Trên đất, trên chỗ ngồi thấp, đứng là giới học đã được nói đến là “ngồi trên đất, ngồi trên chỗ ngồi thấp, đứng trước người đang ngồi”.
Pacchato uppathena cāti ‘‘pacchato gacchanto purato gacchantassa (pāci. 649), uppathena gacchanto pathena gacchantassā’’ti (pāci. 650) vuttasikkhāpadadvayañca.
Behind and on a side path, referring to the two training rules stated as "going behind one who is going in front, going on a side path to one who is going on the path."
Phía sau và đường vòng là hai giới học đã được nói đến là “đi phía sau người đi trước, đi đường vòng trước người đi trên đường chính”.
380. Vajjacchādāti vajjato paṭicchādanasikkhāpadañca.
380. Concealing faults, referring to the training rule concerning concealing a fault.
380. Che giấu tội lỗi là giới học về việc che giấu tội lỗi.
Anuvattā cāti ukkhittānuvattanasikkhāpadañca.
And following, referring to the training rule concerning following an expelled bhikkhu.
Và kẻ theo phe là giới học về việc theo phe người bị Tăng cử tội.
Gahaṇanti ‘‘hatthaggahaṇaṃ vā sādiyeyyā’’ti (pāci. 675) vuttasikkhāpadañca.
Taking, referring to the training rule stated as "should accept a hand-grasp."
Việc nắm giữ là giới học đã được nói đến là “hoặc nắm giữ bằng tay”.
Osāreyya cāti ‘‘anapaloketvā kārakasaṅghaṃ anaññāya gaṇassa chandaṃ osāreyyā’’ti (pāci. 695) vuttasikkhāpadañca.
And bringing down, referring to the training rule stated as "without consulting the kāraka Saṅgha, without knowing the Saṅgha's wish, she brings it down."
Và việc hạ bệ là giới học đã được nói đến là “hạ bệ mà không thông báo cho Tăng đoàn thực hiện, không biết ý muốn của đoàn thể”.
Paccakkhāmīti sikkhā cāti ‘‘buddhaṃ paccācikkhāmī’’ti (pāci. 710) vuttasikkhāpadañca.
And the rule 'I reject', referring to the training rule stated as "I reject the Buddha."
Và giới học về việc từ bỏ là giới học đã được nói đến là “từ bỏ Đức Phật”.
Tathā kismiñcideva cāti ‘‘kismiñcideva adhikaraṇe paccākatā’’ti (pāci. 716) vuttasikkhāpadañca.
And likewise in some matter, referring to the training rule stated as "rejected in some matter."
Cũng vậy, trong bất cứ điều gì là cũng vậy, giới học đã được nói đến là “từ bỏ trong bất cứ tranh chấp nào”.
381. Saṃsaṭṭhā dve cāti ‘‘bhikkhuniyo paneva saṃsaṭṭhā viharantī’’ti (pāci. 722) ca ‘‘yā pana bhikkhunī evaṃ vadeyya saṃsaṭṭhāva, ayye, tumhe viharathā’’tiādivacanaṃ (pāci. 728) paṭicca vuttasikkhāpadadvayañca.
381. Two rules concerning association, referring to the two training rules stated concerning "bhikkhunīs living in association" and "if a bhikkhunī should say thus: 'You, venerable sirs, live in association'," and so on.
381. Và hai điều về sự giao du là hai giới học đã được nói đến liên quan đến câu “các tỳ khưu ni giao du cư trú” và “nếu tỳ khưu ni nào nói như vầy: ‘Thưa Ni sư, quý vị hãy giao du cư trú’”.
Vadhitvā cāti ‘‘attānaṃ vadhitvā vadhitvā rodeyyā’’ti (pāci. 880) vuttasikkhāpadañca.
And having struck, referring to the training rule stated as "having struck herself, she should cry again and again."
Và việc tự đánh là giới học đã được nói đến là “tự đánh rồi tự đánh mà khóc”.
Visibbetvā cāti ‘‘bhikkhuniyā cīvaraṃ visibbetvā vā visibbāpetvā vā’’ti (pāci. 893) vuttasikkhāpadañca.
And having unstitched, referring to the training rule stated as "having unstitched or caused to be unstitched a bhikkhunī's robe."
Và việc tháo ra là giới học đã được nói đến là “tháo y của tỳ khưu ni hoặc khiến người khác tháo ra”.
Dukkhitanti ‘‘dukkhitaṃ sahajīvini’’nti (pāci. 947) vuttasikkhāpadañca.
Suffering, referring to the training rule stated as "a suffering co-resident."
Người bị bệnh là giới học đã được nói đến là “người bị bệnh là bạn đồng phạm hạnh”.
Punadeva ca saṃsaṭṭhāti ‘‘saṃsaṭṭhā vihareyya gahapatinā vā gahapatiputtena vā’’ti (pāci. 956) evaṃ puna vuttasaṃsaṭṭhasikkhāpadañca.
And again associated, referring to the training rule concerning association stated again thus: "should live in association with a householder or a householder's son."
Và lại giao du là giới học về sự giao du đã được nói đến lại như vầy: “giao du với gia chủ hoặc con trai gia chủ”.
Neva vūpasameyya cāti ‘‘‘ehāyye, imaṃ adhikaraṇaṃ vūpasamehī’ti (pāci. 995) vuccamānā ‘sādhū’ti paṭissuṇitvā sā pacchā anantarāyikinī neva vūpasameyyā’’ti vuttasikkhāpadañca.
And should not settle, referring to the training rule stated as "being told, 'Come, venerable one, settle this dispute,' and having agreed 'Yes,' she, though having no impediment later, should not settle it."
Và không dàn xếp là giới học đã được nói đến là “được nói ‘Thưa Ni sư, hãy dàn xếp tranh chấp này’, đã nhận lời ‘lành thay’ nhưng sau đó không có chướng ngại mà lại không dàn xếp”.
382. Jānaṃ sabhikkhukārāmanti ‘‘jānaṃ sabhikkhukaṃ ārāmaṃ anāpucchā paviseyyā’’ti (pāci. 1024) vuttasikkhāpadañca.
382. Knowing a monastery with bhikkhus, referring to the training rule stated as "knowing a monastery with bhikkhus, she should enter without asking permission."
382. Biết có tỳ khưu trong tịnh xá là giới học đã được nói đến là “biết có tỳ khưu trong tịnh xá mà không xin phép đi vào”.
Tatheva na pavārayeti ‘‘ubhatosaṅghe tīhi ṭhānehi na pavāreyyā’’ti (pāci. 1051) vuttasikkhāpadañca.
Likewise not invite, referring to the training rule stated as "should not invite in the presence of both Saṅghas on three occasions."
Cũng vậy, không thỉnh cầu là giới học đã được nói đến là “không thỉnh cầu trong cả hai Tăng đoàn ở ba trường hợp”.
Tathā anvaddhamāsañcāti ‘‘anvaddhamāsaṃ bhikkhuniyā bhikkhusaṅghato dve dhammā paccāsīsitabbā’’ti (pāci. 1059) vuttasikkhāpadañca.
And likewise every half-month, referring to the training rule stated as "every half-month, two Dhamma teachings are to be expected by a bhikkhunī from the Bhikkhu Saṅgha."
Cũng vậy, mỗi nửa tháng là cũng vậy, giới học đã được nói đến là “mỗi nửa tháng, tỳ khưu ni phải mong đợi hai pháp từ Tăng đoàn tỳ khưu”.
Sahajīviniyo duveti ‘‘sahajīviniṃ vuṭṭhāpetvā dve vassāni neva anuggaṇheyya (pāci. 1108), sahajīviniṃ vuṭṭhāpetvā neva vūpakāseyyā’’ti (pāci. 1116) vuttasikkhāpadadvayañca.
Two co-residents, referring to the two training rules stated as "having ordained a co-resident, she should not support her for two years, having ordained a co-resident, she should not instruct her."
Hai giới đồng cư là hai giới luật đã được nói đến: ‘sau khi cho một tỳ khưu ni đồng cư xuất gia, không nên giúp đỡ trong hai năm’ và ‘sau khi cho một tỳ khưu ni đồng cư xuất gia, không nên an ủi’.
383-4. Sace me cīvaraṃ ayyeti ‘‘sace me tvaṃ, ayye, cīvaraṃ dassasi, evāhaṃ taṃ vuṭṭhāpessāmī’’ti (pāci. 1151) vuttasikkhāpadañca.
383-4. If, venerable one, you give me a robe, referring to the training rule stated as "If, venerable one, you give me a robe, then I will ordain you."
383-4. Nếu y của con, thưa Ni trưởng là giới luật đã được nói đến: ‘Thưa Ni trưởng, nếu Ni trưởng cho con y, con sẽ cho Ni trưởng xuất gia’.
Anubandhissasīti ‘‘sace maṃ tvaṃ, ayye, dve vassāni anubandhissasi, evāhaṃ taṃ vuṭṭhāpessāmī’’ti (pāci. 1155) vuttasikkhāpadañca.
You will follow, referring to the training rule stated as "If, venerable one, you will follow me for two years, then I will ordain you."
Sẽ theo dõi là giới luật đã được nói đến: ‘Thưa Ni trưởng, nếu Ni trưởng theo dõi con trong hai năm, con sẽ cho Ni trưởng xuất gia’.
Asamena sambuddhena pakāsitā ime sattatiṃsa dhammā sabbe kāyavācādito kāyavācācittato ekasamuṭṭhānā katā samanubhāsanā siyuṃ samuṭṭhānato samanubhāsanasikkhāpadena sadisā siyunti yojanā.
These thirty-seven Dhammas, proclaimed by the Fully Awakened One, are all from body, speech, etc., from body, speech, and mind, made of a single origin, they would be admonitions; the explanation is that they would be similar to the training rule concerning admonition in terms of origin.
Những ba mươi bảy pháp này, được Đức Phật Chánh Đẳng Giác tuyên bố một cách bình đẳng, tất cả đều có một nguồn gốc từ thân, khẩu, ý, và có thể là những lời khiển trách tương tự như giới luật về lời khiển trách từ nguồn gốc.
385. Kathināni ca tīṇīti ‘‘niṭṭhitacīvarasmiṃ bhikkhunā ubbhatasmiṃ kathine’’ti (pārā. 462) vuttāni ādito tīṇi sikkhāpadāni.
385. And three Kathina rules, referring to the first three training rules stated as "when the Kathina is withdrawn by a bhikkhu whose robes are finished."
385. Và ba giới Kathina là ba giới luật đầu tiên đã được nói đến: ‘khi y đã hoàn tất và kathina đã được thâu lại bởi tỳ khưu ni’.
Pattoti ‘‘dasāhaparamaṃ atirekapatto’’ti (pārā. 601) vuttasikkhāpadañca.
Bowl means the training rule mentioned as "an extra bowl for more than ten days".
Bát là giới luật đã được nói đến: ‘bát dư không quá mười ngày’.
Bhesajjameva cāti ‘‘paṭisāyanīyāni bhesajjānī’’ti (pārā. 622) vuttasikkhāpadañca.
And indeed medicine means the training rule mentioned as "medicines to be consumed".
Và thuốc men là giới luật đã được nói đến: ‘thuốc men để dùng’.
Accekampi cāti accekasikkhāpadañca.
And also urgent means the training rule concerning urgency.
Và khẩn cấp là giới luật về sự khẩn cấp.
Sāsaṅkanti tadanantarameva sāsaṅkasikkhāpadañca.
With apprehension means the training rule concerning apprehension, immediately after that.
Nghi ngờ là giới luật về sự nghi ngờ ngay sau đó.
Pakkamantadvayampi cāti ‘‘taṃ pakkamanto neva uddhareyyā’’ti (pāci. 109, 115) bhūtagāmavagge vuttasikkhāpadadvayañca.
And also the two concerning departing means the two training rules mentioned in the section on plants as "departing from it, one should not uproot".
Và hai giới rời đi là hai giới luật đã được nói đến trong phẩm về thực vật: ‘người rời đi không nên nhổ bỏ’.
386. Tathā upassayaṃ gantvāti ‘‘bhikkhunupassayaṃ upasaṅkamitvā bhikkhuniyo ovadeyyā’’ti (pāci. 158) vuttasikkhāpadañca.
386. Similarly, having gone to a nunnery means the training rule mentioned as "having approached a nunnery, one should admonish the bhikkhunīs".
386. Cũng vậy, đến chỗ trú ngụ là giới luật đã được nói đến: ‘sau khi đến chỗ trú ngụ của tỳ khưu ni, nên giáo huấn các tỳ khưu ni’.
Paramparaṃ bhojananti ‘‘paramparabhojane pācittiya’’nti (pāci. 221) vuttasikkhāpadañca.
Successive meals means the training rule mentioned as "a Pācittiya for successive meals".
Thức ăn kế tiếp là giới luật đã được nói đến: ‘phạm Ba-dật-đề về thức ăn kế tiếp’.
Anatirittanti ‘‘anatirittaṃ khādanīyaṃ vā bhojanīyaṃ vā’’ti (pāci. 238) vuttasikkhāpadañca.
Not leftover means the training rule mentioned as "food or delicacies that are not leftover".
Không dư là giới luật đã được nói đến: ‘thức ăn hoặc đồ uống không dư’.
Sabhattoti ‘‘nimantito sabhatto samāno’’ti (pāci. 299) vuttasikkhāpadañca.
With a meal means the training rule mentioned as "being invited with a meal".
Với bữa ăn là giới luật đã được nói đến: ‘được mời với bữa ăn’.
Vikappetvā tatheva cāti ‘‘cīvaraṃ vikappetvā’’ti (pāci. 373) vuttasikkhāpadañca.
And having assigned similarly means the training rule mentioned as "having assigned a robe".
Cũng vậy, sau khi sắp đặt là giới luật đã được nói đến: ‘sau khi sắp đặt y’.
387. Raññoti ‘‘rañño khattiyassā’’ti (pāci. 498) vuttasikkhāpadañca.
387. Of the king means the training rule mentioned as "of a Khattiya king".
387. Của vua là giới luật đã được nói đến: ‘của vua Khattiya’.
Vikāleti ‘‘vikāle gāmaṃ paviseyyā’’ti (pāci. 509-512) vuttasikkhāpadañca.
At the wrong time means the training rule mentioned as "should enter a village at the wrong time".
Không đúng lúc là giới luật đã được nói đến: ‘đi vào làng không đúng lúc’.
Vosāsāti ‘‘vosāsamānarūpā ṭhitā’’ti (pāci. 558) vuttasikkhāpadañca.
Having allowed means the training rule mentioned as "standing, appearing to have allowed".
Thở ra là giới luật đã được nói đến: ‘đứng trong tư thế thở ra’.
‘‘Āraññake ussayavādikā’’ti padacchedo.
The word division is "Āraññake ussayavādikā".
Phân từ: ‘ở rừng, nói lời cao ngạo’.
Āraññaketi ‘‘tathārūpesu āraññakesu senāsanesu pubbe appaṭisaṃvidita’’nti (pāci. 570) vuttasikkhāpadañca.
In forest dwellings means the training rule mentioned as "in such forest dwellings, without having been previously informed".
Ở rừng là giới luật đã được nói đến: ‘ở những chỗ trú ngụ trong rừng như vậy, trước đây chưa được chuẩn bị’.
Ussayavādikāti ‘‘ussayavādikā vihareyyā’’ti (pāci. 679) vuttasikkhāpadañca.
Speaking presumptuously means the training rule mentioned as "should dwell speaking presumptuously".
Nói lời cao ngạo là giới luật đã được nói đến: ‘nên sống với lời nói cao ngạo’.
Pattasannicayañcevāti ‘‘pattasannicayaṃ kareyyā’’ti (pāci. 734) vuttasikkhāpadañca.
And accumulation of bowls means the training rule mentioned as "should accumulate bowls".
Và tích trữ bát là giới luật đã được nói đến: ‘nên tích trữ bát’.
Pure, pacchā, vikālaketi ‘‘yā pana bhikkhunī purebhattaṃ kulāni upasaṅkamitvā’’ti (pāci. 855) ca ‘‘pacchābhattaṃ kulāni upasaṅkamitvā’’ti (pāci. 860) ca ‘‘vikāle kulāni upasaṅkamitvā’’ti (pāci. 865) ca vuttasikkhāpadattayañca.
Before, after, at the wrong time means the three training rules mentioned as "whatever bhikkhunī, before mealtime, approaches families", and "after mealtime, approaches families", and "at the wrong time, approaches families".
Trước, sau, không đúng lúc là ba giới luật đã được nói đến: ‘tỳ khưu ni nào trước bữa ăn đi đến các gia đình’, và ‘sau bữa ăn đi đến các gia đình’, và ‘không đúng lúc đi đến các gia đình’.
388-9. Pañcāhikanti ‘‘pañcāhikaṃ saṅghāṭicāraṃ atikkameyyā’’ti (pāci. 898) vuttasikkhāpadañca.
388-9. Five days means the training rule mentioned as "should exceed the five-day limit for the saṅghāṭi robe".
388-9. Năm ngày là giới luật đã được nói đến: ‘vượt quá năm ngày không mang y saṅghāṭī’.
Saṅkamaninti ‘‘cīvarasaṅkamanīyaṃ dhāreyyā’’ti (pāci. 903) vuttasikkhāpadañca.
Transferable means the training rule mentioned as "should wear a transferable robe".
Chuyển y là giới luật đã được nói đến: ‘nên mang y chuyển đổi’.
Tathā āvasathadvayanti ‘‘āvasathacīvaraṃ anissajjitvā paribhuñjeyya (pāci. 1004), āvasathaṃ anissajjitvā cārikaṃ pakkameyyā’’ti (pāci. 1009) evaṃ āvasathena saddhiṃ vuttasikkhāpadadvayañca.
Similarly, the two concerning the lodging means the two training rules mentioned in connection with the lodging thus: "should use a lodging-robe without having relinquished it", and "should depart on a journey without having relinquished the lodging".
Cũng vậy, hai giới về chỗ trú ngụ là hai giới luật đã được nói đến liên quan đến chỗ trú ngụ: ‘nên dùng y của chỗ trú ngụ mà không từ bỏ’, ‘nên đi du hành mà không từ bỏ chỗ trú ngụ’.
Pasākheti ‘‘pasākhe jātaṃ gaṇḍaṃ vā’’ti (pāci. 1063) vuttasikkhāpadañca.
On a branch means the training rule mentioned as "a boil or a tumour grown on a branch".
Trên cành là giới luật đã được nói đến: ‘mụn nhọt hoặc’ mụt nhọt mọc trên cành cây.
Āsane cāti ‘‘bhikkhussa purato anāpucchā āsane nisīdeyyā’’ti (pāci. 1215) vuttasikkhāpadañcāti ime pana ekūnatiṃsa dhammā kāyavācato, kāyavācācittato ca samuṭṭhānato sabbe dvisamuṭṭhānikā, tatoyeva kathinasambhavā kathinasamuṭṭhānā hontīti yojanā.
And on a seat means the training rule mentioned as "should sit on a seat in front of a bhikkhu without asking permission". These twenty-nine Dhammas, by their origin from body and speech, and from body, speech, and mind, are all of two origins, and from that very fact, they are Kathina-related, meaning they originate from Kathina.
Và trên chỗ ngồi là giới luật đã được nói đến: ‘nên ngồi trên chỗ ngồi trước một tỳ khưu mà không hỏi ý kiến’. Như vậy, những hai mươi chín pháp này, từ thân và khẩu, và từ thân, khẩu, ý, tất cả đều có hai nguồn gốc, và từ đó có nguồn gốc từ kathina, tức là có nguồn gốc từ kathina.
390. Dve seyyāti dve sahaseyyasikkhāpadāni ca.
390. Two lying down means the two training rules concerning lying down together.
390. Hai giới ngủ chung là hai giới luật về ngủ chung.
Āhaccapādo cāti āhaccapādakasikkhāpadañca.
And striking the foot means the training rule concerning striking the foot.
Và chân chạm là giới luật về chân chạm.
Piṇḍañcāti āvasathapiṇḍabhojanasikkhāpadañca.
And almsfood means the training rule concerning almsfood in a lodging.
Và thức ăn khất thực là giới luật về thức ăn khất thực ở chỗ trú ngụ.
Gaṇabhojananti gaṇabhojanasikkhāpadañca.
Group meal means the training rule concerning group meals.
Thức ăn tập thể là giới luật về thức ăn tập thể.
Vikāleti vikālabhojanasikkhāpadañca.
At the wrong time means the training rule concerning eating at the wrong time.
Không đúng lúc là giới luật về ăn không đúng lúc.
Sannidhiñcevāti sannidhikārakasikkhāpadañca.
And indeed storage means the training rule concerning storing food.
Và tích trữ là giới luật về tích trữ.
Dantaponanti dantaponasikkhāpadañca.
Tooth-stick means the training rule concerning tooth-sticks.
Que chải răng là giới luật về que chải răng.
Acelakanti acelakasikkhāpadañca.
Naked ascetic means the training rule concerning naked ascetics.
Trần truồng là giới luật về trần truồng.
391. Uyyuttañcāti ‘‘uyyuttaṃ senaṃ dassanāya gaccheyyā’’ti (pāci. 311) vuttasikkhāpadañca.
391. And deployed means the training rule mentioned as "should go to see a deployed army".
391. Và quân đội đang hành quân là giới luật đã được nói đến: ‘nên đi xem quân đội đang hành quân’.
‘‘Vase uyyodhi’’nti padacchedo.
The word division is "Vase uyyodhiṃ".
Phân từ: ‘ở trong, chiến đấu’.
Vaseti ‘‘senāya vaseyyā’’ti (pāci. 318) vuttasikkhāpadañca.
Should stay means the training rule mentioned as "should stay in an army".
Ở trong là giới luật đã được nói đến: ‘nên ở trong quân đội’.
Uyyodhinti ‘‘uyyodhikaṃ vā…pe… anīkadassanaṃ vā gaccheyyā’’ti (pāci. 323) vuttasikkhāpadañca.
Maneuvers means the training rule mentioned as "should go to see maneuvers... or a review of troops".
Chiến đấu là giới luật đã được nói đến: ‘nên đi xem cuộc chiến đấu hoặc… hoặc xem quân đội’.
Surāti surāpānasikkhāpadañca.
Intoxicating liquor refers to the training rule concerning drinking intoxicating liquor.
Rượu là giới luật về uống rượu.
Orena nhāyananti orenaddhamāsanahāyanasikkhāpadañca.
Bathing below refers to the training rule concerning bathing below the waist.
Tắm không đủ là giới luật về tắm không đủ nửa tháng.
Dubbaṇṇakaraṇañcevāti ‘‘tiṇṇaṃ dubbaṇṇakaraṇāna’’nti (pāci. 368) vuttasikkhāpadañca.
And making discolored refers to the training rule stated as "the three acts of making discolored."
Và làm xấu màu là giới luật đã được nói đến: ‘ba thứ làm xấu màu’.
Pāṭidesanīyadvayanti vuttāvasesaṃ pāṭidesanīyadvayañca.
Two Pāṭidesanīya rules refers to the remaining two Pāṭidesanīya rules that were stated.
Hai giới Pāṭidesanīya là hai giới Pāṭidesanīya còn lại đã được nói đến.
392. Lasuṇanti lasuṇasikkhāpadañca.
392. Garlic refers to the training rule concerning garlic.
392. Tỏi là giới luật về tỏi.
Upatiṭṭheyyāti ‘‘bhikkhussa bhuñjantassa pānīyena vā vidhūpanena vā upatiṭṭheyyā’’ti (pāci. 816) vuttasikkhāpadañca.
Should attend refers to the training rule stated as "should attend a bhikkhu who is eating with water or a fan."
Nên phục vụ là giới luật đã được nói đến: ‘nên phục vụ một tỳ khưu đang ăn bằng nước uống hoặc quạt’.
Naccadassanameva cāti ‘‘naccaṃ vā gītaṃ vā vāditaṃ vā dassanāya gaccheyyā’’ti (pāci. 834) vuttasikkhāpadañca.
And seeing dancing refers to the training rule stated as "should go to see dancing or singing or music."
Và xem múa là giới luật đã được nói đến: ‘nên đi xem múa, hoặc hát, hoặc nhạc’.
Nagganti ‘‘naggā nahāyeyyā’’ti (pāci. 884) vuttasikkhāpadañca.
Naked refers to the training rule stated as "should bathe naked."
Trần truồng là giới luật đã được nói đến: ‘nên tắm trần truồng’.
Attharaṇanti ‘‘ekattharaṇapāvuraṇā tuvaṭṭeyyu’’nti (pāci. 937) vuttasikkhāpadañca.
Covering refers to the training rule stated as "should sleep covered with a single covering."
Vải trải là giới luật đã được nói đến: ‘nên nằm trên một tấm vải trải’.
Mañceti ‘‘ekamañce tuvaṭṭeyyu’’nti (pāci. 933) vuttasikkhāpadañca.
On a couch refers to the training rule stated as "should sleep on a single couch."
Trên giường là giới luật đã được nói đến: ‘nên nằm trên một chiếc giường’.
Antoraṭṭheti ‘‘antoraṭṭhe sāsaṅkasammate’’ti (pāci. 962) vuttasikkhāpadañca.
Within the country refers to the training rule stated as "within a country considered dangerous."
Trong quốc gia là giới luật đã được nói đến: ‘trong quốc gia được xem là nguy hiểm’.
Tathā bahīti ‘‘tiroraṭṭhe sāsaṅkasammate’’ti (pāci. 966) vuttasikkhāpadañca.
Likewise outside refers to the training rule stated as "across a country considered dangerous."
Cũng vậy, bên ngoài là giới luật đã được nói đến: ‘ở ngoài quốc gia được xem là nguy hiểm’.
393. Antovassanti ‘‘antovassaṃ cārikaṃ careyyā’’ti (pāci. 970) vuttasikkhāpadañca.
393. Within the Rains refers to the training rule stated as "should wander during the Rains."
393. Trong mùa mưa là giới luật đã được nói đến: ‘nên đi du hành trong mùa mưa’.
Agārañcāti ‘‘rājāgāraṃ vā cittāgāraṃ vā…pe… pokkharaṇiṃ vā dassanāya gaccheyyā’’ti (pāci. 978) vuttasikkhāpadañca.
And a house refers to the training rule stated as "should go to see a royal palace or a painted house... or a pond."
Và nhà là giới luật đã được nói đến: ‘nên đi xem nhà vua hoặc nhà vẽ tranh… hoặc hồ sen’.
Āsandinti ‘‘āsandiṃ vā pallaṅkaṃ vā paribhuñjeyyā’’ti (pāci. 983) vuttasikkhāpadañca.
A sofa refers to the training rule stated as "should make use of a sofa or a divan."
Ghế bành là giới luật đã được nói đến: ‘nên dùng ghế bành hoặc ghế dài’.
Suttakantananti ‘‘suttaṃ kanteyyā’’ti (pāci. 987) vuttasikkhāpadañca.
Spinning thread refers to the training rule stated as "should spin thread."
Suttakantana (Dệt chỉ) là giới điều đã được nói đến: “nên dệt chỉ”.
Veyyāvaccanti ‘‘gihiveyyāvaccaṃ kareyyā’’ti (pāci. 991) vuttasikkhāpadañca.
Service refers to the training rule stated as "should perform service for householders."
Veyyāvacca (Làm công việc cho gia chủ) là giới điều đã được nói đến: “nên làm công việc cho gia chủ”.
Sahatthā cāti ‘‘agārikassa vā paribbājakassa vā paribbājikāya vā sahatthā khādanīyaṃ vā bhojanīyaṃ vā dadeyyā’’ti (pāci. 1000) vuttasikkhāpadañca.
And with one's own hand refers to the training rule stated as "should give food or drink with one's own hand to a householder, a wanderer, or a female wanderer."
Sahatthā ca (Tự tay) là giới điều đã được nói đến: “nên tự tay dâng đồ ăn hay đồ uống cho gia chủ, người xuất gia nam hay người xuất gia nữ”.
Āvāse ca abhikkhuketi ‘‘abhikkhuke āvāse vassaṃ vaseyyā’’ti (pāci. 1047) vuttasikkhāpadañca.
And in a residence without bhikkhus refers to the training rule stated as "should reside during the Rains in a residence without bhikkhus."
Āvāse ca abhikkhuke (Trong trú xứ không có Tỳ-khưu) là giới điều đã được nói đến: “nên an cư mùa mưa trong trú xứ không có Tỳ-khưu”.
394. Chattanti ‘‘chattupāhanaṃ dhāreyyā’’ti (pāci. 1178) vuttasikkhāpadañca.
394. An umbrella refers to the training rule stated as "should carry an umbrella or sandals."
394. Chatta (Dù) là giới điều đã được nói đến: “nên mang dù và giày dép”.
Yānañcāti ‘‘yānena yāyeyyā’’ti (pāci. 1186) vuttasikkhāpadañca.
And a vehicle refers to the training rule stated as "should travel by vehicle."
Yānañcā (Xe cộ) là giới điều đã được nói đến: “nên đi xe cộ”.
Saṅghāṇinti ‘‘saṅghāṇiṃ dhāreyyā’’ti (pāci. 1191) vuttasikkhāpadañca.
A sash refers to the training rule stated as "should wear a sash."
Saṅghāṇi (Khăn trùm đầu) là giới điều đã được nói đến: “nên mang khăn trùm đầu”.
Alaṅkāranti ‘‘itthālaṅkāraṃ dhāreyyā’’ti (pāci. 1195) vuttasikkhāpadañca.
An ornament refers to the training rule stated as "should wear a woman's ornament."
Alaṅkāra (Trang sức) là giới điều đã được nói đến: “nên mang trang sức nữ”.
Gandhavāsitanti ‘‘gandhavaṇṇakena nahāyeyya (pāci. 1199), vāsitakena piññākena nahāyeyyā’’ti (pāci. 1203) vuttasikkhāpadadvayañca.
Scented refers to the two training rules stated as "should bathe with scented coloring, should bathe with scented powder."
Gandhavāsita (Tắm bằng hương liệu) là hai giới điều đã được nói đến: “nên tắm bằng hương liệu có màu sắc, nên tắm bằng bột thơm”.
‘‘Bhikkhunī…pe… gihiniyā’’ti etena ‘‘bhikkhuniyā ummaddāpeyyā’’tiādīni (pāci. 1207) cattāri sikkhāpadāni vuttāni.
"A bhikkhunī... a householder woman" refers to the four training rules stated, beginning with "should allow a bhikkhunī to massage."
“Bhikkhunī…pe… gihiniyā” (Tỳ-khưu-ni… cho đến… nữ gia chủ) là bốn giới điều đã được nói đến: “nên để Tỳ-khưu-ni xoa bóp”, v.v.
396-7. Aññatrāti ‘‘mātugāmassa uttarichappañcavācāhi dhammaṃ deseyya aññatra viññunā purisaviggahenā’’ti (pāci. 63) vuttasikkhāpadañca.
396-7. Except refers to the training rule stated as "should teach Dhamma to a woman more than five or six sentences, except in the presence of a discerning man."
396-7. Aññatrā (Ngoại trừ) là giới điều đã được nói đến: “nên giảng Pháp cho nữ giới quá năm hoặc sáu lời, ngoại trừ khi có người nam hiểu biết”.
Asammato cevāti ‘‘asammato bhikkhuniyo ovadeyyā’’ti (pāci. 146) vuttasikkhāpadañca.
And unauthorized refers to the training rule stated as "should admonish bhikkhunīs without authorization."
Asammato cevā (Chưa được chấp thuận) là giới điều đã được nói đến: “nên giáo giới các Tỳ-khưu-ni khi chưa được chấp thuận”.
Tathā atthaṅgatena cāti ‘‘atthaṅgate sūriye bhikkhuniyo ovadeyyā’’ti (pāci. 154) vuttasikkhāpadañca.
Likewise after sunset refers to the training rule stated as "should admonish bhikkhunīs after the sun has set."
Tathā atthaṅgatena cā (Cũng vậy, sau khi mặt trời lặn) là giới điều đã được nói đến: “nên giáo giới các Tỳ-khưu-ni sau khi mặt trời lặn”.
Tiracchānavijjā dve vuttāti ‘‘tiracchānavijjaṃ pariyāpuṇeyya, vāceyyā’’ti (pāci. 1014, 1018) evaṃ vuttāni dve sikkhāpadāni ca.
Two low arts are stated refers to the two training rules stated as "should learn a low art, should teach a low art."
Tiracchānavijjā dve vuttā (Hai pháp tà thuật đã được nói đến) là hai giới điều đã được nói đến: “nên học, nên dạy tà thuật”.
Anokāsakatampi cāti ‘‘anokāsakataṃ bhikkhuṃ pañhaṃ puccheyyā’’ti (pāci. 1220) vuttasikkhāpadañcāti ime pana sabbe cha dhammā vācato, vācācittato cāti imehi dvīhi samuṭṭhānehi samuṭṭhānikā honti.
And asking without permission refers to the training rule stated as "should ask a bhikkhu who has not given permission". But all these six dhammas arise from these two origins: speech, and speech-and-mind.
Anokāsakatampi cā (Cũng không xin phép) là giới điều đã được nói đến: “nên hỏi Tỳ-khưu một câu hỏi khi chưa xin phép”. Tất cả sáu pháp này có nguồn gốc từ lời nói, và từ lời nói và tâm, tức là có nguồn gốc từ hai nguồn gốc này.
Padasodhammatulyatā ayametesaṃ padasodhammena sadisabhāvoti yojanā.
Equality with the padaso dhamma is the explanation that they are similar to the padaso dhamma.
Sự kết nối là: Padasodhammatulyatā (sự tương đồng với pháp từng lời) là sự tương đồng của chúng với pháp từng lời.
398-9. Ekanti ‘‘bhikkhuniyā saddhiṃ saṃvidhāya ekaddhānamaggaṃ paṭipajjeyyā’’ti (pāci. 180) vuttasikkhāpadañca.
398-9. One refers to the training rule stated as "should go on a single road path in concord with a bhikkhunī".
398-9. Eka (Một mình) là giới điều đã được nói đến: “nên cùng Tỳ-khưu-ni đi trên một con đường”.
Nāvanti ‘‘ekanāvaṃ abhiruheyyā’’ti (pāci. 188) vuttasikkhāpadañca.
Boat refers to the training rule stated as "should board a single boat".
Nāva (Thuyền) là giới điều đã được nói đến: “nên lên cùng một chiếc thuyền”.
Paṇītañcāti ‘‘paṇītabhojanāni agilāno attano atthāya viññāpetvābhuñjeyyā’’ti (pāci. 259) vuttasikkhāpadañca.
And delicious food refers to the training rule stated as "should ask for delicious food for oneself when not ill and eat it".
Paṇītañcā (Thức ăn ngon) là giới điều đã được nói đến: “nên xin thức ăn ngon cho bản thân khi không bệnh rồi thọ dụng”.
Saṃvidhānañcāti mātugāmena saddhiṃ saṃvidhāya gamanasikkhāpadañca.
And concord refers to the training rule concerning traveling in concord with a woman.
Saṃvidhānañcā (Sự sắp đặt) là giới điều về việc đi cùng với nữ giới.
Saṃhareti ‘‘sambādhe lomaṃ saṃharāpeyyā’’ti (pāci. 799) vuttasikkhāpadañca.
To remove hair refers to the training rule stated as "should have hair removed in the private parts".
Saṃhare (Cạo lông) là giới điều đã được nói đến: “nên cạo lông ở chỗ kín”.
Dhaññanti ‘‘āmakadhaññaṃ viññatvā vā’’ti (pāci. 821) vuttasikkhāpadañca.
Grain refers to the training rule stated as "having asked for raw grain".
Dhañña (Hạt thô) là giới điều đã được nói đến: “nên xin hạt thô”.
Nimantitā cevāti ‘‘nimantitā vā pavāritā vā khādanīyaṃ vā bhojanīyaṃ vā khādeyya vā bhuñjeyya vā’’ti (pāci. 1038) vuttasikkhāpadañca.
And invited refers to the training rule stated as "having been invited or offered, should eat or consume solid food or soft food".
Nimantitā cevā (Cũng được mời) là giới điều đã được nói đến: “nên ăn hoặc thọ dụng đồ ăn hay đồ uống khi được mời hoặc được cho phép”.
Pāṭidesaniyaṭṭhakanti bhikkhunīnaṃ vuttā aṭṭha pāṭidesanīyā ceti buddhaseṭṭhena paññattā etā cuddasa sikkhā catusamuṭṭhānā kāyato, kāyavācato, kāyacittato, vācācittato cāti catūhi samuṭṭhānehi samuṭṭhahanti.
Eight Pāṭidesanīya refers to the eight Pāṭidesanīya rules stated for bhikkhunīs. These fourteen training rules, thus laid down by the Buddha, the best of men, are four-origined, arising from four origins: body, body-and-speech, body-and-mind, and speech-and-mind.
Pāṭidesaniyaṭṭhaka (Tám pháp Pāṭidesanīya) là tám pháp Pāṭidesanīya đã được nói đến cho các Tỳ-khưu-ni, tức là mười bốn giới điều này được Đức Phật Tối Thượng chế định, có catusamuṭṭhāna (bốn nguồn gốc), phát sinh từ thân, từ thân và lời nói, từ thân và tâm, và từ lời nói và tâm.
Samuṭṭhānato addhānena addhānasikkhāpadena samā hontīti matāti yojanā.
The explanation is that they are considered to be similar to the addhāna training rule in terms of their origins.
Sự kết nối là: chúng được xem là addhānena (giống nhau với giới điều về đường dài) từ nguồn gốc.
400-1. Sutinti upassutitiṭṭhanasikkhāpadañca.
400-1. Listening refers to the training rule concerning standing and listening.
400-1. Suti (Nghe lén) là giới điều về việc đứng nghe lén.
Sūpādiviññattinti sūpodanaviññattisikkhāpadañca.
Asking for broth, etc. refers to the training rule concerning asking for broth and rice.
Sūpādiviññatti (Xin súp, v.v.) là giới điều về việc xin súp và cơm.
Andhakāreti ‘‘rattandhakāre appadīpe’’ti (pāci. 839) vuttasikkhāpadañca.
In darkness refers to the training rule stated as "in the dark night, without a lamp".
Andhakāre (Trong bóng tối) là giới điều đã được nói đến: “trong bóng tối ban đêm không có đèn”.
Tatheva ca paṭicchanneti ‘‘paṭicchanne okāse’’ti (pāci. 843) vuttasikkhāpadañca.
And similarly in a concealed place refers to the training rule stated as "in a concealed place".
Tatheva ca paṭicchanne (Cũng vậy, ở chỗ che khuất) là giới điều đã được nói đến: “ở chỗ che khuất”.
Okāseti ‘‘ajjhokāse purisena saddhi’’nti (pāci. 847) evaṃ vuttasikkhāpadañca.
In an open space refers to the training rule stated as "in an open space with a man".
Okāse (Ở chỗ trống) là giới điều đã được nói đến: “ở chỗ trống cùng với người nam”.
Byūhe cāti tadanantarameva ‘‘rathikāya vā byūhe vā siṅghāṭake vā purisena saddhi’’nti (pāci. 851) āgatasikkhāpadañcāti ime sabbepi ādiccabandhunā desitā cha dhammā catutthacchaṭṭhato kāyacittato, kāyavācācittato ca samuṭṭhahantā theyyasatthasamuṭṭhānā theyyasatthasikkhāpadena samānasamuṭṭhānā siyunti yojanā.
And in a public square refers to the training rule that immediately follows, stated as "in a street, or in a public square, or at a crossroads with a man". The explanation is that all these six dhammas, taught by the Kinsman of the Sun, arise from the fourth and sixth origins, namely body-and-mind, and body-speech-and-mind, and are similar in origin to the theyyasattha training rule.
Byūhe cā (Cũng ở ngã tư) là giới điều liền sau đó đã được nói đến: “ở đường phố, hoặc ở ngã tư, hoặc ở chỗ giao nhau cùng với người nam”. Tất cả sáu pháp này, do Đức Phật Thích Ca Mâu Ni giảng dạy, phát sinh từ catutthacchaṭṭhato (thứ tư và thứ sáu), tức là từ thân và tâm, và từ thân, lời nói và tâm, được xem là theyyasatthasamuṭṭhānā (có nguồn gốc giống với giới điều về đoàn cướp).
402. Chatta, daṇḍakarassāpīti ‘‘na chattapāṇissa daṇḍapāṇissā’’ti (pāci. 635) vuttasikkhāpadadvayañca.
402. Umbrella and stick refers to the two training rules stated as "not to one holding an umbrella, not to one holding a stick".
402. Chatta, daṇḍakarassāpī (Dù, cũng như người cầm gậy) là hai giới điều đã được nói đến: “không phải với người cầm dù, người cầm gậy”.
Satthāvudhakarassāpīti ‘‘na satthapāṇissa (pāci. 636), na āvudhapāṇissā’’ti (pāci. 637) vuttasikkhāpadadvayañca.
And holding a weapon refers to the two training rules stated as "not to one holding a knife, not to one holding a weapon".
Satthāvudhakarassāpī (Cũng như người cầm dao, vũ khí) là hai giới điều đã được nói đến: “không phải với người cầm dao, không phải với người cầm vũ khí”.
Pādukūpāhanā, yānanti ‘‘na pādukāruḷhassa (pāci. 638), na upāhanāruḷhassa (pāci. 639), na yānagatassā’’ti (pāci. 640) vuttasikkhāpadattayañca.
Sandals, shoes, and vehicle refers to the three training rules stated as "not to one wearing sandals, not to one wearing shoes, not to one in a vehicle".
Pādukūpāhanā, yāna (Giày dép, xe cộ) là ba giới điều đã được nói đến: “không phải với người mang dép, không phải với người mang giày, không phải với người đang đi xe”.
Seyyā, pallatthikāya cāti ‘‘na sayanagatassa (pāci. 641), na pallatthikāya nisinnassā’’ti (pāci. 642) vuttasikkhāpadadvayañca.
Lying down, and sitting with knees raised refers to the two training rules stated as "not to one lying down, not to one sitting with knees raised".
Seyyā, pallatthikāya cā (Nằm, cũng như ngồi xếp bằng) là hai giới điều đã được nói đến: “không phải với người đang nằm, không phải với người đang ngồi xếp bằng”.
404. Evaṃ tāva sambhinnasamuṭṭhānaṃ veditabbaṃ, niyatasamuṭṭhānaṃ tividhaṃ, taṃ ekasseva sikkhāpadassa hotīti visuṃyeva dassetumāha ‘‘bhūtārocanakañcevā’’tiādi.
404. Thus, the mixed origins should be understood. The determined origin is threefold, and it belongs to only one training rule. To show this separately, it is said: "and announcing a real fault" and so on.
404. Như vậy, cần phải biết về nguồn gốc hỗn hợp. Nguồn gốc cố định có ba loại, chúng chỉ thuộc về một giới điều. Để chỉ ra điều này một cách riêng biệt, đã nói: “bhūtārocanakañcevā” (Cũng như việc tiết lộ sự thật), v.v.
Bhūtārocanakañcevāti tīhi acittakasamuṭṭhānehi samuṭṭhitaṃ bhūtārocanasikkhāpadañca.
And the Bhūtārocana (revealing a bhikkhu's offense) training rule, which arises from three non-mental origins.
Bhūtārocanakañcevā (Cũng như việc tiết lộ sự thật) là giới điều về việc tiết lộ sự thật, phát sinh từ ba nguồn gốc không có tâm.
Corivuṭṭhāpanampi cāti vācācittato, kāyavācācittato cāti dvīhi samuṭṭhitaṃ corivuṭṭhāpanasikkhāpadañca.
And also the Corivuṭṭhāpana (expulsion of a thief) training rule, which arises from two origins: speech-and-mind, and body-speech-and-mind.
Corivuṭṭhāpanampi cā (Cũng như việc phục hồi kẻ cướp) là giới điều về việc phục hồi kẻ cướp, phát sinh từ hai nguồn gốc là lời nói và tâm, và từ thân, lời nói và tâm.
Ananuññātameva ananuññātamattaṃ.
Ananuññātamattaṃ (unpermitted) means simply unpermitted.
Ananuññātamatta (Chỉ không được cho phép) là điều không được cho phép.
Ananuññātamattanti vācato, kāyavācato, vācācittato, kāyavācācittato cāti catūhi samuṭṭhitaṃ ananuññātasikkhāpadañcāti.
Ananuññātamattaṃ refers to the Ananuññāta training rule, which arises from four origins: speech, body-and-speech, speech-and-mind, and body-speech-and-mind.
Ananuññātamatta (Chỉ không được cho phép) là giới điều không được cho phép, phát sinh từ bốn nguồn gốc là lời nói, từ thân và lời nói, từ lời nói và tâm, và từ thân, lời nói và tâm.
Idaṃ tayanti idaṃ sikkhāpadattayaṃ.
This triad means these three training rules.
Idaṃ taya (Ba điều này) là ba giới điều này.
Asambhinnanti kenaci aññena sikkhāpadena asammissasamuṭṭhānaṃ.
Asambhinnaṃ (unmixed) means an origin unmixed with any other training rule.
Không pha tạp có nghĩa là sự khởi lên không bị pha trộn với bất kỳ giới học nào khác.
406-7. Dukkaṭādayoti ādi-saddena thullaccayasaṅghādisesā gahitā.
406-7. Dukkaṭa and so on means that the word ādi (and so on) includes offences like Thullaccaya and Saṅghādisesa.
406-7. Các tội tác ác, v.v. – với từ v.v., các tội trọng và tăng tàn được bao gồm.
Yathāha – ‘‘payoge dukkaṭaṃ.
As it is said: "A dukkaṭa offence in the attempt.
Như đã nói: “Trong hành động là tội tác ác.
Ekaṃ piṇḍaṃ anāgate āpatti thullaccayassa.
When one lump has not yet arrived, there is a Thullaccaya offence.
Một miếng cơm chưa đến thì là tội trọng.
Tasmiṃ piṇḍe āgate āpatti saṅghādisesassā’’ti (pari. 277).
When that lump has arrived, there is a Saṅghādisesa offence."
Khi miếng cơm đó đến thì là tội tăng tàn.”
Vikāle pana pācittīti vikālabhojanapācitti.
But a Pācittiya in the wrong time refers to the Pācittiya for eating at the wrong time.
Còn vào phi thời thì là tội ưng đối trị có nghĩa là tội ưng đối trị về việc thọ thực phi thời.
Aññātihatthatoti aññātikāya bhikkhuniyā antaragharaṃ paviṭṭhāya hatthato.
From the hand of a non-relative means from the hand of a bhikkhunī who is not a relative and has entered the inner house.
Từ tay của người không phải thân quyến có nghĩa là từ tay của một nữ Tỳ-khưu không phải thân quyến đã đi vào trong nhà.
Gahetvāti khādanīyaṃ vā bhojanīyaṃ vā sahatthā paṭiggahetvā.
Having taken means having received edibles or food directly by hand.
Thọ nhận có nghĩa là tự tay thọ nhận đồ ăn hay đồ uống.
‘‘Pañca imā āpattiyo’’ti padacchedo.
"These five offences" is the division of words.
“Năm tội này” là cách chia từ.
409-10. Samādisati katheti ce.
409-10. He instructs if he speaks.
409-10. Ra lệnh và nói.
Sabbathā vipannanti adesitavatthukatādinā sabbappakārena vipannappadesaṃ.
Completely faulty means a place faulty in every way, such as having an undeclared site.
Hoàn toàn sai lạc có nghĩa là một nơi chốn hoàn toàn sai lạc về mọi phương diện, như chưa được chỉ định đất, v.v.
Kuṭinti saññācikāya kuṭiṃ.
A hut means a hut requested.
Tịnh xá có nghĩa là tịnh xá được thỉnh cầu.
Yathāha parivāre ‘‘tassa kuṭiṃ karonti adesitavatthukaṃ pamāṇātikkantaṃ sārambhaṃ aparikkamana’’nti (pari. 278).
As it is said in the Parivāra: "They make a hut for him, with an undeclared site, exceeding the measure, with trouble, not to be moved."
Như đã nói trong Parivāra: “Họ làm tịnh xá cho vị ấy, chưa được chỉ định đất, vượt quá kích thước, có sự khởi đầu, không được chuyển dời.”
Padasodhammaṃ mūlaṃ samuṭṭhānaṃ yassa pācittiyassāti tathā vuttaṃ, tena padasodhammamūlena, sahatthe cetaṃ karaṇavacanaṃ.
It is said thus because it is a Pācittiya offence whose root origin is the Dhamma word by word; and this is an instrumental case in the sense of "by oneself."
Pháp từng chữ là nguyên nhân khởi lên của tội ưng đối trị nào, nên đã được nói như vậy, do đó bằng nguyên nhân pháp từng chữ, và đây là từ chỉ công cụ trong nghĩa tự thân.
413. Vatvāti attano atthāya viññāpetvā.
413. Having spoken means having requested for one's own benefit.
413. Nói có nghĩa là thỉnh cầu vì lợi ích của mình.
Bhikkhuninti bhikkhūnaṃ bhuñjanaṭṭhāne ṭhatvā ‘‘idha sūpaṃ detha, idha odanaṃ dethā’’ti vosāsamānaṃ upāsakānaṃ vatvā dāpentiṃ bhikkhuniṃ.
A bhikkhunī means a bhikkhunī who, standing in the place where bhikkhus eat, says to lay followers who are serving, "Give soup here, give rice here," and causes it to be given.
Nữ Tỳ-khưu có nghĩa là nữ Tỳ-khưu đang đứng ở chỗ chư Tỳ-khưu thọ thực, nói với các cư sĩ đang bố thí rằng “hãy cho canh ở đây, hãy cho cơm ở đây”, và khiến họ bố thí.
Na nivāretvāti ‘‘apasakka tāva, bhagini, yāva bhikkhū bhuñjantī’’ti anapasādetvā bhuñjatoti yojanā.
Not having restrained means not having made her move away, saying, "Move aside for now, sister, until the bhikkhus have eaten," and he eats.
Không ngăn cản là cách kết nối câu: “Chị hãy tránh ra một lát, cho đến khi chư Tỳ-khưu thọ thực xong” – không xua đuổi mà thọ thực.
419. Vāceti padaso dhammanti ettha ‘‘anupasampanna’’nti seso.
419. In he recites the Dhamma word by word, "an unordained person" is understood.
419. Trong câu dạy pháp từng chữ, từ “người chưa thọ giới” được ngụ ý.
Yathāha – ‘‘bhikkhu akappiyasaññī anupasampannaṃ padaso dhammaṃ vācetī’’ti (pari. 281).
As it is said: "A bhikkhu, perceiving it as improper, recites the Dhamma word by word to an unordained person."
Như đã nói: “Tỳ-khưu có tưởng là không thích hợp, dạy pháp từng chữ cho người chưa thọ giới.”
Davakamyatā vadantassāti jātiādīhi akkosavatthūhi kīḷādhippāyena vadantassa.
For one speaking out of mischief means for one speaking with the intention of playing, using grounds for insult such as birth.
Khi nói với ý muốn đùa giỡn có nghĩa là khi nói với ý định đùa giỡn bằng các đối tượng mắng nhiếc như dòng dõi, v.v.
Davakamyatāti ca ‘‘paṭisaṅkhā yoniso’’tiādīsu (ma. ni. 1.22, 24, 422; a. ni. 6.58; 8.9; mahāni. 199, 206; dha. sa. 1355; vibha. 518) viya ya-kāralopena niddeso.
Davakamyatā is an indication with the elision of the 'ya' sound, as in "Paṭisaṅkhā yoniso" and so on.
Davakamyatā là cách diễn đạt bằng cách lược bỏ âm “ya”, giống như trong các câu “paṭisaṅkhā yoniso” (Ma. Ni. 1.22, 24, 422; A. Ni. 6.58; 8.9; Mahāni. 199, 206; Dhs. 1355; Vibha. 518), v.v.
420. Chaṭṭhena kāyavācācitta samuṭṭhānena.
420. By the sixth origin of body-speech-and-mind.
420. Bằng sự khởi lên thứ sáu là thân, khẩu và ý.
Saṃvidahitvānāti saṃvidhāya, ‘‘tvañca ahañca ekato avaharissāmā’’ti sammantanaṃ katvā.
Having conspired means having conspired, having consulted, "You and I will carry it away together."
Sau khi thỏa thuận có nghĩa là sau khi thỏa thuận, tức là sau khi bàn bạc rằng “anh và tôi sẽ cùng nhau lấy trộm”.
Bhaṇḍaṃ haratīti ‘‘bhāriyaṃ tvaṃ ekaṃ passaṃ gaṇha, ahaṃ ima’’nti vatvā tena saha ṭhānā cāveti ce.
He carries away goods means if he says, "You take one heavy side, I'll take this one," and together with him, he moves it from the place.
Lấy trộm tài sản có nghĩa là nếu nói “anh hãy lấy một phần nặng, tôi lấy phần này” và cùng với người đó rời khỏi chỗ.
423. Idha imasmiṃ sāsane.
423. Here means in this Dispensation.
423. Ở đây trong giáo pháp này.
Vimatūparamaṃ paramanti ettha ‘‘kappiyaṃ nu kho, akappiya’’nti vā ‘‘āpatti nu kho, anāpattī’’ti vā ‘‘dhammo nu kho, adhammo’’ti vā evamādinā nayena vividhenākārena pavattā vimati vicikicchā vimati.
Vimatūparamaṃ paramaṃ (the highest cessation of doubt): here, doubt, perplexity, and doubt arising in various ways, such as "Is it allowable, or unallowable?" or "Is it an offense, or not an offense?" or "Is it Dhamma, or not Dhamma?" and so on, is called vimati.
Vimatūparamaṃ paramaṃ – ở đây, vimati (hoài nghi) là sự nghi ngờ, do dự diễn ra theo nhiều cách khác nhau, như “có thích hợp không, không thích hợp không?” hoặc “có tội không, không tội không?” hoặc “có pháp không, không pháp không?”, v.v.
Vimatiṃ uparameti vināsetīti vimatūparamaṃ.
That which causes doubt to cease, to destroy, is vimatūparamaṃ.
Làm cho hoài nghi chấm dứt, tiêu diệt hoài nghi, nên gọi là vimatūparamaṃ (chấm dứt hoài nghi).
Paramaṃ uttamaṃ.
Paramaṃ is supreme.
Paramaṃ (tối thượng) là cao nhất.
Uttaranti vibhaṅgakhandhakāgatānaṃ nidānādivinicchayānaṃ pañhauttarabhāvena ṭhitattā uttaraṃ.
Uttara (further explanation): because it stands as the answer to the questions concerning the determinations of the nidāna and so on, which are found in the Vibhaṅga and Khandhaka, it is uttara.
Uttaraṃ (phần trên) là phần trên, vì các quyết định về nidāna (nguyên nhân), v.v., trong Vibhaṅgakhandhaka (phần Phân Tích) nằm ở vị trí cao hơn năm câu hỏi.
Imaṃ uttaraṃ nāma pakaraṇaṃ yo uttarati paññāya ogāhetvā pariyosāpeti.
This treatise named uttara, who masters it (yo uttarati) by wisdom, having penetrated it, brings it to completion.
Người vượt qua (uttarati) bộ sách tên là Uttara này, tức là thấu triệt bằng trí tuệ và hoàn tất.
Idha ‘‘uttaraṃ uttara’’nti padadvaye ekaṃ guṇanidassanaṃ, ekaṃ satthanidassananti gahetabbaṃ.
Here, in the two words "uttaraṃ uttaraṃ", one should understand one as indicating a quality, and one as indicating a treatise.
Ở đây, trong hai từ “uttaraṃ uttaraṃ”, một từ được hiểu là chỉ phẩm chất, một từ là chỉ bộ sách.
Sunayena yuto so puggalo vinayaṃ piṭakaṃ uttaratīti sambandho.
That person, endowed with a good method, masters the Vinaya Piṭaka—this is the connection.
Người ấy, được hợp với phương pháp đúng đắn, vượt qua (uttarati) tạng Luật – đó là sự liên kết câu.
Kiṃ visiṭṭhanti āha ‘‘sunaya’’ntiādi.
What is distinguished? He says, " sunaya" and so on.
Nó đặc biệt như thế nào? Điều đó được nói trong “sunaya”, v.v.
Suṭṭhu cārittavārittadaḷhīkaraṇasithilakaraṇabhedā paññattianaupaññattādinayā etthāti sunayo, taṃ.
Sunayo (a good method) is that in which there are good methods of designation and non-designation, such as strengthening and loosening moral conduct and prohibitions; that is sunaya.
Các phương pháp như sự chế định và phi chế định, sự củng cố và nới lỏng giới hạnh hành vi và phi hành vi, v.v., được chứa đựng ở đây một cách đúng đắn, nên gọi là sunaya (phương pháp đúng đắn), đó là nó.
Suṭṭhu nīyati vinicchayo etenāti sunayo, uttaravinicchayo, tena.
Sunayo (a good method) is that by which a determination is well led; that is the higher determination, by that.
Sự quyết định được dẫn dắt một cách đúng đắn bởi cái này, nên gọi là sunaya (phương pháp đúng đắn), tức là sự quyết định tối thượng, bởi cái đó.
Vinicchayāvabodhena saṃyutto samannāgato.
Endowed with, possessed of, the comprehension of determinations.
Được hợp với sự hiểu biết về các quyết định.
Dukkhena uttarīyatīti duttaraṃ.
That which is difficult to master is duttaraṃ.
Khó vượt qua nên gọi là duttaraṃ (khó vượt qua).
Pātimokkhasaṃvarasīladīpakattena samādhipaññānibbānasaṅkhātauttarappattiyā patiṭṭhābhāvato uttaraṃ uttarati ogāhetvā pariyosānaṃ pāpuṇātīti attho.
The meaning is that by illuminating the Pātimokkha-saṃvara-sīla, it is the foundation for attaining the higher states, namely samādhi, paññā, and Nibbāna; thus, one masters the uttara by penetrating it and reaching its completion.
Vì là nền tảng để đạt được các mục tiêu cao hơn như Định, Tuệ và Niết bàn, bằng cách làm sáng tỏ giới luật Pātimokkha, nên vượt qua phần trên (uttaraṃ uttarati) có nghĩa là thấu triệt và đạt đến sự hoàn tất.
Idha yo vimatūparamaṃ paramaṃ uttaraṃ uttaraṃ nāma pakaraṇaṃ uttarati, sunayena yuto so puggalo sunayaṃ duttaraṃ uttaraṃ vinayaṃ uttaratīti yojanā.
Here, the construction is: "That person, endowed with a good method, who masters the treatise named vimatūparamaṃ paramaṃ uttaraṃ uttaraṃ, masters the Vinaya, which is sunaya, duttara, and uttara."
Ở đây, người nào vượt qua bộ sách tên là Vimatūparamaṃ Paramaṃ Uttaraṃ Uttaraṃ, người ấy, được hợp với phương pháp đúng đắn, sẽ vượt qua tạng Luật Uttaraṃ Duttaraṃ Sunayaṃ – đó là cách kết nối câu.
Ca-saddena satthantarasamuccayatthena imamatthaṃ dīpeti.
By the word ca, in the sense of accumulating other treatises, he reveals this meaning.
Với từ “ca” (và), nó làm sáng tỏ ý nghĩa này bằng cách bao gồm các bộ sách khác.
Seyyathidaṃ, idha yo sunayaṃ duttaraṃ uttaraṃ vinayaṃ uttarati, sunayena yuto so puggalo vimatūparamaṃ paramaṃ uttaraṃ uttaraṃ nāma pakaraṇaṃ uttaratīti.
That is to say, here, that person, endowed with a good method, who masters the Vinaya, which is sunaya, duttara, and uttara, masters the treatise named vimatūparamaṃ paramaṃ uttaraṃ uttaraṃ.
Tức là, ở đây, người nào vượt qua tạng Luật Sunayaṃ Duttaraṃ Uttaraṃ, người ấy, được hợp với phương pháp đúng đắn, sẽ vượt qua bộ sách tên là Vimatūparamaṃ Paramaṃ Uttaraṃ Uttaraṃ.
Iminā yo uttaraṃ jānāti, so vinayaṃ jānāti.
By this, it should be understood that "Whoever knows the uttara (further explanation), knows the Vinaya.
Với điều này, người nào biết Uttara, người ấy biết Luật.
Yo vinayaṃ jānāti, so uttaraṃ jānātīti uttarapakaraṇassa vinayapiṭakajānane accantūpakāritā vibhāvitāti daṭṭhabbaṃ.
Whoever knows the Vinaya, knows the uttara (further explanation)," thus demonstrating the extreme helpfulness of the uttara treatise in understanding the Vinaya Piṭaka.
Người nào biết Luật, người ấy biết Uttara – cần phải thấy rằng sự hữu ích tuyệt đối của bộ sách Uttara trong việc hiểu biết tạng Luật đã được làm rõ.