Catukkanipātapāḷi

565

(6) 1. Puññābhisandavaggo

(6) 1. Puññābhisandavagga

(6) 1. Phẩm Puññābhisanda

566

1. Paṭhamapuññābhisandasuttaṃ

1. First Puññābhisandasutta

1. Kinh Puññābhisanda thứ nhất

567

51. Sāvatthinidānaṃ.

51. Occasion at Sāvatthī.

51. Tại Sāvatthī.

Cattārome, bhikkhave, puññābhisandā kusalābhisandā sukhassāhārā sovaggikā sukhavipākā saggasaṃvattanikā iṭṭhāya kantāya manāpāya hitāya sukhāya saṃvattanti.

Monks, these four streams of merit, streams of wholesome deeds, are sustenance for happiness, conducive to heaven, bringing happy results, leading to heaven, conducive to what is desirable, agreeable, pleasing, beneficial, and happiness.

“Này các Tỳ-khưu, có bốn dòng phước đức, dòng thiện nghiệp, là nguồn gốc của hạnh phúc, dẫn đến cõi trời, có quả dị thục an lạc, dẫn đến điều mong muốn, điều khả ái, điều vừa ý, điều lợi ích, điều an lạc.

Katame cattāro?

Which four?

Bốn điều đó là gì?

Yassa, bhikkhave, bhikkhu cīvaraṃ paribhuñjamāno appamāṇaṃ cetosamādhiṃ upasampajja viharati, appamāṇo tassa puññābhisando kusalābhisando sukhassāhāro sovaggiko sukhavipāko saggasaṃvattaniko iṭṭhāya kantāya manāpāya hitāya sukhāya saṃvattati.

Monks, when a bhikkhu, using robes, dwells having attained immeasurable concentration of mind (cetosamādhi), for him there is an immeasurable stream of merit, stream of wholesome deeds, sustenance for happiness, conducive to heaven, bringing happy results, leading to heaven, conducive to what is desirable, agreeable, pleasing, beneficial, and happiness.

Này các Tỳ-khưu, khi một Tỳ-khưu thọ dụng y phục, an trú vào định tâm vô lượng, thì dòng phước đức vô lượng, dòng thiện nghiệp vô lượng, là nguồn gốc của hạnh phúc, dẫn đến cõi trời, có quả dị thục an lạc, dẫn đến điều mong muốn, điều khả ái, điều vừa ý, điều lợi ích, điều an lạc cho người đó.

568

‘‘Yassa, bhikkhave, bhikkhu piṇḍapātaṃ paribhuñjamāno appamāṇaṃ cetosamādhiṃ upasampajja viharati, appamāṇo tassa puññābhisando kusalābhisando sukhassāhāro sovaggiko sukhavipāko saggasaṃvattaniko iṭṭhāya kantāya manāpāya hitāya sukhāya saṃvattati.

“Monks, when a bhikkhu, using almsfood, dwells having attained immeasurable concentration of mind, for him there is an immeasurable stream of merit, stream of wholesome deeds, sustenance for happiness, conducive to heaven, bringing happy results, leading to heaven, conducive to what is desirable, agreeable, pleasing, beneficial, and happiness.

“Này các Tỳ-khưu, khi một Tỳ-khưu thọ dụng vật thực khất thực, an trú vào định tâm vô lượng, thì dòng phước đức vô lượng, dòng thiện nghiệp vô lượng, là nguồn gốc của hạnh phúc, dẫn đến cõi trời, có quả dị thục an lạc, dẫn đến điều mong muốn, điều khả ái, điều vừa ý, điều lợi ích, điều an lạc cho người đó.

569

‘‘Yassa, bhikkhave, bhikkhu senāsanaṃ paribhuñjamāno appamāṇaṃ cetosamādhiṃ upasampajja viharati, appamāṇo tassa puññābhisando kusalābhisando sukhassāhāro sovaggiko sukhavipāko saggasaṃvattaniko iṭṭhāya kantāya manāpāya hitāya sukhāya saṃvattati.

“Monks, when a bhikkhu, using lodging, dwells having attained immeasurable concentration of mind, for him there is an immeasurable stream of merit, stream of wholesome deeds, sustenance for happiness, conducive to heaven, bringing happy results, leading to heaven, conducive to what is desirable, agreeable, pleasing, beneficial, and happiness.

“Này các Tỳ-khưu, khi một Tỳ-khưu thọ dụng chỗ ở, an trú vào định tâm vô lượng, thì dòng phước đức vô lượng, dòng thiện nghiệp vô lượng, là nguồn gốc của hạnh phúc, dẫn đến cõi trời, có quả dị thục an lạc, dẫn đến điều mong muốn, điều khả ái, điều vừa ý, điều lợi ích, điều an lạc cho người đó.

570

‘‘Yassa, bhikkhave, bhikkhu gilānappaccayabhesajjaparikkhāraṃ paribhuñjamāno appamāṇaṃ cetosamādhiṃ upasampajja viharati, appamāṇo tassa puññābhisando kusalābhisando sukhassāhāro sovaggiko sukhavipāko saggasaṃvattaniko iṭṭhāya kantāya manāpāya hitāya sukhāya saṃvattati.

“Monks, when a bhikkhu, using requisites for the sick and medicine, dwells having attained immeasurable concentration of mind, for him there is an immeasurable stream of merit, stream of wholesome deeds, sustenance for happiness, conducive to heaven, bringing happy results, leading to heaven, conducive to what is desirable, agreeable, pleasing, beneficial, and happiness.

“Này các Tỳ-khưu, khi một Tỳ-khưu thọ dụng dược phẩm trị bệnh, an trú vào định tâm vô lượng, thì dòng phước đức vô lượng, dòng thiện nghiệp vô lượng, là nguồn gốc của hạnh phúc, dẫn đến cõi trời, có quả dị thục an lạc, dẫn đến điều mong muốn, điều khả ái, điều vừa ý, điều lợi ích, điều an lạc cho người đó.

Ime kho, bhikkhave, cattāro puññābhisandā kusalābhisandā sukhassāhārā sovaggikā sukhavipākā saggasaṃvattanikā iṭṭhāya kantāya manāpāya hitāya sukhāya saṃvattanti.

These four streams of merit, streams of wholesome deeds, O bhikkhus, bring happiness, are conducive to heaven, have pleasant results, lead to rebirth in heaven, and conduce to what is wished for, desired, agreeable, beneficial, and pleasant.

Này các Tỳ-khưu, đây là bốn dòng phước đức, dòng thiện nghiệp, là nguồn gốc của hạnh phúc, dẫn đến cõi trời, có quả dị thục an lạc, dẫn đến điều mong muốn, điều khả ái, điều vừa ý, điều lợi ích, điều an lạc.

571

‘‘Imehi ca pana, bhikkhave, catūhi puññābhisandehi kusalābhisandehi samannāgatassa ariyasāvakassa na sukaraṃ puññassa pamāṇaṃ gahetuṃ^* – ‘ettako puññābhisando kusalābhisando sukhassāhāro sovaggiko sukhavipāko saggasaṃvattaniko iṭṭhāya kantāya manāpāya hitāya sukhāya saṃvattatī’ti.

“And, O bhikkhus, for an Ariyan disciple endowed with these four streams of merit, streams of wholesome deeds, it is not easy to measure the amount of merit, saying: ‘This much is the stream of merit, the stream of wholesome deeds, bringing happiness, conducive to heaven, with pleasant results, leading to rebirth in heaven, that conduces to what is wished for, desired, agreeable, beneficial, and pleasant.’

“Này các Tỳ-khưu, đối với một Thánh đệ tử đầy đủ bốn dòng phước đức, dòng thiện nghiệp này, không dễ gì có thể đo lường được lượng phước đức – ‘Dòng phước đức, dòng thiện nghiệp, nguồn gốc của hạnh phúc, dẫn đến cõi trời, có quả dị thục an lạc, dẫn đến điều mong muốn, điều khả ái, điều vừa ý, điều lợi ích, điều an lạc là chừng này’.

Atha kho asaṅkhyeyyo^* appameyyo mahāpuññakkhandhotveva saṅkhyaṃ^* gacchati.

Rather, it is reckoned as an incalculable, immeasurable great mass of merit.

Mà thật ra, nó được tính là một khối phước đức lớn lao, vô số, vô lượng.

572

‘‘Seyyathāpi, bhikkhave, mahāsamudde na sukaraṃ udakassa pamāṇaṃ gahetuṃ – ‘ettakāni udakāḷhakānīti vā, ettakāni udakāḷhakasatānīti vā, ettakāni udakāḷhakasahassānīti vā, ettakāni udakāḷhakasatasahassānīti vā’, atha kho asaṅkhyeyyo appameyyo mahāudakakkhandhotveva saṅkhyaṃ gacchati; evamevaṃ kho, bhikkhave, imehi catūhi puññābhisandehi kusalābhisandehi samannāgatassa ariyasāvakassa na sukaraṃ puññassa pamāṇaṃ gahetuṃ – ‘ettako puññābhisando kusalābhisando sukhassāhāro sovaggiko sukhavipāko saggasaṃvattaniko iṭṭhāya kantāya manāpāya hitāya sukhāya saṃvattatī’ti.

“Just as, O bhikkhus, in the great ocean, it is not easy to measure the amount of water, saying: ‘There are so many measures of water, or so many hundreds of measures of water, or so many thousands of measures of water, or so many hundreds of thousands of measures of water,’ but rather it is reckoned as an incalculable, immeasurable great mass of water; even so, O bhikkhus, for an Ariyan disciple endowed with these four streams of merit, streams of wholesome deeds, it is not easy to measure the amount of merit, saying: ‘This much is the stream of merit, the stream of wholesome deeds, bringing happiness, conducive to heaven, with pleasant results, leading to rebirth in heaven, that conduces to what is wished for, desired, agreeable, beneficial, and pleasant.’

“Này các Tỳ-khưu, ví như đối với đại dương, không dễ gì có thể đo lường lượng nước – ‘Có chừng này thùng nước, hay chừng này trăm thùng nước, hay chừng này ngàn thùng nước, hay chừng này trăm ngàn thùng nước’, mà thật ra, nó được tính là một khối nước lớn lao, vô số, vô lượng; cũng vậy, này các Tỳ-khưu, đối với một Thánh đệ tử đầy đủ bốn dòng phước đức, dòng thiện nghiệp này, không dễ gì có thể đo lường được lượng phước đức – ‘Dòng phước đức, dòng thiện nghiệp, nguồn gốc của hạnh phúc, dẫn đến cõi trời, có quả dị thục an lạc, dẫn đến điều mong muốn, điều khả ái, điều vừa ý, điều lợi ích, điều an lạc là chừng này’.

Atha kho asaṅkhyeyyo appameyyo mahāpuññakkhandhotveva saṅkhyaṃ gacchatī’’ti.

Rather, it is reckoned as an incalculable, immeasurable great mass of merit.”

Mà thật ra, nó được tính là một khối phước đức lớn lao, vô số, vô lượng.”

573

‘‘Mahodadhiṃ aparimitaṃ mahāsaraṃ,

“Like rivers, O bhikkhus, flowing into the ocean,

“Đại dương mênh mông, hồ lớn vô hạn,

574

Bahubheravaṃ ratanavarānamālayaṃ^* ;

The vast, immeasurable, great reservoir,

Nhiều hiểm nguy, là nơi trú ngụ của những báu vật quý giá;

575

Najjo yathā naragaṇasaṅghasevitā^* ,

Full of many terrors, the abode of excellent jewels;

Như những dòng sông, được vô số người đến,

576

Puthū savantī upayanti sāgaraṃ.

Many rivers flow and reach the ocean.

Chảy xiết, đổ về biển cả.

577

‘‘Evaṃ naraṃ annadapānavatthadaṃ^* ,

“Even so, to a person who gives food, drink, and clothing,

Cũng vậy, đối với người bố thí đồ ăn, thức uống, y phục,

578

Seyyānisajjattharaṇassa dāyakaṃ;

Who gives beds, seats, and coverings;

Người dâng cúng giường nằm, ghế ngồi, nệm trải;

579

Puññassa dhārā upayanti paṇḍitaṃ,

Streams of merit flow to the wise one,

Những dòng phước đức đổ về người trí,

580

Najjo yathā vārivahāva sāgara’’nti.

Just as water-bearing rivers flow to the ocean.”

Như những dòng sông mang nước đổ về biển cả.”

paṭhamaṃ;

The First.

Thứ nhất;

581

2. Dutiyapuññābhisandasuttaṃ

2. The Second Discourse on Streams of Merit

2. Kinh Puññābhisanda thứ hai

582

52. ‘‘Cattārome, bhikkhave, puññābhisandā kusalābhisandā sukhassāhārā sovaggikā sukhavipākā saggasaṃvattanikā iṭṭhāya kantāya manāpāya hitāya sukhāya saṃvattanti.

52. “These four streams of merit, streams of wholesome deeds, O bhikkhus, bring happiness, are conducive to heaven, have pleasant results, lead to rebirth in heaven, and conduce to what is wished for, desired, agreeable, beneficial, and pleasant.

52. “Này các Tỳ-khưu, có bốn dòng phước đức, dòng thiện nghiệp, là nguồn gốc của hạnh phúc, dẫn đến cõi trời, có quả dị thục an lạc, dẫn đến điều mong muốn, điều khả ái, điều vừa ý, điều lợi ích, điều an lạc.

Katame cattāro?

Which four?

Bốn điều đó là gì?

Idha, bhikkhave, ariyasāvako buddhe aveccappasādena samannāgato hoti – ‘itipi so bhagavā arahaṃ sammāsambuddho vijjācaraṇasampanno sugato lokavidū anuttaro purisadammasārathi satthā devamanussānaṃ buddho bhagavā’ti.

Here, O bhikkhus, an Ariyan disciple is endowed with unwavering faith in the Buddha: ‘Indeed, the Blessed One is Arahant, Perfectly Self-Enlightened, accomplished in knowledge and conduct, fortunate, knower of the world, unsurpassed leader of persons to be tamed, teacher of devas and humans, Buddha, the Blessed One.’

Này các Tỳ-khưu, ở đây, một Thánh đệ tử có niềm tin bất động vào Đức Phật – ‘Đức Thế Tôn đó là bậc A-la-hán, Chánh Đẳng Giác, đầy đủ Minh Hạnh, Thiện Thệ, bậc hiểu biết thế gian, bậc Vô Thượng điều ngự trượng phu, Bậc Đạo Sư của chư Thiên và loài người, là Phật, là Thế Tôn’.

Ayaṃ, bhikkhave, paṭhamo puññābhisando kusalābhisando sukhassāhāro sovaggiko sukhavipāko saggasaṃvattaniko iṭṭhāya kantāya manāpāya hitāya sukhāya saṃvattati.

This, O bhikkhus, is the first stream of merit, stream of wholesome deeds, bringing happiness, conducive to heaven, with pleasant results, leading to rebirth in heaven, that conduces to what is wished for, desired, agreeable, beneficial, and pleasant.

Này các Tỳ-khưu, đây là dòng phước đức thứ nhất, dòng thiện nghiệp, là nguồn gốc của hạnh phúc, dẫn đến cõi trời, có quả dị thục an lạc, dẫn đến điều mong muốn, điều khả ái, điều vừa ý, điều lợi ích, điều an lạc.

583

‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, ariyasāvako dhamme aveccappasādena samannāgato hoti – ‘svākkhāto bhagavatā dhammo sandiṭṭhiko akāliko ehipassiko opaneyyiko paccattaṃ veditabbo viññūhī’ti.

“Furthermore, O bhikkhus, an Ariyan disciple is endowed with unwavering faith in the Dhamma: ‘The Dhamma is well-expounded by the Blessed One, directly visible, immediate, inviting one to come and see, onward-leading, to be personally experienced by the wise.’

“Hơn nữa, này các Tỳ-khưu, một Thánh đệ tử có niềm tin bất động vào Pháp – ‘Pháp do Đức Thế Tôn thuyết giảng là khéo được nói, thiết thực hiện tại, không có thời gian, đến để mà thấy, có khả năng hướng thượng, được người trí tự mình chứng nghiệm’.

Ayaṃ, bhikkhave, dutiyo puññābhisando kusalābhisando sukhassāhāro sovaggiko sukhavipāko saggasaṃvattaniko iṭṭhāya kantāya manāpāya hitāya sukhāya saṃvattati.

This, O bhikkhus, is the second stream of merit, stream of wholesome deeds, bringing happiness, conducive to heaven, with pleasant results, leading to rebirth in heaven, that conduces to what is wished for, desired, agreeable, beneficial, and pleasant.

Này các Tỳ-khưu, đây là dòng phước đức thứ hai, dòng thiện nghiệp, là nguồn gốc của hạnh phúc, dẫn đến cõi trời, có quả dị thục an lạc, dẫn đến điều mong muốn, điều khả ái, điều vừa ý, điều lợi ích, điều an lạc.

584

‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, ariyasāvako saṅghe aveccappasādena samannāgato hoti – ‘suppaṭipanno bhagavato sāvakasaṅgho, ujuppaṭipanno bhagavato sāvakasaṅgho, ñāyappaṭipanno bhagavato sāvakasaṅgho, sāmīcippaṭipanno bhagavato sāvakasaṅgho, yadidaṃ cattāri purisayugāni aṭṭha purisapuggalā, esa bhagavato sāvakasaṅgho āhuneyyo pāhuneyyo dakkhiṇeyyo añjalikaraṇīyo anuttaraṃ puññakkhettaṃ lokassā’ti.

“Furthermore, O bhikkhus, an Ariyan disciple is endowed with unwavering faith in the Saṅgha: ‘The Saṅgha of the Blessed One’s disciples is practicing the good way, practicing the straight way, practicing the judicious way, practicing the proper way; that is, the four pairs of persons, the eight individual noble ones—this Saṅgha of the Blessed One’s disciples is worthy of offerings, worthy of hospitality, worthy of gifts, worthy of reverential salutation, an unsurpassed field of merit for the world.’

“Lại nữa, này các Tỳ khưu, vị Thánh đệ tử thành tựu niềm tin bất động đối với Tăng chúng: ‘Tăng chúng đệ tử của Đức Thế Tôn là những người thiện hạnh; Tăng chúng đệ tử của Đức Thế Tôn là những người trực hạnh; Tăng chúng đệ tử của Đức Thế Tôn là những người như lý hạnh; Tăng chúng đệ tử của Đức Thế Tôn là những người chánh hạnh; tức là bốn đôi tám vị. Tăng chúng đệ tử của Đức Thế Tôn này đáng được cúng dường, đáng được nghênh tiếp, đáng được bố thí, đáng được chắp tay, là ruộng phước vô thượng của thế gian’.”

Ayaṃ, bhikkhave, tatiyo puññābhisando kusalābhisando sukhassāhāro sovaggiko sukhavipāko saggasaṃvattaniko iṭṭhāya kantāya manāpāya hitāya sukhāya saṃvattati.

This, bhikkhus, is the third stream of merit, stream of wholesome deeds, nourishment for happiness, conducive to heaven, resulting in happiness, leading to rebirth in heaven, conducive to what is desirable, agreeable, pleasing, beneficial, and happiness.

Này các Tỳ khưu, đây là dòng phước thứ ba, dòng thiện thứ ba, là nguồn vui, thuộc về cõi trời, cho quả an lạc, đưa đến cõi trời, dẫn đến điều mong muốn, đáng ưa, đáng thích, lợi ích và an lạc.

585

‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, ariyasāvako ariyakantehi sīlehi samannāgato hoti akhaṇḍehi acchiddehi asabalehi akammāsehi bhujissehi viññuppasatthehi aparāmaṭṭhehi samādhisaṃvattanikehi.

Furthermore, bhikkhus, a noble disciple is endowed with virtues cherished by the noble ones, unbroken, untorn, unblemished, unspotted, liberating, praised by the wise, untainted, and conducive to samādhi.

“Lại nữa, này các Tỳ khưu, vị Thánh đệ tử thành tựu các giới được các bậc Thánh ưa thích, không bị sứt mẻ, không bị thủng, không bị vằn, không bị đốm, có tính giải thoát, được bậc trí tán thán, không bị chấp thủ, đưa đến định.”

Ayaṃ, bhikkhave, catuttho puññābhisando kusalābhisando sukhassāhāro sovaggiko sukhavipāko saggasaṃvattaniko iṭṭhāya kantāya manāpāya hitāya sukhāya saṃvattati.

This, bhikkhus, is the fourth stream of merit, stream of wholesome deeds, nourishment for happiness, conducive to heaven, resulting in happiness, leading to rebirth in heaven, conducive to what is desirable, agreeable, pleasing, beneficial, and happiness.

Này các Tỳ khưu, đây là dòng phước thứ tư, dòng thiện thứ tư, là nguồn vui, thuộc về cõi trời, cho quả an lạc, đưa đến cõi trời, dẫn đến điều mong muốn, đáng ưa, đáng thích, lợi ích và an lạc.

Ime kho, bhikkhave, cattāro puññābhisandā kusalābhisandā sukhassāhārā sovaggikā sukhavipākā saggasaṃvattanikā iṭṭhāya kantāya manāpāya hitāya sukhāya saṃvattantī’’ti.

These, bhikkhus, are the four streams of merit, streams of wholesome deeds, nourishment for happiness, conducive to heaven, resulting in happiness, leading to rebirth in heaven, conducive to what is desirable, agreeable, pleasing, beneficial, and happiness.”

Này các Tỳ khưu, bốn dòng phước, dòng thiện này, là nguồn vui, thuộc về cõi trời, cho quả an lạc, đưa đến cõi trời, dẫn đến điều mong muốn, đáng ưa, đáng thích, lợi ích và an lạc.”

586

^* ‘‘Yassa saddhā tathāgate, acalā suppatiṭṭhitā;

“For one whose faith in the Tathāgata is unshakeable, well-established;

“Người nào có đức tin nơi Như Lai, không lay chuyển, được thiết lập vững chắc;

587

Sīlañca yassa kalyāṇaṃ, ariyakantaṃ pasaṃsitaṃ.

And whose virtue is good, cherished by the noble ones, and praised.

Giới hạnh của người nào tốt đẹp, được bậc Thánh ưa thích và tán thán.

588

‘‘Saṅghe pasādo yassatthi, ujubhūtañca dassanaṃ;

For one who has confidence in the Saṅgha, and whose vision is straight;

“Người nào có niềm tin nơi Tăng chúng, và có tri kiến ngay thẳng;

589

Adaliddoti taṃ āhu, amoghaṃ tassa jīvitaṃ.

They call such a one not poor; their life is not in vain.

Người ấy được gọi là không nghèo khó, đời sống của người ấy không vô ích.

590

‘‘Tasmā saddhañca sīlañca, pasādaṃ dhammadassanaṃ;

Therefore, the wise one should cultivate faith, virtue, confidence, and the vision of Dhamma,

“Vì vậy, người có trí tuệ, tưởng nhớ đến giáo pháp của chư Phật,

591

Anuyuñjetha medhāvī, saraṃ buddhāna sāsana’’nti.

remembering the Buddha’s teaching.”

nên chuyên tâm vào tín, giới, niềm tin và sự thấy pháp.”

dutiyaṃ;

The Second.

Phẩm thứ hai.

592

3. Paṭhamasaṃvāsasuttaṃ

3. Paṭhamasaṃvāsasutta—The First Discourse on Living Together

3. Kinh Chung Sống (Thứ Nhất)

593

53. Ekaṃ samayaṃ bhagavā antarā ca madhuraṃ antarā ca verañjaṃ addhānamaggappaṭipanno hoti.

53. At one time the Bhagavā was travelling on the high road between Madhurā and Verañjā.

53. Một thời, Đức Thế Tôn đang đi trên con đường dài giữa Madhurā và Verañjā.

Sambahulāpi kho gahapatī ca gahapatāniyo ca antarā ca madhuraṃ antarā ca verañjaṃ addhānamaggappaṭipannā honti.

Many householders and their wives were also travelling on the high road between Madhurā and Verañjā.

Nhiều gia chủ nam và gia chủ nữ cũng đang đi trên con đường dài giữa Madhurā và Verañjā.

Atha kho bhagavā maggā okkamma aññatarasmiṃ rukkhamūle ( )^* nisīdi.

Then the Bhagavā left the road and sat down at the root of a certain tree.

Khi ấy, Đức Thế Tôn rời khỏi con đường, ngồi dưới một gốc cây.

Addasaṃsu kho gahapatī ca gahapatāniyo ca bhagavantaṃ aññatarasmiṃ rukkhamūle nisinnaṃ.

The householders and their wives saw the Bhagavā sitting at the root of a certain tree.

Các gia chủ nam và gia chủ nữ thấy Đức Thế Tôn đang ngồi dưới một gốc cây.

Disvā yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdiṃsu.

Having seen him, they approached the Bhagavā; having approached and paid homage to the Bhagavā, they sat down to one side.

Thấy vậy, họ đi đến chỗ Đức Thế Tôn; sau khi đến, họ đảnh lễ Đức Thế Tôn rồi ngồi xuống một bên.

Ekamantaṃ nisinne kho te gahapatī ca gahapatāniyo ca bhagavā etadavoca –

To those householders and their wives who were sitting to one side, the Bhagavā said this:

Khi họ đã ngồi xuống một bên, Đức Thế Tôn nói với các gia chủ nam và gia chủ nữ điều này:

594

‘‘Cattārome, gahapatayo, saṃvāsā.

“Householders, there are these four ways of living together.

“Này các gia chủ, có bốn cách chung sống này.

Katame cattāro?

What are the four?

Bốn cách nào?

Chavo chavāya saddhiṃ saṃvasati, chavo deviyā saddhiṃ saṃvasati, devo chavāya saddhiṃ saṃvasati, devo deviyā saddhiṃ saṃvasati.

A corpse lives with a corpse, a corpse lives with a deity, a deity lives with a corpse, a deity lives with a deity.

Người chết sống chung với người chết, người chết sống chung với nữ thiên, nam thiên sống chung với người chết, nam thiên sống chung với nữ thiên.

595

‘‘Kathañca, gahapatayo, chavo chavāya saddhiṃ saṃvasati?

“And how, householders, does a corpse live with a corpse?

“Và này các gia chủ, thế nào là người chết sống chung với người chết?

Idha, gahapatayo, sāmiko hoti pāṇātipātī adinnādāyī kāmesumicchācārī musāvādī surāmerayamajjapamādaṭṭhāyī dussīlo pāpadhammo maccheramalapariyuṭṭhitena cetasā agāraṃ ajjhāvasati akkosakaparibhāsako samaṇabrāhmaṇānaṃ; bhariyāpissa hoti pāṇātipātinī adinnādāyinī kāmesumicchācārinī musāvādinī surāmerayamajjapamādaṭṭhāyinī dussīlā pāpadhammā maccheramalapariyuṭṭhitena cetasā agāraṃ ajjhāvasati akkosikaparibhāsikā samaṇabrāhmaṇānaṃ.

Here, householders, the husband is a killer of living beings, a taker of what is not given, a wrongdoer in sensual pleasures, a speaker of falsehoods, an addict to fermented and distilled liquors that cause infatuation; he is immoral, of evil character, dwells in a home with a mind overwhelmed by the stain of stinginess, is abusive and reviling towards ascetics and brahmins. His wife is also a killer of living beings, a taker of what is not given, a wrongdoer in sensual pleasures, a speaker of falsehoods, an addict to fermented and distilled liquors that cause infatuation; she is immoral, of evil character, dwells in a home with a mind overwhelmed by the stain of stinginess, is abusive and reviling towards ascetics and brahmins.

Ở đây, này các gia chủ, người chồng là người sát sanh, lấy của không cho, tà hạnh trong các dục, nói dối, uống rượu men rượu nấu là cơ sở của sự dễ duôi, là người ác giới, có pháp ác, sống trong gia đình với tâm bị ô uế của xan tham chi phối, là người mắng nhiếc, phỉ báng các Sa-môn, Bà-la-môn; người vợ của y cũng là người sát sanh, lấy của không cho, tà hạnh trong các dục, nói dối, uống rượu men rượu nấu là cơ sở của sự dễ duôi, là người ác giới, có pháp ác, sống trong gia đình với tâm bị ô uế của xan tham chi phối, là người mắng nhiếc, phỉ báng các Sa-môn, Bà-la-môn.

Evaṃ kho, gahapatayo, chavo chavāya saddhiṃ saṃvasati.

Thus, householders, a corpse lives with a corpse.

Như vậy, này các gia chủ, là người chết sống chung với người chết.

596

‘‘Kathañca, gahapatayo, chavo deviyā saddhiṃ saṃvasati?

“And how, householders, does a corpse live with a deity?

“Và này các gia chủ, thế nào là người chết sống chung với nữ thiên?

Idha, gahapatayo, sāmiko hoti pāṇātipātī adinnādāyī kāmesumicchācārī musāvādī surāmerayamajjapamādaṭṭhāyī dussīlo pāpadhammo maccheramalapariyuṭṭhitena cetasā agāraṃ ajjhāvasati akkosakaparibhāsako samaṇabrāhmaṇānaṃ; bhariyā khvassa hoti pāṇātipātā paṭiviratā adinnādānā paṭiviratā kāmesumicchācārā paṭiviratā musāvādā paṭiviratā surāmerayamajjapamādaṭṭhānā paṭiviratā sīlavatī kalyāṇadhammā vigatamalamaccherena cetasā agāraṃ ajjhāvasati anakkosikaparibhāsikā samaṇabrāhmaṇānaṃ.

Here, householders, the husband is a killer of living beings, a taker of what is not given, a wrongdoer in sensual pleasures, a speaker of falsehoods, an addict to fermented and distilled liquors that cause infatuation; he is immoral, of evil character, dwells in a home with a mind overwhelmed by the stain of stinginess, is abusive and reviling towards ascetics and brahmins. But his wife is one who abstains from killing living beings, abstains from taking what is not given, abstains from wrongdoing in sensual pleasures, abstains from speaking falsehoods, abstains from fermented and distilled liquors that cause infatuation; she is virtuous, of good character, dwells in a home with a mind free from the stain of stinginess, is not abusive or reviling towards ascetics and brahmins.

Ở đây, này các gia chủ, người chồng là người sát sanh, lấy của không cho, tà hạnh trong các dục, nói dối, uống rượu men rượu nấu là cơ sở của sự dễ duôi, là người ác giới, có pháp ác, sống trong gia đình với tâm bị ô uế của xan tham chi phối, là người mắng nhiếc, phỉ báng các Sa-môn, Bà-la-môn; nhưng người vợ của y lại là người từ bỏ sát sanh, từ bỏ lấy của không cho, từ bỏ tà hạnh trong các dục, từ bỏ nói dối, từ bỏ uống rượu men rượu nấu là cơ sở của sự dễ duôi, là người có giới, có thiện pháp, sống trong gia đình với tâm không có ô uế của xan tham, không mắng nhiếc, phỉ báng các Sa-môn, Bà-la-môn.

Evaṃ kho, gahapatayo, chavo deviyā saddhiṃ saṃvasati.

Thus, householders, a corpse lives with a deity.

Như vậy, này các gia chủ, là người chết sống chung với nữ thiên.

597

‘‘Kathañca, gahapatayo, devo chavāya saddhiṃ saṃvasati?

“And how, householders, does a deity live with a corpse?

“Và này các gia chủ, thế nào là nam thiên sống chung với người chết?

Idha, gahapatayo, sāmiko hoti pāṇātipātā paṭivirato adinnādānā paṭivirato kāmesumicchācārā paṭivirato musāvādā paṭivirato surāmerayamajjapamādaṭṭhānā paṭivirato sīlavā kalyāṇadhammo vigatamalamaccherena cetasā agāraṃ ajjhāvasati anakkosakaparibhāsako samaṇabrāhmaṇānaṃ; bhariyā khvassa hoti pāṇātipātinī…pe… surāmerayamajjapamādaṭṭhāyinī dussīlā pāpadhammā maccheramalapariyuṭṭhitena cetasā agāraṃ ajjhāvasati akkosikaparibhāsikā samaṇabrāhmaṇānaṃ.

Here, householders, the husband abstains from taking life, abstains from taking what is not given, abstains from sexual misconduct, abstains from false speech, abstains from intoxicating drinks and drugs that lead to heedlessness; he is virtuous, of good character, and dwells at home with a mind free from the stain of stinginess, not reviling or abusing ascetics and brahmins. But his wife is one who takes life…pe… indulges in intoxicating drinks and drugs that lead to heedlessness; she is unvirtuous, of bad character, and dwells at home with a mind overcome by the stain of stinginess, reviling and abusing ascetics and brahmins.

Ở đây, này các gia chủ, người chồng là người từ bỏ sát sanh, từ bỏ lấy của không cho, từ bỏ tà hạnh trong các dục, từ bỏ nói dối, từ bỏ uống rượu men rượu nấu là cơ sở của sự dễ duôi, là người có giới, có thiện pháp, sống trong gia đình với tâm không có ô uế của xan tham, không mắng nhiếc, phỉ báng các Sa-môn, Bà-la-môn; nhưng người vợ của y lại là người sát sanh... uống rượu men rượu nấu là cơ sở của sự dễ duôi, là người ác giới, có pháp ác, sống trong gia đình với tâm bị ô uế của xan tham chi phối, là người mắng nhiếc, phỉ báng các Sa-môn, Bà-la-môn.

Evaṃ kho, gahapatayo, devo chavāya saddhiṃ saṃvasati.

It is in this way, householders, that a deva dwells with a corpse.

Như vậy, này các gia chủ, là nam thiên sống chung với người chết.

598

‘‘Kathañca, gahapatayo, devo deviyā saddhiṃ saṃvasati?

“And how, householders, does a deva dwell with a devī?

“Và này các gia chủ, thế nào là nam thiên sống chung với nữ thiên?

Idha, gahapatayo, sāmiko hoti pāṇātipātā paṭivirato…pe… sīlavā kalyāṇadhammo vigatamalamaccherena cetasā agāraṃ ajjhāvasati anakkosakaparibhāsako samaṇabrāhmaṇānaṃ; bhariyāpissa hoti pāṇātipātā paṭiviratā…pe… surāmerayamajjapamādaṭṭhānā paṭiviratā sīlavatī kalyāṇadhammā vigatamalamaccherena cetasā agāraṃ ajjhāvasati anakkosikaparibhāsikā samaṇabrāhmaṇānaṃ.

Here, householders, the husband abstains from taking life…pe… he is virtuous, of good character, and dwells at home with a mind free from the stain of stinginess, not reviling or abusing ascetics and brahmins. And his wife also abstains from taking life…pe… abstains from intoxicating drinks and drugs that lead to heedlessness; she is virtuous, of good character, and dwells at home with a mind free from the stain of stinginess, not reviling or abusing ascetics and brahmins.

Ở đây, này các gia chủ, người chồng là người từ bỏ sát sanh... là người có giới, có thiện pháp, sống trong gia đình với tâm không có ô uế của xan tham, không mắng nhiếc, phỉ báng các Sa-môn, Bà-la-môn; người vợ của y cũng là người từ bỏ sát sanh... từ bỏ uống rượu men rượu nấu là cơ sở của sự dễ duôi, là người có giới, có thiện pháp, sống trong gia đình với tâm không có ô uế của xan tham, không mắng nhiếc, phỉ báng các Sa-môn, Bà-la-môn.

Evaṃ kho, gahapatayo, devo deviyā saddhiṃ saṃvasati.

It is in this way, householders, that a deva dwells with a devī.

Như vậy, này các gia chủ, là nam thiên sống chung với nữ thiên.

Ime kho, gahapatayo, cattāro saṃvāsā’’ti.

These, householders, are the four kinds of cohabitation.”

Này các gia chủ, đó là bốn cách chung sống.”

599

‘‘Ubho ca honti dussīlā, kadariyā paribhāsakā;

“If both are unvirtuous, stingy, and abusive,

“Cả hai đều ác giới, keo kiệt và hay phỉ báng;

600

Te honti jānipatayo, chavā saṃvāsamāgatā.

Those husband and wife are corpses, come to dwell together.

Họ là vợ chồng, những xác chết đến chung sống với nhau.

601

‘‘Sāmiko hoti dussīlo, kadariyo paribhāsako;

“If the husband is unvirtuous, stingy, and abusive;

“Người chồng ác giới, keo kiệt và hay phỉ báng;

602

Bhariyā sīlavatī hoti, vadaññū vītamaccharā;

And the wife is virtuous, gracious, and free from stinginess;

Người vợ có giới, rộng rãi, không xan tham;

603

Sāpi devī saṃvasati, chavena patinā saha.

She, a devī, dwells with a corpse of a husband.

Nàng ấy là nữ thiên, sống chung với người chồng xác chết.

604

‘‘Sāmiko sīlavā hoti, vadaññū vītamaccharo;

“If the husband is virtuous, gracious, and free from stinginess;

“Người chồng có giới, rộng rãi, không xan tham;

605

Bhariyā hoti dussīlā, kadariyā paribhāsikā;

And the wife is unvirtuous, stingy, and abusive;

Người vợ ác giới, keo kiệt và hay phỉ báng;

606

Sāpi chavā saṃvasati, devena patinā saha.

She, a corpse, dwells with a deva of a husband.

Nàng ấy là xác chết, sống chung với người chồng nam thiên.

607

‘‘Ubho saddhā vadaññū ca, saññatā dhammajīvino;

“If both are faithful, gracious, restrained, and live righteously;

“Cả hai có tín, rộng rãi, tự chế, sống theo pháp;

608

Te honti jānipatayo, aññamaññaṃ piyaṃvadā.

Those husband and wife are mutually pleasant-speaking.

Họ là vợ chồng, nói lời yêu thương với nhau.

609

‘‘Atthāsaṃ pacurā honti, phāsukaṃ^* upajāyati;

Their affairs become abundant, and comfort arises;

“Họ có nhiều của cải, sự an ổn khởi sanh;

610

Amittā dummanā honti, ubhinnaṃ samasīlinaṃ.

Their enemies become dejected, for both of like virtue.

Kẻ thù buồn rầu, khi cả hai có giới tương đồng.

611

‘‘Idha dhammaṃ caritvāna, samasīlabbatā ubho;

“Having lived the Dhamma here, both of like virtue and observances;

“Thực hành pháp ở đây, cả hai có giới và hạnh tương đồng;

612

Nandino devalokasmiṃ, modanti kāmakāmino’’ti.

Joyful in the deva-world, they delight, fulfilling their desires.”

Họ hoan hỷ ở cõi trời, vui hưởng các dục.”

tatiyaṃ;

Third.

Bài kinh thứ ba.

613

4. Dutiyasaṃvāsasuttaṃ

4. Second Discourse on Cohabitation

4. Kinh Sống Chung Thứ Hai

614

54. ‘‘Cattārome, bhikkhave, saṃvāsā.

“Monks, there are these four kinds of cohabitation.

54. “Này các Tỳ khưu, có bốn cách sống chung này.

Katame cattāro?

Which four?

Bốn cách nào?

Chavo chavāya saddhiṃ saṃvasati, chavo deviyā saddhiṃ saṃvasati, devo chavāya saddhiṃ saṃvasati, devo deviyā saddhiṃ saṃvasati.

A corpse dwells with a corpse, a corpse dwells with a devī, a deva dwells with a corpse, a deva dwells with a devī.

Kẻ tử thi sống chung với người tử thi, kẻ tử thi sống chung với nữ thiên, nam thiên sống chung với người tử thi, nam thiên sống chung với nữ thiên.

615

‘‘Kathañca, bhikkhave, chavo chavāya saddhiṃ saṃvasati.

“And how, monks, does a corpse dwell with a corpse?

“Và này các Tỳ khưu, thế nào là kẻ tử thi sống chung với người tử thi?

Idha, bhikkhave, sāmiko hoti pāṇātipātī adinnādāyī kāmesumicchācārī musāvādī pisuṇavāco pharusavāco samphappalāpī abhijjhālu byāpannacitto micchādiṭṭhiko dussīlo pāpadhammo maccheramalapariyuṭṭhitena cetasā agāraṃ ajjhāvasati akkosakaparibhāsako samaṇabrāhmaṇānaṃ; bhariyāpissa hoti pāṇātipātinī adinnādāyinī kāmesumicchācārinī musāvādinī pisuṇavācā pharusavācā samphappalāpinī abhijjhālunī byāpannacittā micchādiṭṭhikā dussīlā pāpadhammā maccheramalapariyuṭṭhitena cetasā agāraṃ ajjhāvasati akkosikaparibhāsikā samaṇabrāhmaṇānaṃ.

Here, monks, the husband is one who takes life, takes what is not given, engages in sexual misconduct, speaks falsely, speaks divisively, speaks harshly, engages in idle chatter, is covetous, has ill will, holds wrong views; he is unvirtuous, of bad character, and dwells at home with a mind overcome by the stain of stinginess, reviling and abusing ascetics and brahmins. And his wife also is one who takes life, takes what is not given, engages in sexual misconduct, speaks falsely, speaks divisively, speaks harshly, engages in idle chatter, is covetous, has ill will, holds wrong views; she is unvirtuous, of bad character, and dwells at home with a mind overcome by the stain of stinginess, reviling and abusing ascetics and brahmins.

Ở đây, này các Tỳ khưu, người chồng là người sát sanh, trộm cắp, tà dâm trong các dục, nói dối, nói lời đâm thọc, nói lời thô ác, nói lời vô ích, tham lam, có tâm sân hận, có tà kiến, là người ác giới, theo ác pháp, sống trong gia đình với tâm bị cấu uế của xan tham chi phối, là người mắng nhiếc, phỉ báng các Sa-môn, Bà-la-môn; và người vợ của y cũng là người sát sanh, trộm cắp, tà dâm trong các dục, nói dối, nói lời đâm thọc, nói lời thô ác, nói lời vô ích, tham lam, có tâm sân hận, có tà kiến, là người ác giới, theo ác pháp, sống trong gia đình với tâm bị cấu uế của xan tham chi phối, là người mắng nhiếc, phỉ báng các Sa-môn, Bà-la-môn.

Evaṃ kho, bhikkhave, chavo chavāya saddhiṃ saṃvasati.

It is in this way, monks, that a corpse dwells with a corpse.

Như vậy đó, này các Tỳ khưu, là kẻ tử thi sống chung với người tử thi.

616

‘‘Kathañca, bhikkhave, chavo deviyā saddhiṃ saṃvasati?

“And how, monks, does a corpse dwell with a devī?

“Và này các Tỳ khưu, thế nào là kẻ tử thi sống chung với nữ thiên?

Idha, bhikkhave, sāmiko hoti pāṇātipātī…pe… micchādiṭṭhiko dussīlo pāpadhammo maccheramalapariyuṭṭhitena cetasā agāraṃ ajjhāvasati akkosakaparibhāsako samaṇabrāhmaṇānaṃ; bhariyā khvassa hoti pāṇātipātā paṭiviratā adinnādānā paṭiviratā kāmesumicchācārā paṭiviratā musāvādā paṭiviratā pisuṇāya vācāya paṭiviratā pharusāya vācāya paṭiviratā samphappalāpā paṭiviratā anabhijjhālunī abyāpannacittā sammādiṭṭhikā sīlavatī kalyāṇadhammā vigatamalamaccherena cetasā agāraṃ ajjhāvasati anakkosikaparibhāsikā samaṇabrāhmaṇānaṃ.

Here, bhikkhus, the husband is a killer of living beings… of wrong view, immoral, of evil character, dwelling in a house with a mind overcome by the stain of stinginess, abusive and reviling towards ascetics and brahmins; but his wife is one who abstains from killing living beings, abstains from taking what is not given, abstains from sexual misconduct, abstains from false speech, abstains from divisive speech, abstains from harsh speech, abstains from idle chatter, is not covetous, has a mind free from ill-will, is of right view, virtuous, of good character, dwelling in a house with a mind free from the stain of stinginess, not abusive or reviling towards ascetics and brahmins.

Ở đây, này các Tỳ khưu, người chồng là người sát sanh... ... có tà kiến, là người ác giới, theo ác pháp, sống trong gia đình với tâm bị cấu uế của xan tham chi phối, là người mắng nhiếc, phỉ báng các Sa-môn, Bà-la-môn; nhưng người vợ của y lại là người từ bỏ sát sanh, từ bỏ trộm cắp, từ bỏ tà dâm trong các dục, từ bỏ nói dối, từ bỏ nói lời đâm thọc, từ bỏ nói lời thô ác, từ bỏ nói lời vô ích, không tham lam, có tâm không sân hận, có chánh kiến, là người có giới, theo thiện pháp, sống trong gia đình với tâm không còn cấu uế của xan tham, không mắng nhiếc, phỉ báng các Sa-môn, Bà-la-môn.

Evaṃ kho, bhikkhave, chavo deviyā saddhiṃ saṃvasati.

It is in this way, bhikkhus, that a corpse dwells with a goddess.

Như vậy đó, này các Tỳ khưu, là kẻ tử thi sống chung với nữ thiên.

617

‘‘Kathañca, bhikkhave, devo chavāya saddhiṃ saṃvasati?

“And how, bhikkhus, does a god dwell with a corpse?

“Và này các Tỳ khưu, thế nào là nam thiên sống chung với người tử thi?

Idha, bhikkhave, sāmiko hoti pāṇātipātā paṭivirato adinnādānā paṭivirato kāmesumicchācārā paṭivirato musāvādā paṭivirato pisuṇāya vācāya paṭivirato pharusāya vācāya paṭivirato samphappalāpā paṭivirato anabhijjhālu abyāpannacitto sammādiṭṭhiko sīlavā kalyāṇadhammo vigatamalamaccherena cetasā agāraṃ ajjhāvasati anakkosakaparibhāsako samaṇabrāhmaṇānaṃ; bhariyā khvassa hoti pāṇātipātinī…pe… micchādiṭṭhikā dussīlā pāpadhammā maccheramalapariyuṭṭhitena cetasā agāraṃ ajjhāvasati akkosikaparibhāsikā samaṇabrāhmaṇānaṃ.

Here, bhikkhus, the husband is one who abstains from killing living beings, abstains from taking what is not given, abstains from sexual misconduct, abstains from false speech, abstains from divisive speech, abstains from harsh speech, abstains from idle chatter, is not covetous, has a mind free from ill-will, is of right view, virtuous, of good character, dwelling in a house with a mind free from the stain of stinginess, not abusive or reviling towards ascetics and brahmins; but his wife is a killer of living beings… of wrong view, immoral, of evil character, dwelling in a house with a mind overcome by the stain of stinginess, abusive and reviling towards ascetics and brahmins.

Ở đây, này các Tỳ khưu, người chồng là người từ bỏ sát sanh, từ bỏ trộm cắp, từ bỏ tà dâm trong các dục, từ bỏ nói dối, từ bỏ nói lời đâm thọc, từ bỏ nói lời thô ác, từ bỏ nói lời vô ích, không tham lam, có tâm không sân hận, có chánh kiến, là người có giới, theo thiện pháp, sống trong gia đình với tâm không còn cấu uế của xan tham, không mắng nhiếc, phỉ báng các Sa-môn, Bà-la-môn; nhưng người vợ của y lại là người sát sanh... ... có tà kiến, là người ác giới, theo ác pháp, sống trong gia đình với tâm bị cấu uế của xan tham chi phối, là người mắng nhiếc, phỉ báng các Sa-môn, Bà-la-môn.

Evaṃ kho, bhikkhave, devo chavāya saddhiṃ saṃvasati.

It is in this way, bhikkhus, that a god dwells with a corpse.

Như vậy đó, này các Tỳ khưu, là nam thiên sống chung với người tử thi.

618

‘‘Kathañca, bhikkhave, devo deviyā saddhiṃ saṃvasati?

“And how, bhikkhus, does a god dwell with a goddess?

“Và này các Tỳ khưu, thế nào là nam thiên sống chung với nữ thiên?

Idha, bhikkhave, sāmiko hoti pāṇātipātā paṭivirato…pe… sammādiṭṭhiko sīlavā kalyāṇadhammo vigatamalamaccherena cetasā agāraṃ ajjhāvasati anakkosakaparibhāsako samaṇabrāhmaṇānaṃ; bhariyāpissa hoti pāṇātipātā paṭiviratā…pe… sammādiṭṭhikā sīlavatī kalyāṇadhammā vigatamalamaccherena cetasā agāraṃ ajjhāvasati anakkosikaparibhāsikā samaṇabrāhmaṇānaṃ.

Here, bhikkhus, the husband is one who abstains from killing living beings… of right view, virtuous, of good character, dwelling in a house with a mind free from the stain of stinginess, not abusive or reviling towards ascetics and brahmins; and his wife also is one who abstains from killing living beings… of right view, virtuous, of good character, dwelling in a house with a mind free from the stain of stinginess, not abusive or reviling towards ascetics and brahmins.

Ở đây, này các Tỳ khưu, người chồng là người từ bỏ sát sanh... ... có chánh kiến, là người có giới, theo thiện pháp, sống trong gia đình với tâm không còn cấu uế của xan tham, không mắng nhiếc, phỉ báng các Sa-môn, Bà-la-môn; và người vợ của y cũng là người từ bỏ sát sanh... ... có chánh kiến, là người có giới, theo thiện pháp, sống trong gia đình với tâm không còn cấu uế của xan tham, không mắng nhiếc, phỉ báng các Sa-môn, Bà-la-môn.

Evaṃ kho, bhikkhave, devo deviyā saddhiṃ saṃvasati.

It is in this way, bhikkhus, that a god dwells with a goddess.

Như vậy đó, này các Tỳ khưu, là nam thiên sống chung với nữ thiên.

Ime kho, bhikkhave, cattāro saṃvāsā’’ti.

These, bhikkhus, are the four kinds of cohabitation.”

Này các Tỳ khưu, đây là bốn cách sống chung.”

619

‘‘Ubho ca honti dussīlā, kadariyā paribhāsakā;

“Both are immoral, miserly, and abusive;

“Cả hai đều ác giới, keo kiệt và phỉ báng;

620

Te honti jānipatayo, chavā saṃvāsamāgatā.

These are the husband and wife, who have come to dwell together as corpses.

Họ là vợ chồng, những tử thi sống chung.

621

‘‘Sāmiko hoti dussīlo, kadariyo paribhāsako;

“The husband is immoral, miserly, and abusive;

“Chồng thì ác giới, keo kiệt và phỉ báng;

622

Bhariyā sīlavatī hoti, vadaññū vītamaccharā;

The wife is virtuous, generous, and free from stinginess;

Vợ thì có giới, rộng rãi, không xan tham;

623

Sāpi devī saṃvasati, chavena patinā saha.

She, a goddess, dwells with her husband, a corpse.

Nàng là nữ thiên, sống cùng chồng tử thi.

624

‘‘Sāmiko sīlavā hoti, vadaññū vītamaccharo;

“The husband is virtuous, generous, and free from stinginess;

“Chồng thì có giới, rộng rãi, không xan tham;

625

Bhariyā hoti dussīlā, kadariyā paribhāsikā;

The wife is immoral, miserly, and abusive;

Vợ thì ác giới, keo kiệt và phỉ báng;

626

Sāpi chavā saṃvasati, devena patinā saha.

She, a corpse, dwells with her husband, a god.

Nàng là tử thi, sống cùng chồng thiên nhân.

627

‘‘Ubho saddhā vadaññū ca, saññatā dhammajīvino;

“Both are faithful, generous, restrained, and live righteously;

“Cả hai có tín, rộng rãi, biết tự chế, sống đúng Pháp;

628

Te honti jānipatayo, aññamaññaṃ piyaṃvadā.

These are the husband and wife, who speak kindly to each other.

Họ là vợ chồng, nói lời ái ngữ với nhau.

629

‘‘Atthāsaṃ pacurā honti, phāsukaṃ upajāyati;

Their prosperity is abundant, and comfort arises;

“Lợi ích của họ dồi dào, sự an lạc khởi sanh;

630

Amittā dummanā honti, ubhinnaṃ samasīlinaṃ.

Their enemies are displeased, for both have equal virtue.

Kẻ thù buồn rầu, khi cả hai đồng giới.

631

‘‘Idha dhammaṃ caritvāna, samasīlabbatā ubho;

“Having practiced the Dhamma here, both with equal virtue and observances;

“Thực hành Pháp ở đây, cả hai đồng giới hạnh;

632

Nandino devalokasmiṃ, modanti kāmakāmino’’ti.

They rejoice in the deva-world, delighting in their desired pleasures.”

Hoan hỷ ở cõi trời, hưởng thụ các dục lạc.”

catutthaṃ;

Fourth;

Thứ tư.

633

5. Paṭhamasamajīvīsuttaṃ

5. Paṭhamasamajīvī Sutta

5. Kinh Sống Hòa Hợp Thứ Nhất

634

55. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā bhaggesu viharati susumāragire^* bhesakaḷāvane^* migadāye.

55. Thus have I heard—On one occasion the Blessed One was dwelling among the Bhaggas at Susumāragira in the Bhesakaḷāvana Deer Park.

55. Tôi nghe như vầy – một thời Thế Tôn trú ở xứ Bhagga, tại Susumāragira, trong vườn Bhesakaḷā, khu rừng cho các loài nai.

Atha kho bhagavā pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya yena nakulapituno gahapatissa nivesanaṃ tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā paññatte āsane nisīdi.

Then, in the forenoon, the Blessed One dressed, and taking his bowl and robe, went to the residence of Nakulapitā the householder; having gone there, he sat down on the seat prepared.

Khi ấy, vào buổi sáng, Thế Tôn đắp y, mang bát và y, đi đến nhà của gia chủ Nakulapitā; sau khi đến, Ngài ngồi xuống trên chỗ đã soạn sẵn.

Atha kho nakulapitā ca gahapati nakulamātā ca gahapatānī yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdiṃsu.

Then Nakulapitā the householder and Nakulamātā the householder’s wife approached the Blessed One; having approached and paid homage to the Blessed One, they sat down to one side.

Bấy giờ, gia chủ Nakulapitā và nữ gia chủ Nakulamātā đi đến chỗ Thế Tôn; sau khi đến, họ đảnh lễ Thế Tôn rồi ngồi xuống một bên.

Ekamantaṃ nisinno kho nakulapitā gahapati bhagavantaṃ etadavoca –

Having sat down to one side, Nakulapitā the householder said this to the Blessed One—

Ngồi một bên, gia chủ Nakulapitā bạch với Thế Tôn rằng:

635

‘‘Yato me, bhante, nakulamātā gahapatānī daharasseva daharā ānītā, nābhijānāmi nakulamātaraṃ gahapatāniṃ manasāpi aticaritā, kuto pana kāyena!

“Venerable sir, since Nakulamātā, the householder's wife, was brought to me when she was young, and I was young, I do not know of having transgressed against Nakulamātā, the householder's wife, even in thought, how much less in body!

“Bạch Thế Tôn, kể từ khi nữ gia chủ Nakulamātā được cưới về cho con lúc nàng còn rất trẻ, con không hề biết mình đã từng phản bội nữ gia chủ Nakulamātā dù chỉ trong ý nghĩ, huống nữa là bằng thân!

Iccheyyāma mayaṃ, bhante, diṭṭhe ceva dhamme aññamaññaṃ passituṃ abhisamparāyañca aññamaññaṃ passitu’’nti.

Venerable sir, we wish to see each other in this present life and to see each other in the life to come.”

Bạch Thế Tôn, chúng con mong muốn được gặp nhau trong cả đời này lẫn đời sau.”

Nakulamātāpi kho gahapatānī bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘yatohaṃ, bhante, nakulapituno gahapatissa daharasseva daharā ānītā, nābhijānāmi nakulapitaraṃ gahapatiṃ manasāpi aticaritā, kuto pana kāyena!

Nakulamātā, the householder's wife, also said this to the Blessed One: “Venerable sir, since I, being young, was brought to Nakulapitā, the householder, who was also young, I do not know of having transgressed against Nakulapitā, the householder, even in thought, how much less in body!

Nữ gia chủ Nakulamātā cũng bạch với Thế Tôn rằng: “Bạch Thế Tôn, kể từ khi con được cưới về cho gia chủ Nakulapitā lúc con còn rất trẻ, con không hề biết mình đã từng phản bội gia chủ Nakulapitā dù chỉ trong ý nghĩ, huống nữa là bằng thân!

Iccheyyāma mayaṃ, bhante, diṭṭhe ceva dhamme aññamaññaṃ passituṃ abhisamparāyañca aññamaññaṃ passitu’’nti.

Venerable sir, we wish to see each other in this present life and to see each other in the life to come.”

Bạch Thế Tôn, chúng con mong muốn được gặp nhau trong cả đời này lẫn đời sau.”

636

‘‘Ākaṅkheyyuṃ ce, gahapatayo, ubho jānipatayo diṭṭhe ceva dhamme aññamaññaṃ passituṃ abhisamparāyañca aññamaññaṃ passituṃ ubhova^* assu samasaddhā samasīlā samacāgā samapaññā, te diṭṭhe ceva dhamme aññamaññaṃ passanti abhisamparāyañca aññamaññaṃ passantī’’ti^* .

“Householders, if both husband and wife wish to see each other in this present life and to see each other in the life to come, they both should be endowed with equal faith, equal sīla, equal generosity, and equal wisdom. Then they see each other in this present life and see each other in the life to come.”

“Này các gia chủ, nếu cả hai vợ chồng mong muốn được gặp nhau trong cả đời này lẫn đời sau, thì cả hai phải đồng tín, đồng giới, đồng thí xả, đồng trí tuệ. Khi ấy, họ sẽ gặp nhau trong cả đời này lẫn đời sau.”

637

‘‘Ubho saddhā vadaññū ca, saññatā dhammajīvino;

“Both faithful and generous,

“Cả hai có tín, rộng rãi, biết tự chế, sống đúng Pháp;

638

Te honti jānipatayo, aññamaññaṃ piyaṃvadā.

Self-controlled and living righteously,

Họ là vợ chồng, nói lời ái ngữ với nhau.

639

‘‘Atthāsaṃ pacurā honti, phāsukaṃ upajāyati;

They are husband and wife, speaking kindly to each other.

“Lợi ích của họ dồi dào, sự an lạc khởi sanh;

640

Amittā dummanā honti, ubhinnaṃ samasīlinaṃ.

For them, wealth abounds, comfort arises;

Kẻ thù buồn rầu, khi cả hai đồng giới.

641

‘‘Idha dhammaṃ caritvāna, samasīlabbatā ubho;

Their enemies are displeased, for both are of equal sīla.

“Thực hành Pháp ở đây, cả hai đồng giới hạnh;

642

Nandino devalokasmiṃ, modanti kāmakāmino’’ti.

Having lived the Dhamma here, both with equal sīla and observances,

Hoan hỷ ở cõi trời, hưởng thụ các dục lạc.”

pañcamaṃ;

They rejoice in the deva world, delighting in their desires.”

Thứ năm.

643

6. Dutiyasamajīvīsuttaṃ

6. The Second Sama-jīvī Sutta

6. Kinh Sống Hòa Hợp Thứ Hai

644

56. ‘‘Ākaṅkheyyuṃ ce, bhikkhave, ubho jānipatayo diṭṭhe ceva dhamme aññamaññaṃ passituṃ abhisamparāyañca aññamaññaṃ passituṃ ubhova assu samasaddhā samasīlā samacāgā samapaññā, te diṭṭhe ceva dhamme aññamaññaṃ passanti abhisamparāyañca aññamaññaṃ passantī’’ti.

56. “Monks, if both husband and wife wish to see each other in this present life and to see each other in the life to come, they both should be endowed with equal faith, equal sīla, equal generosity, and equal wisdom. Then they see each other in this present life and see each other in the life to come.”

56. Này các Tỳ-khưu, nếu cả hai vợ chồng mong muốn được thấy nhau trong hiện tại và được thấy nhau trong đời sau, thì cả hai phải có cùng niềm tin (saddhā), cùng giới (sīla), cùng bố thí (cāga), cùng trí tuệ (paññā). Như vậy, họ sẽ thấy nhau trong hiện tại và thấy nhau trong đời sau.

645

‘‘Ubho saddhā vadaññū ca, saññatā dhammajīvino;

“Both faithful and generous,

Cả hai đều có đức tin, rộng lượng,

646

Te honti jānipatayo, aññamaññaṃ piyaṃvadā.

Self-controlled and living righteously,

Tự chế, sống theo Pháp; họ là vợ chồng,

647

‘‘Atthāsaṃ pacurā honti, phāsukaṃ upajāyati;

They are husband and wife, speaking kindly to each other.

Nói lời yêu thương nhau. Tài sản của họ dồi dào,

648

Amittā dummanā honti, ubhinnaṃ samasīlinaṃ.

For them, wealth abounds, comfort arises;

Sự an lạc phát sinh; kẻ thù của cặp vợ chồng có cùng giới hạnh sẽ buồn bã.

649

‘‘Idha dhammaṃ caritvāna, samasīlabbatā ubho;

Their enemies are displeased, for both are of equal sīla.

Ở đây, cả hai đều hành Pháp, cùng giữ giới và hạnh nguyện,

650

Nandino devalokasmiṃ, modanti kāmakāmino’’ti.

Having lived the Dhamma here, both with equal sīla and observances,

Họ hoan hỷ ở cõi trời, tận hưởng những dục lạc như ý muốn.

chaṭṭhaṃ;

They rejoice in the deva world, delighting in their desires.”

Thứ sáu;

651

7. Suppavāsāsuttaṃ

7. The Suppavāsā Sutta

7. Kinh Suppavāsā

652

57. Ekaṃ samayaṃ bhagavā koliyesu viharati pajjanikaṃ^* nāma koliyānaṃ nigamo.

57. On one occasion, the Blessed One was dwelling among the Koliyans, in a Koliyan town named Pajjanika.

57. Một thời, Đức Thế Tôn trú tại xứ Koliya, trong một thị trấn của người Koliya tên là Pajjanika.

Atha kho bhagavā pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya yena suppavāsāya koliyadhītuyā nivesanaṃ tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā paññatte āsane nisīdi.

Then, in the forenoon, the Blessed One dressed, took his bowl and robe, and went to the residence of Suppavāsā, the Koliyan daughter; having gone there, he sat down on the prepared seat.

Rồi Đức Thế Tôn vào buổi sáng, đắp y, cầm bát và đi đến nhà của Suppavāsā, con gái của người Koliya; sau khi đến, Ngài ngồi xuống chỗ đã được sửa soạn.

Atha kho suppavāsā koliyadhītā bhagavantaṃ paṇītena khādanīyena bhojanīyena sahatthā santappesi sampavāresi.

Then Suppavāsā, the Koliyan daughter, with her own hands, satisfied and served the Blessed One with exquisite hard and soft food.

Rồi Suppavāsā, con gái của người Koliya, đã tự tay cúng dường và làm cho Đức Thế Tôn hoan hỷ với các món ăn và thức uống thượng vị.

Atha kho suppavāsā koliyadhītā bhagavantaṃ bhuttāviṃ onītapattapāṇiṃ ekamantaṃ nisīdi.

Then, when the Blessed One had finished eating and had withdrawn his hand from the bowl, Suppavāsā, the Koliyan daughter, sat down to one side.

Sau đó, Suppavāsā, con gái của người Koliya, khi Đức Thế Tôn đã dùng bữa xong và bát đã được cất đi, liền ngồi xuống một bên.

Ekamantaṃ nisinnaṃ kho suppavāsaṃ koliyadhītaraṃ bhagavā etadavoca –

The Blessed One then said to Suppavāsā, the Koliyan daughter, as she sat to one side:

Khi Suppavāsā, con gái của người Koliya, đã ngồi xuống một bên, Đức Thế Tôn liền nói với cô ấy điều này:

653

‘‘Bhojanaṃ, suppavāse, dentī ariyasāvikā paṭiggāhakānaṃ cattāri ṭhānāni deti.

“Suppavāsā, an noble disciple who gives food gives four things to the recipients.

Này Suppavāsā, một Thánh đệ tử khi cúng dường thức ăn thì ban cho người thọ nhận bốn điều.

Katamāni cattāri?

Which four?

Bốn điều nào?

Āyuṃ deti, vaṇṇaṃ deti, sukhaṃ deti, balaṃ deti.

She gives life, she gives beauty, she gives happiness, she gives strength.

Ban cho tuổi thọ, ban cho sắc đẹp, ban cho an lạc, ban cho sức mạnh.

Āyuṃ kho pana datvā āyussa bhāginī hoti dibbassa vā mānusassa vā.

Having given life, she becomes a partaker of life, whether divine or human.

Sau khi ban cho tuổi thọ, vị ấy sẽ được chia phần tuổi thọ, hoặc của chư thiên hoặc của loài người.

Vaṇṇaṃ datvā vaṇṇassa bhāginī hoti dibbassa vā mānusassa vā.

Having given beauty, she becomes a partaker of beauty, whether divine or human.

Sau khi ban cho sắc đẹp, vị ấy sẽ được chia phần sắc đẹp, hoặc của chư thiên hoặc của loài người.

Sukhaṃ datvā sukhassa bhāginī hoti dibbassa vā mānusassa vā.

Having given happiness, she becomes a partaker of happiness, whether divine or human.

Sau khi ban cho an lạc, vị ấy sẽ được chia phần an lạc, hoặc của chư thiên hoặc của loài người.

Balaṃ datvā balassa bhāginī hoti dibbassa vā mānusassa vā.

Having given strength, she becomes a partaker of strength, whether divine or human.

Sau khi ban cho sức mạnh, vị ấy sẽ được chia phần sức mạnh, hoặc của chư thiên hoặc của loài người.

Bhojanaṃ, suppavāse, dentī ariyasāvikā paṭiggāhakānaṃ imāni cattāri ṭhānāni detī’’ti.

Suppavāsā, an noble disciple who gives food gives these four things to the recipients.”

Này Suppavāsā, một Thánh đệ tử khi cúng dường thức ăn thì ban cho người thọ nhận bốn điều này.

654

‘‘Susaṅkhataṃ bhojanaṃ yā dadāti,

“She who gives well-prepared food,

Người nào cúng dường thức ăn đã được chuẩn bị kỹ lưỡng,

655

Suciṃ paṇītaṃ^* rasasā upetaṃ;

Pure, exquisite, endowed with flavor;

Thanh tịnh, thượng vị, đầy đủ hương vị;

656

Sā dakkhiṇā ujjugatesu dinnā,

That offering, given to those of upright conduct,

Sự bố thí ấy được dâng cho những bậc đi thẳng,

657

Caraṇūpapannesu mahaggatesu;

To those endowed with conduct and profound attainments;

Những bậc thành tựu giới hạnh (caraṇa), những bậc cao thượng;

658

Puññena puññaṃ saṃsandamānā,

Merit flowing into merit,

Phước báu nối tiếp phước báu,

659

Mahapphalā lokavidūna vaṇṇitā.

Is of great fruit, praised by those who know the world.

Có quả báo lớn, được bậc hiểu biết thế gian ca ngợi.

660

‘‘Etādisaṃ yaññamanussarantā,

Remembering such a sacrifice,

Những ai nhớ đến sự cúng dường như vậy,

661

Ye vedajātā vicaranti loke;

Those who are enlightened wander in the world;

Những bậc đã chứng đắc (vedajātā) và sống trong thế gian;

662

Vineyya maccheramalaṃ samūlaṃ,

Having removed the stain of stinginess together with its root,

Sau khi đoạn trừ tận gốc cấu uế keo kiệt,

663

Aninditā saggamupenti ṭhāna’’nti.

unblamed, they go to the heavenly abode.”

Không bị chỉ trích, họ sẽ đạt đến cõi trời.

sattamaṃ;

The Seventh.

Thứ bảy;

664

8. Sudattasuttaṃ

8. Sudatta Sutta

8. Kinh Sudatta

665

58. Atha kho anāthapiṇḍiko gahapati yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi.

58. Then Anāthapiṇḍika the householder approached the Blessed One; having approached and paid homage to the Blessed One, he sat down to one side.

58. Rồi gia chủ Anāthapiṇḍika đi đến chỗ Đức Thế Tôn; sau khi đến, đảnh lễ Đức Thế Tôn rồi ngồi xuống một bên.

Ekamantaṃ nisinnaṃ kho anāthapiṇḍikaṃ gahapatiṃ bhagavā etadavoca –

As Anāthapiṇḍika the householder was sitting to one side, the Blessed One said this to him:

Khi gia chủ Anāthapiṇḍika đã ngồi xuống một bên, Đức Thế Tôn liền nói với ông ấy điều này:

666

‘‘Bhojanaṃ, gahapati, dadamāno ariyasāvako paṭiggāhakānaṃ cattāri ṭhānāni deti.

“Householder, a noble disciple, when giving food, bestows four things upon the recipients.

Này gia chủ, một Thánh đệ tử khi cúng dường thức ăn thì ban cho người thọ nhận bốn điều.

Katamāni cattāri?

Which four?

Bốn điều nào?

Āyuṃ deti, vaṇṇaṃ deti, sukhaṃ deti, balaṃ deti.

He bestows life, he bestows beauty, he bestows happiness, he bestows strength.

Ban cho tuổi thọ, ban cho sắc đẹp, ban cho an lạc, ban cho sức mạnh.

Āyuṃ kho pana datvā āyussa bhāgī hoti dibbassa vā mānusassa vā.

Having bestowed life, he becomes a partaker of life, whether divine or human.

Sau khi ban cho tuổi thọ, vị ấy sẽ được chia phần tuổi thọ, hoặc của chư thiên hoặc của loài người.

Vaṇṇaṃ datvā… sukhaṃ datvā… balaṃ datvā balassa bhāgī hoti dibbassa vā mānusassa vā.

Having bestowed beauty… having bestowed happiness… having bestowed strength, he becomes a partaker of strength, whether divine or human.

Sau khi ban cho sắc đẹp... sau khi ban cho an lạc... sau khi ban cho sức mạnh, vị ấy sẽ được chia phần sức mạnh, hoặc của chư thiên hoặc của loài người.

Bhojanaṃ, gahapati, dadamāno ariyasāvako paṭiggāhakānaṃ imāni cattāri ṭhānāni detī’’ti.

Householder, a noble disciple, when giving food, bestows these four things upon the recipients.”

Này gia chủ, một Thánh đệ tử khi cúng dường thức ăn thì ban cho người thọ nhận bốn điều này.

667

^* ‘‘Yo saññatānaṃ paradattabhojinaṃ,

^* “Whoever gives food in due time with care,

Người nào cúng dường thức ăn đúng lúc và cung kính,

668

Kālena sakkacca dadāti bhojanaṃ;

to the self-restrained who live on what others give,

Cho những bậc tự chế, sống nhờ vật thực của người khác;

669

Cattāri ṭhānāni anuppavecchati,

bestows four things:

Vị ấy ban cho bốn điều:

670

Āyuñca vaṇṇañca sukhaṃ balañca.

life, and beauty, and happiness, and strength.

Tuổi thọ, sắc đẹp, an lạc và sức mạnh.

671

‘‘So āyudāyī vaṇṇadāyī^* , sukhaṃ balaṃ dado^* naro;

“That person, a giver of life, a giver of beauty, a giver of happiness and strength,

Người ấy là người ban tuổi thọ, ban sắc đẹp, ban an lạc và sức mạnh;

672

Dīghāyu yasavā hoti, yattha yatthūpapajjatī’’ti.

becomes long-lived and renowned, wherever he is reborn.”

Sẽ sống lâu, có danh tiếng, ở bất cứ nơi nào tái sinh.

aṭṭhamaṃ;

The Eighth.

Thứ tám;

673

9. Bhojanasuttaṃ

9. Bhojana Sutta

9. Kinh Bhojana

674

59. ‘‘Bhojanaṃ, bhikkhave, dadamāno dāyako paṭiggāhakānaṃ cattāri ṭhānāni deti.

59. “Monks, a donor, when giving food, bestows four things upon the recipients.

59. Này các Tỳ-khưu, một người cúng dường thức ăn thì ban cho người thọ nhận bốn điều.