186-7. Samathakkhandhake evamattho veditabboti yojanā.
186-7. In the Samathakkhandhaka, the meaning should be understood thus.
Đây là cách liên kết để hiểu ý nghĩa như vậy trong chương Samatha.
Cha mātikāpadānīti vākyampi samāsopi yuttoyeva.
The phrase Cha mātikāpadānī (six mātikā-terms) is also a proper compound.
Cả câu "sáu mātikāpada" và từ ghép đều phù hợp.
Tattha samāso pana asamāhāradiguyeva.
However, the compound there is an asamāhāra-digu (a non-collective numerical compound).
Tuy nhiên, từ ghép ở đây là loại digu không tập hợp.
‘‘Nikkhipitvā’’ti padaṃ ‘‘vutto’’ti pade pubbakālakiriyāvisesanaṃ, tulyattho vā.
The word "Nikkhipitvā" (having set down) is an adverbial participle of prior action for the word "vutto" (said), or it has a similar meaning.
Từ "Nikkhipitvā" (đã đặt xuống) là trạng từ chỉ hành động trước cho từ "vutto" (đã nói), hoặc có nghĩa tương đương.
Vitthāroti vibhaṅgo.
Vitthāro (elaboration) is the Vibhaṅga.
"Vitthāra" (chi tiết) là Vibhaṅga (phân tích).
Tatthāti vibhaṅge.
Tatthā (therein) refers to the Vibhaṅga.
"Tatthā" (ở đó) là trong Vibhaṅga.
Saññāpetīti ettha saññaṃ katvā jānāpetīti atthaṃ paṭikkhipanto āha ‘‘paritosetvā jānāpetī’’ti.
Regarding Saññāpetī (informs), rejecting the meaning "making a sign, he makes known," it is said: "He makes known by pleasing."
Trong từ "Saññāpetī" (làm cho biết), bác bỏ ý nghĩa "làm cho biết bằng cách tạo ra nhận thức", vị ấy nói "làm cho biết bằng cách làm hài lòng".
Iminā saṃpubbo ñādhātu paritosanatthaṃ antokatvā avabodhanattho hotīti dasseti.
By this, it shows that the root ñā with the prefix saṃ, having included the meaning of pleasing, means understanding.
Điều này cho thấy rằng động từ gốc ñā với tiền tố saṃ mang ý nghĩa làm cho biết, bao hàm ý nghĩa làm hài lòng.
Kāraṇapatirūpakānīti kāraṇassa paṭibhāgāni.
Kāraṇapatirūpakānī (appropriate reasons) are those corresponding to the reason.
"Kāraṇapatirūpakāni" (tương tự với lý do) là những phần tương ứng của lý do.
Nijjhāpetīti ettha jhedhātu olokanatthoti āha ‘‘oloketī’’ti.
Regarding Nijjhāpetī (examines), the root jhe means "to look at," so it is said: "He looks at."
Trong từ "Nijjhāpetī" (quan sát kỹ), động từ gốc jhe có nghĩa là nhìn, nên vị ấy nói "oloketī" (nhìn).
Yathāti yenākārena, kariyamāneti sambandho.
Yathā (as) means "in which manner," to be connected with "kariyamāneti" (when being done).
"Yathā" (như thế nào) là theo cách nào, có liên hệ với "kariyamāneti" (đang được thực hiện).
Soti dhammavādī.
So (he) refers to the speaker of Dhamma.
"So" (vị ấy) là người nói Pháp.
Paratopi eseva nayo.
The same method applies further on.
Tương tự như vậy đối với những chỗ sau.
‘‘Punappuna’’nti iminā anupekkhatīti ettha anusaddo na upacchinnatthoti dasseti.
By "Punappunaṃ" (again and again), it shows that the prefix anu in anupekkhatī (repeatedly examines) does not mean "cut off."
Với từ "Punappunaṃ" (lặp đi lặp lại), điều này cho thấy tiền tố anu trong "anupekkhatī" (xem xét lại) không có nghĩa là cắt bỏ.
Pekkhati anupekkhatīti ettha ikkhadhātu ‘‘dasseti anudassetī’’ti ettha disadhātuyā sadisatthoti āha ‘‘dasseti…pe… pariyāyavacanānī’’ti.
Regarding Pekkhati anupekkhatī (examines, repeatedly examines), the root ikkh here has a similar meaning to the root dis in "dasseti anudassetī" (shows, repeatedly shows), so it is said: "dasseti…pe… pariyāyavacanānī" (shows…etc…synonyms).
Trong "Pekkhati anupekkhatī" (nhìn, xem xét lại), động từ gốc ikkhā có nghĩa tương tự như động từ gốc disā trong "dasseti anudassetī" (chỉ ra, chỉ lại), nên vị ấy nói "dasseti…pe… pariyāyavacanānī" (chỉ ra…v.v… những từ đồng nghĩa).
Tesaññevāti ‘‘pekkhati anupekkhatī’’ti padānaññeva.
Tesaññevā (of those very ones) refers to the words "pekkhati anupekkhatī."
"Tesaññevā" (chính của chúng) là của các từ "pekkhati anupekkhatī".
Pariyāyavacanānīti vevacanasaddā atthe paribyattiṃ ayanti gacchanti imehīti pariyāyāni, tāniyeva vacanāni pariyāyavacanāni.
Pariyāyavacanānī (synonyms) are pariyāyāni (terms, ways) because by these, words attain clarity in meaning; those very words are pariyāyavacanāni.
"Pariyāyavacanānī" (những từ đồng nghĩa) là những từ đồng nghĩa mà ý nghĩa được làm rõ; chúng là "pariyāyāni" (đồng nghĩa), và chính chúng là những từ đồng nghĩa.
Soti adhammavādī.
So (he) refers to the speaker of non-Dhamma.
"So" (vị ấy) là người nói phi Pháp.
Mohetvāti dhammavādīpuggalādiṃ mohāpetvā.
Mohetvā (having deluded) means having deluded the speaker of Dhamma, etc.
"Mohetvā" (sau khi làm mê muội) là sau khi làm mê muội người nói Pháp, v.v.
195. Parammukhaṃ vineti vināsetīti vinayo, parammukhaṃ vineti vināseti anenāti vā vinayo, vinayakammaṃ.
195. That which leads away or destroys the opponent is vinayo (discipline), or that by which one leads away or destroys the opponent is vinayo, the act of discipline.
"Vinaya" (giải quyết) là giải quyết, tiêu trừ một cách kín đáo; hoặc "vinaya" là cái mà nhờ đó người ta giải quyết, tiêu trừ một cách kín đáo; đó là hành động giải quyết.
Saṅghadhammavinayapuggalasammukhānaṃ dātabbo vinayo sammukhāvinayo.
The discipline to be given in the presence of the Saṅgha, the Dhamma, the Vinaya, and the person is sammukhāvinayo (discipline in the presence).
Sự giải quyết được trao cho các Tăng, Pháp, Vinaya và cá nhân có mặt, đó là Sammukhāvinaya.
Pañcimānīti ettha pañcannaṃ sarūpaṃ dassento āha ‘‘suddhassā’’tiādi.
Regarding Pañcimānī (these five), showing the nature of the five, it is said: "suddhassā" (of the pure one) and so on.
Trong "Pañcimāni" (năm điều này), để chỉ ra bản chất của năm điều, vị ấy nói "của người thanh tịnh", v.v.
Anuvaditassa dānanti sambandho.
The giving to the one who is accused, is the connection.
Có liên hệ là sự trao cho người bị cáo buộc.
Etānīti pañca aṅgāni.
Etānī (these) refers to the five factors.
"Etāni" (những điều này) là năm chi phần.
‘‘Ekekaaṅgavasena na labbhantī’’ti iminā samudāyavākyanibbattibhāvato pañcaṅgavaseneva labbhantīti dasseti.
By "they are not obtained through each individual factor," it shows that they are obtained only through the five factors, due to the formation of the composite statement.
Với "không thể đạt được theo từng chi phần", điều này cho thấy rằng chúng chỉ có thể đạt được theo năm chi phần vì chúng được tạo thành từ một câu tổng hợp.
Desanāmattamevetanti ‘‘pañcimānī’’ti etaṃ vacanaṃ desanāmattameva, na avayavavākyanibbattivacananti adhippāyo.
This is merely a teaching: The meaning is that the statement "these five" is merely a teaching, not a statement forming constituent sentences.
"Desanāmattamevetaṃ" (chỉ là một sự thuyết giảng) có nghĩa là câu "Pañcimāni bhikkhave" (Này các Tỳ-kheo, năm điều này) chỉ là một sự thuyết giảng, không phải là một câu được tạo thành từ các câu thành phần.
Dhammanti bhūtaṃ.
Dhamma: is what is real.
"Dhammaṃ" (Pháp) là thực tế.
Etthāti ‘‘pañcimāni bhikkhave’’tiādivacane.
Here: in the statement beginning "Monks, these five...".
"Ettha" (ở đây) là trong câu "Pañcimāni bhikkhave", v.v.
Tattha cāti ‘‘pañcimāni bhikkhave’’tiādivacane ca.
And there: and in the statement beginning "Monks, these five...".
"Tattha cā" (và ở đó) là và trong câu "Pañcimāni bhikkhave", v.v.
Anuvadantīti ettha anuddhaṃsanena vadantīti dassento āha ‘‘codentī’’ti.
They rebuke: showing that here it means "they speak by way of disparagement," he says "they accuse."
Trong "Anuvadantī" (buộc tội), để chỉ ra rằng họ nói bằng cách chỉ trích, vị ấy nói "codentī" (buộc tội).
Ayaṃ pana sativinayo dātabboti sambandho.
This Sativinaya, however, should be granted; this is the connection.
Có liên hệ rằng Sativinaya này nên được trao.
Anāgāminopīti pisaddo sambhāvane, sakadāgāmiādike pana kā nāma kathāti dasseti.
Even to a non-returner: the word pi is for possibility; it shows that for a once-returner and so on, what need is there to speak?
"Anāgāminopī" (ngay cả một vị Bất Lai) với từ pi (cũng) có ý nghĩa khả năng, và điều này cho thấy không cần phải nói đến một vị Nhất Lai, v.v.
So ca khoti sativinayo ca.
And that: and the Sativinaya.
"So ca kho" (và điều đó) là Sativinaya.
Codiyamāneyevāti codiyamānasseva, ayameva vā pāṭho.
Only when being accused: or this is the reading: "only when being accused."
"Codiyamāneyevā" (chỉ khi bị buộc tội) là chỉ khi bị buộc tội, hoặc đây là cách đọc đúng.
Tasminti sativinayasmiṃ dinneti sambandho.
In that: the connection is "when the Sativinaya is given."
"Tasmiṃ" (trong điều đó) có liên hệ với "dinneti" (được trao).
Acoditattā kathā na rūhatīti āha ‘‘codentopī’’tiādi.
Since the matter does not arise due to not being accused, he says "even if one accuses," and so on.
Vì không bị buộc tội nên câu chuyện không phát triển, nên vị ấy nói "codentopī" (ngay cả khi buộc tội), v.v.
Āpajjatīti codako āpajjati.
Falls into: the accuser falls into.
"Āpajjatī" (phạm lỗi) là người buộc tội phạm lỗi.
Codanādiasāruppe vineti vināsetīti vinayo, vineti vināseti anenāti vā vinayo, vinayakammaṃ.
Vinaya: it removes, it destroys the accusation and other improprieties; or Vinaya: that by which one removes, destroys; it is the act of removal.
"Vinaya" là giải quyết, tiêu trừ sự không phù hợp của việc buộc tội, v.v.; hoặc "vinaya" là cái mà nhờ đó người ta giải quyết, tiêu trừ sự không phù hợp của việc buộc tội, v.v.; đó là hành động giải quyết.
Sativepullapattassa dātabbo vinayo sativinayo.
The Vinaya to be granted to one who has attained fullness of mindfulness is Sativinaya.
Sự giải quyết được trao cho người đã đạt đến sự đầy đủ của chánh niệm, đó là Sativinaya.
196. Bhāsitaparikantanti ettha bhāsitaparikantasaddānaṃ karaṇāpekkhattā visuṃ karaṇaṃ dassento āha ‘‘vācāya bhāsitaṃ, kāyena parikanta’’nti.
196. Spoken and done: showing that the words bhāsita and parikanta here expect an agent, he says "spoken by speech, done by body."
Trong "Bhāsitaparikantaṃ" (đã nói và đã làm), để chỉ ra sự phân biệt hành động vì các từ bhāsita và parikanta đòi hỏi đối cách công cụ, vị ấy nói "đã nói bằng lời, đã làm bằng thân".
‘‘Parikkametvā kata’’nti iminā parikamatīti parikantaṃ, parikantaṃ hutvā kataṃ parikantanti vacanatthaṃ dasseti.
By "done after going around," he shows the meaning of the word parikanta as "what is done after going around," and "what is done after having gone around is parikanta."
Với "Parikkametvā kataṃ" (đã làm sau khi đã thực hiện), điều này chỉ ra ý nghĩa của từ "parikantaṃ" là "parikamatīti parikantaṃ" (đã thực hiện là parikantaṃ), và "parikantaṃ hutvā kataṃ parikantaṃ" (đã làm sau khi đã thực hiện là parikantaṃ).
Parikkametvāti atikkamitvā.
Having gone around: having transgressed.
"Parikkametvā" (sau khi đã thực hiện) là sau khi đã vượt qua.
Saratāyasmāti ettha ukāralopasandhiṃ dassento āha ‘‘saratu āyasmā’’ti.
Venerable remembers: showing the elision of u in the sandhi here, he says "may the venerable remember."
Trong "Saratāyasmā" (Tôn giả hãy nhớ), để chỉ ra sự hòa âm bằng cách loại bỏ nguyên âm u, vị ấy nói "saratu āyasmā" (Tôn giả hãy nhớ).
‘‘Evarūpiyā āpattiyā’’ti iminā āpajjitāti ettha tupaccayayogabhāvato kammatthachaṭṭhiyāpi sambhavabhāvaṃ dasseti.
By "such an offense," it shows the possibility of the genitive of object in āpajjitā here, due to the use of the tu suffix.
Với "Evarūpiyā āpattiyā" (về lỗi như vậy), điều này cho thấy khả năng của đối cách công cụ mang ý nghĩa đối cách vì có sự kết hợp của hậu tố tu.
Tupaccayayoge kammatthachaṭṭhī aniccaṃ hoti, tasmā pāḷiyaṃ ‘‘evarūpiyā āpattiyā’’ti kammatthachaṭṭhībhāvena avatvā ‘‘evarūpiṃ āpatti’’nti kammatthadutiyābhāvena vuttanti daṭṭhabbaṃ.
The genitive of object with the tu suffix is inconstant; therefore, it should be understood that in the Pali, it is not said in the genitive of object "of such an offense," but in the accusative of object "such an offense."
Đối cách công cụ mang ý nghĩa đối cách là không thường xuyên khi có sự kết hợp của hậu tố tu, do đó trong Pāḷi, thay vì nói "evarūpiyā āpattiyā" (bằng lỗi như vậy) với ý nghĩa đối cách công cụ, nó được nói là "evarūpiṃ āpattiṃ" (lỗi như vậy) với ý nghĩa đối cách trực tiếp.
Tassāti ‘‘āpajjitvā’’ti pāṭhassa.
Of that: of the reading "having fallen into."
"Tassā" (của điều đó) là của cách đọc "āpajjitvā" (sau khi đã phạm).
‘‘Paṭhamaṃ pacchā’’ti padehi adhippāyatthaṃ dasseti.
He shows the intended meaning with the words "first, later."
Với các từ "Paṭhamaṃ pacchā" (trước tiên sau đó), vị ấy chỉ ra ý nghĩa ẩn.
Codakassa kathaṃ vineti vināsetīti vinayo, codakassa kathaṃ vineti vināseti anenāti vā vinayo.
Vinaya: it removes, it destroys the accuser's statement; or Vinaya: that by which one removes, destroys the accuser's statement.
"Vinaya" là giải quyết, tiêu trừ lời nói của người buộc tội; hoặc "vinaya" là cái mà nhờ đó người ta giải quyết, tiêu trừ lời nói của người buộc tội.
Paṭhamaṃ mūḷhabhāvaṃ upagantvā pacchā amūḷhassa dātabbo vinayo amūḷhavinayo.
The Vinaya to be granted to one who was first deluded and later is not deluded is Amūḷhavinaya.
Sự giải quyết được trao cho người ban đầu bị mê muội nhưng sau đó không còn mê muội, đó là Amūḷhavinaya.
204. Oramattakanti ettha orasaddo ca mattasaddo ca samūhaṃ katvā parittavācako appamattavācakoti āha ‘‘parittaṃ appamattaka’’nti.
204. Oramattaka: showing that here the words ora and matta, when combined, denote a small or insignificant amount, he says "small, insignificant."
Trong "Oramattakaṃ" (một chút ít), cả từ ora và từ matta khi kết hợp lại đều có nghĩa là ít, không đáng kể, nên vị ấy nói "parittaṃ appamattakaṃ" (một chút ít, không đáng kể).
‘‘Bhaṇḍanamattamevā’’ti iminā na mahantaṃ vivādādhikaraṇaṃ hotīti dasseti.
By "merely a quarrel," it shows that it does not become a great dispute or legal question.
Với "Bhaṇḍanamattamevā" (chỉ là một cuộc cãi vã), điều này cho thấy đó không phải là một sự tranh chấp lớn.
Na ca gatigatanti ettha cirakālabhāvaṃ na ca gatanti dassento āha ‘‘dve tayo…pe… avinicchita’’nti.
And not gone on: showing that it has not gone on for a long time, he says "two or three... and so on... undecided."
Trong "Na ca gatigataṃ" (và không kéo dài), để chỉ ra rằng nó không kéo dài, vị ấy nói "dve tayo…pe… avinicchitaṃ" (hai ba…v.v… chưa được giải quyết).
Tattha tatthevāti tasmiṃ tasmiṃ vivādādhikaraṇajātaāvāse eva, na ca saritasāritapadānaṃ suddhakāritakiriyabhāvaṃ dassento āha ‘‘sayaṃ saritaṃ vā aññehi sāritaṃ vā na hotī’’ti.
Right there: in that very residence where the dispute or legal question arose; and showing that the words sarita and sārita are not in the causative voice, he says "it is not remembered by oneself or made to be remembered by others."
"Tattha tatthevā" (chính ở đó) là chính ở trú xứ nơi sự tranh chấp đó phát sinh, và để chỉ ra rằng các từ sarita và sārita không phải là hành động gây ra bởi chính mình, vị ấy nói "sayaṃ saritaṃ vā aññehi sāritaṃ vā na hotī" (không phải tự mình nhớ lại hay được người khác nhắc nhở).
Tehi bhikkhūhīti vivādakārakehi bhikkhūhi.
By those bhikkhus: by those bhikkhus who are causing the dispute.
"Tehi bhikkhūhi" (bởi các Tỳ-kheo đó) là bởi các Tỳ-kheo gây tranh chấp.
‘‘Salākaṃ gāhento’’ti iminā ‘‘jānātī’’ti padassa kattāraṃ dasseti.
By "making them take the voting-sticks," he shows the agent of the word "knows."
Với "Salākaṃ gāhento" (khi lấy phiếu bầu), điều này chỉ ra chủ ngữ của từ "jānātī" (biết).
Iminā nīhārenāti iminā kāraṇena.
By this method: by this reason.
"Iminā nīhārenā" (bằng cách này) là bằng lý do này.
Api nāmāti iminā appevanāmasaddo apināmapariyāyoti dasseti.
Perhaps: by this, it shows that the word appevanāma is synonymous with apināma.
Với "Api nāmā" (có lẽ), điều này cho thấy từ "appevanāma" (có lẽ) là đồng nghĩa với apināma.
Assūti bhaveyyuṃ.
May be: they may be.
"Assū" (có thể có) là nên có.
Iminā ‘‘pāḷiyaṃ adhammavādī bahutarā bhaveyyuṃ, appeva nāma sādhū’’ti yojanānayaṃ dasseti.
With this, it shows the method of connection (yojanānaya) as: "In the Pāḷi, there might be more proponents of unrighteousness; perhaps that would be good."
Điều này chỉ ra cách liên kết câu "trong Pāḷi, có thể có nhiều người nói phi Pháp, có lẽ là tốt" (pāḷiyaṃ adhammavādī bahutarā bhaveyyuṃ, appeva nāma sādhū).
‘‘Ayamassa ajjhāsayo hotī’’ti iminā pāṭhasesaṃ dasseti.
With "This is his intention," it shows the remainder of the text.
Với "Ayamassa ajjhāsayo hotī" (đây là ý định của vị ấy), điều này chỉ ra phần còn lại của Pāḷi.
Assāti salākagāhassa.
Assā means of the vote-taker.
"Assā" (của điều đó) là của việc lấy phiếu bầu.
Dvīsupīti ‘‘jānāti saṅgho bhijjissatī’’ti ca ‘‘appeva nāma saṅgho bhijjeyyā’’ti ca dvīsupi padesu.
Dvīsupi means in both passages: "he knows the Saṅgha will split" and "perhaps the Saṅgha might split."
"Dvīsupī" (trong cả hai) là trong cả hai trường hợp "jānāti saṅgho bhijjissatī" (biết rằng Tăng đoàn sẽ bị chia rẽ) và "appeva nāma saṅgho bhijjeyyā" (có lẽ Tăng đoàn sẽ bị chia rẽ).
‘‘Adhammena gaṇhantī’’ti ettha ‘‘gaṇhantī’’ti kiriyāpadassa adhammavādino eva kattā nāmāti āha ‘‘adhammavādino’’ti.
In "they take unrighteously," it says "proponents of unrighteousness" to indicate that only the proponents of unrighteousness are the agents of the verb "they take."
Trong "Adhammena gaṇhantī" (nắm giữ theo phi Pháp), để chỉ ra rằng người nói phi Pháp là chủ ngữ của động từ "gaṇhantī" (nắm giữ), vị ấy nói "adhammavādino" (những người nói phi Pháp).
‘‘Dve dhammavādino’’ti iminā ‘‘vaggā gaṇhantī’’ti ettha ‘‘gaṇhantī’’ti kiriyāpadassa dhammavādino eva kattā nāmāti dasseti.
With "two proponents of righteousness," it shows that only the proponents of righteousness are the agents of the verb "they take" in "they take as a faction."
Với câu ‘‘Dve dhammavādino’’ (hai người nói pháp), trong câu ‘‘vaggā gaṇhantī’’ (các phe nắm giữ), từ động từ ‘‘gaṇhantī’’ (nắm giữ) cho thấy rằng chính những người nói pháp là chủ ngữ.
Na ca yathādiṭṭhiyā gaṇhantīti ettha dhammavādino hutvā dhammavādisalākaṃ aggahetvā adhammavādisalākassa gahaṇaṃ na ca yathādiṭṭhiyā gaṇhanti nāmāti dassento āha ‘‘dhammavādino hutvā’’tiādi.
In Na ca yathādiṭṭhiyā gaṇhantī (And they do not take according to their view), it states "being proponents of righteousness" and so on, to show that taking the vote-stick of proponents of unrighteousness without taking the vote-stick of proponents of righteousness, while being proponents of righteousness, is not taking according to one's view.
Na ca yathādiṭṭhiyā gaṇhantī (không nắm giữ theo quan điểm của mình) – ở đây, để chỉ ra rằng việc trở thành người nói pháp nhưng không nắm giữ thẻ của người nói pháp mà lại nắm giữ thẻ của người phi pháp thì không gọi là không nắm giữ theo quan điểm của mình, nên đã nói ‘‘dhammavādino hutvā’’ (trở thành người nói pháp), v.v.
Paṭivattetvāti imamevatthaṃ paṭisedhetvā.
Paṭivattetvā means having rejected this very meaning.
Paṭivattetvā (bác bỏ) – bác bỏ chính ý nghĩa này.
‘‘Parivattetvā’’tipi pāṭho, heṭṭhupariyāyaṃ katvāti attho.
"Parivattetvā" is also a reading, meaning having made it a lower alternative.
‘‘Parivattetvā’’ cũng là một biến thể đọc, có nghĩa là làm cho nó trở thành một phương pháp thấp kém.
Teti dhammavādino.
Te means the proponents of righteousness.
Te (họ) – là những người nói pháp.
Etthāti samathakkhandhake.
Etthā means in the chapter on settlement.
Etthā (ở đây) – trong phần về hòa giải (samathakkhandhaka).
207. Asucīti ettha natthi sucīni kāyavacīkammāni etassāti asucīti vacanatthaṃ dassento āha ‘‘asucīhi kāyavacīkammehi samannāgato’’ti.
In Asucī (impure), it states "endowed with impure bodily and verbal actions" to show the meaning of the word asucī, that there are no pure bodily and verbal actions for him.
207. Asucī (không thanh tịnh) – ở đây, để chỉ ra ý nghĩa của từ asucī là người không có thân nghiệp và khẩu nghiệp thanh tịnh, nên đã nói ‘‘asucīhi kāyavacīkammehi samannāgato’’ (người có thân nghiệp và khẩu nghiệp không thanh tịnh).
Eseva nayo alajjīti etthāpi.
The same method applies to alajjī (shameless).
Điều tương tự cũng áp dụng cho alajjī (không biết hổ thẹn).
Sānuvādoti ettha anuvādaupavādasaddānaṃ pariyāyattā vuttaṃ ‘‘saupavādo’’ti.
In Sānuvādo (with blame), it says "saupavādo" (with reproach) because the words anuvāda and upavāda are synonyms.
Sānuvādo (có sự chỉ trích) – ở đây, vì các từ anuvāda (chỉ trích) và upavāda (chê bai) là đồng nghĩa, nên đã nói ‘‘saupavādo’’ (có sự chê bai).
Iti pañcāti imāni pañca aṅgāni.
Iti pañcā means these five factors.
Iti pañcā (như vậy là năm) – là năm chi phần này.
Etthāti tassapāpiyasikakamme.
Etthā means in the act of tassapāpiyasikā.
Etthā (ở đây) – trong nghi thức Tassapāpiyasika.
Idanti kammaṃ vuccatīti sambandho.
Idaṃ (this) is connected to "is called an act."
Idaṃ (điều này) – là nghi thức được gọi (vuccatīti) – có sự liên hệ như vậy.
Hīti vitthāro.
Hī means elaboration.
Hī (thật vậy) – là sự giải thích chi tiết.
Yo puggalo pāpiyoti yojanā.
The connection is: "which person is more wicked."
Yojanā (cách liên kết) là: người nào là pāpiyo (tội lỗi hơn).
Pāpussannatāyāti lāmakussannatāya.
Pāpussannatāya means due to being excessively evil.
Pāpussannatāyā (do sự tích lũy điều ác) – do sự tích lũy điều xấu.
Iminā ayañca pāpo ayañca pāpo, ayamimesaṃ visesena pāpoti pāpiyoti ca pāpānaṃ atisayena pāpoti pāpiyoti ca vacanattho dassito.
With this, the meaning of the word pāpiyo is shown as: "this one is wicked and that one is wicked, this one is especially wicked among them," and also as "exceedingly wicked among the wicked."
Với điều này, ý nghĩa của từ pāpiyo được chỉ ra là: người này là ác, người kia là ác, người này đặc biệt ác hơn những người kia; và cũng là: người này ác hơn cả những điều ác.
Tassāti puggalassa.
Tassā means of that person.
Tassā (của người đó) – của cá nhân đó.
Iminā tassa pāpiyassa kattabbaṃ tassapāpiyasikaṃ, tameva kammaṃ tassapāpiyasikakammanti vacanatthaṃ dasseti.
With this, it shows the meaning of the words tassapāpiyasikaṃ (what is to be done to that more wicked one) and tassapāpiyasikakamma (that very act) as the act to be done to the more wicked one.
Với điều này, nó chỉ ra ý nghĩa của từ tassapāpiyasikaṃ là điều cần làm đối với người tội lỗi hơn đó, và chính nghi thức đó là tassapāpiyasikakamma (nghi thức Tassapāpiyasika).
Kesuci potthakesu yakāre dvebhāvo atthi, so ayuttoyeva.
In some manuscripts, there is a doubling of the letter 'y' (yakāra), which is incorrect.
Trong một số sách, có sự lặp lại của chữ ‘y’ (yakāra dvebhāvo), điều đó không đúng.
‘‘Yebhuyyasikā’’ti ettha yakāre dvebhāvassa dassanato etthāpi dvebhāvo yutto bhaveyyāti likhantīti daṭṭhabbaṃ.
It should be understood that they write it with a doubling of 'y' here because the doubling of 'y' is seen in "Yebhuyyasikā."
Có thể hiểu rằng họ viết như vậy vì thấy có sự lặp lại của chữ ‘y’ trong ‘‘Yebhuyyasikā’’, nên nghĩ rằng ở đây cũng nên có sự lặp lại.
212. Kakkhaḷatāya vāḷatāyāti ettha kakkhaḷassa bhāvo kakkhaḷatā, vāḷassa bhāvo vāḷatāti vacanatthaṃ dassento āha ‘‘kakkhaḷabhāvāya ceva vāḷabhāvāya cā’’ti.
In Kakkhaḷatāya vāḷatāyā (due to harshness, due to fierceness), it states "due to the state of harshness and due to the state of fierceness" to show the meaning of the words kakkhaḷatā (the state of being harsh) and vāḷatā (the state of being fierce).
212. Kakkhaḷatāya vāḷatāyā (do sự cứng rắn và hung bạo) – ở đây, để chỉ ra ý nghĩa của từ kakkhaḷatā là trạng thái cứng rắn, và vāḷatā là trạng thái hung bạo, nên đã nói ‘‘kakkhaḷabhāvāya ceva vāḷabhāvāya cā’’ (vì trạng thái cứng rắn và vì trạng thái hung bạo).
Iminā tāpaccayassa samūhatthañca svatthañca paṭikkhipati.
With this, it rejects both the collective meaning and the self-meaning of the suffix 'tā'.
Với điều này, nó bác bỏ ý nghĩa tập hợp và ý nghĩa tự thân của hậu tố ‘tā’.
‘‘Kakkhaḷatāya vāḷatāyā’’ti byañjanatoyeva nānaṃ, na atthato.
"Kakkhaḷatāya vāḷatāyā" differs only in expression, not in meaning.
‘‘Kakkhaḷatāya vāḷatāyā’’ chỉ khác nhau về hình thức (byañjanato) chứ không khác nhau về ý nghĩa (atthato).
Bhedāyāti ettha aññassa bhedaṃ paṭikkhipanto āha ‘‘saṅghabhedāyā’’ti.
In Bhedāyā (for division), it states "for the division of the Saṅgha" rejecting the division of anything else.
Bhedāyā (vì sự chia rẽ) – ở đây, bác bỏ sự chia rẽ của bất kỳ điều gì khác, nên đã nói ‘‘saṅghabhedāyā’’ (vì sự chia rẽ Tăng đoàn).
Gilānepīti pisaddo aññe pana kā kathāti dasseti.
In Gilānepī (even for the sick), the particle 'pi' shows that there is no need to mention others.
Gilānepī (ngay cả khi bệnh) – từ ‘pi’ (cũng) chỉ ra rằng huống chi những trường hợp khác.
Tatthevāti adhikaraṇavūpasamaṭṭhāneyeva.
Tatthevā means in that very place of settlement of disputes.
Tatthevā (chính ở đó) – chính ở nơi giải quyết tranh chấp (adhikaraṇavūpasamaṭṭhāne).
‘‘Ekato’’ti iminā ekajjhanti padassa ‘‘ekato’’ti padena samānataṃ dasseti, ekasaddato jjhapaccayo ca topaccayo ca viseso, ‘‘tiṇavatthārakasadisattā’’ti iminā sadisūpacāraṃ dasseti.
With "ekato" (together), it shows the similarity of the word ekajjhaṃ with the word "ekato"; the suffix 'jjha' and the suffix 'to' are special from the word 'eka' (one); with "tiṇavatthārakasadisattā" (due to being similar to a grass-covering), it shows a simile of resemblance.
Với từ ‘‘Ekato’’ (cùng nhau), nó chỉ ra sự tương đồng giữa từ ekajjha (cùng một chỗ) và từ ‘‘ekato’’; hậu tố ‘jjha’ và hậu tố ‘to’ từ từ ‘eka’ là khác nhau; với ‘‘tiṇavatthārakasadisattā’’ (vì giống như tiṇavatthāraka), nó chỉ ra sự ví von tương tự.
Tiṇehi avattharitabbanti tiṇavatthāraṃ, gūthamuttaṃ, tiṇavatthāramiva tiṇavatthārakaṃ.
What is covered with grass is tiṇavatthāraṃ (grass-covering), which is excrement and urine; tiṇavatthārakaṃ is like a grass-covering.
Điều được phủ bằng cỏ rơm là tiṇavatthāraṃ (sự phủ cỏ rơm), tức là phân và nước tiểu; giống như sự phủ cỏ rơm là tiṇavatthārakaṃ (nghi thức trải cỏ).
Ettha adhikaraṇameva mukhyato labbhati, samatho pana phalūpacārato, sadisatthe kapaccayo.
Here, the dispute itself is primarily taken, but the settlement is by way of result; the suffix 'ka' is in the sense of resemblance.
Ở đây, tranh chấp (adhikaraṇa) được hiểu là chính yếu, còn sự hòa giải (samatha) là theo nghĩa kết quả; hậu tố ‘ka’ mang ý nghĩa tương tự.
Tamevatthaṃ pākaṭaṃ karonto āha ‘‘yathā hī’’tiādi.
Making that very meaning clear, it says "yathā hī" (just as indeed) and so on.
Để làm rõ ý nghĩa đó, đã nói ‘‘yathā hī’’ (chẳng hạn như), v.v.
Ghaṭṭiyamānaṃ gūthaṃ vā muttaṃ vāti yojanā.
The connection is: "excrement or urine being stirred."
Yojanā (cách liên kết) là: phân hoặc nước tiểu khi bị khuấy động.
‘‘Ghaṭṭiyamāna’’nti padaṃ hetuantogadhavisesanaṃ, ‘‘bādhatī’’ti iminā sambandhitabbaṃ.
The word "ghaṭṭiyamānaṃ" (being stirred) is an adjective included within the cause, and it should be connected with "bādhatī" (it harms).
Từ ‘‘Ghaṭṭiyamāna’’ (khi bị khuấy động) là một tính từ chứa đựng nguyên nhân, cần được liên kết với ‘‘bādhatī’’ (làm phiền).
Suppaṭicchāditassa pana assa gūthamuttassāti yojanā.
The connection is: "but of that excrement and urine that is well-covered."
Yojanā là: nhưng đối với phân và nước tiểu đã được che đậy kỹ lưỡng.
‘‘Suppaṭicchāditassā’’ti padampi hetuantogadhavisesanameva, ‘‘na bādhatī’’ti iminā sambandhitabbaṃ.
The word "suppaṭicchāditassā" (of that which is well-covered) is also an adjective included within the cause, and it should be connected with "na bādhatī" (it does not harm).
Từ ‘‘Suppaṭicchāditassā’’ (đã được che đậy kỹ lưỡng) cũng là một tính từ chứa đựng nguyên nhân, cần được liên kết với ‘‘na bādhatī’’ (không làm phiền).
Yaṃ adhikaraṇaṃ saṃvattatīti sambandho.
The connection is: "which dispute arises."
Sự liên hệ là: tranh chấp nào phát sinh.
Mūlānumūlanti mūlañca anumūlañca mūlānumūlaṃ.
Mūlānumūla means the root and the subsequent root.
Mūlānumūlaṃ (gốc và nhánh) – là gốc và nhánh.
Tanti adhikaraṇaṃ.
That means the legal question.
Taṃ (điều đó) – là tranh chấp.
Iminā kammenāti tiṇavatthārakakammena.
By this act means by the act of covering with grass.
Iminā kammenā (với nghi thức này) – với nghi thức Tiṇavatthāraka.
Gūthaṃ tiṇehi paṭicchannaṃ suvūpasantaṃ hoti viya tiṇavatthārakena paṭicchannaṃ suvūpasantaṃ hotīti yojanā.
The connection is that just as excrement covered with grass becomes well-settled, so too (the legal question) covered by the act of covering with grass becomes well-settled.
Yojanā là: giống như phân được che phủ bằng cỏ rơm sẽ được giải quyết tốt đẹp, tranh chấp được che phủ bằng nghi thức Tiṇavatthāraka cũng sẽ được giải quyết tốt đẹp.
Itīti tasmā.
Thus means therefore.
Itī (như vậy) – do đó.
214. Kammavācāpariyosāne vuṭṭhitā hontīti sambandho.
214. The connection is that they arise at the conclusion of the kammavācā.
Sự liên hệ là: họ đã đứng dậy khi nghi thức (kammavācā) kết thúc.
Tatthāti adhikaraṇavūpasamaṭṭhāne.
There means at the place of settlement of the legal question.
Tatthā (ở đó) – ở nơi giải quyết tranh chấp.
Aññāvihitāpīti adhikaraṇavinicchayato aññasmiṃ ṭhāne cittaṃ āvihitāpi ṭhapitāpi.
Even those whose minds are otherwise disposed means even those whose minds are directed or placed elsewhere than the resolution of the legal question.
Aññāvihitāpī (ngay cả khi tâm đã được hướng sang nơi khác) – ngay cả khi tâm đã được hướng hoặc đặt ở một nơi khác ngoài việc phân xử tranh chấp.
Upasampadamaṇḍalatoti upasampadasīmabimbato, ye panāti bhikkhū pana, diṭṭhāvikammaṃ karontīti vā anāgatāti vā nisinnāti vā sambandho.
From the ordination precinct means from the boundary of the ordination sīmā; and those means monks, and the connection is that they perform the declaration, or they are yet to come, or they are seated.
Upasampadamaṇḍalato (từ vòng giới đàn thọ giới) – từ ranh giới của giới đàn thọ giới; ye panā (những vị tỳ khưu nào) – những vị tỳ khưu nào, sự liên hệ là: đang làm diṭṭhāvikamma (biểu lộ quan điểm) hoặc chưa đến hoặc đang ngồi.
Tehi vāti adhikaraṇaṃ vinicchinantehi bhikkhūhi vā.
Or by them means or by those monks who decide the legal question.
Tehi vā (hoặc bởi họ) – hoặc bởi những vị tỳ khưu đang phân xử tranh chấp.
Tatthāti adhikaraṇavinicchitaṭṭhānaṃ.
There means the place where the legal question is decided.
Tatthā (ở đó) – là nơi tranh chấp đã được phân xử.
Chandaṃ datvāti chandaṃ saṅghassa datvā.
Having given consent means having given consent to the Saṅgha.
Chandaṃ datvā (sau khi đã cho phép) – sau khi đã cho phép Tăng đoàn.
Pariveṇādīsūtiādisaddena āvāsādayo saṅgaṇhāti.
In cloisters, etc., the word "etc." includes residences and so forth.
Pariveṇādīsū (trong các pariveṇa, v.v.) – từ ‘‘ādi’’ (v.v.) bao gồm các trú xứ (āvāsa), v.v.
Teti bhikkhū.
They means the monks.
Te (họ) – là những vị tỳ khưu đó.
215. Vipaccatāyāti ettha vikārabhāvena patati pavattatīti vipaccaṃ, cittadukkhaṃ, tadeva vipaccatā, tadatthāyāti dassento āha ‘‘cittadukkhattha’’nti.
215. Regarding vipaccatā, explaining that vipacca means "that which falls or proceeds by way of alteration," referring to mental suffering, and vipaccatā is that very state, it is said "for the purpose of mental suffering."
215. Vipaccatāyā (do sự đau khổ) – ở đây, để chỉ ra rằng điều gì rơi xuống và phát sinh do trạng thái biến đổi thì là vipaccaṃ (sự đau khổ), tức là sự đau khổ của tâm; chính điều đó là vipaccatā (sự đau khổ), vì mục đích đó, nên đã nói ‘‘cittadukkhattha’’ (vì sự đau khổ của tâm).
‘‘Pharusavacana’’nti iminā vohāra saddo vacanapariyāyoti dasseti.
By "pharusavacana" (harsh speech), it shows that the word vohāra is synonymous with speech.
Với ‘‘Pharusavacana’’ (lời nói thô tục), nó chỉ ra rằng từ vohāra (lời nói) là đồng nghĩa với vacana (lời nói).
Yo tatthāti ettha tasaddassa visayaṃ dassento āha ‘‘tesu anuvadantesū’’ti.
Regarding yo tatthā, explaining the scope of the word "ta," it is said "among those who are accusing."
Yo tatthā (người nào ở đó) – ở đây, để chỉ ra đối tượng của từ ‘ta’, nên đã nói ‘‘tesu anuvadantesū’’ (trong số những người đang chỉ trích đó).
Yo upavādoti yojanā.
The connection is "which is the accusation."
Yojanā là: lời chỉ trích nào.
‘‘Anuvadanā’’ti etaṃ padanti yojanā.
The connection is "this word is anuvadanā."
Yojanā là: từ này là ‘‘Anuvadanā’’ (sự chỉ trích).
Ākāradassananti anuvadanassa ākāradassanaṃ, dassanahetu vā.
Ākāradassana means the manifestation of the manner of accusation, or because of the manifestation.
Ākāradassanaṃ (sự biểu lộ hình thức) – là sự biểu lộ hình thức của sự chỉ trích, hoặc do nguyên nhân của sự biểu lộ.
‘‘Punappuna’’nti iminā anusampavaṅkatāti ettha anusaddassa na upacchinnatthaṃ dasseti.
By "punappuna" (again and again), it shows that the prefix "anu" in anusampavaṅkatā does not mean "cessation."
Với ‘‘Punappuna’’ (lặp đi lặp lại), nó chỉ ra rằng tiền tố ‘anu’ trong anusampavaṅkatā (sự thiên về liên tục) không có nghĩa là cắt đứt.
Tatthevāti anuvadane eva.
Therein means in the accusation itself.
Tatthevā (chính ở đó) – chính trong sự chỉ trích.
Sampavaṅkatāti sammā pakārena ninnaponapabbhāratā.
Sampavaṅkatā means being properly inclined, sloping, or tending.
Sampavaṅkatā (sự thiên về đầy đủ) – là sự nghiêng về, hướng về một cách đúng đắn và đầy đủ.
Abbhussahanatāti ettha atirekaṃ ussāhanatāti dassento āha ‘‘kasmā’’tiādi.
Regarding abbhussahanatā, explaining that it means excessive encouragement, it is said "why?" etc.
Abbhussahanatā (sự nỗ lực quá mức) – ở đây, để chỉ ra sự nỗ lực vượt quá mức, nên đã nói ‘‘kasmā’’ (tại sao), v.v.
Anubalappadānanti ettha punappunaṃ balassa padānanti dassento āha ‘‘purimavacanassā’’tiādi.
Regarding anubalappadāna, explaining that it means giving strength again and again, it is said "of the previous statement," etc.
Anubalappadānaṃ (sự ban thêm sức mạnh) – ở đây, để chỉ ra sự ban thêm sức mạnh lặp đi lặp lại, nên đã nói ‘‘purimavacanassā’’ (của lời nói trước), v.v.
Kiccayatāti ettha ‘‘mā paṇḍiccaya’’ntiādīsu (jā. 2.22.1) viya byañjanavaḍḍhanavasena yakārāgamoti āha ‘‘kiccameva kiccaya’’nti.
Regarding kiccayatā, it is said that the addition of the letter 'ya' is for phonetic lengthening, as in "mā paṇḍiccaya," etc., hence "kiccameva kiccaya" (duty itself is duty).
Kiccayatā (tính chất của việc cần làm) – ở đây, giống như trong ‘‘mā paṇḍiccaya’’ (chớ làm người học giả), v.v. (jā. 2.22.1), có sự thêm vào chữ ‘y’ (yakārāgamo) theo cách kéo dài âm tiết, nên đã nói ‘‘kiccameva kiccaya’’ (chính việc cần làm là kiccaya).
‘‘Ubhayaṃpetaṃ saṅghasseva adhivacana’’nti iminā kiccakaraṇīyasaddo kattuvācakoti dasseti, saṅgho hi karotīti vacanatthena kiccoti ca karaṇīyoti ca vuccati.
By "both of these are appellations for the Saṅgha itself," it shows that the word kiccākaraṇīya is an agentive term, for the Saṅgha is called kicca and karaṇīya by the meaning "it performs."
Với ‘‘Ubhayaṃpetaṃ saṅghasseva adhivacana’’ (cả hai điều này đều là tên gọi của Tăng đoàn), nó chỉ ra rằng từ kiccakaraṇīya (việc cần làm) là một từ chỉ chủ thể; vì Tăng đoàn làm nên được gọi là kicco (người đáng làm) và karaṇīyo (người cần làm) theo ý nghĩa của việc làm.
Tassa bhāvo, kiccayatā karaṇīyatāti vutte saṅghakammaṃyeva labbhati.
Its state, when kiccayatā karaṇīyatā is stated, refers only to a Saṅgha-act.
Trạng thái của điều đó, khi nói kiccayatā karaṇīyatā (tính chất của việc cần làm), thì chỉ có Tăng sự (saṅghakamma) được hiểu.
Tena vuttaṃ ‘‘ubhayaṃpetaṃ saṅghakammasseva adhivacana’’nti.
Therefore, it is said, "both of these are appellations for a Saṅgha-act itself."
Vì vậy đã nói ‘‘ubhayaṃpetaṃ saṅghakammasseva adhivacana’’ (cả hai điều này đều là tên gọi của Tăng sự).
Yadi kammavācako bhaveyya, ‘‘kattabbanti kiccaṃ, karaṇīya’’nti vutteyeva saṅghakammassa labhanato tāpaccayo svattho bhaveyya.
If it were an object-term, then by merely saying "kattabbaṃ iti kiccaṃ, karaṇīyaṃ" (that which should be done is kicca, karaṇīya), the Saṅgha-act would be obtained, and the suffix 'tā' would be superfluous.
Nếu đó là một kammavācaka (tuyên ngôn yết ma), thì chỉ bằng việc nói "cần làm, cần thực hiện", tăng sự sẽ được thành tựu, và hậu tố tā đó sẽ có ý nghĩa.
Evañhi sati kiccayassa bhāvo kiccayatā karaṇīyassa bhāvo karaṇīyatāti vacanattho na kattabbo bhaveyya, kato ca, tasmā na kammavācakoti daṭṭhabbaṃ.
If this were the case, the meaning of the words "the state of kicca is kiccayatā, the state of karaṇīya is karaṇīyatā" would not need to be given, but it is given, therefore it should be understood that it is not an object-term.
Nếu vậy, ý nghĩa của các từ " kiccayatā" (trạng thái cần làm) và " karaṇīyatā" (trạng thái cần thực hiện) sẽ không cần phải được tạo ra. Vì nó đã được tạo ra, nên phải hiểu rằng đó không phải là một kammavācaka.
Tassevāti saṅghakammasseva.
Of that very means of the Saṅgha-act itself.
Của chính nó (Tasseva) nghĩa là của chính tăng sự.
Tatthāti apalokanādīsu catūsu kammesu.
Therein means in the four acts such as declaration.
Trong đó (Tatthā) nghĩa là trong bốn loại hành sự như apalokana (bạch yết ma) v.v.
Sīmaṭṭhakasaṅghanti ‘‘upacārasīmādīsu ṭhitaṃ saṅghaṃ.
Sīmaṭṭhakasaṅgha means the Saṅgha situated within the upacāra-sīmā, etc.
Tăng chúng trong giới hạn (Sīmaṭṭhakasaṅgha) nghĩa là tăng chúng đang ở trong các giới hạn như upacāra-sīmā (cận giới).
Sodhetvāti ettha sodhanaṃ nāma sīmaṭṭhakasaṅghassa hatthapāsanayanaṃ, chandārahānaṃ chandassa āharaṇaṃ, sīmato bahikaraṇaṃ.
Regarding sodhetvā, purification (sodhana) here means bringing the Saṅgha within the hand-reach, bringing the consent of those eligible for consent, and excluding from the sīmā.
Thanh tịnh hóa (Sodhetvā) ở đây, sự thanh tịnh hóa nghĩa là đưa tăng chúng trong giới hạn vào tầm tay, thỉnh cầu chanda (ý muốn) của những người có đủ tư cách, và loại bỏ họ ra khỏi giới hạn.
Tamevatthaṃ ekadesato dassetuṃ vuttaṃ ‘‘chandārahānaṃ chandaṃ āharitvā’’ti.
To explain that very meaning in part, it is said, "having brought the consent of those eligible for consent."
Để chỉ ra một phần ý nghĩa đó, đã nói rằng "sau khi thỉnh cầu chanda của những người có đủ tư cách".
Apaloketi āpucchati anenāti apalokanaṃ, taṃyeva kammaṃ apalokanakammaṃ.
Because one announces and consults by means of this, it is apalokanaṃ (announcement/consultation). That very action is apalokanakammaṃ (act of announcement/consultation).
Người ta bạch yết ma, thỉnh cầu thông qua điều này, nên gọi là apalokana (bạch yết ma); chính hành sự đó là apalokanakamma (bạch yết ma pháp).
Vuttanayenevāti ‘‘sīmaṭṭhakasaṅghaṃ sodhetvā’’tiādinā vuttanayeneva.
In the manner stated means in the manner stated, beginning with "having purified the Saṅgha within the boundary".
Theo cách đã nói (Vuttanayeneva) nghĩa là theo cách đã nói như "sau khi thanh tịnh hóa tăng chúng trong giới hạn" v.v.
‘‘Suṇātu me’’tiādinā saṅghagaṇapuggale ñāpeti etāyāti ñatti, sāyeva kammaṃ ñattikammaṃ, ñattiyeva dutiyaṃ ñattidutiyaṃ, tameva kammaṃ ñattidutiyakammaṃ.
Because one makes known to the Saṅgha, the group, or an individual by means of this (statement) beginning with "Let the Saṅgha hear me," it is ñatti (motion). That very action is ñattikammaṃ (motion-act). The motion itself is the second (part), ñattidutiyaṃ (motion-second). That very action is ñattidutiyakammaṃ (motion-second act).
Người ta thông báo cho tăng chúng, đoàn thể, cá nhân thông qua lời "Suṇātu me" (Xin tăng chúng hãy lắng nghe tôi) v.v., nên gọi là ñatti (yết ma); chính yết ma đó là ñattikamma (yết ma pháp). Yết ma đó là thứ hai, nên gọi là ñattidutiya (yết ma nhị biên); chính hành sự đó là ñattidutiyakamma (yết ma nhị biên pháp).
Ettha kiñcāpi ñatti paṭhamaṃ ṭhapitā, kammavācāyeva dutiyā hoti, ‘‘phassapañcamā’’tiādīsu (dhātu. 316) viya pana paṭilomavasena vohāraṃ katvā ‘‘ñattidutiyā’’ti vuttaṃ.
Here, although the motion is placed first and the kammavācā is second, it is said "ñattidutiyā" by using the term in reverse order, similar to "phassapañcamā" and so on.
Ở đây, mặc dù ñatti được đặt trước, nhưng chính kammavācā (tuyên ngôn yết ma) mới là thứ hai. Tuy nhiên, giống như trong các trường hợp "phassapañcamā" (xúc thứ năm) v.v., nó được gọi là "ñattidutiyā" bằng cách sử dụng cách nói ngược lại.
Phassapañcamāti ettha kiñcāpi dhammasaṅgaṇiyaṃ (dha. sa. 1 ādayo) ‘‘phasso hoti, vedanā hoti, saññā hoti, cetanā hoti, cittaṃ hotī’’ti phassaṃ paṭhamaṃ vuttaṃ, paṭilomavasena pana vohāraṃ katvā ‘‘phassapañcamā’’ti dhātukathāyaṃ vuttanti daṭṭhabbaṃ.
In the case of phassapañcamā, although in the Dhammasaṅgaṇī it is stated that "contact occurs, feeling occurs, perception occurs, volition occurs, consciousness occurs," with contact mentioned first, it should be understood that in the Dhātukathā, it is said "phassapañcamā" by using the term in reverse order.
Ở đây, trong "Phassapañcamā" (xúc thứ năm), mặc dù trong Dhammasaṅgaṇī đã nói "có xúc, có thọ, có tưởng, có tư, có tâm" (dha. sa. 1 v.v.) với xúc được nói trước, nhưng trong Dhātukathā, nó được nói là "phassapañcamā" bằng cách sử dụng cách nói ngược lại, điều này nên được hiểu.
Eseva nayo ñatti catutthakammepi.
The same method applies to the ñatticatutthakamma.
Cách tương tự cũng áp dụng cho ñatti-catutthakamma (yết ma tứ biên pháp).
Ekāya ca anusāvanāyāti ñattito anupacchā sāvetabbāti anusāvanā, tāya, tīhi ca anusāvanāhīti ñattitoanu pacchā, punappunaṃ vā tikkhattuṃ sāvetabbāti anusāvanā, tāhi.
By one anusāvanā means anusāvanā (proclamation) because it is to be proclaimed immediately after the ñatti. By three anusāvanās means anusāvanā because it is to be proclaimed immediately after the ñatti, or repeatedly three times.
Với một lần tuyên ngôn (Ekāya ca anusāvanāya) nghĩa là cần được tuyên bố ngay sau ñatti, nên gọi là anusāvanā (tuyên ngôn yết ma); bằng điều đó. Với ba lần tuyên ngôn (Tīhi ca anusāvanāhī) nghĩa là cần được tuyên bố ngay sau ñatti, hoặc tuyên bố lặp đi lặp lại ba lần, nên gọi là anusāvanā; bằng những điều đó.
Tatthāti catūsu kammesu.
Therein means among the four acts.
Trong đó (Tatthā) nghĩa là trong bốn loại hành sự.
Apaloketvāvāti ettha evaphalaṃ dassento āha ‘‘ñattikammādivasena na kātabba’’nti.
Having announced — here, showing the result of "eva," he says, "It should not be done by way of a ñattikamma and so on."
Chỉ bằng bạch yết ma (Apaloketvāvā) ở đây, để chỉ ra kết quả, đã nói "không nên thực hiện bằng cách thức ñattikamma (yết ma pháp) v.v.".
Ñattikammampīti pisaddena na kevalaṃ apalokanakammameva, atha kho ñattikammampīti dasseti.
Even a ñattikamma — the word "pi" indicates not only an apalokanakamma, but also a ñattikamma.
Cả yết ma pháp (Ñattikammampī) với từ pi (cũng) chỉ ra rằng không chỉ apalokanakamma (bạch yết ma pháp), mà cả ñattikamma (yết ma pháp) nữa.
Ñattidutiyakammaṃ panāti ettha panasaddo visesatthajotako, pakkhantarajotako vā.
However, a ñattidutiyakamma — here, the word "pana" highlights a special meaning or indicates an alternative view.
Còn yết ma nhị biên pháp (Ñattidutiyakammaṃ panā) ở đây, từ pana (còn) có ý nghĩa nhấn mạnh sự khác biệt, hoặc nhấn mạnh một khía cạnh khác.
Tatthāti dvīsu kammesu.
Therein means among the two acts.
Trong đó (Tatthā) nghĩa là trong hai loại hành sự.
Garukānīti alahukāni.
Serious means not light.
Nghiêm trọng (Garukānī) nghĩa là không nhẹ.
Avasesānīti chahi kammehi avasesāni, evarūpāni lahukakammānīti sambandho.
The remaining — the remaining from the six acts; the connection is "such light acts".
Còn lại (Avasesānī) nghĩa là những hành sự còn lại từ sáu loại hành sự, liên hệ là những hành sự nhẹ nhàng như vậy.
‘‘Avasesā’’tipi pāṭho, sammutiyoti sambandho.
"Avasesā" is also a reading; the connection is "by convention".
Cũng có bản đọc là "avasesā" (còn lại), liên hệ là "sammutiyoti" (bằng sự chấp thuận).
Apaloketvāpīti pisaddo ñattidutiyakammavācaṃ sāvetvāpīti sampiṇḍeti.
Even having announced — the word "pi" summarizes "even having proclaimed the ñattidutiyakamma".
Ngay cả bằng bạch yết ma (Apaloketvāpī) từ pi (cũng) bao gồm cả việc "ngay cả sau khi tuyên ngôn ñattidutiyakamma (yết ma nhị biên pháp)".
Aññatthāpohanaṃ dassento āha ‘‘ñattikammañatticatutthakammavasena pana na kātabbamevā’’ti.
Showing the exclusion of other methods, he says, "However, it should definitely not be done by way of a ñattikamma or ñatticatutthakamma."
Để chỉ ra sự loại bỏ ở những nơi khác, đã nói "còn bằng cách thức ñattikamma (yết ma pháp) và ñatticatutthakamma (yết ma tứ biên pháp) thì hoàn toàn không được thực hiện".
Ñatticatutthakammaṃ kātabbanti sambandho.
The connection is "a ñatticatutthakamma should be done."
Liên hệ là ñatticatutthakamma (yết ma tứ biên pháp) cần được thực hiện.
Etthāti samathakkhandhake.
Herein means in the Samathakkhandhaka.
Ở đây (Etthā) nghĩa là trong samathakkhandhaka (phẩm diệt tranh).
220. Yenāti cittuppādena.
220. By which means by which thought-arising.
220. Bằng điều đó (Yenā) nghĩa là bằng tâm sở sinh.
Iminā vivadanti anenāti vivādoti vacanatthaṃ dasseti.
By this, he shows the meaning of the word vivādo (dispute) as "they dispute by means of this."
Bằng điều này, chỉ ra ý nghĩa của từ " vivādo" (tranh chấp) là "họ tranh cãi bằng điều này".
Samathehi cāti casaddo sampiṇḍanattho.
And by means of the samathas — the word "ca" has a comprehensive meaning.
Và với các pháp diệt tranh (Samathehi cā) từ ca (và) có ý nghĩa tổng hợp.
Tena na kevalaṃ vivādoyeva, atha kho adhikaraṇañcāti sampiṇḍeti, atha vā samathehi cāti samathehi eva.
By this, it comprehensively includes not only a dispute but also an adhikaraṇa. Or, by means of the samathas means only by means of the samathas.
Do đó, nó không chỉ tổng hợp tranh chấp, mà còn cả adhikaraṇa (tranh sự) nữa. Hoặc, với các pháp diệt tranh (samathehi cā) nghĩa là chỉ với các pháp diệt tranh.
Iminā samathehi adhikarīyati vūpasamīyatīti adhikaraṇanti vacanatthaṃ dasseti.
By this, he shows the meaning of the word adhikaraṇaṃ (legal question/case) as "it is settled/pacified by means of the samathas."
Bằng điều này, chỉ ra ý nghĩa của từ " adhikaraṇa" (tranh sự) là "nó được giải quyết, được làm lắng dịu bằng các pháp diệt tranh".
Vivādoyeva adhikaraṇaṃ vivādādhikaraṇaṃ.
A dispute itself is a legal question, hence vivādādhikaraṇaṃ (dispute-case).
Tranh chấp chính là tranh sự, nên gọi là vivādādhikaraṇaṃ (tranh sự tranh chấp).
Evamādinā nayenā ti ādisaddena anuddhaṃsanena vadanti anena cittuppādenāti anuvādotiādayo vacanatthe saṅgaṇhāti.
By this method and so on — the word "ādi" (and so on) includes word meanings such as anuvādo (censure) as "they speak by means of this thought-arising, by way of denunciation."
Theo cách như vậy (Evamādinā nayenā) với từ ādi (v.v.) bao gồm các ý nghĩa của từ như " anuvādo" (tùy tranh) là "họ nói bằng tâm sở sinh này với sự phỉ báng" v.v.
222. Sandhāyabhāsitavasenāti lokavajjaṃ sandhāya bhāsitassa vacanassa vasena.
222. By way of implied speech means by way of speech spoken with reference to worldly blame.
222. Theo cách nói có ý định (Sandhāyabhāsitavasenā) nghĩa là theo cách nói được nói ra với ý định liên quan đến lỗi lầm thế gian.
Sandhāyabhāsitatthaṃ vitthārento āha ‘‘yasmiṃ hī’’tiādi.
Elaborating on the meaning of implied speech, he says, "For in which," and so on.
Để giải thích ý nghĩa của việc nói có ý định, đã nói "yasmiṃ hī" (thật vậy, trong điều mà) v.v.
Tattha pathavikhaṇanādike yasmiṃ āpattādhikaraṇeti yojanā.
The connection is "in which offense-case, such as digging the earth."
Ở đó, liên hệ là "trong āpattādhikaraṇa (tranh sự phạm lỗi) nào như đào đất v.v.".
Tasminti kusalacittaṅge āpattādhikaraṇe.
In that means in that wholesome thought-factor, in that offense-case.
Trong điều đó (Tasmiṃ) nghĩa là trong āpattādhikaraṇa (tranh sự phạm lỗi) là một chi phần của tâm thiện.
Tasmāti yasmā na sakkā vattuṃ, tasmā.
Therefore means because it cannot be said, therefore.
Vì vậy (Tasmā) nghĩa là vì không thể nói được, nên.
Idanti ‘‘natthi āpattādhikaraṇaṃ kusala’’nti vacanaṃ, vuttanti sambandho.
This means this statement "there is no wholesome offense-case"; the connection is "it is stated."
Điều này (Idaṃ) nghĩa là lời nói "không có āpattādhikaraṇa (tranh sự phạm lỗi) là thiện", liên hệ là đã được nói.
Sandhāya avuttaṃ dassetvā sandhāya vuttaṃ dassento āha ‘‘idaṃ pana sandhāya vutta’’nti.
Having shown what is unstated by implication, he shows what is stated by implication, saying, "But this is stated by implication."
Sau khi chỉ ra điều không được nói có ý định, để chỉ ra điều được nói có ý định, đã nói "còn điều này được nói có ý định".
Tattha idaṃ panāti kāraṇaṃ pana sandhāyāti sambandho.
Therein, but this — the connection is "but this is by implication of a reason."
Ở đó, còn điều này (idaṃ panā) liên hệ là "còn điều này được nói có ý định về nguyên nhân".
Yaṃ āpattādhikaraṇanti yojanā.
The connection is "which is an offense-case."
Liên hệ là "tranh sự phạm lỗi nào".
‘‘Lokavajja’’nti pade tulyādhikaraṇaṃ.
The word "Lokavajja" is in apposition.
Đồng vị ngữ với từ "lokavajjaṃ" (lỗi thế gian).
Lokasmiṃ, lokehi vā vajjetabbanti lokavajjaṃ.
What is to be avoided by the world, or by people, is lokavajjaṃ (a worldly fault).
Cần phải bị tránh trong thế gian, hoặc bởi thế gian, nên gọi là lokavajjaṃ (lỗi thế gian).
Tanti āpattādhikaraṇaṃ.
That (taṃ) refers to the offense-matter.
Điều đó (Taṃ) nghĩa là tranh sự phạm lỗi.
Tatthāti āpattādhikaraṇe.
Therein (tattha) means in the offense-matter.
Trong đó (Tatthā) nghĩa là trong tranh sự phạm lỗi.
Vikappoti vividhā kappanaṃ, vividhatakko vā.
Vikappo (option/choice) means a varied arrangement, or a varied thought.
Sự suy xét (Vikappo) nghĩa là sự suy xét đa dạng, hoặc sự suy nghĩ đa dạng.
Yaṃ panāti āpattādhikaraṇaṃ pana.
But that which (yaṃ pana) refers to the offense-matter.
Còn điều nào (Yaṃ panā) nghĩa là còn tranh sự phạm lỗi nào.
‘‘Paṇṇattivajja’’nti pade tulyādhikaraṇaṃ.
The word "Paṇṇattivajja" is in apposition.
Đồng vị ngữ với từ "paññattivajja" (lỗi do giới luật).
Bhagavato paññattiyā hetubhūtāya vajjetabbanti paṇṇattivajjaṃ.
What is to be avoided due to the Buddha's regulation as the cause is paṇṇattivajjaṃ (a fault by regulation).
Cần phải bị tránh do giới luật của Đức Phật làm nguyên nhân, nên gọi là paññattivajjaṃ (lỗi do giới luật).
Tanti āpattādhikaraṇaṃ, akusalaṃ hotīti sambandho.
That (taṃ) refers to the offense-matter; the connection is that it is unwholesome.
Điều đó (Taṃ) nghĩa là tranh sự phạm lỗi, liên hệ là "là bất thiện".
Kiñcīti appamattakaṃ, āpattānāpattiṃ ajānantassa āpajjanatoti sambandho.
Anything (kiñcī) means a small amount; the connection is that it is incurred by one who does not know what is an offense and what is not.
Một chút gì (Kiñcī) nghĩa là một chút ít, liên hệ là "phạm phải của người không biết lỗi và không lỗi".
Tasmāti yasmā abyākataṃ hoti, tasmā.
Therefore (tasmā) means because it is indeterminate.
Vì vậy (Tasmā) nghĩa là vì nó là vô ký, nên.
Tatthāti paṇṇattivajjabhūte āpattādhikaraṇe.
Therein (tattha) means in the offense-matter that is a fault by regulation.
Trong đó (Tatthā) nghĩa là trong tranh sự phạm lỗi thuộc loại lỗi do giới luật.
‘‘Āpattādhikaraṇaṃ…pe… kusala’’nti idaṃ vacanaṃ vuttanti yojanā.
The phrase "offense-matter...wholesome" is thus stated.
Liên hệ là "lời nói này 'tranh sự phạm lỗi... là thiện' đã được nói".
Yadi kusalacitto āpajjati, atha nanu āpattādhikaraṇaṃ kulalanti vattabbo bhaveyyāti āha ‘‘sace panā’’tiādi.
If one incurs an offense with a wholesome mind, then the offense-matter should surely be called wholesome, so he says, "If, however," and so on.
Nếu một người phạm lỗi với tâm thiện, thì lẽ nào tranh sự phạm lỗi lại được gọi là thiện? Để giải đáp, đã nói "sace panā" (còn nếu) v.v.
Yanti āpattādhikaraṇaṃ.
Which (yaṃ) refers to the offense-matter.
Điều đó (Yaṃ) nghĩa là tranh sự phạm lỗi.
‘‘Idaṃ vuccati…pe… kusala’’nti vadeyya saceti yojanā.
The construction is: "If one were to say, 'This is called...wholesome.'"
Liên hệ là "nếu nói 'điều này được gọi là... thiện'".
Eḷakalomañca padasodhammañca eḷakalomapadasodhammāni, tāni ādīni yesaṃ tānīti eḷakalomapadasodhammādīni, tāni samuṭṭhānāni yāsanti eḷakalomapadasodhammādisamuṭṭhānā, tāsaṃ āpattīnampīti sambandho.
Wool of a sheep and the rule concerning the wool of a sheep are eḷakalomapadasodhammāni; those, beginning with these, are eḷakalomapadasodhammādīni; those for which these are the origins are eḷakalomapadasodhammādisamuṭṭhānā; the connection is to those offenses as well.
Lông cừu và pháp rửa chân lông cừu là eḷakalomapadasodhammāni, những điều đó là khởi nguyên của những điều này, nên gọi là eḷakalomapadasodhammādisamuṭṭhānā (khởi nguyên từ lông cừu, pháp rửa chân lông cừu v.v.); liên hệ là "của những lỗi đó nữa".
Tatthāti eḷakalomapadasodhammādisamuṭṭhānāsu āpattīsu.
Therein (tattha) means among those offenses originating from the wool of a sheep, the rule concerning the wool of a sheep, and so on.
Trong đó (Tatthā) nghĩa là trong các lỗi có khởi nguyên từ lông cừu, pháp rửa chân lông cừu v.v.
Āpattiyā aṅganti āpattiyā kāraṇaṃ.
A factor of an offense (āpattiyā aṅgaṃ) means a cause of an offense.
Chi phần của lỗi (Āpattiyā aṅgaṃ) nghĩa là nguyên nhân của lỗi.
Evaṃ āpattiyā anaṅgaṃ dassetvā tassāyeva aṅgaṃ dassento āha ‘‘kāyavacīviññattivasena panā’’tiādi.
Having thus shown what is not a factor of an offense, he then shows a factor of it, saying, "But by means of bodily and verbal intimation," and so on.
Sau khi chỉ ra điều không phải là chi phần của lỗi, để chỉ ra chi phần của chính lỗi đó, đã nói "còn bằng cách thức thân biểu tri và ngữ biểu tri" v.v.
Tattha calitappavattānanti calitena hetubhūtena pavattānaṃ.
There, calitappavattānaṃ means that which has arisen from a stirred cause.
Ở đó, những điều đã khởi lên do sự dao động (calitappavattānaṃ) nghĩa là những điều đã khởi lên do nguyên nhân là sự dao động.
Atha vā calito ca kāyo, pavattā ca vācāti calitappavattā, tāsaṃ calitappavattānaṃ kāyavācānaṃ.
Alternatively, the body is stirred, and speech has arisen, thus calitappavattā; it refers to such stirred and arisen body and speech.
Hoặc, thân đã dao động và lời nói đã khởi lên, nên gọi là calitappavattā (đã dao động và khởi lên); của những thân và lời nói đã dao động và khởi lên đó.
Tañcāti kāyavācānaṃ aññatarañca.
And that (tañca) means one or the other of body and speech.
Và điều đó (Tañcā) nghĩa là và một trong hai thân và lời nói.
Abyākatanti ettha itisaddo parisamāpanattho.
In "Abyākataṃ" (indeterminate), the word iti signifies completion.
Ở đây, từ “Abyākata” có nghĩa là kết thúc.
Ayamattho evaṃ veditabboti yojanā.
The meaning is to be understood thus.
Nghĩa này nên được hiểu như vậy, đó là sự kết nối.
Tenāti cittena.
By that (tena) means by that mind.
“Tenā” có nghĩa là bởi tâm.
‘‘Idaṃ…pe… saddhi’’nti iminā sañjānantoti ettha saṃsaddassa sundaratthaṃ saha ākārena dasseti.
By "This...together," he shows the beautiful meaning of the prefix saṃ in sañjānanto (perceiving), along with its aspect.
Với câu “Idaṃ…pe… saddhi” (cái này…v.v… cùng với), ở đây, nó chỉ ra ý nghĩa tốt đẹp của từ “saṃ” trong “sañjānanto” cùng với hình thái.
‘‘Vītikkama…pe… kappetvā’’ti iminā ceccāti padassa atthaṃ saha visesanena dasseti.
By "transgression...having arranged," he shows the meaning of the word ceccā (intentionally), along with its qualification.
Với câu “Vītikkama…pe… kappetvā” (sự vi phạm…v.v… đã tạo ra), nó chỉ ra ý nghĩa của từ “ceccā” cùng với tính từ.
‘‘Upakkamavasena…pe… pesetvā’’ti iminā abhivitaritvāti padassa atthaṃ dasseti.
By "by way of endeavor...having sent forth," he shows the meaning of the word abhivitaritvā (having transgressed).
Với câu “Upakkamavasena…pe… pesetvā” (theo cách khởi sự…v.v… đã phái đi), nó chỉ ra ý nghĩa của từ “abhivitaritvā”.
Pāḷiyaṃ yaṃsaddovītikkamavisayoti āha ‘‘yaṃ āpattādhikaraṇaṃ vītikkama’’nti.
The word yaṃ in the Pāḷi refers to the domain of transgression, so he says, "which offense-matter is a transgression."
Trong bản Pāḷi, từ “yaṃ” là đối tượng của sự vi phạm, nên nói “yaṃ āpattādhikaraṇaṃ vītikkama” (sự vi phạm là pháp sự về tội).
‘‘Āpajjatī’’ti iminā pāṭhasesaṃ dasseti.
By "incurs," he shows the remaining part of the text.
Với từ “Āpajjatī” (phạm phải), nó chỉ ra phần còn lại của văn bản.
Evaṃ vītikkamato tassa bhikkhunoti yojanā.
The construction is: "Thus, from transgression, for that bhikkhu."
Như vậy, đó là sự kết nối “của vị Tỳ-khưu đó từ sự vi phạm”.
231. Anantāni ceva bhassānīti ettha anantasaddo aparimāṇasaddena atthato ekoti āha ‘‘aparimāṇānī’’ti.
In anantāni ceva bhassānī (and endless speeches), the word ananta is one in meaning with the word aparimāṇa (immeasurable), so he says, "immeasurable."
231. Trong “Anantāni ceva bhassānī” (và những lời nói vô số), từ “ananta” (vô số) có cùng ý nghĩa với từ “aparimāṇa” (không giới hạn), nên nói “aparimāṇānī” (không giới hạn).
‘‘Vacanānī’’ti iminā bhassasaddo vacanapariyāyoti dasseti.
By "words," he shows that the word bhassa is a synonym for words.
Với từ “Vacanānī” (những lời nói), nó chỉ ra rằng từ “bhassa” (lời nói) là một từ đồng nghĩa với “vacana” (lời nói).
Ubbāhikāya sammanitabboti kena sammanitabboti āha ‘‘apaloketvā vā’’tiādi.
" To be appointed by ubbāhikā" – By whom is it to be appointed? He says, "either by announcement," and so on.
“Ubbāhikāya sammanitabbo” (nên được chỉ định bởi Ubbāhikā), ai nên được chỉ định? Nên nói “apaloketvā vā” (hoặc sau khi tuyên bố) v.v…
Iminā apalokanakammena vā ñattidutiyakammena vā sammanitabboti dasseti.
He shows that it is to be appointed either by this act of announcement or by an act with a motion and a second.
Với điều này, nó chỉ ra rằng nên được chỉ định bằng nghi thức tuyên bố (apalokanakamma) hoặc bằng nghi thức nhị bạch (ñattidutiyakamma).
Anantāni bhassāni dhammakathikaṃ uddharitvā bāhati paṭisedheti imāya sammutiyāti ubbāhikā, tāya.
" Ubbāhikā" (the one who lifts out) is so called because by this appointment, it lifts out and rejects endless discourses from the Dhamma speaker. By that (ubbāhikā).
Ubbāhikā là sự chỉ định mà bằng đó, sau khi loại bỏ vị thuyết pháp, nó ngăn chặn những lời nói vô số; bởi sự chỉ định đó.
Evaṃ sammatehi pana bhikkhūhi vinicchitabbanti sambandho.
The connection is that it should be decided by bhikkhus thus appointed.
Sự kết nối là “những Tỳ-khưu đã được chỉ định như vậy nên phân xử”.
Visuṃ nisīditvā tassāyeva parisāya nisīditvā vāti yojanā.
The interpretation is "sitting separately" or "sitting in that very assembly."
Sự kết nối là “ngồi riêng hoặc ngồi trong cùng hội chúng đó”.
Aññehīti sammatabhikkhūhi aññehi.
" By others" means by others than the appointed bhikkhus.
“Aññehī” (bởi những người khác) là bởi những vị Tỳ-khưu khác ngoài những vị đã được chỉ định.
233. Tatrassāti ettha tatra assāti padavibhāgaṃ katvā tasaddo parisavisayo pasiddhavisayo, assasaddo ākhyātikoti āha ‘‘tassaṃ parisati bhaveyyā’’ti.
233. Regarding " Tatrassā," having analyzed it into tatra and assā, he says, "it should be in that assembly," meaning that the word ta refers to the assembly or a known object, and the word assa is a verb.
233. Trong “Tatrassā”, sau khi phân tách thành “tatra assā”, từ “ta” là đối tượng của hội chúng, đối tượng đã biết, và từ “assa” là một động từ, nên nói “tassaṃ parisati bhaveyyā” (có thể có trong hội chúng đó).
‘‘Neva suttaṃ āgata’’nti sāmaññato vuttepi ‘‘no suttavibhaṅgo’’ti vakkhamānattā mātikaṃ sandhāya vuttanti āha ‘‘na mātikā āgatā’’ti.
Even though it is generally said, "the Sutta has not come," because it will be said later, "not the Suttavibhaṅga," he says it refers to the mātikā (matrix/outline), meaning "the mātikā has not come."
Mặc dù nói chung là “Neva suttaṃ āgataṃ” (kinh không được đề cập), nhưng vì sẽ nói “no suttavibhaṅgo” (không phải phân tích kinh) nên nói “na mātikā āgatā” (mātikā không được đề cập) liên quan đến mātikā.
Vinayopīti khandhakavinayopi.
" Vinaya also" means the Khandhaka Vinaya also.
“Vinayopī” (cũng là Vinaya) là Vinaya của các Khandhaka.
Pisaddena suttavibhaṅgaṃ apekkhati.
The word pi (also) refers to the Suttavibhaṅga.
Từ “pi” (cũng) ám chỉ Suttavibhaṅga.
Byañjanacchāyāyāti ettha chāyāsaddo paṭibimbe ca pabhāya ca hotīti āha ‘‘byañjanamattamevā’’ti, byañjanapaṭibimbikabyañjanapabhāvantabhūtaṃ atthaṃ aggahetvā byañjanapaṭibimbabyañjanapabhāmattameva gahetvāti adhippāyo.
Regarding " byañjanacchāyāyā," since the word chāyā means both "reflection" and "light," he says, "only the letter," meaning that without taking the meaning that is the reflection of the letter or the light of the letter, one takes only the reflection of the letter or the light of the letter.
Trong “Byañjanacchāyāyā”, từ “chāyā” có nghĩa là hình ảnh phản chiếu và ánh sáng, nên nói “byañjanamattamevā” (chỉ là bản văn), ý nghĩa là không nắm bắt ý nghĩa ẩn chứa trong hình ảnh phản chiếu của bản văn và ánh sáng của bản văn, mà chỉ nắm bắt hình ảnh phản chiếu của bản văn và ánh sáng của bản văn.
‘‘Paṭisedhetī’’ti iminā paṭibāhasaddo paṭisedhatthoyeva, na maddanatthoti dasseti.
By "rejects," he shows that the word " paṭibāha" means only "to reject," not "to crush."
Với từ “Paṭisedhetī” (ngăn cản), nó chỉ ra rằng từ “paṭibāha” có nghĩa là ngăn cản, chứ không phải nghiền nát.
Paṭibāhanākāraṃ dassento āha ‘‘jātarūparajatakhettavatthupaṭiggahaṇādīsū’’tiādi.
Showing the manner of rejection, he says, "regarding the acceptance of gold and silver, fields, and land," and so on.
Nói “jātarūparajatakhettavatthupaṭiggahaṇādīsū” (trong việc nhận vàng bạc, ruộng vườn, đất đai, v.v…) để chỉ ra cách ngăn cản.
Kinti kena kāraṇena, kasmā kāraṇā vā.
" Why" means for what reason, or from what cause.
“Kiṃ” (cái gì) là vì lý do gì, hoặc vì nguyên nhân gì.
Imeti jātarūpādipaṭiggāhake bhikkhū.
" These" means the bhikkhus who accept gold, etc.
“Ime” (những người này) là những Tỳ-khưu nhận vàng bạc, v.v…
Kārethāti tumhe kāreyyātha.
" You should make" means you should make them.
“Kārethā” (các ông nên làm) là các ông nên làm.
Eyyāthassa hi ethādeso.
For eyyātha, ethā is the substitute.
“Ethā” là mệnh lệnh của “eyyātha” (nên làm).
Pucchāyaṃ sattamīvibhatti hoti.
The seventh case ending is used in questions.
Trong câu hỏi, có thể có giới từ thứ bảy.
Sutteti suttantapiṭake.
" In the Sutta" means in the Suttanta Piṭaka.
“Sutte” (trong kinh) là trong Tạng Kinh (Suttantapiṭaka).
Aparo dhammakathiko vadatīti sambandho.
The connection is that another Dhamma speaker says.
Sự kết nối là “một vị thuyết pháp khác nói”.
Imesanti olambetvā nivāsentānaṃ.
" Of these" means of those who wear (the robe) hanging down.
“Imesaṃ” (của những người này) là của những người mặc y phục buông thõng.
Etthāti olambetvā nivāsane.
" Here" means in wearing (the robe) hanging down.
“Etthā” (ở đây) là trong việc mặc y phục buông thõng.
235. Saññattiyāti ettha saññāpanaṃ saññatti, tadatthāyāti dassento āha ‘‘saññāpanatthāyā’’ti.
235. Regarding " by announcement," saññatti is the act of announcing. Showing that it is for that purpose, he says, "for the purpose of announcing."
235. Trong “Saññattiyā” (bằng sự thông báo), “saññāpana” là sự thông báo, để chỉ ra mục đích đó, nên nói “saññāpanatthāyā” (vì mục đích thông báo).
Gūhitabboti gūḷho, soyeva gūḷhako, salākaggāho kātabboti sambandho.
To be concealed is " gūḷha," which is " gūḷhaka." The connection is that a secret vote should be taken.
Nên được che giấu là “gūḷho” (che giấu), chính nó là “gūḷhako” (người che giấu), sự kết nối là “nên thực hiện việc nhận phiếu bầu”.
Vivaritabboti vivaṭo, soyeva vivaṭako.
To be revealed is " vivaṭa," which is " vivaṭaka."
Nên được tiết lộ là “vivaṭo” (tiết lộ), chính nó là “vivaṭako” (người tiết lộ).
Sassa attano kaṇṇasamīpe jappīyati kathīyatīti sakaṇṇajappo, soyeva sakaṇṇajappako.
That which is whispered or spoken near one's own ear is " sakaṇṇajappa," which is " sakaṇṇajappaka."
Được thì thầm vào tai của chính mình là “sakaṇṇajappo” (thì thầm vào tai), chính nó là “sakaṇṇajappako” (người thì thầm vào tai).
‘‘Nimittasaññaṃ āropetvā’’ti iminā vaṇṇāvaṇṇāyo katvāti ettha vaṇṇasaddo saṇṭhānavācakoti dasseti.
By "having assigned a distinguishing mark," he shows that the word vaṇṇa in " having made them of different colors" means "shape."
Với “Nimittasaññaṃ āropetvā” (sau khi đặt dấu hiệu nhận biết), nó chỉ ra rằng từ “vaṇṇa” (màu sắc) trong “vaṇṇāvaṇṇāyo katvā” (sau khi làm cho có màu sắc và không có màu sắc) là một từ chỉ hình dạng.
Susaṇṭhānadusaṇṭhānā salākāyo katvāti attho.
The meaning is having made the voting sticks of good shape and bad shape.
Ý nghĩa là “sau khi làm cho các phiếu bầu có hình dạng tốt và hình dạng xấu”.
Tatoti visabhāgakaraṇato paraṃ gahetabboti sambandho.
" Then" means after making them dissimilar, they should be taken. This is the connection.
“Tato” (từ đó) là “sau khi làm cho khác biệt, nên nhận”.
Sabbāpi tā salākāyoti yojanā.
The interpretation is "all those voting sticks."
Sự kết nối là “tất cả các phiếu bầu đó”.
Katvāti pakkhipanaṃ katvā.
" Having made" means having put them in.
“Katvā” (sau khi làm) là sau khi bỏ vào.
Vuttanayenāti ‘‘alajjussannāyā’’tiādinā vuttanayena.
" In the manner stated" means in the manner stated by "when the shameless are numerous," and so on.
“Vuttanayenā” (theo cách đã nói) là theo cách đã nói trong “alajjussannāyā” (trong trường hợp những người không biết hổ thẹn đông đảo) v.v…
‘‘Yāvatatiya’’nti iminā paccukkaḍḍhitabbanti ettha punappunaṃ uddhaṃ kaḍḍhitabbanti atthaṃ dasseti.
By "up to three times," he shows that " should be pulled back" means to be pulled up repeatedly.
Với “Yāvatatiya” (đến lần thứ ba), nó chỉ ra ý nghĩa của từ “paccukkaḍḍhitabba” (nên được kéo lên lại) là “nên được kéo lên nhiều lần”.
Atirekajāteti adhammavādīhi atirekato jāte satīti sambandho.
" When there is an excess" means when there is an excess of those who speak against the Dhamma. This is the connection.
“Atirekajāte” (khi có số lượng vượt trội) là “khi những người nói phi pháp có số lượng vượt trội”.
Yāvatatiyampīti pisaddo tato ūne ekadvevāre pana kā nāma kathāti dasseti.
" Even up to three times" – the word pi shows that what needs to be said about one or two times less than that?
“Yāvatatiyampī” (ngay cả đến lần thứ ba) là từ “pi” (cũng) chỉ ra rằng “chưa nói gì đến một hoặc hai lần ít hơn”.
Sakaṇṇajappake pana evaṃ vinicchayo veditabboti yojanā.
However, in the case of a whispered vote, the decision should be known thus. This is the interpretation.
Trong trường hợp người thì thầm vào tai, sự phân xử nên được hiểu như vậy, đó là sự kết nối.
Sace saṅghatthero gaṇhātīti sambandho.
The connection is, if the elder of the Saṅgha takes it.
Sự kết nối là “nếu vị Tăng trưởng nhận”.
Soti saṅghatthero.
" He" means the elder of the Saṅgha.
“So” (vị đó) là vị Tăng trưởng.
Vayoanuppattāti pacchimavayaṃ anuppattā.
" Having reached old age" means having reached the final stage of life.
“Vayoanuppattā” (đã đạt đến tuổi già) là đã đạt đến tuổi cuối đời.
Etanti adhammavādisalākaṃ.
" This" means the voting stick of those who speak against the Dhamma.
“Etaṃ” (cái này) là phiếu bầu của những người nói phi pháp.
Assāti saṅghattherassa.
" Of him" means of the elder of the Saṅgha.
“Assā” (của vị đó) là của vị Tăng trưởng.
Itarā salākāti adhammavādisalākāhi aññā dhammavādisalākā.
" The other voting sticks" means the voting sticks of those who speak in accordance with the Dhamma, other than the voting sticks of those who speak against the Dhamma.
“Itarā salākā” (phiếu bầu khác) là phiếu bầu của những người nói pháp, khác với phiếu bầu của những người nói phi pháp.
Soti saṅghatthero.
" He" means the elder of the Saṅgha.
“So” (vị đó) là vị Tăng trưởng.
Tanti dhammavādisalākaṃ.
" That" means the voting stick of those who speak in accordance with the Dhamma.
“Taṃ” (cái đó) là phiếu bầu của những người nói pháp.
Tatoti neva avabujjhanakāraṇā.
" Then" means from the reason of not understanding.
“Tato” (từ đó) là từ lý do không hiểu được.
Vuttanayamevāti gūḷhake vuttanayameva.
" The same method as stated" means the same method as stated for the secret vote.
“Vuttanayamevā” (chỉ theo cách đã nói) là chỉ theo cách đã nói trong trường hợp người che giấu.
Vivaṭo attho imassāti vivaṭattho.
The meaning of this is revealed, therefore " vivaṭattha" (revealed meaning).
Ý nghĩa đã được tiết lộ là “vivaṭattho” (ý nghĩa tiết lộ).
238. Pārājikasāmantaṃ nāmāti pārājikassa āsannaṃ nāma.
238. Pārājikasāmantaṃ means "close to a pārājika".
238. “Pārājikasāmantaṃ nāmā” (gần với Pārājika) là gần với Pārājika.
Adinnādānādīsūti ādisaddena manussaviggaha uttarimanussadhammapārājike saṅgaṇhāti.
In Adinnādānādīsu, the word "ādi" (etc.) includes the pārājika offenses concerning human beings and superhuman states.
Trong “Adinnādānādīsū” (trong việc lấy của không cho, v.v…), từ “ādi” (v.v…) bao gồm các Pārājika về giết người và pháp thượng nhân.
Nibbeṭhayamānanti veṭhanarahitaṃ, tamenaṃ bhikkhunti sambandho.
Nibbeṭhayamānaṃ means "without entanglement"; it is connected to "that monk".
“Nibbeṭhayamānaṃ” (không quấn chặt) là không quấn chặt, sự kết nối là “vị Tỳ-khưu đó”.
Iminā nibbeṭhentanti ettha antasaddo mānasaddapariyāyoti dasseti.
By this, it shows that the suffix "anta" in nibbeṭhentaṃ is synonymous with the word "māna".
Với điều này, nó chỉ ra rằng từ “anta” trong “nibbeṭhentaṃ” (đang không quấn chặt) là một từ đồng nghĩa với từ “māna” (đang).
Ativeṭhetīti ettha kehi ativeṭhetīti āha ‘‘iṅghāyasmātiādivacanehī’’ti.
Regarding Ativeṭhetī (over-entangles), it asks "by what does one over-entangle?" and answers "by such words as 'Come, Venerable Sir'".
Trong “Ativeṭhetī” (quấn quá chặt), ai quấn quá chặt? Nên nói “iṅghāyasmātiādivacanehī” (bằng những lời như “này Tôn giả” v.v…).
Tenāti codakena.
Tena means "by the accuser".
“Tenā” (bởi vị đó) là bởi người tố cáo.
Manti mamaṃ.
Maṃ means "me".
“Maṃ” (tôi) là tôi.
Āhāti cuditako āha.
Āhā means "the accused said".
“Āhā” (nói) là người bị tố cáo nói.
Etassāti avajānanapaṭijānanādikārakassa pāpiyassa puggalassa.
Etassā refers to that wicked person who acts with contempt or acknowledgment.
Etassā (Đối với người này) nghĩa là đối với người ác đã làm các việc như coi thường và nhận biết (lỗi).
Sīlavā bhavissatīti pāpiyo puggalo sace sīlavā bhavissati.
Sīlavā bhavissatī means "if the wicked person will be virtuous".
Sīlavā bhavissatī (sẽ có giới) nghĩa là nếu người ác sẽ có giới.
Paṭippassaddhinti pāpiyabhāvato paṭippassambhanaṃ.
Paṭippassaddhiṃ means "subsiding from the state of wickedness".
Paṭippassaddhi (sự lắng dịu) nghĩa là sự lắng dịu từ trạng thái ác.
No ceti sīlavā no bhavissati ce.
No ce means "if he will not be virtuous".
No ce (nếu không) nghĩa là nếu không có giới.
Tathā nāsitoti tena tassa pāpiyasikakammakaraṇena nāsaṃ gato bhavissati.
Tathā nāsito means "he will have met with destruction by the performance of that tassapāpiyasikā kamma".
Tathā nāsito (bị hủy diệt như vậy) nghĩa là người ấy sẽ bị hủy diệt do hành động ác đó.
Sabbatthāti sabbasmiṃ samathakkhandhake.
Sabbatthā means "in the entire Samathakkhandhaka".
Sabbatthā (ở khắp nơi) nghĩa là trong toàn bộ chương Samatha.
243. Khuddakavatthukkhandhake muṭṭhikamallāti muṭṭhikena mathanti aññamaññaṃ hiṃsantīti muṭṭhikamallā.
243. In the Khuddakavatthu Khandhaka, muṭṭhikamallā means "those who crush each other with fists, who harm each other, are muṭṭhikamallā".
243. Trong chương Khuddakavatthu, muṭṭhikamallā (các võ sĩ quyền Anh) nghĩa là những người dùng nắm đấm để đánh nhau, làm hại lẫn nhau.
Iminā pāḷiyaṃ padassa heṭṭhupariyaṃ dasseti.
By this, it shows the upper and lower meanings of the word in the Pali text.
Điều này cho thấy ý nghĩa của từ Pali ở cả trên và dưới.
Gāmamudavāti ettha chavirāgamaṇḍanānuyuttena mudo modanaṃ etesamatthīti mudavā, gāme vasantā mudavā gāmamudavāti dassento āha ‘‘chavirāgamaṇḍanānuyuttā nāgarikamanussā’’ti.
In Gāmamudavā, it explains mudavā as "those who have joy (moda) by being adorned with skin-dye" and gāmamudavā as "those who dwell in villages and have joy", by saying "city dwellers adorned with skin-dye".
Gāmamudavā (những người làng vui vẻ): Ở đây, để giải thích rằng những người này có niềm vui (muda) do trang điểm và chăm sóc da, nên gọi là mudavā, và những người mudavā sống trong làng là gāmamudavā, nên nói “những người dân thành thị trang điểm và chăm sóc da”.
‘‘Vaṇṇavā ahesu’’ntiādīsu (pārā. 193; pāci. 67) viya vacanaṃ daṭṭhabbaṃ.
The expression is to be understood like "Vaṇṇavā ahesu" (they were beautiful).
Nên hiểu câu này tương tự như trong ‘‘Vaṇṇavā ahesu’’ntiādīsu.
Thambheti ettha na yattha katthaci thambho hoti, atha kho nhānatitthe nikhaṇitvā ṭhapitathambhoyevāti āha ‘‘nhānatitthe nikhaṇitvā ṭhapitatthambhe’’ti.
Regarding Thambhe, it means not just any pillar, but specifically a pillar erected at a bathing place, so it says "at a pillar erected at a bathing place".
Thambhe (trụ cột): Ở đây không phải là trụ cột bất kỳ, mà là trụ cột được chôn và đặt ở bến tắm, nên nói “trụ cột được chôn và đặt ở bến tắm”.
Iṭṭhakāsilādārukuṭṭānanti iṭṭhakākuṭṭasilākuṭṭadārukuṭṭānaṃ.
Iṭṭhakāsilādārukuṭṭānaṃ means "of brick-powder, stone-powder, and wood-powder".
Iṭṭhakāsilādārukuṭṭāna (bằng vữa gạch, đá và gỗ) nghĩa là vữa gạch, vữa đá, vữa gỗ.
Aṭṭhapadākārenāti aṭṭhapadaphalakākārena.
Aṭṭhapadākārena means "in the shape of an aṭṭhapada board".
Aṭṭhapadākārenā (theo hình bàn cờ) nghĩa là theo hình bàn cờ tám ô.
Rājiyoti lekhāyo.
Rājiyo means "lines".
Rājiyo (các đường kẻ) nghĩa là các đường.
Tatthāti aṭṭāne, ākiritvāti sambandho.
Tatthā means "on the platform", connected with "scattering".
Tatthā (ở đó) nghĩa là trên bục, liên quan đến việc rắc.
Gandhabbahatthakoti gandhabbānaṃ vīṇāhattho viyāti gandhabbahatthako.
Gandhabbahatthako means "like the hand of a gandhabba playing a lute".
Gandhabbahatthako (tay Gandhabba) nghĩa là giống như tay của Gandhabba (người chơi vĩ cầm).
Dārūhi katattā vuttaṃ ‘‘dārumayahatthenā’’ti.
Because it is made of wood, it is called "dārumayahatthena" (with a wooden hand).
Vì được làm bằng gỗ nên gọi là ‘‘dārumayahatthena’’ (bằng tay gỗ).
Tenāti gandhabbahatthena, gahetvāti sambandho.
Tenā means "by that gandhabba-hand", connected with "taking".
Tenā (bởi cái đó) nghĩa là bởi tay Gandhabba, liên quan đến việc cầm.
Kuruvindakapāsāṇacuṇṇānīti evaṃnāmakassa pāsāṇassa cuṇṇāni.
Kuruvindakapāsāṇacuṇṇāni means "the powder of a stone of that name".
Kuruvindakapāsāṇacuṇṇānī (bột đá Kuruvindaka) nghĩa là bột của loại đá có tên như vậy.
Tanti kataguḷikakalāpakaṃ, gahetvāti sambandho.
Taṃ means "that bundle of pellets", connected with "taking".
Ta (cái đó) nghĩa là bó viên tròn đã làm, liên quan đến việc cầm.
Viggayhāti aññamaññassa sarīre daḷhaṃ gahetvāti dassento āha ‘‘aññamaññaṃ sarīrena sarīra’’nti.
Viggayhā means "firmly grasping each other's bodies", thus it says "each other's body with body".
Viggayhā (nắm chặt) nghĩa là nắm chặt vào thân thể của nhau, nên nói ‘‘aññamaññaṃ sarīrena sarīra’’ (thân thể này với thân thể kia).
Makaradantaketi makaranāmakassa macchassa dantasadise dante.
Makaradantake means "teeth similar to the teeth of a fish called makara".
Makaradantake (răng cá Makara) nghĩa là răng giống răng của loài cá tên Makara.
Mallakamūlasaṇṭhānenāti kheḷapaṭiggahapādasaṇṭhānena.
Mallakamūlasaṇṭhānena means "in the shape of a spittoon's base".
Mallakamūlasaṇṭhānenā (theo hình dáng gốc của cái bát) nghĩa là theo hình dáng chân của cái bát đựng nước bọt.
Gilānassāpīti pisaddo agilānassa pagevāti dasseti.
Gilānassāpī means that the word "pi" (even) indicates that it is even more so for a non-sick person.
Gilānassāpī (cả người bệnh) nghĩa là từ ‘pi’ cho thấy rằng đối với người không bệnh thì càng phải làm.
244. Danteti makaradante.
244. Dante means "makara teeth".
244. Dante (răng) nghĩa là răng cá Makara.
Akataṃ mallakaṃ akatamallakaṃ.
An unmade spittoon is akatamallakaṃ.
Cái bát chưa làm là akatamallakaṃ (cái bát chưa làm).
Kapālakhaṇḍaṃ vāti vāsaddo samuccayattho.
Kapālakhaṇḍaṃ vā means that the word "vā" (or) has a conjunctive meaning.
Kapālakhaṇḍaṃ vā (hoặc mảnh sọ) nghĩa là từ ‘vā’ có nghĩa là tập hợp.
Kāsaphullavirahitattā vatthavaṭṭi ukkāsikā nāma.
A cloth strip that is free from kāsaphulla is called ukkāsikā.
Miếng vải không có sợi bông là ukkāsikā.
Natthi kāsaṃ phullametissāti ukkāsā, sā eva ukkāsikā.
Ukkāsā means "that which has no kāsaphulla"; that itself is ukkāsikā.
Không có sợi bông là ukkāsā, chính nó là ukkāsikā.
Yassa kassacīti gilānāgilānassa vā jarādubbalataruṇabalavassa vā.
Yassa kassacī means "for anyone, whether sick or not sick, whether old, weak, young, or strong".
Yassa kassacī (của bất kỳ ai) nghĩa là của người bệnh hay không bệnh, già yếu hay trẻ khỏe.
Piṭṭhinti piṭṭhiyaṃ, ayameva vā pāṭho.
Piṭṭhiṃ means "on the back", or this is the reading.
Piṭṭhi (lưng): trên lưng, hoặc đây là cách đọc đúng.
Pāṇitalassa puthuṭṭhānaṃ puthupāṇi, tena kataṃ puthupāṇikaṃ, hatthaparikammaṃ, tena vuttaṃ ‘‘hatthaparikammaṃ vuccatī’’ti.
The broad part of the palm is puthupāṇi; that which is made with it is puthupāṇikaṃ, meaning "hand massage", thus it is said "it is called hand massage".
Phần rộng của lòng bàn tay là puthupāṇi, cái được làm bằng nó là puthupāṇikaṃ, tức là sự xoa bóp bằng tay, nên nói ‘‘hatthaparikammaṃ vuccatī’’ (được gọi là xoa bóp bằng tay).
Sabbesanti nhāyantānaṃ vā anhāyantānaṃ vā sabbesaṃ.
Sabbesaṃ means "for all, whether bathing or not bathing".
Sabbesa (của tất cả) nghĩa là của tất cả những người đang tắm hoặc không tắm.
Osaṇṭhentīti ettha olikhitvā samaṃ patiṭṭhāpentīti dassento āha ‘‘olikhitvā sannisīdāpentī’’ti.
Here, regarding "osaṇṭhentī" (levelling), showing that it means 'having scraped and established evenly', it says "having scraped and settled down".
Osaṇṭhentī (làm cho phẳng) nghĩa là làm cho phẳng bằng cách cạo và đặt đều, nên nói ‘‘olikhitvā sannisīdāpentī’’ (cạo và làm cho lắng xuống).
Dantamayādīsūti ādisaddena aṭṭhimayādayo saṅgaṇhāti.
In "dantamayādīsu" (in those made of ivory, etc.), the word 'etc.' includes those made of bone, etc.
Dantamayādīsū (trong các loại làm bằng ngà, v.v.) nghĩa là từ ‘ādi’ bao gồm các loại làm bằng xương, v.v.
Hatthaphaṇenāti hatthasaṅkhātena phaṇena.
"By hatthaphaṇena" means by the comb that is the hand.
Hatthaphaṇenā (bằng lược tay) nghĩa là bằng lược được gọi là tay.
Cikkhallenāti cikkhallasadisena niyyāsena.
"By cikkhallena" means by a resin resembling mud.
Cikkhallenā (bằng bùn) nghĩa là bằng nhựa cây giống như bùn.
Udakatelenāti ettha udakañca telañcāti ca udakasaṅkhātena telenāti ca atthaṃ nivattento āha ‘‘udakamissakena telenā’’ti.
Here, regarding "udakatelena" (water-oil), explaining the meaning as 'water and oil' and 'by oil reckoned as water', it says "by oil mixed with water".
Udakatelenā (bằng dầu nước) nghĩa là để tránh nghĩa “nước và dầu” và “bằng dầu được gọi là nước”, nên nói ‘‘udakamissakena telenā’’ (bằng dầu trộn với nước).
Iminā udakena missakaṃ telaṃ udakatelanti vacanatthaṃ dasseti.
By this, it shows that "udakatela" means oil mixed with water.
Điều này cho thấy ý nghĩa của từ udakatela là dầu trộn với nước.
Uṭṭhalometi uṭṭhitalome.
"Uṭṭhalome" means hair that has risen.
Uṭṭhalome (tóc dựng đứng) nghĩa là tóc dựng lên.
Hatthaṃ temetvāti hatthaṃ udakatelena temetvā.
"Having moistened the hand" means having moistened the hand with water-oil.
Hatthaṃ temetvā (làm ướt tay) nghĩa là làm ướt tay bằng dầu nước.
Uṇhābhitattarajokiṇṇasirānampīti uṇhena abhitatto ca rajehi okiṇṇasiro ca uṇhābhitattarajokiṇṇasirā, atha vā uṇhena abhitatto siro etesanti uṇhābhitattasirā, rajehi okiṇṇo siro etesanti rajokiṇṇasirā, uṇhābhitattasirā ca rajokiṇṇasirā ca uṇhābhitattarajokiṇṇasirā, pubbapade uttarapadalopo, tesampi.
"Uṇhābhitattarajokiṇṇasirānampī" means those whose heads are afflicted by heat and covered with dust; or, those whose heads are afflicted by heat are uṇhābhitattasirā, and those whose heads are covered with dust are rajokiṇṇasirā; uṇhābhitattasirā and rajokiṇṇasirā are uṇhābhitattarajokiṇṇasirā, with the elision of the latter part in the prior compound; even for them.
Uṇhābhitattarajokiṇṇasirānampī (cả những người đầu bị nóng bức và dính bụi) nghĩa là những người đầu bị nóng bức và đầu dính bụi là uṇhābhitattarajokiṇṇasirā; hoặc những người đầu bị nóng bức là uṇhābhitattasirā, những người đầu dính bụi là rajokiṇṇasirā; và uṇhābhitattasirā cùng rajokiṇṇasirā là uṇhābhitattarajokiṇṇasirā, có sự lược bỏ từ ở tiền tố, cả những người đó.
Allahatthenāti addahatthena, ayameva vā pāṭho.
"Allahattena" means with a wet hand, or this is the reading.
Allahatthenā (bằng tay ướt) nghĩa là bằng tay ẩm ướt, hoặc đây là cách đọc đúng.
248. Na bhikkhave naccaṃ vātiādīsu evaṃ vinicchayo veditabboti yojanā.
248. Here, regarding "Monks, neither dancing nor..." etc., this decision should be understood; thus is the connection.
248. Na bhikkhave naccaṃ vā (này các Tỳ-khưu, không được múa, v.v.): trong các câu này, nên hiểu rõ sự phân định như vậy.
Niccāpentassa vāti parehi naccāpentassa vā.
"Or making others dance" means making others dance.
Niccāpentassa vā (hoặc của người làm cho người khác múa) nghĩa là của người làm cho người khác múa.
Sādhugītanti sundaraṃ aniccatādipaṭisaṃyuttaṃ gītaṃ, sajjanānaṃ vā.
"Sādhugītaṃ" means a beautiful song connected with impermanence, etc., or a song of good people.
Sādhugīta (bài hát hay) nghĩa là bài hát hay, liên quan đến vô thường, v.v., hoặc của những người tốt.
Dantagītampi na vaṭṭatīti sambandho.
The connection is that even singing with the teeth is not permissible.
Liên quan đến việc hát bằng răng cũng không được phép.
Yanti gītaṃ.
"That" means the song.
Ya (cái gì) nghĩa là bài hát.
Pubbabhāgeti gāyanato pubbabhāge.
"Pubbabhāge" means in the prior part of singing.
Pubbabhāge (ở phần trước) nghĩa là ở phần trước khi hát.
Gāyāpentassāpīti parehi vā gāyāpentassāpi.
"Even making others sing" means even making others sing.
Gāyāpentassāpī (cả của người làm cho người khác hát) nghĩa là của người làm cho người khác hát.
Yaṃ panāti kiriyāparāmasanaṃ.
"Yaṃ panā" is a reference to an action.
Yaṃ panā (còn cái gì) là sự nhắc lại hành động.
Yaṃ paharati, tattha paharaṇe anāpattīti yojanā.
The connection is: "that" which one strikes, "there" in striking, there is no offense.
Cái gì bị đánh, ở đó không phạm lỗi khi đánh.
Sabbanti akhilaṃ naccagītavāditaṃ.
"All" means the entire dancing, singing, and playing of instruments.
Sabba (tất cả) nghĩa là tất cả các loại múa, hát, nhạc cụ.
Passatoti passantassa ca suṇantassa ca.
"Seeing" means for one who sees and for one who hears.
Passato (của người nhìn) nghĩa là của người nhìn và người nghe.
Savanampi hi ekasesena vā sāmaññaniddesena vā passaneneva saṅgahitaṃ.
Indeed, hearing is also included in seeing, either by ekasesa or by general designation.
Việc nghe cũng được bao gồm trong việc nhìn, hoặc bằng cách dùng một từ cho cả hai, hoặc bằng cách chỉ định chung.
Vihāratoti anaccaagītaavāditaṭṭhānavihārato.
"From the monastery" means from a monastery that is a place without dancing, singing, or playing of instruments.
Vihārato (từ tu viện) nghĩa là từ tu viện không có múa, hát, nhạc cụ.
Vihāranti naccagītavāditaṭṭhānavihāraṃ.
"Vihāraṃ" means a monastery that is a place for dancing, singing, and playing of instruments.
Vihāra (tu viện) nghĩa là tu viện có múa, hát, nhạc cụ.
Asanasālāyāti gāme ṭhitāya asanasālāya.
"From the refectory" means from a refectory located in the village.
Asanasālāyā (từ phòng ăn) nghĩa là từ phòng ăn ở trong làng.
249. Sarakiriyanti sarassa kiriyaṃ.
249. "Sarakiriyaṃ" means the making of a sound.
249. Sarakiriya (hành động của giọng nói) nghĩa là hành động của giọng nói.
Iminā sarakuttinti ettha sarassa karaṇaṃ sarakuttīti vacanatthaṃ dasseti.
By this, it shows that in "sarakutti", the meaning is 'the making of a sound is sarakutti'.
Điều này cho thấy ý nghĩa của từ sarakutti là việc tạo ra giọng nói.
Aladdhaṃ samādhinti sambandho.
The connection is 'not having attained concentration'.
Liên quan đến việc chưa đạt được định.
Pacchimā janatāti ettha samūhiṃ avayavaṃ vinā samūhassa avayavino abhāvā tāpaccayo svatthopi hotīti āha ‘‘pacchimo jano’’ti.
Here, regarding "pacchimā janatā" (the later generation), since there is no group without its individual members, and no individual members without a group, the suffix 'tā' can also be in the sense of 'svattha' (self-referential); thus it says "the later people".
Về chữ Pacchimā janatā (hậu thế chúng sinh) ở đây, vì không có thành phần của một tập hợp mà không có tập hợp các thành phần, nên hậu tố tā cũng có thể mang nghĩa đó, do vậy mới nói là ‘‘pacchimo jano’’ (người đời sau).
Taṃ taṃ vattanti suttantavattādiṃ taṃ taṃ vattaṃ.
"That or that observance" means that or that observance, such as the observance of the Suttantas.
Taṃ taṃ vattaṃ (các nghi thức khác nhau) là các nghi thức kinh điển (suttanta-vatta) và các nghi thức khác nữa.
Akkharāni vināsetvāti aññathā vattabbāni akkharāni aññathā vadanena ca dīghādīni rassādivadanena ca vināsetvā.
"Having corrupted the syllables" means having corrupted the syllables that should be spoken in one way by speaking them in another way, and by speaking long vowels as short, etc.
Akkharāni vināsetvā (làm hỏng các chữ cái) có nghĩa là làm hỏng các chữ cái bằng cách nói khác đi so với lẽ ra phải nói, và bằng cách nói các nguyên âm dài (dīgha) thành ngắn (rassa), v.v.
Dhamme panāti ettha saddo pana visesajotako.
Here, regarding "dhamme panā", the word "pana" highlights a distinction.
Ở đây, từ pana trong Dhamme pana là một từ làm nổi bật sự đặc biệt.
Gītato visesova veditabboti hi attho.
Indeed, the meaning is that a distinction from singing should be understood.
Thật vậy, ý nghĩa là cần phải biết sự khác biệt so với ca hát.
Suttantavattanti suttantassa uccāraṇaṃ vattaṃ.
"Suttantavattaṃ" means the recitation of the Suttanta is an observance.
Suttantavattaṃ (nghi thức kinh điển) là cách đọc tụng kinh điển.
Eseva nayo ‘‘jātakavattaṃ gāthāvatta’’nti etthāpi.
The same method applies to "jātakavattaṃ gāthāvatthaṃ" (the observance of the Jātaka, the observance of the verses).
Cũng vậy, cách này áp dụng cho ‘‘jātakavattaṃ gāthāvattaṃ’’ (nghi thức Jātaka, nghi thức kệ).
Tanti vattaṃ.
"That" means the observance.
Taṃ là nghi thức đó.
Yadi pana taṃ vināsetvā atidīghaṃ kātuṃ na vaṭṭati, evaṃ sati yathā suttantavattādīni honti, tathā kathaṃ dassetabbānīti āha ‘‘caturassena vattenā’’tiādi.
If, however, it is not proper to destroy it and make it too long, then how should it be shown, just as the Suttantavatta and so on are, he says, "with a square meter," and so on.
Nếu không được làm hỏng và kéo dài quá mức, thì làm thế nào để trình bày các nghi thức kinh điển, v.v., như chúng vốn có? Do vậy, mới nói ‘‘caturassena vattenā’’ (bằng cách đọc tụng vuông vắn), v.v.
Tattha caturassena vattenāti paripuṇṇena uccāraṇavattena.
There, caturassena vattenā means with a complete recitation meter.
Ở đó, caturassena vattenā (bằng cách đọc tụng vuông vắn) có nghĩa là bằng cách đọc tụng hoàn chỉnh.
Parimaṇḍalānīti samantato maṇḍalāni bimbāni puṇṇānīti attho.
Parimaṇḍalānī means full circles, images, all around.
Parimaṇḍalāni (tròn trịa) có nghĩa là tròn trịa khắp mọi phía, đầy đặn.
‘‘Sarena bhaṇita’’nti iminā sarabhaññanti ettha sarena bhaṇitabbanti sarabhaññanti vacanatthaṃ dasseti.
By "recited with a voice," he shows the meaning of the word sarabhañña here as "that which is recited with a voice is sarabhañña."
Với câu ‘‘Sarena bhaṇitaṃ’’ (được đọc bằng giọng), đoạn này giải thích ý nghĩa của từ sarabhaññaṃ (tụng niệm bằng giọng) là điều được đọc bằng giọng.
Sarabhaññe kira atthīti sambandho.
The connection is that it exists, as it were, in sarabhañña.
Liên quan là có trong sarabhañña.
Taraṅgavatthādīnaṃ uccāraṇavidhānāni (vajira. ṭī. cūḷavagga 249; sārattha. ṭī. cūḷavagga 3.249; vi. vi. ṭī. cūḷavagga 2.248-9) etarahi natthi.
The methods of recitation for Taraṅgavatthā and so on do not exist at present.
Các phương pháp đọc tụng như taraṅgavatthā (nghi thức sóng), v.v., (Vajira.ṭī. Cūḷavagga 249; Sārattha.ṭī. Cūḷavagga 3.249; Vi.vi.ṭī. Cūḷavagga 2.248-9) hiện nay không còn.
Dvattiṃsavattānīti ca saṅkhyāmattameva atthi, na saṅkhyeyyaṃ.
And dvattiṃsavattānī (the thirty-two meters) is merely a number, not something to be counted.
Và dvattiṃsavattāni (ba mươi hai nghi thức) chỉ là con số, không phải là đối tượng đếm được.
Tasmā ṭīkāsu (sārattha. ṭī. cūḷavagga 3.249; vajira. ṭī. cūḷavagga. 249) ‘‘taraṅgavattādīnaṃ uccāraṇavidhānāni naṭṭhapayogānī’’ti vuttaṃ.
Therefore, in the commentaries, it is said, "the methods of reciting taraṅgavatta and so on are lost practices."
Do đó, trong các chú giải (Sārattha.ṭī. Cūḷavagga 3.249; Vajira.ṭī. Cūḷavagga. 249) đã nói ‘‘taraṅgavattādīnaṃ uccāraṇavidhānāni naṭṭhapayogānī’’ (các phương pháp đọc tụng của nghi thức sóng, v.v., đã mất đi cách sử dụng).
Atthīti saṃvijjanti.
Atthī means they exist.
Atthī (có) có nghĩa là hiện hữu.
Ayañhi atthisaddo nipāto.
Indeed, this word atthi is an indeclinable particle.
Từ atthi này là một tiểu từ (nipāta).
Tesūti dvattiṃsavattesu.
Tesū means among the thirty-two meters.
Tesū (trong số đó) là trong ba mươi hai nghi thức.
Yanti vattaṃ.
Ya means the meter.
Yaṃ là nghi thức.
Uccāraṇavidhānāni naṭṭhapayogānipi tesaṃ sabbesaṃ sāmaññalakkhaṇaṃ dassento āha ‘‘sabbesa’’ntiādi.
Showing the common characteristic of all of them, even though the recitation methods are lost practices, he says, "of all," and so on.
Mặc dù các phương pháp đọc tụng đã mất đi cách sử dụng, nhưng để chỉ ra đặc điểm chung của tất cả chúng, đoạn này nói ‘‘sabbesaṃ’’ (của tất cả), v.v.
Tattha sabbesanti dvattiṃsavattānaṃ, lakkhaṇanti sambandho.
There, sabbesa means of the thirty-two meters, and the connection is with "characteristic."
Ở đó, sabbesaṃ (của tất cả) có liên quan đến ba mươi hai nghi thức, và lakkhaṇaṃ (đặc điểm).
‘‘Avināsetvā’’ti vatvā tamevatthaṃ pākaṭaṃ karonto āha ‘‘vikāraṃ akatvā’’ti.
Having said "without destroying," he clarifies that very meaning by saying "without making a distortion."
Sau khi nói ‘‘Avināsetvā’’ (không làm hỏng), đoạn này làm rõ ý nghĩa đó bằng cách nói ‘‘vikāraṃ akatvā’’ (không làm biến đổi).
Tattha vikārakaraṇaṃ nāma yattakāhi mattāhi akkharaṃ paripuṇṇaṃ hoti, tato adhikamattāyuttaṃ katvā kathanaṃ, tathā akatvā samaṇasāruppena caturassena nayena pavattanaṃyeva lakkhaṇanti attho.
There, vikārakaraṇaṃ (making a distortion) means speaking by making a syllable contain more mātrās than are required for it to be complete; thus, the meaning is that the characteristic is simply to proceed in a manner suitable for a recluse, in a square way, without doing so.
Ở đó, vikārakaraṇaṃ (làm biến đổi) có nghĩa là nói một chữ cái bằng cách thêm quá nhiều âm tiết so với số lượng âm tiết cần thiết để nó hoàn chỉnh. Do đó, ý nghĩa là đặc điểm chính là không làm như vậy mà thực hiện theo cách vuông vắn, phù hợp với Sa-môn.
Bāhiralomiṃ uṇṇinti ettha ‘‘bāhiralomi’’nti padaṃ bhāvanapuṃsakanti āha ‘‘uṇṇalomāni bahi katvā’’ti.
In bāhiralomiṃ uṇṇiṃ, he says that the word "bāhiralomiṃ" is neuter in the sense of a state of being, meaning "having the wool-hairs outside."
Trong Bāhiralomiṃ uṇṇaṃ (len có lông bên ngoài) ở đây, từ ‘‘bāhiralomiṃ’’ (có lông bên ngoài) là một danh từ trung tính biểu thị trạng thái, do đó mới nói ‘‘uṇṇalomāni bahi katvā’’ (làm cho lông len ra bên ngoài).
‘‘Uṇṇapāvāra’’nti iminā uṇṇīti ettha uttarapadalopaṃ dasseti.
By "uṇṇapāvāra," he shows the elision of the latter part of the word in uṇṇī here.
Với từ ‘‘uṇṇapāvāraṃ’’ (áo choàng len), đoạn này chỉ ra sự lược bỏ hậu tố trong uṇṇī (len).
Atha vā pāvārapadena uṇṇā etassa atthīti uṇṇīti katvā taddhitapaccayassa sarūpaṃ dasseti.
Alternatively, by the word pāvāra, he shows the form of the taddhita suffix by making it uṇṇī (woolen) in the sense that it has wool.
Hoặc, bằng cách nói ‘‘uṇṇā etassa atthīti uṇṇī’’ (len của cái này là uṇṇī) với từ pāvāra (áo choàng), đoạn này chỉ ra hình thức của hậu tố taddhita.
‘‘Tathā dhārentassa dukkaṭa’’nti vacanassa atthāpattinayaṃ dassento āha ‘‘lomāni anto katvā pārupituṃ vaṭṭatī’’ti.
Showing the implication of the statement "a dukkaṭa for one who wears it thus," he says, "it is proper to wear it with the hairs inside."
Để chỉ ra ý nghĩa suy luận của câu ‘‘Tathā dhārentassa dukkaṭaṃ’’ (người mặc như vậy phạm tội dukkaṭa), đoạn này nói ‘‘lomāni anto katvā pārupituṃ vaṭṭatī’’ (được phép mặc bằng cách để lông vào bên trong).
252. Uppannā hotīti paṭilābhavasena uppannā hoti.
252. Uppannā hotī means it has arisen in the sense of acquisition.
252. Uppannā hotī (đã xuất hiện) có nghĩa là đã xuất hiện theo cách nhận được.
Uppannabhāvaṃ pākaṭaṃ karonto āha ‘‘so’’tiādi.
Clarifying the state of having arisen, he says, "so," and so on.
Để làm rõ sự xuất hiện, đoạn này nói ‘‘so’’ (ông ấy), v.v.
Tattha soti rājagahako seṭṭhi, kīḷatīti sambandho.
There, so refers to the wealthy man of Rājagaha, and the connection is with "plays."
Ở đó, so (ông ấy) là vị trưởng giả ở Rājagaha, liên quan đến việc ông ấy chơi đùa.
Tassāti seṭṭhissa.
Tassā means of that wealthy man.
Tassā (của ông ấy) là của vị trưởng giả.
Idaṃ padaṃ ‘‘jāle’’ti pade sāmyatthachaṭṭhī, ‘‘uppannā hotī’’ti pade sampadānaṃ.
This word is the genitive of possession with the word "jāle," and the dative with the word "uppannā hotī."
Từ này là cách thứ sáu chỉ sở hữu trong từ ‘‘jāle’’ (trong lưới), và là cách tặng cách trong từ ‘‘uppannā hotī’’ (đã xuất hiện).
Tanti candanagaṇṭhiṃ.
Taṃ means that sandalwood knot.
Taṃ là cục gỗ đàn hương.
Assāti seṭṭhissa.
Assā means to that wealthy man.
Assā (của ông ấy) là của vị trưởng giả.
Idaṃ padaṃ ‘‘purisā’’ti pade sāmyatthachaṭṭhī, ‘‘adaṃsū’’ti pade sampadānaṃ.
This word is the genitive of possession with the word "purisā," and the dative with the word "adaṃsū."
Từ này là cách thứ sáu chỉ sở hữu trong từ ‘‘purisā’’ (những người đàn ông), và là cách tặng cách trong từ ‘‘adaṃsū’’ (đã đưa).
Vikubbaniddhīti vividhaṃ, vikāraṃ vā kubbanavasena pavattā iddhi (paṭi. ma. 3.12-16; visuddhi. 2.369-373).
Vikubbaniddhī means psychic power that proceeds by making various transformations or distortions.
Vikubbaniddhī (thần thông biến hóa) là thần thông được thực hiện bằng cách tạo ra các biến đổi đa dạng (Paṭi. Ma. 3.12-16; Visuddhi. 2.369-373).
Adhiṭṭhāniddhīti adhiṭṭhānavasena pavattā iddhi (paṭi. ma. 3.12-16; visuddhi. 2.369-373).
Adhiṭṭhāniddhī means psychic power that proceeds by way of determination.
Adhiṭṭhāniddhī (thần thông quyết định) là thần thông được thực hiện bằng cách quyết định (Paṭi. Ma. 3.12-16; Visuddhi. 2.369-373).
Gihī upanāmentīti sambandho.
The connection is that laypeople offer them.
Liên quan là các gia chủ dâng cúng.
Byañjanaṃ katvāti byañjanaṃ pakkhipanaṃ katvā.
Byañjanaṃ katvā means having added a condiment.
Byañjanaṃ katvā (làm thành món ăn) có nghĩa là thêm món ăn.
Tanti suvaṇṇataṭṭikādiṃ.
Taṃ means that gold plate, and so on.
Taṃ là đĩa vàng, v.v.
Āmasitumpīti pisaddo pageva paṭiggaṇhitunti dasseti.
Āmasitumpī means the word pi also indicates "to receive it beforehand."
Āmasitumpī (ngay cả chạm vào) từ pi (cũng) chỉ ra rằng ngay cả việc nhận trước cũng không được.
Saṅghikaparibhogena vāti vāsaddo panasaddattho.
Saṅghikaparibhogena vā means the word vā has the meaning of pana (but/however).
Saṅghikaparibhogena vā (hoặc bằng cách sử dụng của Tăng chúng), từ vā có nghĩa là pana (nhưng).
Saṅghikaparibhogena panāti hi attho.
Indeed, the meaning is "but with communal use."
Thật vậy, ý nghĩa là nhưng bằng cách sử dụng của Tăng chúng.
Gihivikaṭāni vāti vāsaddo sampiṇḍanattho.
Gihivikaṭāni vā means the word vā has the meaning of inclusion.
Gihivikaṭāni vā (hoặc những vật dụng của gia chủ), từ vā có nghĩa là tổng hợp.
Gihivikaṭāni bhājanānipi vaṭṭantīti hi attho.
Indeed, the meaning is "even lay utensils are proper."
Thật vậy, ý nghĩa là ngay cả các vật dụng của gia chủ cũng được phép.
Kaṃsalohavaṭṭalohānaṃ sabhāgattā vuttaṃ ‘‘kaṃsa…pe… saṅgahito’’ti.
Because bronze, copper, and iron are of the same class, it is said, "bronze...etc....included."
Vì đồng và sắt vụn có cùng bản chất, nên đã nói ‘‘kaṃsa…pe… saṅgahito’’ (đồng…v.v… được bao gồm).
254. Paharitvāti āvaṭṭanato aññamaññaṃ paharitvā.
254. Paharitvā means having struck each other due to turning.
254. Paharitvā (đánh vào) có nghĩa là đánh vào nhau do xoay tròn.
Tayo patte uparupari ṭhapetuṃ vaṭṭatīti sambandho.
The connection is that it is proper to place three bowls one above the other.
Liên quan là được phép đặt ba bát chồng lên nhau.
Bhūmiādhārako nāma bhūmiyā āsanno dantādīhi kato valayādhārako.
Bhūmiādhāraka is a ring-shaped support made from ivory, etc., close to the ground.
Bhūmiādhārako (giá đỡ trên mặt đất) là giá đỡ hình vòng được làm từ ngà voi, v.v., gần mặt đất.
Dāruādhārako nāma ekadārunā kato ādhārako.
Dāruādhāraka is a support made from a single piece of wood.
Dāruādhārako (giá đỡ bằng gỗ) là giá đỡ được làm từ một thanh gỗ.
Daṇḍādhārako nāma catudaṇḍato paṭṭhāya bahūhi daṇḍehi kato ādhārako.
Daṇḍādhāraka is a support made from many sticks, starting from four sticks.
Daṇḍādhārako (giá đỡ bằng gậy) là giá đỡ được làm từ nhiều cây gậy, bắt đầu từ bốn cây gậy.
Tatthāti bhamakoṭisadisadāru ādhārakatidaṇḍakādhāresu.
Tatthā (there) refers to the supports made of wood resembling a spinning top's tip and the supports made of sticks.
Tatthā (ở đó) là trên giá đỡ bằng gỗ giống như đầu con ong, giá đỡ bằng gậy.
Gahetvā evāti pattaṃ gahetvā eva, ekameva ṭhapetabbaṃ iti vuttanti yojanā.
Gahetvā evā means only one bowl should be placed, having taken it. This is the interpretation.
Gahetvā evā (chỉ lấy) có nghĩa là chỉ lấy bát, chỉ được đặt một cái; đã nói như vậy.
Yaṃ vatthaṃ pattharitvā patto ṭhapiyatīti vatthaṃ coḷakaṃ nāmāti yojanā.
The cloth spread out to place the bowl is called coḷaka. This is the interpretation.
Cái vải mà bát được đặt lên sau khi trải ra được gọi là coḷakaṃ (miếng vải).
Tasmiṃ panāti coḷake pana.
Tasmiṃ panā means on that cloth.
Tasmiṃ pana (nhưng trên đó) là nhưng trên miếng vải.
Yatthāti yassaṃ vālikāyaṃ.
Yatthā means on which sand.
Yatthā (ở đâu) là trên cát nào.
Na dussatīti patto na dussati.
Na dussatī means the bowl is not spoiled.
Na dussatī (không bị hư hại) là bát không bị hư hại.
Pattamāḷakanti pattassa ṭhapanatthāya kataṃ aṭṭaṃ.
Pattamāḷaka is a shelf made for placing a bowl.
Pattamāḷakaṃ (giá bát) là một cái kệ được làm để đặt bát.
Bhaṇḍakukkhaḷikāti pattādibhaṇḍakānaṃ pakkhipanā ukkhaḷikā.
Bhaṇḍakukkhaḷikā is a container for putting bowls and other requisites.
Bhaṇḍakukkhaḷikā (hộp đựng đồ) là một cái hộp để đựng các vật dụng như bát, v.v.
Yattha katthacīti bhittikhīlādike yasmiṃ kasmiṃci.
Yattha katthacī means on any wall-peg or similar object.
Yattha katthacī (ở bất cứ đâu) là ở bất cứ đâu như cọc tường, v.v.
Laggentassāti pattaṃ thavikāya laggentassa.
Laggentassā means for one who hangs the bowl in a bag.
Laggentassā (người treo) là người treo bát vào túi.
Nisīdanasayanatthaṃ vā kataṃ hotūti yojanā.
It is interpreted as: "or made for sitting or sleeping."
Hoặc là được làm để ngồi hoặc nằm.
Aññenāti pattato aññena.
Aññenā means by something other than the bowl.
Aññenā (bằng cái khác) là bằng cái khác ngoài bát.
Aṭṭakachannenāti aṭṭapatirūpena, aṭṭakasadisenāti attho.
Aṭṭakachannenā means resembling a shelf, similar to a shelf.
Aṭṭakachannenā (bằng cái che giống như kệ) có nghĩa là giống như kệ, tương tự như kệ.
Tatthāti aṭṭakachannena ṭhapite mañcapīṭhe.
Tatthā means on the couch or chair placed with a shelf-like covering.
Tatthā (ở đó) là trên giường hoặc ghế được đặt bằng cái che giống như kệ.
Aṃse baddhiyati anenāti aṃsabaddho, soyeva aṃsabaddhako, tena laggetvāti sambandho.
It is tied to the shoulder by this, hence aṃsabaddho, which is also aṃsabaddhako. The connection is "having hung it by that."
Cái được buộc vào vai được gọi là aṃsabaddho, chính nó là aṃsabaddhako, liên quan đến việc treo bằng cái đó.
Chatte ṭhapetuṃ na vaṭṭatīti sambandho.
The connection is that it is not proper to place it in an umbrella.
Liên quan là không được phép đặt trên dù.
Bhattena pūro bhattapūro, patto.
Bhattapūro is a bowl full of food.
Cái đầy thức ăn là bhattapūro, tức là bát.
Bandhitvā ṭhapite chatte vā aṭṭakaṃ katvā ṭhapite chatte vāti yojanā.
It is interpreted as: "in an umbrella tied and placed, or in an umbrella made into a shelf and placed."
Hoặc là trên dù được buộc và đặt, hoặc trên dù được làm thành kệ và đặt.
Yo koci bhattapūropi tucchapattopīti sambandho.
The connection is: "any bowl full of food or an empty bowl."
Liên quan là bất kỳ bát đầy thức ăn nào hoặc bát rỗng nào.
255. Yassāti bhikkhuno.
255. Yassā means of which bhikkhu.
255. Yassā (của vị ấy) là của vị Tỳ-khưu.
Hatthe patto atthi, so eva bhikkhu pattahattho na hoti, apica kho pana hatthe vā piṭṭhipāde vā yattha katthaci sarīrāvayave pattasmiṃ satīti yojanā.
The interpretation is: "A bhikkhu who has a bowl in his hand is not necessarily a 'bowl-in-hand' bhikkhu, but rather, when the bowl is on any part of the body, such as the hand or the back of the foot."
Có bát trong tay, vị tỳ khưu đó không phải là người cầm bát (pattahattho). Mà là, nếu có bát ở trong tay, hoặc ở mu bàn chân, hoặc ở bất cứ bộ phận nào của thân thể, đó là cách giải thích.
Eseva nayo anantaravākyepi.
The same method applies to the immediately preceding sentence.
Cách giải thích này cũng tương tự trong câu tiếp theo.
Imehi vākyehi ‘‘pattahattho’’ti ca ‘‘kavāṭaṃ paṇāmetu’’nti ca upalakkhaṇamattamevāti dasseti.
These sentences show that "pattahattho" (bowl-in-hand) and "kavāṭaṃ paṇāmetuṃ" (to open the door) are merely illustrative.
Bằng những câu này, cho thấy rằng ‘‘pattahattho’’ (người cầm bát) và ‘‘hãy mở cửa’’ chỉ là sự biểu thị (upalakkhaṇa) mà thôi.
Sūciṃ vā avāpuritunti sambandho.
The connection is: "or to open the bolt."
Liên quan đến việc hoặc mở chốt cửa.
Kuñcikāya vāti vāsaddo ‘‘sarīrāvayavenā’’ti padaṃ apekkhati.
Kuñcikāya vā – the word vā here refers to the phrase "sarīrāvayavena" (with a limb of the body).
Từ vā (hoặc) trong câu Kuñcikāya vā (hoặc bằng chìa khóa) liên quan đến từ ‘‘sarīrāvayavena’’ (bằng bộ phận cơ thể).
Lābukaṭāhanti lambatīti lābu, lābuyā kaṭāhaṃ lābukaṭāhaṃ.
Lābukaṭāhaṃ – that which hangs is lābu (gourd), and a bowl of gourd is lābukaṭāhaṃ.
Lābukaṭāhaṃ (bát bầu khô) có nghĩa là: Lābu (bầu khô) là thứ treo lủng lẳng; lābuyā kaṭāhaṃ (bát làm từ bầu khô) là bát bầu khô.
‘‘Tāvakālika’’nti iminā ekavārameva tena āmisaṃ gahetvā paribhuñjitvā chaḍḍetabbanti dasseti.
By "tāvakālika" (for that time), it is shown that one should take food with it only once, consume it, and then discard it.
Bằng từ ‘‘tāvakālikaṃ’’ (tạm thời) này, cho thấy rằng chỉ nên lấy thức ăn bằng thứ đó một lần, dùng xong rồi vứt bỏ.
Ghaṭikapālanti bhājanakapālaṃ.
Ghaṭikapālaṃ means a pot-sherd.
Ghaṭikapālaṃ (mảnh vỡ của bình) là mảnh vỡ của đồ dùng.
Abhuṃ meti avaḍḍhi mayhaṃ, uppajjitthāti attho.
Abhuṃ me means it grew for me, it arose. This is the meaning.
Abhuṃ me (đã tăng trưởng cho tôi) có nghĩa là đã phát sinh cho tôi.
‘‘Abhu me’’ti (ma. ni. aṭṭha. 2.149; ma. ni. ṭī. 2.149) vattabbe niggahitāgamavasena evaṃ vuttaṃ.
Instead of saying "Abhu me," it is said this way according to the Niggaṇṭha tradition.
Thay vì nói ‘‘Abhu me’’ (ma. ni. aṭṭha. 2.149; ma. ni. ṭī. 2.149), đã nói như vậy theo cách thêm âm tiết ngăn chặn (niggaṇhitāgama).
Utrāsavacananti utrāsena vacanakāraṇaṃ padaṃ.
Utrāsavacana means a word that causes fright.
Utrāsavacanaṃ (lời nói gây sợ hãi) là từ ngữ gây ra sự sợ hãi.
Dinnakamevāti parehi dinnakameva āmisanti sambandho.
The connection is that the food is dinnakameva (only that which is given by others).
Liên quan đến việc thức ăn dinnakamevā (chỉ là thứ được người khác cho).
Cambetvāti mukhena cambetvā.
Cambetvā means having chewed with the mouth.
Cambetvā (nhai) có nghĩa là nhai bằng miệng.
Apaviddhāmisānīti chaḍḍitāni āmisāni.
Apaviddhāmisānī means discarded food.
Apaviddhāmisāni (những thức ăn đã bị vứt bỏ) là những thức ăn đã bị bỏ đi.
Etesūti calakādīsu.
Etesū means among these (bones, etc.).
Etesu (trong những thứ này) có nghĩa là trong những xương cá, v.v.
Anucchiṭṭhaṃ suddhapattanti natthi ucchiṭṭho etthāti anucchiṭṭho, suddhapatto, taṃ.
Anucchiṭṭhaṃ suddhapattaṃ means that in which there is no leftover food, a clean bowl, that.
Anucchiṭṭhaṃ suddhapattaṃ (bát sạch không có đồ ăn thừa) có nghĩa là anucchiṭṭho (không có đồ ăn thừa) là nơi không có đồ ăn thừa, đó là bát sạch, thứ đó.
Ucchiṭṭhahatthenāti ucchiṭṭho ettha atthīti ucchiṭṭho, soyeva hattho ucchiṭṭhahattho, tena.
Ucchiṭṭhahatthenā means that in which there is leftover food is ucchiṭṭha, and that hand is ucchiṭṭhahattho, by that.
Ucchiṭṭhahattena (bằng bàn tay có đồ ăn thừa) có nghĩa là ucchiṭṭho (có đồ ăn thừa) là nơi có đồ ăn thừa, bàn tay đó chính là ucchiṭṭhahattho (bàn tay có đồ ăn thừa), bằng bàn tay đó.
Vāmahatthena āsiñcitvāti sambandho.
The connection is: "having poured with the left hand."
Liên quan đến việc múc bằng tay trái.
Etthāti suddhapatte.
Etthā means in the clean bowl.
Etthā (trong đây) có nghĩa là trong bát sạch.
Ettāvatāpīti ettakena ekaudakageṇḍusagahaṇamattenāpi.
Ettāvatāpī means even by merely taking that much, a single scoop of water.
Ettāvatāpī (ngay cả với chừng đó) có nghĩa là ngay cả với việc chỉ lấy một viên nước.
Soti suddhapatto.
So means that clean bowl.
So (nó) có nghĩa là bát sạch.
Hatthaṃ panāti ucchiṭṭhahatthampi.
Hatthaṃ panā means also the hand with leftover food.
Hatthaṃ pana (còn bàn tay) có nghĩa là ngay cả bàn tay có đồ ăn thừa.
Panasaddo hettha sampiṇḍanattho.
The word "pana" here has the meaning of inclusion.
Ở đây, từ "pana" có nghĩa là tổng hợp.
Yaṃ aṭṭhiṃ vā yaṃ calakaṃ vāti yojanā.
It is interpreted as: "which bone or which leftover food."
Liên quan đến việc xương nào hoặc xương cá nào.
Tatthāti macchamaṃsaphalādīsu.
Tatthā means among fish, meat, fruits, etc.
Tatthā (trong đó) có nghĩa là trong thịt cá, trái cây, v.v.
Tanti aṭṭhicalakaṃ.
Taṃ means that bone or leftover food.
Taṃ (thứ đó) có nghĩa là xương, xương cá.
Yaṃ panāti aṭṭhicalakādiṃ pana, paṭikhāditukāmoti sambandho, puna khāditukāmoti attho.
"Yaṃ pana" refers to bones, skin, etc. The connection is "desiring to eat again," meaning "intending to eat again."
Yaṃ panā (còn thứ nào) có nghĩa là còn xương, xương cá, v.v., liên quan đến việc muốn ăn lại, có nghĩa là muốn ăn lần nữa.
Tatthevāti patte eva.
"Tattheva" means in the bowl itself.
Tatthevā (ngay trong đó) có nghĩa là ngay trong bát.
Katvāti ṭhapanaṃ katvā.
"Katvā" means having placed.
Katvā (làm) có nghĩa là làm việc đặt.
Yaṃ kiñci aṭṭhikaṇṭakādinti sambandho.
The connection is "whatever bones, thorns, etc."
Liên quan đến bất cứ xương hoặc gai nào, v.v.
Malaggahitāti ayamalaggahitā.
"Malaggahitā" means covered with this dirt.
Malaggahitā (bị bẩn) có nghĩa là bị bẩn bởi chất bẩn này.
Kiṇṇenāti madirādibījena kiṇṇena.
"Kiṇṇena" means with yeast, the seed of liquor, etc.
Kiṇṇena (bằng men) có nghĩa là bằng men làm từ hạt của rượu, v.v.
Tenāti pāsāṇacuṇṇasaṅkhātena saritakena.
"Tena" means with that liquid, which is like stone powder.
Tena (bằng thứ đó) có nghĩa là bằng thứ bột đá đã chảy ra.
Makkhetunti sūciṃ makkhetuṃ.
"Makkhetuṃ" means to smear the needle.
Makkhetuṃ (để bôi) có nghĩa là để bôi kim.
Makkhitamadhusitthakaṃ taṃ saritakaṃ paribhijjatīti yojanā.
The connection is that liquid smeared with beeswax is broken.
Liên quan đến việc thứ bột đá đã bôi sáp ong đó bị vỡ ra.
Madhusitthakapilotikanti madhusitthakena makkhitaṃ pilotikaṃ.
"Madhusitthakapilotika" means a piece of cloth smeared with beeswax.
Madhusitthakapilotikaṃ (vải vụn bôi sáp ong) là vải vụn được bôi sáp ong.
Tatthāti nisseṇiyaṃ.
"Tatthā" means on the ladder.
Tatthā (trong đó) có nghĩa là trên thang.
Yāya rajjuyā kathine bandhanti, sā rajju kathinarajju nāmāti yojanā.
The connection is: the rope with which one ties the kathina is called a kathinarajju.
Liên quan đến việc sợi dây dùng để buộc kathina được gọi là kathinarajju (dây kathina).
Tatthāti dīghassa bhikkhuno pamāṇena kate kathine.
"Tatthā" means on the kathina made to the measure of a tall bhikkhu.
Tatthā (trong đó) có nghĩa là trong kathina được làm theo kích thước của vị tỳ khưu cao.
Daṇḍaketi kathinadaṇḍakamhi.
"Daṇḍake" means on the kathina pole.
Daṇḍake (trên cán) có nghĩa là trên cán của kathina.
Tassāti dīghassa bhikkhuno pamāṇena katassa kathinassa.
"Tassā" means of the kathina made to the measure of a tall bhikkhu.
Tassā (của nó) có nghĩa là của kathina được làm theo kích thước của vị tỳ khưu cao.
Itarassa bhikkhunoti dīghabhikkhuto itarassa rassabhikkhuno.
"Itarassa bhikkhuno" means of the short bhikkhu, who is other than the tall bhikkhu.
Itarassa bhikkhuno (của vị tỳ khưu khác) có nghĩa là của vị tỳ khưu thấp hơn so với vị tỳ khưu cao.
Daṇḍakathinapamāṇena katassa kaṭasārakassāti yojanā.
The connection is: of the mat made to the measure of the kathina pole.
Liên quan đến việc tấm chiếu được làm theo kích thước của cán kathina.
‘‘Duguṇakaraṇa’’nti iminā pidalakanti duguṇakaraṇasaṅkhātassa kiriyāvisesassa nāmanti dasseti.
By "duguṇakaraṇa" it is shown that "pidalaka" is the name of a specific action called "duguṇakaraṇa" (doubling).
Bằng từ ‘‘duguṇakaraṇa’’ (làm gấp đôi) này, cho thấy rằng pidalaka là tên của một hành động đặc biệt gọi là làm gấp đôi.
Vinandhanarajjunti visesena nahiyati bandhiyati etāyāti vinandhanā, sāyeva rajju vinandhanarajju, tamevatthaṃ dassetuṃ vuttaṃ ‘‘vinandhituṃ rajju’’nti.
"Vinandhanarajju": That by which one binds or ties specifically is "vinandhanā"; that rope itself is vinandhanarajju. To show this very meaning, it is said "vinandhituṃ rajju" (a rope for binding).
Vinandhanarajjuṃ (dây buộc) là vinandhanā (sự buộc chặt), là thứ được buộc chặt đặc biệt bằng nó, chính sợi dây đó là vinandhanarajju (dây buộc), để chỉ ý nghĩa đó, đã nói ‘‘vinandhituṃ rajju’’ (dây để buộc).
Vinandhanasuttakanti etthāpi eseva nayo.
The same method applies to "vinandhanasuttaka".
Trong vinandhanasuttakaṃ (sợi chỉ buộc) cũng tương tự như vậy.
Tena suttakenāti vinandhanasuttakena.
"Tena suttakena" means with the binding thread.
Tena suttakena (bằng sợi chỉ đó) có nghĩa là bằng sợi chỉ buộc.
Tatthāti khuddakanisseṇiyaṃ kāci suttantarikāyoti sambandho.
"Tatthā" means on the small ladder; the connection is "by some intervening thread."
Liên quan đến việc có một số sợi chỉ xen kẽ trong thang nhỏ.
Pamāṇasaññākaraṇanti suttantarikapamāṇassa saññākaraṇaṃ.
"Pamāṇasaññākaraṇa" means marking the measure of the intervening thread.
Pamāṇasaññākaraṇaṃ (việc đánh dấu kích thước) là việc đánh dấu kích thước của sợi chỉ xen kẽ.
Kāḷasuttena saññākaraṇaṃ viya haliddisuttena saññākaraṇanti yojanā.
The connection is: marking with a turmeric thread, like marking with a black thread.
Liên quan đến việc đánh dấu bằng sợi chỉ vàng giống như đánh dấu bằng sợi chỉ đen.
Aṅguliyā paṭiggaṇhantīti ettha ‘‘paṭiggaṇhantī’’ti padassa ‘‘aṅguliyā’’ti karaṇasseva vuttattā kammassa avuttattā tassa kammaṃ dassetuṃ vuttaṃ ‘‘sūcimukha’’nti.
In "aṅguliyā paṭiggaṇhantī," since "aṅguliyā" (by the finger) is stated as the instrument and the object of "paṭiggaṇhantī" (receiving) is not stated, "sūcimukha" (needle's point) is stated to show its object.
Trong câu Aṅguliyā paṭiggaṇhantī (khi nắm bằng ngón tay), vì chỉ nói đến công cụ ‘‘aṅguliyā’’ (bằng ngón tay) mà không nói đến đối tượng, nên để chỉ đối tượng, đã nói ‘‘sūcimukhaṃ’’ (đầu kim).
Aṅgulikosakanti aṅgulikañcukaṃ.
"Aṅgulikosaka" means a finger-stall.
Aṅgulikosakaṃ (bọc ngón tay) là bao ngón tay.
259. Aparissāvanakasseva bhikkhunoti yojanā.
The connection is: for the bhikkhu who has no water-strainer.
Liên quan đến vị tỳ khưu không có cái lọc nước.
Yo pana yācatīti sambandho.
The connection is: whoever asks.
Liên quan đến người xin.
Majjhedaṇḍaketi daṇḍakassa majjhe.
"Majjhedaṇḍake" means in the middle of the pole.
Majjhedaṇḍake (ở giữa cán) có nghĩa là ở giữa cán.
Udakanti akappiyaudakaṃ.
"Udaka" means unsuitable water.
Udakaṃ (nước) là nước không thích hợp.
Tanti udakaṃ.
"Taṃ" means that water.
Taṃ (thứ đó) có nghĩa là nước.
Yanti parissāvanaṃ.
"Yaṃ" means the water-strainer.
Yaṃ (thứ nào) có nghĩa là cái lọc nước.
Udakaṃ parisuddhaṃ hutvā savati gacchati pavattati anenāti parissāvanaṃ.
That by which water, having become pure, flows, goes, or proceeds is a parissāvana.
Parissāvanaṃ (cái lọc nước) là thứ mà nước trở nên tinh khiết, chảy qua, luân chuyển qua nó.
Yaṃ udake ottharitvā ghaṭena udakaṃ gaṇhanti, taṃ ottharakaṃ nāmāti yojanā.
The connection is: that which is submerged in water and with which one takes water with a pot is called an ottharaka.
Liên quan đến thứ được nhúng vào nước và dùng gáo múc nước, thứ đó được gọi là ottharakaṃ (cái nhúng).
Tamevatthaṃ vitthārento āha ‘‘taṃ hī’’tiādi.
Expanding on that very meaning, he says "taṃ hī" etc.
Để mở rộng ý nghĩa đó, đã nói ‘‘taṃ hī’’ (thật vậy, nó), v.v.
Tanti parissāvanaṃ, bandhitvāti sambandho.
"Taṃ" means the water-strainer; the connection is "having tied."
Taṃ (nó) có nghĩa là cái lọc nước, liên quan đến việc buộc.
Tesūti catūsu khāṇukesu.
"Tesū" means on those four posts.
Tesū (trong những thứ đó) có nghĩa là trong bốn cọc.
Sabbapariyanteti sabbaparissāvanassa pariyante mocetvāti sambandho.
"Sabbapariyante" means at the very edge of the water-strainer; the connection is "having untied."
Liên quan đến việc tháo ra ở sabbapariyante (tất cả các cạnh) của tất cả các cái lọc nước.
Ottharitvāti ogāhetvā.
"Ottharitvā" means having submerged.
Ottharitvā (nhúng vào) có nghĩa là ngâm vào.
Cīvarakuṭikāti cīvarena katā kuṭikā, sā makasānaṃ parittāṇatthaṃ katattā makasakuṭikāti vuccati.
"Cīvarakuṭikā" is a hut made of robes; since it is made for the protection of mosquitoes, it is called a makasakuṭikā (mosquito hut).
Cīvarakuṭikā (lều vải) là lều làm bằng vải, vì được làm để bảo vệ khỏi muỗi nên được gọi là makasakuṭikā (lều muỗi).
260. Semhādidosussannakāyāti semhādidosehi ussannakāyā.
260. "Semhādidosussannakāyā" means whose body is afflicted with phlegm and other ailments.
260. Semhādidosussannakāyā (thân thể đầy bệnh đờm, v.v.) là thân thể đầy các bệnh như đờm, v.v.
Aggaḷatthambhoti kavāṭatthambho.
"Aggaḷatthambho" means the doorpost.
Aggaḷatthambho (cột chốt cửa) là cột cửa.
Yatthāti aggaḷatthambhe.
"Yatthā" means on the doorpost.
Yatthā (ở đâu) có nghĩa là ở cột chốt cửa.
Tatthāti dvārabāhāya.
"Tatthā" means on the doorframe.
Tatthā (ở đó) có nghĩa là ở khung cửa.
Tatthāti aggaḷapāsake.
"Tatthā" means on the bolt-socket.
Tatthā (ở đó) có nghĩa là ở chốt cửa.
Dhūmo nikkhamati etenāti dhūmanetto, chiddo.
"Smoke exits through this" is why it is called a dhūmanetta (smoke-outlet), a hole.
Dhūmanetto (ống thoát khói) là thứ mà khói thoát ra qua nó, là một cái lỗ.
Tena vuttaṃ ‘‘dhūmanikkhamanachidda’’nti.
Therefore it is said to be a "smoke-exit-hole."
Vì vậy, đã nói ‘‘dhūmanikkhamanachiddaṃ’’ (lỗ thoát khói).
‘‘Gandhehī’’ti iminā ‘‘vāsetu’’nti padassa karaṇaṃ dasseti.
By "with scents" it shows the instrument (means) of the word "to perfume."
Bằng từ ‘‘Gandhehi’’ (bằng các mùi hương) này, cho thấy công cụ của từ ‘‘vāsetuṃ’’ (để ướp hương).
‘‘Udakaṭṭhapanaṭṭhāna’’nti iminā udakaṭṭhānanti ettha udakassa ṭhapanaṃ ṭhānaṃ udakaṭṭhānanti majjhepadalopasamāsaṃ dasseti.
By "place for placing water" it shows that udakaṭṭhāna here means "the place for placing water," illustrating a compound where the middle word is dropped.
Bằng từ ‘‘Udakaṭṭhapanaṭṭhānaṃ’’ (nơi đặt nước) này, cho thấy rằng trong udakaṭṭhānaṃ (nơi nước), udakassa ṭhapanaṃ ṭhānaṃ (nơi đặt nước) là một hợp chất bỏ giữa từ (majjhepadalopasamāsa).
Tatthāti udakaṭṭhāne.
There means in the water-place.
Tatthā (ở đó) có nghĩa là ở nơi đặt nước.
Koṭṭhakoti ettha na yattha katthaci, yassa kassaci vā koṭṭhako hoti, api ca kho pana dvāre eva, dvārasseva vā koṭṭhakoti āha ‘‘dvārakoṭṭhako’’ti.
Regarding koṭṭhaka, it is not just any chamber anywhere, or anyone's chamber; rather, it is only at the door, or the door's chamber, hence it is said "door-chamber."
Trong câu Koṭṭhako (cái hộp), không phải ở bất cứ đâu, hoặc cái hộp của bất cứ ai, mà là chỉ ở cửa, hoặc cái hộp của cửa, vì vậy đã nói ‘‘dvārakoṭṭhako’’ (hộp cửa).
262. Paṇṇikānaṃ tulaṃ viya udakaubbāhanakatulanti yojanā.
262. The construction is: a balance for drawing water, like the balance of a merchant.
262. "Cái cân dùng để múc nước" có nghĩa là giống như cái cân của người bán lá.
Dīghavarattādīhītiādisaddena rajju ādayo saṅgaṇhāti.
By the word "etc." in dīghavarattādīhi (with long ropes, etc.), ropes and so forth are included.
Với từ "vân vân"* " Dīghavarattādīhi" (với những sợi dây dài, v.v.), bao gồm dây thừng và những thứ khác.
Arahatthaghaṭiyantaṃ nāma cakkasaṇṭhānaṃ anekāraṃ are are ghaṭāni bandhitvā ekena vā dvīhi vā paribbhamiyamānaṃ yantaṃ.
An arahatthaghaṭiyanta is a wheel-shaped machine with many spokes, with pots tied to each spoke, which is operated by one or two persons.
" Arahatthaghaṭiyantaṃ" là một cỗ máy có hình dạng bánh xe, có nhiều nan hoa, gắn các gáo vào từng nan hoa và được quay bởi một hoặc hai người.
Arasaṅkhātesu hatthesu ghaṭā bandhitabbā etthāti arahatthaghaṭi, tameva yantaṃ arahatthaghaṭiyantaṃ.
Pots are to be tied to the spokes (aras) which are like hands, hence arahatthaghaṭi; that very machine is an arahatthaghaṭiyanta.
Các gáo được buộc vào các tay cầm gọi là nan hoa ở đây, nên gọi là arahatthaghaṭi, chính cỗ máy đó là arahatthaghaṭiyantaṃ.
Cammabhājananti cammamayaṃ bhājanaṃ.
Cammabhājana means a leather vessel.
" Cammabhājanaṃ" là một vật chứa làm bằng da.
Aparikkhittā hotīti candanikā apākārā hoti.
Is not enclosed means the candanikā has no fence.
" Aparikkhittā hotī" có nghĩa là candanikā không có tường bao quanh.
Udakapuñjanaṃ vaṭṭatīti sambandho.
"It is proper to wipe the water" is the connection.
Có liên quan đến việc được phép dùng để lau nước.
Tasminti udakapuñjane.
In that means in the water-wiping.
" Tasmiṃ" là để lau nước.
‘‘Udakapuñjanī’’tipi pāṭho.
"Udakapuñjanī" is also a reading.
Cũng có cách đọc là "Udakapuñjanī".
Evaṃ sati tāya udakapuñjaniyāti attho.
If so, the meaning is "with that water-wiper."
Khi đó, có nghĩa là bằng cái lau nước đó.
Paccuddharitunti apanetuṃ.
To remove means to take away.
" Paccuddharituṃ" là để loại bỏ.
264. Namatakanti ettha heṭṭhā vuttanamatakato (cūḷava. aṭṭha. 256) visesaṃ dassento āha ‘‘eḷakalomehī’’tiādi.
264. Regarding namataka, to show the distinction from the namataka mentioned earlier (Cūḷava. Aṭṭha. 256), it is said "made of sheep's wool," etc.
264. Ở đây, để chỉ ra sự khác biệt so với namataka đã nói ở dưới (cūḷava. aṭṭha. 256),* nói "eḷakalomehi" (bằng lông cừu) v.v.
Avāyimanti vāyitvā na kataṃ.
Avāyima means not made by weaving.
" Avāyimaṃ" là không được dệt.
Cammakhaṇḍaparihārenāti cammakhaṇḍaṃ viya adhiṭṭhānavikappanaapanayanena, paribhuñjitabbanti attho.
Cammakhaṇḍaparihārena means to be used like a leather piece, by designation, alteration, or removal, is the meaning.
" Cammakhaṇḍaparihārenā" có nghĩa là được sử dụng bằng cách thiết lập, biến đổi và loại bỏ như một mảnh da.
Peḷāyāti aṭṭhaṃsādiākārena katāya mañjūsāya.
In a basket means in a box made in an octagonal or similar shape.
" Peḷāya" là trong một cái hộp được làm theo hình bát giác, v.v.
Etanti ‘‘āsittakūpadhāna’’nti etaṃ nāmaṃ.
This refers to the name "āsittakūpadhāna" (sprinkled cushion).
" Etaṃ" là tên gọi "āsittakūpadhānaṃ".
Dārumayāpīti pisaddo na tambaloharajatamayā evāti dasseti.
Dārumayāpi (even wooden ones) means that the word "pi" (even) shows that they are not only made of copper, iron, or silver.
" Dārumayāpi" có nghĩa là từ "pi" cho thấy không chỉ làm bằng đồng, sắt, bạc.
Etthevāti maḷorikāyameva.
Ettheva means in the maḷorikā itself.
" Etthevā" là chỉ ở maḷorikā.
Ādhārakasaṅkhepagamanatoti ādhārake saṅkhepaṃ gamanato.
Ādhārakasaṅkhepagamanato means due to the brevity of the container.
" Ādhārakasaṅkhepagamanato" là do sự thu gọn trong vật chứa.
Hīti saccaṃ, yasmā vā.
Hī means indeed, or because.
" Hī" là thật vậy, hoặc vì.
Pubbe pattarakkhanatthaṃ ādhārako anuññāto, idāni bhuñjanatthanti daṭṭhabbaṃ.
It should be understood that previously a container was permitted for keeping the bowl, but now for eating.
Trước đây, vật chứa được cho phép để giữ bát, bây giờ là để ăn.
Eko bhikkhu gacchatīti sambandho.
"One bhikkhu goes" is the connection.
Có liên quan đến việc một tỳ-kheo đi.
Sesakanti gahetabbaphalapūvehi sesakaṃ.
Sesaka means the remainder from the fruits and cakes to be taken.
" Sesakaṃ" là phần còn lại từ những chiếc bánh trái cây cần được lấy.
Tasmiṃ khaṇeti tasmiṃ bhuñjanakkhaṇe.
At that moment means at that eating moment.
" Tasmiṃ khaṇe" là vào lúc ăn đó.
265. Ekekenapi aṅgenāti pisaddo sambhāvanattho, tato pana adhikehi aṅgehi pagevāti hi attho.
265. By ekekenapi aṅgenā (even with a single factor), the word "pi" (even) has the sense of possibility; thus, the meaning is "how much more so with more factors."
265. Từ "pi" trong " Ekekenapi aṅgenā" có ý nghĩa khả năng, do đó, có nghĩa là càng hơn nữa với nhiều yếu tố hơn.
Samannāgatassa upāsakassa nikkujjitunti sambandho.
"To overturn for an upāsaka endowed with" is the connection.
Có liên quan đến việc lật úp bát của một cư sĩ có đủ*.
Tassāti upāsakassa.
Of him means of the upāsaka.
" Tassā" là của cư sĩ đó.
Na gahetabboti saṅghena na gahetabbo.
Should not be accepted means should not be accepted by the Saṅgha.
" Na gāhetabbaṃ" có nghĩa là không được Tăng đoàn chấp nhận.
Asukassa upāsakassāti sambandho.
"Of such and such an upāsaka" is the connection.
Có liên quan đến cư sĩ tên Asuka.
Ukkujjanakāleti pattassa ukkujjanakāle.
At the time of overturning means at the time of overturning the bowl.
" Ukkujjanakāle" là vào lúc lật ngửa bát.
Yācāpetvāti pattanikujjitena upāsakena yācāpetvā.
Having caused to request means having caused the upāsaka for whom the bowl was overturned to request.
" Yācāpetvā" là sau khi đã yêu cầu bởi cư sĩ đã lật úp bát.
Hatthapāsanti saṅghassa hatthapāsaṃ.
Hatthapāsa means within reach of the Saṅgha.
" Hatthapāsaṃ" là tầm với của Tăng đoàn.
268. Purakkhatvāti ettha purasaddassa aggatthabhāvañca karasaddassa khādesabhāvañca dassento āha ‘‘aggato katvā’’ti.
268. Regarding purakkhatvā, to show that the word "pura" means "foremost" and the word "kara" means "doing," it is said "having placed in front."
268. Ở đây, để chỉ ra ý nghĩa "aggato" (phía trước) của từ "pura" và ý nghĩa "khādesabhāva" (làm) của từ "kara",* nói "aggato katvā" (đặt lên phía trước).
Soti bodhirājakumāro, santharīti sambandho.
He refers to Prince Bodhi; "spread" is the connection.
" So" là Bodhirājakumāra, có liên quan đến việc trải ra.
Lacchāmīti labhissāmi, esa bodhirājakumāro puttalābhāya abhabboti yojanā.
I shall obtain means I shall gain; the construction is: this Prince Bodhi is not destined to obtain a son.
" Lacchāmī" là tôi sẽ có được, có nghĩa là vị Bodhirājakumāra này không thể có con.
Akkamane dosaṃ dassento āha ‘‘yadī’’tiādi.
To show the fault in stepping on, it is said "if," etc.
Để chỉ ra lỗi lầm khi bước lên,* nói "yadī" (nếu) v.v.
Pacchāti akkamanato pacchā.
Afterwards means after stepping on.
" Pacchā" là sau khi bước lên.
Ayanti bhagavā.
This refers to the Blessed One.
" Ayaṃ" là Đức Thế Tôn.
Idanti kāraṇaṃ.
This refers to the reason.
" Idaṃ" là lý do.
Tāvāti sikkhāpadapaññattito, sikkhāpadapaññattiyā vā paṭhamaṃ.
Tāvā means from the promulgation of the training rule, or first from the promulgation of the training rule.
" Tāvā" là trước khi giới luật được ban hành, hoặc trước khi giới luật được ban hành.
Paribhavatoti gihīnaṃ paribhavato.
Paribhavato means from the contempt of householders.
" Paribhavato" là do sự khinh thường của các gia chủ.
269. Padumakaṇṇikākāranti padumakaṇṇikasaṇṭhānaṃ.
269. Padumakaṇṇikākāraṃ means having the form of a lotus pericarp.
269. "Padumakaṇṇikākāraṃ" có hình dạng như nhụy hoa sen.
Kataṃ pādaghaṃsanaṃ katakaṃ nāmāti yojanā.
The construction is: a foot-rub made is called katakaṃ.
"Katakaṃ" là một cái chùi chân đã được làm.
Tanti katakaṃ, paṭikkhittamevāti sambandho.
Taṃ refers to katakaṃ, and the connection is that it is forbidden.
" Taṃ" là cái chùi chân, có liên quan đến việc nó bị cấm.
Potthakesu taṃsaddo galitoti daṭṭhabbo.
It should be understood that the word taṃ is omitted in the texts.
Nên hiểu rằng từ "taṃ" bị thiếu trong các bản thảo.
Bāhullikānuyogattāti paccayabahulabhāvāya anuyogattā.
Bāhullikānuyogattā means due to the pursuit of abundance of requisites.
" Bāhullikānuyogattā" là do sự chú tâm vào việc có nhiều vật dụng.
Pāsāṇapheṇakopīti pāsāṇaabbudampi.
Pāsāṇapheṇakopi means even a stone-bubble.
" Pāsāṇapheṇakopi" là cả bọt đá.
Bījanīti caturassabījanī.
Bījanī means a square fan.
" Bījanī" là quạt hình vuông.
Tanti vidhūpanaṃ, kataṃ hotūti sambandho.
Taṃ refers to the fan, and the connection is "let it be made."
" Taṃ" là cái quạt, có liên quan đến việc nó nên được làm.
Idhāpi taṃsaddo galito.
Here too, the word taṃ is omitted.
Ở đây cũng vậy, từ "taṃ" bị thiếu.
Veḷudantavilīvehi vā morapiñchehi vā cammavikatīhi vā kataṃ hotūti yojanā.
The construction is: let it be made from bamboo, ivory, or woven strips, or from peacock feathers, or from leather products.
Có nghĩa là nó nên được làm bằng tre, ngà, hoặc lông công, hoặc các sản phẩm từ da.
Sabbaṃ vidhūpananti sambandho.
The connection is: all are fans.
Có liên quan đến tất cả các loại quạt.
Pāḷiyaṃ tālavaṇṭanti saha vaṇṭena kataṃ tālaṃ tālavaṇṭaṃ, tālasaddena taṃmayā maṇḍalabījanī gahetabbā vikārīvikārabhāvena sambandhattā.
In the Pāḷi, tālavaṇṭaṃ means a palm leaf made with its stalk; by the word tāla, a round fan made from it should be understood, due to the connection of the modified and the modifier.
Trong Pāḷi, " tālavaṇṭaṃ" là một cây cọ được làm cùng với cuống, bằng từ "tāla", nên hiểu là cái quạt tròn làm từ nó, do có mối quan hệ giữa vật biến đổi và vật bị biến đổi.
Makasabījanīti makasānaṃ palāyanakabījanī, dantamayavisāṇamayadaṇḍakāpi makasabījanī vaṭṭatīti yojanā.
Makasabījanī means a fan for driving away mosquitoes; the construction is: a mosquito fan with an ivory or horn handle is permissible.
" Makasabījanī" là quạt đuổi muỗi, có nghĩa là quạt đuổi muỗi có cán bằng ngà hoặc sừng cũng được phép.
‘‘Vākamayabījaniyā’’ti padaṃ ‘‘saṅgahitā’’ti pade ādhāro, karaṇaṃ vā.
The word "vākamayabījaniyā" is the basis for the word "saṅgahitā," or it is the instrument.
Từ "vākamayabījaniyā" là bổ ngữ cho từ "saṅgahitā", hoặc là công cụ.
270. Yassāti bhikkhussa cakkhuṃ vā dubbalaṃ hotīti yojanā.
270. Yassā means, the construction is: if a monk's eye is weak.
270. "Yassā" có nghĩa là mắt của tỳ-kheo đó yếu.
Aññoti kāyaḍāhādīhi ābādhehi añño, koci ābādho vā uppajjatīti yojanā.
Añño means, the construction is: if some other ailment arises, different from burning of the body, etc.
" Añño" là bệnh khác ngoài các bệnh như nóng trong người, hoặc một số bệnh khác phát sinh.
‘‘Vasse panā’’ti padaṃ ‘‘cīvaraguttattha’’nti pade eva sambandhitabbaṃ.
The word "vasse panā" should be connected with the word "cīvaraguttatthaṃ."
Từ "vasse panā" chỉ nên liên quan đến từ "cīvaraguttattha".
Cīvaraguttatthanti cīvarassa vassatemanato guttatthaṃ, vāḷamigacorabhayesu santesūti sambandho.
Cīvaraguttatthaṃ means for the protection of the robe from being soaked by rain, and the connection is: when there is danger from wild animals, beasts, or thieves.
" Cīvaraguttattha" là để bảo vệ y phục khỏi bị ướt mưa, có liên quan đến khi có nguy hiểm từ thú dữ và kẻ trộm.
Tālapaṇṇādinā ekena paṇṇena kataṃ chattaṃ ekapaṇṇacchattaṃ.
An umbrella made with a single leaf, such as a palm leaf, is an ekapaṇṇacchattaṃ.
Cái dù làm bằng một lá, như lá cọ, là ekapaṇṇacchattaṃ.
Sabbatthevāti sabbesu eva gāmāraññesu.
Sabbattheva means in all villages and forests.
" Sabbatthevā" là ở tất cả các làng và rừng.
‘‘Asi assā’’ti iminā asissāti padassa anavakāsavidhiṃ dasseti.
By "Asi assā," it shows the non-applicability rule for the word asissā.
Với* "Asi assā",* chỉ ra quy tắc không có ngoại lệ của từ " asissā".
Asīti khaggo.
Asī means a sword.
" Asī" là thanh kiếm.
Assāti corassa, asīti sambandho.
Assā means of a thief, and the connection is asī (sword).
" Assā" là của kẻ trộm, có liên quan đến thanh kiếm.
Vijjotalatīti ettha alapaccayo rūpasiddhimattovāti āha ‘‘vijjotatī’’ti.
In vijjotalatī, the suffix ala is merely for grammatical formation, so he says "vijjotatī."
Ở đây, trong " Vijjotalatī", hậu tố "ala" chỉ là để tạo thành từ, nên* nói "vijjotatī" (tỏa sáng).
‘‘Catuhatthoyevā’’ti iminā pamāṇayuttoti padassa atthaṃ dasseti.
By "catuhatthoyevā," it shows the meaning of the word pamāṇayutto.
Với* "Catuhatthoyevā",* chỉ ra ý nghĩa của từ "pamāṇayutto" (phù hợp với kích thước).
Tatoti catuhatthato.
Tato means from four cubits.
" Tato" là từ bốn cubit đó.
Sabbesanti gilānāgilānānaṃ.
Sabbesaṃ means for all, sick and healthy.
" Sabbesaṃ" là của tất cả, cả người bệnh và người không bệnh.
‘‘Sakkā panā’’ti padaṃ ‘‘na vaṭṭatī’’ti pade kattā, ‘‘dātabbā’’ti pade kammaṃ.
The word "Sakkā panā" is the agent for the phrase "na vaṭṭatī" and the object for the phrase "dātabbā."
Từ "Sakkā panā" là chủ ngữ cho từ "na vaṭṭatī", và là tân ngữ cho từ "dātabbā".
Sammannitvāva dātabbā, na vinā sammutiyāti adhippāyo.
The intention is: it should be given only after formal appointment, not without formal appointment.
Ý nghĩa là phải được cho phép, không được không có sự cho phép.
274. Kubbaṃ karissāmīti ettha kariyati uccāriyatīti kubbanti vutte saddoti āha ‘‘saddaṃ karissāmī’’ti.
274. In Kubbaṃ karissāmī, when it is said that kubbaṃ is that which is done or uttered, it means sound, so he says "saddaṃ karissāmī" (I will make a sound).
274. Ở đây, trong " Kubbaṃ karissāmī", khi nói rằng "kubbanti" là âm thanh được tạo ra, được phát ra,* nói "saddaṃ karissāmī" (tôi sẽ tạo ra âm thanh).
Saddanti ‘‘ayaṃ maṃ bhikkhu vippakarotī’’ti uccāsaddaṃ.
Saddaṃ means a loud sound, "This monk is harming me."
" Saddaṃ" là âm thanh lớn "vị tỳ-kheo này đang làm phiền tôi".
Nakhādīhītiādisaddena mukhakuṭṭe saṅgaṇhāti.
By the phrase Nakhādīhi etc., he includes the mouth cavity.
Với từ "vân vân"* " Nakhādīhi" (bằng móng tay, v.v.), bao gồm việc cắn môi.
Anurakkhanatthanti anudayena pālanatthaṃ.
Anurakkhanatthaṃ means for protection with compassion.
Anurakkhanattha có nghĩa là để bảo vệ bằng lòng từ bi.
Nakhacchedananti nakhaṃ chindati anenāti nakhacchedanaṃ, satthakādi.
Nakhacchedanaṃ means that by which nails are cut, such as a knife.
Nakhacchedana là cái dùng để cắt móng, ví dụ như dao.
Vīsatimaṭṭhanti ettha vīsatiyā nakhānaṃ maṭṭhaṃ vīsatimaṭṭhanti dassento āha ‘‘vīsatipi nakhe’’tiādi.
In vīsatimaṭṭhaṃ, showing that it is polished for twenty nails, he says "vīsatipi nakhe" etc.
Ở đây, để chỉ ra rằng "vīsatimaṭṭha" có nghĩa là móng được làm sạch bằng hai mươi móng, người ta nói "cả hai mươi móng" v.v.
Likhitamaṭṭheti likhite hutvā maṭṭhe.
Likhitamaṭṭhe means polished after being scraped.
Likhitamaṭṭhe là được làm sạch sau khi đã cạo.
Kārāpentīti nahāpite kārāpenti.
Kārāpentī means they make barbers do it.
Kārāpentī là khiến thợ cắt tóc làm.
Nakhatoti nakhato vā nakhantarato vā.
Nakhato means from the nail or from between the nails.
Nakhato là từ móng hoặc từ kẽ móng.
Apakaḍḍhitunti kaḍḍhitvā apanetuṃ.
Apakaḍḍhituṃ means to pull out and remove.
Apakaḍḍhitu là kéo ra và loại bỏ.
275. Khurakosakanti khurassa ṭhapanakaṃ.
275. Khurakosakaṃ means a razor case.
275. Khurakosaka là hộp đựng dao cạo.
Kattariyāti kantiyati chindiyati imāyāti kattari, ayomayo eko upakaraṇaviseso, tāya.
By a razor means, it is cut, it is shorn by this, hence kattari, which is a special iron implement; by that.
Kattariyā là cái dùng để cắt, một loại dụng cụ đặc biệt làm bằng sắt, bằng cái đó.
‘‘Chedāpentī’’ti iminā kappāpentīti ettha kappasaddassa vidhyatthaṃ adhippāyena dasseti.
By "causing to cut" (Chedāpentī), it shows the prescriptive meaning of the verb kappāpeti (to cause to trim) here in kappāpentī.
Bằng từ ‘‘Chedāpentī’’, nó cho thấy ý nghĩa của động từ kappāpentī là cắt.
Massuṃ vaḍḍhāpentīti ettha massuṃ vaḍḍhetvā ruhāpentīti atthaṃ paṭikkhipanto āha ‘‘massuṃ dīghaṃ kārāpentī’’ti.
Here, concerning causing the beard to grow, rejecting the meaning "causing the beard to grow and sprout," it states "causing the beard to be long."
Ở đây, phủ nhận nghĩa "massuṃ vaḍḍhāpentī" là làm râu mọc dài, người ta nói "khiến râu dài ra".
Eḷakamassūti eḷakassa viya massūti eḷakamassu.
Eḷakamassu means a beard like that of a goat, thus eḷakamassu.
Eḷakamassū là râu giống như râu dê.
‘‘Golomika’’nti vuccatīti sambandho.
The connection is "it is called golomika."
Liên quan đến việc được gọi là ‘‘Golomika’’.
‘‘Catukoṇa’’nti iminā caturassanti ettha aṃsasaddo koṇatthoti dasseti.
By "four-cornered" (Catukoṇaṃ), it shows that the word aṃsa here in caturassaṃ means "corner."
Bằng từ ‘‘Catukoṇa’’, nó cho thấy rằng từ aṃsa trong ‘‘caturassa’’ có nghĩa là góc.
Caturassanti ettha hi ‘‘caturaṃsa’’nti vattabbe niggahitassa lopaṃ katvā parassa sakārassa dvebhāvaṃ katvā ‘‘caturassa’’nti vuttaṃ.
Here, in caturassaṃ, it is said caturassaṃ by deleting the niggahita and doubling the following s where it should be caturaṃsaṃ.
Ở đây, trong ‘‘caturassa’’, đáng lẽ phải nói ‘‘caturaṃsa’’, nhưng đã bỏ âm ‘‘ṃ’’ và nhân đôi âm ‘‘sa’’ sau đó để nói ‘‘caturassa’’.
Lomasaṃharaṇanti lomānaṃ apanayanaṃ.
Lomasaṃharaṇaṃ means the removal of hair.
Lomasaṃharaṇa là sự loại bỏ lông.
Lomarājiṭṭhapananti lomalekhāṭhapanaṃ.
Lomarājiṭṭhapanaṃ means the arrangement of hair lines.
Lomarājiṭṭhapana là việc tạo ra một đường lông.
Sabbatthāti sabbesu, massukappanādīsūti sambandho.
In all means in all things, such as beard-trimming; this is the connection.
Sabbatthā là ở tất cả, liên quan đến việc cắt râu v.v.
Gaṇḍavaṇarudhiābādhapaccayāti gaṇḍo ca vaṇo ca rudhi ca gaṇḍavaṇarudhayo, teyeva ābādhā gaṇḍavaṇarudhiābādhā, tesaṃ paccayā.
Gaṇḍavaṇarudhiābādhapaccayā means boils, sores, and blood are gaṇḍavaṇarudhayo; these very afflictions are gaṇḍavaṇarudhiābādhā; due to these afflictions.
Gaṇḍavaṇarudhiābādhapaccayā là các nguyên nhân của bệnh tật như nhọt, vết thương và vết loét nhỏ.
Vaṇoti mahanto vaṇo.
Vaṇo means a large sore.
Vaṇo là một vết thương lớn.
Rudhīti khuddako vaṇo.
Rudhī means a small sore.
Rudhī là một vết loét nhỏ.
Sakkharādīhīti sakkharamadhusitthakehi.
By sugar, etc. means by sugar, honey, and beeswax.
Sakkharādīhī là bằng đường, mật ong và sáp ong.
Saṇḍāsoti suṭṭhu lomaṃ ḍaṃsatīti saṇḍāso.
Saṇḍāso means that which bites the hair thoroughly, hence saṇḍāso.
Saṇḍāso là cái kẹp chặt lông.
Yanti lomaṃ, ṭhitanti sambandho.
Yaṃ means hair, existing; this is the connection.
Yaṃ là lông, liên quan đến việc nó nằm ở đó.
Kattha ṭhitanti āha ‘‘bhamukāya vā’’tiādi.
Where does it exist? It says "on the eyebrow or" and so on.
Nằm ở đâu? Người ta nói ‘‘trên lông mày hoặc’’ v.v.
Kiṃ hutvā ṭhitanti āha – ‘‘uggantvā vibhacchaṃ ṭhita’’nti, vibhacchaṃ hutvā ṭhitanti yojanā.
How does it exist? It says "having grown, existing repulsively," the construction is "having become repulsive, existing."
Nằm như thế nào? Người ta nói – ‘‘mọc lên và nằm một cách xấu xí’’, được hiểu là nằm một cách xấu xí.
Visesena sobhaṇaṃ bhakkhatīti vibhaccho, asobhaṇo.
Vibhaccho means that which consumes beauty in a special way, meaning ugly.
Vibhaccho là cái đặc biệt ăn (phá hoại) vẻ đẹp, tức là xấu xí.
‘‘Vigaccha’’ntipi pāṭho, virūpaṃ gacchati, gamayatīti vā vigaccho.
"Vigaccha" is also a reading; vigaccho means that which goes in a distorted way, or causes to go in a distorted way.
Cũng có cách đọc ‘‘Vigaccha’’, vigaccho là cái đi một cách xấu xí, hoặc làm cho xấu xí.
Tattha purimapāṭhoyeva mūlapāṭhoti daṭṭhabboti.
Among these, the former reading should be understood as the original reading.
Ở đây, cách đọc trước nên được xem là bản gốc.
Palitaṃ vā apalitaṃ vā tādisaṃ lomanti yojanā.
The construction is "such hair, whether grey or not grey."
Được hiểu là lông như vậy, dù bạc hay không bạc.
278. Nikkhamantenāti ārāmato nikkhamantena.
278. By one who goes out means by one who goes out from the monastery.
278. Nikkhamantenā là khi đi ra khỏi tu viện.
Yatthāti yasmiṃ ṭhāne.
Where means in which place.
Yatthā là ở nơi nào.
‘‘Saritvā’’ti iminā asaritvā piṇḍāya caritabbanti dasseti.
By "remembering" (Saritvā), it shows that one should go for alms without remembering.
Bằng từ ‘‘Saritvā’’, nó cho thấy rằng không cần nhớ mà vẫn có thể đi khất thực.
Bahurajjukanti bahū rajjuyo etassāti bahurajjukaṃ.
Bahurajjukaṃ means that which has many ropes, hence bahurajjukaṃ.
Bahurajjuka là cái có nhiều sợi dây.
Iminā kalāpena bahurajjūnaṃ samūhena kattabbanti kalāpukanti vacanatthaṃ dasseti, ikārassukāro.
By this, it shows the meaning of the word kalāpukaṃ as "to be done with a cluster of many ropes," the i vowel becomes u.
Bằng cụm từ này, nó cho thấy rằng kalāpuka có nghĩa là được làm bằng một bó nhiều sợi dây, trong đó ‘‘i’’ trở thành ‘‘u’’.
Deḍḍubhakanti ettha deḍḍubhasaddena tassa sīsaṃ gahetabbaṃ ekadesūpacārena, deḍḍubhaṃ viyāti deḍḍubhakaṃ, sadisatthe kapaccayo hoti.
Here, in Deḍḍubhakaṃ, the word deḍḍubha should be taken to mean its head, by way of a part representing the whole; deḍḍubhakaṃ means like a deḍḍubha (water snake), the suffix ka is used in the sense of similarity.
Trong ‘‘Deḍḍubhaka’’, từ ‘‘deḍḍubha’’ nên được hiểu là đầu của nó bằng cách dùng phép hoán dụ một phần, ‘‘deḍḍubhakaṃ’’ là giống như một con rắn nước, tiếp tố ‘‘ka’’ được thêm vào để chỉ sự tương đồng.
Tena vuttaṃ ‘‘udakasappasīsasadisa’’nti.
Therefore, it is said "like the head of a water snake."
Do đó, người ta nói ‘‘giống như đầu rắn nước’’.
‘‘Murajavaṭṭisaṇṭhāna’’nti iminā murajasaddena murajavaṭṭi gahetabbā tassa vikārattā, tena sadisaṃ murajanti vacanatthaṃ dasseti.
By "drum-shaped" (Murajavaṭṭisaṇṭhānaṃ), it shows that the word muraja should be taken as murajavaṭṭi because it is a modification of it; thus, muraja means similar to that.
Bằng từ ‘‘Murajavaṭṭisaṇṭhāna’’, nó cho thấy rằng từ ‘‘muraja’’ nên được hiểu là ‘‘murajavaṭṭi’’ vì nó là biến thể của nó, do đó muraja có nghĩa là giống như cái đó.
Veṭhetvāti bahurajjuke ekato veṭhetvā.
Having twisted means having twisted many ropes together.
Veṭhetvā là quấn nhiều sợi dây lại với nhau.
Maddavīṇasaddo pāmaṅgapariyāyo.
The word Maddavīṇa is a synonym for pāmaṅga (a kind of musical instrument).
Từ Maddavīṇa là từ đồng nghĩa với ‘‘pāmaṅga’’.
Maddavīṇaṃ viyāti maddavīṇaṃ.
Maddavīṇaṃ means like a maddavīṇa.
Maddavīṇaṃ là giống như một cây đàn Maddavīṇa.
Tena vuttaṃ ‘‘pāmaṅgasaṇṭhāna’’nti.
Therefore, it is said "pāmaṅga-shaped."
Do đó, người ta nói ‘‘giống như pāmaṅga’’.
‘‘Pageva bahūnī’’ti iminā ‘‘ekampī’’ti ettha pisaddassa sambhāvanatthaṃ dasseti.
By "many, let alone" (Pageva bahūnī), it shows the meaning of possibility for the word pi here in "even one" (ekampi).
Bằng từ ‘‘Pageva bahūnī’’, nó cho thấy rằng tiếp tố ‘‘pi’’ trong ‘‘ekampī’’ có nghĩa là có thể xảy ra.
Macchakaṇṭakavāyimāti macchakaṇṭakaṃ viya dassetvā vāyimā.
Macchakaṇṭakavāyimā means woven to appear like fish bones.
Macchakaṇṭakavāyimā là được dệt giống như xương cá.
Kuñjaracchikādibhedāti vāraṇaacchikādibhedā.
Kuñjaracchikādibhedā means varieties such as elephant-eye, etc.
Kuñjaracchikādibhedā là các loại như mắt voi v.v.
Vāraṇo hi kuṃ bhūmiṃ jarāpetīti kuñjaroti (vi. va. aṭṭha. 31; a. ni. ṭī. 1.1.2) ca kuñje nikuñje ramatīti kuñjaroti ca vuccati.
An elephant (vāraṇo) is called kuñjaro because it makes the earth (kuṃ) old (jarāpeti) (Vi. Va. Aṭṭha. 31; A. Ni. Ṭī. 1.1.2) and because it delights in thickets (kuñje nikuñje ramatīti kuñjaro).
Voi được gọi là kuñjaro (Vi. Va. Aṭṭha. 31; A. Ni. Ṭī. 1.1.2) vì nó làm cho đất (kuṃ) già cỗi (jarāpeti), và cũng được gọi là kuñjaro vì nó sống trong hang động (kuñje nikuñje ramati).
Tassa acchi viyāti kuñjaracchikaṃ, taṃ ādi yesaṃ tānīti kuñjaracchikādīni, tesaṃ bhedāti kuñjaracchikādibhedā.
Like its eye is kuñjaracchikaṃ; those of which that is the beginning are kuñjaracchikādīni; their varieties are kuñjaracchikādibhedā.
Kuñjaracchikaṃ là giống như mắt của nó, ‘‘kuñjaracchikādīni’’ là những thứ mà cái đó là khởi đầu, ‘‘kuñjaracchikādibhedā’’ là các loại của những thứ đó.
Ādisaddena goṇacchikādayo saṅgaṇhāti.
The word ādi includes ox-eyes, etc.
Từ ‘‘ādi’’ bao gồm mắt bò v.v.
‘‘Kuñcikākosakasaṇṭhāna’’nti iminā sūkarassa antaṃ viya sūkarantakanti atthaṃ dasseti.
By "key-case-shaped" (Kuñcikākosakasaṇṭhānaṃ), it shows the meaning of sūkarantakaṃ as like the intestines of a pig.
Bằng từ ‘‘Kuñcikākosakasaṇṭhāna’’, nó cho thấy rằng sūkarantaka có nghĩa là giống như ruột lợn.
Sūkarassa hi antaṃ kuñcikākosakaṃ viya majjhe susiro hoti.
For a pig, its intestine is hollow in the middle like a keyhole.
Ruột lợn có một lỗ rỗng ở giữa giống như một cái hộp khóa.
Sūkarantakaṃ anulometīti sūkarantakena anulometi.
Sūkarantakaṃ anulometi means 'he makes it go along with a pig's intestine'.
Sūkarantakaṃ anulometī là làm cho nó thuận theo ruột lợn.
Dasāsuyevāti kāyabandhanassa antesuyeva.
Dasāsuyeva means 'only at the ends of the waist-band'.
Dasāsuyevā là chỉ ở các đầu của dây lưng.
Etthāti dasāsu.
Etthā means 'at the fringes'.
Etthā là ở các tua.
‘‘Catunnaṃ upari na vaṭṭatī’’ti iminā murajadasā tato upari vaṭṭatīti dasseti.
By 'it is not allowable beyond four', it shows that a drum-fringe is allowable beyond that.
Bằng từ ‘‘Catunnaṃ upari na vaṭṭatī’’, nó cho thấy rằng tua ‘‘muraja’’ được phép vượt quá bốn.
Veṭhetvāti rajjuṃ vatthena veṭhetvā.
Veṭhetvā means 'having wrapped the rope with cloth'.
Veṭhetvā là quấn sợi dây bằng vải.
Muddikasaṇṭhānenāti varakasīsasaṇṭhānena.
Muddikasaṇṭhānena means 'in the shape of a seal-head'.
Muddikasaṇṭhānenā là theo hình dạng của một hạt nho.
Evaṃ sibbitāti evaṃ sibbiyamānā.
Evaṃ sibbitā means 'being sewn in this way'.
Evaṃ sibbitā là được may như vậy.
Hīti phalajotako.
Hī is an indicator of result.
Hī là từ chỉ kết quả.
Pāsantoti pāsakoṭi.
Pāsanto means 'the tip of the noose'.
Pāsanto là đầu của cái thòng lọng.
280. Olambakaṃ katvā nivatthaṃ hatthisoṇḍakaṃ nāmāti yojanā.
A garment worn hanging down is called hatthisoṇḍakaṃ; this is the construction.
Hatthisoṇḍakaṃ là cái được mặc rủ xuống giống như vòi voi.
Coḷikaitthīnanti coḷaraṭṭhe nivāsīnaṃ itthīnaṃ.
Coḷikaitthīnaṃ means 'of women residing in the Coḷa country'.
Coḷikaitthīna là của những người phụ nữ sống ở xứ Coḷa.
Hatthiyā soṇḍo viya hatthisoṇḍakaṃ nivatthaṃ.
A garment worn like an elephant's trunk is hatthisoṇḍakaṃ.
Được mặc giống như vòi voi là hatthisoṇḍakaṃ.
Macchavālaṃ viyāti macchavālakaṃ.
Like a fish's tail means macchavālakaṃ.
Giống như đuôi cá là macchavālakaṃ.
Cattāro kaṇṇā etassa nivatthassāti catukaṇṇakaṃ.
A garment with four corners is catukaṇṇakaṃ.
Cái y này có bốn góc là catukaṇṇakaṃ.
Tālavaṇṭaṃ viyāti tālavaṇṭakaṃ.
Like a palm-leaf fan means tālavaṇṭakaṃ.
Giống như quạt lá cọ là tālavaṇṭakaṃ.
Sataṃ valino etassa nivatthassāti satavalikaṃ.
A garment with a hundred folds is satavalikaṃ.
Cái y này có một trăm nếp gấp là satavalikaṃ.
‘‘Anekakkhattu’’nti iminā ‘‘satavalika’’nti ettha satasaddassa anekatthavācakataṃ dasseti.
By "many times", it shows that the word sata in " satavalikaṃ" denotes many meanings.
Bằng từ ‘‘Anekakkhattu’’, nó cho thấy rằng từ ‘‘sata’’ trong ‘‘satavalika’’ có nghĩa là nhiều.
‘‘Vāmadakkhiṇapassesu vā’’ti iminā purimanivatthaṃ kaṭito paṭṭhāya heṭṭhā nivatthaṃ nāmāti dasseti.
By "on the left or right sides", it shows that the former garment is called a garment worn from the waist downwards.
Bằng từ ‘‘Vāmadakkhiṇapassesu vā’’, nó cho thấy rằng y trước là cái được mặc từ eo trở xuống.
Saṃvallitvā nivatthaṃ saṃvalliyaṃ.
A garment worn folded is saṃvalliyaṃ.
Cái y được mặc cuộn lại là saṃvalliyaṃ.
Mallo ca kammakāro ca mallakammakārā, te ādayo yesaṃ teti mallakammakārādayo.
Wrestlers and laborers are mallakammakārā, and those who have them as their beginning are mallakammakārādayo.
Võ sĩ và thợ thủ công là mallakammakārā, ‘‘mallakammakārādayo’’ là những người mà họ là khởi đầu.
Ādisaddena dhuttādayo saṅgaṇhāti.
The word ādi (etc.) includes rogues and so on.
Từ ‘‘ādi’’ bao gồm những kẻ lừa đảo v.v.
Yampi nivatthaṃ nivāsenti, sabbaṃ taṃ nivatthaṃ na vaṭṭatīti yojanā.
The construction is: whatever garment they wear, all that garment is not allowable.
Bất kỳ y nào được mặc, tất cả những y đó đều không được phép.
Ekaṃ vā koṇanti sambandho.
The connection is 'one corner or'.
Liên quan đến một hoặc hai góc.
Koṇeti antaravāsakassa koṇe.
Koṇe means 'at the corner of the inner robe'.
Koṇe là ở góc của y nội.
‘‘Tathā’’ti iminā ‘‘ekaṃ vā dve vā koṇe ukkhipitvā antaravāsakassa upari laggentī’’ti atthaṃ atidisati.
By "likewise", it refers to the meaning: 'having lifted one or two corners, they attach them above the inner robe'.
Bằng từ ‘‘Tathā’’, nó mở rộng ý nghĩa rằng ‘‘một hoặc hai góc được nâng lên và gắn vào phía trên y nội’’.
Antokāsāvassa dassetvāti sambandho.
The connection is 'having shown the inner robe'.
Liên quan đến việc để lộ y nội.
Dve nivāsentena agilānenāti yojanā.
The construction is: by one who is not sick, wearing two robes.
Được hiểu là người không bệnh mặc hai y.
Saguṇanti antokāsāvena bahikāsāvaṃ samānaguṇaṃ katvā.
Saguṇaṃ means 'making the outer robe of the same quality as the inner robe'.
Saguṇa là làm cho y ngoại có cùng phẩm chất với y nội.
Itītiādi nigamanaṃ.
Itī and so on is the conclusion.
‘‘Itī’’ v.v. là phần kết luận.
Yañcāti yaṃ nivatthañca.
Yañcā means 'and whatever garment'.
Yañcā là bất kỳ y nào.
Idhāti khuddakavatthukkhandhake.
Idhā means 'in this chapter on minor requisites'.
Idhā là trong tiểu phẩm về y phục.
Yañca sekhiyavaṇṇanāyaṃ (pāci. aṭṭha. 576 ādayo) paṭikkhittanti sambandho.
The connection is 'and whatever is prohibited in the description of the Sekhiya rules'.
Liên quan đến những gì đã bị cấm trong phần giải thích về các giới học (Pāci. Aṭṭha. 576 v.v.).
Sabbaṃ taṃ nivatthanti yojanā.
The construction is 'all that garment'.
Cách nối câu là tất cả đều được che giấu.
Nibbikāraṃ katvāti sambandho.
The connection is 'having made it unadulterated'.
Liên quan đến việc đã làm cho không có sự biến đổi.
Ubho kaṇṇeti heṭṭhā ṭhite ubho kaṇṇe upari ca ṭhite ubho kaṇṇe.
Ubho kaṇṇe means 'both lower corners and both upper corners'.
Cả hai vành tai có nghĩa là cả hai vành tai ở phía dưới và cả hai vành tai ở phía trên.
Tanti parimaṇḍalapārupanaṃ.
Taṃ means 'that circular robe'.
Đó là sự quấn y cho tròn trịa.
Tatthāti ‘‘gihipāruta’’nti vacane yaṃkiñci aññathāpārutaṃ atthīti sambandho.
Tatthā means 'in the phrase "gihipāruta" (worn by laypeople), there is something worn otherwise'; this is the connection.
Trong đó có nghĩa là trong lời nói “quấn y như cư sĩ” có bất cứ điều gì được quấn y theo cách khác, đó là mối liên hệ.
Tasmāti yasmā gihipārutaṃ nāma, tasmā, parimaṇḍalaṃ pārupitabbanti sambandho.
Tasmā means 'because it is called "gihipāruta", therefore, it should be worn circularly'; this is the connection.
Do đó có nghĩa là bởi vì gọi là quấn y như cư sĩ, do đó, phải quấn y cho tròn trịa, đó là mối liên hệ.
‘‘Yathā pārupanti, yathā ca ṭhapentī’’tiādinā yojanā kātabbā.
The construction should be made with "how they wear, and how they place".
Cần thực hiện sự kết nối với “như cách quấn y, và như cách đặt y” v.v.
Tassevāti dīghasāṭakasseva.
Tassevā means 'of that long robe itself'.
Của chính nó có nghĩa là của chính chiếc y dài.
Tassevāti sāṭakasseva.
Tassevā means 'of that robe itself'.
Của chính nó có nghĩa là của chính chiếc y.
Pāḷikārakoti pāḷiṃ gaṇhantaṃ vā vācentaṃ vā kārako.
Pāḷikārako means 'one who takes or recites the Pali text'.
Người làm Pali là người nắm giữ hoặc người tụng đọc Pali.
Tathāti yathā pārupanti, tathā.
Tathā means 'as they wear, so'.
Như vậy có nghĩa là như cách quấn y, như vậy.
283. ‘‘Tiṇavanādīsū’’ti iminā dāyaṃ ālimpentīti ettha dāyasaddo vanavācakoti dasseti.
By "in grass and forests, etc.", it shows that the word dāya in dāyaṃ ālimpenti means 'forest'.
283. Với “trong cỏ và rừng” điều này cho thấy ở đây, trong đốt rừng (dāyaṃ ālimpenti), từ dāya có nghĩa là rừng.
‘‘Aggiṃ dentī’’ti iminā āpubbo lipidhātu upasaggavasena aggidānatthoti dasseti.
By "they set fire", it shows that the verb lip with the prefix ā in the sense of an upasagga means 'to set fire'.
Với “cho lửa” điều này cho thấy ở đây, giới từ ā trong động từ lipi với tiền tố ā có nghĩa là cho lửa.
Parittanti ettha samantato tāyati anenāti parittanti dassento āha ‘‘appaharitakaraṇena vā parikhākhaṇena vā parittāṇa’’nti.
Parittaṃ: showing that it protects on all sides, he says 'protection by making it less green or by digging a ditch'.
Sự bảo vệ (parittaṃ): ở đây, để cho thấy rằng “bảo vệ từ mọi phía” có nghĩa là paritta, nên nói “sự bảo vệ bằng cách làm cho ít cây xanh hoặc bằng cách đào hào”.
Etthāti parittakaraṇe.
"Here" means in making a protection.
Ở đây có nghĩa là trong việc làm sự bảo vệ.
Dātuṃ labbhatīti sayaṃ dātuṃ labbhati.
"It is allowed to give" means it is allowed to give oneself.
Được phép cho có nghĩa là được phép tự mình cho.
Haritunti apanetuṃ.
"To remove" means to take away.
Để mang đi có nghĩa là để loại bỏ.
Pattaṃ vā apattaṃ vā agginti sambandho.
The connection is "fire, whether it has reached or not reached."
Cần kết nối với “lửa đã bén hoặc chưa bén”.
Tathāti aggidānādinā ākārena.
"Thus" means in the manner of giving fire, etc.
Như vậy có nghĩa là theo cách cho lửa v.v.
Udakena nibbāpentena bhikkhunāti sambandho.
The connection is "by a bhikkhu extinguishing with water."
Cần kết nối với “vị tỳ khưu dập tắt bằng nước”.
284. Sati karaṇīyeti ettha karaṇīyasaddo kiccapariyāyoti āha ‘‘sukkhakaṭṭhādiggahaṇakicce’’ti.
284. In "when there is something to be done," the word karaṇīya is a synonym for kicca, thus it says "in the task of gathering dry wood, etc."
284. Khi có việc cần làm (sati karaṇīye): ở đây, từ karaṇīya là đồng nghĩa với kicca (việc), nên nói “trong việc lấy củi khô v.v.”.
‘‘Sukkhakaṭṭhādiggahaṇa’’ iti padena kiccasarūpaṃ dasseti.
By the phrase "gathering dry wood, etc.," it shows the nature of the task.
Với cụm từ “lấy củi khô v.v.” cho thấy bản chất của việc cần làm.
‘‘Purisappamāṇa’’nti iminā porisiyanti ettha ṇiyapaccayo pamāṇatthe hotīti dasseti.
By "man's measure," it shows that the suffix ṇiya in porisiya is in the sense of measure.
Với “kích thước của người” điều này cho thấy ở đây, trong cao bằng người (porisiyaṃ), hậu tố ṇiya có nghĩa là kích thước.
Purisappamāṇaṃ nāma upari bāhudvayatatassa purisassa pamāṇaṃ.
A man's measure is the measure of a man with both arms stretched upwards.
Kích thước của người là kích thước của một người với hai cánh tay duỗi thẳng lên.
Disvā vā hutvā vā disvāti yojanā.
The construction is "having seen or having been, having seen."
Cần kết nối với “đã thấy hoặc đã có, đã thấy”.
Atiuccampīti pisaddo sambhāvanattho.
In "even if very high," the word pi is in the sense of possibility.
Quá cao (atiuccampi): ở đây, từ pi có nghĩa là sự có thể.
Nīcaṃ pana rukkhaṃ pagevāti hi attho.
For the meaning is, "how much more so a low tree!"
Thật vậy, nghĩa là “còn cây thấp thì càng dễ hơn”.
285. Kalyāṇavākkaraṇāti ettha kariyati uccāriyatīti karaṇo, saddo, vācāyeva karaṇo vākkaraṇo, kalyāṇo vākkaraṇo etesanti kalyāṇavākkaraṇāti dassento āha ‘‘madhurasaddā’’ti.
285. In "beautiful speech," karaṇa means that by which something is done or uttered, i.e., sound; vākkaraṇa means speech itself as the karaṇa; and kalyāṇavākkaraṇa means those for whom speech is beautiful, thus it says "sweet sounds."
285. Những lời nói tốt đẹp (kalyāṇavākkaraṇā): ở đây, cái được làm, được phát ra là lời nói (karaṇo), lời nói chính là lời nói (vākkaraṇo), những lời nói tốt đẹp của những người này là kalyāṇavākkaraṇā, nên nói “những âm thanh ngọt ngào”.
Vedaṃ viyāti sutiṃ viya.
"Like the Veda" means like the suti.
Như Veda có nghĩa là như kinh Veda.
Vācanāmagganti vācanāya upāyaṃ.
"The way of recitation" means the method of recitation.
Con đường tụng đọc có nghĩa là phương pháp tụng đọc.
Sakāti sammāsambuddhasaṅkhātassa sassa attano esā sakā.
"One's own" refers to that of the Sammāsambuddha, it is his own.
Của chính mình (sakā) có nghĩa là của chính vị Phật Toàn Giác, của Ngài.
Tena vuttaṃ ‘‘sammāsambuddhenā’’ti.
Therefore, it is said "by the Sammāsambuddha."
Do đó, được nói là “bởi Đức Phật Toàn Giác”.
Sammāsambuddhena hi māgadhaniruttiyā eva dhammo bhāsito, tasmā sā māgadhanirutti sakā nāmāti vuccati.
Indeed, the Dhamma was taught by the Sammāsambuddha only in the Magadhanirutti, therefore that Magadhanirutti is called "one's own."
Thật vậy, Đức Phật Toàn Giác đã thuyết Pháp chỉ bằng ngôn ngữ Māgadha, do đó, ngôn ngữ Māgadha đó được gọi là của chính mình.
Niruttīti atthaṃ nīharitvā vuccate imāya saddapaññattiyāti nirutti, vacadhātussa vakārassa ukāro, sabbavohāro labbhati.
"Nirutti" means that by which meaning is extracted and expressed through this verbal designation; the va of the root vac becomes u; all conventional usage is included.
Ngôn ngữ (nirutti) là cái được nói ra bằng cách rút ra ý nghĩa thông qua sự quy định của từ này, chữ va trong động từ vac được thay bằng u, tất cả các cách diễn đạt đều được chấp nhận.
Idha pana ‘‘sakāyā’’ti vuttattā māgadhavohāro eva.
Here, however, since "one's own" is stated, it refers only to Magadhan conventional usage.
Tuy nhiên, ở đây, vì được nói là “của chính mình”, nên đó là cách diễn đạt của Māgadha.
Tena vuttaṃ ‘‘māgadhavohāro’’ti.
Therefore, it is said "Magadhan conventional usage."
Do đó, được nói là “cách diễn đạt của Māgadha”.
‘‘Sabhāvaniruttī’’tipi pāṭho.
"Sabhāvanirutti" is also a reading.
Cũng có bản đọc là “ngôn ngữ tự nhiên”.
Evañhi sati sabbasattānaṃ sabhāvena pavattā mūlabhāsābhūtā māgadhaniruttiyeva.
If this is the case, then the Magadhanirutti is indeed the fundamental language that arose naturally for all beings.
Nếu vậy, ngôn ngữ Māgadha là ngôn ngữ gốc, được nói ra một cách tự nhiên bởi tất cả chúng sinh.
293. Dukkaṭavatthu nāma akappiyavohārādinā mālāvaccharopanādi, pācittiyavatthu nāma mālāvaccharopanādiatthāya pathavīkhaṇanādi.
293. A Dukkaṭa offense refers to things like planting a garland, etc., through improper usage; a Pācittiya offense refers to things like digging the earth for the purpose of planting a garland, etc.
293. Đối tượng Dukkaṭa là việc cắm hoa v.v. bằng cách sử dụng các cách diễn đạt không phù hợp v.v., đối tượng Pācittiya là việc đào đất v.v. để cắm hoa v.v.
Paharaṇīti paharati imāyāti paharaṇī.
"A striking tool" means that by which one strikes.
Vật để đập (paharaṇī) là cái dùng để đập.
Etanti ‘‘paharaṇī’’ti etaṃ nāmaṃ.
"This" refers to the name "striking tool."
Điều này là tên gọi “vật để đập” này.
Yassa kassaci āvudhasaṅkhātassa lohabhaṇḍassāti sambandho.
The connection is "of any weapon-like metal object."
Cần kết nối với “của bất kỳ vật kim loại nào dưới dạng vũ khí”.
Tanti āvudhasaṅkhātaṃ lohabhaṇḍaṃ.
"That" refers to the weapon-like metal object.
Đó là vật kim loại dưới dạng vũ khí.
Vuttamevāti ‘‘katakaṃ nāma padumakaṇṇikākāra’’ntiādinā (cūḷava. aṭṭha. 269) vuttameva.
"Already stated" means already stated in "a kataka is like a lotus pericarp," etc.
Đã được nói có nghĩa là đã được nói “kataka là hình dạng của nhụy hoa sen” v.v. (Cūḷava. Aṭṭha. 269).
Dhaniyassevāti dhaniyassa eva.
"Only of Dhaniya" means only of Dhaniya.
Chỉ của Dhaniya có nghĩa là chỉ của Dhaniya.
Aññesañhi katāya sabbamattikāmayakuṭiyā apākaṭattā vuttaṃ ‘‘dhaniyassevā’’ti.
Since the entire clay hut made by others was not evident, it is said "only of Dhaniya."
Vì túp lều hoàn toàn bằng đất sét của những người khác không được tiết lộ, nên nói “chỉ của Dhaniya”.
Atha vā dhaniyassa sabbamattikāmayakuṭi ivāti yojanā.
Alternatively, the construction is "like Dhaniya's entire clay hut."
Hoặc cần kết nối với “giống như túp lều hoàn toàn bằng đất sét của Dhaniya”.
Sabbatthāti sabbasmiṃ khuddakavatthukkhandhake.
"Everywhere" means in the entire Minor Matters Chapter.
Ở khắp nơi có nghĩa là trong tất cả các tiểu phẩm về vật dụng nhỏ.