75. Evaṃ pathavivinicchayaṃ kathetvā idāni bhūtagāmavinicchayaṃ kathetuṃ ‘‘bhūtagāmo’’tiādimāha.
Having thus explained the determination of earth, now, in order to explain the determination of plant life, he states “bhūtagāmo” and so on.
75. Sau khi đã giải thích về sự phân định đất đai như vậy, bây giờ để giải thích về sự phân định các loài thực vật,* đã nói câu bắt đầu bằng “bhūtagāmo” (các loài thực vật).
Tattha bhavanti ahuvuñcāti bhūtā, jāyanti vaḍḍhanti jātā vaḍḍhitā cāti attho.
Among these, those that exist and have existed are bhūtā; the meaning is, those that are born and grow, those that have been born and have grown.
Ở đó, "chúng sinh ra và đã sinh ra" nên được gọi là bhūtā (chúng sinh), nghĩa là "chúng đang sinh trưởng và đã sinh trưởng".
Gāmoti rāsi, bhūtānaṃ gāmoti bhūtagāmo, bhūtā eva vā gāmo bhūtagāmo, patiṭṭhitaharitatiṇarukkhādīnametaṃ adhivacanaṃ.
Gāmo means a multitude. A multitude of bhūtā is bhūtagāmo. Or, bhūtā themselves are a multitude, hence bhūtagāmo. This is a designation for established green grass, trees, and so on.
Gāmo (làng) có nghĩa là một nhóm, "một nhóm các loài hữu sinh" là bhūtagāmo (các loài thực vật), hoặc chỉ riêng các loài hữu sinh là một nhóm bhūtagāmo, đây là từ dùng để chỉ cỏ xanh, cây cối, v.v., đã mọc lên.
Tattha ‘‘bhavantī’’ti imassa vivaraṇaṃ ‘‘jāyanti vaḍḍhantī’’ti, ‘‘ahuvu’’nti imassa ‘‘jātā vaḍḍhitā’’ti.
Here, the explanation of "bhavanti" is "jāyanti vaḍḍhanti," and that of "ahuvu" is "jātā vaḍḍhitā."
Ở đó, sự giải thích của từ "bhavantī" (đang sinh ra) là "jāyanti vaḍḍhanti" (đang sinh trưởng), và của từ "ahuvu" (đã sinh ra) là "jātā vaḍḍhitā" (đã sinh trưởng).
Evaṃ bhūta-saddo paccuppannātītavisayo hoti.
Thus, the word bhūta refers to both present and past states.
Như vậy, từ bhūta có đối tượng là hiện tại và quá khứ.
Tenāha vimativinodaniyaṃ (vi. vi. ṭī. pācittiya 2.90) ‘‘bhavantīti vaḍḍhanti, ahuvunti babhuvū’’ti.
Therefore, it is said in the Vimativinodanī: “bhavanti means they grow, ahuvu means they were.”
Vì thế, trong Vimativinodanīya,* đã nói: “bhavantīti vaḍḍhanti, ahuvunti babhuvū” (bhavantī nghĩa là đang sinh trưởng, ahuvunti nghĩa là đã sinh ra).
Idāni taṃ bhūtagāmaṃ dassento ‘‘bhūtagāmoti pañcahi bījehi jātānaṃ rukkhalatādīnametaṃ adhivacana’’nti āha.
Now, showing that plant life, he says: “Bhūtagāma is a designation for trees, creepers, and so on, that are born from five kinds of seeds.”
Bây giờ, để chỉ ra bhūtagāma đó,* đã nói: “bhūtagāmo có nghĩa là tên gọi của cây cối, dây leo, v.v., sinh ra từ năm loại hạt giống”.
Latādīnanti ādi-saddena osadhigacchādayo veditabbā.
In latādīnaṃ (creepers, etc.), the word ādi (etc.) should be understood to include medicinal plants, shrubs, and so on.
Trong từ Latādīna (dây leo, v.v.), với từ ādi (v.v.), nên hiểu là các loại cây thuốc, bụi cây, v.v.
Idāni tāni bījāni sarūpato dassento ‘‘tatrimāni pañca bījānī’’tiādimāha.
Now, showing these seeds in their true nature, he states “tatrimāni pañca bījānī” and so on.
Bây giờ, để chỉ ra các loại hạt giống đó theo bản chất của chúng,* đã nói câu bắt đầu bằng “tatrimāni pañca bījānī” (ở đây có năm loại hạt giống này).
Tattha mūlameva bījaṃ mūlabījaṃ.
Among these, the root itself is the seed, mūlabījaṃ (root-seed).
Trong đó, rễ chính là hạt giống nên gọi là mūlabījaṃ (hạt giống rễ).
Evaṃ sesesupi.
The same method applies to the rest.
Tương tự với các loại còn lại.
Atha vā mūlaṃ bījaṃ etassāti mūlabījaṃ, mūlabījato vā nibbattaṃ mūlabījaṃ.
Alternatively, that which has a root as its seed is mūlabījaṃ (root-seed); or that which is born from a root-seed is mūlabījaṃ.
Hoặc, rễ là hạt giống của nó nên gọi là mūlabījaṃ, hoặc sinh ra từ hạt giống rễ nên gọi là mūlabījaṃ.
Evaṃ sesesupi.
The same method applies to the rest.
Tương tự với các loại còn lại.
Tattha paṭhamena viggahena bījagāmo eva labbhati, dutiyatatiyehi bhūtagāmo.
Among these, by the first analysis, only bījagāma (seed-group) is taken; by the second and third, bhūtagāma (plant-group).
Trong đó, với cách phân tích thứ nhất, chỉ lấy bījagāma (loài hạt giống), với cách thứ hai và thứ ba, lấy bhūtagāma (loài thực vật).
Idāni te bhūtagāme sarūpato dassento ‘‘tattha mūlabījaṃ nāmā’’tyādimāha.
Now, showing these plant-groups in their true nature, he states “tattha mūlabījaṃ nāmā” (among these, what is called root-seed) and so on.
Bây giờ, để chỉ ra các bhūtagāma đó theo bản chất của chúng,* đã nói câu bắt đầu bằng “tattha mūlabījaṃ nāmā” (trong đó, hạt giống rễ là).
Tattha tesu pañcasu mūlabījādīsu haliddi…pe… bhaddamuttakaṃ mūlabījaṃ nāma.
Among those five, namely root-seed and so on, turmeric… and bhaddamuttaka are called root-seeds.
Trong số năm loại hạt giống rễ, v.v., nghệ… v.v… bhaddamuttakaṃ (củ gấu) được gọi là hạt giống rễ.
Na kevalaṃ imāniyeva mūlabījāni, atha kho ito aññānipi yāni vā pana bhūtagāmajātāni atthi santi, mūle jāyanti, mūle sañjāyanti, etaṃ bhūtagāmajātaṃ mūlabījaṃ nāma hotīti yojanā.
Not only these are root-seeds, but also any other kinds of plant life that exist, that are born from the root, that originate from the root—that kind of plant life is called a root-seed; this is the connection.
Không chỉ những loại này là hạt giống rễ, mà còn có những loại bhūtagāma khác sinh ra từ rễ, mọc lên từ rễ, thì loại bhūtagāma đó được gọi là hạt giống rễ, đây là cách kết nối ý nghĩa.
Sesesupi eseva nayo.
The same method applies to the rest.
Các loại còn lại cũng theo cách này.
Vuttañhi aṭṭhakathāyaṃ (pāci. aṭṭha. 91) ‘‘idāni taṃ bhūtagāmaṃ vibhajitvā dassento ‘bhūtagāmo nāma pañca bījajātānī’tiādimāhā’’ti.
Indeed, it is said in the Aṭṭhakathā: “Now, dividing and showing that plant life, he said, ‘Bhūtagāma means five kinds of seeds,’ and so on.”
Trong Chú giải (Pāci. Aṭṭha. 91) cũng đã nói: “Bây giờ, để phân loại và chỉ ra bhūtagāma đó,* đã nói câu bắt đầu bằng ‘bhūtagāmo nāma pañca bījajātānī’ (bhūtagāma có năm loại hạt giống)”.
Tattha bhūtagāmo nāmāti bhūtagāmaṃ uddharitvā yasmiṃ sati bhūtagāmo hoti, taṃ dassetuṃ ‘‘pañca bījajātānīti āhā’’ti aṭṭhakathāsu vuttaṃ.
Here, it is stated in the Aṭṭhakathās that “Bhūtagāmo nāmā” (what is called plant life) means having extracted the term bhūtagāma, to show that in the presence of which plant life exists, he said “pañca bījajātānī” (five kinds of seeds).
Trong đó, trong các Chú giải, đã nói rằng “bhūtagāmo nāmā” (bhūtagāma là) là để chỉ ra bhūtagāma bằng cách nêu lên điều kiện mà khi có nó thì bhūtagāma tồn tại, đó là “pañca bījajātānīti āhā” (năm loại hạt giống).
Evaṃ santepi ‘‘yāni vā panaññānipi atthi, mūle jāyantī’’tiādīni na samenti.
Even so, phrases like “yāni vā panaññānipi atthi, mūle jāyantī” (or whatever others there are, that are born from the root) do not fit.
Ngay cả khi nói như vậy, các cụm từ như “yāni vā panaññānipi atthi, mūle jāyantī” (hoặc những loại khác cũng có, sinh ra từ rễ), v.v., không phù hợp.
Na hi mūlabījādīni mūlādīsu jāyanti.
Indeed, root-seeds and so on are not born from roots and so on.
Vì các loại hạt giống rễ, v.v., không sinh ra từ rễ, v.v.
Mūlādīsu jāyamānāni pana tāni bījajātāni, tasmā evamatthavaṇṇanā veditabbā – bhūtagāmo nāmāti vibhajitabbapadaṃ.
However, those kinds of seeds are born from roots and so on. Therefore, the explanation of the meaning should be understood thus: bhūtagāmo nāmā is the term to be analyzed.
Tuy nhiên, những loại hạt giống đó sinh ra từ rễ, v.v., do đó, nên hiểu sự giải thích ý nghĩa như sau: bhūtagāmo nāmā là từ cần được phân loại.
Pañcāti tassa vibhāgaparicchedo.
Pañcā is the division and demarcation of that.
Pañcā là sự phân định các phần của nó.
Bījajātānīti paricchinnadhammanidassanaṃ, yato bījehi jātāni bījajātāni, rukkhādīnaṃ etaṃ adhivacananti ca.
Bījajātānī is the designation of the delimited phenomena, because those born from seeds are bījajātāni, and this is a designation for trees and so on.
Bījajātānī là sự chỉ ra các pháp đã được phân định, vì chúng sinh ra từ hạt giống nên là bījajātāni, và đây là tên gọi của cây cối, v.v.
Yathā ‘‘sālīnaṃ cepi odanaṃ bhuñjatī’’tiādīsu (ma. ni. 1.76) sālitaṇḍulānaṃ odano sāliodanoti vuccati, evaṃ bījato sambhūto bhūtagāmo ‘‘bīja’’nti vuttoti veditabboti ca.
Just as in phrases like “sālīnaṃ cepi odanaṃ bhuñjatī” (even if one eats rice of sālī), the cooked rice of sālī grains is called sālī rice, so too, plant life that has arisen from seeds should be understood to be called “bīja” (seed).
Giống như trong các câu “sālīnaṃ cepi odanaṃ bhuñjatī” (ngay cả khi ăn cơm gạo sālī), v.v., cơm làm từ gạo sālī được gọi là sāliodana, thì bhūtagāma sinh ra từ hạt giống cũng được gọi là “bīja” (hạt giống).
Phaḷubījanti pabbabījaṃ.
Phaḷubījaṃ means joint-seed.
Phaḷubījaṃ là hạt giống đốt.
Paccayantarasamavāye sadisaphaluppattiyā visesakāraṇabhāvato viruhaṇasamatthe sāraphale niruḷho bīja-saddo tadatthasaṃsiddhiyā mūlādīsupi kesuci pavattatīti mūlādito nivattanatthaṃ ekena bījasaddena visesetvā vuttaṃ ‘‘bīja’’nti ‘‘rūparūpaṃ, dukkhadukkha’’nti ca yathā.
The word bīja, which has become established in the sense of a substantial fruit capable of growing, due to its being a special cause for the production of similar fruit when other conditions are met, also occurs in some cases for roots and so on, to denote that meaning. Therefore, to distinguish it from roots and so on, it is stated with a distinguishing word “bīja,” just as in “rūparūpaṃ, dukkhadukkhaṃ.”
Từ bīja, vốn chỉ một loại quả có tinh chất có khả năng nảy mầm do là nguyên nhân đặc biệt của sự sinh ra những quả tương tự khi có sự kết hợp của các điều kiện khác, cũng được dùng để chỉ một số loại rễ, v.v., để hoàn thành ý nghĩa đó. Để phân biệt với rễ, v.v., nó được đặc biệt gọi là “bīja” (hạt giống) bằng một từ bīja, giống như “rūparūpaṃ, dukkhadukkhaṃ” (sắc sắc, khổ khổ).
Niddese ‘‘yāni vā panaññānipi atthi, mūle jāyanti mūle sañjāyantī’’ti ettha bījato nibbattena bījaṃ dassitaṃ, tasmā evamettha attho daṭṭhabbo – yāni vā panaññānipi atthi, āluvakaserukamalanīluppalapuṇḍarīkakuvalayakundapāṭalimūlādibhede mūle gacchavallirukkhādīni jāyanti sañjāyanti, tāni, yamhi mūle jāyanti ceva sañjāyanti ca, tañca pāḷiyaṃ (pāci. 91) vuttahaliddādi ca, sabbampi etaṃ mūlabījaṃ nāma, etena kāriyopacārena kāraṇaṃ dassitanti dasseti.
In the Niddesa, regarding the phrase ‘‘yāni vā panaññānipi atthi, mūle jāyanti mūle sañjāyantī’’, the seed is shown as that which arises from a seed. Therefore, the meaning here should be understood thus: whatever other things exist, such as plants, vines, and trees of the various kinds of roots like āluvaka, seruka, lotus, blue water-lily, white water-lily, kumudā, jasmine, and pāṭalī, which arise and grow from a root; that root from which they arise and grow, and also turmeric and the like mentioned in the Pāḷi, all of this is called root-seed (mūlabīja). By this figurative expression of the effect, the cause is shown, so it is explained.
Trong Niddesa, ở chỗ “yāni vā panaññānipi atthi, mūle jāyanti mūle sañjāyantī” (hoặc những loại khác cũng có, sinh ra từ rễ, mọc lên từ rễ), hạt giống được chỉ ra là sinh ra từ hạt giống. Do đó, ý nghĩa ở đây nên được hiểu như sau: hoặc những loại khác cũng có, những loại cây bụi, dây leo, cây cối, v.v., sinh ra và mọc lên từ rễ có nhiều loại như khoai môn, củ súng, sen, súng xanh, sen trắng, súng đỏ, cây lài, cây hoa đại, v.v., thì những loại đó, và rễ mà từ đó chúng sinh ra và mọc lên, cùng với nghệ, v.v., đã được nói trong Pāḷi, tất cả những điều này được gọi là mūlabījaṃ (hạt giống rễ). Điều này cho thấy nguyên nhân được chỉ ra bằng cách dùng từ chỉ kết quả.
Esa nayo khandhabījādīsu.
The same method applies to stem-seeds (khandhabīja) and so forth.
Cách này cũng áp dụng cho các loại khandhabīja (hạt giống thân cây), v.v.
Yevāpanakakhandhabījesu panettha ambāṭakaindasālanuhipālibhaddakakaṇikārādīni khandhabījāni.
Among the stem-seeds (khandhabīja) that are propagated, examples include ambāṭaka, indasāla, nuhipālibhaddaka, and kaṇikāra.
Trong số các loại hạt giống thân cây tự mọc ở đây, các loại cây như xoài rừng, sāla, nuhi, pālibhaddaka, kaṇikāra, v.v., là hạt giống thân cây.
Ambilāvallicaturassavallikaṇaverādīni phaḷubījāni.
Ambilāvalli, caturassavalli, and kaṇavera are examples of joint-seeds (phaḷubīja).
Các loại cây như ambilāvalli, caturassavalli, kaṇavera, v.v., là hạt giống đốt.
Makacimallikāsumanajayasumanādīni aggabījāni.
Makaci, mallikā, sumanā, and jayasumanā are examples of sprout-seeds (aggabīja).
Các loại cây như makaci, mallikā, sumanā, jayasumanā, v.v., là hạt giống ngọn.
Ambajambupanasaṭṭhiādīni bījabījānīti daṭṭhabbāni.
Mango, rose-apple, and jackfruit seeds are examples of fruit-seeds (bījabīja).
Các loại như xoài, jambu, mít, v.v., là hạt giống quả.
Bhūtagāme bhūtagāmasaññī chindati vā chedāpeti vāti satthakāni gahetvā sayaṃ vā chindati, aññena vā chedāpeti.
Bhūtagāme bhūtagāmasaññī chindati vā chedāpeti vā means one cuts oneself or causes another to cut, taking cutting implements.
Bhūtagāme bhūtagāmasaññī chindati vā chedāpeti vā (Người nhận biết bhūtagāma là bhūtagāma, tự mình cắt hoặc sai người khác cắt): tự mình cầm dao cắt, hoặc sai người khác cắt.
Bhindati vā bhedāpeti vāti pāsāṇādīni gahetvā sayaṃ vā bhindati, aññena vā bhedāpeti.
Bhindati vā bhedāpeti vā means one breaks oneself or causes another to break, taking stones and the like.
Bhindati vā bhedāpeti vā (tự mình đập vỡ hoặc sai người khác đập vỡ): tự mình cầm đá, v.v., đập vỡ, hoặc sai người khác đập vỡ.
Pacati vā pacāpeti vāti aggiṃ upasaṃharitvā sayaṃ vā pacati, aññena vā pacāpeti, pācittiyaṃ hotīti sambandho.
Pacati vā pacāpeti vā means one cooks oneself or causes another to cook, by applying fire; the connection is that a pācittiya offense is incurred.
Pacati vā pacāpeti vā (tự mình nấu hoặc sai người khác nấu): tự mình nhóm lửa nấu, hoặc sai người khác nấu, thì phạm pācittiyaṃ, đây là sự liên kết.
Tattha āpattibhedaṃ dassento ‘‘bhūtagāmañhī’’tiādimāha.
To show the distinction of offenses, it begins with ‘‘bhūtagāmañhī’’.
Ở đó, để chỉ ra các loại giới bổn,* đã nói câu bắt đầu bằng “bhūtagāmañhī” (vì bhūtagāma).
Tattha bhūtagāmaparimocitanti bhūtagāmato viyojitaṃ.
There, bhūtagāmaparimocitaṃ means separated from bhūtagāma.
Trong đó, bhūtagāmaparimocitaṃ (đã tách ra khỏi bhūtagāma) là đã tách rời khỏi bhūtagāma.
76. Sañcicca ukkhipituṃ na vaṭṭatīti ettha ‘‘sañciccā’’ti vuttattā sarīre laggabhāvaṃ ñatvāpi uṭṭhahati, ‘‘taṃ uddharissāmī’’ti saññāya abhāvato vaṭṭati.
76. In sañcicca ukkhipituṃ na vaṭṭatī (it is not allowable to deliberately uproot), because it is stated ‘‘sañcicca’’ (deliberately), it is allowable if one rises, knowing it is attached to the body, but without the intention of ‘‘I will uproot it.’’
76. Trong câu “Sañcicca ukkhipituṃ na vaṭṭatī” (không được cố ý nhổ lên), vì đã nói “sañcicca” (cố ý), nên ngay cả khi biết nó dính vào thân thể mà vẫn đứng dậy, thì vẫn được phép vì không có ý định “tôi sẽ nhổ nó lên”.
Anantakaggahaṇena sāsapamattikā gahitā.
By the term anantaka, mustard-sized moss is taken.
Với việc dùng từ anantaka, rong rêu nhỏ như hạt cải được lấy.
Nāmañhetaṃ tassā sevālajātiyā.
This is the name of that type of moss.
Đây là tên của loại rong rêu đó.
Mūlapaṇṇānaṃ abhāvena ‘‘asampuṇṇabhūtagāmo nāmā’’ti vuttaṃ.
It is stated ‘‘asampuṇṇabhūtagāmo nāmā’’ (it is called an incomplete bhūtagāma) due to the absence of roots and leaves.
Vì không có rễ và lá, nên được gọi là “asampuṇṇabhūtagāmo nāmā” (loài thực vật không hoàn chỉnh).
Abhūtagāmamūlattāti ettha bhūtagāmo mūlaṃ kāraṇaṃ etassāti bhūtagāmamūlo, bhūtagāmassa vā mūlaṃ kāraṇanti bhūtagāmamūlaṃ.
In abhūtagāmamūlattā, bhūtagāmamūla means that bhūtagāma is its root or cause; or bhūtagāmamūla means the root or cause of bhūtagāma.
Trong “abhūtagāmamūlattā” (vì không có bhūtagāma làm gốc), bhūtagāma là gốc, là nguyên nhân của nó nên là bhūtagāmamūlo (có bhūtagāma làm gốc), hoặc gốc là nguyên nhân của bhūtagāma nên là bhūtagāmamūlaṃ.
Bījagāmo hi nāma bhūtagāmato sambhavati, bhūtagāmassa ca kāraṇaṃ hoti.
Indeed, bījagāma originates from bhūtagāma and is also the cause of bhūtagāma.
Thật vậy, bījagāma (loài hạt giống) sinh ra từ bhūtagāma và là nguyên nhân của bhūtagāma.
Ayaṃ pana tādiso na hotīti ‘‘abhūtagāmamūlattā’’ti vuttaṃ.
But this (moss) is not of that kind, hence it is stated ‘‘abhūtagāmamūlattā’’ (because it has no bhūtagāma as its root).
Nhưng điều này không phải như vậy, nên được gọi là “abhūtagāmamūlattā” (vì không có bhūtagāma làm gốc).
‘‘Aṅkure harite’’ti vatvā tamevatthaṃ vibhāveti ‘‘nīlavaṇṇe jāte’’ti, nīlapaṇṇassa vaṇṇasadise paṇṇe jāteti attho, ‘‘nīlavaṇṇe jāte’’ti vā pāṭho gahetabbo.
Having said ‘‘aṅkure harite’’ (when the sprout is green), it further clarifies the same meaning with ‘‘nīlavaṇṇe jāte’’ (when it has become blue-colored), meaning when a leaf resembling the color of a blue leaf has appeared. Or, the reading ‘‘nīlavaṇṇe jāte’’ should be adopted.
Sau khi nói “aṅkure harite” (khi mầm xanh),* giải thích ý nghĩa đó là “nīlavaṇṇe jāte” (khi có màu xanh), nghĩa là khi lá có màu giống như màu lá xanh, hoặc nên lấy cách đọc là “nīlavaṇṇe jāte”.
Amūlakabhūtagāme saṅgahaṃ gacchatīti idaṃ nāḷikerassa āveṇikaṃ katvā vadati.
Amūlakabhūtagāme saṅgahaṃ gacchatī (it is included in a rootless bhūtagāma) is said specifically regarding the coconut tree.
Amūlakabhūtagāme saṅgahaṃ gacchatī (được bao gồm trong bhūtagāma không rễ) điều này được nói riêng cho cây dừa.
‘‘Pānīyaghaṭādīnaṃ bahi sevālo udake aṭṭhitattā bījagāmānulomattā ca dukkaṭavatthū’’ti vadanti.
They say that moss outside water pots and the like, because it is not established in water and is akin to bījagāma, is a dukkaṭa offense.
Các vị thầy nói rằng “rong rêu bên ngoài bình nước, v.v., là dukkaṭa (lỗi nhẹ) vì nó không nằm trong nước và phù hợp với bījagāma (loài hạt giống)”.
Kaṇṇakampi abbohārikamevāti nīlavaṇṇampi abbohārikameva.
Kaṇṇakampi abbohārikamevā means that even if it is blue-colored, it is still not subject to offense.
Kaṇṇakampi abbohārikamevā (ngay cả tai cũng không bị phạm) nghĩa là ngay cả khi có màu xanh cũng không bị phạm.
77. Seleyyakaṃ nāma silāya sambhūtā ekā gandhajāti.
Seleyyakaṃ is a type of fragrance that originates from rock.
77. Seleyyakaṃ là một loại hương liệu sinh ra từ đá.
Pupphitakālato paṭṭhāyāti vikasitakālato pabhuti.
Pupphitakālato paṭṭhāyā means from the time it blossoms onwards.
Pupphitakālato paṭṭhāyā (từ khi nở hoa) nghĩa là từ khi hoa nở.
Ahicchattakaṃ gaṇhantoti vikasitaṃ gaṇhanto.
Ahicchattakaṃ gaṇhanto means taking a mushroom that has opened.
Ahicchattakaṃ gaṇhanto có nghĩa là lấy cái đã nở.
Makuḷaṃ pana rukkhattacaṃ akopentenapi gahetuṃ na vaṭṭati.
However, it is not allowable to take a bud even without damaging the tree bark.
Nhưng chồi nụ thì dù không làm hư vỏ cây cũng không được phép lấy.
‘‘Rukkhattacaṃ vikopetīti vuttattā rukkhe jātaṃ yaṃ kiñci ahicchattakaṃ rukkhattacaṃ avikopetvā matthakato chinditvā gahetuṃ vaṭṭatī’’ti vadanti, tadayuttaṃ ‘‘ahicchattakaṃ yāva makuḷaṃ hoti, tāva dukkaṭavatthū’’ti vuttattā.
Some say that since it is stated ‘‘rukkhattacaṃ vikopetī’’ (damages the tree bark), it is allowable to cut and take any mushroom growing on a tree from its top without damaging the tree bark. This is incorrect, as it is stated that ‘‘as long as a mushroom is a bud, it is a dukkaṭa offense.’’
Họ nói rằng: “Vì đã nói ‘làm hư vỏ cây’, nên bất cứ loại nấm nào mọc trên cây, nếu không làm hư vỏ cây, có thể cắt từ ngọn mà lấy.” Điều đó không đúng, vì đã nói “chừng nào nấm còn là chồi nụ, chừng đó là vật dukkaṭa.”
Rukkhato muccitvāti ettha ‘‘yadipi kiñcimattaṃ rukkhe allīnā hutvā tiṭṭhati, rukkhato gayhamānā pana rukkhacchaviṃ na vikopeti, vaṭṭatī’’ti vadanti.
In rukkhato muccitvā (freed from the tree), some say that even if it is slightly attached to the tree, it is allowable to take it from the tree if it does not damage the tree's skin.
Trong câu Rukkhato muccitvā (tách khỏi cây), họ nói rằng: “Dù nó bám vào cây một chút, nhưng khi lấy từ cây mà không làm hư vỏ cây, thì được phép.”
Allarukkhato na vaṭṭatīti etthāpi rukkhattacaṃ avikopetvā matthakato tacchetvā gahetuṃ vaṭṭatīti veditabbaṃ.
It should be understood that even in the case of not being allowable from a fresh tree, it is permissible to take it by cutting it from the top without damaging the tree bark.
Trong câu Allarukkhato na vaṭṭati (không được phép từ cây còn sống), cũng nên hiểu rằng có thể gọt từ ngọn mà lấy, miễn là không làm hư vỏ cây.
Hatthakukkuccenāti hatthacāpallena.
By hand-restlessness means by the unsteadiness of the hand.
Hatthakukkuccenā có nghĩa là do sự vội vàng của tay.
Pānīyaṃ na vāsetabbanti idaṃ attano atthāya nāmitaṃ sandhāya vuttaṃ.
The phrase “water should not be flavored” was stated with reference to water prepared for oneself.
Câu Pānīyaṃ na vāsetabbaṃ (không được ướp nước) này được nói để chỉ nước được dành cho chính mình.
Kevalaṃ anupasampannassa atthāya nāmite pana pacchā tato labhitvā na vāsetabbanti natthi.
However, if it was prepared solely for the sake of an unordained person, there is no rule that one should not flavor it afterwards by taking from it.
Nhưng nếu nước chỉ được dành cho người chưa thọ giới, thì không có quy định rằng sau đó không được lấy nước từ đó để ướp.
Vimativinodaniyaṃ (vi. vi. ṭī. pācittiya 2.92) pana ‘‘pānīyaṃ na vāsetabbanti idaṃ attano pivanapānīyaṃ sandhāya vuttaṃ, aññesaṃ pana vaṭṭati anuggahitattā.
In the Vimativinodaniya, it is stated that “water should not be flavored” refers to one’s own drinking water, but it is permissible for others because it is for their benefit.
Tuy nhiên, trong Vimativinodanīya có nói: “Câu pānīyaṃ na vāsetabbaṃ này được nói để chỉ nước uống của chính mình, nhưng đối với người khác thì được phép vì không có sự ưu ái.”
Tenāha attanā khāditukāmenā’’ti vuttaṃ.
Therefore, it is said, “by one who wishes to eat it himself.”
Do đó, đã nói attanā khāditukāmena (người muốn ăn cho chính mình).
‘‘Yesaṃ rukkhānaṃ sākhā ruhatīti vuttattā yesaṃ sākhā na ruhati, tattha kappiyakaraṇakiccaṃ natthī’’ti vadanti.
Due to the statement “trees whose branches grow,” they say that for those trees whose branches do not grow, there is no need to make them allowable.
Họ nói rằng: “Vì đã nói yesaṃ rukkhānaṃ sākhā ruhati (những cây có cành mọc), nên đối với những cây không có cành mọc, không có việc phải làm cho nó hợp lệ.”
Vimativinodaniyampi ‘‘yesaṃ rukkhānaṃ sākhā ruhatīti mūlaṃ anotāretvā paṇṇamattaniggamanamattenāpi vaḍḍhati, tattha kappiyampi akaronto chinnanāḷikeraveḷudaṇḍādayo kopetuṃ vaṭṭatī’’ti vuttaṃ.
In the Vimativinodaniya, it is also stated that “trees whose branches grow” refers to those that grow even with just the emergence of leaves without the root being exposed, and for such trees, it is permissible to damage cut coconut palms, bamboo poles, and so on, even without making them allowable.
Trong Vimativinodanīya cũng nói: “ yesaṃ rukkhānaṃ sākhā ruhati có nghĩa là những cây mà cành mọc ra dù không đâm rễ xuống đất, chỉ cần lá mọc ra, thì được phép làm hư những vật như thân dừa, thân tre đã bị chặt, dù không làm cho chúng hợp lệ.”
‘‘Caṅkamitaṭṭhānaṃ dassessāmī’’ti vuttattā kevalaṃ caṅkamanādhippāyena vā maggagamanādhippāyena vā akkamantassa, tiṇānaṃ upari nisīdanādhippāyena nisīdantassa ca doso natthi.
Since it is said, “I will show the walking place,” there is no fault for one who treads with the sole intention of walking or traveling, or for one who sits with the intention of sitting on grass.
Vì đã nói ‘‘Caṅkamitaṭṭhānaṃ dassessāmī’’ (tôi sẽ chỉ cho chỗ đi kinh hành), nên không có lỗi cho người bước đi chỉ với ý định đi kinh hành hoặc đi trên đường, và người ngồi xuống với ý định ngồi trên cỏ.
78. Samaṇakappehīti samaṇānaṃ kappiyavohārehi.
78. By monastic customs means by the allowable terms of monastics.
78. Samaṇakappehī có nghĩa là theo những cách gọi là hợp lệ của các sa-môn.
Kiñcāpi bījādīnaṃ agginā phuṭṭhamattena, nakhādīhi vilikhanamattena ca aviruḷhidhammatā na hoti, tathāpi evaṃ kateyeva samaṇānaṃ kappatīti aggiparijitādayo samaṇavohārā nāma jātā, tasmā tehi samaṇavohārehi karaṇabhūtehi phalaṃ paribhuñjituṃ anujānāmīti adhippāyo.
Although seeds and so on do not lose their capacity to grow merely by being touched by fire or scratched by nails, it is only when done in this way that it is allowable for monastics. Thus, things like being made allowable by fire have become known as monastic terms. Therefore, the intention is, "I permit fruits to be consumed by means of these monastic terms, which serve as the means."
Mặc dù việc hạt giống và các thứ khác chỉ bị chạm vào lửa, hoặc chỉ bị cào bằng móng tay, không làm mất đi khả năng mọc của chúng, nhưng chỉ khi làm như vậy thì mới hợp lệ cho các sa-môn. Do đó, việc làm cho hợp lệ bằng lửa và các thứ khác đã trở thành những cách gọi của sa-môn. Vì vậy, ý nghĩa ở đây là: “Ta cho phép thọ dụng quả bằng những cách gọi hợp lệ của sa-môn đó, là những phương tiện để làm cho hợp lệ.”
Abījanibbaṭṭabījānipi samaṇānaṃ kappantīti paññattapaṇṇattibhāvato samaṇavohārāicceva saṅkhaṃ gatāni.
Even seedless fruits and fruits with extracted seeds are allowable for monastics. This is due to their being designated by the Buddha's ordinances, and thus they are considered monastic terms.
Ngay cả những quả không có hạt hoặc hạt đã được tách ra cũng hợp lệ cho các sa-môn, và chúng được gọi là những cách gọi của sa-môn vì chúng đã được quy định và ban hành.
Atha vā aggiparijitādīnaṃ pañcannaṃ kappiyabhāvatoyeva pañcahi samaṇakappiyabhāvasaṅkhātehi kāraṇehi phalaṃ paribhuñjituṃ anujānāmīti evamettha adhippāyo veditabbo.
Alternatively, it should be understood that the intention here is, "I permit fruits to be consumed by means of these five reasons, which are called monastic allowables, simply because the five categories, such as being made allowable by fire, are allowable."
Hoặc, ở đây nên hiểu ý nghĩa là: “Ta cho phép thọ dụng quả bằng năm lý do được gọi là năm cách làm cho hợp lệ của sa-môn, chỉ vì năm loại làm cho hợp lệ như làm cho hợp lệ bằng lửa và các thứ khác là hợp lệ.”
Aggiparijitantiādīsu ‘‘paricita’’ntipi paṭhanti.
In phrases like “aggiparijitaṃ,” some also read “paricitaṃ.”
Trong các từ như Aggiparijita, họ cũng đọc là “paricita”.
Abījaṃ nāma taruṇaambaphalādi.
Seedless refers to young mango fruits and the like.
Abījaṃ có nghĩa là những quả xoài non và các loại tương tự.
Nibbaṭṭabījaṃ nāma ambapanasādi, yaṃ bījaṃ nibbaṭṭetvā visuṃ katvā paribhuñjituṃ sakkā hoti.
Extracted-seed refers to mango, jackfruit, and the like, from which the seed can be extracted and eaten separately.
Nibbaṭṭabījaṃ có nghĩa là những quả như xoài, mít, mà hạt có thể được tách ra và thọ dụng riêng.
Nibbaṭṭetabbaṃ viyojetabbaṃ bījaṃ yasmiṃ, taṃ panasādi nibbaṭṭabījaṃ nāma.
A jackfruit, etc., in which the seed is to be extracted or separated, is called nibbaṭṭabījaṃ.
Quả mít và các loại tương tự, trong đó hạt cần được tách ra, được gọi là nibbaṭṭabījaṃ.
‘‘Kappiya’’nti vatvāva kātabbanti yo kappiyaṃ karoti, tena kattabbapakārasseva vuttattā bhikkhunā avuttepi kātuṃ vaṭṭatīti na gahetabbaṃ.
The phrase “it must be done only after saying ‘kappiyaṃ’” refers only to the manner in which one who makes it allowable should act. Therefore, it should not be understood that it is permissible for a bhikkhu to do it even if he has not said it.
Câu ‘‘Kappiya’’nti vatvāva kātabba (chỉ nên làm sau khi nói ‘hợp lệ’) không nên hiểu rằng tỳ-khưu có thể làm mà không cần nói, vì nó chỉ nói về cách thức mà người làm cho hợp lệ phải làm.
Puna ‘‘kappiyaṃ kāretabba’’nti kārāpanassa paṭhamameva kathitattā bhikkhunā ‘‘kappiyaṃ karohī’’ti vutteyeva anupasampannena ‘‘kappiya’’nti vatvā aggiparijitādi kātabbanti gahetabbaṃ.
Furthermore, since it was stated at the very beginning that “it should be caused to be made allowable,” it should be understood that an unordained person should say “kappiyaṃ” and then perform the act of making it allowable by fire, etc., only when the bhikkhu has said, “Make it allowable.”
Lại nữa, vì việc sai người làm cho hợp lệ đã được nói đến ngay từ đầu trong câu “kappiyaṃ kāretabbaṃ” (nên sai người làm cho hợp lệ), nên phải hiểu rằng người chưa thọ giới chỉ nên làm cho hợp lệ bằng lửa và các thứ khác sau khi tỳ-khưu nói “kappiyaṃ karohi” (hãy làm cho hợp lệ) và người đó nói “kappiyaṃ” (hợp lệ).
‘‘Kappiyanti vacanaṃ pana yāya kāyaci bhāsāya vattuṃ vaṭṭatī’’ti vadanti.
They say that the word “kappiyaṃ” can be spoken in any language.
Họ nói rằng: “Lời nói ‘kappiyaṃ’ có thể được nói bằng bất kỳ ngôn ngữ nào.”
‘‘Kappiyanti vatvāva kātabba’’nti vacanato paṭhamaṃ ‘‘kappiya’’nti vatvā pacchā aggiādinā phusanādi kātabbanti veditabbaṃ.
According to the statement “it must be done only after saying ‘kappiyaṃ’,” it should be understood that one must first say “kappiyaṃ” and then perform the act of touching it with fire, etc.
Theo câu “kappiyanti vatvāva kātabbaṃ” (chỉ nên làm sau khi nói ‘hợp lệ’), nên hiểu rằng trước tiên phải nói “kappiyaṃ” (hợp lệ), sau đó mới chạm vào bằng lửa và các thứ khác.
‘‘Paṭhamaṃ aggimhi nikkhipitvā, nakhādinā vā vijjhitvā taṃ anuddharitvāva kappiyanti vattuṃ vaṭṭatī’’tipi vadanti.
They also say that it is permissible to first place it in fire or pierce it with a nail, etc., and then say “kappiyaṃ” without removing the seed.
Họ cũng nói rằng: “Được phép nói ‘kappiyaṃ’ (hợp lệ) sau khi đã cho vào lửa hoặc chọc bằng móng tay và không lấy hạt ra.”
Vimativinodaniyaṃ (vi. vi. ṭī. pācittiya 2.92) pana ‘‘kappiyanti vatvāvāti pubbakālakiriyāvasena vuttepi vacanakkhaṇeva aggisatthādinā bījagāme vaṇaṃ kātabbanti vacanato pana pubbe kātuṃ na vaṭṭati, tañca dvidhā akatvā chedanabhedanameva dassetabbaṃ.
However, in the Vimativinodaniya, it is stated: “Even though ‘kappiyaṃ’ is said as a prior action, it is not permissible to do it beforehand, because the statement ‘a wound must be made in the seed-plant with fire, a knife, etc., at the very moment of speaking’ implies that it should be done then. And this should be shown as cutting and splitting, not as making it into two parts.”
Tuy nhiên, trong Vimativinodanīya có nói: “Dù đã nói ‘‘kappiyanti vatvāvā’’ (chỉ nên nói ‘hợp lệ’ rồi mới làm) theo cách của hành động quá khứ, nhưng theo câu ‘nên làm vết thương trên hạt giống bằng lửa, dao và các thứ khác ngay tại thời điểm nói,’ thì không được phép làm trước. Và việc đó chỉ nên được thực hiện bằng cách cắt hoặc chia đôi, không phải bằng hai cách khác.
Karontena ca bhikkhunā ‘kappiyaṃ karohī’ti yāya kāyaci bhāsāya vutteyeva kātabbaṃ.
And the one who performs it must do so only when the bhikkhu says, “Make it allowable,” in any language.
Người làm phải làm sau khi tỳ-khưu nói ‘kappiyaṃ karohi’ (hãy làm cho hợp lệ) bằng bất kỳ ngôn ngữ nào.
Bījagāmaparimocanatthaṃ puna kappiyaṃ kāretabbanti kārāpanassa paṭhamameva adhikatattā’’ti vuttaṃ.
This is because it was already stated at the very beginning that “it should be caused to be made allowable again” for the purpose of freeing it from being a seed-plant.
Vì việc sai người làm cho hợp lệ lại đã được nói đến ngay từ đầu để giải thoát hạt giống.”
Ekasmiṃ bīje vātiādīsu ‘‘ekaṃyeva kāremīti adhippāye satipi ekābaddhattā sabbaṃ katameva hotī’’ti vadanti.
Regarding "in one seed" and so on, they say: "Even if there is the intention to make only one, due to its being interconnected, the whole is considered made."
Trong các từ như Ekasmiṃ bīje vā (hoặc trong một hạt giống), họ nói rằng: “Dù có ý định chỉ làm một hạt, nhưng vì chúng dính liền với nhau, nên tất cả đều được coi là đã làm.”
Dāruṃ vijjhatīti ettha ‘‘jānitvāpi vijjhati vā vijjhāpeti vā, vaṭṭatiyevā’’ti vadanti.
Regarding "pierces wood," they say: "Even if one pierces or causes to be pierced knowingly, it is permissible."
Trong câu Dāruṃ vijjhati (chọc gỗ), họ nói rằng: “Dù biết mà chọc hoặc sai người chọc, thì vẫn được phép.”
Bhattasitthe vijjhatīti etthāpi eseva nayo.
The same method applies to "pierces a lump of cooked rice."
Trong câu Bhattasitthe vijjhati (chọc vào hạt cơm) cũng vậy.
‘‘Taṃ vijjhati, na vaṭṭatīti rajjuādīnaṃ bhājanagatikattā’’ti vadanti.
Regarding "one pierces it, it is not permissible," they say: "Because ropes and so on are like containers."
Họ nói rằng: “ Taṃ vijjhati, na vaṭṭati (chọc vào đó, không được phép) là vì dây và các thứ khác được coi là vật chứa.”
Marīcapakkādīhi ca missetvāti ettha bhattasitthasambandhavasena ekābaddhatā veditabbā, na phalānaṃyeva aññamaññasambandhavasena.
Regarding "mixed with pepper pods and so on," the interconnectedness should be understood in relation to the lump of cooked rice, not merely the interconnectedness of the fruits themselves.
Trong câu Marīcapakkādīhi ca missetvā (trộn với hạt tiêu và các thứ khác), sự dính liền nên được hiểu theo mối liên hệ với hạt cơm, chứ không phải theo mối liên hệ giữa các quả với nhau.
‘‘Kaṭāhepi kātuṃ vaṭṭatī’’ti vuttattā kaṭāhato nīhaṭāya miñjāya vā bīje vā yattha katthaci vijjhituṃ vaṭṭati eva.
Since it is said, "It is permissible to make it in the husk," it is permissible to pierce the kernel or seed, once removed from the husk, anywhere.
Vì đã nói ‘‘Kaṭāhepi kātuṃ vaṭṭatī’’ (cũng được phép làm trong vỏ), nên được phép chọc vào nhân hoặc hạt đã lấy ra từ vỏ, ở bất cứ đâu.
Bhindāpetvā kappiyaṃ kārāpetabbanti bījato muttassa kaṭāhassa bhājanagatikattā vuttaṃ.
"Having broken it, one should cause it to be made allowable" is stated because the husk, separated from the seed, is considered like a container.
Câu Bhindāpetvā kappiyaṃ kārāpetabba (nên sai người làm cho hợp lệ sau khi tách ra) được nói vì vỏ đã tách khỏi hạt được coi là vật chứa.
79. Evaṃ bhūtagāmavinicchayaṃ kathetvā idāni sahaseyyavinicchayaṃ kathetuṃ ‘‘duvidhaṃ sahaseyyaka’’ntiādimāha.
Having thus explained the determination of plant life, the Master now states "shared sleeping is of two kinds" and so on, in order to explain the determination of shared sleeping.
79. Sau khi đã nói về việc quyết định về Bhūtagāma, bây giờ để nói về việc quyết định về Sahaseyya, Ngài nói ‘‘duvidhaṃ sahaseyyaka’’ (Sahaseyyaka có hai loại) và các câu tiếp theo.
Tattha dve vidhā pakārā yassa sahaseyyakassa taṃ duvidhaṃ, saha sayanaṃ, saha vā sayati etthāti sahaseyyā, sahaseyyā eva sahaseyyakaṃ sakatthe ka-paccayavasena.
Therein, that shared sleeping which has two kinds or types is "of two kinds." Shared sleeping is sahaseyyā, or that in which one sleeps together is sahaseyyā. Sahaseyyakaṃ is just sahaseyyā by way of the ka suffix in the sense of self.
Trong đó, duvidhaṃ (hai loại) là cái Sahaseyyaka có hai loại, hai cách. Sahaseyyā là việc ngủ chung, hoặc là nơi ngủ chung. Sahaseyyakaṃ là chính Sahaseyyā, theo nghĩa tự thân bằng cách thêm hậu tố ‘ka’.
Taṃ pana anupasampannenasahaseyyāmātugāmenasahaseyyāvasena duvidhaṃ.
That sahaseyyaka is of two kinds: shared sleeping with an unordained person, and shared sleeping with a woman.
Sahaseyyakaṃ đó có hai loại: ngủ chung với người chưa thọ giới và ngủ chung với phụ nữ.
Tenāha ‘‘duvidhaṃ sahaseyyaka’’nti.
Therefore, it is said, "shared sleeping is of two kinds."
Do đó, Ngài nói “duvidhaṃ sahaseyyaka” (Sahaseyyaka có hai loại).
Dirattatirattanti ettha vacanasiliṭṭhatāmattena dirattaggahaṇaṃ katanti veditabbaṃ.
Here, in "two or three nights," it should be understood that the mention of "two nights" is merely for the sake of verbal smoothness.
Trong câu Dirattatirattaṃ, nên hiểu rằng việc dùng từ ‘diratta’ (hai đêm) chỉ là để làm cho lời nói trôi chảy.
Tirattañhi sahavāse labbhamāne diratte vattabbameva natthīti dirattaggahaṇaṃ visuṃ na payojeti.
Indeed, if three nights of shared dwelling are allowed, there is nothing to say about two nights, so the mention of "two nights" does not serve a separate purpose.
Thật vậy, khi được phép ngủ chung ba đêm, thì không cần phải nói đến hai đêm. Do đó, việc dùng từ ‘diratta’ (hai đêm) không có mục đích riêng.
Tenevāha ‘‘uttaridirattatirattanti bhagavā sāmaṇerānaṃ saṅgahakaraṇatthāya tirattaparihāraṃ adāsī’’ti.
Therefore, it is said, "The Blessed One granted a three-night exemption for the sake of showing favor to the sāmaṇeras, saying 'beyond two or three nights'."
Chính vì thế, Ngài đã nói: “Bhagavā đã ban sự cho phép ba đêm cho các sāmaṇera vì lòng từ bi, vượt quá hai hoặc ba đêm.”
Nirantaraṃ tirattaggahaṇatthaṃ vā dirattaggahaṇaṃ kataṃ.
Alternatively, the mention of "two nights" is made to ensure the continuous meaning of "three nights."
Hoặc, việc dùng từ ‘diratta’ (hai đêm) là để chỉ việc ngủ ba đêm liên tục.
Kevalañhi ‘‘tiratta’’nti vutte aññattha vāsena antarikampi tirattaṃ gaṇheyya.
For if only "three nights" were mentioned, one might take it to mean even three nights with an interruption of dwelling elsewhere.
Nếu chỉ nói “ba đêm” (tirattaṃ) thì có thể hiểu là ba đêm có gián đoạn, do ở nơi khác.
Dirattavisiṭṭhaṃ pana tirattaṃ vuccamānaṃ tena anantarikameva tirattaṃ dīpeti.
However, when "three nights" is specified as diratta (two nights), it indicates three consecutive nights.
Tuy nhiên, khi nói “ba đêm” (tirattaṃ) được đặc biệt hóa bằng từ “hai đêm” (diratta), thì điều đó chỉ ra ba đêm liên tục không gián đoạn.
Vimativinodaniyampi (vi. vi. ṭī. pācittiya 2.50-51) ‘‘dirattaggahaṇaṃ vacanālaṅkāratthaṃ.
In the Vimativinodanī too, it is stated: "The mention of 'two nights' is for verbal embellishment.
Trong Vimativinodanī cũng nói rằng: “Việc dùng từ ‘hai đêm’ (diratta) là để trang sức cho lời nói.
Nirantaraṃ tissova rattiyo sayitvā catutthadivasādīsu sayantasseva āpatti, na ekantarikādivasena sayantassāti dassanatthampīti daṭṭhabba’’nti vuttaṃ.
It should also be understood that the offense occurs only for one who has slept continuously for three nights and sleeps on the fourth day and so on, not for one who sleeps with an interruption of one day and so on."
Cần phải hiểu rằng chỉ có tội khi ngủ suốt ba đêm liên tục và ngủ vào ngày thứ tư trở đi, chứ không có tội nếu ngủ cách quãng một ngày hay tương tự như vậy.”
Sahaseyyaṃ ekato seyyaṃ.
Sahaseyyaṃ means sleeping together.
Ngủ chung (Sahaseyyaṃ) là ngủ cùng một chỗ.
Seyyanti cettha kāyappasāraṇasaṅkhātaṃ sayanampi vuccati, yasmiṃ senāsane sayanti, tampi, tasmā seyyaṃ kappeyyāti ettha senāsanasaṅkhātaṃ seyyaṃ pavisitvā kāyappasāraṇasaṅkhātaṃ seyyaṃ kappeyya sampādeyyāti attho.
Here, seyya refers to both lying down, which is the stretching out of the body, and the sleeping place where one lies down. Therefore, in "should make a sleeping place," the meaning is that one should enter the sleeping place, which is the monastery, and make or prepare the lying down, which is the stretching out of the body.
Ở đây, từ seyyaṃ được dùng để chỉ sự duỗi thân nằm xuống, và cũng để chỉ chỗ nằm (senāsana). Do đó, trong câu seyyaṃ kappeyyā (nên ngủ), có nghĩa là: đi vào chỗ nằm (senāsana) và duỗi thân nằm xuống (seyyaṃ kappeyya), tức là hoàn thành việc ngủ.
Diyaḍḍhahatthubbedhenāti ettha diyaḍḍhahattho vaḍḍhakihatthena gahetabbo.
Here, in "one and a half cubits high," one and a half cubits should be taken by the carpenter's cubit.
Trong câu Diyaḍḍhahatthubbedhenā (cao một rưỡi cubit), một rưỡi cubit (diyaḍḍhahattho) nên được hiểu là cubit của thợ mộc.
Pañcahi chadanehīti iṭṭhakāsilāsudhātiṇapaṇṇasaṅkhātehi pañcahi chadanehi.
"With five coverings" means with five coverings, namely, bricks, stones, plaster, grass, and leaves.
Pañcahi chadanehī (với năm loại mái che) là năm loại mái che gồm gạch, đá, vữa, cỏ và lá cây.
Vācuggatavasenāti paguṇavasena.
"By way of oral tradition" means by way of thorough learning.
Vācuggatavasenā (theo cách ghi nhớ) là theo cách thuộc lòng.
Ekūpacāroti vaḷañjanadvārassa ekattaṃ sandhāya vuttaṃ.
"Having one approach" is stated with reference to the singleness of the entrance door.
Một lối vào (Ekūpacāro) được nói đến để chỉ sự duy nhất của lối ra vào.
Vimativinodaniyaṃ (vi. vi. ṭī. pācittiya 2.50-51) pana ‘‘ekūpacāro ekena maggena pavisitvā abbhokāsaṃ anokkamitvā sabbattha anuparigamanayoggo, etaṃ bahudvārampi ekūpacārova.
However, in the Vimativinodanī, "having one approach" means suitable for moving about everywhere by entering through one path without going out into the open space. Even if it has many doors, it still has one approach.
Tuy nhiên, trong Vimativinodanī, “một lối vào (ekūpacāro)” được giải thích là “có thể đi khắp mọi nơi mà không cần ra khoảng trống bên ngoài, chỉ bằng một lối đi duy nhất; ngay cả một nơi có nhiều cửa cũng chỉ là một lối vào duy nhất.
Yattha pana kuṭṭādīhi rundhitvā visuṃ dvāraṃ yojenti, nānūpacāro hoti.
But where they block it with walls and so on and arrange separate doors, it has various approaches.
Nhưng ở nơi nào có tường hoặc vật cản khác ngăn cách và có cửa riêng, thì đó là nhiều lối vào.
Sace pana rundhati eva, visuṃ dvāraṃ na yojenti, etampi ekūpacārameva mattikādīhi pihitadvāro viya gabbhoti gahetabbaṃ.
If, however, they merely block it and do not arrange separate doors, this too has one approach, and should be taken as a chamber with a door closed with clay and so on.
Nếu chỉ ngăn cách mà không có cửa riêng, thì đó vẫn là một lối vào duy nhất, giống như một căn phòng có cửa bị bịt kín bằng đất sét, v.v.
Aññathā gabbhe pavisitvā pamukhādīsu nipannānupasampannehi sahaseyyāparimuttiyā gabbhadvāraṃ mattikādīhi pidahāpetvā uṭṭhite aruṇe vivarāpentassapi anāpatti bhaveyyā’’ti vuttaṃ.
Otherwise, if one were to enter a chamber and sleep with unordained persons on the porch and so on, and then, due to not being free from sahaseyyā, were to cause the chamber door to be sealed with clay and so on, and then have it opened at dawn, there would be no offense."
Nếu không hiểu như vậy, thì một tỳ-khưu sau khi vào phòng và ngủ chung với người chưa thọ giới nằm ở hiên nhà, v.v., sẽ không phạm tội nếu ông ta cho bịt kín cửa phòng bằng đất sét, v.v., rồi mở ra khi bình minh lên.”
Catusālaṃ ekūpacāraṃ hotīti sambandho.
"The four-hall building has a single access area"—this is the connection.
Có sự liên hệ rằng một căn nhà bốn mái (catusāla) là một lối vào (ekūpacāraṃ).
Tesaṃ payoge payoge bhikkhussa āpattīti ettha keci ‘‘anuṭṭhahanena akiriyasamuṭṭhānā āpatti vuttā, tasmiṃ khaṇe niddāyantassa kiriyābhāvā.
Regarding " An offense for a bhikkhu at each instance of their application," some say, "An offense is stated as arising from non-action due to not getting up, because there is no action for one who is sleeping at that moment.
Trong câu Tesaṃ payoge payoge bhikkhussa āpattī (tỳ-khưu phạm tội mỗi khi thực hành), một số người nói rằng “tội được nói đến là do không hành động (akiriyasamuṭṭhānā), vì không có hành động nào của người đang ngủ vào thời điểm đó.
Idañhi sikkhāpadaṃ siyā kiriyāya, siyā akiriyāya samuṭṭhāti.
Indeed, this training rule sometimes arises from action, and sometimes from non-action.
Giới điều này có thể phát sinh do hành động (kiriyāya) hoặc không hành động (akiriyāya).
Kiriyāya samuṭṭhānatā cassa tabbahulavasena vuttā’’ti vadanti.
Its arising from action is stated by way of its prevalence."
Việc nói rằng nó phát sinh chủ yếu do hành động là vì nó thường xảy ra như vậy.”
‘‘Yathā cetaṃ, evaṃ divāsayanampi.
"Just as this is so, so too is daytime sleeping.
“Và cũng như vậy đối với việc ngủ ban ngày.
Anuṭṭhahanena, hi dvārāsaṃvaraṇena cetaṃ akiriyasamuṭṭhānampi hotī’’ti vadanti, idañca yuttaṃ viya dissati, vīmaṃsitvā gahetabbaṃ.
Indeed, this also arises from non-action due to not getting up and not closing the door," they say, and this seems reasonable; it should be considered and accepted.
Vì nó cũng có thể phát sinh do không hành động, do không đứng dậy và không đóng cửa,” họ nói, và điều này dường như hợp lý, nên cần phải xem xét kỹ lưỡng.
80. Uparimatalena saddhiṃ asambaddhabhittikassāti idaṃ sambaddhabhittike vattabbameva natthīti dassanatthaṃ vuttaṃ.
80. The statement "whose walls are not connected to the upper level" is made to show that there is no need to say this for walls that are connected.
80. Uparimatalena saddhiṃ asambaddhabhittikassā (đối với người có tường không nối liền với tầng trên) được nói ra để chỉ rằng không cần phải nói gì đối với người có tường nối liền.
Uparimatale sayitassa saṅkā eva natthīti ‘‘heṭṭhāpāsāde’’tiādi vuttaṃ.
Since there is no doubt for one sleeping on the upper level, the phrase "in the lower palace" and so on is stated.
Vì không có sự nghi ngờ nào đối với người ngủ ở tầng trên, nên câu ‘‘heṭṭhāpāsāde’’ (ở tầng dưới của cung điện) v.v., đã được nói.
Nānūpacāreti yattha bahi nisseṇiṃ katvā uparimatalaṃ ārohanti, tādisaṃ sandhāya vuttaṃ ‘‘uparimatalepī’’ti.
"In different access areas" refers to a place where one ascends to the upper level by building a ladder outside, and it is in reference to such a place that "even on the upper level" is stated.
Nānūpacāre (ở nhiều lối vào) được nói đến để chỉ một nơi mà người ta leo lên tầng trên bằng cách đặt một cái thang ở bên ngoài, đó là ý nghĩa của ‘‘uparimatalepī’’ (ngay cả ở tầng trên).
Ākāsaṅgaṇe nipajjantassa āpattiabhāvato ‘‘chadanabbhantare’’ti vuttaṃ.
Since there is no offense for one lying in the open courtyard, "within the roof" is stated.
Vì không có tội khi nằm ở khoảng sân trống, nên câu ‘‘chadanabbhantare’’ (bên trong mái che) đã được nói.
Sabhāsaṅkhepenāti sabhākārena.
"In the manner of a hall" means in the form of a hall.
Sabhāsaṅkhepenā (theo hình thức của một hội trường) là theo hình dạng của một hội trường.
Aḍḍhakuṭṭake senāsaneti ettha ‘‘aḍḍhakuṭṭakaṃ nāma yattha upaḍḍhaṃ muñcitvā tīsu passesu bhittiyo baddhā honti, yattha vā ekasmiṃ passe bhittiṃ uṭṭhāpetvā ubhosu passesu upaḍḍhaṃ upaḍḍhaṃ katvā bhittiyo uṭṭhāpenti, tādisaṃ senāsana’’nti tīsupi gaṇṭhipadesu vuttaṃ, gaṇṭhipade pana ‘‘aḍḍhakuṭṭaketi chadanaṃ aḍḍhena asampattakuṭṭake’’ti vuttaṃ, tampi no na yuttaṃ.
Regarding "a dwelling with half-walls," it is stated in all three Gaṇṭhipadas that "aḍḍhakuṭṭaka refers to a dwelling where walls are built on three sides, leaving half open, or where a wall is raised on one side and half-walls are built on both other sides." However, in one Gaṇṭhipada, it is stated, "aḍḍhakuṭṭake means in a dwelling where the walls do not reach the roof by half," and this is not unreasonable.
Trong câu Aḍḍhakuṭṭake senāsane (ở chỗ ở có tường nửa vời), “aḍḍhakuṭṭaka là chỗ ở mà tường được xây ở ba phía, chừa lại một nửa, hoặc là nơi tường được xây ở một phía, và ở hai phía còn lại, tường được xây một nửa. Đó là chỗ ở như vậy,” được nói trong cả ba bản Gaṇṭhipada, nhưng trong một bản Gaṇṭhipada thì nói “aḍḍhakuṭṭake là nơi mái che không chạm tới tường một nửa,” điều này cũng không phải là không hợp lý.
Vimativinodaniyaṃ pana ‘‘sabhāsaṅkhepenāti vuttasseva aḍḍhakuṭṭaketi iminā saṇṭhānaṃ dasseti.
In the Vimativinodanī, however, it is stated, "in the manner of a hall" shows the structure of what is meant by "half-walled."
Tuy nhiên, trong Vimativinodanī, “Sabhāsaṅkhepenā” được nói để chỉ hình dạng của cái được gọi là “aḍḍhakuṭṭake”.
Yattha tīsu, dvīsu vā passesu bhittiyo baddhā, chadanaṃ vā asampattā aḍḍhabhitti, idaṃ aḍḍhakuṭṭakaṃ nāmā’’ti vuttaṃ.
"Where walls are built on three or two sides, or where half-walls are built without reaching the roof, that is called an aḍḍhakuṭṭaka."
“Nơi nào tường được xây ở ba hoặc hai phía, hoặc nơi nào có tường nửa vời mà mái che không chạm tới, đó được gọi là aḍḍhakuṭṭaka,” đã được nói.
Vāḷasaṅghāṭo nāma parikkhepassa anto thambhādīnaṃ upari vāḷarūpehi katasaṅghāṭo.
Vāḷasaṅghāṭa refers to a frame made with animal figures on top of pillars or similar structures within an enclosure.
Vāḷasaṅghāṭo là khung cửa được làm bằng hình sư tử, v.v., ở bên trong hàng rào, phía trên các cột, v.v.
Parikkhepassa bahi gateti ettha yattha yasmiṃ passe parikkhepo natthi, tatthāpi parikkhepārahapadesato bahi gate anāpattiyevāti daṭṭhabbaṃ.
Regarding "gone outside the enclosure," it should be understood that even in a side where there is no enclosure, there is no offense if one goes outside the area suitable for an enclosure.
Trong câu Parikkhepassa bahi gate (đi ra ngoài hàng rào), cần phải hiểu rằng ngay cả ở phía không có hàng rào, nếu đi ra ngoài khu vực đáng lẽ có hàng rào, thì cũng không có tội.
Vimativinodaniyaṃ (vi. vi. ṭī. pācittiya 2.50-51) pana ‘‘parikkhepassa bahi gateti ettha yasmiṃ passe parikkhepo natthi, tattha sace bhūmito vatthu uccaṃ hoti, ubhato uccavatthuto heṭṭhā bhūmiyaṃ nibbakosabbhantarepi anāpatti eva tattha senāsanavohārābhāvato.
In the Vimativinodanī, however, regarding "gone outside the enclosure," it is stated: "If, in a side where there is no enclosure, the threshold is high from the ground, there is no offense even within the eaves below the high threshold on both sides, because there is no designation of a dwelling there.
Tuy nhiên, trong Vimativinodanī, trong câu ‘‘parikkhepassa bahi gate’’ (đi ra ngoài hàng rào), nếu ở phía không có hàng rào, vật thể cao hơn mặt đất, thì ngay cả khi ở bên trong khu vực mái hiên dưới vật thể cao đó, cũng không có tội, vì ở đó không có khái niệm về chỗ ở.
Atha vatthu nīcaṃ bhūmisamameva senāsanassa heṭṭhimatale tiṭṭhati, tattha parikkheparahitadisāya nibbakosabbhantare sabbattha āpatti hoti, paricchedābhāvato parikkhepassa bahi eva anāpattīti daṭṭhabba’’nti vuttaṃ.
If the threshold is low, level with the ground, and stands on the lower floor of the dwelling, then in that side lacking an enclosure, there is an offense everywhere within the eaves, due to the absence of a boundary; it should be understood that there is no offense only outside the enclosure."
Nếu vật thể thấp, ngang bằng với mặt đất, và nằm ở tầng dưới của chỗ ở, thì ở phía không có hàng rào, sẽ có tội ở khắp mọi nơi trong khu vực mái hiên, vì không có giới hạn, nhưng chỉ ở bên ngoài hàng rào thì không có tội, cần phải hiểu như vậy.”
Aparicchinnagabbhūpacāreti ettha majjhe vivaṭaṅgaṇavantāsu mahācatusālāsu yathā ākāsaṅgaṇaṃ anotaritvā pamukheneva gantvā sabbagabbhe pavisituṃ na sakkā hoti, evaṃ ekekagabbhassa dvīsu passesu kuṭṭaṃ nīharitvā kataṃ paricchinnagabbhūpacāraṃ nāma, idaṃ pana tādisaṃ na hotīti ‘‘aparicchinnagabbhūpacāre’’ti vuttaṃ.
Regarding "in an unpartitioned access area of rooms," just as in large four-hall buildings with an open courtyard in the middle, it is not possible to enter all rooms by going directly through the main entrance without entering the open courtyard, similarly, a building where walls are extended on two sides of each room is called a "partitioned access area of rooms." But this is not such a place, hence it is called "in an unpartitioned access area of rooms."
Trong câu Aparicchinnagabbhūpacāre (trong khu vực phòng không giới hạn), trong các đại sảnh bốn mái (mahācatusālā) có sân trống ở giữa, không thể đi vào tất cả các phòng bằng cách đi qua hiên mà không xuống sân trống. Tương tự như vậy, một nơi mà tường được xây ở hai phía của mỗi phòng, đó được gọi là paricchinnagabbhūpacāraṃ (khu vực phòng có giới hạn). Nhưng đây không phải là nơi như vậy, nên được gọi là “aparicchinnagabbhūpacāre.”
Sabbagabbhepi pavisantīti gabbhūpacārassa aparicchinnattā ākāsaṅgaṇaṃ anotaritvāpi pamukheneva gantvā taṃ taṃ gabbhaṃ pavisanti.
"Entering all rooms" means that because the access area to the rooms is unpartitioned, one can enter each room by going directly through the main entrance, even without entering the open courtyard.
Sabbagabbhepi pavisantī (đi vào tất cả các phòng) có nghĩa là, vì khu vực phòng không bị giới hạn, người ta có thể đi vào từng phòng bằng cách đi qua hiên, mà không cần xuống sân trống.
Atha kuto tassa parikkhepoyeva sabbaparicchinnattāti vuttanti āha ‘‘gabbhaparikkhepoyeva hissa parikkhepo’’ti, idañca samantā gabbhabhittiyo sandhāya vuttaṃ.
Then, why is it said that "its enclosure is indeed entirely partitioned"? It is said in reference to the surrounding walls of the rooms.
Vậy thì, tại sao lại nói rằng chỉ có hàng rào của nó là hoàn toàn bị giới hạn? Câu trả lời là ‘‘gabbhaparikkhepoyeva hissa parikkhepo’’ (vì hàng rào của phòng chính là hàng rào của nó), và điều này được nói đến để chỉ các bức tường phòng xung quanh.
Catusālavasena hi sanniviṭṭhe senāsane gabbhapamukhaṃ visuṃ aparikkhittampi samantā ṭhitaṃ gabbhabhittīnaṃ vasena parikkhittaṃ nāma hoti.
Indeed, in a dwelling arranged as a four-hall building, even if the entrance to a room is not separately enclosed, it is considered enclosed by virtue of the surrounding room walls.
Thật vậy, trong một chỗ ở được xây dựng theo kiểu bốn mái, ngay cả khi hiên phòng không được rào riêng, nó vẫn được coi là bị rào chắn bởi các bức tường phòng xung quanh.
81. Ekadisāya ujukameva dīghaṃ katvā sannivesito pāsādo ekasālasanniveso.
81. A palace built long and straight in one direction is called ekasālasannivesa (a single-hall dwelling).
81. Một cung điện được xây dựng dài thẳng tắp về một hướng được gọi là ekasālasanniveso (kiểu xây dựng một sảnh).
Dvīsu tīsu catūsu vā disāsu siṅghāṭakasaṇṭhānādivasena katā dvisālādisannivesā veditabbā.
Dwellings built in two, three, or four directions, resembling crossroads and so forth, are to be understood as dvisālādisannivesa (two-hall dwellings and so forth).
Các kiểu xây dựng dvisālādisannivesā (kiểu xây dựng hai sảnh, v.v.) được biết là được xây dựng theo hình dạng ngã tư, v.v., ở hai, ba hoặc bốn hướng.
Sālappabhedadīpanameva cettha purimato visesoti.
Here, only the explanation of the types of halls is a distinction from what was stated previously.
Ở đây, điểm khác biệt so với trước đây là việc trình bày các loại sảnh.
Aṭṭha pācittiyānīti upaḍḍhacchannaṃ upaḍḍhaparicchannaṃ senāsanaṃ dukkaṭavatthussa ādiṃ katvā pāḷiyaṃ dassitattā tato adhikaṃ sabbacchannaupaḍḍhaparicchannādikampi sabbaṃ pāḷiyaṃ avuttampi pācittiyasseva vatthubhāvena dassitaṃ sikkhāpadassa paṇṇattivajjattā, garuke ṭhātabbato cāti veditabbaṃ.
The phrase "eight pācittiyas" indicates that a dwelling that is half-roofed and half-enclosed is the initial ground for a dukkaṭa offense, as shown in the Pāḷi. Everything beyond that, such as a fully roofed and half-enclosed dwelling, even if not explicitly stated in the Pāḷi, is shown to be a ground for a pācittiya offense, because the training rule involves an offense by enactment (paṇṇattivajja) and because it is to be taken seriously.
Tám pācittiya (aṭṭha pācittiyāni) – bắt đầu với chỗ ở che nửa, rào nửa là vật dukkaṭa, tất cả những gì nhiều hơn thế, như chỗ ở che hoàn toàn, rào nửa, v.v., dù không được nói trong Pāḷi, cũng được trình bày là vật của pācittiya, vì giới điều này là một lỗi do quy định (paṇṇattivajja) và cần phải được coi trọng.
‘‘Satta pācittiyānī’’ti pāḷiyaṃ vuttapācittiyadvayaṃ sāmaññato ekattena gahetvā vuttaṃ.
The phrase "seven pācittiyas" refers to the two pācittiya offenses mentioned in the Pāḷi, taken together as one in a general sense.
‘‘Bảy pācittiya’’ (satta pācittiyāni) được nói đến bằng cách gộp hai pācittiya được nói trong Pāḷi thành một cách tổng quát.
Pāḷiyaṃ (pāci. 54) ‘‘tatiyāya rattiyā purāruṇā nikkhamitvā puna sayatī’’ti idaṃ ukkaṭṭhavasena vuttaṃ, anikkhamitvā purāruṇā uṭṭhahitvā antochadane nisinnassāpi puna divase sahaseyyena anāpatti eva.
In the Pāḷi, the statement "having gone out before dawn on the third night, he sleeps again" is made in the sense of an extreme case. If one does not go out, but gets up before dawn and sits inside the roofed area, there is no offense of sleeping together again on that day.
Trong Pāḷi, câu “đến đêm thứ ba, trước khi rạng đông, đã ra ngoài rồi lại ngủ” được nói theo cách tối đa. Ngay cả đối với một tỳ khưu không ra ngoài mà thức dậy trước rạng đông và ngồi bên trong mái che, việc ngủ chung trong ngày hôm sau cũng không phạm tội.
Ettha catubhāgo cūḷakaṃ, dvebhāgā upaḍḍhaṃ, tīsu bhāgesu dve bhāgā yebhuyyanti iminā lakkhaṇena cūḷakacchannaparicchannādīni veditabbāni.
Here, a quarter part is cūḷakaṃ (a small part), two parts are upaḍḍhaṃ (half), and two parts out of three are yebhuyyaṃ (the majority). By this definition, small-roofed, small-enclosed, and so forth, are to be understood.
Ở đây, một phần tư là cūḷakaṃ (nhỏ), hai phần là upaḍḍhaṃ (một nửa), và hai phần trong ba phần là yebhuyyaṃ (phần lớn). Với những đặc điểm này, cần hiểu về cūḷakacchannaparicchannādīni (mái che và vách ngăn nhỏ, v.v.).
Idāni dutiyasikkhāpadepi yathāvuttanayaṃ atidisanto ‘‘mātugāmena…pe… ayameva vinicchayo’’ti āha.
Now, extending the aforementioned method to the second training rule, it is said: "with a woman…pe… this is the decision."
Bây giờ, khi mở rộng phương pháp đã nói đến trong giới học thứ hai, vị ấy nói: “Với người nữ…v.v… đây chính là sự quyết định.”
‘‘Matitthiyā pārājikavatthubhūtāyapi anupādinnapakkhe ṭhitattā sahaseyyāpattiṃ na janetī’’ti vadanti.
"Even a dead woman, who is the ground for a pārājika offense, does not generate a sahaseyya offense because she is in the category of 'not taken up' (anupādinna)." So they say.
Các vị nói rằng: “Ngay cả một người nữ ngoại đạo đã chết, vì thuộc về phía không còn thọ sinh nghiệp (anupādinnapakkha), nên không gây ra tội ngủ chung (sahaseyyāpatti).”
‘‘Atthaṅgate sūriye mātugāme nipanne nipajjati, āpatti pācittiyassā’’ti (pāci. 57) vacanato divā tassa sayantassa sahaseyyāpatti na hotiyevāti daṭṭhabbaṃ.
It should be understood that, according to the statement, "When the sun has set, if a woman is lying down and he lies down, there is an offense of pācittiya," there is no offense of sleeping together for one who sleeps during the day.
Cần hiểu rằng, theo câu “Khi mặt trời lặn, nếu người nữ nằm xuống rồi tỳ khưu nằm xuống, thì phạm tội pācittiya”, việc ngủ chung vào ban ngày của vị ấy không phạm tội sahaseyyāpatti.
82. Evaṃ sahaseyyavinicchayaṃ kathetvā idāni saṅghike vihāre seyyāsu kattabbavinicchayaṃ kathetuṃ ‘‘vihāre saṅghike seyya’’ntyādimāha.
82. Having thus explained the decision regarding sleeping together, now, in order to explain the decision regarding what should be done with beds in a saṅghika monastery, it begins with "a bed in a saṅghika monastery…."
Như vậy, sau khi thuyết giảng về sự quyết định về sahaseyya (ngủ chung), bây giờ, để thuyết giảng về sự quyết định cần làm đối với các chỗ nằm trong tịnh xá của Tăng, vị ấy nói: “Trong tịnh xá của Tăng, chỗ nằm…” và tiếp theo.
Tattha samaggaṃ kammaṃ samupagacchatīti saṅgho, ayameva vacanattho sabbasaṅghasādhāraṇo.
Therein, the Saṅgha is so called because it "comes together for a harmonious act." This etymological meaning is common to all Saṅghas.
Ở đó, “Tăng (Saṅgha)” là tập hợp những người cùng thực hiện các hành động (kamma) một cách hòa hợp; ý nghĩa từ này là chung cho tất cả Tăng.
Saṅghassa dinno saṅghiko, viharati etthāti vihāro, tasmiṃ.
That which is given to the Saṅgha is saṅghika. That in which one dwells is a vihāra (monastery); in that.
Được dâng cúng cho Tăng là saṅghika (thuộc về Tăng). Nơi ở là vihāra (tịnh xá), trong đó.
Sayanti etthāti seyyā, taṃ.
That on which one sleeps is a seyyā (bed); that.
Nơi nằm là seyyā (chỗ nằm), đó.
Asantharīti santharitvāna.
Having spread out is santharitvāna.
Đã trải ra là santharitvāna (đã trải).
Pakkamanaṃ pakkamo, gamananti attho.
Going away is pakkama, meaning departure.
Sự rời đi là pakkamo (sự rời đi), có nghĩa là sự ra đi.
‘‘Vihāre saṅghike seyyaṃ, santharitvāna pakkamo’’ti imassa uddesapāṭhassa saṅghike vihāre…pe… pakkamananti attho daṭṭhabboti yojanā.
The construction is to be understood as: "The meaning of this initial recitation of 'vihāre saṅghike seyyaṃ, santharitvāna pakkamo' is 'in a saṅghika monastery…pe… departure.'"
Cần hiểu rằng ý nghĩa của câu tụng “Vihāre saṅghike seyyaṃ, santharitvāna pakkamo” là: trong tịnh xá của Tăng…v.v… sự rời đi.
Tatrāti tasmiṃ pakkamane ayaṃ īdiso mayā vuccamāno vinicchayo veditabboti attho.
Tatrā (Therein) means: "In that departure, this decision, which I am about to state, is to be understood."
Tatrā (ở đó) có nghĩa là: trong sự rời đi đó, sự quyết định như thế này mà tôi sẽ nói ra cần được biết.
Katamo so vinicchayoti āha ‘‘saṅghike…pe… pācittiya’’nti.
What is that decision? It is said: "saṅghike…pe…pācittiya."
Sự quyết định đó là gì? Vị ấy nói: “Saṅghike…v.v… pācittiya.”
Aparikkhittassa upacāro nāma senāsanato dve leḍḍupātā.
The upacāra (precinct) of an unenclosed area is two clod-throws from the dwelling.
Upacāra (khu vực) của một nơi chưa được rào chắn là hai tầm ném đất tính từ chỗ ở.
Pācittiyanti paṭhamaṃ pādaṃ atikkāmentassa dukkaṭaṃ, dutiyātikkame pācittiyaṃ.
Pācittiya means that a dukkaṭa offense is incurred by one who steps over with the first foot, and a pācittiya offense is incurred by stepping over with the second.
Pācittiya (tội pācittiya): khi vượt qua bước đầu tiên thì phạm tội dukkaṭa, khi vượt qua bước thứ hai thì phạm tội pācittiya.
Kathaṃ viññāyaticcāha ‘‘yo pana bhikkhu…pe… vacanato’’ti.
How is this understood? It is said: "whatever bhikkhu…pe… by the statement."
Làm sao để biết được điều đó? Vị ấy nói: “Tỳ khưu nào…v.v… theo lời nói.”
Tattha saṅghiko vihāro pākaṭo, seyyā apākaṭā, sā katividhāiccāha ‘‘seyyā nāma…pe… dasavidhā’’ti.
Therein, a saṅghika monastery is evident, but a bed is not evident. How many kinds are there? It is said: "A bed is…pe… ten kinds."
Ở đó, tịnh xá của Tăng là rõ ràng, nhưng chỗ nằm (seyyā) thì không rõ ràng. Chỗ nằm đó có bao nhiêu loại? Vị ấy nói: “Chỗ nằm (seyyā) có…v.v… mười loại.”
Tatthāpi katamā bhisi, katamā cimilikādayoti āha ‘‘tattha bhisīti…pe… esa nayo paṇṇasanthāre’’ti.
Among these, what is a bhisi, and what are cimilikā and so forth? It is said: "Therein, bhisi means…pe… the same method applies to a paṇṇasanthāra."
Trong số đó, bhisi là gì, cimilikā, v.v. là gì? Vị ấy nói: “Ở đó, bhisi là…v.v… phương pháp này cũng áp dụng cho paṇṇasanthāra (chiếu lá).”
Tattha mañce attharitabbāti mañcakabhisi, evaṃ itaratra, vaṇṇānurakkhaṇatthaṃ katāti paṭakhaṇḍādīhi sibbitvā katā.
Therein, that which is to be spread on a bed is a mañcakabhisi (bed-mattress); similarly elsewhere. "Made for the purpose of preserving the color" means made by sewing together pieces of cloth and so forth.
Ở đó, mañcakabhisi (nệm giường) là thứ được trải trên giường. Tương tự với các loại khác. Vaṇṇānurakkhaṇatthaṃ katā (được làm để bảo vệ màu sắc) có nghĩa là được may từ các mảnh vải, v.v.
Bhūmiyaṃ attharitabbāti cimilikāya sati tassā upari, asati suddhabhūmiyaṃ attharitabbā.
"To be spread on the ground" means, if there is a cimilikā (ground-sheet), on top of it; if there is none, on the bare ground.
Bhūmiyaṃ attharitabbā (cần trải trên đất) có nghĩa là nếu có cimilikā (vải trải), thì trải lên trên đó; nếu không có, thì trải trên đất trống.
Sīhadhammādīnaṃ pariharaṇe eva paṭikkhepoti iminā mañcapīṭhādīsu attharitvā puna saṃharitvā ṭhapanādivasena attano atthāya pariharaṇameva na vaṭṭati, bhūmattharaṇādivasena paribhogo pana attano pariharaṇaṃ na hotīti dasseti.
The prohibition is only in carrying the lion-skin, etc. With this, it is shown that it is not allowable to carry them for one's own use, by spreading them on beds, chairs, etc., then folding them up and putting them away, etc., but using them as ground-coverings, etc., is not carrying them for one's own use.
Sīhadhammādīnaṃ pariharaṇe eva paṭikkhepo (sự cấm đoán chỉ áp dụng cho việc cất giữ da sư tử, v.v.): điều này cho thấy rằng việc cất giữ để dùng cho riêng mình, bằng cách trải trên giường, ghế, v.v., rồi lại gấp lại và cất đi, là không được phép. Tuy nhiên, việc sử dụng như trải trên đất, v.v., thì không phải là cất giữ cho riêng mình.
Khandhake hi ‘‘antopi mañce paññattāni honti, bahipi mañce paññattāni hontī’’ti evaṃ attano atthāya mañcādīsu paññapetvā pariharaṇavatthusmiṃ ‘‘na, bhikkhave, mahācammāni dhāretabbāni sīhacammaṃ byagghacammaṃ dīpicammaṃ, yo dhāreyya, āpatti dukkaṭassā’’ti (mahāva. 255) paṭikkhepo kato, tasmā vuttanayenevettha adhippāyo daṭṭhabbo.
For in the Khandhaka it is stated, "They are spread inside the beds, they are spread outside the beds," and thus, concerning the matter of spreading and carrying them for one's own use on beds, etc., the prohibition was made: "Monks, large skins are not to be worn: a lion-skin, a tiger-skin, a leopard-skin. Whoever wears one commits an offense of dukkata." Therefore, the intention here should be understood in the manner stated.
Thật vậy, trong Khandhaka, có lời cấm đoán: “Này các tỳ khưu, không được mặc các loại da lớn như da sư tử, da hổ, da báo. Ai mặc thì phạm tội dukkaṭa.” Điều này được nói trong trường hợp cất giữ để dùng cho riêng mình bằng cách trải trên giường, v.v., như “có khi được trải trong giường, có khi được trải ngoài giường.” Do đó, ở đây, ý nghĩa cần được hiểu theo cách đã nói.
Sāratthadīpaniyaṃ (sārattha. ṭī. pācittiya 3.112) pana ‘‘yadi evaṃ ‘pariharaṇeyeva paṭikkhepo’ti idaṃ kasmā vuttanti codanaṃ katvā ‘anujānāmi, bhikkhave, sabbaṃ pāsādaparibhoga’nti (cūḷava. 320) vacanato puggalikepi senāsane senāsanaparibhogavasena niyamitaṃ suvaṇṇaghaṭādikaṃ paribhuñjituṃ vaṭṭamānampi kevalaṃ attano santakaṃ katvā paribhuñjituṃ na vaṭṭati.
However, in the Sāratthadīpanī, it is said, "If so, why was it stated, 'the prohibition is only in carrying'? Raising this question, it is said that even though it is allowable to use a personal dwelling as a dwelling-requisite, such as a golden pot, etc., according to the saying 'Monks, I allow all palace requisites,' it is not allowable to use it as one's own property.
Tuy nhiên, trong Sāratthadīpanī, sau khi đặt câu hỏi: “Nếu vậy, tại sao lại nói ‘sự cấm đoán chỉ áp dụng cho việc cất giữ’?” thì được trả lời: “Này các tỳ khưu, Ta cho phép tất cả các vật dụng trong cung điện.” Theo lời này, ngay cả đối với chỗ ở cá nhân (puggalika senāsana), những vật dụng như bình vàng, v.v., được quy định để sử dụng như vật dụng chỗ ở, dù được phép sử dụng, nhưng không được phép sử dụng như tài sản riêng của mình.
Evamidaṃ bhūmattharaṇavasena paribhuñjituṃ vaṭṭamānampi attano santakaṃ katvā taṃ taṃ vihāraṃ haritvā paribhuñjituṃ na vaṭṭatīti dassanatthaṃ pariharaṇeyeva paṭikkhepo veditabbo’’ti vuttaṃ.
Similarly, it is to be understood that the prohibition is only in carrying, to show that even though it is allowable to use these (lion-skins, etc.) as ground-coverings, it is not allowable to make them one's own property and carry them to various monasteries for use."
Tương tự, những loại da này, dù được phép sử dụng như vật trải trên đất, nhưng không được phép sử dụng như tài sản riêng của mình, mang từ tịnh xá này sang tịnh xá khác để sử dụng. Do đó, cần hiểu rằng sự cấm đoán chỉ áp dụng cho việc cất giữ, để chỉ ra điều này.
Pāvāro kojavoti paccattharaṇatthāyeva ṭhapitā uggatalomā attharaṇavisesā.
Pāvāro kojavo means special coverings with raised pile, placed only for spreading.
Pāvāro kojavo (chăn lông, thảm lông) là những loại thảm đặc biệt có lông nổi lên, được đặt ra chỉ để làm vật trải.
Ettakameva vuttanti aṭṭhakathāsu (pāci. aṭṭha. 116) vuttaṃ.
Only this much was said is stated in the Aṭṭhakathās.
Ettakameva vuttaṃ (chỉ nói đến chừng đó) là điều đã được nói trong các chú giải (aṭṭhakathā).
‘‘Idaṃ aṭṭhakathāsu tathāvuttabhāvadassanatthaṃ vuttaṃ, aññampi tādisaṃ mañcapīṭhesu attharitabbaṃ attharaṇamevā’’ti tīsupi gaṇṭhipadesu vuttaṃ.
"This was stated to show that it was thus said in the Aṭṭhakathās; any other such covering to be spread on beds and chairs is also just a covering," is stated in all three Gaṇṭhipadas.
“Điều này được nói để chỉ ra rằng nó đã được nói như vậy trong các chú giải. Bất kỳ loại thảm nào khác tương tự cũng được trải trên giường và ghế.” Điều này được nói trong cả ba bộ Gaṇṭhipada.
Mātikāṭṭhakathāyaṃ (kaṅkhā. aṭṭha. dutiyasenāsanasikkhāpadavaṇṇanā) pana ‘‘paccattharaṇaṃ nāma pāvāro kojavo’’ti niyametvā vuttaṃ, tasmā gaṇṭhipadesu vuttaṃ iminā na sameti, ‘‘vīmaṃsitvā gahetabba’’nti sāratthadīpaniyaṃ (sārattha. ṭī. pācittiya 3.116) vuttaṃ.
However, in the Mātikāṭṭhakathā, it is stated by defining "covering" as "a pāvāra or kojava." Therefore, what is stated in the Gaṇṭhipadas does not accord with this. "It should be taken after investigation," is stated in the Sāratthadīpanī.
Tuy nhiên, trong Mātikāṭṭhakathā (Kaṅkhā. aṭṭha. dutiyasenāsanasikkhāpadavaṇṇanā), có quy định rằng “Paccattharaṇa (vật trải) là pāvāro kojavo.” Do đó, điều được nói trong các bộ Gaṇṭhipada không phù hợp với điều này. Trong Sāratthadīpanī (Sārattha. ṭī. pācittiya 3.116) có nói: “Cần phải xem xét kỹ lưỡng (vīmaṃsitvā gahetabbaṃ).”
Vīmaṃsite pana evamadhippāyo paññāyati – mātikāṭṭhakathāpi aṭṭhakathāyeva, tasmā mahāaṭṭhakathādīsu vuttanayena ‘‘pāvāro kojavo’’ti niyametvā vuttaṃ, evaṃ niyamane satipi yathā ‘‘laddhātapatto rājakumāro’’ti ātapattassa laddhabhāveyeva niyametvā vuttepi nidassananayavasena rājakakudhabhaṇḍasāmaññena samānā vālabījanādayopi vuttāyeva honti, evaṃ ‘‘pāvāro kojavo’’ti niyametvā vuttepi nidassananayavasena tehi mañcapīṭhesu attharitabbabhāvasāmaññena samānā aññe attharaṇāpi vuttāyeva honti, tasmā gaṇṭhipadesu vuttavacanaṃ aṭṭhakathāvacanassa paṭilomaṃ na hoti, anulomamevāti daṭṭhabbaṃ.
When investigated, the intention becomes clear thus: The Mātikāṭṭhakathā is also an Aṭṭhakathā. Therefore, it is stated by defining "pāvāra" as "kojavo" in the manner stated in the Mahā-aṭṭhakathā and others. Even with such a definition, just as when it is stated by defining "a prince who has received a white umbrella" as only having received an umbrella, other royal regalia such as yak-tail whisks are also mentioned by way of example, similarly, even when it is stated by defining "pāvāra" as "kojavo," other coverings are also mentioned by way of example, being similar in their common characteristic of being spread on beds and chairs. Therefore, the statement in the Gaṇṭhipadas is not contrary to the statement of the Aṭṭhakathā; it is in accordance with it, so it should be understood.
Khi xem xét kỹ lưỡng, ý nghĩa này trở nên rõ ràng: Mātikāṭṭhakathā cũng là một chú giải (aṭṭhakathā). Do đó, theo phương pháp đã nói trong Mahāaṭṭhakathā, v.v., có quy định rằng “pāvāro kojavo” (chăn lông, thảm lông). Ngay cả khi có sự quy định như vậy, cũng giống như khi nói “hoàng tử đã nhận được lọng trắng” (laddhātapatto rājakumāro), mặc dù chỉ quy định về việc nhận được lọng trắng, nhưng theo phương pháp ví dụ, các vật dụng như quạt đuôi chồn, v.v., cũng được nói đến như là vật dụng chung của hoàng gia. Tương tự, khi quy định “pāvāro kojavo”, theo phương pháp ví dụ, các loại thảm khác cũng được nói đến như là vật dụng chung được trải trên giường và ghế. Do đó, lời nói trong các bộ Gaṇṭhipada không trái ngược với lời nói trong các chú giải, mà chỉ là thuận theo. Cần hiểu như vậy.
Imasmiṃ pana ṭhāne ‘‘yena vihāro kārito, so vihārassāmiko’’ti pāṭhaṃ nissāya ekacce vinayadharā ‘‘saṅghikavihārassa vā puggalikavihārassa vā vihāradāyakoyeva sāmiko, soyeva issaro, tassa ruciyā eva vasituṃ labhati, na saṅghagaṇapuggalānaṃ ruciyā’’ti vinicchayaṃ karonti, so vīmaṃsitabbo, kathaṃ ayaṃ pāṭho kimatthaṃ sādheti issaratthaṃ vā āpucchitabbatthaṃ vāti?
In this context, relying on the passage "Whoever has built a monastery, that person is the owner of the monastery," some Vinaya-holders make the determination that "the donor of the monastery is the owner, whether it is a Saṅghika monastery or a Puggala monastery; only by his wish can one reside there, not by the wish of the Saṅgha, a group, or individuals." This should be investigated: What purpose does this passage serve? Does it establish ownership or the need for asking permission?
Tuy nhiên, ở chỗ này, dựa vào câu “Người nào đã xây dựng tịnh xá thì người đó là chủ tịnh xá” (yena vihāro kārito, so vihārassāmiko), một số vị Vinayadhara (người giữ giới luật) quyết định rằng: “Dù là tịnh xá của Tăng hay tịnh xá cá nhân, người dâng cúng tịnh xá mới là chủ, người đó mới có quyền hạn. Vị ấy được phép ở theo ý muốn của mình, chứ không theo ý muốn của Tăng, của nhóm hay của cá nhân.” Quyết định này cần được xem xét kỹ lưỡng: câu này có ý nghĩa gì? Nó có chứng minh quyền hạn hay sự cần thiết phải hỏi ý kiến?
Evaṃ vīmaṃsite ‘‘bhikkhumhi sati bhikkhu āpucchitabbo’’tiādivacanato āpucchitabbatthameva sādheti, na issaratthanti viññāyati.
When investigated thus, it is understood from sayings such as "If there is a bhikkhu, the bhikkhu should be asked permission" that it only establishes the need for asking permission, not ownership.
Khi xem xét kỹ lưỡng như vậy, thì rõ ràng rằng từ lời nói “khi có tỳ khưu thì phải hỏi ý kiến tỳ khưu”, v.v., nó chỉ chứng minh sự cần thiết phải hỏi ý kiến, chứ không phải quyền hạn.
Atha siyā ‘‘āpucchitabbatthe siddhe issarattho siddhoyeva hoti.
Now, it might be said, "If the need for asking permission is established, then ownership is also established.
Nếu vậy, có thể nói rằng: “Khi sự cần thiết phải hỏi ý kiến đã được chứng minh, thì quyền hạn cũng đã được chứng minh. Vì chính do có quyền hạn mà vị ấy cần được hỏi ý kiến.”
Issarabhāvatoyeva hi so āpucchitabbo’’ti.
For it is precisely because of his ownership that he must be asked permission."
Chính vì là người có quyền hạn nên vị ấy phải được thỉnh cầu.
Tatthevaṃ vattabbaṃ – ‘‘āpucchantena ca bhikkhumhi sati bhikkhu āpucchitabbo, tasmiṃ asati sāmaṇero, tasmiṃ asati ārāmiko’’tiādivacanato āyasmantānaṃ matena bhikkhupi sāmaṇeropi ārāmikopi vihārakārakopi tassa kule yo koci puggalopi issaroti āpajjeyya, evaṃ viññāyamānepi bhikkhumhi vā sāmaṇere vā ārāmike vā sati teyeva issarā, na vihārakārako.
There, it should be said thus: “When there is a bhikkhu, the bhikkhu should be asked; if he is not present, the sāmaṇera; if he is not present, the monastery attendant (ārāmika),” and so on. According to the venerable ones' opinion, a bhikkhu, a sāmaṇera, a monastery attendant, a monastery builder, or any person in his family could become the owner. Even if it is understood thus, when a bhikkhu, sāmaṇera, or monastery attendant is present, they alone are the owners, not the monastery builder.
Ở đó, cần phải nói rằng: “Khi có Tỳ-khưu, thì phải xin phép Tỳ-khưu; nếu không có Tỳ-khưu, thì xin phép Sa-di; nếu không có Sa-di, thì xin phép người giữ tinh xá (ārāmika)”. Theo lời dạy này và theo ý của các Tôn giả, thì Tỳ-khưu, Sa-di, người giữ tinh xá, người xây tinh xá, và bất cứ người nào trong gia đình của người đó, cũng đều là chủ. Ngay cả khi được hiểu như vậy, khi có Tỳ-khưu, Sa-di, hoặc người giữ tinh xá, thì chính họ là chủ, chứ không phải người xây tinh xá.
Tesu ekasmimpi asatiyeva vihārakārako issaro siyāti.
If not even one of them is present, then the monastery builder would be the owner.
Nếu không có một ai trong số họ, thì người xây tinh xá mới là chủ.
Imasmiṃ pana adhikāre saṅghikaṃ senāsanaṃ rakkhaṇatthāya āpucchitabbaṃyeva vadati, na issarabhāvato āpucchitabbaṃ.
However, in this context, it only speaks of asking permission for the purpose of protecting the Saṅgha's dwelling (senāsana), not of asking permission due to ownership.
Tuy nhiên, trong trường hợp này, việc xin phép chỉ nói về việc bảo vệ chỗ ở của Tăng (saṅghika senāsanaṃ), chứ không phải việc xin phép vì họ là chủ.
Vuttañhi aṭṭhakathāyaṃ (pāci. aṭṭha. 116) ‘‘anāpucchaṃ vā gaccheyyāti ettha bhikkhumhi sati bhikkhu āpucchitabbo’’tiādi.
For it is said in the Aṭṭhakathā: “Here, regarding ‘or he may go without asking permission,’ if there is a bhikkhu, the bhikkhu should be asked.”
Trong Chú giải (Aṭṭhakathā) có nói: “Trong câu ‘hoặc đi mà không xin phép’, ở đây, khi có Tỳ-khưu, thì phải xin phép Tỳ-khưu”, v.v.
Athāpi evaṃ vadeyya ‘‘na sakalassa vākyapāṭhassa adhippāyatthaṃ sandhāya amhehi vuttaṃ, atha kho ‘vihārassāmiko’ti etassa padatthaṃyeva sandhāya vuttaṃ.
Furthermore, one might say: “We did not speak with reference to the intended meaning of the entire passage, but only with reference to the meaning of the word ‘vihārassāmiko’ (owner of the monastery).
Hoặc có người có thể nói rằng: “Chúng tôi không nói đến ý nghĩa của toàn bộ đoạn văn, mà chỉ nói đến ý nghĩa của từ ‘chủ tinh xá’ (vihārassāmiko) mà thôi.
Kathaṃ?
How so?
Như thế nào?
Saṃ etassa atthīti sāmiko, vihārassa sāmiko vihārassāmiko.
‘Sāmiko’ is one who has authority over it, and ‘vihārassa sāmiko’ is vihārassāmiko (owner of the monastery).
Người có cái đó là chủ (sāmiko), chủ của tinh xá là chủ tinh xá (vihārassāmiko).
‘Ko vihārassāmiko nāmā’ti vutte ‘yena vihāro kārito, so vihārassāmiko nāmā’ti vattabbo, tasmā vihārakārako dāyako vihārassāmiko nāmāti viññāyati, evaṃ viññāyamāne sati sāmiko nāma sassa dhanassa issaro, tassa ruciyā eva aññe labhanti, tasmā vihārassāmikabhūtassa dāyakassa ruciyā eva bhikkhū vasituṃ labhanti, na saṅghagaṇapuggalānaṃ ruciyāti imamatthaṃ sandhāya vutta’’nti.
When asked ‘Who is called the owner of the monastery?’, it should be said, ‘The one by whom the monastery was built is called the owner of the monastery.’ Therefore, it is understood that the donor who built the monastery is called the owner of the monastery. When it is understood thus, an owner (sāmiko) is the master of his own property, and others receive it only by his will. Therefore, bhikkhus are allowed to dwell only by the will of the donor, who is the owner of the monastery, and not by the will of the Saṅgha, a group, or individuals. It was said with reference to this meaning.”
Khi được hỏi ‘Ai là chủ tinh xá?’, thì phải nói ‘Người đã xây tinh xá là chủ tinh xá’. Vì vậy, người xây tinh xá, tức là thí chủ, được hiểu là chủ tinh xá. Khi được hiểu như vậy, chủ là người làm chủ tài sản của mình, người khác chỉ nhận được theo ý muốn của người đó. Do đó, các Tỳ-khưu chỉ được ở theo ý muốn của thí chủ, người là chủ tinh xá, chứ không phải theo ý muốn của Tăng, nhóm hay cá nhân. Lời nói này được nói để chỉ ý nghĩa đó.”
Te evaṃ vattabbā – mā āyasmanto evaṃ avacuttha, yathā nāma ‘‘ghaṭikāro brahmā’’ti vutto so brahmā idāni ghaṭaṃ na karoti, purimattabhāve pana karoti, tasmā ‘‘ghaṭaṃ karotī’’ti vacanatthena ‘‘ghaṭikāro’’ti nāmaṃ labhati.
They should be told thus: “Venerable sirs, do not speak thus.
Những người đó cần được nói rằng: “Thưa các Tôn giả, xin đừng nói như vậy. Giống như khi nói ‘Brahmā Thợ Gốm’ (Ghaṭikāro Brahmā), vị Brahmā đó bây giờ không làm gốm, nhưng đã làm trong kiếp trước. Vì vậy, vị ấy được gọi là ‘Thợ Gốm’ theo nghĩa là ‘người làm gốm’.
Iti pubbe laddhanāmattā pubbavohāravasena brahmabhūtopi ‘‘ghaṭikāro’’icceva vuccati, evaṃ so vihārakārako bhikkhūnaṃ pariccattakālato paṭṭhāya vihārassāmiko na hoti vatthupariccāgalakkhaṇattā dānassa, pubbe pana apariccattakāle vihārassa kārakattā vihārassāmiko nāma hoti, so evaṃ pubbe laddhanāmattā pubbavohāravasena ‘‘vihārassāmiko’’ti vuccati, na, pariccattassa vihārassa issarabhāvato.
Just as Ghaṭikāra Brahmā, when he is called ‘Ghaṭikāra Brahmā,’ does not make pots now, but made them in a previous existence, and therefore receives the name ‘Ghaṭikāra’ by the meaning of ‘one who makes pots.’ Thus, having received the name previously, even though he is a Brahmā, he is called ‘Ghaṭikāra’ by way of former usage. Similarly, that monastery builder is not the owner of the monastery from the time it was offered to the bhikkhus, because giving (dāna) is characterized by the relinquishment of the object. But previously, at the time it was not yet offered, he was called the owner of the monastery because he was the builder of the monastery. Thus, having received the name previously, he is called ‘owner of the monastery’ by way of former usage, not by virtue of being the owner of the offered monastery.
Do đó, vì đã có tên gọi từ trước, theo cách gọi thông thường từ xưa, dù là một vị Brahmā, vị ấy vẫn được gọi là ‘Thợ Gốm’. Tương tự như vậy, người xây tinh xá đó, kể từ khi cúng dường cho các Tỳ-khưu, không còn là chủ tinh xá nữa, vì việc bố thí có đặc tính là từ bỏ vật sở hữu. Nhưng trước đây, khi chưa cúng dường, vì là người xây tinh xá, vị ấy được gọi là chủ tinh xá. Vì vậy, do đã có tên gọi từ trước, theo cách gọi thông thường từ xưa, vị ấy được gọi là ‘chủ tinh xá’, chứ không phải vì là chủ của tinh xá đã được cúng dường.
Teneva sammāsambuddhena ‘‘vihāradāyakānaṃ ruciyā bhikkhū vasantū’’ti avatvā senāsanapaññāpako anuññātoti daṭṭhabbo.
For this very reason, the Perfectly Enlightened One, instead of saying, “Let bhikkhus dwell according to the will of the monastery donors,” permitted a senāsana-paññāpaka (assigner of lodgings).
Chính vì thế, Đức Chánh Đẳng Giác đã không nói ‘các Tỳ-khưu hãy ở theo ý muốn của các thí chủ tinh xá’, mà đã cho phép vị Tỳ-khưu sắp xếp chỗ ở.
Tathā hi vuttaṃ vimativinodaniyaṃ (vi. vi. ṭī. mahāvagga 2.295) ‘‘tesaṃ gehānīti ettha bhikkhūnaṃ vāsatthāya katampi yāva na denti, tāva tesaṃ santakaṃyeva bhavissatīti daṭṭhabba’’nti, tena dinnakālato paṭṭhāya tesaṃ santakāni na hontīti dasseti.
Indeed, it is said in the Vimativinodanīya: “Here, regarding ‘their houses,’ even a monastery built for the dwelling of bhikkhus should be understood as belonging to them until it is given.” This indicates that from the time it is given, it no longer belongs to them.
Thật vậy, trong Vimativinodanīya có nói: “Trong câu ‘nhà của họ’, cần phải hiểu rằng ngay cả khi một tinh xá được xây dựng cho Tỳ-khưu ở, chừng nào họ chưa dâng cúng, nó vẫn là tài sản của họ.” Điều này cho thấy rằng kể từ khi dâng cúng, nó không còn là tài sản của họ nữa.
Ayaṃ pana kathā pāṭhassa sammukhībhūtattā imasmiṃ ṭhāne kathitā.
This discussion, however, is presented here because it is directly related to the text.
Tuy nhiên, câu chuyện này được kể ở đây vì nó liên quan trực tiếp đến đoạn văn.
Vihāravinicchayo pana catupaccayabhājanavinicchaye (vi. saṅga. aṭṭha. 194 ādayo) āvi bhavissati.
The determination regarding monasteries will become evident in the Catuppaccayabhājanavinicchaya.
Việc quyết định về tinh xá sẽ được làm rõ trong phần quyết định về việc phân chia bốn vật dụng (catupaccayabhājanavinicchaye).
Yo kocīti ñātako vā aññātako vā yo koci.
Yo koci means any person whatsoever, whether a relative or a non-relative.
Bất cứ ai (Yo kocī): Bất cứ ai, dù là người thân hay người lạ.
Yena mañcaṃ pīṭhaṃ vā vinanti, taṃ mañcapīṭhakavānaṃ.
Mañcapīṭhakavānaṃ refers to that by which a couch or a chair is woven or entangled and covered.
Cái mà người ta dùng để đan giường hay ghế là mañcapīṭhakavānaṃ.
83. Siluccayaleṇanti siluccaye leṇaṃ, pabbataguhāti attho.
83. Siluccayaleṇaṃ means a cave in a rock mass, i.e., a mountain cave.
83. Siluccayaleṇaṃ nghĩa là hang động trong đống đá, tức là hang núi.
‘‘Senāsanaṃ upacikāhi khāyita’’nti imasmiṃ vatthusmiṃ paññattattā vatthuanurūpavasena aṭṭhakathāyaṃ upacikāsaṅkāya abhāvena anāpatti vuttā.
Since it was laid down in the context of “the dwelling eaten by termites,” in accordance with the context, the Aṭṭhakathā states non-offence due to the absence of suspicion of termites.
Trong trường hợp này, vì chỗ ở được quy định trong câu chuyện “chỗ ở bị mối ăn”, nên trong Chú giải (Aṭṭhakathā) đã nói rằng không phạm tội vì không có nghi ngờ về mối, phù hợp với sự kiện.
Vattakkhandhake (cūḷava. 360 ādayo) gamikavattaṃ paññāpentena ‘‘senāsanaṃ āpucchitabba’’nti vuttattā kevalaṃ itikattabbatāmattadassanatthaṃ ‘‘āpucchanaṃ pana vatta’’nti vuttaṃ, na pana vattabhede dukkaṭanti dassanatthaṃ, teneva andhakaṭṭhakathāyaṃ ‘‘senāsanaṃ āpucchitabba’’nti ettha ‘‘yaṃ pāsāṇapiṭṭhiyaṃ vā pāsāṇatthambhesu vā katasenāsanaṃ yattha upacikā nārohanti, taṃ anāpucchantassapi anāpattī’’ti vuttaṃ.
Because it was stated in the Vattakkhandhaka (Cūḷavagga, 360 onwards), when laying down the duty of a traveling bhikkhu, that “permission should be sought for the lodging,” it was stated “asking permission is a duty” merely to show that it is something that should be done, and not to show that a dukkata offense arises from a breach of duty. For this very reason, it was stated in the Andhakaṭṭhakathā, regarding the phrase “permission should be sought for the lodging,” that “if a lodging is made on a rock slab or on stone pillars where termites do not climb, there is no offense even if one does not ask permission for it.”
Trong Vattakkhandhaka, Đức Phật đã quy định về phận sự của người đi đường rằng “phải xin phép chỗ ở”. Vì vậy, việc “xin phép là phận sự” chỉ được nói ra để chỉ ra rằng đó là một việc cần làm, chứ không phải để chỉ ra rằng việc vi phạm phận sự sẽ dẫn đến tội dukkaṭa. Chính vì thế, trong Andhakaṭṭhakathā, trong câu “phải xin phép chỗ ở”, đã nói rằng “nếu chỗ ở được xây trên phiến đá hoặc cột đá mà mối không thể leo lên được, thì không phạm tội ngay cả khi không xin phép”.
Tasmā yaṃ vuttaṃ gaṇṭhipade ‘‘tādise senāsane anāpucchā gacchantassa pācittiyaṃ natthi, gamikavatte senāsanaṃ anāpucchā gacchanto vattabhedo hoti, tasmā dukkaṭaṃ āpajjatī’’ti, taṃ na gahetabbaṃ.
Therefore, what was stated in the Gaṇṭhipada, “there is no pācittiya offense for one who goes without asking permission for such a lodging; when one goes without asking permission for a lodging as part of the duty of a traveling bhikkhu, it becomes a breach of duty, and therefore one incurs a dukkata,” should not be accepted.
Do đó, điều được nói trong Gaṇṭhipada rằng “không có tội pācittiya đối với người đi mà không xin phép chỗ ở như vậy; người đi mà không xin phép chỗ ở trong phận sự của người đi đường là vi phạm phận sự, do đó phạm tội dukkaṭa” thì không nên chấp nhận.
85. Navavāyimoti adhunā suttena vītakacchena paliveṭhitamañco.
85. Newly woven means a bed wrapped with newly woven thread.
85. Navavāyimo là một chiếc giường được bện bằng dây mới dệt.
Onaddhoti kappiyacammena onaddho, sova onaddhako sakatthe ka-paccayavasena.
Covered means covered with permissible hide; that same is called onaddhaka by the addition of the suffix -ka in its own sense.
Onaddho là được bọc bằng da phù hợp. Chính cái đó, theo nghĩa riêng với hậu tố -ka, là onaddhako.
Tena hi vassena sīghaṃ na nassati.
Because of that, it will not be quickly destroyed by the rain.
Do đó, nó sẽ không bị hư hại nhanh chóng bởi mưa.
Ukkaṭṭhaabbhokāsikoti idaṃ tassa sukhapaṭipattidassanamattaṃ, ukkaṭṭhassāpi pana cīvarakuṭi vaṭṭateva.
One who practices the highest open-air dwelling is merely to show his comfortable practice; however, even for one who practices the highest, a robe-hut is permissible.
Ukkaṭṭhaabbhokāsiko chỉ là để chỉ sự thực hành dễ chịu của vị đó, nhưng ngay cả đối với người thực hành khổ hạnh tối thượng cũng được phép có lều y.
Kāyānugatikattāti bhikkhuno tattheva nisinnabhāvaṃ dīpeti, tena ca vassabhayena sayaṃ aññattha gacchantassa āpattiṃ dasseti.
Because of following the body indicates the bhikkhu's sitting in that very place, and thereby shows an offense for one who goes elsewhere himself out of fear of rain.
Kāyānugatikattā chỉ ra rằng Tỳ-khưu ngồi ở đó. Điều này cũng chỉ ra rằng Tỳ-khưu sẽ phạm tội nếu tự mình đi đến nơi khác vì sợ mưa.
Abbhokāsikānaṃ atemanatthāya niyametvā dāyakehi dinnampi attānaṃ rakkhantena rakkhitabbameva.
Even if given by donors with the intention that those who practice open-air dwelling should not get wet, one must protect oneself by protecting it.
Ngay cả những vật được thí chủ dâng cúng và quy định để những vị Tỳ-khưu tu hạnh không mái che (abbhokāsika) không bị ướt mưa, thì vị Tỳ-khưu cũng phải tự bảo vệ mình.
‘‘Yasmā pana dāyakehi dānakāleyeva satasahassagghanakampi kambalaṃ ‘pādapuñchaniṃ katvā paribhuñjathā’ti dinnaṃ tatheva paribhuñjituṃ vaṭṭati, tasmā idampi mañcapīṭhādisenāsanaṃ ‘ajjhokāsepi yathāsukhaṃ paribhuñjathā’ti dāyakehi dinnaṃ ce, sabbasmimpi kāle ajjhokāse nikkhipituṃ vaṭṭatīti vadantī’’ti sāratthadīpaniyaṃ (sārattha. ṭī. pācittiya 3.108-110) vuttaṃ.
“However, since it is permissible to use a blanket worth one hundred thousand (coins), given by donors at the time of donation with the words ‘use it as a foot-wiper,’ in that very way, therefore, if this bed-chair etc. lodging is given by donors with the words ‘use it comfortably even in the open air,’ then it is permissible to place it in the open air at all times,” so it is stated in the Sāratthadīpanī.
Trong Sāratthadīpanī có nói: “Vì các thí chủ đã dâng cúng một tấm chăn có giá trị hàng trăm ngàn vào thời điểm dâng cúng và nói ‘xin các ngài hãy dùng làm khăn lau chân’, thì việc sử dụng như vậy là được phép. Do đó, nếu các thí chủ dâng cúng chỗ ở như giường, ghế, v.v., và nói ‘xin các ngài hãy dùng thoải mái ngay cả ở ngoài trời’, thì việc đặt chúng ở ngoài trời vào mọi lúc là được phép.”
Pesetvā gantabbanti ettha ‘‘yo bhikkhu imaṃ ṭhānaṃ āgantvā vasati, tassa dethā’’ti vatvā pesetabbaṃ.
Regarding “one should send someone and go,” one should send someone saying, “Give it to the bhikkhu who comes and stays at this place.”
Trong đoạn*, phải nói rằng: ‘Vị tỳ-khưu nào đến trú tại nơi này, hãy dâng cúng cho vị ấy’ rồi gửi đi.
Valāhakānaṃ anuṭṭhitabhāvaṃ sallakkhetvāti iminā gimhānepi meghe uṭṭhite abbhokāse nikkhipituṃ na vaṭṭatīti dīpeti.
Having observed that the clouds have not arisen indicates that it is not permissible to place it in the open air even in summer if clouds have arisen.
Với câu*, điều này chỉ ra rằng, ngay cả vào mùa hè, khi mây nổi lên, không được phép để (vật dụng) ở nơi trống trải.
Tatra tatrāti cetiyaṅgaṇādike tasmiṃ tasmiṃ abbhokāse niyametvā nikkhittā.
Here and there means placed in those respective open spaces, such as the cetiyaṅgaṇa, having been designated.
* có nghĩa là được đặt ở những nơi trống trải khác nhau như sân tháp, v.v., đã được chỉ định.
Majjhato paṭṭhāya pādaṭṭhānābhimukhāti yattha samantato sammajjitvā aṅgaṇamajjhe sabbadā kacavarassa saṅkaḍḍhanena majjhe vālikā sañcitā hoti, tattha kattabbavidhidassanatthaṃ vuttaṃ, uccavatthupādaṭṭhānābhimukhaṃ, bhittipādaṭṭhānābhimukhaṃ vā vālikā haritabbāti attho.
From the middle towards the foot-place was stated to show the method to be followed where sand has accumulated in the middle due to sweeping all around and collecting rubbish in the middle of the courtyard at all times. The meaning is that sand should be carried towards the foot-place of a high object or towards the foot-place of a wall.
Cụm từ* được nói ra để chỉ dẫn cách thực hiện ở những nơi mà cát bị tích tụ ở giữa sân do việc quét dọn rác rưởi luôn được gom lại ở giữa sân từ mọi phía. Điều đó có nghĩa là cát phải được dọn về phía chân của vật cao hoặc về phía chân tường.
‘‘Yattha vā pana koṇesu vālikā sañcitā, tattha tato paṭṭhāya aparadisābhimukhā haritabbā’’ti keci atthaṃ vadanti.
Some teachers say that the meaning is: “Where sand has accumulated in the corners, it should be carried from there towards another direction.”
Một số vị nói rằng: “Nơi nào có cát tích tụ ở các góc, thì từ đó trở đi, cát phải được dọn về phía khác.”
Keci pana ‘‘sammaṭṭhaṭṭhānassa padavalañjena avikopanatthāya sayaṃ asammaṭṭhaṭṭhāne ṭhatvā attano pādābhimukhaṃ vālikā haritabbāti vutta’’nti vadanti.
However, some say, "It is taught that one should stand in an unswept area and sweep the sand towards one's own feet, so that the swept area is not disturbed by footprints."
Một số vị khác lại nói rằng: “Để tránh làm hỏng chỗ đã quét bằng dấu chân, người ta đứng ở chỗ chưa quét và dọn cát về phía chân mình.”
Tattha ‘‘majjhato paṭṭhāyā’’ti vacanassa payojanaṃ na dissati.
In that (statement), the purpose of the phrase "starting from the middle" is not apparent.
Trong trường hợp đó, không thấy có mục đích gì cho từ “từ giữa” (majjhato paṭṭhāya).
Sāratthadīpaniyaṃ pana ‘‘pādaṭṭhānābhimukhāti nisīdantānaṃ pādaṭṭhānābhimukhanti keci, sammajjantassa pādaṭṭhānābhimukhanti apare, bahivālikāya agamananimittaṃ pādaṭṭhānābhimukhā haritabbāti vuttanti eke’’ti vuttaṃ.
In the Sāratthadīpanī, it is said: "Regarding 'towards the place of the feet': some say it means towards the place of the feet of those who are sitting; others say it means towards the place of the feet of the one sweeping; and some say it is taught that the sand should be swept towards the place of the feet to prevent it from going outside."
Tuy nhiên, trong Sāratthadīpanī, có nói rằng: “Một số vị nói* có nghĩa là về phía chỗ chân của những người đang ngồi; những vị khác nói là về phía chỗ chân của người đang quét; một số vị khác lại nói là phải dọn cát về phía chỗ chân để tránh cát tràn ra ngoài.”
Kacavaraṃ hatthehi gahetvā bahi chaḍḍetabbanti iminā ‘‘kacavaraṃ chaḍḍessāmī’’ti vālikā na chaḍḍetabbāti dīpeti.
By "The refuse should be taken with the hands and thrown outside," it is indicated that sand should not be thrown away with the intention of "I will throw away the refuse."
Với câu*, điều này chỉ ra rằng không được vứt cát với ý nghĩ “tôi sẽ vứt rác”.
87. Āvāsikānaṃyeva palibodhoti ettha āgantukesu āgantvā kiñci avatvā tattha nisinnesupi nisīditvā ‘‘āvāsikāyeva uddharissantī’’ti gatesupi āvāsikānameva palibodho.
87. The responsibility belongs only to the residents – here, even if visitors come and sit there without saying anything, or if they sit and then leave thinking, "The residents will clear it away," the responsibility belongs only to the residents.
87. Trong câu*, ngay cả khi các vị khách đến và ngồi xuống đó mà không nói gì, hoặc sau khi ngồi xuống rồi đi mà nghĩ rằng “chỉ có các vị trú xứ mới dọn dẹp”, thì sự phiền toái vẫn thuộc về các vị trú xứ.
Mahāpaccarivāde pana ‘‘idaṃ amhāka’’nti vatvāpi avatvāpi nisinnānamevāti adhippāyo.
However, in the Mahāpaccariya commentary, the intention is that the responsibility belongs only to those who sat, whether they said "This is ours" or not.
Tuy nhiên, trong Mahāpaccariya, ý nghĩa là sự phiền toái thuộc về những vị đã ngồi xuống, dù có nói hay không nói “đây là của chúng tôi”.
Mahāaṭṭhakathāvāde ‘‘āpattī’’ti pācittiyameva vuttaṃ.
In the Mahāaṭṭhakathā tradition, "offense" refers only to a pācittiya.
Trong Mahāaṭṭhakathā, chỉ có pācittiya được nói đến là “lỗi”.
Mahāpaccariyaṃ pana santharāpane pācittiyena bhavitabbanti anāṇattiyā paññattattā dukkaṭaṃ vuttaṃ.
However, in the Mahāpaccariya, a dukkata is mentioned because it is laid out without instruction, with the thought that it should be a pācittiya for laying out a mat.
Tuy nhiên, trong Mahāpaccariya, dukkaṭa được nói đến vì việc trải giường được quy định mà không có lệnh, với ý nghĩ rằng đó phải là pācittiya.
Ussārakoti sarabhāṇako.
Ussāraka means a reciter.
* có nghĩa là người ngâm tụng với giọng điệu.
So hi uddhaṃuddhaṃ pāḷipāṭhaṃ sāreti pavattetīti ‘‘ussārako’’ti vuccati.
Indeed, he is called "ussāraka" because he causes the Pāḷi text to proceed upwards and onwards, or recites it.
Vị ấy được gọi là “ussārako” vì vị ấy nâng cao và duy trì việc ngâm tụng Pāḷi.
‘‘Idaṃ ussārakassa, idaṃ dhammakathikassā’’ti visuṃ paññattattā anāṇattiyā paññattepi pācittiyeneva bhavitabbanti adhippāyena ‘‘tasmiṃ āgantvā nisinne tassa palibodho’’ti vuttaṃ.
Because it is specifically laid out as "This is for the ussāraka, this is for the Dhamma speaker," it is said "if he comes and sits there, the responsibility is his" with the intention that it should be a pācittiya even if it is laid out without instruction.
Vì đã quy định riêng “đây là của người ngâm tụng, đây là của vị thuyết pháp”, nên* được nói ra với ý nghĩa rằng ngay cả khi việc trải giường được quy định mà không có lệnh, thì đó phải là pācittiya.
Keci pana vadanti ‘‘anāṇattiyā paññattepi dhammakathikassa anuṭṭhāpanīyattā pācittiyena bhavitabbaṃ, āgantukassa pana pacchā āgatehi vuḍḍhatarehi uṭṭhāpanīyattā dukkaṭaṃ vutta’’nti.
However, some say, "Even if it is laid out without instruction, it should be a pācittiya because the Dhamma speaker should not be made to get up, but for a visitor, a dukkata is mentioned because he should be made to get up by the elder monks who arrive later."
Tuy nhiên, một số vị nói rằng: “Ngay cả khi việc trải giường được quy định mà không có lệnh, thì đó phải là pācittiya đối với vị thuyết pháp vì không được phép yêu cầu vị ấy đứng dậy; nhưng đối với vị khách, thì dukkaṭa được nói đến vì vị ấy có thể bị yêu cầu đứng dậy bởi các vị trưởng lão đến sau.”
88. Pādapuñchanī nāma rajjukehi vā pilotikāya vā pādapuñchanatthaṃ katā.
88. A pādapuñchanī is something made of ropes or rags for wiping the feet.
88.* là một tấm thảm chùi chân được làm bằng dây thừng hoặc vải vụn.
Phalakapīṭhaṃ nāma phalakamayaṃ pīṭhaṃ.
A phalakapīṭha is a seat made of planks.
* là một chiếc ghế dài bằng gỗ.
Atha vā phalakañceva dārumayapīṭhañca.
Alternatively, it means both a plank and a wooden seat.
Hoặc là một tấm ván và một chiếc ghế dài bằng gỗ.
Dārumayapīṭhanti ca phalakamayameva pīṭhaṃ veditabbaṃ.
And dārumayapīṭha should be understood as a seat made only of planks.
Và* cũng nên được hiểu là một chiếc ghế dài bằng gỗ.
Pādakaṭhalikanti adhotapādaṭṭhāpanakaṃ.
Pādakaṭhalika means a place to put unwashed feet.
* là một vật dùng để đặt chân chưa rửa.
Ajjhokāse rajanaṃ pacitvā …pe… paṭisāmetabbanti ettha theve asati rajanakamme niṭṭhite paṭisāmetabbaṃ.
Here, in "having boiled dye in the open air... and put it away", it should be put away when the dyeing work is finished, if there is no drop of dye.
Trong câu*, khi không có thuốc nhuộm, thì phải dọn dẹp sau khi công việc nhuộm đã hoàn tất.
‘‘Bhikkhu vā sāmaṇero vā ārāmiko vā lajjī hotīti vuttattā alajjiṃ āpucchitvā gantuṃ na vaṭṭatī’’ti vadanti.
They say, "Because it is said that 'a bhikkhu, a sāmaṇera, or an ārāmika is conscientious,' it is not proper to ask an unconscientious person and go."
Họ nói rằng: “Vì đã nói rằng ‘tỳ-khưu, sa-di, hoặc người coi sóc tịnh xá là người có lòng hổ thẹn’, nên không được phép đi mà không hỏi ý kiến người không có lòng hổ thẹn.”
Otāpento…pe… gacchatīti ettha ‘‘kiñcāpi ‘ettakaṃ dūraṃ gantabba’nti paricchedo natthi, tathāpi leḍḍupātaṃ atikkamma nātidūraṃ gantabba’’nti vadanti.
Here, in "heating it... and going", they say, "Although there is no limit as to 'how far one should go,' one should not go too far past the range of a clod-throw."
Trong câu*, họ nói rằng: “Mặc dù không có giới hạn ‘phải đi bao xa’, nhưng không được đi quá xa vượt quá tầm ném đá.”
89. Evaṃ saṅghikasenāsanesu kattabbavinicchayaṃ kathetvā idāni catukālikavinicchayaṃ kathetuṃ ‘‘kālikānipi cattārī’’tiādimāha.
89. Having thus explained the decisions to be made regarding Saṅghika beds and seats, now, in order to explain the four types of kālika decisions, he begins with "There are four kinds of kālikas."
Sau khi đã thuyết minh về sự quyết định cần thực hiện đối với các chỗ ở thuộc Tăng chúng như vậy, bây giờ để thuyết minh về sự quyết định của bốn loại Kāḷika, Ngài nói câu* và các câu tiếp theo.
Tattha karaṇaṃ kāro, kiriyā.
Here, karaṇa is kāra, action.
Trong đó, karaṇaṃ là kāro, là hành động.
Kāro eva kālo ra-kārassa la-kāro yathā ‘‘mahāsālo’’ti.
Kāra itself is kāla, with the ra changing to la, as in mahāsāla.
Kāro chính là kālo, với sự biến đổi của chữ ‘ra’ thành ‘la’, như trong ‘mahāsālo’.
Kāloti cettha paccuppannādikiriyā.
Here, kāla refers to actions like the present.
Ở đây,* có nghĩa là hành động hiện tại, v.v.
Vuttañhi –
It is said—
Thật vậy, đã nói:
Ettha pana tassa tassa kiriyāsaṅkhātassa kālassa pabhedabhūto purebhattaekaahorattasattāhajīvikapariyantasaṅkhāto kālaviseso adhippeto.
Here, however, the specific time, which is a division of time, that is, the time period ending with before-noon, one day and one night, seven days, and lifelong, is intended.
Tuy nhiên, ở đây, kālaviseso (thời gian đặc biệt) được hiểu là sự phân loại của các kāla (thời gian) khác nhau, tức là pāḷi-bhatta (trước bữa ăn), eka-ahoratta (một ngày một đêm), sattāha (bảy ngày) và yāvajīvika (suốt đời).
Kāle tasmiṃ tasmiṃ kālavisese paribhuñjitabbānīti kālikāni.
Because they are to be consumed within those respective specific times, they are called kālika.
Những thứ được thọ dụng trong từng kālavisesa đó được gọi là*.
Pi-saddo samuccayattho, tena kappiyā catubhūmiyoti samucceti.
The word pi is for aggregation; by it, the four categories of permissible things are aggregated.
Từ* có nghĩa là tập hợp, và nó tập hợp những thứ như bốn loại kappiya (phù hợp).
Cattārīti saṅkhyāniddeso, tena kālikāni nāma cattāri eva honti, na tīṇi na pañcāti dasseti, idaṃ mātikāpadassa atthavivaraṇaṃ.
Cattāri is a numerical designation, indicating that there are only four kālikas, not three or five. This is the explanation of the meaning of the mātikā term.
* là sự chỉ định số lượng, điều này cho thấy rằng chỉ có bốn loại kāḷika, không phải ba cũng không phải năm. Đây là sự giải thích ý nghĩa của mātikāpada (đề mục).
Tattha uddese yaṃ mātikāyaṃ (vi. saṅga. aṭṭha. ganthārambhakathā) ‘‘kālikānipi cattārī’’ti evaṃ vuttaṃ, ettha etasmiṃ mātikāpade cattāri kālikāni veditabbānīti yojanā.
There, in the enumeration, what was stated in the mātikā as "there are also four kālikas" (Vi. Saṅga. Aṭṭha. Ganthārambhakathā), here in this mātikā term, it is to be understood that there are four kālikas—this is the connection.
Trong phần uddesa (tóm tắt), mātikā (bảng mục lục) nói rằng “kālikānipi cattārī” (có bốn loại kāḷika), ở đây, trong mātikāpada này, bốn loại kāḷika cần được biết đến.
Katamāni tānīti āha ‘‘yāvakālika’’ntiādi.
To the question, "What are they?", it states “yāvakālika” and so on.
Những loại đó là gì? Ngài nói* và các câu tiếp theo.
Yāvakālikaṃ…pe… yāvajīvikaṃ iti imāni vatthūni cattāri kālikāni nāmāti attho.
The meaning is that these items, yāvakālika… and so on… yāvajīvika, are called the four kālikas.
Yāvakālikaṃ…pe… yāvajīvikaṃ, những vật này được gọi là bốn loại kāḷika.
Idāni tesaṃ vatthuñca visesanañca nāmalābhahetuñca dassento ‘‘tattha purebhatta’’ntiādimāha.
Now, showing their objects, their specific characteristics, and the reason for their naming, it states “tattha purebhatta” and so on.
Bây giờ, để chỉ ra vật, đặc điểm và nguyên nhân của việc đặt tên cho chúng, Ngài nói* và các câu tiếp theo.
Tattha tesu catūsu kālikesu yaṃ kiñci khādanīyaṃ bhojanīyaṃ yāvakālikaṃ, aṭṭhavidhapānaṃ yāmakālikaṃ, sappiādipañcavidhabhesajjaṃ sattāhakālikaṃ, sabbampi paṭiggahitaṃ yāvajīvikaṃ iti vuccatīti sambandho.
Among those four kālikas, whatever food (khādanīya) or edibles (bhojanīya) is yāvakālika; the eight kinds of drinks are yāmakālika; the five kinds of medicines such as ghee are sattāhakālika; and all received items are called yāvajīvika—this is the connection.
Trong bốn loại kāḷika đó, bất cứ thứ gì là khādanīya (thức ăn rắn) hay bhojanīya (thức ăn lỏng) thì là yāvakālikaṃ; tám loại nước uống là yāmakālikaṃ; năm loại thuốc như bơ ghee, v.v., là sattāhakālikaṃ; và tất cả những gì đã được thọ nhận là yāvajīvikaṃ. Đó là mối liên hệ.
Yaṃ kiñci khādanīyabhojanīyanti ettha atibyāpitaṃ pariharituṃ visesanamāha ‘‘purebhatta’’ntyādi.
In the phrase yaṃ kiñci khādanīyabhojanīyaṃ (whatever food or edibles), to avoid over-extension, it specifies with “purebhatta” and so on.
Trong câu*, để tránh sự bao hàm quá rộng, Ngài nói đặc điểm* và các câu tiếp theo.
Purebhattaṃ paṭiggahetvā paribhuñjitabbameva yāvakālikaṃ, na aññaṃ khādanīyaṃ bhojanīyantyattho.
The meaning is that only food and edibles received before noon and to be consumed before noon are yāvakālika, not other food or edibles.
Điều đó có nghĩa là chỉ những thứ khādanīya và bhojanīya được thọ nhận và thọ dụng trước bữa ăn mới là yāvakālikaṃ, không phải bất kỳ loại khādanīya hay bhojanīya nào khác.
Yāva…pe… paribhuñjitabbatoti nāmalābhahetuṃ, etena yāva kālo assāti yāvakālikanti vacanatthaṃ dasseti.
Yāva…pe…paribhuñjitabbato states the reason for the naming, thereby showing the meaning of the word yāvakālika as "that which has the time (kāla) until noon (yāva)."
Yāva…pe… paribhuñjitabbato (được thọ dụng trong thời gian đó) là nguyên nhân của việc có tên gọi. Với điều này, nó giải thích ý nghĩa của từ yāvakālika (thời gian được phép dùng cho đến trưa) là: "Đó là thời gian cho đến khi đến lúc."
Aṭṭhavidhaṃ pānanti ettha abyāpitaṃ pariharitumāha ‘‘saddhiṃ anulomapānehī’’ti.
In the phrase aṭṭhavidhaṃ pānaṃ (eight kinds of drinks), to avoid vagueness, it states “saddhiṃ anulomapānehī” (together with the appropriate drinks).
Trong cụm từ Aṭṭhavidhaṃ pāna (tám loại nước uống), để tránh sự khái quát quá mức, đã nói “saddhiṃ anulomapānehī” (cùng với các loại nước uống phù hợp).
Yāva…pe… tabbatoti nāmalābhahetuṃ, etena yāmo kālo assāti yāmakālikanti vacanatthaṃ dasseti.
Yāva…pe…tabbato states the reason for the naming, thereby showing the meaning of the word yāmakālika as "that which has the time (kāla) of one watch (yāma)."
Yāva…pe… tabbato (được thọ dụng trong thời gian đó) là nguyên nhân của việc có tên gọi. Với điều này, nó giải thích ý nghĩa của từ yāmakālika (thời gian được phép dùng cho đến đêm) là: "Đó là thời gian cho đến khi đến canh."
Sattāhaṃ nidhetabbatoti nāmalābhahetuṃ, etena sattāho kālo assāti sattāhakālikanti vacanatthaṃ dasseti.
Sattāhaṃ nidhetabbato states the reason for the naming, thereby showing the meaning of the word sattāhakālika as "that which has the time (kāla) of seven days (sattāha)."
Sattāhaṃ nidhetabbato (được cất giữ trong bảy ngày) là nguyên nhân của việc có tên gọi. Với điều này, nó giải thích ý nghĩa của từ sattāhakālika (thời gian được phép dùng trong bảy ngày) là: "Đó là thời gian bảy ngày."
Sabbampi paṭiggahitanti ettha atibyāpitaṃ pariharituṃ ‘‘ṭhapetvā udaka’’ntyāha.
In the phrase sabbampi paṭiggahitaṃ (all received items), to avoid over-extension, it states “ṭhapetvā udaka” (excluding water) and so on.
Trong cụm từ Sabbampi paṭiggahita (tất cả những gì đã được thọ nhận), để tránh sự khái quát quá mức, đã nói “ṭhapetvā udakaṃ” (ngoại trừ nước).
Yāva…pe… paribhuñjitabbatoti nāmalābhahetuṃ, tena yāvajīvaṃ kālo assāti yāvajīvikanti vacanatthaṃ dasseti.
Yāva…pe…paribhuñjitabbato states the reason for the naming, and by that, it shows the meaning of the word yāvajīvika as "that which has the time (kāla) for as long as one lives (yāvajīvaṃ)."
Yāva…pe… paribhuñjitabbato (được thọ dụng trong thời gian đó) là nguyên nhân của việc có tên gọi. Với điều này, nó giải thích ý nghĩa của từ yāvajīvika (thời gian được phép dùng trọn đời) là: "Đó là thời gian cho đến trọn đời."
Etthāha – ‘‘yo pana bhikkhu adinnaṃ mukhadvāraṃ āhāraṃ āhareyya aññatra udakadantaponā, pācittiya’’nti (pāci. 265) vacanato nanu udakaṃ appaṭiggahitabbaṃ, atha kasmā ‘‘ṭhapetvā udakaṃ avasesaṃ sabbampi paṭiggahita’’nti vuttanti?
Here it is said: "But if any bhikkhu consumes unoffered food through his mouth, except for water and tooth-cleaner, it is a pācittiya." Does this not mean that water should not be received? Why then is it stated, "excluding water, all other received items"?
Ở đây có người hỏi: "Phải chăng nước không được thọ nhận, vì theo lời dạy ‘này các Tỳ-khưu, nếu Tỳ-khưu nào thọ nhận vật thực chưa được dâng cúng qua cửa miệng, ngoại trừ nước và que xỉa răng, thì phạm pācittiya’? Vậy tại sao lại nói ‘ngoại trừ nước, tất cả những gì còn lại đều được thọ nhận’?"
Saccaṃ, parisuddhaudakaṃ appaṭiggahitabbaṃ, kaddamādisahitaṃ pana paṭiggahetabbaṃ hoti, tasmā paṭiggahitesu antogadhabhāvato ‘‘ṭhapetvā udaka’’nti vuttanti.
It is true that pure water should not be received, but water mixed with mud and so on should be received. Therefore, because it is included among the received items, it is stated, "excluding water."
Đúng vậy, nước tinh khiết thì không được thọ nhận, nhưng nước có lẫn bùn đất v.v… thì được thọ nhận. Vì vậy, do nó nằm trong số những vật được thọ nhận, nên mới nói “ngoại trừ nước”.
Evamapi ‘‘sabbampi paṭiggahita’’nti imināva siddhaṃ paṭiggahetabbassa udakassapi gahaṇatoti?
Even so, is not the reception of even the water that should be received already accomplished by the phrase "all received items"?
Dù vậy, há chẳng phải đã rõ ràng rằng nước được thọ nhận cũng đã được bao gồm trong câu “tất cả đều được thọ nhận” sao?
Saccaṃ, tathāpi udakabhāvena sāmaññato ‘‘sabbampi paṭiggahita’’nti ettake vutte ekaccassa udakassa paṭiggahetabbabhāvato udakampi yāvajīvikaṃ nāmāti ñāyeyya, na pana udakaṃ yāvajīvikaṃ suddhassa paṭiggahetabbābhāvato, tasmā idaṃ vuttaṃ hoti – ekaccassa udakassa paṭiggahetabbabhāve satipi suddhassa appaṭiggahitabbattā taṃ udakaṃ ṭhapetvā sabbampi paṭiggahitaṃ yāvajīvikanti vuccatīti.
It is true, but even so, if it were stated simply as "all received items" due to the common characteristic of being water, one might infer that even water is yāvajīvika because some water is permissible to receive. However, water is not yāvajīvika because pure water is not permissible to receive. Therefore, it is stated that even if some water is permissible to receive, because pure water is not permissible to receive, excluding that water, all other received items are called yāvajīvika.
Đúng vậy, dù vậy, nếu chỉ nói “tất cả đều được thọ nhận” một cách chung chung theo nghĩa nước, thì có thể hiểu rằng vì một số loại nước được thọ nhận nên nước cũng là yāvajīvika. Nhưng nước không phải là yāvajīvika vì nước tinh khiết không được thọ nhận. Do đó, điều này được nói là: Mặc dù có một số loại nước được thọ nhận, nhưng vì nước tinh khiết không được thọ nhận, nên ngoại trừ loại nước đó, tất cả những gì được thọ nhận đều được gọi là yāvajīvika.
90. Mūlakamūlādīni upadesatoyeva veditabbāni, tāni pariyāyato vuccamānānipi na sakkā viññātuṃ.
90. Mūlakamūlādīni (roots like radish roots) and so on are to be understood only by instruction, for even if they are described indirectly, they cannot be understood.
90. Mūlakamūlādīni (các loại củ như củ cải v.v...) chỉ có thể được biết thông qua sự hướng dẫn, không thể hiểu được ngay cả khi được giải thích bằng các cách khác.
Pariyāyantarena hi vuccamāne taṃ taṃ nāmaṃ ajānantānaṃ sammohoyeva siyā, tasmā tattha na kiñci vakkhāma.
For if they were described by another indirect method, there would only be confusion for those who do not know those specific names. Therefore, we will not say anything further on that matter.
Vì nếu được giải thích bằng các cách khác, những người không biết tên gọi đó sẽ chỉ bị nhầm lẫn. Do đó, chúng tôi sẽ không nói gì thêm về điều đó.
Khādanīye khādanīyatthanti pūvādikhādanīye vijjamānaṃ khādanīyakiccaṃ khādanīyehi kātabbaṃ jighacchāharaṇasaṅkhātaṃ atthaṃ payojanaṃ neva pharanti na nipphādenti.
“The purpose of edibles in edibles” means the function of edibles, such as cakes, which is present in edibles and is to be performed by edibles, namely, the purpose of alleviating hunger; they do not spread, nor do they accomplish it.
Khādanīye khādanīyattha (ý nghĩa của đồ ăn được dùng làm đồ ăn) là chức năng của đồ ăn có trong các loại đồ ăn như bánh ngọt v.v..., tức là mục đích loại bỏ cơn đói, neva pharanti (không lan tỏa) không hoàn thành.
Ekasmiṃ dese āhārakiccaṃ sādhentaṃ vā asādhentaṃ vā aparasmiṃ dese uṭṭhitabhūmirasādibhedena āhārajighacchāharaṇakiccaṃ asādhentampi vā sambhaveyyāti āha ‘‘tesu tesu janapadesū’’tiādi.
Whether accomplishing the function of food in one place or not accomplishing it, it might also be that in another place, due to the distinction of the rising earth-essence and so on, the function of food, the function of alleviating hunger, is not accomplished. Therefore, it is said, “in those various regions,” and so forth.
Một loại đồ ăn có thể có tác dụng hoặc không có tác dụng ở một nơi, nhưng ở một nơi khác, do sự khác biệt về hương vị đất đai v.v... nó có thể không có tác dụng loại bỏ cơn đói. Vì vậy, đã nói “tesu tesu janapadesū” (ở những quốc độ đó) v.v...
Keci pana ‘‘ekasmiṃ janapade āhārakiccaṃ sādhentaṃ sesajanapadesupi vikāle na kappati evāti dassanatthaṃ idaṃ vutta’’ntipi vadanti.
Some say, “This was stated to show that an edible which fulfills the function of food in one region is not allowable in the afternoon in other regions.”
Một số người lại nói rằng: "Điều này được nói để chỉ ra rằng một loại đồ ăn có tác dụng ở một quốc độ thì ở các quốc độ khác cũng không được phép dùng vào buổi chiều."
Pakatiāhāravasenāti aññehi yāvakālikehi ayojitaṃ attano pakatiyāva āhārakiccakaraṇavasena.
“By way of natural food” means by way of performing the function of food naturally, not mixed with other yāvakālika foods.
Pakatiāhāravasenā (theo cách thức của vật thực thông thường) là theo cách thức thực hiện chức năng vật thực một cách tự nhiên, không kết hợp với các loại yāvakālika khác.
Sammohoyeva hotīti anekatthānaṃ nāmānaṃ appasiddhānañca sambhavato sammoho eva siyā.
“There is only confusion” means that confusion would arise due to the possibility of many meanings and unfamiliar names.
Sammohoyeva hotī (chỉ là sự nhầm lẫn) là do có nhiều tên gọi có nhiều ý nghĩa và những tên gọi không phổ biến, nên chỉ có thể là sự nhầm lẫn.
Tenevettha mayampi mūlakamūlādīnaṃ pariyāyantaradassane ādaraṃ na karimha upadesatova gahetabbato.
Therefore, we have not bothered to show alternative terms for mūlakamūla and so forth here, as they are to be understood from instruction alone.
Chính vì vậy, ở đây chúng tôi cũng không quan tâm đến việc giải thích các loại củ như củ cải v.v... bằng các cách khác, vì chúng chỉ có thể được hiểu thông qua sự hướng dẫn.
Hiṅgūti hiṅgurukkhato paggharitaniyyāso.
“Hiṅgu” is the exudate flowing from the asafoetida tree.
Hiṅgū (a-ngùy) là nhựa chảy ra từ cây a-ngùy.
Hiṅgujatuādayopi hiṅguvikatiyo eva.
Hiṅgujatu and others are also variations of hiṅgu.
Hiṅgujatu v.v... cũng là các biến thể của a-ngùy.
Tattha hiṅgujatu nāma hiṅgurukkhassa daṇḍapattāni pacitvā kataniyyāso.
Among these, hiṅgujatu is the exudate made by cooking the stems and leaves of the asafoetida tree.
Trong đó, hiṅgujatu là nhựa được làm bằng cách nấu thân và lá cây a-ngùy.
Hiṅgusipāṭikaṃ nāma hiṅgupattāni pacitvā kataniyyāso.
Hiṅgusipāṭika is the exudate made by cooking asafoetida leaves.
Hiṅgusipāṭikaṃ là nhựa được làm bằng cách nấu lá cây a-ngùy.
‘‘Aññena missetvā kato’’tipi vadanti.
Some say it is "made by mixing with something else."
Một số người cũng nói rằng nó được làm bằng cách trộn với thứ khác.
Takanti aggakoṭiyā nikkhantasileso.
“Taka” is the sap exuding from the tip.
Takaṃ là chất nhựa chảy ra từ đầu ngọn.
Takapattīti pattato nikkhantasileso.
“Takapattī” is the sap exuding from the leaf.
Takapattī là chất nhựa chảy ra từ lá.
Takapaṇṇīti palāse bhajjitvā katasileso.
“Takapaṇṇī” is the sap made by parching leaves.
Takapaṇṇī là chất nhựa được làm bằng cách nướng trên lá.
‘‘Daṇḍato nikkhantasileso’’tipi vadanti.
Some say it is "the sap exuding from the stem."
Một số người cũng nói rằng đó là chất nhựa chảy ra từ thân cây.
92. Sattāhakālike pañca bhesajjānīti bhesajjakiccaṃ karontu vā mā vā, evaṃladdhavohārāni pañca.
The “five medicines” among the sattāhakālika are the five substances commonly known as such, whether they are used for medicinal purposes or not.
92. Trong sattāhakālika (thời gian được phép dùng trong bảy ngày), pañca bhesajjāni (năm loại thuốc) là năm loại được gọi như vậy, dù chúng có thực hiện chức năng thuốc hay không.
‘‘Gosappī’’tiādinā loke pākaṭaṃ dassetvā ‘‘yesaṃ maṃsaṃ kappatī’’ti iminā aññesampi rohitamigādīnaṃ sappiṃ gahetvā dasseti.
By showing what is well-known in the world with “cow’s ghee” and so forth, it also refers to the ghee of other animals like deer by saying, “whose flesh is allowable.”
Bằng cách chỉ ra những gì phổ biến trong thế gian qua cụm từ “Gosappī” (bơ sữa bò) v.v..., và bằng cụm từ “yesaṃ maṃsaṃ kappatī” (mà thịt của chúng được phép), nó bao gồm cả bơ của các loài khác như nai rohita v.v...
Yesañhi khīraṃ atthi, sappimpi tesaṃ atthiyeva, taṃ pana sulabhaṃ vā dullabhaṃ vā asammohatthaṃ vuttaṃ.
For indeed, those that have milk also have ghee; this is stated to prevent confusion, whether it is easily obtainable or difficult to obtain.
Thật vậy, những loài nào có sữa thì cũng có bơ. Điều đó được nói ra để tránh sự nhầm lẫn, dù bơ đó dễ kiếm hay khó kiếm.
Evaṃ navanītampi.
Similarly for fresh butter.
Tương tự đối với bơ tươi.
‘‘Yesaṃ maṃsaṃ kappatī’’ti ca idaṃ nissaggiyavatthudassanatthaṃ vuttaṃ, na pana yesaṃ maṃsaṃ na kappati, tesaṃ sappiādi na kappatīti dassanatthaṃ.
And this phrase, “whose flesh is allowable,” is stated to show the Nissaggiya offense, not to show that ghee and so forth are not allowable for those whose flesh is not allowable.
Và cụm từ “yesaṃ maṃsaṃ kappatī” này được nói ra để chỉ vật nissaggiya (vật phải xả bỏ), chứ không phải để chỉ rằng những loài nào thịt không được phép thì bơ v.v... của chúng cũng không được phép.
Manussakhīrādīnipi hi no na kappanti.
For indeed, human milk and so forth are allowable for us.
Thật vậy, sữa người v.v... cũng không phải là không được phép đối với chúng ta.
93. Yāva kālo nātikkamati, tāva paribhuñjituṃ vaṭṭatīti ettha kāloti bhikkhūnaṃ bhojanakālo adhippeto, so ca sabbantimena paricchedena ṭhitamajjhanhiko.
In the passage, “As long as the time has not passed, it is allowable to partake,” the term ‘kāla’ (time) refers to the bhikkhus’ mealtime, which is the precise midday as the ultimate limit.
93. Trong cụm từ yāva kālo nātikkamati, tāva paribhuñjituṃ vaṭṭatī (được phép thọ dụng cho đến khi thời gian chưa qua), kālo (thời gian) được hiểu là thời gian thọ dụng của các Tỳ-khưu, và thời gian cuối cùng được quy định là giữa trưa.
Ṭhitamajjhanhikopi hi kālasaṅgahaṃ gacchati, tato paṭṭhāya pana khādituṃ vā bhuñjituṃ vā na sakkā, sahasā pivituṃ sakkā bhaveyya, kukkuccakena pana na kattabbaṃ.
Indeed, even the precise midday falls within the category of time, but from that point onwards, it is not permissible to eat or consume solid food; it might be permissible to drink quickly, but it should not be done due to scruple.
Thật vậy, cả giữa trưa cũng được bao gồm trong thời gian. Tuy nhiên, từ đó trở đi thì không thể ăn hoặc thọ dụng. Có thể uống vội vàng, nhưng không nên làm điều đó với sự hối tiếc.
Kālaparicchedajānanatthañca kālatthambho yojetabbo.
And for the purpose of knowing the time limit, a sundial or a time-post should be set up.
Và để biết sự phân định thời gian, cần phải dựng một cột đồng hồ mặt trời (kālatthambha).
Kālantare vā bhattakiccaṃ kātabbaṃ.
Or the meal should be taken within the time limit (before midday).
Hoặc việc ăn uống phải được thực hiện trong khoảng thời gian trước giữa trưa.
Paṭiggahaṇeti gahaṇameva sandhāya vuttaṃ.
The term “paṭiggahaṇe” (at the acceptance) is stated with reference only to the act of receiving.
Từ Paṭiggahaṇe được nói để chỉ sự nhận lấy.
Paṭiggahitameva hi taṃ, sannihitaṃ na kappatīti puna paṭiggahaṇakiccaṃ natthi, teneva ‘‘ajjhoharitukāmatāya gaṇhantassa paṭiggahaṇe’’ti vuttaṃ.
Indeed, if it has been accepted and stored, it is not allowable; therefore, there is no need for a further act of acceptance. For this reason, it is stated, “at the acceptance by one who receives with the intention of eating.”
Quả thật, vật đã được thọ nhận, nếu được lưu trữ thì không hợp lệ, nên không có việc thọ nhận lại; chính vì vậy mà đã nói: “khi thọ nhận vật được nhận với ý muốn nuốt vào, thì có sự thọ nhận (paṭiggahaṇa)”.
Mātikāṭṭhakathāyaṃ (kaṅkhā. aṭṭha. sannidhikārakasikkhāpadavaṇṇanā) pana ‘‘ajjhoharissāmīti gaṇhantassa gahaṇe’’icceva vuttaṃ.
However, in the Mātikāṭṭhakathā, it is stated, “at the receiving by one who receives with the intention of eating.”
Tuy nhiên, trong Mātikāṭṭhakathā (Kaṅkhā. Aṭṭha. Sannidhikārakasikkhāpadavaṇṇanā) lại nói: “khi nhận vật với ý định ‘tôi sẽ nuốt vào’, thì có sự nhận lấy (gahaṇa)”.
Yanti yaṃ pattaṃ.
“Yaṃ” (which) refers to whichever bowl.
Yaṃ là cái bát.
Sandissatīti yāguyā upari sandissati.
“Sandissati” (is visible) means it is visible on top of the gruel.
Sandissatīti có nghĩa là hiện rõ trên cháo.
Telavaṇṇe patte satipi nisnehabhāve aṅguliyā ghaṃsantassa vaṇṇavaseneva lekhā paññāyati, tasmā tattha anāpattīti dassanatthaṃ ‘‘sā abbohārikā’’ti vuttaṃ.
Even if a bowl has an oily appearance but is not greasy, a streak becomes visible merely by the color when one rubs it with a finger. Therefore, to show that there is no offense in such a case, it is stated, “that is not to be reckoned.”
Dù có vết dầu trên bát nhưng không có chất dầu, khi dùng ngón tay cạo thì vết vẫn hiện ra do màu sắc; vì vậy, để chỉ rằng không có lỗi trong trường hợp đó, đã nói “sā abbohārikā” (điều đó không phải là sự sử dụng).
Sayaṃ paṭiggahetvā apariccattameva hi dutiyadivase na vaṭṭatīti ettha paṭiggahaṇe anapekkhavissajjanena, anupasampannassa nirapekkhadānena vā vijahitapaṭiggahaṇaṃ pariccattameva hotīti ‘‘apariccatta’’nti iminā ubhayathāpi avijahitapaṭiggahaṇameva vuttaṃ, tasmā yaṃ parassa pariccajitvā adinnampi sace paṭiggahaṇe nirapekkhavissajjanena vijahitapaṭiggahaṇaṃ hoti, tampi dutiyadivase vaṭṭatīti veditabbaṃ.
In the passage, “what one has accepted oneself and not relinquished is not allowable on the second day,” the term “apariccattaṃ” (not relinquished) refers to un-relinquished acceptance in both ways: by relinquishing without attachment at the time of acceptance, or by giving without attachment to an unordained person. Therefore, it should be understood that even if something is not given to another after being relinquished by oneself, if it becomes relinquished acceptance through relinquishing without attachment at the time of acceptance, that too is allowable on the second day.
Trong câu “Sayaṃ paṭiggahetvā apariccattameva hi dutiyadivase na vaṭṭatī” (quả thật, vật tự mình thọ nhận mà không từ bỏ thì không hợp lệ vào ngày thứ hai), sự thọ nhận đã được từ bỏ (vijahitapaṭiggahaṇa) có nghĩa là đã được từ bỏ bằng cách xả bỏ không còn dính mắc, hoặc bằng cách dâng cúng không còn dính mắc cho người chưa thọ giới (anupasampanna). Vì vậy, từ “apariccattaṃ” (không từ bỏ) được nói để chỉ sự thọ nhận chưa được từ bỏ theo cả hai cách. Do đó, cần phải hiểu rằng, nếu một vật, dù đã được từ bỏ cho người khác và không được dâng cúng, nhưng nếu sự thọ nhận đã được từ bỏ bằng cách xả bỏ không còn dính mắc, thì vật đó cũng hợp lệ vào ngày thứ hai.
Yadi evaṃ ‘‘patto duddhoto hotī’’tiādīsu kasmā āpatti vuttāti?
If so, why is an offense stated in cases like “the bowl is badly washed,” and so on?
Nếu vậy, tại sao trong các trường hợp như “patto duddhoto hoti” (bát bị rửa không sạch) lại nói có lỗi?
‘‘Paṭiggahaṇaṃ avissajjetvāva sayaṃ vā aññena vā tucchaṃ katvā na sammā dhovitvā niṭṭhāpite patte laggampi avijahitapaṭiggahaṇameva hotīti tattha āpattī’’ti tīsupi gaṇṭhipadesu vuttaṃ.
It is stated in all three Gaṇṭhipadas that “even food adhering to a bowl that has been emptied by oneself or by another without relinquishing the acceptance and not properly washed, is still un-relinquished acceptance, therefore an offense is incurred there.”
Trong cả ba bộ chú giải (gaṇṭhipada) đều nói: “Nếu không xả bỏ sự thọ nhận mà tự mình hoặc người khác làm sạch bát nhưng không rửa kỹ, thì vật còn dính trong bát vẫn là sự thọ nhận chưa được từ bỏ, nên có lỗi trong trường hợp đó”.
Keci pana ‘‘sāmaṇerānaṃ pariccajantīti imasmiṃ adhikāre ṭhatvā ‘apariccattamevā’ti vuttattā anupasampannassa pariccattameva vaṭṭati, apariccattaṃ na vaṭṭatīti āpannaṃ, tasmā nirālayabhāvena paṭiggahaṇe vijahitepi anupasampannassa apariccattaṃ na vaṭṭatī’’ti vadanti.
Some, however, say, “Since it is stated ‘apariccattameva’ (only what is not relinquished) in this context regarding relinquishing to sāmaṇeras, what is relinquished to an unordained person is allowable, but what is not relinquished is not allowable. Therefore, even if the acceptance is relinquished due to lack of attachment, what is not relinquished to an unordained person is not allowable.”
Tuy nhiên, một số người nói: “Do việc nói ‘apariccattamevā’ (chỉ là không từ bỏ) trong ngữ cảnh ‘sāmaṇerānaṃ pariccajanti’ (từ bỏ cho sa-di), nên vật đã từ bỏ cho người chưa thọ giới là hợp lệ, còn vật chưa từ bỏ thì không hợp lệ. Do đó, dù đã từ bỏ sự thọ nhận bằng cách không còn dính mắc, vật chưa từ bỏ cho người chưa thọ giới vẫn không hợp lệ”.
Taṃ yuttaṃ viya na dissati.
That does not seem appropriate.
Điều đó dường như không hợp lý.
Yadaggena hi paṭiggahaṇaṃ vijahati, tadaggena sannidhimpi na karoti vijahitapaṭiggahaṇassa appaṭiggahitasadisattā.
Indeed, by the very act of relinquishing the acceptance, one does not store it, as relinquished acceptance is similar to unaccepted.
Bởi vì, khi một người từ bỏ sự thọ nhận, người đó cũng không lưu trữ, vì vật đã từ bỏ sự thọ nhận giống như vật chưa được thọ nhận.
Paṭiggahetvā nidahiteyeva ca sannidhipaccayā āpatti vuttā.
And an offense due to storage is stated only when it has been accepted and stored.
Và lỗi chỉ được nói là phát sinh do sự lưu trữ khi đã thọ nhận và cất giữ.
Vimativinodaniyaṃ (vi. vi. ṭī. pācittiya 2.252-253) pana ‘‘apariccattamevāti nirapekkhatāya anupasampannassa adinnaṃ apariccattañca yāvakālikādivatthumeva sandhāya vadati, na pana taggatapaṭiggahaṇaṃ.
However, in the Vimativinodanī, “apariccattameva” (only what is not relinquished) refers to the yāvakālika and other items that are not given to an unordained person and are not relinquished due to lack of attachment, and not to the acceptance itself associated with them.
Tuy nhiên, trong Vimativinodanī (Vi. Vi. Ṭī. Pācittiya 2.252-253) đã nói: “apariccattamevā” (chỉ là không từ bỏ) ám chỉ những vật như yāvakālika chưa được dâng cúng và chưa được từ bỏ cho người chưa thọ giới do không còn dính mắc, chứ không phải sự thọ nhận gắn liền với vật đó.
Na hi vatthuṃ apariccajitvā tatthagatapaṭiggahaṇaṃ pariccajituṃ sakkā, na ca tādisaṃ vacanaṃ atthi, yadi bhaveyya, ‘sace patto duddhoto hoti…pe… bhuñjantassa pācittiya’nti vacanaṃ virujjheyya.
Indeed, it is not possible to relinquish the acceptance associated with an item without relinquishing the item itself, nor is there such a statement. If there were, the statement, “if the bowl is badly washed… an offense of pācittiya for one who eats” would be contradicted.
Quả thật, không thể từ bỏ sự thọ nhận gắn liền với vật mà không từ bỏ chính vật đó, và cũng không có lời nào như vậy; nếu có, thì lời nói ‘sace patto duddhoto hoti…pe… bhuñjantassa pācittiya’ (nếu bát bị rửa không sạch… thì người ăn phạm pācittiya) sẽ mâu thuẫn.
Na hi dhovanena āmisaṃ apanetuṃ vāyamantassa paṭiggahaṇe apekkhā vattati.
For one who endeavors to remove food by washing, there is no attachment to the acceptance.
Quả thật, không có sự dính mắc vào việc thọ nhận đối với người cố gắng loại bỏ thức ăn bằng cách rửa.
Yena punadivase bhuñjato pācittiyaṃ janeyya, patte pana vattamānā apekkhā taggatike āmisepi vattati eva nāmāti āmise anapekkhatā ettha na labbhati, tato āmise avijahitapaṭiggahaṇaṃ punadivase pācittiyaṃ janetīti idaṃ vuttaṃ.
By which an offense of pācittiya would arise for one who eats on the next day. However, the attachment present in the bowl is indeed present in the food contained therein. Therefore, lack of attachment to the food is not obtained here, and thus it is stated that un-relinquished acceptance of food causes an offense of pācittiya on the next day.
Điều đó sẽ gây ra pācittiya cho người ăn vào ngày hôm sau. Tuy nhiên, sự dính mắc tồn tại trong bát cũng tồn tại trong thức ăn còn lại trong đó. Vì vậy, sự không dính mắc vào thức ăn không được chấp nhận ở đây. Do đó, đã nói rằng sự thọ nhận thức ăn chưa được từ bỏ sẽ gây ra pācittiya vào ngày hôm sau.
Atha mataṃ ‘yadaggenettha āmisānapekkhatā na labbhati, tadaggena paṭiggahaṇānapekkhatāpi na labbhatī’ti.
Now, if it is thought that “by the same token that lack of attachment to food is not obtained here, lack of attachment to acceptance is also not obtained.”
Nếu cho rằng: “Nếu sự không dính mắc vào thức ăn không được chấp nhận ở đây, thì sự không dính mắc vào sự thọ nhận cũng không được chấp nhận”.
Tathā sati yattha āmisāpekkhā atthi, tattha paṭiggahaṇāpekkhāpi na vigacchatīti āpannaṃ, evañca paṭiggahaṇe anapekkhavissajjanaṃ visuṃ na vattabbaṃ siyā, aṭṭhakathāyañcetampi paṭiggahaṇavijahanaṃ kāraṇattena abhimataṃ siyā.
If that is the case, where there is attachment to solid food, there the attachment to receiving also does not cease. And if it were so, the relinquishing of receiving without attachment should not be stated separately, even if the relinquishing of receiving were considered a cause in the Aṭṭhakathā.
Nếu vậy, thì có nghĩa là nơi nào có sự dính mắc vào thức ăn, nơi đó sự dính mắc vào sự thọ nhận cũng không biến mất. Và nếu vậy, thì việc xả bỏ không còn dính mắc trong sự thọ nhận sẽ không cần phải nói riêng, ngay cả khi sự từ bỏ thọ nhận đó được xem là nguyên nhân trong chú giải.
Idaṃ suṭṭhutaraṃ katvā visuṃ vattabbaṃ cīvarāpekkhāya vattamānāyapi paccuddhārena adhiṭṭhānavijahanaṃ viya.
This should be stated very clearly and separately, just as the relinquishing of an adhiṭṭhāna by means of paccuddhāra, even when there is attachment to robes.
Điều này cần được nói rõ ràng hơn, riêng biệt, giống như việc từ bỏ sự an trí (adhiṭṭhāna) bằng cách xả bỏ (paccuddhāra), dù vẫn còn sự dính mắc vào y phục.
Etasmiñca upāye sati gaṇṭhikāhatapattesu avaṭṭanatā nāma na siyāti vuttovāyamattho, tasmā yaṃ vuttaṃ sāratthadīpaniyaṃ (sārattha. ṭī. pācittiya 3.252-253) ‘yaṃ parassa pariccajitvā adinnampi sace paṭiggahaṇe nirapekkhavissajjanena vijahitapaṭiggahaṇaṃ hoti, tampi dutiyadivase vaṭṭatī’tiādi, taṃ na sārato paccetabba’’nti vuttaṃ.
And when this method exists, there would be no such thing as non-circularity in bowls with knots, thus this meaning has been stated. Therefore, what is said in the Sāratthadīpanī: ‘Even if something not given by another, after being relinquished, becomes something whose receiving has been relinquished through relinquishing without attachment, it is permissible on the second day,’ and so on, that should not be accepted as essential,” it is stated.
Và nếu có phương pháp này, thì sẽ không có việc gọi là không hợp lệ đối với những chiếc bát bị lỗi liên quan đến nút thắt. Do đó, những gì đã nói trong Sāratthadīpanī (Sārattha. Ṭī. Pācittiya 3.252-253) như ‘yaṃ parassa pariccajitvā adinnampi sace paṭiggahaṇe nirapekkhavissajjanena vijahitapaṭiggahaṇaṃ hoti, tampi dutiyadivase vaṭṭatī’ (nếu một vật, dù đã được từ bỏ cho người khác và không được dâng cúng, nhưng nếu sự thọ nhận đã được từ bỏ bằng cách xả bỏ không còn dính mắc, thì vật đó cũng hợp lệ vào ngày thứ hai) v.v., thì điều đó không nên được tin tưởng một cách cốt yếu.”
Pāḷiyaṃ (pāci. 255) ‘‘sattāhakālikaṃ yāvajīvikaṃ āhāratthāya paṭiggaṇhāti, āpatti dukkaṭassā’’tiādinā sannihitesu sattāhakālikayāvajīvikesu purebhattampi āhāratthāya ajjhoharaṇepi dukkaṭassa vuttattā yāmakālikepi ajjhohāre visuṃ dukkaṭena bhavitabbanti āha ‘‘āhāratthāya ajjhoharato dukkaṭena saddhiṃ pācittiya’’nti.
In the Pāḷi, since a dukkaṭa is stated for receiving sattāhakālika and yāvajīvika for food, even before noon, and for consuming them for food, there should be a separate dukkaṭa for consuming even yāmakālika. Therefore, it says: “A pācittiya together with a dukkaṭa for consuming for food.”
Trong Pāḷi đã nói: “Nếu thọ nhận vật sattāhakālika hoặc yāvajīvika để làm thức ăn, thì phạm dukkaṭa”, v.v. Vì đã nói lỗi dukkaṭa khi nuốt những vật sattāhakālika và yāvajīvika đã được lưu trữ, ngay cả trước bữa ăn, để làm thức ăn, nên cũng phải có lỗi dukkaṭa riêng khi nuốt những vật yāmakālika. Do đó, đã nói: “āhāratthāya ajjhoharato dukkaṭena saddhiṃ pācittiya” (nuốt vào để làm thức ăn thì phạm pācittiya kèm dukkaṭa).
Pakatiāmiseti odanādikappiyāmise.
Pakatiāmise means ordinary permissible food like rice.
Pakatiāmise là thức ăn hợp lệ như cơm.
Dveti purebhattaṃ paṭiggahitaṃ yāmakālikaṃ purebhattaṃ sāmisena mukhena bhuñjato sannidhipaccayā ekaṃ, yāvakālikasaṃsaṭṭhatāya yāvakālikattabhajanena anatirittapaccayā ekanti dve pācittiyāni.
Two pācittiyas: one due to sannidhi for one who eats yāmakālika received before noon with a mouth containing solid food, and one due to anatiritta because it becomes yāmakālika by being mixed with yāmakālika.
Dve là hai lỗi pācittiya: một lỗi do lưu trữ khi ăn vật yāmakālika đã thọ nhận trước bữa ăn bằng miệng có thức ăn, và một lỗi do không làm dư (anatiritta) vì vật đó đã trở thành yāvakālika do lẫn lộn với yāvakālika.
Vikappadvayeti sāmisanirāmisapakkhadvaye.
In the two categories means in the two categories of with solid food and without solid food.
Vikappadvaye là trong hai loại, có thức ăn và không có thức ăn.
Thullaccayaṃ dukkaṭañca vaḍḍhatīti manussamaṃse thullaccayaṃ, sesaakappiyamaṃse dukkaṭaṃ vaḍḍhati.
A thullaccaya and a dukkaṭa increase means a thullaccaya for human flesh, and a dukkaṭa for other impermissible flesh, increases.
Thullaccayaṃ dukkaṭañca vaḍḍhatī có nghĩa là lỗi thullaccaya phát sinh với thịt người, và lỗi dukkaṭa phát sinh với các loại thịt không hợp lệ khác.
94. Uggahitakaṃ katvā nikkhittanti apaṭiggahitaṃ sayameva gahetvā nikkhittaṃ.
94. Uggahitakaṃ katvā nikkhittaṃ means taken by oneself and put down, without having been received.
94. Uggahitakaṃ katvā nikkhittaṃ có nghĩa là vật chưa được thọ nhận mà tự mình lấy và cất giữ.
Vimativinodaniyaṃ (vi. vi. ṭī. 1.622) ‘‘uggahitakanti paribhogatthāya sayaṃ gahita’’nti vuttaṃ.
In the Vimativinodanī, it is stated: “Uggahitakaṃ means taken by oneself for consumption.”
Trong Vimativinodanī (Vi. Vi. Ṭī. 1.622) đã nói: “Uggahitakaṃ là vật tự mình lấy để sử dụng”.
Sayaṃ karotīti pacitvā karoti.
Sayaṃ karoti means cooks and makes.
Sayaṃ karoti có nghĩa là tự mình nấu.
Purebhattanti tadahupurebhattameva vaṭṭati savatthukapaṭiggahitattā.
Purebhattaṃ means that which is before noon on that very day is permissible, due to having been received with its substance.
Purebhattaṃ có nghĩa là chỉ hợp lệ trong bữa ăn của ngày đó, vì đã được thọ nhận cùng với vật chất.
Sayaṃkatanti navanītaṃ pacitvā kataṃ.
Sayaṃkataṃ means fresh butter made by cooking.
Sayaṃkataṃ là bơ đã được nấu.
Nirāmisamevāti tadahupurebhattaṃ sandhāya vuttaṃ.
Nirāmisameva is stated with reference to that which is before noon on that very day.
Nirāmisamevā được nói để chỉ bữa ăn của ngày đó.
95. Ajja sayaṃkataṃ nirāmisameva bhuñjantassa kasmā sāmaṃpāko na hotīti āha ‘‘navanītaṃ tāpentassā’’tiādi.
95. Why is there no self-cooking for one who consumes only self-made non-flesh today? It says: “For one who heats fresh butter,” and so on.
95. Tại sao khi ăn vật không có thức ăn do tự mình làm trong ngày hôm nay lại không phải là tự mình nấu? Điều đó được nói trong câu “navanītaṃ tāpentassā” (đối với người làm nóng bơ) v.v.
Pacchābhattaṃ paṭiggahitakehīti khīradadhīni sandhāya vuttaṃ.
Pacchābhattaṃ paṭiggahitakehi is stated with reference to milk and curds.
Pacchābhattaṃ paṭiggahitakehī được nói để chỉ sữa và sữa chua.
Uggahitakehi kataṃ abbhañjanādīsu upanetabbanti yojanā.
The arrangement is that what is made from uggahitaka should be applied to anointing, etc.
Ý nghĩa là: bơ đã được làm từ những vật đã được thọ nhận sau bữa ăn phải được sử dụng để xoa bóp, v.v.
Ubhayesampīti pacchābhattaṃ paṭiggahitakhīradadhīhi ca purebhattaṃ uggahitakehi ca katānaṃ.
Ubhayesampi refers to those made from milk and curds received after noon, and those made from uggahitaka received before noon.
Ubhayesampi là của cả hai loại: sữa và sữa chua đã thọ nhận sau bữa ăn, và những vật đã được làm từ những vật tự mình lấy trước bữa ăn.
Esa nayoti nissaggiyaṃ na hotīti attho.
Esa nayo means it is not nissaggiya.
Esa nayo có nghĩa là không phải nissaggiya.
Akappiyamaṃsasappimhīti hatthiādīnaṃ sappimhi.
Akappiyamaṃsasappimhi means in the ghee of impermissible flesh, such as that of elephants.
Akappiyamaṃsasappimhī là bơ từ voi, v.v.
Kāraṇapatirūpakaṃ vatvāti ‘‘sajātikānaṃ sappibhāvato’’ti kāraṇapatirūpakaṃ vatvā.
Kāraṇapatirūpakaṃ vatvā means by stating a semblance of a reason, such as “because it is ghee of its own kind.”
Kāraṇapatirūpakaṃ vatvā có nghĩa là nói một lý do tương tự như “vì chúng là bơ của cùng một loại”.
Sappinayena veditabbanti nirāmisameva sattāhaṃ vaṭṭatīti attho.
Sappinayena veditabbaṃ means that only non-flesh is permissible for seven days.
‘Sappinayena veditabbaṃ’ (cần phải hiểu theo phương pháp bơ) có nghĩa là chỉ những vật phẩm không có thịt mới được chấp nhận trong bảy ngày.
Etthāti navanīte.
Ettha means in fresh butter.
‘Etthā’ (trong đây) là trong bơ tươi.
Dhotaṃ vaṭṭatīti adhotañce, savatthukapaṭiggahitaṃ hoti, tasmā dhotaṃ paṭiggahetvā sattāhaṃ nikkhipituṃ vaṭṭatīti therānaṃ adhippāyo.
Dhotaṃ vaṭṭati means if it is unwashed, it is received with its substance. Therefore, the intention of the elders is that it is permissible to receive washed ghee and keep it for seven days.
Được phép (dùng) vật đã rửa sạch có nghĩa là: nếu là vật chưa rửa sạch thì trở thành vật đã được thọ nhận cùng với vật nền tảng (savatthukapaṭiggahita), vì thế, sau khi thọ nhận vật đã rửa sạch thì được phép cất giữ trong bảy ngày. Đây là chủ ý của các vị Trưởng lão.
Mahāsīvattherassa pana vatthuno viyojitattā dadhiguḷikādīhi yuttatāmattena savatthukapaṭiggahitaṃ nāma na hoti, tasmā takkato uddhaṭamattameva paṭiggahetvā dhovitvā, pacitvā vā nirāmisameva katvā bhuñjiṃsūti adhippāyo, na pana dadhiguḷikādīhi saha vikāle bhuñjiṃsūti.
However, according to Mahāsīvatthera, since the substance is separated, it is not considered received with its substance merely by being mixed with curd-balls, etc. Therefore, his intention is that they received only what was extracted from buttermilk, then washed it or cooked it, and consumed it only as non-flesh; they did not consume it with curd-balls, etc., at the wrong time.
Còn đối với Trưởng lão Mahāsīva, vì đã tách rời khỏi vật nền tảng, nên chỉ với việc dính liền với sữa đông viên v.v... thì không được gọi là thọ nhận cùng với vật nền tảng. Do đó, sau khi thọ nhận chỉ phần được vớt lên từ sữa lỏng, các vị đã rửa sạch, hoặc nấu lên, làm cho nó hoàn toàn không còn thực phẩm (nirāmisa) rồi mới dùng. Đây là chủ ý của ngài, chứ không phải các vị đã dùng chung với sữa đông viên v.v... vào phi thời.
Tenāha ‘‘tasmā navanītaṃ paribhuñjantena…pe… savatthukapaṭiggahaṃ nāma na hotī’’ti.
Therefore, the Acariya said: "Therefore, by one consuming fresh butter...pe... it is not considered a reception with substance."
Vì thế, ngài đã nói: “Do đó, người dùng bơ mới... cho đến... không được gọi là thọ nhận cùng với vật nền tảng.”
Tattha adhotaṃ paṭiggahetvāpi taṃ navanītaṃ paribhuñjantena dadhiādīni apanetvā paribhuñjitabbanti attho.
In that statement, it means that even if one has received unpurified fresh butter, when consuming that fresh butter, one should remove the curds and so forth before consuming it.
Ở đây, ý nghĩa là: người dùng bơ mới đó, dù đã thọ nhận khi chưa rửa, cũng phải loại bỏ sữa đông v.v... rồi mới dùng.
Keci pana ‘‘takkato uddhaṭamattameva khādiṃsū’’ti vacanassa adhippāyaṃ ajānantā ‘‘takkato uddhaṭamattaṃ adhotampi dadhiguḷikādisahitaṃ vikāle paribhuñjituṃ vaṭṭatī’’ti vadanti, taṃ na gahetabbaṃ.
Some, however, not understanding the meaning of the statement "they consumed only that which was extracted from buttermilk," say that "it is permissible to consume fresh butter extracted from buttermilk, even unpurified and mixed with lumps of curd and so forth, in the afternoon." That should not be accepted.
Tuy nhiên, một số vị không biết chủ ý của câu nói “chỉ ăn phần được vớt lên từ sữa lỏng” nên nói rằng: “Được phép dùng vào phi thời phần được vớt lên từ sữa lỏng, dù chưa rửa và còn dính sữa đông viên v.v...”. Điều này không nên chấp nhận.
Na hi dadhiguḷikādiāmisena saṃsaṭṭharasaṃ navanītaṃ paribhuñjituṃ vaṭṭatīti sakkā vattuṃ.
Indeed, it cannot be said that it is permissible to consume fresh butter whose taste is mixed with such raw ingredients as lumps of curd.
Bởi không thể nói rằng được phép dùng bơ mới có vị trộn lẫn với thực phẩm là sữa đông viên v.v...
Navanītaṃ paribhuñjantenāti adhovitvā paṭiggahitanavanītaṃ paribhuñjantena.
"By one consuming fresh butter" means by one consuming fresh butter that has been received without being purified.
Bởi người dùng bơ mới nghĩa là người dùng bơ mới đã thọ nhận mà không rửa sạch.
Dadhi eva dadhigataṃ yathā ‘‘gūthagataṃ muttagata’’nti (ma. ni. 2.119; a. ni. 9.11).
Curd itself is "curd-contained," just as in "excrement-contained, urine-contained."
Chính sữa đông là dadhigataṃ, giống như trong câu “gūthagataṃ muttagataṃ”.
‘‘Khayaṃ gamissatī’’ti vacanato khīraṃ pakkhipitvā pakkasappiādipi vikāle kappatīti veditabbaṃ.
It should be understood that due to the statement "it will be consumed," even cooked ghee and so forth, after milk has been added, is permissible in the afternoon.
Cần phải hiểu rằng, do lời dạy “sẽ tiêu mất”, nên bơ lỏng v.v... đã nấu sau khi cho sữa vào cũng được phép dùng vào phi thời.
Khayaṃ gamissatīti nirāmisaṃ hoti, tasmā vikālepi vaṭṭatīti attho.
"It will be consumed" means it becomes free of raw ingredients; therefore, it is permissible even in the afternoon.
Sẽ tiêu mất nghĩa là trở thành không còn thực phẩm (nirāmisa), do đó cũng được phép dùng vào phi thời.
Ettāvatāti navanīte laggamattena visuṃ dadhiādivohāraṃ aladdhena appamattena dadhiādināti attho, etena visuṃ paṭiggahitadadhiādīhi saha pakkaṃ savatthukapaṭiggahitasaṅkhameva gacchatīti dasseti.
"To that extent" means by a small amount of curd and so forth, which, merely by adhering to the fresh butter, has not attained the separate designation of curd and so forth. By this, it shows that fresh butter cooked together with separately received curd and so forth falls into the category of "received with substance."
Với chừng ấy nghĩa là với một lượng nhỏ sữa đông v.v... chỉ dính vào bơ mới, không được gọi riêng là sữa đông v.v... Qua đó, ngài chỉ ra rằng vật đã nấu chung với sữa đông v.v... đã được thọ nhận riêng thì được kể là thọ nhận cùng với vật nền tảng.
Tasmimpīti nirāmisabhūtepi.
"Even in that" means even when it is free of raw ingredients.
Trong trường hợp đó cũng vậy nghĩa là dù đã trở thành không còn thực phẩm.
Kukkuccakānaṃ pana ayaṃ adhippāyo – paṭiggahaṇe tāva dadhiādīhi asambhinnarasattā bhattena sahitaguḷapiṇḍādi viya savatthukapaṭiggahitaṃ nāma hoti.
However, the intention of those who have scruples is this: at the time of receiving, because its taste is not mixed with curd and so forth, it is considered a reception with substance, like a lump of molasses mixed with rice.
Tuy nhiên, đây là chủ ý của những người hay hối quá (kukkuccaka): Trước hết, vào lúc thọ nhận, vì vị của nó chưa hòa lẫn với sữa đông v.v..., nên nó được gọi là thọ nhận cùng với vật nền tảng, giống như viên đường v.v... đi cùng với cơm.
Taṃ pana pacantena dhovitvāva pacitabbaṃ.
However, when cooking it, it must be cooked only after being purified.
Nhưng người nấu vật đó phải rửa sạch rồi mới nấu.
Itarathā pacanakkhaṇe paccamānadadhiguḷikādīhi sambhinnarasatāya sāmaṃpakkaṃ jātaṃ, tesu khīṇesupi sāmaṃpakkameva hoti, tasmā nirāmisameva pacitabbanti.
Otherwise, at the time of cooking, due to its taste being mixed with the cooking lumps of curd and so forth, it becomes self-cooked, and even when those are consumed, it remains self-cooked; therefore, only that which is free of raw ingredients should be cooked.
Nếu không, vào lúc nấu, do vị của nó hòa lẫn với sữa đông viên v.v... đang được nấu, nó trở thành vật tự nấu (sāmaṃpakka). Ngay cả khi những thứ đó đã tiêu mất, nó vẫn là vật tự nấu, do đó chỉ nên nấu vật không còn thực phẩm (nirāmisa).
Teneva ‘‘āmisena saddhiṃ pakkattā’’ti kāraṇaṃ vuttaṃ.
For this very reason, the cause "because it was cooked with raw ingredients" was stated.
Chính vì thế, lý do được nêu ra là “vì đã nấu chung với thực phẩm”.
Ettha cāyaṃ vicāraṇā – savatthukapaṭiggahitattābhāve āmisena saha bhikkhunā pakkassa sayaṃpākadoso vā parisaṅkīyati, yāvakālikatā vā.
And here, this is the investigation: in the absence of having been received with substance, either the fault of self-cooking by a bhikkhu with raw ingredients, or the fault of being yāvakālika, is suspected.
Ở đây, có sự xem xét như sau: trong trường hợp không phải là thọ nhận cùng với vật nền tảng (savatthukapaṭiggahita), người ta có thể nghi ngờ lỗi tự nấu (sayaṃpāka) hoặc tính chất yāvakālika của vật được Tỳ khưu nấu chung với thực phẩm.
Tattha na tāva sayaṃpākadoso ettha sambhavati sattāhakālikattā.
Among these, the fault of self-cooking is not possible here because it is sattāhakālika.
Trong đó, trước hết, lỗi tự nấu không thể xảy ra ở đây, vì nó là vật sattāhakālika (dùng trong bảy ngày).
Yañhi tattha dadhiādi āmisagataṃ, taṃ parikkhīṇanti.
For whatever curd and so forth was present there as raw ingredient, that curd and so forth has been consumed.
Bởi vì sữa đông v.v... thuộc loại thực phẩm (āmisa) ở đó đã tiêu mất.
Atha paṭiggahitadadhiguḷikādinā saha attanā pakkattā savatthukapakkaṃ viya bhaveyyāti parisaṅkīyati, tadā ‘‘āmisena saha paṭiggahitattā’’ti kāraṇaṃ vattabbaṃ, na pana ‘‘pakkattā’’ti, tathā ca upaḍḍhattherānaṃ matameva aṅgīkataṃ siyā.
If it is suspected that it would be like something cooked with substance because it was cooked by oneself together with received lumps of curd and so forth, then the reason "because it was received with raw ingredients" should be stated, not "because it was cooked"; and thus, only the view of the Upaddhattheras would be accepted.
Nếu có sự nghi ngờ rằng, do tự mình nấu chung với sữa đông viên v.v... đã thọ nhận, nó có thể trở thành giống như vật được nấu cùng với vật nền tảng, thì khi đó, lý do phải được nêu là “vì đã thọ nhận chung với thực phẩm”, chứ không phải “vì đã nấu”. Và như vậy, quan điểm của các vị Trưởng lão Upaḍḍha sẽ được chấp nhận.
Tattha ca sāmaṇerādīhi pakkampi yāvakālikameva siyā paṭiggahitakhīrādiṃ pacitvā anupasampannehi katasappiādi viya, na ca taṃ yuttaṃ bhikkhācārena laddhanavanītādīnaṃ takkādiāmisasaṃsaṭṭhasambhavena aparibhuñjitabbattāppasaṅgato.
And in that case, even what was cooked by novices and so forth would be yāvakālika, like ghee and so forth made by unordained persons after cooking received milk and so forth, and that is not proper, because there would be no escape from the implication that fresh butter and so forth obtained by alms-round, if mixed with raw ingredients like buttermilk, would be unfit for consumption.
Trong trường hợp đó, ngay cả vật được sa-di v.v... nấu cũng sẽ chỉ là yāvakālika, giống như bơ lỏng v.v... được người chưa thọ cụ túc giới làm ra sau khi nấu sữa v.v... đã thọ nhận. Và điều đó không hợp lý, vì sẽ dẫn đến việc không được dùng bơ mới v.v... nhận được khi đi khất thực, do có khả năng chúng bị trộn lẫn với thực phẩm như sữa lỏng v.v...
Na hi gahaṭṭhā dhovitvā, sodhetvā vā patte ākirantīti niyamo atthi.
For there is no rule that householders pour it into the bowl after purifying or cleaning it.
Bởi không có quy định nào rằng các gia chủ phải rửa hoặc làm sạch trước khi đổ vào bát.
Aṭṭhakathāyañca ‘‘yathā tattha patitataṇḍulakaṇādayo na paccanti, evaṃ…pe… puna pacitvā deti, purimanayeneva sattāhaṃ vaṭṭatī’’ti iminā vacanenapetaṃ virujjhati, tasmā idha kukkuccakānaṃ kukkuccuppattiyā nimittameva na dissati.
And in the Aṭṭhakathā, this contradicts the statement, "Just as grains of rice and so forth that have fallen there are not cooked, so...pe... one cooks it again and gives it; in the same manner as before, it is permissible for seven days." Therefore, here, for those who have scruples, no cause for scruple is seen.
Và trong Chú giải, điều này cũng mâu thuẫn với câu nói: “Giống như các hạt gạo v.v... rơi vào đó không bị nấu chín, cũng vậy... cho đến... nấu lại rồi dâng cúng, thì được phép dùng trong bảy ngày theo phương pháp trước”. Do đó, ở đây không thấy có lý do gì để những người hay hối quá (kukkuccaka) phải sinh tâm hối quá.
Yathā cettha, evaṃ ‘‘lajjī sāmaṇero yathā tattha taṇḍulakaṇādayo na paccanti, evaṃ aggimhi vilīyāpetvā…pe… detī’’ti vacanassāpi nimittaṃ na dissati.
And just as here, so too, no cause is seen for the statement, "A conscientious novice, just as grains of rice and so forth that have fallen there are not cooked, so...pe... melts it in the fire and gives it."
Và cũng như ở đây, cũng không thấy có lý do gì cho câu nói: “Vị sa-di có lòng tàm quý, giống như các hạt gạo v.v... ở đó không bị nấu chín, nên làm tan chảy trên lửa... cho đến... rồi dâng cúng”.
Yadi hi etaṃ yāvakālikasaṃsaggaparihārāya vuttaṃ siyā.
For if this were said to avoid mixture with yāvakālika,
Bởi nếu điều này được nói ra để tránh việc trộn lẫn với vật yāvakālika.
Attanāpi tathā kātabbaṃ bhaveyya.
one would also have to do it in that way.
Thì chính mình cũng phải làm như vậy.
Gahaṭṭhehi dinnasappiādīsu ca āmisasaṃsaggasaṅkā na vigaccheyya.
And the doubt of mixture with raw ingredients in ghee and so forth given by householders would not disappear.
Và trong bơ lỏng v.v... do gia chủ cúng dường, sự nghi ngờ về việc trộn lẫn với thực phẩm sẽ không tan biến.
Na hi gahaṭṭhā evaṃ vilīyāpetvā parissāvetvā kaṇataṇḍulādiṃ apanetvā puna pacanti.
For householders do not melt it, strain it, remove husk and rice grains, and then cook it again in this manner.
Bởi các gia chủ không làm tan chảy, lọc, loại bỏ hạt gạo v.v... rồi nấu lại như vậy.
Apica bhesajjehi saddhiṃ khīrādiṃ pakkhipitvā yathā khīrādi khayaṃ gacchati, evaṃ parehi pakkabhesajjatelādipi yāvakālikameva siyā, na ca tampi yuttaṃ dadhiādikhayakaraṇatthaṃ ‘‘puna pacitvā detī’’ti vuttattā, tasmā mahāsīvattheravāde kukkuccaṃ akatvā adhotampi navanītaṃ tadahupi punadivasādīsupi pacituṃ, taṇḍulādimissaṃ sappiādiṃ attanāpi aggimhi vilīyāpetvā puna takkādikhayatthaṃ pacituñca vaṭṭati.
Furthermore, just as milk, etc., when mixed with medicines, becomes used up, so too, medicines such as cooked oil, etc., prepared by others, would also be only yāvakālika. But even that is not proper, because it is stated, "one may cook it again and give it" for the purpose of using up curds, etc. Therefore, according to the view of Mahāsīva Thera, without feeling remorse, it is permissible to cook unclarified fresh butter on that very day or on subsequent days, and also for oneself to melt ghee, etc., mixed with rice, etc., in the fire and then cook it again to consume buttermilk, etc.
Hơn nữa, giống như sữa v.v... khi được cho vào nấu chung với dược phẩm thì sẽ tiêu mất, cũng vậy, dầu dược v.v... do người khác nấu cũng sẽ chỉ là yāvakālika. Và điều đó cũng không hợp lý, vì đã nói rằng “nấu lại rồi dâng cúng” là để làm cho sữa đông v.v... tiêu mất. Do đó, không nên hối quá theo quan điểm của Trưởng lão Mahāsīva, và được phép nấu bơ mới dù chưa rửa, cả trong ngày hôm đó và những ngày sau; và cũng được phép tự mình làm tan chảy trên lửa bơ lỏng v.v... có lẫn gạo v.v... rồi nấu lại để làm cho sữa lỏng v.v... tiêu mất.
Tattha vijjamānassāpi paccamānakkhaṇe sambhinnarasassa yāvakālikassa abbohārikattena savatthukapaṭiggahitapurepaṭiggahitakānampi abbohārikatoti niṭṭhamettha gantabbanti.
In this regard, it should be concluded that even though yāvakālika is present, it is not considered savatthukapaṭiggahita or purepaṭiggahita due to its insignificance at the time of cooking, as its essence is mixed.
Ở đây, cần đi đến kết luận rằng: do tính chất không đáng kể (abbohārika) của vật yāvakālika, dù có mặt và có vị hòa lẫn vào lúc nấu, nên cả việc thọ nhận cùng với vật nền tảng (savatthukapaṭiggahita) và thọ nhận trước (purepaṭiggahita) cũng trở thành không đáng kể.
Teneva ‘‘ettāvatā hi savatthukapaṭiggahitaṃ nāma na hotī’’ti vuttaṃ.
For this very reason, it was stated, “By this much, it is not considered savatthukapaṭiggahita.”
Chính vì thế, đã nói rằng: “Bởi với chừng ấy, nó không được gọi là thọ nhận cùng với vật nền tảng.”
Visuṃ paṭiggahitena pana khīrādinā āmisena navanītādiṃ missetvā bhikkhunā vā aññehi vā pakkatelādibhesajjaṃ savatthukapaṭiggahitasaṅkhameva gacchati tattha paviṭṭhayāvakālikassa abbohārikattābhāvā.
However, if a bhikkhu or others mix fresh butter, etc., with āmisarasa from milk, etc., that was received separately, the cooked medicinal oil, etc., becomes savatthukapaṭiggahita because the yāvakālika that has entered it is not insignificant.
Tuy nhiên, dược phẩm như dầu v.v... được Tỳ khưu hoặc người khác nấu bằng cách trộn bơ mới v.v... với thực phẩm là sữa v.v... đã được thọ nhận riêng, thì được kể là thọ nhận cùng với vật nền tảng, vì vật yāvakālika có trong đó không phải là không đáng kể.
Yaṃ pana purepaṭiggahitabhesajjehi saddhiṃ appaṭiggahitaṃ khīrādiṃ pakkhipitvā pakkatelādikaṃ anupasampanneheva pakkampi savatthukapaṭiggahitampi sannidhipi na hoti tattha pakkhittakhīrādimissāpi tasmiṃ khaṇe sambhinnarasatāya purepaṭiggahitattāpattito, sace pana appaṭiggahiteheva, aññehi vā pakkatelādīsupi āmisaraso paññāyati, taṃ yāvakālikaṃva hotīti veditabbaṃ.
But if uncooked milk, etc., is mixed with previously received medicines, and the cooked oil, etc., is prepared by unordained persons, it is neither savatthukapaṭiggahita nor a sannidhi, because the milk, etc., mixed into it, having its essence mingled at that moment, falls under the category of having been received earlier. If, however, the āmisarasa is perceptible in cooked oil, etc., prepared only by unreceived items or by others, it should be understood that it is yāvakālika.
Còn dầu v.v... được nấu bằng cách cho sữa v.v... chưa thọ nhận vào chung với các dược phẩm đã thọ nhận trước, dù được nấu bởi người chưa thọ cụ túc giới, cũng không phải là thọ nhận cùng với vật nền tảng và cũng không phải là tàng trữ (sannidhi), vì sữa v.v... được cho vào đó cũng trở thành vật đã thọ nhận trước do vị của chúng hòa lẫn vào lúc đó. Tuy nhiên, nếu trong dầu v.v... được nấu bởi người khác chỉ với những vật chưa thọ nhận mà vị của thực phẩm vẫn nhận ra được, thì cần phải hiểu rằng vật đó chỉ là yāvakālika.
Ayaṃ kathāmaggo vimativinodaniyaṃ (vi. vi. ṭī. 1.622) āgato.
This method of discussion is found in the Vimativinodanī.
Dòng luận giải này được trích từ sách Vimativinodanī.
Sāratthadīpaniyaṃ (sārattha. ṭī. 2.622) pana ‘‘kukkuccāyanti kukkuccakāti iminā attanopi tattha kukkuccasabbhāvampi dīpeti.
In the Sāratthadīpanī, however, by the phrase “kukkuccāyanti kukkuccakā” it is also indicated that one may also have remorse regarding that matter.
Còn trong sách Sāratthadīpanī, có nói rằng: với câu “Họ hối quá nên gọi là người hay hối quá”, ngài cũng cho thấy chính mình cũng có sự hối quá trong vấn đề đó.
Teneva mātikāṭṭhakathāyaṃ (kaṅkhā. aṭṭha. bhesajjasikkhāpadavaṇṇanā) ‘nibbaṭṭitasappi vā navanītaṃ vā pacituṃ vaṭṭatī’ti vutta’’nti ettakameva āgato.
For this very reason, it is stated in the Mātikāṭṭhakathā, “It is permissible to cook clarified butter or fresh butter,” and only this much is found.
Chính vì thế, trong Mātikāṭṭhakathā (Kaṅkhāvitaraṇī-aṭṭhakathā) có nói: ‘Được phép nấu bơ lỏng đã được chế biến hoặc bơ mới’. Chỉ có bấy nhiêu được ghi lại.
Uggahetvāti sayameva gahetvā.
Uggahetvā: having taken it oneself.
Sau khi tự mình lấy nghĩa là tự mình lấy.
Tāni paṭiggahetvāti tāni khīradadhīni paṭiggahetvā.
Tāni paṭiggahetvā: having received that milk and curds.
Sau khi thọ nhận chúng nghĩa là sau khi thọ nhận sữa và sữa đông đó.
Gahitanti taṇḍulādivigamatthaṃ puna pacitvā gahitanti attho.
Gahitaṃ: The meaning is, having cooked it again to remove rice, etc., it is taken.
Đã nhận (Gahita) có nghĩa là đã nấu lại để loại bỏ gạo, v.v., rồi nhận.
Paṭiggahetvā ca ṭhapitabhesajjehīti atirekasattāhapaṭiggahitehi yāvajīvikabhesajjehi, etena tehi yuttampi sappiādi atirekasattāhapaṭiggahitaṃ na hotīti dasseti.
Paṭiggahetvā ca ṭhapitabhesajjehi: with yāvajīvika medicines received and kept for more than seven days. By this, it is shown that ghee, etc., mixed with them, is not considered received for more than seven days.
Cùng với các loại thuốc đã nhận và cất giữ (Paṭiggahetvā ca ṭhapitabhesajjehi) là cùng với các loại thuốc dùng trọn đời (yāvajīvika) đã được nhận quá bảy ngày. Điều này chỉ ra rằng bơ ghee, v.v., được pha trộn với chúng cũng không phải là thứ đã được nhận quá bảy ngày.
Vaddalisamayeti vassakālasamaye, anātapakāleti attho.
Vaddalisamaye: at the time of the rainy season, meaning when there is no sun.
Vào mùa mưa (Vaddalisamaye) có nghĩa là vào mùa mưa, tức là vào lúc không có nắng.
Vuttanayena yathā taṇḍulādīni na paccanti, tathā lajjīyeva sampādetvā detīti lajjisāmaṇeraggahaṇaṃ.
The mention of a conscientious novice (lajjisāmaṇera) means that a conscientious person prepares and gives it in such a way that rice, etc., does not get cooked, as stated.
Việc đề cập đến các Sa-di có lòng hổ thẹn (lajjisāmaṇera) có nghĩa là, theo cách đã nói, chỉ những người có lòng hổ thẹn mới chuẩn bị và dâng cúng sao cho gạo, v.v., không bị nấu chín.
Apica alajjinā ajjhoharitabbaṃ yaṃ kiñci abhisaṅkharāpetuṃ na vaṭṭati, tasmāpi evamāha.
Furthermore, it is not proper to have anything prepared by an unconscientious person for consumption; therefore, it is said thus.
Hơn nữa, không được phép chuẩn bị bất cứ thứ gì để người không có lòng hổ thẹn thọ dụng, vì lý do đó mà cũng nói như vậy.
96. Tile paṭiggahetvā katatelanti attanā bhajjādīni akatvā katatelaṃ.
96. Tile paṭiggahetvā katatelaṃ: oil made without oneself performing roasting, etc.
96. Dầu mè đã làm sau khi nhận mè (Tile paṭiggahetvā katatelaṃ) là dầu đã được làm mà không do tự mình rang, v.v.
Teneva ‘‘sāmisampi vaṭṭatī’’ti vuttaṃ.
For this very reason, it was stated, “Even sāmisa is permissible.”
Chính vì lý do đó mà đã nói rằng “thậm chí có lẫn tạp chất cũng được phép”.
Nibbaṭṭītattāti yāvakālikato vivecitattā, etena elāabhāvato yāvakālikattābhāvaṃ, bhikkhuno savatthukapaṭiggahaṇena yāvakālikattupagamanañca dasseti.
Nibbaṭṭītattā: because it has been separated from yāvakālika. By this, it shows the absence of yāvakālika due to the absence of ela, and the bhikkhu's acceptance of it as savatthukapaṭiggahita leads to it becoming yāvakālika.
Vì đã được làm sạch (Nibbaṭṭītattā) có nghĩa là vì đã được tách ra khỏi loại dùng trong một thời gian (yāvakālika). Điều này chỉ ra rằng vì không có tạp chất nên không phải là loại dùng trong một thời gian, và việc Tỳ-khưu nhận với vật chất khiến nó trở thành loại dùng trong một thời gian.
Ubhayampīti attanā aññehi ca kataṃ.
Ubhayampi: that which is made by oneself and by others.
Cả hai (Ubhayampi) có nghĩa là do tự mình và do người khác làm.
Acchavasanti dukkaṭavatthuno vasāya anuññātattā taṃsadisānaṃ dukkaṭavatthūnaṃyeva akappiyamaṃsasattānaṃ vasā anuññātā, na thullaccayavatthu manussānaṃ vasāti āha ‘‘ṭhapetvā manussavasa’’nti.
Acchavasaṃ: The fat of dukkaṭa substances is permitted, meaning that only the fat of similar dukkaṭa substances, which are animals with improper meat, is permitted, not human fat, which is a thullaccaya offense. Therefore, it is said, “except human fat.”
Mỡ gấu (Acchavasaṃ) có nghĩa là mỡ của các loài vật không được phép ăn thịt (akappiyamaṃsa), tức là các vật có tội lỗi nhẹ (dukkaṭavatthu) tương tự như mỡ gấu, đã được cho phép vì là mỡ của một vật có tội lỗi nhẹ. Mỡ người là một vật có tội lỗi nặng (thullaccayavatthu) thì không được phép, vì vậy đã nói “trừ mỡ người”.
Saṃsaṭṭhanti parissāvitaṃ.
Saṃsaṭṭhaṃ: filtered.
Đã lọc (Saṃsaṭṭhaṃ) có nghĩa là đã được lọc.
Tiṇṇaṃ dukkaṭānanti ajjhohāre ajjhohāre tīṇi dukkaṭāni sandhāya vuttaṃ.
Tiṇṇaṃ dukkaṭānaṃ: refers to three dukkaṭa offenses for each act of consumption.
Ba tội dukkaṭa (Tiṇṇaṃ dukkaṭānaṃ) được nói đến là ba tội dukkaṭa cho mỗi lần nuốt.
Kiñcāpi paribhogatthāya vikāle paṭiggahaṇapacanaparissāvanādīsu pubbapayogesu pāḷiyaṃ, aṭṭhakathāyañca āpatti na vuttā, tathāpi ettha āpattiyā eva bhavitabbaṃ paṭikkhittassa karaṇato āhāratthāya vikāle yāmakālikādīnaṃ paṭiggahaṇe viya.
Although an offense is not stated in the Pāḷi or the Aṭṭhakathā regarding the preliminary actions of receiving, cooking, or straining for consumption in the wrong time, nevertheless, in this case, there must indeed be an offense due to doing what is prohibited, just as in receiving yāmakālika and so forth for food in the wrong time.
Mặc dù trong kinh điển và chú giải không nói đến tội lỗi trong các hành động chuẩn bị như nhận, nấu, lọc, v.v., vào buổi chiều để thọ dụng, nhưng ở đây phải có tội lỗi vì đã làm điều bị cấm, giống như việc nhận các loại thuốc dùng trong một thời gian (yāmakālika), v.v., vào buổi chiều để làm thức ăn.
‘‘Kāle paṭiggahitaṃ vikāle anupasampannenāpi nipakkaṃ saṃsaṭṭhañca paribhuñjantassa dvepi dukkaṭāni hontiyevā’’ti vadanti.
They say: “Even if a person who is not fully ordained consumes an uncooked or strained item received at the proper time, but consumes it at the wrong time, there are indeed two offenses of dukkaṭa.”
Họ nói rằng: “Nếu một vật đã được nhận vào buổi sáng, mà vào buổi chiều một người không phải là Tỳ-khưu (anupasampanna) nấu chín và lọc, rồi Tỳ-khưu thọ dụng, thì cả hai tội dukkaṭa đều xảy ra.”
Yasmā khīrādīni pakkhipitvā pakkabhesajjatele kasaṭaṃ āmisagatikaṃ, tena saha telaṃ paṭiggahetuṃ, pacituṃ vā bhikkhuno na vaṭṭati, tasmā vuttaṃ ‘‘pakkatelakasaṭe viya kukkuccāyatī’’ti.
Since the sediment in medicinal oil cooked with milk and so forth is like meat, a bhikkhu is not permitted to receive or cook oil together with it. Therefore, it is said, “He feels remorse as if it were cooked oil sediment.”
Vì các cặn bã trong dầu thuốc đã nấu chín sau khi cho sữa, v.v., vào là loại có tạp chất, nên Tỳ-khưu không được phép nhận hoặc nấu dầu cùng với chúng. Vì vậy, đã nói rằng “giống như cặn bã trong dầu đã nấu chín, nó gây ra sự hối hận” (kukkuccāyati).
‘‘Sace vasāya saha pakkattā na vaṭṭati, idaṃ kasmā vaṭṭatī’’ti pucchantā ‘‘bhante…pe… vaṭṭatī’’ti āhaṃsu, thero atikukkuccakatāya ‘‘etampi āvuso na vaṭṭatī’’ti āha, roganiggahatthāya eva vasāya anuññātattaṃ sallakkhetvā pacchā ‘‘sādhū’’ti sampaṭicchi.
When asked, “If it is not permitted because it is cooked with fat, why is this permitted?”, they said, “Bhante… it is permitted.” The Elder, being overly scrupulous, said, “This too, friends, is not permitted.” Later, reflecting that fat was permitted only for the suppression of illness, he assented, saying, “Good.”
Khi được hỏi: “Nếu không được phép vì đã nấu cùng với mỡ, thì tại sao cái này lại được phép?”, họ đã nói: “Bạch Thế Tôn… v.v… được phép.” Vị Trưởng lão, vì quá lo lắng, đã nói: “Thưa chư Hiền, cái này cũng không được phép.” Sau đó, nhận thấy rằng mỡ chỉ được phép để trị bệnh, ngài đã chấp thuận và nói: “Tốt lành.”
97. ‘‘Madhukarīhi madhumakkhikāhīti idaṃ khuddakabhamarānaṃ dvinnaṃ eva visesana’’nti keci vadanti.
97. Some say that “by madhukarī and madhumakkhikā” is a specific description for only two types of small bees.
97. Một số người nói rằng: “ Bởi ong mật và ong bắp cày (Madhukarīhi madhumakkhikāhi) chỉ là tính từ của hai loại ong nhỏ.”
Aññe pana ‘‘daṇḍakesu madhukārikā madhukarimakkhikā nāma, tāhi saha tisso madhumakkhikajātiyo’’ti vadanti.
Others, however, say that the madhukārikā bees in the branches are called madhukarimakkhikā, and together with them, there are three species of honeybees.
Những người khác lại nói: “Những con ong làm tổ trên cành cây được gọi là ong madhukarimakkhikā, và cùng với chúng là ba loại ong mật.”
Bhamaramakkhikāti mahāpaṭalakārikā.
Bhamaramakkhikā means the large comb-making bee.
Ong bắp cày (Bhamaramakkhikā) là loại ong làm tổ lớn.
Silesasadisanti sukkhatāya vā pakkatāya vā ghanībhūtaṃ.
Like resin means solidified due to being dry or ripe.
Giống như keo (Silesasadisaṃ) có nghĩa là đặc lại do khô hoặc do chín.
Itaranti tanukamadhu.
The other means thin honey.
Loại khác (Itaraṃ) là mật ong lỏng.
Madhupaṭalanti madhurahitaṃ kevalaṃ madhupaṭalaṃ.
Madhupaṭala means a honey comb without honey, just the comb.
Tổ ong (Madhupaṭalaṃ) là tổ ong không có mật, chỉ là tổ ong.
‘‘Sace madhusahitaṃ paṭalaṃ paṭiggahetvā nikkhipanti.
“If they receive a comb with honey and put it aside,
Họ nói rằng: “Nếu nhận tổ ong có mật rồi cất giữ,
Paṭalassa bhājanaṭṭhāniyattā madhuno vasena sattāhātikkame nissaggiyaṃ hotī’’ti vadanti, ‘‘madhumakkhitaṃ pana madhugatikamevā’’ti iminā taṃ sameti.
since the comb serves as a container, if seven days pass because of the honey, it becomes nissaggiya,” they say. This statement is consistent with “honey-smeared (comb) is just like honey.”
do tổ ong đóng vai trò như một vật chứa, nếu mật ong vượt quá bảy ngày thì sẽ là nissaggiya.” Điều này phù hợp với câu: “Tổ ong có mật thì cũng giống như mật ong.”
98. ‘‘Phāṇitaṃ nāma ucchumhā nibbatta’’nti pāḷiyaṃ (pāci. 260) avisesena vuttattā, aṭṭhakathāyañca ‘‘ucchurasaṃ upādāya…pe… avatthukā ucchuvikati ‘phāṇita’nti veditabbā’’ti vacanato ucchurasopi nikkasaṭo sattāhakālikoti veditabbaṃ.
98. Since phāṇita (jaggery) is stated in the Pāḷi to be "produced from sugarcane" without distinction, and in the Aṭṭhakathā it is stated, "taking sugarcane juice...pe... sugarcane products without sediment should be understood as 'phāṇita'," it should be understood that sugarcane juice without sediment is sattāhakālika.
98. Vì trong kinh điển (pāci. 260) đã nói chung chung rằng “Phāṇita (đường phèn) là thứ được làm từ mía”, và trong chú giải cũng nói rằng “bắt nguồn từ nước mía… v.v… biến thể của mía không có cặn bã được gọi là ‘phāṇita’”, nên cần biết rằng nước mía không có cặn bã là loại dùng trong bảy ngày (sattāhakālika).
Kenaci pana ‘‘madhumhi cattāro kālikā yathāsambhavaṃ yojetabbā, ucchumhi cā’’ti vatvā ‘‘samakkhikaṇḍaṃ selakaṃ madhu yāvakālikaṃ, anelakaṃ udakasambhinnaṃ yāmakālikaṃ, asambhinnaṃ sattāhakālikaṃ, madhusitthaṃ parisuddhaṃ yāvajīvikaṃ, tathā ucchuraso sakasaṭo yāvakāliko, nikkasaṭo udakasambhinno yāmakāliko, asambhinno sattāhakāliko, suddhakasaṭaṃ yāvajīvika’’nti ca vatvā uttaripi bahudhā papañcitaṃ.
However, someone else has elaborated extensively, saying, "Four types of kālika should be applied to honey and sugarcane as appropriate. Honey with bees and eggs, which is firm, is yāvakālika. Honey mixed with water, without impurities, is yāmakālika. Unmixed honey is sattāhakālika. Purified beeswax is yāvajīvika. Similarly, sugarcane juice with sediment is yāvakālika. Sugarcane juice without sediment, mixed with water, is yāmakālika. Unmixed sugarcane juice is sattāhakālika. Pure sediment is yāvajīvika."
Tuy nhiên, một số người đã nói rằng: “Trong mật ong, bốn loại dùng trong các thời kỳ (kālikā) cần được kết hợp tùy theo khả năng, và cũng vậy với mía,” rồi nói tiếp: “Mật ong có ong và trứng (samakkhikaṇḍaṃ), có tạp chất (selakaṃ) là loại dùng trong một thời gian (yāvakālika); mật ong không có tạp chất (anelakaṃ) pha với nước là loại dùng trong một canh giờ (yāmakālika); mật ong không pha là loại dùng trong bảy ngày (sattāhakālika); sáp ong tinh khiết là loại dùng trọn đời (yāvajīvika). Tương tự, nước mía có cặn bã là loại dùng trong một thời gian; nước mía không cặn bã pha với nước là loại dùng trong một canh giờ; nước mía không pha là loại dùng trong bảy ngày; cặn mía tinh khiết là loại dùng trọn đời,” và còn giải thích thêm nhiều điều.
Tattha ‘‘udakasambhinnaṃ madhu vā ucchuraso vā sakasaṭo yāvakāliko, nikkasaṭo udakasambhinno yāmakāliko’’ti idaṃ neva pāḷiyaṃ, na aṭṭhakathāyaṃ dissati, ‘‘yāvakālikaṃ samānaṃ garutarampi muddikājātirasaṃ attanā saṃsaṭṭhaṃ lahukaṃ yāmakālikabhāvaṃ upanentaṃ udakaṃ lahutaraṃ sattāhakālikaṃ attanā saṃsaṭṭhaṃ garutaraṃ yāmakālikabhāvaṃ upanetī’’ti ettha kāraṇaṃ soyeva pucchitabbo.
In this regard, the statement that "honey or sugarcane juice with sediment, if mixed with water, is yāvakālika, and sugarcane juice without sediment, mixed with water, is yāmakālika" is found neither in the Pāḷi nor in the Aṭṭhakathā. The reason for this should be asked of that very person, as to why water, which makes a heavier yāvakālika substance like grape juice lighter and yāmakālika, should make a lighter sattāhakālika substance heavier and yāmakālika when mixed with it.
Trong đó, câu “mật ong hoặc nước mía có cặn bã pha với nước là loại dùng trong một thời gian; nước mía không cặn bã pha với nước là loại dùng trong một canh giờ” không xuất hiện trong kinh điển cũng như trong chú giải. Chính người đó phải được hỏi về lý do tại sao “nước, vốn làm cho loại dùng trong một thời gian nặng hơn, như nước ép nho, trở thành loại dùng trong một canh giờ nhẹ hơn khi được pha với nó, lại làm cho loại dùng trong bảy ngày nhẹ hơn trở thành loại dùng trong một canh giờ nặng hơn khi được pha với nó.”
Sabbattha pāḷiyaṃ aṭṭhakathāyañca udakasambhinnena garutarassāpi lahubhāvopagamanaṃyeva dassitaṃ.
Everywhere in the Pāḷi and Aṭṭhakathā, it is shown that even a heavier substance becomes lighter when mixed with water.
Ở khắp mọi nơi, trong kinh điển và chú giải, chỉ ra rằng ngay cả vật nặng hơn cũng trở nên nhẹ hơn khi pha với nước.
Pāḷiyampi (mahāva. 284) hi ‘‘anujānāmi, bhikkhave, gilānassa guḷaṃ, agilānassa guḷodaka’’nti vadantena agilānena paribhuñjituṃ ayuttopi guḷo udakasambhinno agilānassapi vaṭṭatīti anuññāto.
Indeed, in the Pāḷi, by saying, "Monks, I allow jaggery for the sick, and jaggery-water for the healthy," the Buddha permitted that jaggery, which is not suitable for the healthy, becomes permissible for the healthy when mixed with water.
Trong kinh điển (mahāva. 284) cũng nói rằng: “Này các Tỳ-khưu, Ta cho phép đường phèn cho người bệnh, và nước đường phèn cho người không bệnh.” Bằng cách nói như vậy, đường phèn, vốn không thích hợp cho người không bệnh thọ dụng, khi pha với nước, đã được cho phép ngay cả đối với người không bệnh.
Yampi ca ‘‘ucchu ce, yāvakāliko, ucchuraso ce, yāmakāliko, phāṇitaṃ ce, sattāhakālikaṃ, taco ce, yāvajīviko’’ti aṭṭhakathāvacanaṃ dassetvā ‘‘ucchuraso udakasambhinno yāmakāliko’’ti aññena kenaci vuttaṃ, tampi tathāvidhassa aṭṭhakathāvacanassa samantapāsādikāya vinayaṭṭhakathāya abhāvato na sārato paccetabbaṃ, tatoyeva ca ‘‘ucchuraso udakasambhinnopi asambhinnopi sattāhakālikoyevā’’ti keci ācariyā vadanti.
Furthermore, having shown the Aṭṭhakathā statement, 'If sugarcane, it is yāvakālika; if sugarcane juice, it is yāmakālika; if molasses, it is sattāhakālika; if skin/rind, it is yāvajīvika'—what was said by some other teachers, 'sugarcane juice mixed with water is yāmakālika,' that too should not be fundamentally accepted, because such an Aṭṭhakathā statement is not found in the Samantapāsādikā Vinaya Aṭṭhakathā. And for that very reason, some teachers say, 'sugarcane juice, whether mixed with water or not mixed with water, is only sattāhakālika.'
Và lời trong chú giải: “Nếu là mía, thì là loại dùng trong một thời gian (yāvakālika); nếu là nước mía, thì là loại dùng trong một canh giờ (yāmakālika); nếu là đường phèn, thì là loại dùng trong bảy ngày (sattāhakālika); nếu là vỏ, thì là loại dùng trọn đời (yāvajīvika),” mà một số người khác đã trích dẫn để nói rằng “nước mía pha với nước là loại dùng trong một canh giờ,” thì cũng không nên tin tưởng một cách nghiêm túc, vì không có lời chú giải tương tự như vậy trong Chú giải Luật tạng Samantapāsādikā. Và chính vì lý do đó mà một số vị Ācariya nói rằng “nước mía, dù pha với nước hay không pha với nước, đều là loại dùng trong bảy ngày.”
Bhesajjakkhandhake ca ‘‘anujānāmi, bhikkhave, ucchurasa’’nti ettha tīsupi gaṇṭhipadesu avisesena vuttaṃ ‘‘ucchuraso sattāhakāliko’’ti.
And in the Bhesajjakkhandhaka, regarding "I allow, bhikkhus, sugarcane juice," it is stated without distinction in all three Gaṇṭhipadas that "sugarcane juice is sattāhakālika."
Và trong phẩm Dược phẩm (Bhesajjakkhandhaka), tại câu “Này các Tỳ-khưu, Ta cho phép nước mía,” ở cả ba phần giải thích (gaṇṭhipada), đều nói chung chung rằng “nước mía là loại dùng trong bảy ngày.”
Sayaṃkataṃ nirāmisameva vaṭṭatīti ettha aparissāvitaṃ paṭiggahitampi karaṇasamaye parissāvetvā, kasaṭaṃ apanetvā ca attanā katanti veditabbaṃ, ayaṃ sāratthadīpanīpāṭho (sārattha. ṭī. 2.623).
In the passage Sayaṃkataṃ nirāmisameva vaṭṭatīti (What is made by oneself, only if it is free from impurities, is allowable), it should be understood that even if unpurified and received, it is made by oneself after purifying it and removing the dregs at the time of preparation. This is a passage from the Sāratthadīpanī.
Trong câu “ Tự mình làm, chỉ là không có tạp chất thì được phép (Sayaṃkataṃ nirāmisameva vaṭṭati),” cần hiểu rằng ngay cả khi nhận mà chưa lọc, thì khi làm, cũng phải tự mình lọc và loại bỏ cặn bã. Đây là đoạn văn trong Sāratthadīpanī (sārattha. ṭī. 2.623).
Vimativinodaniyaṃ (vi. vi. ṭī. 1.623) pana ucchurasaṃ upādāyāti nikkasaṭarasassāpi sattāhakālikattaṃ dasseti ‘‘ucchumhā nibbatta’’nti pāḷiyaṃ sāmaññato vuttattā.
However, the Vimativinodanī, by the phrase ucchurasaṃ upādāyāti (on account of sugarcane juice), indicates that even juice without dregs is sattāhakālika, because it is generally stated in the Pāḷi, "produced from sugarcane."
Tuy nhiên, trong Vimativinodanī (vi. vi. ṭī. 1.623), câu “bắt nguồn từ nước mía” (ucchurasaṃ upādāya) chỉ ra rằng ngay cả nước ép không có cặn bã cũng là loại dùng trong bảy ngày, vì trong kinh điển đã nói chung chung rằng “được làm từ mía.”
Yaṃ pana suttantaṭṭhakathāyaṃ ‘‘ucchu ce, yāvakāliko, ucchuraso ce, yāmakāliko, phāṇitaṃ ce, sattāhakālikaṃ, taco ce, yāvajīviko’’ti vuttaṃ, taṃ ambaphalarasādimissatāya yāmakālikattaṃ sandhāya vuttanti gahetabbaṃ, avinayavacanattā taṃ appamāṇanti.
However, what is stated in the Suttanta Aṭṭhakathā: "If sugarcane, it is yāvakālika; if sugarcane juice, it is yāmakālika; if molasses, it is sattāhakālika; if skin/rind, it is yāvajīvika"—that should be understood as having been stated with reference to its being yāmakālika due to being mixed with mango fruit juice, etc. Since it is not a Vinaya statement, it is not authoritative.
Tuy nhiên, điều đã được nói trong Suttanta-aṭṭhakathā rằng: “Nếu là mía, thì là yāvakālika; nếu là nước mía, thì là yāmakālika; nếu là mật mía, thì là sattāhakālika; nếu là vỏ mía, thì là yāvajīvika”, thì điều đó phải được hiểu là đã nói đến tính chất yāmakālika do sự pha trộn với nước ép xoài, v.v., và vì đó không phải là lời dạy của Luật (Vinaya), nên nó không được xem là tiêu chuẩn.
Teneva ‘‘purebhattaṃ paṭiggahitena aparissāvitaucchurasenā’’tiādi vuttaṃ.
For this very reason, it is stated: "with unpurified sugarcane juice received before noon" and so on.
Chính vì thế, lời dạy “nước mía chưa lọc được thọ nhận trước bữa ăn” v.v., đã được nói.
Nirāmisameva vaṭṭati tattha paviṭṭhayāvakālikassa abbohārikattāti idaṃ guḷe kate tattha vijjamānampi kasaṭaṃ pākena sukkhatāya yāvajīvikattaṃ bhajatīti vuttaṃ.
"Nirāmisameva vaṭṭati" (only if it is free from impurities, is allowable) because the yāvakālika that has entered there is negligible—this is stated to mean that even the dregs present in molasses, when it is made, attain the state of yāvajīvika due to being dried by cooking.
Lời dạy “chỉ được phép không có tạp chất” vì tạp chất yāvakālika lẫn vào đó không đáng kể, điều này được nói rằng: khi làm mật mía, tạp chất có trong đó cũng trở thành yāvajīvika do được nấu chín và khô ráo.
Tassa yāvakālikatte hi sāmaṃpākena purebhattepi anajjhoharaṇīyaṃ siyāti.
If it were yāvakālika, then even before noon it would be unconsumable due to its own cooking.
Nếu không, nếu nó là yāvakālika, thì ngay cả khi tự nấu chín, nó cũng sẽ không được phép dùng trước bữa ăn.
‘‘Savatthukapaṭiggahitattā’’ti idaṃ ucchurase cuṇṇavicuṇṇaṃ hutvā ṭhitakasaṭaṃ sandhāya vuttaṃ, tena ca ‘‘aparissāvitena appaṭiggahitena anupasampannehi kataṃ sattāhaṃ vaṭṭatīti dassetī’’ti vuttaṃ.
"Savatthukapaṭiggahitattā" (because it was received with substance) is stated with reference to the dregs that have become finely powdered and remain in the sugarcane juice. And by this, it is stated that "it shows that unpurified and unreceived (juice) made by unordained persons is allowable for seven days."
Lời dạy “do đã thọ nhận có tạp chất” này được nói đến tạp chất mía đã nghiền nát thành bột trong nước mía, và điều đó cho thấy rằng “nước mía chưa lọc, chưa thọ nhận, được làm bởi người chưa thọ giới (anupasampanna) thì được phép dùng trong bảy ngày”.
Jhāmaucchuphāṇitanti aggimhi ucchuṃ tāpetvā kataṃ.
Jhāmaucchuphāṇitaṃ (molasses from roasted sugarcane) is that which is made by heating sugarcane in fire.
Mật mía cháy là mật được làm bằng cách nung mía trên lửa.
Koṭṭitaucchuphāṇitanti khuddānukhuddakaṃ chinditvā koṭṭetvā nippīḷetvā pakkaṃ.
Koṭṭitaucchuphāṇitaṃ (molasses from pounded sugarcane) is molasses cooked after cutting into small pieces, pounding, and squeezing.
Mật mía nghiền là mật được làm bằng cách cắt nhỏ, nghiền nát, ép và nấu chín.
Taṃ tattha vijjamānampi kasaṭaṃ pakkakāle yāvakālikattaṃ vijahatīti āha ‘‘taṃ yutta’’nti.
It is said "taṃ yuttaṃ" (that is appropriate) because even the dregs present in it abandon their yāvakālika state at the time of cooking.
Tạp chất có trong đó cũng mất đi tính chất yāvakālika khi nấu chín, vì vậy Ngài nói “điều đó hợp lý”.
Sītodakena katanti madhukapupphāni sītodakena madditvā parissāvetvā pacitvā kataṃ.
Sītodakena kataṃ (made with cold water) is that which is made by kneading madhuka flowers with cold water, purifying, and cooking.
Được làm bằng nước lạnh là mật được làm bằng cách nghiền hoa madhuka với nước lạnh, lọc và nấu chín.
‘‘Aparissāvetvā kata’’nti keci, tattha kāraṇaṃ na dissati.
Some say "made without purifying," but no reason for that is seen there.
Một số người nói “được làm mà không lọc”, nhưng không thấy lý do cho điều đó.
Khīraṃ pakkhipitvā kataṃ madhukaphāṇitaṃ yāvakālikanti ettha khīraṃ pakkhipitvā pakkatelaṃ kasmā vikāle vaṭṭatīti ce?
If it is asked why "madhukaphāṇitaṃ khīraṃ pakkhipitvā kataṃ yāvakālikaṃ" (madhuka molasses made by adding milk is yāvakālika) when oil cooked with milk added is allowable at the wrong time?
Nếu hỏi tại sao dầu đã nấu chín có pha sữa lại được phép dùng vào lúc phi thời, trong khi mật madhuka có pha sữa là yāvakālika?
Tele pakkhittaṃ khīraṃ telameva hoti, aññaṃ pana khīraṃ pakkhipitvā kataṃ khīrabhāvaṃ gaṇhātīti idamettha kāraṇaṃ.
The reason here is that milk added to oil becomes oil itself, but milk added to other things and made takes on the nature of milk.
Sữa cho vào dầu sẽ trở thành dầu, nhưng sữa cho vào các thứ khác sẽ mang tính chất sữa, đây là lý do ở đây.
Yadi evaṃ khaṇḍasakkharampi khīraṃ pakkhipitvā karonti, taṃ kasmā vaṭṭatīti āha ‘‘khaṇḍasakkharaṃ panā’’tiādi.
If so, people also make khaṇḍasakkhara (lump sugar) by adding milk; why is that allowable? It is said "khaṇḍasakkharaṃ panā"tiādi (but khaṇḍasakkhara, etc.).
Nếu vậy, đường phèn cũng được làm bằng cách cho sữa vào, tại sao nó lại được phép dùng? Ngài nói “đường phèn thì” v.v.
Tattha khīrajallikanti khīrapheṇaṃ.
There, khīrajallikaṃ means milk foam.
Ở đó, khīrajallika có nghĩa là bọt sữa.
99. ‘‘Madhukapupphaṃ panā’’tiādi yāvakālikarūpena ṭhitassāpi avaṭṭanakaṃ merayabījavatthuṃ dassetuṃ āraddhaṃ.
99. "Madhukapupphaṃ panā"tiādi (but madhuka flower, etc.) is begun to show the meraya-seed substance that is not allowable even when existing in a yāvakālika form.
99. Lời dạy “hoa madhuka thì” v.v. được bắt đầu để chỉ ra vật liệu hạt rượu (meraya) không được phép dùng, ngay cả khi nó ở dạng yāvakālika.
Āhārakiccaṃ karontāni etāni kasmā evaṃ paribhuñjitabbānīti codanāparihārāya bhesajjodissaṃ dassentena tappasaṅgena sabbānipi odissakāni ekato dassetuṃ ‘‘sattavidhañhī’’tiādi vuttaṃ samantapāsādikāyaṃ (pārā. aṭṭha. 2.623).
In the Samantapāsādikā, "sattavidhañhī"tiādi (for indeed, there are seven kinds, etc.) is stated to show all specified items together, in connection with showing the designation as medicine, in order to answer the question: "Why should these, which perform the function of food, be consumed in this way?"
Để giải đáp câu hỏi tại sao những thứ này, khi được dùng làm thực phẩm, lại phải được dùng theo cách này, và để chỉ ra mục đích của thuốc, đồng thời để trình bày tất cả các loại thuốc được chỉ định cùng một lúc, lời dạy “có bảy loại” v.v. đã được nói trong Samantapāsādikā.
Vinayasaṅgahappakaraṇe pana taṃ na vuttaṃ, ‘‘pacchābhattato paṭṭhāya sati paccayeti vuttattā paṭiggahitabhesajjāni dutiyadivasato paṭṭhāya purebhattampi sati paccayeva paribhuñjitabbāni, na āhāratthāya bhesajjatthāya paṭiggahitattā’’ti vadanti.
However, in the Vinayasaṅgaha Commentary, that is not stated.* they say, "Because it is said that 'from after the meal onwards, when there is a condition (of illness)', accepted medicines are to be consumed from the second day onwards, even before the meal, only when there is a condition (of illness), because they were accepted for the purpose of medicine, not for the purpose of food."
Tuy nhiên, trong Vinayasaṅgahappakaraṇa thì không nói điều đó. Các vị thầy nói rằng “do đã nói rằng ‘kể từ sau bữa ăn, nếu có nguyên nhân (bệnh tật)’ nên các loại thuốc đã thọ nhận, kể từ ngày thứ hai trở đi, ngay cả trước bữa ăn, cũng phải được dùng chỉ khi có nguyên nhân (bệnh tật), chứ không phải để làm thực phẩm, vì chúng đã được thọ nhận với mục đích làm thuốc”.
Dvāravātapānakavāṭesūti mahādvārassa vātapānānañca kavāṭaphalakesu.
Dvāravātapānakavāṭesu means on the door panels of the main door and the windows.
Trên các cánh cửa lớn và cửa sổ có nghĩa là trên các cánh cửa của cửa chính và cửa sổ.
Kasāve pakkhittāni tāni attano sabhāvaṃ pariccajantīti ‘‘kasāve…pe… makkhetabbānī’’ti vuttaṃ, ghuṇapāṇakādiparihāratthaṃ makkhetabbānīti attho.
It is said "kasāve…pe… makkhetabbānī" because when they are put into astringent liquid, they lose their inherent nature. The meaning is that they should be smeared* to prevent wood-boring insects and other vermin.
Khi những thứ đó được cho vào nước sắc, chúng sẽ mất đi bản chất của mình, vì vậy lời dạy “trong nước sắc… v.v… phải được thoa” đã được nói, nghĩa là phải thoa để ngăn ngừa mối mọt và các loại côn trùng khác.
Adhiṭṭhetīti ‘‘idāni mayhaṃ ajjhoharaṇīyaṃ na bhavissati, bāhiraparibhogatthāya bhavissatī’’ti cittaṃ uppādetīti attho.
Adhiṭṭheti means that one generates the thought, "Now this will not be for my consumption; it will be for external use."
Adhiṭṭheti có nghĩa là phát sinh ý nghĩ: “Bây giờ, nó sẽ không còn là thứ để tôi dùng nữa, nó sẽ là thứ để dùng bên ngoài”.
Tenevāha ‘‘sappiñca telañca vasañca muddhani telaṃ vā abbhañjanaṃ vā’’tiādi, evaṃ paribhoge anapekkhatāya paṭiggahaṇaṃ vijahatīti adhippāyo.
For this very reason, it is said, "ghee, oil, fat, or oil for the head or anointing," and so on. The intention is that by not intending to consume it, the acceptance is relinquished.
Chính vì thế, Ngài nói “bơ lỏng, dầu, mỡ, dầu trên đầu hoặc dầu xoa bóp” v.v., ý nghĩa là sự thọ nhận sẽ mất đi do không quan tâm đến việc sử dụng như vậy.
Evaṃ aññesupi kālikesu anajjhoharitukāmatāya suddhacittena bāhiraparibhogatthāya niyamepi paṭiggahaṇaṃ vijahatīti idampi visuṃ ekaṃ paṭiggahaṇavijahananti daṭṭhabbaṃ.
Similarly, in the case of other kālika items, even if one resolves with a pure mind that they are for external use, without the intention of consuming them, the acceptance is relinquished. This, too, should be understood as a distinct relinquishment of acceptance.
Tương tự như vậy, ngay cả đối với các loại kālika khác, khi có ý định không dùng làm thực phẩm và có tâm thanh tịnh để xác định dùng cho mục đích bên ngoài, thì sự thọ nhận cũng mất đi. Điều này cũng phải được xem là một trường hợp riêng biệt của sự mất đi sự thọ nhận.
Aññena bhikkhunā vattabboti ettha suddhacittena dinnattā sayampi āharāpetvā paribhuñjituṃ vaṭṭatiyeva.
Aññena bhikkhunā vattabbo (to be told by another bhikkhu) – in this context, because it was given with a pure mind, it is permissible for him to have it brought and consume it himself.
Ở đây, “phải được một tỳ khưu khác nói” có nghĩa là do được cho với tâm thanh tịnh, nên ngay cả tự mình mang đến và dùng cũng được phép.
Dvinnampi anāpattīti yathā aññassa santakaṃ ekena paṭiggahitaṃ sattāhātikkamepi nissaggiyaṃ na hoti parasantakabhāvato, evamidampi avibhattattā ubhayasādhāraṇampi vinibbhogābhāvato nissaggiyaṃ na hotīti adhippāyo.
Dvinnampi anāpatti (no offense for either of them) – just as ghee, etc., accepted by one bhikkhu but belonging to another, does not become nissaggiya even after seven days have passed, because it is another's property; similarly, this item, being undivided, even though it is common to both, does not become nissaggiya due to the absence of division. This is the intention.
Cả hai đều không phạm tội có nghĩa là giống như tài sản của người khác được một người thọ nhận không trở thành vật phải xả bỏ ngay cả khi đã quá bảy ngày do là tài sản của người khác, thì vật này cũng không trở thành vật phải xả bỏ do không được chia, ngay cả khi nó thuộc về cả hai nhưng không có sự phân chia.
Paribhuñjituṃ pana na vaṭṭatīti bhikkhunā paṭiggahitattā sattāhātikkame yassa kassaci bhikkhuno paribhuñjituṃ na vaṭṭati paṭiggahitasappiādīnaṃ paribhogassa sattāheneva paricchinnattā.
Paribhuñjituṃ pana na vaṭṭati (but it is not permissible to consume) – because it was accepted by a bhikkhu, after seven days have passed, it is not permissible for any bhikkhu to consume it, as the consumption of accepted ghee, etc., is limited to seven days.
Tuy nhiên, không được phép dùng có nghĩa là do đã được tỳ khưu thọ nhận, nên sau bảy ngày, bất kỳ tỳ khưu nào cũng không được phép dùng, vì việc dùng bơ lỏng v.v. đã thọ nhận đã được giới hạn trong bảy ngày.
‘‘Tāni paṭiggahetvā sattāhaparamaṃ sannidhikārakaṃ paribhuñjitabbānī’’ti (pārā. 623) hi vuttaṃ.
Indeed, it is stated, "Having accepted them, they are to be consumed after storing them for a maximum of seven days."
Vì đã nói rằng “sau khi thọ nhận những thứ đó, phải dùng chúng trong tối đa bảy ngày, giữ chúng trong kho”.
‘‘Āvuso imaṃ telaṃ sattāhamattaṃ paribhuñjituṃ vaṭṭatī’’ti iminā yena paṭiggahitaṃ, tena antosattāheyeva parassa vissajjitabhāvaṃ dasseti.
"Āvuso, imaṃ telaṃ sattāhamattaṃ paribhuñjituṃ vaṭṭatī" (Friend, it is permissible to consume this oil for seven days) – by this, it shows that the one who accepted it has relinquished it to another within seven days.
Lời dạy “Thưa Tôn giả, dầu này được phép dùng trong bảy ngày” này cho thấy rằng người đã thọ nhận đã từ bỏ nó cho người khác trong vòng bảy ngày.
Kassa āpattīti ‘‘paṭhamaṃ tāva ubhinnaṃ sādhāraṇattā anāpatti vuttā, idāni pana ekena itarassa vissaṭṭhabhāvato ubhayasādhāraṇatā natthīti vibhattasadisaṃ hutvā ṭhitaṃ, tasmā ettha paṭiggahitassa sattāhātikkame ekassa āpattiyā bhavitabba’’nti maññamāno ‘‘kiṃ paṭiggahaṇapaccayā paṭiggāhakassa āpatti, udāhu yassa santakaṃ jātaṃ, tassā’’ti pucchati.
Kassa āpatti? (Whose offense is it?) – He asks, thinking, "Firstly, it was stated that there is no offense because it is common to both. Now, however, since one has relinquished it to the other, it is no longer common to both and stands as if divided. Therefore, in this case, after the seven days have passed for the accepted item, an offense must occur for one of them." So he asks, "Is the offense for the acceptor, due to the acceptance, or for the one to whom it has become property?"
Ai phạm tội? Câu hỏi này được hỏi bởi người nghĩ rằng: “Trước hết, đã nói là không phạm tội do nó thuộc về cả hai, nhưng bây giờ, do một người đã từ bỏ nó cho người kia, nên không còn thuộc về cả hai nữa, mà đã trở thành như đã được chia. Vì vậy, ở đây, sau khi quá bảy ngày, một người phải phạm tội. Vậy tội đó là do sự thọ nhận của người thọ nhận, hay của người mà nó đã trở thành tài sản của họ?”
Nissaṭṭhabhāvatoyeva ca idha ‘‘avibhattabhāvato’’ti kāraṇaṃ avatvā ‘‘yena pariggahitaṃ, tena vissajjitattā’’ti vuttaṃ, idañca vissaṭṭhābhāvato ubhayasādhāraṇataṃ pahāya ekassa santakaṃ hontampi yena paṭiggahitaṃ, tato aññassa santakaṃ jātaṃ, tasmā parasantakapaṭiggahaṇe viya paṭiggāhakassa paṭiggahaṇapaccayā natthi āpattīti dassanatthaṃ vuttaṃ, na pana ‘‘yena paṭiggahitaṃ, tena vissajjitattā’’ti vacanato avissajjite sati avibhattepi sattāhātikkame āpattīti dassanatthaṃ avissajjite avibhattabhāvatoyeva anāpattiyā siddhattā.
And it is precisely because it has been relinquished that the reason "because it is undivided" is not stated here. Instead, it is said, "yena pariggahitaṃ, tena vissajjitattā" (because it was relinquished by the one who accepted it). This is stated to show that, even though it becomes one's property by relinquishing the commonality of both (due to the absence of relinquishment), and even if it becomes the property of someone other than the one who accepted it, there is no offense for the acceptor due to the acceptance, just as in the case of accepting another's property. It is not stated to show that if it is not relinquished, an offense occurs even in an undivided state after seven days, because the absence of offense in an un-relinquished state is already established by its undivided nature.
Và ở đây, do nó đã được từ bỏ, nên không nói lý do là “do không được chia”, mà nói “do người đã thọ nhận đã từ bỏ”. Và điều này được nói để chỉ ra rằng, ngay cả khi nó đã mất đi tính chất thuộc về cả hai do đã được từ bỏ, và đã trở thành tài sản của một người, nhưng do nó đã trở thành tài sản của người khác với người đã thọ nhận, nên không có tội do sự thọ nhận đối với người thọ nhận, giống như trong trường hợp thọ nhận tài sản của người khác. Nó không được nói để chỉ ra rằng nếu không từ bỏ, ngay cả khi không được chia, vẫn phạm tội sau bảy ngày, vì việc không phạm tội trong trường hợp không từ bỏ đã được thiết lập chỉ do tính chất không được chia.
Sace pana itaro yena paṭiggahitaṃ, tasseva antosattāhe attano bhāgampi vissajjeti, sattāhātikkame siyā āpatti yena paṭiggahitaṃ, tasseva santakabhāvamāpannattā.
However, if the other person relinquishes his share to the one who accepted it within seven days, then an offense might occur after seven days, because it would have become the property of the one who accepted it.
Tuy nhiên, nếu người kia từ bỏ phần của mình cho chính người đã thọ nhận trong vòng bảy ngày, thì sau khi quá bảy ngày, tội sẽ xảy ra do nó đã trở thành tài sản của chính người đã thọ nhận.
‘‘Itarassa appaṭiggahitattā’’ti iminā tassa santakabhāvepi aññehi paṭiggahitasakasantake viya tena appaṭiggahitabhāvato anāpattīti dīpeti, imaṃ pana adhippāyaṃ ajānitvā ito aññathā gaṇṭhipadakārādīhi papañcitaṃ, na taṃ sārato paccetabbaṃ, idaṃ sāratthadīpanīvacanaṃ (sārattha. ṭī. 2.625).
"Itarassa appaṭiggahitattā" (because the other has not accepted it) – by this, it indicates that even if it is his property, there is no offense because he has not accepted it, just as in the case of one's own property accepted by others. However, without understanding this intention, the authors of the Gaṇṭhipada and others have expanded on it differently, but that should not be regarded as essential. This is a statement from the Sāratthadīpanī.
Lời dạy “do người kia chưa thọ nhận” này cho thấy rằng, ngay cả khi nó là tài sản của người đó, nhưng do người đó chưa thọ nhận, giống như tài sản của mình đã được người khác thọ nhận, nên không phạm tội. Tuy nhiên, không hiểu ý nghĩa này, các tác giả chú giải (gaṇṭhipadakāra) và những người khác đã giải thích khác đi, nhưng điều đó không nên được tin là cốt lõi. Đây là lời dạy của Sāratthadīpanī.
Vimativinodaniyaṃ (vi. vi. ṭī. 1.625) pana – sace dvinnaṃ…pe… na vaṭṭatīti ettha pāṭho gaḷito, evaṃ panettha pāṭho veditabbo – sace dvinnaṃ santakaṃ ekena paṭiggahitaṃ avibhattaṃ hoti, sattāhātikkame dvinnampi anāpatti, paribhuñjituṃ pana na vaṭṭatīti.
In the Vimativinodanī, regarding the passage " sace dvinnaṃ…pe… na vaṭṭatī," the reading is corrupted. Thus, the correct reading here should be understood as: if the property belonging to two is received by one and remains undivided, there is no offense for either of the two after seven days have passed, but it is not allowable to consume it.
Tuy nhiên, trong Vimativinodanī-ṭīkā có nói – tại đoạn sace dvinnaṃ…pe… na vaṭṭati, văn bản đã bị thiếu sót, ở đây nên hiểu văn bản như sau – nếu vật sở hữu của hai vị được một vị thọ nhận mà chưa được phân chia, khi quá bảy ngày, cả hai vị đều vô tội, nhưng không được phép thọ dụng.
Aññathā pana saddappayogopi na saṅgahaṃ gacchati, ‘‘gaṇṭhipadepi ca ayameva pāṭho dassito’’ti sāratthadīpaniyaṃ (sārattha. ṭī. 2.625) vuttaṃ.
Otherwise, even the grammatical usage would not be included. It is stated in the Sāratthadīpanī that "this very reading is shown even in the Gaṇṭhipada."
Mặt khác, nếu không thì cách dùng từ ngữ cũng không phù hợp, và trong Sāratthadīpanī-ṭīkā có nói rằng: “trong Gaṇṭhipada cũng đã chỉ ra văn bản này”.
‘‘Dvinnampi anāpattī’’ti avibhattattā vuttaṃ.
The phrase " dvinnampi anāpattī" is stated because it is undivided.
“Dvinnampi anāpattī” được nói do bởi (vật) chưa được phân chia.
‘‘Paribhuñjituṃ pana na vaṭṭatī’’ti idaṃ ‘‘sattāhaparamaṃ sannidhikārakaṃ paribhuñjitabba’’nti (pārā. 623) vacanato vuttaṃ.
The phrase " paribhuñjituṃ pana na vaṭṭatī" is stated according to the saying, "What is stored should be consumed for a maximum of seven days."
“Paribhuñjituṃ pana na vaṭṭatī” này được nói theo lời dạy “vật được cất giữ tối đa bảy ngày thì nên thọ dụng”.
‘‘Yena paṭiggahitaṃ, tena vissajjitattā’’ti iminā upasampannassa dānampi sandhāya ‘‘vissajjetī’’ti idaṃ vuttanti dasseti.
By " yena paṭiggahitaṃ, tena vissajjitattā," it shows that the word "vissajjetī" is stated with reference to the giving by an upasampanna.
Bằng câu “Yena paṭiggahitaṃ, tena vissajjitattā”, ngài chỉ ra rằng câu “vissajjeti” này được nói với ý nghĩa bao gồm cả việc cho đi của một vị đã thọ cụ túc giới.
Upasampannassa nirapekkhadinnavatthumhi paṭiggahaṇassa avigatattepi sakasantakatā vigatāva hoti, tena nissaggiyaṃ na hoti.
Even though the act of receiving is not absent in an object given without expectation by an upasampanna, its status as one's own property ceases. Therefore, it does not become nissaggiya.
Đối với một vật đã được cho đi không luyến tiếc cho một vị đã thọ cụ túc giới, mặc dù việc thọ nhận chưa mất đi, nhưng tính chất sở hữu cá nhân đã mất đi, do đó nó không trở thành vật nissaggiya.
‘‘Attanāva paṭiggahitattaṃ sakasantakattañcā’’ti imehi dvīhi kāraṇeheva nissaggiyaṃ hoti, na ekena.
It becomes nissaggiya only by these two reasons: "having been received by oneself" and "being one's own property," not by one reason alone.
Chỉ với hai lý do này: “chính mình đã thọ nhận và là vật sở hữu của mình” thì vật mới trở thành nissaggiya, chứ không phải chỉ với một lý do.
Anupasampannassa nirapekkhadāne pana tadubhayampi vijahati, paribhogopettha vaṭṭati, na sāpekkhadāne dānalakkhaṇābhāvato.
However, in the case of a gift given without expectation to an anupasampanna, both of these are relinquished, and consumption is allowable here. It is not so in a gift given with expectation, due to the absence of the characteristic of a gift.
Tuy nhiên, trong việc cho đi không luyến tiếc cho người chưa thọ cụ túc giới, cả hai yếu tố đó đều được từ bỏ, và việc thọ dụng ở đây cũng được phép, nhưng không được phép trong việc cho đi có luyến tiếc vì không có đặc tính của sự cho đi.
‘‘Vissajjatī’’ti etasmiñca pāḷipade kassaci adatvā anapekkhatāya chaḍḍanampi saṅgahitanti veditabbaṃ.
It should be understood that the Pali word "vissajjati" also includes discarding without giving to anyone, due to lack of expectation.
Và cần phải hiểu rằng trong từ Pāli “vissajjatī” này, việc vứt bỏ không luyến tiếc mà không cho ai cả cũng được bao gồm.
‘‘Anapekkhā datvā’’ti idañca paṭiggahaṇavijahanavidhidassanatthameva vuttaṃ.
This phrase " anapekkhā datvā" is stated solely for the purpose of showing the method of relinquishing the reception.
Và câu “Anapekkhā datvā” này được nói chỉ để chỉ ra phương pháp từ bỏ việc thọ nhận.
Paṭiggahaṇe hi vijahite puna paṭiggahetvā paribhogo sayameva vaṭṭissati, tabbijahanañca vatthuno sakasantakatāpariccāgena hotīti.
Indeed, when the reception is relinquished, consuming after receiving it again will naturally be allowable. And that relinquishment occurs through the renunciation of the object's status as one's own property.
Bởi vì khi việc thọ nhận đã được từ bỏ, việc thọ dụng sau khi thọ nhận lại tự nó sẽ được phép, và việc từ bỏ đó xảy ra thông qua việc từ bỏ quyền sở hữu đối với vật đó.
Etena ca vatthumhi ajjhoharaṇāpekkhāya sati paṭiggahaṇavissajjanaṃ nāma visuṃ na labbhatīti sijjhati.
By this, it is established that if there is an expectation of consuming the object, relinquishing the reception separately is not obtained.
Và qua đó, có thể kết luận rằng khi có sự luyến tiếc muốn nuốt vào đối với vật, thì không thể có cái gọi là sự từ bỏ việc thọ nhận một cách riêng biệt.
Itarathā hi ‘‘paṭiggahaṇe anapekkhova paṭiggahaṇaṃ vissajjetvā puna paṭiggahetvā bhuñjatī’’ti vattabbaṃ siyā, ‘‘appaṭiggahitattā’’ti iminā ekassa santakaṃ aññena paṭiggahitampi nissaggiyaṃ hotīti dasseti.
Otherwise, it would have to be said, "One who is without expectation in receiving, having relinquished the reception, receives it again and consumes it." By " appaṭiggahitattā," it shows that even if one's property is received by another, it does not become nissaggiya.
Bởi vì nếu không thì đáng lẽ phải nói rằng “người không luyến tiếc trong việc thọ nhận, sau khi từ bỏ việc thọ nhận, thọ nhận lại rồi ăn”, và bằng câu “appaṭiggahitattā”, ngài chỉ ra rằng vật sở hữu của một người được người khác thọ nhận cũng không trở thành nissaggiya.
Evanti ‘‘puna gahessāmī’’ti apekkhaṃ akatvā suddhacittena paricattataṃ parāmasati.
" Evaṃ" refers to the act of abandoning with a pure mind, without having the expectation, "I will take it again."
Evaṃ là sự xem xét lại việc đã từ bỏ với tâm trong sạch, không có sự luyến tiếc rằng “tôi sẽ lấy lại”.
Paribhuñjantassa anāpattidassanatthanti nissaggiyamūlikāhi pācittiyādiāpattīhi anāpattidassanatthanti adhippāyo.
" Paribhuñjantassa anāpattidassanatthaṃ" means for the purpose of showing non-offense from offenses like pācittiya, which have nissaggiya as their root.
Paribhuñjantassa anāpattidassanatthaṃ có nghĩa là để chỉ ra sự vô tội đối với các tội pācittiya v.v... có nguồn gốc từ vật nissaggiya.
Paribhoge anāpattidassanatthanti ettha pana nissaṭṭhapaṭilābhassa kāyikaparibhogādīsu yā dukkaṭāpatti vuttā, tāya anāpattidassanatthanti adhippāyo.
However, in the phrase " paribhoge anāpattidassanatthaṃ," the meaning is for the purpose of showing non-offense from the dukkaṭa offense stated regarding bodily consumption, etc., of a relinquished acquisition.
Còn ở đây, trong câu Paribhoge anāpattidassanatthaṃ, ý nghĩa là để chỉ ra sự vô tội đối với tội dukkaṭa đã được quy định trong việc thọ dụng bằng thân v.v... đối với vật đã xả mà nhận lại.
100. Evaṃ catukālikapaccayaṃ dassetvā idāni tesu visesalakkhaṇaṃ dassento ‘‘imesu panā’’tiādimāha.
100. Having thus shown the four kinds of requisites, the author now, intending to show their specific characteristics, states " imesu panā" and so forth.
100. Sau khi đã trình bày về bốn loại vật dụng theo thời hạn như vậy, bây giờ, để chỉ ra đặc điểm riêng biệt trong chúng, ngài nói “imesu panā” v.v...
Tattha akappiyabhūmiyaṃ sahaseyyāpahonake gehe vuttaṃ saṅghikaṃ vā puggalikaṃ vā bhikkhussa, bhikkhuniyā vā santakaṃ yāvakālikaṃ yāmakālikañca ekarattampi ṭhapitaṃ antovutthaṃ nāma hoti, tattha pakkañca antopakkaṃ nāma hoti.
Therein, a saṅghika or puggalika yāvakālika or yāmakālika belonging to a bhikkhu or bhikkhunī, placed even for one night in an unsuitable dwelling where co-sleeping is possible, is called antovutthaṃ. And what is cooked there is called antopakkaṃ.
Trong đó, vật yāvakālika và yāmakālika thuộc sở hữu của Tăng-già hoặc cá nhân, của tỳ-khưu hoặc tỳ-khưu-ni, đã được nói đến trong một ngôi nhà đủ để ngủ chung tại một nơi không hợp lệ, nếu được cất giữ dù chỉ một đêm, thì được gọi là antovuttha (lưu giữ bên trong), và vật được nấu ở đó được gọi là antopakka (nấu bên trong).
Sattāhakālikaṃ pana yāvajīvikañca vaṭṭati.
However, sattāhakālika and yāvajīvika are allowable.
Tuy nhiên, vật sattāhakālika và yāvajīvika thì được phép.
Paṭiggahetvā ekarattaṃ vītināmitaṃ pana yaṃ kiñci yāvakālikaṃ vā yāmakālikaṃ vā ajjhoharitukāmatāya gaṇhantassa pariggahaṇe tāva dukkaṭaṃ, ajjhoharato pana ekamekasmiṃ ajjhohāre sannidhipaccayā pācittiyaṃ hotīti attho.
But for one who, having received any yāvakālika or yāmakālika, and having allowed one night to pass, takes it with the desire to consume it, there is a dukkaṭa offense at the moment of taking. And for one who consumes it, there is a pācittiya offense for each mouthful consumed, due to its being stored.
Ý nghĩa là, đối với bất kỳ vật yāvakālika hay yāmakālika nào đã được thọ nhận và để qua một đêm, người nhận với ý định muốn nuốt vào, trước hết phạm tội dukkaṭa khi nhận, sau đó khi nuốt vào, mỗi một lần nuốt, do duyên cất giữ, sẽ phạm tội pācittiya.
Idāni aññampi visesalakkhaṇaṃ dassento ‘‘yāvakālikaṃ panā’’tiādimāha.
Now, intending to show other specific characteristics, the author states " yāvakālikaṃ panā" and so forth.
Bây giờ, để chỉ ra một đặc điểm riêng biệt khác, ngài nói “yāvakālikaṃ panā” v.v...
Tattha sambhinnarasānīti saṃsaṭṭharasāni.
Therein, " sambhinnarasānī" means having mixed flavors.
Trong đó, sambhinnarasāni là những vị đã trộn lẫn.
Dīghakālāni vatthūni rassakālena saṃsaṭṭhāni rassakālameva anuvattantīti āha ‘‘yāvakālikaṃ pana…pe… tīṇipi yāmakālikādīnī’’ti.
He states that long-term items, when mixed with short-term items, follow the short-term period: " yāvakālikaṃ pana…pe… tīṇipi yāmakālikādīnī."
Những vật có thời hạn dài khi trộn lẫn với vật có thời hạn ngắn thì tuân theo thời hạn ngắn, do đó ngài nói “yāvakālikaṃ pana…pe… tīṇipi yāmakālikādīnī” (Tuy nhiên, vật yāvakālika... cả ba loại yāmakālika v.v...).
Itaresupi eseva nayo.
The same principle applies to the others.
Trong các trường hợp khác cũng theo phương pháp này.
Tasmātiādīsu tadahupurebhattameva vaṭṭati, na tadahupacchābhattaṃ, na rattiyaṃ, na dutiyadivasādīsūti attho.
In " tasmā" and so forth, it means that it is allowable only on that day before noon, not on that day after noon, not at night, and not on the second day or thereafter.
Trong các câu Tasmā v.v..., ý nghĩa là chỉ được phép dùng trong buổi sáng của ngày hôm đó, không được phép dùng vào buổi chiều của ngày hôm đó, không được phép vào ban đêm, và không được phép vào ngày thứ hai v.v...
Kasmāti ce?
If it is asked, "Why is it not allowable?"
Nếu hỏi tại sao?
Tadahupaṭiggahitena yāvakālikena saṃsaṭṭhattāti.
It is because it is mixed with a yāvakālika received on that very day.
Là do đã trộn lẫn với vật yāvakālika được thọ nhận trong ngày hôm đó.
Ettha ca ‘‘yāvakālikena saṃsaṭṭhattā’’ti ettakameva avatvā ‘‘tadahupaṭiggahitenā’’ti visesanassa vuttattā purepaṭiggahitayāvakālikena saṃsaṭṭhe sati tadahupurebhattampi na vaṭṭati, anajjhoharaṇīyaṃ hotīti viññāyati.
It is understood that because the qualifier "received on that very day" was stated, without merely saying "because it is mixed with yāvakālika," if it is mixed with a yāvakālika received on a previous day, then even on that very day, before noon, it is not allowable; it is not to be consumed.
Và ở đây, vì không chỉ nói “do đã trộn lẫn với vật yāvakālika” mà còn nói thêm tính từ “được thọ nhận trong ngày hôm đó”, nên có thể hiểu rằng nếu trộn lẫn với vật yāvakālika đã thọ nhận từ trước, thì ngay cả trong buổi sáng của ngày hôm đó cũng không được phép, trở thành vật không thể nuốt vào.
‘‘Sambhinnarasa’’nti iminā sacepi saṃsaṭṭhaṃ, asambhinnarasaṃ sesakālikattayaṃ attano attano kāle vaṭṭatīti dasseti.
By "mixed in taste," it is shown that even if it is mixed, the remaining three kinds of kālika, if not mixed in taste, are allowable at their respective times.
Bằng câu “sambhinnarasaṃ”, ngài chỉ ra rằng nếu có trộn lẫn nhưng vị không hòa quyện, thì ba loại kālika còn lại vẫn được phép dùng trong thời hạn của riêng chúng.
Yāmakālikenāti ettha ‘‘tadahupaṭiggahitenā’’ti tatiyantavisesanapadaṃ ajjhāharitabbaṃ, pubbavākyato vā anuvattetabbaṃ.
Here, in "with yāmakālika," the qualifying word ending in the instrumental case, "received on that very day," should be supplied, or it should be carried over from the preceding sentence.
Tại câu yāmakālikenā, cần phải thêm vào tính từ ở thể thứ ba “tadahupaṭiggahitenā” (được thọ nhận trong ngày hôm đó), hoặc phải được kế thừa từ câu trước.
Tassa phalaṃ vuttanayameva.
Its result is just as stated.
Kết quả của nó cũng theo cách đã nói.
Potthakesu pana ‘‘yāmakālikena saṃsaṭṭhaṃ pana itaradvayaṃ tadahupaṭiggahita’’nti dissati, taṃ na sundaraṃ.
However, in some books, it is seen written as "when mixed with yāmakālika, the other two are received on that very day," but that is not good.
Tuy nhiên, trong các sách chép tay, có thấy ghi rằng “yāmakālikena saṃsaṭṭhaṃ pana itaradvayaṃ tadahupaṭiggahitaṃ” (tuy nhiên, hai loại kia được thọ nhận trong ngày hôm đó, khi trộn lẫn với yāmakālika), điều đó không hay.
Yattha natthi, tameva sundaraṃ, kasmā?
Where it is not present, that is better. Why?
Chỗ nào không có (cụm từ đó) thì mới hay, tại sao?
Dutiyantañhi visesanapadaṃ itaradvayaṃ viseseti.
Because the qualifying word ending in the accusative case qualifies the other two.
Bởi vì tính từ ở thể thứ hai bổ nghĩa cho “itaradvayaṃ” (hai loại kia).
Tato tadahupaṭiggahitameva sattāhakālikaṃ yāvajīvikañca yāmakālikena saṃsaṭṭhe sati yāva aruṇuggamanā vaṭṭati, na purepaṭiggahitānīti attho bhaveyya, so na yutto.
Therefore, the meaning would be that only sattāhakālika and yāvajīvika received on that very day are allowable until dawn when mixed with yāmakālika, but not those received previously, which is not appropriate.
Do đó, ý nghĩa sẽ là: chỉ những vật sattāhakālika và yāvajīvika được thọ nhận trong ngày hôm đó, khi trộn lẫn với yāmakālika, mới được phép dùng cho đến khi rạng đông, còn những vật đã thọ nhận từ trước thì không được phép. Ý nghĩa đó không hợp lý.
Sattāhakālikayāvajīvikānaṃ asannidhijanakattā, ‘‘dīghakālikāni rassakālikaṃ anuvattantī’’ti iminā lakkhaṇena viruddhattā ca, tasmā tadahupaṭiggahitaṃ vā hotu purepaṭiggahitaṃ vā, sattāhakālikaṃ yāvajīvikañca tadahupaṭiggahitena yāmakālikena saṃsaṭṭhattā yāva aruṇuggamanā vaṭṭatīti attho yutto, evañca upari vakkhamānena ‘‘sattāhakālikena pana tadahupaṭiggahitena saddhiṃ saṃsaṭṭhaṃ tadahupaṭiggahitaṃ vā purepaṭiggahitaṃ vā yāvajīvikaṃ sattāhaṃ kappatī’’ti vacanena samaṃ bhaveyya.
Because sattāhakālika and yāvajīvika do not generate a store, and because it contradicts the characteristic that "long-term kālikas follow short-term kālikas." Therefore, the meaning that whether it is received on that very day or received previously, sattāhakālika and yāvajīvika, being mixed with yāmakālika received on that very day, are allowable until dawn, is appropriate. And thus, it would be consistent with the statement to be made later: "When yāvajīvika, whether received on that very day or received previously, is mixed with sattāhakālika received on that very day, it is allowable for seven days."
Vì sattāhakālika và yāvajīvika không phải là những thứ gây ra việc cất giữ, và cũng vì nó mâu thuẫn với nguyên tắc “những vật có thời hạn dài tuân theo vật có thời hạn ngắn”. Do đó, ý nghĩa hợp lý là: dù được thọ nhận trong ngày hôm đó hay đã thọ nhận từ trước, sattāhakālika và yāvajīvika, do đã trộn lẫn với yāmakālika được thọ nhận trong ngày hôm đó, nên được phép dùng cho đến khi rạng đông. Và như vậy, nó sẽ tương đồng với câu sẽ được nói ở trên: “sattāhakālikena pana tadahupaṭiggahitena saddhiṃ saṃsaṭṭhaṃ tadahupaṭiggahitaṃ vā purepaṭiggahitaṃ vā yāvajīvikaṃ sattāhaṃ kappatī” (tuy nhiên, vật yāvajīvika, dù được thọ nhận trong ngày hôm đó hay đã thọ nhận từ trước, khi trộn lẫn với vật sattāhakālika được thọ nhận trong ngày hôm đó, thì được phép dùng trong bảy ngày).
Apica ‘‘yāmakālikena saṃsaṭṭhaṃ pana itaradvayaṃ tadahu yāva aruṇuggamanā vaṭṭatī’’ti pubbapāṭhena bhavitabbaṃ, taṃ lekhakehi aññesu pāṭhesu ‘‘tadahupaṭiggahita’’nti vijjamānaṃ disvā, idha tadahupadato paṭiggahitapadaṃ gaḷitanti maññamānehi pakkhipitvā likhitaṃ bhaveyya, ‘‘tadahū’’ti idaṃ pana ‘‘yāva aruṇuggamanā’’ti padaṃ viseseti, tena yāva tadahuaruṇuggamanā vaṭṭati, na dutiyāhādiaruṇuggamanāti atthaṃ dasseti.
Furthermore, the original reading should have been: "When mixed with yāmakālika, the other two are allowable on that very day until dawn." Seeing "received on that very day" in other readings, the scribes might have thought that the word "received" was omitted after "on that very day" here, and so they inserted it and wrote it. However, the word "on that very day" qualifies the phrase "until dawn," thereby indicating the meaning that it is allowable until the dawn of that very day, not until the dawn of the second day, etc.
Hơn nữa, đáng lẽ văn bản cũ phải là “yāmakālikena saṃsaṭṭhaṃ pana itaradvayaṃ tadahu yāva aruṇuggamanā vaṭṭatī” (tuy nhiên, hai loại kia khi trộn lẫn với yāmakālika thì được phép dùng trong ngày hôm đó cho đến khi rạng đông). Có thể các người sao chép, khi thấy từ “tadahupaṭiggahitaṃ” tồn tại trong các văn bản khác, đã nghĩ rằng ở đây từ “paṭiggahitaṃ” sau từ “tadahu” đã bị thiếu, nên đã thêm vào và viết lại. Tuy nhiên, từ “tadahu” này bổ nghĩa cho cụm từ “yāva aruṇuggamanā”, do đó nó chỉ ra ý nghĩa là được phép dùng cho đến rạng đông của ngày hôm đó, chứ không phải rạng đông của ngày thứ hai v.v...
Teneva uparipāṭhepi ‘‘sattāhakālikena pana tadahupaṭiggahitenā’’ti rassakālikatthapadena tulyādhikaraṇaṃ visesanapadaṃ tameva viseseti, na dīghakālikatthaṃ yāvajīvikapadaṃ, tasmā ‘‘tadahupaṭiggahitena sattāhakālikena saṃsaṭṭhaṃ tadahupaṭiggahitaṃ vā purepaṭiggahitaṃ vā yāvajīvikaṃ sattāhaṃ kappatī’’ti vuttaṃ.
For this very reason, in the later passage too, the qualifying word "received on that very day" which is in apposition to the term for short-term kālika, "with sattāhakālika," qualifies only that short-term kālika, not the term for long-term kālika, "yāvajīvika." Therefore, it is stated: "When yāvajīvika, whether received on that very day or received previously, is mixed with sattāhakālika received on that very day, it is allowable for seven days."
Do đó, trong đoạn văn trên, từ bổ nghĩa "đã được thọ nhận trong ngày đó" (tadahupaṭiggahitena), đồng vị với từ chỉ ý nghĩa thời gian ngắn "thuộc bảy ngày" (sattāhakālikena), chỉ bổ nghĩa cho chính từ đó, chứ không bổ nghĩa cho từ "suốt đời" (yāvajīvika) chỉ ý nghĩa thời gian dài. Vì vậy, người ta nói rằng: "Một vật yāvajīvika được thọ nhận trong ngày đó hoặc được thọ nhận trước đó, khi được trộn lẫn với một vật sattāhakālika được thọ nhận trong ngày đó, thì được phép dùng trong bảy ngày."
Dvīhapaṭiggahitenātiādīsupi ‘‘dvīhapaṭiggahitena sattāhakālikena saṃsaṭṭhaṃ tadahupaṭiggahitaṃ vā purepaṭiggahitaṃ vā yāvajīvikaṃ chāhaṃ vaṭṭati, tīhapaṭiggahitena sattāhakālikena saṃsaṭṭhaṃ tadahupaṭiggahitaṃ vā purepaṭiggahitaṃ vā yāvajīvikaṃ pañcāhaṃ vaṭṭati, catūhapaṭiggahitena sattāhakālikena saṃsaṭṭhaṃ tadahupaṭiggahitaṃ vā purepaṭiggahitaṃ vā yāvajīvikaṃ caturāhaṃ vaṭṭati, pañcāhapaṭiggahitena sattāhakālikena saṃsaṭṭhaṃ tadahupaṭiggahitaṃ vā purepaṭiggahitaṃ vā yāvajīvikaṃ tīhaṃ vaṭṭati, chāhapaṭiggahitena sattāhakālikena saṃsaṭṭhaṃ tadahupaṭiggahitaṃ vā purepaṭiggahitaṃ vā yāvajīvikaṃ dvīhaṃ vaṭṭati, sattāhapaṭiggahitena sattāhakālikena saṃsaṭṭhaṃ tadahupaṭiggahitaṃ vā purepaṭiggahitaṃ vā yāvajīvikaṃ tadaheva vaṭṭatī’’ti evaṃ sattāhakālikasseva atītadivasaṃ parihāpetvā sesadivasavasena yojetabbaṃ, na yāvajīvikassa.
In passages such as "with that received two days ago," it should be construed in terms of the remaining days after subtracting the past days, only for sattāhakālika, not for yāvajīvika, as follows: "When yāvajīvika, whether received on that very day or received previously, is mixed with sattāhakālika received two days ago, it is allowable for six days; when mixed with sattāhakālika received three days ago, it is allowable for five days; when mixed with sattāhakālika received four days ago, it is allowable for four days; when mixed with sattāhakālika received five days ago, it is allowable for three days; when mixed with sattāhakālika received six days ago, it is allowable for two days; when mixed with sattāhakālika received seven days ago, it is allowable only on that very day."
Tương tự, trong các đoạn văn như "được thọ nhận từ hai ngày trước" (dvīhapaṭiggahitenā), cần phải hiểu rằng: "Một vật yāvajīvika được thọ nhận trong ngày đó hoặc được thọ nhận trước đó, khi được trộn lẫn với một vật sattāhakālika đã được thọ nhận từ hai ngày trước, thì được phép dùng trong sáu ngày. Khi được trộn lẫn với một vật sattāhakālika đã được thọ nhận từ ba ngày trước, thì được phép dùng trong năm ngày. Khi được trộn lẫn với một vật sattāhakālika đã được thọ nhận từ bốn ngày trước, thì được phép dùng trong bốn ngày. Khi được trộn lẫn với một vật sattāhakālika đã được thọ nhận từ năm ngày trước, thì được phép dùng trong ba ngày. Khi được trộn lẫn với một vật sattāhakālika đã được thọ nhận từ sáu ngày trước, thì được phép dùng trong hai ngày. Khi được trộn lẫn với một vật sattāhakālika đã được thọ nhận từ bảy ngày trước, thì được phép dùng trong chính ngày đó." Như vậy, cần phải phối hợp theo số ngày còn lại sau khi trừ đi số ngày đã qua của vật sattāhakālika, chứ không phải của vật yāvajīvika.
Na hi yāvajīvikassa hāpetabbo atītadivaso nāma atthi sati paccaye yāvajīvaṃ paribhuñjitabbato.
Indeed, for yāvajīvika, there is no such thing as a past day to be reduced, because it is to be consumed for as long as one lives, if there is a reason (for illness).
Thật vậy, đối với vật yāvajīvika, không có cái gọi là "ngày đã qua cần phải bỏ đi", vì nó được phép dùng suốt đời nếu có duyên.
Tenāha ‘‘sattāhakālikampi attanā saddhiṃ saṃsaṭṭhaṃ yāvajīvikaṃ attano sabhāvaññeva upanetī’’ti.
Therefore, it is said: “Even sattāhakālika, when mixed with itself, brings yāvajīvika to its own nature.”
Vì vậy, người ta nói: "Ngay cả vật sattāhakālika, khi được trộn lẫn với vật yāvajīvika, cũng sẽ mang tính chất của yāvajīvika."
Kesuci potthakesu ‘‘yāmakālikena saṃsaṭṭhaṃ pana itaradvayaṃ tadahupaṭiggahita’’nti likhitaṃ pāṭhaṃ nissāya imasmimpi pāṭhe ‘‘tadahupaṭiggahitanti idameva icchitabba’nti maññamānā ‘‘purepaṭiggahita’’nti pāṭhaṃ paṭikkhipanti.
In some manuscripts, relying on the reading that states, “When mixed with yāmakālika, the other two (sattāhakālika and yāvajīvika) are received on that very day,” they reject the reading “received on a previous day,” thinking that “received on that very day” is the only desirable interpretation in this reading as well.
Trong một số bản kinh, có đoạn viết: "Khi trộn lẫn với vật yāmakālika, hai loại còn lại (tức sattāhakālika và yāvajīvika) là vật được thọ nhận trong ngày đó." Dựa vào đoạn văn này, một số người cho rằng trong đoạn văn hiện tại cũng chỉ nên chấp nhận cụm từ "được thọ nhận trong ngày đó" (tadahupaṭiggahitaṃ) và bác bỏ cụm từ "được thọ nhận trước đó" (purepaṭiggahitaṃ).
Kesuci ‘‘purebhattaṃ paṭiggahitaṃ vā’’ti likhanti, taṃ sabbaṃ yathāvuttanayaṃ amanasikarontā vibbhantacittā evaṃ karontīti daṭṭhabbaṃ.
In some, it is written: “or received before noon.” It should be understood that all these are done by those whose minds are confused, not paying attention to the method explained as above.
Trong một số bản khác lại viết: "hoặc được thọ nhận trước bữa ăn" (purebhattaṃ paṭiggahitaṃ vā). Tất cả những điều đó được xem là do tâm trí bối rối, không chú ý đến phương pháp đã được nói ở trên.
Imesu catūsu kālikesu yāvakālikaṃ majjhanhikakālātikkame, yāmakālikaṃ pacchimayāmātikkame, sattāhakālikaṃ sattāhātikkame paribhuñjantassa āpattīti vuttaṃ.
It is stated that among these four kālikas, an offense is incurred by one who consumes yāvakālika after noon, yāmakālika after the last watch, and sattāhakālika after seven days.
Trong bốn loại vật phẩm theo thời gian này, người ta nói rằng sẽ phạm tội khi sử dụng vật yāvakālika sau khi quá giờ giữa trưa, vật yāmakālika sau khi quá canh cuối, và vật sattāhakālika sau khi quá bảy ngày.
Katarasikkhāpadena āpatti hotīti pucchāyamāha ‘‘kālayāma’’iccādi.
In response to the question, “By which training rule is the offense incurred?” it states: “kālayāma” and so on.
Khi được hỏi "Phạm tội theo giới luật nào?", người ta nói: "kālayāma" (thời gian canh) v.v.
Tassattho – yāvakālikaṃ kālātikkame paribhuñjantassa ‘‘yo pana bhikkhu vikāle khādanīyaṃ vā bhojanīyaṃ vā khādeyya vā bhuñjeyya vā, pācittiya’’nti iminā vikālebhojanasikkhāpadena (pāci. 248) āpatti hoti.
Its meaning is: For a bhikkhu who consumes yāvakālika after the prescribed time, an offense is incurred by the training rule concerning eating at the wrong time, which states: “Whatever bhikkhu eats or consumes solid food or soft food at the wrong time, he commits pācittiya.”
Ý nghĩa của nó là: Đối với người sử dụng vật yāvakālika sau khi quá giờ, sẽ phạm tội pācittiya theo giới luật về việc ăn phi thời này: "Nếu Tỳ-kheo nào ăn hoặc dùng đồ ăn thức uống phi thời, vị ấy phạm pācittiya."
Yāmakālikaṃ yāmātikkame paribhuñjantassa ‘‘yo pana bhikkhu sannidhikārakaṃ khādanīyaṃ vā bhojanīyaṃ vā khādeyya vā bhuñjeyya vā, pācittiya’’nti iminā sannidhisikkhāpadena (pāci. 253) āpatti hoti.
For a bhikkhu who consumes yāmakālika after the prescribed watch, an offense is incurred by the training rule concerning storing up, which states: “Whatever bhikkhu eats or consumes solid food or soft food that has been stored up, he commits pācittiya.”
Đối với người sử dụng vật yāmakālika sau khi quá canh, sẽ phạm tội pācittiya theo giới luật về việc tích trữ này: "Nếu Tỳ-kheo nào ăn hoặc dùng đồ ăn thức uống đã được tích trữ, vị ấy phạm pācittiya."
Sattāhakālikaṃ sattāhātikkame paribhuñjantassa ‘‘yāni kho pana tāni gilānānaṃ bhikkhūnaṃ paṭisāyanīyāni bhesajjāni, seyyathidaṃ, sappi navanītaṃ telaṃ madhu phāṇitaṃ, tāni paṭiggahetvā sattāhaparamaṃ sannidhikārakaṃ paribhuñjitabbāni, taṃ atikkāmayato nissaggiyaṃ pācittiya’’nti iminā bhesajjasikkhāpadena (pārā. 622) āpatti hotīti.
For a bhikkhu who consumes sattāhakālika after seven days, an offense is incurred by the training rule concerning medicines, which states: “Those medicines for sick bhikkhus, namely ghee, fresh butter, oil, honey, and treacle, having been received, are to be consumed for a maximum of seven days, having been stored up. For one who exceeds that, there is a nissaggiya pācittiya.”
Đối với người sử dụng vật sattāhakālika sau khi quá bảy ngày, sẽ phạm tội nissaggiya pācittiya theo giới luật về thuốc men này: "Những loại thuốc men dành cho Tỳ-kheo bệnh, như bơ, bơ tươi, dầu, mật, đường, sau khi thọ nhận, được phép dùng trong tối đa bảy ngày. Nếu vượt quá thời gian đó, vị ấy phạm nissaggiya pācittiya."
101. Evaṃ catukālikavinicchayaṃ kathetvā idāni kappiyakuṭivinicchayaṃ kathetuṃ ‘‘kappiyā catubhūmiyo’’tiādimāha.
Having thus explained the determination of the four kālikas, it now states “kappiyā catubhūmiyo” (four permissible grounds) and so on, to explain the determination of a permissible hut.
Sau khi đã trình bày về việc quyết định bốn loại vật phẩm theo thời gian như vậy, bây giờ để trình bày về việc quyết định tịnh xá hợp lệ (kappiyakuṭi), người ta nói: "kappiyā catubhūmiyo" (bốn loại đất đai hợp lệ) v.v.
Tattha kappantīti kappiyā, kappa sāmatthiyeti dhātu.
Therein, that which is permissible is kappiya, from the root kappa, meaning to be capable or suitable.
Trong đó, kappiyā là những gì được phép, gốc từ kappa có nghĩa là "có khả năng".
Bhavanti etāsu antovutthaantopakkānīti bhūmiyo, catasso bhūmiyo catubhūmiyo, catasso kappiyakuṭiyoti attho.
These are called bhūmiyo (grounds) because things stored inside and cooked inside occur on them. Catubhūmiyo means four grounds, which is to say, four permissible huts.
Những nơi mà đồ vật được cất giữ bên trong và được nấu chín bên trong được gọi là bhūmiyo (đất đai). Bốn loại đất đai là catubhūmiyo, có nghĩa là bốn loại tịnh xá hợp lệ (kappiyakuṭi).
Katamā tāti āha ‘‘ussāvanantikā…pe… veditabbā’’ti.
Which are they? It states: “ussāvanantikā…pe…veditabbā” (ussāvanantikā…etc.…to be known).
Những loại đó là gì? Người ta nói: "ussāvanantikā…pe… veditabbā" (ussāvanantikā... vân vân... cần phải biết).
Kathaṃ viññāyaticcāha ‘‘anujānāmi…pe… vacanato’’ti.
How is it known? It states: “anujānāmi…pe…vacanatoti” (I allow…etc.…by the statement).
Làm thế nào để biết được? Người ta nói: "anujānāmi…pe… vacanena" (Ta cho phép... vân vân... theo lời dạy).
Idaṃ bhesajjakkhandhakapāḷiṃ (mahāva. 295) sandhāyāha.
This refers to the Pāli text of the Khandhaka on Medicines.
Điều này được nói đến trong kinh Bhesajjakkhandhaka Pāḷi.
Tattha uddhaṃ sāvanā ussāvanā, ussāvanā anto yassā kappiyabhūmiyāti ussāvanantikā.
Therein, sāvanā is hearing or reciting upwards; ussāvanantikā is the permissible ground whose boundary is the ussāvanā.
Trong đó, ussāvanā là việc nghe hoặc tụng niệm từ trên cao. Ussāvanantikā là loại đất đai hợp lệ mà việc nghe hoặc tụng niệm từ trên cao là giới hạn bên trong của nó.
Gāvo nisīdanti etthāti gonisādikā, go-saddūpapada ni-pubbasada visaraṇagatyāvasānesūti dhātu.
Gonisādikā is where cows sit; the root is sada preceded by ni, with the prefix go-, meaning to spread, move, or cease.
Nơi mà bò ngồi được gọi là gonisādikā. Gốc từ sada với tiền tố ni và go (bò) có nghĩa là "di chuyển, đi đến cuối".
Gahapatīhi dinnāti gahapati, uttarapadalopatatiyātappurisoyaṃ.
Gahapati is that which is given by householders; this is a Tappurisa compound with the elision of the latter term and the third case ending.
Được các gia chủ bố thí là gahapati. Đây là một hợp chất tappurisa với sự lược bỏ hậu tố tatiyā.
Kammavācāya sammannitabbāti sammutīti evamimāsaṃ viggaho kātabbo.
Sammuti is that which is to be designated by a formal act (kammavācā); thus, the analysis of these terms should be done.
Cần phải được công bố bằng kammavācā (lời tác bạch) là sammutī. Như vậy, cần phải giải thích các từ này.
Tatthāti kappiyakuṭivinicchaye.
Tatthā (therein) refers to the determination of a permissible hut.
Tattha (trong đó) là trong việc quyết định tịnh xá hợp lệ (kappiyakuṭi).
Taṃ pana avatvāpīti andhakaṭṭhakathāyaṃ vuttanayaṃ avatvāpi.
Taṃ pana avatvāpī (even without saying that) means even without stating the method mentioned in the Aṭṭhakathā of Andhaka.
Taṃ pana avatvāpī (ngay cả khi không nói điều đó) có nghĩa là ngay cả khi không nói theo phương pháp đã được đề cập trong Andha Aṭṭhakathā.
Pi-saddena tathāvacanampi anujānāti.
By the word pi, it also allows such a statement.
Với từ pi, nó cũng cho phép cách nói đó.
Aṭṭhakathāsu vuttanayena vutteti sesaaṭṭhakathāsu vuttanayena ‘‘kappiyakuṭiṃ karomā’’ti vā ‘‘kappiyakuṭī’’ti vā vutte.
Aṭṭhakathāsu vuttanayena vutte (when stated according to the method mentioned in the Aṭṭhakathās) means when it is stated in the other Aṭṭhakathās, “We make a permissible hut” or “It is a permissible hut.”
Aṭṭhakathāsu vuttanayena vutte (khi nói theo phương pháp đã được đề cập trong các bản chú giải) có nghĩa là khi nói "Chúng tôi sẽ xây một tịnh xá hợp lệ" (kappiyakuṭiṃ karomā) hoặc "Đây là một tịnh xá hợp lệ" (kappiyakuṭī) theo phương pháp đã được đề cập trong các bản chú giải khác.
Sādhāraṇalakkhaṇanti sabbaaṭṭhakathānaṃ sādhāraṇaṃ ussāvanantikakuṭikaraṇalakkhaṇaṃ.
Sādhāraṇalakkhaṇaṃ (common characteristic) is the common characteristic of making an ussāvanantikā hut for all Aṭṭhakathās.
Sādhāraṇalakkhaṇaṃ (đặc điểm chung) là đặc điểm chung của việc xây dựng tịnh xá ussāvanantikā trong tất cả các bản chú giải.
Cayanti adhiṭṭhānaṃ uccavatthuṃ.
Caya refers to a high foundation, a raised structure.
Cayaṃ (đống) là một vật cao làm nền.
Yato paṭṭhāyāti yato iṭṭhakato silato mattikāpiṇḍato vā paṭṭhāya.
Yato paṭṭhāya means from which brick, stone, or lump of clay it starts.
Yato paṭṭhāyā (bắt đầu từ đâu) là bắt đầu từ viên gạch, tảng đá, hoặc cục đất sét nào.
Paṭhamiṭṭhakādīnaṃ heṭṭhā na vaṭṭantīti paṭhamiṭṭhakādīnaṃ heṭṭhābhūmiyaṃ patiṭṭhāpiyamānā iṭṭhakādayo bhūmigatikattā ‘‘kappiyakuṭiṃ karomā’’ti vatvā patiṭṭhāpetuṃ na vaṭṭanti.
Paṭhamiṭṭhakādīnaṃ heṭṭhā na vaṭṭanti means that bricks and so forth, placed on the ground beneath the first layer of bricks and so forth, are not permissible to be laid with the declaration, "We are making a permissible hut (kappiyakuṭi)," because they are at ground level.
Paṭhamiṭṭhakādīnaṃ heṭṭhā na vaṭṭantī (không được phép đặt dưới những viên gạch đầu tiên) có nghĩa là những viên gạch và các vật liệu khác được đặt trên mặt đất dưới những viên gạch đầu tiên không được phép đặt sau khi nói "Chúng tôi sẽ xây một tịnh xá hợp lệ" vì chúng được coi là một phần của mặt đất.
Yadi evaṃ bhūmiyaṃ nikhaṇitvā ṭhapiyamānā thambhā kasmā tathā vatvā patiṭṭhāpetuṃ vaṭṭantīti āha ‘‘thambhā pana…pe… vaṭṭantī’’ti.
If so, why are pillars, when dug into the ground and placed, permissible to be laid with such a declaration? To this, it is said: “Thambhā pana…pe… vaṭṭantī” (Pillars, however… are permissible).
Nếu vậy, tại sao các cột được chôn xuống đất lại được phép đặt sau khi nói như vậy? Người ta nói: "thambhā pana…pe… vaṭṭantī" (các cột thì... vân vân... được phép).
Vimativinodaniyaṃ (vi. vi. ṭī. mahāvagga 2.295) pana evaṃ vuttaṃ – taṃ pana avatvāpīti pi-saddena tathāvacanampi anujānāti.
However, in the Vimativinodanī it is said thus: Taṃ pana avatvāpi—by the word pi (even), it also permits speaking in that way.
Tuy nhiên, trong Vimativinodanī có nói như sau: Taṃ pana avatvāpī (ngay cả khi không nói điều đó), với từ pi cũng cho phép cách nói đó.
Aṭṭhakathāsūti andhakaṭṭhakathāvirahitāsu sesaṭṭhakathāsu.
Aṭṭhakathāsu refers to the other commentaries, excluding the Andhakaṭṭhakathā.
Aṭṭhakathāsu (trong các bản chú giải) là trong các bản chú giải còn lại, không bao gồm Andha Aṭṭhakathā.
Sādhāraṇalakkhaṇanti andhakaṭṭhakathāya saha sabbaṭṭhakathānaṃ samānaṃ.
Sādhāraṇalakkhaṇa means common to all commentaries, including the Andhakaṭṭhakathā.
Đặc điểm chung là giống nhau đối với tất cả các bản chú giải, cùng với bản chú giải Andhaka.
Cayanti adhiṭṭhānaṃ uccavatthuṃ.
Caya refers to a high foundation, a raised structure.
Caya (nền) là một vật cao làm nền.
Yato paṭṭhāyāti yato iṭṭhakādito paṭṭhāya cayaṃ ādiṃ katvā bhittiṃ uṭṭhāpetukāmāti attho.
Yato paṭṭhāya means from which brick and so forth, taking the foundation (caya) as the beginning, they wish to raise the wall.
Yato paṭṭhāya có nghĩa là từ gạch đá và những thứ tương tự, bắt đầu từ nền, muốn dựng tường.
‘‘Thambhā pana upari uggacchanti, tasmā vaṭṭantī’’ti etena iṭṭhakapāsāṇā heṭṭhā patiṭṭhāpiyamānāpi yadi cayato, bhūmito vā ekaṅgulamattampi uggatā tiṭṭhanti, vaṭṭantīti siddhaṃ hoti.
By the statement “Thambhā pana upari uggacchanti, tasmā vaṭṭantī” (Pillars, however, rise upwards, therefore they are permissible), it is established that even if bricks and stones are laid below, they are permissible if they rise even one inch from the foundation or from the ground.
Với câu “Các cột trụ vươn lên trên, do đó chúng được phép”, điều này có nghĩa là nếu gạch và đá, mặc dù được đặt ở phía dưới, nhưng nhô lên dù chỉ một ngón tay từ nền hoặc từ mặt đất, thì chúng được phép.
Ārāmoti upacārasīmāparicchinno sakalo vihāro.
Ārāma is the entire monastery (vihāra) delimited by an upacārasīmā.
Ārāma là toàn bộ tu viện được giới hạn bởi ranh giới upacāra-sīmā.
Senāsanānīti vihārassa anto tiṇakuṭiādikāni saṅghassa nivāsagehāni.
Senāsanāni are the dwellings of the Saṅgha inside the monastery, such as grass huts.
Senāsana là các ngôi nhà cư trú của Tăng đoàn bên trong tu viện, như các túp lều tranh.
Vihāragonisādikā nāmāti senāsanagonisādikā nāma.
Vihāragonisādikā nāma means senāsanagonisādikā.
Vihāragonisādikā có nghĩa là senāsanagonisādikā.
Senāsanāni hi sayaṃ parikkhittānipi ārāmaparikkhepābhāvena ‘‘gonisādikā’’ti vuttā.
For even if dwellings (senāsana) are enclosed by themselves, they are called gonisādikā due to the absence of a monastery enclosure.
Thật vậy, các senāsana, mặc dù tự chúng được bao quanh, nhưng do không có hàng rào ārama, nên được gọi là “gonisādikā”.
‘‘Upaḍḍhaparikkhittopī’’ti iminā tato ūnaparikkhitto yebhuyyena aparikkhitto nāma, tasmā aparikkhittasaṅkhameva gacchatīti dasseti.
By “Upaḍḍhaparikkhittopī”, it shows that an enclosure less than half is mostly considered as not enclosed, and therefore it falls into the category of unenclosed.
Với câu “Ngay cả khi được bao quanh một nửa”, điều này cho thấy rằng một nơi được bao quanh ít hơn một nửa thường được coi là không được bao quanh, do đó nó thuộc vào loại không được bao quanh.
Etthāti upaḍḍhādiparikkhitte.
Ettha refers to a half-enclosed or similarly enclosed area.
Ở đây là trong các nơi được bao quanh một nửa hoặc hơn.
Kappiyakuṭi laddhuṃ vaṭṭatīti gonisādikāya abhāvena sesakappiyakuṭīsu tīsu yā kāci kappiyakuṭi kātabbāti attho.
Kappiyakuṭi laddhuṃ vaṭṭatī means that due to the absence of a gonisādikā, any one of the remaining three permissible huts (kappiyakuṭi) should be made.
Được phép có một kuṭi thích hợp có nghĩa là do không có gonisādikā, nên bất kỳ kuṭi thích hợp nào trong ba loại kuṭi thích hợp còn lại (ussāvanantika-kuṭi, gahapatikuṭi, sammuti-kuṭi) đều có thể được xây dựng.
Tesaṃ gehānīti ettha bhikkhūnaṃ vāsatthāya katampi yāva na denti, tāva tesaṃ santakaṃyeva bhavissatīti daṭṭhabbaṃ.
In tesaṃ gehāni, it should be understood that even if a house is built for the residence of bhikkhus, it will remain their property until they donate it.
Trong câu “những ngôi nhà của họ”, cần hiểu rằng ngay cả một ngôi nhà được xây dựng cho chư Tỳ-khưu cư trú cũng sẽ thuộc về những người đó cho đến khi họ hiến cúng.
Vihāraṃ ṭhapetvāti upasampannānaṃ vāsatthāya kataṃ gehaṃ ṭhapetvāti attho.
Vihāraṃ ṭhapetvā means excluding a house built for the residence of fully ordained bhikkhus.
Trừ tu viện có nghĩa là trừ ngôi nhà được xây dựng cho chư Tỳ-khưu đã thọ giới cư trú.
Gehanti nivāsagehaṃ.
Geha means a dwelling house.
Ngôi nhà là ngôi nhà cư trú.
Tadaññaṃ pana uposathāgārādi sabbaṃ anivāsagehaṃ catukappiyabhūmivimuttā pañcamī kappiyabhūmi.
Any other building, such as an Uposathāgāra and so forth, which is not a dwelling house, is the fifth permissible ground (kappiyabhūmi), distinct from the four permissible grounds.
Tất cả những nơi khác, như uposathāgāra (giới trường) v.v., là những ngôi nhà không phải để cư trú, là loại đất thích hợp thứ năm, không thuộc bốn loại đất thích hợp.
Saṅghasantakepi hi etādise gehe suṭṭhu parikkhittārāmaṭṭhepi abbhokāse viya antovutthādidoso natthi.
Even in such a communal house (saṅghasantaka), even if it is in a well-enclosed monastery area, there is no fault of 'dwelling within' and so forth, as there would be in an open space.
Thật vậy, trong một ngôi nhà như vậy thuộc về Tăng đoàn, ngay cả khi nó nằm trong một ārama được bao quanh kỹ lưỡng, cũng không có lỗi antovuttha (thức ăn được giữ bên trong) v.v. như ở ngoài trời.
Yena kenaci channe paricchanne ca sahaseyyappahonake bhikkhussa, saṅghassa vā nivāsagehe antovutthādidoso, na aññattha.
The fault of 'dwelling within' and so forth occurs in a dwelling house of a bhikkhu or the Saṅgha, which is roofed by anything whatsoever and enclosed, and is large enough for co-sleeping; not elsewhere.
Lỗi antovuttha v.v. chỉ xảy ra trong một ngôi nhà cư trú của Tỳ-khưu hoặc Tăng đoàn, được che chắn và bao quanh bởi bất cứ thứ gì, đủ rộng cho một người ngủ chung, chứ không phải ở nơi khác.
Tenāha ‘‘yaṃ panā’’tiādi.
Therefore, it is said “yaṃ panā” and so forth.
Do đó, có câu “Còn cái gì…” v.v.
Tattha ‘‘saṅghikaṃ vā puggalikaṃ vā’’ti idaṃ kiñcāpi bhikkhubhikkhunīnaṃ sāmaññato vuttaṃ bhikkhūnaṃ pana saṅghikaṃ puggalikañca bhikkhunīnaṃ, tāsaṃ saṅghikaṃ puggalikañca bhikkhūnaṃ gihisantakaṭṭhāne tiṭṭhatīti veditabbaṃ.
Therein, “saṅghikaṃ vā puggalikaṃ vā” (either communal or personal), although generally stated for bhikkhus and bhikkhunīs, it should be understood that a communal or personal dwelling of bhikkhus stands in the position of a layperson's property for bhikkhunīs, and a communal or personal dwelling of bhikkhunīs stands in the position of a layperson's property for bhikkhus.
Trong đó, mặc dù câu “thuộc về Tăng đoàn hay cá nhân” được nói chung cho Tỳ-khưu và Tỳ-khưu-ni, nhưng cần hiểu rằng cái thuộc về Tăng đoàn và cá nhân của Tỳ-khưu sẽ ở vị trí tài sản của gia chủ đối với Tỳ-khưu-ni, và cái thuộc về Tăng đoàn và cá nhân của Tỳ-khưu-ni sẽ ở vị trí tài sản của gia chủ đối với Tỳ-khưu.
Tattha tattha khaṇḍā hontīti upaḍḍhato adhikaṃ khaṇḍā honti.
Tattha tattha khaṇḍā honti means that there are more than half broken pieces here and there.
Có những phần bị hư hại ở đó có nghĩa là có nhiều phần bị hư hại hơn một nửa.
Sabbasmiṃ chadane vinaṭṭheti tiṇapaṇṇādivassaparittāyake chadane vinaṭṭhe.
Sabbasmiṃ chadane vinaṭṭhe means when the entire roofing, which protects from rain, such as grass, leaves, and so forth, is destroyed.
Khi tất cả mái che bị hư hại có nghĩa là khi mái che bằng cỏ, lá v.v. để che mưa bị hư hại.
Gopānasīnaṃ pana upari vallīhi baddhadaṇḍesu ṭhitesupi jahitavatthukā honti eva.
However, even if the poles bound with creepers are present above the rafters, they are still considered as abandoned property.
Ngay cả khi các thanh gỗ được buộc bằng dây leo vẫn còn trên xà ngang, chúng vẫn là vật đã bị bỏ đi.
Pakkhapāsakamaṇḍalanti ekasmiṃ passe tiṇṇaṃ gopānasīnaṃ upari ṭhitatiṇapaṇṇādichadanaṃ vuccati.
Pakkhapāsakamaṇḍala means a roof of grass, leaves, and so forth, situated above three rafters on one side.
Pakkhapāsakamaṇḍala được gọi là mái che bằng cỏ, lá v.v. đặt trên ba xà ngang ở một bên.
103. ‘‘Anupasampannassa datvā tassā’’tiādinā akappiyakuṭiyaṃ vutthampi anupasampannassa dinne kappiyaṃ hoti, sāpekkhadānañcettha vaṭṭati, paṭiggahaṇaṃ viya na hotīti dasseti.
103. With "having given to an unordained person, to him" and so forth, it is shown that even an object stored in an unallowable hut becomes allowable when given to an unordained person, and conditional giving is permissible here, not like receiving.
103. Với câu “Sau khi cho người chưa thọ giới, của người đó” v.v., điều này cho thấy rằng ngay cả vật phẩm được giữ trong một kuṭi không thích hợp cũng trở nên thích hợp khi được cho người chưa thọ giới, và việc cho có điều kiện cũng được phép ở đây, không giống như việc nhận.
Antopakkasāmaṃpakkesu pana ‘‘na, bhikkhave, antovutthaṃ antopakkaṃ sāmaṃpakkaṃ paribhuñjitabbaṃ, yo paribhuñjeyya, āpatti dukkaṭassa.
However, regarding what is cooked inside and cooked by oneself: "Monks, what is stored inside, cooked inside, and cooked by oneself should not be consumed. Whoever consumes it incurs an offense of dukkaṭa.
Tuy nhiên, về các vật phẩm được nấu bên trong và tự nấu, có câu: “Này chư Tỳ-khưu, không được dùng vật phẩm được giữ bên trong, được nấu bên trong, tự nấu. Ai dùng, sẽ phạm tội dukkaṭa.”
Anto ce, bhikkhave, vutthaṃ antopakkaṃ sāmaṃpakkaṃ, tañce paribhuñjeyya, āpatti tiṇṇaṃ dukkaṭānaṃ.
Monks, if what is stored inside is cooked inside and cooked by oneself, and one consumes it, there is an offense of three dukkaṭas.
“Này chư Tỳ-khưu, nếu vật phẩm được giữ bên trong, được nấu bên trong, tự nấu, mà Tỳ-khưu dùng, sẽ phạm ba tội dukkaṭa.”
Anto ce, bhikkhave, vutthaṃ antopakkaṃ aññehi pakkaṃ, tañce paribhuñjeyya, āpatti dvinnaṃ dukkaṭānaṃ.
Monks, if what is stored inside is cooked inside but cooked by others, and one consumes it, there is an offense of two dukkaṭas.
“Này chư Tỳ-khưu, nếu vật phẩm được giữ bên trong, được nấu bên trong bởi người khác, mà Tỳ-khưu dùng, sẽ phạm hai tội dukkaṭa.”
Anto ce, bhikkhave, vutthaṃ bahipakkaṃ sāmaṃpakkaṃ, tañce paribhuñjeyya, āpatti dvinnaṃ dukkaṭānaṃ.
Monks, if what is stored inside is cooked outside and cooked by oneself, and one consumes it, there is an offense of two dukkaṭas.
“Này chư Tỳ-khưu, nếu vật phẩm được giữ bên trong, được nấu bên ngoài, tự nấu, mà Tỳ-khưu dùng, sẽ phạm hai tội dukkaṭa.”
Bahi ce, bhikkhave, vutthaṃ antopakkaṃ sāmaṃpakkaṃ, tañce paribhuñjeyya, āpatti dvinnaṃ dukkaṭānaṃ.
Monks, if what is stored outside is cooked inside and cooked by oneself, and one consumes it, there is an offense of two dukkaṭas.
“Này chư Tỳ-khưu, nếu vật phẩm được giữ bên ngoài, được nấu bên trong, tự nấu, mà Tỳ-khưu dùng, sẽ phạm hai tội dukkaṭa.”
Anto ce, bhikkhave, vutthaṃ bahipakkaṃ aññehi pakkaṃ, tañce paribhuñjeyya, āpatti dukkaṭassa.
Monks, if what is stored inside is cooked outside and cooked by others, and one consumes it, there is an offense of dukkaṭa.
“Này chư Tỳ-khưu, nếu vật phẩm được giữ bên trong, được nấu bên ngoài bởi người khác, mà Tỳ-khưu dùng, sẽ phạm tội dukkaṭa.”
Bahi ce, bhikkhave, vutthaṃ antopakkaṃ aññehi pakkaṃ, tañce paribhuñjeyya, āpatti dukkaṭassa.
Monks, if what is stored outside is cooked inside and cooked by others, and one consumes it, there is an offense of dukkaṭa.
“Này chư Tỳ-khưu, nếu vật phẩm được giữ bên ngoài, được nấu bên trong bởi người khác, mà Tỳ-khưu dùng, sẽ phạm tội dukkaṭa.”
Bahi ce, bhikkhave, vutthaṃ bahipakkaṃ sāmaṃpakkaṃ, tañce paribhuñjeyya, āpatti dukkaṭassa.
Monks, if what is stored outside is cooked outside and cooked by oneself, and one consumes it, there is an offense of dukkaṭa.
“Này chư Tỳ-khưu, nếu vật phẩm được giữ bên ngoài, được nấu bên ngoài, tự nấu, mà Tỳ-khưu dùng, sẽ phạm tội dukkaṭa.”
Bahi ce, bhikkhave, vutthaṃ bahipakkaṃ aññehi pakkaṃ, tañce paribhuñjeyya, anāpattī’’ti (mahāva. 274) vacanato ekaṃ tirāpattikaṃ, tīṇi durāpattikāni, tīṇi ekāpattikāni, ekaṃ anāpattikanti aṭṭha honti.
Monks, if what is stored outside is cooked outside and cooked by others, and one consumes it, there is no offense." According to this statement, there are eight cases: one incurring three offenses, three incurring two offenses, three incurring one offense, and one incurring no offense.
“Này chư Tỳ-khưu, nếu vật phẩm được giữ bên ngoài, được nấu bên ngoài bởi người khác, mà Tỳ-khưu dùng, sẽ không phạm tội.” Theo lời dạy này, có tám trường hợp: một trường hợp phạm ba tội, ba trường hợp phạm hai tội, ba trường hợp phạm một tội, và một trường hợp không phạm tội.
Tattha antovutthanti akappiyakuṭiyaṃ vutthaṃ.
Among these, antovuttha means stored in an unallowable hut.
Trong đó, antovuttha có nghĩa là vật phẩm được giữ trong một kuṭi không thích hợp.
Antopakkepi eseva nayo.
The same method applies to antopakka.
Đối với antopakka cũng vậy.
Sāmaṃpakkanti yaṃ kiñci āmisaṃ bhikkhussa pacituṃ na vaṭṭati.
Sāmaṃpakka means any kind of food that is not allowable for a bhikkhu to cook himself.
Sāmaṃpakka có nghĩa là bất kỳ loại thức ăn nào mà Tỳ-khưu không được phép tự nấu.
Tattha yaṃ vattabbaṃ, taṃ aṭṭhakathāyaṃ vuttameva.
What needs to be said on that matter has already been stated in the Aṭṭhakathā.
Những gì cần nói ở đó đã được nói trong bản chú giải.
104. Evaṃ kappiyabhūmivinicchayaṃ kathetvā idāni paṭiggahaṇavinicchayaṃ kathetuṃ ‘‘khādanīyādipaṭiggāho’’tiādimāha.
104. Having thus explained the determination of allowable ground, the teacher now begins with "receiving edibles and so forth" to explain the determination of receiving.
104. Sau khi giải thích về quyết định về đất thích hợp như vậy, bây giờ để giải thích về quyết định về sự thọ nhận, có câu “sự thọ nhận đồ ăn v.v.”.
Tattha khādiyateti khādanīyaṃ, ṭhapetvā pañca bhojanāni sabbassa ajjhoharitabbassetaṃ adhivacanaṃ.
Among these, khādanīya is that which is eaten. This term refers to all consumable items, excluding the five staple foods.
Trong đó, khādiyati (được ăn) là khādanīya (đồ ăn). Đây là tên gọi chung cho tất cả những gì có thể nuốt được, trừ năm loại thực phẩm chính.
Ādisaddena bhojanīyaṃ saṅgaṇhāti.
The word ādi (and so forth) includes bhojanīya (foods).
Với từ v.v. bao gồm bhojanīya (thực phẩm).
Paṭiggahaṇaṃ sampaṭicchanaṃ paṭiggāho, khādanīyādīnaṃ paṭiggāho khādanīyādipaṭiggāho.
Receiving is sampaṭicchana, paṭiggāha. Receiving edibles and so forth is khādanīyādipaṭiggāha.
Paṭiggahaṇaṃ (sự thọ nhận), sampaṭicchanaṃ (sự chấp nhận) là paṭiggāho (sự thọ nhận). Sự thọ nhận đồ ăn v.v. là khādanīyādipaṭiggāho.
Tenāha ‘‘ajjhoharitabbassa yassa kassaci khādanīyassa vā bhojanīyassa vā paṭiggahaṇa’’nti.
Therefore, it is said: "the receiving of any edible or food that is to be consumed."
Do đó, có câu “sự thọ nhận bất cứ đồ ăn hay thực phẩm nào có thể nuốt được”.
Pañcasu aṅgesu uccāraṇamattanti ukkhipanamattaṃ, iminā paṭiggahitabbabhārassa pamāṇaṃ dasseti.
Among the five factors, uccāraṇamatta means merely lifting up. This indicates the measure of the burden to be received.
Trong năm yếu tố, uccāraṇamatta có nghĩa là chỉ nhấc lên. Điều này cho thấy khối lượng của vật phẩm cần được thọ nhận.
Teneva tādisena purisena anukkhipanīyavatthusmiṃ paṭiggahaṇaṃ na ruhatīti dīpeti.
By this, it is shown that receiving is not valid for an object that cannot be lifted by such a person.
Do đó, nó chỉ ra rằng sự thọ nhận không thành lập đối với một vật phẩm mà một người như vậy không thể nhấc lên.
‘‘Hatthapāso’’ti iminā āsannabhāvaṃ.
"Hatthapāsa" (arm's reach) indicates proximity.
Với câu “Hatthapāso” (trong tầm tay) chỉ ra sự gần gũi.
Teneva ca dūre ṭhatvā abhiharantassa paṭiggahaṇaṃ na ruhatīti dīpeti.
And by this, it is shown that receiving is not valid for one who offers from afar.
Do đó, nó chỉ ra rằng sự thọ nhận không thành lập đối với người dâng cúng đứng từ xa.
Abhihāroti pariṇāmitabhāvo, tena ca tatraṭṭhakādīsu na ruhatīti dīpeti.
Abhihāro means the state of being brought forward. By this, it is shown that receiving is not valid for objects remaining in their place and so forth.
Abhihāro có nghĩa là sự chuyển giao. Do đó, nó chỉ ra rằng sự thọ nhận không thành lập đối với các vật phẩm ở đó v.v.
‘‘Devo vā’’tiādinā dāyakato payogattayaṃ dasseti.
"Devo vā" (or a deity) and so forth indicate the three types of effort on the part of the giver.
Với câu “Devo vā” v.v. chỉ ra ba loại hành động từ người dâng cúng.
‘‘Tañce’’tiādinā paṭiggāhakato payogadvayaṃ dasseti.
"Tañce" (if that) and so forth indicate the two types of effort on the part of the receiver.
Với câu “Tañce” v.v. chỉ ra hai loại hành động từ người thọ nhận.
Idāni tesu pañcasu aṅgesu hatthapāsassa durājānatāya taṃ dassetumāha ‘‘tatthi’’ccādi.
Now, among these five factors, to explain hatthapāsa (arm's reach) due to its difficulty in ascertainment, the text states "tatthi" (therein) and so forth.
Bây giờ, để chỉ ra haṭṭhapāsa trong năm yếu tố đó, vì nó khó biết, nên có câu “Tatthi” v.v.
Tattha aḍḍhateyyahattho hatthapāso nāmāti yojanā.
Therein, the explanation is that hatthapāsa is two and a half cubits.
Trong đó, haṭṭhapāsa được gọi là hai rưỡi cánh tay (aḍḍhateyyahattho) là cách ghép nối.
‘‘Tassa orimantenā’’ti iminā ākāse ujuṃ ṭhatvā parena ukkhittaṃ gaṇhantassāpi āsannaṅgabhūtapādatalato paṭṭhāya hatthapāso paricchinditabbo, na sīsato paṭṭhāyāti dasseti.
With "tassa orimantenā" (by its lower end), it is shown that when one receives an object lifted by another while standing upright in the air, the hatthapāsa should be measured starting from the sole of the foot, which is the nearest limb, not from the head.
Với câu “từ phía dưới của nó”, điều này cho thấy rằng ngay cả khi một người thọ nhận vật phẩm được người khác ném lên thẳng đứng trong không trung, haṭṭhapāsa phải được tính từ lòng bàn chân, là phần gần nhất của cơ thể, chứ không phải từ đầu.
Tattha ‘‘orimantenā’’ti imassa heṭṭhimantenāti attho gahetabbo.
Therein, the meaning of "orimantenā" should be taken as "by the lower end."
Ở đó, ý nghĩa của từ “orimantena” là “bằng cạnh dưới” cần được hiểu.
Ettha ca pavāraṇasikkhāpadaṭṭhakathāyaṃ (pāci. aṭṭha. 238-239) ‘‘sace pana bhikkhu nisinno hoti, āsannassa pacchimantato paṭṭhāyā’’tiādinā paṭiggāhakānaṃ āsannaṅgassa pārimantato paṭṭhāya paricchedassa dassitattā idhāpi ākāse ṭhitassa paṭiggāhakassa āsannaṅgabhūtapādatalassa pārimantabhūtato paṇhipariyantassa heṭṭhimatalato paṭṭhāya, dāyakassa pana orimantabhūtato pādaṅgulassa heṭṭhimapariyantato paṭṭhāya hatthapāso paricchinditabboti daṭṭhabbaṃ.
Furthermore, in the Commentary on the Pavāraṇā training rule, it is shown that the boundary for those receiving the offering, if a bhikkhu is seated, starts from the far end of the nearest hip. Therefore, here too, for a bhikkhu receiving the offering while standing in the air, the hatthapāsa should be delimited starting from the lower surface of the heel's end, which is the far end of the sole of the foot, the nearest limb; and for the giver, it should be delimited starting from the lower end of the toe, which is the near end. This should be understood.
Và ở đây, trong Chú giải về giới Pavāraṇā (pāci. aṭṭha. 238-239), vì đã chỉ rõ giới hạn hatthapāsa (tầm tay) của người nhận bắt đầu từ cạnh xa nhất của bộ phận gần nhất, như trong câu “nếu Tỳ-kheo đang ngồi, thì bắt đầu từ cạnh sau của bộ phận gần nhất”, cho nên ở đây cũng cần phải hiểu rằng đối với người nhận đang đứng trong không trung, hatthapāsa phải được xác định bắt đầu từ mặt dưới của gót chân, là cạnh xa nhất của lòng bàn chân (bộ phận gần nhất), còn đối với người dâng cúng thì bắt đầu từ cạnh dưới của ngón chân, là cạnh gần nhất.
Imināva nayena bhūmiyaṃ nipajjitvā ussīsake nisinnassa hatthato paṭiggaṇhantassāpi āsannasīsaṅgassa pārimantabhūtato gīvantato paṭṭhāyeva hatthapāso minitabbo, na pādatalato paṭṭhāya.
In the same way, for one receiving an offering from the hand of a person who is lying on the ground and seated at the head, the hatthapāsa should be measured starting from the neck, which is the far end of the nearest head-limb, and not from the sole of the foot.
Theo cách này, ngay cả khi một Tỳ-kheo nằm trên đất và nhận vật cúng từ tay người ngồi ở đầu giường, hatthapāsa cũng phải được đo từ cạnh xa nhất của bộ phận đầu (gần nhất) là cổ, chứ không phải từ lòng bàn chân.
Evaṃ nipajjitvā dānepi yathānurūpaṃ veditabbaṃ.
Similarly, when giving while lying down, it should be understood accordingly.
Tương tự, khi dâng cúng trong tư thế nằm, cũng cần phải hiểu theo cách thích hợp.
‘‘Yaṃ āsannataraṃ aṅga’’nti (pāci. aṭṭha. 238-239) hi vuttaṃ.
For it is said, ‘‘whichever limb is nearest.’’
Quả thật, đã được nói rằng “bộ phận nào gần nhất”.
Akallakoti gilāno sahatthā paribhuñjituṃ asakkonto mukhena paṭiggaṇhāti.
Akallako means a sick bhikkhu who cannot consume by hand and receives it with his mouth.
Akallako (người bệnh) là người bệnh không thể tự mình thọ dụng bằng tay, nên nhận bằng miệng.
Vimativinodaniyaṃ (vi. vi. ṭī. pācittiya 2.265) pana ‘‘akallakoti gilāno gahetuṃ vā’’ti ettakameva vuttaṃ, etena akallakoti gilāno vā atha vā gahetuṃ akallako asamatthoti attho dassito.
However, in the Vimativinodanī, it is only stated, ‘‘ akallako means a sick person or one unable to take it.’’ By this, the meaning conveyed is that akallako refers to a sick person or one unable to take it.
Tuy nhiên, trong Vimativinodanī (vi. vi. ṭī. pācittiya 2.265) chỉ nói “ akallako là người bệnh hoặc không thể nhận”, điều này cho thấy ý nghĩa của akallako là người bệnh hoặc người không có khả năng nhận.
Tenāha ‘‘sacepi natthukaraṇiyaṃ dīyamānaṃ nāsāpuṭena akallako vā mukhena paṭiggaṇhātī’’ti.
Therefore, it is said, ‘‘Even if a nasal medicine is given, a sick person receives it with his nostrils or with his mouth.’’
Do đó, đã nói rằng “nếu người bệnh nhận thuốc nhỏ mũi bằng lỗ mũi hoặc bằng miệng”.
Tañce paṭiggaṇhāti, sabbaṃ paṭiggahitamevāti veṇukoṭiyaṃ bandhitvā ṭhapitattā.
If he receives that, all is received because it is tied and placed at the end of a bamboo pole.
Tañce paṭiggaṇhāti, sabbaṃ paṭiggahitamevā (nếu nhận, thì tất cả đều đã được nhận) là vì đã được buộc và đặt ở đầu cây tre.
Sace bhūmiyaṃ ṭhitameva ghaṭaṃ dāyakena hatthapāse ṭhatvā ‘‘ghaṭaṃ dassāmī’’ti dinnaṃ veṇukoṭiyā gahaṇavasena paṭiggaṇhāti, ubhayakoṭibaddhaṃ sabbampi paṭiggahitameva hoti.
If a pot standing on the ground is given by a donor, who stands within hatthapāsa and says, ‘‘I will give the pot,’’ and the bhikkhu receives it by taking hold of the end of a bamboo pole, then all that is bound at both ends is considered received.
Nếu người dâng cúng đứng trong tầm tay và nói “tôi sẽ dâng bình” rồi dâng một cái bình đang đặt trên đất, và Tỳ-kheo nhận bằng cách cầm vào đầu cây tre, thì tất cả những gì được buộc ở cả hai đầu đều được xem là đã nhận.
Bhikkhussa hatthe apīḷetvā pakatiyā pīḷiyamānaṃ ucchurasaṃ sandhāya ‘‘gaṇhathā’’ti vuttattā ‘‘abhihāro na paññāyatī’’ti vuttaṃ, hatthapāse ṭhitassa pana bhikkhussa atthāya pīḷiyamānaṃ ucchuto paggharantaṃ rasaṃ gaṇhituṃ vaṭṭati.
The statement ‘‘no bringing forward is evident’’ is made with reference to sugarcane juice that is squeezed naturally, not pressed into the bhikkhu’s hand, and for which it is said, ‘‘Take it.’’ However, it is permissible to take juice flowing from sugarcane that is being squeezed for a bhikkhu standing within hatthapāsa.
Vì đã nói “hãy nhận” nước mía được ép tự nhiên mà không ép vào tay Tỳ-kheo, nên đã nói “không có sự dâng cúng (abhihāra)”. Tuy nhiên, được phép nhận nước mía chảy ra từ cây mía được ép vì lợi ích của Tỳ-kheo đang đứng trong tầm tay.
Doṇikāya sayaṃ paggharantaṃ ucchurasaṃ majjhe āvaritvā vissajjitampi gaṇhituṃ vaṭṭati.
It is also permissible to take sugarcane juice that flows by itself into a trough or barrel, and is then released after being held back in the middle.
Cũng được phép nhận nước mía tự chảy vào máng hoặc đã được chặn lại ở giữa rồi xả ra.
Paṭiggahaṇasaññāyāti ‘‘mañcādinā paṭiggahessāmī’’ti uppāditasaññāya, iminā ‘‘paṭiggaṇhāmī’’ti vācāya vattabbakiccaṃ natthīti dasseti.
With the perception of receiving means with the perception arisen, ‘‘I will receive with a couch, etc.’’ This shows that there is no need to say, ‘‘I receive,’’ with words.
Paṭiggahaṇasaññāyā (với ý định nhận) có nghĩa là với ý định phát sinh “tôi sẽ nhận bằng giường, v.v.”, điều này cho thấy không cần phải nói “tôi nhận” bằng lời nói.
Yattha katthaci aṭṭhakathāsu, padesesu vā.
Wherever in the commentaries or in certain places.
Yattha katthaci (ở bất cứ đâu) là trong các Chú giải hoặc các vùng.
Asaṃhārime phalaketi thāmamajjhimena asaṃhāriye.
On an immovable plank means on a plank that cannot be lifted by a person of average strength.
Asaṃhārime phalake (trên tấm ván không thể di chuyển) là tấm ván không thể nâng lên bởi một người có sức lực trung bình.
‘‘Tintiṇikādipaṇṇesūti vacanato sākhāsu paṭiggahaṇaṃ ruhatīti daṭṭhabba’’nti sāratthadīpaniyaṃ (sārattha. ṭī. pācittiya 3.265) vuttaṃ.
In the Sāratthadīpanī, it is stated, ‘‘It should be understood that receiving on branches is permissible, according to the statement regarding tamarind leaves, etc.’’
Trong Sāratthadīpanī (sārattha. ṭī. pācittiya 3.265) đã nói rằng “cần phải hiểu rằng việc nhận trên các cành cây là hợp lệ, theo nguyên tắc ‘trên lá me, v.v.’”
Porāṇaṭīkāyampi tatheva vuttaṃ, tadetaṃ vicāretabbaṃ.
The same is stated in the Porāṇaṭīkā; this should be investigated.
Trong Chú giải cổ cũng đã nói như vậy, nhưng điều này cần được xem xét.
Aṭṭhakathāyañhi ‘‘bhūmiyaṃ atthatesu sukhumesu tintiṇikādipaṇṇesu paṭiggahaṇaṃ na ruhatī’’ti vuttaṃ.
For in the Commentary, it is stated, ‘‘Receiving on delicate tamarind leaves, etc., spread on the ground, is not permissible.’’
Trong Chú giải, đã nói rằng “việc nhận trên các lá me, v.v., mỏng manh trải trên đất là không hợp lệ”.
Taṃ tintiṇikādipaṇṇānaṃ sukhumattā tattha ṭhapitaāmisassa asaṇṭhahanato bhūmiyaṃ ṭhapitasadisattā ‘‘na ruhatī’’ti vuttaṃ, tintiṇikādisākhāsu ṭhapitepi evameva siyā, tasmā ‘‘sākhāsu paṭiggahaṇaṃ ruhatī’’ti vacanaṃ ayuttaṃ viya dissati.
That statement, ‘‘is not permissible,’’ regarding tamarind leaves, etc., is due to their delicacy, as the food placed on them does not settle, making it similar to food placed directly on the ground. The same would apply to food placed on tamarind branches, etc. Therefore, the statement, ‘‘receiving on branches is permissible,’’ appears to be inappropriate.
Điều đó được nói là “không hợp lệ” vì lá me, v.v., quá mỏng manh, thức ăn đặt trên đó không thể giữ được, giống như đặt trên đất. Điều tương tự cũng có thể xảy ra khi đặt trên cành me, v.v., do đó, câu nói “việc nhận trên các cành cây là hợp lệ” dường như không hợp lý.
Aṭṭhakathāyaṃ ‘‘na ruhatī’’ti kiriyāpadassa ‘‘kasmā’’ti hetupariyesane sati na aññaṃ pariyesitabbaṃ, ‘‘sukhumesū’’ti vuttaṃ visesanapadaṃyeva hetumantavisesanaṃ bhavati, tasmā tintiṇikapaṇṇādīsu paṭiggahaṇaṃ na ruhati, kasmā?
In the Commentary, when searching for the reason for the verb ‘‘is not permissible,’’ no other reason needs to be sought; the adjective ‘‘delicate’’ itself serves as the qualifying reason. Therefore, receiving on tamarind leaves, etc., is not permissible. Why?
Trong Chú giải, khi tìm kiếm lý do “tại sao” động từ “na ruhati” (không hợp lệ) được sử dụng, thì không cần tìm kiếm lý do nào khác, chính từ “sukhumesu” (mỏng manh) đã là một tính từ chỉ lý do. Do đó, việc nhận trên lá me, v.v., là không hợp lệ. Tại sao?
Tesaṃ sukhumattā.
Because of their delicacy.
Vì chúng mỏng manh.
Aññesu pana paduminīpaṇṇādīsu ruhati, kasmā?
But on other things, such as large lotus leaves, it is permissible. Why?
Còn trên các lá sen lớn, v.v., thì hợp lệ. Tại sao?
Tesaṃ oḷārikattāti hetuphalasambandho icchitabboti dissati, tasmā ‘‘tadetaṃ vicāretabba’’nti vuttaṃ.
Because of their substantial nature. Thus, the cause-and-effect relationship should be desired, which is why it is stated, ‘‘this should be investigated.’’
Vì chúng dày dặn. Mối quan hệ nhân quả này dường như được mong muốn, do đó đã nói “điều này cần được xem xét”.
Tathā hi vuttaṃ aṭṭhakathāyaṃ ‘‘na hi tāni sandhāretuṃ samatthānīti mahantesu pana paduminīpaṇṇādīsu ruhatī’’ti.
Indeed, it is stated in the Commentary, ‘‘For they are not capable of holding it; but on large lotus leaves, etc., it is permissible.’’
Quả thật, trong Chú giải đã nói: “Vì chúng không thể giữ được, nhưng trên các lá sen lớn, v.v., thì hợp lệ”.
106. Puñchitvā paṭiggahetvāti puñchitepi rajanacuṇṇāsaṅkāya sati paṭiggahaṇatthāya vuttaṃ, nāsati.
106. Having wiped and received means it is stated for the purpose of receiving even when there is doubt about dye powder after wiping, not when there is no doubt.
106. Puñchitvā paṭiggahetvā (lau sạch rồi nhận) được nói là để nhận khi có nghi ngờ về bụi thuốc nhuộm, chứ không phải khi không có nghi ngờ.
Taṃ panāti patitarajaṃ appaṭiggahetvā upari gahitapiṇḍapātaṃ.
But that refers to the almsfood taken from above without receiving the fallen dust.
Taṃ pana (còn cái đó) là phần thức ăn đã nhận ở trên mà không nhận bụi bẩn đã rơi xuống.
Anāpattīti durūpaciṇṇādidoso natthi.
No offence means there is no fault such as durūpaciṇṇa.
Anāpattī (không phạm tội) có nghĩa là không có lỗi durūpaciṇṇa, v.v.
Pubbābhogassa anurūpavasena ‘‘anupasampannassa datvā…pe… vaṭṭatī’’ti vuttaṃ.
“Having given to an unordained person… etc.… it is allowable” is stated in accordance with the initial intention.
Tương ứng với ý định ban đầu, đã nói “dâng cúng cho người chưa thọ giới… v.v… là hợp lệ”.
Yasmā pana taṃ ‘‘aññassa dassāmī’’ti cittuppādamattena parasantakaṃ na hoti, tasmā tassa adatvāpi paṭiggahetvā paribhuñjituṃ vaṭṭati.
However, since it does not become another's property merely by the thought "I will give it to another," it is allowable to receive and consume it without giving it to that person.
Tuy nhiên, vì vật đó không trở thành tài sản của người khác chỉ với ý nghĩ “tôi sẽ dâng cho người khác”, nên được phép nhận và thọ dụng mà không cần dâng cho người đó.
‘‘Anupasampannassa dassāmī’’tiādipi vinayadukkaṭassa parihārāya vuttaṃ, tathā akatvā gahitepi paṭiggahetvā paribhuñjato anāpattiyeva.
The phrase "I will give it to an unordained person" and so forth is also stated for the avoidance of a vinayadukkaṭa offence; even if it is taken without doing so, there is no offence for one who receives and consumes it.
Câu “tôi sẽ dâng cho người chưa thọ giới” cũng được nói để tránh tội dukkaṭa trong Vinaya. Ngay cả khi nhận mà không làm như vậy, Tỳ-kheo thọ dụng cũng không phạm tội.
Bhikkhussa detīti aññassa bhikkhussa deti.
Gives to a bhikkhu means gives to another bhikkhu.
Bhikkhussa detī (dâng cho Tỳ-kheo) có nghĩa là dâng cho một Tỳ-kheo khác.
Kañjikanti khīrarasādiṃ yaṃ kiñci dravaṃ sandhāya vuttaṃ.
Kañjika is stated with reference to any liquid, such as milk-curd.
Kañjika (cháo) được nói để chỉ bất kỳ chất lỏng nào như sữa, v.v.
Hatthato mocetvā puna gaṇhāti, uggahitakaṃ hotīti āha ‘‘hatthato amocentenevā’’ti.
If one releases it from the hand and then takes it again, it becomes uggahitaka; therefore, it is said, “without releasing it from the hand.”
Nếu buông ra khỏi tay rồi lại cầm lấy, thì trở thành vật đã bị hủy bỏ (uggahitakaṃ hoti). Do đó, đã nói “không buông ra khỏi tay”.
Āluḷentānanti āloḷentānaṃ, ayameva vā pāṭho.
Of those stirring means of those shaking; or this is the reading.
Āluḷentānaṃ (của những người khuấy động) là āloḷentānaṃ, hoặc đây chính là cách đọc đúng.
Āharitvā bhūmiyaṃ ṭhapitattā abhihāro natthīti āha ‘‘patto paṭiggahetabbo’’ti.
Since it has been brought and placed on the ground, there is no abhihāra; therefore, it is said, “the bowl should be received.”
Vì đã mang đến và đặt trên đất, nên không có sự dâng cúng (abhihāra). Do đó, đã nói “cần phải nhận bát”.
107. Paṭhamataraṃ uḷuṅkato thevā patte patantīti ettha ‘‘yathā paṭhamataraṃ patitatheve doso natthi, tathā ākiritvā apanentānaṃ pacchā patitathevepi abhihaṭattā nevatthi doso’’ti vadanti.
107. Regarding “If drops first fall into the bowl from the ladle,” some say, “Just as there is no fault in the drops that fall first, so too there is no fault in the drops that fall later when people are pouring and removing, because it has been brought (offered).”
107. Ở đây, đối với câu “trước hết, những giọt nước rơi vào bát từ cái vá”, người ta nói rằng “cũng như không có lỗi đối với những giọt nước rơi xuống trước, thì cũng không có lỗi đối với những giọt nước rơi xuống sau khi đã đổ và loại bỏ, vì đã được dâng cúng”.
Carukenāti khuddakabhājanena.
With a small ladle means with a small utensil.
Carukena (bằng cái vá) là bằng một cái chén nhỏ.
‘‘Abhihaṭattāti dīyamānakkhaṇaṃ sandhāya vuttaṃ.
“Because it has been brought” is stated with reference to the moment of giving.
“Abhihaṭattā” (vì đã được dâng cúng) được nói để chỉ thời điểm dâng cúng.
Datvā apanayanakāle pana chārikā vā bindūni vā patanti, puna paṭiggahetabbaṃ abhihārassa vigatattā’’ti vadanti, taṃ yathā na patati, tathā apanessāmīti paṭiharante yujjati, pakatisaññāya apanente abhihāro na chijjati, supatitaṃ.
However, some say, “When it is given and then removed, if ash or drops fall, it must be received again because the abhihāra has ceased.” This is applicable if one prevents it from falling, thinking, “I will remove it so it does not fall.” If one removes it with an ordinary perception, the abhihāra is not severed, and it is well-fallen.
Người ta nói rằng “khi dâng cúng xong và loại bỏ, nếu tro hoặc giọt nước rơi xuống, thì cần phải nhận lại vì sự dâng cúng đã chấm dứt”. Điều đó hợp lý nếu người ta loại bỏ với ý định “tôi sẽ loại bỏ sao cho không rơi xuống”. Nhưng nếu loại bỏ với ý định thông thường, thì sự dâng cúng không bị cắt đứt, và việc rơi xuống là hợp lệ.
Paṭiggahitameva hi taṃ hoti.
Indeed, that is considered received.
Thật vậy, vật đó đã được nhận.
Mukhavaṭṭiyāpi gahetuṃ vaṭṭatīti abhihariyamānassa pattassa mukhavaṭṭiyā uparibhāge hatthaṃ pasāretvā phusituṃ vaṭṭati.
It is allowable to take even by the rim means it is allowable to extend one’s hand and touch the upper part of the rim of the bowl being offered.
Mukhavaṭṭiyāpi gahetuṃ vaṭṭatī (cũng được phép cầm vào vành bát) có nghĩa là được phép vươn tay chạm vào phần trên của vành bát đang được dâng cúng.
Pādena pelletvāti pādena ‘‘paṭiggahessāmī’’ti saññāya akkamitvā.
Having pushed with the foot means having stepped on it with the foot with the perception, “I will receive it.”
Pādena pelletvā (dùng chân đạp) có nghĩa là dùng chân đạp với ý định “tôi sẽ nhận”.
Kecīti abhayagirivāsino.
Some refers to those residing in Abhayagiri.
Kecī (một số người) là những vị Trưởng lão sống ở Abhayagiri.
Vacanamattamevāti paṭibaddhaṃ paṭibaddhapaṭibaddhanti saddamattameva nānaṃ, kāyapaṭibaddhameva hoti, tasmā tesaṃ vacanaṃ na gahetabbanti adhippāyo.
Merely a word means it is merely a sound, such as paṭibaddha or paṭibaddhapaṭibaddha, not different; it is only physically connected. Therefore, the intention is that their words should not be accepted.
Vacanamattamevā (chỉ là lời nói) có nghĩa là chỉ có âm thanh “paṭibaddhaṃ paṭibaddhaṃ” là khác biệt, nhưng thực chất đó là vật liên quan đến thân. Do đó, ý nghĩa là không nên chấp nhận lời nói của họ.
Esa nayoti ‘‘paṭibaddhapaṭibaddhampi kāyapaṭibaddhamevā’’ti ayaṃ nayo.
This is the method means this is the method that “even paṭibaddhapaṭibaddha is only physically connected.”
Esa nayo (đây là phương pháp) là phương pháp “ngay cả paṭibaddhapaṭibaddha cũng chỉ là vật liên quan đến thân”.
Tathā ca tattha kāyapaṭibaddhe tappaṭibaddhe ca thullaccayameva vuttaṃ.
And thus, in that context, only a thullaccaya offence is stated for what is physically connected and what is connected to it.
Và ở đó, đối với vật liên quan đến thân và vật liên quan đến vật liên quan đến thân, chỉ có tội thullaccaya được nói đến.
Tena āharāpetunti yassa bhikkhuno santikaṃ gataṃ, taṃ ‘‘idha naṃ ānehī’’ti āṇāpetvā tena āharāpetuṃ itarassa vaṭṭatīti attho.
To have him bring it means it is allowable for the other bhikkhu to have the bhikkhu to whom it went bring it, by ordering him, “Bring it here.”
Tena āharāpetunti có nghĩa là: Đối với vị Tỳ-khưu nào mà vật ấy đã đến chỗ của vị ấy, thì được phép ra lệnh cho vị ấy: “Hãy mang vật ấy đến đây”, rồi bảo vị ấy mang đến. Đó là ý nghĩa.
Tasmāti yasmā mūlaṭṭhasseva paribhogo anuññāto, tasmā.
Therefore means because consumption is permitted only for the original owner.
Tasmāti có nghĩa là: Bởi vì chỉ có vị Tỳ-khưu nguyên thủy mới được phép thọ dụng, cho nên.
Taṃ divasaṃ hatthena gahetvā dutiyadivase paṭiggahetvā paribhuñjantassa uggahitakapaṭiggahitaṃ hotīti āha ‘‘anāmasitvā’’ti.
If one takes it with the hand on that day and then receives and consumes it on the second day, it becomes uggahitaka-paṭiggahita; therefore, it is said, “without touching.”
Vị Tỳ-khưu nào đã cầm vật ấy trong tay vào ngày hôm đó, rồi ngày hôm sau thọ nhận lại và thọ dụng, thì vật ấy trở thành vật đã bị hủy bỏ sự thọ nhận và được thọ nhận lại. Do đó, ngài nói “anāmasitvā” (không chạm vào).
Appaṭiggahitattā ‘‘sannidhipaccayā anāpattī’’ti vuttaṃ.
“No offence due to accumulation” is stated because it was not received.
Bởi vì vật ấy chưa được thọ nhận, nên đã được nói là “sannidhipaccayā anāpatti” (không phạm tội do sự tích trữ).
Appaṭiggahetvā paribhuñjantassa adinnamukhadvārāpatti hotīti āha ‘‘paṭiggahetvā pana paribhuñjitabba’’nti.
If one consumes it without receiving it, an adinna-mukhadvāra offence occurs; therefore, it is said, “but it should be received and consumed.”
Ngài nói rằng: “Vị Tỳ-khưu nào thọ dụng mà không thọ nhận thì phạm tội adinnamukhadvārāpatti (tội chiếm đoạt vật không được cho vào miệng), do đó paṭiggahetvā pana paribhuñjitabba (phải thọ nhận rồi mới thọ dụng)”.
‘‘Na tato paranti tadaheva sāmaṃ appaṭiggahitaṃ sandhāya vuttaṃ, tadaheva paṭiggahitaṃ pana punadivasādīsu appaṭiggahetvāpi paribhuñjituṃ vaṭṭatī’’ti vadanti.
“Not beyond that” is stated with reference to what was not received by oneself on that very day. However, some say that what was received on that very day may be consumed on subsequent days without being received again.
“Na tato paranti” được nói đến khi vật ấy chưa được chính mình thọ nhận vào cùng ngày. Còn vật đã được thọ nhận vào cùng ngày thì được phép thọ dụng vào ngày hôm sau mà không cần thọ nhận lại, các vị thầy nói như vậy.
108. Khīyantīti khayaṃ gacchanti, tesaṃ cuṇṇehi thullaccayaappaṭiggahaṇāpattiyo na hontīti adhippāyo.
108. They are consumed means they come to an end; the intention is that thullaccaya and appaṭiggahaṇa offences do not arise from their powders.
108. Khīyantīti có nghĩa là: bị hao mòn, bị tiêu hủy. Ý nghĩa là: do những mảnh vụn đó, không có tội thullaccaya (trọng tội) và appaṭiggahaṇa (không thọ nhận).
Satthakenāti paṭiggahitasatthakena.
With a knife means with a received knife.
Satthakenāti có nghĩa là: bằng con dao nhỏ đã được thọ nhận.
Navasamuṭṭhitanti eteneva ucchuādīsu abhinavalaggattā abbohārikaṃ na hotīti dasseti.
Newly arisen indicates that it is not insignificant because it is freshly attached to sugarcane and so forth.
Navasamuṭṭhitanti: Điều này cho thấy rằng những thứ mới bám vào cây mía v.v... không trở thành vật không đáng kể.
Eseva nayoti sannidhidosādiṃ sandhāya vadati.
This is the method refers to the fault of accumulation and so forth.
Eseva nayoti có nghĩa là: nói về lỗi sannidhi (tích trữ) v.v...
Tenāha ‘‘na hī’’tiādi.
Therefore, it is said, “for it is not,” and so on.
Do đó, ngài nói “na hī”tiādi (không phải vậy v.v...).
Kasmā panettha uggahitapaccayā, sannidhipaccayā vā doso na siyāti āha ‘‘na hi taṃ paribhogatthāya pariharantī’’ti.
Why, then, would there be no fault here due to uggahita (taking what is not given) or sannidhi (storing)? The Master said: ‘For they do not keep it for consumption.’
Tại sao ở đây không có lỗi do uggahita (vật đã bị hủy bỏ sự thọ nhận) hoặc do sannidhi (tích trữ)? Ngài nói: “na hi taṃ paribhogatthāya pariharantī”ti (vì họ không mang vật ấy để thọ dụng).
Iminā ca bāhiraparibhogatthaṃ sāmaṃ gahetvā vā anupasampannena dinnaṃ vā pariharituṃ vaṭṭatīti dīpeti, tasmā pattasammakkhanādiatthaṃ sāmaṃ gahetvā pariharitatelādiṃ sace paribhuñjitukāmo hoti, paṭiggahetvā paribhuñjantassa anāpatti.
And by this, it is shown that it is permissible to keep something taken by oneself or given by an unordained person for external use. Therefore, if one wishes to consume oil, etc., that was taken by oneself and kept for the purpose of anointing a bowl, etc., there is no offense if one consumes it after it has been offered.
Điều này cũng cho thấy rằng được phép tự mình lấy hoặc nhận từ người chưa thọ giới rồi mang đi để sử dụng bên ngoài. Do đó, nếu muốn thọ dụng dầu v.v... đã tự mình lấy và mang đi để lau bát v.v..., thì vị Tỳ-khưu thọ dụng sau khi thọ nhận thì không phạm tội.
Abbhantaraparibhogatthaṃ pana sāmaṃ gahitaṃ paṭiggahetvā paribhuñjantassa uggahitapaṭiggahaṇaṃ hoti, appaṭiggahetvā paribhuñjantassa adinnamukhadvārāpatti hoti.
However, if something taken by oneself for internal consumption is consumed after being offered, it is an uggahitapaṭiggahaṇa (offering of what was taken without permission). If it is consumed without being offered, it is an offense of adinnamukhadvāra (taking what is not given through the mouth).
Còn đối với vật tự mình lấy để sử dụng bên trong, nếu thọ dụng sau khi thọ nhận thì trở thành uggahitapaṭiggahaṇa (vật đã bị hủy bỏ sự thọ nhận và được thọ nhận lại); nếu thọ dụng mà không thọ nhận thì phạm tội adinnamukhadvārāpatti.
Abbhantaraparibhogatthameva anupasampannena dinnaṃ gahetvā pariharantassa siṅgīloṇakappo viya sannidhipaccayā āpatti hoti.
If something given by an unordained person solely for internal consumption is taken and kept, it becomes an offense due to sannidhi, similar to the case of salt kept in a horn.
Còn đối với vật nhận từ người chưa thọ giới để sử dụng bên trong, nếu mang đi thì phạm tội do sannidhi, giống như muối trong sừng.
Keci pana ‘‘thāmamajjhimassa purisassa uccāraṇamattaṃ hotītiādinā vuttapañcaṅgasampattiyā paṭiggahaṇassa ruhaṇato bāhiraparibhogatthampi sace anupasampannehi dinnaṃ gaṇhāti, paṭiggahitamevā’’ti vadanti.
Some say that if one accepts something given by unordained persons even for external use, it is considered paṭiggahita (properly accepted) because the five conditions for acceptance, as stated in phrases like "it is merely for a person of medium strength to lift," are fulfilled.
Tuy nhiên, một số vị nói rằng: “Do sự thọ nhận được xác lập bởi năm yếu tố đã được nói đến, bắt đầu từ 'một người đàn ông có sức lực trung bình có thể nhấc lên', nên ngay cả khi nhận vật từ người chưa thọ giới để sử dụng bên ngoài, vật ấy cũng đã được thọ nhận”.
Evaṃ sati idha bāhiraparibhogatthaṃ anupasampannena dinnaṃ gahetvā pariharantassa sannidhipaccayā āpatti vattabbā siyā.
If that were the case, then here, if something given by an unordained person for external use is taken and kept, it should be said that there is an offense due to sannidhi.
Nếu vậy, ở đây, đối với vật nhận từ người chưa thọ giới để sử dụng bên ngoài và mang đi, đáng lẽ phải nói là phạm tội do sannidhi.
‘‘Na hi taṃ paribhogatthāya pariharantī’’ti ca na vattabbaṃ, tasmā bāhiraparibhogatthaṃ gahitaṃ paṭiggahitaṃ nāma na hotīti veditabbaṃ.
And it should not be said, "For they do not keep it for consumption." Therefore, it should be understood that what is taken for external use is not considered paṭiggahita.
Và không nên nói “na hi taṃ paribhogatthāya pariharantī”ti. Do đó, cần phải hiểu rằng vật lấy để sử dụng bên ngoài không được gọi là vật đã thọ nhận.
Yadi evaṃ pañcasu paṭiggahaṇaṅgesu ‘‘paribhogatthāyā’’ti visesanaṃ vattabbanti?
If so, should the qualification "for consumption" be stated among the five conditions of acceptance?
Nếu vậy, trong năm yếu tố của sự thọ nhận, có cần phải nói rõ là “để thọ dụng” không?
Na vattabbaṃ.
It should not be stated.
Không cần nói.
Paṭiggahaṇañhi paribhogatthameva hotīti ‘‘paribhogatthāyā’’ti visuṃ avatvā ‘‘tañce bhikkhu kāyena vā kāyapaṭibaddhena vā paṭiggaṇhātī’’ti ettakameva vuttaṃ.
For acceptance itself is for consumption. Therefore, without explicitly saying "for consumption," it was merely stated, "If a bhikkhu accepts it with his body or with something connected to his body."
Vì sự thọ nhận chỉ là để thọ dụng, nên không nói riêng “để thọ dụng” mà chỉ nói “nếu vị Tỳ-khưu ấy thọ nhận bằng thân hoặc vật dính liền với thân”.
Apare pana ‘‘satipi paṭiggahaṇe ‘na hi taṃ paribhogatthāya pariharantī’ti idha aparibhogatthāya pariharaṇe anāpatti vuttā’’ti vadanti.
Others, however, say that even if there is acceptance, the statement "For they do not keep it for consumption" here refers to the absence of an offense when keeping something not for consumption.
Tuy nhiên, những vị khác nói rằng: “Mặc dù đã có sự thọ nhận, nhưng ở đây, việc mang vật ấy đi mà không phải để thọ dụng thì không phạm tội”.
Tena ca paṭiggahaṇaṅgesu pañcasu samiddhesu ajjhoharitukāmatāya gahitameva paṭiggahitaṃ nāma hoti ajjhoharitabbesuyeva paṭiggahaṇassa anuññātattāti dasseti.
And by this, it is shown that when the five conditions of acceptance are met, only that which is taken with the intention to consume is considered paṭiggahita, because acceptance is permitted only for things to be consumed.
Điều này cho thấy rằng khi năm yếu tố của sự thọ nhận đã đầy đủ, thì chỉ vật được lấy với ý định thọ dụng mới được gọi là vật đã thọ nhận, vì sự thọ nhận chỉ được phép đối với những vật có thể thọ dụng.
Tathā bāhiraparibhogatthāya gahetvā ṭhapitatelādiṃ ajjhoharitukāmatāya sati paṭiggahetvā paribhuñjituṃ vaṭṭatīti dasseti.
Similarly, it shows that it is permissible to accept and consume oil, etc., that was taken and kept for external use, if there is an intention to consume it.
Tương tự, điều này cho thấy rằng được phép thọ dụng dầu v.v... đã được lấy và cất giữ để sử dụng bên ngoài, nếu có ý định thọ dụng.
Udukkhalamusalādīni khīyantīti ettha udukkhalamusalānaṃ khayena pisitakoṭṭitabhesajjesu sace āgantukavaṇṇo paññāyati, na vaṭṭati.
In the phrase "mortars and pestles wear out," if a new color appears on medicines that have been ground or pounded due to the wearing out of the mortar and pestle, it is not permissible.
Ở đây, trong trường hợp udukkhalamusalādīni khīyantī (cối và chày bị hao mòn), nếu trong thuốc đã giã hoặc nghiền có xuất hiện màu sắc mới của cối và chày thì không được phép.
Suddhaṃ udakaṃ hotīti rukkhasākhādīhi gaḷitvā patanaudakaṃ sandhāya vuttaṃ.
"The water is clean" refers to water that drips and falls from tree branches, etc.
Suddhaṃ udakaṃ hotīti được nói đến nước rơi xuống do chảy ra từ cành cây v.v...
109. Patto vāssa paṭiggahetabboti etthāpi pattagataṃ chupitvā dentassa hatthe laggena āmisena dosābhāvatthaṃ pattapaṭiggahaṇanti abbhantaraparibhogatthameva pattapaṭiggahaṇaṃ veditabbaṃ.
109. Or his bowl should be accepted. Here too, the acceptance of the bowl should be understood as being for internal consumption, for the purpose of there being no offense due to food sticking to the hand of the person who gives it after touching what is in the bowl.
109. Patto vāssa paṭiggahetabboti: Ở đây, việc thọ nhận bát cũng cần được hiểu là chỉ để sử dụng bên trong, nhằm tránh lỗi do thức ăn dính vào tay của người dâng cúng khi họ chạm vào vật trong bát.
Yaṃ sāmaṇerassa patte patati…pe… paṭiggahaṇaṃ na vijahatīti ettha punappunaṃ gaṇhantassa attano patte pakkhittameva attano santakanti sanniṭṭhānakaraṇato hatthagataṃ paṭiggahaṇaṃ na vijahati.
In the phrase "whatever falls into the novice’s bowl... it does not relinquish the acceptance," the acceptance of what is in the hand is not relinquished because the bhikkhu repeatedly takes it, concluding that what is put into his own bowl is his own property.
Yaṃ sāmaṇerassa patte patati…pe… paṭiggahaṇaṃ na vijahatīti: Ở đây, đối với vị Tỳ-khưu thường xuyên nhận, vật đã được đặt vào bát của mình được coi là của mình, nên sự thọ nhận trong tay không bị mất.
Paricchinditvā dinnaṃ pana gaṇhantassa gahaṇasamayeyeva attano santakanti sanniṭṭhānassa katattā hatthagataṃ paṭiggahaṇaṃ vijahati.
However, when one takes something that has been given with a clear demarcation, the acceptance of what is in the hand is relinquished because the decision that it is one's own property was made at the time of taking.
Còn đối với vật đã được cho một cách rõ ràng, khi vị Tỳ-khưu nhận, ngay tại thời điểm nhận, vật ấy đã được xác định là của mình, nên sự thọ nhận trong tay bị mất.
Kesañci atthāya bhattaṃ pakkhipatīti ettha anupasampannassa atthāya pakkhipantepi āgantvā gaṇhissatīti sayameva pakkhipitvā ṭhapanato paṭiggahaṇaṃ na vijahati.
In the phrase "he puts food for someone," even if it is put for an unordained person, the acceptance is not relinquished because one puts it oneself, thinking, "He will come and take it."
Kesañci atthāya bhattaṃ pakkhipatīti: Ở đây, ngay cả khi đặt thức ăn cho người chưa thọ giới, sự thọ nhận không bị mất vì tự mình đặt và giữ với ý nghĩ rằng người ấy sẽ đến lấy.
Anupasampannassa hatthe pakkhittaṃ pana anupasampanneneva ṭhapitaṃ nāma hotīti paṭiggahaṇaṃ vijahati pariccattabhāvato.
However, what is put into the hand of an unordained person is considered to be placed by the unordained person himself, so the acceptance is relinquished because it has been relinquished.
Còn vật đã được đặt vào tay người chưa thọ giới thì được coi là do người chưa thọ giới đặt, nên sự thọ nhận bị mất vì đã được từ bỏ.
Tena vuttaṃ ‘‘sāmaṇera…pe… pariccattattā’’ti.
Therefore, it was said, "novice... because it has been relinquished."
Do đó, đã được nói “sāmaṇera…pe… pariccattattā” (Sa-di... đã từ bỏ).
Kesañcītiādīsu anupasampannānaṃ atthāya katthaci ṭhapiyamānampi hatthato muttamatte eva paṭiggahaṇaṃ na vijahati, atha kho bhājane patitameva paṭiggahaṇaṃ vijahati.
In "for someone," etc., even if something is placed for unordained persons, the acceptance is not relinquished as soon as it leaves the hand; rather, the acceptance is relinquished only when it falls into the container.
Trong Kesañcītiādīsu (đối với một số người v.v...), ngay cả vật được đặt cho người chưa thọ giới, sự thọ nhận không bị mất ngay khi rời khỏi tay, mà chỉ bị mất khi vật ấy rơi vào vật chứa.
Bhājanañca bhikkhunā punadivasatthāya apekkhitamevāti taggatampi āmisaṃ duddhotapattagataṃ viya paṭiggahaṇaṃ vijahatīti saṅkāya ‘‘sāmaṇerassa hatthe pakkhipitabba’’nti vuttanti veditabbaṃ.
It should be understood that since a bhikkhu expects the vessel for the next day, the food (āmisa) placed in it also loses its acceptance (paṭiggahaṇa), like food in a poorly washed bowl. Thus, out of doubt, it was said, "It should be placed in the sāmaṇera's hand."
Và vật chứa được vị Tỳ-khưu mong muốn cho ngày hôm sau, nên vật chứa trong đó cũng bị mất sự thọ nhận, giống như vật trong bát chưa rửa sạch. Vì vậy, để tránh nghi ngờ, đã được nói là “nên đặt vào tay Sa-di”.
Īdisesu hi yutti na gavesitabbā, vuttanayeneva paṭipajjitabbaṃ.
Indeed, in such cases, a logical reason should not be sought; one should act according to what has been stated.
Trong những trường hợp như vậy, không nên tìm kiếm lý lẽ, mà phải thực hành theo cách đã được nói.
110. Pattagatā yāgūti iminā pattamukhavaṭṭiyā phuṭṭhepi kuṭe yāgu paṭiggahitā, uggahitā vā na hoti bhikkhuno anicchāya phuṭṭhattāti dasseti.
110. By "porridge in the bowl" it is shown that even if the porridge touches the rim of the bowl or the pot, it is not accepted or taken by the bhikkhu because it was touched against his will.
110. Pattagatā yāgūti: Điều này cho thấy rằng ngay cả khi cháo chạm vào thành bát, cháo vẫn không được thọ nhận hoặc không bị hủy bỏ sự thọ nhận, vì nó chạm vào do ý muốn của vị Tỳ-khưu.
Āropetīti hatthaṃ phusāpeti.
"He causes to touch" means he causes his hand to touch.
Āropetīti có nghĩa là: chạm tay vào.
Paṭiggahaṇūpagaṃ bhāraṃ nāma thāmamajjhimassa purisassa ukkhepārahaṃ.
A "burden suitable for acceptance" is that which a man of average strength can lift.
Paṭiggahaṇūpagaṃ bhāraṃ nāma (gánh nặng có thể thọ nhận) là gánh nặng mà một người đàn ông có sức lực trung bình có thể nhấc lên.
Kiñcāpi avissajjetvāva aññena hatthena pidahantassa doso natthi, tathāpi na pidahitabbanti aṭṭhakathāpamāṇeneva gahetabbaṃ.
Even though there is no fault for one who covers it with another hand without releasing it, it should be taken as a standard from the Aṭṭhakathā that it should not be covered.
Mặc dù không có lỗi khi dùng tay khác che mà không từ bỏ, nhưng cũng không nên che. Điều này phải được hiểu theo tiêu chuẩn của Chú giải.
Vimativinodaniyaṃ (vi. vi. ṭī. pācittiya 2.265) pana ‘‘na pidahitabbanti hatthato muttaṃ sandhāya vuttaṃ, hatthagataṃ pana itarena hatthena pidahato, hatthato muttampi vā aphusitvā upari pidhānaṃ pātentassa na doso’’ti vuttaṃ.
However, in the Vimativinodanī, it is said, "The statement 'it should not be covered' refers to something released from the hand. But for one who covers something in his hand with the other hand, or for one who drops a cover over something released from his hand without touching it, there is no fault."
Tuy nhiên, trong Vimativinodanī (Vi. Vi. ṭī. Pācittiya 2.265), đã được nói rằng: “na pidahitabbanti” được nói đến vật đã rời khỏi tay. Còn đối với vật đang ở trong tay, nếu dùng tay khác che, hoặc vật đã rời khỏi tay mà không chạm vào, chỉ đặt vật che lên trên thì không có lỗi.
Macchikavāraṇatthanti ettha ‘‘sacepi sākhāya laggarajaṃ patte patati, sukhena paribhuñjituṃ sakkāti sākhāya paṭiggahitattā abbhantaraparibhogatthamevidha paṭiggahaṇanti mūlapaṭiggahaṇameva vaṭṭatī’’ti vuttaṃ.
Regarding "to ward off flies," it is said, "Even if dust clinging to the branch falls into the bowl, it can be easily consumed because the branch was accepted. Therefore, this acceptance here is for internal consumption, and thus the original acceptance is valid."
Về từ Macchikavāraṇatthanti (để xua ruồi): Ở đây, đã nói rằng: “Ngay cả khi bụi bám vào cành cây rơi vào bát, thì vì cành cây đã được thọ nhận nên có thể dùng một cách dễ dàng. Vì vậy, sự thọ nhận ở đây chỉ là để dùng bên trong, nên chỉ cần thọ nhận ban đầu là được.”
Apare pana ‘‘macchikavāraṇatthanti vacanamattaṃ gahetvā bāhiraparibhogatthaṃ gahita’’nti vadanti.
Others, however, say, "Taking the phrase 'to ward off flies' as merely a statement, it was accepted for external use."
Tuy nhiên, một số vị khác lại nói rằng: “Chỉ lấy lời ‘để xua ruồi’ mà cho rằng đó là vật được thọ nhận để dùng bên ngoài.”
Kuṇḍaketi mahāghaṭe.
"In a kuṇḍaka" means in a large pot.
Kuṇḍake có nghĩa là trong cái chum lớn.
Tasmimpīti cāṭighaṭepi.
"Even in that" means even in a large clay pot.
Tasmimpī có nghĩa là trong cái vại.
Anupasampannaṃ gāhāpetvāti tameva ajjhoharaṇīyaṃ bhaṇḍaṃ anupasampannena gāhāpetvā.
"Having an unordained person take it" means having that very consumable item taken by an unordained person.
Anupasampannaṃ gāhāpetvā có nghĩa là đã bảo một người chưa thọ giới cụ túc nhận lấy món đồ có thể ăn được đó.
Therassa pattaṃ dutiyattherassāti ‘‘therassa pattaṃ mayhaṃ dethā’’ti tena attano pariccajāpetvā dutiyattherassa deti.
"The elder's bowl to the second elder" means he causes the elder to relinquish his bowl, saying, "Give me the elder's bowl," and then gives it to the second elder.
Therassa pattaṃ dutiyattherassā có nghĩa là vị Sadi đó bảo vị Trưởng lão từ bỏ bát của mình rồi trao cho vị Trưởng lão thứ hai.
Tuyhaṃ yāguṃ mayhaṃ dehīti ettha evaṃ vatvā sāmaṇerassa pattaṃ gahetvā attanopi pattaṃ tassa deti.
In "Give me your porridge," having said this, he takes the sāmaṇera's bowl and gives his own bowl to him.
Về câu Tuyhaṃ yāguṃ mayhaṃ dehī (Hãy cho tôi cháo của ông): Ở đây, nói như vậy xong, vị Sadi lấy bát của mình rồi trao bát cho vị Sadi kia.
Ettha panāti ‘‘paṇḍito sāmaṇero’’tiādipattaparivattanakathāyaṃ.
"Here, however" refers to the story of exchanging bowls, such as "the sāmaṇera is clever."
Ettha panā có nghĩa là trong câu chuyện đổi bát, bắt đầu bằng “Vị Sadi thông minh”.
Kāraṇaṃ upaparikkhitabbanti yathā mātuādīnaṃ telādīni haranto tathārūpe kicce anupasampannena aparivattetvāva paribhuñjituṃ labhati, evamidha pattaparivattanaṃ akatvā paribhuñjituṃ kasmā na labhatīti kāraṇaṃ vīmaṃsitabbanti attho.
"The reason should be investigated" means, just as a bhikkhu carrying oil and other things for his mother and others is allowed to consume them without exchanging them with an unordained person in such a situation, why is he not allowed to consume them here without exchanging the bowls? This is the meaning: the reason should be examined.
Kāraṇaṃ upaparikkhitabbanti có nghĩa là cần phải xem xét lý do vì sao ở đây không được dùng mà không đổi bát, trong khi một vị Tỳ-khưu mang dầu v.v… cho cha mẹ v.v… thì trong trường hợp như vậy lại được dùng mà không cần người chưa thọ giới cụ túc phải đổi. Đó là ý nghĩa.
Ettha pana ‘‘sāmaṇerehi gahitataṇḍulesu parikkhīṇesu avassaṃ amhākaṃ sāmaṇerā saṅgahaṃ karontīti cittuppatti sambhavati, tasmā taṃ parivattetvāva paribhuñjitabbaṃ.
Here, however, they state the reason: "When the rice taken by the sāmaṇeras is exhausted, the thought may arise, 'Our sāmaṇeras will certainly help us.' Therefore, it must be consumed only after exchanging it.
Ở đây, các vị sư nói lý do rằng: “Khi gạo mà các Sadi đã nhận hết, thì chắc chắn các Sadi của chúng ta sẽ giúp đỡ. Vì vậy, loại bát đó phải được đổi rồi mới dùng.
Mātāpitūnaṃ atthāya pana chāyatthāya vā gahaṇe paribhogāsā natthi, tasmā taṃ vaṭṭatī’’ti kāraṇaṃ vadanti.
But when taking things for parents or for shade, there is no desire for consumption, so that is permissible."
Tuy nhiên, khi nhận để làm lợi ích cho cha mẹ hoặc để lấy bóng mát, thì không có ý định sử dụng, vì vậy điều đó là được phép.”
Teneva ācariyabuddhadattattherenapi vuttaṃ –
For this very reason, Acariya Buddhadatta Thera also said:
Chính vì vậy, Tôn giả Ācariya Buddhadatta cũng đã nói:
Idamevettha yuttataraṃ avassaṃ tathāvidhavitakkuppattiyā sambhavato.
This is more appropriate here, as such a thought (vitakka) is bound to arise.
Điều này ở đây hợp lý hơn, vì chắc chắn có thể phát sinh những suy nghĩ như vậy.
Na hi sakkā ettha vitakkaṃ sodhetunti.
Indeed, it is not possible to purify the thought here.
Ở đây, không thể thanh lọc những suy nghĩ đó.
Mātādīnaṃ atthāya haraṇe pana nāvassaṃ tathāvidhavitakkuppattīti sakkā vitakkaṃ sodhetuṃ.
However, when carrying things for mothers and others, such a thought does not necessarily arise, so it is possible to purify the thought.
Tuy nhiên, khi mang đồ vì lợi ích của cha mẹ v.v…, thì không nhất thiết phải phát sinh những suy nghĩ như vậy, nên có thể thanh lọc những suy nghĩ đó.
Yattha hi vitakkaṃ sodhetuṃ sakkā, tattha nevatthi doso.
Indeed, where it is possible to purify the thought, there is no fault.
Nơi nào có thể thanh lọc những suy nghĩ, thì nơi đó không có lỗi.
Teneva vakkhati ‘‘sace pana sakkoti vitakkaṃ sodhetuṃ, tato laddhaṃ khāditumpi vaṭṭatī’’ti.
For this very reason, it will be said, "If one can purify the thought, then it is permissible to eat what is received from it."
Chính vì vậy, sẽ nói rằng: “Nếu có thể thanh lọc những suy nghĩ, thì cũng được phép ăn những gì đã nhận từ đó.”
Vimativinodaniyaṃ (vi. vi. ṭī. pācittiya 2.265) pana ‘‘ettha panāti pattaparivattane.
In the Vimativinodanī, however, "Here, however" refers to the exchange of bowls.
Trong Vimativinodanīya, đã nói rằng: “Ettha panā có nghĩa là trong việc đổi bát.
Kāraṇanti ettha yathā sāmaṇerā ito amhākampi dentīti vitakko uppajjati, na tathā aññatthāti kāraṇaṃ vadanti, tañca yuttaṃ.
In this passage, kāraṇaṃ (reason) means that the thought "the sāmaṇeras will give some of this to us too" arises here, but does not arise elsewhere. Thus, they speak of a reason, and that is appropriate.
Kāraṇanti (lý do) ở đây, các vị sư nói rằng lý do là vì những suy nghĩ như ‘các Sadi sẽ cho chúng ta từ đây’ phát sinh, nhưng không phát sinh ở những trường hợp khác, và điều đó là hợp lý.
Yassa pana tādiso vitakko natthi, tena aparivattetvāpi bhuñjituṃ vaṭṭatī’’ti vuttaṃ.
But for a bhikkhu who does not have such a thought, it is permissible to partake without exchanging it. Thus it was said.
Tuy nhiên, đối với người không có những suy nghĩ như vậy, thì được phép dùng mà không cần đổi.”
113. Ādhārake patto ṭhapitoti appaṭiggahitāmiso patto puna paṭiggahaṇatthāya ṭhapito.
113. Ādhārake patto ṭhapito means a bowl with unoffered food placed there for re-offering.
113. Ādhārake patto ṭhapito có nghĩa là bát có thức ăn chưa được thọ nhận được đặt xuống để thọ nhận lại.
Cāletīti vinā kāraṇaṃ cāleti, satipi kāraṇe bhikkhūnaṃ paribhogārahaṃ cāletuṃ na vaṭṭati.
Cāletī means he moves it without reason; even if there is a reason, it is not permissible to move something suitable for bhikkhus' consumption.
Cāletī có nghĩa là khuấy động mà không có lý do; ngay cả khi có lý do, cũng không được khuấy động vật mà các Tỳ-khưu có thể dùng.
Kiñcāpi ‘‘anujānāmi, bhikkhave, amanussikābādhe āmakamaṃsaṃ āmakalohita’’nti (mahāva. 264) tādise ābādhe attano atthāya āmakamaṃsapaṭiggahaṇaṃ anuññātaṃ, ‘‘āmakamaṃsapaṭiggahaṇā paṭivirato hotī’’ti (dī. ni. 1.10, 194) ca sāmaññato paṭikkhittaṃ, tathāpi attano, aññassa vā bhikkhuno atthāya aggahitattā ‘‘sīhavighāsādiṃ…pe… vaṭṭatī’’ti vuttaṃ.
Although the offering of raw meat and raw blood for oneself in such an affliction as anujānāmi, bhikkhave, amanussikābādhe āmakamaṃsaṃ āmakalohitaṃ is permitted, and generally forbidden as āmakamaṃsapaṭiggahaṇā paṭivirato hotī, nevertheless, because it was not accepted for oneself or for another bhikkhu, it was said, sīhavighāsādiṃ…pe… vaṭṭatī.
Mặc dù việc thọ nhận thịt sống, máu sống vì bệnh tật do phi nhân gây ra đã được cho phép (Mahāva. 264) và việc thọ nhận thịt sống nói chung bị cấm (Dī. Ni. 1.10, 194), nhưng vì không được thọ nhận vì lợi ích của mình hay của Tỳ-khưu khác, nên đã nói ‘‘sīhavighāsādiṃ…pe… vaṭṭatī’’ (như thức ăn của sư tử v.v… thì được phép).
Sakkoti vitakkaṃ sodhetunti ‘‘mayhampi detī’’ti vitakkassa anuppannabhāvaṃ sallakkhetuṃ sakkoti, ‘‘sāmaṇerassa dassāmī’’ti suddhacittena mayā gahitanti vā sallakkhetuṃ sakkoti.
Sakkoti vitakkaṃ sodhetuṃ means he is able to discern that the thought "they will give some to me too" has not arisen, or he is able to discern that "I accepted this with a pure mind, thinking I will give it to the sāmaṇera."
Sakkoti vitakkaṃ sodhetu có nghĩa là có thể nhận ra rằng suy nghĩ “chắc họ sẽ cho mình” không phát sinh, hoặc có thể nhận ra rằng mình đã nhận vật đó với tâm trong sạch để “sẽ cho Sadi.”
Sace pana mūlepi paṭiggahitaṃ hotīti ettha ‘‘gahetvā gate mayhampi dadeyyunti saññāya sace paṭiggahitaṃ hotī’’ti vadanti.
In sace pana mūlepi paṭiggahitaṃ hotī, they say, "If it was accepted with the thought that 'when he takes it and goes, he might give some to me too'."
Về câu Sace pana mūlepi paṭiggahitaṃ hotī (Nếu vật đó đã được thọ nhận từ đầu), các vị sư nói rằng: “Nếu vật đó được thọ nhận với ý nghĩ ‘khi họ mang về, họ cũng sẽ cho mình’.”
Himakarakā nāma kadāci vassodakena saha patanakā pāsāṇalekhā viya ghanībhūtā udakavisesā, tesu paṭiggahaṇakiccaṃ natthi.
Himakarakā are special types of water that sometimes fall with rainwater, solidified like streaks of stone; there is no need for an act of acceptance for them.
Himakarakā là một loại nước đặc lại như những mảnh đá rơi xuống cùng với nước mưa đôi khi, không có việc thọ nhận đối với chúng.
Tenāha ‘‘udakagatikā evā’’ti.
Therefore, he said, udakagatikā evā (they are just like water).
Vì vậy, đã nói ‘‘udakagatikā evā’’ (chúng chỉ là nước).
Yasmā katakaṭṭhi udakaṃ pasādetvā visuṃ tiṭṭhati, tasmā ‘‘abbohārika’’nti vuttaṃ.
Because the katakaṭṭhi seed clarifies water and settles separately, it was called abbohārika (insignificant).
Vì hạt Kataka làm trong nước và lắng xuống riêng biệt, nên đã nói ‘‘abbohārika’’nti (không đáng kể).
Iminā appaṭiggahitāpattīhi abbohārikaṃ, vikālabhojanāpattīhipi abbohārikanti dasseti.
By this, it shows that there is no offence for unaccepted things, and also no offence for things related to untimely eating.
Điều này cho thấy rằng nó không đáng kể đối với những lỗi về vật chưa thọ nhận, và cũng không đáng kể đối với những lỗi về ăn phi thời.
Laggatīti sukkhe mukhe ca hatthe ca mattikāvaṇṇaṃ dassentaṃ laggati.
Laggatī means it sticks, showing a clay-like color on a dry mouth and hands.
Laggatī có nghĩa là dính vào, thể hiện màu đất sét trên miệng và tay khô.
Bahalanti hatthamukhesu alagganakampi paṭiggahetabbaṃ.
Bahalaṃ means even water that does not stick to hands and mouth must be accepted.
Bahalanti có nghĩa là ngay cả nước không dính vào tay và miệng cũng phải được thọ nhận.
Vāsamattanti reṇukhīrābhāvaṃ dasseti.
Vāsamattaṃ indicates the absence of pollen and nectar.
Vāsamattanti (chỉ là mùi hương) cho thấy không có phấn hoa và mật hoa.
Pānīyaṃ gahetvāti attanoyeva atthāya gahetvā.
Pānīyaṃ gahetvā means having taken drinking water for oneself only.
Pānīyaṃ gahetvā có nghĩa là đã nhận nước chỉ vì lợi ích của mình.
Sace pana pītāvasesakaṃ tattheva ākirissāmīti gaṇhāti, puna paṭiggahaṇakiccaṃ natthi.
However, if he takes it with the intention of pouring the remainder back into the same water, there is no need for a new act of acceptance.
Tuy nhiên, nếu nhận với ý định sẽ đổ phần còn lại sau khi uống vào đó, thì không cần phải thọ nhận lại.
Ākirati, paṭiggahetabbanti puppharasassa paññāyanato vuttaṃ.
Ākirati, paṭiggahetabba was said because the flower essence is discernible.
Ākirati, paṭiggahetabba (đổ ra, nên thọ nhận) được nói vì có thể nhận biết được hương hoa.
Vikkhambhetvāti viyūhitvā, apanetvāti attho.
Vikkhambhetvā means having spread out, having removed.
Vikkhambhetvā có nghĩa là trải rộng ra, hoặc loại bỏ. Đó là ý nghĩa.
115. Mahābhūtesūti pāṇasarīrasannissitesu pathavīādimahābhūtesu.
115. Mahābhūtesu means among the great elements like earth, etc., that are dependent on the body of living beings.
115. Mahābhūtesū có nghĩa là trong các đại chủng như đất v.v… nương tựa vào thân của chúng sinh.
Sabbaṃ vaṭṭatīti attano paresañca sarīrasannissitaṃ sabbaṃ vaṭṭati, akappiyamaṃsānulomatāya thullaccayādiṃ na janetīti adhippāyo.
Sabbaṃ vaṭṭatī means all that is dependent on one's own body and the bodies of others is permissible, implying that it does not generate a grave offense (thullaccaya) or the like due to being analogous to impermissible meat.
Sabbaṃ vaṭṭatī có nghĩa là tất cả những gì nương tựa vào thân của mình và của người khác đều được phép, ý là không gây ra tội thullaccaya v.v… do thuận theo thịt không được phép.
Patatīti attano sarīrato chijjitvā patati.
Patatī means it falls, having been severed from one's own body.
Patatī có nghĩa là rụng ra khỏi thân của mình.
‘‘Rukkhato chinditvā’’ti vuttattā mattikatthāya pathaviṃ khaṇituṃ, aññampi yaṃ kiñci mūlapaṇṇādivisabhesajjaṃ chinditvā chārikaṃ akatvāpi appaṭiggahitampi paribhuñjituṃ vaṭṭatīti daṭṭhabbaṃ.
Since it is said ‘having cut from a tree’, it should be understood that it is allowable to dig the earth for clay, or to cut any other root, leaf, or similar antidote, and to consume it even without making it into ash, and even if it has not been offered.
Vì đã nói “chặt từ cây”, nên cần hiểu rằng được phép đào đất để lấy đất sét, và cũng được phép dùng bất kỳ loại thuốc giải độc nào như rễ, lá v.v… mà không cần phải chặt ra thành tro và cũng không cần thọ nhận.
116. Evaṃ paṭiggahaṇavinicchayaṃ kathetvā idāni pavāraṇāvinicchayaṃ kathetuṃ ‘‘paṭikkhepapavāraṇā’’tiādimāha.
Having thus explained the determination of acceptance, now, in order to explain the determination of pavāraṇā, he states ‘paṭikkhepapavāraṇā’ and so on.
116. Sau khi đã thuyết minh về quyết định thọ nhận như vậy, bây giờ để thuyết minh về quyết định pavāraṇā, (văn bản) nói từ ngữ “paṭikkhepapavāraṇā” trở đi.
Tattha paṭikkhipanaṃ paṭikkhepo, asampaṭicchananti attho.
Therein, paṭikkhipana is paṭikkhepa, meaning non-acceptance.
Trong đó, paṭikkhipanaṃ là paṭikkhepo, nghĩa là không chấp nhận.
Pavāriyate pavāraṇā, paṭisedhanantyattho.
Pavāriyate is pavāraṇā, meaning prohibition.
Pavāriyate là pavāraṇā, nghĩa là ngăn cấm.
Paṭikkhepasaṅkhātā pavāraṇā paṭikkhepapavāraṇā.
The pavāraṇā that is designated as paṭikkhepa is paṭikkhepapavāraṇā.
Pavāraṇā được gọi là paṭikkhepa là paṭikkhepapavāraṇā.
Atha vā paṭikkhepavasena pavāraṇā paṭikkhepapavāraṇā.
Or, pavāraṇā by way of paṭikkhepa is paṭikkhepapavāraṇā.
Hoặc pavāraṇā theo cách paṭikkhepa là paṭikkhepapavāraṇā.
Pañcannaṃ bhojanānaṃ aññataraṃ bhuñjantassa aññasmiṃ bhojane abhihaṭe paṭikkhepasaṅkhātā pavāraṇāti sambandho.
The connection is that when one of the five kinds of food is being consumed, and another food is brought, the pavāraṇā is designated as paṭikkhepa.
Có sự liên kết rằng đối với một Tỳ-kheo đang thọ dụng một trong năm loại thức ăn, khi một loại thức ăn khác được dâng đến, thì sự từ chối được gọi là pavāraṇā.
117. Yaṃ asnātīti yaṃ bhuñjati.
‘Yaṃ asnāti’ means what one eats.
117. Yaṃ asnāti nghĩa là thứ gì được thọ dụng.
Ambilapāyāsādīsūti ādi-saddena khīrapāyāsādiṃ saṅgaṇhāti.
In ‘ambilapāyāsādīsu’, the word ‘ādi’ includes milk-rice porridge and so on.
Trong ambilapāyāsādīsu, từ ādi bao gồm khīrapāyāsa (cháo sữa) và các loại tương tự.
Tattha ambilapāyāsaggahaṇena takkādiambilasaṃyuttā ghanayāgu vuttā.
Therein, by the mention of ambilapāyāsa, thick porridge mixed with sour ingredients like buttermilk is meant.
Trong đó, việc đề cập đến ambilapāyāsa có nghĩa là loại cháo đặc có trộn lẫn các chất chua như takka (sữa chua loãng).
Khīrapāyāsaggahaṇena khīrasaṃyuttā yāgu saṅgayhati.
By the mention of khīrapāyāsa, porridge mixed with milk is included.
Việc đề cập đến khīrapāyāsa bao gồm loại cháo có trộn lẫn sữa.
Pavāraṇaṃ janetīti anatirittabhojanāpattinibandhanaṃ paṭikkhepaṃ sādheti.
‘Pavāraṇaṃ janeti’ means it brings about the paṭikkhepa that causes the offense of consuming unreserved food.
Pavāraṇaṃ janeti nghĩa là hoàn thành việc từ chối dẫn đến phạm lỗi về thức ăn không phải là dư tịnh.
Katopi paṭikkhepo anatirittabhojanāpattinibandhano na hoti, akataṭṭhāneyeva tiṭṭhatīti āha ‘‘pavāraṇaṃ na janetī’’ti.
Even if a paṭikkhepa is made, it does not cause the offense of consuming unreserved food; it remains as if not made, thus it is said ‘pavāraṇaṃ na janeti’.
Ngay cả khi sự từ chối đã được thực hiện, nếu nó không dẫn đến việc phạm lỗi về thức ăn không phải là dư tịnh, thì nó vẫn ở trạng thái chưa được thực hiện, do đó (văn bản) nói pavāraṇaṃ na janeti.
‘‘Yāgu-saddassa pavāraṇajanakayāguyāpi sādhāraṇattā ‘yāguṃ gaṇhathā’ti vuttepi pavāraṇā hotīti pavāraṇaṃ janetiyevāti vutta’’nti tīsupi gaṇṭhipadesu vuttaṃ.
It is stated in all three gaṇṭhipada texts that “since the word yāgu is common to yāgu that generates pavāraṇā, even if it is said ‘take yāgu’, pavāraṇā occurs, thus it generates pavāraṇā.”
“Trong cả ba Gaṇṭhipada (chú giải), đã nói rằng vì từ yāgu có ý nghĩa chung cho cả yāgu tạo ra pavāraṇā, nên ngay cả khi nói ‘hãy nhận yāgu’, thì pavāraṇā vẫn xảy ra, tức là nó tạo ra pavāraṇā.”
Taṃ parato tattheva ‘‘bhattamissakaṃ yāguṃ āharitvā’’ti ettha vuttakāraṇena na sameti.
This does not accord with the reason stated later in the same place, where it says “having brought yāgu mixed with rice”.
Điều đó không phù hợp với lý do được nêu sau đó trong cùng chỗ này, tại “bhattamissakaṃ yāguṃ āharitvā”.
Vuttañhi tattha – heṭṭhā ayāguke nimantane udakakañjikakhīrādīhi saddhiṃ madditaṃ bhattameva sandhāya ‘‘yāguṃ gaṇhathā’’ti vuttattā pavāraṇā hoti.
For there it is stated: In the invitation below, where there is no yāgu, pavāraṇā occurs because ‘take yāgu’ refers to rice mixed with water-gruel, milk, and so on.
Vì đã nói ở đó rằng: trong lời thỉnh cúng không phải yāgu trước đây, khi nói “hãy nhận yāgu”, pavāraṇā xảy ra vì nó chỉ đề cập đến cơm được trộn với nước, nước cơm, sữa, v.v.
‘‘Bhattamissakaṃ yāguṃ āharitvā’’ti ettha pana visuṃ yāguyā vijjamānattā pavāraṇā na hotīti.
But where it says “having brought yāgu mixed with rice”, pavāraṇā does not occur because yāgu is present separately.
Tuy nhiên, trong trường hợp “bhattamissakaṃ yāguṃ āharitvā” (mang cháo trộn cơm đến), pavāraṇā không xảy ra vì có yāgu riêng biệt.
Tasmā tattha vuttanayeneva khīrādīhi saddhiṃ madditaṃ bhattameva sandhāya ‘‘yāguṃ gaṇhathā’’ti vuttattā yāguyāva tattha abhāvato pavāraṇā hotīti evamettha kāraṇaṃ vattabbaṃ.
Therefore, the reason here should be stated thus: pavāraṇā occurs because ‘take yāgu’ refers to rice mixed with milk and so on, and there is no yāgu itself in that context, following the method stated there.
Vì vậy, ở đây, lý do phải được nói như sau: vì chỉ đề cập đến cơm được trộn với sữa, v.v., khi nói “hãy nhận yāgu”, và vì yāgu không có mặt ở đó, nên pavāraṇā xảy ra.
Evañhi sati parato ‘‘yenāpucchito, tassa atthitāyā’’ti aṭṭhakathāya vuttakāraṇenapi saṃsandati, aññathā gaṇṭhipadesuyeva pubbāparavirodho āpajjati, aṭṭhakathāya ca na sametīti.
If this is the case, it accords with the reason stated in the commentary later, ‘for whom it was asked, for his existence’; otherwise, there would be a contradiction between earlier and later statements in the gaṇṭhipada texts themselves, and it would not accord with the commentary.
Nếu vậy, điều này sẽ phù hợp với lý do được nêu trong Aṭṭhakathā sau đó, “yenāpucchito, tassa atthitāyā”, nếu không, sẽ có sự mâu thuẫn giữa các phần đầu và cuối trong chính Gaṇṭhipada, và nó sẽ không phù hợp với Aṭṭhakathā.
Sace…pe… paññāyatīti iminā vuttappamāṇassa macchamaṃsakhaṇḍassa nahāruno vā sabbhāvamattaṃ dasseti.
‘Sace…pe… paññāyati’ indicates merely the presence of a piece of fish or meat of the stated size, or a sinew.
Sace…pe… paññāyatī chỉ ra sự hiện diện của một miếng cá hoặc thịt, hoặc một sợi gân, với số lượng đã được nêu.
Tāhīti puthukāhi.
‘Tāhi’ means with puthukā (flattened rice).
Tāhi nghĩa là bằng những hạt gạo rang dẹt.
Sālivīhiyavehi katasattūti yebhuyyanayena vuttaṃ, satta dhaññāni pana bhajjitvā katopi sattuyeva.
‘Sālivīhiyavehi katasattū’ is stated by way of majority; sattu is also made by roasting the seven kinds of grain.
Sālivīhiyavehi katasattū được nói theo nghĩa phổ biến; nhưng sattu cũng là loại được làm bằng cách rang bảy loại ngũ cốc.
Tenevāha ‘‘kaṅguvaraka…pe… sattusaṅgahameva gacchatī’’ti.
Therefore, it is said ‘kaṅguvaraka…pe… sattusaṅgahameva gacchati’.
Do đó, (văn bản) nói kaṅguvaraka…pe… sattusaṅgahameva gacchatī.
Sattumodakoti sattuyo piṇḍetvā kato apakko sattuguḷo.
‘Sattumodako’ is an uncooked ball of sattu made by kneading sattu.
Sattumodako là một viên sattu chưa nấu chín, được làm bằng cách nén sattu lại.
Vimativinodaniyaṃ (vi. vi. ṭī. pācittiya 2.238-239) pana ‘‘sattumodakoti sattuṃ temetvā kato apakko, sattuṃ pana pisitvā piṭṭhaṃ katvā temetvā pūvaṃ katvā pacanti, taṃ na pavāretī’’ti vuttaṃ.
However, in the Vimativinodanī, it is stated: ‘Sattumodako’ is uncooked food made by soaking sattu; but when sattu is ground, made into flour, soaked, made into a cake, and cooked, it does not generate pavāraṇā.
Tuy nhiên, trong Vimativinodanīya, đã nói: “Sattumodako là loại chưa nấu chín được làm bằng cách ngâm sattu; nhưng nếu người ta nghiền sattu thành bột, ngâm bột đó, làm thành bánh và nấu chín, thì điều đó không tạo ra pavāraṇā.”
Pañcannaṃ bhojanānaṃ aññataravasena vippakatabhojanabhāvassa upacchinnattā ‘‘mukhe sāsapamattampi…pe… na pavāretī’’ti vuttaṃ.
Since the state of being unfinished food by way of one of the five kinds of food is interrupted, it is said ‘mukhe sāsapamattampi…pe… na pavāreti’.
Vì tính chất của thức ăn chưa hoàn thành đã bị loại bỏ theo một trong năm loại thức ăn, nên (văn bản) nói mukhe sāsapamattampi…pe… na pavāretī.
‘‘Akappiyamaṃsaṃ paṭikkhipati, na pavāretī’’ti vacanato sace saṅghikaṃ lābhaṃ attano apāpuṇantaṃ jānitvā vā ajānitvā vā paṭikkhipati, na pavāreti paṭikkhipitabbasseva paṭikkhittattā, alajjisantakaṃ paṭikkhipantopi na pavāreti.
According to the saying ‘he rejects unallowable meat, he does not make pavāraṇā’, if he rejects a gain belonging to the Saṅgha, knowing or not knowing that it does not accrue to him, he does not make pavāraṇā because only what should be rejected has been rejected; even one who rejects something belonging to a shameless person does not make pavāraṇā.
Theo lời dạy “akappiyamaṃsaṃ paṭikkhipati, na pavāretī” (từ chối thịt không hợp lệ, không pavāretī), nếu một Tỳ-kheo từ chối một vật phẩm cúng dường của Tăng-già, dù biết hay không biết rằng nó không thuộc về mình, thì pavāraṇā không xảy ra vì chỉ có vật phải từ chối mới bị từ chối; ngay cả khi từ chối vật phẩm của người không có đức hạnh, pavāraṇā cũng không xảy ra.
Avatthutāyāti anatirittāpattisādhikāya pavāraṇāya avatthubhāvato.
‘Avatthutāya’ means because it is not a ground for pavāraṇā that brings about the anatiritta offense.
Avatthutāyā nghĩa là vì không phải là cơ sở cho pavāraṇā dẫn đến lỗi anatiritta.
Etena paṭikkhipitabbasseva paṭikkhittabhāvaṃ dīpeti.
By this, it shows the state of having refused only what should be refused.
Điều này chỉ ra rằng chỉ có vật phải từ chối mới bị từ chối.
Yañhi paṭikkhipitabbaṃ hoti, tassa paṭikkhepo āpattiyā aṅgaṃ na hotīti taṃ pavāraṇāya avatthūti vuccati.
For whatever should be refused, the refusal of it is not a factor for an offense; therefore, it is called "not a ground for pavāraṇā."
Vì sự từ chối một vật phải từ chối không phải là một yếu tố của lỗi, nên nó được gọi là không phải là cơ sở cho pavāraṇā.
Upanāmetīti iminā kāyābhihāraṃ dasseti.
By "upanāmetī" (brings near), it shows the act of bringing near with the body.
Upanāmetī chỉ ra sự dâng cúng bằng thân.
Apanāmetvāti abhimukhaṃ haritvā.
"Apanāmetvā" means having brought it forward.
Apanāmetvā nghĩa là mang đến phía trước.
Idaṃ bhattaṃ gaṇhāti vadatīti kiñci apanāmetvā vadati.
"Idaṃ bhattaṃ gaṇhāti vadati" means having brought something forward, he says.
Idaṃ bhattaṃ gaṇhāti vadatī nghĩa là nói sau khi đã dâng một vật gì đó.
Kevalaṃ vācābhihārassa anadhippetattā gaṇhathāti gahetuṃ āraddhaṃ.
Since merely an offering by speech is not intended, "gaṇhatha" (take) means it is begun to be taken.
Vì chỉ dâng bằng lời nói không được chấp nhận, nên khi nói “hãy nhận lấy”, thì việc nhận đã bắt đầu.
Hatthapāsato bahi ṭhitassa satipi dātukāmatābhihāre paṭikkhipantassa dūrabhāveneva pavāraṇāya abhāvato therassapi dūrabhāvamattaṃ gahetvā pavāraṇāya abhāvaṃ dassento ‘‘therassa dūrabhāvato’’tiādimāha, na pana therassa abhihārasambhavato.
Even if there is an offering with the desire to give by one standing outside arm's reach, the pavāraṇā does not occur due to the mere distance of the one refusing. So, to show the absence of pavāraṇā by taking only the elder's distance, it says "therassa dūrabhāvato" (due to the elder's distance) and so on, not because an offering to the elder is possible.
Ngay cả khi có ý muốn dâng cúng bằng thân đối với người đứng ngoài tầm tay, nhưng vì khoảng cách xa đã loại trừ pavāraṇā, nên để chỉ ra rằng pavāraṇā không xảy ra chỉ vì khoảng cách xa của vị trưởng lão, (văn bản) nói therassa dūrabhāvato trở đi, chứ không phải vì khả năng dâng cúng của vị trưởng lão.
Sacepi gahetvā gato hatthapāse ṭhito hoti, kiñci pana avatvā ādhāraṭṭhāne ṭhitattā abhihāro nāma na hotīti ‘‘dūtassa ca anabhiharaṇato’’ti vuttaṃ.
Even if the messenger, having taken it, stands within arm's reach, since he has not said anything but stands at the place of support, it is not called an offering. Therefore, it is said, "dūtassa ca anabhiharaṇato" (and due to the messenger not offering).
Ngay cả khi người mang đến đã đứng trong tầm tay, nhưng vì không nói gì mà chỉ đặt vật phẩm xuống chỗ chứa, nên không được gọi là dâng cúng, do đó (văn bản) nói dūtassa ca anabhiharaṇato.
‘‘Gahetvā āgatena ‘bhattaṃ gaṇhathā’ti vutte abhihāro nāma hotīti ‘sace pana gahetvā āgato bhikkhu…pe… pavāraṇā hotī’ti vutta’’nti tīsupi gaṇṭhipadesu vuttaṃ.
"When the bhikkhu who has brought it says, 'Take this food,' it is called an offering. Therefore, it is said, 'Sace pana gahetvā āgato bhikkhu…pe… pavāraṇā hoti' (If, however, the bhikkhu who has brought it... the pavāraṇā occurs)"—this is stated in all three Gaṇṭhipadas.
Trong cả ba Gaṇṭhipada, đã nói: “Khi người mang đến nói ‘hãy nhận lấy thức ăn’, thì đó được gọi là dâng cúng. Vì vậy, đã nói ‘nếu một Tỳ-kheo mang đến…pe… thì pavāraṇā xảy ra’.”
Keci pana ‘‘pattaṃ kiñcipi upanāmetvā ‘imaṃ bhattaṃ gaṇhathā’ti vuttanti gahetabba’’nti vadanti, taṃ yuttaṃ viya dissati vācābhihārassa idha anadhippetattā.
Some, however, say, "It should be understood as 'having brought the bowl somewhat near, he says, "Take this food."'" That seems appropriate, as an offering by mere speech is not intended here.
Tuy nhiên, một số vị nói: “Phải hiểu rằng cái bát đã được dâng lên một chút và nói ‘hãy nhận lấy thức ăn này’”. Điều đó dường như hợp lý vì việc dâng bằng lời nói không được chấp nhận ở đây.
Parivesanāyāti bhattagge.
Parivesanāya means at the meal hall.
Parivesanāyā nghĩa là tại nơi dâng thức ăn.
Abhihaṭāva hotīti parivesakeneva abhihaṭā hoti.
Abhihaṭāva hoti means it is offered by the server himself.
Abhihaṭāva hotī nghĩa là nó đã được người dâng thức ăn mang đến.
Tato dātukāmatāya gaṇhantaṃ paṭikkhipantassa pavāraṇā hotīti ettha aggaṇhantampi paṭikkhipato pavāraṇā hotiyeva.
In "Tato dātukāmatāya gaṇhantaṃ paṭikkhipantassa pavāraṇā hoti" (Then, for one who refuses it while taking it with the desire to give, pavāraṇā occurs), pavāraṇā occurs even for one who refuses it without taking it.
Trong câu tato dātukāmatāya gaṇhantaṃ paṭikkhipantassa pavāraṇā hotī, ngay cả khi từ chối một vật phẩm không được nhận, pavāraṇā vẫn xảy ra.
Dātukāmatāya abhihaṭattā, ‘‘tasmā sā abhihaṭāva hotī’’ti hi vuttaṃ.
Because it was offered with the desire to give. For it is said, "Tasmā sā abhihaṭāva hoti" (Therefore, it is indeed offered).
Vì nó được dâng đến với ý muốn cho. Vì vậy, đã nói “tasmā sā abhihaṭāva hotī”.
Teneva tīsupi gaṇṭhipadesu ‘‘dātukāmābhihāre sati kevalaṃ ‘dassāmī’ti gahaṇameva abhihāro na hoti, ‘dassāmī’ti gaṇhantepi agaṇhantepi dātukāmatābhihārova abhihāro hoti, tasmā gahaṇasamaye vā aggahaṇasamaye vā taṃ paṭikkhipato pavāraṇā hotī’’ti vuttaṃ.
Therefore, in all three Gaṇṭhipadas, it is said, "When there is an offering with the desire to give, merely taking it by saying 'I will give' is not an offering. Whether one takes it or not by saying 'I will give,' it is an offering with the desire to give. Therefore, pavāraṇā occurs for one who refuses it at the time of taking or at the time of not taking."
Do đó, trong cả ba Gaṇṭhipada, đã nói: “Khi có sự dâng cúng với ý muốn cho, thì việc chỉ nhận lấy với ý nghĩ ‘tôi sẽ cho’ không phải là dâng cúng. Dù có nhận hay không nhận với ý nghĩ ‘tôi sẽ cho’, thì đó vẫn là sự dâng cúng với ý muốn cho. Vì vậy, khi từ chối vật phẩm đó, dù là lúc nhận hay không nhận, pavāraṇā vẫn xảy ra.”
Idāni tassa asati dātukāmatābhihāre gahaṇasamayepi paṭikkhipato pavāraṇā na hotīti dassetuṃ ‘‘sace panā’’tiādi vuttaṃ.
Now, to show that if there is no offering with the desire to give, pavāraṇā does not occur even for one who refuses it at the time of taking, it is said, "Sace panā" (If, however) and so on.
Bây giờ, để chỉ ra rằng nếu không có sự dâng cúng với ý muốn cho, thì ngay cả khi từ chối lúc nhận, pavāraṇā cũng không xảy ra, nên (văn bản) nói sace panā trở đi.
Kaṭacchunā anukkhittampi pubbe eva abhihaṭattā pavāraṇā hotīti ‘‘abhihaṭāva hotī’’ti vuttaṃ.
Even if it has not been scooped out with a ladle, pavāraṇā occurs because it was offered earlier. Therefore, it is said, "Abhihaṭāva hoti" (It is indeed offered).
Ngay cả cơm chưa được múc bằng muỗng, vì đã được dâng từ trước, nên pavāraṇā vẫn xảy ra, do đó (văn bản) nói abhihaṭāva hotī.
Uddhaṭamatteti bhājanato viyojitamatte.
Uddhaṭamatte means merely separated from the vessel.
Uddhaṭamatte nghĩa là ngay khi được tách ra khỏi bát.
Dvinnaṃ samabhārepīti parivesakassa ca aññassa ca bhattapacchibhāraggahaṇe sambhūtepīti attho.
Dvinnaṃ samabhārepīti means even if the burden of the food basket is shared equally by the server and another person.
Dvinnaṃ samabhārepī nghĩa là ngay cả khi có sự chia sẻ gánh nặng của giỏ cơm giữa người dâng thức ăn và người khác.
119. Rasaṃ gaṇhathāti ettha kevalaṃ maṃsarasassa apavāraṇājanakassa nāmena vuttattā paṭikkhipato pavāraṇā na hoti.
119. In "Rasaṃ gaṇhatha" (Take the juice), since only the juice of meat, which does not cause pavāraṇā, is mentioned by name, pavāraṇā does not occur for one who refuses it.
Trong rasaṃ gaṇhathā, vì chỉ đề cập đến tên của nước thịt không tạo ra pavāraṇā, nên khi từ chối, pavāraṇā không xảy ra.
Maccharasantiādīsu maccho ca rasañcāti atthasambhavato, vatthunopi tādisattā pavāraṇā hoti.
In "Maccharasaṃ" (fish juice) and so on, since there is a meaning of "fish and juice," and the object is also of that nature, pavāraṇā occurs.
Trong các đoạn như Maccharasa và những từ tương tự, vì ý nghĩa của "cá" và "nước dùng" là phù hợp, và vì vật phẩm cũng có tính chất như vậy, nên có sự từ chối.
‘‘Idaṃ gaṇhathā’’tipi avatvā tuṇhībhūtena abhihaṭaṃ paṭikkhipatopi hoti eva.
It also occurs for one who refuses something offered by a silent person without saying "Idaṃ gaṇhathā" (Take this).
Ngay cả khi không nói "Hãy nhận cái này", mà chỉ im lặng và từ chối vật phẩm được mang đến, thì vẫn có sự từ chối.
120. ‘‘Uddissakata’’nti maññamānoti ettha ‘‘vatthuno kappiyattā akappiyasaññāya paṭikkhepatopi acittakattā imassa sikkhāpadassa pavāraṇā hotī’’ti vadanti.
120. In "‘‘Uddissakata’’nti maññamāno" (thinking it is "prepared specifically"), they say, "Since the object is allowable, even if one refuses it with the perception that it is not allowable, pavāraṇā occurs for this training rule because it is without intention."
Trong câu "Uddissakata"nti maññamāno (nghĩ rằng đó là vật phẩm được chuẩn bị riêng), các vị thầy nói rằng: "Vì vật phẩm là hợp lệ, nên ngay cả khi từ chối với nhận thức rằng nó không hợp lệ, thì sự từ chối này vẫn là pavāraṇā đối với giới luật này, vì không có ý xấu."
‘‘Heṭṭhā ayāguke nimantane udakakañjikakhīrādīhi saddhiṃ madditaṃ bhattameva sandhāya ‘yāguṃ gaṇhathā’ti vuttattā pavāraṇā hoti, ‘bhattamissakaṃ yāguṃ āharitvā’ti ettha pana visuṃ yāguyā vijjamānattā pavāraṇā na hotī’’ti vadanti.
"In an invitation for a non-yāgu item, because it was said 'Take yāgu' referring only to rice mixed with water, gruel, milk, etc., a refusal occurs. But in the phrase 'having brought yāgu mixed with rice', because yāgu exists separately, a refusal does not occur," so they say.
Các vị thầy cũng nói: "Trong lời mời dùng 'yāgu' (cháo) ở phần dưới (ayāguke nimantane), vì chỉ nói về cơm được trộn với nước, nước cháo, sữa, v.v., nên đó là pavāraṇā. Nhưng trong câu 'mang yāgu trộn với cơm', vì yāgu tồn tại riêng biệt, nên không phải là pavāraṇā."
Ayamettha adhippāyoti ‘‘yenāpucchito’’tiādinā vuttamevatthaṃ sandhāya vadati.
This is the intention here: It refers to the meaning already stated with "yenāpucchito" and so on.
Ayamettha adhippāyo (Đây là ý nghĩa ở đây) đề cập đến ý nghĩa đã nói trong câu "yenāpucchito" (người được hỏi) và những câu tương tự.
Kāraṇaṃ panettha duddasanti ettha eke tāva vadanti ‘‘yasmā yāgumissakaṃ nāma bhattameva na hoti, khīrādikampi hotiyeva, tasmā karambake viya pavāraṇāya na bhavitabbaṃ, evañca sati ‘yāgu bahutarā vā hoti samasamā vā, na pavāreti, yāgu mandā, bhattaṃ bahutaraṃ, pavāretī’ti ettha kāraṇaṃ duddasa’’nti.
The reason here is difficult to see: Regarding this, some say, "Since what is called 'yāgu-mixed' is not only rice but can also be milk, etc., there should be no refusal, as in the case of karambaka. If this is so, the reason for 'if yāgu is more or equal, one does not refuse; if yāgu is less and rice is more, one refuses' is difficult to see."
Trong câu Kāraṇaṃ panettha duddasa (Lý do ở đây khó thấy), một số vị nói rằng: "Vì một loại cơm trộn với yāgu không phải là cơm thuần túy, mà cũng có thể là sữa, v.v., nên không nên có pavāraṇā như trong trường hợp karambaka. Và nếu vậy, thì lý do trong câu 'Nếu yāgu nhiều hơn hoặc bằng nhau, thì không có pavāreti; nếu yāgu ít, cơm nhiều hơn, thì có pavāreti' là khó thấy."
Keci pana vadanti ‘‘yāgumissakaṃ nāma bhattaṃ, tasmā taṃ paṭikkhipato pavāraṇāya eva bhavitabbaṃ, evañca sati ‘idha pavāraṇā hoti, na hotī’ti ettha kāraṇaṃ duddasa’’nti.
However, some say, "What is called 'yāgu-mixed' is rice; therefore, for one who rejects it, there should be a refusal. If this is so, the reason for 'here a refusal occurs, here it does not occur' is difficult to see."
Một số khác lại nói: "Cơm trộn với yāgu là một loại cơm, do đó, khi từ chối nó, phải có pavāraṇā. Và nếu vậy, thì lý do trong câu 'Ở đây có pavāraṇā hay không' là khó thấy."
Yathā cettha kāraṇaṃ duddasaṃ, evaṃ parato ‘‘missakaṃ gaṇhathā’’ti etthāpi kāraṇaṃ duddasamevāti veditabbaṃ.
Just as the reason is difficult to see here, so too, further on, with "Take the mixed," the reason is to be understood as difficult to see.
Cần phải hiểu rằng, cũng như lý do ở đây khó thấy, thì lý do trong câu "Hãy nhận missaka" (vật phẩm hỗn hợp) ở phần sau cũng khó thấy.
Na hi pavāraṇappahonakassa appabahubhāvo pavāraṇāya bhāvābhāvanimittaṃ, kiñcarahi pavāraṇājanakassa nāma gahaṇamevettha pamāṇaṃ, tasmā ‘‘idañca karambakena na samānetabba’’ntiādinā yampi kāraṇaṃ vuttaṃ, tampi pubbe vuttena saṃsandiyamānaṃ na sameti.
Indeed, the quantity (less or more) of food sufficient for a refusal is not the cause for the occurrence or non-occurrence of a refusal. Rather, the naming of the food that generates a refusal is the criterion here. Therefore, the reason stated with "this should not be equated with karambaka," etc., also does not align when compared with what was stated earlier.
Sự ít hay nhiều của vật phẩm đủ để có pavāraṇā không phải là nguyên nhân cho việc có hay không có pavāraṇā. Đúng hơn, việc gọi tên vật phẩm tạo ra pavāraṇā mới là tiêu chuẩn ở đây. Do đó, lý do được nói trong câu "Điều này không nên được so sánh với karambaka" và những câu tương tự, khi được so sánh với những gì đã nói trước đó, thì không khớp.
Yadi hi missakanti bhattamissakeyeva ruḷhaṃ siyā, evaṃ sati yathā ‘‘bhattamissakaṃ gaṇhathā’’ti vutte bhattaṃ bahutaraṃ vā samaṃ vā appataraṃ vā hoti, pavāretiyeva, evaṃ ‘‘missakaṃ gaṇhathā’’ti vuttepi appatarepi bhatte pavāraṇāya bhavitabbaṃ ‘‘missaka’’nti bhattamissakeyeva ruḷhattā.
If "mixed" were a term exclusively applied to rice-mixed food, then just as a refusal occurs when "Take rice-mixed food" is said, whether the rice is more, equal, or less, so too, when "Take the mixed" is said, a refusal should occur even if the rice is less, because "mixed" is exclusively applied to rice-mixed food.
Nếu "missaka" (hỗn hợp) chỉ được dùng để chỉ cơm trộn lẫn, thì khi nói "Hãy nhận bhattamissaka" (cơm trộn lẫn), dù cơm nhiều, bằng hay ít hơn, thì vẫn có pavāraṇā. Tương tự, khi nói "Hãy nhận missaka", ngay cả khi cơm ít hơn, vẫn phải có pavāraṇā, vì "missaka" đã được dùng để chỉ cơm trộn lẫn.
Tathā hi ‘‘missakanti bhattamissakeyeva ruḷhavohārattā idaṃ pana bhattamissakamevāti vutta’’nti tīsupi gaṇṭhipadesu vuttaṃ.
Thus, it is stated in all three Gaṇṭhipadas: "Because 'mixed' is a term commonly applied only to rice-mixed food, this is called 'rice-mixed food'."
Quả thật, trong cả ba cuốn Gaṇṭhipada đều nói: "Vì 'missaka' là cách gọi thông thường chỉ cơm trộn lẫn, nên đây được nói là 'chỉ là cơm trộn lẫn'."
Atha missakanti bhattamissake ruḷhaṃ na hoti, missakabhattaṃ pana sandhāya ‘‘missakaṃ gaṇhathā’’ti vuttanti.
Alternatively, if "mixed" is not a term exclusively applied to rice-mixed food, but "Take the mixed" is said referring to mixed rice.
Hoặc nếu "missaka" không được dùng để chỉ cơm trộn lẫn, mà được nói là "Hãy nhận missaka" để chỉ cơm hỗn hợp.
Evampi yathā ayāguke nimantane khīrādīhi sammadditaṃ bhattameva sandhāya ‘‘yāguṃ gaṇhathā’’ti vutte pavāraṇā hoti, evamidhāpi missakabhattameva sandhāya ‘‘missakaṃ gaṇhathā’’ti vutte bhattaṃ appaṃ vā hotu, bahu vā, pavāraṇā eva siyā, tasmā missakanti bhattamissake ruḷhaṃ vā hotu, missakaṃ sandhāya bhāsitaṃ vā, ubhayathāpi pubbenāparaṃ na sametīti kimettha kāraṇacintāya.
Even so, just as a refusal occurs when "Take yāgu" is said, referring only to rice mixed with milk, etc., in an invitation for a non-yāgu item, so too here, when "Take the mixed" is said, referring only to mixed rice, whether the rice is little or much, a refusal should occur. Therefore, whether "mixed" is a term exclusively applied to rice-mixed food, or if it is spoken referring to mixed food, in both cases, the former does not align with the latter. So, what is the point of contemplating the reason here?
Ngay cả như vậy, cũng như trong lời mời dùng yāgu (cháo) không phải yāgu, khi nói "Hãy nhận yāgu" để chỉ cơm được trộn kỹ với sữa, v.v., thì có pavāraṇā. Tương tự, ở đây, khi nói "Hãy nhận missaka" để chỉ cơm hỗn hợp, dù cơm ít hay nhiều, thì vẫn phải có pavāraṇā. Do đó, dù "missaka" được dùng để chỉ cơm trộn lẫn hay được nói để chỉ vật phẩm hỗn hợp, thì trong cả hai trường hợp, phần trước và phần sau đều không khớp. Vậy thì việc suy nghĩ về lý do ở đây có ích gì?
Īdisesu pana ṭhānesu aṭṭhakathāpamāṇeneva gantabbanti ayaṃ amhākaṃ khanti.
Our preference is that in such instances, one should proceed solely by the authority of the Aṭṭhakathā.
Trong những trường hợp như vậy, chúng tôi cho rằng cần phải tuân theo thẩm quyền của Aṭṭhakathā.
Vimativinodaniyaṃ (vi. vi. ṭī. pācittiya 2.238-239) pana ‘‘uddissakatanti maññamānoti ettha vatthuno kappiyattā ‘pavāritova hotī’ti vuttaṃ.
In the Vimativinodanī, it is stated: "In 'uddissakatanti maññamāno,' because the item is allowable, it is said, 'a refusal occurs'."
Trong Vimativinodanīya thì nói: Trong câu "uddissakatanti maññamāno" (nghĩ rằng đó là vật phẩm được chuẩn bị riêng), vì vật phẩm là hợp lệ, nên được nói là "có pavārita".
Tañce uddissakatameva hoti, paṭikkhepo natthi.
If it is indeed an item prepared by designation, there is no rejection.
Và nếu đó đúng là vật phẩm được chuẩn bị riêng, thì không có sự từ chối.
Ayametthādhippāyoti ‘yenāpucchito’tiādinā vuttamevatthaṃ sandhāya vadati.
This is the intention here: It refers to the meaning already stated with "yenāpucchito" and so on.
Ayametthādhippāyo (Đây là ý nghĩa ở đây) đề cập đến ý nghĩa đã nói trong câu "yenāpucchito" (người được hỏi) và những câu tương tự.
Kāraṇaṃ panettha duddasanti bhattassa bahutarabhāve pavāraṇāya sambhavakāraṇaṃ duddasaṃ, aññathā karambakepi macchādibahubhāve pavāraṇā bhaveyyāti adhippāyo.
The reason here is difficult to see: The reason for the possibility of a refusal when rice is in greater quantity is difficult to see; otherwise, a refusal would occur even in karambaka if fish, etc., were in greater quantity—this is the intention.
Kāraṇaṃ panettha duddasa (Lý do ở đây khó thấy) có nghĩa là: lý do cho việc có pavāraṇā khi cơm nhiều hơn là khó thấy; nếu không, thì trong trường hợp karambaka, khi cá và các thứ khác nhiều hơn, cũng sẽ có pavāraṇā.
Yathā cettha kāraṇaṃ duddasaṃ, evaṃ parato ‘missakaṃ gaṇhathā’ti etthāpi kāraṇaṃ duddasamevāti daṭṭhabbaṃ.
Just as the reason is difficult to see here, so too, further on, with 'Take the mixed,' the reason is to be understood as difficult to see.
Cần phải hiểu rằng, cũng như lý do ở đây khó thấy, thì lý do trong câu "Hãy nhận missaka" ở phần sau cũng khó thấy.
Yañca ‘idaṃ pana bhattamissakamevā’tiādi kāraṇaṃ vuttaṃ, tampi ‘appataraṃ na pavāretī’ti vacanena na sametī’’ti ettakameva vuttaṃ.
And the reason given, "this is rice-mixed food," etc., does not align with the statement "if it is less, one does not refuse" — only this much is stated.
Và cái lý do được nói như "Đây chỉ là cơm trộn lẫn" và những câu tương tự, thì không khớp với lời nói "ít hơn thì không có pavāreti". Chỉ nói bấy nhiêu thôi.
‘‘Visuṃ katvā detīti bhattassa upari ṭhitaṃ rasādiṃ visuṃ gahetvā detī’’ti tīsupi gaṇṭhipadesu vuttaṃ.
" Visuṃ katvā detīti means taking the gravy, etc., that is on top of the rice separately and giving it," so it is stated in all three Gaṇṭhipadas.
Trong cả ba cuốn Gaṇṭhipada đều nói: "Visuṃ katvā detī" (cho riêng ra) có nghĩa là "lấy riêng nước dùng, v.v., đang ở trên cơm rồi cho".
Kehici pana ‘‘yathā bhattasitthaṃ na patati, tathā gāḷhaṃ hatthena pīḷetvā parissāvetvā detī’’ti vuttaṃ.
However, some say, "it means pressing it firmly with the hand and straining it so that no rice grains fall, and then giving it."
Tuy nhiên, một số vị lại nói: "Ép chặt bằng tay để lọc ra, sao cho hạt cơm không rơi xuống, rồi cho".
Tatthāpi kāraṇaṃ na dissati.
Even there, no reason is apparent.
Ở đó cũng không thấy lý do.
Yathā hi bhattamissakaṃ yāguṃ āharitvā ‘‘yāguṃ gaṇhathā’’ti vatvā yāgumissakaṃ bhattampi dentaṃ paṭikkhipato pavāraṇā na hoti, evamidhāpi bahukhīrarasādīsu bhattesu ‘‘khīraṃ gaṇhathā’’tiādīni vatvā dinnāni khīrādīni vā detu khīrādimissakaṃ bhattaṃ vā, ubhayathāpi pavāraṇāya na bhavitabbaṃ, tasmā ‘‘visuṃ katvā detī’’ti tenākārena dentaṃ sandhāya vuttaṃ, na pana bhattamissakaṃ katvā dīyamānaṃ paṭikkhipato pavāraṇā hotīti dassanatthanti gahetabbaṃ.
For just as there is no pavāraṇā for one who rejects gruel mixed with rice after bringing it and saying, ‘‘Take the gruel,’’ even if rice mixed with gruel is offered; so too in this case, whether milk, etc., are offered after saying, ‘‘Take the milk,’’ etc., with regard to rice mixed with much milk, etc., or rice mixed with milk, etc., is offered, in neither case should there be pavāraṇā. Therefore, the statement ‘‘gives separately’’ refers to giving in that manner, and it should not be taken as meaning that pavāraṇā occurs for one who rejects something given mixed with rice.
Thật vậy, cũng như khi mang cháo trộn với cơm và nói "Hãy nhận cháo", thì việc từ chối người cho cơm trộn cháo không phải là pavāraṇā. Tương tự, ở đây, trong trường hợp sữa và nước dùng nhiều, dù cho sữa, v.v., đã được nói "Hãy nhận sữa" và những câu tương tự, hay cho cơm trộn sữa, v.v., thì trong cả hai trường hợp đều không nên có pavāraṇā. Do đó, cần hiểu rằng câu "visuṃ katvā detī" (cho riêng ra) được nói để chỉ việc cho theo cách đó, chứ không phải để chỉ rằng khi từ chối vật phẩm được cho bằng cách trộn với cơm thì có pavāraṇā.
Yadi pana bhattamissakaṃ katvā dīyamāne pavāraṇā hotīti adhippāyena aṭṭhakathāyaṃ ‘‘visuṃ katvā detī’’ti vuttaṃ, evaṃ sati aṭṭhakathāyevettha pamāṇanti gahetabbaṃ, na pana kāraṇantaraṃ gavesitabbaṃ.
However, if the Commentary states ‘‘gives separately’’ with the intention that pavāraṇā occurs when something is given mixed with rice, then the Commentary itself should be taken as the authority here, and no other reason should be sought.
Tuy nhiên, nếu Aṭṭhakathā nói "visuṃ katvā detī" với ý nghĩa rằng có pavāraṇā khi vật phẩm được cho bằng cách trộn với cơm, thì trong trường hợp đó, cần chấp nhận Aṭṭhakathā là thẩm quyền ở đây, chứ không cần tìm kiếm lý do khác.
Vimativinodaniyaṃ (vi. vi. ṭī. pācittiya 2.238-239) pana ‘‘visuṃ katvā detīti ‘rasaṃ gaṇhathā’tiādinā vācāya visuṃ katvā detīti attho gahetabbo, na pana kāyena rasādiṃ viyojetvāti tathā aviyojitepi paṭikkhipato pavāraṇāya asambhavato apavāraṇāpahonakassa nāmena vuttattā bhattamissakayāguṃ āharitvā ‘yāguṃ gaṇhathā’ti vuttaṭṭhānādīsu viya, aññathā ettha yathā pubbāparaṃ na virujjhati, tathā adhippāyo gahetabbo’’ti vuttaṃ.
In the Vimativinodanī, however, it is stated: ‘‘ ‘Gives separately’ means that one gives it separately by speech, saying, ‘Take the juice,’ etc., not by physically separating the juice, etc. For pavāraṇā is impossible for one who rejects it even when it is not separated in that way, just as in cases like bringing rice-mixed gruel and saying, ‘Take the gruel,’ etc., because it is mentioned by a name that does not allow for pavāraṇā. Otherwise, the intention should be understood in such a way that the preceding and succeeding parts do not contradict each other.’’
Trong Vimativinodanīya thì nói: "visuṃ katvā detī" (cho riêng ra) có nghĩa là "cho riêng ra bằng lời nói như 'Hãy nhận nước dùng'", chứ không phải "tách riêng nước dùng, v.v., bằng thân thể". Vì ngay cả khi không tách riêng như vậy, thì khi từ chối, cũng không thể có pavāraṇā, vì đã nói tên vật phẩm không đủ để có pavāraṇā, như trong trường hợp mang cháo trộn với cơm và nói "Hãy nhận cháo" và những trường hợp tương tự. Nếu không, thì ở đây, cần phải hiểu ý nghĩa sao cho phần trước và phần sau không mâu thuẫn.
Nāvā vā setu vātiādimhi nāvādiabhiruhanādikkhaṇe kiñci ṭhatvāpi abhiruhanādikātabbattepi gamanatapparatāya ṭhānaṃ nāma na hoti, janasammaddena pana anokāsādibhāvena ṭhātuṃ na vaṭṭati.
In the phrase ‘a boat or a bridge,’ etc., at the moment of boarding a boat, etc., even if one pauses for a moment, it is not considered standing still due to being intent on proceeding with the boarding, etc. However, one should not stand due to a crowd or lack of space.
Trong câu Nāvā vā setu vā và những câu tương tự, vào lúc lên thuyền, v.v., dù có đứng một chút, hay phải lên, v.v., nhưng vì đang trên đường đi, nên không phải là nơi để đứng. Tuy nhiên, vì đám đông hoặc không có chỗ, v.v., nên không được đứng.
Acāletvāti vuttaṭṭhānato aññasmiṃ pīṭhappadese vā uddhaṃ vā apelletvā, tasmiṃ eva pana ṭhāne parivattetuṃ labhati.
The phrase ‘without moving’ means without moving it to another part of the seat or upwards; however, it is permissible to turn around in that same spot.
Acāletvā (không xê dịch) nghĩa là, không nhấc lên khỏi vị trí đã nói hoặc không xê dịch đến một chỗ ngồi khác hay lên phía trên, nhưng được phép xoay chuyển tại chính vị trí đó.
Tenāha ‘‘yena passenā’’tiādi.
Therefore, it is said, ‘‘by which side’’ and so on.
Vì vậy, đã nói “yena passenā” (bằng cách nào đó) và vân vân.
Sace ukkuṭikaṃ nisinno pāde amuñcitvāpi bhūmiyaṃ nisīdati, iriyāpathaṃ vikopento nāma hotīti ukkuṭikāsanaṃ avikopetvā sukhena nisīdituṃ ‘‘tassa pana heṭṭhā…pe… nisīdanakaṃ dātabba’’nti vuttaṃ.
If one sitting in a squatting posture sits on the ground without releasing one’s feet, it is considered disturbing the posture. Therefore, it is stated, ‘‘something to sit on should be given under it…pe…’’ so that one can sit comfortably without disturbing the squatting posture.
Nếu một vị tỳ khưu đang ngồi xổm mà không duỗi chân ra lại ngồi xuống đất, thì vị ấy được gọi là làm xáo trộn oai nghi. Vì vậy, để có thể ngồi thoải mái mà không làm xáo trộn tư thế ngồi xổm, đã nói “tassa pana heṭṭhā…pe… nisīdanakaṃ dātabba” (phải đặt một vật để ngồi bên dưới vị ấy…vân vân).
‘‘Āsanaṃ acāletvāti pīṭhe phuṭṭhokāsato ānisadamaṃsaṃ amocetvā anuṭṭhahitvāti vuttaṃ hoti.
‘‘Without moving the seat’’ means without lifting the buttocks from the spot where they touch the seat, without standing up. This is what is meant.
“Āsanaṃ acāletvā” (không xê dịch chỗ ngồi) nghĩa là, không nhấc phần thịt mông lên khỏi chỗ đã tiếp xúc với ghế, tức là không đứng lên.
Adinnādāne viya ṭhānācāvanaṃ na gahetabba’’nti tīsupi gaṇṭhipadesu vuttaṃ.
It should not be taken as moving from a place, as in the case of taking what is not given (adinnādāna), so it is stated in all three gaṇṭhipada texts.
Không nên hiểu việc di chuyển chỗ ngồi như trong trường hợp lấy của không cho, điều này đã được nói trong cả ba bộ Gaṇṭhipada.
121. Akappiyakatanti ettha akappiyakatasseva anatirittabhāvato kappiyaṃ akārāpetvā tasmiṃ patte pakkhittaṃ mūlaphalādiyeva atirittaṃ na hoti, akappiyabhojanaṃ vā kuladūsanādinā uppannaṃ.
121. In ‘made unsuitable (akappiyakata),’ only what is made unsuitable is not atiritta. Therefore, only roots, fruits, etc., placed in that bowl without being made suitable, or unsuitable food obtained through corrupting families, etc., are not atiritta.
121. Trong Akappiyakata (vật không hợp lệ), chính vì vật không hợp lệ không được làm cho trở thành vật thừa (atiritta), nên chỉ có rễ cây, trái cây, v.v. được bỏ vào bát mà không cần làm cho hợp lệ thì không trở thành vật thừa, hoặc thức ăn không hợp lệ có được do việc làm ô uế gia đình, v.v. cũng không trở thành vật thừa.
Sesaṃ pana pattapariyāpannaṃ atirittameva hoti, paribhuñjituṃ vaṭṭati, taṃ pana mūlaphalādiṃ paribhuñjitukāmena tato nīharitvā kappiyaṃ kārāpetvā aññasmiṃ bhājane ṭhapetvā atirittaṃ kārāpetvā paribhuñjitabbaṃ.
However, the rest of the food contained in the bowl is atiritta. It is permissible to consume it. But if one wishes to consume those roots, fruits, etc., one should remove them from the bowl, have them made suitable, place them in another container, and then have them made atiritta before consuming them.
Tuy nhiên, những thứ còn lại trong bát đều là vật thừa, được phép thọ dụng. Nhưng vị tỳ khưu muốn thọ dụng rễ cây, trái cây, v.v. đó phải lấy chúng ra khỏi bát, làm cho hợp lệ, đặt vào một vật chứa khác, làm cho trở thành vật thừa rồi mới thọ dụng.
122. So puna kātuṃ na labhatīti tasmiṃyeva bhājane kariyamānaṃ paṭhamaṃ katena saddhiṃ kataṃ hotīti puna soyeva kātuṃ na labhati, añño labhati.
122. ‘He may not do it again’ means that if it is done in the same container, it becomes done together with what was done first. Therefore, that same bhikkhu may not do it again, but another bhikkhu may.
122. So puna kātuṃ na labhatī (vị ấy không được làm lại lần nữa) nghĩa là, nếu làm trong cùng một vật chứa thì nó sẽ trở thành vật đã được làm cùng với vật đã làm trước đó, nên vị ấy không được làm lại lần nữa, nhưng người khác thì được phép làm.
Aññasmiṃ pana bhājane tena vā aññena vā kātuṃ vaṭṭati.
However, it is permissible for that bhikkhu or another to do it in a different container.
Tuy nhiên, được phép làm trong một vật chứa khác, dù là do vị ấy hay người khác làm.
Tenāha ‘‘yena akataṃ, tena kātabbaṃ, yañca akataṃ, taṃ kātabba’’nti.
Therefore, it is said, ‘‘It should be done by one who has not done it, and what has not been done should be done.’’
Vì vậy, đã nói “yena akataṃ, tena kātabbaṃ, yañca akataṃ, taṃ kātabba” (vật chưa làm thì phải do người chưa làm làm, và vật chưa làm thì phải được làm).
Tenāpīti ettha pi-saddo na kevalaṃ aññenevāti imamatthaṃ dīpeti.
In ‘by him too,’ the particle ‘pi’ indicates that it is not only by another.
Trong Tenāpī (do vị ấy cũng), từ pi không chỉ biểu thị ý nghĩa “không chỉ do người khác”.
Evaṃ katanti aññasmiṃ bhājane kataṃ.
‘‘Done thus’’ means done in a different container.
Evaṃ kata (đã làm như vậy) nghĩa là đã làm trong một vật chứa khác.
Sace pana āmisasaṃsaṭṭhānīti ettha sace mukhagatenāpi anatirittena āmisena saṃsaṭṭhāni honti, pācittiyamevāti veditabbaṃ, tasmā pavāritena bhojanaṃ atirittaṃ kārāpetvā bhuñjantenapi yathā akatena missaṃ na hoti, evaṃ mukhañca hatthañca suddhaṃ katvā bhuñjitabbaṃ.
In ‘if they are mixed with food,’ it should be understood that if they are mixed with unsuitable food even in the mouth, it is a pācittiya. Therefore, a bhikkhu who has been pavārita and is consuming food made atiritta should clean his mouth and hands so that it does not mix with what has not been made atiritta.
Trong Sace pana āmisasaṃsaṭṭhānī (nếu chúng bị trộn lẫn với vật thực) này, cần phải hiểu rằng nếu chúng bị trộn lẫn với vật thực chưa được làm atiritta (vật thừa) ngay cả khi đã vào miệng, thì vẫn phạm Pācittiya. Do đó, ngay cả vị tỳ khưu đã pavāraṇā (đã thọ thực) khi thọ dụng thức ăn đã được làm atiritta cũng phải rửa sạch miệng và tay để không bị trộn lẫn với vật thực chưa được làm atiritta.
Kiñcāpi apavāritassa purebhattaṃ yāmakālikādīni āhāratthāya paribhuñjatopi anāpatti, pavāritassa pana pavāraṇamūlakaṃ dukkaṭaṃ hotiyevāti ‘‘yāmakālikaṃ…pe… ajjhohāre ajjhohāre āpatti dukkaṭassā’’ti pāḷiyaṃ (pāci. 240) vuttaṃ.
Although there is no offense for one who is not pavārita, even when consuming yāmakālika and so on for the purpose of food in the morning, for one who is pavārita, an offense of dukkata, rooted in the pavāraṇā, certainly occurs. Therefore, it is stated in the Pāḷi text, "Each time one swallows yāmakālika…pe… there is an offense of dukkata."
Mặc dù đối với người chưa pavāraṇā, việc thọ dụng yāmakālika (vật thực được phép dùng trong một ngày) và các loại khác vào buổi sáng cho mục đích ăn uống không phạm tội, nhưng đối với người đã pavāraṇā thì chắc chắn sẽ phạm dukkaṭa (ác tác) do việc pavāraṇā. Vì vậy, trong Pāḷi đã nói (pāci. 240) “yāmakālikaṃ…pe… ajjhohāre ajjhohāre āpatti dukkaṭassā” (thọ dụng yāmakālika…vân vân… mỗi lần nuốt đều phạm dukkaṭa).