Saṃvijjati cetanā assāti sañcetanā, sañcetanāva sañcetanikā, sañcetanā vā assa atthīti sañcetanikā.
Cetanā (volition) exists in it, hence sañcetanā. Sañcetanā itself is sañcetanikā. Or, sañcetanā exists in it, hence sañcetanikā.
‘Sañcetanā’ là có ý định (cetanā); ‘sañcetanikā’ là chính sañcetanā, hoặc có sañcetanā.
Sukkavissaṭṭhīti sukkassa vissaṭṭhi, rāgūpatthambhādīsu yena kenaci aṅgajāte kammaññataṃ patte ārogyādīsu yaṃkiñci apadisitvā ajjhattarūpādīsu yattha katthaci mocanassādacetanāya nimitte upakkamantassa āsayadhātunānattato nīlādivasena (pārā. 239-240) dasavidhesu sukkesu yassa kassaci sukkassa ṭhānā cāvanāti attho.
Sukkavissaṭṭhī means the emission of semen. It is the expulsion of any kind of semen, out of the ten kinds such as blue and so forth, from its place, for a bhikkhu who makes an effort with the intention of delighting in the emission, in any internal form and so forth, for any reason in conditions such as lustful arousal and so forth, stating any pretext like health and so forth, due to the diversity of elemental dispositions like phlegm, bile, blood, and pus.
‘ Sukkavissaṭṭhī’ (sự xuất tinh) có nghĩa là sự xuất tinh, tức là sự xuất tinh từ vị trí của bất kỳ loại tinh dịch nào trong mười loại tinh dịch (như màu xanh v.v.) do sự khác biệt của các yếu tố cơ bản, khi một tỳ khưu cố gắng xuất tinh với ý định khoái lạc, viện cớ bất kỳ lợi ích nào như sức khỏe v.v., khi bộ phận sinh dục đã trở nên thích hợp cho việc xuất tinh do các yếu tố như sự cương cứng do dục vọng v.v.
Aññatra supinantāti yā supine sukkavissaṭṭhi hoti, taṃ ṭhapetvā.
Aññatra supinantā means, excluding the emission of semen that occurs in a dream.
‘ Aññatra supinantā’ (ngoại trừ trong giấc mơ) có nghĩa là ngoại trừ sự xuất tinh xảy ra trong giấc mơ.
Saṅghādisesoti yā aññatra supinantā sañcetanikā sukkavissaṭṭhi, ayaṃ saṅghādiseso nāma āpattinikāyoti attho.
Saṅghādiseso means that the intentional emission of semen, other than in a dream, is an offense called Saṅghādisesa.
‘ Saṅghādiseso’ (giới saṅghādisesa) có nghĩa là sự xuất tinh có ý định, ngoại trừ trong giấc mơ, được gọi là tội saṅghādisesa.
Vacanattho panettha saṅgho ādimhi ceva sese ca icchitabbo assāti saṅghādiseso.
The etymological meaning here is saṅghādisesa because the Saṅgha is required at the beginning and in the remainder of the process.
Ý nghĩa của từ này là ‘saṅghādisesa’ có nghĩa là Saṅgha (Tăng đoàn) được mong muốn ở cả phần đầu và phần còn lại (cuối) của tiến trình xử lý tội.
Kiṃ vuttaṃ hoti – imaṃ āpattiṃ āpajjitvā vuṭṭhātukāmassa yaṃ taṃ āpattivuṭṭhānaṃ, tassa ādimhi ceva parivāsadānatthāya, ādito sese majjhe mānattadānatthāya mūlāya paṭikassanena vā saha mānattadānatthāya, avasāne abbhānatthāya ca saṅgho icchitabbo, na hettha ekampi kammaṃ vinā saṅghena sakkā kātuṃ.
What is meant? For one who, having committed this offense, desires to be reinstated, the Saṅgha is required at the beginning of that reinstatement, for the granting of parivāsa, and in the remainder from the beginning, in the middle for the granting of mānattā, or for the granting of mānattā together with mālāya paṭikassana, and at the end for the abbhāna. For not a single act among these can be performed without the Saṅgha.
Điều đó có nghĩa là gì? Đối với người muốn thoát khỏi tội này sau khi đã phạm, Saṅgha được mong muốn ở phần đầu của sự thoát tội đó để ban parivāsa (thời gian thử thách), ở phần còn lại (giữa) để ban mānatta (thời gian sám hối) hoặc ban mānatta cùng với sự kéo dài về gốc (mūlāya paṭikassana), và ở phần cuối để ban abbhāna (phục hồi). Bởi vì không một hành động nào trong số này có thể được thực hiện mà không có Saṅgha.
Iti saṅgho ādimhi ceva sese ca icchitabbo assāti saṅghādisesoti.
Thus, the Saṅgha is required at the beginning and in the remainder, therefore it is Saṅghādisesa.
Vì vậy, Saṅgha được mong muốn ở cả phần đầu và phần còn lại, nên gọi là saṅghādisesa.
Sāvatthiyaṃ seyyasakaṃ ārabbha upakkamitvā asucimocanavatthusmiṃ paññattaṃ, ‘‘aññatra supinantā’’ti ayamettha anupaññatti, asādhāraṇapaññatti, anāṇattikaṃ.
This rule was laid down in Sāvatthī concerning Seyyasaka, regarding the matter of attempting to emit impurity. The phrase “aññatra supinantā” here is an anupaññatti, a general rule, not an ordination.
Giới này đã được chế định tại Sāvatthī liên quan đến tỳ khưu Seyyasaka, vì ông đã cố ý xuất tinh. Trong giới này, ‘ngoại trừ trong giấc mơ’ là một giới bổ sung (anupaññatti), một giới không chung (asādhāraṇapaññatti), và không có sự ra lệnh (anāṇattika).
Sace pana parena attano aṅgajāte upakkamaṃ kāretvā mocāpeti, āpajjatiyeva.
However, if one causes another person to make an effort on one's genital organ and to cause emission, he still incurs the offense.
Tuy nhiên, nếu tỳ khưu đó bảo người khác cố ý xuất tinh bằng cách tác động vào bộ phận sinh dục của mình, thì tỳ khưu đó vẫn phạm giới.
Cetetvā antamaso ākāse kaṭikampanenapi nimitte upakkamantassa sace na muccati, thullaccayaṃ.
For one who, with volition, makes an effort on the organ, even by just shaking the hips in the air, if there is no emission, it is a thullaccaya offense.
Nếu có ý định, dù chỉ là cố gắng làm xuất tinh bằng cách lắc hông trong không khí, nếu tinh không xuất ra, thì phạm tội thullaccaya.
Sace pana antamaso yaṃ ekā khuddakamakkhikā piveyya, tattakampi ṭhānato muccati, dakasotaṃ anotiṇṇepi saṅghādiseso.
But if at least an amount that a small fly could drink is released from its place, even if it has not descended into the urinary passage, it is a saṅghādisesa.
Nhưng nếu, dù chỉ là lượng tinh một con ruồi nhỏ có thể uống, cũng xuất ra khỏi vị trí của nó, dù chưa đến ống dẫn nước tiểu hay cơ quan sinh dục, thì phạm tội saṅghādisesa.
Ṭhānato pana cutaṃ avassameva dakasotaṃ otarati, tasmā ‘‘dakasotaṃ otiṇṇamatte bahi nikkhante vā anikkhante vā saṅghādiseso’’ti (pārā. aṭṭha. 2.237) aṭṭhakathāsu vuttaṃ.
However, what is dislodged from its place will certainly descend into the urinary passage; therefore, it is said in the Commentaries, "A saṅghādisesa is incurred as soon as it descends into the urinary passage, whether it comes out or not."
Tuy nhiên, tinh đã xuất ra khỏi vị trí của nó chắc chắn sẽ đi vào ống dẫn nước tiểu. Do đó, trong các bản Chú giải có nói: “Ngay khi tinh đi vào ống dẫn nước tiểu, dù đã ra ngoài hay chưa ra ngoài, thì phạm tội saṅghādisesa.”
Anupakkamantassa ca, amocanādhippāyassa ca, supinaṃ passantassa ca, ummattakādīnañca muttepi anāpatti.
There is no offense for one who does not make an effort, for one who has no intention to release it, for one having a dream, and for the insane and others, even if it is released.
Đối với người không cố gắng, người không có ý định làm xuất tinh, người nằm mơ, người điên, v.v., dù xuất tinh cũng không phạm tội.
Sīlavipatti, cetanā, upakkamo, muccananti imānettha tīṇi aṅgāni.
Breach of virtue, intention, effort, and release—these are the three factors here.
Tại đây, có ba yếu tố: sự vi phạm giới, ý định, sự cố gắng, và sự xuất tinh.
Samuṭṭhānādīni paṭhamapārājike vuttasadisānevāti.
The origin and so forth are just like what was said in the first pārājika.
Các điều về nguồn gốc, v.v., thì giống như đã nói trong điều Pārājika thứ nhất.
Dutiye otiṇṇoti yakkhādīhi viya sattā anto uppajjantena rāgena vā otiṇṇo, kūpādīni viya sattā asamapekkhitvā rajjanīye ṭhāne rajjanto sayaṃ vā rāgaṃ otiṇṇo, kāyasaṃsaggarāgasamaṅgissetaṃ adhivacanaṃ.
In the second, overcome means either overcome by a lust that arises within, just as beings are overcome by yakkhas and so on, or he himself has descended into lust by becoming impassioned in a lustful situation without proper consideration, just as beings descend into wells and so on. This is a term for one who possesses the lust for bodily contact.
Trong điều thứ hai, otiṇṇo (bị xâm nhập) có nghĩa là bị dục vọng xâm nhập vào bên trong như loài dạ xoa, v.v., xâm nhập chúng sinh; hoặc tự mình rơi vào dục vọng khi đắm nhiễm vào đối tượng đáng đắm nhiễm mà không suy xét, như chúng sinh rơi vào giếng, v.v. Đây là từ đồng nghĩa với người có dục vọng tiếp xúc thân thể.
Vipariṇatena cittenāti parisuddhabhavaṅgasantatisaṅkhātaṃ pakatiṃ vijahitvā aññathā pavattena, virūpaṃ vā pariṇatena yathā parivattamānaṃ virūpaṃ hoti, evaṃ vuttarāgavasena parivattetvā ṭhitena cittenāti attho.
With a perverted mind means a mind that has abandoned its natural state, which is called the pure stream of the life-continuum, and is proceeding in another way; or a mind that is established having been altered by the power of the aforementioned lust, in the same way that something changing becomes distorted. This is the meaning.
Với tâm đã biến đổi có nghĩa là đã từ bỏ trạng thái tự nhiên là dòng bhavanga thanh tịnh mà biến đổi theo cách khác; hoặc đã biến đổi thành một hình thái khác, như một vật thể biến đổi thành hình thái khác, thì tâm đã biến đổi theo dục vọng đã nói.
Mātugāmena saddhinti tadahujātāyapi jīvamānakamanussitthiyā saddhiṃ.
With a woman means with a living human female, even one born on that very day.
Với người nữ có nghĩa là với người nữ còn sống, dù mới sinh trong ngày đó.
Kāyasaṃsaggaṃ samāpajjeyyāti hatthaggahaṇādikaāyasampayogaṃ kāyamissībhāvaṃ samāpajjeyya.
Should engage in bodily contact means he should engage in physical union such as the holding of the hand, a state of bodily intimacy.
Tiếp xúc thân thể có nghĩa là tiếp xúc thân thể, hòa trộn thân thể như nắm tay, v.v.
Hatthaggāhaṃ vātiādi panassa vitthārena atthadassanaṃ.
The words holding the hand and so on, however, are a detailed explanation of its meaning.
Nắm tay, v.v. là sự trình bày chi tiết ý nghĩa của điều đó.
Tattha hattho nāma kapparato paṭṭhāya yāva agganakhā.
Therein, the hand is from the elbow down to the tips of the fingernails.
Trong đó, tay là từ khuỷu tay cho đến đầu móng tay.
Veṇī nāma vinandhitvā vā avinandhitvā vā suddhakesehi vā nīlādivaṇṇasuttakusumakahāpaṇamālāsuvaṇṇacīrakamuttāvaḷiādīsu aññataramissehi vā katakesakalāpassetaṃ adhivacanaṃ.
Braid is a term for a mass of hair made either by braiding or not braiding, either with pure hair or with hair mixed with any of various things, such as thread of blue or other colors, flowers, garlands of kahāpaṇas, gold cords, or strings of pearls.
Bím tóc là tên gọi của búi tóc được bện hoặc không bện, hoặc bằng tóc thuần túy, hoặc được kết hợp với một trong các loại như chỉ màu xanh, v.v., hoa, tiền xu, vòng hoa vàng, chuỗi ngọc trai, v.v.
Veṇiggahaṇena cettha kesāpi gahitāyeva saddhiṃ lomehi.
And here, by the taking of a braid, the hair is also taken, along with the body-hair.
Ở đây, khi nắm bím tóc thì tóc cũng được nắm cùng với lông.
Iti vuttalakkhaṇassa hatthassa gahaṇaṃ hatthaggāho, veṇiyā gahaṇaṃ veṇiggāho.
Thus, the taking of a hand with the aforementioned characteristic is holding the hand; the taking of a braid is holding a braid.
Như vậy, nắm tay có đặc điểm đã nói gọi là nắm tay, nắm bím tóc gọi là nắm bím tóc.
Avasesassa sarīrassa parāmasanaṃ aññatarassa vā aññatarassa vā aṅgassa parāmasanaṃ nāma.
The touching of the rest of the body is called the touching of any limb whatsoever.
Sự chạm vào các bộ phận còn lại của cơ thể gọi là chạm vào bất kỳ bộ phận nào.
Yo taṃ hatthaggāhaṃ vā veṇiggāhaṃ vā aññatarassa vā aññatarassa vā aṅgassa parāmasanaṃ samāpajjeyya, tassa saṅghādiseso nāma āpattinikāyo hotīti.
Whichever monk should engage in that holding of the hand, or holding of a braid, or the touching of any limb whatsoever, for him there is a category of offense called saṅghādisesa.
Vị tỳ-khưu nào nắm tay, nắm bím tóc, hoặc chạm vào bất kỳ bộ phận nào của cơ thể người nữ, thì phạm vào loại tội saṅghādisesa.
Sāvatthiyaṃ udāyittheraṃ ārabbha kāyasaṃsaggasamāpajjanavatthusmiṃ paññattaṃ, asādhāraṇapaññatti, anāṇattikaṃ, itthiyā itthisaññino antamaso lomena lomaṃ phusantassāpi, itthiyā vā phusiyamānassa sevanādhippāyena vāyamitvā phassaṃ paṭijānantassa saṅghādiseso.
It was laid down in Sāvatthī concerning the venerable Udāyī in the matter of engaging in bodily contact; a specific ruling, not requiring an order. For one who perceives a woman as a woman, there is a saṅghādisesa even for touching hair with hair at the very least, or for one who, while being touched by a woman, makes an effort with the intention of sexual indulgence and consents to the contact.
Điều học này được chế định tại Sāvatthī liên quan đến Tôn giả Udāyi trong câu chuyện về việc tiếp xúc thân thể. Đây là một chế định không phổ biến, không cần ra lệnh. Đối với một tỳ-khưu có tưởng là nữ giới, dù chỉ chạm lông vào lông của người nữ, hoặc đối với người nữ bị chạm vào, nếu vị ấy cố ý muốn hưởng thụ và nhận biết sự tiếp xúc, thì phạm tội saṅghādisesa.
Ekena pana hatthena gahetvā dutiyena hatthena divasampi tattha tattha phusantassa ekāva āpatti, aggahetvā phusanto pana sace sīsato yāva pādā, tāva kāyato hatthaṃ amocentoyeva phusati, ekāva āpatti, pañcannaṃ aṅgulīnaṃ ekato gahaṇepi ekāyeva.
However, for one who, having held her with one hand, touches her here and there with the other hand for even a whole day, there is only one offense. But if he touches without holding, and touches from the head down to the feet without removing his hand from her body, there is only one offense. Even for taking five fingers at once, there is only one.
Nếu nắm một tay và dùng tay thứ hai chạm vào nhiều chỗ trong suốt một ngày, thì chỉ phạm một tội. Tuy nhiên, nếu không nắm mà chạm vào, nếu từ đầu đến chân, vị ấy chạm mà không rời tay khỏi thân thể, thì chỉ phạm một tội. Dù nắm cả năm ngón tay cùng một lúc cũng chỉ phạm một tội.
Sace pana nānitthīnaṃ pañcaṅguliyo ekato gaṇhāti, pañca āpattiyo.
But if he takes the five fingers of different women at once, there are five offenses.
Nhưng nếu nắm năm ngón tay của năm người nữ khác nhau cùng một lúc, thì phạm năm tội.
Itthiyā vematikassa, paṇḍakapurisatiracchānagatasaññissa ca thullaccayaṃ, tathā kāyena kāyappaṭibaddhena, amanussitthipaṇḍakehi ca saddhiṃ kāyasaṃsaggepi.
For one who is uncertain about a woman, and for one who perceives someone as a paṇḍaka, a man, or an animal, there is a thullaccaya; likewise, for bodily contact with what is attached to the body, and with a non-human female or paṇḍaka.
Đối với người hoài nghi về người nữ, hoặc có tưởng là hoạn nhân, nam giới, hay súc vật, thì phạm tội thullaccaya. Tương tự, nếu tiếp xúc thân thể với vật dính liền với thân thể, hoặc với người nữ không phải loài người, hoặc hoạn nhân, cũng phạm tội thullaccaya.
Manussitthiyā pana kāyappaṭibaddhena kāyappaṭibaddhādīsu, purisakāyaphusanādīsu ca dukkaṭaṃ.
But with what is attached to the body of a human female, using what is attached to one's own body, and so on, and for touching the body of a man, and so on, there is a dukkaṭa.
Tuy nhiên, nếu tiếp xúc với vật dính liền với thân thể người nữ, hoặc với thân thể nam giới, v.v., thì phạm tội dukkaṭa.
Itthiyā phusiyamānassa sevanādhippāyassāpi kāyena avāyamitvā phassaṃ paṭijānantassa, mokkhādhippāyena itthiṃ phusantassa, asañcicca, assatiyā, ajānantassa, asādiyantassa, ummattakādīnañca anāpatti.
There is no offense for one who, though being touched by a woman and having the intention of sexual indulgence, consents to the contact without making a physical effort; for one who touches a woman with the intention of escape; for one who does so unintentionally, unmindfully, unknowingly, or without consenting; and for the insane and others.
Đối với người nữ bị chạm vào, dù có ý muốn hưởng thụ nhưng không cố gắng dùng thân thể để nhận biết sự tiếp xúc, người chạm vào người nữ với ý định giải thoát, người không cố ý, người không có niệm, người không biết, người không hoan hỷ, người điên, v.v., thì không phạm tội.
Sīlavipatti, manussitthī, itthisaññitā, kāyasaṃsaggarāgo, tena rāgena vāyāmo, hatthaggāhādisamāpajjananti imānettha pañca aṅgāni.
Breach of virtue, a human female, perception of her as a female, lust for bodily contact, effort due to that lust, and engaging in holding the hand and so on—these are the five factors here.
Tại đây, có năm yếu tố: sự vi phạm giới, người nữ, tưởng là nữ giới, dục vọng tiếp xúc thân thể, sự cố gắng do dục vọng đó, và sự tiếp xúc như nắm tay, v.v.
Samuṭṭhānādīni paṭhamapārājike vuttasadisānevāti.
The origin and so forth are just like what was said in the first pārājika.
Các điều về nguồn gốc, v.v., thì giống như đã nói trong điều Pārājika thứ nhất.
Tatiye otiṇṇatā ca vipariṇatacittatā ca duṭṭhullavācassādarāgavasena veditabbā.
In the third, being overcome and having a perverted mind are to be understood in terms of the lust for taking pleasure in lewd speech.
Trong điều thứ ba, sự bị xâm nhập (otiṇṇatā) và sự biến đổi tâm (vipariṇatacittatā) cần được hiểu theo khía cạnh dục vọng hoan hỷ với lời nói thô tục.
Mātugāmanti duṭṭhullāduṭṭhullasaṃlakkhaṇasamatthaṃ manussitthiṃ.
A woman means a human female who is capable of distinguishing between lewd and non-lewd speech.
Người nữ có nghĩa là người nữ có khả năng nhận biết lời nói thô tục và không thô tục.
Duṭṭhullāhivācāhīti vaccamaggapassāvamaggemethunadhammappaṭisaṃyuttāhi vācāhi.
With lewd words means with words connected to the passage for excrement, the passage for urine, or the act of sexual intercourse.
Bằng những lời nói thô tục có nghĩa là bằng những lời nói liên quan đến đường đại tiện, đường tiểu tiện, và pháp dâm dục.
Obhāseyyāti avabhāseyya, vaṇṇāvaṇṇayācanaāyācanapucchanapaṭipucchanaācikkhaṇānusāsanaakkosanavasena nānappakāraṃ asaddhammavacanaṃ vadeyya.
Should address means he should speak to her; he should speak improper speech in various ways, by means of praise, blame, requesting, asking for, questioning, cross-questioning, telling, instructing, or abusing.
Nói xấu có nghĩa là nói xấu, hoặc nói những lời bất thiện đa dạng theo cách khen ngợi, chê bai, cầu xin, yêu cầu, hỏi, hỏi ngược lại, kể lại, khuyên bảo, hoặc mắng chửi.
Yathā tanti ettha nti nipātamattaṃ, yathā yuvā yuvatinti attho.
In just as that, the word taṃ is merely a particle; the meaning is "just as a young man to a young woman."
Trong câu yathā taṃ, chữ "taṃ" chỉ là một giới từ, ý nghĩa là "như chàng trai trẻ nói với cô gái trẻ".
Etena obhāsane nirāsaṅkabhāvaṃ dasseti.
By this, it shows a lack of inhibition in the addressing.
Với điều này, nó chỉ ra sự không ngần ngại trong lời nói xấu.
Methunupasaṃhitāhītiidaṃ duṭṭhullavācāya sikhāpattalakkhaṇadassanaṃ.
This phrase connected with sexual intercourse indicates the culminating characteristic of lewd speech.
Liên quan đến dâm dục là sự trình bày đặc điểm của lời nói thô tục.
Saṅghādisesoti dvinnaṃ maggānaṃ vasena vaṇṇāvaṇṇehi vā methunayācanādīhi vā ‘‘sikharaṇīsi, saṃbhinnāsi, ubhatobyañjanakāsī’’ti imesu tīsu aññatarena akkosavacanena vā mātugāmaṃ obhāsantassa saṅghādiseso nāma āpattinikāyo hotīti.
It is a saṅghādisesa means that for a monk who addresses a woman either with praise or blame concerning the two passages, or by requesting sexual intercourse and so on, or with abusive words by means of any of these three—"You are a sikharaṇī," "You are a saṃbhinnā," "You are an ubhatobyañjanakā"—there is a category of offense called saṅghādisesa.
Saṅghādisesa có nghĩa là loại tội saṅghādisesa đối với người nói xấu người nữ bằng cách khen ngợi hoặc chê bai liên quan đến hai đường đại tiện và tiểu tiện, hoặc bằng cách cầu xin dâm dục, v.v., hoặc bằng một trong ba lời mắng chửi sau: “Ngươi là con đàn bà có thịt lồi ra, ngươi là con đàn bà có đường đại tiện và tiểu tiện lẫn lộn, ngươi là con đàn bà có hai giới tính.”
Sāvatthiyaṃ udāyittheraṃ ārabbha duṭṭhullavācāhi obhāsanavatthusmiṃ paññattaṃ, asādhāraṇapaññatti, anāṇattikaṃ, itthiyā itthisaññino antamaso hatthamuddāyapi vuttanayena obhāsantassa sace sā tamatthaṃ tasmiṃyeva khaṇe jānāti, saṅghādiseso.
It was laid down in Sāvatthī concerning the venerable Udāyī in the matter of addressing with lewd words; a specific ruling, not requiring an order. For one who perceives a woman as a woman and addresses her in the said manner, even with a hand gesture, if she understands the meaning in that very moment, it is a saṅghādisesa.
Điều học này được chế định tại Sāvatthī liên quan đến Tôn giả Udāyi trong câu chuyện về việc nói lời thô tục. Đây là một chế định không phổ biến, không cần ra lệnh. Đối với một tỳ-khưu có tưởng là nữ giới, dù chỉ nói lời thô tục theo cách đã nói bằng cách búng ngón tay, nếu người nữ đó hiểu ý nghĩa ngay tại thời điểm đó, thì phạm tội saṅghādisesa.
Paṇḍake thullaccayaṃ.
With a paṇḍaka, it is a thullaccaya.
Đối với hoạn nhân, thì phạm tội thullaccaya.
Tasmiṃyeva itthisaññino dukkaṭaṃ.
With that same paṇḍaka, if one perceives him as a woman, it is a dukkaṭa.
Đối với hoạn nhân đó, nếu có tưởng là nữ giới, thì phạm tội dukkaṭa.
Punappunaṃ obhāsantassa, sambahulā ca itthiyo ekavācāya obhāsantassa vācāgaṇanāya ceva itthigaṇanāya ca āpattiyo.
For one who addresses repeatedly, or for one who addresses many women with a single utterance, there are offenses according to the count of utterances and the count of women.
Nếu nói lời thô tục nhiều lần, hoặc nói lời thô tục với nhiều người nữ bằng một lời nói, thì số tội được tính theo số lời nói và số người nữ.
Sace yaṃ itthiṃ obhāsati, sā na jānāti, thullaccayaṃ.
If the woman whom he addresses does not understand, it is a thullaccaya.
Nếu người nữ bị nói lời thô tục không hiểu, thì phạm tội thullaccaya.
Adhakkhakaṃ ubbhajāṇumaṇḍalaṃ ādissa vaṇṇādibhaṇanepi thullaccayaṃ.
Also, for speaking praise and so on, referring to the area below the collarbones and above the knees, it is a thullaccaya.
Nếu nói lời khen ngợi, v.v., nhắm vào vùng dưới xương đòn và trên đầu gối, thì phạm tội thullaccaya.
Paṇḍake dukkaṭaṃ, ubbhakkhakaṃ adhojāṇumaṇḍalaṃ kāyappaṭibaddhañca ādissa vaṇṇādibhaṇane sabbattha dukkaṭaṃ.
With a paṇḍaka, it is a dukkaṭa. For speaking praise and so on, referring to the area above the collarbones, below the knees, or what is attached to the body, it is a dukkaṭa in all cases.
Đối với hoạn nhân, thì phạm tội dukkaṭa. Nếu nói lời khen ngợi, v.v., nhắm vào vùng trên xương đòn, dưới đầu gối, và vật dính liền với thân thể, thì phạm tội dukkaṭa ở mọi trường hợp.
Atthadhammaanusāsanipurekkhārānaṃ ummattakādīnañca anāpatti.
There is no offense for those whose primary purpose is instructing in the meaning or the Dhamma, nor for the insane and others.
Đối với người có ý định giảng giải ý nghĩa, Dhamma, hoặc khuyên bảo, và đối với người điên, v.v., thì không phạm tội.
Sīlavipatti, manussitthī, itthisaññitā, duṭṭhullavācassādarāgo, tena rāgena obhāsanaṃ, taṅkhaṇavijānananti imānettha pañca aṅgāni.
Breach of virtue, a human female, perception of her as a female, lust for taking pleasure in lewd speech, addressing her due to that lust, and her understanding at that moment—these are the five factors here.
Tại đây, có năm yếu tố: sự vi phạm giới, người nữ, tưởng là nữ giới, dục vọng hoan hỷ với lời nói thô tục, sự nói lời thô tục do dục vọng đó, và sự hiểu biết ngay tại thời điểm đó.
Adinnādānasamuṭṭhānaṃ, kiriyaṃ, saññāvimokkhaṃ, sacittakaṃ, lokavajjaṃ, kāyakammaṃ, vacīkammaṃ, akusalacittaṃ, dvivedananti.
It originates like the theft offense; it is an action; it is released by perception; it is done with consciousness; it is a worldly fault; it is a bodily action and a verbal action; it involves an unwholesome mind; and it has two kinds of feeling.
Nguồn gốc như tội trộm cắp, hành động, sự giải thoát do tưởng, có tâm, bị thế gian quở trách, hành động thân thể, hành động lời nói, tâm bất thiện, và có hai loại cảm thọ.
Catutthe otiṇṇatā ca vipariṇatacittatā ca attakāmapāricariyāvasena veditabbā.
In the fourth (rule), "being involved" and "change of mind" should be understood in terms of attending to one's own desires for sexual intercourse.
Trong điều thứ tư, sự dấn thân (otiṇṇatā) và tâm biến đổi (vipariṇatacittatā) cần được hiểu theo ý nghĩa phục vụ dục vọng riêng tư (attakāmapāricariyā).
Mātugāmassa santiketi duṭṭhullobhāsane vuttappakārāya itthiyā samīpe.
In the presence of a woman means near a woman of the type spoken of in the rule on coarse speech.
Gần người nữ có nghĩa là gần người nữ với tính chất đã được nói đến trong điều duṭṭhullobhāsana (lời nói thô tục).
Attakāmapāricariyāyāti methunadhammasaṅkhātena kāmena pāricariyā kāmapāricariyā, attano atthāya kāmapāricariyā attakāmapāricariyā, attanā vā kāmitā icchitāti attakāmā, sayaṃ methunarāgavasena patthitāti attho, attakāmā ca sā pāricariyā cāti attakāmapāricariyā, tassā attakāmapāricariyāya.
Attending to one's own desires for sexual intercourse (Attakāmapāricariyā) means: Service with sexual intercourse, which is called kāmapāricariyā (sexual service). Sexual service for one's own benefit is attakāmapāricariyā. Or, that which is desired, wished for by oneself, is attakāma; the meaning is that which is sought by oneself through sexual passion. That service which is attakāma (desired by oneself) is attakāmapāricariyā. This refers to such attakāmapāricariyā.
Sự phục vụ dục vọng riêng tư (attakāmapāricariyā) là pāricariyā (sự phục vụ) bằng kāma (dục vọng) được gọi là methunadhamma (pháp dâm dục) thì là kāmapāricariyā (sự phục vụ dục vọng). Kāmapāricariyā vì lợi ích của chính mình là attakāmapāricariyā. Hoặc attakāma (dục vọng riêng) là điều được chính mình mong muốn, khao khát; nghĩa là do ái dục dâm dục mà tự mình mong cầu. Và pāricariyā đó là attakāmā (mong muốn riêng của mình) thì là attakāmapāricariyā. Đó là attakāmapāricariyā.
Vaṇṇaṃ bhāseyyāti guṇaṃ ānisaṃsaṃ pakāseyya.
Should praise means should reveal the virtue and advantage.
Nói lời tán thán (vaṇṇaṃ bhāseyyā) có nghĩa là công bố phẩm chất, lợi ích.
Etadaggantiādi tassā attakāmapāricariyāya vaṇṇabhāsanākāranidassanaṃ.
This is the foremost and so forth, is an illustration of the manner of praising such attakāmapāricariyā.
Etadagga (đây là tối thượng) v.v... là sự trình bày cách thức tán thán attakāmapāricariyā đó.
Tatrāyaṃ padasambandhavaseneva saṅkhepattho – yā mādisaṃ pāṇātipātādīhi virahitattā sīlavantaṃ methunadhammā virahitattā brahmacāriṃ tadubhayenāpi kalyāṇadhammaṃ etena dhammena paricareyya abhirameyya, tassā evaṃ mādisaṃ paricarantiyā yā ayaṃ pāricariyā nāma, etadaggaṃ pāricariyānanti.
Herein, the brief meaning by way of word connection is: "That woman who would serve (paricareyya) or delight (abhirameyya) such a person as myself, virtuous because of being free from the killing of living beings and so forth, a celibate because of being free from sexual intercourse, of good conduct because of both (virtue and celibacy), with this practice (sexual intercourse) — for her who serves such a person as myself in this way, this service is the foremost of services."
Trong đó, ý nghĩa tóm tắt này là theo cách liên kết các từ: Người nữ nào phục vụ (paricareyya) hoặc làm cho hoan hỷ (abhirameyya) một người như tôi, người trì giới (sīlavantaṃ) vì đã từ bỏ sát sinh v.v..., người phạm hạnh (brahmacāriṃ) vì đã từ bỏ pháp dâm dục, người có thiện pháp (kalyāṇadhammaṃ) vì cả hai điều đó, bằng pháp (dhammena) này (tức pháp dâm dục), thì sự phục vụ mà người nữ đó phục vụ một người như tôi, sự phục vụ đó là tối thượng trong các sự phục vụ.
Methunupasaṃhitena saṅghādisesoti evaṃ attakāmapāricariyāya vaṇṇaṃ bhāsanto ca ‘‘arahasi tvaṃ mayhaṃ methunadhammaṃ dātu’’ntiādinā methunappaṭisaṃyutteneva vacanena yo bhāseyya, tassa saṅghādiseso.
A Saṅghādisesa with sexual overtone means that for a bhikkhu who praises attakāmapāricariyā in this way, and speaks with words connected to sexual intercourse, such as, "You are worthy of giving me sexual intercourse," there is a Saṅghādisesa.
Tăng tàn do lời nói liên quan đến dâm dục (methunupasaṃhitena saṅghādiseso) có nghĩa là vị Tỳ-khưu nào tán thán attakāmapāricariyā như vậy và nói những lời liên quan đến dâm dục như "Cô có thể cho tôi pháp dâm dục", vị ấy phạm saṅghādisesa.
Sāvatthiyaṃ udāyittheraṃ ārabbha attakāmapāricariyāya vaṇṇabhāsanavatthusmiṃ paññattaṃ, asādhāraṇapaññatti, anāṇattikaṃ, itthiyā itthisaññino antamaso hatthamuddāyapi vuttanayeneva attakāmapāricariyāya vaṇṇaṃ bhāsantassa sace sā tamatthaṃ tasmiṃyeva khaṇe jānāti, saṅghādiseso.
This rule was laid down in Sāvatthī concerning Venerable Udāyi, regarding the incident of praising attakāmapāricariyā. It is a specific enactment (asādhāraṇapaññatti), not requiring instruction (anāṇattikaṃ). If, when a bhikkhu praises attakāmapāricariyā to a woman, having the perception of her as a woman, even by a gesture of the hand, in the manner described, she understands the meaning at that very moment, there is a Saṅghādisesa.
Điều học này được chế định tại Sāvatthī liên quan đến Trưởng lão Udāyi về việc tán thán attakāmapāricariyā. Đây là một điều chế định không phổ biến, không có sự sai khiến. Nếu một vị Tỳ-khưu nói lời tán thán attakāmapāricariyā với một người nữ mà vị ấy có tưởng là nữ, ngay cả bằng cử chỉ tay theo cách đã nói, và nếu người nữ đó hiểu ý ngay lúc đó, vị ấy phạm saṅghādisesa.
No ce jānāti, thullaccayaṃ.
If she does not understand, there is a Thullaccaya.
Nếu người nữ đó không hiểu, vị ấy phạm thullaccaya.
Paṇḍake paṇḍakasaññinopi thullaccayaṃ.
For one who speaks to a eunuch with the perception of him as a eunuch, there is a Thullaccaya.
Đối với người hoạn mà có tưởng là người hoạn, vị ấy cũng phạm thullaccaya.
Tasmiṃyeva itthisaññino dukkaṭaṃ.
For one who speaks to that same (eunuch) with the perception of him as a woman, there is a Dukkaṭa.
Đối với người hoạn mà có tưởng là nữ, vị ấy phạm dukkaṭa.
Cīvarādīhi vatthukāmehi pāricariyāya vaṇṇaṃ bhāsantassa ummattakādīnañca anāpatti.
There is no offense for one who praises service with material desires such as robes, or for one who is insane and so forth.
Vị ấy không phạm tội khi tán thán sự phục vụ bằng các vatthukāma (dục cảnh vật chất) như y áo, và đối với người điên v.v...
Sīlavipatti, manussitthī, itthisaññitā, attakāmapāricariyāya rāgo, tena rāgena vaṇṇabhaṇanaṃ, taṅkhaṇavijānananti imānettha pañca aṅgāni.
Violation of morality, being a human woman, perception of her as a woman, lust for attakāmapāricariyā, praising because of that lust, and understanding at that moment—these are the five factors here.
Ở đây có năm chi phần: sự vi phạm giới, là người nữ, có tưởng là nữ, có lòng tham muốn attakāmapāricariyā, do lòng tham muốn đó mà nói lời tán thán, và người nữ hiểu ý ngay lúc đó.
Samuṭṭhānādīni duṭṭhullobhāsane vuttasadisānevāti.
The origins and so forth are similar to what was stated in the rule on coarse speech.
Các nguyên nhân phát sinh v.v... cũng tương tự như đã nói trong điều duṭṭhullobhāsana.
Pañcame sañcarittanti itthipurisānaṃ antare saṃcaraṇabhāvaṃ.
In the fifth (rule), Sañcaritta (acting as a go-between) means the act of going between men and women.
Trong điều thứ năm, sañcaritta (làm mai mối) là sự qua lại giữa nam và nữ.
Samāpajjeyyāti sammā paṭiggaṇhanavīmaṃsanapaccāharaṇāni karonto āpajjeyya.
Should become involved means should become involved by properly receiving (the message), investigating (the matter), and delivering (the reply).
Samāpajjeyyā (dấn thân vào) có nghĩa là thực hiện việc tiếp nhận, tìm hiểu và truyền đạt lại một cách đúng đắn.
Itthiyā vātiādi samāpajjanākāradassanaṃ.
For a woman, or... and so forth, illustrates the manner of involvement.
Itthiyā vā (hoặc với người nữ) v.v... là sự trình bày cách dấn thân vào.
Tattha itthiyā vā purisamatinti purisena vā tassa mātāpitādīhi vā pesito purisassa matiṃ adhippāyaṃ itthiyā āroceyyāti attho.
Therein, a man's message for a woman means that, being sent by a man himself or by his parents or others, he should convey the man's message or intention to the woman.
Trong đó, itthiyā vā purisamatiṃ (hoặc ý muốn của người nam đến người nữ) có nghĩa là, được người nam hoặc cha mẹ người nam v.v... sai đi, vị ấy sẽ truyền đạt ý muốn của người nam đến người nữ.
Purisassa vā itthimatinti itthiyā vā tassā mātāpitādīhi vā pesito itthiyā matiṃ adhippāyaṃ purisassa āroceyyāti attho.
A woman's message for a man means that, being sent by a woman herself or by her parents or others, he should convey the woman's message or intention to the man.
Purisassa vā itthimatiṃ (hoặc ý muốn của người nữ đến người nam) có nghĩa là, được người nữ hoặc cha mẹ người nữ v.v... sai đi, vị ấy sẽ truyền đạt ý muốn của người nữ đến người nam.
Jāyattane vā jārattane vāti jāyabhāve vā jārabhāve vā.
As a wife, or as a concubine means as a wife, or as an adulterer/mistress.
Jāyattane vā jārattane vā (hoặc với tư cách là vợ, hoặc với tư cách là tình nhân) có nghĩa là hoặc với tư cách là vợ, hoặc với tư cách là tình nhân.
Purisassa hi matiṃ itthiyā ārocento jāyattane āroceti, itthiyā matiṃ purisassa ārocento jārattane āroceti.
Indeed, when conveying a man's message to a woman, one conveys it for her to become a wife. When conveying a woman's message to a man, one conveys it for him to become a concubine.
Quả thật, khi truyền đạt ý muốn của người nam đến người nữ, vị ấy truyền đạt với tư cách là vợ; khi truyền đạt ý muốn của người nữ đến người nam, vị ấy truyền đạt với tư cách là tình nhân.
Apica purisasseva matiṃ itthiyā ārocento jāyattane vā āroceti nibaddhabhariyabhāve, jārattane vā micchācārabhāve, tenevassa padabhājane (pārā. 302) ‘‘jāyattane vāti jāyā bhavissasi, jārattane vāti jārī bhavissasī’’ti vuttaṃ.
Furthermore, when conveying a man's message to a woman, one conveys it for her to be a wife in a permanent marriage, or for her to be a concubine in an illicit relationship. For this very reason, in the analysis of the terms, it is stated: "As a wife means 'Will you be a wife?' As a concubine means 'Will you be a concubine?'"
Hơn nữa, khi truyền đạt ý muốn của người nam đến người nữ, vị ấy truyền đạt với tư cách là vợ (jāyattane) hoặc với tư cách là vợ thường xuyên (nibaddhabhariyabhāve), hoặc với tư cách là tình nhân (jārattane) hoặc với tư cách là người tà hạnh (micchācārabhāve). Chính vì vậy, trong phần phân tích từ (pārā. 302), đã nói: "jāyattane vā (hoặc với tư cách là vợ) có nghĩa là 'cô sẽ là vợ', jārattane vā (hoặc với tư cách là tình nhân) có nghĩa là 'cô sẽ là tình nhân'".
Eteneva upāyena itthiyā matiṃ purisassa ārocanepi ‘‘pati bhavissasi, jāro bhavissasī’’ti vattabbatā veditabbā.
By this same method, it should be understood that in conveying a woman's message to a man, it is to be said, "Will you be a husband, or will you be an adulterer?"
Cũng theo cách này, khi truyền đạt ý muốn của người nữ đến người nam, cần hiểu rằng sẽ nói: "anh sẽ là chồng, anh sẽ là tình nhân".
Antamaso taṅkhaṇikāyapīti sabbantimena paricchedena yā ayaṃ taṅkhaṇe muhuttamatte saṃvasitabbato ‘‘taṅkhaṇikā’’ti vuccati, muhuttikāti attho.
Even for a temporary (wife) means, as the final limit, that woman who is called "temporary" because she is to cohabit for a momentary period, meaning for an instant.
Antamaso taṅkhaṇikāyapī (ngay cả với người chỉ trong chốc lát) có nghĩa là, theo định nghĩa cuối cùng, người được gọi là taṅkhaṇikā (người trong chốc lát) vì đáng sống chung trong một khoảnh khắc, một chốc lát; nghĩa là muhuttikā (người chỉ trong một chốc lát).
Tassāpi ‘‘muhuttikā bhavissasī’’ti evaṃ purisassa matiṃ ārocentassa saṅghādiseso, eteneva upāyena ‘‘muhuttiko bhavissasī’’ti evaṃ purisassa itthimatiṃ ārocentopi saṅghādisesaṃ āpajjatīti veditabbo.
For one who conveys a man's message, saying "Will you be a temporary wife?" even to such a temporary wife, there is a Saṅghādisesa. By this same method, it should be understood that one who conveys a woman's message to a man, saying "Will you be a temporary husband?", also incurs a Saṅghādisesa.
Ngay cả khi truyền đạt ý muốn của người nam đến người nữ đó bằng cách nói "cô sẽ là người chỉ trong chốc lát", vị ấy phạm saṅghādisesa. Cũng theo cách này, cần hiểu rằng vị ấy cũng phạm saṅghādisesa khi truyền đạt ý muốn của người nữ đến người nam bằng cách nói "anh sẽ là người chỉ trong chốc lát".
Sāvatthiyaṃ udāyittheraṃ ārabbha sañcarittasamāpajjanavatthusmiṃ paññattaṃ, ‘‘antamaso taṅkhaṇikāyapī’’ti ayamettha anupaññatti, sādhāraṇapaññatti, ‘‘paṭiggaṇhāti, vīmaṃsati, antevāsiṃ paccāharāpetī’’tiiminā (pārā. 338) nayena sāṇattikaṃ, aññatra nālaṃvacanīyāya yāya kāyaci itthiyā antamaso mātuyāpi purisamatiṃ ārocento ‘‘hohi kira bhariyā dhanakkītā’’ti vattukāmo sacepi chandavāsinīādīsu aññatarākārena ārocetvā tāya ‘‘sādhū’’ti sampaṭicchitepi asampaṭicchitepi puna āgantvā yena pahito, tassa taṃ pavattiṃ āroceti, saṅghādisesaṃ āpajjati.
This rule was laid down in Sāvatthī concerning Venerable Udāyi, regarding the incident of acting as a go-between. The phrase "even for a temporary (wife)" is a supplementary enactment here. It is a general enactment, one that involves instruction (sāṇattikaṃ) in the sense of "he receives (the message), he investigates (the matter), he causes his attendant to deliver (the reply)." If a bhikkhu, wishing to say, "You will be a wife bought for money," conveys a man's message to any woman who is not nālaṃvacanīyā (forbidden to speak to), even to his own mother, by any means, such as being a chandavāsinī (one living by agreement), and then, whether she agrees or disagrees with "Sādhu," he returns and informs the person who sent him of the development, he incurs a Saṅghādisesa.
Điều học này được chế định tại Sāvatthī liên quan đến Trưởng lão Udāyi về việc dấn thân vào sañcaritta. Ở đây, antamaso taṅkhaṇikāyapī (ngay cả với người chỉ trong chốc lát) là một điều học bổ sung. Đây là một điều học phổ biến, có sự sai khiến theo cách "tiếp nhận, tìm hiểu, và sai đệ tử truyền đạt lại" (pārā. 338). Nếu vị Tỳ-khưu, ngoại trừ những người không đáng nói chuyện, truyền đạt ý muốn của người nam đến bất kỳ người nữ nào, ngay cả mẹ ruột, với ý định nói "hãy là vợ được mua bằng của cải" hoặc truyền đạt theo một trong các cách như chandavāsinī (vợ sống theo ý muốn), v.v..., và dù người nữ đó chấp nhận hay không chấp nhận bằng cách nói "lành thay", rồi quay lại báo cáo sự việc đó cho người đã sai mình đi, vị ấy phạm saṅghādisesa.
Sā pana tassa bhariyā hotu vā, mā vā, akāraṇametaṃ.
Whether she becomes his wife or not is irrelevant.
Tuy nhiên, việc người nữ đó có phải là vợ của người nam đó hay không, không phải là vấn đề.
Sacepi yassā santikaṃ pesito, taṃ adisvā aññatarassa avassārocanakassa ‘‘ārocehī’’ti vatvā paccāharati, āpajjatiyeva.
Even if, being sent to a certain woman, he does not see her but instructs some other trustworthy person, saying, "Inform him," and then delivers the reply, he still incurs an offense.
Ngay cả khi vị ấy được sai đến một người nữ, nhưng không gặp người nữ đó, mà lại nói với một người khác không thể không báo cáo rằng "hãy báo cáo đi" rồi truyền đạt lại, vị ấy vẫn phạm tội.
‘‘Māturakkhitaṃ brūhī’’ti pesitassa pana gantvā aññaṃ piturakkhitādīsu aññataraṃ vadantassa visaṅketaṃ hoti, purisassa vā itthiyā vā vacanaṃ ‘‘sādhū’’ti kāyena vā vācāya vā ubhayena vā paṭiggaṇhitvā tassā itthiyā vā purisassa vā ārocetvā vā ārocāpetvā vā puna yena pesito, tassa taṃ pavattiṃ sayaṃ ārocentassa vā aññena ārocāpentassa vā saṅghādiseso.
However, for one sent with the instruction, "Speak to the woman protected by her mother," but who goes and speaks to one protected by her father or another, there is a deviation from the instruction (visaṅketaṃ). For a bhikkhu who receives the word from a man or a woman with "Sādhu," by body, speech, or both, and then conveys it himself or causes it to be conveyed to that woman or man, and then again conveys that news himself or causes it to be conveyed by another to the person who sent him, there is a Saṅghādisesa.
Tuy nhiên, đối với vị Tỳ-khưu được sai đi nói "hãy nói với người nữ được mẹ bảo vệ", nhưng lại đi nói với một người khác trong số những người được cha bảo vệ v.v..., thì đó là sự sai lệch. Nếu vị Tỳ-khưu tiếp nhận lời nói của người nam hoặc người nữ bằng thân, lời nói, hoặc cả hai, rồi tự mình truyền đạt hoặc sai người khác truyền đạt sự việc đó đến người nữ hoặc người nam, và sau đó tự mình báo cáo hoặc sai người khác báo cáo sự việc đó cho người đã sai mình đi, vị ấy phạm saṅghādisesa.
Ettāvatā hi ‘‘paṭiggaṇhāti, vīmaṃsati, paccāharatī’’tiidaṃ aṅgattayaṃ sampāditameva hoti, ito pana yehi kehici dvīhi aṅgehi, paṇḍake ca aṅgattayenāpi thullaccayaṃ.
By this much, the three factors—receiving (the message), investigating (the matter), and delivering (the reply)—are accomplished. However, with any two of these factors, and for a eunuch, even with all three factors, there is a Thullaccaya.
Chỉ với chừng đó, ba chi phần "tiếp nhận, tìm hiểu, và truyền đạt lại" đã được hoàn thành. Tuy nhiên, nếu chỉ với hai trong số các chi phần này, và đối với người hoạn thì với cả ba chi phần, vị ấy phạm thullaccaya.
Ekena dukkaṭaṃ.
With one (factor), there is a Dukkaṭa.
Với một chi phần, vị ấy phạm dukkaṭa.
Saṅghassa vā cetiyassa vā gilānassa vā kiccena gacchantassa, ummattakādīnañca anāpatti.
There is no offense for one who goes for the purpose of the Saṅgha, for a cetiya, or for a sick person, or for one who is insane and so forth.
Không phạm tội đối với người đi vì công việc của Tăng-già, của tháp thờ, hoặc của người bệnh, và đối với người điên v.v...
Paṭiggaṇhanavīmaṃsanapaccāharaṇānīti imānettha pañca aṅgāni.
Receiving, investigating, and delivering the reply—these are the five factors here.
Sự tiếp nhận, tìm hiểu và truyền đạt lại là năm chi phần ở đây.
Chasamuṭṭhānaṃ, paṇṇattiṃ vā alaṃvacanīyabhāvaṃ vā ajānantassa kāyavikārena sāsanaṃ gahetvā tatheva vīmaṃsitvā tatheva paccāharantassa kāyato samuṭṭhāti.
This rule has six origins (samuṭṭhāna). For one who does not know the enactment or the fact of being alaṃvacanīya (eligible for mediation), and who receives the message through a bodily gesture, investigates it through the same (bodily gesture), and delivers the reply through the same (bodily gesture), it originates from the body.
Đây là điều học có sáu nguyên nhân phát sinh. Đối với vị Tỳ-khưu không biết điều học hoặc không biết người đáng làm mai mối, mà tiếp nhận lời nhắn bằng cử chỉ thân, rồi cũng bằng cử chỉ thân mà tìm hiểu và cũng bằng cử chỉ thân mà truyền đạt lại, thì tội phát sinh từ thân.
‘‘Itthannāmā āgamissati, tassā cittaṃ jāneyyāthā’’ti kenaci vutte ‘‘sādhū’’ti sampaṭicchitvā taṃ āgataṃ vatvā puna tasmiṃ purise āgate ārocentassa kāyena kiñci akatattā vācato samuṭṭhāti.
For one who, being told by someone, "A woman of such-and-such a name will come; you should discern her mind," assents with "Sādhu," speaks of the arrival of that (woman), and then, when the man arrives, conveys (the message), it originates from speech because nothing was done with the body.
Khi có người nói "người nữ tên này sẽ đến, hãy tìm hiểu ý muốn của cô ấy", nếu vị Tỳ-khưu chấp nhận bằng cách nói "lành thay", rồi nói với người nữ đó khi cô ấy đến, và sau đó báo cáo lại cho người nam đó khi anh ta đến, thì vì không làm gì bằng thân, tội phát sinh từ lời nói.
Vācāya ‘‘sādhū’’ti sāsanaṃ gahetvā aññena karaṇīyena tassā gharaṃ gantvā aññattha vā gamanakāle taṃ disvā vacībhedena vīmaṃsitvā punapi aññeneva kāraṇena tato apakkamma kadācideva taṃ purisaṃ disvā ārocentassāpi vācato samuṭṭhāti.
Also, for a bhikkhu who accepts the message verbally, saying, "Very well," then goes to her house on some other business, or sees her while going elsewhere, investigates by breaking silence, then departs from there for yet another reason, and only sometime later sees that man and informs him, the offense originates from speech.
Do lời nói, sau khi nhận lời nhắn “Lành thay!” rồi, vì có việc khác cần làm, đi đến nhà người phụ nữ ấy hoặc khi đi đến nơi khác, thấy người phụ nữ ấy, dò hỏi bằng cách nói chuyện, rồi lại vì lý do khác mà rời khỏi đó, rồi khi nào đó thấy người đàn ông ấy và báo lại, thì lỗi phát sinh từ lời nói.
Paṇṇattiṃ ajānantassa pana khīṇāsavassāpi pituvacanena gantvā alaṃvacanīyaṃ mātarampi ‘‘ehi me pitaraṃ upaṭṭhāhī’’ti vatvā paccāharantassa kāyavācato samuṭṭhāti.
However, for one who does not know the regulation, even if he is a Khīṇāsava, who at his father's word goes and brings back his mother, who is a suitable person for matchmaking, saying, "Come, attend to my father," the offense originates from body and speech.
Còn đối với người không biết giới điều này, dù là vị A-la-hán, nhưng vì lời nói của cha mà đi, rồi nói với mẹ của mình, người đáng được hòa giải, rằng: “Hãy đến hầu hạ cha tôi!” và dẫn về, thì lỗi phát sinh từ thân và lời nói.
Imāni tīṇi acittakasamuṭṭhānāni.
These are the three origins without intention.
Ba điều này là những nguyên nhân phát sinh không có ý định.
Tadubhayaṃ pana jānitvā eteheva tīhi nayehi samāpajjantassa tāneva tīṇi tadubhayajānanacittena sacittakāni honti, kiriyaṃ, nosaññāvimokkhaṃ, acittakaṃ, paṇṇattivajjaṃ, kāyakammaṃ, vacīkammaṃ, kusalādivasena cettha tīṇi cittāni, sukhādivasena tisso vedanāti.
However, for one who knows both of these and commits the offense in these same three ways, those same three origins become intentional through the mind that knows both. It is an action, there is no escape even without the perception of transgression, it is without intention, an offense regarding a regulation, a bodily action, a verbal action, and herein there are three kinds of consciousness by way of wholesome, etc., and three kinds of feeling by way of pleasure, etc.
Tuy nhiên, khi biết cả hai điều ấy và thực hành theo ba cách này, thì ba điều ấy trở thành có ý định với tâm biết cả hai điều ấy. Đây là hành động, không phải là sự giải thoát của tưởng, không có ý định, là lỗi giới điều, là thân nghiệp, là khẩu nghiệp. Ở đây, có ba tâm theo phương diện thiện, v.v., và ba thọ theo phương diện lạc, v.v.
Chaṭṭhe saññācikāya panāti ettha saññācikā nāma sayaṃ pavattitayācanā vuccati, tasmā saññācikāyāti attano yācanāyāti vuttaṃ hoti, sayaṃ yācitakehi upakaraṇehīti attho.
In the sixth, regarding by personal entreaty, herein, personal entreaty is said to be a request initiated by oneself; therefore, "by personal entreaty" means "by one's own request." The meaning is: with materials requested by oneself.
Trong giới điều thứ sáu, saññācikāya pana có nghĩa là saññācikā được gọi là sự thỉnh cầu tự phát, do đó, saññācikāya có nghĩa là do sự thỉnh cầu của chính mình, tức là do các vật dụng đã được tự mình thỉnh cầu.
Ettha ca yaṃkiñci parapariggahitakaṃ mūlacchedavasena yācituṃ na vaṭṭati, tāvakālikaṃ pana vaṭṭati.
And here, it is not allowable to request anything belonging to another in a way that constitutes permanent removal, but it is allowable for temporary use.
Ở đây, không được phép thỉnh cầu bất cứ vật gì thuộc sở hữu của người khác với ý định chiếm đoạt hoàn toàn, nhưng được phép thỉnh cầu tạm thời.
Sahāyatthāya kammakaraṇatthāya ‘‘purisaṃ dethā’’ti vattuṃ vaṭṭati, purisattakarampi yācituṃ vaṭṭati, purisattakaro nāma vaḍḍhakiādinā purisena kātabbaṃ hatthakammaṃ.
For the purpose of companionship or for getting work done, it is allowable to say, "Give me a person." It is also allowable to request a man's labor. A man's labor means the handiwork to be done by a person such as a carpenter.
Được phép nói: “Hãy cho một người!” để giúp đỡ hoặc để làm việc, và cũng được phép thỉnh cầu công việc thủ công (purisattakara). Purisattakara có nghĩa là công việc thủ công do một người thợ mộc, v.v., thực hiện.
Taṃ ‘‘purisattakaraṃ dehī’’ti vā ‘‘hatthakammaṃ dehī’’ti vā vatvā yācituṃ vaṭṭati.
It is allowable to request it by saying, "Give a man's labor," or "Give handiwork."
Được phép nói: “Hãy cho công việc thủ công này!” hoặc “Hãy cho công việc bằng tay này!” và thỉnh cầu.
Hatthakammaṃ nāma kiñci vatthu na hoti, tasmā ‘‘kiṃ, bhante, āgatatthā’’ti pucchite vā apucchite vā yācituṃ vaṭṭati, viññattipaccayā doso natthi, migaluddakādayo pana sakakammaṃ na yācitabbā.
Handiwork is not a physical object; therefore, whether asked, "Venerable sir, for what purpose have you come?" or not asked, it is allowable to request it. There is no fault due to the entreaty. However, hunters and the like should not be asked for their particular work.
Công việc bằng tay không phải là một vật gì, do đó, dù được hỏi: “Bạch Đại đức, ngài đến vì việc gì?” hay không được hỏi, vẫn được phép thỉnh cầu. Không có lỗi do sự thỉnh cầu. Tuy nhiên, không được thỉnh cầu công việc của những người săn thú, v.v.
Kuṭinti ullittādīsu aññataraṃ.
A hut means one of the types such as plastered on the inside.
Kuṭi (túp lều) là một trong những loại nhà như ullitta, v.v.
Tattha ullittā nāma ṭhapetvā thambhatulāpiṭṭhasaṅghāṭavātapānadhūmacchiddādibhedaṃ alepokāsaṃ avasese lepokāse kuṭṭehi saddhiṃ ghaṭetvā chadanassa anto sudhāya vā mattikāya vā littā.
Therein, plastered on the inside means a hut that, having set aside the unplasterable areas—namely, the pillars, beams, doorframes, windows, smoke vents, and so on—is plastered on the inside of the roofing with either stucco or clay, joining it with the walls in the remaining plasterable areas.
Trong đó, ullittā (được trát bên trong) là túp lều được trát vôi hoặc đất sét ở bên trong mái nhà, ngoại trừ các chỗ không trát như cột, đà ngang, ván sàn, xà ngang, cửa sổ, lỗ thoát khói, v.v., và được gắn với các bức tường ở những chỗ còn lại.
Avalittā nāma tatheva vuttanayeneva chadanassa bahi littā.
Plastered on the outside means a hut plastered on the outside of the roofing in the same way as described.
Avalittā (được trát bên ngoài) là túp lều được trát bên ngoài mái nhà theo cách đã nói ở trên.
Ullittāvalittā nāma tatheva chadanassa anto ca bahi ca littā.
Plastered on the inside and outside means a hut plastered both on the inside and the outside of the roofing in the same way.
Ullittāvalittā (được trát cả trong lẫn ngoài) là túp lều được trát cả bên trong và bên ngoài mái nhà theo cách tương tự.
Kārayamānenāti sayaṃ vā karontena, āṇattiyā vā kārāpentena.
Having it made means either making it oneself or having it made by giving an order.
Kārayamānena (do người đang xây dựng) có nghĩa là do tự mình xây dựng hoặc do người khác xây dựng theo lệnh của mình.
Asāmikanti kāretā dāyakena virahitaṃ.
Without a patron means devoid of a donor who is having it built.
Asāmikaṃ (không có chủ) là túp lều không có người thí chủ xây dựng.
Attuddesanti ‘‘mayhaṃ vāsāgāraṃ esā’’ti evaṃ attā uddeso etissāti attuddesā, taṃ attuddesaṃ.
For one's own sake means for oneself as the designated recipient, as in "This is my dwelling place."
Attuddesaṃ (dành cho chính mình) có nghĩa là túp lều mà chính mình là người được chỉ định, tức là túp lều dành cho chính mình, với ý nghĩ: “Đây là nơi ở của tôi.”
Pamāṇikā kāretabbāti pamāṇayuttā kāretabbā.
It should be made to the proper measure means it should be made according to the proper measure.
Pamāṇikā kāretabbā (phải được xây dựng đúng kích thước) có nghĩa là phải được xây dựng đúng kích thước.
Tatridaṃ pamāṇanti tassā kuṭiyā idaṃ pamāṇaṃ.
Herein, this is the measure means this is the measure of that hut.
Tatridaṃ pamāṇa (đây là kích thước của nó) có nghĩa là đây là kích thước của túp lều đó.
Dīghasoti dīghato.
In length means lengthwise.
Dīghaso (theo chiều dài) có nghĩa là theo chiều dài.
Dvādasa vidatthiyo sugatavidatthiyātiettha sugatavidatthi nāma idāni majjhimassa purisassa tisso vidatthiyo, vaḍḍhakihatthena diyaḍḍho hattho hoti.
Twelve spans by the Sugata-span: Herein, a Sugata-span is now three spans of a man of average height; by a carpenter's cubit, it is one and a half cubits.
Dvādasa vidatthiyo sugatavidatthiyā (mười hai tấc theo tấc của Đức Phật) có nghĩa là sugatavidatthi (tấc của Đức Phật) hiện nay là ba tấc của một người đàn ông trung bình, hoặc một thước rưỡi theo thước của người thợ mộc.
Minantena pana kuṭiyā bahikuṭṭe paṭhamaṃ dinnaṃ mahāmattikapariyantaṃ aggahetvā thusapiṇḍapariyantena dvādasa vidatthiyo minetabbā, sace thusapiṇḍakena anatthiko hoti, mahāmattikalepeneva niṭṭhāpeti, sveva paricchedo.
When measuring, one should measure twelve spans not including the outer limit of the first thick layer of mud applied to the exterior wall, but by the limit of the mud-and-chaff mixture. If one has no need for the mud-and-chaff mixture and finishes with just the thick layer of mud, that itself is the boundary.
Khi đo, phải đo mười hai tấc từ cuối cục đất sét trộn trấu, không tính phần cuối của lớp đất sét lớn được trát lần đầu ở bên ngoài tường túp lều. Nếu không cần cục đất sét trộn trấu, mà chỉ hoàn thành bằng cách trát lớp đất sét lớn, thì đó chính là giới hạn.
Tiriyanti vitthārato.
Across means in width.
Tiriyaṃ (theo chiều ngang) có nghĩa là theo chiều rộng.
Sattantarāti kuṭṭassa bahiantaṃ aggahetvā abbhantarimena antena satta sugatavidatthiyo pamāṇanti vuttaṃ hoti.
Seven in the interior means that, not including the outer edge of the wall, the measure is seven Sugata-spans by the inner edge.
Sattantarā (bảy tấc bên trong) có nghĩa là kích thước là bảy tấc theo tấc của Đức Phật tính từ mép bên trong, không tính mép bên ngoài của bức tường.
Ettha ca kesaggamattampi dīghato hāpetvā tiriyaṃ, tiriyato vā hāpetvā dīghaṃ vaḍḍhetuṃ na vaṭṭati, ko pana vādo ubhatovaḍḍhane.
And here, it is not allowable to increase the width by reducing the length even by a hair's breadth, or to increase the length by reducing the width. What then needs to be said about increasing both?
Ở đây, không được phép giảm chiều dài dù chỉ bằng một sợi tóc rồi tăng chiều ngang, hoặc giảm chiều ngang rồi tăng chiều dài. Huống chi là tăng cả hai chiều.
Yā pana dīghato saṭṭhihatthāpi hoti, tiriyato tihatthā vā ūnakacatuhatthā vā, yattha pamāṇayutto mañco ito cito ca na parivaṭṭati, pacchimakoṭiyā catuhatthavitthārā na hoti, ayaṃ kuṭisaṅkhyaṃ na gacchati, tasmā vaṭṭati.
However, a structure that is sixty cubits in length but three cubits or less than four cubits across, where a standard-sized bed cannot be turned from side to side, and which is not four cubits wide at its narrowest end, this does not count as a hut; therefore, it is allowable.
Còn túp lều nào dài sáu mươi thước, nhưng chiều ngang chỉ ba thước hoặc chưa đến bốn thước, nơi mà một chiếc giường đúng kích thước không thể xoay trở được từ bên này sang bên kia, và mép cuối không rộng bốn thước, thì túp lều này không được tính là túp lều (kuṭi), do đó được phép (xây dựng mà không phạm lỗi).
Bhikkhū abhinetabbā vatthudesanāyāti yasmiṃ padese kuṭiṃ kāretukāmo hoti, taṃ sodhetvā padabhājane (pārā. 349) vuttanayena saṅghaṃ tikkhattuṃ yācitvā sabbe vā saṅghapariyāpannā saṅghena vā sammatā dve tayo bhikkhū tattha vatthudesanatthāya netabbā.
Bhikkhus should be brought for the indication of the site means: in whatever place one wishes to have a kuṭi built, having cleared that place and having requested the Saṅgha three times according to the method stated in the word-analysis, either all the bhikkhus included in the Saṅgha or two or three bhikkhus authorized by the Saṅgha should be brought there for the purpose of indicating the site.
Bhikkhū abhinettabbā vatthudesanāyā (phải mời các tỳ-khưu đến để chỉ định địa điểm) có nghĩa là phải dọn dẹp địa điểm mà mình muốn xây túp lều, rồi theo cách đã nói trong phần phân tích giới điều (padabhājane), thỉnh cầu Tăng đoàn ba lần, hoặc mời tất cả các tỳ-khưu thuộc Tăng đoàn, hoặc hai ba tỳ-khưu đã được Tăng đoàn chấp thuận, đến đó để chỉ định địa điểm.
Tehi bhikkhūhi vatthu desetabbaṃ anārambhaṃ saparikkamananti tehi bhikkhūhi kipillikādīnaṃ āsayādīhi terasahi, pubbaṇṇāparaṇṇanissitādīhi soḷasahi upaddavehi virahitattā anārambhaṃ, dvīhi vā catūhi vā balibaddhehi yuttena sakaṭena ekaṃ cakkaṃ nibbodakapatanaṭṭhāne ekaṃ bahi katvā āvijjhituṃ sakkuṇeyyatāya saparikkamananti sallakkhetvā sace saṅghapahonakā honti, tattheva, no ce, saṅghamajjhaṃ gantvā tena bhikkhunā yācitehi ñattidutiyena kammena vatthu desetabbaṃ.
By those bhikkhus, the site should be indicated as being free from encroachment and having space for movement means: those bhikkhus, having determined that it is anārambha—free from encroachment—because it is devoid of the thirteen dangers such as the habitats of ants and other creatures, and the sixteen dangers such as being situated near grain or bean fields, and that it is saparikkamana—having space for movement—because it is possible to turn a cart yoked with two or four oxen by placing one wheel at the spot where the eaves-water falls and the other outside, should, if they are a sufficient number to constitute the Saṅgha, indicate the site right there. If not, having gone into the midst of the Saṅgha, the site should be indicated by a formal act preceded by a motion (ñattidutiyakamma) by those bhikkhus who were requested by that bhikkhu.
Tehi bhikkhūhi vatthu desetabbaṃ anārambhaṃ saparikkamana (các tỳ-khưu đó phải chỉ định địa điểm không có sự phá hoại và có thể đi lại được) có nghĩa là các tỳ-khưu đó phải xác định địa điểm là không có sự phá hoại (anārambha) vì không có mười ba loại tai ương như chỗ ở của kiến, v.v., và mười sáu loại tai ương như chỗ dựa vào mùa màng, v.v., và là có thể đi lại được (saparikkamana) vì một chiếc xe bò có hai hoặc bốn con bò kéo có thể quay một bánh xe vào chỗ nước chảy từ mái hiên và một bánh xe ở bên ngoài. Nếu có đủ số tỳ-khưu của Tăng đoàn, thì chỉ định địa điểm ngay tại đó. Nếu không đủ, thì phải đi đến giữa Tăng đoàn, và các tỳ-khưu đã được tỳ-khưu đó thỉnh cầu phải chỉ định địa điểm bằng nghi thức ñattidutiya kamma (nghi thức có hai lời tuyên bố).
Sārambhe cetiādi paṭipakkhanayena veditabbaṃ.
If it is with encroachment, etc., should be understood in the opposite way.
Sārambhe ce (nếu có sự phá hoại) v.v., phải được hiểu theo cách ngược lại.
Āḷaviyaṃ āḷavike bhikkhū ārabbha saññācikāya kuṭikaraṇavatthusmiṃ paññattaṃ, asādhāraṇapaññatti, sāṇattikaṃ, ‘‘adesitavatthukaṃ pamāṇātikkantaṃ kuṭiṃ kāressāmī’’ti upakaraṇatthaṃ araññaṃ gamanato paṭṭhāya sabbapayogesu dukkaṭaṃ, ‘‘idāni dvīhi piṇḍehi niṭṭhānaṃ gamissatī’’ti tesu paṭhamapiṇḍadāne thullaccayaṃ, dutiyadānena lepe ghaṭite sace adesitavatthukā eva vā pamāṇātikkantā eva vā hoti, eko saṅghādiseso, dve ca dukkaṭāni.
This was laid down in Āḷavī concerning the bhikkhus of Āḷavī, in the case of building a kuṭi by personal solicitation. It is a specific ruling (asādhāraṇapaññatti), and it is a formal act (sāṇattika). From the time of going to the forest for materials with the thought, "I will have a kuṭi built that is on an unindicated site and exceeds the proper measurement," there is a dukkaṭa for all efforts. When it is said, "Now it will be completed with two lumps," there is a thullaccaya upon applying the first of those lumps. With the application of the second, when the plaster is joined, if it is only on an unindicated site or only exceeds the proper measurement, there is one saṅghādisesa and two dukkaṭa offenses.
Giới điều này được chế định ở Āḷavī, liên quan đến các tỳ-khưu Āḷavī, về việc xây dựng túp lều do tự mình thỉnh cầu. Đây là giới điều được chế định đặc biệt, có điều kiện. Kể từ khi đi vào rừng để tìm vật liệu với ý định: “Tôi sẽ xây một túp lều không được chỉ định địa điểm và vượt quá kích thước,” thì phạm lỗi dukkaṭa trong tất cả các hành vi. Khi đưa cục đất sét đầu tiên trong hai cục với ý nghĩ: “Bây giờ nó sẽ hoàn thành với hai cục đất sét,” thì phạm lỗi thullaccaya. Khi lớp đất sét được gắn kết với cục đất sét thứ hai, nếu túp lều đó không được chỉ định địa điểm hoặc vượt quá kích thước, thì phạm một lỗi saṅghādisesa và hai lỗi dukkaṭa.
Ubhayavippannā, dve saṅghādisesā, dve ca dukkaṭāni.
If it is faulty in both respects, there are two saṅghādisesa offenses and two dukkaṭa offenses.
Nếu cả hai lỗi đều xảy ra, thì phạm hai lỗi saṅghādisesa và hai lỗi dukkaṭa.
Sace pana dvārabandhaṃ vā vātapānaṃ vā aṭṭhapetvāva mattikāya limpati, ṭhapite ca tasmiṃ lepo na ghaṭiyati, rakkhati tāva.
However, if one plasters with clay without yet having installed the door frame or the window, and when it is installed, the plaster does not join, he is protected for the time being.
Tuy nhiên, nếu trát đất sét mà chưa lắp khung cửa hoặc cửa sổ, và khi lắp vào mà lớp đất sét chưa gắn kết, thì vẫn được bảo vệ (khỏi phạm lỗi).
Puna limpantassa pana ghaṭitamatte saṅghādiseso.
But for one plastering again, as soon as it is joined, there is a saṅghādisesa.
Nhưng khi trát lại, ngay khi lớp đất sét gắn kết, thì phạm lỗi saṅghādisesa.
Sace taṃ ṭhapiyamānaṃ paṭhamadinnalepena saddhiṃ nirantarameva hutvā tiṭṭhati, paṭhamameva saṅghādiseso.
If, when it is being installed, it stands seamlessly connected with the plaster applied first, there is a saṅghādisesa from the very beginning.
Nếu khi lắp vào mà nó liền mạch với lớp đất sét đã trát lần đầu, thì ngay từ đầu đã phạm lỗi saṅghādisesa.
Kevalaṃ sārambhāya dukkaṭaṃ, tathā aparikkamanāya.
For a site that is merely sārambha (with encroachment), there is a dukkaṭa; likewise for one that is aparikkamana (without space for movement).
Chỉ riêng việc xây dựng túp lều có sự phá hoại thì phạm lỗi dukkaṭa, và tương tự đối với việc xây dựng túp lều không thể đi lại được.
Vippakataṃ kuṭiṃ aññassa dadato ca, bhūmiṃ samaṃ katvā bhindantassa ca, leṇaguhātiṇakuṭipaṇṇacchadanagehesu aññataraṃ kārentassa, kuṭimpi aññassa vāsatthāya, vāsāgāraṃ ṭhapetvā uposathāgārādīsu aññataratthāya kārentassa ca ummattakādīnañca anāpatti.
There is no offense for one who gives an unfinished kuṭi to another; for one who demolishes it, making it level with the ground; for one having a cave, grotto, grass hut, or leaf-roofed dwelling built; for one having a kuṭi built for another's residence; for one having something built for a purpose other than a residence, such as an Uposatha hall, setting aside a dwelling place; and for one who is insane and so forth.
Không phạm lỗi đối với người tặng túp lều chưa hoàn thành cho người khác, người phá bỏ túp lều để san bằng mặt đất, người xây dựng hang động, hang núi, túp lều cỏ, nhà lá hoặc bất kỳ loại nhà nào khác, người xây dựng túp lều cho người khác ở, hoặc người xây dựng cho mục đích khác ngoài nơi ở như nhà Uposatha, v.v., và đối với người điên, v.v.
Sīlavipatti, ullittādīnaṃ aññataratā, heṭṭhimapamāṇasambhavo, adesitavatthukatā, pamāṇātikkantatā, attuddesikatā, vāsāgāratā, lepaghaṭanāti imānettha cha vā satta vā aṅgāni.
Being one of the ullitta types, etc.; the possibility of the minimum measurement; being on an unindicated site; exceeding the proper measurement; being for oneself; being a dwelling place; and the joining of the plaster—these are the six or seven factors here.
Ở đây, có sáu hoặc bảy yếu tố: sự vi phạm giới luật, là một trong các loại nhà ullitta, v.v., khả năng đạt được kích thước tối thiểu, không được chỉ định địa điểm, vượt quá kích thước, dành cho chính mình, là nơi ở, và sự gắn kết của lớp trát.
Chasamuṭṭhānaṃ, kiriyañca, kiriyākiriyañca.
Having six origins, by action, and by action-inaction.
Có sáu nguyên nhân phát sinh, hành động (kiriya) và hành động-không hành động (kiriyākiriya).
Idañhi vatthuṃ desāpetvā pamāṇātikkantaṃ vā karoto kiriyato samuṭṭhāti, adesāpetvā karoto kiriyākiriyato samuṭṭhāti.
Indeed, this matter arises by action when one builds exceeding the measure after having the site designated, and it arises by action-inaction when one builds without having the site designated.
Thật vậy, giới này phát sinh từ hành động khi làm một túp lều vượt quá giới hạn sau khi đã chỉ định địa điểm; nó phát sinh từ hành động-không hành động khi làm mà không chỉ định địa điểm.
Sesamettha sañcaritte vuttasadisamevāti.
The rest here is just as stated in the Sañcaritta.
Phần còn lại ở đây tương tự như đã nói trong Sañcaritta.
Aṭṭhame duṭṭho dosoti dūsito ceva dūsako ca.
In the eighth, duṭṭho doso means both corrupted and corrupting.
Trong giới thứ tám, duṭṭho doso (lỗi lầm bị nhiễm ô) có nghĩa là vừa bị nhiễm ô vừa làm nhiễm ô.
Uppanne hi dose puggalo tena dosena dūsito hoti, pakatibhāvaṃ jahāpito, tasmā ‘‘duṭṭho’’ti vuccati.
For when a defect arises, the person is corrupted by that defect, caused to abandon their natural state, therefore it is called "duṭṭha".
Thật vậy, khi một lỗi lầm (dosa) phát sinh, cá nhân bị lỗi lầm đó làm nhiễm ô, bị mất đi trạng thái tự nhiên, nên được gọi là ‘duṭṭho’ (bị nhiễm ô).
Parañca dūseti vināseti, tasmā ‘‘doso’’ti vuccati.
And it corrupts others and destroys them, therefore it is called "dosa".
Và nó làm nhiễm ô, hủy hoại người khác, nên được gọi là ‘doso’ (lỗi lầm).
Iti ‘‘duṭṭho doso’’ti ekassevetaṃ puggalassa ākāranānattena nidassanaṃ.
Thus, "duṭṭho doso" is an illustration of one person by different aspects.
Như vậy, “duṭṭho doso” là sự chỉ dẫn về sự đa dạng trong cách thức của cùng một cá nhân.
Appatītoti nappatīto, pītisukhādīhi vivajjito, na abhisaṭoti attho.
Appatīto means not delighted, devoid of joy, happiness, and so on, not well-disposed—this is the meaning.
Appatīto (không hài lòng) có nghĩa là không được hài lòng, bị loại trừ khỏi niềm vui và hạnh phúc, không được lan tỏa.
Amūlakenāti yaṃ codakena cuditakamhi puggale adiṭṭhaṃ assutaṃ aparisaṅkitaṃ, idaṃ etesaṃ dassanasavanaparisaṅkāsaṅkhātānaṃ mūlānaṃ abhāvato amūlakaṃ nāma.
Amūlakena means that which the accuser has not seen, not heard, and not suspected in the accused person; this is called "baseless" due to the absence of these roots, namely seeing, hearing, and suspecting.
Amūlakena (không có căn cứ) là điều mà người buộc tội không thấy, không nghe, không nghi ngờ ở cá nhân bị buộc tội. Điều này được gọi là amūlakaṃ vì không có các căn cứ (mūla) là thấy, nghe, nghi ngờ.
Taṃ pana so āpanno vā hotu, anāpanno vā, etaṃ idha appamāṇaṃ.
Whether that person has committed it or not, that is irrelevant here.
Tuy nhiên, người ấy có phạm hay không phạm điều đó, điều này không quan trọng ở đây.
Ettha ca adiṭṭhaṃ nāma attano pasādacakkhunā vā dibbacakkhunā vā adiṭṭhaṃ, assutaṃ nāma tatheva kenaci vuccamānaṃ na sutaṃ, aparisaṅkitaṃ nāma attano vā parassa vā diṭṭhasutamutavasena cetasā aparisaṅkitaṃ, iti evarūpena amūlakena.
Here, not seen means not seen by one's own sense-faculty of sight or by divine sight; not heard means likewise, not heard when spoken by someone; not suspected means not suspected in one's mind, or by another, based on what has been seen, heard, or perceived; thus, with such a baseless accusation.
Ở đây, adiṭṭhaṃ (không thấy) có nghĩa là không thấy bằng nhục nhãn của mình hoặc bằng thiên nhãn; assutaṃ (không nghe) có nghĩa là không nghe ai nói như vậy; aparisaṅkitaṃ (không nghi ngờ) có nghĩa là không nghi ngờ trong tâm của mình hoặc của người khác dựa trên những gì đã thấy, đã nghe, đã biết. Như vậy, với một điều không có căn cứ như thế.
Pārājikenāti bhikkhuno anurūpesu ekūnavīsatiyā aññatarena, padabhājane (pārā. 386) pana pārājikuddese āgatāneva gahetvā ‘‘catunnaṃ aññatarenā’’ti vuttaṃ.
Pārājikena means by one of the nineteen (offences) appropriate to a bhikkhu. However, in the word-analysis, taking only those included in the list of pārājikas, it is stated as "by one of the four".
Pārājikena (với giới Pārājika) có nghĩa là một trong mười chín giới Pārājika phù hợp với Tỳ-khưu-ni. Tuy nhiên, trong phần phân tích từ (pārā. 386), chỉ lấy bốn giới Pārājika được đề cập trong phần đọc tụng Pārājika để nói “một trong bốn”.
Anuddhaṃseyyāti dhaṃseyya viddhaṃseyya padhaṃseyya abhibhaveyya.
Anuddhaṃseyya means to ruin, to destroy, to utterly demolish, to overwhelm.
Anuddhaṃseyya (vu khống, làm suy yếu) có nghĩa là làm suy yếu, hủy hoại, làm hư hỏng, áp đảo.
Taṃ pana anuddhaṃsanaṃ yasmā attanā codentopi parena codāpentopi karoti, tasmāssa padabhājane ‘‘codeti vā codāpeti vā’’ti vuttaṃ.
Since one can make such a disparagement either by accusing oneself or by having another accuse, it is stated in the word-analysis as "accuses or causes to accuse".
Tuy nhiên, vì sự vu khống đó được thực hiện bởi chính người buộc tội hoặc do người khác buộc tội, nên trong phần phân tích từ đã nói “codeti vā codāpeti vā” (tự buộc tội hoặc nhờ người khác buộc tội).
Tattha vatthusandassanā āpattisandassanā saṃvāsappaṭikkhepo sāmīcippaṭikkhepoti saṅkhepato catasso codanā.
Among these, there are briefly four kinds of accusations: showing the offence-basis, showing the offence, refusing communal life, and refusing proper conduct.
Trong đó, tóm tắt có bốn loại buộc tội: chỉ rõ sự việc, chỉ rõ tội, từ chối chung sống, và từ chối cung kính.
Tāsu vatthusandassanā nāma ‘‘tvaṃ methunaṃ dhammaṃ paṭisevī’’tiādinā nayena pavattā.
Of these, showing the offence-basis is one that proceeds with such expressions as, "You have indulged in sexual intercourse."
Trong số đó, vatthusandassanā (chỉ rõ sự việc) là việc buộc tội diễn ra theo cách “Ông đã thực hành pháp dâm dục,” v.v.
Āpattisandassanā nāma ‘‘tvaṃ methunadhammāpattiṃ āpanno’’tiādinā nayena pavattā.
Showing the offence is one that proceeds with such expressions as, "You have committed the offence of sexual intercourse."
Āpattisandassanā (chỉ rõ tội) là việc buộc tội diễn ra theo cách “Ông đã phạm tội dâm dục,” v.v.
Saṃvāsappaṭikkhepo nāma ‘‘natthi tayā saddhiṃ uposatho vā pavāraṇā vā saṅghakammaṃ vā’’ti evaṃ pavatto.
Refusing communal life is one that proceeds with such expressions as, "There is no Uposatha or Pavāraṇā or Saṅgha-kamma with you."
Saṃvāsappaṭikkhepo (từ chối chung sống) là việc từ chối diễn ra theo cách “Không có uposatha, pavāraṇā, hay Saṅghakamma nào với ông.”
Ettāvatā pana sīsaṃ na eti, ‘‘assamaṇosī’’tiādīhi vacanehi saddhiṃ ghaṭiteyeva sīsaṃ eti.
However, this alone does not lead to the ultimate offence; it leads to the ultimate offence only when combined with words like, "You are not a recluse."
Tuy nhiên, chỉ với điều này thì chưa đến mức phạm tội Saṅghādisesa; chỉ khi kết hợp với các lời nói như “Ông không phải là Sa-môn,” v.v., thì mới đến mức phạm tội Saṅghādisesa.
Sāmīcippaṭikkhepo nāma abhivādanapaccuṭṭhānaañjalikammasāmīcikammabījanikammādīnaṃ akaraṇaṃ, taṃ paṭipātiyā vandanādīni karoto ekassa akatvā sesānaṃ karaṇakāle veditabbaṃ.
Refusing proper conduct means not performing acts of salutation, rising to greet, placing hands together in reverence, appropriate duties, fanning, and so on; this should be understood as not performing them for one bhikkhu while performing them for others in due turn.
Sāmīcippaṭikkhepo (từ chối cung kính) là việc không thực hiện các hành động như đảnh lễ, đứng dậy chào, chắp tay, cung kính, quạt, v.v. Điều này được hiểu là khi một vị Tỳ-khưu thực hiện các hành động đảnh lễ, v.v., theo thứ tự, nhưng không thực hiện cho một vị mà lại thực hiện cho những vị còn lại.
Ettāvatā ca codanā nāma hoti, āpatti pana sīsaṃ na eti.
And this much constitutes an accusation, but it does not lead to the ultimate offence.
Chỉ với điều này thì được gọi là buộc tội, nhưng chưa đến mức phạm tội Saṅghādisesa.
‘‘Kasmā mama vandanādīni na karosī’’ti pucchite pana ‘‘assamaṇosī’’tiādivacanehi saddhiṃ ghaṭiteyeva sīsaṃ eti, tasmā yo bhikkhu bhikkhuṃ samīpe ṭhatvā ‘‘tvaṃ methunaṃ dhammaṃ paṭisevī’’ti vā ‘‘assamaṇosī’’ti vā ādīhi vacanehi hatthamuddāya eva vā etamatthaṃ dīpento sayaṃ vā codeti, gahaṭṭhapabbajitesu vā aññatarena codāpeti, ayaṃ anuddhaṃseti nāma.
However, when asked, "Why do you not perform acts of salutation and so on for me?" it only leads to the ultimate offence when combined with words like "You are not a recluse." Therefore, a bhikkhu who stands nearby and accuses another bhikkhu with words such as, "You have indulged in sexual intercourse," or "You are not a recluse," or by indicating the matter with a hand gesture, or who causes someone among laypeople or monastics to accuse, is said to disparage.
Nếu được hỏi: ‘‘Tại sao ngươi không làm các việc như đảnh lễ ta?’’, thì chỉ khi câu nói đó được kết hợp với các lời như ‘‘ngươi không phải là Sa-môn’’ thì mới dẫn đến tội. Do đó, vị Tỳ-khưu nào đứng gần một Tỳ-khưu khác và tự mình tố cáo rằng: ‘‘Ngươi đã thực hành pháp dâm dục’’ hoặc ‘‘ngươi không phải là Sa-môn’’ hoặc những lời tương tự, hoặc chỉ rõ điều này bằng cử chỉ tay, hoặc khiến một người nào đó trong số cư sĩ hoặc người xuất gia tố cáo, thì người này được gọi là vu khống (anuddhaṃseti).
Appeva nāma naṃ imamhā brahmacariyā cāveyyanti api eva nāma naṃ puggalaṃ imamhā seṭṭhacariyā apaneyyaṃ.
Appeva nāma naṃ imamhā brahmacariyā cāveyya means, "Perhaps I might remove that person from this sublime spiritual life."
Mong rằng ta sẽ khiến người ấy rời bỏ Phạm hạnh này (Appeva nāma naṃ imamhā brahmacariyā cāveyya): Mong rằng ta sẽ khiến người ấy rời bỏ Phạm hạnh cao thượng này.
‘‘Sādhu vatassa sacāhaṃ imaṃ puggalaṃ imamhā brahmacariyā cāveyya’’nti iminā adhippāyena anuddhaṃseyyāti vuttaṃ hoti.
It is said, "He disparages with the intention that 'It would be good if I could remove this person from this spiritual life'."
Điều này có nghĩa là người ấy vu khống với ý định rằng: ‘‘Thật tốt nếu ta có thể khiến người này rời bỏ Phạm hạnh này’’.
Etena ekaṃ cāvanādhippāyaṃ gahetvā avasesā akkosādhippāyo kammādhippāyo vuṭṭhānādhippāyo uposathaṭṭhapanādhippāyo pavāraṇaṭṭhapanādhippāyo anuvijjanādhippāyo dhammakathādhippāyoti satta adhippāyā paṭikkhittā honti.
By this, taking one intention of removal, the other seven intentions—the intention to insult, the intention to perform a Saṅgha-kamma, the intention to disrobe, the intention to suspend the Uposatha, the intention to suspend the Pavāraṇā, the intention to investigate, and the intention to preach the Dhamma—are prohibited.
Bằng cách này, một ý định khiến rời bỏ đã được nắm giữ, và bảy ý định còn lại là ý định mắng chửi, ý định tác động nghiệp, ý định đứng dậy, ý định đình chỉ Uposatha, ý định đình chỉ Pavāraṇā, ý định thẩm vấn, và ý định thuyết pháp đều bị bác bỏ.
Tato aparena samayenāti yasmiṃ samaye anuddhaṃsito hoti, tato aññasmiṃ samaye.
Tato aparena samayena means at a time other than the time when he was disparaged.
Sau một thời gian đó (Tato aparena samayena): Vào một thời điểm khác với thời điểm bị vu khống.
Samanuggāhīyamāno vāti anuvijjakena kiṃ te diṭṭhantiādinā nayena anuvijjiyamāno upaparikkhiyamāno.
Samanuggāhīyamāno vā means being questioned or investigated by an investigator, with words like, "What did you see?"
Hoặc đang được thẩm vấn (Samanuggāhīyamāno vā): Đang được vị thẩm vấn (anuvijjaka) thẩm tra, xem xét kỹ lưỡng theo cách như: ‘‘Ngươi đã thấy gì?’’
Asamanuggāhīyamāno vāti diṭṭhādīsu kenaci vatthunāvā anuvijjakādīsu yena kenaci puggalena vā avuccamāno.
Asamanuggāhīyamāno vā means not being spoken to by anyone among investigators or others, regarding any matter such as what was seen and so on.
Hoặc không được thẩm vấn (Asamanuggāhīyamāno vā): Không được bất kỳ ai trong số các vị thẩm vấn hoặc những người khác nói đến bằng bất kỳ sự vật nào trong số những điều đã thấy, v.v.
Imesaṃ pana padānaṃ parato ‘‘bhikkhu ca dosaṃ patiṭṭhātī’’ti iminā sambandho.
The connection of these words is with "bhikkhu ca dosaṃ patiṭṭhātī" later.
Sự liên kết của những từ này là với câu ‘‘vị Tỳ-khưu ấy thừa nhận lỗi’’ ở phía sau.
Idañhi vuttaṃ hoti – evaṃ samanuggāhīyamāno vā asamanuggāhīyamāno vā bhikkhu ca dosaṃ patiṭṭhāti paṭicca tiṭṭhati paṭijānāti, saṅghādisesoti.
This is indeed stated to mean: A bhikkhu, whether being investigated or not, takes up the fault, stands by it, confesses it, and it is a saṅghādisesa.
Điều này có nghĩa là: Dù đang được thẩm vấn hay không được thẩm vấn, vị Tỳ-khưu ấy thừa nhận lỗi, tức là chấp nhận, thú nhận, nói những lời như ‘‘Tôi đã nói điều vô căn cứ’’, thì đó là một Tăng-già-đề-xoa.
Idañca amūlakabhāvassa pākaṭakāladassanatthaṃ vuttaṃ.
This is stated to show the time when the baselessness becomes evident.
Điều này được nói ra để chỉ rõ thời điểm mà sự vô căn cứ trở nên rõ ràng.
Āpattiṃ pana anuddhaṃsitakkhaṇeyeva āpajjati.
But one incurs the offence at the very moment of disparaging.
Tuy nhiên, tội được phạm ngay tại thời điểm vu khống.
Amūlakañceva taṃ adhikaraṇaṃ hotīti ettha pana diṭṭhamūlādīnaṃ abhāvena amūlakaṃ, samathehi adhikaraṇīyabhāvena adhikaraṇaṃ.
In amūlakañceva taṃ adhikaraṇaṃ hotīti, "baseless" means lacking the roots of seeing, etc., and "legal question" (adhikaraṇaṃ) means that which must be dealt with by settlements (samatha).
Trong câu Vụ việc đó quả thật là vô căn cứ (Amūlakañceva taṃ adhikaraṇaṃ hoti), thì vô căn cứ (amūlaka) là do không có căn cứ đã thấy, v.v., và vụ việc (adhikaraṇa) là do cần được giải quyết bằng các pháp hòa giải (samatha).
Yañhi adhikicca ārabbha paṭicca sandhāya samathā pavattanti, taṃ adhikaraṇaṃ.
Indeed, that which is taken as a basis, initiated, referred to, or intended, concerning which settlements proceed, is a legal question.
Thật vậy, điều gì được dựa vào, được bắt đầu, được liên quan, được nhắm đến để các pháp hòa giải được thực hiện, điều đó gọi là adhikaraṇa (vụ việc).
Idha pana pārājikasaṅkhātaṃ āpattādhikaraṇameva adhippetaṃ.
Here, however, only the legal question of an offence, specifically a pārājika, is intended.
Tuy nhiên, ở đây chỉ có tội adhikaraṇa (vụ việc liên quan đến tội) được gọi là Pārājika là được đề cập.
Yadi hi taṃ adhikaraṇaṃ diṭṭhādīhi mūlehi amūlakañceva hoti, ayaṃ codetuṃ āgato bhikkhu ca dosaṃ patiṭṭhāti paṭicca tiṭṭhati, ‘‘tucchakaṃ mayā bhaṇita’’ntiādīni (pārā. 386) vadanto paṭijānāti, tassa bhikkhuno anuddhaṃsitakkhaṇeyeva saṅghādisesoti, ayaṃ sikkhāpadassa padānukkamena attho.
So, if that legal question is indeed baseless with roots such as seeing and so on, and this bhikkhu who came to accuse takes up the fault, stands by it, saying "It was spoken in vain by me," and so on, then for that bhikkhu, it is a saṅghādisesa at the very moment of disparaging. This is the meaning of the training rule according to the sequence of words.
Nếu vụ việc đó quả thật là vô căn cứ do không có các căn cứ đã thấy, v.v., và vị Tỳ-khưu đến để tố cáo ấy thừa nhận lỗi, tức là chấp nhận, thú nhận bằng cách nói những lời như ‘‘Tôi đã nói điều vô căn cứ’’, thì vị Tỳ-khưu đó phạm Tăng-già-đề-xoa ngay tại thời điểm vu khống. Đây là ý nghĩa của giới bổn theo thứ tự từng từ.
Rājagahe mettiyabhūmajake bhikkhū ārabbha amūlakena pārājikena anuddhaṃsanavatthusmiṃ paññattaṃ, sādhāraṇapaññatti, sāṇattikaṃ, katūpasampadaṃ suddhaṃ vā asuddhaṃ vā puggalaṃ yena pārājikena codeti, taṃ ‘‘ayaṃ anajjhāpanno’’ti ñatvā cāvanādhippāyena ‘‘karotu me āyasmā okāsaṃ, ahaṃ taṃ vattukāmo’’ti evaṃ okāsaṃ akāretvā codentassa sace so taṅkhaṇeyeva jānāti ‘‘maṃ codetī’’ti, vācāya vācāya saṅghādiseso ceva dukkaṭañca.
This rule was laid down in Rājagaha concerning the Mettiyabhūmajaka bhikkhus on the occasion of accusing a bhikkhu, whether properly ordained or not, of a baseless pārājika offence, with the intention of expelling him. This is a common rule, with a warning. If one accuses a person by means of a pārājika offence, knowing him to be ‘not guilty of this,’ with the intention of expelling him, and without asking for permission, saying, ‘Venerable sir, grant me an opportunity, I wish to speak to you,’ if the accused person understands at that very moment, ‘He is accusing me,’ then for each word, there is a saṅghādisesa and a dukkaṭa.
Điều học này được chế định tại Rājagaha, liên quan đến các Tỳ-khưu Mettiyabhūmajaka, trong trường hợp vu khống tội Pārājika không có căn cứ. Đó là một sự chế định chung, có sự báo trước. Nếu một người đã thọ Cụ túc giới, dù thanh tịnh hay không thanh tịnh, bị cáo buộc tội Pārājika, và người cáo buộc biết rằng người đó “không phạm tội”, nhưng với ý định làm cho người đó bị trục xuất, người đó không xin phép bằng lời “Đại đức hãy cho tôi cơ hội, tôi muốn nói với Đại đức” mà cứ cáo buộc, nếu người bị cáo buộc ngay lúc đó biết rằng “người đó đang cáo buộc tôi”, thì mỗi lời nói đều phạm Saṅghādisesa và Dukkaṭa.
Okāsaṃ kāretvā codentassa saṅghādisesoyeva.
If one accuses after having requested permission, there is only a saṅghādisesa.
Nếu xin phép rồi mới cáo buộc, thì chỉ phạm Saṅghādisesa.
Hatthamuddāya sammukhā codentassāpi eseva nayo.
The same rule applies to one who accuses face-to-face with a hand gesture.
Tương tự như vậy đối với người cáo buộc trực tiếp bằng cử chỉ tay.
Parammukhā codentassa pana sīsaṃ na eti.
However, if one accuses behind his back, the accusation does not reach its conclusion.
Tuy nhiên, đối với người cáo buộc vắng mặt thì không thành tội.
Attanā samīpe ṭhatvā aññaṃ bhikkhuṃ āṇāpeti, so tassa vacanena taṃ codeti, codāpakasseva vuttanayena āpattiyo.
If one stands nearby and instructs another bhikkhu, and that bhikkhu accuses the person according to his words, the offences mentioned apply only to the one who caused the accusation.
Nếu tự mình đứng gần rồi sai một Tỳ-khưu khác, và người đó theo lời của mình mà cáo buộc người kia, thì người sai bảo phạm các tội đã nói trên.
Atha sopi ‘‘mayā diṭṭhaṃ sutaṃ atthī’’ti codeti, dvinnampi jānānaṃ tatheva āpattiyo.
But if that bhikkhu also accuses by adding, ‘‘I have seen or heard it,’’ then both individuals incur the same offences as described.
Nếu người được sai bảo cũng cáo buộc bằng cách thêm vào rằng “tôi có thấy, có nghe”, thì cả hai người đều phạm tội như vậy.
Akkosādhippāyena pana okāsaṃ akāretvā vadantassa vuttanayeneva pācittiyañceva dukkaṭañca.
If one speaks with the intention of abusing, without asking for permission, there is a pācittiya and a dukkaṭa, as stated.
Tuy nhiên, nếu với ý định mắng chửi mà nói mà không xin phép, thì phạm Pācittiya và Dukkaṭa theo cách đã nói.
Okāsaṃ kāretvā vadantassa pācittiyameva.
If one speaks after having requested permission, there is only a pācittiya.
Nếu xin phép rồi mới nói, thì chỉ phạm Pācittiya.
Kammādhippāyena asammukhā sattavidhampi kammaṃ karontassa dukkaṭameva.
If one performs any of the seven kinds of kamma not in his presence, with the intention of a formal act, there is only a dukkaṭa.
Nếu với ý định hành động mà làm bảy loại hành động (kamma) khi không có mặt, thì chỉ phạm Dukkaṭa.
Vuṭṭhānādhippāyena ‘‘tvaṃ itthannāmaṃ āpattiṃ āpanno, taṃ paṭikarohī’’ti vadantassa, uposathaṃ vā pavāraṇaṃ vā ṭhapentassa ca okāsakammaṃ natthi, ṭhapanakkhettaṃ pana jānitabbaṃ, anuvijjakassāpi osaṭe vatthusmiṃ ‘‘atthetaṃ tavā’’ti anuvijjanādhippāyena vadantassa okāsakammaṃ natthi, dhammakathikassāpi ‘‘yo idañca idañca karoti, ayaṃ assamaṇo’’tiādinā nayena anodisakaṃ dhammaṃ kathentassa okāsakammaṃ natthi.
If one speaks with the intention of rehabilitation, saying, ‘‘You have committed such and such an offence; rectify it,’’ or if one suspends the Uposatha or Pavāraṇā, there is no need for asking permission; however, the occasion of suspension must be known. For the inquirer, when an issue is brought up, if he speaks with the intention of inquiring, saying, ‘‘Is this matter yours?’’ there is no need for asking permission. For the Dhamma speaker, if he preaches the Dhamma without specifying individuals, saying, ‘‘Whoever does this and that, is not a recluse,’’ there is no need for asking permission.
Nếu với ý định phục hồi mà nói rằng “Ngài đã phạm tội tên là này, hãy sám hối tội đó”, hoặc đình chỉ lễ Uposatha hay Pavāraṇā, thì không có việc xin phép. Nhưng cần phải biết phạm vi đình chỉ. Đối với người thẩm vấn (anuvijjakassa) cũng không có việc xin phép khi nói với ý định thẩm vấn rằng “việc này là của ngài” trong trường hợp đã trình bày sự việc. Đối với người thuyết pháp (dhammakathikassa) cũng không có việc xin phép khi thuyết pháp không chỉ đích danh theo cách “ai làm việc này và việc này, người đó không phải Sa-môn”.
Sace pana odissa niyametvā ‘‘asuko ca asuko ca assamaṇo anupāsako’’ti katheti, āsanato oruyha āpattiṃ desetvā gantabbaṃ.
However, if he specifies and determines, saying, ‘‘So-and-so is not a recluse and not a lay follower,’’ he should get down from his seat, confess his offence, and leave.
Tuy nhiên, nếu chỉ đích danh và xác định rằng “người này và người này không phải Sa-môn, không phải Ưu-bà-tắc”, thì phải rời khỏi chỗ ngồi, sám hối tội rồi đi.
Ummattakādīnañca anāpatti, sīlavipatti, yaṃ codeti vā codāpeti vā, tassa ‘‘upasampanno’’ti saṅkhyupagamanaṃ, tasmiṃ suddhasaññitā, yena pārājikena codeti, tassa diṭṭhādivasena amūlakatā, cāvanādhippāyena sammukhācodanā, tassa taṅkhaṇavijānananti imānettha pañca aṅgāni.
There is no offence for the insane, etc., regarding moral transgression. The five factors here are: the one accused or caused to be accused is considered to be ordained, the perception of his purity, the baselessness of the pārājika offence with which he is accused, based on sight etc., the accusation face-to-face with the intention of expulsion, and the accused person's immediate understanding of it.
Đối với người điên (ummattaka) v.v... thì không phạm tội. Năm yếu tố ở đây là: sự vi phạm giới luật, người bị cáo buộc hoặc bị sai khiến cáo buộc được xem là “đã thọ Cụ túc giới”, có sự nhận thức thanh tịnh về người đó (dù người đó không thanh tịnh), tội Pārājika mà người đó bị cáo buộc là không có căn cứ dựa trên điều đã thấy v.v..., sự cáo buộc trực tiếp với ý định trục xuất, và người bị cáo buộc biết ngay lúc đó.
Samuṭṭhānādīni adinnādānasadisāni.
The origination and other aspects are similar to the offence of taking what is not given.
Nguồn gốc (samuṭṭhāna) v.v... tương tự như điều học về Adinnādāna.
Vedanā panettha dukkhāyevāti.
And the feeling here is exclusively painful.
Ở đây, cảm thọ (vedanā) chỉ là khổ (dukkha).
Navame aññabhāgiyassātiādīsu aññabhāgassa idaṃ, aññabhāgo vā assa atthīti aññabhāgiyaṃ.
In the ninth (sikkhāpada), regarding aññabhāgiyassātiādi (the phrase beginning "of another portion"), aññabhāgiya means ‘this belongs to another portion’ or ‘it has another portion.’
Trong điều học thứ chín, trong các từ như aññabhāgiyassāti v.v..., aññabhāgiya là cái thuộc về một phần khác, hoặc có một phần khác.
Adhikaraṇanti ādhāro veditabbo, vatthu adhiṭṭhānanti vuttaṃ hoti.
Adhikaraṇa should be understood as a basis; it is stated to be the ground or support.
Adhikaraṇaṃ cần được hiểu là căn cứ, tức là vatthu (sự việc), là aṭṭhāna (nền tảng).
Yo hi so aṭṭhuppattiyaṃ ‘‘dabbo mallaputto nāmā’’ti chagalako vutto.
For that goat which was referred to as ‘Dabba the Mallaputta’ in the origin story.
Con dê được nhắc đến trong câu chuyện phát sinh là “Dabba Mallaputta”.
So yvāyaṃ āyasmato dabbassa mallaputtassa bhāgo koṭṭhāso pakkho manussajāti ceva bhikkhubhāvo ca, tato aññassa bhāgassa koṭṭhāsassa pakkhassa hoti tiracchānajātiyā ceva chagalakabhāvassa ca, so vā aññabhāgo assa atthi, tasmā aññabhāgiyasaṅkhyaṃ labhati.
The portion, share, or side of Venerable Dabba the Mallaputta is human birth and the state of being a bhikkhu. From that, another portion, share, or side belongs to the animal realm and the state of being a goat. Or, if it has another such portion, therefore it receives the appellation aññabhāgiya.
Phần, bộ phận, hay phe phái của Tôn giả Dabba Mallaputta là thuộc về loài người và là Tỳ-khưu. Từ đó, phần, bộ phận, hay phe phái khác là thuộc về loài súc sinh và là con dê. Hoặc con dê đó có một phần khác, do đó nó được gọi là aññabhāgiya.
Yasmā ca tesaṃ ‘‘imaṃ mayaṃ dabbaṃ mallaputtaṃ nāma karomā’’ti vadantānaṃ tassa nāmakaraṇasaññāya ādhāro vatthu adhiṭṭhānaṃ, tasmā ‘‘adhikaraṇa’’nti veditabbo.
And since, for those who said, ‘‘We will call this Dabba the Mallaputta,’’ the naming of that goat is the basis, ground, or support for their perception, therefore it should be understood as adhikaraṇa.
Và vì đối với những người nói “Chúng ta sẽ gọi con dê này là Dabba Mallaputta”, sự nhận thức đặt tên đó là căn cứ, sự việc, nền tảng, cho nên nó cần được hiểu là “adhikaraṇa”.
Tañhi sandhāya ‘‘saccaṃ kira tumhe, bhikkhave, dabbaṃ mallaputtaṃ aññabhāgiyassa adhikaraṇassā’’tiādi (pārā. 391) vuttaṃ.
Indeed, referring to that, it was said: ‘‘Is it true, bhikkhus, that you referred to Dabba the Mallaputta as belonging to another portion’s adhikaraṇa?’’
Chính vì vậy, câu “Sự thật là, này các Tỳ-khưu, các ngài đã cáo buộc Dabba Mallaputta về một adhikaraṇa aññabhāgiya” v.v... đã được nói.
Na vivādādhikaraṇādīsu aññataraṃ, kasmā?
It is not one of the four types of adhikaraṇa, such as vivādādhikaraṇa (dispute-cases). Why?
Không phải là một trong các adhikaraṇa như vivādādhikaraṇa (tranh chấp) v.v... Tại sao?
Asambhavato.
Due to impossibility.
Vì không thể có được.
Na hi mettiyabhūmajakā catunnaṃ adhikaraṇānaṃ kassaci aññabhāgiyassa adhikaraṇassa kiñcidesaṃ lesamattaṃ uppādiyiṃsu, na ca catunnaṃ adhikaraṇānaṃ leso nāma atthi.
For the Mettiyabhūmajaka bhikkhus did not take any part or even a slight trace of any of the four types of adhikaraṇa as belonging to another portion. Nor is there such a thing as a 'trace' of the four adhikaraṇas.
Các Tỳ-khưu Mettiyabhūmajaka không hề viện dẫn một chút gì, một dấu vết nào của bất kỳ adhikaraṇa aññabhāgiya nào trong bốn loại adhikaraṇa, và cũng không có cái gọi là dấu vết của bốn loại adhikaraṇa.
Jātilesādayo hi puggalānaṃyeva lesā vuttā, na vivādādhikaraṇādīnaṃ.
For traces such as 'birth-trace' are spoken of as belonging only to individuals, not to vivādādhikaraṇa and so on.
Các dấu vết như jāti-lesa (dấu vết chủng tộc) v.v... chỉ được nói là dấu vết của các cá nhân, chứ không phải của vivādādhikaraṇa v.v...
Tañca ‘‘dabbo mallaputto’’ti nāmaṃ tassa aññabhāgiyādhikaraṇabhāve ṭhitassa chagalakassa koci deso hoti theraṃ pārājikena dhammena anuddhaṃsetuṃ lesamatto, ettha ca dissati apadissati ‘‘assa aya’’nti voharīyatīti deso, jātiādīsu aññatarakoṭṭhāsassetaṃ adhivacanaṃ.
And that name, ‘Dabba the Mallaputta,’ is some part or a mere trace for that goat, which existed in the state of being an aññabhāgiya-adhikaraṇa, to defame the Elder with a pārājika dhamma. Here, desa (part) is that which is seen, pointed out, or spoken of as ‘this belongs to him’; this is a term for any one of the categories like birth, etc.
Và cái tên “Dabba Mallaputta” đó là một phần nhỏ, một dấu vết (lesa-matta) để vu khống vị Trưởng lão bằng pháp Pārājika, đối với con dê đang ở trạng thái aññabhāgiyādhikaraṇa. Ở đây, desa (phần) được thấy, được chỉ ra, được gọi là “cái này là của người đó”. Đây là một tên gọi cho một trong các bộ phận như jāti v.v...
Aññampi vatthuṃ lissati silissati vohāramatteneva īsakaṃ allīyatīti leso, jātiādīnaṃyeva aññatarakoṭṭhāsassetaṃ adhivacanaṃ.
And lesa (trace) is when another matter adheres or clings, slightly attaching itself merely through expression; this is a term for any one of the categories like birth, etc.
Một sự việc khác bám vào, dính vào, chỉ một chút thôi bằng cách gọi tên, thì đó là lesa (dấu vết). Đây cũng là một tên gọi cho một trong các bộ phận của jāti v.v...
Padabhājane (pārā. 393) pana yassa aññabhāgiyassa adhikaraṇassa kiñcidesaṃ lesamattaṃ upādāya pārājikena dhammena anuddhaṃseyya, taṃ yasmā aṭṭhuppattivaseneva āvibhūtaṃ, tasmā taṃ avibhajitvā yāni ‘‘adhikaraṇa’’nti vacanasāmaññato atthuddhāravasena pavattāni cattāri adhikaraṇāni, tesaṃ aññabhāgiyatā ca tabbhāgiyatā ca yasmā apākaṭā, jānitabbā ca vinayadharehi, tasmā tañca avasāne āpattaññabhāgiyena codanañca āvikātuṃ ‘‘aññabhāgiyassa adhikaraṇassāti āpattaññabhāgiyaṃ vā hoti adhikaraṇaññabhāgiyaṃ vā’’tiādi vuttaṃ, sesā vinicchayakathā aṭṭhame vuttasadisāyeva.
In the word-analysis, however, since that aññabhāgiya-adhikaraṇa, by taking some part or a mere trace of which one might defame with a pārājika dhamma, became evident purely due to its origin story, and since the four adhikaraṇas that arise by way of extracting meaning from the general term ‘adhikaraṇa’ are not clear as to whether they are aññabhāgiya or tabbhāgiya, and need to be known by those skilled in the Vinaya, therefore, without analyzing that, and in order to make clear that aññabhāgiya-adhikaraṇa and the accusation of an offence belonging to another portion at the end, it was said, ‘‘Aññabhāgiyassa adhikaraṇassa’ means either an offence belonging to another portion or an adhikaraṇa belonging to another portion,’’ and so on. The remaining discussions on determination are similar to those stated in the eighth (sikkhāpada).
Tuy nhiên, trong phần phân tích từ (pada-bhājana), vì cái adhikaraṇa aññabhāgiya mà người ta viện dẫn một chút phần hay một dấu vết để vu khống bằng pháp Pārājika, đã hiển lộ rõ ràng theo câu chuyện phát sinh, cho nên không phân tích nó. Và vì tính aññabhāgiya (có phần khác) và tabbhāgiya (có phần đó) của bốn loại adhikaraṇa, vốn được gọi là “adhikaraṇa” theo nghĩa chung của từ, không rõ ràng và cần được các vị giữ Vinaya biết đến, cho nên để làm rõ cả điều đó và sự cáo buộc bằng āpattaññabhāgiya ở phần cuối, đã có câu “aññabhāgiyassa adhikaraṇassāti āpattaññabhāgiyaṃ vā hoti adhikaraṇaññabhāgiyaṃ vā” v.v... Phần giải thích quyết định còn lại tương tự như đã nói trong điều học thứ tám.
Ayaṃ pana viseso – idaṃ aññabhāgiyassa adhikaraṇassa kiñcidesaṃ lesamattaṃ upādāya pārājikena dhammena anuddhaṃsanavatthusmiṃ paññattaṃ, idha ca āpattaññabhāgiyacodanāya tathāsaññinopi anāpatti.
This, however, is the distinction: This (sikkhāpada) was laid down concerning the occasion of defaming with a pārājika dhamma by taking some part or a mere trace of an aññabhāgiya-adhikaraṇa. And here, in the accusation of an offence belonging to another portion, even for one who perceives it as such, there is no offence.
Tuy nhiên, có sự khác biệt này: Điều học này được chế định trong trường hợp vu khống bằng pháp Pārājika, viện dẫn một chút phần hay một dấu vết của adhikaraṇa aññabhāgiya. Ở đây, ngay cả người có nhận thức như vậy (tathāsaññinopi) khi cáo buộc bằng āpattaññabhāgiya cũng không phạm tội.
Aṅgesu ca aññabhāgiyassa adhikaraṇassa kiñcidesaṃ lesamattaṃ upādiyanatā adhikāti.
And among the factors, the taking of some part or a mere trace of an aññabhāgiya-adhikaraṇa is additional.
Và trong các yếu tố, việc viện dẫn một chút phần hay một dấu vết của adhikaraṇa aññabhāgiya là thêm vào.
Dasame samaggassa saṅghassāti sahitassa bhikkhusaṅghassa, cittena ca sarīrena ca aviyuttassāti attho.
In the tenth (sikkhāpada), samaggassa saṅghassāti (of a harmonious Saṅgha) means of a united community of bhikkhus, meaning one not separated in mind or body.
Trong điều học thứ mười, samaggassa saṅghassāti có nghĩa là của Tăng đoàn hợp nhất, tức là không chia lìa về tâm và thân.
Tenevassa padabhājane (pārā. 412) ‘‘samaggo nāma saṅgho samānasaṃvāsako samānasīmāyaṃ ṭhito’’ti vuttaṃ.
For this very reason, in its word-analysis, it is said, ‘‘A harmonious Saṅgha means one that shares the same residence and stands within the same sīmā.’’
Chính vì vậy, trong phần phân tích từ (pada-bhājana) của điều học này, đã nói “Tăng đoàn hợp nhất (samagga) là Tăng đoàn có cùng sự sống chung (samānasaṃvāsaka), an trú trong cùng một ranh giới (sīmā).”
Samānasaṃvāsako hi samacittatāya cittena aviyutto hoti, samānasīmāyaṃ ṭhito kāyasāmaggidānato sarīrena aviyutto.
For one who shares the same residence is unseparated in mind by having the same mind, and one who stands within the same sīmā is unseparated in body by giving bodily unity.
Tăng đoàn có cùng sự sống chung thì không chia lìa về tâm do có cùng một tâm ý. Tăng đoàn an trú trong cùng một ranh giới thì không chia lìa về thân do duy trì sự hòa hợp về thân.
Bhedāya parakkameyyāti ‘‘kathaṃ nāmāyaṃ bhijjeyyā’’ti bhedanatthāya vāyāmeyya.
Bhedāya parakkameyyāti means that he should strive for separation, saying, ‘‘How might this (Saṅgha) be broken?’’
Bhedāya parakkameyyāti có nghĩa là nỗ lực với mục đích chia rẽ, tức là “làm sao để Tăng đoàn này có thể bị chia rẽ?”
Bhedanasaṃvattanikaṃ vā adhikaraṇanti bhedanassa saṅghabhedassa atthāya saṃvattanikaṃ kāraṇaṃ.
Bhedanasaṃvattanikaṃ vā adhikaraṇanti (or a matter conducive to schism) means a cause that is conducive to separation, to a schism in the Saṅgha.
Bhedanasaṃvattanikaṃ vā adhikaraṇaṃ có nghĩa là nguyên nhân dẫn đến sự chia rẽ, tức là sự chia rẽ Tăng đoàn.
Imasmiñhi okāse ‘‘kāmahetu kāmanidānaṃ kāmādhikaraṇa’’nti ādīsu (ma. ni. 1.168, 178) viya kāraṇaṃ ‘‘adhikaraṇa’’nti adhippetaṃ.
Indeed, in this context, ‘‘adhikaraṇa’’ is intended to mean ‘cause,’ as in phrases like ‘‘kāmahetu kāmanidānaṃ kāmādhikaraṇaṃ’’ (desire is the cause, the source, the basis of desires) and so on.
Trong trường hợp này, “adhikaraṇa” được hiểu là nguyên nhân, giống như trong các câu “kāmahetu kāmanidānaṃ kāmādhikaraṇaṃ” v.v...
Taṃ bhedakaravatthuvasena aṭṭhārasavidhaṃ.
That adhikaraṇa is eighteenfold according to the various grounds that cause division.
Adhikaraṇa đó có mười tám loại tùy theo sự việc gây chia rẽ.
Samādāyāti gahetvā.
Samādāyāti means taking.
Samādāyāti có nghĩa là nắm giữ.
Paggayha tiṭṭheyyāti taṃ saṅghabhedassa atthāya saṃvattanikaṃ saṅghabhedanibbattisamatthaṃ kāraṇaṃ gahetvā dīpeyya ceva nappaṭinissajjeyya ca.
Paggayha tiṭṭheyyā means taking that cause, which is conducive to the Saṅgha's schism and capable of producing the Saṅgha's schism, and making it known, and not giving it up.
Paggayha tiṭṭheyyā có nghĩa là vị ấy nắm giữ một nguyên nhân có khả năng dẫn đến sự chia rẽ Tăng đoàn, có khả năng tạo ra sự chia rẽ Tăng đoàn, và vị ấy làm cho nó hiển lộ ra nhưng không từ bỏ nó.
Bhikkhūhi evamassa vacanīyoti ye taṃ paggayha tiṭṭhantaṃ sammukhā passanti, ye vā ‘‘asukasmiṃ nāma vihāre’’ti suṇanti, tehi sabbantimena paricchedena aḍḍhayojanamattaṃ gantvāpi yvāyaṃ anantare ‘‘māyasmā’’tiādivacanakkamo vutto, evamassa vacanīyo.
Bhikkhūhi evamassa vacanīyo means that those bhikkhus who see him upholding (the cause) face-to-face, or those who hear that he is in a certain monastery, even if they have to travel half a yojana as a final boundary, should say to him what was stated immediately before as the sequence of words beginning with "Venerable sir, do not…".
Bhikkhūhi evamassa vacanīyo có nghĩa là những Tỳ-kheo nào trực tiếp thấy vị ấy nắm giữ và duy trì (nguyên nhân chia rẽ), hoặc những vị nào nghe nói rằng “ở tu viện tên là…”, thì những vị ấy, dù phải đi xa đến nửa do-tuần (aḍḍhayojana) là giới hạn cuối cùng, cũng phải nói với vị ấy như cách nói đã được nêu ra ngay sau đây là “Thưa Tôn giả, xin đừng…” và các lời tương tự.
Disvā vā sutvā vā avadantānaṃ dukkaṭaṃ.
For those who do not speak after seeing or hearing, there is a dukkaṭa.
Những vị nào thấy hoặc nghe mà không nói thì phạm dukkaṭa.
Ettha ca māiti padaṃ ‘‘parakkamī’’tipadena ‘‘aṭṭhāsī’’tipadena ca saddhiṃ ‘‘mā parakkami, mā aṭṭhāsī’’ti yojetabbaṃ.
Here, the word mā should be connected with the words parakkamī and aṭṭhāsī, as in “do not strive, do not stand.”
Ở đây, từ mā phải được ghép với từ parakkamī và từ aṭṭhāsī để thành mā parakkami, mā aṭṭhāsī (chớ nên cố gắng, chớ nên duy trì).
Sametāyasmā saṅghenāti āyasmā saṅghena saddhiṃ sametu samāgacchatu, ekaladdhiko hotūti attho.
Sametāyasmā saṅghenā means, "Venerable sir, come together with the Saṅgha, be in agreement with the Saṅgha," which is to say, "let there be one understanding."
Sametāyasmā saṅghenā có nghĩa là: “Thưa Tôn giả, xin hãy hòa hợp với Tăng đoàn, hãy có cùng một quan điểm”.
Kiṃ kāraṇā?
What is the reason for this?
Vì lý do gì?
Samaggo hi saṅgho…pe… viharatīti.
For a Saṅgha that is in concord...pe...dwells at ease.
Vì Tăng đoàn hòa hợp…pe… sống an lạc.
Tattha sammodamānoti aññamaññasampattiyā suṭṭhu modamāno.
Here, sammodamāno means greatly rejoicing in each other's success.
Trong đó, sammodamāno có nghĩa là hoan hỷ sâu sắc với sự thành tựu của nhau.
Avivadamānoti ‘‘ayaṃ dhammo, nāyaṃ dhammo’’ti evaṃ na vivadamāno.
Avivadamāno means not disputing thus: "This is Dhamma, this is not Dhamma."
Avivadamāno có nghĩa là không tranh cãi như: “Đây là Pháp, đây không phải là Pháp”.
Eko uddeso assāti ekuddeso, ekato pavattapātimokkhuddesoti attho.
"Having one recital of the Pātimokkha" is ekuddeso, meaning having one Pātimokkha recitation held together.
Có một sự thuyết giới duy nhất nên gọi là ekuddeso, nghĩa là sự thuyết giới Pātimokkha được tiến hành cùng nhau.
Phāsu viharatīti sukhaṃ viharati.
Phāsu viharatī means dwells comfortably.
Phāsu viharatī có nghĩa là sống an lạc.
Evaṃ visumpi saṅghamajjhepi tikkhattuṃ vuccamānassa appaṭinissajjato dukkaṭaṃ.
Thus, for one who is spoken to three times, whether separately or in the midst of the Saṅgha, and does not give it up, there is a dukkaṭa.
Như vậy, nếu vị ấy không từ bỏ sau khi được khuyên bảo ba lần, dù là riêng tư hay giữa Tăng đoàn, thì phạm dukkaṭa.
Evañca sotiādimhi samanubhāsitabboti samanubhāsanakammaṃ kātabbaṃ.
In the passage beginning Evañca so and so on, samanubhāsitabbo means an act of admonition should be carried out.
Trong cụm từ Evañca so và các từ tiếp theo, samanubhāsitabbo có nghĩa là phải thực hiện hành vi samanubhāsana (cảnh cáo).
Iccetaṃ kusalanti iti etaṃ paṭinissajjanaṃ kusalaṃ khemaṃ sotthibhāvo tassa bhikkhuno.
Iccetaṃ kusala means this giving up is wholesome, safe, and a cause of well-being for that bhikkhu.
Iccetaṃ kusalaṃ có nghĩa là: sự từ bỏ này là thiện lành, an toàn, là sự giải thoát cho Tỳ-kheo ấy.
No ce paṭinissajjeyya, saṅghādisesoti ettha samanubhāsanakammapariyosāne appaṭinissajjantassa saṅghādiseso.
Regarding No ce paṭinissajjeyya, saṅghādiseso, if he does not give it up at the conclusion of the act of admonition, it is a saṅghādisesa.
Trong cụm từ No ce paṭinissajjeyya, saṅghādiseso, thì nếu vị ấy không từ bỏ khi kết thúc hành vi samanubhāsana, thì phạm saṅghādisesa.
Sesaṃ uttānapadatthameva.
The rest of the word meanings are clear.
Phần còn lại là ý nghĩa từ ngữ đã rõ ràng.
Rājagahe devadattaṃ ārabbha saṅghabhedāya parakkamanavatthusmiṃ paññattaṃ, sādhāraṇapaññatti, anāṇattikaṃ, samanubhāsanakamme kariyamāne appaṭinissajjantassa ñattipariyosāne dukkaṭaṃ, dvīhi kammavācāhi dve thullaccayā, ‘‘yassa nakkhamati, so bhāseyyā’’ti evaṃ yya-kārapattāya tatiyakammavācāya tañca dukkaṭaṃ te ca thullaccayā paṭippassambhanti, saṅghādisesoyeva tiṭṭhati.
This rule was laid down in Rājagaha concerning Devadatta striving for a schism of the Saṅgha; it is a general injunction, not a command. If the act of admonition is being carried out and he does not give it up, there is a dukkaṭa at the conclusion of the ñatti, and two thullaccayas due to the two kammavācās. When the third kammavācā, which includes the syllable yya (as in "if it does not please him, he should speak"), is recited, that dukkaṭa and those two thullaccayas cease, and only a saṅghādisesa remains.
Giới bổn này được chế định ở Rājagaha liên quan đến Devadatta khi ông ta cố gắng chia rẽ Tăng đoàn; đây là giới bổn chung, không cần sự cho phép (anāṇattikaṃ). Khi hành vi samanubhāsana đang được thực hiện, nếu vị ấy không từ bỏ thì phạm dukkaṭa khi kết thúc ñatti (lời thỉnh cầu). Với hai kammavācā (lời tuyên bố), có hai thullaccaya. Khi kammavācā thứ ba đạt đến dạng yya (yassa nakkhamati, so bhāseyyā), thì dukkaṭa đó và hai thullaccaya đó sẽ chấm dứt, chỉ còn lại saṅghādisesa.
Asamanubhāsiyamānassa ca paṭinissajjantassa ca ummattakādīnañca anāpatti.
There is no offense for one who is not admonished, for one who gives it up, or for those who are insane and so forth.
Không phạm lỗi đối với vị không được samanubhāsana, vị từ bỏ, và những vị điên loạn, v.v.
Sīlavipatti, bhedāya parakkamanaṃ, dhammakammena samanubhāsanaṃ, kammavācāpariyosānaṃ, appaṭinissajjananti imānettha cattāri aṅgāni.
Here, the four factors are: corruption of sīla, striving for schism, admonition by a Dhamma-act, conclusion of the kammavācā, and not giving up.
Ở đây có bốn yếu tố: sự vi phạm giới (sīlavipatti), sự cố gắng chia rẽ (bhedāya parakkamanaṃ), sự samanubhāsana bằng dhammakamma (hành vi đúng Pháp), sự kết thúc kammavācā, và sự không từ bỏ.
Samanubhāsanasamuṭṭhānaṃ, akiriyaṃ, saññāvimokkhaṃ, sacittakaṃ, lokavajjaṃ, kāyakammaṃ, vacīkammaṃ, akusalacittaṃ, dukkhavedananti.
It arises from admonition, is non-action, released by perception, intentional, universally censurable, involves bodily action, verbal action, unwholesome thought, and results in painful feeling.
Giới này phát sinh từ samanubhāsana, không hành động, giải thoát do nhận thức, có tâm, bị thế gian khiển trách, hành động thân, hành động lời nói, tâm bất thiện, và cảm giác khổ.
Ekādasame tasseva kho panāti yo saṅghabhedāya parakkamati, tasseva.
In the eleventh, tasseva kho panā refers to him who strives for a schism of the Saṅgha.
Ở giới thứ mười một, tasseva kho panā có nghĩa là: của chính vị đã cố gắng chia rẽ Tăng đoàn.
Anuvattakāti tassa diṭṭhiṃ khantiṃ ruciṃ gahaṇena anupaṭipajjanakā.
Anuvattakā are those who follow him by adopting his view, tolerance, and preference.
Anuvattakā có nghĩa là những người tuân theo quan điểm, sự chấp nhận, sự ưa thích, và sự nắm giữ của vị ấy.
Vaggaṃ asāmaggipakkhiyavacanaṃ vadantīti vaggavādakā.
Those who speak words that cause division, words of disunity, are vaggavādakā.
Những người nói lời gây chia rẽ, lời thuộc phe bất hòa, nên gọi là vaggavādakā.
Yasmā pana tiṇṇaṃ uddhaṃ kammārahā na honti.
Since more than three bhikkhus are not qualified to perform an act of the Saṅgha,
Vì những vị Tỳ-kheo trên ba vị thì không đủ điều kiện để thực hiện nghi thức (kamma).
Na hi saṅgho saṅghassa kammaṃ karoti, tasmā ‘‘eko vā dve vā tayo vā’’ti vuttaṃ.
for the Saṅgha does not perform an act upon the Saṅgha, it is stated: "one, or two, or three."
Tăng đoàn không thực hiện nghi thức đối với Tăng đoàn, vì vậy đã nói “một vị, hai vị, hoặc ba vị”.
Jānāti noti amhākaṃ chandādīni jānāti.
Jānāti no means "he knows our preferences and so forth."
Jānāti no có nghĩa là: vị ấy biết ý muốn của chúng tôi.
Bhāsatīti ‘‘evaṃ karomā’’ti amhehi saddhiṃ bhāsati.
Bhāsatī means "he speaks with us, saying 'Let us do this'."
Bhāsatī có nghĩa là: vị ấy nói với chúng tôi rằng “chúng ta hãy làm như thế này”.
Amhākampetaṃ khamatīti yaṃ so karoti, etaṃ amhākampi ruccati.
Amhākampetaṃ khamatī means "whatever he does, that is also pleasing to us."
Amhākampetaṃ khamatī có nghĩa là: điều mà vị ấy làm, điều ấy cũng được chúng tôi chấp thuận.
Sametāyasmantānaṃ saṅghenāti āyasmantānaṃ cittaṃ saṅghena saddhiṃ sametu samāgacchatu, ekībhāvaṃ gacchatūti vuttaṃ hoti.
Sametāyasmantānaṃ saṅghenā means, "Venerable sirs, let your minds unite, let them come into concord with the Saṅgha, let them become one," it is said.
Sametāyasmantānaṃ saṅghenā có nghĩa là: “Tâm của các Tôn giả hãy hòa hợp với Tăng đoàn, hãy trở thành một thể thống nhất”.
Sesaṃ padatthato uttānameva.
The rest of the word meanings are clear.
Phần còn lại là ý nghĩa từ ngữ đã rõ ràng.
Vinicchayakathāpettha dasame vuttasadisāyeva.
The explanatory determination here is also similar to what was stated in the tenth.
Phần giải thích phán quyết ở đây cũng tương tự như đã nói ở giới thứ mười.
Dvādasame dubbacajātikoti dubbacasabhāvo, vattuṃ asakkuṇeyyoti attho.
In the twelfth, dubbacajātiko means having the nature of being difficult to admonish, unable to be spoken to.
Ở giới thứ mười hai, dubbacajātiko có nghĩa là có bản chất khó dạy bảo, nghĩa là không thể nói được.
Uddesapariyāpannesūti uddese pariyāpannesu antogadhesu, ‘‘yassa siyā āpatti, so āvikareyyā’’ti evaṃ saṅgahitattā anto pātimokkhassa vattamānesūti attho.
Uddesapariyāpannesu means included in the recitation (of the Pātimokkha), encompassed, meaning those rules that exist within the Pātimokkha, as it is embraced by the phrase "whoever has an offense, let him reveal it."
Uddesapariyāpannesū có nghĩa là những điều được bao gồm trong sự thuyết giới, được chứa đựng bên trong, nghĩa là những điều thuộc về Pātimokkha vì đã được bao gồm trong câu “Ai có tội thì hãy trình bày”.
Sahadhammikaṃ vuccamānoti sahadhammikena vuccamāno, kāraṇatthe cetaṃ upayogavacanaṃ.
Sahadhammikaṃ vuccamāno means being spoken to by a fellow Dhamma-practitioner, and this is an instrumental case denoting the cause.
Sahadhammikaṃ vuccamāno có nghĩa là “được một vị đồng Phạm hạnh nói đến”, và đây là một từ ngữ chỉ công cụ trong ý nghĩa của nguyên nhân.
Pañcahi sahadhammikehi sikkhitabbattā, tesaṃ vā santakattā ‘‘sahadhammika’’nti laddhanāmena buddhapaññattena sikkhāpadena vuccamānoti attho.
It means being spoken to by a rule laid down by the Buddha, which has received the name sahadhammika because it is to be trained in by five fellow Dhamma-practitioners, or because it belongs to them.
Nghĩa là, được nói đến bằng giới bổn do Đức Phật chế định, có tên gọi là sahadhammika vì nó phải được học bởi năm vị đồng Phạm hạnh, hoặc vì nó thuộc về họ.
Viramathāyasmanto mama vacanāyāti yena vacanena maṃ vadatha, tato mama vacanato viramatha, mā maṃ taṃ vacanaṃ vadathāti vuttaṃ hoti.
Viramathāyasmanto mama vacanāyā means "Venerable sirs, desist from the speech with which you speak to me; do not speak those words to me."
Viramathāyasmanto mama vacanāyā có nghĩa là: “Thưa các Tôn giả, xin hãy từ bỏ lời nói mà các Tôn giả dùng để nói với tôi, xin đừng nói lời đó với tôi”.
Vadatu saha dhammenāti sahadhammikena sikkhāpadena, sahadhammena vā aññenapi pāsādikabhāvasaṃvattanikena vacanena vadetu.
Vadatu saha dhammenā means "let him speak with a rule (sikkhāpada) that is proper (sahadhammika), or with any other speech that is proper (sahadhamma) and conducive to purity."
Vadatu saha dhammenā có nghĩa là: “Hãy nói bằng giới bổn của các vị đồng Phạm hạnh, hoặc hãy nói bằng một lời nói khác hợp Pháp, có khả năng dẫn đến sự đáng kính trọng”.
Yadidanti vuddhikāraṇadassanatthe nipāto, tena yaṃ idaṃ aññamaññassa hitavacanaṃ, āpattito ca vuṭṭhāpanaṃ, tena aññamaññavacanena aññamaññavuṭṭhāpanena.
Yadida is a particle used to show a cause of growth; by this, it means "through this mutual speech and mutual raising up from offenses" — this beneficial speech and raising up from offenses that is mutual.
Yadidaṃ là một từ chỉ ý nghĩa trình bày nguyên nhân của sự tăng trưởng. Do đó, “điều này là lời nói mang lợi ích cho nhau, và sự giúp đỡ lẫn nhau thoát khỏi tội lỗi”.
Evaṃ saṃvaddhāhi tassa bhagavato parisāti evaṃ parisāya vuddhikāraṇaṃ dassitaṃ hoti.
Evaṃ saṃvaddhā hi tassa bhagavato parisā means it is thus shown that the assembly of the Blessed One grows in this manner.
Evaṃ saṃvaddhāhi tassa bhagavato parisā có nghĩa là: “Như vậy, hội chúng của Đức Thế Tôn đã tăng trưởng”.
Sesaṃ uttānatthameva.
The rest has a clear meaning.
Phần còn lại là ý nghĩa đã rõ ràng.
Vinicchayakathāpi dasame vuttasadisāyeva.
The explanatory determination is also similar to what was stated in the tenth.
Phần giải thích phán quyết cũng tương tự như đã nói ở giới thứ mười.
Terasame gāmaṃ vā nigamaṃvāti ettha nagarampi gāme antogadhameva.
In the thirteenth, regarding gāmaṃ vā nigamaṃ vā, even a city is included within a village.
Ở giới thứ mười ba, trong cụm từ gāmaṃ vā nigamaṃ vā, thành phố cũng được bao gồm trong làng.
Upanissāya viharatītitattha paṭibaddhacīvarādipaccayatāya taṃ nissāya vasati.
Upanissāya viharatī means he dwells depending on that place due to being connected to robes and other requisites.
Upanissāya viharatī có nghĩa là: vị ấy sống nương tựa vào đó vì có các yếu tố như y phục và các vật dụng khác được gắn liền với nơi đó.
Pupphadānādīhi manussānaṃ saddhaṃ vināsento kulāni dūsetīti kuladūsako.
One who destroys people's faith by offering flowers and so forth, thereby corrupting families, is called a kuladūsako.
Vị Tỳ-kheo làm hư hoại các gia đình bằng cách phá hủy niềm tin của mọi người thông qua việc dâng hoa và các hành vi tương tự, nên gọi là kuladūsako (người làm hư hoại gia đình).
Mālāvaccharopanādayo pāpakā samācārā assāti pāpasamācāro.
He is pāpasamācāro because he has evil conduct such as planting garlands and saplings.
Vị ấy có những hành vi xấu xa như trồng cây hoa, nên gọi là pāpasamācāro (người có hành vi xấu xa).
So bhikkhūti so kuladūsako bhikkhu.
So bhikkhū means that bhikkhu who corrupts families.
So bhikkhū có nghĩa là vị Tỳ-kheo làm hư hoại gia đình ấy.
Āyasmā kho kuladūsako…pe… alaṃ te idha vāsenāti imināssa pabbājanīyakammārahataṃ dasseti.
By "Venerable sir, you are a corrupter of families...pe...you have stayed here long enough," it shows his unworthiness of the pabbājanīyakamma.
Câu Āyasmā kho kuladūsako…pe… alaṃ te idha vāsenā cho thấy vị ấy xứng đáng bị thực hiện hành vi pabbājanīyakamma (trục xuất).
Pabbājanīyakammakato panesa yasmiṃ gāme vā nigame vā kuladūsakakammaṃ kataṃ, yasmiñca vihāre vasati, neva tasmiṃ gāme vā nigame vā carituṃ labhati, na vihāre vasituṃ.
However, a bhikkhu who has undergone pabbājanīyakamma is not allowed to wander in the village or market town where the act of corrupting families was committed, nor to dwell in the monastery where he resides.
Vị Tỳ-kheo đã bị thực hiện pabbājanīyakamma thì không được phép đi lại trong làng hay thị trấn nơi mình đã phạm tội làm hư hoại gia đình, cũng không được phép ở lại tu viện nơi mình cư trú.
Evañca so bhikkhūtiettha soti pabbājanīyakammakato adhippeto.
And thus that bhikkhu—herein, by “that” is meant the one on whom the pabbājanīyakamma has been performed.
Trong (câu) Evañca so bhikkhū (Như vậy, tỳ khưu ấy), (chữ) so có nghĩa là người đã bị hành động pabbājanīya kamma (hành động trục xuất).
Chandena gacchantīti chandagāmino, esa nayo sesesu.
They go by desire, thus they are those who go by desire; this is the method for the rest.
Họ đi do dục vọng, nên gọi là chandagāmino (người thiên vị do dục vọng). Đây là cách giải thích tương tự cho các trường hợp còn lại.
So bhikkhūti so ‘‘chandagāmino’’tiādīni vadamāno.
That bhikkhu means the one who speaks words such as “those who go by desire”.
So bhikkhū (Vị tỳ khưu ấy) là người nói những lời như “người thiên vị do dục vọng” v.v.
Tassa vacanassa paṭinissaggāya evaṃ vacanīyo, na kuladūsananivāraṇatthāya.
He should be spoken to thus for the relinquishment of that statement, not for the purpose of preventing the corrupting of families.
Vị ấy nên được nói như vậy để từ bỏ lời nói của mình, chứ không phải để ngăn chặn việc làm bại hoại gia đình.
Kuladūsanakammena hi so āpajjitabbā āpattiyo pubbeva āpanno, evaṃ panassa visumpi saṅghamajjhepi vuccamānassa appaṭinissajjato aparaṃ dukkaṭaṃ.
Indeed, that bhikkhu has already, in the past, fallen into the offenses that ought to be incurred through the act of corrupting families. However, for him who, when spoken to thus either privately or in the midst of the Saṅgha, does not relinquish it, there is another offense of dukkaṭa.
Thật vậy, vị ấy đã phạm những tội đáng phải chịu do hành động làm bại hoại gia đình từ trước rồi; nhưng nếu vị ấy không từ bỏ khi bị quở trách riêng hoặc giữa Tăng chúng như vậy, thì vị ấy sẽ phạm thêm một tội dukkaṭa khác.
Evañca sotiādi ito pubbe vuttañca avuttañca sabbaṃ uttānatthameva.
And thus that..., etc.—everything said and unsaid before this is of clear meaning.
Evañca so (Như vậy, tỳ khưu ấy) v.v. và tất cả những gì đã nói và chưa nói trước đây đều có nghĩa rõ ràng.
Vinicchayakathāpi dasame vuttasadisāyeva.
The discourse on the legal decision is also just like that stated in the tenth.
Phần giải thích phán quyết cũng tương tự như đã nói ở điều thứ mười.
Uddiṭṭhā kho…pe… evametaṃ dhārayāmītiettha paṭhamaṃ āpatti etesanti paṭhamāpattikā, paṭhamaṃ vītikkamanakkhaṇeyeva āpajjitabbāti attho.
In Recited are... and so on... Thus do I remember it, those for which there is an offense at the very first are offenses at the first instance; the meaning is that they are to be incurred at the very moment of the first transgression.
Trong (câu) Uddiṭṭhā kho…pe… evametaṃ dhārayāmi (Thật vậy, đã được tụng đọc…pe… chúng tôi ghi nhớ điều này như vậy), trước hết, paṭhamāpattikā có nghĩa là những tội đầu tiên, tức là những tội phải phạm ngay khi vi phạm lần đầu.
Itare pana yathā tatiye ca catutthe ca divase hotīti ettha ‘‘tatiyako, catutthako’’ti vuccati, evaṃ yāvatatiye samanubhāsanakamme hontīti yāvatatiyakāti veditabbā.
But the others should be known as up to the third instance, just as in the case of something that occurs on the third and fourth days, it is called "tertiary" and "quaternary," so too, these occur during the formal act of admonition up to the third time.
Còn những tội khác thì, giống như khi nói về ngày thứ ba và thứ tư, người ta nói “tatiyako, catutthako” (ngày thứ ba, ngày thứ tư), thì ở đây cũng vậy, cần phải hiểu yāvatatiyakā (tới lần thứ ba) là những tội phải chịu khi bị samanubhāsana kamma (hành động khiển trách) tới lần thứ ba.
Yāvatīhanti yattakāni ahāni.
For as many days means for whatever number of days.
Yāvatīhaṃ (bao nhiêu ngày) là số ngày.
Jānaṃ paṭicchādetīti jānanto paṭicchādeti.
Knowingly conceals means he conceals it while knowing.
Jānaṃ paṭicchādetī (biết mà che giấu) có nghĩa là biết mà che giấu.
Tatthāyaṃ paṭicchādanalakkhaṇassa mātikā – āpatti ca hoti, āpattisaññī ca, pakatatto ca hoti, pakatattasaññī ca, anantarāyiko ca hoti, anantarāyikasaññī ca, pahu ca hoti, pahusaññī ca, chādetukāmo ca hoti, chādeti cāti.
In this regard, this is the summary of the characteristics of concealment: there is an offense, and he is percipient of it as an offense; he is a pakatatta bhikkhu, and he is percipient of him as a pakatatta bhikkhu; he is without obstacles, and he is percipient of being without obstacles; he is able, and he is percipient of being able; he is desirous of concealing it, and he does conceal it.
Trong đó, đây là mātikā (tiêu đề) của đặc tính che giấu: (1) có tội và có nhận thức về tội; (2) là người bình thường và có nhận thức là người bình thường; (3) không có chướng ngại và có nhận thức là không có chướng ngại; (4) có khả năng và có nhận thức là có khả năng; (5) muốn che giấu và (6) che giấu.
Tattha āpatti ca hoti, āpattisaññī cāti yaṃ āpattiṃ āpanno, sā terasannaṃ aññatarā hoti, sopi ca tattha vatthuvasena vā ‘‘idaṃ bhikkhūnaṃ na vaṭṭatī’’ti nāmamattavasena vā ‘‘ayaṃ itthannāmā āpattī’’ti āpattisaññīyeva hutvā ‘‘na dāni naṃ kassaci ārocessāmī’’ti evaṃ chādetukāmova dhuraṃ nikkhipitvā aruṇaṃ uṭṭhāpeti, channā hoti āpatti.
Therein, there is an offense, and he is percipient of it as an offense means that the offense he has incurred is one of the thirteen; and he, being percipient of the offense—either through the matter itself, thinking "This is not allowable for bhikkhus," or merely by name, thinking "This is an offense of such-and-such a name"—desirous of concealing it, thinking "Now I will not declare it to anyone," sets aside his duty and lets the dawn rise; the offense is concealed.
Trong đó, āpatti ca hoti, āpattisaññī cā (có tội và có nhận thức về tội) có nghĩa là tội đã phạm là một trong mười ba tội saṅghādisesa, và vị ấy, với nhận thức rằng đó là một tội, hoặc theo đối tượng (vatthu) hoặc theo tên gọi “điều này không phù hợp cho các tỳ khưu” hoặc “đây là tội có tên như vậy”, rồi với ý muốn che giấu “bây giờ tôi sẽ không nói cho ai biết”, vị ấy từ bỏ trách nhiệm (nói ra) và để cho bình minh ló dạng, thì tội ấy được xem là đã che giấu.
Sace panettha anāpattisaññī vā hoti, aññāpattikkhandhasaññī vā, vematiko vā, acchannāva hoti.
If in this case he is percipient of it as not an offense, or percipient of it as a different class of offense, or is doubtful, it is not concealed.
Nếu vị ấy có nhận thức rằng đó không phải là tội, hoặc là một loại tội khác, hoặc có sự nghi ngờ, thì tội ấy không được xem là đã che giấu.
Pakatattoti anukkhitto samānasaṃvāsako.
A pakatatta bhikkhu is one in common communion, not suspended.
Pakatatto (người bình thường) là người không bị trục xuất, người có cùng saṃvāsa (sống chung) với Tăng chúng.
So ce pakatattasaññī hutvā vuttanayeneva chādeti, channā hoti.
If, being percipient of being a pakatatta bhikkhu, he conceals it in the aforementioned manner, it is concealed.
Nếu vị ấy, với nhận thức là người bình thường, che giấu theo cách đã nói, thì tội ấy được xem là đã che giấu.
Anantarāyikoti yassa dasasu rājacoraaggiudakamanussaamanussavāḷasarīsapajīvitabrahmacariyantarāyesu ekopi natthi, so ce anantarāyikasaññī chādeti, channā hoti.
Without obstacles means one for whom there is not even a single one of the ten obstacles: from the king, thieves, fire, water, humans, non-humans, fierce beasts, creeping things, to life, and to the holy life. If, being percipient of being without obstacles, he conceals it, it is concealed.
Anantarāyiko (không có chướng ngại) là người không có bất kỳ chướng ngại nào trong mười loại chướng ngại (vua, trộm cướp, lửa, nước, người, phi nhân, thú dữ, rắn rết, mạng sống, phạm hạnh). Nếu vị ấy, với nhận thức là không có chướng ngại, che giấu, thì tội ấy được xem là đã che giấu.
Pahūti yo sakkoti bhikkhuno santikaṃ gantuñceva ārocetuñca, so ce pahusaññī hutvā chādeti, channā hoti.
Able means one who is able to go to a bhikkhu and to declare it. If, being percipient of being able, he conceals it, it is concealed.
Pahū (có khả năng) là người có thể đến gặp tỳ khưu và trình bày (tội lỗi). Nếu vị ấy, với nhận thức là có khả năng, che giấu, thì tội ấy được xem là đã che giấu.
Chādetukāmo ca hoti, chādeti cātiidaṃ uttānameva.
He is desirous of concealing it, and he does conceal it—this is clear.
Chādetukāmo ca hoti, chādeti cā (muốn che giấu và che giấu) điều này đã rõ ràng.
Sacepi hi so sabhāgaṃ disvā ‘‘ayaṃ me upajjhāyo vā ācariyo vā’’ti lajjāya nāroceti, channāva hoti.
For if, upon seeing a fellow bhikkhu, he does not declare it out of shame, thinking, "This is my preceptor" or "This is my teacher," it is indeed concealed.
Ngay cả khi vị ấy nhìn thấy một người đồng giới (sabhāga) và không trình bày vì xấu hổ “đây là vị upajjhāya (bổn sư) hoặc ācariya (giáo thọ) của tôi”, thì tội ấy vẫn được xem là đã che giấu.
Upajjhāyādibhāvo hi idha appamāṇaṃ, sabhāgamattameva pamāṇaṃ.
For here, the status of being a preceptor and so on is not the standard; the mere fact of being a fellow bhikkhu is the standard.
Vì ở đây, địa vị upajjhāya v.v. không phải là tiêu chuẩn quan trọng, chỉ việc là người đồng giới mới là tiêu chuẩn.
Ayaṃ ‘‘jānaṃ paṭicchādetī’’tipadassa saṅkhepato atthavinicchayo.
This is a concise determination of the meaning of the phrase knowingly conceals.
Đây là phần giải thích tóm tắt ý nghĩa của từ “jānaṃ paṭicchādetī” (biết mà che giấu).
Tāvatīhanti tattakāni ahāni, paṭicchāditadivasato paṭṭhāya yāva ārocitadivaso, tāva divasapakkhamāsasaṃvaccharavasena yattako kālo atikkanto, tattakaṃ kālanti attho.
For that many days means for that number of days. The meaning is for however long a period has passed—counted in days, fortnights, months, and years—from the day of concealment until the day of declaration.
Tāvatīhaṃ (bấy nhiêu ngày) là bấy nhiêu ngày, tức là khoảng thời gian đã trôi qua từ ngày che giấu cho đến ngày trình bày, tính theo ngày, nửa tháng, tháng, năm.
Akāmā parivatthabbanti na kāmena na vasena, atha kho akāmena avasena parivāsaṃ samādāya vatthabbaṃ.
He should undergo parivāsa unwillingly means parivāsa must be undertaken and observed not by one's own will or desire, but rather unwillingly and without choice, after having taken it upon oneself.
Akāmā parivatthabbaṃ (phải sống biệt trú không theo ý muốn) có nghĩa là phải sống biệt trú mà không theo ý muốn hoặc sự kiểm soát của mình, mà phải nhận và sống biệt trú một cách không tự nguyện.
Tattha paṭicchannaparivāso suddhantaparivāso samodhānaparivāso cāti tividho parivāso.
In that regard, there are three kinds of parivāsa: paṭicchannaparivāsa, suddhantaparivāsa, and samodhānaparivāsa.
Trong đó, có ba loại biệt trú: paṭicchannaparivāsa (biệt trú cho tội đã che giấu), suddhantaparivāsa (biệt trú cho tội đã hoàn toàn thanh tịnh) và samodhānaparivāsa (biệt trú kết hợp).
Tattha paṭicchannaparivāso tāva yathāpaṭicchannāya āpattiyā dātabbo.
Therein, paṭicchannaparivāsa is to be given according to the concealed offense.
Trong đó, paṭicchannaparivāsa (biệt trú cho tội đã che giấu) phải được ban cho theo đúng tội đã che giấu.
Kassaci hi ekāhappaṭicchannā āpatti hoti, kassaci dvīhādippaṭicchannā.
For some, there is an offense concealed for one day; for others, concealed for two or more days.
Có người tội che giấu một ngày, có người tội che giấu hai ngày trở lên.
Kassaci ekā āpatti hoti, kassaci dve vā tisso vā taduttari vā.
For some, there is one offense; for others, two, three, or more.
Có người chỉ có một tội, có người có hai, ba tội hoặc nhiều hơn.
Tasmā paṭicchannaparivāsaṃ dentena paṭhamameva vuttanayena paṭicchannabhāvaṃ ñatvā tato paṭicchannadivase ca āpattiyo ca sallakkhetvā sace ekā ekāhappaṭicchannā hoti, ‘‘ahaṃ, bhante, ekaṃ āpattiṃ āpajjiṃ sañcetanikaṃ sukkavissaṭṭhiṃ ekāhappaṭicchanna’’nti evaṃ parivāsaṃ yācāpetvā khandhake (cūḷava. 98) āgatanayena kammavācaṃ vatvā parivāso dātabbo.
Therefore, when granting paṭicchannaparivāsa, one should first ascertain the fact of concealment in the aforementioned manner, and then, having determined the days of concealment and the offenses, if there is one offense concealed for one day, one should have him request parivāsa saying, "Venerable sirs, I have committed one offense of intentional emission of semen, concealed for one day," and then, having recited the formal act according to the method given in the Khandhaka, parivāsa should be granted.
Vì vậy, khi ban paṭicchannaparivāsa, trước hết phải biết tình trạng che giấu theo cách đã nói, sau đó ghi nhận số ngày che giấu và số tội. Nếu có một tội che giấu một ngày, thì phải yêu cầu biệt trú bằng cách nói “Bạch Đại đức, con đã phạm một tội saṅghādisesa là xuất tinh có chủ ý, đã che giấu một ngày”, và sau khi đọc kammavācā (lời tuyên bố hành động) theo cách đã nêu trong Khandhaka (Cūḷavagga 98), biệt trú sẽ được ban cho.
Atha dvīhatīhādippaṭicchannā hoti, dvīhappaṭicchannaṃ tīhappaṭicchannaṃ catūhappaṭicchannaṃ pañcāhappaṭicchannaṃ…pe… cuddasāhappaṭicchannantievaṃ yāva cuddasadivasāni divasavasena yojanā kātabbā, pañcadasadivasappaṭicchannāyaṃ ‘‘pakkhappaṭicchanna’’nti yojanā kātabbā.
If it was concealed for two, three, or more days, the phrasing should be formulated by days up to fourteen days, such as: "concealed for two days," "concealed for three days," "concealed for four days," "concealed for five days," ... "concealed for fourteen days." For an offense concealed for fifteen days, the phrasing "concealed for a fortnight" should be used.
Nếu là tội che giấu hai ngày, ba ngày v.v., thì phải kết hợp theo số ngày như “che giấu hai ngày, che giấu ba ngày, che giấu bốn ngày, che giấu năm ngày…pe… che giấu mười bốn ngày”. Đối với tội che giấu mười lăm ngày, phải kết hợp là “che giấu nửa tháng”.
Tato yāva ekūnatiṃsatimo divaso, tāva ‘‘atirekapakkhappaṭicchanna’’nti, tato māsappaṭicchannaṃ atirekamāsappaṭicchannaṃ dvemāsappaṭicchannaṃ atirekadvemāsappaṭicchannaṃ temāsappaṭicchannaṃ…pe… atirekaekādasamāsappaṭicchannanti evaṃ yojanā kātabbā.
Thereafter, up to the twenty-ninth day, it should be "concealed for more than a fortnight." Then, "concealed for a month," "concealed for more than a month," "concealed for two months," "concealed for more than two months," "concealed for three months," ... up to "concealed for more than eleven months"—the phrasing should be formulated in this way.
Từ đó cho đến ngày hai mươi chín, phải kết hợp là “che giấu hơn nửa tháng”, rồi “che giấu một tháng”, “che giấu hơn một tháng”, “che giấu hai tháng”, “che giấu hơn hai tháng”, “che giấu ba tháng”…pe… “che giấu hơn mười một tháng” phải được kết hợp như vậy.
Saṃvacchare puṇṇe ‘‘ekasaṃvaccharappaṭicchanna’’nti, tato paraṃ atirekasaṃvaccharaṃ dvesaṃvaccharaṃ evaṃ yāva saṭṭhisaṃvaccharaatirekasaṭṭhisaṃvaccharappaṭicchannanti, tato vā bhiyyopi vatvā yojanā kātabbā.
When a year is complete, it is "concealed for one year," and thereafter "concealed for more than a year," "concealed for two years," and so on, up to "concealed for sixty years" and "concealed for more than sixty years." The phrasing should be formulated by stating even more than that if necessary.
Khi tròn một năm, phải nói “che giấu một năm”, và sau đó là “che giấu hơn một năm”, “che giấu hai năm” v.v. cho đến “che giấu sáu mươi năm” và “che giấu hơn sáu mươi năm”, hoặc có thể nói nhiều hơn nữa và kết hợp.
Sace pana dve tisso taduttari vā āpattiyo honti, yathā ‘‘ekaṃ āpatti’’nti vuttaṃ, evaṃ ‘‘dve āpattiyo, tisso āpattiyo’’ti vattabbaṃ.
If, however, there are two, three, or more offenses, just as it was said, "one offense," so it should be said, "two offenses," "three offenses."
Tuy nhiên, nếu có hai, ba tội hoặc nhiều hơn, thì phải nói “hai tội, ba tội” giống như đã nói “một tội”.
Tato paraṃ pana sataṃ vā hotu, sahassaṃ vā, ‘‘sambahulā’’ti vattuṃ vaṭṭati.
But beyond that, whether it be a hundred or a thousand, it is permissible to say, "numerous."
Sau đó, dù là một trăm hay một ngàn, cũng có thể nói “nhiều tội”.
Nānāvatthukāsupi ‘‘ahaṃ, bhante, sambahulā saṅghādisesā āpattiyo āpajjiṃ ekaṃ sukkavissaṭṭhiṃ ekaṃ kāyasaṃsaggaṃ ekaṃ duṭṭhullavācaṃ ekaṃ attakāmaṃ ekaṃ sañcarittaṃ ekāhappaṭicchannāyo’’ti evaṃ gaṇanavasena vā, ‘‘ahaṃ, bhante, sambahulā saṅghādisesā āpattiyo āpajjiṃ nānāvatthukāyo ekāhappaṭicchannāyo’’ti evaṃ vatthukittanavasena vā, ‘‘ahaṃ, bhante, sambahulā saṅghādisesā āpattiyo āpajjiṃ ekāhappaṭicchannāyo’’ti evaṃ nāmamattavasena vā yojanā kātabbā.
Even in the case of offenses of different types, the phrasing should be formulated either by way of enumeration, such as: "Venerable sirs, I have committed numerous saṅghādisesa offenses, concealed for one day: one of emission of semen, one of bodily contact, one of lewd speech, one of self-gratification, one of acting as a go-between"; or by way of stating the type, such as: "Venerable sirs, I have committed numerous saṅghādisesa offenses of different types, concealed for one day"; or merely by name, such as: "Venerable sirs, I have committed numerous saṅghādisesa offenses, concealed for one day."
Ngay cả đối với các tội có đối tượng khác nhau, cũng có thể kết hợp theo cách đếm số “Bạch Đại đức, con đã phạm nhiều tội saṅghādisesa, một tội xuất tinh có chủ ý, một tội tiếp xúc thân thể, một tội lời nói thô tục, một tội tự khen mình, một tội mai mối, đã che giấu một ngày”, hoặc theo cách kể tên đối tượng “Bạch Đại đức, con đã phạm nhiều tội saṅghādisesa có đối tượng khác nhau, đã che giấu một ngày”, hoặc theo cách chỉ nói tên “Bạch Đại đức, con đã phạm nhiều tội saṅghādisesa, đã che giấu một ngày”.
Tattha nāmaṃ duvidhaṃ sajātisādhāraṇaṃ sabbasādhāraṇañca, tattha saṅghādisesoti sajātisādhāraṇaṃ, āpattīti sabbasādhāraṇaṃ, tasmā ‘‘sambahulā āpattiyo āpajjiṃ ekāhappaṭicchannāyo’’ti evaṃ sabbasādhāraṇanāmavasenāpi vattuṃ vaṭṭati.
Therein, a name is twofold: specific to its class and common to all. Therein, saṅghādisesa is specific to its class; āpatti (offense) is common to all. Therefore, it is also permissible to speak by way of the name common to all, thus: "I have committed numerous offenses, concealed for one day."
Trong đó, nāmaṃ (tên gọi) có hai loại: sajātisādhāraṇaṃ (tên gọi chung cho cùng loại) và sabbasādhāraṇaṃ (tên gọi chung cho tất cả). Trong đó, saṅghādisesa là sajātisādhāraṇaṃ (tên gọi chung cho cùng loại), āpatti (tội) là sabbasādhāraṇaṃ (tên gọi chung cho tất cả). Vì vậy, cũng có thể nói “sambahulā āpattiyo āpajjiṃ ekāhappaṭicchannāyo” (con đã phạm nhiều tội, đã che giấu một ngày) theo tên gọi chung cho tất cả.
Idañhi parivāsādivinayakammaṃ vatthuvasena gottavasena nāmavasena āpattivasena ca kātuṃ vaṭṭatiyeva.
Indeed, this Vinaya action of parivāsa and so forth may be performed by way of the basis, by way of the lineage, by way of the name, and by way of the offence.
Thật vậy, việc làm các vinayakamma như parivāsa này có thể được thực hiện dựa trên vatthu (căn bản), gotta (loại), nāma (tên), và āpatti (tội).
Tattha sukkavissaṭṭhīti vatthu ceva gottañca, saṅghādisesoti nāmañceva āpatti ca, tattha ‘‘sukkavissaṭṭhiṃ kāyasaṃsagga’’ntiādivacanenāpi ‘‘nānāvatthukāyo’’tivacanenāpi vatthu ceva gottañca gahitaṃ hoti, ‘‘saṅghādiseso’’tivacanenāpi ‘‘āpattiyo’’tivacanenāpi nāmañceva āpatti ca gahitā hoti, tasmā etesu yassa kassaci vasena kammavācā kātabbā.
Therein, 'emission of semen' is both the basis and the lineage, and 'saṅghādisesa' is both the name and the offence. Therein, by expressions such as ‘‘emission of semen, bodily contact’’, and by the expression ‘‘of diverse bases’’, both the basis and the lineage are understood; and by the expression ‘‘saṅghādisesa’’, and by the expression ‘‘offences’’, both the name and the offence are understood. Therefore, the kammavācā should be performed by way of any one of these.
Trong đó, "sukkavissaṭṭhi" (sự xuất tinh) là vatthu (căn bản) và gotta (loại), còn "saṅghādisesa" (tăng tàn) là nāma (tên) và āpatti (tội). Ở đây, qua các lời như ‘‘sukkavissaṭṭhiṃ kāyasaṃsagga’’ (sự xuất tinh, sự tiếp xúc thân thể) và ‘‘nānāvatthukāyo’’ (nhiều loại căn bản), vatthu và gotta đã được nắm bắt; qua các lời như ‘‘saṅghādiseso’’ (tăng tàn) và ‘‘āpattiyo’’ (các tội), nāma và āpatti đã được nắm bắt. Do đó, kammavācā (lời tuyên yết) phải được thực hiện dựa trên bất kỳ yếu tố nào trong số này.
Kammavācāpariyosāne ca sace appabhikkhuko āvāso hoti, sakkā ratticchedaṃ anāpajjantena vasituṃ, tattheva ‘‘parivāsaṃ samādiyāmi, vattaṃ samādiyāmī’’ti tikkhattuṃ vattaṃ samādātabbaṃ, samādiyitvā tattheva saṅghassa ārocetvā puna āgatāgatānaṃ bhikkhūnaṃ ārocentena vattabhedañca ratticchedañca akatvā parivasitabbaṃ.
And at the conclusion of the kammavācā, if the dwelling has few bhikkhus, it is possible to dwell without incurring a break in nights. Right there, one should undertake the observance three times, saying, ‘‘I undertake the parivāsa, I undertake the observance.’’ After undertaking it, one should report it to the Saṅgha right there, and then to the bhikkhus who arrive, one should dwell under parivāsa without breaking the observance or incurring a break in nights.
Và khi kammavācā kết thúc, nếu đó là một āvāsa (trú xứ) có ít tỳ khưu, thì có thể ở lại mà không bị phạm ratticcheda (đứt đêm). Ngay tại đó, phải thọ trì giới luật ba lần rằng: ‘‘Con thọ trì parivāsa, con thọ trì vatta (giới luật)’’. Sau khi thọ trì, phải trình báo với Saṅgha ngay tại đó, và sau đó trình báo với các tỳ khưu đến và đi, rồi phải sống parivāsa mà không làm vatta-bheda (phá giới luật) và ratticcheda (đứt đêm).
Sace na sakkā hoti parivāsaṃ sodhetuṃ, nikkhittavattena vasitukāmo hoti, tattheva saṅghamajjhe, ekapuggalassa vā santike ‘‘parivāsaṃ nikkhipāmi, vattaṃ nikkhipāmī’’ti parivāso nikkhipitabbo, ekapadenāpi cettha nikkhitto hoti parivāso, dvīhi pana sunikkhittoyeva, samādānepi eseva nayo.
If it is not possible to purify the parivāsa, and one wishes to dwell having relinquished the observance, then right there in the midst of the Saṅgha, or in the presence of a single individual, the parivāsa should be relinquished by saying, ‘‘I relinquish the parivāsa, I relinquish the observance.’’ Even if relinquished by one word, the parivāsa is relinquished; but by two words, it is well-relinquished. The same method applies to undertaking it.
Nếu không thể hoàn thành parivāsa, và muốn sống với vatta đã bỏ, thì parivāsa phải được bỏ tại giữa Saṅgha, hoặc trước một người, rằng: ‘‘Con bỏ parivāsa, con bỏ vatta’’. Ở đây, parivāsa được bỏ ngay cả với một từ, nhưng với hai từ thì chắc chắn là đã bỏ. Đối với việc thọ trì cũng theo cách này.
Nikkhittakālato paṭṭhāya pakatattaṭṭhāne tiṭṭhati, athānena paccūsasamaye ekena bhikkhunā saddhiṃ parikkhittassa vihārassa parikkhepato, aparikkhittassa parikkhepārahaṭṭhānato dve leḍḍupāte atikkamitvā mahāmaggato okkamma gumbena vā vatiyā vā paṭicchannaṭṭhāne nisīditvā antoaruṇeyeva vattaṃ samādiyitvā ārocetabbaṃ.
From the time of relinquishment, he stands in the state of one who is not on parivāsa. Then, in the early morning, together with one bhikkhu, he should go to a place of the kind described for parivāsa, beyond two clods' throw from the boundary of a bounded monastery, or from a place fit for bounding for an unbounded one, step off the main road, sit in a place concealed by a bush or a fence, and within the pre-dawn period itself, undertake the observance and report it.
Từ khi bỏ giới luật, vị ấy trở lại trạng thái bình thường. Sau đó, vào buổi sáng sớm, vị ấy cùng với một tỳ khưu, đi đến một nơi cách xa ranh giới của tu viện đã được khoanh vùng, hoặc cách xa nơi đáng khoanh vùng của tu viện chưa được khoanh vùng, khoảng hai tầm ném đất, rời khỏi con đường lớn, ngồi ở một nơi khuất bởi bụi cây hoặc hàng rào, và trước khi mặt trời mọc, thọ trì giới luật và trình báo.
Yampi aññaṃ bhikkhuṃ passati, tassāpi ārocetabbameva.
And any other bhikkhu he sees, he should report to them as well.
Vị ấy cũng phải trình báo cho bất kỳ tỳ khưu nào khác mà mình gặp.
Aruṇe uṭṭhite tassa santike vattaṃ nikkhipitvā vihāraṃ gantabbaṃ.
When dawn breaks, he should relinquish the observance in that bhikkhu’s presence and go to the monastery.
Khi mặt trời mọc, phải bỏ giới luật trước vị ấy và đi về tu viện.
Sace so pure aruṇeyeva kenaci karaṇīyena gato, vihāraṃ gantvā yaṃ sabbapaṭhamaṃ bhikkhuṃ passati, tassa ārocetvā nikkhipitabbaṃ.
If that bhikkhu left before dawn for some business, he should go to the monastery and report it to the first bhikkhu he sees, and then relinquish it.
Nếu vị ấy đã đi vì một việc gì đó trước khi mặt trời mọc, thì phải đi về tu viện, trình báo cho tỳ khưu đầu tiên gặp và bỏ giới luật.
Evaṃ sallakkhetvā yāva rattiyo pūrenti, tāva parivatthabbaṃ, ayaṃ saṅkhepato paṭicchannaparivāsavinicchayo, vitthāro pana samantapāsādikāya vinayasaṃvaṇṇanāya (cūḷava. aṭṭha. 97) vuttanayeneva veditabbo.
Having thus discerned, one should complete the parivāsa for as many nights as are necessary. This is a brief elucidation of the paṭicchanna-parivāsa. The detailed explanation, however, should be understood in the manner stated in the Samantapāsādikā, the commentary on the Vinaya.
Phải ghi nhớ như vậy và sống parivāsa cho đến khi số đêm được hoàn thành. Đây là sự quyết định tóm tắt về paṭicchannaparivāsa (parivāsa che giấu), còn chi tiết phải được hiểu theo cách đã nói trong Vinayasaṃvaṇṇanā (chú giải Luật) Samantapāsādikā.
Itaresu pana dvīsu ‘‘āpattipariyantaṃ na jānāti, rattipariyantaṃ na jānātī’’ti (cūḷava. 157) imasmiṃ vatthusmiṃ khandhake anuññāto suddhantaparivāso nāma, so duvidho cūḷasuddhanto mahāsuddhantoti, duvidhopi cesa rattiparicchedaṃ sakalaṃ vā ekaccaṃ vā ajānantassa ca assarantassa ca tattha vematikassa ca dātabbo.
Among the other two, the suddhanta-parivāsa is that which is permitted in the Khandhaka in the case of one who ‘‘does not know the extent of the offence, does not know the extent of the nights.’’ It is of two kinds: cūḷa-suddhanta and mahā-suddhanta. Both of these should be given to one who does not know, does not remember, or is in doubt about the whole or a part of the number of nights.
Trong hai loại còn lại, suddhantaparivāsa (parivāsa thuần túy) được phép trong khandhaka (phần) trong trường hợp ‘‘không biết giới hạn tội, không biết giới hạn đêm’’. Loại này có hai phần: cūḷasuddhanta (suddhanta nhỏ) và mahāsuddhanta (suddhanta lớn). Cả hai loại này phải được ban cho vị không biết hoặc không nhớ toàn bộ hoặc một phần giới hạn đêm, và vị còn nghi ngờ về điều đó.
Āpattipariyantaṃ pana ‘‘ettikā ahaṃ āpattiyo āpanno’’ti jānātu vā, mā vā, akāraṇametaṃ.
However, whether one knows or does not know, ‘‘I have incurred so many offences,’’ is irrelevant for the extent of the offence.
Tuy nhiên, việc biết hay không biết giới hạn tội, tức là ‘‘tôi đã phạm bao nhiêu tội’’, không phải là vấn đề.
Tassa dānavidhi khandhake āgato, vinicchayakathā pana vitthārato samantapāsādikāyaṃ (cūḷava. aṭṭha. 102) vuttā.
Its method of granting is found in the Khandhaka, while the detailed explanation is stated in the Samantapāsādikā.
Phương pháp ban loại parivāsa này đã được đề cập trong khandhaka, còn phần quyết định chi tiết đã được nói trong Samantapāsādikā.
Itaro pana samodhānaparivāso nāma, so tividho hoti odhānasamodhāno agghasamodhāno missakasamodhānoti.
The other is called samodhāna-parivāsa, and it is of three kinds: odhāna-samodhāna, aggha-samodhāna, and missaka-samodhāna.
Loại kia được gọi là samodhānaparivāsa (parivāsa tổng hợp), có ba loại: odhānasamodhāna, agghasamodhāna và missakasamodhāna.
Tattha odhānasamodhāno nāma antarāpattiṃ āpajjitvā paṭicchādentassa parivutthadivase odhunitvā makkhetvā purimāya āpattiyā mūladivasaparicchede pacchā āpannaṃ āpattiṃ samodahitvā dātabbaparivāso vuccati.
Therein, odhāna-samodhāna is the parivāsa that should be given to one who, having incurred an intervening offence and concealed it, shakes off and cleanses the days of completed parivāsa, and adds the subsequently incurred offence to the original period of the former offence.
Trong đó, odhānasamodhāna là parivāsa được ban cho vị đã phạm tội giữa chừng và che giấu, bằng cách loại bỏ và xóa bỏ những ngày đã sống parivāsa, rồi tổng hợp tội đã phạm sau đó vào giới hạn ngày gốc của tội trước.
Agghasamodhāno nāma sambahulāsu āpattīsu yā ekā vā dve vā tisso vā sambahulā vā āpattiyo sabbacirappaṭicchannāyo, tāsaṃ agghena samodhāya tāsaṃ rattiparicchedavasena avasesānaṃ ūnatarappaṭicchannānaṃ āpattīnaṃ dātabbaparivāso vuccati.
Aggha-samodhāna is the parivāsa that should be given for many offences, when one, two, three, or many offences have been concealed for the longest time, by combining them according to their value, and the remaining lesser-concealed offences according to the number of nights for those longer-concealed ones.
Agghasamodhāna là parivāsa được ban cho các tội còn lại đã che giấu ít hơn, bằng cách tổng hợp theo giá trị của một, hai, ba hoặc nhiều tội đã che giấu lâu nhất trong số nhiều tội, và theo giới hạn đêm của chúng.
Missakasamodhāno nāma nānāvatthukāyo āpattiyo ekato katvā dātabbaparivāso vuccati, ayaṃ tividhepi samodhānaparivāse saṅkhepakathā, vitthāro pana samantapāsādikāyaṃ (cūḷava. aṭṭha. 102) vutto, idaṃ ‘‘parivatthabba’’nti padassa vinicchayakathāmukhaṃ.
Missaka-samodhāna is the parivāsa that is given by combining offences of various bases. This is a brief statement on the three kinds of samodhāna-parivāsa. The detailed explanation is stated in the Samantapāsādikā. This is the introductory explanation for the term ‘‘should dwell under parivāsa’’.
Missakasamodhāna là parivāsa được ban bằng cách tổng hợp các tội có nhiều căn bản khác nhau. Đây là lời giải thích tóm tắt về ba loại samodhānaparivāsa, còn chi tiết đã được nói trong Samantapāsādikā. Đây là phần mở đầu của lời giải thích về từ ‘‘parivatthabba’’ (phải sống parivāsa).
Uttari chārattanti parivāsato uttari cha rattiyo.
Uttari chāratta means six nights in excess of the parivāsa.
Uttari chāratta (sáu đêm nữa) là sáu đêm ngoài parivāsa.
Bhikkhumānattāyāti bhikkhūnaṃ mānabhāvāya, ārādhanatthāyāti vuttaṃ hoti.
Bhikkhu-mānattāya means for the respect of bhikkhus; it means for their pleasure or satisfaction.
Bhikkhumānattāyā (vì sự tôn trọng các tỳ khưu) có nghĩa là vì sự tôn trọng các tỳ khưu, vì mục đích làm hài lòng họ.
Paṭipajjitabbanti vattitabbaṃ.
Paṭipajjitabbaṃ means it should be practiced.
Paṭipajjitabba (phải thực hành) có nghĩa là phải tuân theo.
Bhikkhumānattañca panetaṃ paṭicchannāpaṭicchannavasena duvidhaṃ.
This bhikkhu-mānatta is of two kinds: concealed and unconcealed.
Và mānatta (sự sám hối) này có hai loại: paṭicchanna (che giấu) và appaṭicchanna (không che giấu).
Tattha yassa appaṭicchannāpatti hoti, tassa parivāsaṃ adatvā mānattameva dātabbaṃ, idaṃ appaṭicchannamānattaṃ.
Therein, for one whose offence is unconcealed, mānatta alone should be given without giving parivāsa. This is called appaṭicchanna-mānatta.
Trong đó, nếu một vị có tội không che giấu, thì không ban parivāsa mà chỉ ban mānatta. Đây là appaṭicchannamānatta.
Yassa paṭicchannā hoti, tassa parivāsapariyosāne dātabbaṃ mānattaṃ paṭicchannamānattanti vuccati, idaṃ idha adhippetaṃ.
For one whose offence is concealed, the mānatta to be given at the end of the parivāsa is called paṭicchanna-mānatta. This is what is intended here.
Nếu tội đã được che giấu, thì mānatta được ban sau khi kết thúc parivāsa được gọi là paṭicchannamānatta. Điều này được đề cập ở đây.
Ubhinnampi panetesaṃ dānavidhi vinicchayakathā ca samantapāsādikāyaṃ (cūḷava. aṭṭha. 102) vuttanayena veditabbā, ayaṃ panettha saṅkhepo.
The method of granting for both of these, and their detailed explanation, should be understood in the manner stated in the Samantapāsādikā. This is a brief summary here.
Phương pháp ban và lời giải thích chi tiết về cả hai loại này phải được hiểu theo cách đã nói trong Samantapāsādikā. Đây là phần tóm tắt ở đây.
Sace ayaṃ vattaṃ nikkhipitvā paccūsasamaye samādātuṃ gacchati, sabbantimena paricchedena catūhi bhikkhūhi saddhiṃ parivāse vuttappakāraṃ padesaṃ gantvā ‘‘mānattaṃ samādiyāmi, vattaṃ samādiyāmī’’ti samādiyitvā nesaṃ ārocetvā tato tesu gatesu vā agatesu vā purimanayena paṭipajjitabbaṃ.
If this bhikkhu, having relinquished the observance, goes to undertake it in the early morning, he should go to a place of the kind described for parivāsa with four bhikkhus, by the final calculation, undertake it saying, ‘‘I undertake the mānatta, I undertake the observance’’, and report it to them. Thereafter, whether they have left or not, he should practice according to the former method.
Nếu vị ấy bỏ giới luật và đi thọ trì vào buổi sáng sớm, thì cùng với bốn tỳ khưu theo giới hạn cuối cùng, đi đến nơi đã nói trong parivāsa, thọ trì ‘‘con thọ trì mānatta, con thọ trì vatta’’ và trình báo cho họ. Sau đó, dù họ đã đi hay chưa đi, vị ấy phải thực hành theo cách trước.
Yattha siyā vīsatigaṇoti ettha vīsatisaṅgho gaṇo assāti vīsatigaṇo.
Yattha siyā vīsatigaṇo: here, vīsatigaṇo means a Saṅgha of twenty bhikkhus.
Trong yattha siyā vīsatigaṇo (nơi có hai mươi vị), vīsatigaṇo có nghĩa là có một nhóm hai mươi tỳ khưu Saṅgha.
Tatrāti yatra sabbantimena paricchedena vīsatigaṇo bhikkhusaṅgho atthi, tattha.
Tatrā means where there is a Saṅgha of twenty bhikkhus by the final calculation.
Tatrā (ở đó) có nghĩa là ở nơi có một nhóm hai mươi tỳ khưu Saṅgha theo giới hạn cuối cùng.
Abbhetabboti abhietabbo, sampaṭicchitabbo, abbhānakammavasena osāretabboti vuttaṃ hoti.
Abbhetabbo means he should be recalled, he should be readmitted; it means he should be restored to the monastic order by means of the abbhāna kammavācā.
Abbhetabbo (phải được phục hồi) có nghĩa là phải được chấp nhận, phải được chào đón, có nghĩa là phải được đưa vào Saṅgha bằng nghi thức abbhāna (phục hồi).
Avhātabboti vā attho.
Another meaning is, he should be summoned.
Hoặc có nghĩa là phải được triệu tập.
Abbhānakammaṃ pana pāḷivasena khandhake (cūḷava. 100 ādayo) vinicchayavasena samantapāsādikāyaṃ vuttaṃ.
The abbhāna kammavācā is stated in the Pāḷi in the Khandhaka, and its detailed explanation in the Samantapāsādikā.
Nghi thức abbhāna đã được nói trong khandhaka theo bản Pāḷi và trong Samantapāsādikā theo lời giải thích.
Anabbhitoti na abbhito asampaṭicchito, akatabbhānakammoti vuttaṃ hoti.
Anabbhito means not recalled, not readmitted; it means that the abbhāna kammavācā has not been performed.
Anabbhito (không được phục hồi) có nghĩa là không được chấp nhận, không được phục hồi bằng nghi thức abbhāna.
Anavhātoti vā attho.
Another meaning is, not summoned.
Hoặc có nghĩa là không được triệu tập.
Te ca bhikkhū gārayhāti ye ūnabhāvaṃ ñatvā abbhenti, te bhikkhū ca garahitabbā, sātisārā sadosā dukkaṭaṃ āpajjantīti attho.
Te ca bhikkhū gārayhā means those bhikkhus who, knowing the deficiency, readmit him, are blameworthy; it means they are culpable, at fault, and incur a dukkata offence.
Te ca bhikkhū gārayhā (và các tỳ khưu đó đáng bị khiển trách) có nghĩa là các tỳ khưu nào biết số lượng chưa đủ mà phục hồi, thì các tỳ khưu đó đáng bị khiển trách, họ đã phạm dukkaṭa (ác tác) với lỗi lầm và sự hổ thẹn.
Ayaṃ tattha sāmīcīti ayaṃ tattha anudhammatā lokuttaradhammaṃ anugatā ovādānusāsanī sāmīci dhammatā.
Ayaṃ tattha sāmīcī means this is the proper conduct there, an admonition and instruction in accordance with the supramundane Dhamma, the custom of Dhamma that is suitable for the supramundane Dhamma.
Ayaṃ tattha sāmīcī (đây là sự thích hợp ở đó) có nghĩa là đây là anudhammatā (pháp tùy thuận), lời khuyên và sự giáo huấn phù hợp với các pháp siêu thế, là sāmīci dhammatā (pháp thích hợp).
Sesamettha vuttanayamevāti.
The rest here is as stated.
Phần còn lại ở đây cũng theo cách đã nói.
Aniyatuddese ime kho panātiādi vuttanayameva.
In the Aniyata Uddesa, the passage ime kho panā and so forth is as previously stated.
Trong Aniyatuddesa, phần ime kho panātiādi (những điều này, v.v.) cũng theo cách đã nói.
Mātugāmenāti tadahujātāyapi jīvamānakamanussitthiyā.
Mātugāmena means with any living human woman, even one born on that very day.
Mātugāmena (với phụ nữ) có nghĩa là với một người phụ nữ còn sống, dù mới sinh trong ngày đó.
Eko ekāyāti eko bhikkhu mātugāmasaṅkhātāya ekāya itthiyā saddhiṃ.
Eko ekāyā means one bhikkhu together with one woman, who is considered a mother-village (a female person).
Một mình với một người nữ có nghĩa là một tỳ-khưu một mình với một người nữ được gọi là mātu-gāma.
Rahoti cakkhussa raho.
Raho means out of sight.
Raho (nơi kín đáo) có nghĩa là nơi kín đáo đối với mắt.
Kiñcāpi pāḷiyaṃ (pārā. 445) sotassa raho āgato, cakkhusseva pana raho ‘‘raho’’ti idha adhippeto.
Although "out of earshot" is mentioned in the Pāḷi, here "raho" specifically means out of sight.
Mặc dù trong Pāḷi có nói đến raho (nơi kín đáo) của tai, nhưng ở đây, từ raho được hiểu là nơi kín đáo của mắt.
Sacepi hi pihitakavāṭassa gabbhassa dvāre nisinno viññū puriso hoti, neva anāpattiṃ karoti.
For even if a discerning person sits at the door of a closed room, he still incurs no offense.
Nếu có một người nam hiểu biết ngồi ở cửa một căn phòng có cánh cửa đóng kín, thì người ấy cũng không phạm tội.
Yattha pana sakkā daṭṭhuṃ, tādise antodvādasahatthepi okāse nisinno sacakkhuko vikkhittacittopi niddāyantopi anāpattiṃ karoti, samīpe ṭhitopi andho na karoti, cakkhumāpi nipajjitvā niddāyantopi na karoti, itthīnaṃ pana satampi na karotiyeva, tena vuttaṃ ‘‘rahoti cakkhussa raho’’ti.
But where it is possible to see, if a person with sight is sitting in such a place, even within twelve cubits, though his mind is scattered or he is dozing, he incurs no offense; a blind person standing nearby incurs no offense; a person with sight lying down and sleeping incurs no offense; even a hundred women incur no offense. Therefore, it is said, "raho means out of sight."
Nhưng nếu một người nam có mắt, dù tâm tán loạn hay đang ngủ gật, ngồi ở một nơi có thể nhìn thấy, trong khoảng cách mười hai khuỷu tay, thì người ấy phạm tội; một người mù đứng gần đó không phạm tội; một người có mắt nằm ngủ cũng không phạm tội; một trăm người nữ cũng không phạm tội. Do đó, đã nói rằng “raho là nơi kín đáo đối với mắt”.
Paṭicchanne āsaneti kuṭṭādīhi paṭicchannokāse.
Paṭicchanne āsane means in a place covered by walls and so on.
Trên chỗ ngồi kín đáo có nghĩa là ở một nơi được che chắn bằng tường hoặc tương tự.
Alaṃkammaniyeti kammakkhamaṃ kammayogganti kammaniyaṃ, alaṃ pariyattaṃ kammaniyabhāvāyāti alaṃkammaniyaṃ, tasmiṃ alaṃkammaniye.
Alaṃkammaniye means that which is capable of an act, suitable for an act, is kammaniya; that which is sufficiently kammaniya is alaṃkammaniya; in that alaṃkammaniye.
Thích hợp cho hành vi có nghĩa là thích hợp cho hành vi, đủ để thực hiện hành vi, tức là đủ khả năng thực hiện hành vi.
Yattha ajjhācāraṃ karontā sakkonti taṃ kammaṃ kātuṃ, tādiseti attho.
This means, in such a place where those who commit a transgression are capable of performing that act.
Có nghĩa là ở một nơi mà những người thực hiện hành vi bất chính có thể thực hiện hành vi đó.
Nisajjaṃ kappeyyāti nisajjaṃ kareyya, nisīdeyyāti attho.
Nisajjaṃ kappeyyā means should make a sitting, meaning should sit.
Nisajjaṃ kappeyyā (ngồi) có nghĩa là thực hiện việc ngồi, tức là ngồi.
Ettha ca sayanampi nisajjāya eva saṅgahitaṃ.
Here, lying down is also included in sitting.
Và ở đây, việc nằm cũng được bao gồm trong việc ngồi.
Saddheyyavacasāti saddhātabbavacanā, ariyasāvikāti attho.
Saddheyyavacasā means one whose word is trustworthy, meaning an Ariya-sāvikā.
Saddheyyavacasā (người có lời nói đáng tin cậy) có nghĩa là một nữ đệ tử (ariyasāvikā) có lời nói đáng tin cậy.
Nisajjaṃ bhikkhu paṭijānamānoti kiñcāpi evarūpā upāsikā disvā vadati, atha kho bhikkhu nisajjaṃ paṭijānamānova tiṇṇaṃ dhammānaṃ aññatarena kāretabbo, na appaṭijānamānoti attho.
Nisajjaṃ bhikkhu paṭijānamāno means that even if such an upāsikā sees and speaks, the bhikkhu should only be charged with one of the three offenses if he admits to the sitting, not if he does not admit it.
Tỳ-khưu thừa nhận việc ngồi có nghĩa là mặc dù một nữ cư sĩ như vậy thấy và nói, nhưng tỳ-khưu chỉ bị xử lý theo một trong ba tội khi thừa nhận việc ngồi, chứ không phải khi không thừa nhận.
Yena vā sāti nisajjādīsu ākāresu yena vā ākārena saddhiṃ methunādīni āropetvā sā upāsikā vadeyya, paṭijānamānova tena so bhikkhu kāretabbo, evarūpāyapi hi upāsikāya vacanamattena ākārena na kāretabboti attho.
Yena vā sā means if that upāsikā were to accuse him of sexual intercourse or other transgressions based on any of the postures such as sitting, the bhikkhu should be charged based on his admission. It means that he should not be charged based solely on the word or posture of even such an upāsikā if he does not admit it.
Hoặc bởi cách thức mà người nữ ấy có nghĩa là tỳ-khưu chỉ bị xử lý theo cách thức mà nữ cư sĩ ấy tố cáo, bằng cách gán ghép hành vi tà dâm hoặc tương tự, khi tỳ-khưu thừa nhận hành vi đó. Ngay cả khi có một nữ cư sĩ như vậy, tỳ-khưu cũng không bị xử lý chỉ bằng lời nói tố cáo.
Yasmā diṭṭhaṃ nāma tathāpi hoti, aññathāpīti.
Because what is seen may be as it appears, or it may be otherwise.
Vì điều được thấy có thể là như vậy hoặc khác đi.
Ayaṃ dhammo aniyatoti tiṇṇaṃ āpattīnaṃ yaṃ āpattiṃ vā vatthuṃ vā paṭijānāti, tassa vasena kāretabbatāya aniyato.
Ayaṃ dhammo aniyato means that this rule is indefinite (aniyato) because the bhikkhu is to be charged according to whichever of the three offenses or basis he admits.
Giới này là bất định có nghĩa là giới này là bất định vì tỳ-khưu bị xử lý tùy theo tội hoặc sự việc mà tỳ-khưu thừa nhận trong ba tội.
Sāvatthiyaṃ udāyittheraṃ ārabbha mātugāmena saddhiṃ vuttappakāre āsane nisajjakappanavatthusmiṃ paññattaṃ, asādhāraṇapaññatti, anāṇattikaṃ, methunadhammasannissitakilesasaṅkhātena rahassādena mātugāmassa santikaṃ gantukāmatāya akkhiañjanādito paṭṭhāya sabbapayogesu dukkaṭaṃ.
This rule was laid down in Sāvatthī concerning the Elder Udāyī regarding the act of sitting with a woman on such a seat. It is an unshared injunction, not subject to formal act. For all actions, starting from anointing the eyes, due to the desire to go to the woman for secret pleasures rooted in sexual misconduct, a Dukkata offense is incurred.
Giới này được ban hành tại Sāvatthī liên quan đến Trưởng lão Udāyi và sự việc ngồi trên chỗ ngồi đã nói với một người nữ. Đây là một giới luật không phổ biến, không có lệnh cấm cụ thể, và có tội dukkaṭa trong tất cả các hành vi từ việc thoa thuốc mắt trở đi, do ý muốn đến gần người nữ với sự thích thú thầm kín, được gọi là phiền não liên quan đến tà dâm.
Gantvā tasmiṃ vā nisinne itthī nisīdatu, tassā vā nisinnāya so nisīdatu, apacchā apurimaṃyeva ubho vā nisīdantu, ubhinnaṃ nisajjāya pācittiyaṃ.
After going there, if he sits and then she sits, or if she sits and then he sits, or if they both sit at the same time, a Pācittiya is incurred for the sitting of both.
Sau khi đến, nếu tỳ-khưu ngồi trước rồi người nữ ngồi, hoặc người nữ ngồi trước rồi tỳ-khưu ngồi, hoặc cả hai cùng ngồi không trước không sau, thì cả hai việc ngồi đều phạm tội pācittiya.
Sace pana kāyasaṃsaggaṃ vā methunaṃ vā samāpajjati, tesaṃ vasena kāretabbo.
However, if he engages in physical contact or sexual intercourse, he should be charged accordingly.
Nếu tỳ-khưu chạm thân hoặc thực hiện hành vi tà dâm, thì sẽ bị xử lý tùy theo những hành vi đó.
Nipajjanepi eseva nayo.
The same method applies to lying down.
Đối với việc nằm cũng vậy.
Vuttappakāre purise nipajjitvā aniddāyante anandhe viññupurise upacāragate sati, ṭhitassa, arahopekkhassa, aññavihitassa ca nisajjanapaccayā anāpatti.
If a person as described, who is not sleeping, not blind, and is discerning, is within the twelve-cubit precinct, there is no offense due to sitting for one who is standing, or one who disregards seclusion, or one whose mind is engaged elsewhere.
Không phạm tội nếu có một người nam hiểu biết, không ngủ gật, không mù, trong phạm vi mười hai khuỷu tay, nhưng người đó đang đứng, không quan tâm đến sự riêng tư, hoặc tâm đang bận việc khác.
Ummattakādīnaṃ pana tīhipi āpattīhi anāpatti.
However, for mad persons and the like, there is no offense with regard to any of the three offenses.
Tuy nhiên, đối với người điên hoặc tương tự, không phạm tội trong cả ba loại tội.
Siyā sīlavipatti, siyā ācāravipatti.
There might be a transgression of sīla, or a transgression of conduct.
Có thể là vi phạm giới, có thể là vi phạm oai nghi.
Yaṃ pana āpattiṃ paṭijānāti, tassā vasena aṅgabhedo ñātabbo.
The distinction of components should be understood according to the offense that is admitted.
Sự phân biệt các yếu tố cần được hiểu tùy theo tội mà tỳ-khưu thừa nhận.
Samuṭṭhānādīni paṭhamapārājikasadisānevāti.
The origins and so on are similar to the first Pārājika offense.
Các yếu tố phát sinh và các yếu tố khác đều giống như giới pārājika thứ nhất.