Pācittiyesu musāvādavaggassa paṭhame sampajānamusāvādeti pubbepi jānitvā vacanakkhaṇepi jānantasseva musāvādabhaṇane.
Among the Pācittiyas, in the first rule of the Musāvāda Chapter, sampajānamusāvāde means speaking a falsehood while knowing it both before speaking and at the moment of speaking.
Trong giới pācittiya, giới đầu tiên của phẩm Musāvāda, sampajānamusāvāde (nói dối có ý thức) là khi nói dối mà biết rõ trước đó và cả trong lúc nói.
Bhaṇanañca nāma idha abhūtassa vā bhūtataṃ, bhūtassa vā abhūtataṃ katvā kāyena vā vācāya vā viññāpanappayogo, nimittatthe cetaṃ bhummavacanaṃ.
And "speaking" here refers to the act of causing to understand, either by body or speech, by making what is not true appear as true, or what is true appear as not true. And this is a locative case in the sense of a condition.
Nói dối ở đây là hành vi cố ý làm cho điều không có thành có, hoặc điều có thành không có, bằng thân hoặc khẩu, và từ này là cách dùng ở vị trí địa điểm (nimittatthe bhummavacanaṃ).
Tasmā yo sampajānamusāvādaṃ vadati, tassa taṃnimittaṃ taṃhetu tappaccayā pācittiyaṃ hotīti evamettha aññesu ca īdisesu attho veditabbo.
Therefore, for one who speaks a deliberate falsehood, a pācittiya arises on account of that (falsehood), because of that (falsehood), and due to that (falsehood). The meaning in other similar cases should be understood in this way.
Do đó, ai nói dối có ý thức, thì do nguyên nhân đó, do lý do đó, do duyên đó mà phạm pācittiya. Ý nghĩa này nên được hiểu như vậy ở đây và trong các trường hợp tương tự.
Sāvatthiyaṃ hatthakaṃ sakyaputtaṃ ārabbha avajānitvā paṭijānanādivatthusmiṃ paññattaṃ, sādhāraṇapaññatti, anāṇattikaṃ, uttarimanussadhammārocanatthaṃ musā bhaṇantassa pārājikaṃ, amūlakena pārājikena anuddhaṃsanatthaṃ saṅghādiseso, saṅghādisesena anuddhaṃsanatthaṃ pācittiyaṃ, ācāravipattiyā anuddhaṃsanatthaṃ dukkaṭaṃ, ‘‘yo te vihāre vasī’’tiādinā (pārā. 220) pariyāyena uttarimanussadhammārocanatthaṃ paṭivijānantassa musā bhaṇite thullaccayaṃ, appaṭivijānantassa dukkaṭaṃ, kevalaṃ musā bhaṇantassa idha pācittiyaṃ.
This rule was laid down in Sāvatthī concerning Hatthaka, the Sākyan son, due to the matter of denying and then affirming, and so on. It is a general promulgation, without instruction. If one speaks a falsehood to declare a superhuman state (uttarimanussadhamma), it is a pārājika. If one speaks a falsehood to disparage another with an unfounded pārājika, it is a saṅghādisesa. If one speaks a falsehood to disparage another with a saṅghādisesa, it is a pācittiya. If one speaks a falsehood to disparage another with a transgression of conduct, it is a dukkata. If one speaks a falsehood to declare a superhuman state by way of "whoever dwells in your monastery," and so on, to one who understands the declaration, it is a thullaccaya. To one who does not understand the declaration, it is a dukkata. Speaking a mere falsehood here is a pācittiya.
Giới bổn này được chế định tại Sāvatthī liên quan đến Tôn giả Hattha Sakyaputta và việc từ chối rồi thừa nhận. Đây là một giới bổn chung, không cần có sự ủy quyền. Người nói dối để khoe khoang về pháp thượng nhân thì phạm pārājika. Người nói dối để vu khống người khác phạm pārājika không có căn cứ thì phạm saṅghādisesa. Người nói dối để vu khống người khác phạm saṅghādisesa thì phạm pācittiya. Người nói dối để vu khống người khác phạm lỗi về oai nghi thì phạm dukkaṭa. Người nói dối để khoe khoang về pháp thượng nhân bằng cách nói “ai đã trú ngụ trong tinh xá đó của ông?” v.v. thì phạm thullaccaya nếu người nghe hiểu được, và phạm dukkaṭa nếu người nghe không hiểu được. Người chỉ nói dối thì phạm pācittiya ở đây.
Anupadhāretvā sahasā bhaṇantassa, ‘‘aññaṃ bhaṇissāmī’’ti aññaṃ bhaṇantassa, ummattakādīnañca anāpatti.
There is no offense for one who speaks hastily without reflection, for one who, intending to say one thing, says another, or for a mad person, and so on.
Người nói vội vàng mà không suy nghĩ, người nói một điều khác khi định nói điều này, và người điên, v.v., thì không phạm lỗi.
Visaṃvādanapurekkhāratā, visaṃvādanacittena yamatthaṃ vattukāmo, tassa puggalassa viññāpanapayogo cāti imānettha dve aṅgāni.
Here, these are the two factors: the intention to deceive, and the act of causing that person to understand the matter one intends to speak with a deceitful mind.
Ở đây có hai yếu tố: ý định lừa dối, và hành vi cố ý làm cho người nghe hiểu sai về điều mình muốn nói với ý định lừa dối.
Samuṭṭhānādīni adinnādānasadisānīti.
Its origination, etc., are similar to the rule of taking what is not given.
Nguồn gốc và các điều khác tương tự như giới adinnādāna.
Dutiye omasavādeti ovijjhanavacane, jātināmagottakammasippaābādhaliṅgakilesaāpattiakkosesu bhūtena vā abhūtena vā yena kenaci pārājikaṃ āpannaṃ vā anāpannaṃ vā yaṃkiñci bhikkhuṃ yāya kāyaci vācāya vā hatthamuddāya vā anaññāpadesena akkosanavacane pācittiyanti attho.
In the second, omasavāda means by a piercing speech or by taunting; it is a Pācittiya by reason of reviling a bhikkhu, whether he has incurred a pārājika or not, no matter who he is, with any one of the following grounds for reviling, whether true or false: birth, name, clan, occupation, skill, disease, physical characteristic, defilement, offence, or insult, by any means, whether by speech or by gesture, without making an indirect reference.
Trong giới bổn thứ hai, omasavāde có nghĩa là: Một Tỳ-khưu nói lời châm chọc, tức là nói lời lăng mạ bất kỳ Tỳ-khưu nào, dù vị ấy đã phạm tội Pārājika hay chưa phạm, bằng bất kỳ lời nói hay cử chỉ tay nào, không phải với mục đích chỉ trích mà là lăng mạ trực tiếp về chủng tộc, tên, dòng dõi, nghề nghiệp, bệnh tật, hình dáng, phiền não, tội lỗi, hoặc bất kỳ lời lăng mạ nào khác, thì phạm tội Pācittiya.
Sāvatthiyaṃ chabbaggiye bhikkhū ārabbha omasanavatthusmiṃ paññattaṃ, sādhāraṇapaññatti, anāṇattikaṃ, tehiyeva dasahi akkosavatthūhi ‘‘santi idhekacce caṇḍālā’’tiādinā (pāci. 26) nayena aññāpadesaṃ katvā akkosantassa, ‘‘corosi gaṇṭhibhedakosī’’tiādīhi pāḷimuttakapadehi akkosantassa, yathā tathā vā anupasampannaṃ akkosantassa ca dukkaṭaṃ.
This training rule was laid down at Sāvatthī concerning the group of six bhikkhus in connection with the matter of reviling; it is a common injunction, not issued as a command. A Dukkaṭa is incurred by one who reviles by making an indirect reference in the manner of "some here are outcasts" and so forth, using these ten grounds for reviling; by one who reviles with phrases outside the Pāḷi such as "you are a thief, a house-breaker"; or by one who reviles an unordained person in any manner.
Giới bổn này được chế định tại Sāvatthī liên quan đến nhóm sáu Tỳ-khưu về việc lăng mạ. Đây là một giới bổn phổ biến, không cần phải ra lệnh. Nếu lăng mạ người khác bằng cách ám chỉ mười điều lăng mạ đó, ví dụ như "có những người hạ tiện ở đây", hoặc lăng mạ bằng những từ không có trong Pāḷi như "ngươi là kẻ trộm, kẻ phá của", hoặc lăng mạ người chưa thọ giới Tỳ-khưu bằng bất kỳ lời lẽ nào, thì phạm tội Dukkaṭa.
Idha bhikkhunīpi anupasampannasaṅkhyaṃ gacchati.
Here, a bhikkhunī also falls into the category of an unordained person.
Ở đây, Tỳ-khưu-ni cũng được tính là người chưa thọ giới.
Anakkositukāmassa kevalaṃ davakamyatāya vadato sabbattha dubbhāsitaṃ.
For one who speaks merely for the sake of jesting, not wishing to revile, a Dubbhāsita is incurred in all cases.
Nếu một người không có ý định lăng mạ mà chỉ nói với ý trêu chọc, thì phạm tội Dubbhāsita trong mọi trường hợp.
Atthadhammaanusāsanipurekkhārānaṃ, ummattakādīnañca anāpatti.
There is no offence for those who speak with the intention of explanation, Dhamma instruction, or admonition, or for those who are insane, etc.
Không phạm tội đối với những người có mục đích giải thích ý nghĩa, giáo pháp, hoặc giáo huấn, và những người điên, v.v.
Yaṃ akkosati, tassa upasampannatā, anaññāpadesena jātiādīhi akkosanaṃ, ‘‘maṃ akkosatī’’ti jānanā, atthapurekkhāratādīnaṃ abhāvoti imānettha cattāri aṅgāni.
The four factors here are: the person reviled is an ordained bhikkhu; reviling by mention of birth, etc., without indirect reference; knowing that "he is reviling me"; and the absence of intention for explanation, etc.
Ở đây có bốn yếu tố: người bị lăng mạ là Tỳ-khưu đã thọ giới, sự lăng mạ trực tiếp về chủng tộc, v.v., nhận biết rằng "người ấy đang lăng mạ tôi", và không có mục đích giải thích ý nghĩa, v.v.
Samuṭṭhānādīni adinnādānasadisāni, vedanā pana idha dukkhāti.
Its origin and so forth are similar to Adinnādāna, but the feeling here is suffering (dukkha).
Sự khởi phát, v.v., tương tự như tội Adinnādāna (trộm cắp), nhưng ở đây cảm thọ là khổ (dukkha).
Sāvatthiyaṃ chabbaggiye bhikkhū ārabbha pesuññaupasaṃharaṇavatthusmiṃ paññattaṃ, sādhāraṇapaññatti, anāṇattikaṃ, vuttanayeneva aññāpadesena akkosantassa vacanūpasaṃhāre vā pāḷimuttakaakkosūpasaṃhāre vā anupasampannassa ca upasaṃhāre dukkaṭaṃ.
This training rule was laid down at Sāvatthī concerning the group of six bhikkhus in connection with the matter of slandering. It is a common injunction, not issued as a command. A Dukkaṭa is incurred by one who reports words of reviling made with an indirect reference in the manner stated above, or who reports reviling phrases outside the Pāḷi, or who reports such things to an unordained person.
Giới bổn này được chế định tại Sāvatthī liên quan đến nhóm sáu Tỳ-khưu về việc đem lời nói xấu đến. Đây là một giới bổn phổ biến, không cần phải ra lệnh. Nếu đem lời lăng mạ người khác bằng cách ám chỉ theo cách đã nói, hoặc đem lời lăng mạ không có trong Pāḷi, hoặc đem lời lăng mạ đến cho người chưa thọ giới, thì phạm tội Dukkaṭa.
Idhāpi bhikkhunī anupasampannaṭṭhāne ṭhitā.
Here too, a bhikkhunī stands in the position of an unordained person.
Ở đây, Tỳ-khưu-ni cũng ở trong hàng ngũ những người chưa thọ giới.
Na piyakamyatāya, na bhedādhippāyena kevalaṃ pāpagarahitāya vadantassa, ummattakādīnañca anāpatti.
There is no offence for one who speaks not out of affection nor with the intention of causing a schism, but merely out of disgust for evil, or for one who is insane, etc.
Không phạm tội đối với người nói không vì muốn được yêu mến, không vì ý định gây chia rẽ, mà chỉ vì muốn chỉ trích điều xấu, và đối với những người điên, v.v.
Jātiādīhi anaññāpadesena akkosantassa bhikkhuno sutvā vacanaṃ bhikkhussa upasaṃharaṇaṃ, piyakamyatābhedādhippāyesu aññataratā, tassa vijānanāti imānettha tīṇi aṅgāni.
The three factors here are: hearing words from a bhikkhu who is reviling with grounds such as birth, etc., without indirect reference; reporting those words to a bhikkhu; one of the two intentions (affection or schism); and the understanding of the bhikkhu (to whom it is reported).
Ở đây có ba yếu tố: nghe lời lăng mạ một Tỳ-khưu khác bằng những lời lẽ về chủng tộc, v.v., không phải bằng cách ám chỉ, đem lời đó đến cho Tỳ-khưu, và có một trong hai ý định là muốn được yêu mến hoặc muốn gây chia rẽ, và biết rõ điều đó.
Samuṭṭhānādīni adinnādānasadisānevāti.
Its origin and so forth are similar to Adinnādāna.
Sự khởi phát, v.v., tương tự như tội Adinnādāna.
Catutthe padaso dhammaṃ vāceyyāti saṅgītittayaṃ anāruḷhampi rājovādatikkhindriyacatuparivattananandopanandakulumpasuttamaggakathādidhammañca saṅgītittayamāruḷhaṃ tipiṭakadhammañca padaṃ padaṃ vāceyya, padānupadaanvakkharaanubyañjanesu ekekaṃ koṭṭhāsanti attho.
In the fourth, padaso dhammaṃ vāceyyā means teaching the Dhamma word by word—that is, teaching each portion, whether it be a word (pada), an anu-pada, an akkhara (letter/syllable), or an anubyañjana, of the Dhamma not yet recited in the three councils (such as the Rājovāda, Tikkhindriya, Catuparivaṭṭa, Nandopananda, Kulumpasutta, and other Dhamma discourses), or the Tipiṭaka Dhamma that has been recited in the three councils.
Trong giới bổn thứ tư, padaso dhammaṃ vāceyyā có nghĩa là: Dạy từng phần Dhamma, dù là Dhamma chưa được tụng đọc ba lần (Saṅgīti-ttaya) như các bài thuyết pháp về lời khuyên cho vua, về người có căn cơ bén nhạy, về bốn sự chuyển hóa, về Nandopananda, về Kulumpasutta, về các bài thuyết pháp, v.v., hoặc là Dhamma Tam Tạng đã được tụng đọc ba lần, tức là dạy từng phần, từng đoạn, từng chữ, từng âm tiết.
Pācittiyanti etesu padādīsu bhikkhuñca bhikkhuniñca ṭhapetvā yaṃkañci koṭṭhāsaṃ avasesapuggalehi saddhiṃ ekato bhaṇantassa padādigaṇanāya pācittiyaṃ.
Pācittiyaṃ: For one who recites any portion of these words, etc., together with other persons (excluding bhikkhus and bhikkhunīs), a Pācittiya is incurred according to the number of words, etc.
Pācittiya có nghĩa là: Nếu một Tỳ-khưu dạy từng phần như vậy cho bất kỳ người nào khác ngoài Tỳ-khưu và Tỳ-khưu-ni, thì phạm tội Pācittiya tùy theo số lượng các phần đã dạy.
Sāvatthiyaṃ chabbaggiye bhikkhū ārabbha padaso dhammavācanavatthusmiṃ paññattaṃ, sādhāraṇapaññatti, anāṇattikaṃ, tikapācittiyaṃ.
This training rule was laid down at Sāvatthī concerning the group of six bhikkhus in connection with the matter of teaching Dhamma word by word. It is a common injunction, not issued as a command; it is a Pācittiya involving three categories (tika-pācittiya).
Giới bổn này được chế định tại Sāvatthī liên quan đến nhóm sáu Tỳ-khưu về việc dạy Dhamma từng phần. Đây là một giới bổn phổ biến, không cần phải ra lệnh, và là tội Tikapācittiya.
Upasampanne anupasampannasaññino vematikassa vā dukkaṭaṃ.
A Dukkaṭa is incurred by one who perceives an ordained bhikkhu as unordained, or by one who is in doubt.
Phạm tội Dukkaṭa nếu nghĩ rằng người đã thọ giới là người chưa thọ giới, hoặc nếu có sự nghi ngờ.
Anupasampannena saddhiṃ ekato uddesaggahaṇe, sajjhāyakaraṇe, tassa santike uddesaggahaṇe, yebhuyyena paguṇaganthaṃ bhaṇantassa, osārentassa ca khalitaṭṭhāne ‘‘evaṃ bhaṇāhī’’ti vacane ca ekato bhaṇantassāpi, ummattakādīnañca anāpatti.
There is no offence for one who learns or recites together with an unordained person, or who learns from an unordained person, or who recites a well-mastered text mostly, or who prompts an unordained person by saying "recite thus" when they stumble, or for one who recites together (in a chorus), or for one who is insane, etc.
Không phạm tội đối với người chưa thọ giới khi cùng nhau học thuộc lòng, cùng nhau đọc tụng, học thuộc lòng trước mặt người ấy, đối với người đang đọc tụng kinh sách đã học thuộc lòng phần lớn, và đối với người đang đọc tụng Pali giữa chúng hội, khi ở chỗ sai sót mà nói rằng “hãy nói như vầy” hoặc chỉ dẫn, dù đang đọc tụng cùng nhau hoặc đồng thanh, và đối với những người điên, v.v.
Anupasampannatā, vuttalakkhaṇaṃ dhammaṃ padaso vācanatā, ekato osāpanañcāti imānettha tīṇi aṅgāni.
The three factors here are: the presence of an unordained person; teaching the Dhamma, as described, word by word; and finishing together.
Ở đây có ba chi phần: tình trạng chưa thọ giới, việc đọc tụng giáo pháp với đặc tính đã nói từng từ, và việc cùng nhau đọc tụng cho đến khi kết thúc.
Padasodhammasamuṭṭhānaṃ, kiriyaṃ, nosaññāvimokkhaṃ, acittakaṃ, paṇṇattivajjaṃ, vacīkammaṃ, ticittaṃ, tivedananti.
The origin of the "teaching Dhamma word by word" offence is from an action, not from an exemption based on perception, without intention, a transgression by speech, with three types of thought, and three types of feeling.
Giới bổn này phát sinh từ việc đọc tụng giáo pháp từng từ, là hành vi, không phải là sự giải thoát do tưởng tri, không có tâm, là tội chế định, là khẩu nghiệp, có ba tâm, có ba lời nói.
Pañcame anupasampannenāti bhikkhuṃ ṭhapetvā antamaso pārājikavatthubhūtena tiracchānagatenāpi.
In the fifth, anupasampannenā means with an unordained person, even with an animal that is a basis for a pārājika, excluding a bhikkhu.
Trong giới thứ năm, với người chưa thọ giới là ngoại trừ tỳ-khưu, cho đến cả loài bàng sanh là đối tượng của tội Pārājika.
Uttaridirattatirattanti dvinnaṃ vā tiṇṇaṃ vā rattīnaṃ upari.
Uttaridirattatirattaṃ means beyond two or three nights.
Hơn hai hoặc ba đêm là hơn hai đêm hoặc ba đêm.
Sahaseyyanti sabbacchannaparicchanne yebhuyyena channaparicchanne vā senāsane pubbāpariyena vā ekakkhaṇena vā ekato nipajjanaṃ.
Sahaseyyaṃ means sleeping together in a dwelling that is completely roofed and walled, or mostly roofed and walled, either successively or simultaneously.
Ngủ chung là cùng nhau nằm xuống trong một chỗ ở hoàn toàn có mái che và có tường vây, hoặc chỗ ở phần lớn có mái che và có tường vây, theo thứ tự trước sau hoặc cùng một lúc.
Kappeyyāti vidaheyya sampādeyya.
Kappeyyā means should do or accomplish.
Nên làm là nên tạo ra, nên hoàn thành.
Tattha chadanaṃ anāhacca diyaḍḍhahatthubbedhena pākārādinā paricchinnampi sabbaparicchannamicceva veditabbaṃ, tasmā iminā lakkhaṇena samannāgato sacepi sattabhūmiko pāsādo ekūpacāro hoti, satagabbhaṃ vā catusālaṃ, yo tattha vā aññattha vā tādise tena vā aññena vā anupasampannena saha tisso rattiyo sayitvā catutthadivase atthaṅgate sūriye anupasampanne nipanne gabbhadvāraṃ pidhāya vā apidhāya vā nipajjati, paṭhamanipanno vā tasmiṃ nipajjante na vuṭṭhāti, tassa ubhinnaṃ uṭṭhahitvā nipajjanappayogagaṇanāya anupasampannagaṇanāya ca pācittiyaṃ.
There, a dwelling enclosed by a wall or similar structure, one and a half cubits high, is to be understood as completely enclosed, even if it has no roof. Therefore, if a dwelling possessing these characteristics, even a seven-storied palace, has a single precinct, or a four-sided hall with a hundred rooms, and a bhikkhu, after sleeping for three nights with an unordained person (either that same person or another) in such a dwelling or elsewhere, on the fourth day, after the sun has set, lies down, whether or not he closes the door of the room, after the unordained person has already lain down; or if he lies down first and does not get up when the other lies down—then a Pācittiya is incurred by him, calculated by the number of attempts to lie down by both, and by the number of unordained persons.
Trong đó, một chỗ ở được bao quanh bởi hàng rào, v.v., cao một rưỡi cubit mà không có mái che, cũng được xem là hoàn toàn có tường vây; do đó, một chỗ ở có đặc tính như vậy, dù là một ngôi tháp bảy tầng hoặc một ngôi nhà bốn mặt có trăm phòng, nếu có một tỳ-khưu ngủ ba đêm với một người chưa thọ giới như vậy hoặc người chưa thọ giới khác ở đó hoặc ở một nơi tương tự, rồi vào ngày thứ tư, sau khi mặt trời lặn, người chưa thọ giới đã nằm xuống, tỳ-khưu ấy đóng cửa phòng hoặc không đóng cửa phòng mà nằm xuống, hoặc tỳ-khưu đã nằm xuống trước mà không dậy khi người chưa thọ giới nằm xuống, thì tỳ-khưu ấy phạm tội Pācittiya tính theo số lần cả hai nằm xuống và số người chưa thọ giới.
Ayamettha saṅkhepo, vitthāro pana samantapāsādikāyaṃ (pāci. aṭṭha. 51) sabbappakārato vutto.
This is a summary here; the detailed explanation is given in all its aspects in the Samantapāsādikā.
Đây là tóm tắt ở đây, phần chi tiết đã được nói đến tất cả các loại trong Samantapāsādikā.
Āḷaviyaṃ sambahule bhikkhū ārabbha anupasampannena sahaseyyavatthusmiṃ paññattaṃ, ‘‘uttaridirattatiratta’’nti ayamettha anupaññatti, sādhāraṇapaññatti, anāṇattikaṃ, tikapācittiyaṃ, upasampanne anupasampannasaññino vematikassa vā upaddhacchannaparicchannādīsu ca dukkaṭaṃ.
This training rule was laid down at Āḷavī concerning several bhikkhus in connection with the matter of sleeping with an unordained person; the phrase uttaridirattatirattaṃ is a supplementary enactment here. It is a common injunction, not issued as a command, and is a Pācittiya involving three categories (tika-pācittiya). A Dukkaṭa is incurred by one who perceives an ordained bhikkhu as unordained, or by one who is in doubt, or by one who sleeps in a dwelling that is half-roofed or half-walled, etc.
Giới này được chế định tại Āḷavī liên quan đến nhiều tỳ-khưu về việc ngủ chung với người chưa thọ giới. “Hơn hai hoặc ba đêm” là giới phụ ở đây, là giới chế định chung, không có sự sai khiến, là tội Pācittiya ba cấp độ, và phạm tội Dukkata khi có tưởng là người chưa thọ giới đối với người đã thọ giới, hoặc khi hoài nghi, và trong các chỗ ở có mái che và tường vây một nửa, v.v.
Ūnakadirattatirattaṃ vasantassa, tatiyāya rattiyā purāruṇā nikkhamitvā puna vasantassa, sabbacchannasabbāparicchannādīsu vasantassa, itarasmiṃ nisinne nipajjantassa, nipanne vā nisīdantassa, ummattakādīnañca anāpatti.
There is no offence for one who stays for less than two or three nights, or who leaves before dawn on the third night and then stays again, or who stays in a completely roofed but not completely walled dwelling, etc., or who lies down when the other (unordained person) is seated, or who sits down when the other is lying down, or for one who is insane, etc.
Không phạm tội đối với người ngủ ít hơn hai hoặc ba đêm, đối với người đã rời đi trước bình minh của đêm thứ ba và lại ngủ, đối với người ngủ trong các chỗ ở hoàn toàn có mái che nhưng không có tường vây, v.v., đối với người nằm xuống khi người kia đã ngồi, hoặc đối với người ngồi xuống khi người kia đã nằm, và đối với những người điên, v.v.
Pācittiyavatthukasenāsanaṃ, tattha anupasampannena saha nipajjanaṃ, catutthadivase sūriyatthaṅgamananti imānettha tīṇi aṅgāni.
The three factors here are: a dwelling that is the basis for a Pācittiya; sleeping together with an unordained person in it; and the setting of the sun on the fourth day.
Ở đây có ba chi phần: chỗ ở là đối tượng của tội Pācittiya, việc ngủ chung với người chưa thọ giới ở đó, và mặt trời lặn vào ngày thứ tư.
Samuṭṭhānādīni eḷakalomasadisānevāti.
Its origin and so forth are similar to the training rule concerning ram's wool.
Sự phát sinh, v.v., cũng giống như lông cừu.
Sattame uttarichappañcavācāhītiettha eko gāthāpādo ekā vācāti evaṃ sabbattha vācāpamāṇaṃ veditabbaṃ.
In the seventh (rule), regarding uttari chappañcavācāhi (more than five or six utterances), one verse-foot is considered one utterance (vācā); thus, the measure of utterances should be understood everywhere.
Trong giới thứ bảy, với từ uttarichappañcavācāhi (hơn năm hoặc sáu lời), một pāda của kệ hoặc một lời nói được xem là một vācā (lời). Quy định về số lời nói (vācā) nên được hiểu như vậy ở mọi nơi.
Dhammaṃ deseyyāti padasodhammasikkhāpade vuttalakkhaṇaṃ dhammaṃ vā aṭṭhakathādhammaṃ vā bhāseyya.
Dhammaṃ deseyyā means one may teach the Dhamma as described in the training rule on teaching Dhamma phrase by phrase, or the Dhamma of the commentaries.
Dhammaṃ deseyyā (nên thuyết pháp) nghĩa là thuyết giảng Pháp (Dhamma) đã được nói đến trong giới padasodhamma, hoặc thuyết giảng Pháp của Chú giải (Aṭṭhakathā).
Aññatra viññunā purisaviggahenāti vinā viññunā purisena.
Aññatra viññunā purisaviggahenā means without an intelligent human being.
Aññatra viññunā purisaviggahenā (ngoại trừ khi có người nam hiểu biết) nghĩa là không có người nam hiểu biết.
Manussaviggahaṃ gahetvā ṭhitena pana yakkhena vā petena vā tiracchānena vā saddhiṃ ṭhitāyapi dhammaṃ desetuṃ na vaṭṭati.
However, it is not permissible to teach Dhamma to a woman who is accompanied by a yakkha, peta, or animal that has taken on human form.
Thật vậy, không được thuyết pháp cho một người nữ đang có mặt cùng với một dạ xoa, một ngạ quỷ, hoặc một loài thú đã mang hình dạng con người.
Pācittiyanti dutiyāniyate vuttalakkhaṇena manussena vinā viññumanussitthiyā channaṃ vācānaṃ upari padādivasena dhammaṃ desentassa padādigaṇanāya, bahūnaṃ desayato mātugāmagaṇanāya ca pācittiyaṃ.
Pācittiyaṃ is incurred by one who teaches Dhamma, in terms of words and so on, beyond six utterances to an intelligent human woman, without a man of the type mentioned in the second aniyata rule; it is a pācittiya based on the counting of words or the number of women if teaching to many.
Pācittiya (tội Pācittiya): Nếu một Tỳ-kheo thuyết pháp cho một người nữ hiểu biết mà không có người nam hiểu biết (như đã nói trong giới aniyata thứ hai), vượt quá sáu lời nói theo cách từng từ (pada) v.v., thì phạm tội pācittiya theo số lượng từ v.v. đã thuyết giảng; nếu thuyết giảng cho nhiều người nữ, thì phạm tội pācittiya theo số lượng người nữ.
Sāvatthiyaṃ udāyittheraṃ ārabbha mātugāmassa dhammadesanāvatthusmiṃ paññattaṃ, ‘‘aññatra viññunā’’ti ayamettha anupaññatti, sādhāraṇapaññatti, anāṇattikaṃ, tikapācittiyaṃ, amātugāme mātugāmasaññino vematikassa vā yakkhipetipaṇḍakamanussaviggahatiracchānitthīnaṃ desentassa ca dukkaṭaṃ.
This training rule was laid down at Sāvatthī concerning the Venerable Udāyī Thera and the matter of teaching Dhamma to a woman. The clause "aññatra viññunā" here is an additional enactment (anupaññatti), it is a common enactment (sādhāraṇapaññatti), it is not a prohibition (anāṇattikaṃ), and it results in a triple pācittiya. A dukkata is incurred if one teaches to a non-woman with the perception of a woman, or being in doubt, or if one teaches to a yakkhipetī, paṇḍaka, human-formed animal, or female animal.
Giới này được chế định tại Sāvatthī, liên quan đến Tôn giả Udāyi khi ngài thuyết pháp cho một người nữ. Từ "ngoại trừ khi có người nam hiểu biết" ở đây là một quy định bổ sung, là một quy định chung, không cần sự cho phép, là tội tikapācittiya. Phạm tội dukkaṭa nếu thuyết pháp cho người không phải nữ giới nhưng có nhận thức là nữ giới, hoặc có nghi ngờ, hoặc cho nữ dạ xoa, nữ ngạ quỷ, người ái nam ái nữ (paṇḍaka), hoặc loài thú cái mang hình dạng con người.
Chahi vācāhi, tato vā oraṃ desentassa, vuttalakkhaṇe vā purise sati, sayaṃ vā uṭṭhāya, puna nisīditvā mātugāmassa vā uṭṭhahitvā puna nisinnassa, aññassa vā mātugāmassa desayato, ‘‘dīghanikāyo nāma bhante kimatthiyo’’ti evaṃ pana puṭṭhe sabbampi dīghanikāyaṃ desentassa, aññassatthāya vuccamānaṃ mātugāme suṇante, ummattakādīnañca anāpatti.
There is no offense for one who teaches with six utterances or fewer than that, or when there is a man of the described type present, or if one (the bhikkhu) himself stands up and sits down again, or if the woman stands up and sits down again, or if one teaches to another woman, or if, being asked "Venerable sir, what is the meaning of the Dīgha Nikāya?", one teaches the entire Dīgha Nikāya, or when a woman overhears Dhamma being spoken for the benefit of another, or for one who is insane and so forth.
Không phạm tội nếu thuyết pháp với sáu lời hoặc ít hơn, hoặc khi có người nam hiểu biết như đã nói, hoặc khi Tỳ-kheo tự đứng dậy rồi ngồi xuống, hoặc khi người nữ đứng dậy rồi ngồi xuống, hoặc khi thuyết pháp cho một người nữ khác, hoặc khi được hỏi "Bạch Đại đức, Dīghanikāya có ý nghĩa gì?", rồi thuyết giảng toàn bộ Dīghanikāya, hoặc khi người nữ lắng nghe pháp được thuyết giảng vì lợi ích của người khác, và đối với những người điên loạn (ummattaka) v.v.
Vuttalakkhaṇassa dhammassa channaṃ vācānaṃ upari desanā, vuttalakkhaṇo mātugāmo, iriyāpathaparivattābhāvo, kappiyakārakassābhāvo, apañhāvissajjanāti imānettha pañca aṅgāni.
The five factors here are: teaching Dhamma of the described type beyond six utterances, a woman of the described type, absence of changing postures, absence of a kappiyakāraka, and not answering a question.
Năm yếu tố ở đây là: thuyết giảng Pháp có đặc tính đã nói vượt quá sáu lời nói, người nữ có đặc tính đã nói, không có sự thay đổi oai nghi, không có người làm lợi ích (kappiyakāraka), và không phải là giải đáp vấn đề.
Samuṭṭhānādīni padasodhammasadisāneva, kevalaṃ idha kiriyākiriyaṃ hotīti.
Its origins and so forth are similar to the padasodhamma rule, but here it is solely an active offense (kiriyākiriyaṃ hotīti).
Sự khởi lên (samuṭṭhāna) v.v. tương tự như giới padasodhamma, chỉ khác ở đây là hành vi (kiriya) có thể là hành động hoặc không hành động.
Vesāliyaṃ vaggumudātīriye bhikkhū ārabbha tesaṃ bhūtārocanavatthusmiṃ paññattaṃ, sādhāraṇapaññatti, anāṇattikaṃ, nippariyāyena attani vijjamānaṃ jhānādidhammaṃ ārocentassa sace yassa āroceti, so anantarameva ‘‘ayaṃ jhānalābhī’’ti vā ‘‘ariyo’’ti vā yena kenaci ākārena tamatthaṃ jānāti, pācittiyaṃ.
This training rule was laid down at Vesālī concerning the group of bhikkhus on the banks of the Vaggumudā and their announcement of their true state. It is a common enactment (sādhāraṇapaññatti), it is not a prohibition (anāṇattikaṃ), it is a pācittiya. If one announces a jhāna or other quality that is truly present in oneself, and the person to whom it is announced immediately understands the matter in some way, such as "This person has attained jhāna" or "This person is a noble one," a pācittiya is incurred.
Giới này được chế định tại Vesālī, liên quan đến các Tỳ-kheo Vaggumudātīriya khi họ tuyên bố sự thật. Đây là một quy định chung, không cần sự cho phép, không phải là ẩn dụ. Nếu một Tỳ-kheo tuyên bố pháp thiền định v.v. hiện có trong tự thân một cách trực tiếp, và người nghe ngay lập tức biết được điều đó qua bất kỳ cách nào, như "vị này là người đạt thiền" hoặc "vị này là bậc Thánh", thì phạm tội pācittiya.
No ce jānāti, dukkaṭaṃ.
If they do not understand, a dukkata is incurred.
Nếu người nghe không biết, thì phạm tội dukkaṭa.
Pariyāyena ārocitaṃ pana jānātu vā, mā vā, dukkaṭameva.
However, if it is announced indirectly (pariyāyena), whether they understand it or not, it is always a dukkata.
Tuy nhiên, nếu điều đó được tuyên bố một cách ẩn dụ, thì dù người nghe có biết hay không, vẫn chỉ phạm tội dukkaṭa.
Tathārūpe kāraṇe sati upasampannassa ārocayato, ādikammikassa ca anāpatti.
There is no offense if one announces to an upasampanna when such a reason exists, or for the first offender (ādikammika).
Trong trường hợp có lý do thích đáng, việc tuyên bố cho một Tỳ-kheo đã thọ giới (upasampanna) hoặc người phạm giới lần đầu (ādikammika) thì không phạm tội.
Yasmā pana ariyānaṃ ummattakādibhāvo natthi, jhānalābhino pana tasmiṃ sati jhānā parihāyanti, tasmā te idha na gahitā.
However, since noble ones do not become insane or the like, but those who have attained jhāna fall from their jhāna if they become insane, therefore they are not included here.
Vì các bậc Thánh không có trạng thái điên loạn v.v., còn những người đạt thiền thì sẽ mất thiền nếu có trạng thái đó, nên những người này không được đề cập ở đây.
Uttarimanussadhammassa bhūtatā, anupasampannassa ārocanaṃ, taṅkhaṇavijānanā, anaññāpadesoti imānettha cattāri aṅgāni.
The four factors here are: the reality of a superhuman quality, announcing it to a non-upasampanna, instantaneous understanding, and not indicating it as another's quality.
Bốn yếu tố ở đây là: pháp siêu nhân có thật, tuyên bố cho người chưa thọ giới (anupasampanna), sự nhận biết ngay lập tức, và không phải là chỉ định người khác.
Bhūtārocanasamuṭṭhānaṃ, kiriyaṃ, nosaññāvimokkhaṃ, acittakaṃ, paṇṇattivajjaṃ, kāyakammaṃ, vacīkammaṃ, kusalābyākatacittehi dvicittaṃ, sukhamajjhattavedanāhi dvivedananti.
Its origin is announcing a true state (bhūtārocana-samuṭṭhānaṃ), it is an active offense (kiriyaṃ), it is not released by perception (nosaññāvimokkhaṃ), it is unintentional (acittakaṃ), it is an offense by enactment (paṇṇattivajjaṃ), it involves bodily action (kāyakammaṃ) and verbal action (vacīkammaṃ), it has two types of consciousness (kusalābyākatacittehi dvicittaṃ), and two types of feeling (sukhamajjhattavedanāhi dvivedananti).
Sự khởi lên (samuṭṭhāna) v.v. của giới tuyên bố sự thật là: hành vi (kiriya), không phải giải thoát bằng nhận thức (saññāvimokkha), không có tâm (acittaka), tội do quy định (paṇṇattivajja), hành động thân (kāyakamma), hành động lời nói (vacīkamma), hai tâm (dvicitta) với tâm thiện (kusala) và tâm vô ký (abyākata), hai cảm thọ (dvivedanā) với cảm thọ lạc (sukha) và cảm thọ xả (ajjhatta).
Navame bhikkhussāti pārājikaṃ anajjhāpannassa.
In the ninth (rule), bhikkhussa refers to a bhikkhu who has not incurred a pārājika offense.
Trong giới thứ chín, bhikkhussa (của Tỳ-kheo) là của một Tỳ-kheo chưa phạm tội pārājika.
Duṭṭhullanti kiñcāpi dvinnaṃ āpattikkhandhānametaṃ adhivacanaṃ, idha pana saṅghādisesameva adhippetaṃ.
Duṭṭhullaṃ (a gross offense), although this is a term for the two classes of offenses (pārājika and saṅghādisesa), here only a saṅghādisesa is intended.
Duṭṭhulla (tội nặng) mặc dù là tên gọi chung cho hai nhóm tội (pārājika và saṅghādisesa), nhưng ở đây chỉ đề cập đến tội saṅghādisesa.
Aññatra bhikkhusammutiyāti yaṃ saṅgho abhiṇhāpattikassa bhikkhuno āyatiṃ saṃvaratthāya āpattīnañca kulānañca pariyantaṃ katvā vā akatvā vā tikkhattuṃ apaloketvā katikaṃ karoti, taṃ ṭhapetvā, ayathākatikāya ‘‘ayaṃ asuciṃ mocetvā saṅghādisesaṃ āpanno’’tiādinā nayena vatthunā saddhiṃ āpattiṃ ghaṭetvā ārocentassa pācittiyaṃ.
Aññatra bhikkhusammutiyā means without a formal resolution (bhikkhusammuti) by the Saṅgha, which, for a bhikkhu who frequently incurs offenses, sets a limit to offenses and families, or does not set a limit, and makes an agreement after proclaiming it three times for his future restraint. If one, in a manner other than such an agreement, connects the offense with its circumstance, saying, "This bhikkhu has emitted semen and incurred a saṅghādisesa," and so on, and announces it, a pācittiya is incurred.
Aññatra bhikkhusammutiyā (ngoại trừ khi có sự đồng ý của Tăng-già) nghĩa là phạm tội pācittiya nếu tuyên bố tội cùng với sự việc, ví dụ như "vị này đã xuất tinh và phạm tội saṅghādisesa", theo cách không đúng với quy định (katika) mà Tăng-già đã thiết lập cho một Tỳ-kheo thường xuyên phạm tội, nhằm mục đích phòng hộ trong tương lai, có hoặc không giới hạn số tội và số lần, sau khi đã hỏi ý kiến ba lần.
Sāvatthiyaṃ chabbaggiye bhikkhū ārabbha duṭṭhullāpattiārocanavatthusmiṃ paññattaṃ, sādhāraṇapaññatti, anāṇattikaṃ, tikapācittiyaṃ, aduṭṭhullāya duṭṭhullasaññino vematikassa vā dukkaṭaṃ, avasese cha āpattikkhandhe, anupasampannassa purimapañcasikkhāpadavītikkamasaṅkhātaṃ duṭṭhullaṃ vā itaraṃ aduṭṭhullaṃ vā ajjhācāraṃ ārocentassāpi dukkaṭameva.
This training rule was laid down at Sāvatthī concerning the group of six bhikkhus and the matter of announcing a gross offense. It is a common enactment (sādhāraṇapaññatti), it is not a prohibition (anāṇattikaṃ), it is a triple pācittiya. A dukkata is incurred if one announces a non-gross offense as a gross offense, or being in doubt, or if one announces other six classes of offenses, or announces a gross transgression (duṭṭhullaṃ ajjhācāraṃ) such as the transgression of the first five training rules by a non-upasampanna, or any other non-gross transgression (aduṭṭhullaṃ ajjhācāraṃ), a dukkata is incurred.
Giới này được chế định tại Sāvatthī, liên quan đến nhóm sáu Tỳ-kheo (chabbaggiya bhikkhū) khi họ tuyên bố tội nặng. Đây là một quy định chung, không cần sự cho phép, là tội tikapācittiya. Phạm tội dukkaṭa nếu có nhận thức là tội nặng (duṭṭhulla) đối với tội không nặng (aduṭṭhulla), hoặc có nghi ngờ; và cũng phạm tội dukkaṭa nếu tuyên bố hành vi sai trái (ajjhācāra) của người chưa thọ giới (anupasampanna) – dù là tội nặng (duṭṭhulla) như đã nói là vi phạm năm giới đầu tiên, hay tội không nặng (aduṭṭhulla) khác – đối với sáu nhóm tội còn lại (ngoại trừ pārājika và saṅghādisesa).
Vatthumattaṃ vā āpattimattaṃ vā ārocentassa, bhikkhusammutiparicchedaṃ anatikkamitvā ārocentassa, ummattakādīnañca anāpatti.
There is no offense for one who announces merely the circumstance (vatthumattaṃ) or merely the offense (āpattimattaṃ), or one who announces without overstepping the bounds of the bhikkhusammuti, or for one who is insane and so forth.
Không phạm tội nếu chỉ tuyên bố sự việc hoặc chỉ tuyên bố tội, hoặc tuyên bố mà không vượt quá giới hạn đã được Tăng-già đồng ý, và đối với những người điên loạn (ummattaka) v.v.
Vuttalakkhaṇassa bhikkhuno savatthuko saṅghādiseso, anupasampannassa ārocanaṃ, bhikkhusammutiyā abhāvoti imānettha tīṇi aṅgāni.
The three factors here are: a saṅghādisesa offense with a circumstance of a bhikkhu of the described type, announcing it to a non-upasampanna, and the absence of a bhikkhusammuti.
Ba yếu tố ở đây là: tội saṅghādisesa có sự việc của Tỳ-kheo có đặc tính đã nói, sự tuyên bố cho người chưa thọ giới (anupasampanna), và không có sự đồng ý của Tăng-già (bhikkhusammuti).
Samuṭṭhānādīni adinnādānasadisāni, vedanā pana idha dukkhāyevāti.
Its origins and so forth are similar to the rule on taking what is not given, but here the feeling is solely painful.
Sự khởi lên (samuṭṭhāna) v.v. tương tự như giới adinnādāna, nhưng ở đây cảm thọ (vedanā) chỉ là khổ (dukkha).
Dasame pathavinti duvidhā pathavī jātapathavī ajātapathavīti.
In the tenth (rule), pathaviṃ (earth) is of two kinds: jātā-pathavī (formed earth) and ajātā-pathavī (unformed earth).
Trong giới thứ mười, pathavi (đất) có hai loại: đất đã hình thành (jātapathavī) và đất chưa hình thành (ajātapathavī).
Tattha jātapathavī suddhamissapuñjavasena tividhā, tattha suddhapathavī nāma pakatiyā suddhapaṃsu vā suddhamattikā vā.
Among these, jātā-pathavī is of three kinds: suddhā-pathavī (pure earth), missā-pathavī (mixed earth), and puñja-pathavī (heaped earth). Among these, suddhā-pathavī is naturally pure dust or pure clay.
Trong đó, jātapathavī có ba loại theo cách thuần khiết (suddha), hỗn hợp (missa) và đống (puñja). Trong đó, suddhapathavī (đất thuần khiết) là đất cát thuần túy hoặc đất sét thuần túy một cách tự nhiên.
Missapathavī nāma yattha paṃsuto vā mattikāto vā pāsāṇasakkharakathalamarumbavālukāsu aññatarassa tatiyabhāgo hoti.
Missā-pathavī is where one-third of it consists of stones, gravel, potsherds, pebbles, or sand mixed with dust or clay.
Missapathavī (đất hỗn hợp) là đất mà trong đó có một phần ba là đá, sỏi, gạch vụn, đá vụn, hoặc cát lẫn vào cát hoặc đất sét.
Puñjapathavī nāma ‘‘atirekacātumāsaṃ ovaṭṭho paṃsupuñjo vā mattikāpuñjo vā’’ti (pāci. 86) vuttaṃ, vuttalakkhaṇena pana missakapuñjopi piṭṭhipāsāṇe ṭhitasukhumarajampi ca deve phusāyante sakiṃ tintaṃ catumāsaccayena tintokāso puñjapathavisaṅkhameva gacchati.
Puñja-pathavī is described as "a heap of dust or clay that has been moistened for more than four months." However, even a mixed heap of the described type, and fine dust resting on a rock slab which has been moistened once when it rained, after four months, that moistened area also comes under the category of puñja-pathavī.
Puñjapathavī (đất đống) là "đống cát hoặc đống đất sét đã bị mưa làm ướt hơn bốn tháng" như đã nói. Tuy nhiên, đống đất hỗn hợp có đặc tính đã nói, và cả bụi mịn bám trên bề mặt đá, khi trời mưa một lần, sau bốn tháng, nơi bị ướt đó cũng được xem là puñjapathavī.
Tividhāpi cesā pathavī uddhanapattapacanādivasena vā yathā tathā vā adaḍḍhā ‘jātapathavī’ti vuccati, daḍḍhā pana vuttappamāṇato adhikatarapāsāṇādimissā vā ajātapathavī nāma hoti, ko pana vādo suddhapāsāṇādibhedāya.
This three-fold earth, whether not burnt in a stove, a pot, or in any other way, is called ‘un-burnt earth’ (ajātapathavī). But burnt earth, or that mixed with more stones and so on than the stated measure, is also called un-burnt earth. What then to say of pure stones and the like?
Cả ba loại đất này, dù là đất chưa bị đốt cháy theo cách đặt lò, nung bát, hoặc bất cứ cách nào khác, thì được gọi là ‘đất đã sinh’ (jātapathavī); còn đất đã bị đốt cháy, hoặc đất pha trộn nhiều đá hơn mức đã nói, thì được gọi là đất chưa sinh (ajātapathavī); huống chi là đất thuần đá v.v.
Tattha yā ‘jātapathavī’ti vuttā, ayaṃ akappiyapathavī.
Among these, the earth that is called ‘un-burnt earth’ is unsuitable earth (akappiyapathavī).
Trong đó, loại đất được gọi là ‘đất đã sinh’ (jātapathavī) này là đất không thích hợp (akappiyapathavī).
Yo bhikkhu taṃ evarūpaṃ pathaviṃ sayaṃ khaṇati, khaṇanabhedanavilekhanapacanādīhi vikopeti, tassa payogagaṇanāya pācittiyaṃ.
If a bhikkhu himself digs, breaks, scratches, or burns such earth, he incurs a pācittiya according to the number of attempts.
Vị tỳ khưu nào tự mình đào, hoặc làm hư hoại loại đất như vậy bằng cách đào, phá, cạo, đốt v.v., thì phạm tội pācittiya theo số lần nỗ lực.
Yo pana khaṇāpeti, vuttanayeneva vikopāpeti, tassa ‘‘imaṃ padesa’’nti vā ‘‘imaṃ pathavi’’nti vā evaṃ niyametvā ‘‘khaṇa, bhindā’’tiādinā nayena āṇāpentassa āṇattiyā dukkaṭaṃ, sakiṃ āṇatte divasampi khaṇante āṇāpakassa ekameva pācittiyaṃ, sace itaro punappunaṃ āṇāpeti, vācāya vācāya pācittiyaṃ.
If he causes it to be dug, or causes it to be damaged in the manner stated, that is, by commanding, "Dig this area," or "Dig this earth," or "Break it," and so on, he incurs a dukkaṭa for the command. If, having commanded once, the other person digs all day, the one who commanded incurs only one pācittiya. If he commands repeatedly, he incurs a pācittiya for each command.
Còn vị nào sai người khác đào, hoặc sai người khác làm hư hoại theo cách đã nói, thì vị ra lệnh, bằng cách chỉ định ‘‘chỗ này’’ hoặc ‘‘khối đất này’’, và nói ‘‘hãy đào, hãy phá’’ v.v., sẽ phạm dukkaṭa do sự ra lệnh; nếu người kia đào suốt cả ngày chỉ với một lần ra lệnh, thì vị ra lệnh chỉ phạm một tội pācittiya; nếu vị kia ra lệnh lặp đi lặp lại, thì phạm pācittiya theo mỗi lời nói.
Āḷaviyaṃ āḷavake bhikkhū ārabbha pathavikhaṇanavatthusmiṃ paññattaṃ, sādhāraṇapaññatti, sāṇattikaṃ, pathaviyā vematikassa, apathaviyā pathavisaññino ceva vematikassa ca dukkaṭaṃ.
This rule was laid down in Āḷavī concerning the bhikkhus of Āḷavī regarding the digging of earth; it is a general rule, with a command. For one who is in doubt about the earth being akappiya-earth (unsuitable earth) or not, or for one who perceives what is not akappiya-earth as akappiya-earth, or who is in doubt, a dukkaṭa is incurred.
Giới bổn này được chế định tại Āḷavī, liên quan đến các tỳ khưu ở Āḷavī, về sự việc đào đất. Đây là giới bổn chung, có sự ra lệnh. Tội dukkaṭa đối với người nghi ngờ về đất, và đối với người nhận thức đất không phải là đất nhưng lại có sự nhận thức về đất hoặc có sự nghi ngờ.
Okāsaṃ aniyametvā ‘‘pokkharaṇiṃ khaṇa, āvāṭaṃ khaṇa, kandaṃ khaṇā’’tiādīni bhaṇantassa, ātapena sussitvā phalitakaddamaṃ vā gokaṇṭakaṃ vā heṭṭhā pathaviyā asambaddhaṃ bhijjitvā patitanaditaṭaṃ vā mahantampi naṅgalacchinnamattikāpiṇḍantievamādīni sabbañca ajātapathaviṃ vikopentassa, ‘‘imassa thambhassa āvāṭaṃ jāna, mattikaṃ dehi, mattikaṃ āhara, paṃsunā me attho, mattikaṃ kappiyaṃ karohī’’ti bhaṇantassa, asañcicca rukkhādipavaṭṭanena bhindantassa, asatiyā pādaṅguṭṭhakādīhi vilekhantassa, jātapathavibhāvaṃ vā, ‘‘khaṇāmi vā aha’’nti ajānantassa, ummattakādīnañca anāpatti.
There is no offense for one who says, without specifying a place, "Dig a pond, dig a pit, dig a root," and so on; or for one who damages all ajātapathavī, such as cracked mud dried by the sun, or goad-thorns, or a riverbank that has broken off and fallen, unconnected to the ground below, or even a large clod of earth cut by a plow, and so on; or for one who says, "Know the pit for this pillar, give earth, bring earth, I need earth, make this earth allowable (kappiya)"; or for one who accidentally breaks it by rolling a log or similar object; or for one who, being unmindful, scratches it with a toe or similar object; or for one who does not know that it is jātapathavī (burnt earth) or that he himself is digging it; or for mad persons and the like.
Tội anāpatti đối với người nói những điều như ‘‘hãy đào ao, hãy đào hố, hãy đào củ’’ mà không chỉ định rõ địa điểm; đối với người làm hư hoại tất cả các loại đất chưa sinh (ajātapathavī) như bùn nứt nẻ do khô héo vì nắng, hoặc đất bị cắt bởi móng bò, hoặc bờ sông bị vỡ và rơi xuống mà không dính liền với đất bên dưới, hoặc một cục đất lớn bị cày xới; đối với người nói ‘‘hãy biết hố cho cây cột này, hãy cho đất, hãy mang đất đến, tôi cần đất, hãy làm cho đất này thích hợp (kappiya)’’; đối với người vô ý làm vỡ do lăn cây gỗ v.v.; đối với người vô ý cào bằng ngón chân cái v.v.; đối với người không biết đó là đất đã sinh, hoặc không biết ‘‘tôi đang đào’’; và đối với người điên v.v.
Jātapathavī, pathavisaññitā, khaṇanakhaṇāpanānaṃ aññataranti imānettha tīṇi aṅgāni.
Here, the three factors are: jātapathavī, the perception of it as jātapathavī, and either digging it oneself or causing it to be dug.
Trong giới này, có ba yếu tố: đất đã sinh (jātapathavī), nhận thức là đất đã sinh, và tự mình đào hoặc sai người khác đào.
Samuṭṭhānādīni adinnādānasadisāni, idaṃ pana paṇṇattivajjaṃ, ticittaṃ, tivedananti.
Its origination and so on are similar to the rule concerning taking what is not given (adinnādāna). This, however, is an offense by enactment, with three kinds of mind and three kinds of feeling.
Các yếu tố khởi sinh v.v. tương tự như giới adinnādāna (lấy của không cho); nhưng giới này là tội do sự chế định, có ba tâm, có ba thọ.
Bhūtagāmavaggassa paṭhame bhūtagāmapātabyatāyāti ettha bhavanti ahesuñcāti bhūtā, jāyanti vaḍḍhanti jātā vaḍḍhitā cāti attho.
In the first (training rule) of the Bhūtagāmavagga, in the phrase bhūtagāmapātabyatāya, ‘bhūtā’ means ‘living beings’ (lit. ‘they are’ or ‘they were’), signifying those that are born and grow, or those that have been born and have grown.
Trong giới đầu tiên của chương Bhūtagāma, từ bhūtagāmapātabyatāya có nghĩa là: ‘‘bhūtā’’ là những gì đã sinh và đang tăng trưởng, tức là đã được sinh ra và đã tăng trưởng.
Gāmoti rāsi, bhūtānaṃ gāmo, bhūtā eva vā gāmoti bhūtagāmo, patiṭṭhitaharitatiṇarukkhādīnametaṃ adhivacanaṃ.
Gāmo means an accumulation. Thus, ‘bhūtagāmo’ means an accumulation of living things, or living things themselves are an accumulation. This is a designation for established green grass, trees, and so on.
Gāmo là một đống, một nhóm; bhūtagāmo là một nhóm các bhūta, hoặc bhūta chính là nhóm; đây là tên gọi chung cho cỏ, cây, bụi rậm v.v. đã mọc cố định.
Pātabyassa bhāvo pātabyatā, chedanabhedanādīhi yathāruci paribhuñjitabbatāti attho, tassaṃ bhūtagāmapātabyatāya, nimittatthe cetaṃ bhummavacanaṃ, bhūtagāmapātabyatāhetu bhūtagāmassa chedanādipaccayā pācittiyanti attho.
Pātabyatā is the state of being pātabya, meaning the condition of being fit to be consumed as one wishes through cutting, breaking, and so on. In that (phrase) bhūtagāmapātabyatāya, this locative case signifies the cause; the meaning is that a pācittiya is incurred due to cutting and so forth of plants, on account of the fitness for consumption of plants.
Pātabyatā là trạng thái có thể sử dụng, tức là có thể cắt, phá v.v. tùy ý; trong bhūtagāmapātabyatā, đây là cách dùng địa cách (bhummavacana) theo nghĩa nguyên nhân, có nghĩa là do nguyên nhân của bhūtagāmapātabyatā, do nguyên nhân cắt phá v.v. bhūtagāma mà phạm pācittiya.
Tasmā yo bhikkhu pathaviudakapākārādīsu yatthakatthaci jātaṃ asukkhaṃ antamaso atisukhumatiṇampi sāsapabījakasevālampi uddharaṇacchedanavijjhanādīhi vikopeti vā pathavikhaṇane vuttanayena vikopāpeti vā pācittiyaṃ āpajjati.
Therefore, if any bhikkhu damages any un-dried plant, however tiny, such as even mustard-seed-sized moss or sesame-seed-sized algae, that has grown anywhere in earth, water, walls, and so on, by uprooting, cutting, piercing, and so on, or causes it to be damaged in the manner stated in the rule concerning digging the earth, he incurs a pācittiya.
Do đó, vị tỳ khưu nào tự mình làm hư hoại, hoặc sai người khác làm hư hoại theo cách đã nói trong giới đào đất, bất cứ cây cối nào chưa khô, đã mọc ở bất cứ đâu như đất, nước, tường rào v.v., dù là một cọng cỏ cực kỳ nhỏ, hoặc rêu tảo nhỏ bằng hạt cải, bằng cách nhổ, cắt, đâm v.v., thì phạm pācittiya.
Āḷaviyaṃ āḷavake bhikkhū ārabbha rukkhachindanavatthusmiṃ paññattaṃ, sādhāraṇapaññatti, sāṇattikaṃ, bhūtagāmato viyojitamūlabījakhandhabījaphalubījaaggabījabījabījānaṃ aññataraṃ bhājanagataṃ vā rāsikataṃ vā bhūmiyaṃ ropitampi nikkhantamūlamattaṃ vā nikkhantaaṅkuramattaṃ vā sacepissa vidatthimattā pattavaṭṭi niggacchati, anikkhante vā mūle nikkhante vā mūle yāva aṅkuro harito na hoti, tāva taṃ vikopentassa dukkaṭaṃ, tathā bhūtagāmabījagāme vematikassa, abhūtagāmabījagāme bhūtagāmabījagāmasaññino ceva vematikassa ca.
This rule was laid down in Āḷavī, concerning the bhikkhus of Āḷavī, regarding the cutting of trees; it is a general rule, with a command. If any seed (bījajāta)—whether root-seed, stem-seed, joint-seed, shoot-seed, or fruit-seed—which has been separated from a plant, is in a vessel or piled up, or planted in the ground, or has just put forth a root, or just put forth a sprout, even if a leaf-bud of one span has emerged, but the root has not yet emerged, or if the root has emerged but the sprout is not yet green, then for damaging such a seed, a dukkaṭa is incurred. Likewise, for one who is in doubt regarding a plant-seed or non-plant-seed, or for one who perceives what is not a plant-seed as a plant-seed or is in doubt, a dukkaṭa is incurred.
Giới này được chế định tại Āḷavī, liên quan đến các tỳ khưu ở Āḷavī, về sự việc chặt cây. Đây là giới bổn chung, có sự ra lệnh. Tội dukkaṭa đối với người nghi ngờ về bhūtagāma và bījagāma, và đối với người nhận thức vật không phải là bhūtagāma và bījagāma nhưng lại có sự nhận thức về bhūtagāma và bījagāma hoặc có sự nghi ngờ, khi làm hư hoại bất kỳ loại hạt giống nào đã tách khỏi bhūtagāma, như hạt giống rễ, hạt giống thân, hạt giống mắt, hạt giống ngọn, hạt giống quả, dù đã được đựng trong bình hoặc chất thành đống, hoặc đã được trồng trong đất nhưng chỉ mới nhú rễ hoặc chỉ mới nhú mầm, hoặc dù đã mọc lá dài một tấc, hoặc khi rễ chưa nhú hoặc rễ đã nhú nhưng mầm chưa xanh.
Ubhayattha pana atathāsaññissa, ummattakādīnañca anāpatti, asañcicca asatiyā ajānitvā vā vikopentassa, ‘imaṃ rukkha’nti evaṃ aniyametvā ‘‘rukkhaṃ chinda, valliṃ chindā’’tiādīni bhaṇantassa, ‘‘imaṃ pupphaṃ vā phalaṃ vā jāna, imaṃ dehi, imaṃ āhara, iminā me attho, imaṃ kappiyaṃ karohī’’ti bhaṇantassa ca anāpatti.
However, for one who does not perceive it as such in either case (plant-seed or non-plant-seed), or for mad persons and the like, there is no offense. Also, there is no offense for one who damages it unintentionally, unmindfully, or unknowingly; or for one who says, without specifying, "Cut a tree, cut a creeper," and so on; or for one who says, "Know this flower or fruit, give this, bring this, I need this, make this allowable (kappiya)."
Tuy nhiên, tội anāpatti đối với người không có nhận thức như vậy ở cả hai trường hợp (bhūtagāma và bījagāma); và đối với người điên v.v.; đối với người vô ý, không chú ý, hoặc không biết mà làm hư hoại; đối với người nói những điều như ‘‘hãy chặt cây, hãy chặt dây leo’’ mà không chỉ định ‘‘cây này’’; và đối với người nói ‘‘hãy biết hoa này hoặc quả này, hãy cho cái này, hãy mang cái này đến, tôi cần cái này, hãy làm cho cái này thích hợp (kappiya)’’.
Evaṃ kappiyavacanena bhūtagāmato viyojitaṃ pana bījajātaṃ puna pi ‘‘kappiyaṃ karohī’’ti kāretvāva paribhuñjitabbaṃ.
However, seed that has been separated from a plant by such an allowable (kappiya) statement must be consumed only after being made allowable again by saying "Make it allowable."
Tuy nhiên, loại hạt giống đã tách khỏi bhūtagāma bằng lời nói thích hợp (kappiya) thì phải được sử dụng sau khi đã được làm cho thích hợp (kappiya) một lần nữa.
Evañhissa bījagāmaparimocanampi kataṃ hoti.
In this way, the seed-plant is also freed from its state.
Bởi vì như vậy, sự giải thoát khỏi bījagāma cũng đã được thực hiện.
Kappiyaṃ karontena pana agginā vā nakhena vā satthena vā kattabbaṃ, agginā karontena ca yena kenaci agginā ekadese phusantena ‘kappiya’nti vatvāva kātabbaṃ.
When making it allowable (kappiya), it should be done with fire, or with a fingernail, or with a knife. When using fire, it should be done with any fire by touching it in one place and saying, "It is allowable (kappiya)."
Người làm cho thích hợp (kappiya) phải làm bằng lửa, bằng móng tay, hoặc bằng dao. Khi làm bằng lửa, phải nói ‘kappiya’ và thực hiện bằng cách chạm lửa vào một phần của vật đó bằng bất kỳ loại lửa nào.
Satthena karontena yassa kassaci tikhiṇasatthassa antamaso sūcinakhacchedanādīnampi tuṇḍena vā dhārāya vā vedhaṃ vā chedaṃ vā dassentena tatheva kātabbaṃ.
When using a knife, it should be done in the same way by showing a puncture or a cut with the point or edge of any sharp knife, even a needle or nail-clipper.
Khi làm bằng dao, phải làm tương tự như vậy bằng cách chỉ ra chỗ đâm hoặc chỗ cắt bằng đầu hoặc lưỡi của bất kỳ loại dao sắc nào, dù là kim hoặc dao cắt móng tay v.v.
Nakhena karontena ṭhapetvā gomahiṃsādīnaṃ khure yena kenaci apūtinā manussānaṃ vā tiracchānānaṃ vā nakhena antamaso chinditvā āhaṭenāpi satthe vuttanayeneva kātabbaṃ.
When using a fingernail, it should be done in the same manner as with a knife, with any un-decayed fingernail of humans or animals, excluding the hooves of cattle and buffalo, or even with a fingernail that has been cut off and brought.
Khi làm bằng móng tay, phải làm tương tự như đã nói về dao, bằng móng tay của người hoặc động vật, dù là móng tay đã cắt và mang đến, không bị thối rữa, trừ móng guốc của bò, trâu v.v.
Tattha sacepi bījānaṃ pabbatamatto rāsi, rukkhasahassaṃ vā chinditvā ekābaddhaṃ, ucchūnaṃ vā mahābhāro bandhitvā ṭhapito hoti, ekasmiṃ bīje vā rukkhasākhāya vā ucchumhi vā kappiye kate sabbaṃ kataṃ hoti.
In this regard, even if there is a mountain-sized pile of seeds, or a thousand trees bound together, or a large load of sugarcane tied and placed, if one seed, or one tree branch, or one sugarcane is made allowable (kappiya), the whole is considered allowable.
Trong trường hợp đó, dù có một đống hạt giống cao như núi, hoặc một ngàn cây đã chặt được bó lại thành một khối, hoặc một đống mía lớn đã được bó lại, thì khi một hạt giống, hoặc một cành cây, hoặc một cây mía được làm cho thích hợp (kappiya), tất cả đều được xem là đã làm xong.
Ucchuṃ ‘‘kappiyaṃ karissāmī’’ti tehi saddhiṃ baddhaṃ dārukaṃ vijjhati, vaṭṭatiyeva.
If one intends to make sugarcane allowable and pierces a piece of wood bound with it, it is allowable.
Nếu định làm cho mía thích hợp (kappiya) mà đâm vào khúc gỗ được bó chung với mía, thì vẫn được phép.
Sace pana yāya valliyā bhāro baddho, taṃ vijjhati, na vaṭṭati.
However, if one pierces the creeper with which the load is bound, it is not allowable.
Nhưng nếu đâm vào dây leo dùng để bó đống mía, thì không được phép.
Maricapakkādīhi missetvā bhattaṃ āharanti, ‘‘kappiyaṃ karohī’’ti vutte sacepi bhattasitthe vijjhati, vaṭṭatiyeva, tilataṇḍulesupi eseva nayo.
If rice mixed with ripe chili peppers and the like is brought, and one says, "Make it allowable," even if one pierces a grain of rice, it is allowable. The same method applies to rice mixed with sesame seeds.
Nếu mang cơm trộn với ớt chín v.v. đến, khi được nói ‘‘hãy làm cho thích hợp (kappiya)’’, dù có đâm vào hạt cơm, thì vẫn được phép. Đối với mè và gạo cũng vậy.
Yāguyā pakkhittāni pana ekābaddhāni hutvā na santiṭṭhanti, tattha ekekaṃ vijjhitvāva kātabbaṃ.
However, if grains put into porridge are not stuck together as a single mass, each one must be pierced separately.
Nhưng những hạt mè đã bỏ vào cháo thì không dính liền thành một khối, do đó phải đâm từng hạt một mới được phép.
Kapiṭṭhaphalādīnaṃ anto miñjaṃ kaṭāhaṃ muñcitvā sañcarati, bhindāpetvā kappiyaṃ kāretabbaṃ.
The pulp inside wood apple fruits and the like moves freely from the shell; it should be broken open and then made allowable.
Đối với quả kapiṭṭha v.v., phần ruột bên trong tách rời khỏi vỏ, thì phải sai người khác bẻ ra rồi làm cho thích hợp (kappiya).
Ekābaddhā ce, kaṭāhepi kātuṃ vaṭṭati.
If they are stuck together, it is allowable to do it even in the shell.
Nếu chúng dính liền thành một khối, thì có thể làm cho thích hợp (kappiya) ngay trên vỏ cũng được.
Yaṃ pana phalaṃ taruṇaṃ hoti abījaṃ yañca nibbattabījaṃ bījaṃ apanetvā paribhuñjitabbaṃ, tattha kappiyakaraṇakiccaṃ natthi.
For a young, seedless fruit, and for a fruit with detachable seeds, the seeds should be removed and then consumed; there is no need to make it allowable.
Tuy nhiên, đối với quả non không có hạt, và quả có hạt đã tách rời, thì phải bỏ hạt đi rồi mới dùng; không cần phải làm cho thích hợp (kappiya) trong trường hợp đó.
Bhūtagāmo, bhūtagāmasaññitā, vikopanaṃ vā vikopāpanaṃ vāti imānettha tīṇi aṅgāni.
Here, the three factors are: a plant, the perception of it as a plant, and either damaging it oneself or causing it to be damaged.
Trong giới này, có ba yếu tố: bhūtagāma, nhận thức là bhūtagāma, và tự mình làm hư hoại hoặc sai người khác làm hư hoại.
Samuṭṭhānādīni pathavikhaṇanasadisānevāti.
The origination and so on are similar to the rule concerning digging the earth.
Các yếu tố khởi sinh v.v. tương tự như giới đào đất.
Dutiye yamatthaṃ saṅghamajjhe vinayadharo pucchati, tato aññaṃ vadatīti aññavādako, aññenaññaṃ paṭicaraṇassetaṃ nāmaṃ.
In the second, if a vinayadhara questions a monk in the midst of the Saṅgha about a certain matter, and the monk states something other than that matter, he is called an aññavādaka (one who speaks differently). This is a name for concealing one thing with another.
Trong điều thứ hai, nếu một vị trì luật (Vinayadhara) hỏi về một vấn đề nào đó giữa Tăng chúng, và vị tỳ khưu đó nói một điều khác với điều đã được hỏi, thì vị ấy được gọi là aññavādaka (người nói khác). Đây là tên gọi của hành vi che giấu một điều bằng một điều khác.
Vihesatīti vihesako, tuṇhībhāvassetaṃ nāmaṃ, tasmiṃ aññavādake vihesake.
One who harasses is a vihesaka (harasser). This is a name for remaining silent. Regarding that aññavādaka and vihesaka.
Người làm hại (viheseti) thì gọi là vihesaka (người làm hại). Đây là tên gọi của sự im lặng. Trong trường hợp vị aññavādaka (người nói khác) hoặc vihesaka (người làm hại) đó.
Pācittiyanti vatthudvaye pācittiyadvayaṃ vuttaṃ.
Pācittiyaṃ: Two pācittiyas are stated concerning two matters.
Pācittiya (ba-dật-đề) là hai pācittiya được nói đến trong hai trường hợp.
Tasmā yo bhikkhu sāvasesaṃ āpattiṃ āpanno saṅghamajjhe anuyuñjiyamāno taṃ na kathetukāmo aññena vacanena aññaṃ chādento tathā tathā vikkhipati, yo ca tuṇhībhāvena viheseti, tesaṃ yaṃ bhagavatā aññavādakakammañceva vihesakakammañca anuññātaṃ, tasmiṃ saṅghena kate puna tathā karontānaṃ pācittiyaṃ.
Therefore, if a bhikkhu has committed a sāvasesa offense and, being questioned in the midst of the Saṅgha, does not wish to reveal it, but instead covers it up with different words, thus evading it in various ways, or if he harasses by remaining silent, for such monks, if the aññavādaka-kamma and vihesaka-kamma permitted by the Blessed One has been carried out by the Saṅgha, and they act in that manner again, it is pācittiya.
Do đó, nếu một tỳ khưu đã phạm một tội sāvasesa (còn dư sót), khi bị thẩm vấn giữa Tăng chúng mà không muốn nói ra điều đó, lại dùng lời lẽ khác để che giấu, cứ thế lảng tránh, hoặc làm hại bằng cách giữ im lặng, thì sau khi Tăng chúng đã cử hành aññavādakakamma (yết-ma về việc nói khác) và vihesakakamma (yết-ma về việc làm hại) mà Đức Thế Tôn đã cho phép, nếu vị ấy lại làm như vậy, thì sẽ phạm pācittiya.
Kosambiyaṃ channattheraṃ ārabbha aññenaññaṃ paṭicaraṇavatthusmiṃ paññattaṃ, sādhāraṇapaññatti, anāṇattikaṃ, dhammakamme tikapācittiyaṃ, adhammakamme tikadukkaṭaṃ, anāropite pana aññavādake vā vihesake vā tathā karontassa dukkaṭameva.
This was laid down in Kosambi concerning the matter of the Elder Channa concealing one thing with another; it is a general rule, not dependent on an announcement. If the kamma (of aññavādaka or vihesaka) is a dhammakamma (valid formal act), there is a threefold pācittiya. If it is an adhammakamma (invalid formal act), there is a threefold dukkata. However, if one acts in that manner as an aññavādaka or vihesaka before a formal accusation has been made, it is merely a dukkata.
Giới bổn này được chế định tại Kosambī, liên quan đến trưởng lão Channa, trong trường hợp che giấu một điều bằng một điều khác. Đây là giới bổn chung, không cần sự cho phép. Nếu yết-ma (kamma) là dhammakamma (yết-ma đúng pháp), thì phạm ba pācittiya; nếu là adhammakamma (yết-ma không đúng pháp), thì phạm ba dukkaṭa. Tuy nhiên, nếu chưa được đề cử vào aññavādaka (người nói khác) hoặc vihesaka (người làm hại) mà vẫn làm như vậy, thì chỉ phạm dukkaṭa.
Āpattiṃ āpannabhāvaṃ vā ajānantassa ‘‘kiṃ tumhe bhaṇathā’’ti pucchato, gelaññena vā, ‘‘saṅghassa bhaṇḍanādīni vā bhavissanti, adhammena vā vaggena vā nakammārahassa vā kammaṃ karissantī’’ti iminā adhippāyena na kathentassa, ummattakādīnañca anāpatti.
There is no offense for one who does not know that an offense has been committed and asks, “What are you saying, Venerables?”; or due to illness; or for one who does not speak with the intention that “there might be disputes among the Saṅgha, or they might perform an invalid kamma, or a kamma for someone unworthy of it, or a kamma by a faction”; nor for those who are insane and so forth.
Không phạm tội đối với người không biết mình đã phạm tội mà hỏi: “Các ngài nói gì vậy?”, hoặc do bệnh tật, hoặc không nói ra với ý nghĩ: “Tăng chúng sẽ xảy ra tranh cãi, hoặc sẽ cử hành yết-ma bất hợp pháp hoặc chia rẽ, hoặc sẽ cử hành yết-ma đối với người không xứng đáng”, và đối với người điên loạn, v.v.
Dhammakammena āropitatā, āpattiyā vā vatthunā vā anuyuñjiyamānatā, chādetukāmatāya aññenaññaṃ paṭicaraṇaṃ vā tuṇhībhāvo vāti imānettha tīṇi aṅgāni.
Herein are three factors: (1) being formally accused by a dhammakamma, (2) being questioned about an offense or a matter, and (3) concealing one thing with another or remaining silent with the intention to cover up.
Ở đây có ba yếu tố: được đề cử vào yết-ma đúng pháp, bị thẩm vấn về tội hoặc về sự việc, và vì muốn che giấu mà nói khác hoặc im lặng.
Samuṭṭhānādīni adinnādānasadisāni, idaṃ pana siyā kiriyaṃ, siyā akiriyaṃ, dukkhavedanañca hotīti.
The arising and so forth are similar to the rule of taking what is not given. This, however, may be an action or a non-action, and it involves suffering.
Sự phát sinh, v.v., tương tự như adinnādāna (lấy của không cho). Điều này có thể là hành động (kiriya) hoặc không hành động (akiriya), và là cảm thọ khổ (dukkha vedanā).
Tatiye yena vacanena ujjhāpenti ‘‘chandāya itthannāmo idaṃ nāma karotī’’tiādīni vadantā upasampannaṃ saṅghena sammataṃ senāsanapaññāpakādibhedaṃ tassa ayasakāmā hutvā bhikkhūhi avajānāpenti, avaññāya olokāpenti, lāmakato vā cintāpenti, taṃ vacanaṃ ujjhāpanakaṃ.
In the third, when monks, wishing for another’s disrepute, speak words such as, “So-and-so acts out of partiality,” and thereby cause other monks to look down upon, despise, or think ill of an ordained monk who has been appointed by the Saṅgha to a position such as a dormitory allocator, that speech is ujjhāpanaka (reviling).
Trong điều thứ ba, lời nói mà người ta dùng để chỉ trích (ujjhāpenti) là những câu như: “Vị có tên này làm điều này vì thiên vị”, v.v., nhằm làm mất uy tín của một tỳ khưu đã thọ giới cụ túc và được Tăng chúng chấp thuận cho các chức vụ như senāsanapaññāpaka (người sắp xếp chỗ ở), v.v., khiến các tỳ khưu khác khinh thường, coi thường hoặc nghĩ rằng vị ấy là người xấu. Lời nói đó gọi là ujjhāpanaka (lời chỉ trích).
Yena ca tatheva vadantā khiyyanti, sabbattha tassa avaṇṇaṃ pakāsenti, taṃ khiyyanakaṃ, tasmiṃ ujjhāpanake khiyyanake.
And if, by speaking in the same way, they disparage or proclaim his faults everywhere, that is khiyyanaka (blaming). In the case of such reviling (ujjhāpanaka) or blaming (khiyyanaka).
Và lời nói mà người ta dùng để phàn nàn (khiyyanti) cũng tương tự như vậy, công khai chỉ trích vị ấy ở khắp mọi nơi. Lời nói đó gọi là khiyyanaka (lời phàn nàn). Trong trường hợp lời ujjhāpanaka (chỉ trích) hoặc khiyyanaka (phàn nàn) đó.
Pācittiyanti vatthudvaye pācittiyadvayaṃ vuttaṃ.
Pācittiyaṃ: Two pācittiyas are stated concerning two matters.
Pācittiya (ba-dật-đề) là hai pācittiya được nói đến trong hai trường hợp.
Tasmā yo sammatassa bhikkhuno ayasakāmatāya upasampannassa vadanto ujjhāpeti vā khiyyati vā, tassa pācittiyaṃ hoti.
Therefore, if one speaks to an ordained monk who has been appointed by the Saṅgha, wishing for his disrepute, and thereby reviles or blames him, it is pācittiya.
Do đó, nếu một vị nói ra những lời chỉ trích (ujjhāpeti) hoặc phàn nàn (khiyyati) về một tỳ khưu đã thọ giới cụ túc và được chấp thuận, với ý muốn làm mất uy tín của vị ấy, thì sẽ phạm pācittiya.
Rājagahe mettiyabhūmajake bhikkhū ārabbha ujjhāpanakhiyyanavatthusmiṃ paññattaṃ, sādhāraṇapaññatti, anāṇattikaṃ, yaṃ tassa upasampannassa sammutikammaṃ kataṃ, tasmiṃ dhammakamme tikapācittiyaṃ, adhammakamme tikadukkaṭaṃ, anupasampannassa pana santike tathā bhaṇantassa, asammatassa ca avaṇṇaṃ yassa kassaci santike bhaṇantassa, anupasampannassa pana sammatassa vā asammatassa vā avaṇṇaṃ yassa kassacideva santike bhaṇantassa ca dukkaṭameva.
This was laid down in Rājagaha concerning the matter of reviling and blaming the monks Mettiya and Bhūmajaka; it is a general rule, not dependent on an announcement. If the formal act of appointment for that ordained monk was a dhammakamma, there is a threefold pācittiya. If it was an adhammakamma, there is a threefold dukkata. However, if one speaks thus in the presence of an unordained person, or proclaims the fault of an unappointed monk in the presence of anyone, or proclaims the fault of an unordained person, whether appointed or unappointed, in the presence of anyone, it is merely a dukkata.
Giới bổn này được chế định tại Rājagaha, liên quan đến các tỳ khưu Mettiyabhūmajaka, trong trường hợp chỉ trích và phàn nàn. Đây là giới bổn chung, không cần sự cho phép. Nếu yết-ma chấp thuận (sammutikamma) được cử hành đối với vị tỳ khưu đó là dhammakamma (yết-ma đúng pháp), thì phạm ba pācittiya; nếu là adhammakamma (yết-ma không đúng pháp), thì phạm ba dukkaṭa. Tuy nhiên, nếu nói những lời như vậy trước mặt người chưa thọ giới cụ túc, hoặc nói xấu người chưa được chấp thuận trước mặt bất kỳ ai, hoặc nói xấu người chưa thọ giới cụ túc, dù được chấp thuận hay không được chấp thuận, trước mặt bất kỳ ai, thì chỉ phạm dukkaṭa.
Pakatiyāva chandādivasena karontaṃ ujjhāpentassa vā khiyyantassa vā, ummattakādīnañca anāpatti.
There is no offense for one who reviles or blames a monk who acts naturally out of partiality and so forth, nor for those who are insane and so forth.
Không phạm tội đối với người chỉ trích hoặc phàn nàn về một vị đang hành động một cách tự nhiên do thiên vị, v.v., và đối với người điên loạn, v.v.
Dhammakammena sammatatā, upasampannatā, agatigamanābhāvo, tassa avaṇṇakāmatā, yassa santike vadati, tassa upasampannatā, ujjhāpanaṃ vā khiyyanaṃ vāti imānettha cha aṅgāni.
Herein are six factors: (1) being appointed by a dhammakamma, (2) being ordained, (3) not engaging in wrong courses, (4) wishing for his disrepute, (5) the person to whom one speaks being ordained, and (6) reviling or blaming.
Ở đây có sáu yếu tố: được Tăng chúng chấp thuận bằng dhammakamma, đã thọ giới cụ túc, không hành động theo thiên vị, có ý muốn làm mất uy tín của vị ấy, người mà mình nói trước mặt đã thọ giới cụ túc, và hành động chỉ trích hoặc phàn nàn.
Samuṭṭhānādīni adinnādānasadisāni, idaṃ pana dukkhavedanamevāti.
The arising and so forth are similar to the rule of taking what is not given. This, however, involves only suffering.
Sự phát sinh, v.v., tương tự như adinnādāna (lấy của không cho). Điều này chỉ là cảm thọ khổ (dukkha vedanā).
Catutthe saṅghikanti saṅghassa santakaṃ.
In the fourth, saṅghika means belonging to the Saṅgha.
Trong điều thứ tư, saṅghika (thuộc về Tăng chúng) nghĩa là tài sản của Tăng chúng.
Mañcādīsu yokoci mañcasaṅkhepena kato sabbopi mañcoyeva, pīṭhepi eseva nayo.
Among beds and so forth, any bed made in the form of a bed is simply a mañca (bed); the same applies to pīṭha (stool).
Trong các loại giường (mañca), v.v., bất kỳ loại giường nào được làm với hình dáng của một chiếc giường đều là mañca (giường), và nguyên tắc tương tự cũng áp dụng cho pīṭha (ghế).
Yena kenaci pana coḷena vā kappiyacammena vā chaviṃ katvā ṭhapetvā manussalomaṃ tālīsapattañca yehi kehici lomapaṇṇatiṇavākacoḷehi pūretvā katasenāsanaṃ bhisīti vuccati.
A sleeping mat made by covering it with any cloth or proper leather, and filled with anything (except human hair or certain dark leaves) such as hair, leaves, grass, bark fiber, or rags, is called a bhisī.
Một chỗ ngồi được làm bằng cách dùng bất kỳ loại vải (coḷa) hoặc da hợp pháp nào làm vỏ, và nhồi đầy bằng lông người, lá cây tālīsapatta, và bất kỳ loại lông, lá, cỏ, vỏ cây, hoặc vải vụn nào khác thì được gọi là bhisī (nệm).
Tattha nisīditumpi nipajjitumpi vaṭṭati, pamāṇaparicchedopi cettha natthi.
It is permissible to sit or lie down on it, and there is no specified limit to its size.
Có thể ngồi hoặc nằm trên đó, và không có giới hạn về kích thước.
Kocchaṃ pana vākausīramuñjapabbajādīnaṃ aññataramayaṃ anto saṃvellitvā baddhaṃ heṭṭhā ca upari ca vitthataṃ paṇavasaṇṭhānaṃ majjhe sīhacammādiparikkhittaṃ hoti, akappiyacammaṃ nāmettha natthi.
A koccha (cushion), however, is made of bark fiber, usīra grass, muñja grass, pabbaja grass, or similar materials, tightly wound and bound inside, spread out below and above, shaped like a drum, and covered in the middle with a lion's hide or similar material. Here, there is no such thing as improper leather.
Tuy nhiên, koccha (ghế đệm) là một loại ghế được làm từ sợi vỏ cây, cỏ usīra, cỏ muñja, hoặc thân cây tre, v.v., được cuộn chặt bên trong và buộc lại, có phần dưới và trên rộng ra, hình dạng giống như trống paṇava, và phần giữa được bao bọc bằng da sư tử, v.v. Ở đây không có da không hợp pháp.
Senāsanañhi sovaṇṇamayampi vaṭṭati.
Indeed, a lodging and resting place made of gold is also permissible.
Chỗ ở (senāsana) thậm chí có thể được làm bằng vàng.
Ajjhokāseti ettha ye avassikasaṅketā vassānamāsāti evaṃ asaññitā aṭṭha māsā, te ṭhapetvā itaresu catūsu māsesu sacepi devo na vassati.
Regarding ajjhokāse (in the open air), here, excluding the eight months that are not designated as rainy season months, even if it does not rain in the other four months:
Trong cụm từ ajjhokāse (ngoài trời), ngoại trừ tám tháng không có dấu hiệu mưa, tức là không được chỉ định là mùa mưa, thì trong bốn tháng còn lại, ngay cả khi trời không mưa.
Tathāpi pakatiajjhokāse ca ovassakamaṇḍape ca santharituṃ na vaṭṭati.
Even so, it is not permissible to spread a bed in the ordinary open air or in a leaky pavilion.
Tuy nhiên, không được trải (chỗ ngồi) ở nơi ngoài trời thông thường hoặc trong lều bị dột.
Yattha pana hemante vassati, tattha aparepi cattāro māse na vaṭṭati.
However, in a region where it rains in winter, it is not permissible for the remaining four months (of winter).
Nhưng ở nơi nào có mưa vào mùa đông, thì cũng không được trải trong bốn tháng còn lại.
Gimhe pana sabbattha vigatavalāhakaṃ visuddhaṃ nabhaṃ hoti, tasmā tadā kenacideva karaṇīyena gacchati, vaṭṭati.
In summer, however, the sky is clear everywhere, free of clouds. Therefore, if one goes out at that time for some purpose, it is permissible.
Vào mùa hè, bầu trời ở khắp mọi nơi đều quang đãng, không có mây, do đó, nếu đi ra ngoài vì một việc cần thiết nào đó, thì được phép.
Kākādīnaṃ nibaddhavāsarukkhamūle pana kadācipi na vaṭṭati.
But under a tree that is a permanent roost for crows and so forth, it is never permissible.
Tuy nhiên, dưới gốc cây nơi các loài chim quạ, v.v., thường xuyên trú ngụ, thì không bao giờ được phép.
Iti yattha ca yadā ca santharituṃ na vaṭṭati, taṃ sabbamidha ajjhokāsasaṅkhameva gatanti veditabbaṃ.
Thus, it should be understood that any place and time where it is not permissible to spread a bed is included in the term ajjhokāsa here.
Do đó, cần phải hiểu rằng tất cả những nơi và thời điểm không được phép trải (chỗ ngồi) đều được bao gồm trong khái niệm ajjhokāsa (ngoài trời) ở đây.
Santharitvāti tathārūpe ṭhāne attano vā parassa vā atthāya santharitvā.
Santharitvā (having spread): having spread it in such a place, for oneself or for another.
Santharitvā (đã trải) nghĩa là đã trải ở một nơi như vậy vì lợi ích của chính mình hoặc của người khác.
Aññassatthāya santhatampi hi yāva so tattha na nisīdati, ‘gaccha tva’nti vā na bhaṇati, tāva santhārakasseva bhāro.
Even if it is spread for another, it remains the responsibility of the one who spread it until that person sits there or says, “You may go.”
Thật vậy, ngay cả khi đã trải vì lợi ích của người khác, chừng nào người đó chưa ngồi xuống hoặc chưa nói: “Ông hãy đi đi”, thì trách nhiệm vẫn thuộc về người đã trải.
Santharāpetvāti anupasampannena santharāpetvā.
Santharāpetvā (having caused to be spread): having caused it to be spread by an unordained person.
Santharāpetvā (đã cho trải) nghĩa là đã cho người chưa thọ giới cụ túc trải.
Etadeva hi tassa palibodho hoti, upasampannena santhataṃ santhārakasseva bhāro, tañca kho yāva āṇāpako tattha na nisīdati, ‘gaccha tva’nti vā na bhaṇati.
Indeed, this is an impediment for him; a mat spread by an ordained person is the responsibility of the one who spread it, but only until the one who ordered it sits there or says, “You may go.”
Thật vậy, chính điều này là sự ràng buộc (palibodha) của vị ấy. Nếu người đã thọ giới cụ túc trải, thì trách nhiệm thuộc về người đã trải, và điều đó là chừng nào người ra lệnh chưa ngồi xuống hoặc chưa nói: “Ông hãy đi đi”.
Yasmiñhi attanā santharāpite vā pakatisanthate vā upasampanno nisīdati, sabbaṃ taṃ nisinnasseva bhāro, tasmā santharāpitantveva saṅkhaṃ gacchati.
For if an ordained monk sits on a bed that he caused to be spread or on one that was already spread, all of it becomes the responsibility of the one who is sitting. Therefore, it is considered as “having caused to be spread.”
Thật vậy, bất kỳ chỗ ngồi nào mà người đã thọ giới cụ túc ngồi xuống, dù là do chính mình cho trải hay đã được trải sẵn, thì tất cả trách nhiệm đều thuộc về người đã ngồi, do đó nó được gọi là santharāpita (đã cho trải).
Taṃ pakkamanto neva uddhareyya, na uddharāpeyyāti attanā vā uddharitvā patirūpe ṭhāne na ṭhapeyya, parena vā tathā na kārāpeyya.
Taṃ pakkamanto neva uddhareyya, na uddharāpeyyā (When departing from there, he should neither remove it himself, nor cause it to be removed): He should neither remove it himself and place it in a proper place, nor cause another to do so.
Taṃ pakkamanto neva uddhareyya, na uddharāpeyyā (khi rời đi, không được tự mình cất đi, cũng không được cho người khác cất đi) nghĩa là không được tự mình cất đi và đặt vào một nơi thích hợp, cũng không được cho người khác làm như vậy.
Anāpucchaṃ vā gaccheyyāti yo bhikkhu vā sāmaṇero vā ārāmiko vā lajjī hoti, attano palibodhaṃ viya maññati, tathārūpaṃ anāpucchitvā taṃ senāsanaṃ tassa aniyyātetvā nirapekkho gacchati, thāmamajjhimassa purisassa leḍḍupātaṃ atikkameyya, tassa ekena pādena leḍḍupātātikkame dukkaṭaṃ, dutiyapādātikkame pācittiyaṃ.
Anāpucchaṃ vā gaccheyyā (or should depart without asking permission): If a bhikkhu, a novice, or a monastery attendant is conscientious, he considers it his own responsibility, and without asking permission from such a person and without entrusting that lodging to him, he departs carelessly and passes beyond the distance of a stone’s throw for a person of medium strength, there is a dukkata for passing beyond a stone’s throw with one foot, and a pācittiya for passing with the second foot.
Anāpucchaṃ vā gaccheyyā (hoặc rời đi mà không hỏi ý kiến) nghĩa là nếu một tỳ khưu, một sa-di, hoặc một người giữ vườn (ārāmika) có lòng hổ thẹn và coi đó như là trách nhiệm của mình, thì nếu không hỏi ý kiến người đó và không giao lại chỗ ngồi đó cho người đó mà rời đi một cách vô tâm, vượt qua khoảng cách ném một cục đất của một người đàn ông có sức lực trung bình, thì sẽ phạm dukkaṭa khi bước chân đầu tiên vượt qua khoảng cách ném cục đất, và phạm pācittiya khi bước chân thứ hai vượt qua.
Bhojanasālāya ṭhito pana ‘‘asukasmiṃ nāma divāvihāraṭṭhāne paññapetvā gacchāhī’’ti pesetvā tato nikkhamitvā aññattha gacchanto pāduddhārena kāretabbo.
But, a bhikkhu standing in the refectory, having sent someone saying, “Go and spread (a mat) in that particular day-residence place,” and then departing from there to another place, incurs an offense by lifting his foot.
Tuy nhiên, một tỳ khưu đang đứng trong trai đường, sau khi sai người rằng: “Hãy trải (chiếu/ghế) ở chỗ trú ban ngày tên là nơi ấy rồi đi đi!”, và sau đó rời khỏi trai đường đi đến chỗ khác, thì bị phạm tội ngay khi nhấc chân lên.
Sāvatthiyaṃ sambahule bhikkhū ārabbha santhataṃ anuddharitvā anāpucchaṃ pakkamanavatthusmiṃ paññattaṃ, sādhāraṇapaññatti, anāṇattikaṃ, tikapācittiyaṃ, puggalike tikadukkaṭaṃ, cimilikaṃ vā uttarattharaṇaṃ vā bhūmattharaṇaṃ vā taṭṭikaṃ vā cammakkhaṇḍaṃ vā pādapuñchanaṃ vā phalakapīṭhaṃ vā yaṃ vā panaññaṃ kañci dārubhaṇḍaṃ mattikābhaṇḍaṃ antamaso pattādhārakampi vuttalakkhaṇe ajjhokāse ṭhapetvā gacchantassa dukkaṭameva.
This rule was laid down in Sāvatthī concerning many bhikkhus who departed without taking up the mat and without asking leave. It is a general injunction, without a commission, and entails a tikapācittiya. In the case of personal belongings, it is a tikadukkaṭa. If one leaves a cimilika, an upper covering, a ground covering, a mat, a piece of hide, a foot-wiping cloth, a wooden seat, or any other wooden article, or an earthen article, even a bowl stand, in an open-air place as described, and departs, it is only a dukkata.
Giới này được chế định tại Sāvatthī liên quan đến một số tỳ khưu đã không dọn dẹp chỗ nằm đã trải và rời đi mà không xin phép. Đây là giới chung, không cần sự sai bảo, phạm tội pācittiya ba bậc. Đối với vật dụng cá nhân, phạm tội dukkaṭa ba bậc. Nếu để lại một tấm vải thô (cimilika), một tấm trải trên (uttarattharaṇa), một tấm trải sàn (bhūmattharaṇa), một tấm chiếu (taṭṭikā), một mảnh da (cammakkhaṇḍa), một tấm lau chân (pādapuñchana), một cái ghế gỗ (phalakapīṭha), hoặc bất kỳ vật dụng bằng gỗ hay bằng đất sét nào khác, thậm chí là một cái đế bát, ở một nơi trống trải có đặc điểm đã nói trên mà rời đi, thì chỉ phạm tội dukkaṭa.
Āraññakena pana asati anovassake sabbaṃ rukkhe laggetvāpi yathā vā upacikāhi na khajjati, evaṃ katvāpi gantuṃ vaṭṭati.
However, for a forest-dwelling bhikkhu, if there is no place sheltered from rain, it is permissible to hang everything on a tree or to arrange it so that it is not eaten by termites before departing.
Tuy nhiên, đối với tỳ khưu sống trong rừng, nếu không có chỗ che mưa, thì được phép treo tất cả đồ dùng lên cây hoặc làm cách nào đó để chúng không bị mối mọt ăn, rồi mới đi.
Abbhokāsikena pana cīvarakuṭikaṃ katvāpi rakkhitabbaṃ.
For an open-air dwelling bhikkhu, it should be protected even by making a robe-hut.
Còn đối với tỳ khưu tu hạnh đầu đà trú nơi trống trải, thì phải bảo vệ bằng cách dựng một túp lều bằng y.
Attano santake, vissāsikapuggalike, uddharaṇādīni katvā gamane, otāpentassa, ‘‘āgantvā uddharissāmī’’ti gacchato, vuḍḍhatarā uṭṭhāpenti, amanusso tattha nisīdati, koci issaro gaṇhāti, sīhādayo taṃ ṭhānaṃ āgantvā tiṭṭhanti, evaṃ senāsanaṃ palibuddhaṃ hoti, tathā palibuddhe vā senāsane, jīvitabrahmacariyantarāyakarāsu āpadāsu vā gacchantassa, ummattakādīnañca anāpatti.
There is no offense for one who departs after taking up personal belongings or the belongings of a trusted person, or for one who departs after discarding a bed, chair, etc., that has become defiled by reason of the elder bhikkhus causing one to rise from it, or a non-human sitting there, or some powerful person taking it, or lions and other wild animals coming and staying at that place, thus making the lodging defiled; or for one who departs due to dangers that threaten life or the holy life; or for one who is insane, etc.
Không phạm tội đối với đồ dùng của chính mình, của người thân tín; khi đã dọn dẹp các vật dụng rồi rời đi; khi đang phơi nắng (đồ dùng); khi đi với ý nghĩ “sẽ quay lại dọn dẹp”; khi bị các vị trưởng lão bắt đứng dậy (để nhường chỗ); khi một phi nhân ngồi vào chỗ đó; khi một người quyền thế nào đó chiếm đoạt; khi sư tử và các loài vật khác đến trú tại chỗ đó, khiến chỗ nằm, chỗ ngồi bị chướng ngại; hoặc khi rời đi trong những trường hợp nguy hiểm đến mạng sống hay phạm hạnh; và đối với người bị điên loạn, v.v.
Mañcādīnaṃ saṅghikatā, vuttalakkhaṇe dese santharaṇaṃ vā santharāpanaṃ vā, apalibuddhatā, āpadāya abhāvo, nirapekkhatā, leḍḍupātātikkamoti imānettha cha aṅgāni.
Herein are six factors: the monastic nature of beds and chairs, the spreading or causing to be spread in a place of the described type, the absence of defilement, the absence of danger, absence of concern (for taking it back), and the exceeding of a clod's throw.
Ở đây có sáu yếu tố: chỗ nằm, chỗ ngồi là của Tăng; tự trải hoặc sai người trải ở nơi có đặc điểm đã nói trên; không bị chướng ngại; không có nguy hiểm; không có sự mong đợi (quay lại); và vượt quá tầm ném đá.
Samuṭṭhānādīni paṭhamakathinasadisāneva, idaṃ pana kiriyākiriyanti.
The origins, etc., are just like those of the first kathina rule, but this is an action-inaction offense.
Sự khởi nguyên, v.v., cũng giống như giới kathina thứ nhất, nhưng giới này là hành động hoặc không hành động.
Pañcame vihāreti gabbhe vā aññatarasmiṃ vā sabbaparicchanne vuttasenāsane.
In the fifth, in a dwelling means in an inner room or any other completely covered and secure lodging as described.
Trong giới thứ năm, vihāre (trong tu viện) có nghĩa là trong phòng hoặc trong bất kỳ chỗ nằm, chỗ ngồi nào được bảo vệ hoàn toàn khác đã nói trên.
Seyyanti seyyā nāma bhisī cimilikā uttarattharaṇaṃ bhūmattharaṇaṃ taṭṭikā cammakkhaṇḍo nisīdanaṃ paccattharaṇaṃ tiṇasanthāro paṇṇasanthāroti vuttaṃ.
Bedding: Bedding is described as a mattress, a cimilika, an upper covering, a ground covering, a mat, a piece of hide, a sitting mat, a distinct covering, a grass mat, and a leaf mat.
Seyyaṃ (chỗ nằm) được nói đến là: nệm, tấm vải thô (cimilika), tấm trải trên, tấm trải sàn, chiếu, mảnh da, chỗ ngồi, tấm trải riêng, chiếu cỏ, chiếu lá.
Tattha cimilikā nāma parikammakatāya bhūmiyā vaṇṇānurakkhaṇatthaṃ katā.
Among these, a cimilika is one made to preserve the color of a prepared floor.
Trong số đó, cimilika là tấm trải được làm để bảo vệ màu sắc của nền đất đã được sửa soạn.
Uttarattharaṇaṃ nāma mañcapīṭhādīnaṃ upari attharitabbayuttakaṃ paccattharaṇaṃ.
An upper covering is a distinct covering suitable for spreading over beds, chairs, etc.
Uttarattharaṇaṃ là tấm trải riêng thích hợp để trải lên trên giường, ghế, v.v.
Bhūmattharaṇaṃ nāma cimilikāya sati tassā upari, asati suddhabhūmiyaṃ attharitabbā kaṭasārakādi vikati.
A ground covering is a type of mat or rug (such as a kaṭasāraka) to be spread over a cimilika if there is one, or directly on a clean floor if there is no cimilika.
Bhūmattharaṇaṃ là một loại thảm như chiếu, v.v., thích hợp để trải lên trên tấm vải thô nếu có, hoặc trải trực tiếp trên nền đất nếu không có tấm vải thô.
Taṭṭikā nāma tālapaṇṇādīhi katataṭṭikā.
A taṭṭikā is a mat made from palm leaves or similar materials.
Taṭṭikā là tấm chiếu làm bằng lá cọ, v.v.
Cammakkhaṇḍo nāma yaṃkiñci cammaṃ, sīhacammādīnañhi pariharaṇeyeva parikkhepo, senāsanaparibhoge pana akappiyacammaṃ nāma natthi.
A cammakkhaṇḍa is any piece of hide, for only in carrying about lion skins, etc., is there a prohibition; for the use of lodgings, there is no unallowable hide.
Cammakkhaṇḍo là bất kỳ loại da nào. Việc cấm mang theo da sư tử, v.v., chỉ áp dụng cho việc sở hữu cá nhân; còn trong việc sử dụng chỗ nằm, chỗ ngồi, thì không có loại da nào là không thích hợp.
Paccattharaṇaṃ nāma pāvāro kojavoti ettakameva, sesaṃ pākaṭameva.
A paccattharaṇa is merely a cloak or a woolen rug (kojavo); the rest is self-evident.
Paccattharaṇaṃ chỉ là tấm choàng (pāvāra) và tấm thảm len (kojavo), phần còn lại đã rõ ràng.
Iti imāsu dasasu seyyāsu ekampi seyyaṃ attano vassaggena gahetvā vuttalakkhaṇe vihāre santharitvā vā santharāpetvā vā yo bhikkhu disaṃgamiko yathā ṭhapitaṃ upacikāhi na khajjati, tathā ṭhapanavasena neva uddhareyya, na uddharāpeyya, purimasikkhāpade vuttanayena anāpucchaṃ vā gaccheyya, tassa parikkhittassa ārāmassa parikkhepaṃ, aparikkhittassa upacāraṃ atikkamantassa paṭhamapāde dukkaṭaṃ, dutiyapāde pācittiyaṃ.
Thus, if a bhikkhu, intending to travel to another region, takes one of these ten types of bedding according to his seniority, and spreads it or causes it to be spread in a dwelling of the described type, but then neither takes it up nor causes it to be taken up in such a way that it is not eaten by termites, or departs without asking leave as explained in the previous training rule, for that bhikkhu who crosses the boundary of a walled monastery or the precincts of an unwalled monastery, there is a dukkata at the first step and a pācittiya at the second step.
Như vậy, trong mười loại chỗ nằm này, nếu một tỳ khưu nhận một chỗ nằm bất kỳ theo thâm niên an cư của mình, rồi tự trải hoặc sai người trải trong tu viện có đặc điểm đã nói trên, rồi là người đi xa, không tự dọn dẹp hoặc không sai người dọn dẹp chỗ nằm đã đặt theo cách mà mối mọt không thể ăn được, hoặc rời đi mà không xin phép theo cách đã nói trong giới trước, thì khi vượt qua hàng rào của khu vườn đã được bao bọc, hoặc vượt qua ranh giới của khu vườn chưa được bao bọc, tỳ khưu đó phạm tội dukkaṭa ở bước chân đầu tiên và phạm tội pācittiya ở bước chân thứ hai.
Yattha pana upacikāsaṅkā natthi, tato anāpucchāpi gantuṃ vaṭṭati, āpucchanaṃ pana vattaṃ.
However, where there is no suspicion of termites, it is permissible to depart even without asking leave, but asking leave is the proper practice.
Tuy nhiên, ở nơi không có lo ngại về mối mọt, thì được phép đi mà không cần xin phép, nhưng việc xin phép là một phận sự.
Sāvatthiyaṃ sattarasavaggiye bhikkhū ārabbha saṅghike vihāre seyyaṃ santharitvā anuddharitvā anāpucchā pakkamanavatthusmiṃ paññattaṃ, sādhāraṇapaññatti, anāṇattikaṃ, tikapācittiyaṃ, puggalike tikadukkaṭaṃ, vuttalakkhaṇassa pana vihārassa upacāre bahi āsanne upaṭṭhānasālāya vā aparicchannamaṇḍape vā paricchanne vāpi bahūnaṃ sannipātabhūte rukkhamūle vā santharitvā vā santharāpetvā vā, mañcapīṭhañca vihāre vā vuttappakāre vihārūpacāre vā santharitvā vā santharāpetvā vā uddharaṇādīni akatvā gacchantassa dukkaṭameva.
This rule was laid down in Sāvatthī concerning the seventeen bhikkhus who spread bedding in a communal dwelling and departed without taking it up and without asking leave. It is a general injunction, without a commission, and entails a tikapācittiya. In the case of personal belongings, it is a tikadukkaṭa. However, if one spreads or causes to be spread a bed or chair in the precincts of the described dwelling, or in an adjacent refectory, or in an unwalled pavilion, or even in a walled pavilion that serves as a gathering place for many, or at the foot of a tree, and then departs without taking up or causing to be taken up, it is only a dukkata.
Giới này được chế định tại Sāvatthī liên quan đến mười bảy tỳ khưu đã không dọn dẹp chỗ nằm đã trải trong tu viện của Tăng và rời đi mà không xin phép. Đây là giới chung, không cần sự sai bảo, phạm tội pācittiya ba bậc. Đối với vật dụng cá nhân, phạm tội dukkaṭa ba bậc. Tuy nhiên, nếu tự trải hoặc sai người trải một tấm vải thô, v.v., ở một nơi trống trải bên ngoài ranh giới của tu viện có đặc điểm đã nói trên, hoặc ở gần đó, trong một trai đường, hoặc trong một giảng đường không có vách, hoặc trong một giảng đường có vách nhưng là nơi nhiều người tụ họp, hoặc dưới gốc cây; hoặc nếu tự trải hoặc sai người trải giường và ghế trong tu viện hoặc trong ranh giới tu viện có đặc điểm đã nói trên, mà không dọn dẹp, v.v., rồi rời đi, thì phạm tội dukkaṭa.
Attano santake, vissāsikapuggalike, uddharaṇādīni katvā, purimanayeneva palibuddhaṃ chaḍḍetvā gamane, yo ca ‘‘ajjeva āgantvā paṭijaggissāmī’’ti evaṃ sāpekkho nadipāraṃ vā gāmantaraṃ vā gantvā yatthassa gamanacittaṃ uppannaṃ, tattheva ṭhito kañci pesetvā vā āpucchati, nadipūrarājacorādīsu vā kenaci palibuddho na sakkoti paccāgantuṃ, tassa ca, āpadāsu ca, ummattakādīnañca anāpatti.
There is no offense for one who departs after taking up personal belongings or the belongings of a trusted person, or after abandoning defiled bedding in the manner of the previous rule; or for a bhikkhu who, intending to return today and put things in order (i.e., take them up), goes to the other side of a river or to another village, and then, having decided to continue his journey from where he is, sends someone to ask leave; or if he is prevented from returning by a flood, a king, robbers, or similar dangers; or for one who departs due to dangers; or for one who is insane, etc.
Không phạm tội đối với đồ dùng của chính mình, của người thân tín; khi đã dọn dẹp các vật dụng rồi rời đi theo cách đã nói trước, bỏ lại chỗ nằm, chỗ ngồi bị chướng ngại; và đối với tỳ khưu có ý định "hôm nay sẽ quay lại dọn dẹp" mà đi qua sông hoặc đến làng khác, rồi ở tại nơi đã phát sinh ý muốn đi tiếp, sai người đến xin phép; hoặc khi bị chướng ngại bởi lũ lụt, vua, trộm cướp, v.v., không thể quay lại; và đối với tỳ khưu gặp nguy hiểm; và đối với người bị điên loạn, v.v.
Vuttalakkhaṇaseyyā, tassā saṅghikatā, vuttalakkhaṇe vihāre santharaṇaṃ vā santharāpanaṃ vā, apalibuddhatā, āpadāya abhāvo, anapekkhassa disāpakkamanaṃ, upacārasīmātikkamoti imānettha satta aṅgāni.
Herein are seven factors: the described bedding, its monastic nature, the spreading or causing to be spread in a dwelling of the described type, the absence of defilement, the absence of danger, the departure to another region without concern (for taking it back), and the exceeding of the precinct boundary.
Ở đây có bảy yếu tố: chỗ nằm có đặc điểm đã nói trên; chỗ nằm đó là của Tăng; tự trải hoặc sai người trải trong tu viện có đặc điểm đã nói trên; không bị chướng ngại; không có nguy hiểm; tỳ khưu không mong đợi (quay lại) mà rời đi; và vượt qua ranh giới upacāra.
Samuṭṭhānādīni anantarasikkhāpade vuttanayānevāti.
The origins, etc., are just as stated in the immediately preceding training rule.
Sự khởi nguyên, v.v., cũng giống như cách đã nói trong giới liền trước.
Chaṭṭhe jānanti ‘‘anuṭṭhāpanīyo aya’’nti jānanto, tenevassa padabhājane ‘‘vuḍḍho’ti jānāti, ‘gilāno’ti jānāti, ‘saṅghena dinno’ti jānātī’’ti (pāci. 121) vuttaṃ.
In the sixth, knowing means knowing, "This one is not to be dislodged." Thus, in its word-division, it is said: "He knows he is old, he knows he is sick, he knows it was given by the Sangha."
Trong giới thứ sáu, jānaṃ (biết) có nghĩa là biết rằng “vị này không nên bị bắt đứng dậy”. Chính vì thế, trong phần phân tích từ ngữ của giới này, có nói: “biết là vị trưởng lão, biết là vị bệnh, biết là được Tăng cấp” (pāci. 121).
Vuḍḍho hi attano vuḍḍhatāya anuṭṭhāpanīyo, gilāno gilānatāya, saṅgho pana bhaṇḍāgārikassa vā dhammakathikavinayadharagaṇavācakācariyānaṃ vā bahūpakārataṃ guṇavisiṭṭhatañca sallakkhetvā dhuvavāsatthāya vihāraṃ sallakkhetvā sammannitvā deti, tasmā yassa saṅghena dinno, sopi anuṭṭhāpanīyo.
Indeed, an old bhikkhu is not to be dislodged due to his old age, a sick bhikkhu due to his sickness. The Sangha, after noting the great helpfulness and superior qualities of a steward (bhaṇḍāgārika), or a Dhamma teacher, Vinaya expert, or recitation teacher, assigns and gives a dwelling for permanent residence. Therefore, one to whom the Sangha has given (a dwelling) is also not to be dislodged.
Vị trưởng lão không nên bị bắt đứng dậy vì thâm niên của mình, vị bệnh không nên bị bắt đứng dậy vì bệnh của mình. Còn Tăng, sau khi xem xét công đức lớn lao và phẩm chất đặc biệt của vị thủ kho, hoặc các vị pháp sư, luật sư, giáo thọ sư, rồi đồng ý cấp cho một tu viện để trú ngụ lâu dài, thì vị nào được Tăng cấp cũng không nên bị bắt đứng dậy.
Pubbupagatanti pubbaṃ upagataṃ.
Previously occupied means occupied before oneself.
Pubbupagataṃ (đã đến trước) có nghĩa là đã đến trước.
Anupakhajjāti mañcapīṭhānaṃ vā tassa vā bhikkhuno pavisantassa vā nikkhamantassa vā upacāraṃ anupavisitvā.
Without encroaching means without entering the precincts of the bed, chair, or of that bhikkhu when he is entering or leaving.
Anupakhajjā (không chen lấn) có nghĩa là không đi vào ranh giới của giường, ghế hoặc của vị tỳ khưu đó khi vị ấy đi vào hoặc đi ra.
Tattha mañcapīṭhānaṃ tāva mahallake vihāre samantā diyaḍḍho hattho upacāro, khuddake yato pahoti, tato diyaḍḍho hattho, tassa pana pavisantassa pādadhovanapāsāṇato yāva mañcapīṭhaṃ, nikkhamantassa mañcapīṭhato yāva passāvaṭṭhānaṃ, tāva upacāro.
Among these (beds, chairs, and bhikkhus), for beds and chairs in a large dwelling, the precinct is one and a half cubits all around; in a small dwelling, it is one and a half cubits from where it reaches. For a bhikkhu entering, the precinct extends from the stone for washing feet to the bed or chair; for a bhikkhu leaving, it extends from the bed or chair to the urination place.
Trong số đó, đối với giường và ghế trong tu viện lớn, ranh giới là một rưỡi cánh tay xung quanh; trong tu viện nhỏ, ranh giới là một rưỡi cánh tay từ nơi có thể. Còn đối với vị tỳ khưu đi vào, ranh giới là từ tảng đá rửa chân cho đến giường/ghế; đối với vị tỳ khưu đi ra, ranh giới là từ giường/ghế cho đến chỗ tiểu tiện.
Seyyaṃ kappeyyāti tassa sambādhaṃ kattukāmatāya tasmiṃ upacāre dasasu seyyāsu ekampi santharantassa vā santharāpentassa vā dukkaṭaṃ, tattha nisīdantassa vā nipajjantassa vā pācittiyaṃ, dvepi karontassa dve pācittiyāni, punappunaṃ karontassa payogagaṇanāya pācittiyaṃ.
"Should prepare a sleeping place" means that due to the desire to cause discomfort to that bhikkhu, for one who spreads even one of the ten sleeping/sitting places in that precinct, or has it spread by another, there is a dukkaṭa. For one sitting or lying down there, there is a pācittiya. For one doing both, there are two pācittiyas. For one doing it repeatedly, there is a pācittiya according to the number of attempts.
Seyyaṃ kappeyyā (sắp đặt chỗ ngủ/ngồi) có nghĩa là, do có ý muốn gây khó chịu cho vị ấy, nếu tự trải hay sai người trải một trong mười chỗ ngủ/ngồi trong phạm vi đó, thì phạm dukkaṭa. Nếu ngồi hay nằm tại đó, thì phạm pācittiya. Nếu làm cả hai việc thì phạm hai pācittiya. Nếu làm đi làm lại nhiều lần, thì phạm pācittiya tùy theo số lần thực hiện.
Sāvatthiyaṃ chabbaggiye bhikkhū ārabbha anupakhajja seyyakappanavatthusmiṃ paññattaṃ, sādhāraṇapaññatti, anāṇattikaṃ, tikapācittiyaṃ, puggalike tikadukkaṭaṃ, vuttūpacārato vā bahi, upaṭṭhānasālādike vā, vihārassa upacāre vā, santharaṇasantharāpanesupi nisajjasayanesupi dukkaṭameva.
This rule was laid down in Sāvatthī concerning the group of six bhikkhus, regarding the incident of entering close by and preparing a sleeping place. It is a general regulation, not requiring an order, and involves a tikapācittiya. In a personal monastery, if one prepares a sleeping place by entering close by, or outside the stated precinct, or in a refectory or similar place, or within the precinct of a monastery, whether one spreads it oneself or has it spread by another, or sits or lies down, it is only a dukkaṭa.
Giới học này được chế định tại Sāvatthī, liên quan đến nhóm sáu Tỳ-khưu, về sự việc sắp đặt chỗ ngủ/ngồi bằng cách chen lấn. Đây là giới luật chung, không cần sự ủy quyền, thuộc loại tikapācittiya. Đối với tài sản cá nhân, thì phạm tikadukkaṭa. Nếu ở bên ngoài phạm vi đã nói, hoặc ở các nơi như giảng đường, hoặc trong phạm vi của tinh xá, thì dù tự trải, sai người trải, ngồi hay nằm, cũng chỉ phạm dukkaṭa.
Attano vā, vissāsikassa vā santake pana vihāre santharantassa, yo ca gilāno vā sītuṇhapīḷito vā pavisati, tassa ca, āpadāsu ca, ummattakādīnañca anāpatti.
There is no offense for one who spreads a sleeping place in one's own monastery or that of a trusted acquaintance; nor for one who is ill, or afflicted by cold or heat and enters; nor in emergencies; nor for those who are insane, etc.
Tuy nhiên, nếu tự trải chỗ ngủ/ngồi trong tinh xá của mình hoặc của người thân tín, hoặc đối với vị bị bệnh, hoặc bị nóng lạnh hành hạ mà đi vào, hoặc trong trường hợp nguy hiểm, hoặc đối với người điên, v.v., thì không phạm lỗi.
Saṅghikavihāratā, anuṭṭhāpanīyabhāvajānanaṃ, sambādhetukāmatā, upacāre nisīdanaṃ vā nipajjanaṃ vāti imānettha cattāri aṅgāni.
The four factors in this case are: it being a Saṅghikā monastery, knowing that the person should not be made to rise, intending to cause discomfort, and sitting or lying down within the precinct.
Ở đây có bốn yếu tố: tinh xá thuộc Tăng, biết rằng vị ấy không được phép đứng dậy, có ý muốn gây khó chịu, và ngồi hoặc nằm trong phạm vi.
Samuṭṭhānādīni paṭhamapārājikasadisāneva, idaṃ pana dukkhavedanamevāti.
The origin, etc., are similar to the first pārājika, but this one is only suffering ( dukkavedanā).
Sự phát sinh, v.v., tương tự như pācittiya thứ nhất, nhưng giới này chỉ có cảm thọ khổ.
Sattame kupitoti kuddho.
In the seventh, " angered" means enraged.
Trong giới thứ bảy, kupito (tức giận) có nghĩa là nổi giận.
Anattamanoti atuṭṭhacitto.
" Displeased" means with a discontented mind.
Anattamano (không vui lòng) có nghĩa là tâm không hoan hỷ.
Nikkaḍḍheyya vā nikkaḍḍhāpeyya vā pācittiyanti ettha ye anekabhūmakā pāsādā, anekakoṭṭhakāni vā catussālāni, tādisesu senāsanesu gahetvā antarā aṭṭhapetvā ekeneva payogena atikkāmentassa ekaṃ pācittiyaṃ, ṭhapetvā ṭhapetvā nānāpayogehi atikkāmentassa dvāragaṇanāya pācittiyāni, hatthena anāmasitvā ‘nikkhamā’ti vatvā vācāya nikkaḍḍhantassāpi eseva nayo.
Concerning "should expel or have expelled, there is a pācittiya," in monasteries with many stories or quadrangular halls with many rooms, for one who, having taken hold, passes a bhikkhu through without stopping him in between, in a single attempt, there is one pācittiya. For one who, stopping him in between, passes him through with various attempts, there are pācittiyas according to the number of doors. The same applies to one who expels by word of mouth, saying "Depart!" without touching with the hand.
Nikkaḍḍheyya vā nikkaḍḍhāpeyya vā pācittiya (tự đuổi ra hoặc sai người đuổi ra, thì phạm pācittiya): Ở đây, đối với các tinh xá có nhiều tầng, hoặc các sảnh đường bốn mặt có nhiều phòng, nếu vị ấy nắm kéo và vượt qua mà không dừng lại ở giữa, thì phạm một pācittiya. Nếu dừng lại rồi lại kéo đi qua các cửa khác nhau, thì phạm pācittiya tùy theo số cửa. Nếu không chạm tay mà chỉ nói ‘hãy ra ngoài’ để đuổi đi bằng lời nói, thì cũng theo cách này.
Nikkaḍḍhāpentassa pana ‘nikkaḍḍhā’ti āṇattamatte dukkaṭaṃ, sakiṃ āṇatte pana tasmiṃ bahukepi dvāre nikkhamante itarassa ekameva pācittiyaṃ.
For one who has someone expelled, there is a dukkaṭa merely for giving the order "Expel!" But if, having been ordered once, that person passes through many doors, for the one who gave the order, there is only one pācittiya.
Tuy nhiên, đối với người sai đuổi, chỉ cần ra lệnh ‘hãy đuổi đi’ thì phạm dukkaṭa. Nhưng khi đã ra lệnh một lần, dù người kia đi qua nhiều cửa, thì vị ra lệnh chỉ phạm một pācittiya.
Sace pana ‘‘ettakāni dvārāni nikkaḍḍhāhī’’ti vā, ‘‘yāva mahādvāraṃ, tāva nikkaḍḍhāhī’’ti vā evaṃ niyametvā āṇatto hoti, dvāragaṇanāya pācittiyāni.
However, if the order was given with a specification, such as "Expel him through this many doors" or "Expel him as far as the main gate," there are pācittiyas according to the number of doors.
Nếu ra lệnh cụ thể rằng ‘‘hãy đuổi qua bấy nhiêu cửa’’ hoặc ‘‘hãy đuổi cho đến cửa lớn’’, thì phạm pācittiya tùy theo số cửa.
Paññattaṃ, sādhāraṇapaññatti, sāṇattikaṃ, tikapācittiyaṃ, puggalike tikadukkaṭaṃ, tassa parikkhāranikkaḍḍhane, upaṭṭhānasālādikā vihārūpacārā tassa vā tassa parikkhārassa vā nikkaḍḍhane, anupasampannassa pana anupasampannaparikkhārassa vā vihārā vā vihārūpacārā vā nikkaḍḍhane nikkaḍḍhāpane ca dukkaṭameva.
It is a general regulation, requiring an order, and involves a tikapācittiya. In a personal monastery, for expelling that bhikkhu or his requisites, or for expelling that bhikkhu or his requisites from a refectory or similar place or the precinct of the monastery, or for expelling or having an unordained person or their requisites expelled from a monastery or its precinct, there is only a dukkaṭa.
Giới này được chế định, là giới luật chung, có sự ủy quyền, thuộc loại tikapācittiya. Đối với tài sản cá nhân, thì phạm tikadukkaṭa. Nếu đuổi đồ dùng của vị ấy, hoặc đuổi vị ấy hay đồ dùng của vị ấy ra khỏi các phạm vi tinh xá như giảng đường, v.v., hoặc nếu đuổi người chưa thọ giới hoặc đồ dùng của người chưa thọ giới ra khỏi tinh xá hoặc phạm vi tinh xá, thì chỉ phạm dukkaṭa.
Tañca kho asambaddhesu parikkhāresu parikkhāragaṇanāya veditabbaṃ.
And this should be understood as being according to the number of requisites, when the requisites are not connected.
Và điều đó phải được hiểu là tùy theo số lượng đồ dùng không liên quan.
Attano vā, vissāsikassa vā santakā vihārā nikkaḍḍhane, sakalasaṅghārāmatopi bhaṇḍanakārakassa vā tassa parikkhārassa vā nikkaḍḍhane nikkaḍḍhāpane vā, attano vasanaṭṭhānato alajjissa, ummattakassa, na sammāvattantānaṃ antevāsikasaavihārikānaṃ, tesaṃ parikkhārassa vā nikkaḍḍhane ca, sayaṃ ummattakādīnañca anāpatti.
There is no offense for expelling someone from one's own monastery or that of a trusted acquaintance; or for expelling or having expelled a quarrelsome bhikkhu or his requisites from the entire monastery area belonging to the Saṅgha; or for expelling an immodest bhikkhu, an insane bhikkhu, or disobedient resident pupils and co-residents from one's dwelling place; or for expelling their requisites; or for those who are insane, etc., themselves.
Nếu đuổi ra khỏi tinh xá của mình hoặc của người thân tín; hoặc đuổi vị Tỳ-khưu gây tranh cãi hoặc đồ dùng của vị ấy ra khỏi toàn bộ khu Tăng xá; hoặc đuổi vị Tỳ-khưu không biết hổ thẹn, vị điên, các đệ tử hoặc bạn đồng cư không hành xử đúng đắn ra khỏi nơi ở của mình, hoặc đuổi đồ dùng của họ; hoặc đối với người điên, v.v., thì không phạm lỗi.
Saṅghikavihāro, upasampannassa bhaṇḍanakārakabhāvādivinimuttatā, kopena nikkaḍḍhanaṃ vā nikkaḍḍhāpanaṃ vāti imānettha tīṇi aṅgāni.
The three factors here are: it being a Saṅghikā monastery, the ordained bhikkhu being free from being quarrelsome, etc., and expelling or having expelled out of anger.
Ở đây có ba yếu tố: tinh xá thuộc Tăng, vị đã thọ giới không phải là người gây tranh cãi, v.v., và việc đuổi ra hoặc sai người đuổi ra do tức giận.
Samuṭṭhānādīni adinnādānasadisāni, idaṃ pana dukkhavedananti.
The origin, etc., are similar to the rule concerning taking what is not given, but this one is only suffering ( dukkavedanā).
Sự phát sinh, v.v., tương tự như giới Adinnādāna, nhưng giới này chỉ có cảm thọ khổ.
Aṭṭhame uparivehāsakuṭiyāti upari acchannatalāya dvibhūmikakuṭiyā vā tibhūmikakuṭiyā vā, padabhājane pana idha adhippetaṃ kuṭiṃ dassetuṃ ‘‘majjhimassa purisassa asīsaghaṭṭā’’ti (pāci. 131) vuttaṃ.
In the eighth, " in an upper open-air dwelling" refers to a two-storied or three-storied dwelling with an unroofed upper level or an unfloored upper level. In the word-analysis, the dwelling intended here is described as "not touching the head of a medium-sized man."
Trong giới thứ tám, uparivehāsakuṭiyā (trên tầng lầu cao) có nghĩa là một tịnh xá hai tầng hoặc ba tầng có sàn trên không được che phủ. Trong phần phân tích từ, để chỉ rõ tịnh xá được đề cập ở đây, có nói ‘‘majjhimassa purisassa asīsaghaṭṭā’’ (không chạm đầu người có chiều cao trung bình).
Āhaccapādakanti aṅge vijjhitvā pavesitapādakaṃ.
" Having legs inserted" means having legs inserted by being pierced into the frame.
Āhaccapādakaṃ (chân được cắm vào) có nghĩa là chân được đục lỗ và cắm vào thân.
Abhinisīdeyyāti abhibhavitvā ajjhottharitvā nisīdeyya, bhummatthe vā etaṃ upayogavacanaṃ, mañce vā pīṭhe vā nisīdeyya vā nipajjeyya vāti attho.
" Should sit thereon" means should sit, overpowering and covering it. Or this is a phrase for usage in the sense of the locative case, meaning should sit or lie down on a bed or a chair.
Abhinisīdeyyā (ngồi lên) có nghĩa là ngồi đè lên, ngồi phủ lên. Hoặc từ này là một cách dùng từ ở vị trí sở cách, có nghĩa là ngồi hoặc nằm trên giường hoặc ghế.
Abhīti idaṃ pana padasobhaṇatthe upasaggamattameva, tasmā yo bhikkhu vuttalakkhaṇāya vehāsakuṭiyā sabbantimena paricchedena yāva pamāṇamajjhimassa purisassa sabbaso heṭṭhimāhi tulāhi sīsaṃ na ghaṭṭeti, ettakaṃ uccāya tulānaṃ upari ṭhapite āhaccapādake mañce vā pīṭhe vā nisīdati vā nipajjati vā, tassa anupakhajjasikkhāpade vuttanayena payogagaṇanāya pācittiyaṃ.
" Abhi" is merely a prefix for ornamentation of the word. Therefore, for a bhikkhu who sits or lies down on an āhaccapādaka bed or chair placed on top of beams in an open-air dwelling of the described type, whose height is such that the head of an average-sized man does not touch the lowest beams at its utmost limit, there is a pācittiya according to the number of attempts, in the manner stated in the training rule concerning entering close by.
Tuy nhiên, từ abhī này chỉ là một tiền tố để làm đẹp từ. Do đó, nếu một Tỳ-khưu ngồi hoặc nằm trên giường hoặc ghế có chân cắm vào, được đặt trên các xà ngang của một tịnh xá trên cao có đặc điểm đã nói, cao đến mức đầu của một người có chiều cao trung bình không chạm vào các xà ngang thấp nhất, thì phạm pācittiya tùy theo số lần thực hiện theo cách đã nói trong giới học Anupakhajja.
Sāvatthiyaṃ aññataraṃ bhikkhuṃ ārabbha uparivehāsakuṭiyā āhaccapādakaṃ mañcaṃ pīṭhaṃ sahasā abhinisīdanaabhinipajjanavatthusmiṃ paññattaṃ, sādhāraṇapaññatti, anāṇattikaṃ, tikapācittiyaṃ, puggalike tikadukkaṭaṃ, attano vā, vissāsikassa vā santake vihāre, avehāsakuṭiyā, sīsaghaṭṭāya, yassa vā heṭṭhā dabbasambhārādīnaṃ nikkhittattā aparibhogaṃ hoti, uparitalaṃ vā padarasañcitaṃ sudhādiparikammakataṃ vā, tattha āhaccapādake nisīdantassa, yo ce tasmiṃ vehāsaṭṭhepi āhaccapādake ṭhito kiñci gaṇhāti vā laggati vā, yassa ca paṭāṇī dinnā hoti, pādasīsānaṃ upari āṇī pavesitā, tattha nisīdantassa, ummattakādīnañca anāpatti.
This rule was laid down in Sāvatthī concerning a certain bhikkhu, regarding the incident of rashly sitting or lying down on an āhaccapādaka bed or chair in an upper open-air dwelling. It is a general regulation, not requiring an order, and involves a tikapācittiya. In a personal monastery, for sitting or lying down, there is a tikadukkaṭa. There is no offense for one who sits on an āhaccapādaka bed in one's own monastery or that of a trusted acquaintance; or in a dwelling that is not an open-air dwelling, or one where the head touches; or where the lower level is unusable due to building materials or other items being stored, or where the upper floor is covered with planks or finished with plaster, etc.; or for one who stands on an āhaccapādaka bed in an open-air dwelling and takes or attaches something; or for one on whose āhaccapādaka bed a nail has been given (driven in), meaning a nail has been inserted into the top of its legs; or for those who are insane, etc.
Giới này được chế định tại Sāvatthī, liên quan đến việc một Tỳ-khưu ngồi hoặc nằm vội vàng trên giường hoặc ghế có chân cắm vào trên tầng lầu cao. Đây là giới luật chung, không cần sự ủy quyền, thuộc loại tikapācittiya. Đối với tài sản cá nhân, thì phạm tikadukkaṭa. Không phạm lỗi nếu ngồi trên giường hoặc ghế có chân cắm vào trong tinh xá của mình hoặc của người thân tín; trong tịnh xá không phải là tịnh xá trên cao; trong tịnh xá mà đầu bị chạm; hoặc trong tịnh xá mà tầng dưới không được sử dụng do có vật liệu xây dựng, v.v., được đặt ở đó; hoặc tầng trên được lát ván hoặc được trát vôi, v.v.; hoặc nếu vị ấy đứng trên giường hoặc ghế có chân cắm vào trên cao để lấy hoặc treo vật gì đó; hoặc nếu giường hoặc ghế có chân cắm vào đã được đóng chốt, tức là chốt đã được cắm vào phía trên các chân; hoặc đối với người điên, v.v.
Saṅghiko vihāro, asīsaghaṭṭā vehāsakuṭi, heṭṭhā saparibhogaṃ, apaṭāṇidinne āhaccapādake nisīdanaṃ vā nipajjanaṃ vāti imānettha cattāri aṅgāni.
The four factors here are: it being a Saṅghikā monastery, it being an open-air dwelling where the head does not touch, the lower level being usable, and sitting or lying down on an āhaccapādaka bed where no nail has been driven in.
Ở đây có bốn yếu tố: tinh xá thuộc Tăng, tịnh xá trên cao không chạm đầu, tầng dưới có thể sử dụng, và việc ngồi hoặc nằm trên giường hoặc ghế có chân cắm vào mà không có chốt.
Samuṭṭhānādīni eḷakalomasadisānīti.
The origin, etc., are similar to the rule concerning lamb's wool.
Sự phát sinh, v.v., tương tự như giới Eḷakaloma.
Navame mahallakanti sassāmikaṃ.
In the ninth, " large" means having an owner.
Trong giới thứ chín, mahallakaṃ (cũ) có nghĩa là có chủ sở hữu.
Vihāranti ullittāvallittaṃ.
" Monastery" means a building plastered inside and out.
Vihāraṃ (tinh xá) có nghĩa là được trát vôi bên trong và bên ngoài.
Yāva dvārakosātiettha dvārakoso nāma ukkaṭṭhaparicchedena piṭṭhasaṅghāṭassa sāmantā aḍḍhateyyahattho padeso.
Here, " up to the door frame," the door frame (dvārakosa) is an area, at the highest measurement, two and a half cubits around the door jamb.
Trong cụm từ yāva dvārakosā, dvārakosa là khu vực rộng hai thước rưỡi xung quanh khung cửa.
Aggaḷaṭṭhapanāyāti sakavāṭakassa dvārabandhassa niccalabhāvatthāya.
" For fixing the bolt" means for the stability of the door frame with its leaves.
Aggaḷaṭṭhapanāyā (để giữ chốt cửa) có nghĩa là để khung cửa có cánh cửa được vững chắc.
Kavāṭañhi lahuparivattakaṃ vivaraṇakāle bhittiṃ āhanati, pidahanakāle dvārabandhaṃ.
For a door leaf, being quick to turn, strikes the wall when opening and the door frame when closing.
Cánh cửa có thể xoay nhanh, khi mở sẽ va vào tường, khi đóng sẽ va vào khung cửa.
Tena āhanena bhitti kampati, tato mattikā calati, calitvā sithilā vā hoti patati vā, tenāha bhagavā ‘‘yāva dvārakosā aggaḷaṭṭhapanāyā’’ti.
By that striking, the wall shakes, then the plaster loosens, and having loosened, it either becomes frail or falls off. That is why the Blessed One said, "up to the door frame, for fixing the bolt."
Do sự va chạm đó, tường sẽ rung chuyển, rồi vữa sẽ lung lay, lung lay rồi trở nên lỏng lẻo hoặc rơi ra. Vì thế, Đức Thế Tôn đã dạy ‘‘yāva dvārakosā aggaḷaṭṭhapanāyā’’ (cho đến khung cửa để giữ chốt cửa).
Tattha kiñcāpi ‘‘idaṃ nāma kattabba’’nti neva mātikāyaṃ, na padabhājane vuttaṃ, aṭṭhuppattiyaṃ pana ‘‘punappunaṃ chādāpesi, punappunaṃ lepāpesī’’ti (pāci. 134) adhikārato yāva dvārakosā aggaḷaṭṭhapanāya punappunaṃ limpitabbo vā lepāpetabbo vāti evamattho daṭṭhabbo.
In that context, although it is not stated in the mātikā nor in the word-by-word explanation that "this particular thing is to be done," in the arising of the story, due to the context of "he made it be roofed repeatedly, he made it be plastered repeatedly," the meaning should be understood that it is to be plastered or made to be plastered repeatedly up to the door-frame for the purpose of fixing the bolt.
Tại đó, mặc dù không được nói trong Mātikā hay trong Padabhājana rằng “việc này phải làm”, nhưng trong Aṭṭhuppatti (câu chuyện gốc), do sự liên quan đến việc “lặp đi lặp lại việc lợp mái, lặp đi lặp lại việc trát vữa”, nên ý nghĩa cần được hiểu là: cho đến khung cửa, để giữ chốt cửa, phải trát vữa hoặc cho người khác trát vữa lặp đi lặp lại.
Ālokasandhiparikammāyātiettha ālokasandhīti vātapānakavāṭakā vuccanti.
Here, in ālokasandhiparikammāya, ālokasandhī refers to window shutters.
Trong câu Ālokasandhiparikammāyāti (để sửa chữa khe cửa sổ), ālokasandhīti (khe cửa sổ) được gọi là cánh cửa sổ thông gió.
Te vivaraṇakāle vidatthimattampi atirekampi bhittippadesaṃ paharanti, upacāro panettha sabbadisāsu labbhati, tasmā sabbadisāsu kavāṭavitthārappamāṇo okāso ālokasandhiparikammatthāya limpitabbo vā lepāpetabbo vāti ayamettha adhippāyo.
When opened, these strike the wall for a span or even more; the figurative usage here is found in all directions. Therefore, the intention here is that a space the width of the shutter in all directions should be plastered or made to be plastered for the purpose of supporting the window shutters.
Khi mở, chúng va vào một phần tường rộng một gang tay hoặc hơn; ở đây, sự va chạm xảy ra ở mọi phía. Vì vậy, ý nghĩa ở đây là: một khoảng trống bằng chiều rộng của cánh cửa ở mọi phía phải được trát vữa hoặc cho người khác trát vữa để sửa chữa khe cửa sổ.
Evaṃ lepakamme yaṃ kattabbaṃ, taṃ dassetvā idāni chadane kattabbaṃ dassetuṃ dvatticchadanassātiādimāha.
Having thus shown what is to be done in plastering work, he now states dvatticchadanassa and so on, to show what is to be done in roofing.
Sau khi trình bày những gì cần làm trong công việc trát vữa, bây giờ để trình bày những gì cần làm trong việc lợp mái, Ngài nói dvatticchadanassāti (về việc lợp mái hai hoặc ba lớp), v.v.
Tattha dvatticchadanassa pariyāyanti chadanassa dvattipariyāyaṃ, pariyāyaṃ vuccati parikkhepo, parikkhepadvayaṃ vā parikkhepattayaṃ vā adhiṭṭhātabbanti attho.
Here, dvatticchadanassa pariyāyaṃ means two or three turns of roofing. Pariyāyaṃ is said to mean a circumference, meaning that two or three circumferences should be determined.
Trong đó, dvatticchadanassa pariyāyanti (hai hoặc ba lớp lợp mái) là hai hoặc ba lớp mái. Pariyāyaṃ được gọi là chu vi, có nghĩa là phải quy định hai hoặc ba chu vi.
Appaharite ṭhitenāti aharite ṭhitena.
Appaharite ṭhitena means by one standing on uncultivated ground.
Appaharite ṭhitenāti (đứng trên đất không có cây xanh) là đứng trên đất không có cây xanh.
Haritanti cettha sattadhaññādibhedaṃ pubbaṇṇaṃ, muggamāsatilakulatthaalābukumbhaṇḍādibhedañca aparaṇṇaṃ adhippetaṃ.
Here, haritaṃ refers to cereals, such as the seven types of grains, and pulses, such as mung beans, lentils, sesame, horse gram, gourds, and pumpkins.
Ở đây, haritanti (cây xanh) có nghĩa là các loại ngũ cốc như bảy loại lúa và các loại đậu như đậu xanh, đậu đen, mè, đậu ngựa, bầu, bí, v.v.
Yaṃ tasmiṃ khette vuttaṃ na tāva sampajjati, vasse pana patite sampajjissati, tampi haritasaṅkhameva gacchati.
If what is sown in that field has not yet ripened, but will ripen when the rain falls, that too is considered harita.
Những gì đã được gieo trên cánh đồng đó chưa phát triển, nhưng sẽ phát triển khi mưa xuống, thì cũng được xem là cây xanh.
Tasmā tasmiṃ ṭhatvā adhiṭṭhahanto dukkaṭaṃ āpajjati.
Therefore, one who stands there and determines it incurs a dukkaṭa.
Vì vậy, nếu một tỳ khưu đứng trên đó để quy định, thì sẽ phạm lỗi dukkaṭa.
Appaharite ṭhatvā adhiṭṭhahantassāpi ayaṃ paricchedo, piṭṭhivaṃsassa vā kūṭāgārathūpikāya vā passe nisinno puriso chadanamukhavaṭṭiantena olokento yasmiṃ bhūmibhāge ṭhitaṃ bhikkhuṃ passati, yasmiñca ṭhito taṃ upari nisinnakaṃ tatheva ullokento passati, tasmiṃ ṭhātabbaṃ, tassa anto aharitepi ṭhātuṃ na labhati.
Even for one who stands on uncultivated ground and determines it, this is the limit: a person sitting beside the ridgepole or the pinnacle of a gabled house, looking down with the end of the eaves, sees a bhikkhu standing in a certain part of the ground; and if the bhikkhu standing there looks up and sees the person sitting above in the same way, then that is where one should stand. One should not stand on uncultivated ground within that area.
Đây là giới hạn cho người đứng trên đất không có cây xanh: một người đang ngồi bên cạnh xà nóc hoặc tháp của ngôi nhà có mái nhọn, nhìn xuống cuối mép mái, thấy một tỳ khưu đang đứng ở phần đất nào, và một tỳ khưu đứng ở phần đất đó cũng nhìn lên thấy người ngồi ở trên y như vậy, thì phải đứng ở đó. Ngay cả trong phạm vi đó, cũng không được đứng trên đất có cây xanh.
Tato ce uttarīti maggena chādiyamāne tiṇṇaṃ maggānaṃ, pariyāyena chādiyamāne tiṇṇaṃ pariyāyānaṃ upari iṭṭhakasilāsudhāhi chādiyamāne iṭṭhakasilāsudhāpiṇḍagaṇanāya, tiṇapaṇṇehi chādiyamāne paṇṇagaṇanāya ceva tiṇamuṭṭhigaṇanāya ca pācittiyaṃ.
Tato ce uttarī means if it is roofed by method, there is a pācittiya for roofing beyond three methods; if by circumference, beyond three circumferences; if by bricks, stones, or stucco, according to the count of bricks, stones, or stucco lumps; and if by grass and leaves, according to the count of leaves and bundles of grass.
Tato ce uttarīti (nếu quá mức đó): khi lợp mái theo cách thông thường, thì phạm pācittiya nếu quá ba lớp; khi lợp mái theo cách xoay vòng, thì phạm pācittiya nếu quá ba vòng; khi lợp mái bằng gạch, đá, vữa, thì tính theo số lượng gạch, đá, vữa; khi lợp mái bằng cỏ, lá, thì tính theo số lượng lá và số lượng bó cỏ.
Kosambiyaṃ channattheraṃ ārabbha punappunaṃ chādāpanalepāpanavatthusmiṃ paññattaṃ, sādhāraṇapaññatti, anāṇattikaṃ, tikapācittiyaṃ, ūnadvattipariyāye atirekasaññino vematikassa vā dukkaṭaṃ.
This rule was laid down in Kosambī concerning the elder Channa, regarding the matter of making him roof and plaster repeatedly. It is a general rule, without instruction, and incurs a triple pācittiya. For one who mistakes less than two or three turns for more, or for one who is in doubt, it is a dukkaṭa.
Điều này được chế định tại Kosambī liên quan đến câu chuyện Tỳ khưu Channa lặp đi lặp lại việc cho lợp mái và trát vữa. Đây là một giới luật chung, không cần sự cho phép, là một pācittiya có ba yếu tố. Nếu một tỳ khưu quy định ít hơn hai hoặc ba lớp mái mà cho rằng là quá mức, hoặc do nghi ngờ, thì phạm lỗi dukkaṭa.
Setavaṇṇādikaraṇe, dvattipariyāye vā ūnakadvattipariyāye vā, leṇaguhātiṇakuṭikādīsu, aññassatthāya, attano dhanena kārentassa, vāsāgāraṃ ṭhapetvā sesāni adhiṭṭhahantassa, ummattakādīnañca anāpatti.
There is no offense for one who performs such actions as coloring white, or for two or three turns or less than two or three turns, or in caves, rock shelters, grass huts, etc., or for the benefit of another, or for one who builds with his own money, or for one who determines for other buildings besides a lodging, or for one who is insane, and so on.
Không phạm lỗi trong các trường hợp: làm cho có màu trắng, v.v.; lợp mái hai hoặc ba lớp, hoặc ít hơn hai hoặc ba lớp; trong hang động, hang đá, chòi lá, v.v.; vì lợi ích của người khác; tự mình xây dựng bằng tài sản của mình; quy định các công trình khác ngoài chỗ ở; và đối với người bị điên, v.v.
Mahallakavihāratā, attano vāsāgāratā, uttari adhiṭṭhānanti imānettha tīṇi aṅgāni.
The three factors here are: it being a large monastery, it being one's own lodging, and making a determination beyond the limit.
Ở đây có ba yếu tố: đó là một tu viện lớn, đó là chỗ ở của mình, và việc quy định quá mức.
Samuṭṭhānādīni sañcaritte vuttanayānevāti.
The origins and so on are as stated in the Sañcaritta.
Các yếu tố khởi sinh, v.v., giống như đã nói trong Sañcaritta.
Dasame jānaṃ sappāṇakanti ‘‘sappāṇakaṃ eta’’nti disvā vā sutvā vā yena kenaci ākārena jānanto.
In the tenth, jānaṃ sappāṇakaṃ means one who knows, having seen or heard in any way, that "this is water with living beings."
Trong giới thứ mười, jānaṃ sappāṇakanti (biết có chúng sinh) là biết bằng cách nhìn thấy hoặc nghe nói rằng “nước này có chúng sinh” bằng bất kỳ cách nào.
Siñceyya vā siñcāpeyya vāti tena udakena sayaṃ vā siñceyya, aññaṃ vā āṇāpetvā siñcāpeyya.
Siñceyya vā siñcāpeyya vā means one should sprinkle with that water oneself, or make another sprinkle by instructing them.
Siñceyya vā siñcāpeyya vāti (tưới hoặc cho người khác tưới) là tự mình tưới bằng nước đó, hoặc ra lệnh cho người khác tưới.
Tattha dhāraṃ avicchinditvā siñcantassa ekasmiṃ ghaṭe ekāva āpatti, vicchindantassa payogagaṇanāya āpattiyo.
In this regard, for one who sprinkles without interruption, there is only one offense for one pot; for one who interrupts, there are offenses according to the number of applications.
Trong trường hợp đó, nếu tưới liên tục không ngắt dòng, thì chỉ phạm một lỗi cho một bình nước; nếu ngắt dòng, thì phạm lỗi theo số lần hành động.
Mātikaṃ pamukhaṃ karoti, divasampi sandatu, ekāva āpatti.
If one makes a channel with living beings flow in the desired direction, even if it flows for a whole day, there is only one offense.
Nếu mở một con mương nước có chúng sinh, dù nước chảy cả ngày, thì chỉ phạm một lỗi.
Tattha tattha bandhitvā aññato nentassa payogagaṇanāya āpattiyo.
For one who dams it up here and there and diverts it elsewhere, there are offenses according to the number of applications.
Nếu chặn nước ở nhiều chỗ rồi dẫn đi nơi khác, thì phạm lỗi theo số lần hành động.
Bahukampi tiṇapaṇṇasākhādiṃ ekappayogena udake pakkhipantassa ekāva āpatti, ekekaṃ pakkhipantassa payogagaṇanāya āpattiyo.
For one who puts a large amount of grass, leaves, branches, etc., into the water in one application, there is only one offense; for one who puts them in one by one, there are offenses according to the number of applications.
Nếu ném nhiều cỏ, lá, cành cây, v.v., vào nước cùng một lúc, thì chỉ phạm một lỗi; nếu ném từng cái một, thì phạm lỗi theo số lần hành động.
Idañca yaṃ evaṃ pakkhipiyamāne pariyādānaṃ gacchati, āvilaṃ vā hoti, yathā pāṇakā maranti, tādisaṃ sandhāya vuttaṃ, na mahāudakaṃ.
This statement refers to water that is depleted or becomes turbid in such a way that living beings die when such things are put into it, not to a large body of water.
Điều này được nói đến khi nước bị cạn kiệt hoặc bị đục đến mức chúng sinh chết, chứ không phải là nước lớn.
Siñcāpane āṇattiyā dukkaṭaṃ, ekāṇattiyā bahukampi siñcatu, āṇāpakassa ekameva pācittiyaṃ.
For causing to sprinkle, there is a dukkaṭa for the instruction. Even if a large amount is sprinkled by one instruction, the one who gave the instruction incurs only one pācittiya.
Nếu ra lệnh tưới, thì phạm lỗi dukkaṭa; nếu ra lệnh một lần mà người khác tưới nhiều, thì người ra lệnh chỉ phạm một lỗi pācittiya.
Āḷaviyaṃ āḷavake bhikkhū ārabbha siñcanavatthusmiṃ paññattaṃ, sādhāraṇapaññatti, sāṇattikaṃ, appāṇake sappāṇakasaññino, ubhosu vematikassa dukkaṭaṃ.
This rule was laid down in Āḷavī concerning the bhikkhus of Āḷavī, regarding the matter of sprinkling. It is a general rule, with instruction. For one who perceives water without living beings as having living beings, or for one who is in doubt about both, it is a dukkaṭa.
Điều này được chế định tại Āḷavī, liên quan đến câu chuyện các tỳ khưu Āḷavaka tưới nước. Đây là một giới luật chung, có sự cho phép. Nếu nhận thức nước không có chúng sinh là có chúng sinh, hoặc do nghi ngờ cả hai trường hợp, thì phạm lỗi dukkaṭa.
Appāṇakasaññino, asañcicca assatiyā vā siñcantassa, ajānantassa, ummattakādīnañca anāpatti.
There is no offense for one who perceives water without living beings as such, or for one who sprinkles unintentionally or unmindfully, or for one who does not know, or for one who is insane, and so on.
Không phạm lỗi trong các trường hợp: nhận thức nước không có chúng sinh là không có chúng sinh; tưới mà không cố ý hoặc không chú ý; không biết; và đối với người bị điên, v.v.
Udakassa sappāṇakatā, ‘‘siñcanena pāṇakā marissantī’’ti jānanaṃ, tañca udakaṃ tādisameva, vinā vadhakacetanāya yena kenaci karaṇīyena tiṇādīnaṃ siñcananti imānettha cattāri aṅgāni.
The four factors here are: the water having living beings, knowing that "living beings will die by sprinkling," that water being of such a nature, and sprinkling grass, etc., for some necessary purpose without the intention to kill.
Ở đây có bốn yếu tố: nước có chúng sinh, biết rằng “chúng sinh sẽ chết do việc tưới”, nước đó phải là loại nước như vậy, và việc tưới cỏ, v.v., vì bất kỳ lý do gì mà không có ý định sát hại.
Samuṭṭhānādīni adinnādānasadisāni, idaṃ pana paṇṇattivajjaṃ, ticittaṃ, tivedananti.
The origins and so on are similar to those of taking what is not given. This, however, is an offense by rule, with three minds, and three feelings.
Các yếu tố khởi sinh, v.v., tương tự như giới Adinnādāna (trộm cắp), nhưng đây là một lỗi do giới luật, liên quan đến ba loại tâm, ba loại cảm thọ.
Ovādavaggassa paṭhame asammatoti yā aṭṭhaṅgasamannāgatassa bhikkhuno bhagavatā ñatticatutthena kammena (pāci. 146) bhikkhunovādakasammuti anuññātā, tāya asammato.
In the first (rule) of the Ovādavagga, asammatoti refers to one who is not authorized by the bhikkhunovādakasammuti (authorization to admonish bhikkhunīs), which was permitted by the Blessed One for a bhikkhu endowed with eight qualities, through a ñatticatuttha-kamma.
Trong giới đầu tiên của chương Ovādavagga, asammatoti (chưa được chấp thuận) là chưa được chấp thuận bằng nghi thức tụng Tứ yết ma (ñatticatutthena kammena) do Đức Phật cho phép cho một tỳ khưu có tám yếu tố để làm người khuyên dạy tỳ khưu ni.
Ovadeyyāti bhikkhunisaṅghaṃ vā sambahulā vā ekaṃ bhikkhuniṃ vā ‘‘vassasatūpasampannāya bhikkhuniyā tadahupasampannassa bhikkhuno abhivādanaṃ paccuṭṭhānaṃ añjalikammaṃ sāmīcikammaṃ kātabba’’nti ādike (cūḷava. 403) aṭṭha garudhamme ovādavasena osārento ovadeyya.
Ovadeyyā means he should admonish the community of bhikkhunīs, or many bhikkhunīs, or a single bhikkhunī, by bringing to mind the eight weighty rules (garudhammas) such as, "A bhikkhunī, even if she has been ordained for a hundred years, must greet, rise up for, salute, and perform proper duties towards a bhikkhu, even if he was ordained on that very day."
Ovadeyyāti (khuyên dạy) là khuyên dạy hội tỳ khưu ni, hoặc nhiều tỳ khưu ni, hoặc một tỳ khưu ni, bằng cách nhắc nhở về tám Garudhamma (pháp trọng yếu) như “một tỳ khưu ni đã thọ giới 100 năm phải đảnh lễ, đứng dậy, chắp tay, và hành xử đúng mực đối với một tỳ khưu mới thọ giới trong cùng ngày”.
Pācittiyanti ovādapariyosāne pācittiyaṃ.
Pācittiyaṃ means a pācittiya at the conclusion of the admonition.
Pācittiyanti (lỗi pācittiya) là lỗi pācittiya khi việc khuyên dạy kết thúc.
Sāvatthiyaṃ chabbaggiye bhikkhū ārabbha ovadanavatthusmiṃ paññattaṃ, asādhāraṇapaññatti, anāṇattikaṃ, aññena vā dhammena bhikkhunīsu upasampannamattaṃ vā ovadato dukkaṭaṃ.
This rule was laid down in Sāvatthī concerning the group of six bhikkhus admonishing. It is a special rule, without instruction. For one who admonishes with a different Dhamma, or admonishes bhikkhunīs who are merely ordained, it is a dukkaṭa.
Điều này được chế định tại Sāvatthī, liên quan đến câu chuyện sáu tỳ khưu nhóm Chabbaggiyā khuyên dạy. Đây là một giới luật không chung, không cần sự cho phép. Nếu khuyên dạy tỳ khưu ni mới thọ giới bằng một pháp khác, thì phạm lỗi dukkaṭa.
Sammatassāpi tañce sammutikammaṃ adhammakammaṃ hoti, tasmiṃ adhammakamme adhammakammasaññino vagge bhikkhunisaṅghe ovadato tikapācittiyaṃ, tathā vematikassa dhammakammasaññino cāti nava pācittiyāni, samaggepi bhikkhunisaṅghena vāti adhammakammavasena aṭṭhārasa.
Even for one who is authorized, if that authorization is an adhammakamma (improper act), and one knows it to be an adhammakamma, and admonishes a schismatic community of bhikkhunīs, there is a triple pācittiya. Similarly, if one is in doubt or perceives it as a proper act, there are nine pācittiyas. If it is done with a united community of bhikkhunīs, too, there are eighteen (pācittiyas) due to adhammakamma.
Ngay cả khi đã được chấp thuận, nếu nghi thức chấp thuận đó là một hành động phi pháp, và vị tỳ khưu đó nhận thức đó là hành động phi pháp, khuyên dạy một hội tỳ khưu ni đang chia rẽ, hoặc do nghi ngờ, hoặc nhận thức đó là hành động hợp pháp, thì có chín lỗi pācittiya như vậy. Và nếu với một hội tỳ khưu ni hòa hợp, thì có mười tám lỗi pācittiya theo cách hành động phi pháp.
Sace pana taṃ dhammakammaṃ hoti, ‘‘dhammakamme dhammakammasaññī samaggaṃ bhikkhunisaṅghaṃ samaggasaññī ovadatī’’ti (pāci. 151) idaṃ avasānapadaṃ ṭhapetvā teneva nayena sattarasa dukkaṭāni, ‘‘samaggamhāyyā’’ti ca vutte aññaṃ dhammaṃ, ‘‘vaggamhāyyā’’ti ca vutte aṭṭha garudhamme bhaṇantassa, ovādañca aniyyātetvā aññaṃ dhammaṃ bhaṇantassa dukkaṭameva.
However, if it is a proper act, then, excluding the concluding phrase, "if one who perceives a proper act as a proper act admonishes a united community of bhikkhunīs as united," there are seventeen dukkaṭas in the same manner. If it is said, "Reverend Sirs, we are united," and one recites a different Dhamma, or if it is said, "Reverend Sirs, we are schismatic," and one recites the eight weighty rules, or if one recites a different Dhamma without assigning the admonition, it is only a dukkaṭa.
Tuy nhiên, nếu nghi thức đó là một hành động hợp pháp, thì trừ câu cuối cùng “dhammakamme dhammakammasaññī samaggaṃ bhikkhunisaṅghaṃ samaggasaññī ovadatī”ti (nhận thức hành động hợp pháp là hành động hợp pháp, khuyên dạy một hội tỳ khưu ni hòa hợp là hội tỳ khưu ni hòa hợp), thì cũng theo cách đó có mười bảy lỗi dukkaṭa. Và nếu các tỳ khưu ni nói “Thưa Tôn giả, chúng con hòa hợp”, mà vị tỳ khưu giảng một pháp khác; hoặc nếu các tỳ khưu ni nói “Thưa Tôn giả, chúng con chia rẽ”, mà vị tỳ khưu giảng tám Garudhamma; hoặc nếu vị tỳ khưu giảng một pháp khác mà không kết thúc lời khuyên dạy, thì chỉ phạm lỗi dukkaṭa.
Yo pana dhammakamme dhammakammasaññī samaggaṃ bhikkhunisaṅghaṃ samaggasaññī ovadati, garudhammapāḷiṃ uddesaṃ deti, paripucchaṃ deti, ‘‘osārehi ayyā’’ti vuccamāno osāreti, pañhaṃ puṭṭho katheti, bhikkhunīnaṃ suṇamānānaṃ aññassatthāya bhaṇati, sikkhamānāya vā sāmaṇeriyā vā bhaṇati, tassa, ummattakādīnañca anāpatti.
But there is no offense for a monk who, perceiving it as a proper act within a proper act, advises a united community of bhikkhunīs perceiving it as united; or gives the summary of the Garudhamma text; or gives the meaning of the repeatedly asked Garudhamma; or, when told "Venerable sir, recite (the Garudhamma)", recites it; or, being asked a question, explains it; or, while bhikkhunīs are listening, preaches the Garudhamma for the benefit of another (person, such as a male novice); or preaches to a sikkhamānā or a sāmaṇerī; and for the insane, and so on.
Tuy nhiên, nếu một Tỳ-khưu, khi việc làm là một pháp sự (dhammakamma), với nhận thức đó là một pháp sự, và Tăng đoàn Tỳ-khưu-ni là một Tăng đoàn hòa hợp, với nhận thức đó là một Tăng đoàn hòa hợp, mà giáo giới; hoặc trao tóm tắt về các Giới luật Trọng yếu (Garudhamma); hoặc giải đáp các câu hỏi; hoặc khi được thỉnh cầu: “Bạch Ni sư, xin hãy tụng đọc,” thì tụng đọc; hoặc khi được hỏi một câu hỏi thì trả lời; hoặc vì lợi ích của người khác mà thuyết giảng trong khi các Tỳ-khưu-ni đang lắng nghe; hoặc thuyết giảng cho một Sa-di-ni đang học giới hoặc một Sa-di-ni, thì vị ấy và những người điên loạn, v.v., không phạm tội.
Asammatatā, bhikkhuniyā paripuṇṇūpasampannatā, ovādavasena aṭṭhagarudhammabhaṇananti imānettha tīṇi aṅgāni.
Herein, these are the three factors: being unappointed, the bhikkhunī being fully ordained, and the preaching of the eight Garudhammas by way of admonition.
Ở đây, ba yếu tố là: chưa được phép, Tỳ-khưu-ni đã thọ giới cụ túc hoàn toàn, và thuyết giảng tám Giới luật Trọng yếu (Garudhamma) theo cách giáo giới.
Samuṭṭhānādīni padasodhammasadisānevāti.
The origin, etc., are similar to those of a Padasodhamma.
Sự khởi nguồn, v.v., giống như các pháp từng từ.
Sāvatthiyaṃ āyasmantaṃ cūḷapanthakaṃ ārabbha atthaṅgate sūriye ovadanavatthusmiṃ paññattaṃ, asādhāraṇapaññatti, anāṇattikaṃ, tikapācittiyaṃ, sūriye atthaṅgate atthaṅgatasaññino vematikassa vā, ekatoupasampannaṃ ovadantassa ca dukkaṭaṃ.
It was laid down in Sāvatthī concerning Venerable Cūḷapanthaka, on the occasion of admonishing after sunset; it is a non-exclusive enactment, not by command, a triple pācittiya. For one who admonishes a bhikkhunī who is fully ordained in one Saṅgha, with the sun set, perceiving it as set or being in doubt, it is a dukkaṭa.
Giới này được chế định tại Sāvatthī liên quan đến Tôn giả Cūḷapanthaka trong trường hợp giáo giới khi mặt trời đã lặn. Đây là một chế định không phổ biến, không có sự cho phép, là tội tikapācittiya. Nếu giáo giới khi mặt trời đã lặn, với nhận thức mặt trời đã lặn hoặc còn nghi ngờ, hoặc giáo giới cho một người mới thọ giới ở một phía, thì phạm dukkaṭa.
Purimasikkhāpade viya uddesādinayena anāpatti.
There is no offense for one who preaches by way of summary, etc., as in the previous training rule.
Không phạm tội theo cách tóm tắt, v.v., như trong giới trước.
Atthaṅgatasūriyatā, paripuṇṇūpasampannatā, ovadananti imānettha tīṇi aṅgāni.
Herein, these are the three factors: the sun having set, the bhikkhunī being fully ordained, and the act of admonishing.
Ở đây, ba yếu tố là: mặt trời đã lặn, đã thọ giới cụ túc hoàn toàn, và giáo giới.
Samuṭṭhānādīni padasodhammasadisānevāti.
The origin, etc., are similar to those of a Padasodhamma.
Sự khởi nguồn, v.v., giống như các pháp từng từ.
Tatiye bhikkhunupassayanti bhikkhuniyā ekarattaṃ vasanaṭṭhānampi.
In the third, bhikkhunī dwelling (bhikkhunupassaya) means even a place where a bhikkhunī resides for one night.
Trong giới thứ ba, chỗ ở của Tỳ-khưu-ni (bhikkhunupassaya) cũng là nơi Tỳ-khưu-ni ở một đêm.
Ovadeyyāti idha garudhammehi ovadantasseva pācittiyaṃ.
Should admonish (ovadeyyā): here, it is a pācittiya only for one who admonishes with the Garudhammas.
Giáo giới (ovadeyyā): ở đây, chỉ khi giáo giới bằng các Giới luật Trọng yếu (Garudhamma) thì mới phạm pācittiya.
Sace pana asammato hoti, dve pācittiyāni.
If, however, he is not appointed, there are two pācittiyas.
Nếu chưa được phép, thì phạm hai tội pācittiya.
Sace pana sūriyepi atthaṅgate ovadati, tīṇi honti.
If, moreover, he admonishes when the sun has set, there are three.
Nếu giáo giới khi mặt trời đã lặn, thì có ba tội.
Sammatassa pana rattiṃ ovadantassapi dve eva honti.
But for an appointed monk, even if he admonishes at night, there are only two.
Tuy nhiên, nếu đã được phép mà giáo giới vào ban đêm, thì chỉ có hai tội.
Sammatattā hi bhikkhussa garudhammovādamūlakaṃ pācittiyaṃ natthi.
Indeed, due to the monk being appointed, there is no pācittiya based on admonition with Garudhammas.
Vì Tỳ-khưu đã được phép, nên không có tội pācittiya nào phát sinh từ việc giáo giới Giới luật Trọng yếu (Garudhamma).
Gilānāti na sakkoti ovādāya vā saṃvāsāya vā gantuṃ.
Ill (gilānā) means unable to go for admonition or for communal living.
Bệnh tật (gilānā): không thể đi để nhận giáo giới hoặc để sống chung.
Sakkesu chabbaggiye bhikkhū ārabbha bhikkhunupassayaṃ upasaṅkamitvā ovadanavatthusmiṃ paññattaṃ, ‘‘aññatra samayā’’ti ayamettha anupaññatti, asādhāraṇapaññatti, anāṇattikaṃ, tikapācittiyaṃ, anupasampannāya upasampannasaññino vematikassa vā, ekatoupasampannaṃ yena kenaci, itaraṃ aññena dhammena ovadantassa ca dukkaṭaṃ.
It was laid down in Sāvatthī, concerning the group of six monks among the Sakyas, on the occasion of their going to a bhikkhunī dwelling to admonish; "except at the proper time" is an additional enactment here; it is a non-exclusive enactment, not by command, a triple pācittiya. For one who admonishes an unordained bhikkhunī, perceiving her as ordained or being in doubt, or one who admonishes a bhikkhunī fully ordained in one Saṅgha with any (Dhamma), or another (fully ordained bhikkhunī in both Saṅghas) with any other Dhamma (than the Garudhammas), it is a dukkaṭa.
Giới này được chế định tại Sakya liên quan đến nhóm sáu Tỳ-khưu đã đến chỗ ở của Tỳ-khưu-ni để giáo giới. “Ngoại trừ những lúc thích hợp” là một quy định bổ sung ở đây. Đây là một chế định không phổ biến, có sự cho phép, là tội tikapācittiya. Nếu giáo giới cho một người chưa thọ giới mà nhận thức là đã thọ giới hoặc còn nghi ngờ, hoặc giáo giới cho một người mới thọ giới ở một phía bằng bất cứ pháp nào, hoặc giáo giới cho người khác bằng pháp không phải Giới luật Trọng yếu (Garudhamma), thì phạm dukkaṭa.
Samaye, anupasampannāya, purimasikkhāpade viya uddesādinayena ca anāpatti.
There is no offense at the proper time, for an unordained one, and for one who preaches by way of summary, etc., as in the previous training rule.
Không phạm tội vào những lúc thích hợp, hoặc đối với người chưa thọ giới, hoặc theo cách tóm tắt, v.v., như trong giới trước.
Upassayūpagamanaṃ, paripuṇṇūpasampannatā, samayābhāvo, garudhammehi ovadananti imānettha cattāri aṅgāni.
Herein, these are the four factors: going to the dwelling, the bhikkhunī being fully ordained, the absence of the proper time, and admonishing with the Garudhammas.
Ở đây, bốn yếu tố là: đến chỗ ở, đã thọ giới cụ túc hoàn toàn, không đúng lúc, và giáo giới bằng các Giới luật Trọng yếu (Garudhamma).
Samuṭṭhānādīni paṭhamakathinasadisāni, idaṃ pana kiriyaṃ hotīti.
The origin, etc., are similar to the first Kathina, but this is an action.
Sự khởi nguồn, v.v., giống như giới Kathina đầu tiên, nhưng đây là một hành động.
Sāvatthiyaṃ chabbaggiye bhikkhū ārabbha ‘‘āmisahetu ovadantī’’ti bhaṇanavatthusmiṃ paññattaṃ, asādhāraṇapaññatti, anāṇattikaṃ, dhammakamme tikapācittiyaṃ, adhammakamme tikadukkaṭaṃ, asammataṃ upasampannañca, anupasampannañca sammataṃ vā asammataṃ vā evaṃ bhaṇantassa dukkaṭameva.
It was laid down in Sāvatthī concerning the group of six monks, on the occasion of their saying "they admonish for material gain"; it is a non-exclusive enactment, not by command, a triple pācittiya for a proper act (dhammakamma), a triple dukkaṭa for an improper act (adhammakamma). For one who speaks thus concerning an unappointed ordained monk, or an unordained person whether appointed or unappointed, it is only a dukkaṭa.
Giới này được chế định tại Sāvatthī liên quan đến nhóm sáu Tỳ-khưu trong trường hợp nói rằng “họ giáo giới vì lợi lộc.” Đây là một chế định không phổ biến, không có sự cho phép. Trong pháp sự (dhammakamma) thì phạm tikapācittiya, trong phi pháp sự (adhammakamma) thì phạm tikadukkaṭa. Nếu nói như vậy về một Tỳ-khưu đã thọ giới nhưng chưa được phép, hoặc về một Sa-di đã được phép hoặc chưa được phép, thì chỉ phạm dukkaṭa.
Tattha yo bhikkhu kāle sammutiṃ labhitvā sāmaṇerabhūmiyaṃ saṇṭhito, ayaṃ sammato nāma anupasampanno.
Among them, the sāmaṇera who, having obtained appointment at the time of being a monk, is established in the status of a sāmaṇera, is called an appointed unordained one.
Ở đây, vị Sa-di đã được phép là người đã nhận được sự cho phép vào thời điểm Tỳ-khưu và vẫn ở trong địa vị Sa-di.
Pakatiyā cīvarādihetu ovadantaṃ pana evaṃ bhaṇantassa, ummattakādīnañca anāpatti.
However, for one who says this concerning a monk who naturally admonishes for the sake of robes, etc., and for the insane, and so on, there is no offense.
Tuy nhiên, đối với người nói như vậy về một Tỳ-khưu giáo giới vì lý do y phục, v.v., theo lẽ thường, và đối với những người điên loạn, v.v., thì không phạm tội.
Upasampannatā, dhammena laddhasammutitā, anāmisantaratā, avaṇṇakāmatāya evaṃ bhaṇananti imānettha cattāri aṅgāni.
Herein, these are the four factors: being ordained, having obtained appointment according to Dhamma, not having a mind set on material gain, and speaking thus out of a desire for disrepute.
Ở đây, bốn yếu tố là: đã thọ giới cụ túc, đã nhận được sự cho phép hợp pháp, không có tâm tham lam, và nói như vậy với ý muốn chê bai.
Samuṭṭhānādīni adinnādānasadisāni, idaṃ pana dukkhavedanamevāti.
The origin, etc., are similar to that of taking what is not given, but this is an act causing suffering.
Sự khởi nguồn, v.v., giống như giới Adinnādāna, nhưng đây là sự đau khổ.
Chaṭṭhe cīvaranti nivāsanapārupanupagaṃ.
In the sixth, robe (cīvara) means that which is fit for wearing as an inner or outer garment.
Trong giới thứ sáu, y phục (cīvara) là y phục để mặc và để khoác.
Sibbeyya vā sibbāpeyyā vāti ettha sayaṃ sibbantassa sūciṃ pavesetvā pavesetvā nīharaṇe pācittiyaṃ, satakkhattumpi vijjhitvā sakiṃ nīharantassa ekameva pācittiyaṃ.
In "should sew or have sewn" (sibbeyya vā sibbāpeyyā vā): for one who sews himself, it is a pācittiya upon pulling out the needle after inserting it. For one who pierces it a hundred times but pulls it out once, it is only one pācittiya.
Trong cụm từ may hoặc khiến người khác may (sibbeyya vā sibbāpeyyā vā), đối với người tự may, thì phạm pācittiya mỗi khi đâm kim vào rồi rút ra. Nếu đâm kim một trăm lần rồi rút ra một lần, thì chỉ phạm một tội pācittiya.
‘Sibbā’ti vutto pana sacepi sabbaṃ sūcikammaṃ niṭṭhāpeti, āṇāpakassa ekameva pācittiyaṃ.
If, being told "sew", he completes all the needlework, it is only one pācittiya for the one who commanded.
Tuy nhiên, nếu được bảo “hãy may” và hoàn thành tất cả công việc may vá, thì người ra lệnh chỉ phạm một tội pācittiya.
Atha ‘‘yaṃ ettha cīvare kattabbaṃ, sabbaṃ taṃ tava bhāro’’ti vutto niṭṭhāpeti, tassa ārāpathe ārāpathe pācittiyaṃ.
But if, being told "whatever is to be done on this robe, all that is your responsibility," he completes it, it is a pācittiya for him at every stitch.
Nếu được bảo “tất cả những gì cần làm với y phục này là trách nhiệm của ông” và hoàn thành công việc, thì người đó phạm pācittiya mỗi đường kim.
Āṇāpakassa ekavācāya sambahulānipi, punappunaṃ āṇattiyaṃ pana vattabbameva natthi.
For the one who commanded, even many (offenses can occur) with a single word; there is no need to speak of repeated commands.
Đối với người ra lệnh, dù là nhiều y phục bằng một lời nói, thì không cần phải nói về việc ra lệnh nhiều lần.
Sāvatthiyaṃ udāyittheraṃ ārabbha cīvarasibbanavatthusmiṃ paññattaṃ, asādhāraṇapaññatti, sāṇattikaṃ, tikapācittiyaṃ, ñātikāya aññātikasaññino vā vematikassa vā, ekatoupasampannāya sibbantassa ca dukkaṭaṃ.
It was laid down in Sāvatthī concerning Venerable Udāyī, on the occasion of sewing a robe; it is a non-exclusive enactment, by command, a triple pācittiya. For one who sews for a bhikkhunī who is a relative, perceiving her as not a relative or being in doubt, or for one who sews for a bhikkhunī fully ordained in one Saṅgha, it is a dukkaṭa.
Giới này được chế định tại Sāvatthī liên quan đến Trưởng lão Udāyī trong trường hợp may y phục. Đây là một chế định không phổ biến, có sự cho phép, là tội tikapācittiya. Nếu may y phục của một Tỳ-khưu-ni có quan hệ huyết thống mà nhận thức là không có quan hệ huyết thống hoặc còn nghi ngờ, hoặc may y phục cho một người mới thọ giới ở một phía, thì phạm dukkaṭa.
Aññaṃ thavikādiparikkhāraṃ sibbantassa, ñātikāya, sikkhamānasāmaṇerīnañca cīvarampi sibbantassa, ummattakādīnañca anāpatti.
There is no offense for one who sews other requisites such as bags, or for one who sews a robe for a bhikkhunī who is a relative, or for a sikkhamānā or sāmaṇerī, or for the insane, and so on.
Không phạm tội nếu may các vật dụng khác như túi, v.v., hoặc may y phục cho Tỳ-khưu-ni có quan hệ huyết thống, hoặc cho Sa-di-ni đang học giới và Sa-di-ni, hoặc đối với những người điên loạn, v.v.
Aññātikāya bhikkhuniyā santakatā, nivāsanapārupanupagatā, vuttalakkhaṇaṃ sibbanaṃ vā sibbāpanaṃ vāti imānettha tīṇi aṅgāni.
Herein, these are the three factors: it being the property of a bhikkhunī who is not a relative, it being fit for wearing as an inner or outer garment, and the act of sewing or having sewn as described.
Ở đây, ba yếu tố là: y phục thuộc sở hữu của Tỳ-khưu-ni không có quan hệ huyết thống, là y phục để mặc và để khoác, và việc may hoặc khiến người khác may theo đặc điểm đã nói.
Samuṭṭhānādīni sañcarittasadisānevāti.
The origin, etc., are similar to that of Saṃcaritta.
Sự khởi nguồn, v.v., giống như giới Saṃcaritta.
Sattame saṃvidhāyāti saṃvidahitvā, gamanakāle saṅketaṃ katvāti attho.
In the seventh, having arranged (saṃvidhāyā) means having made arrangements, that is, having made an appointment at the time of departure.
Trong giới thứ bảy, saṃvidhāyā có nghĩa là đã sắp xếp, tức là đã hẹn gặp vào lúc khởi hành.
Ekaddhānamagganti ekaṃ addhānasaṅkhātaṃ maggaṃ, ekato vā addhānamaggaṃ.
On a single journey (ekaddhānamaggaṃ) means a path reckoned as a single journey, or a long journey together.
Một con đường dài (ekaddhānamaggaṃ) là một con đường được gọi là đường dài, hoặc một con đường dài phải đi cùng nhau.
Satthagamanīyoti satthena saddhiṃ gantabbo, sesaṃ uttānapadatthameva.
To be traveled with a caravan (satthagamanīyo) means to be traveled with a caravan; the rest of the word meanings are straightforward.
Satthagamanīyo có nghĩa là phải đi cùng với đoàn lữ hành. Phần còn lại của các từ thì ý nghĩa rõ ràng.
Ayaṃ panettha vinicchayo – akappiyabhūmiyaṃ saṃvidahantassa saṃvidahanapaccayā tāva dukkaṭaṃ.
Herein, this is the determination: for one who makes arrangements while standing in unsuitable territory, a dukkaṭa immediately arises due to the act of arranging.
Đây là sự phân định: đối với người sắp xếp ở một nơi không thích hợp, trước hết phạm dukkaṭa do việc sắp xếp.
Tattha ṭhapetvā bhikkhunupassayaṃ antarārāmaṃ āsanasālaṃ titthiyaseyyañca sesā akappiyabhūmi, tattha ṭhatvā saṃvidahantassāti attho.
Among them, excluding a bhikkhunī dwelling, an inner monastery, an assembly hall, and the dwelling of sectarians, the remaining land is unsuitable territory; this means, for one who makes arrangements while standing there.
Ở đó, ngoại trừ chỗ ở của Tỳ-khưu-ni, khu vườn tu viện trong làng, nhà ăn trong làng và chỗ ở của ngoại đạo, những nơi còn lại là đất không thích hợp. Có nghĩa là, đối với người đứng ở đó để sắp xếp.
Saṃvidahitvā pana ‘‘ajja vā sve vā’’ti niyamitaṃ kālaṃ visaṅketaṃ akatvā, dvāravisaṅketaṃ pana maggavisaṅketaṃ vā katvāpi bhikkhuniyā saddhiṃ gacchantassa yāva āsannassāpi aññassa gāmassa ‘‘ayaṃ imassa upacāro’’ti manussehi ṭhapitaṃ upacāraṃ na okkamati, tāva anāpatti.
However, having made arrangements, without disrupting the appointed time of "today or tomorrow," but even having caused a disruption at the gate or a disruption on the path, for a bhikkhu going with a bhikkhunī, as long as he does not enter the upacāra of another village—even a very close one—which people have established, saying "this is the upacāra of this*," there is no offense.
Tuy nhiên, sau khi đã thỏa thuận, không làm sai lệch thời gian đã định là “hôm nay hay ngày mai”, nhưng dù có làm sai lệch cổng hẹn hay đường đi, thì đối với tỳ khưu đi cùng tỳ khưu ni, chừng nào chưa bước vào khu vực (upacāra) được người dân quy định là “khu vực của làng này” của một làng khác, dù là làng rất gần, thì không có phạm.
Taṃ okkamantassa pana paṭhamapāde dukkaṭaṃ, dutiyapāde pācittiyaṃ, iti gāmūpacārokkamanagaṇanāya pācittiyāni.
But for him who enters it, there is a dukkaṭa at the first step, and a pācittiya at the second step. Thus, there are pācittiya offenses according to the count of entering the upacāra of villages.
Tuy nhiên, khi bước vào khu vực đó, bước chân đầu tiên phạm dukkaṭa, bước chân thứ hai phạm pācittiya. Cứ thế, tính theo số lần bước vào khu vực làng thì phạm pācittiya.
Addhayojanātikkame pana gāme asati addhayojanagaṇanāya pācittiyaṃ.
However, in going beyond half a yojana, if there is no village, there is a pācittiya according to the count of half-yojanas.
Tuy nhiên, nếu không có làng nào sau khi vượt quá nửa dojana, thì tính theo nửa dojana mà phạm pācittiya.
Sāvatthiyaṃ chabbaggiye bhikkhū ārabbha ekaddhānamaggappaṭipajjanavatthusmiṃ paññattaṃ, ‘‘aññatra samayā’’ti ayamettha anupaññatti, asādhāraṇapaññatti, anāṇattikaṃ, tikapācittiyaṃ, asaṃvidahite saṃvidahitasaññino vematikassa vā, yo ca bhikkhuniyā asaṃvidahantiyā kevalaṃ attanāva saṃvidahati, tassa dukkaṭaṃ.
This rule was laid down in Sāvatthī concerning the group of six bhikkhus who traveled on a single road. Here, "except at the proper time" is a supplementary rule, a special rule, not an injunction, and it is a tikapācittiya. For one who, when there is no arrangement, perceives there to be an arrangement, or is in doubt, and for a bhikkhu who makes arrangements by himself without the bhikkhunī making arrangements, there is a dukkaṭa.
Giới bổn này được chế định tại Sāvatthī liên quan đến nhóm sáu tỳ khưu đi chung một con đường dài. Ở đây, “ngoại trừ lúc có duyên sự” là một giới bổn phụ (anupaññatti), là giới bổn không thông thường (asādhāraṇapaññatti), không cần lệnh (anāṇattikaṃ), là pācittiya ba ngôi (tikapācittiya). Nếu không thỏa thuận mà tưởng là đã thỏa thuận, hoặc còn hoài nghi; và nếu tỳ khưu ni không thỏa thuận mà chỉ tự mình tỳ khưu thỏa thuận, thì phạm dukkaṭa.
Samaye saṃvidahitvāpi gacchantassa, attanā asaṃvidahantassa, visaṅketena vā, āpadāsu gacchantassa, ummattakādīnañca anāpatti.
There is no offense for one who goes even having made arrangements at the proper time, for one who does not make arrangements himself, or through a disruption of the appointment, for one who goes in times of danger, and for one who is insane and so forth.
Nếu đi vào lúc có duyên sự (samaya) dù đã thỏa thuận, nếu tự mình không thỏa thuận, hoặc do sai lệch giao hẹn, hoặc đi trong trường hợp nguy hiểm (āpadā), và đối với người điên (ummattaka) v.v., thì không có phạm.
Dvinnampi saṃvidahitvā maggappaṭipatti, avisaṅketatā, samayābhāvo, anāpadā, gāmantarokkamanaṃ vā addhayojanātikkamo vāti imānettha pañca aṅgāni.
The five factors here are: both having made arrangements and traveling together, the absence of disruption, the absence of a proper time, the absence of danger, and either entering another village or exceeding half a yojana.
Ở đây có năm yếu tố: cả hai cùng thỏa thuận đi đường, không có sự sai lệch giao hẹn, không phải lúc có duyên sự, không có nguy hiểm, và bước vào một làng khác hoặc vượt quá nửa dojana.
Ekatoupasampannādīhi pana saddhiṃ mātugāmasikkhāpadena āpatti, addhānasamuṭṭhānaṃ, kiriyaṃ, nosaññāvimokkhaṃ, acittakaṃ, paṇṇattivajjaṃ, kāyakammaṃ, vacīkammaṃ, ticittaṃ, tivedananti.
However, with a bhikkhunī ordained by both orders and so forth, there is an offense by the rule concerning women (Mātugāma-sikkhāpada). It originates from travel, is an action, is not released by perception, is not intentional, is an offense by enactment, involves bodily action, verbal action, three mental states, and three feelings.
Tuy nhiên, đối với tỳ khưu ni đã thọ giới cùng với các tỳ khưu khác, thì phạm giới liên quan đến phụ nữ (mātugāmasikkhāpada). Giới này khởi lên do đi đường (addhānasamuṭṭhānaṃ), là hành động (kiriyaṃ), không được miễn trừ do không có nhận thức (nosaññāvimokkhaṃ), không có ý định (acittakaṃ), là lỗi do giới luật (paṇṇattivajjaṃ), là nghiệp thân (kāyakammaṃ), là nghiệp khẩu (vacīkammaṃ), có ba trạng thái tâm (ticittaṃ), có ba cảm thọ (tivedananti).
Aṭṭhame saṃvidhāyāti kīḷāpurekkhāro saṃvidahitvā, abhiruhanakāle saṅketaṃ katvāti attho.
In the eighth, saṃvidhāya means having made arrangements with a view to sport, having made an appointment at the time of embarking.
Trong giới thứ tám, saṃvidhāyā có nghĩa là đã thỏa thuận trước với ý định vui chơi, đã hẹn hò vào lúc lên thuyền.
Uddhaṃgāmininti kīḷāvasena uddhaṃ nadiyā paṭisotaṃ gacchantiṃ.
Uddhaṃgāminiṃ means going upstream, against the current of the river, for sport.
Uddhaṃgāmini có nghĩa là đi ngược dòng sông lên phía trên với ý định vui chơi.
Adhogāmininti tatheva adho anusotaṃ gacchantiṃ.
Adhogāminiṃ means likewise going downstream, with the current, for sport.
Adhogāmini cũng có nghĩa là đi xuôi dòng sông xuống phía dưới với ý định vui chơi.
Yaṃ pana titthappaṭipādanatthaṃ uddhaṃ vā adho vā haranti, ettha anāpatti.
However, regarding a boat that is being taken upstream or downstream for the purpose of reaching a landing place, there is no offense.
Tuy nhiên, nếu chở thuyền lên hoặc xuống để đến bến, thì không có phạm.
Aññatra tiriyaṃ taraṇāyāti upayogatthe nissakkavacanaṃ, yā tiriyaṃ taraṇā, taṃ ṭhapetvāti attho.
Aññatra tiriyaṃ taraṇāyā is a nominative case used in the sense of the instrumental; it means "except for crossing over."
Aññatra tiriyaṃ taraṇāyā là từ chỉ cách dùng ở vị trí sở dụng, có nghĩa là ngoại trừ việc băng ngang qua.
Pācittiyanti sagāmakatīrapassena gamanakāle gāmantaragaṇanāya, agāmakatīrapassena vā yojanavitthatāya nadiyā majjhena vā gamanakāle addhayojanagaṇanāya pācittiyaṃ, samudde pana yathāsukhaṃ gantuṃ vaṭṭati.
Pācittiya means a pācittiya offense counted by the number of other villages when going along a bank with villages, or by the number of half-yojanas when going along a bank without villages, or in the middle of a river a yojana wide. However, in the ocean, it is permissible to go as one wishes.
Pācittiya có nghĩa là khi đi dọc bờ có làng, thì phạm pācittiya tính theo số làng đã đi qua; hoặc khi đi dọc bờ không có làng, hoặc đi giữa sông rộng một dojana, thì phạm pācittiya tính theo nửa dojana. Tuy nhiên, trên biển thì được phép đi tùy ý.
Navame bhikkhuniparipācitanti bhikkhuniyā paripācitaṃ, neva tassa nāttano ñātakappavāritānaṃ gihīnaṃ santike bhikkhussa guṇaṃ pakāsetvā ‘‘detha ayyassa, karotha ayyassā’’ti evaṃ nipphāditaṃ laddhabbaṃ katanti attho.
In the ninth, bhikkhuniparipācita means food arranged by a bhikkhunī, i.e., food that has been prepared as obtainable by revealing the bhikkhu's virtues to laypeople who are neither his nor her relatives nor invited, saying "give to the venerable one, make for the venerable one."
Trong giới thứ chín, bhikkhuniparipācita có nghĩa là thức ăn do tỳ khưu ni chế biến, tức là thức ăn được chuẩn bị để nhận được, không phải do tỳ khưu ni đã ca ngợi công đức của tỳ khưu trước mặt các gia chủ không phải thân quyến hay người đã thỉnh mời của tỳ khưu đó hay của chính tỳ khưu ni, mà nói rằng “hãy dâng cho ngài, hãy làm cho ngài”.
Pubbe gihisamārambhāti ettha samārambhoti samāraddhaṃ, paṭiyāditassetaṃ nāmaṃ.
In pubbe gihisamārambhā, samārambha means what has been well begun; this is a name for food that has been prepared.
Trong pubbe gihisamārambhā, samārambho là đã được chuẩn bị kỹ lưỡng, đây là tên gọi của thức ăn đã được chuẩn bị.
Gihīnaṃ samārambho gihisamārambho, bhikkhuniyā paripācanato pubbe paṭhamataraṃyeva yaṃ bhikkhūnaṃ atthāya gihīnaṃ paṭiyāditabhattaṃ, ñātakappavāritānaṃ vā santakaṃ, taṃ ṭhapetvā aññaṃ jānaṃ bhuñjantassa pācittiyanti attho.
The samārambha of laypeople is gihisamārambha. It means that for a bhikkhu who knowingly eats food other than that which laypeople have already prepared first for bhikkhus, or that which belongs to relatives or invited persons, there is a pācittiya.
Gihisamārambho là thức ăn do gia chủ chuẩn bị. Có nghĩa là, ngoại trừ thức ăn mà gia chủ đã chuẩn bị cho các tỳ khưu hoặc thức ăn thuộc sở hữu của thân quyến hay người đã thỉnh mời, trước khi tỳ khưu ni chế biến, nếu biết mà thọ dụng thức ăn khác thì phạm pācittiya.
Tañca kho ajjhoharaṇagaṇanāya, paṭiggahaṇe panassa dukkaṭaṃ.
And that offense is counted by the number of mouthfuls. However, there is a dukkaṭa upon receiving it.
Và pācittiya đó được tính theo số lần nuốt. Tuy nhiên, khi nhận thì phạm dukkaṭa.
Rājagahe devadattaṃ ārabbha bhikkhuniparipācitapiṇḍapātabhuñjanavatthusmiṃ paññattaṃ, ‘‘aññatra pubbe gihisamārambhā’’ti ayamettha anupaññatti, asādhāraṇapaññatti, anāṇattikaṃ, ekatoupasampannāya paripācitaṃ bhuñjantassa, aparipācite paripācitasaññino, ubhayattha vematikassa ca dukkaṭaṃ.
This rule was laid down in Rājagaha concerning Devadatta's eating of almsfood arranged by a bhikkhunī. Here, "except for what has been prepared beforehand by laypeople" is a supplementary rule, a special rule, not an injunction, and there is a dukkaṭa for one who eats food arranged by a bhikkhunī ordained by both orders, for one who, when food is not arranged, perceives it to be arranged, and for one who is in doubt in both cases.
Giới bổn này được chế định tại Rājagaha liên quan đến việc thọ dụng vật thực do tỳ khưu ni chế biến, khởi nguồn từ Devadatta. Ở đây, “ngoại trừ thức ăn do gia chủ chuẩn bị trước” là một giới bổn phụ (anupaññatti), là giới bổn không thông thường (asādhāraṇapaññatti), không cần lệnh (anāṇattikaṃ). Nếu thọ dụng thức ăn do tỳ khưu ni đã thọ giới cùng với các tỳ khưu khác chế biến, nếu không phải thức ăn chế biến mà tưởng là thức ăn chế biến, hoặc còn hoài nghi cả hai trường hợp, thì phạm dukkaṭa.
Ubhayattha aparipācitasaññino, gihisamārambhe, sikkhamānasāmaṇerādīhi paripācite, pañca bhojanāni ṭhapetvā avasese, ummattakādīnañca anāpatti.
There is no offense for one who, in both cases, perceives it to be not arranged, for one who eats food prepared by laypeople, for one who eats food arranged by sikkhamānās, sāmaṇeras, and so forth, for food other than the five kinds of staple foods, and for one who is insane and so forth.
Nếu cả hai trường hợp đều biết là không phải thức ăn chế biến, nếu là thức ăn do gia chủ chuẩn bị, nếu là thức ăn do học giới nữ (sikkhamānā), sa di (sāmaṇera) v.v. chế biến, nếu là các món khác ngoài năm loại thực phẩm, và đối với người điên (ummattaka) v.v., thì không có phạm.
Bhikkhuniyā paripācitatā, paripācitabhāvajānanaṃ, gihisamārambhābhāvo, odanādīnaṃ aññataratā, tassa ajjhoharaṇanti imānettha pañca aṅgāni.
The five factors here are: the food being arranged by a bhikkhunī, knowing it to be arranged, the absence of preparation by laypeople, its being one of the odanādi (rice and so forth), and eating it.
Ở đây có năm yếu tố: thức ăn do tỳ khưu ni chế biến, biết rằng đó là thức ăn chế biến, không phải thức ăn do gia chủ chuẩn bị, là một trong các món như cơm v.v., và việc thọ dụng món đó.
Samuṭṭhānādīni paṭhamapārājikasaasāni, idaṃ pana paṇṇattivajjaṃ, ticittaṃ, tivedananti.
Its origination and so forth are similar to the first pārājika. However, this is an offense by enactment, involves three mental states, and three feelings.
Sự khởi nguyên v.v. giống như giới pācittiya thứ nhất. Tuy nhiên, giới này là lỗi do giới luật (paṇṇattivajjaṃ), có ba trạng thái tâm (ticittaṃ), có ba cảm thọ (tivedananti).