795. Māgadhakanti magadhesu jātaṃ.
795. Māgadhakaṃ (Magadhan) means that which originated in Magadha.
795. Māgadhakaṃ (tỏi Magadha) nghĩa là tỏi sinh ra ở Magadha.
Magadharaṭṭhe jātalasuṇameva hi idha lasuṇanti adhippetaṃ, tampi bhaṇḍikalasuṇameva, na ekadvitimiñjakaṃ.
Indeed, only garlic grown in the Magadha country is intended as lasuṇa here, and that too is bundled garlic, not single-, double-, or triple-cloved garlic (onions).
Ở đây, tỏi được đề cập là tỏi sinh ra ở xứ Magadha, và đó là tỏi bó, không phải tỏi có một hoặc hai tép.
Kurundiyaṃ pana jātadesaṃ avatvā ‘‘māgadhakaṃ nāma bhaṇḍikalasuṇa’’nti vuttaṃ.
However, in the Kurundī, without mentioning the place of origin, it is said, "Magadhan means bundled garlic."
Tuy nhiên, trong Kurundī, không nói về nơi sinh ra, mà nói “Māgadhaka là tỏi bó.”
Ajjhohāre ajjhohāreti ettha sace dve tayo bhaṇḍike ekatoyeva saṅkhāditvā ajjhoharati, ekaṃ pācittiyaṃ.
Here, in ajjhohāre ajjhohāre (eating bite by bite), if one eats and swallows two or three bundles together, there is one pācittiya.
Ajjhohāre ajjhohāre (mỗi khi nuốt) ở đây, nếu ăn và nuốt hai hoặc ba bó cùng lúc, thì phạm một pācittiya.
Bhinditvā ekekaṃ miñjaṃ khādantiyā pana payogagaṇanāya pācittiyānīti.
However, for one who breaks them and eats each clove separately, there are pācittiyas according to the number of efforts.
Tuy nhiên, nếu bẻ ra và ăn từng tép một, thì phạm pācittiya theo số lần hành động.
797. Palaṇḍukādīnaṃ vaṇṇena vā miñjāya vā nānattaṃ veditabbaṃ – vaṇṇena tāva palaṇḍuko paṇḍuvaṇṇo hoti.
797. The distinction of palaṇḍukā (onions) and so forth should be understood by their color or by their cloves – as for color, palaṇḍuka is pale yellow.
Sự khác biệt của palaṇḍuka và các loại khác phải được biết qua màu sắc hoặc số tép – về màu sắc, palaṇḍuka có màu vàng nhạt.
Bhañjanako lohitavaṇṇo.
Bhañjanaka is reddish.
Bhañjanaka có màu đỏ.
Haritako haritapaṇṇavaṇṇo.
Haritaka is green, leaf-colored.
Haritaka có màu xanh lá cây.
Miñjāya pana palaṇḍukassa ekā miñjā hoti, bhañjanakassa dve, haritakassa tisso.
As for cloves, palaṇḍuka has one clove, bhañjanaka has two, and haritaka has three.
Về số tép, palaṇḍuka có một tép, bhañjanaka có hai tép, haritaka có ba tép.
Cāpalasuṇo amiñjako, aṅkuramattameva hi tassa hoti.
Cāpalasuṇa has no cloves, it has only a sprout.
Cāpalasuṇa không có tép, nó chỉ có mầm.
Mahāpaccariyādīsu pana ‘‘palaṇḍukassa tīṇi miñjāni, bhañjanakassa dve, haritakassa eka’’nti vuttaṃ.
However, in the Mahāpaccariya and other commentaries, it is stated, "palaṇḍuka has three cloves, bhañjanaka has two, and haritaka has one."
Tuy nhiên, trong Mahāpaccariya và các chú giải khác, có nói “palaṇḍuka có ba tép, bhañjanaka có hai tép, haritaka có một tép.”
Ete palaṇḍukādayo sabhāveneva vaṭṭanti.
These palaṇḍuka and others are allowable by their nature.
Các loại palaṇḍuka này được phép dùng tự nhiên.
Sūpasampākādīsu pana māgadhakampi vaṭṭati.
But in making curries and so forth, Magadhan garlic is also allowable.
Tuy nhiên, trong các món ăn như súp, tỏi Magadha cũng được phép dùng.
Tañhi paccamānesu muggasūpādīsu vā macchamaṃsavikatiyā vā telādīsu vā badarasāḷavādīsu vā ambilasākādīsu vā uttaribhaṅgesu vā yattha katthaci antamaso yāgubhattepi pakkhipituṃ vaṭṭati.
Indeed, it is allowable to put it into cooked mung bean soup and so forth, or into fish or meat preparations, or into oil and so forth, or into jujube preserves and so forth, or into sour leafy vegetables and so forth, or into side dishes, or anywhere at all, even into rice gruel.
Thật vậy, tỏi này được phép cho vào bất cứ món ăn nào, dù là súp đậu đang nấu, hay các món cá thịt biến chế, hay dầu ăn, hay mứt táo gai, hay các món rau chua, hay các món trộn, thậm chí cả cháo và cơm.
Sesamettha uttānameva.
The rest here is clear.
Phần còn lại ở đây là rõ ràng.
799. Dutiye – sambādheti paṭicchannokāse.
799. In the second – sambādhe (in a restricted area) means in a covered place.
799. Ở điều thứ hai – sambādhe (nơi kín đáo) nghĩa là ở nơi che khuất.
Tassa vibhāgadassanatthaṃ pana ‘‘ubho upakacchakā muttakaraṇa’’nti vuttaṃ.
For the purpose of showing its distinction, it is stated, "both armpits are places for urinating."
Để chỉ rõ sự phân biệt của nó, có nói “cả hai nách là nơi tiểu tiện.”
Ekampi lomanti kattariyā vā saṇḍāsakena vā khurena vā yena kenaci ekapayogena vā nānāpayogena vā ekaṃ vā bahūni vā saṃharāpentiyā payogagaṇanāya pācittiyāni, na lomagaṇanāya.
Even a single hair: If a bhikkhuni removes one or many hairs, whether with scissors, or with tweezers, or with a razor, or with any other object, with one effort or with various efforts, the pācittiyas are counted by the number of efforts, not by the number of hairs.
Ekampi loma (một sợi lông) nghĩa là: Nếu một tỳ-khưu-ni dùng kéo, nhíp, dao cạo, hoặc bất cứ vật gì khác, dù chỉ một lần sử dụng hay nhiều lần sử dụng, nhổ đi một hay nhiều sợi (lông), thì phạm tội pācittiya theo số lần sử dụng, chứ không phải theo số sợi lông.
801. Ābādhapaccayāti kaṇḍukacchuādiābādhapaccayā saṃharāpentiyā anāpatti.
801. Due to illness: If a bhikkhuni removes hairs due to an illness such as itching or scabies, there is no offense.
801. Ābādhapaccayā (do bệnh tật) nghĩa là: Nếu nhổ (lông) do bệnh ngứa, ghẻ lở, v.v., thì không phạm tội.
Sesaṃ uttānameva.
The rest is clear.
Các phần còn lại đều rõ ràng.
Catusamuṭṭhānaṃ – kāyato kāyavācato kāyacittato kāyavācācittato ca samuṭṭhāti, kiriyaṃ, nosaññāvimokkhaṃ, acittakaṃ, paṇṇattivajjaṃ, kāyakammaṃ, vacīkammaṃ, ticittaṃ, tivedananti.
It arises from four sources – it arises from body, from body and speech, from body and mind, and from body, speech, and mind; it is an action; not release by perception; it is without mind; a disciplinary offense; a bodily action; a verbal action; with three minds; with three feelings.
Bốn nguyên nhân phát sinh – phát sinh từ thân, từ thân và khẩu, từ thân và ý, từ thân, khẩu và ý; là hành động (kiriya), không phải giải thoát do tưởng (nosaññāvimokkha), không ý (acittaka), là tội do giới luật quy định (paṇṇattivajja), là thân nghiệp (kāyakamma), là khẩu nghiệp (vacīkamma), ba tâm (ticitta), ba cảm thọ (tivedana).
806. Catutthe – purāṇarājorodhāti purāṇe gihibhāve rañño orodhā.
806. In the fourth training rule – former royal concubines refers to concubines of the king from their former lay life.
806. Trong giới thứ tư – purāṇarājorodhā (cựu cung nữ của vua) nghĩa là cựu cung nữ của vua khi còn là người tại gia.
Cirāciraṃ gacchatīti cirena cirena gacchati.
Takes a long, long time to go means it takes a very long time to go.
Cirāciraṃ gacchatī (đi lâu lắm) nghĩa là đi rất lâu.
Dhārethāti sakkotha.
Can you hold refers to being able.
Dhārethā (có thể chịu đựng) nghĩa là các cô có thể chịu đựng được không?
Kassidaṃ kammanti vutte anārocitepi etā mayi āsaṅkaṃ karissantīti maññamānā evamāha – ‘‘mayhidaṃ kamma’’nti.
When it was said, "Whose deed is this?", she said, "This is my deed," thinking that they would suspect her even if she did not reveal it.
Khi được hỏi ‘‘Việc này là của ai?’’, tỳ-khưu-ni ấy nghĩ rằng: ‘‘Dù tôi không nói ra, họ cũng sẽ nghi ngờ tôi’’, nên nói: ‘‘Việc này là của tôi.’’
807. Jatumaṭṭhaketi jatunā kate maṭṭhadaṇḍake.
807. Into a lac-smooth stick refers to a smooth stick made of lac.
807. Jatumaṭṭhake (cây gậy trơn láng làm bằng sáp) nghĩa là cây gậy trơn láng làm bằng sáp.
Vatthuvasenevetaṃ vuttaṃ, yaṃkiñci pana daṇḍakaṃ pavesentiyā āpattiyeva.
This was stated based on the particular incident; however, there is an offense if she inserts any stick whatsoever.
Điều này được nói theo sự việc thực tế, nhưng nếu đưa bất kỳ cây gậy nào vào cũng phạm tội.
Tenāha – ‘‘antamaso uppalapattampi muttakaraṇaṃ pavesetī’’ti.
Therefore, it is said, "even inserting a lotus petal into the urinary passage."
Do đó, có câu: ‘‘dù chỉ là cánh sen cũng đưa vào bộ phận sinh dục.’’
Etampi ca atimahantaṃ, kesaramattampi pana pavesentiyā āpatti eva.
Even this is exceedingly large; however, there is still an offense if she inserts even a stamen's worth.
Điều này cũng rất lớn, nhưng nếu đưa dù chỉ một nhụy hoa sen vào cũng phạm tội.
Sesaṃ uttānameva.
The rest is clear.
Các phần còn lại đều rõ ràng.
Samuṭṭhānādīni talaghātake vuttasadisānevāti.
The origins, etc., are similar to what was stated for striking the genitals.
Các nguyên nhân phát sinh, v.v., cũng tương tự như đã nói trong giới đánh vào bộ phận sinh dục.
812. Kesaggamattampi atikkāmetīti vitthārato tatiyaṃ vā catutthaṃ vā aṅgulaṃ gambhīrato dvinnaṃ pabbānaṃ upari kesaggamattampi pavesentiyā pācittiyanti attho.
812. Exceeds even a hair's tip means that if she inserts it by the breadth of the third or fourth finger, or deeper than two finger-joints, even by the tip of a hair, there is a pācittiya. This is the meaning.
812. Kesaggamattampi atikkāmetī (vượt quá dù chỉ một sợi tóc) nghĩa là nếu đưa vào vượt quá một sợi tóc, tính theo chiều rộng là một phần ba hoặc một phần tư ngón tay, và tính theo chiều sâu là trên hai đốt ngón tay, thì phạm tội pācittiya.
Vuttañhetaṃ mahāpaccariyaṃ – ‘‘ekissā aṅguliyā tīṇi pabbāni ādātuṃ na labhati, tiṇṇaṃ vā catunnaṃ vā ekekampi pabbaṃ ādātuṃ na labhatī’’ti.
For it is said in the Mahāpaccarīya: "One should not take three joints of one finger, nor one joint each of three or four fingers."
Điều này đã được nói trong Mahāpaccariya: ‘‘Không được đưa vào ba đốt ngón của một ngón tay, hoặc không được đưa vào từng đốt của ba hoặc bốn ngón tay.’’
Sesaṃ uttānameva.
The rest is clear.
Các phần còn lại đều rõ ràng.
Samuṭṭhānādīnipi talaghātake vuttasadisānevāti.
The origins, etc., are also similar to what was stated for striking the genitals.
Các nguyên nhân phát sinh, v.v., cũng tương tự như đã nói trong giới đánh vào bộ phận sinh dục.
815. Chaṭṭhe – bhattavissagganti bhattakiccaṃ.
815. In the sixth training rule – serving a meal refers to the meal-duty.
815. Trong giới thứ sáu – bhattavissagga (phục vụ bữa ăn) nghĩa là việc ăn uống.
Pānīyena ca vidhūpanena ca upatiṭṭhitvāti ekena hatthena pānīyathālakaṃ ekena bījaniṃ gahetvā bījamānā samīpe ṭhatvāti attho.
Having attended with drinks and a fan means standing nearby, holding a jug of drinking water in one hand and a fan in the other, and fanning.
Pānīyena ca vidhūpanena ca upatiṭṭhitvā (đứng gần phục vụ với nước uống và quạt) nghĩa là đứng gần, một tay cầm chén nước uống, một tay cầm quạt và quạt.
Accāvadatīti pubbepi tumhe evaṃ bhuñjatha, ahaṃ evaṃ upaṭṭhānaṃ karomī’’ti pabbajitacārittaṃ atikkamitvā gehassitakathaṃ kathetīti attho.
She abuses them means she says a lay-oriented speech, exceeding the conduct of a renunciant, such as "You used to eat like this before, and I served you like this."
Accāvadatī (nói lời quá đáng) nghĩa là nói những lời thế tục, vượt quá giới hạnh của người xuất gia, như: ‘‘Trước đây các vị cũng ăn như vậy, và tôi cũng phục vụ như vậy.’’
817. Yaṃkiñci pānīyanti suddhaudakaṃ vā hotu, takkadadhimatthurasakhīrādīnaṃ vā aññataraṃ.
817. Any kind of drink refers to pure water, or any other liquid such as buttermilk, curd-cream, meat broth, or milk.
817. Yaṃkiñci pānīya (bất cứ loại nước uống nào) nghĩa là dù là nước lọc, hay bất kỳ loại nào trong số sữa chua, sữa đặc, nước thịt, sữa, v.v.
Yā kāci bījanīti antamaso cīvarakaṇṇopi.
Any kind of fan refers to, at the very least, the corner of a robe.
Yā kāci bījanī (bất cứ loại quạt nào) nghĩa là dù chỉ là một góc y.
Hatthapāse tiṭṭhati āpatti pācittiyassāti idha ṭhānapaccayāva pācittiyaṃ vuttaṃ.
Stands within arm's reach, there is an offense of pācittiya: here, the pācittiya is stated due to the act of standing.
Hatthapāse tiṭṭhati āpatti pācittiyassā (đứng trong tầm tay, phạm tội pācittiya) ở đây, tội pācittiya được nói do nguyên nhân là vị trí đứng.
Pahārapaccayā pana khandhake dukkaṭaṃ paññattaṃ.
However, a dukkaṭa is laid down in the Khandhaka for striking.
Còn tội dukkaṭa do nguyên nhân đánh thì được quy định trong Khandhaka.
819. Deti dāpetīti pānīyaṃ vā sūpādiṃ vā imaṃ pivatha, iminā bhuñjathāti deti; tālavaṇṭaṃ iminā bījantā bhuñjathāti deti; aññena vā ubhayampi dāpeti, anāpatti.
819. Gives or has given: If she gives water or curry, etc., saying, "Drink this," or "Eat with this"; or if she gives a palm-leaf fan, saying, "Fan with this while you eat"; or if she has someone else give either of these, there is no offense.
819. Deti dāpetī (cho hoặc sai người khác cho) nghĩa là cho nước uống hoặc các loại súp, v.v., nói: ‘‘Hãy uống cái này, hãy ăn bằng cái này’’; hoặc cho quạt lá cọ, nói: ‘‘Hãy dùng quạt lá cọ này mà ăn’’; hoặc sai người khác cho cả hai, thì không phạm tội.
Anupasampannaṃ āṇāpetīti upatiṭṭhanatthaṃ sāmaṇeriṃ āṇāpeti, anāpatti.
Orders an unordained person: If she orders a sāmaṇerī to attend, there is no offense.
Anupasampannaṃ āṇāpetī (sai người chưa thọ giới) nghĩa là sai một sa-di-ni để phục vụ, thì không phạm tội.
Sesaṃ uttānameva.
The rest is clear.
Các phần còn lại đều rõ ràng.
822. Sattame – bhuñjissāmīti paṭiggaṇhāti āpatti dukkaṭassāti idaṃ payogadukkaṭaṃ nāma, tasmā na kevalaṃ paṭiggahaṇeyeva hoti, paṭiggaṇhitvā pana araññato āharaṇepi sukkhāpanepi vaddalidivase bhajjanatthāya uddhanasajjanepi kapallasajjanepi dabbisajjanepi dārūni ādāya aggikaraṇepi kapallamhi dhaññapakkhipanepi dabbiyā saṅghaṭṭanesupi koṭṭanatthaṃ udukkhalamusalādisajjanesupi koṭṭanapapphoṭanadhovanādīsupi yāva mukhe ṭhapetvā ajjhoharaṇatthaṃ dantehi saṅkhādati, tāva sabbapayogesu dukkaṭāni, ajjhoharaṇakāle pana ajjhoharaṇagaṇanāya pācittiyāni.
822. In the seventh training rule – receives with the intention of eating, an offense of dukkaṭa: This is called a dukkaṭa of effort. Therefore, it is not only in receiving, but dukkaṭas also occur in all efforts until she takes it into her mouth and chews it with her teeth to swallow it, such as bringing it from the forest after receiving it, drying it, preparing a hearth for roasting on a rainy day, preparing a pan, preparing a ladle, taking wood to make a fire, putting grain in the pan, stirring with a ladle, preparing a mortar and pestle for pounding, pounding, winnowing, and washing, etc. When she swallows it, the pācittiyas are counted by the number of swallows.
822. Trong giới thứ bảy – bhuñjissāmīti paṭiggaṇhāti āpatti dukkaṭassā (nhận với ý định sẽ ăn, phạm tội dukkaṭa) đây là tội dukkaṭa do hành động (payogadukkaṭa). Do đó, không chỉ khi nhận mà còn trong tất cả các hành động từ khi nhận rồi mang từ rừng về, phơi khô, chuẩn bị lò nướng vào ngày mưa, chuẩn bị chảo, chuẩn bị muỗng, lấy củi đốt lửa, đổ hạt vào chảo, khuấy bằng muỗng, chuẩn bị cối chày để giã, giã, sàng, rửa, v.v., cho đến khi đưa vào miệng và nhai bằng răng để nuốt, đều phạm tội dukkaṭa. Còn khi nuốt, thì phạm tội pācittiya theo số lần nuốt.
Ettha ca viññatti ceva bhojanañca pamāṇaṃ.
Here, both asking and eating are the criteria.
Ở đây, việc thỉnh cầu và thức ăn là tiêu chuẩn.
Tasmā sayaṃ viññāpetvā aññāya bhajjanakoṭṭanapacanāni kārāpetvā bhuñjantiyāpi āpatti.
Therefore, there is an offense even if she makes a request, and then has another person roast, pound, and cook it, and then eats it.
Do đó, nếu tự mình thỉnh cầu rồi sai người khác rang, giã, nấu, v.v., rồi ăn, cũng phạm tội.
Aññāya viññāpetvā sayaṃ bhajjanādīni katvā bhuñjantiyāpi āpatti.
There is also an offense if she makes a request through another person, and then roasts, etc., and eats it herself.
Nếu sai người khác thỉnh cầu rồi tự mình rang, v.v., rồi ăn, cũng phạm tội.
Mahāpaccariyaṃ pana vuttaṃ – ‘‘idaṃ āmakadhaññaṃ nāma mātarampi viññāpetvā bhuñjantiyā pācittiyameva, aviññattiyā laddhaṃ sayaṃ bhajjanādīni katvā vā kārāpetvā vā bhuñjantiyā dukkaṭaṃ.
However, it is stated in the Mahāpaccarīya: "Regarding this raw grain, even if she makes a request to her mother and eats it, it is a pācittiya. If she obtains it without making a request, and roasts, etc., herself or has it roasted, etc., there is a dukkaṭa.
Tuy nhiên, trong Mahāpaccariya có nói: ‘‘Loại ngũ cốc thô này, dù thỉnh cầu mẹ mình rồi ăn, cũng phạm tội pācittiya. Ngũ cốc thô nhận được mà không thỉnh cầu, nếu tự mình rang, v.v., hoặc sai người khác rang, v.v., rồi ăn, thì phạm tội dukkaṭa.’’
Aññāya viññattiyā laddhaṃ sayaṃ vā bhajjanādīni katvā tāya vā kārāpetvā aññāya vā kārāpetvā bhuñjantiyāpi dukkaṭamevā’’ti.
If she obtains it through another's request, and roasts, etc., herself, or has it roasted by that person, or has it roasted by another person, there is still a dukkaṭa."
‘‘Nếu ngũ cốc thô nhận được do thỉnh cầu của người khác, nếu tự mình rang, v.v., hoặc sai người đã thỉnh cầu rang, v.v., hoặc sai người khác rang, v.v., rồi ăn, cũng phạm tội dukkaṭa.’’
Punapi vuttaṃ ‘‘aññāya viññattiyā laddhaṃ, sayaṃ bhajjanādīni katvā bhuñjantiyā pācittiyameva.
It is also stated again: "If she obtains it through another's request, and roasts, etc., herself and eats it, it is a pācittiya.
Lại nữa, có nói: ‘‘Nếu ngũ cốc thô nhận được do thỉnh cầu của người khác, nếu tự mình rang, v.v., rồi ăn, thì phạm tội pācittiya.’’
Bhajjanādīni kārāpetvā bhuñjantiyā pana dukkaṭa’’nti.
However, if she has it roasted, etc., and eats it, there is a dukkaṭa."
‘‘Còn nếu sai người khác rang, v.v., rồi ăn, thì phạm tội dukkaṭa.’’
Taṃ pubbāparaviruddhaṃ hoti, na hi bhajjanādīnaṃ karaṇe vā kārāpane vā viseso atthi.
That statement is contradictory, for there is no difference in doing the roasting, etc., oneself or having it done by another.
Lời nói đó mâu thuẫn trước sau, vì không có sự khác biệt giữa tự mình làm việc rang, v.v., hay sai người khác làm.
Mahāaṭṭhakathāyaṃ pana ‘‘aññāya viññattaṃ bhuñjantiyā dukkaṭa’’nti avisesena vuttaṃ.
However, in the Mahāaṭṭhakathā, it is stated generally, without distinction, that "if she eats raw grain requested by another, there is a dukkaṭa."
Tuy nhiên, trong Mahāaṭṭhakathā có nói chung chung: ‘‘Nếu ăn ngũ cốc thô do người khác thỉnh cầu, thì phạm tội dukkaṭa.’’
823. Ābādhapaccayāti sedakammādīnaṃ atthāya dhaññaviññattiyā anāpatti.
823. Due to illness: There is no offense in making a request for grain for the purpose of fomentation, etc.
823. Ābādhapaccayā (do bệnh tật) nghĩa là: Nếu thỉnh cầu ngũ cốc để xông hơi, v.v., thì không phạm tội.
‘‘Aviññattiyā labbhamānaṃ pana navakammatthāya sampaṭicchituṃ vaṭṭatī’’ti mahāpaccariyaṃ vuttaṃ.
However, it is stated in the Mahāpaccarīya that "it is permissible to accept raw grain obtained without a request for the purpose of new construction (navakamma)."
Trong Mahāpaccariya có nói: ‘‘Ngũ cốc thô nhận được mà không thỉnh cầu, thì được phép nhận để dùng vào việc xây dựng mới.’’
Aparaṇṇaṃ viññāpetīti ṭhapetvā satta dhaññāni muggamāsādiṃ vā lābukumbhaṇḍādiṃ vā aññaṃ yaṃkiñci ñātakapavāritaṭṭhāne viññāpentiyā anāpatti.
Requests other grains means that, excluding the seven kinds of grains, there is no offense if she requests any other pulse such as mung beans or black-eyed peas, or any gourd such as bottle gourd or pumpkin, at the residence of a relative or one who has invited her.
Aparaṇṇaṃ viññāpetī (thỉnh cầu loại ngũ cốc khác) nghĩa là: Trừ bảy loại ngũ cốc, nếu thỉnh cầu bất kỳ loại đậu nào khác như đậu xanh, đậu đen, hoặc bí bầu, v.v., tại nhà người thân hoặc người đã mời, thì không phạm tội.
Āmakadhaññaṃ pana ñātakapavāritaṭṭhāne na vaṭṭati.
However, raw grain is not permissible at the residence of a relative or one who has invited her.
Tuy nhiên, ngũ cốc thô thì không được phép (thỉnh cầu) tại nhà người thân hoặc người đã mời.
Sesaṃ uttānameva.
The rest is clear.
Các phần còn lại đều rõ ràng.
Catusamuṭṭhānaṃ – kāyato kāyavācato kāyacittato kāyavācācittato ca samuṭṭhāti, kiriyaṃ, nosaññāvimokkhaṃ, acittakaṃ, paṇṇattivajjaṃ, kāyakammaṃ, vacīkammaṃ, ticittaṃ, tivedananti.
Its origination is fourfold: it originates from the body, from body and speech, from body and mind, and from body, speech, and mind. It is an action, not a liberation by perception, without consciousness, an offense by designation, a bodily action, a verbal action, associated with three types of consciousness, and with three feelings.
Có bốn nguồn gốc – khởi lên từ thân; từ thân và khẩu; từ thân và ý; và từ thân, khẩu và ý. Là hành động, không phải giải thoát do nhận thức, không có tâm, là lỗi do quy định, là thân nghiệp, là khẩu nghiệp, có ba loại tâm, có ba loại cảm thọ.
824. Aṭṭhame – nibbiṭṭho rājabhaṭo rañño bhati keṇi etenāti nibbiṭṭharājabhaṭo, ekaṃ ṭhānantaraṃ keṇiyā gahetvā tato laddhaudayoti attho.
In the eighth (training rule), nibbiṭṭharājabhaṭo means 'a royal official who has paid his tax to the king' because with this (tax) the tax (keṇi) of the king is established. It means one who has taken a particular position through a tax payment and obtained an increase from that.
824. Trong giới thứ tám – nibbiṭṭharājabhaṭo (vị quan đã được bổ nhiệm) có nghĩa là một vị quan đã được nhà vua bổ nhiệm, đã nhận một chức vụ bằng cách nộp thuế cho nhà vua, và đã nhận được lợi lộc từ đó.
Taññeva bhaṭapathaṃ yācissāmīti rañño keṇiṃ datvā puna taṃyeva ṭhānantaraṃ yācissāmīti cintento.
“I will request that very same official position” means thinking, “Having given the tax to the king, I will again request that very same position.”
Taññeva bhaṭapathaṃ yācissāmīti (Tôi sẽ xin lại chính chức vụ đó) – nghĩ rằng: “Tôi sẽ nộp thuế cho nhà vua và sau đó sẽ xin lại chính chức vụ đó.”
Paribhāsīti tā bhikkhuniyo ‘‘mā puna evaṃ karitthā’’ti santajjesi.
Paribhāsī means he reproached those bhikkhunīs, threatening them, "Do not act like this again!"
Paribhāsīti (đã khiển trách) – đã khiển trách các tỳ khưu ni đó rằng: “Chớ làm như vậy nữa!”
826. Sayaṃ chaḍḍetīti cattāripi vatthūni ekapayogena chaḍḍentiyā ekāva āpatti, pāṭekkaṃ chaḍḍentiyā vatthugaṇanāya āpattiyo.
Sayaṃ chaḍḍeti means for a bhikkhunī who discards all four objects with a single action, there is only one offense. If she discards them separately, there are offenses according to the number of objects.
826. Sayaṃ chaḍḍetīti (tự mình vứt bỏ) – nếu vứt bỏ cả bốn vật phẩm cùng một lúc thì chỉ mắc một tội. Nếu vứt bỏ từng vật phẩm riêng lẻ thì mắc tội theo số lượng vật phẩm.
Āṇattiyampi eseva nayo.
The same method applies to instructing (others to discard).
Đối với việc sai bảo cũng theo cách này.
Dantakaṭṭhachaḍḍanepi bhikkhuniyā pācittiyameva.
Even in discarding a tooth-stick, a bhikkhunī incurs a pācittiya.
Ngay cả khi vứt bỏ tăm xỉa răng, tỳ khưu ni cũng mắc tội Pācittiya.
Bhikkhussa sabbattha dukkaṭaṃ.
For a bhikkhu, it is a dukkaṭa in all cases.
Tỳ khưu mắc tội Dukkata trong mọi trường hợp.
Sesaṃ uttānameva.
The rest is clear.
Phần còn lại là rõ ràng.
830-2. Navame – yaṃ manussānaṃ upabhogaparibhogaṃ ropimanti khettaṃ vā hotu nāḷikerādiārāmo vā, yattha katthaci ropimaharitaṭṭhāne etāni vatthūni chaḍḍentiyā purimanayeneva āpattibhedo veditabbo.
In the ninth (training rule), “anything planted for human use or enjoyment” refers to a field or a coconut grove, etc. In any planted green area, if one discards these objects, the nature of the offense should be understood according to the previous method.
830-2. Trong giới thứ chín – yaṃ manussānaṃ upabhogaparibhogaṃ ropimaṃ (bất cứ cây trồng nào do con người sử dụng và tiêu dùng) – dù là ruộng hay vườn dừa, v.v., khi vứt bỏ những vật phẩm này ở bất cứ nơi nào có cây xanh được trồng, cần phải hiểu sự phân loại tội lỗi theo cách tương tự như trước.
Khette vā ārāme vā nisīditvā bhuñjamānā ucchuādīni vā khādantī; gacchamānā ucchiṭṭhodakacalakādīni haritaṭṭhāne chaḍḍeti, antamaso udakaṃ pivitvā matthakacchinnanāḷikerampi chaḍḍeti, pācittiyameva.
If a bhikkhunī is sitting and eating in a field or a grove, or eating sugarcane, etc.; or if she is walking and discards rinsing water, sugarcane pulp, etc., in a green area; even if she drinks water and discards a coconut with its top cut off, it is a pācittiya.
Một tỳ khưu ni ngồi trong ruộng hay trong vườn để ăn, hoặc ăn mía, v.v., hoặc đang đi mà vứt bỏ nước rửa chén, bã mía, v.v., vào nơi có cây xanh; ngay cả khi uống nước dừa và vứt bỏ trái dừa đã cắt đầu, cũng mắc tội Pācittiya.
Bhikkhuno dukkaṭaṃ.
For a bhikkhu, it is a dukkaṭa.
Tỳ khưu mắc tội Dukkata.
Kasitaṭṭhāne pana nikkhittabīje yāva aṅkuraṃ na uṭṭhahati, tāva sabbesaṃ dukkaṭaṃ.
However, in a tilled area where seeds have been sown, as long as the sprout has not emerged, it is a dukkaṭa for everyone.
Tuy nhiên, ở nơi đất đã cày và hạt giống đã gieo, chừng nào mầm chưa nhú lên, tất cả đều mắc tội Dukkata.
Anikkhittabījesu khettakoṇādīsu vā asañjātaropimesu khettamariyādādīsu vā chaḍḍetuṃ vaṭṭati.
It is permissible to discard in fields where seeds have not been sown, or in corners of fields where no plants have yet grown, or along field boundaries, etc., where nothing has been planted.
Được phép vứt bỏ ở những nơi chưa gieo hạt giống, hoặc ở các góc ruộng, v.v., hoặc ở các ranh giới ruộng, v.v., nơi cây trồng chưa mọc.
Manussānaṃ kacavarachaḍḍanaṭṭhānepi vaṭṭati.
It is also permissible in places where people discard rubbish.
Cũng được phép vứt bỏ ở nơi con người vứt rác.
Chaḍḍitakhetteti manussesu sassaṃ uddharitvā gatesu chaḍḍitakhettaṃ nāma hoti, tattha vaṭṭati.
Chaḍḍitakhette means a field that is abandoned after people have harvested the crop; it is permissible there.
Chaḍḍitakhetteti (trong ruộng đã bỏ hoang) – khi con người đã thu hoạch mùa màng và rời đi, đó được gọi là ruộng đã bỏ hoang, ở đó được phép vứt bỏ.
Yattha pana lāyitampi pubbaṇṇādi puna uṭṭhahissatīti rakkhanti, tattha yathāvatthukameva.
But where harvested early grains, etc., are preserved with the expectation that they will grow again, it is an offense according to the nature of the object.
Tuy nhiên, ở những nơi mà người ta bảo vệ với hy vọng rằng mùa màng đã gặt hái, v.v., sẽ mọc lại, thì phải tùy theo từng trường hợp.
Sesaṃ uttānameva.
The rest is clear.
Phần còn lại là rõ ràng.
Chasamuṭṭhānaṃ – kiriyākiriyaṃ…pe… tivedananti.
Its origination is sixfold: it is an action and non-action… and with three feelings.
Có sáu nguồn gốc – là hành động và không hành động... v.v... có ba loại cảm thọ.
835. Dasame – yaṃkiñci naccanti naṭādayo vā naccantu soṇḍā vā, antamaso morasuvamakkaṭādayopi, sabbampetaṃ naccameva.
In the tenth (training rule), “any dancing” means whether performers or drunkards dance, or even peacocks, parrots, monkeys, etc., all of this is dancing.
835. Trong giới thứ mười – yaṃkiñci naccaṃ (bất cứ điệu múa nào) – dù là vũ công, v.v., hay những kẻ say xỉn nhảy múa, thậm chí là chim công, vẹt, khỉ, v.v., tất cả đều là múa.
Yaṃkiñci gītanti yaṃkiñci naṭādīnaṃ vā gītaṃ hotu, ariyānaṃ parinibbānakāle ratanattayaguṇūpasaṃhitaṃ sādhukīḷitagītaṃ vā asaṃyatabhikkhūnaṃ dhammabhāṇakagītaṃ vā, sabbampetaṃ gītameva.
“Any singing” means whether it is singing by performers, etc., or the delightful singing about the virtues of the Triple Gem by noble ones at the time of their Parinibbāna, or the Dhamma-reciting singing by unrestrained bhikkhus—all of this is singing.
Yaṃkiñci gītaṃ (bất cứ bài hát nào) – dù là bài hát của vũ công, v.v., hay bài hát vui vẻ của các bậc Thánh nhân khi nhập Niết-bàn, ca ngợi Tam Bảo, hay bài hát thuyết pháp của các tỳ khưu không có giới luật, tất cả đều là hát.
Yaṃkiñci vāditanti tantibaddhādivādanīyabhaṇḍavāditaṃ vā hotu, kuṭabherivāditaṃ vā, antamaso udakabherivāditampi, sabbampetaṃ vāditameva.
“Any playing of music” means whether it is the music of stringed instruments, etc., or the playing of a drum (kuṭabherī), or even the playing of a water-drum (udakabherī)—all of this is playing of music.
Yaṃkiñci vāditaṃ (bất cứ tiếng nhạc nào) – dù là tiếng nhạc cụ có dây, v.v., hay tiếng trống lớn, thậm chí là tiếng trống nước, tất cả đều là tiếng nhạc.
836. Dassanāya gacchati āpatti dukkaṭassāti padavāragaṇanāya āpatti dukkaṭassa.
“Goes to see, there is an offense of dukkaṭa” means an offense of dukkaṭa according to the number of steps taken.
836. Dassanāya gacchati āpatti dukkaṭassāti (đi xem thì mắc tội Dukkata) – mắc tội Dukkata theo số bước chân.
Yattha ṭhitā passati vā suṇāti vāti ekapayogena olokentī passati, tesaṃyeva gītavāditaṃ suṇāti, ekameva pācittiyaṃ.
“If, standing there, she sees or hears,” means if she looks with a single action and sees, and hears the singing and music of those very people, there is only one pācittiya.
Yattha ṭhitā passati vā suṇāti vāti (đứng ở đó mà nhìn hoặc nghe) – nếu nhìn cùng một lúc và thấy điệu múa, và nghe cùng một lúc tiếng hát và tiếng nhạc của họ, thì chỉ mắc một tội Pācittiya.
Sace pana ekaṃ disaṃ oloketvā naccaṃ passati, puna aññato oloketvā gāyante passati aññato vādente, pāṭekkā āpattiyo.
However, if she looks in one direction and sees dancing, then looks elsewhere and sees people singing, and elsewhere still people playing music, there are separate offenses.
Tuy nhiên, nếu nhìn một hướng thấy điệu múa, rồi nhìn hướng khác thấy người hát, rồi nhìn hướng khác thấy người chơi nhạc, thì mắc các tội riêng lẻ.
Bhikkhunī sayampi naccituṃ vā gāyituṃ vā vādituṃ vā na labhati, aññe ‘‘nacca, gāya, vādehī’’ti vattumpi na labhati.
A bhikkhunī is not permitted to dance, sing, or play music herself, nor is she permitted to tell others, “Dance, sing, play music!”
Tỳ khưu ni không được tự mình múa, hát, hoặc chơi nhạc, cũng không được bảo người khác: “Hãy múa, hãy hát, hãy chơi nhạc!”
‘‘Cetiyassa upahāraṃ detha, upāsakā’’ti vattumpi ‘‘tumhākaṃ cetiyassa upaṭṭhānaṃ karomā’’ti vutte ‘‘sādhū’’ti sampaṭicchitumpi na labhati.
She is not permitted to say, “Offer homage to the cetiya, lay followers!” nor is she permitted to accept by saying “Good!” when people say, “We will attend to your cetiya.”
Cũng không được nói: “Này các thiện nam tín nữ, hãy cúng dường đến tháp!” hoặc khi được nói: “Chúng con sẽ phụng sự tháp của quý ni,” thì không được chấp nhận bằng cách nói: “Tốt!”
Sabbattha pācittiyanti sabbaaṭṭhakathāsu vuttaṃ.
It is stated in all commentaries that it is a pācittiya in all such cases.
Trong tất cả các trường hợp đều mắc tội Pācittiya, như đã nói trong tất cả các bản Chú giải.
Bhikkhuno dukkaṭaṃ.
For a bhikkhu, it is a dukkaṭa.
Tỳ khưu mắc tội Dukkata.
‘‘Tumhākaṃ cetiyassa upaṭṭhānaṃ karomā’’ti vutte pana ‘‘upaṭṭhānakaraṇaṃ nāma sundara’’nti vattuṃ vaṭṭati.
However, when people say, “We will attend to your cetiya,” it is permissible to say, “Performing attendance is good.”
Tuy nhiên, khi được nói: “Chúng con sẽ phụng sự tháp của quý ni,” thì được phép nói: “Việc phụng sự là tốt đẹp.”
837. Ārāme ṭhitāti ārāme ṭhatvā antarārāme vā bahiārāme vā naccādīni passati vā suṇāti vā, anāpatti.
Ārāme ṭhitā means if she stands in the ārama and sees or hears dancing, etc., within or outside the ārama, there is no offense.
837. Ārāme ṭhitāti (đứng trong tịnh xá) – nếu đứng trong tịnh xá mà nhìn hoặc nghe các điệu múa, v.v., ở trong tịnh xá hay ngoài tịnh xá, thì không mắc tội.
Sati karaṇīyeti salākabhattādīnaṃ vā atthāya aññena vā kenaci karaṇīyena gantvā gataṭṭhāne passati vā suṇāti vā, anāpatti.
Sati karaṇīye means if she goes for the purpose of receiving allotted meals, etc., or for some other necessary reason, and sees or hears (dancing, etc.) in the place she arrives, there is no offense.
Sati karaṇīyeti (có việc cần làm) – nếu đi vì việc cần làm như nhận thực phẩm theo phiếu, v.v., hoặc vì bất kỳ việc gì khác, và nhìn hoặc nghe ở nơi đến, thì không mắc tội.
Āpadāsūti tādisena upaddavena upaddutā samajjaṭṭhānaṃ pavisati, evaṃ pavisitvā passantiyā vā suṇantiyā vā anāpatti.
Āpadāsu means if she enters the festive gathering place, being afflicted by such a danger, and sees or hears there, there is no offense.
Āpadāsūti (trong trường hợp nguy hiểm) – nếu bị tai họa như vậy mà đi vào nơi lễ hội, và khi đi vào như vậy mà nhìn hoặc nghe, thì không mắc tội.
Sesaṃ uttānameva.
The rest is clear.
Phần còn lại là rõ ràng.
841. Arahopekkhā aññavihitāti na rahoassādāpekkhā rahoassādato aññavihitāva hutvā ñātiṃ vā pucchati, dāne vā pūjāya vā manteti.
Arahopekkhā aññavihitā means not concerned with the pleasure of solitude, but rather having one’s mind focused on something else, she might ask about relatives, or consult about giving a donation or making an offering.
841. Arahopekkhā aññavihitāti (không mong muốn sự vui thích riêng tư, tâm hướng đến việc khác) – không mong muốn sự vui thích riêng tư, mà tâm hướng đến việc khác, hỏi thăm người thân, hoặc bàn bạc về việc bố thí hay cúng dường.
Sesaṃ uttānameva.
The rest is clear.
Phần còn lại là rõ ràng.
Theyyasatthasamuṭṭhānaṃ – kāyacittato kāyavācācittato ca samuṭṭhāti, kiriyaṃ, saññāvimokkhaṃ, sacittakaṃ, lokavajjaṃ, kāyakammaṃ, vacīkammaṃ, akusalacittaṃ, dvivedananti.
Its origination is like the theft of a caravan: it originates from body and mind, and from body, speech, and mind. It is an action, a liberation by perception, with consciousness, a worldly offense, a bodily action, a verbal action, with unwholesome consciousness, and with two feelings.
Có nguồn gốc như vũ khí trộm cắp – khởi lên từ thân và ý; và từ thân, khẩu và ý. Là hành động, là giải thoát do nhận thức, có tâm, là lỗi thế gian, là thân nghiệp, là khẩu nghiệp, là tâm bất thiện, có hai loại cảm thọ.
875. Navame – abhisapeyyāti sapathaṃ kareyya.
875. In the ninth (rule): abhisapeyyā means she would utter an imprecation.
875. Trong giới thứ chín – abhisapeyyā (nên nguyền rủa): nên thề nguyền.
Nirayena abhisapati nāma ‘‘niraye nibbattāmi, avīcimhi nibbattāmi, niraye nibbattatu, avīcimhi nibbattatū’’ti evamādinā nayena akkosati.
To imprecate with hell (nirayena abhisapati) means to revile in such a way as: ‘‘May I be reborn in hell, may I be reborn in Avīci; may she be reborn in hell, may she be reborn in Avīci.’’
Nirayena abhisapati (nguyền rủa bằng địa ngục) có nghĩa là mắng nhiếc theo cách như: “Tôi sẽ tái sinh vào địa ngục, tôi sẽ tái sinh vào Avīci, cô ta hãy tái sinh vào địa ngục, cô ta hãy tái sinh vào Avīci.”
Brahmacariyena abhisapati nāma ‘‘gihinī homi, odātavatthā homi, paribbājikā homi, itarā vā edisā hotū’’ti evamādinā nayena akkosati; vācāya vācāya pācittiyaṃ.
To imprecate with the holy life (brahmacariyena abhisapati) means to revile in such a way as: ‘‘May I become a laywoman, may I become one wearing white clothes, may I become a wanderer, or may she become such a one’’; for each such word, it is a pācittiya offense.
Brahmacariyena abhisapati (nguyền rủa bằng phạm hạnh) có nghĩa là mắng nhiếc theo cách như: “Tôi sẽ trở thành nữ cư sĩ, tôi sẽ trở thành người mặc áo trắng, tôi sẽ trở thành du sĩ, hoặc cô ta cũng hãy như vậy”; mỗi lời nói là một tội pācittiya.
Ṭhapetvā pana nirayañca brahmacariyañca ‘‘sunakhī sūkarī kāṇā kuṇī’’tiādinā nayena akkosantiyā vācāya vācāya dukkaṭaṃ.
However, if, apart from hell and the holy life, she reviles in such a way as ‘‘dog, sow, blind, crippled’’, for each such word, it is a dukkata offense.
Tuy nhiên, ngoài địa ngục và phạm hạnh, nếu mắng nhiếc theo cách như: “đồ chó cái, đồ heo cái, đồ mù, đồ què” thì mỗi lời nói là một tội dukkaṭa.
878. Atthapurekkhārāyāti aṭṭhakathaṃ kathentiyā.
878. Atthapurekkhārāyā means when explaining the Aṭṭhakathā.
878. Atthapurekkhārāyā (vì lợi ích): khi giảng giải chú giải.
Dhammapurekkhārāyāti pāḷiṃ vācentiyā.
Dhammapurekkhārāyā means when reciting the Pāḷi.
Dhammapurekkhārāyā (vì Pháp): khi đọc tụng Pāli.
Anusāsanipurekkhārāyāti ‘‘idānipi tvaṃ edisā, sādhu viramassu, no ce viramasi, addhā puna evarūpāni kammāni katvā niraye uppajjissasi, tiracchānayoniyā uppajjissasī’’ti evaṃ anusāsaniyaṃ ṭhatvā vadantiyā anāpatti.
Anusāsanipurekkhārāyā means when speaking by way of admonishment, saying: ‘‘Even now you are such a one; it is good, desist! If you do not desist, undoubtedly, after performing such deeds again, you will arise in hell, you will arise in the animal realm’’; there is no offense.
Anusāsanipurekkhārāyā (vì lời khuyên răn): nếu đứng trên lập trường khuyên răn mà nói: “Bây giờ cô vẫn còn như vậy, xin hãy từ bỏ, nếu không từ bỏ, chắc chắn sau khi làm những nghiệp như vậy lần nữa, cô sẽ tái sinh vào địa ngục, sẽ tái sinh vào cõi súc sinh,” thì không phạm tội.
Sesaṃ uttānameva.
The rest is evident.
Những phần còn lại đều rõ ràng.
879. Dasame – sabbaṃ uttānameva.
879. In the tenth (rule), everything is evident.
879. Trong giới thứ mười – tất cả đều rõ ràng.
Dhuranikkhepasamuṭṭhānaṃ – kāyavācācittato samuṭṭhāti, kiriyaṃ, saññāvimokkhaṃ, sacittakaṃ, lokavajjaṃ, kāyakammaṃ, vacīkammaṃ, akusalakammaṃ, dukkhavedananti.
The origin of relinquishing the responsibility: it arises from body, speech, and mind; it is an action, dependent on perception and release, with intention, a blameworthy act in the world, a bodily action, a verbal action, an unwholesome action, a painful feeling.
Sự khởi lên của Dhuranikkhepa (từ bỏ trách nhiệm): khởi lên từ thân-khẩu-ý; có tác ý; có tưởng giải thoát; có tâm; là tội thế gian; là thân nghiệp; là khẩu nghiệp; là nghiệp bất thiện; là khổ thọ.
883-6. Naggavaggassa paṭhamasikkhāpade – brahmacariyaṃ ciṇṇenāti brahmacariyena ciṇṇena; atha vā brahmacariyassa caraṇenāti; evaṃ karaṇatthe vā sāmiatthe vā upayogavacanaṃ veditabbaṃ.
883-6. In the first training rule of the chapter on nakedness: brahmacariyaṃ ciṇṇenā should be understood as by means of a holy life that has been practiced, or as by the practice of the holy life; thus, the instrumental case or genitive case should be understood as indicating instrumentality or possession.
883-6. Trong giới học thứ nhất của Phẩm Trần Truồng – brahmacariyaṃ ciṇṇenā (bằng phạm hạnh đã được thực hành): bằng phạm hạnh đã được thực hành; hoặc bằng sự thực hành phạm hạnh; nên hiểu đây là cách dùng từ theo nghĩa công cụ hoặc sở hữu.
Acchinnacīvarikāyāti idaṃ udakasāṭikaṃ sandhāya vuttaṃ, na aññaṃ cīvaraṃ.
Acchinnacīvarikāyā is said with reference to a bathing robe, not another robe.
Acchinnacīvarikāyā (không có y phục bị mất cắp) – lời này được nói đến y tắm (udakasāṭika), chứ không phải y phục khác.
Tasmā udakasāṭikāya acchinnāya vā naṭṭhāya vā naggāya nhāyantiyā anāpatti.
Therefore, if her bathing robe is taken away or lost, there is no offense if she bathes naked.
Do đó, nếu y tắm bị cướp hoặc bị mất, vị tỳ khưu ni tắm trần thì không phạm tội.
Sacepi udakasāṭikacīvaraṃ mahagghaṃ hoti, na sakkā nivāsetvā bahi gantuṃ, evampi naggāya nhāyituṃ vaṭṭati.
Even if the bathing robe is expensive and cannot be worn to go outside, it is still permissible to bathe naked.
Ngay cả khi y tắm có giá trị cao, không thể mặc ra ngoài, thì vẫn được phép tắm trần.
Sesamettha uttānameva.
The rest here is evident.
Những phần còn lại ở đây đều rõ ràng.
898-9. Catutthe – pañca ahāni pañcāhaṃ, pañcāhameva pañcāhikaṃ.
898-9. In the fourth (rule): pañcāhaṃ means five days; pañcāhikaṃ means just five days.
898-9. Trong giới thứ tư – Pañca ahāni (năm ngày) là pañcāhaṃ (năm ngày); pañcāhameva là pañcāhikaṃ (năm ngày một lần).
Saṅghāṭīnaṃ cāro saṅghāṭicāro; paribhogavasena vā otāpanavasena vā saṅghaṭitaṭṭhena saṅghāṭīti laddhanāmānaṃ pañcannaṃ cīvarānaṃ parivattananti attho.
Saṅghāṭicāro is the rotation of the robes stitched together; it means the rotation of the five robes that have obtained the name saṅghāṭi due to being worn or aired.
Sự luân chuyển y (saṅghāṭīnaṃ cāro) là saṅghāṭicāro; có nghĩa là sự luân chuyển của năm loại y được gọi là saṅghāṭī do được kết hợp lại, hoặc là để sử dụng hoặc để phơi nắng.
Tasmāyeva padabhājane ‘‘pañcamaṃ divasaṃ pañca cīvarānī’’tiādimāha.
For this very reason, in the word-division (padabhājana) it says: ‘‘on the fifth day, five robes,’’ and so forth.
Chính vì lý do đó mà trong phần phân tích từ ngữ có nói: “Ngày thứ năm, năm y phục,” v.v.
Āpatti pācittiyassāti ettha ca ekasmiṃ cīvare ekā āpatti; pañcasu pañca.
And here, āpatti pācittiyassā means one offense for one robe; five for five (robes).
Trong câu āpatti pācittiyassā (phạm tội pācittiya) này, một tội cho một y phục; năm tội cho năm y phục.
900. Āpadāsūti mahagghaṃ cīvaraṃ, na sakkā hoti corabhayādīsu paribhuñjituṃ; evarūpe upaddave anāpatti.
900. In times of danger (āpadāsū) means if the robe is expensive, and she cannot use it due to fear of robbers or similar dangers; in such dangers, there is no offense if she transgresses the five-day limit for rotating the robes.
900. Āpadāsu (trong các trường hợp nguy hiểm): nếu y phục có giá trị cao, không thể sử dụng do sợ trộm cướp, v.v.; trong những tai họa như vậy thì không phạm tội.
Sesaṃ uttānameva.
The rest is evident.
Những phần còn lại đều rõ ràng.
Kathinasamuṭṭhānaṃ – akiriyaṃ, nosaññāvimokkhaṃ, acittakaṃ, paṇṇattivajjaṃ, kāyakammaṃ, vacīkammaṃ, ticittaṃ, tivedananti.
The origin of the offense is due to the kathina privilege: it is a non-action, not dependent on perception or release, without intention, a disciplinary offense, a bodily action, a verbal action, with three kinds of consciousness, and three kinds of feeling.
Sự khởi lên của Kathina: không có tác ý; không có tưởng giải thoát; không có tâm; là tội do chế định; là thân nghiệp; là khẩu nghiệp; có ba tâm (căn); có ba thọ (uẩn).
906. Āpadāsūti sace apārutaṃ vā anivatthaṃ vā corā haranti, evarūpāsu āpadāsu dhārentiyā anāpatti.
906. In times of danger (āpadāsū) means if robbers take an unworn or unadjusted robe; in such dangers, there is no offense if she keeps it.
906. Āpadāsu (trong các trường hợp nguy hiểm): nếu y phục chưa được khoác hoặc chưa được mặc mà bị trộm cướp lấy đi, trong những tai họa như vậy, vị tỳ khưu ni giữ y phục thì không phạm tội.
Sesaṃ uttānameva.
The rest is evident.
Những phần còn lại đều rõ ràng.
Kathinasamuṭṭhānaṃ – kiriyākiriyaṃ, nosaññāvimokkhaṃ, acittakaṃ, paṇṇattivajjaṃ, kāyakammaṃ, vacīkammaṃ, ticittaṃ, tivedananti.
The origin of the offense is due to the kathina privilege: it is an action and non-action, not dependent on perception or release, without intention, a disciplinary offense, a bodily action, a verbal action, with three kinds of consciousness, and three kinds of feeling.
Sự khởi lên của Kathina: có tác ý và không tác ý; không có tưởng giải thoát; không có tâm; là tội do chế định; là thân nghiệp; là khẩu nghiệp; có ba tâm (căn); có ba thọ (uẩn).
909-10. Chaṭṭhe – aññaṃ parikkhāranti yaṃkiñci thālakādīnaṃ vā sappitelādīnaṃ vā aññataraṃ.
909-10. In the sixth (rule): aññaṃ parikkhāraṃ means any item among bowls and so forth, or among ghee, oil, and so forth.
909-10. Trong giới thứ sáu – aññaṃ parikkhāraṃ (vật dụng khác): bất kỳ vật nào trong số bát đĩa, v.v., hoặc bơ, dầu, v.v.
Ānisaṃsanti ‘‘kittakaṃ agghanakaṃ dātukāmatthā’’ti pucchati, ‘‘ettakaṃ nāmā’’ti vadanti, ‘‘āgametha tāva, idāni vatthaṃ mahagghaṃ, katipāhena kappāse āgate samagghaṃ bhavissatī’’ti evaṃ vatvā nivārentiyā anāpatti.
Regarding the "advantages," she asks, "What is the value of the offering you wish to give?" They reply, "This much." Having said, "Wait a while, cloth is expensive now; in a few days, when cotton arrives, it will be cheap," there is no offense for restraining them.
Về ānisaṃsa (lợi ích): Nếu hỏi "Các vị muốn dâng vật cúng dường trị giá bao nhiêu?", và họ nói "Chừng này", thì không có tội nếu Tỳ-khưu-ni ngăn cản bằng cách nói: "Hãy đợi một chút, bây giờ y phục rất đắt, vài ngày nữa khi bông đến thì giá sẽ phải chăng hơn."
Sesaṃ uttānameva.
The rest is clear.
Phần còn lại rõ ràng.
916-8. Aṭṭhame – naṭā nāma ye nāṭakaṃ nāṭenti.
In the eighth (rule): Naṭā are those who direct a play.
Trong giới thứ tám – naṭā (diễn viên kịch) là những người diễn kịch.
Naṭakā nāma ye naccanti.
Naṭakā are those who dance.
Naṭakā (vũ công) là những người nhảy múa.
Laṅghakā nāma ye vaṃsavarattādīsu laṅghanakammaṃ karonti.
Laṅghakā are those who perform jumping acts on bamboo poles or ropes, etc.
Laṅghakā (người nhào lộn) là những người thực hiện các hành động nhào lộn trên tre, dây thừng, v.v.
Sokajjhāyikā nāma māyākārā.
Sokajjhāyikā are magicians.
Sokajjhāyikā (người làm ảo thuật) là những ảo thuật gia.
Kumbhathūṇikā nāma ghaṭakena kīḷanakā; bimbisakavādakātipi vadanti.
Kumbhathūṇikā are those who play with a small pot; some also say those who play the bimbisaka drum.
Kumbhathūṇikā (người chơi trống nồi) là những người chơi bằng nồi nhỏ; một số người cũng gọi họ là người chơi bimbisaka.
Deti āpatti pācittiyassāti ettha cīvaragaṇanāya āpattiyo veditabbā.
In deti āpatti pācittiyassā (she gives, there is an offense of pācittiya), offenses should be understood by the number of robes.
Ở đây, trong câu deti āpatti pācittiyassā (phạm tội Pācittiya), các tội phải được hiểu theo số lượng y phục.
Sesaṃ uttānameva.
The rest is clear.
Phần còn lại rõ ràng.
927. Dasame – kathinuddhāraṃ na dassantīti kīdiso kathinuddhāro dātabbo, kīdiso na dātabboti?
In the tenth (rule): kathinuddhāraṃ na dassantīti, what kind of Kathina withdrawal should be given, and what kind should not be given?
Trong giới thứ mười – kathinuddhāraṃ na dassantī (không nên cho phép bãi bỏ Kathina): Nên cho phép bãi bỏ Kathina như thế nào và không nên cho phép như thế nào?
Yassa atthāramūlako ānisaṃso mahā, ubbhāramūlako appo, evarūpo na dātabbo.
If the advantage rooted in the spreading (of the Kathina robe) is great, and the advantage rooted in the withdrawal is small, such (withdrawal) should not be given.
Nếu lợi ích của việc trải Kathina lớn, còn lợi ích của việc bãi bỏ Kathina nhỏ, thì không nên cho phép bãi bỏ như vậy.
Yassa pana atthāramūlako ānisaṃso appo, ubbhāramūlako mahā, evarūpo dātabbo.
But if the advantage rooted in the spreading is small, and the advantage rooted in the withdrawal is great, such (withdrawal) should be given.
Nhưng nếu lợi ích của việc trải Kathina nhỏ, còn lợi ích của việc bãi bỏ Kathina lớn, thì nên cho phép bãi bỏ như vậy.
Samānisaṃsopi saddhāparipālanatthaṃ dātabbova.
Even if the advantages are equal, it should be given for the sake of preserving faith.
Ngay cả khi lợi ích ngang bằng, cũng nên cho phép để duy trì đức tin.
933. Tuvaṭṭavaggassa paṭhamasikkhāpade – tuvaṭṭeyyunti nipajjeyyuṃ.
In the first training rule of the Tuvaṭṭa Chapter: tuvaṭṭeyyunti, they may lie down.
Trong giới học thứ nhất của chương Tuvaṭṭavagga – tuvaṭṭeyyu (họ nên nằm): họ nên nằm.
Sesaṃ uttānameva.
The rest is clear.
Phần còn lại rõ ràng.
Eḷakalomasamuṭṭhānaṃ – kiriyaṃ, nosaññāvimokkhaṃ, acittakaṃ, paṇṇattivajjaṃ, kāyakammaṃ, ticittaṃ, tivedananti.
It arises from the source of sheep's wool: action, no mental liberation with perception, without thought, offense by designation, bodily action, three kinds of consciousness, three kinds of feeling.
Khởi lên từ lông cừu – hành động, không giải thoát khỏi tưởng, không có tâm, bị giới luật khiển trách, thân nghiệp, ba tâm, và ba thọ.
940. Vavatthānaṃ dassetvāti majjhe kāsāvaṃ vā kattarayaṭṭhiṃ vā antamaso kāyabandhanampi ṭhapetvā nipajjantīnaṃ anāpattīti attho.
Vavatthānaṃ dassetvāti means there is no offense for those who lie down after placing a Kassapa-robe or a staff, or at least a waist-band, in the middle.
Vavatthānaṃ dassetvā (chỉ ra sự phân chia) có nghĩa là không có tội nếu họ nằm sau khi đặt một tấm y cà sa, một cây gậy, hoặc ít nhất là một dây lưng ở giữa.
Sesaṃ uttānameva.
The rest is clear.
Phần còn lại rõ ràng.
Eḷakalomasamuṭṭhānaṃ – kiriyaṃ, nosaññāvimokkhaṃ, acittakaṃ, paṇṇattivajjaṃ, kāyakammaṃ, ticittaṃ, tivedananti.
It arises from the source of sheep's wool: action, no mental liberation with perception, without thought, offense by designation, bodily action, three kinds of consciousness, three kinds of feeling.
Khởi lên từ lông cừu – hành động, không giải thoát khỏi tưởng, không có tâm, bị giới luật khiển trách, thân nghiệp, ba tâm, và ba thọ.
941. Tatiye – uḷārasambhāvitāti uḷārakulā pabbajitattā guṇehi ca uḷārattā uḷārāti sambhāvitā.
In the third (rule): uḷārasambhāvitā means honored as noble because they have gone forth from noble families and are noble in qualities.
Trong giới thứ ba – uḷārasambhāvitā (được kính trọng vì cao quý): được kính trọng là cao quý vì đã xuất gia từ một gia đình cao quý và vì có phẩm chất cao quý.
Issāpakatāti issāya apakatā; abhibhūtāti attho.
Issāpakatāti means overcome by jealousy; that is, overpowered.
Issāpakatā (bị ganh tị): bị ganh tị; có nghĩa là bị chi phối.
Saññatti bahulā etāsanti saññattibahulā; divasaṃ mahājanaṃ saññāpayamānāti attho.
Saññattibahulā means those for whom information is abundant; that is, those who inform the great multitude all day long.
Saññattibahulā (nhiều lời khuyên): là những người có nhiều lời khuyên; có nghĩa là những người khuyên bảo nhiều người suốt cả ngày.
Viññatti bahulā etāsanti viññattibahulā.
Viññattibahulā means those for whom communication is abundant.
Viññattibahulā (nhiều lời thỉnh cầu).
Viññattīti hetūdāharaṇādīhi vividhehi nayehi ñāpanā veditabbā, na yācanā.
Viññattī should be understood as conveying knowledge through various methods such as reasons and examples, not as begging.
Viññatti (lời thỉnh cầu) nên được hiểu là việc thông báo bằng nhiều cách khác nhau như qua lý do, ví dụ, v.v., chứ không phải là sự cầu xin.
955. Chaṭṭhe – sabbaṃ uttānameva.
In the sixth (rule), everything is clear.
Trong giới thứ sáu – tất cả đều rõ ràng.
Samanubhāsanasamuṭṭhānaṃ – akiriyaṃ, saññāvimokkhaṃ, sacittakaṃ, lokavajjaṃ, kāyakammaṃ, vacīkammaṃ, akusalacittaṃ, dukkhavedananti.
It arises from the source of admonition: non-action, mental liberation with perception, with thought, worldly offense, bodily action, verbal action, unwholesome consciousness, feeling of suffering.
Khởi lên từ việc quở trách – không hành động, giải thoát khỏi tưởng, có tâm, bị thế gian khiển trách, thân nghiệp, khẩu nghiệp, tâm bất thiện, và thọ khổ.
961. Sattamaaṭṭhamanavamesu sabbaṃ uttānameva.
961. Regarding the seventh, eighth, and ninth (training rules), everything is clear.
961. Trong các học giới thứ bảy, thứ tám và thứ chín, tất cả đều rõ ràng.
Sabbāni eḷakalomasamuṭṭhānāni, kiriyāni, nosaññāvimokkhāni, acittakāni, paṇṇattivajjāni, kāyakammāni, ticittāni tivedanānīti.
All (these training rules) originate from sheep's wool, are actions, not omissions due to perception, unintentional, offenses by injunction, bodily actions, with three types of consciousness, and three types of feeling.
Tất cả đều khởi lên từ lông cừu, là hành vi (kiriya), không phải giải thoát khỏi tưởng (nosaññāvimokkha), không có tâm (acittaka), là lỗi do giới luật chế định (paṇṇattivajja), là thân nghiệp (kāyakamma), có ba loại tâm (ticitta), và ba loại thọ (tivedanā).
975. Dhuraṃ nikkhittamatteti sacepi dhuraṃ nikkhipitvā pacchā pakkamati, āpattiyevāti attho.
975. Even if the burden has been laid down: This means that even if one lays down the burden and departs afterwards, it is still an offense.
975. Dhuraṃ nikkhittamatte (ngay khi đã bỏ gánh nặng) nghĩa là, cho dù đã bỏ gánh nặng rồi sau đó mới rời đi, vẫn phạm tội.
Pavāretvā pañca yojanāni gacchantiyāpi anāpatti.
There is no offense for one who has made a Pavāraṇā and travels five yojanas.
Sau khi đã làm Pavāraṇā, nếu đi năm dojana thì không có tội.
Chasu vattabbameva natthi.
For six (yojanas), there is nothing to say.
Đối với sáu dojana thì không có gì để nói.
Sace pana tīṇi gantvā teneva maggena paccāgacchati, na vaṭṭati.
However, if one travels three (yojanas) and returns by the same path, it is not permissible.
Tuy nhiên, nếu đi ba dojana rồi quay lại bằng chính con đường đó, thì không được phép.
Aññena maggena āgantuṃ vaṭṭati.
It is permissible to return by another path.
Được phép quay lại bằng con đường khác.
976. Antarāyeti dasavidhe antarāye – paraṃ gacchissāmīti nikkhantā, nadīpūro pana āgato, corā vā magge honti, megho vā uṭṭhāti, nivattituṃ vaṭṭati.
976. In case of danger: In the ten kinds of dangers—if one has set out intending to go to another place, but a river floods, or robbers are on the path, or a storm arises—it is permissible to turn back.
976. Antarāye (trong trường hợp có chướng ngại) nghĩa là trong mười loại chướng ngại – nếu đã rời đi với ý định “tôi sẽ đi đến nơi khác”, nhưng nước sông dâng cao, hoặc có cướp trên đường, hoặc trời mưa, thì được phép quay lại.
Sesaṃ uttānameva.
The rest is clear.
Phần còn lại đều rõ ràng.
Paṭhamapārājikasamuṭṭhānaṃ – akiriyaṃ, saññāvimokkhaṃ, sacittakaṃ, lokavajjaṃ, kāyakammaṃ, akusalacittaṃ, dukkhavedananti.
It originates from the first pārājika — it is inaction, omission due to perception, intentional, a worldly offense, bodily action, with unwholesome consciousness, and painful feeling.
Khởi lên từ Pārājika thứ nhất – là không phải hành vi (akiriya), giải thoát khỏi tưởng (saññāvimokkha), có tâm (sacittaka), là lỗi thế gian (lokavajja), là thân nghiệp (kāyakamma), có tâm bất thiện (akusalacitta), và thọ khổ (dukkhavedanā).