Mahāvaggapāḷi

1123

8. Sakkapañhasuttaṃ

8. Sakkapañhasutta

8. Kinh Sakkapañha

1124

344. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā magadhesu viharati, pācīnato rājagahassa ambasaṇḍā nāma brāhmaṇagāmo, tassuttarato vediyake pabbate indasālaguhāyaṃ.

Thus have I heard. On one occasion the Blessed One was dwelling among the Magadhans, to the east of Rājagaha, at a brahman village named Ambasaṇḍā, on the Vediyaka mountain, to the north of it, in the Indasāla Cave.

Như vầy tôi nghe: Một thời Thế Tôn đang trú tại xứ Magadha, ở hang Indasāla, trên núi Vediyaka, phía bắc làng Bà-la-môn Ambasaṇḍā, phía đông Rājagaha.

Tena kho pana samayena sakkassa devānamindassa ussukkaṃ udapādi bhagavantaṃ dassanāya.

Now on that occasion, Sakka, king of the deities, became eager to see the Blessed One.

Vào thời điểm ấy, một sự khao khát muốn gặp Thế Tôn đã khởi lên nơi Sakka, vua của chư thiên.

Atha kho sakkassa devānamindassa etadahosi – ‘‘kahaṃ nu kho bhagavā etarahi viharati arahaṃ sammāsambuddho’’ti?

Then this thought occurred to Sakka, king of the deities: “Where indeed is the Blessed One, the Arahant, the Perfectly Self-Enlightened One, now dwelling?”

Rồi Sakka, vua của chư thiên, nghĩ rằng: "Hiện giờ, Thế Tôn, bậc A-la-hán, Chánh Đẳng Giác đang trú ở đâu?"

Addasā kho sakko devānamindo bhagavantaṃ magadhesu viharantaṃ pācīnato rājagahassa ambasaṇḍā nāma brāhmaṇagāmo, tassuttarato vediyake pabbate indasālaguhāyaṃ.

Sakka, king of the deities, saw the Blessed One dwelling among the Magadhans, to the east of Rājagaha, at a brahman village named Ambasaṇḍā, on the Vediyaka mountain, to the north of it, in the Indasāla Cave.

Sakka, vua của chư thiên, đã thấy Thế Tôn đang trú tại xứ Magadha, ở hang Indasāla, trên núi Vediyaka, phía bắc làng Bà-la-môn Ambasaṇḍā, phía đông Rājagaha.

Disvāna deve tāvatiṃse āmantesi – ‘‘ayaṃ, mārisā, bhagavā magadhesu viharati, pācīnato rājagahassa ambasaṇḍā nāma brāhmaṇagāmo, tassuttarato vediyake pabbate indasālaguhāyaṃ.

Having seen him, he addressed the Tāvatiṃsa deities: “Friends, the Blessed One is dwelling among the Magadhans, to the east of Rājagaha, at a brahman village named Ambasaṇḍā, on the Vediyaka mountain, to the north of it, in the Indasāla Cave.

Sau khi thấy, ngài nói với các vị thần Tāvatiṃsa: "Này các hiền giả, Thế Tôn đang trú tại xứ Magadha, ở hang Indasāla, trên núi Vediyaka, phía bắc làng Bà-la-môn Ambasaṇḍā, phía đông Rājagaha.

Yadi pana, mārisā, mayaṃ taṃ bhagavantaṃ dassanāya upasaṅkameyyāma arahantaṃ sammāsambuddha’’nti?

What if, friends, we were to approach that Blessed One, the Arahant, the Perfectly Self-Enlightened One, for an audience?”

Vậy thì, này các hiền giả, chúng ta hãy đến gặp vị Thế Tôn, bậc A-la-hán, Chánh Đẳng Giác ấy chăng?"

‘‘Evaṃ bhaddantavā’’ti kho devā tāvatiṃsā sakkassa devānamindassa paccassosuṃ.

“Yes, good sir,” replied the Tāvatiṃsa deities to Sakka, king of the deities.

"Thưa vâng, thưa ngài," các vị thần Tāvatiṃsa đã đáp lời Sakka, vua của chư thiên.

1125

345. Atha kho sakko devānamindo pañcasikhaṃ gandhabbadevaputtaṃ^* āmantesi – ‘‘ayaṃ, tāta pañcasikha, bhagavā magadhesu viharati pācīnato rājagahassa ambasaṇḍā nāma brāhmaṇagāmo, tassuttarato vediyake pabbate indasālaguhāyaṃ.

345. Then Sakka, king of the deities, addressed Pañcasikha, the gandhabba deity: “Pañcasikha, my dear, the Blessed One is dwelling among the Magadhans, to the east of Rājagaha, at a brahman village named Ambasaṇḍā, on the Vediyaka mountain, to the north of it, in the Indasāla Cave.

345. Rồi Sakka, vua của chư thiên, gọi vị thần Gandhabba Pañcasikha và nói: "Này con Pañcasikha, Thế Tôn đang trú tại xứ Magadha, ở hang Indasāla, trên núi Vediyaka, phía bắc làng Bà-la-môn Ambasaṇḍā, phía đông Rājagaha.

Yadi pana, tāta pañcasikha, mayaṃ taṃ bhagavantaṃ dassanāya upasaṅkameyyāma arahantaṃ sammāsambuddha’’nti?

“What if, my dear Pañcasikha, we were to approach that Blessed One, the Arahant, the Perfectly Self-Awakened One, for an audience?”

Này Pañcasikha con, nếu chúng ta đến yết kiến Đức Thế Tôn, bậc A-la-hán, Chánh Đẳng Giác ấy thì sao?

‘‘Evaṃ bhaddantavā’’ti kho pañcasikho gandhabbadevaputto sakkassa devānamindassa paṭissutvā beluvapaṇḍuvīṇaṃ ādāya sakkassa devānamindassa anucariyaṃ upāgami.

“Yes, venerable sir,” Pañcasikha, the Gandhabba devaputta, replied to Sakka, king of the devas. Then, taking his Beluvapaṇḍu lute, he followed behind Sakka, king of the devas.

"Thưa vâng, bạch ngài," Pañcasikha, vị thiên tử Càn-thát-bà, vâng lời Sakka, vua của chư thiên, rồi cầm cây đàn tì bà bằng gỗ beluva đi theo sau Sakka, vua của chư thiên.

1126

346. Atha kho sakko devānamindo devehi tāvatiṃsehi parivuto pañcasikhena gandhabbadevaputtena purakkhato seyyathāpi nāma balavā puriso samiñjitaṃ vā bāhaṃ pasāreyya pasāritaṃ vā bāhaṃ samiñjeyya; evameva devesu tāvatiṃsesu antarahito magadhesu pācīnato rājagahassa ambasaṇḍā nāma brāhmaṇagāmo, tassuttarato vediyake pabbate paccuṭṭhāsi.

346. Then Sakka, king of the devas, surrounded by the Tāvatiṃsa devas and with Pañcasikha, the Gandhabba devaputta, in front, vanished from among the Tāvatiṃsa devas just as a strong man might extend a flexed arm or flex an extended arm, and reappeared on Vediyaka Mountain, north of the brahmin village named Ambasaṇḍā, to the east of Rājagaha in Magadha.

346. Rồi Sakka, vua của chư thiên, được chư thiên Tam Thập Tam vây quanh, với Pañcasikha, vị thiên tử Càn-thát-bà, đi trước, giống như một người lực sĩ co cánh tay đang duỗi ra, hoặc duỗi cánh tay đang co lại, liền biến mất khỏi cõi trời Tam Thập Tam và hiện ra ở núi Vediyaka, phía bắc làng Bà-la-môn Ambasaṇḍā, về phía đông Rājagaha, trong xứ Magadha.

Tena kho pana samayena vediyako pabbato atiriva obhāsajāto hoti ambasaṇḍā ca brāhmaṇagāmo yathā taṃ devānaṃ devānubhāvena.

Now, at that time, Vediyaka Mountain and the brahmin village of Ambasaṇḍā were exceedingly resplendent, as is fitting due to the power of the devas.

Vào lúc ấy, núi Vediyaka và làng Bà-la-môn Ambasaṇḍā bừng sáng lạ thường, do oai lực của chư thiên.

Apissudaṃ parito gāmesu manussā evamāhaṃsu – ‘‘ādittassu nāmajja vediyako pabbato jhāyatisu^* nāmajja vediyako pabbato jalatisu^* nāmajja vediyako pabbato kiṃsu nāmajja vediyako pabbato atiriva obhāsajāto ambasaṇḍā ca brāhmaṇagāmo’’ti saṃviggā lomahaṭṭhajātā ahesuṃ.

And the people in the surrounding villages said, “Vediyaka Mountain is surely on fire today! Vediyaka Mountain is surely ablaze today! Vediyaka Mountain is surely burning brightly today! Why is Vediyaka Mountain and the brahmin village of Ambasaṇḍā so exceedingly resplendent today?” They were agitated and their hair stood on end.

Và những người dân ở các làng xung quanh nói rằng: "Núi Vediyaka hôm nay cháy rồi! Núi Vediyaka hôm nay bùng cháy rồi! Núi Vediyaka hôm nay rực sáng rồi! Tại sao núi Vediyaka và làng Bà-la-môn Ambasaṇḍā hôm nay lại bừng sáng lạ thường như vậy?" Họ kinh hãi, lông tóc dựng đứng.

1127

347. Atha kho sakko devānamindo pañcasikhaṃ gandhabbadevaputtaṃ āmantesi – ‘‘durupasaṅkamā kho, tāta pañcasikha, tathāgatā mādisena, jhāyī jhānaratā, tadantaraṃ^* paṭisallīnā.

347. Then Sakka, king of the devas, addressed Pañcasikha, the Gandhabba devaputta, “It is difficult, my dear Pañcasikha, for one like me to approach the Tathāgatas, who are meditators, delighting in meditation, and secluded.

347. Rồi Sakka, vua của chư thiên, nói với Pañcasikha, vị thiên tử Càn-thát-bà: "Này Pañcasikha con, các bậc Như Lai khó tiếp cận đối với người như ta, các Ngài là những bậc thiền giả, ưa thích thiền định, đang nhập thất ẩn cư."

Yadi pana tvaṃ, tāta pañcasikha, bhagavantaṃ paṭhamaṃ pasādeyyāsi, tayā, tāta, paṭhamaṃ pasāditaṃ pacchā mayaṃ taṃ bhagavantaṃ dassanāya upasaṅkameyyāma arahantaṃ sammāsambuddha’’nti.

What if you, my dear Pañcasikha, were to first gain the favor of the Blessed One? After you, my dear, have first gained his favor, we will then approach that Blessed One, the Arahant, the Perfectly Self-Awakened One, for an audience.”

"Này Pañcasikha con, nếu con có thể làm cho Đức Thế Tôn hoan hỷ trước, sau khi con đã làm cho Ngài hoan hỷ trước, chúng ta sẽ đến yết kiến Đức Thế Tôn, bậc A-la-hán, Chánh Đẳng Giác ấy."

‘‘Evaṃ bhaddantavā’’ti kho pañcasikho gandhabbadevaputto sakkassa devānamindassa paṭissutvā beluvapaṇḍuvīṇaṃ ādāya yena indasālaguhā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā ‘‘ettāvatā me bhagavā neva atidūre bhavissati nāccāsanne, saddañca me sossatī’’ti ekamantaṃ aṭṭhāsi.

“Yes, venerable sir,” Pañcasikha, the Gandhabba devaputta, replied to Sakka, king of the devas. Then, taking his Beluvapaṇḍu lute, he went to the Indasāla Cave. Having gone there, he stood to one side, thinking, “The Blessed One will not be too far nor too close to me here, and he will hear my sound.”

"Thưa vâng, bạch ngài," Pañcasikha, vị thiên tử Càn-thát-bà, vâng lời Sakka, vua của chư thiên, rồi cầm cây đàn tì bà bằng gỗ beluva đi đến hang Indasāla; sau khi đến, ông đứng sang một bên và nghĩ: "Như vậy, Đức Thế Tôn sẽ không quá xa cũng không quá gần đối với ta, và Ngài sẽ nghe được tiếng của ta."

1128

Pañcasikhagītagāthā

Pañcasikha’s Song Verses

Những bài kệ ca ngợi của Pañcasikha

1129

348. Ekamantaṃ ṭhito kho pañcasikho gandhabbadevaputto beluvapaṇḍuvīṇaṃ^* assāvesi, imā ca gāthā abhāsi buddhūpasañhitā dhammūpasañhitā saṅghūpasañhitā arahantūpasañhitā kāmūpasañhitā –

348. Standing to one side, Pañcasikha, the Gandhabba devaputta, played his Beluvapaṇḍu lute and sang these verses, which were associated with the Buddha, associated with the Dhamma, associated with the Saṅgha, associated with Arahants, and associated with sensual pleasures:

348. Đứng sang một bên, Pañcasikha, vị thiên tử Càn-thát-bà, gảy cây đàn tì bà bằng gỗ beluva, và ông đã xướng lên những bài kệ này, có liên quan đến Đức Phật, có liên quan đến Giáo Pháp, có liên quan đến Tăng đoàn, có liên quan đến các bậc A-la-hán, có liên quan đến dục lạc:

1130

‘‘Vande te pitaraṃ bhadde, timbaruṃ sūriyavacchase;

“I bow to your father, lovely one, Timbara, O sun-complexioned one;

"Con xin kính lễ phụ thân của nàng, hỡi nàng Sūriyavacchasā xinh đẹp,

1131

Yena jātāsi kalyāṇī, ānandajananī mama.

By whom you were born, O beautiful one, my bringer of joy.

Ông Timbaru, nhờ ông mà nàng đã sinh ra, hỡi nàng thiện mỹ, nàng là niềm hoan hỷ của con.

1132

‘‘Vātova sedataṃ kanto, pānīyaṃva pipāsato;

“Like a pleasant breeze to one sweating, like water to one thirsty,

Như gió đối với người đổ mồ hôi, như nước đối với người khát,

1133

Aṅgīrasi piyāmesi, dhammo arahatāmiva.

You are dear to me, Aṅgīrasī, like the Dhamma to Arahants.

Hỡi nàng Aṅgīrasī, nàng làm con vui thích, như Giáo Pháp đối với các bậc A-la-hán.

1134

‘‘Āturasseva bhesajjaṃ, bhojanaṃva jighacchato;

“Like medicine to the sick, like food to the hungry,

Như thuốc đối với người bệnh, như thức ăn đối với người đói,

1135

Parinibbāpaya maṃ bhadde, jalantamiva vārinā.

Extinguish me, lovely one, like water quenching a fire.

Hỡi nàng xinh đẹp, hãy làm dịu mát con, như nước làm dịu ngọn lửa đang cháy.

1136

‘‘Sītodakaṃ pokkharaṇiṃ, yuttaṃ kiñjakkhareṇunā;

“Like an elephant scorched by heat into a cool pond,

Một hồ sen nước mát lạnh, phủ đầy phấn hoa sen,

1137

Nāgo ghammābhitattova, ogāhe te thanūdaraṃ.

Filled with pollen dust, I would plunge into your breasts and belly.

Như voi rừng bị nắng nóng hành hạ, con muốn đắm mình vào ngực và bụng của nàng.

1138

‘‘Accaṅkusova nāgova, jitaṃ me tuttatomaraṃ;

“Like an elephant, unrestrained by the goad, my control, my prod, my spear, is conquered;

Như con voi đã bị thuần phục bởi gậy điều khiển, con đã bị chinh phục bởi đùi của nàng,

1139

Kāraṇaṃ nappajānāmi, sammatto lakkhaṇūruyā.

I do not understand the cause, infatuated by your shapely thighs.

Con không biết lý do, con đã bị say đắm bởi đùi có dấu hiệu tốt lành của nàng.

1140

‘‘Tayi gedhitacittosmi, cittaṃ vipariṇāmitaṃ;

“My mind is ensnared by you, my mind is transformed;

Tâm con đã bị mê đắm bởi nàng, tâm con đã thay đổi;

1141

Paṭigantuṃ na sakkomi, vaṅkaghastova ambujo.

I cannot turn back, like a fish hooked by a curved bait.

Con không thể quay lại, như cá bị mắc vào lưới cong.

1142

‘‘Vāmūru saja maṃ bhadde, saja maṃ mandalocane;

“O lovely-thighed one, embrace me, O gentle-eyed one, embrace me;

Hỡi nàng có đùi đẹp, hãy ôm con, hỡi nàng có đôi mắt dịu dàng;

1143

Palissaja maṃ kalyāṇi, etaṃ me abhipatthitaṃ.

O beautiful one, hug me tightly, this is my ardent wish.

Hỡi nàng xinh đẹp, hãy ôm con, đây là điều con mong muốn.

1144

‘‘Appako vata me santo, kāmo vellitakesiyā;

“How small was my desire for the curly-haired maiden at first;

Dục lạc của con đối với nàng có mái tóc xoăn, thật nhỏ bé,

1145

Anekabhāvo samuppādi, arahanteva dakkhiṇā.

But it has multiplied manifold, like an offering to Arahants.

Nhưng nó đã sinh ra nhiều trạng thái, như sự cúng dường cho các bậc A-la-hán.

1146

‘‘Yaṃ me atthi kataṃ puññaṃ, arahantesu tādisu;

“Whatever merit I have accumulated through such Arahants,

Phước báu nào con đã tạo, đối với các bậc A-la-hán như vậy,

1147

Taṃ me sabbaṅgakalyāṇi, tayā saddhiṃ vipaccataṃ.

May all that, O beauty of all limbs, ripen with you.

Hỡi nàng toàn thân xinh đẹp, nguyện phước báu ấy được kết trái cùng với nàng.

1148

‘‘Yaṃ me atthi kataṃ puññaṃ, asmiṃ pathavimaṇḍale;

“Whatever merit I have accumulated in this earthly realm,

Phước báu nào con đã tạo, trên cõi đất này,

1149

Taṃ me sabbaṅgakalyāṇi, tayā saddhiṃ vipaccataṃ.

May all that, O beauty of all limbs, ripen with you.

Hỡi nàng toàn thân xinh đẹp, nguyện phước báu ấy được kết trái cùng với nàng.

1150

‘‘Sakyaputtova jhānena, ekodi nipako sato;

“Like a son of Sakya, intent, mindful, and astute in jhāna;

Như con trai dòng Thích, nhờ thiền định, nhất tâm, tỉnh giác và khéo léo,

1151

Amataṃ muni jigīsāno^* , tamahaṃ sūriyavacchase.

A sage desiring Nibbāna, such am I, O sun-complexioned one.

Vị ẩn sĩ mong cầu Niết bàn, con cũng vậy, hỡi nàng Sūriyavacchasā.

1152

‘‘Yathāpi muni nandeyya, patvā sambodhimuttamaṃ;

“Just as a sage would rejoice, having attained supreme enlightenment;

Như vị ẩn sĩ sẽ hoan hỷ, khi đạt được giác ngộ tối thượng,

1153

Evaṃ nandeyyaṃ kalyāṇi, missībhāvaṃ gato tayā.

So would I rejoice, O beautiful one, having united with you.

Con cũng sẽ hoan hỷ như vậy, hỡi nàng xinh đẹp, khi được hòa hợp với nàng.

1154

‘‘Sakko ce me varaṃ dajjā, tāvatiṃsānamissaro;

“If Sakka, lord of the Tāvatiṃsa devas, were to grant me a boon;

Nếu Sakka, chúa tể của Tam Thập Tam thiên, ban cho con một điều ước,

1155

Tāhaṃ bhadde vareyyāhe, evaṃ kāmo daḷho mama.

I would choose you, O lovely one, so strong is my desire.

Hỡi nàng xinh đẹp, con sẽ chọn nàng, dục vọng của con mãnh liệt như vậy.

1156

‘‘Sālaṃva na ciraṃ phullaṃ, pitaraṃ te sumedhase;

“Like a sala tree, not long in bloom, I pay homage and worship your father,

Như một cây Sāla vừa nở hoa, hỡi nàng có trí tuệ sáng suốt,

1157

Vandamāno namassāmi, yassā setādisī pajā’’ti.

O wise one, whose offspring is like you.”

Con xin đảnh lễ và tôn kính phụ thân của nàng, người có một người con như vậy."

1158

349. Evaṃ vutte bhagavā pañcasikhaṃ gandhabbadevaputtaṃ etadavoca – ‘‘saṃsandati kho te, pañcasikha, tantissaro gītassarena, gītassaro ca tantissarena; na ca pana^* te pañcasikha, tantissaro gītassaraṃ ativattati, gītassaro ca tantissaraṃ.

349. When this was said, the Blessed One said to Pañcasikha, the Gandhabba devaputta, “Your lute’s sound, Pañcasikha, harmonizes with your singing voice, and your singing voice with your lute’s sound; neither, Pañcasikha, does the lute’s sound overpower your singing voice, nor your singing voice the lute’s sound.

349. Khi được nói như vậy, Đức Thế Tôn nói với Pañcasikha, vị thiên tử Càn-thát-bà: "Này Pañcasikha, tiếng đàn của con hòa hợp với tiếng hát, và tiếng hát hòa hợp với tiếng đàn; này Pañcasikha, tiếng đàn của con không lấn át tiếng hát, và tiếng hát cũng không lấn át tiếng đàn.

Kadā saṃyūḷhā pana te, pañcasikha, imā gāthā buddhūpasañhitā dhammūpasañhitā saṅghūpasañhitā arahantūpasañhitā kāmūpasañhitā’’ti?

When, Pañcasikha, were these verses, associated with the Buddha, associated with the Dhamma, associated with the Saṅgha, associated with Arahants, and associated with sensual pleasures, composed by you?”

Này Pañcasikha, những bài kệ này, có liên quan đến Đức Phật, có liên quan đến Giáo Pháp, có liên quan đến Tăng đoàn, có liên quan đến các bậc A-la-hán, có liên quan đến dục lạc, đã được con sáng tác khi nào?"

‘‘Ekamidaṃ, bhante, samayaṃ bhagavā uruvelāyaṃ viharati najjā nerañjarāya tīre ajapālanigrodhe paṭhamābhisambuddho.

“Once, venerable sir, when the Blessed One was staying in Uruvelā, on the bank of the Nerañjarā River, at the Ajapāla Nigrodha tree, having just attained full enlightenment.

"Bạch Đức Thế Tôn, có một lần Đức Thế Tôn trú tại Uruvelā, bên bờ sông Nerañjarā, dưới gốc cây Ajapāla-nigrodha, sau khi Ngài mới chứng Chánh Đẳng Giác.

Tena kho panāhaṃ, bhante, samayena bhaddā nāma sūriyavacchasā timbaruno gandhabbarañño dhītā, tamabhikaṅkhāmi.

At that time, venerable sir, I desired Bhaddā Sūriyavacchasā, the daughter of Timbara, the Gandhabba king.

Vào lúc ấy, bạch Đức Thế Tôn, có một cô gái tên là Bhaddā Sūriyavacchasā, con gái của vua Càn-thát-bà Timbaru, con đã say mê cô ấy.

Sā kho pana, bhante, bhaginī parakāminī hoti; sikhaṇḍī nāma mātalissa saṅgāhakassa putto, tamabhikaṅkhati.

But, venerable sir, that sister was in love with another; she desired Sikhaṇḍī, the son of Mātali, the charioteer.

Nhưng cô ấy, bạch Đức Thế Tôn, đã yêu người khác; cô ấy yêu Sikhaṇḍī, con trai của người đánh xe Mātali.

Yato kho ahaṃ, bhante, taṃ bhaginiṃ nālatthaṃ kenaci pariyāyena.

Since, venerable sir, I could not win that sister by any means.

Bạch Đức Thế Tôn, vì con không thể có được cô ấy bằng bất kỳ cách nào.

Athāhaṃ beluvapaṇḍuvīṇaṃ ādāya yena timbaruno gandhabbarañño nivesanaṃ tenupasaṅkamiṃ; upasaṅkamitvā beluvapaṇḍuvīṇaṃ assāvesiṃ, imā ca gāthā abhāsiṃ buddhūpasañhitā dhammūpasañhitā saṅghūpasañhitā arahantūpasañhitā kāmūpasañhitā –

So I took my Beluvapaṇḍu lute and went to the dwelling of Timbara, the Gandhabba king. Having gone there, I played my Beluvapaṇuḍu lute and sang these verses, which were associated with the Buddha, associated with the Dhamma, associated with the Saṅgha, associated with Arahants, and associated with sensual pleasures—

Thế rồi, con cầm cây đàn tì bà bằng gỗ beluva đi đến nhà của vua Càn-thát-bà Timbaru; sau khi đến, con gảy cây đàn tì bà bằng gỗ beluva, và con đã xướng lên những bài kệ này, có liên quan đến Đức Phật, có liên quan đến Giáo Pháp, có liên quan đến Tăng đoàn, có liên quan đến các bậc A-la-hán, có liên quan đến dục lạc:

1159

‘‘Vande te pitaraṃ bhadde, timbaruṃ sūriyavacchase;

“I bow to your father, lovely one, Timbara, O sun-complexioned one;

"Con xin kính lễ phụ thân của nàng, hỡi nàng Sūriyavacchasā xinh đẹp,

1160

Yena jātāsi kalyāṇī, ānandajananī mama.

By whom you were born, O beautiful one, my bringer of joy.

Nhờ ông mà nàng đã sinh ra, hỡi nàng thiện mỹ, nàng là niềm hoan hỷ của con.

…pe…

…(The verses are repeated) …

... (như trên) ...

1161

Sālaṃva na ciraṃ phullaṃ, pitaraṃ te sumedhase;

Like a sala tree, not long in bloom, I pay homage and worship your father,

Như một cây Sāla vừa nở hoa, hỡi nàng có trí tuệ sáng suốt,

1162

Vandamāno namassāmi, yassā setādisī pajā’’ti.

O wise one, whose offspring is like you.”

Con xin đảnh lễ và tôn kính phụ thân của nàng, người có một người con như vậy."

1163

‘‘Evaṃ vutte, bhante, bhaddā sūriyavacchasā maṃ etadavoca – ‘na kho me, mārisa, so bhagavā sammukhā diṭṭho api ca sutoyeva me so bhagavā devānaṃ tāvatiṃsānaṃ sudhammāyaṃ sabhāyaṃ upanaccantiyā.

“When this was said, venerable sir, Bhaddā Sūriyavacchasā said to me, ‘Sir, I have not seen that Blessed One face-to-face, but I have heard about him while dancing in the Sudhammā assembly hall of the Tāvatiṃsa devas.

Bạch Đức Thế Tôn, khi được nói như vậy, Bhaddā Sūriyavacchasā nói với con: 'Thưa ngài, Đức Thế Tôn ấy con chưa từng thấy mặt, nhưng con đã nghe nói về Ngài khi con đang ca múa ở hội trường Sudhammā của chư thiên Tam Thập Tam.

Yato kho tvaṃ, mārisa, taṃ bhagavantaṃ kittesi, hotu no ajja samāgamo’ti.

Since, sir, you praise that Blessed One, let us have a union today.’

Thưa ngài, vì ngài đã ca ngợi Đức Thế Tôn ấy, vậy thì hôm nay chúng ta hãy gặp gỡ nhau.'

Soyeva no, bhante, tassā bhaginiyā saddhiṃ samāgamo ahosi.

That, venerable sir, was our union with that sister.

Bạch Đức Thế Tôn, đó là lần duy nhất con gặp gỡ cô ấy.

Na ca dāni tato pacchā’’ti.

And there has been none since then.”

Và từ đó về sau thì không còn nữa."

1164

Sakkūpasaṅkama

Sakka’s Approach

Sakka đến yết kiến

1165

350. Atha kho sakkassa devānamindassa etadahosi – ‘‘paṭisammodati pañcasikho gandhabbadevaputto bhagavatā, bhagavā ca pañcasikhenā’’ti.

350. Then it occurred to Sakka, king of devas: “Pañcasikha the gandhabba-deva is exchanging greetings with the Blessed One, and the Blessed One with Pañcasikha.”

350. Bấy giờ, Sakka, vua của chư thiên, khởi lên ý nghĩ này: "Pañcasikha, thiên tử Gandhabba, đang hoan hỷ chào hỏi với Đức Thế Tôn, và Đức Thế Tôn cũng (hoan hỷ chào hỏi) với Pañcasikha."

Atha kho sakko devānamindo pañcasikhaṃ gandhabbadevaputtaṃ āmantesi – ‘‘abhivādehi me tvaṃ, tāta pañcasikha, bhagavantaṃ – ‘sakko, bhante, devānamindo sāmacco saparijano bhagavato pāde sirasā vandatī’ti’’.

Then Sakka, king of devas, addressed Pañcasikha the gandhabba-deva: “Pañcasikha, dear boy, convey my greetings to the Blessed One thus: ‘Venerable Sir, Sakka, king of devas, together with his ministers and retinue, bows his head at the feet of the Blessed One.’”

Bấy giờ, Sakka, vua của chư thiên, gọi Pañcasikha, thiên tử Gandhabba: "Này hiền giả Pañcasikha, ngươi hãy thay ta đảnh lễ Đức Thế Tôn rằng: 'Bạch Thế Tôn, Sakka, vua của chư thiên, cùng với các đại thần và quyến thuộc, cúi đầu đảnh lễ dưới chân Đức Thế Tôn'."

‘‘Evaṃ bhaddantavā’’ti kho pañcasikho gandhabbadevaputto sakkassa devānamindassa paṭissutvā bhagavantaṃ abhivādeti – ‘‘sakko, bhante, devānamindo sāmacco saparijano bhagavato pāde sirasā vandatī’’ti.

“Yes, venerable sir,” replied Pañcasikha the gandhabba-deva to Sakka, king of devas, and then he greeted the Blessed One: “Venerable Sir, Sakka, king of devas, together with his ministers and retinue, bows his head at the feet of the Blessed One.”

"Vâng, thưa ngài," Pañcasikha, thiên tử Gandhabba, vâng lời Sakka, vua của chư thiên, và đảnh lễ Đức Thế Tôn: "Bạch Thế Tôn, Sakka, vua của chư thiên, cùng với các đại thần và quyến thuộc, cúi đầu đảnh lễ dưới chân Đức Thế Tôn."

‘‘Evaṃ sukhī hotu, pañcasikha, sakko devānamindo sāmacco saparijano; sukhakāmā hi devā manussā asurā nāgā gandhabbā ye caññe santi puthukāyā’’ti.

“May Sakka, king of devas, together with his ministers and retinue, be happy, Pañcasikha; for devas, humans, asuras, nāgas, gandhabbas, and all other diverse beings desire happiness.”

"Này Pañcasikha, mong rằng Sakka, vua của chư thiên, cùng với các đại thần và quyến thuộc, được an lạc; vì chư thiên, loài người, asura, nāga, gandhabba, và những chúng sanh thuộc các loài khác đều mong cầu an lạc."

1166

351. Evañca pana tathāgatā evarūpe mahesakkhe yakkhe abhivadanti.

351. It is in this manner that Tathāgatas greet such powerful yakkhas.

351. Và các vị Như Lai thường chào đón các vị yakkha có đại quyền lực như vậy.

Abhivadito sakko devānamindo bhagavato indasālaguhaṃ pavisitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ aṭṭhāsi.

Having been greeted, Sakka, king of devas, entered the Indasāla Cave of the Blessed One, greeted the Blessed One, and stood to one side.

Được Đức Thế Tôn chào đón, Sakka, vua của chư thiên, bước vào hang Indasāla, đảnh lễ Đức Thế Tôn rồi đứng sang một bên.

Devāpi tāvatiṃsā indasālaguhaṃ pavisitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ aṭṭhaṃsu.

The devas of Tāvatiṃsa also entered the Indasāla Cave, greeted the Blessed One, and stood to one side.

Chư thiên Tāvatiṃsā cũng bước vào hang Indasāla, đảnh lễ Đức Thế Tôn rồi đứng sang một bên.

Pañcasikhopi gandhabbadevaputto indasālaguhaṃ pavisitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ aṭṭhāsi.

Pañcasikha the gandhabba-deva also entered the Indasāla Cave, greeted the Blessed One, and stood to one side.

Pañcasikha, thiên tử Gandhabba, cũng bước vào hang Indasāla, đảnh lễ Đức Thế Tôn rồi đứng sang một bên.

1167

Tena kho pana samayena indasālaguhā visamā santī samā samapādi, sambādhā santī urundā^* samapādi, andhakāro guhāyaṃ antaradhāyi, āloko udapādi yathā taṃ devānaṃ devānubhāvena.

At that time, the Indasāla Cave, which was uneven, became even; what was cramped became spacious; the darkness in the cave disappeared, and light appeared, by the divine power of the devas.

Vào lúc ấy, hang Indasāla vốn không bằng phẳng nay trở nên bằng phẳng, vốn chật hẹp nay trở nên rộng rãi, bóng tối trong hang tan biến, ánh sáng phát sinh, như thường lệ do oai lực của chư thiên.

1168

352. Atha kho bhagavā sakkaṃ devānamindaṃ etadavoca – ‘‘acchariyamidaṃ āyasmato kosiyassa, abbhutamidaṃ āyasmato kosiyassa tāva bahukiccassa bahukaraṇīyassa yadidaṃ idhāgamana’’nti.

352. Then the Blessed One said to Sakka, king of devas: “It is wonderful for the Venerable Kosīya, it is astonishing for the Venerable Kosīya, that with so much to do, so many duties, he has come here.”

352. Bấy giờ, Đức Thế Tôn nói với Sakka, vua của chư thiên: "Thật là kỳ diệu, này hiền giả Kosiya, thật là vi diệu, này hiền giả Kosiya, dù rất nhiều công việc, rất nhiều phận sự, ngài vẫn đến được đây."

‘‘Cirapaṭikāhaṃ, bhante, bhagavantaṃ dassanāya upasaṅkamitukāmo; api ca devānaṃ tāvatiṃsānaṃ kehici kehici^* kiccakaraṇīyehi byāvaṭo; evāhaṃ nāsakkhiṃ bhagavantaṃ dassanāya upasaṅkamituṃ.

“For a long time, Venerable Sir, I have desired to approach the Blessed One for an audience; but I have been occupied with various duties of the Tāvatiṃsa devas, so I could not approach the Blessed One for an audience.

"Bạch Thế Tôn, từ lâu con đã muốn đến yết kiến Đức Thế Tôn; nhưng vì bận rộn với các công việc và phận sự của chư thiên Tāvatiṃsā, nên con đã không thể đến yết kiến Đức Thế Tôn."

Ekamidaṃ, bhante, samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati salaḷāgārake.

Once, Venerable Sir, the Blessed One was dwelling in Sāvatthī, in Salaḷāgāraka.

"Bạch Thế Tôn, có một lần, Đức Thế Tôn trú tại Sāvatthī, trong Salaḷāgāraka (Tịnh xá Cây Sala)."

Atha khvāhaṃ, bhante, sāvatthiṃ agamāsiṃ bhagavantaṃ dassanāya.

Then, Venerable Sir, I went to Sāvatthī for an audience with the Blessed One.

"Bạch Thế Tôn, bấy giờ, con đã đến Sāvatthī để yết kiến Đức Thế Tôn."

Tena kho pana, bhante, samayena bhagavā aññatarena samādhinā nisinno hoti, bhūjati^* ca nāma vessavaṇassa mahārājassa paricārikā bhagavantaṃ paccupaṭṭhitā hoti, pañjalikā namassamānā tiṭṭhati.

At that time, Venerable Sir, the Blessed One was seated in a certain samādhi, and a female attendant of King Vessavaṇa named Bhūjati was attending upon the Blessed One, standing with clasped hands, paying homage.

"Bạch Thế Tôn, vào lúc ấy, Đức Thế Tôn đang ngồi nhập một loại định nào đó, và một nữ tỳ của đại vương Vessavaṇa tên là Bhūjati đang hầu cận Đức Thế Tôn, đứng chắp tay cung kính."

Atha khvāhaṃ, bhante, bhūjatiṃ etadavocaṃ – ‘abhivādehi me tvaṃ, bhagini, bhagavantaṃ – ‘‘sakko, bhante, devānamindo sāmacco saparijano bhagavato pāde sirasā vandatī’’ti.

Then, Venerable Sir, I said to Bhūjati: ‘Sister, convey my greetings to the Blessed One thus: “Venerable Sir, Sakka, king of devas, together with his ministers and retinue, bows his head at the feet of the Blessed One.”’

"Bạch Thế Tôn, bấy giờ, con đã nói với Bhūjati rằng: 'Này chị, chị hãy thay tôi đảnh lễ Đức Thế Tôn rằng: "Bạch Thế Tôn, Sakka, vua của chư thiên, cùng với các đại thần và quyến thuộc, cúi đầu đảnh lễ dưới chân Đức Thế Tôn".'"

Evaṃ vutte, bhante, sā bhūjati maṃ etadavoca – ‘akālo kho, mārisa, bhagavantaṃ dassanāya; paṭisallīno bhagavā’ti.

When I said this, Venerable Sir, Bhūjati replied to me: ‘Sir, it is not the time to see the Blessed One; the Blessed One is in retreat.’

"Bạch Thế Tôn, khi được nói vậy, cô Bhūjati ấy đã nói với con rằng: 'Thưa ngài, bây giờ không phải lúc để yết kiến Đức Thế Tôn; Đức Thế Tôn đang độc cư thiền tịnh'."

‘Tena hī, bhagini, yadā bhagavā tamhā samādhimhā vuṭṭhito hoti, atha mama vacanena bhagavantaṃ abhivādehi – ‘‘sakko, bhante, devānamindo sāmacco saparijano bhagavato pāde sirasā vandatī’’ti.

‘In that case, Sister, when the Blessed One has arisen from that samādhi, then convey my message to the Blessed One: “Venerable Sir, Sakka, king of devas, together with his ministers and retinue, bows his head at the feet of the Blessed One.”’

"'Vậy thì, này chị, khi nào Đức Thế Tôn xả định, chị hãy thay lời tôi đảnh lễ Đức Thế Tôn rằng: "Bạch Thế Tôn, Sakka, vua của chư thiên, cùng với các đại thần và quyến thuộc, cúi đầu đảnh lễ dưới chân Đức Thế Tôn".'"

Kacci me sā, bhante, bhaginī bhagavantaṃ abhivādesi?

Did that sister greet the Blessed One on my behalf?

"Bạch Thế Tôn, không biết người chị ấy đã đảnh lễ Đức Thế Tôn chưa?"

Sarati bhagavā tassā bhaginiyā vacana’’nti?

Does the Blessed One remember the message of that sister?”

"Đức Thế Tôn có nhớ lời của người chị ấy không?"

‘‘Abhivādesi maṃ sā, devānaminda, bhaginī, sarāmahaṃ tassā bhaginiyā vacanaṃ.

“That sister greeted me, king of devas, and I remember the message of that sister.

"Này vua của chư thiên, người chị ấy đã đảnh lễ ta, ta nhớ lời của người chị ấy."

Api cāhaṃ āyasmato nemisaddena^* tamhā samādhimhā vuṭṭhito’’ti.

Furthermore, I arose from that samādhi due to the sound of your chariot wheel, Venerable Sir.”

"Và ta cũng đã xả định vì tiếng bánh xe của hiền giả."

‘‘Ye te, bhante, devā amhehi paṭhamataraṃ tāvatiṃsakāyaṃ upapannā, tesaṃ me sammukhā sutaṃ sammukhā paṭiggahitaṃ – ‘yadā tathāgatā loke uppajjanti arahanto sammāsambuddhā, dibbā kāyā paripūrenti, hāyanti asurakāyā’ti.

“Those devas, Venerable Sir, who were reborn into the Tāvatiṃsa realm before us, I heard and received directly from them: ‘When Tathāgatas, Arahants, Perfectly Self-Enlightened Ones, arise in the world, the divine hosts become full, and the asura hosts decline.’

"Bạch Thế Tôn, những vị chư thiên đã sanh lên cõi Tāvatiṃsā trước chúng con, con đã trực tiếp nghe từ họ, trực tiếp ghi nhận từ họ rằng: 'Khi các vị Như Lai, bậc A-la-hán, Chánh Đẳng Giác xuất hiện ở đời, các thân chư thiên được sung mãn, các thân asura bị suy giảm'."

Taṃ me idaṃ, bhante, sakkhidiṭṭhaṃ yato tathāgato loke uppanno arahaṃ sammāsambuddho, dibbā kāyā paripūrenti, hāyanti asurakāyāti.

This I have seen for myself, Venerable Sir: since the Tathāgata, the Arahant, the Perfectly Self-Enlightened One, has arisen in the world, the divine hosts become full, and the asura hosts decline.”

"Bạch Thế Tôn, điều đó con đã tận mắt chứng kiến: kể từ khi Như Lai, bậc A-la-hán, Chánh Đẳng Giác xuất hiện ở đời, các thân chư thiên được sung mãn, các thân asura bị suy giảm."

Table of Contents