Table of Contents

Kaccāyanabyākaraṇaṃ

Edit
2249

5. Taddhitakappa

5. Chapter on Taddhita

5. Chương Taddhita

2250
Aṭṭhamakaṇḍa
Eighth Section
Chương thứ tám
2251
344, 361. Vāṇa’pacce.
344, 361. Ṇa in the sense of offspring.
344, 361. 'Ṇa' trong 'hậu duệ'.
2252
Ṇapaccayo hoti vā ‘‘tassāpacca’’ miccetasmiṃ atthe.
The suffix ṇa occurs sometimes in the sense of "offspring of that".
Hậu tố ṇa xuất hiện đôi khi trong ý nghĩa "hậu duệ của người đó".
2253
Vasiṭṭhassa apaccaṃ vāsiṭṭho, vasiṭṭhassa apaccaṃ vā, vasiṭṭhassa apaccaṃ vāsiṭṭhī, vasiṭṭhassa apaccaṃ vāsiṭṭhaṃ.
Offspring of Vasiṭṭha (Vasiṭṭhassa apaccaṃ) is vāsiṭṭho; or offspring of Vasiṭṭha (vā); offspring of Vasiṭṭha is vāsiṭṭhī; offspring of Vasiṭṭha is vāsiṭṭhaṃ.
Hậu duệ của Vasiṭṭha là vāsiṭṭho (Vāsiṭṭha), hoặc hậu duệ của Vasiṭṭha là vāsiṭṭhī (nữ Vāsiṭṭha), hậu duệ của Vasiṭṭha là vāsiṭṭhaṃ (hậu duệ Vāsiṭṭha).
Evaṃ bhāradvājo, bhāradvājī, bhāradvājaṃ.
Similarly bhāradvājo, bhāradvājī, bhāradvājaṃ.
Tương tự, bhāradvājo (Bhāradvāja), bhāradvājī (nữ Bhāradvāja), bhāradvājaṃ (hậu duệ Bhāradvāja).
Gotamo, gotamī, gotamaṃ.
Gotamo, gotamī, gotamaṃ.
Gotamo (Gotama), gotamī (nữ Gotama), gotamaṃ (hậu duệ Gotama).
Vāsudevo, vāsudevī, vāsudevaṃ.
Vāsudevo, vāsudevī, vāsudevaṃ.
Vāsudevo (Vāsudeva), vāsudevī (nữ Vāsudeva), vāsudevaṃ (hậu duệ Vāsudeva).
Bāladevo, bāladevī, bāladevaṃ.
Bāladevo, bāladevī, bāladevaṃ.
Bāladevo (Bāladeva), bāladevī (nữ Bāladeva), bāladevaṃ (hậu duệ Bāladeva).
Vesāmitto, vesāmittī vesāmittaṃ.
Vesāmitto, vesāmittī, vesāmittaṃ.
Vesāmitto (Vesāmitta), vesāmittī (nữ Vesāmitta) vesāmittaṃ (hậu duệ Vesāmitta).
2254
345, 366. Ṇāyana ṇāna vacchādito.
345, 366. Ṇāyana and ṇāna from Vaccha and others.
345, 366. 'Ṇāyana' và 'ṇāna' từ 'Vacchā' và các từ tương tự.
2255
Tasmā vacchādito gottagaṇato ṇāyanaṇānapaccayā honti vā ‘‘tassāpacca’’miccetasmiṃ atthe.
From Vaccha and others, the family group, the suffixes ṇāyana and ṇāna sometimes occur in the sense of "offspring of that".
Do đó, từ nhóm dòng họ Vacchā và các từ tương tự, các hậu tố ṇāyanaṇāna xuất hiện đôi khi trong ý nghĩa "hậu duệ của người đó".
2256
Vacchassa apaccaṃvacchāyano, vacchāno, vacchassa apaccaṃ vā, vacchassa apaccaṃ vacchāyanī, vacchānī, vacchassa apaccaṃ vacchāyanaṃ, vacchānaṃ.
Offspring of Vaccha (Vacchassa apaccaṃ) is vacchāyano, vacchāno; or offspring of Vaccha; offspring of Vaccha is vacchāyanī, vacchānī; offspring of Vaccha is vacchāyanaṃ, vacchānaṃ.
Hậu duệ của Vaccha là vacchāyano (Vacchāyana), vacchāno (Vacchāna); hoặc hậu duệ của Vaccha là vacchāyanī (nữ Vacchāyana), vacchānī (nữ Vacchāna); hậu duệ của Vaccha là vacchāyanaṃ (hậu duệ Vacchāyana), vacchānaṃ (hậu duệ Vacchāna).
Sakaṭassa apaccaṃ sākaṭāyano, sākaṭāno, sakaṭassa apaccaṃ vā, sākaṭāyanī, sā kaṭānī, sākaṭāyanaṃ, sākaṭānaṃ.
Offspring of Sakaṭa (Sakaṭassa apaccaṃ) is sākaṭāyano, sākaṭāno; or offspring of Sakaṭa; sākaṭāyanī, sākaṭānī; sākaṭāyanaṃ, sākaṭānaṃ.
Hậu duệ của Sakaṭa là sākaṭāyano (Sākaṭāyana), sākaṭāno (Sākaṭāna); hoặc hậu duệ của Sakaṭa là sākaṭāyanī (nữ Sākaṭāyana), sākaṭānī (nữ Sākaṭāna); hậu duệ của Sakaṭa là sākaṭāyanaṃ (hậu duệ Sākaṭāyana), sākaṭānaṃ (hậu duệ Sākaṭāna).
Evaṃ kaṇhāyano, kaṇhāno, kaṇhassa apaccaṃ vā.
Similarly kaṇhāyano, kaṇhāno; or offspring of Kaṇha.
Tương tự, kaṇhāyano (Kaṇhāyana), kaṇhāno (Kaṇhāna); hoặc hậu duệ của Kaṇha.
Kaṇhāyanī, kaṇhānī, kaṇhāyanaṃ, kaṇhānaṃ.
Kaṇhāyanī, kaṇhānī; kaṇhāyanaṃ, kaṇhānaṃ.
Kaṇhāyanī (nữ Kaṇhāyana), kaṇhānī (nữ Kaṇhāna); kaṇhāyanaṃ (hậu duệ Kaṇhāyana), kaṇhānaṃ (hậu duệ Kaṇhāna).
Aggivessāyano, aggivessāno, aggivessāyanī, aggivessānī, aggivessāyanaṃ, aggivessānaṃ.
Aggivessāyano, aggivessāno; aggivessāyanī, aggivessānī; aggivessāyanaṃ, aggivessānaṃ.
Aggivessāyano (Aggivessāyana), aggivessāno (Aggivessāna); aggivessāyanī (nữ Aggivessāyana), aggivessānī (nữ Aggivessāna); aggivessāyanaṃ (hậu duệ Aggivessāyana), aggivessānaṃ (hậu duệ Aggivessāna).
Gacchāyano, gacchāno, gacchāyanī, gacchānī, gacchāyanaṃ, gacchānaṃ.
Gacchāyano, gacchāno; gacchāyanī, gacchānī; gacchāyanaṃ, gacchānaṃ.
Gacchāyano (Gacchāyana), gacchāno (Gacchāna); gacchāyanī (nữ Gacchāyana), gacchānī (nữ Gacchāna); gacchāyanaṃ (hậu duệ Gacchāyana), gacchānaṃ (hậu duệ Gacchāna).
Kappāyano, kappāno, kappāyanī, kappānī, kappāyanaṃ, kappānaṃ.
Kappāyano, Kappāno, Kappāyanī, Kappānī, Kappāyanaṃ, Kappānaṃ.
Kappāyano, kappāno, kappāyanī, kappānī, kappāyanaṃ, kappānaṃ.
Moggallāyano, moggallāno, moggallāyanī, moggallānī, moggallāyanaṃ, moggallānaṃ.
Moggallāyano, Moggallāno, Moggallāyanī, Moggallānī, Moggallāyanaṃ, Moggallānaṃ.
Moggallāyano, moggallāno, moggallāyanī, moggallānī, moggallāyanaṃ, moggallānaṃ.
Muñcāyano, muñcāno, muñcāyanī, muñcānī, muñcāyanaṃ, muñcānaṃ.
Muñcāyano, Muñcāno, Muñcāyanī, Muñcānī, Muñcāyanaṃ, Muñcānaṃ.
Muñcāyano, muñcāno, muñcāyanī, muñcānī, muñcāyanaṃ, muñcānaṃ.
Saṅghāyano, saṅghāno, saṅghāyanī, saṅghānī, saṅghāyanaṃ, saṅghānaṃ.
Saṅghāyano, Saṅghāno, Saṅghāyanī, Saṅghānī, Saṅghāyanaṃ, Saṅghānaṃ.
Saṅghāyano, saṅghāno, saṅghāyanī, saṅghānī, saṅghāyanaṃ, saṅghānaṃ.
Lomāyano, lomāno, lomāyanī, lomānī, lomāyanaṃ, lomānaṃ, sākamāyano, sākamāno, sākamāyanī, sākamānī, sākamāyanaṃ, sākamānaṃ.
Lomāyano, Lomāno, Lomāyanī, Lomānī, Lomāyanaṃ, Lomānaṃ, Sākamāyano, Sākamāno, Sākamāyanī, Sākamānī, Sākamāyanaṃ, Sākamānaṃ.
Lomāyano, lomāno, lomāyanī, lomānī, lomāyanaṃ, lomānaṃ, sākamāyano, sākamāno, sākamāyanī, sākamānī, sākamāyanaṃ, sākamānaṃ.
Nārāyano, nārāno, nārāyanī, nārānī, nārāyanaṃ, nārānaṃ.
Nārāyano, Nārāno, Nārāyanī, Nārānī, Nārāyanaṃ, Nārānaṃ.
Nārāyano, nārāno, nārāyanī, nārānī, nārāyanaṃ, nārānaṃ.
Corāyanocorāno, corāyanī, corānī, corāyanaṃ, corānaṃ, āvasālāyano, āvasālāno, āvasālāyanī, āvasālānī, āvasālāyanaṃ, āvasālānaṃ.
Corāyano, Corāno, Corāyanī, Corānī, Corāyanaṃ, Corānaṃ, Āvasālāyano, Āvasālāno, Āvasālāyanī, Āvasālānī, Āvasālāyanaṃ, Āvasālānaṃ.
Corāyanocorāno, corāyanī, corānī, corāyanaṃ, corānaṃ, āvasālāyano, āvasālāno, āvasālāyanī, āvasālānī, āvasālāyanaṃ, āvasālānaṃ.
Dvepāyano, dvepāno, dvepāyanī, dvepānī, dvepāyanaṃ, dvepānaṃ.
Dvepāyano, Dvepāno, Dvepāyanī, Dvepānī, Dvepāyanaṃ, Dvepānaṃ.
Dvepāyano, dvepāno, dvepāyanī, dvepānī, dvepāyanaṃ, dvepānaṃ.
Kuñcāyano, kuñcāno, kuñcāyanī, kuñcānī, kuñcāyanaṃ, kuñcānaṃ.
Kuñcāyano, Kuñcāno, Kuñcāyanī, Kuñcānī, Kuñcāyanaṃ, Kuñcānaṃ.
Kuñcāyano, kuñcāno, kuñcāyanī, kuñcānī, kuñcāyanaṃ, kuñcānaṃ.
Kaccāyano, kaccāno, kaccāyanī, kaccānī, kaccāyanaṃ, kaccānaṃ.
Kaccāyano, Kaccāno, Kaccāyanī, Kaccānī, Kaccāyanaṃ, Kaccānaṃ.
Kaccāyano, kaccāno, kaccāyanī, kaccānī, kaccāyanaṃ, kaccānaṃ.
2257
346, 367. Ṇeyyo kattikādīhi.
346, 367. Ṇeyya* after Kattikā and others.
346, 367. Hậu tố ṇeyya từ Kattikā và các từ tương tự.
2258
Tehi gottagaṇehi kattikādīhi ṇeyyapaccayo hoti vā ‘‘tassāpacca’’miccetasmiṃ atthe.
The suffix ṇeyya optionally occurs after these groups of clans, Kattikā and others, in the sense of “their descendant.”
Hậu tố ṇeyya có thể được dùng từ các nhóm dòng họ như Kattikā và các từ tương tự, trong ý nghĩa ‘‘con cháu của người đó’’.
2259
Kattikāya apaccaṃ kattikeyyo, kattikāya apaccaṃ vā.
A descendant of Kattikā is Kattikeyyo, or a descendant of Kattikā.
Con cháu của Kattikā là kattikeyyo, hoặc con cháu của Kattikā.
Evaṃ venateyyo, rohiṇeyyo, gaṅgeyyo, kaddameyyo, nādeyyo, āleyyo, āheyo, kāmeyyo, suciyā apaccaṃ soceyyo, sāleyyo, bāleyyo, māleyyo, kāleyyo.
Similarly, Venateyyo, Rohiṇeyyo, Gaṅgeyyo, Kaddameyyo, Nādeyyo, Āleyyo, Āheyo, Kāmeyyo, a descendant of Suci is Soceyyo, Sāleyyo, Bāleyyo, Māleyyo, Kāleyyo.
Tương tự, venateyyo, rohiṇeyyo, gaṅgeyyo, kaddameyyo, nādeyyo, āleyyo, āheyo, kāmeyyo, con cháu của Suci là soceyyo, sāleyyo, bāleyyo, māleyyo, kāleyyo.
2260
347, 368. Ato ṇi vā.
347, 368. ṇi optionally* after a.
347, 368. Hậu tố ṇi có thể từ nguyên âm a.
2261
Tasmā akārato ṇipaccayo hoti vā ‘‘tassāpacca’’miccetasmiṃ atthe.
From that ending in a, the suffix ṇi optionally occurs in the sense of “their descendant.”
Hậu tố ṇi có thể được dùng từ nguyên âm a, trong ý nghĩa ‘‘con cháu của người đó’’.
2262
Dakkhassa apaccaṃ dakkhi, dakkhassa apaccaṃ vā.
A descendant of Dakkhā is Dakkhi, or a descendant of Dakkhā.
Con cháu của Dakkhā là dakkhi, hoặc con cháu của Dakkhā.
Duṇassa apaccaṃ doṇi, duṇassa apaccaṃ vā, evaṃ vāsavi, sakyaputti, nāṭaputti, dāsaputti, dāsavi, vāruṇi, gaṇḍi, bāladevi, pāvaki, jenadatti, buddhi, dhammi, saṅghi, kappi, anuruddhi.
A descendant of Duṇā is Doṇi, or a descendant of Duṇā. Similarly, Vāsavi, Sakyaputti, Nāṭaputti, Dāsaputti, Dāsavi, Vāruṇi, Gaṇḍi, Bāladevī, Pāvaki, Jenadattī, Buddhī, Dhammī, Saṅghī, Kappī, Anuruddhi.
Con cháu của Duṇā là doṇi, hoặc con cháu của Duṇā, tương tự, vāsavi, sakyaputti, nāṭaputti, dāsaputti, dāsavi, vāruṇi, gaṇḍi, bāladevi, pāvaki, jenadatti, buddhi, dhammi, saṅghi, kappi, anuruddhi.
2263
Vāti vikappanatthena ṇikapaccayo hoti ‘‘tassāpacca’’miccetasmiṃ atthe.
(optionally) implies that the suffix ṇika optionally occurs in the sense of “their descendant.”
(có thể) trong ý nghĩa lựa chọn, hậu tố ṇika được dùng trong ý nghĩa ‘‘con cháu của người đó’’.
Sakyaputtassa apaccaṃ sakyaputtiko.
A descendant of Sakyaputta is Sakyaputtiko.
Con cháu của Sakyaputta là sakyaputtiko.
Evaṃ nāṭaputtiko, jenadattiko.
Similarly, Nāṭaputtiko, Jenadattiko.
Tương tự, nāṭaputtiko, jenadattiko.
2264
148, 371. Ṇavo’ pakvādīhi.
148, 371. ṇava* after Upaku and others.
148, 371. Hậu tố ṇava từ Upaku và các từ tương tự.
2265
Upakuiccevamādīhi ṇavapaccayo hoti vā ‘‘tassāpacca’’miccetasmiṃ atthe.
The suffix ṇava optionally occurs after Upaku and so forth, in the sense of “their descendant.”
Hậu tố ṇava có thể được dùng từ Upaku và các từ tương tự, trong ý nghĩa ‘‘con cháu của người đó’’.
2266
Upakussa apaccaṃ opakavo, upakussa apaccaṃ vā.
A descendant of Upaku is Opakavo, or a descendant of Upaku.
Con cháu của Upaku là opakavo, hoặc con cháu của Upaku.
Manuno apaccaṃ mānavo, manuno apaccaṃ vā.
A descendant of Manu is Māṇavo, or a descendant of Manu.
Con cháu của Manu là mānavo, hoặc con cháu của Manu.
Bhaggussa apaccaṃ bhaggavo, bhaggussa apaccaṃ vā, paṇḍussa apaccaṃ paṇḍavo, paṇḍussa apaccaṃ vā, bahussa apaccaṃ bāhavo, bahussa apaccaṃ vā.
A descendant of Bhaggu is Bhaggavo, or a descendant of Bhaggu. A descendant of Paṇḍu is Paṇḍavo, or a descendant of Paṇḍu. A descendant of Bahu is Bāhavo, or a descendant of Bahu.
Con cháu của Bhaggu là bhaggavo, hoặc con cháu của Bhaggu, con cháu của Paṇḍu là paṇḍavo, hoặc con cháu của Paṇḍu, con cháu của Bahu là bāhavo, hoặc con cháu của Bahu.
2267
349, 372. Ṇera vidhavādito.
349, 372. ṇera from Vidhavā and others.
349, 372. Hậu tố ṇera từ Vidhavā và các từ tương tự.
2268
Tasmā vidhavādito ṇerapaccayo hoti vā ‘‘tassāpacca’’miccetasmiṃ atthe.
From Vidhavā and others, the suffix ṇera optionally occurs in the sense of “their descendant.”
Hậu tố ṇera có thể được dùng từ Vidhavā và các từ tương tự, trong ý nghĩa ‘‘con cháu của người đó’’.
2269
Vidhavāya apaccaṃ vedhavero, vidhavāya apaccaṃ vā.
A descendant of Vidhavā is Vedhavero, or a descendant of Vidhavā.
Con cháu của Vidhavā là vedhavero, hoặc con cháu của Vidhavā.
Bandhukiyā apaccaṃ bandhukero, bandhukiyā apaccaṃ vā.
A descendant of Bandhukī is Bandhukero, or a descendant of Bandhukī.
Con cháu của Bandhukī là bandhukero, hoặc con cháu của Bandhukī.
Samaṇassa apaccaṃ sāmaṇero, samaṇassa apaccaṃ vā.
A descendant of Samaṇa is Sāmaṇero, or a descendant of Samaṇa.
Con cháu của Samaṇa là sāmaṇero, hoặc con cháu của Samaṇa.
Evaṃ sāmaṇerī, sāmaṇeraṃ, nāḷikero, nāḷikerī, nāḷikeraṃ.
Similarly, Sāmaṇerī, Sāmaṇeraṃ, Nāḷikero, Nāḷikerī, Nāḷikeraṃ.
Tương tự, sāmaṇerī, sāmaṇeraṃ, nāḷikero, nāḷikerī, nāḷikeraṃ.
2270
350, 373. Yena vā saṃsaṭṭhaṃ tarati carati vahati ṇiko.
350, 373. ṇika* by which it is mixed, crosses, moves, or carries.
350, 373. Hậu tố ṇika có thể được dùng trong ý nghĩa liên kết, đi qua, di chuyển hoặc mang vác.
2271
Yena vā saṃsaṭṭhaṃ, yena vā tarati, yena vā carati, yena vā vahati iccetesvatthesu ṇikapaccayo hoti vā.
The suffix ṇika optionally occurs in the senses of "that by which it is mixed," "that by which it crosses," "that by which it moves," or "that by which it carries."
Hậu tố ṇika có thể được dùng trong các ý nghĩa: cái gì liên kết với, cái gì đi qua, cái gì di chuyển bằng, cái gì mang vác.
2272
Tilena saṃsaṭṭhaṃ bhojanaṃ telikaṃ, tilena saṃsaṭṭhaṃ vā.
Food mixed with sesame oil is Telikaṃ, or food mixed with sesame oil.
Thức ăn trộn với dầu mè là telikaṃ, hoặc thức ăn trộn với dầu mè.
Evaṃ goḷikaṃ, ghātikaṃ.
Similarly, Goḷikaṃ, Ghātikaṃ.
Tương tự, goḷikaṃ, ghātikaṃ.
2273
Nāvāya taratīti nāviko, nāvāya tarati vā.
One who crosses by boat is Nāvikko, or one who crosses by boat.
Người đi bằng thuyền là nāviko, hoặc người đi bằng thuyền.
Evaṃ oḷumpiko.
Similarly, Oḷumpiko.
Tương tự, oḷumpiko.
2274
Sakaṭena caratīti sākaṭiko, sakaṭena carati vā.
One who moves by cart is Sākaṭiko, or one who moves by cart.
Người đi bằng xe bò là sākaṭiko, hoặc người đi bằng xe bò.
Evaṃ pattiko, daṇḍiko, dhammiko, pādiko.
Similarly, Pattiko, Daṇḍiko, Dhammiko, Pādiko.
Tương tự, pattiko, daṇḍiko, dhammiko, pādiko.
2275
Sīsena vahatīti sīsiko, sīsena vahati vā.
One who carries on the head is Sīsiko, or one who carries on the head.
Người mang vác bằng đầu là sīsiko, hoặc người mang vác bằng đầu.
Aṃsena vahatīti aṃsiko, aṃsena vahati vā.
One who carries on the shoulder is Aṃsiko, or one who carries on the shoulder.
Người mang vác bằng vai là aṃsiko, hoặc người mang vác bằng vai.
Evaṃ khandhiko, aṅguliko.
Similarly, Khandhiko, Aṅguliko.
Tương tự, khandhiko, aṅguliko.
2276
Vāti vikappanatthena aññesupi ṇikapaccayo hoti.
(optionally) implies that the suffix ṇika is also to be applied in other instances.
(có thể) trong ý nghĩa lựa chọn, hậu tố ṇika cũng được dùng trong các trường hợp khác.
Rājagahe vasatīti rājagahiko, rājagahe vasati vā.
One who dwells in Rājagaha is Rājagahiko, or one who dwells in Rājagaha.
Người sống ở Rājagaha là rājagahiko, hoặc người sống ở Rājagaha.
Rājagahe jāto rājagahiko, rājagahe jāto vā.
One born in Rājagaha is Rājagahiko, or one born in Rājagaha.
Người sinh ra ở Rājagaha là rājagahiko, hoặc người sinh ra ở Rājagaha.
Evaṃ māgadhiko, sāvatthiko, kāpila vatthiko, pāṭaliputtiko, vesāliko.
Similarly, Māgadhiko, Sāvatthiko, Kāpilavatthiko, Pāṭaliputtiko, Vesāliko.
Tương tự, māgadhiko, sāvatthiko, kāpila vatthiko, pāṭaliputtiko, vesāliko.
2277
351, 374. Tamadhīte tenakatādi sannidhāna niyoga sippa bhaṇḍa jīvikatthesu ca.
351, 374. Also* one who studies that, one who has done that, being present in that, appointed to that, that being their craft, that being their merchandise, and that being their livelihood.
351, 374. Và trong các ý nghĩa: học, được làm bởi, sự hiện diện, sự bổ nhiệm, nghề nghiệp, hàng hóa và sinh kế.
2278
Tamadhīte, tenakatādiatthe, tamhi sannidhānā, tattha niyutto, tamassa sippaṃ, tamassa bhaṇḍaṃ, tamassa jīvikaṃ iccetesvatthesu ca ṇikapaccayo hoti vā.
The suffix ṇika optionally occurs in the senses of one who studies that, actions done by that, being present in that, appointed to that, that being their craft, that being their merchandise, and that being their livelihood.
Hậu tố ṇika có thể được dùng trong các ý nghĩa: cái gì đó được học, cái gì đó được làm bởi, sự hiện diện ở đó, được bổ nhiệm vào đó, cái đó là nghề nghiệp của người đó, cái đó là hàng hóa của người đó, cái đó là sinh kế của người đó.
2279
Vinayamadhīte venayiko, vinayamadhīte vā.
One who studies the Vinaya is Venayiko, or one who studies the Vinaya.
Người học Vinaya là venayiko, hoặc người học Vinaya.
Evaṃ suttantiko, ābhidhammiko, veyyākaraṇiko.
Similarly, Suttantiko, Ābhidhammiko, Veyyākaraṇiko.
Tương tự, suttantiko, ābhidhammiko, veyyākaraṇiko.
2280
Kāyena kataṃ kammaṃ kāyikaṃ, kāyena kataṃ kammaṃ vā.
An action done by the body is Kāyikaṃ, or an action done by the body.
Hành động được làm bằng thân là kāyikaṃ, hoặc hành động được làm bằng thân.
Evaṃ vācasikaṃ, mānasikaṃ.
Similarly, Vācasikaṃ, Mānasikaṃ.
Tương tự, vācasikaṃ, mānasikaṃ.
2281
Sarīre sannidhānā vedanā sārīrikā, sarīre sannidhānā vā, evaṃ mānasikā.
Feeling present in the body is Sārīrikā, or feeling present in the body. Similarly, Mānasikā.
Cảm thọ hiện diện trong thân là sārīrikā, hoặc cảm thọ hiện diện trong thân, tương tự, mānasikā.
2282
Dvāre niyutto dovāriko, dvāre niyutto vā.
One appointed to the door is Dovāriko, or one appointed to the door.
Người được bổ nhiệm ở cổng là dovāriko, hoặc người được bổ nhiệm ở cổng.
Evaṃ bhaṇḍāgāriko, nāgariko, nāvakammiko.
Similarly, Bhaṇḍāgāriko, Nāgariko, Nāvakammiko.
Tương tự, bhaṇḍāgāriko, nāgariko, nāvakammiko.
2283
Vīṇā assa sippaṃ veṇiko, vīṇā assa sippaṃ vā.
One whose craft is the lute is Veṇiko, or one whose craft is the lute.
Vīṇā là nghề nghiệp của người đó là veṇiko, hoặc vīṇā là nghề nghiệp của người đó.
Evaṃ pāṇaviko, modiṅgiko, vaṃsiko.
Similarly, Pāṇaviko, Modiṅgiko, Vaṃsiko.
Tương tự, pāṇaviko, modiṅgiko, vaṃsiko.
2284
Gandho assa bhaṇḍaṃ gandhiko, gandho assa bhaṇḍaṃ vā.
One whose merchandise is perfume is Gandhiko, or one whose merchandise is perfume.
Hương là hàng hóa của người đó là gandhiko, hoặc hương là hàng hóa của người đó.
Evaṃ teliko, goḷiko.
Similarly, Teliko, Goḷiko.
Tương tự, teliko, goḷiko.
2285
Urabbhaṃ hantvā jīvatīti orabbhiko, urabbhaṃ hantvā jīvati vā.
One who lives by killing sheep is Orabbhiko, or one who lives by killing sheep.
Người sống bằng cách giết cừu là orabbhiko, hoặc người sống bằng cách giết cừu.
Magaṃ hantvā jīvatīti māgaviko, magaṃ hantvā jīvati vā.
One who lives by killing deer is Māgaviko, or one who lives by killing deer.
Người sống bằng cách giết thú rừng là māgaviko, hoặc người sống bằng cách giết thú rừng.
Evaṃ sokariko, sākuṇiko.
Similarly, Sokariko, Sākuṇiko.
Tương tự, sokariko, sākuṇiko.
2286
Ādiggahaṇena aññatthāpi ṇika paccayo yojetabbo.
By the inclusion of ādi (etc.), the suffix ṇika should also be applied in other cases.
Bằng cách dùng từ ādi (và các từ tương tự), hậu tố ṇika cũng có thể được dùng trong các trường hợp khác.
Jālena hato jāliko, jālena hato vā.
One struck by a net is Jāliko, or one struck by a net.
Người bị bắt bằng lưới là jāliko, hoặc người bị bắt bằng lưới.
2287
Suttena bandho suttiko, suttena bandho vā.
One bound by a thread is Suttiko, or one bound by a thread.
Cái được buộc bằng chỉ là suttiko, hoặc cái được buộc bằng chỉ.
2288
Cāpo assa āvudho cāpiko, cāpo assa āvudho vā.
One whose weapon is a bow is Cāpiko, or one whose weapon is a bow.
Cung là vũ khí của người đó là cāpiko, hoặc cung là vũ khí của người đó.
Evaṃ tomariko, muggariko, mosaliko.
Similarly, Tomariko, Muggariko, Mosaliko.
Tương tự, tomariko, muggariko, mosaliko.
2289
Vāto assa ābādho vātiko, vāto assa ābādho vā.
One whose ailment is wind is Vātiko, or one whose ailment is wind.
Gió là bệnh của người đó là vātiko, hoặc gió là bệnh của người đó.
Evaṃ semhiko, pittiko.
Similarly, Semhiko, Pittiko.
Tương tự, semhiko, pittiko.
2290
Buddhe pasanno buddhiko, buddhe pasanno vā.
One devoted to the Buddha is Buddhiko, or one devoted to the Buddha.
Người có niềm tin vào Đức Phật là buddhiko, hoặc người có niềm tin vào Đức Phật.
Evaṃ dhammiko, saṅghiko.
Similarly, Dhammiko, Saṅghiko.
Tương tự, dhammiko, saṅghiko.
2291
Buddhassa santakaṃ buddhikaṃ, buddhassa santakaṃ vā.
That which belongs to the Buddha is Buddhikaṃ, or that which belongs to the Buddha.
Cái thuộc về Đức Phật là buddhikaṃ, hoặc cái thuộc về Đức Phật.
Evaṃ dhammikaṃ, saṅghikaṃ.
Similarly, Dhammikaṃ, Saṅghikaṃ.
Tương tự, dhammikaṃ, saṅghikaṃ.
2292
Vatthena kītaṃ bhaṇḍaṃ vatthikaṃ, vatthena kītaṃ bhaṇḍaṃ vā.
Merchandise bought with cloth is Vatthikaṃ, or merchandise bought with cloth.
Hàng hóa được mua bằng vải là vatthikaṃ, hoặc hàng hóa được mua bằng vải.
Evaṃ kumbhikaṃ, phālikaṃ, kiṃ kaṇikaṃ, sovaṇṇikaṃ.
Similarly, Kumbhikaṃ, Phālikaṃ, Kiṃkaṇikaṃ, Sovaṇṇikaṃ.
Tương tự, kumbhikaṃ, phālikaṃ, kiṃ kaṇikaṃ, sovaṇṇikaṃ.
2293
Kumbho assa parimāṇaṃ kumbhikaṃ, kumbho assa parimāṇaṃ vā.
That whose measure is a pot is Kumbhikaṃ, or that whose measure is a pot.
Kumbha là số đo của cái đó là kumbhikaṃ, hoặc kumbha là số đo của cái đó.
2294
Kumbhassa rāsi kumbhikaṃ, kumbhassa rāsi vā.
A heap of pots is Kumbhikaṃ, or a heap of pots.
Đống kumbha là kumbhikaṃ, hoặc đống kumbha.
2295
Kumbhaṃ arahatīti kumbhiko, kumbhaṃ arahati vā.
One who deserves a pot is Kumbhiko, or one who deserves a pot.
Người xứng đáng với kumbha là kumbhiko, hoặc người xứng đáng với kumbha.
2296
Akkhena dibbatīti akkhiko, akkhena dibbati vā.
One who gambles with dice is Akkhiko, or one who gambles with dice.
Người chơi xúc xắc là akkhiko, hoặc người chơi xúc xắc.
Evaṃ sālākiko, tindukiko, ambaphaliko.
Similarly, Sālākiko, Tindukiko, Ambaphaliko.
Tương tự, sālākiko, tindukiko, ambaphaliko.
Kapiṭṭhaphaliko, nāḷikeriko iccevamādi.
Kapiṭṭhaphaliko, Nāḷikeriko, and so forth.
Kapiṭṭhaphaliko, nāḷikeriko và các từ tương tự.
2297
352, 376. Ṇa rāgā tasse damaññatthesu ca.
352, 376. ṇā* colour, that belonging to them, and other meanings.
352, 376. Hậu tố ṇa từ rāga trong ý nghĩa nhuộm và trong các ý nghĩa khác của sở hữu.
2298
Ṇapaccayo hoti vā rāgamhā ‘‘tena rattaṃ’’ iccetasmiṃ atthe, ‘‘tassedaṃ’’ aññatthesu ca.
The suffix ṇā optionally occurs after words denoting colours in the sense of "coloured by that," and in the sense of "that belonging to them," and in other meanings.
Hậu tố ṇa có thể được dùng từ rāga trong ý nghĩa ‘‘được nhuộm bằng cái đó’’, và trong các ý nghĩa khác của ‘‘cái này thuộc về người đó’’.
2299
Kasāvena rattaṃ vatthaṃ kāsāvaṃ, kasāvena rattaṃ vatthaṃ vā.
Cloth coloured with saffron is Kāsāvaṃ, or cloth coloured with saffron.
Vải được nhuộm bằng kasāva là kāsāvaṃ, hoặc vải được nhuộm bằng kasāva.
Evaṃ kosumbhaṃ, hāliddaṃ, pāṭaṅgaṃ, rattaṅga, mañjiṭṭhaṃ, kuṅkumaṃ.
Similarly, Kosumbhaṃ, Hāliddaṃ, Pāṭaṅgaṃ, Rattaṅga, Mañjiṭṭhaṃ, Kuṅkumaṃ.
Tương tự, kosumbhaṃ, hāliddaṃ, pāṭaṅgaṃ, rattaṅga, mañjiṭṭhaṃ, kuṅkumaṃ.
2300
Sūkarassa idaṃ maṃsaṃ sokaraṃ, sūkarassa idaṃ maṃsaṃ vā.
Meat belonging to a pig is Sokaraṃ, or meat belonging to a pig.
Thịt này thuộc về heo là sokaraṃ, hoặc thịt này thuộc về heo.
Evaṃ māhisaṃ.
Similarly, Māhisaṃ.
Tương tự, māhisaṃ.
2301
Udumbarassa avidūre pavattaṃ vimānaṃ odumbaraṃ, udumbarassa avidūre pavattaṃ vimānaṃ vā.
A mansion situated not far from an Udumbara tree is Odumbaraṃ, or a mansion situated not far from an Udumbara tree.
Cung điện nằm gần udumbara là odumbaraṃ, hoặc cung điện nằm gần udumbara.
2302
Vidisāya avidūre nivāso vediso, vidisāya avidūre nivāso vā.
A dwelling not far from Vidisā is Vedisa, or one whose dwelling is not far from Vidisā.
Nơi cư trú không xa Vidisā là vediso (người Vidisā), hoặc nơi cư trú không xa Vidisā.
2303
Mathurāya jāto māthuro, mathurāya jāto vā.
One born in Mathurā is Māthura, or one born in Mathurā.
Sinh ra ở Mathurā là māthuro, hoặc sinh ra ở Mathurā.
2304
Mathurāya āgato māthuro, mathurāya āgato vā.
One who has come from Mathurā is Māthura, or one who has come from Mathurā.
Đến từ Mathurā là māthuro, hoặc đến từ Mathurā.
2305
Kattikāya niyutto māso kattiko, kattikāya niyutto māso vā.
A month designated by Kattikā is Kattika, or a month designated by Kattikā.
Tháng được chỉ định vào Kattikā là tháng kattiko, hoặc tháng được chỉ định vào Kattikā.
Evaṃ māgasiro, phusso, māgho, phagguno, citto, vesākho, jeṭṭho, āsaḷho, sāvaṇo, bhaddo, assayujo.
Similarly Māgasira, Phussa, Māgha, Phagguna, Citta, Vesākha, Jeṭṭha, Āsaḷha, Sāvaṇa, Bhadda, Assayuja.
Tương tự: māgasiro, phusso, māgho, phagguno, citto, vesākho, jeṭṭho, āsaḷho, sāvaṇo, bhaddo, assayujo.
2306
Na vuddhi nīlapītādo, paccaye saṇakārake.
There is no lengthening for Nīla, Pīta, etc., when the 'saṇa' suffix is causative.
Không có sự tăng trưởng đối với nīlapītā v.v., trong ý nghĩa của các yếu tố tạo tác.
2307
Phakāro phussasaddassa, ‘‘siro’’ti sirasaṃ vade.
The syllable pha of the word phussa and ‘siro’ means head.
Phụ âm pha của từ phussa, từ ‘‘siro’’ có nghĩa là đầu.
2308
Sikkhānaṃ samūho sikkho, bhikkhānaṃ samūho bhikkho.
A multitude of trainees is sikkha; a multitude of bhikkhus is bhikkhu.
Tập hợp các học viên là sikkho, tập hợp các tỳ khưu là bhikkho.
Evaṃ kāpoto, māyūro, kokilo.
Similarly, kāpota, māyūra, kokila.
Tương tự: kāpoto, māyūro, kokilo.
2309
Buddhe, assa devatā buddho.
He whose deity is the Buddha is buddha.
Vị thần của Đức Phật là buddho.
Evaṃ bhaddo, māro, māhindo, vessavaṇo, yāmo, somo, nārāyaṇo.
Similarly, bhadda, māra, māhinda, vessavaṇa, yāma, soma, nārāyaṇa.
Tương tự: bhaddo, māro, māhindo, vessavaṇo, yāmo, somo, nārāyaṇo.
2310
Saṃvaccharamadhīte saṃvaccharo.
One who studies for a year is saṃvacchara.
Người học trong một năm là saṃvaccharo.
Evaṃ mohutto, nemitto, aṅgavijjo, veyyākaraṇo, chando, bhāsso, cando.
Similarly, mohutta, nemitta, aṅgavijja, veyyākaraṇa, chando, bhāssa, cando.
Tương tự: mohutto, nemitto, aṅgavijjo, veyyākaraṇo, chando, bhāsso, cando.
2311
Vasādānaṃ visayo deso vāsādo.
A region that is a sphere for offering garments is vāsāda.
Vùng đất là đối tượng của việc cư trú là vāsādo.
Evaṃ kumbho, sākunto, ātisāro.
Similarly, kumbha, sākunta, ātisāra.
Tương tự: kumbho, sākunto, ātisāro.
2312
Udumbarā asmiṃ padese santīti odumbaro.
Udumbara trees are in this region, hence odumbara.
Có cây udumbara trong vùng này nên là odumbaro.
Sāgarehi nibbatto sāgaro.
Born from oceans is sāgara.
Phát sinh từ biển là sāgaro.
Sāgalamassa nivāso sāgalo.
Sāgala is his dwelling, hence sāgala.
Nơi cư trú của nó là Sāgala là sāgalo.
Mathurā assa nivāso māthuro.
Mathurā is his dwelling, hence māthura.
Nơi cư trú của nó là Mathurā là māthuro.
Mathurāya issaro māthuro.
Mathurā’s lord is māthura.
Chủ nhân của Mathurā là māthuro.
Iccevamādayo yojetabbā.
And so on, these should be applied.
Và những từ tương tự nên được kết hợp.
2313
353, 378. Jātādīnamimiyā ca.
353, 378. Jāta, etc., and imiya.
353, 378. Jātādīnamimiyā ca.
2314
Jātaiccevamādīnamatthe imaiyapaccayā honti.
The suffixes imaiya occur in the sense of jāta, etc.
Trong ý nghĩa của Jāta v.v., các hậu tố imaiya được thêm vào.
2315
Pacchā jāto pacchimo.
Born later is pacchima.
Sinh ra sau là pacchimo.
Evaṃ antimo, majjhimo, purimo, uparimo, heṭṭhimo, gopphimo.
Similarly, antima, majjhima, purima, uparima, heṭṭhima, gopphima.
Tương tự: antimo, majjhimo, purimo, uparimo, heṭṭhimo, gopphimo.
Bodhisattajātiyā jāto bodhisattajātiyo, evaṃ assajātiyo, hatthijātiyo, manussajātiyo.
Born of the Bodhisatta lineage is bodhisattajātiya; similarly, assajātiya, hatthijātiya, manussajātiya.
Sinh ra với chủng loại Bồ-tát là bodhisattajātiyo, tương tự: assajātiyo, hatthijātiyo, manussajātiyo.
2316
Ādiggahaṇena niyuttatthāditopi tadassatthāditopi ima iya ika iccete paccayā honti.
By the ādī (etc.) reference, the suffixes ima, iya, ika also occur in the sense of appointment, etc., and having that, etc.
Do việc nắm giữ Adi, các hậu tố ima, iya, ika được thêm vào trong ý nghĩa được chỉ định v.v., và trong ý nghĩa có cái đó v.v.
Anto niyutto antimo.
Appointed to the end is antima.
Được chỉ định bên trong là antimo.
Evaṃ antiyo, antiko.
Similarly, antiya, antika.
Tương tự: antiyo, antiko.
2317
Putto assa atthi, tasmiṃ vā vijjatīti puttimo.
He has a son, or it exists in him, hence puttima.
Người có con trai, hoặc người mà con trai tồn tại trong đó là puttimo.
Evaṃ puttiyeva, puttiko, kappimo, kappiyo, kappiko.
Similarly, puttiya, puttika, kappima, kappiya, kappika.
Tương tự: puttiyeva, puttiko, kappimo, kappiyo, kappiko.
2318
Caggahaṇena kiyapaccayo hoti niyuttatthe.
By the ca reference, the suffix kiya occurs in the sense of appointment.
Do việc nắm giữ Ca, hậu tố kiya được thêm vào trong ý nghĩa được chỉ định.
Jātiyaṃ niyutto jātikiyo, andhe niyutto andhakiyo, jātiyā andho jaccandho, jaccandhe niyutto jaccandhakiyo.
Appointed to lineage is jātiya; appointed to the blind is andhakiya; blind by birth is jaccandha; appointed to the blind by birth is jaccandhakiya.
Được chỉ định vào chủng loại là jātikiyo, được chỉ định vào người mù là andhakiyo, người mù bẩm sinh là jaccandho, được chỉ định vào người mù bẩm sinh là jaccandhakiyo.
2319
354, 379. Samūhatthe kaṇa ṇā.
354, 379. Kaṇa ṇā in the sense of multitude.
354, 379. Samūhatthe kaṇa ṇā.
2320
Samūhatthe kaṇa ṇaiccete paccayā honti.
The suffixes kaṇa ṇa occur in the sense of multitude.
Trong ý nghĩa tập hợp, các hậu tố kaṇaṇa được thêm vào.
2321
Rājaputtānaṃ samūho rājaputtako.
A multitude of princes is rājaputtaka.
Tập hợp các hoàng tử là rājaputtako.
Evaṃ rājaputto, mānussako, mānusso, māyūrako, māyūro, māhiṃsako, māhiṃso.
Similarly, rājaputta, mānussaka, mānussa, māyūraka, māyūra, māhiṃsaka, māhiṃsa.
Tương tự: rājaputto, mānussako, mānusso, māyūrako, māyūro, māhiṃsako, māhiṃso.
2322
355, 380. Gāma jana bandhu sahāyādīhitā.
355, 380. From gāma, jana, bandhu, sahāya, etc., tā.
355, 380. Gāma jana bandhu sahāyādīhitā.
2323
Gāma jana bandhu sahāyaiccevamādīhi paccayo hoti samūhatthe.
The suffix occurs from gāma, jana, bandhu, sahāya, etc., in the sense of multitude.
Từ gāma, jana, bandhu, sahāya v.v., hậu tố được thêm vào trong ý nghĩa tập hợp.
2324
Gāmānaṃ samūho gāmatā.
A multitude of villages is gāmatā.
Tập hợp các làng là gāmatā.
Evaṃ janatā, bandhutā, sahāyatā, nagaratā.
Similarly, janatā, bandhutā, sahāyatā, nagaratā.
Tương tự: janatā, bandhutā, sahāyatā, nagaratā.
2325
356, 381. Tadassa ṭhānamiyo ca.
356, 381. His place, and iya.
356, 381. Tadassa ṭhānamiyo ca.
2326
‘‘Tadassa ṭhāna’’ miccetasmiṃ atthe iyapaccayo hoti.
In the sense of ‘‘his place,’’ the suffix iya occurs.
Trong ý nghĩa ‘‘Đó là nơi chốn của nó’’, hậu tố iya được thêm vào.
2327
Madanassa ṭhānaṃ madaniyaṃ, bandhanassa ṭhānaṃ bandhaniyaṃ, mucchanassa ṭhānaṃ mucchaniyaṃ, evaṃ rajaniyaṃ, kamaniyaṃ, gamaniyaṃ, dussaniyaṃ, dassaniyaṃ.
A place of intoxication is madaniyaṃ; a place of bondage is bandhaniyaṃ; a place of infatuation is mucchaniyaṃ; similarly, rajaniyaṃ, kamaniyaṃ, gamaniyaṃ, dussaniyaṃ, dassaniyaṃ.
Nơi chốn của sự say mê là madaniyaṃ, nơi chốn của sự trói buộc là bandhaniyaṃ, nơi chốn của sự mê muội là mucchaniyaṃ, tương tự: rajaniyaṃ, kamaniyaṃ, gamaniyaṃ, dussaniyaṃ, dassaniyaṃ.
2328
357, 382. Upamatthāyitattaṃ.
357, 382. Āyitatta in the sense of simile.
357, 382. Upamatthāyitattaṃ.
2329
Upamatthe āyitattapaccayo hoti.
The suffix āyitatta occurs in the sense of simile.
Trong ý nghĩa so sánh, hậu tố āyitatta được thêm vào.
2330
Dhūmo viya dissati aduṃ vanaṃ tadidaṃ dhūmāyitattaṃ, timiraṃ viya dissati aduṃ vanaṃ tadidaṃ timirāyitattaṃ.
That forest appears like smoke, that is dhūmāyitattaṃ; that forest appears like darkness, that is timirāyitattaṃ.
Rừng đó trông như khói, đó là dhūmāyitattaṃ, rừng đó trông như bóng tối, đó là timirāyitattaṃ.
2331
358, 383. Tannissitatthe lo.
358, 383. La in the sense of dependent on it.
358, 383. Tannissitatthe lo.
2332
‘‘Tannissitatthe, tadassa ṭhāna’’miccetasmiṃ atthe ca lapaccayo hoti.
In the sense of ‘‘dependent on it’’ and ‘‘his place,’’ the suffix la occurs.
Trong ý nghĩa ‘‘nương tựa vào cái đó’’, và trong ý nghĩa ‘‘đó là nơi chốn của nó’’, hậu tố la được thêm vào.
2333
Duṭṭhu nissitaṃ duṭṭhullaṃ, vedaṃ nissitaṃ vedallaṃ, duṭṭhu ṭhānaṃ duṭṭhullaṃ, vedassa ṭhānaṃ vedallaṃ.
Strongly dependent is duṭṭhullaṃ; dependent on knowledge is vedallaṃ; a bad place is duṭṭhullaṃ; a place of knowledge is vedallaṃ.
Nương tựa vào điều xấu là duṭṭhullaṃ, nương tựa vào sự hiểu biết là vedallaṃ, nơi chốn của điều xấu là duṭṭhullaṃ, nơi chốn của sự hiểu biết là vedallaṃ.
2334
359, 384. Ālu tabbahule.
359, 384. Ālu when abundant.
359, 384. Ālu tabbahule.
2335
Ālupaccayo hoti tabbahulatthe.
The suffix ālu occurs in the sense of abundance of that.
Hậu tố ālu được thêm vào trong ý nghĩa có nhiều cái đó.
2336
Abhijjhā assa pakati abhijjhālu, abhijjhā assa bahulā vā abhijjhālu.
Envy is his nature, abhijjhālu; or envy is abundant in him, abhijjhālu.
Bản chất của nó là tham lam là abhijjhālu, hoặc nó có nhiều tham lam là abhijjhālu.
Evaṃ sītālu, dhajālu, dayālu.
Similarly, sītālu, dhajālu, dayālu.
Tương tự: sītālu, dhajālu, dayālu.
2337
360, 387. Ṇya tta tā bhāve tu.
360, 387. Ṇya, tta, tā in the sense of state.
360, 387. Ṇya tta tā bhāve tu.
2338
Ṇyattatāiccete paccayā honti bhāvatthe.
The suffixes ṇya, tta, tā occur in the sense of state.
Các hậu tố ṇya, tta, được thêm vào trong ý nghĩa bản chất/trạng thái.
2339
Alasassa bhāvo ālasyaṃ, arogassa bhāvo ārogyaṃ.
The state of laziness is ālasyaṃ; the state of being healthy is ārogyaṃ.
Bản chất của người lười biếng là ālasyaṃ, bản chất của người không bệnh là ārogyaṃ.
Paṃsukūlikassa bhāvo paṃsukūlikattaṃ, anodarikassa bhāvo anodarikattaṃ.
The state of one who wears rag-robes is paṃsukūlikattaṃ; the state of one who does not overeat is anodarikattaṃ.
Bản chất của người mặc y phấn tảo là paṃsukūlikattaṃ, bản chất của người không ăn quá mức là anodarikattaṃ.
Saṅgaṇikārāmassa bhāvo saṅgaṇikārāmatā, niddārāmassa bhāvo niddārāmatā.
The state of one devoted to company is saṅgaṇikārāmatā; the state of one devoted to sleep is niddārāmatā.
Bản chất của người ưa thích hội họp là saṅgaṇikārāmatā, bản chất của người ưa thích ngủ là niddārāmatā.
2340
Tuggahaṇena ttanapaccayo hoti.
By the tu reference, the suffix ttana occurs.
Do việc nắm giữ Tu, hậu tố ttana được thêm vào.
Puthujjanattanaṃ, vedanattanaṃ.
The state of being an ordinary person, the state of feeling.
Bản chất của phàm phu là puthujjanattanaṃ, bản chất của cảm thọ là vedanattanaṃ.
2341
361, 388. Ṇa visamādīhi.
361, 388. Ṇa from visama, etc.
361, 388. Ṇa visamādīhi.
2342
Ṇapaccayo hoti visamādīhi ‘‘tassa bhāvo’’iccetasmiṃ atthe.
The suffix ṇṇa occurs from visama, etc., in the sense of ‘‘its state.’’
Hậu tố ṇa được thêm vào từ visama v.v., trong ý nghĩa ‘‘bản chất của cái đó’’.
2343
Visamassa bhāvo vesamaṃ, sucissa bhāvo socaṃ.
The state of unevenness is vesamaṃ; the state of purity is socaṃ.
Bản chất của sự bất bình đẳng là vesamaṃ, bản chất của sự trong sạch là socaṃ.
2344
362, 389. Ramaṇīyādito kaṇa.
362, 389. Kaṇa from ramaṇīya, etc.
362, 389. Ramaṇīyādito kaṇa.
2345
Ramaṇīyaiccevamādito kaṇa paccayo hoti ‘‘tassa bhāvo’’iccetasmiṃ atthe.
The suffix kaṇa occurs from ramaṇīya, etc., in the sense of ‘‘its state.’’
Từ ramaṇīya v.v., hậu tố kaṇa được thêm vào trong ý nghĩa ‘‘bản chất của cái đó’’.
2346
Ramaṇīyassa bhāvo rāmaṇīyakaṃ, manuññassa bhāvo mānuññakaṃ.
The state of pleasantness is rāmaṇīyakaṃ; the state of agreeableness is mānuññakaṃ.
Bản chất của sự đáng yêu là rāmaṇīyakaṃ, bản chất của sự dễ chịu là mānuññakaṃ.
2347
363, 390. Visese taratamisikiyiṭṭhā.
363, 390. Tara, tama, isika, iya, iṭṭha in distinction.
363, 390. Visese taratamisikiyiṭṭhā.
2348
Visesatthe tara tama isika iya iṭṭhaiccete paccayā honti.
The suffixes tara, tama, isika, iya, iṭṭha occur in the sense of distinction.
Trong ý nghĩa so sánh, các hậu tố tara, tama, isika, iya, iṭṭha được thêm vào.
2349
Sabbe ime pāpā, ayamimesaṃ visesena pāpoti pāpataro.
All these are evil, this one is especially evil among them, hence pāpatara.
Tất cả những điều này là ác, điều này đặc biệt ác hơn trong số chúng là pāpataro.
Evaṃ pāpatamo, pāpisiko, pāpiyo, pāpiṭṭho.
Similarly, pāpatama, pāpisika, pāpiya, pāpiṭṭha.
Tương tự: pāpatamo, pāpisiko, pāpiyo, pāpiṭṭho.
2350
364, 398. Tadassatthīti vī ca.
364, 398. He has it, and vī.
364, 398. Tadassatthīti vī ca.
2351
‘‘Tadassatthi’’iccetasmiṃ atthe paccayo hoti.
In the sense of ‘‘he has it,’’ the suffix occurs.
Trong ý nghĩa ‘‘Cái đó có ở người ấy’’, hậu tố được thêm vào.
2352
Medhā yassa atthi, tasmiṃ vā vijjatītimedhāvī.
He who has wisdom, or in whom it exists, is medhāvī.
Người có trí tuệ, hoặc trí tuệ tồn tại trong người ấy là medhāvī.
Evaṃ māyāvī.
Similarly, māyāvī.
Tương tự: māyāvī.
2353
Caggahaṇena sopaccayo hoti.
By the ca reference, the suffix sa occurs.
Do việc nắm giữ Ca, hậu tố so được thêm vào.
Sumedhā yassa atthi, tasmiṃ vā vijjatīti sumedhaso.
He who has good wisdom, or in whom it exists, is sumedhaso.
Người có trí tuệ tốt, hoặc trí tuệ tốt tồn tại trong người ấy là sumedhaso.
2354
365, 399. Tapādito sī.
365, 399. Sī from tapa, etc.
365, 399. Tapādito sī.
2355
Tapādito paccayo hoti ‘‘tadassatthi’’iccetasmiṃ atthe.
The suffix occurs from tapa, etc., in the sense of ‘‘he has it.’’
Từ tapa v.v., hậu tố được thêm vào trong ý nghĩa ‘‘cái đó có ở người ấy’’.
2356
Tapo yassa atthi tasmiṃ vā vijjatīti tapassī.
He who has austerity, or in whom it exists, is tapassī.
Người có khổ hạnh, hoặc khổ hạnh tồn tại trong người ấy là tapassī.
Evaṃ yasassī, tejassī.
Similarly, yasassī, tejassī.
Tương tự: yasassī, tejassī.
2357
266, 400. Daṇḍādito ikaī.
266, 400. Ika, ī from daṇḍa, etc.
266, 400. Daṇḍādito ikaī.
2358
Daṇḍādito ika īiccete paccayā honti ‘‘tadassatthi’’iccetasmiṃ atthe.
The suffixes ika, ī occur from daṇḍa, etc., in the sense of ‘‘he has it.’’
Từ daṇḍa v.v., các hậu tố ikaī được thêm vào trong ý nghĩa ‘‘cái đó có ở người ấy’’.
2359
Daṇḍo yassa atthi, tasmiṃ vā vijjatīti daṇḍiko, daṇḍī.
He who has a staff, or in whom it exists, is daṇḍika, daṇḍī.
Người có gậy, hoặc gậy tồn tại trong người ấy là daṇḍiko, daṇḍī.
Evaṃ māliko, mālī.
Similarly, mālika, mālī.
Tương tự: māliko, mālī.
2360
367, 401. Madhvādito ro.
367, 401. Ra from madhu, etc.
367, 401. Madhvādito ro.
2361
Madhuiccevamādito rapaccayo hoti ‘‘tadassatthi’’iccetasmiṃ atthe.
The suffix ra occurs from madhu, etc., in the sense of ‘‘he has it.’’
Từ madhu v.v., hậu tố ra được thêm vào trong ý nghĩa ‘‘cái đó có ở người ấy’’.
2362
Madhu yassa atthi, tasmiṃ vā vijjatīti madhuro.
He who has sweetness, or in whom it exists, is madhura.
Người có mật, hoặc mật tồn tại trong người ấy là madhuro.
Evaṃ kuñjaro, muggaro, mukharo, susiro, (sīsaro, sukaro, suṅkaro), subharo, suciro, ruciro.
Similarly, kuñjara, muggara, mukhara, susira, sīsara, sukara, suṅkara, subhara, sucira, rucira.
Tương tự: kuñjaro, muggaro, mukharo, susiro, (sīsaro, sukaro, suṅkaro), subharo, suciro, ruciro.
2363
368, 402. Guṇādito vantu.
368, 402. Vantu from guṇa, etc.
368, 402. Guṇādito vantu.
2364
Guṇaiccevamādito vantupaccayo hoti ‘‘tadassatthi’’iccetasmiṃ atthe.
The suffix vantu occurs from guṇa, etc., in the sense of ‘‘he has it.’’
Từ guṇa v.v., hậu tố vantu được thêm vào trong ý nghĩa ‘‘cái đó có ở người ấy’’.
2365
Guṇo yassa atthi, tasmiṃ vā vijjatīti guṇavā.
He who has virtue, or in whom it exists, is guṇavā.
Người có đức hạnh, hoặc đức hạnh tồn tại trong người ấy là guṇavā.
Evaṃ yasavā, dhanavā, paññavā, balavā, bhagavā.
Similarly, yasavā, dhanavā, paññavā, balavā, bhagavā.
Tương tự: yasavā, dhanavā, paññavā, balavā, bhagavā.
2366
369, 403. Satyādīhi mantu.
369, 403. Mantu with sati, etc.
369, 403. Satyādīhi mantu.
2367
Satiiccevamādīhi mantupaccayohoti ‘‘tadassatthi’’ iccetasmiṃ atthe.
The suffix mantu occurs with sati, etc., in the sense of ‘‘he has it.’’
Từ sati v.v., hậu tố mantu được thêm vào trong ý nghĩa ‘‘cái đó có ở người ấy’’.
2368
Sati yassa atthi, tasmiṃ vā vijjatīti satimā, evaṃ jutimā, rucimā, thutimā, dhitimā, matimā, bhāṇumā.
He who has mindfulness, or in whom it exists, is satimā; similarly, jutimā, rucimā, thutimā, dhitimā, matimā, bhāṇumā.
Người có niệm, hoặc niệm tồn tại trong người ấy là satimā, tương tự: jutimā, rucimā, thutimā, dhitimā, matimā, bhāṇumā.
2369
370, 405. Saddhāditoṇa.
370, 405. Ṇa from saddhā, etc.
370, 405. Saddhāditoṇa.
2370
Saddhāiccevamādito ṇa paccayo hoti ‘‘tadassatthi’’iccetasmiṃ atthe.
The suffix ṇa occurs from saddhā, etc., in the sense of ‘‘he has it.’’
Từ saddhā v.v., hậu tố ṇa được thêm vào trong ý nghĩa ‘‘cái đó có ở người ấy’’.
2371
Saddhā yassa atthi, tasmiṃ vā vijjatībhi saddho, evaṃ pañño, amaccharo.
He who has faith, or in whom it exists, is saddha; similarly, pañña, amacchara.
Người có tín, hoặc tín tồn tại trong người ấy là saddho, tương tự: pañño, amaccharo.
2372
371, 404. Āyussukārāsa mantumhi.
371, 404. Āyussukārāsa in mantu.
371, 404. Āyussukārāsa mantumhi.
2373
Āyussa anto ukāro asādeso hoti mantumhi paccaye pare.
When the suffix mant follows, the u vowel at the end of āyu (life) becomes asā.
Âm u ở cuối từ āyu trở thành asā khi hậu tố mantu theo sau.
2374
Āyu assa atthi, tasmiṃ vā vijjatīti āyasmā.
He has life, or it exists in him, thus āyasmā (venerable one).
Có tuổi thọ, hoặc tuổi thọ tồn tại trong người ấy, nên gọi là āyasmā (Đáng kính).
2375
372, 385. Tappakativacane mayo.
372, 385. The suffix maya in the sense of "made of that".
372, 385. Mayo trong ý nghĩa bản chất của nó.
2376
Tappakativacanatthe mayapaccayo hoti.
The suffix maya occurs in the sense of "made of that" (its nature).
Hậu tố maya được dùng trong ý nghĩa bản chất của nó.
2377
Suvaṇṇena pakataṃ kammaṃ sovaṇṇamayaṃ.
An action made of gold is sovaṇṇamayaṃ (golden).
Vật phẩm được làm bằng vàng là sovaṇṇamayaṃ (làm bằng vàng).
Evaṃ rūpiyamayaṃ jatumayaṃ, rajatamayaṃ, iṭṭhakamayaṃ, ayomayaṃ, mattikā mayaṃ, dārumayaṃ, gomayaṃ.
Similarly, rūpiyamayaṃ (made of silver), jatumayaṃ (made of lacquer), rajatamayaṃ (made of silver), iṭṭhakamayaṃ (made of brick), ayomayaṃ (made of iron), mattikāmayaṃ (made of clay), dārumayaṃ (made of wood), gomayaṃ (made of cow dung).
Tương tự, rūpiyamayaṃ (làm bằng bạc), jatumayaṃ (làm bằng nhựa cánh kiến), rajatamayaṃ (làm bằng bạc), iṭṭhakamayaṃ (làm bằng gạch), ayomayaṃ (làm bằng sắt), mattikā mayaṃ (làm bằng đất sét), dārumayaṃ (làm bằng gỗ), gomayaṃ (làm bằng phân bò).
2378
373, 406. Saṅkhyāpūraṇe mo.
373, 406. The suffix ma in fulfilling a number.
373, 406. Mo để chỉ số thứ tự.
2379
Saṅkhyāpūraṇatthe mapaccayo hoti.
The suffix ma occurs in the sense of fulfilling a number.
Hậu tố ma được dùng để chỉ số thứ tự.
2380
Pañcannaṃ pūraṇo pañcamo, evaṃ sattamo, aṭṭhamo, navamo, dasamo.
The one completing five is pañcamo (fifth); similarly, sattamo (seventh), aṭṭhamo (eighth), navamo (ninth), dasamo (tenth).
Người thứ năm trong số năm người là pañcamo. Tương tự, sattamo (thứ bảy), aṭṭhamo (thứ tám), navamo (thứ chín), dasamo (thứ mười).
2381
374, 408. Sa chassavā.
374, 408. sa optionally for cha.
374, 408. Sa cho cha là tùy chọn.
2382
Chassa sakārādeso hoti vā saṅkhyāpūraṇatthe.
The substitute sa optionally occurs for cha (six) in the sense of fulfilling a number.
Sự thay thế sa cho cha là tùy chọn trong ý nghĩa số thứ tự.
2383
Channaṃ pūraṇo saṭṭho, chaṭṭho vā.
The one completing six is saṭṭho or chaṭṭho (sixth).
Người thứ sáu trong số sáu người là saṭṭho hoặc chaṭṭho.
2384
375, 412. Ekādito dasassī.
375, 412. ī at the end of dasa after eka etc..
375, 412. Ī cho dasa sau ekā trở đi.
2385
Ekādito dasassa ante īpaccayo hoti vā saṅkhyāpūraṇatthe.
The suffix ī optionally occurs at the end of dasa (ten) after eka (one) etc., in the sense of fulfilling a number.
Hậu tố ī được thêm vào cuối dasa sau ekā trở đi, là tùy chọn trong ý nghĩa số thứ tự.
2386
Eko ca dasa ca ekādasa, ekādasannaṃ pūraṇī ekādasī.
One and ten are ekādasa (eleven); the one completing eleven is ekādasī (eleventh).
Một và mười là mười một (ekādasa), người thứ mười một trong số mười một người là ekādasī.
Pañcaca dasa ca pañcadasa, pañcadasannaṃ pūraṇī pañcadasī.
Five and ten are pañcadasa (fifteen); the one completing fifteen is pañcadasī (fifteenth).
Năm và mười là mười lăm (pañcadasa), người thứ mười lăm trong số mười lăm người là pañcadasī.
Cattāro ca dasa ca catuddasa, catuddasannaṃ pūraṇī cātuddasī.
Four and ten are catuddasa (fourteen); the one completing fourteen is cātuddasī (fourteenth).
Bốn và mười là mười bốn (catuddasa), người thứ mười bốn trong số mười bốn người là cātuddasī.
2387
Pūraṇeti kimatthaṃ?
Why pūraṇe (in fulfilling)?
Tại sao lại là Pūraṇe (số thứ tự)?
Ekādasa, pañcadasa.
ekādasa (eleven), pañcadasa (fifteen).
Ekādasa (mười một), pañcadasa (mười lăm).
2388
376, 257. Dase so niccañca.
376, 257. sa for dasa and always.
376, 257. So cho dasa là luôn luôn.
2389
Dasasadde pare niccaṃ chassa so hoti.
When the word dasa (ten) follows, so always occurs for cha (six).
Khi từ dasa theo sau, cha luôn trở thành so.
2390
Soḷasa.
soḷasa (sixteen).
Soḷasa (mười sáu).
2391
377, 0. Ante niggahitañca.
377, 0. Also a niggahita at the end.
377, 0. niggahita ở cuối.
2392
Tāsaṃ saṅkhyānaṃ ante niggahitāgamo hoti.
A niggahita (ṃ) is added at the end of those numbers.
Niggahita được thêm vào cuối các số đó.
2393
Pañcadasi, cātuddasi.
pañcadasī (fifteenth), cātuddasī (fourteenth).
Pañcadasi, cātuddasi.
2394
378, 414. Ti ca.
378, 414. Also ti.
378, 414. ti.
2395
Tāsaṃ saṅkhyānaṃ ante tikārāgamo hoti.
The addition of ti also occurs at the end of those numbers.
Tikāra được thêm vào cuối các số đó.
Vīsati, tiṃsati.
vīsati (twenty), tiṃsati (thirty).
Vīsati (hai mươi), tiṃsati (ba mươi).
2396
379, 258. La darānaṃ.
379, 258. la for da and ra.
379, 258. La cho dara.
2397
Dakāra rakārānaṃ saṅkhyānaṃ lakārādeso hoti.
The substitute la occurs for the letters da and ra in numbers.
Lakāra được thay thế cho dakārarakāra của các số.
Soḷasa, cattālīsaṃ.
soḷasa (sixteen), cattālīsaṃ (forty).
Soḷasa (mười sáu), cattālīsaṃ (bốn mươi).
2398
380, 255. Vīsati dasesu bā dvissa tu.
380, 255. for dvi (two) when vīsati or dasa follow.
380, 255. cho dvi khi có vīsatidasa, và tu.
2399
Vīsati dasaiccetesu dvissa bā hoti.
occurs for dvi (two) when vīsati (twenty) or dasa (ten) follow.
được thay thế cho dvi khi có vīsatidasa.
2400
Bāvīsatindriyāni, bārasa manussā.
bāvīsatindriyāni (twenty-two faculties), bārasa manussā (twelve persons).
Bāvīsatindriyāni (hai mươi hai căn), bārasa manussā (mười hai người).
2401
Tuggahaṇena dvissa du di do ādesā ca honti.
By the inclusion of tu, the substitutes du, di, do also occur for dvi.
Do việc thêm tu, các thay thế du, di, do cũng xảy ra cho dvi.
Durattaṃ, dirattaṃ, diguṇaṃ, dohaḷinī.
durattaṃ (twice dyed), dirattaṃ (twice dyed), diguṇaṃ (twofold), dohaḷinī (a pregnant woman with a longing).
Durattaṃ (hai lần), dirattaṃ (hai lần), diguṇaṃ (gấp đôi), dohaḷinī (phụ nữ mang thai đôi).
2402
381, 254. Ekādito dassa ra saṅkhyāne.
381, 254. ra for da of dasa after eka etc. in numbers.
381, 254. Ra cho da của dasa sau ekā trở đi trong số đếm.
2403
Ekādito dasassa dakārassa rakāro hoti vā saṅkhyāne.
The letter ra optionally occurs for the letter da of dasa (ten) after eka (one) etc., in numbers.
Rakāra được thay thế cho dakāra của dasa sau ekā trở đi, là tùy chọn trong số đếm.
2404
Ekārasa, ekādasa, bārasa, dvādasa.
ekārasa (eleven), ekādasa (eleven), bārasa (twelve), dvādasa (twelve).
Ekārasa (mười một), ekādasa (mười một), bārasa (mười hai), dvādasa (mười hai).
2405
Saṅkhyāneti kimatthaṃ?
Why saṅkhyāne (in numbers)?
Tại sao lại là Saṅkhyāne (trong số đếm)?
Dvādasāyatanāni.
dvādasāyatanāni (twelve sense-bases).
Dvādasāyatanāni (mười hai xứ).
2406
382, 259. Aṭṭhādito ca.
382, 259. Also after aṭṭha etc..
382, 259. Và sau aṭṭha trở đi.
2407
Aṭṭhaiccevamādito ca dasasaddassa dakārassa rakārādeso hoti vā saṅkhyāne.
Also after aṭṭha (eight) etc., the substitute ra optionally occurs for the letter da of the word dasa in numbers.
Và sau aṭṭha trở đi, rakāra được thay thế cho dakāra của từ dasa, là tùy chọn trong số đếm.
2408
Aṭṭhārasa, aṭṭhadasa.
aṭṭhārasa (eighteen), aṭṭhadasa (eighteen).
Aṭṭhārasa (mười tám), aṭṭhadasa (mười tám).
2409
Aṭṭhāditoti kimatthaṃ?
Why aṭṭhādito (after aṭṭha etc.)?
Tại sao lại là Aṭṭhādito (sau aṭṭha trở đi)?
Pañcadasa, soḷasa.
pañcadasa (fifteen), soḷasa (sixteen).
Pañcadasa (mười lăm), soḷasa (mười sáu).
2410
Saṅkhyāneti kimatthaṃ?
Why saṅkhyāne (in numbers)?
Tại sao lại là Saṅkhyāne (trong số đếm)?
Aṭṭhadasiko.
aṭṭhadasiko (one who is eighteen years old).
Aṭṭhadasiko (người có mười tám).
2411
383, 253. Dvekaṭṭhānamākāro vā.
383, 253. ā for dvi, eka, aṭṭha optionally.
383, 253. Ākāra cho dvi, eka, aṭṭha là tùy chọn.
2412
Dvi eka aṭṭhaiccetesamanto ākāro hoti vā saṅkhyāne.
The final ā vowel optionally occurs for dvi (two), eka (one), and aṭṭha (eight) in numbers.
Ākāra được thêm vào cuối các từ dvi, eka, aṭṭha là tùy chọn trong số đếm.
2413
Dvādasa, ekādasa, aṭṭhārasa.
dvādasa (twelve), ekādasa (eleven), aṭṭhārasa (eighteen).
Dvādasa (mười hai), ekādasa (mười một), aṭṭhārasa (mười tám).
2414
Saṅkhyāneti kimatthaṃ?
Why saṅkhyāne (in numbers)?
Tại sao lại là Saṅkhyāne (trong số đếm)?
Dvidanto, ekadanto, ekacchanno, aṭṭhatthambho.
dvidanto (two-toothed), ekadanto (one-toothed), ekacchanno (single-roofed), aṭṭhatthambho (eight-pillared).
Dvidanto (hai răng), ekadanto (một răng), ekacchanno (một mái), aṭṭhatthambho (tám cột).
2415
384, 407. Catucchehī tha ṭhā.
384, 407. tha and ṭhā after catu and cha.
384, 407. Tha, ṭha sau catucha.
2416
Catu chaiccetehi tha ṭhaiccete paccayā honti saṅkhyāpūraṇatthe.
The suffixes tha and ṭha occur after catu (four) and cha (six) in the sense of fulfilling a number.
Các hậu tố tha, ṭha được dùng sau catu, cha trong ý nghĩa số thứ tự.
2417
Catuttho, chaṭṭho.
catuttho (fourth), chaṭṭho (sixth).
Catuttho (thứ tư), chaṭṭho (thứ sáu).
2418
385, 409. Dvitīhi tiyo.
385, 409. tiya after dvi and ti.
385, 409. Tiya sau dviti.
2419
Dvi tiiccetehi tiyapaccayo hoti saṅkhyāpūraṇatthe.
The suffix tiya occurs after dvi (two) and ti (three) in the sense of fulfilling a number.
Hậu tố tiya được dùng sau dvi, ti trong ý nghĩa số thứ tự.
2420
Dutiyo, tatiyo.
dutiyo (second), tatiyo (third).
Dutiyo (thứ hai), tatiyo (thứ ba).
2421
386, 410. Tiye dutāpi ca.
386, 410. Also du and ta for tiya.
386, 410. du, ta cũng cho tiya.
2422
Dvi tiiccetesaṃ du taiccete ādesā honti tiyapaccaye pare.
The substitutes du and ta also occur for dvi (two) and ti (three) when the suffix tiya follows.
Các thay thế du, ta cũng xảy ra cho dvi, ti khi hậu tố tiya theo sau.
2423
Dutiyo, tatiyo.
dutiyo (second), tatiyo (third).
Dutiyo (thứ hai), tatiyo (thứ ba).
2424
Apiggahaṇena aññesupi dviiccetassa duādeso hoti.
By the inclusion of api, the substitute du occurs for dvi in other cases too.
Do việc thêm api, thay thế du cũng xảy ra cho dvi ở các trường hợp khác.
Durattaṃ.
durattaṃ (twice dyed).
Durattaṃ (hai lần).
2425
Caggahaṇena dviiccetassa dikāro hoti.
By the inclusion of ca, di occurs for dvi.
Do việc thêm ca, dikāra xảy ra cho dvi.
Dirattaṃ, diguṇaṃ saṅghāṭiṃ pārupetvā.
dirattaṃ (twice dyed), diguṇaṃ saṅghāṭiṃ pārupetvā (having wrapped a double robe).
Dirattaṃ (hai lần), diguṇaṃ saṅghāṭiṃ pārupetvā (đắp y hai lớp).
2426
387, 411. Tesamaḍḍhūpapadena aḍḍhuḍḍha divaḍḍha diyaḍḍhaḍḍhatiyā.
387, 411. aḍḍhuḍḍha, divaḍḍha, diyaḍḍha, aḍḍhatiyā for those when aḍḍha is an adjunct.
387, 411. Aḍḍhuḍḍha, divaḍḍha, diyaḍḍha, aḍḍhatiyā với tiền tố aḍḍha.
2427
Tesaṃ catuttha dutiya tatiyānaṃ aḍḍhūpapadānaṃ aḍḍhaḍḍhudivaḍḍha diyaḍḍha aḍḍhatiyādesā honti, aḍḍhūpapadena sahanippajjante.
For those catuttha (fourth), dutiya (second), tatiya (third) having aḍḍha (half) as an adjunct, the substitutes aḍḍhaḍḍha, divaḍḍha, diyaḍḍha, aḍḍhatiyā occur, when they are formed together with the adjunct aḍḍha.
Các thay thế aḍḍhaḍḍha, divaḍḍha, diyaḍḍha, aḍḍhatiyā xảy ra cho catuttha, dutiya, tatiya có tiền tố aḍḍha, khi chúng được hình thành cùng với tiền tố aḍḍha.
2428
Aḍḍhena catuttho aḍḍhuḍḍho, aḍḍhena dutiyo divaḍḍho, aḍḍhena dutiyo diyaḍḍho, aḍḍhena tatiyo aḍḍhatiyo.
The fourth with a half is aḍḍhuḍḍho (three and a half); the second with a half is divaḍḍho (one and a half); the second with a half is diyaḍḍho (one and a half); the third with a half is aḍḍhatiyo (two and a half).
Một nửa của thứ tư là aḍḍhuḍḍho (hai rưỡi), một nửa của thứ hai là divaḍḍho (một rưỡi), một nửa của thứ hai là diyaḍḍho (một rưỡi), một nửa của thứ ba là aḍḍhatiyo (hai rưỡi).
2429
388, 68. Sarūpānamekasesvasakiṃ.
388, 68. One remnant (ekasesa) of similar forms, not repeatedly.
388, 68. Ekasesa cho các dạng giống nhau không phải một lần.
2430
Sarūpānaṃ padabyañjanānaṃ ekaseso hoti asakiṃ.
There is one remnant (ekasesa) of words and letters of similar forms, not repeatedly.
Ekasesa (rút gọn thành một) xảy ra cho các từ và âm tiết giống nhau không phải một lần.
Puriso ca puriso ca purisā.
A man and a man (become) purisā (men).
Puriso ca puriso ca purisā (một người đàn ông và một người đàn ông là những người đàn ông).
2431
Sarūpānamiti kimatthaṃ?
Why sarūpānaṃ (of similar forms)?
Tại sao lại là Sarūpānaṃ (các dạng giống nhau)?
Hatthī ca asso ca ratho ca pattiko ca hatthiassarathapattikā,
An elephant, a horse, a chariot, and a foot soldier (become) hatthiassarathapattikā (elephants, horses, chariots, and foot soldiers).
Hatthī ca asso ca ratho ca pattiko ca hatthiassarathapattikā (một con voi và một con ngựa và một cỗ xe và một người lính bộ là voi, ngựa, xe, lính bộ).
2432
Asakinti kimatthaṃ?
Why asakiṃ (not repeatedly)?
Tại sao lại là Asakiṃ (không phải một lần)?
Puriso.
puriso (a man).
Puriso (một người đàn ông).
2433
389, 413. Gaṇane dasassa dviticatupañcachasattaaṭṭhanavakānaṃ vī ti cattāra paññā cha sattāsanavā yosu, yonañcīsamāsaṃ ṭhi ri tī tuti.
389, 413. In counting, for dasa (ten) and the dvi, ti, catu, pañca, cha, satta, aṭṭha, nava numbers, , ti, cattāra, paññā, cha, satta, asa, nava respectively, when yo follows, and īsaṃ, āsaṃ, ṭhi, ri, , uti for yo.
389, 413. Trong số đếm, dasadvi, ti, catu, pañca, cha, satta, aṭṭha, nava trở thành , ti, cattāra, paññā, cha, satta, asa, nava khi có yo, và yo cũng trở thành īsaṃ, āsaṃ, ṭhi, ri, , uti.
2434
Gaṇane dasassa dvika tika catukka pañcaka chakka sattakaaṭṭhaka navakānaṃ sarūpānaṃ katekasesānaṃ yathāsaṅkhyaṃ vī ti cattāra paññā cha satta asa navaiccādesā honti asakiṃ yosu, yonañca īsaṃ āsaṃ ṭhi ri ti īti utiiccādesā honti.
In counting, , ti, cattāra, paññā, cha, satta, asa, nava respectively, are substituted for the numbers dvi (two), ti (three), catu (four), pañca (five), cha (six), satta (seven), aṭṭha (eight), nava (nine) which are similar in form and have undergone ekasesa not repeatedly, when yo follows, and īsaṃ, āsaṃ, ṭhi, ri, , uti are substituted for yo.
Trong số đếm, các thay thế , ti, cattāra, paññā, cha, satta, asa, nava xảy ra tương ứng cho các từ dasa và các dạng giống nhau của dvika, tika, catukka, pañcaka, chakka, sattaka, aṭṭhaka, navaka đã được rút gọn thành một, không phải một lần, khi có yo theo sau; và các thay thế īsaṃ, āsaṃ, ṭhi, ri, , uti cũng xảy ra cho yo.
Pacchā puna nippajjante.
They are formed subsequently.
Sau đó chúng được hình thành lại.
2435
Vīsaṃ, tiṃsaṃ, cattālīsaṃ, paññāsaṃ, saṭṭhi, sattari, sattati, asīti, navuti.
vīsaṃ (twenty), tiṃsaṃ (thirty), cattālīsaṃ (forty), paññāsaṃ (fifty), saṭṭhi (sixty), sattari (seventy), sattati (seventy), asīti (eighty), navuti (ninety).
Vīsaṃ (hai mươi), tiṃsaṃ (ba mươi), cattālīsaṃ (bốn mươi), paññāsaṃ (năm mươi), saṭṭhi (sáu mươi), sattari (bảy mươi), sattati (bảy mươi), asīti (tám mươi), navuti (chín mươi).
2436
Asakinti kimatthaṃ?
Why asakiṃ (not repeatedly)?
Tại sao lại là Asakiṃ (không phải một lần)?
Dasa.
dasa (ten).
Dasa (mười).
2437
Gaṇaneti kimatthaṃ?
Why gaṇane (in counting)?
Tại sao lại là Gaṇane (trong số đếm)?
Dasadasakā purisā.
dasadasakā purisā (men in groups of tens).
Dasadasakā purisā (những người đàn ông mười mười).
2438
390, 256. Catūpapadassa lopo tuttarapadādicassa cucopi navā.
390, 256. The elision of tu in catu when it is an adjunct, and the substitution of cu or co for ca at the beginning of the following word, optionally.
390, 256. Việc bỏ tu của tiền tố catucu, co cũng là tùy chọn cho ca đứng đầu hậu tố.
2439
Catūpapadassa gaṇane pariyāpannassa tukārassa lopo hoti, uttarapadādi cakārassa cucopi ādesā honti navā.
The tu of catu (four) which is part of a number as an adjunct, is elided, and the initial ca of the following word optionally becomes cu or co.
Việc bỏ tukāra của tiền tố catu thuộc số đếm xảy ra, và các thay thế cu, co cũng xảy ra cho cakāra đứng đầu hậu tố, là tùy chọn.
2440
Cuddasa, coddasa, catuddasa.
cuddasa (fourteen), coddasa (fourteen), catuddasa (fourteen).
Cuddasa (mười bốn), coddasa (mười bốn), catuddasa (mười bốn).
2441
Apiggahaṇena anupapadassāpi padādi cakārassa.
By the inclusion of api, the elision of the initial ca of a word also occurs optionally even without an adjunct.
Do việc thêm api, việc bỏ cakāra đứng đầu từ cũng xảy ra, là tùy chọn, ngay cả khi không có tiền tố.
Lopohoti navā, cassa cucopi honti.
And cu or co occur for ca.
Các thay thế cu, co cũng xảy ra cho ca.
Tālīsaṃ, cattālīsaṃ, cuttālīsaṃ, cottālīsaṃ.
tālīsaṃ (forty), cattālīsaṃ (forty), cuttālīsaṃ (forty), cottālīsaṃ (forty).
Tālīsaṃ (bốn mươi), cattālīsaṃ (bốn mươi), cuttālīsaṃ (bốn mươi), cottālīsaṃ (bốn mươi).
2442
391, 423. Yadanupapannā nipātanā sijjhanti.
391, 423. Those words that are not specified are perfected by nipātana (irregular formation).
391, 423. Những từ không được hình thành thì được hình thành bằng cách nipātana.
2443
Ye saddā aniddiṭṭhalakkhaṇā, akkharapadabyañjanato, itthipumanapuṃsakaliṅgato, nāmupasagganipātato, abyayībhāvasamāsataddhitākhyātato, gaṇanasaṅkhyākālakārakappayogasaññāto, sandhipakativuddhilopāgamavikāraviparitato, vibhattivibhajanato ca, te nipātanā sijjhanti.
Those words whose characteristics are not specifically indicated, in terms of letters, words, and syllables; masculine, feminine, and neuter genders; nouns, prefixes, and particles; indeclinable compounds (abyayībhāvasamāsa), taddhita (derived nouns) and ākhyāta (verbs); number, quantity, time, case, usage, and designation; Sandhi, natural state, वृद्धि (lengthening), elision, addition, modification, and inversion; and case endings and divisions, are perfected by nipātana.
Những từ không được quy định bởi các quy tắc về chữ cái, từ ngữ, âm tiết, giống (nam, nữ, trung), danh từ, tiền tố, tiểu từ, hợp chất abyayībhāva, samāsa, taddhita, ākhyāta, số đếm, thời gian, cách, cách dùng, danh xưng, liên từ, tự nhiên, tăng trưởng, bỏ bớt, thêm vào, biến đổi, đảo ngược, chia cách, thì được hình thành bằng cách nipātana (quy định đặc biệt).
2444
392, 418. Dvādito ko’nekattheca.
392, 418. ka after dvi etc. and in multiple meanings.
392, 418. Ka sau dvi trở đi và trong nhiều ý nghĩa.
2445
Dviiccevamādito kapaccayo hoti anekatthe ca, nipātanā sijjhanti.
The suffix ka occurs after dvi (two) etc. and in multiple meanings, and is perfected by nipātana.
Hậu tố ka được dùng sau dvi trở đi và trong nhiều ý nghĩa, được hình thành bằng cách nipātana.
2446
Satassa dvikaṃ dvisataṃ, satassa tikaṃ tisataṃ, satassa catukkaṃ catusataṃ, satassa pañcakaṃ pañcasataṃ, satassa chakkaṃ chasataṃ, satassa sattakaṃ sattasataṃ, satassa aṭṭhakaṃ aṭṭhasataṃ, satassa navakaṃ navasataṃ, satassa dasakaṃ dasasataṃ, sahassaṃ hoti.
Two hundreds is dvisataṃ (two hundred); three hundreds is tisataṃ (three hundred); four hundreds is catusataṃ (four hundred); five hundreds is pañcasataṃ (five hundred); six hundreds is chasataṃ (six hundred); seven hundreds is sattasataṃ (seven hundred); eight hundreds is aṭṭhasataṃ (eight hundred); nine hundreds is navasataṃ (nine hundred); ten hundreds is dasasataṃ (one thousand), becoming sahassaṃ.
Hai trăm của một trăm là dvisataṃ (hai trăm), ba trăm của một trăm là tisataṃ (ba trăm), bốn trăm của một trăm là catusataṃ (bốn trăm), năm trăm của một trăm là pañcasataṃ (năm trăm), sáu trăm của một trăm là chasataṃ (sáu trăm), bảy trăm của một trăm là sattasataṃ (bảy trăm), tám trăm của một trăm là aṭṭhasataṃ (tám trăm), chín trăm của một trăm là navasataṃ (chín trăm), mười trăm của một trăm là dasasataṃ (một ngàn).
2447
393, 415. Dasadasakaṃ sataṃ dasakānaṃ sataṃ sahassañca yomhi.
393, 415. sataṃ for dasadasakaṃ and sahassaṃ for dasakānaṃ sataṃ when yo follows.
393, 415. Mười mười là một trăm, và một trăm mười là một ngàn khi có yo.
2448
Gaṇane pariyāpannassa dasadasakassa sataṃ hoti, satadasakassa sahassaṃ hoti yomhi pare.
For dasadasaka (ten tens) included in counting, it becomes sataṃ (hundred), and for sata dasaka (ten hundreds), it becomes sahassaṃ (thousand) when yo follows.
Mười mười (dasadasakassa) thuộc số đếm là sataṃ (một trăm), và một trăm mười (satadasakassa) là sahassaṃ (một ngàn) khi có yo theo sau.
2449
Sataṃ, sahassaṃ.
sataṃ (hundred), sahassaṃ (thousand).
Sataṃ (một trăm), sahassaṃ (một ngàn).
2450
Dvikādīnaṃ taduttarapadānañca nippajjante yathāsaṅkhyaṃ.
The words beginning with dvi (two) etc., and their subsequent words, are formed respectively.
Các từ dvika trở đi và các từ theo sau chúng được hình thành tương ứng.
Satassa dvikaṃ (tadidaṃ hoti) dvisataṃ, evaṃ tisataṃ, catusataṃ, pañcasataṃ, chasataṃ, sattasataṃ, aṭṭhasataṃ, navasataṃ, dasasataṃ, sahassaṃ hoti.
Two times a hundred is two hundred; similarly, three hundred, four hundred, five hundred, six hundred, seven hundred, eight hundred, nine hundred, ten hundred becomes a thousand.
Hai lần của một trăm (tức là) hai trăm, tương tự ba trăm, bốn trăm, năm trăm, sáu trăm, bảy trăm, tám trăm, chín trăm, mười trăm là một ngàn.
2451
394, 416. Yāva taduttari dasaguṇitañca.
394, 416. And up to ten times beyond that.
394, 416. Và cho đến mười lần hơn thế nữa.
2452
Yāva tāsaṃ saṅkhyānaṃ uttari dasaguṇitañca kātabbaṃ.
Up to and beyond those numbers, they should be multiplied by ten.
Cho đến khi những con số đó được làm thành mười lần hơn nữa.
2453
Taṃ yathā?
How is that?
Điều đó như thế nào?
Dasassa gaṇanassa dasaguṇitaṃ katvā sataṃ hoti, satassa dasaguṇitaṃ katvā sahassaṃ hoti, sahassassa dasaguṇitaṃ katvā dasasahassaṃ hoti, dasasahassassa dasaguṇitaṃ katvāsatasahassaṃ hoti, satasahassassa dasaguṇitaṃ katvādasasatasahassaṃ hoti, dasasatasahassassadasaguṇitaṃ katvā koṭi hoti, koṭisatasahassassa sataguṇitaṃ katvā pakoṭi hoti.
Multiplying the number ten by ten makes a hundred; multiplying a hundred by ten makes a thousand; multiplying a thousand by ten makes ten thousand; multiplying ten thousand by ten makes a hundred thousand; multiplying a hundred thousand by ten makes a million; multiplying a million by ten makes a koṭi; multiplying a koṭi by a hundred thousand makes a pakoṭi.
Làm mười lần của số mười thì thành một trăm, làm mười lần của một trăm thì thành một ngàn, làm mười lần của một ngàn thì thành mười ngàn, làm mười lần của mười ngàn thì thành một trăm ngàn, làm mười lần của một trăm ngàn thì thành mười trăm ngàn, làm mười lần của mười trăm ngàn thì thành một koṭi, làm một trăm lần của một koṭi trăm ngàn thì thành một pakoṭi.
Evaṃ sesāpi yojetabbā.
Similarly, the rest should be applied.
Tương tự, những số còn lại cũng nên được ghép nối.
2454
Caggahaṇaṃ visesanatthaṃ.
The caggahaṇa (particle ca) is for specifying.
Từ ca là để nhấn mạnh.
2455
395, 417. Sakanāmehi.
395, 417. By their own names.
395, 417. Với những tên gọi riêng của chúng.
2456
Yāsaṃ pana saṅkhyānaṃ aniddiṭṭhanāmadheyyānaṃ sakehi sakehi nāmehi nippajjante.
But those numbers for which no specific names are indicated arise by their own respective names.
Những con số mà tên gọi chưa được chỉ định thì được hình thành với những tên gọi riêng của chúng.
2457
Satasahassānaṃ sataṃ koṭi, koṭisatasahassānaṃ sataṃ pakoṭi, pakoṭisatasahassānaṃ sataṃ koṭipakoṭi, koṭipakoṭisatasahassānaṃ sataṃ nahutaṃ, nahutasatasahassānaṃ sataṃ ninnahutaṃ, ninnahutasatasahassānaṃ sataṃ akkhobhiṇī.
A hundred times a hundred thousand is a koṭi; a hundred times a koṭi of hundred thousands is a pakoṭi; a hundred times a pakoṭi of hundred thousands is a koṭipakoṭi; a hundred times a koṭipakoṭi of hundred thousands is a nahuta; a hundred times a nahuta of hundred thousands is a ninnahuta; a hundred times a ninnahuta of hundred thousands is an akkhobhiṇī.
Một trăm của một trăm ngàn là koṭi, một trăm của koṭi trăm ngàn là pakoṭi, một trăm của pakoṭi trăm ngàn là koṭipakoṭi, một trăm của koṭipakoṭi trăm ngàn là nahutaṃ, một trăm của nahutaṃ trăm ngàn là ninnahutaṃ, một trăm của ninnahutaṃ trăm ngàn là akkhobhiṇī.
Tathā bindu, abbudaṃ, nirabbudaṃ, ahahaṃ, ababaṃ, aṭaṭaṃ, sogandhikaṃ, uppalaṃ, kumudaṃ, padumaṃ, puṇḍarikaṃ, kathānaṃ, mahākathānaṃ, asaṅkhyeyyaṃ.
Similarly, bindu, abbuda, nirabbuda, ahaha, ababa, aṭaṭa, sogandhika, uppala, kumuda, paduma, puṇḍarika, kathāna, mahākathāna, asaṅkhyeyya.
Tương tự: bindu, abbudaṃ, nirabbudaṃ, ahahaṃ, ababaṃ, aṭaṭaṃ, sogandhikaṃ, uppalaṃ, kumudaṃ, padumaṃ, puṇḍarikaṃ, kathānaṃ, mahākathānaṃ, asaṅkhyeyyaṃ.
2458
396, 363. Tesaṃ ṇo lopaṃ.
396, 363. Deletion of ṇa in them.
396, 363. Sự lược bỏ ṇa của chúng.
2459
Tesaṃ paccayānaṃ ṇo lopamāpajjate.
The ṇa of those affixes is deleted.
ṇa của những hậu tố đó bị lược bỏ.
2460
Gotamassa apaccaṃ gotamo.
The offspring of Gotama is Gotamo.
Con cháu của Gotama là gotamo.
Evaṃ vāsiṭṭho.
Similarly, Vāsiṭṭho.
Tương tự vāsiṭṭho.
Venateyyo, ālasyaṃ, ārogyaṃ.
Venateyyo, ālasyaṃ, ārogyaṃ.
venateyyo, ālasyaṃ, ārogyaṃ.
2461
397, 420. Vibhāge dhā ca.
397, 420. And dhā in division.
397, 420. dhā trong sự phân chia.
2462
Vibhāgatthe ca dhāpaccayo hoti.
And the affix dhā occurs in the sense of division.
Và hậu tố dhā được dùng trong nghĩa phân chia.
2463
Ekena vibhāgena ekadhā.
By one division, ekadhā (one way).
Với một sự phân chia là ekadhā.
Evaṃ dvidhā, tidhā, catudhā, pañcadhā, chadhā.
Similarly, dvidhā (two ways), tidhā (three ways), catudhā (four ways), pañcadhā (five ways), chadhā (six ways).
Tương tự dvidhā, tidhā, catudhā, pañcadhā, chadhā.
2464
Ceti kimatthaṃ?
What is the purpose of ca?
Từ ca để làm gì?
Sopaccayo hoti.
The affix so occurs.
Hậu tố so được dùng.
Suttaso, byañjanaso, padaso.
Suttaso (by Sutta), byañjanaso (by letter), padaso (by word).
suttaso, byañjanaso, padaso.
2465
398, 421. Sabbanāmehi pakāravacane tu thā.
398, 421. From all pronouns, but thā in the sense of manner.
398, 421. Từ các đại danh từ, thā trong nghĩa cách thức.
2466
Sabbanāmehi pakāravacanatthe thāpaccayo hoti.
From all pronouns, the affix thā occurs in the sense of manner.
Hậu tố thā được dùng trong nghĩa cách thức từ các đại danh từ.
2467
So pakāro tathā, taṃ pakāraṃ tathā, tena pakārena tathā, tassa pakārassa tathā, tasmā pakārā tathā, tassa pakārassa tathā, tasmiṃ pakāre tathā.
That manner is tathā; that manner is tathā; by that manner is tathā; of that manner is tathā; from that manner is tathā; of that manner is tathā; in that manner is tathā.
Cách thức đó là tathā, cách thức đó là tathā, bằng cách thức đó là tathā, của cách thức đó là tathā, từ cách thức đó là tathā, của cách thức đó là tathā, trong cách thức đó là tathā.
Evaṃ yathā, sabbathā, aññathā, itarathā.
Similarly, yathā (as), sabbathā (in every way), aññathā (otherwise), itarathā (in another way).
Tương tự yathā, sabbathā, aññathā, itarathā.
2468
Tuggahaṇaṃ kimatthaṃ?
What is the purpose of tu?
Việc dùng tu để làm gì?
Tatthāpaccayo hoti.
The affix tatthā occurs.
Hậu tố tatthā được dùng.
So pakāro tathatthā.
That manner is tathatthā.
Cách thức đó là tathatthā.
Evaṃ yathatthā.
Similarly, yathatthā.
Tương tự yathatthā.
Sabbathatthā, aññathatthā, itarathatthā.
Sabbathatthā, aññathatthā, itarathatthā.
sabbathatthā, aññathatthā, itarathatthā.
2469
399, 422. Kimimehi thaṃ.
399, 422. Thaṃ from kiṃ and ima.
399, 422. thaṃ từ kiṃima.
2470
Kiṃ imaiccetehi thaṃpaccayo hoti pakāravacanatthe.
From kiṃ and ima, the affix thaṃ occurs in the sense of manner.
Hậu tố thaṃ được dùng từ kiṃima trong nghĩa cách thức.
2471
Ko pakāro kathaṃ, kaṃ pakāraṃ kathaṃ, kena pakārena kathaṃ, kassa pakārassa kathaṃ, kasmā pakārā kathaṃ.
What manner is kathaṃ (how); what manner is kathaṃ; by what manner is kathaṃ; of what manner is kathaṃ; from what manner is kathaṃ.
Cách thức nào là kathaṃ, cách thức nào là kathaṃ, bằng cách thức nào là kathaṃ, của cách thức nào là kathaṃ, từ cách thức nào là kathaṃ.
Kassa pakārassa kathaṃ, kasmiṃ pakāre kathaṃ, ayaṃ pakāro itthaṃ, imaṃ pakāraṃ itthaṃ, iminā pakārena itthaṃ, imassa pakārassa itthaṃ, imasmā pakārā itthaṃ, imassa pakārassa itthaṃ, imasmiṃ pakāre itthaṃ.
Of what manner is kathaṃ; in what manner is kathaṃ; this manner is itthaṃ (thus); this manner is itthaṃ; by this manner is itthaṃ; of this manner is itthaṃ; from this manner is itthaṃ; of this manner is itthaṃ; in this manner is itthaṃ.
Của cách thức nào là kathaṃ, trong cách thức nào là kathaṃ, cách thức này là itthaṃ, cách thức này là itthaṃ, bằng cách thức này là itthaṃ, của cách thức này là itthaṃ, từ cách thức này là itthaṃ, của cách thức này là itthaṃ, trong cách thức này là itthaṃ.
2472
400, 364. Vuddhādisarassa vā’saṃyogantassa saṇe ca.
400, 364. Of the initial vowel of a word that does not end in a conjunct, and of a vowel, there is vuddhī with saṇakāra affixes.
400, 364. Và sự kéo dài nguyên âm đầu tiên hoặc nguyên âm của âm tiết không có phụ âm kép cuối cùng trong saṇa.
2473
Ādisarassa vā asaṃyogantassa ādibyañjanassa vā sarassa vuddhi hoti saṇakārake paccaye pare.
The initial vowel, or the vowel of the initial consonant of a word that does not end in a conjunct, optionally undergoes vuddhī when a saṇa affix follows.
Nguyên âm đầu tiên hoặc nguyên âm của phụ âm đầu tiên không có phụ âm kép cuối cùng được kéo dài khi hậu tố saṇa theo sau.
2474
Ābhidhammiko, venateyyo, vāsiṭṭho, ālasyaṃ, ārogyaṃ.
Ābhidhammiko, venateyyo, vāsiṭṭho, ālasyaṃ, ārogyaṃ.
ābhidhammiko, venateyyo, vāsiṭṭho, ālasyaṃ, ārogyaṃ.
2475
Asaṃyogantasseti kimatthaṃ?
What is the purpose of asaṃyogantassa (of what does not end in a conjunct)?
asaṃyogantassa để làm gì?
Bhaggavo, manteyyo, kunteyyo.
Bhaggavo, manteyyo, kunteyyo.
bhaggavo, manteyyo, kunteyyo.
2476
401, 375. Māyūnamāgamo ṭhāne.
401, 375. Augmentation of māyū in place.
401, 375. Sự thêm vào māyūna tại vị trí.
2477
Iuiccetesaṃ ādibhūtānaṃ mā vuddhi hoti.
The initial i and u do not undergo vuddhī.
không được kéo dài đối với iu là âm đầu tiên.
Tesu ca e o vuddhāgamo hoti ṭhāne.
And in their place, vuddhī-augmentation e and o occur.
eo được thêm vào tại vị trí.
2478
Byākaraṇamadhīte veyyākaraṇiko, nyāyamadhīte neyyāyiko, byāvacchassa apaccaṃ veyyāvaccho, dvāre niyutto dovāriko.
One who studies grammar is veyyākaraṇiko; one who studies logic is neyyāyiko; the offspring of byāvaccha is veyyāvaccho; one appointed at the door is dovāriko.
Người học ngữ pháp là veyyākaraṇiko, người học logic là neyyāyiko, con cháu của Byāvaccha là veyyāvaccho, người được bổ nhiệm ở cửa là dovāriko.
2479
402, 377. Āttañca.
402, 377. And āttaṃ.
402, 377. ātta.
2480
Iuiccetesaṃ āttañca hoti, rikārāgamo ca ṭhāne.
And i and u become āttaṃ, and ri becomes augmentation in their place.
ātta được dùng cho iu, và ri được thêm vào tại vị trí.
2481
Isissa bhāvo ārisyaṃ, iṇassa bhāvo āṇyaṃ, usabhassa bhāvo āsabhaṃ, ujuno bhāvo ajjavaṃ, iccevamādī yojetabbā.
The state of a sage (isi) is ārisyaṃ; the state of debt (iṇa) is āṇyaṃ; the state of a bull (usabha) is āsabhaṃ; the state of being upright (ujuno) is ajjavaṃ; and so on, should be applied.
Bản chất của một vị ẩn sĩ là ārisyaṃ, bản chất của một món nợ là āṇyaṃ, bản chất của một con bò đực là āsabhaṃ, bản chất của sự ngay thẳng là ajjavaṃ, v.v., nên được ghép nối.
2482
Yūnamiti kimatthaṃ?
What is the purpose of yūnaṃ?
yūna để làm gì?
Apāyesu jāto āpāyi ko.
Born in the nether worlds (apāyesu) is āpāyi ko.
Người sinh ra trong các cõi khổ là āpāyi ko.
2483
Ṭhāneti kimatthaṃ?
What is the purpose of ṭhāne?
ṭhāne để làm gì?
Vematiko, opanayiko, opamāyiko, opāyiko.
Vematiko, opanayiko, opamāyiko, opāyiko.
vematiko, opanayiko, opamāyiko, opāyiko.
2484
403, 354. Kvacādimajjhuttarānaṃ dīgharassā paccayesu ca.
403, 354. Sometimes long and short vowels in initial, middle, and final positions, and in affixes.
403, 354. Đôi khi sự kéo dài và rút ngắn của âm đầu, âm giữa và âm cuối trong các hậu tố và không có hậu tố.
2485
Kvaci ādimajjhauttaraiccetesaṃ dīgharassā honti paccayesu ca apaccayesu ca.
Sometimes, long and short vowels occur in initial, middle, and final positions, both in affixes and not in affixes.
Đôi khi có sự kéo dài và rút ngắn của âm đầu, âm giữa và âm cuối trong các hậu tố và không có hậu tố.
2486
Ādidīgho tāva – pākāro, nīvāro, pāsādo, pākaṭo, pātimokkho, pāṭikaṅkho iccevamādi.
First, initial lengtheningpākāro, nīvāro, pāsādo, pākaṭo, pātimokkho, pāṭikaṅkho, and so on.
Sự kéo dài âm đầu là – pākāro, nīvāro, pāsādo, pākaṭo, pātimokkho, pāṭikaṅkho, v.v.
2487
Majjhedīgho tāva – aṅgamāgadhiko, orabbhamāgavīko iccevamādi.
First, middle lengtheningaṅgamāgadhiko, orabbhamāgavīko, and so on.
Sự kéo dài âm giữa là – aṅgamāgadhiko, orabbhamāgavīko, v.v.
2488
Uttaradīgho tāva – khantī paramaṃ tapo titikkhā, añjanā giri, koṭarā vanaṃ, aṅgulī iccevamādi.
First, final lengtheningkhantī paramaṃ tapo titikkhā, añjanā giri, koṭarā vanaṃ, aṅgulī, and so on.
Sự kéo dài âm cuối là – khantī paramaṃ tapo titikkhā, añjanā giri, koṭarā vanaṃ, aṅgulī, v.v.
2489
Ādirasso tāva – pageva iccevamādi.
First, initial shorteningpageva, and so on.
Sự rút ngắn âm đầu là – pageva, v.v.
2490
Majjherasso tāva – sumedhaso suvaṇṇadharehi iccevamādi.
First, middle shorteningsumedhaso, suvaṇṇadharehi, and so on.
Sự rút ngắn âm giữa là – sumedhaso suvaṇṇadharehi, v.v.
2491
Uttararasso tāva – bhovādi nāma so hoti, yathābhāvi guṇena so iccevamādi.
First, final shorteningbhovādi nāma so hoti, yathābhāvi guṇena so, and so on.
Sự rút ngắn âm cuối là – bhovādi nāma so hoti, yathābhāvi guṇena so, v.v.
Aññepi yathājinavacanānuparodhena yojetabbā.
Other instances should also be applied in accordance with the Buddha's words.
Những từ khác cũng nên được ghép nối theo lời dạy của Đức Phật.
2492
Caggahaṇena apaccayesu cāti atthaṃ samucceti,
The caggahaṇa (particle ca) includes the meaning "and not in affixes".
Từ ca bao gồm cả nghĩa “và không có hậu tố”.
2493
404, 370. Tesu vuddhilopāgamavikāraviparītādesā ca.
404, 370. And in them, vuddhī, deletion, augmentation, alteration, inversion, and substitution.
404, 370. Và sự kéo dài, lược bỏ, thêm vào, biến đổi, đảo ngược và thay thế trong chúng.
2494
Tesu ādimajjhuttaresu yathājinavacanānuparodhena kvaci vuddhi hoti, kvaci lopo hoti, kvaci āgamo hoti, kvaci vikāro hoti, kvaci viparīto hoti, kvaci ādeso hoti.
In those initial, middle, and final positions, in accordance with the Buddha's words, sometimes vuddhī occurs, sometimes deletion occurs, sometimes augmentation occurs, sometimes alteration occurs, sometimes inversion occurs, sometimes substitution occurs.
Trong các âm đầu, âm giữa và âm cuối đó, đôi khi có sự kéo dài, đôi khi có sự lược bỏ, đôi khi có sự thêm vào, đôi khi có sự biến đổi, đôi khi có sự đảo ngược, đôi khi có sự thay thế, theo lời dạy của Đức Phật.
2495
Ādivuddhi tāva – ābhidhammiko, venateyyo iccevamādi.
First, initial vuddhīābhidhammiko, venateyyo, and so on.
Sự kéo dài âm đầu là – ābhidhammiko, venateyyo, v.v.
2496
Majjhevuddhi tāva – sukhaseyyaṃ, sukhakāri dānaṃ, sukhakāri sīlaṃ iccevamādi.
First, middle vuddhīsukhaseyyaṃ, sukhakāri dānaṃ, sukhakāri sīlaṃ, and so on.
Sự kéo dài âm giữa là – sukhaseyyaṃ, sukhakāri dānaṃ, sukhakāri sīlaṃ, v.v.
2497
Uttaravuddhi tāva – kāliṅgo, māgadhiko, paccakkhadhammā iccevamādi.
First, final vuddhīkāliṅgo, māgadhiko, paccakkhadhammā, and so on.
Sự kéo dài âm cuối là – kāliṅgo, māgadhiko, paccakkhadhammā, v.v.
2498
Ādilopo tāva – tālīsaṃ iccevamādi.
First, initial deletiontālīsaṃ, and so on.
Sự lược bỏ âm đầu là – tālīsaṃ, v.v.
2499
Majjhelopo tāva – kattukāmo, kumbhakāraputto, vedallaṃ iccevamādi.
First, middle deletionkattukāmo, kumbhakāraputto, vedallaṃ, and so on.
Sự lược bỏ âm giữa là – kattukāmo, kumbhakāraputto, vedallaṃ, v.v.
2500
Uttaralopo tāva – bhikkhu, bhikkhunī iccevamādi.
First, final deletionbhikkhu, bhikkhunī, and so on.
Sự lược bỏ âm cuối là – bhikkhu, bhikkhunī, v.v.
2501
Ādiāgamo tāva – vutto bhagavatā iccevamādi.
First, initial augmentationvutto bhagavatā, and so on.
Sự thêm vào âm đầu là – vutto bhagavatā, v.v.
2502
Majjheāgamo tāva – sasīlavā, sapaññavāiccevamādi.
First, middle augmentationsasīlavā, sapaññavā, and so on.
Sự thêm vào âm giữa là – sasīlavā, sapaññavā, v.v.
2503
Uttaraāgamo tāva – vedallaṃ iccevamādi.
First, final augmentationvedallaṃ, and so on.
Sự thêm vào âm cuối là – vedallaṃ, v.v.
2504
Ādivikāro tāva – ārisyaṃ, āṇyaṃ, āsabhaṃ, ajjavaṃ iccevamādi.
First, initial alterationārisyaṃ, āṇyaṃ, āsabhaṃ, ajjavaṃ, and so on.
Sự biến đổi âm đầu là – ārisyaṃ, āṇyaṃ, āsabhaṃ, ajjavaṃ, v.v.
2505
Majjhevikāro tāva – varārisyaṃ, parārisyaṃ iccevamādi.
First, middle alterationvarārisyaṃ, parārisyaṃ, and so on.
Sự biến đổi âm giữa là – varārisyaṃ, parārisyaṃ, v.v.
2506
Uttaravikāro tāva – yāni, tāni, sukhāni iccevamādi.
First, final alterationyāni, tāni, sukhāni, and so on.
Sự biến đổi âm cuối là – yāni, tāni, sukhāni, v.v.
2507
Ādiviparīto tāva – uggate sūriye uggacchati iccevamādi.
First, initial inversionuggate sūriye uggacchati, and so on.
Sự đảo ngược âm đầu là – uggate sūriye uggacchati, v.v.
2508
Majjheviparīto tāva – samuggacchati, samuggate sūriye iccevamādi.
First, middle inversionsamuggacchati, samuggate sūriye, and so on.
Sự đảo ngược âm giữa là – samuggacchati, samuggate sūriye, v.v.
2509
Uttaraviparīto tāva – digu, diguṇaṃ iccevamādi.
First, final inversiondigu, diguṇaṃ, and so on.
Sự đảo ngược âm cuối là – digu, diguṇaṃ, v.v.
2510
Ādiādeso tāva – yūnaṃ iccevamādi.
First, initial substitutionyūnaṃ, and so on.
Sự thay thế âm đầu là – yūnaṃ, v.v.
2511
Majjheādeso tāva – nyāyogā iccevamādi.
First, middle substitutionnyāyogā, and so on.
Sự thay thế âm giữa là – nyāyogā, v.v.
2512
Uttaraādeso tāva – sabbaseyyo, sabbaseṭṭho, cittaṃ iccevamādi.
First, final substitutionsabbaseyyo, sabbaseṭṭho, cittaṃ, and so on.
Sự thay thế âm cuối là – sabbaseyyo, sabbaseṭṭho, cittaṃ, v.v.
Evaṃ yathājinavacanānuparodhena sabbattha yojetabbā.
Thus, they should be applied everywhere in accordance with the Buddha's words.
Tương tự, tất cả nên được ghép nối theo lời dạy của Đức Phật.
2513
405, 365. Ayuvaṇṇānañcāyo vuddhi.
405, 365. Increase in vowels (a, i, u).
405, 365. Sự tăng trưởng của các nguyên âm a, i, u.
2514
A iti akāro, i īiti ivaṇṇo, u ūiti uvaṇṇo, tesaṃ akāraivaṇṇuvaṇṇānaṃ ā e ovuddhiyo honti yathāsaṅkhyaṃ, ā ī ūvuddhi ca.
A is the akāra; i and ī are ivaṇṇa; u and ū are uvaṇṇa. For these vowels a, i, u, there are respective increases to ā, e, o, and also increases to ā, ī, ū.
Nguyên âm aa, nguyên âm iiī, nguyên âm uuū. Đối với các nguyên âm a, i, u này, các dạng tăng trưởng tương ứng là ā, e, oā, ī, ū.
2515
Ābhidhammiko, venateyyo, oḷumpiko.
Ābhidhammika, Venateyya, Oḷumpika.
Ābhidhammiko, venateyyo, oḷumpiko.
2516
Puna vuddhiggahaṇaṃ kimatthaṃ?
Why is the term vuddhi (increase) mentioned again?
Tại sao lại dùng lại từ vuddhi?
Uttarapadavuddhibhāvatthaṃ, aṅgamagadhehi āgatāti aṅgamāgadhikā.
It is for the purpose of indicating the increase of the latter part of a compound. (For example), 'Those who came from Aṅga and Magadha' becomes Aṅgamāgadhikā.
Để chỉ sự tăng trưởng của hậu tố, ví dụ: aṅgamāgadhikā (những người đến từ Aṅga và Magadha).
Nigamajanapadesu jātāti negamajānapadā.
‘Born in market towns and countries’ becomes Negamajānapadā.
Negamajānapadā (những người sinh ra ở các thị trấn và vùng nông thôn).
Purimajanapadesu jātāti porimajānapadā.
‘Born in former countries’ becomes Porimajānapadā.
Porimajānapadā (những người sinh ra ở các vùng phía đông).
Sattāhe niyuttoti sattāhikā, catuvijje niyuttoti cātuvijjikā.
‘Appointed for seven days’ becomes sattāhikā; ‘appointed for the four Vedas’ becomes cātuvijjikā.
Sattāhikā (được bổ nhiệm trong bảy ngày), cātuvijjikā (được bổ nhiệm trong bốn kiến thức).
Iccevamādī yojetabbā.
And so on, should be applied.
Và những ví dụ tương tự nên được áp dụng.
2517
Vuddhiiccanena kvattho?
What is the purpose of the term vuddhi?
Từ vuddhi dùng để làm gì?
Vuddhādisarassa vā’saṃyogantassa saṇe ca.
For the initial vowel of a word, or of a consonant-ending word, and in the case of saṇa.
Để chỉ sự tăng trưởng của nguyên âm đầu tiên hoặc nguyên âm cuối của một từ không có phụ âm kép, và trong trường hợp có hậu tố sa.
2518
Iti nāmakappe taddhitakappo aṭṭhamo kaṇḍo.
Thus, in Nāmakappa, the Taddhitakappa is the eighth section.
Đây là chương thứ tám, Taddhitakappa, trong Nāmakappa.
2519
Taddhitakappo niṭṭhito.
The Taddhitakappa is finished.
Chương Taddhitakappa đã hoàn tất.
Next Page →