355. Idāni tadanantare satipaṭṭhānavibhaṅge cattāroti gaṇanaparicchedo.
355. Now, in the Satipaṭṭhāna-Vibhaṅga that immediately follows, “four” is a numerical definition.
355. Bây giờ, trong Satipaṭṭhāna-vibhaṅga kế tiếp, cattāro (bốn) là sự phân định bằng con số.
Tena na tato heṭṭhā na uddhanti satipaṭṭhānaparicchedaṃ dīpeti.
By this, it indicates the definition of Satipaṭṭhāna: that there are neither fewer nor more than that.
Điều đó chỉ ra rằng sự phân loại các niệm xứ (satipaṭṭhāna) không ít hơn hay nhiều hơn con số đó.
Satipaṭṭhānāti tayo satipaṭṭhānā – satigocaropi, tidhā paṭipannesu sāvakesu satthuno paṭidhānunayavītivattatāpi, satipi.
In “Satipaṭṭhānā,” there are three types of Satipaṭṭhāna: the object of mindfulness (sati-gocara), the Teacher’s transcendence of aversion and affection towards disciples practicing in three ways, and mindfulness itself.
Satipaṭṭhānā (các niệm xứ) có ba loại niệm xứ: đối tượng của niệm (sati-gocara), sự vượt qua sự ghét bỏ và yêu thích của Đức Đạo Sư đối với các đệ tử thực hành theo ba cách, và chính niệm (sati).
‘‘Catunnaṃ, bhikkhave, satipaṭṭhānānaṃ samudayañca atthaṅgamañca desessāmi.
For instance, in passages like “Monks, I will teach you the arising and passing away of the four Satipaṭṭhānas.
Thật vậy, trong các đoạn như “Này các tỳ khưu, Ta sẽ thuyết giảng về sự tập khởi và sự diệt tận của bốn niệm xứ.
Taṃ suṇātha…pe… ko ca, bhikkhave, kāyassa samudayo?
Listen to that… And what, monks, is the arising of the body?
Hãy lắng nghe điều đó… (Saṃ. Ni. 5.408) ... Này các tỳ khưu, sự tập khởi của thân là gì?
Āhārasamudayā kāyassa samudayo’’tiādīsu (saṃ. ni. 5.408) hi satigocaro satipaṭṭhānanti vuccati.
From the arising of nutriment comes the arising of the body,” the object of mindfulness is called Satipaṭṭhāna.
Sự tập khởi của thân là do sự tập khởi của thực phẩm”, đối tượng của niệm được gọi là niệm xứ.
Tathā ‘‘kāyo upaṭṭhānaṃ, no sati.
Similarly, in passages like “The body is the foundation, not mindfulness.
Cũng vậy, trong các đoạn như “Thân là đối tượng của niệm (upaṭṭhāna), không phải niệm.
Sati upaṭṭhānañceva sati cā’’tiādīsu (paṭi. ma. 3.35).
Mindfulness is both the foundation and mindfulness,”
Niệm là đối tượng của niệm và cũng là niệm” (Paṭi. Ma. 3.35).
Tassattho – patiṭṭhāti asminti paṭṭhānaṃ.
Its meaning is: that in which it is established is paṭṭhāna.
Ý nghĩa của nó là: Paṭṭhāna là nơi mà niệm an trú.
Kā patiṭṭhāti?
What is established?
Cái gì an trú?
Satiyā paṭṭhānaṃ satipaṭṭhānaṃ, padhānaṃ ṭhānanti vā paṭṭhānaṃ; satiyā paṭṭhānaṃ satipaṭṭhānaṃ hatthiṭṭhānaassaṭṭhānādīni viya.
The foundation of mindfulness is satipaṭṭhāna, or paṭṭhāna means a principal standing place; the paṭṭhāna of mindfulness is satipaṭṭhāna, like the standing place of an elephant or a horse.
Sự an trú của niệm là satipaṭṭhāna, hoặc paṭṭhāna là chỗ đứng chính yếu; sự an trú của niệm là satipaṭṭhāna, giống như nơi ở của voi, nơi ở của ngựa, v.v.
‘‘Tayo satipaṭṭhānā yadariyo sevati, yadariyo sevamāno satthā gaṇaṃ anusāsitumarahatī’’ti (ma. ni. 3.304, 311) ettha tidhā paṭipannesu sāvakesu satthuno paṭighānunayavītivattatā satipaṭṭhānanti vuttā.
In “There are three satipaṭṭhānā which the Noble One cultivates, by cultivating which the Teacher is worthy to instruct the assembly,” the Teacher’s transcendence of aversion and affection towards disciples practicing in three ways is called satipaṭṭhāna.
Trong đoạn “Ba niệm xứ mà bậc Thánh (Ariya) thực hành, khi thực hành những điều đó, Đức Đạo Sư xứng đáng giáo huấn chúng hội” (Ma. Ni. 3.304, 311), sự vượt qua sự ghét bỏ và yêu thích của Đức Đạo Sư đối với các đệ tử thực hành theo ba cách được gọi là niệm xứ.
Tassattho – paṭṭhapetabbato paṭṭhānaṃ, pavattayitabbatoti attho.
Its meaning is: it is paṭṭhāna because it should be established, meaning it should be brought into being.
Ý nghĩa của nó là: Paṭṭhāna là điều cần được thiết lập, nghĩa là điều cần được làm cho phát sinh.
Kena paṭṭhapetabbatoti?
By whom should it be established?
Cần được thiết lập bằng cái gì?
Satiyā; satiyā paṭṭhānaṃ satipaṭṭhānaṃ.
By mindfulness; the paṭṭhāna of mindfulness is satipaṭṭhāna.
Bằng niệm; sự thiết lập bằng niệm là satipaṭṭhāna.
‘‘Cattāro satipaṭṭhānā bhāvitā bahulīkatā satta bojjhaṅge paripūrentī’’tiādīsu (ma. ni. 3.147) pana satiyeva satipaṭṭhānanti vuccati.
However, in passages like “The four satipaṭṭhānā, when developed and frequently practiced, complete the seven factors of enlightenment,” mindfulness itself is called satipaṭṭhāna.
Tuy nhiên, trong các đoạn như “Bốn niệm xứ được tu tập, được làm cho sung mãn sẽ hoàn thiện bảy giác chi (bojjhaṅga)” (Ma. Ni. 3.147), chính niệm được gọi là niệm xứ.
Tassattho – patiṭṭhātīti paṭṭhānaṃ, upaṭṭhāti okkanditvā pakkhanditvā pavattatīti attho; satiyeva paṭṭhānaṭṭhena satipaṭṭhānaṃ; athavā saraṇaṭṭhena sati, upaṭṭhānaṭṭhena paṭṭhānaṃ.
Its meaning is: it is paṭṭhāna because it stands firm, meaning it operates by entering into and rushing into the object; mindfulness itself, in the sense of a foundation, is satipaṭṭhāna; alternatively, mindfulness (sati) in the sense of remembering, and paṭṭhāna in the sense of establishment.
Ý nghĩa của nó là: Paṭṭhāna là cái an trú, nghĩa là cái phát sinh bằng cách xâm nhập và thâm nhập vào đối tượng; chính niệm được gọi là satipaṭṭhāna theo nghĩa là nơi an trú; hoặc niệm theo nghĩa ghi nhớ, paṭṭhāna theo nghĩa an trú.
Iti sati ca sā paṭṭhānañcātipi satipaṭṭhānaṃ.
Thus, that which is both mindfulness (sati) and a foundation (paṭṭhāna) is also satipaṭṭhāna.
Như vậy, niệm vừa là niệm vừa là nơi an trú cũng là satipaṭṭhāna.
Idamidha adhippetaṃ.
This is what is intended here.
Điều này được đề cập ở đây.
Yadi evaṃ, kasmā satipaṭṭhānāti bahuvacanaṃ katanti?
If so, why is the plural “satipaṭṭhānā” used?
Nếu vậy, tại sao lại dùng số nhiều là satipaṭṭhānā?
Satiyā bahuttā; ārammaṇabhedena hi bahukā tā satiyoti.
Because of the multiplicity of mindfulness; for those mindfulness states are numerous due to the distinction of objects.
Vì niệm có nhiều; thật vậy, những niệm đó có nhiều do sự khác biệt của đối tượng.
Kasmā pana bhagavatā cattārova satipaṭṭhānā vuttā, anūnā anadhikāti?
Why, then, were only four satipaṭṭhānā taught by the Blessed One, neither fewer nor more?
Tại sao Đức Thế Tôn chỉ thuyết giảng bốn niệm xứ, không ít hơn cũng không nhiều hơn?
Veneyyahitattā.
Because of the benefit to those who are to be trained.
Vì lợi ích của những người có thể giác ngộ.
Taṇhācaritadiṭṭhicaritasamathayānikavipassanāyānikesu hi mandatikkhavasena dvidhā pavattesu mandassa taṇhācaritassa oḷārikaṃ kāyānupassanāsatipaṭṭhānaṃ visuddhimaggo, tikkhassa sukhumaṃ vedanānupassanāsatipaṭṭhānaṃ.
Among those who engage in craving-conduct, view-conduct, tranquility-vehicle, and insight-vehicle, manifesting in two ways as dull and sharp, for the dull person with craving-conduct, the gross kāyānupassanā satipaṭṭhāna is the path to purity; for the sharp person, the subtle vedanānupassanā satipaṭṭhāna.
Trong số những người có tham ái, tà kiến, hành thiền tịnh chỉ (samatha-yānika) và hành thiền quán (vipassanā-yānika) được phân thành hai loại là chậm (manda) và nhanh (tikkha), đối với người có tham ái chậm, niệm xứ quán thân (kāyānupassanā-satipaṭṭhāna) thô thiển là con đường thanh tịnh, đối với người nhanh, niệm xứ quán cảm thọ (vedanānupassanā-satipaṭṭhāna) vi tế là con đường thanh tịnh.
Diṭṭhicaritassapi mandassa nātippabhedagataṃ cittānupassanāsatipaṭṭhānaṃ visuddhimaggo, tikkhassa atippabhedagataṃ dhammānupassanāsatipaṭṭhānaṃ.
And for the dull person with view-conduct, the cittānupassanā satipaṭṭhāna, which has not reached excessive differentiation, is the path to purity; for the sharp person, the dhammānupassanā satipaṭṭhāna, which has reached excessive differentiation.
Đối với người có tà kiến chậm, niệm xứ quán tâm (cittānupassanā-satipaṭṭhāna) chưa đạt đến sự phân biệt sâu sắc là con đường thanh tịnh, đối với người nhanh, niệm xứ quán pháp (dhammānupassanā-satipaṭṭhāna) đã đạt đến sự phân biệt sâu sắc là con đường thanh tịnh.
Samathayānikassa ca mandassa akicchena adhigantabbanimittaṃ paṭhamaṃ satipaṭṭhānaṃ visuddhimaggo, tikkhassa oḷārikārammaṇe asaṇṭhahanato dutiyaṃ.
And for the dull person of the tranquility-vehicle, the first satipaṭṭhāna, which is an easily attainable sign, is the path to purity; for the sharp person, the second, due to not settling on a gross object.
Đối với người hành thiền tịnh chỉ chậm, niệm xứ đầu tiên với tướng dễ đạt được (akicchena adhigantabbanimittaṃ) là con đường thanh tịnh, đối với người nhanh, niệm xứ thứ hai là do không an trú trên đối tượng thô thiển.
Vipassanāyānikassāpi mandassa nātippabhedagatārammaṇaṃ tatiyaṃ, tikkhassa atippabhedagatārammaṇaṃ catutthaṃ.
For a dull person who is a vipassanā-yānika, the third* has an object not yet reaching excessive differentiation; for a keen person, the fourth* has an object reaching excessive differentiation.
Đối với người hành thiền quán chậm, niệm xứ thứ ba với đối tượng chưa đạt đến sự phân biệt sâu sắc là con đường thanh tịnh, đối với người nhanh, niệm xứ thứ tư với đối tượng đã đạt đến sự phân biệt sâu sắc.
Iti cattārova vuttā, anūnā anadhikāti.
Thus, only four were taught, neither too few nor too many.
Vì vậy, chỉ có bốn niệm xứ được thuyết giảng, không ít hơn cũng không nhiều hơn.
Subhasukhaniccaattabhāvavipallāsappahānatthaṃ vā.
Or, for the abandonment of the perversions of beauty, pleasure, permanence, and self.
Hoặc là để đoạn trừ sự sai lầm về đẹp (subha), lạc (sukha), thường (nicca) và ngã (atta).
Kāyo hi asubho.
For the body is unlovely.
Thân thật sự là bất tịnh (asubha).
Tattha subhavipallāsavipallatthā sattā.
Regarding it, beings are perverted by the perversion of beauty.
Chúng sanh bị sai lầm bởi sự lầm lạc về đẹp trong đó.
Tesaṃ tattha asubhabhāvadassanena tassa vipallāsassa pahānatthaṃ paṭhamaṃ satipaṭṭhānaṃ vuttaṃ.
The first satipaṭṭhāna was taught for the abandonment of that perversion by seeing its unlovely nature there.
Để đoạn trừ sự sai lầm đó bằng cách thấy rõ tính bất tịnh của thân, niệm xứ đầu tiên đã được thuyết giảng.
Sukhaṃ, niccaṃ, attāti gahitesupi ca vedanādīsu vedanā dukkhā, cittaṃ aniccaṃ, dhammā anattā.
And regarding feeling and so forth, which are perceived as pleasure, permanence, and self: feeling is suffering, consciousness is impermanent, phenomena are non-self.
Ngay cả trong những điều được cho là lạc, thường, ngã như cảm thọ (vedanā), v.v., cảm thọ là khổ (dukkha), tâm là vô thường (anicca), các pháp là vô ngã (anattā).
Etesu ca sukhaniccaattabhāvavipallāsavipallatthā sattā.
Regarding these, beings are perverted by the perversions of pleasure, permanence, and self.
Và chúng sanh bị sai lầm bởi sự lầm lạc về lạc, thường, ngã trong những điều này.
Tesaṃ tattha dukkhādibhāvadassanena tesaṃ vipallāsānaṃ pahānatthaṃ sesāni tīṇi vuttānīti.
The other three were taught for the abandonment of those perversions by seeing their nature as suffering and so forth there.
Để đoạn trừ những sai lầm đó bằng cách thấy rõ tính khổ, v.v. trong đó, ba niệm xứ còn lại đã được thuyết giảng.
Evaṃ subhasukhaniccaattabhāvavipallāsappahānatthaṃ vā cattārova vuttā anūnā anadhikāti veditabbā.
Thus, it should be understood that only four were taught for the abandonment of the perversions of beauty, pleasure, permanence, and self, neither too few nor too many.
Như vậy, cần phải hiểu rằng chỉ có bốn niệm xứ được thuyết giảng, không ít hơn cũng không nhiều hơn, hoặc là để đoạn trừ sự sai lầm về đẹp, lạc, thường và ngã.
Na kevalañca vipallāsapahānatthameva, atha kho caturoghayogāsavaganthaupādānaagatippahānatthampi catubbidhāhārapariññatthañca cattārova vuttāti veditabbā.
And not only for the abandonment of perversions, but also for the abandonment of the four floods (ogha), bonds (yoga), intoxicants (āsava), ties (gantha), clingings (upādāna), and wrong courses (agati), and for the full understanding of the four kinds of nutriment (āhāra)—for these reasons too, it should be understood that only four were taught.
Và không chỉ để đoạn trừ sự sai lầm, mà còn để đoạn trừ bốn dòng chảy (ogha), bốn ràng buộc (yoga), bốn lậu hoặc (āsava), bốn kiết sử (gantha), bốn chấp thủ (upādāna), bốn bất thiện (agati) và để thấu hiểu bốn loại thực phẩm (āhāra), chỉ có bốn niệm xứ được thuyết giảng.
Ayaṃ tāva pakaraṇanayo.
This is the method according to the treatises for now.
Đây là phương pháp của luận thư trước tiên.
Aṭṭhakathāyaṃ pana ‘‘saraṇavasena ceva ekattasamosaraṇavasena ca ekameva satipaṭṭhānaṃ ārammaṇavasena cattāroti etadeva vuttaṃ.
In the Aṭṭhakathā, however, it is stated that "there is only one satipaṭṭhāna in terms of protection and in terms of converging into one nature, but it is four in terms of object."
Tuy nhiên, trong các chú giải (Aṭṭhakathā), chỉ nói rằng niệm xứ là một theo nghĩa ghi nhớ và theo nghĩa hòa nhập vào một thể duy nhất, nhưng có bốn loại theo đối tượng.
Yathā hi catudvāre nagare pācīnato āgacchantā pācīnadisāya uṭṭhānakaṃ bhaṇḍaṃ gahetvā pācīnadvārena nagarameva pavisanti, dakkhiṇato, pacchimato, uttarato āgacchantā uttaradisāya uṭṭhānakaṃ bhaṇḍaṃ gahetvā uttaradvārena nagarameva pavisanti, evaṃ sampadamidaṃ veditabbaṃ.
Just as people coming from the east to a city with four gates, take goods originating from the east and enter the city through the eastern gate; and those coming from the south, west, or north, take goods originating from the north and enter the city through the northern gate—so should this simile be understood.
Thật vậy, giống như trong một thành phố có bốn cổng, những người đến từ phía đông mang theo hàng hóa từ phía đông và vào thành phố qua cổng phía đông, những người đến từ phía nam, phía tây, phía bắc mang theo hàng hóa từ phía bắc và vào thành phố qua cổng phía bắc, thì điều này cũng phải được hiểu tương tự.
Nagaraṃ viya hi nibbānamahānagaraṃ, dvāraṃ viya aṭṭhaṅgiko lokuttaramaggo.
The great city of Nibbāna is like the city, the Noble Eightfold Path is like the gate.
Thành phố giống như Đại thành Niết Bàn, cổng giống như Bát Chánh Đạo siêu thế (lokuttaramagga).
Pācīnadisādayo viya kāyādayo.
The body and so forth are like the eastern direction and so forth.
Các hướng đông, v.v. giống như thân, v.v.
Yathā pācīnato āgacchantā pācīnadisāya uṭṭhānakaṃ bhaṇḍaṃ gahetvā pācīnadvārena nagarameva pavisanti, evaṃ kāyānupassanāmukhena āgacchantā cuddasavidhena kāyānupassanaṃ bhāvetvā kāyānupassanābhāvanānubhāvanibbattena ariyamaggena ekaṃ nibbānameva osaranti.
Just as those coming from the east take goods originating from the eastern direction and enter the city through the eastern gate, so too, those approaching through the door of body contemplation (kāyānupassanā), having developed body contemplation in fourteen ways, converge upon the one Nibbāna through the Noble Path produced by the power of developing body contemplation.
Giống như những người đến từ phía đông mang theo hàng hóa từ phía đông và vào thành phố qua cổng phía đông, thì những người đến qua phương tiện quán thân (kāyānupassanā) tu tập quán thân bằng mười bốn cách, và với Thánh đạo (ariyamagga) được tạo ra bởi sự tu tập và kinh nghiệm quán thân, họ chỉ đi vào một Niết Bàn duy nhất.
Yathā dakkhiṇato āgacchantā dakkhiṇadisāya uṭṭhānakaṃ bhaṇḍaṃ gahetvā dakkhiṇadvārena nagarameva pavisanti, evaṃ vedanānupassanāmukhena āgacchantā navavidhena vedanānupassanaṃ bhāvetvā vedanānupassanābhāvanānubhāvanibbattena ariyamaggena ekaṃ nibbānameva osaranti.
Just as those coming from the south take goods originating from the southern direction and enter the city through the southern gate, so too, those approaching through the door of feeling contemplation (vedanānupassanā), having developed feeling contemplation in nine ways, converge upon the one Nibbāna through the Noble Path produced by the power of developing feeling contemplation.
Giống như những người đến từ phía nam mang theo hàng hóa từ phía nam và vào thành phố qua cổng phía nam, thì những người đến qua phương tiện quán cảm thọ (vedanānupassanā) tu tập quán cảm thọ bằng chín cách, và với Thánh đạo được tạo ra bởi sự tu tập và kinh nghiệm quán cảm thọ, họ chỉ đi vào một Niết Bàn duy nhất.
Yathā pacchimato āgacchantā pacchimadisāya uṭṭhānakaṃ bhaṇḍaṃ gahetvā pacchimadvārena nagarameva pavisanti, evaṃ cittānupassanāmukhena āgacchantā soḷasavidhena cittānupassanaṃ bhāvetvā cittānupassanābhāvanānubhāvanibbattena ariyamaggena ekaṃ nibbānameva osaranti.
Just as those coming from the west take goods originating from the western direction and enter the city through the western gate, so too, those approaching through the door of consciousness contemplation (cittānupassanā), having developed consciousness contemplation in sixteen ways, converge upon the one Nibbāna through the Noble Path produced by the power of developing consciousness contemplation.
Giống như những người đến từ phía tây mang theo hàng hóa từ phía tây và vào thành phố qua cổng phía tây, thì những người đến qua phương tiện quán tâm (cittānupassanā) tu tập quán tâm bằng mười sáu cách, và với Thánh đạo được tạo ra bởi sự tu tập và kinh nghiệm quán tâm, họ chỉ đi vào một Niết Bàn duy nhất.
Yathā uttarato āgacchantā uttaradisāya uṭṭhānakaṃ bhaṇḍaṃ gahetvā uttaradvārena nagarameva pavisanti, evaṃ dhammānupassanāmukhena āgacchantā pañcavidhena dhammānupassanaṃ bhāvetvā dhammānupassanābhāvanānubhāvanibbattena ariyamaggena ekaṃ nibbānameva osarantīti.
Just as those coming from the north take goods originating from the northern direction and enter the city through the northern gate, so too, those approaching through the door of phenomena contemplation (dhammānupassanā), having developed phenomena contemplation in five ways, converge upon the one Nibbāna through the Noble Path produced by the power of developing phenomena contemplation.
Giống như những người đến từ phía bắc, mang theo hàng hóa từ phương bắc, đi vào thành phố qua cổng phía bắc, cũng vậy, những người đến bằng cách quán pháp (dhammānupassanā), sau khi tu tập quán pháp theo năm cách, bằng Thánh đạo (ariyamagga) được sinh ra nhờ năng lực tu tập quán pháp, chỉ đi đến một Nibbāna mà thôi.
Evaṃ saraṇavasena ceva ekattasamosaraṇavasena ca ekameva satipaṭṭhānaṃ ārammaṇavasena cattāroti vuttāti veditabbā.
Thus, it should be understood that there is only one satipaṭṭhāna in terms of protection and in terms of converging into one nature, but it is four in terms of object.
Như vậy, cần phải hiểu rằng satipaṭṭhāna (niệm xứ) chỉ là một về phương diện quy về và hội tụ thành một, nhưng lại có bốn về phương diện đối tượng.
Idha bhikkhūti ettha kiñcāpi bhagavatā devaloke nisīditvā ayaṃ satipaṭṭhānavibhaṅgo kathito, ekabhikkhupi tattha bhagavato santike nisinnako nāma natthi.
Although the Blessed One taught this division of satipaṭṭhāna while seated in the deva-world, there was not a single bhikkhu seated in His presence there.
Trong cụm từ idha bhikkhū (Ở đây, này các Tỳ-khưu), mặc dù Đức Thế Tôn đã thuyết giảng phân tích về satipaṭṭhāna này khi ngự tại cõi trời, nhưng không có một Tỳ-khưu nào ngồi kề bên Đức Thế Tôn ở đó.
Evaṃ santepi yasmā ime cattāro satipaṭṭhāne bhikkhū bhāventi, bhikkhugocarā hi ete, tasmā idha bhikkhūti ālapati.
Even so, since bhikkhus develop these four satipaṭṭhānas, and because these are the domain of bhikkhus, he addresses them as "Bhikkhus here."
Mặc dù như vậy, vì các Tỳ-khưu tu tập bốn satipaṭṭhāna này, và vì chúng là đối tượng hành trì của Tỳ-khưu, nên Ngài đã xưng hô là "này các Tỳ-khưu".
Kiṃ panete satipaṭṭhāne bhikkhūyeva bhāventi, na bhikkhunīādayoti?
Is it only bhikkhus who develop these satipaṭṭhānas, and not bhikkhunīs and others?
Phải chăng chỉ có các Tỳ-khưu mới tu tập các satipaṭṭhāna này, còn các Tỳ-khưu-ni và những người khác thì không?
Bhikkhunīādayopi bhāventi.
Bhikkhunīs and others also develop them.
Các Tỳ-khưu-ni và những người khác cũng tu tập.
Bhikkhū pana aggaparisā.
But bhikkhus are the foremost assembly.
Nhưng các Tỳ-khưu là hội chúng tối thượng.
Iti aggaparisattā idha bhikkhūti ālapati.
Thus, because they are the foremost assembly, he addresses them as "Bhikkhus here."
Vì vậy, do là hội chúng tối thượng, Ngài đã xưng hô là "này các Tỳ-khưu".
Paṭipattiyā vā bhikkhubhāvadassanato evamāha.
Or, he says this because the state of being a bhikkhu is seen in the practice.
Hoặc Ngài nói như vậy để chỉ ra rằng Tỳ-khưu là người thực hành giáo pháp.
Yo hi imaṃ paṭipattiṃ paṭipajjati, so bhikkhu nāma hoti.
For whoever undertakes this practice is called a bhikkhu.
Thật vậy, ai thực hành pháp hành này, người đó được gọi là Tỳ-khưu.
Paṭipannako hi devo vā hotu manusso vā, bhikkhūti saṅkhaṃ gacchatiyeva.
Indeed, one who practices, whether a deva or a human, is certainly reckoned as a bhikkhu.
Người đã thực hành, dù là chư thiên hay loài người, đều được gọi là Tỳ-khưu.
Yathāha –
As it is said:
Như đã nói:
Ajjhattanti niyakajjhattaṃ adhippetaṃ.
Here, "internally" means one's own internal.
Ajjhattaṃ (nội thân) có nghĩa là tự thân của chính mình.
Tasmā ajjhattaṃ kāyeti attano kāyeti attho.
Therefore, "in the body internally" means in one's own body.
Do đó, ajjhattaṃ kāye có nghĩa là trong thân của chính mình.
Tattha kāyeti rūpakāye.
Here, "in the body" means in the physical body.
Ở đây, kāye (trong thân) là trong thân sắc (rūpakāya).
Rūpakāyo hi idha aṅgapaccaṅgānaṃ kesādīnañca dhammānaṃ samūhaṭṭhena, hatthikāyaassakāyarathakāyādayo viya, kāyoti adhippeto.
For here, the physical body is considered "body" in the sense of being an aggregate of major and minor limbs and elements like hairs, similar to an elephant's body, a horse's body, or a chariot's body.
Thật vậy, ở đây, thân sắc được hiểu là kāya (thân) theo nghĩa tập hợp các bộ phận và các pháp như tóc, v.v., giống như thân voi, thân ngựa, thân xe, v.v.
Yathā ca samūhaṭṭhena evaṃ kucchitānaṃ āyaṭṭhena.
And just as it is in the sense of an aggregate, so too is it in the sense of being a receptacle for repulsive things.
Cũng như theo nghĩa tập hợp, nó còn có nghĩa là nơi phát sinh những thứ đáng ghê tởm.
Kucchitānañhi paramajegucchānaṃ so āyotipi kāyo.
Indeed, it is a receptacle even for the most utterly repulsive things, thus it is "body."
Vì đó là nơi phát sinh những thứ đáng ghê tởm tột độ, nên nó cũng được gọi là kāya (thân).
Āyoti uppattideso.
"Āya" means a place of origin.
Āyo (nơi phát sinh) là nơi khởi nguồn.
Tatrāyaṃ vacanattho – āyanti tatoti āyo.
Here is its etymology: "They come from there, therefore it is āya."
Ở đây có nghĩa của từ như sau: "Chúng phát sinh từ đó, nên đó là āyo (nơi phát sinh)".
Ke āyanti?
Who come?
Những gì phát sinh?
Kucchitā kesādayo.
The repulsive hairs and so forth.
Những thứ đáng ghê tởm như tóc, v.v.
Iti kucchitānaṃ kesādīnaṃ āyoti kāyo.
Thus, it is kāya because it is the origin of repulsive things like hairs.
Do đó, kāya là nơi phát sinh những thứ đáng ghê tởm như tóc, v.v.
Kāyānupassīti kāyaṃ anupassanasīlo, kāyaṃ vā anupassamāno kāyeti ca vatvāpi puna kāyānupassīti dutiyaṃ kāyaggahaṇaṃ asammissato vavatthānaghanavinibbhogādidassanatthaṃ katanti veditabbaṃ.
"Contemplating the body" means one who habitually contemplates the body, or one who contemplates the body. It should be understood that the second mention of "body" in "contemplating the body," even after saying "in the body," is made to show its unmixed distinctness and the differentiation of its aggregated density.
Cần phải hiểu rằng kāyānupassī (quán thân) có nghĩa là người có thói quen quán thân, hoặc người thường xuyên quán thân; và việc lặp lại từ kāya lần thứ hai trong kāyānupassī sau khi đã nói kāye (trong thân) là để chỉ sự phân biệt không lẫn lộn, sự xác định rõ ràng và sự phân tích chi tiết về khối tổng thể.
Tena na kāye vedanānupassī cittadhammānupassī vā; atha kho kāye kāyānupassī yevāti kāyasaṅkhāte vatthusmiṃ kāyānupassanākārasseva dassanena asammissato vavatthānaṃ dassitaṃ hoti.
Thereby, it is shown that in the body, one does not contemplate feeling or consciousness or phenomena; rather, one contemplates the body in the body itself, indicating unmixed distinctness by showing only the mode of body contemplation in the object called body.
Nhờ đó, không phải là quán thọ (vedanānupassī) hay quán tâm (cittānupassī) hay quán pháp (dhammānupassī) trong thân; mà là chỉ quán thân trong thân (kāye kāyānupassī) mà thôi. Điều này cho thấy sự phân biệt không lẫn lộn bằng cách chỉ ra phương thức quán thân trong đối tượng được gọi là thân.
Tathā na kāye aṅgapaccaṅgavinimuttaekadhammānupassī, nāpi kesalomādivinimuttaitthipurisānupassī.
Similarly, in the body, one does not contemplate a single phenomenon apart from its limbs, nor a man or woman apart from hairs and so forth.
Cũng vậy, không phải là quán một pháp duy nhất tách rời khỏi các bộ phận thân thể, cũng không phải là quán đàn ông hay đàn bà tách rời khỏi tóc, lông, v.v.
Yopi cettha kesalomādiko bhūtupādāyasamūhasaṅkhāto kāyo, tatthāpi na bhūtupādāyavinimuttaekadhammānupassī; atha kho rathasambhārānupassako viya aṅgapaccaṅgasamūhānupassī, nagarāvayavānupassako viya kesalomādisamūhānupassī, kadalikkhandhapattavaṭṭivinibhuñjako viya rittamuṭṭhiviniveṭhako viya ca bhūtupādāyasamūhānupassīyevāti nānappakārato samūhavasena kāyasaṅkhātassa vatthuno dassanena ghanavinibbhogo dassito hoti.
Even in this body, which is an aggregate of elements and derived matter such as hairs and so forth, one does not contemplate a single phenomenon apart from elements and derived matter; rather, one contemplates the aggregate of major and minor limbs, like one who inspects the components of a chariot, or one contemplates the aggregate of hairs and so forth, like one who inspects the parts of a city, or one differentiates the dense aggregate of elements and derived matter, like one who separates the layers of a plantain trunk or one who unravels an empty fist. Thus, the differentiation of density is shown by observing the object called body in various aggregated ways.
Và ngay cả trong thân này, là tập hợp của các yếu tố vật chất chính (bhūta) và các yếu tố vật chất phụ thuộc (upādāya), như tóc và lông, v.v., cũng không phải là quán một pháp duy nhất tách rời khỏi các yếu tố vật chất chính và phụ thuộc; mà là quán tập hợp các bộ phận thân thể như người quán các bộ phận của cỗ xe, quán tập hợp tóc, lông, v.v., như người quán các bộ phận của thành phố, và quán tập hợp các yếu tố vật chất chính và phụ thuộc như người bóc tách từng lớp vỏ cây chuối hoặc người tháo gỡ nắm tay rỗng. Như vậy, bằng cách chỉ ra đối tượng được gọi là thân theo nhiều cách khác nhau dưới dạng tập hợp, sự phân tích chi tiết về khối tổng thể được trình bày.
Na hettha yathāvuttasamūhavinimutto kāyo vā itthī vā puriso vā añño vā koci dhammo dissati.
For here, no body, woman, man, or any other phenomenon separated from the aforementioned aggregates is seen.
Thật vậy, ở đây, không có thân, đàn bà, đàn ông hay bất kỳ pháp nào khác được nhìn thấy tách rời khỏi tập hợp đã nói.
Yathāvuttadhammasamūhamatteyeva pana tathā tathā sattā micchābhinivesaṃ karonti.
Beings, however, mistakenly cling to the mere aggregates of phenomena as described.
Tuy nhiên, chúng sanh lại bám chấp sai lầm vào chính tập hợp các pháp đã nói theo nhiều cách khác nhau.
Tenāhu porāṇā –
Therefore, the ancients said:
Vì vậy, các bậc cổ đức đã nói:
Ghanavinibbhogādidassanatthanti vuttaṃ.
It was stated, "for showing the differentiation of density and so forth."
Đã nói là để chỉ sự phân tích chi tiết về khối tổng thể, v.v.
Ādisaddena cettha ayampi attho veditabbo – ayañhi etasmiṃ kāye kāyānupassīyeva, na aññadhammānupassī.
And here, by the word "etc.", this meaning should also be understood: this monk is indeed one who observes the body in this body, and not one who observes other phenomena.
Ở đây, với từ "v.v.", ý nghĩa này cũng cần được hiểu: Tỳ-khưu này chỉ quán thân trong thân này, chứ không quán pháp khác.
Kiṃ vuttaṃ hoti?
What is said?
Điều đó có nghĩa là gì?
Yathā anudakabhūtāyapi marīciyā udakānupassino honti, na evaṃ aniccadukkhānattaasubhabhūteyeva imasmiṃ kāye niccasukhaattasubhabhāvānupassī; atha kho kāyānupassī aniccadukkhānattaasubhākārasamūhānupassīyevāti vuttaṃ hoti.
Just as mirage, though without water, is observed as water, so too, in this body, which is impermanent, suffering, non-self, and unattractive, one does not observe permanence, happiness, self, or beauty. Instead, it is said that the observer of the body observes it as a collection of modes of impermanence, suffering, non-self, and unattractiveness.
Giống như người ta quán ảo ảnh không có nước là nước, thì không phải là quán thân này vốn là vô thường, khổ, vô ngã, bất tịnh là thường, lạc, ngã, tịnh; mà là quán thân theo các khía cạnh vô thường, khổ, vô ngã, bất tịnh. Đó là ý nghĩa được nói đến.
Atha vā yvāyaṃ mahāsatipaṭṭhāne ‘‘idha, bhikkhave, bhikkhu araññagato vā…pe… so satova assasatī’’tiādinā (dī. ni. 2.374; ma. ni. 1.107) nayena assāsapassāsādicuṇṇakajātaaṭṭhikapariyosāno kāyo vutto, yo ca ‘‘idhekacco pathavīkāyaṃ aniccato anupassati, tathā āpokāyaṃ, tejokāyaṃ, vāyokāyaṃ, kesakāyaṃ, lomakāyaṃ, chavikāyaṃ, cammakāyaṃ, maṃsakāyaṃ, rudhirakāyaṃ, nhārukāyaṃ, aṭṭhikāyaṃ, aṭṭhimiñjakāya’’nti paṭisambhidāyaṃ kāyo vutto, tassa sabbassa imasmiṃyeva kāye anupassanato kāye kāyānupassīti evampi attho daṭṭhabbo.
Alternatively, it should be seen that the meaning of "observing the body in the body" also applies when observing the entire body described in the Mahāsatipaṭṭhāna Sutta, beginning with "Here, bhikkhus, a bhikkhu gone to the forest... he breathes in mindfully" (Dī. Ni. 2.374; Ma. Ni. 1.107) and concluding with the breathing in and out and bones, as well as the body described in the Paṭisambhidāmagga as "Here, some observe the earth element as impermanent; similarly the water element, the fire element, the air element, the hair, the body hair, the epidermis, the skin, the flesh, the blood, the sinews, the bones, the bone marrow," because all of that is observed in this very body.
Hoặc, theo cách nói trong kinh Đại Niệm Xứ (Mahāsatipaṭṭhāna Sutta): “Ở đây, này các Tỳ-khưu, Tỳ-khưu đi vào rừng…v.v… vị ấy thở vào với chánh niệm,” v.v., thân được mô tả từ hơi thở vào, hơi thở ra cho đến các xương vụn; và thân được mô tả trong Paṭisambhidāmagga là “Ở đây, một số người quán địa đại là vô thường, cũng vậy thủy đại, hỏa đại, phong đại, tập hợp tóc, tập hợp lông, tập hợp da mỏng, tập hợp da dày, tập hợp thịt, tập hợp máu, tập hợp gân, tập hợp xương, tập hợp tủy xương,” v.v., tất cả những điều đó đều được quán trong chính thân này, nên ý nghĩa của kāye kāyānupassī cũng cần được hiểu như vậy.
Atha vā kāye ahanti vā mamanti vā evaṃ gahetabbassa kassaci ananupassanato, tassa tasseva pana kesalomādikassa nānādhammasamūhassa anupassanato kāye kesādidhammasamūhasaṅkhāte kāyānupassīti evamattho daṭṭhabbo.
Alternatively, because one does not observe anything in the body that can be taken as "I" or "mine," but rather observes the varied collection of phenomena such as hair and body hair, the meaning is that one observes the body as a collection of phenomena like hair, etc.
Hoặc, do không quán bất kỳ điều gì có thể được hiểu là "ta" hay "của ta" trong thân, mà chỉ quán tập hợp các pháp khác nhau như tóc, lông, v.v., nên kāye kāyānupassī có nghĩa là quán tập hợp các pháp như tóc, v.v., trong thân. Đó là ý nghĩa cần được hiểu.
Apica ‘‘imasmiṃ kāye aniccato anupassati, no niccato’’tiādinā (paṭi. ma. 3.35) anukkamena paṭisambhidāyaṃ āgatanayassa sabbasseva aniccalakkhaṇādino ākārasamūhasaṅkhātassa kāyassa anupassanatopi kāye kāyānupassīti evampi attho daṭṭhabbo.
Furthermore, the meaning of "observing the body in the body" should also be seen as observing the entire body, which is described as a collection of impermanent characteristics and so on, in the manner presented in the Paṭisambhidāmagga, for instance, "one observes this body as impermanent, not as permanent," and so on in sequence.
Hơn nữa, theo trình tự đã nêu trong Paṭisambhidāmagga với câu “quán thân này là vô thường, không phải là thường,” v.v., do quán tất cả các tập hợp các khía cạnh như vô thường, v.v., nên kāye kāyānupassī cũng cần được hiểu như vậy.
Tathā hi ayaṃ kāye kāyānupassanāpaṭipadaṃ paṭipanno bhikkhu imaṃ kāyaṃ aniccānupassanādīnaṃ sattannaṃ anupassanānaṃ vasena aniccato anupassati no niccato, dukkhato anupassati no sukhato, anattato anupassati no attato, nibbindati no nandati, virajjati no rajjati, nirodheti no samudeti, paṭinissajjati no ādiyati.
Thus, a bhikkhu who has entered upon the path of body contemplation in the body observes this body as impermanent, not as permanent, by way of the seven contemplations beginning with contemplation of impermanence; he observes it as suffering, not as happiness; as non-self, not as self; he feels revulsion, not delight; he is dispassionate, not passionate; he causes cessation, not origination; he relinquishes, not grasps.
Thật vậy, Tỳ-khưu thực hành pháp quán thân trong thân này quán thân này là vô thường chứ không phải thường, là khổ chứ không phải lạc, là vô ngã chứ không phải ngã, là nhàm chán chứ không phải hoan hỷ, là ly tham chứ không phải tham đắm, là đoạn diệt chứ không phải tập khởi, là xả bỏ chứ không phải chấp thủ, theo bảy loại quán như quán vô thường, v.v.
So taṃ aniccato anupassanto niccasaññaṃ pajahati, dukkhato anupassanto sukhasaññaṃ pajahati, anattato anupassanto attasaññaṃ pajahati, nibbindanto nandiṃ pajahati, virajjanto rāgaṃ pajahati, nirodhento samudayaṃ pajahati, paṭinissajjanto ādānaṃ pajahatīti (paṭi. ma. 3.35) veditabbo.
Observing it as impermanent, he abandons the perception of permanence; observing it as suffering, he abandons the perception of happiness; observing it as non-self, he abandons the perception of self; feeling revulsion, he abandons delight; being dispassionate, he abandons passion; causing cessation, he abandons origination; relinquishing, he abandons grasping – this is how it should be understood.
Vị ấy, khi quán là vô thường, từ bỏ tưởng thường; khi quán là khổ, từ bỏ tưởng lạc; khi quán là vô ngã, từ bỏ tưởng ngã; khi nhàm chán, từ bỏ sự hoan hỷ; khi ly tham, từ bỏ tham ái; khi đoạn diệt, từ bỏ sự tập khởi; khi xả bỏ, từ bỏ sự chấp thủ. Đó là điều cần được hiểu.
Bahiddhā kāyeti parassa kāye.
" In the external body" (Bahiddhā kāye) means in another's body.
Bahiddhā kāye (trong thân bên ngoài) là trong thân của người khác.
Ajjhattabahiddhā kāyeti kālena attano kāye, kālena parassa kāye.
" In one's own body and in the external body" (Ajjhattabahiddhā kāye) means sometimes in one's own body, sometimes in another's body.
Ajjhattabahiddhā kāye có nghĩa là: vào lúc thích hợp, hoặc đôi khi, trong thân của chính mình, hoặc vào lúc đó, hoặc đôi khi, trong thân của người khác.
Paṭhamanayena hi attano kāye kāyapariggaho vutto, dutiyanayena parassa kāye, tatiyanayena kālena attano kālena parassa kāye.
By the first method, the comprehension of one's own body is stated; by the second method, that of another's body; by the third method, that of one's own body at times and another's body at times.
Thật vậy, theo cách thứ nhất, sự nhận biết thân (kāyapariggaha) trong thân của chính mình đã được nói đến; theo cách thứ hai, trong thân của người khác; theo cách thứ ba, vào lúc thì trong thân của chính mình, vào lúc thì trong thân của người khác.
Ajjhattabahiddhā pana ghaṭitārammaṇaṃ nāma natthi.
However, there is no such thing as an object that is both internal and external simultaneously.
Tuy nhiên, không có cái gọi là đối tượng kết hợp (ghaṭitārammaṇa) trong nội thân và ngoại thân.
Paguṇakammaṭṭhānassa pana aparāparaṃ sañcaraṇakālo ettha kathito.
But here, this refers to the time of repeatedly switching for one whose meditation object (kammaṭṭhāna) is well-practiced.
Mặc dù vậy, ở đây đã nói đến thời gian di chuyển qua lại của một người đã thuần thục đề mục thiền (kammaṭṭhāna).
Ātāpīti kāyapariggāhakavīriyasamāyogaparidīpanametaṃ.
" Ardent" (Ātāpī): This signifies the conjunction with energy that comprehends the body.
Ātāpī là sự biểu thị cho sự kết hợp của tinh tấn (vīriya) để nhận biết thân.
So hi yasmā tasmiṃ samaye yaṃ taṃ vīriyaṃ tīsu bhavesu kilesānaṃ ātāpanato ātāpoti vuccati, tena samannāgato hoti, tasmā ātāpīti vuccati.
For, since at that time, the energy (vīriya) that burns up the defilements in the three planes of existence is called "ardent" (ātāpa), he is called "ardent" because he is endowed with it.
Thật vậy, vị ấy được gọi là ātāpī vì vào thời điểm đó, tinh tấn được gọi là ātāpa (nhiệt tâm) do đốt cháy các phiền não trong ba cõi, và vị ấy có đầy đủ tinh tấn đó.
Sampajānoti kāyapariggāhakena sampajaññasaṅkhātena ñāṇena samannāgato.
" Clearly comprehending" (Sampajāno) means endowed with the knowledge known as clear comprehension (sampajañña), which comprehends the body.
Sampajāno có nghĩa là: đầy đủ trí tuệ được gọi là sự hiểu biết rõ ràng (sampajañña) để nhận biết thân.
Satimāti kāyapariggāhikāya satiyā samannāgato.
" Mindful" (Satimā) means endowed with mindfulness (sati) that comprehends the body.
Satimā có nghĩa là: đầy đủ chánh niệm (sati) để nhận biết thân.
Ayaṃ pana yasmā satiyā ārammaṇaṃ pariggahetvā paññāya anupassati, na hi sativirahitassa anupassanā nāma atthi, tenevāha – ‘‘satiñca khvāhaṃ, bhikkhave, sabbatthikaṃ vadāmī’’ti (saṃ. ni. 5.234), tasmā ettha ‘‘kāye kāyānupassī viharatī’’ti ettāvatā kāyānupassanāsatipaṭṭhānakammaṭṭhānaṃ vuttaṃ hoti.
Since this person comprehends the object with mindfulness and observes it with wisdom, for there is no observation for one devoid of mindfulness, therefore it is said, "Bhikkhus, I declare mindfulness to be universally useful" (Saṃ. Ni. 5.234). Thus, by "he dwells observing the body in the body," the meditation object of the mindfulness pertaining to body contemplation (kāyānupassanā-satipaṭṭhāna) is described.
Tuy nhiên, vị này quán chiếu bằng tuệ sau khi đã nắm giữ đối tượng bằng niệm, bởi vì không có sự quán chiếu nào đối với người thiếu niệm. Chính vì vậy mà Đức Phật đã nói: “Này các Tỳ-kheo, Ta nói niệm là cần thiết trong mọi trường hợp.” Do đó, với câu “kāye kāyānupassī viharatī” (sống quán thân trên thân), đề mục thiền Tứ Niệm Xứ quán thân đã được nói đến.
Atha vā yasmā anātāpino antosaṅkhepo antarāyakaro hoti, asampajāno upāyapariggahe anupāyaparivajjane ca sammuyhati, muṭṭhassatī upāyāpariccāge anupāyāpariggahe ca asamatthova hoti, tenassa taṃ kammaṭṭhānaṃ na sampajjati; tasmā yesaṃ dhammānaṃ ānubhāvena taṃ sampajjati tesaṃ dassanatthaṃ ‘‘ātāpī sampajāno satimā’’ti idaṃ vuttanti veditabbaṃ.
Alternatively, it should be understood that since for one who is not ardent, internal contraction (antosaṅkhepa) is an obstacle; one who is not clearly comprehending becomes confused in grasping means and avoiding unwholesome methods; and one who is forgetful is simply unable to relinquish wholesome methods or grasp unwholesome methods, their meditation object does not succeed. Therefore, "ardent, clearly comprehending, mindful" is stated to show the qualities through whose power the meditation succeeds.
Hoặc, bởi vì đối với người không có nhiệt tâm (anātāpī), sự co rút nội tâm (antosaṅkhepo) sẽ gây chướng ngại; người không có sự hiểu biết rõ ràng (asampajāno) sẽ lầm lạc trong việc nắm giữ phương tiện và tránh xa phi phương tiện; người thất niệm (muṭṭhassatī) sẽ không có khả năng buông bỏ phương tiện và nắm giữ phi phương tiện. Do đó, đề mục thiền đó sẽ không thành tựu cho vị ấy. Vì vậy, để chỉ ra những pháp mà nhờ năng lực của chúng mà đề mục thiền đó được thành tựu, câu “ātāpī sampajāno satimā” này đã được nói đến.
Iti kāyānupassanāsatipaṭṭhānaṃ sampayogaṅgañca dassetvā idāni pahānaṅgaṃ dassetuṃ vineyya loke abhijjhādomanassanti vuttaṃ.
Thus, having shown the body contemplation as a foundation of mindfulness and its associated factors, now, to show the factor of abandonment, it is said: " having removed covetousness and distress in the world."
Sau khi đã trình bày đề mục Tứ Niệm Xứ quán thân và các yếu tố tương ưng, bây giờ để trình bày yếu tố đoạn trừ, câu vineyya loke abhijjhādomanassaṃ (loại bỏ tham ái và ưu bi trong đời) đã được nói đến.
Tattha vineyyāti tadaṅgavinayena vā vikkhambhanavinayena vā vinayitvā.
Here, " having removed" (vineyya) means having removed either by temporary suppression (tadaṅga-vinaya) or by suppressing with concentration (vikkhambhana-vinaya).
Trong đó, vineyyā có nghĩa là: đã đoạn trừ bằng sự đoạn trừ từng phần (tadaṅgavinaya) hoặc bằng sự đoạn trừ trấn áp (vikkhambhanavinaya).
Loketi ettha yvāyaṃ ajjhattādibhedo kāyo pariggahito sveva idha loko nāma.
" In the world" (Loke) here refers to this very body, which has been comprehended as internal, etc.
Ở đây, loke (trong đời) có nghĩa là chính cái thân đã được nhận biết, được phân loại thành nội thân, v.v.
Tasmiṃ loke abhijjhādomanassaṃ vinayitvāti attho.
The meaning is having removed covetousness and distress in that world.
Ý nghĩa là đã đoạn trừ tham ái và ưu bi trong cái thân đó.
Yasmā panettha abhijjhāgahaṇena kāmacchando, domanassaggahaṇena byāpādo saṅgahaṃ gacchati, tasmā nīvaraṇapariyāpannabalavadhammadvayadassanena nīvaraṇappahānaṃ vuttaṃ hotīti veditabbaṃ.
Since here the inclusion of covetousness (abhijjhā) encompasses sensual desire (kāmacchanda), and the inclusion of distress (domanassa) encompasses ill-will (byāpāda), it should be understood that by showing these two strong qualities included in the hindrances (nīvaraṇa), the abandonment of hindrances is declared.
Vì ở đây, sự nắm giữ tham ái (abhijjhāgahaṇena) bao gồm dục tham (kāmacchando), và sự nắm giữ ưu bi (domanassaggahaṇena) bao gồm sân hận (byāpādo), nên cần phải hiểu rằng việc trình bày hai pháp mạnh mẽ thuộc về triền cái này có nghĩa là sự đoạn trừ các triền cái đã được nói đến.
Visesena cettha abhijjhāvinayena kāyasampattimūlakassa anurodhassa, domanassavinayena kāyavipattimūlakassa virodhassa, abhijjhāvinayena ca kāye abhiratiyā, domanassavinayena kāyabhāvanāya anabhiratiyā, abhijjhāvinayena kāye abhūtānaṃ subhasukhabhāvādīnaṃ pakkhepassa, domanassavinayena kāye bhūtānaṃ asubhāsukhabhāvādīnaṃ apanayanassa ca pahānaṃ vuttaṃ.
Specifically here, by the removal of covetousness, the attachment (anurodha) rooted in the body's prosperity is abandoned; by the removal of distress, the aversion (virodha) rooted in the body's failure is abandoned. Also, by the removal of covetousness, delight (abhirati) in the body is abandoned; by the removal of distress, non-delight (anabhirati) in the development of the body is abandoned. By the removal of covetousness, the superimposition of non-existent qualities such as beauty and happiness onto the body is abandoned; and by the removal of distress, the removal of existent qualities such as unattractiveness and suffering from the body is abandoned.
Đặc biệt ở đây, việc đoạn trừ tham ái (abhijjhāvinayena) đã nói đến sự đoạn trừ sự thích thú (anurodha) có nguồn gốc từ sự hoàn hảo của thân, và việc đoạn trừ ưu bi (domanassavinayena) đã nói đến sự đoạn trừ sự ghét bỏ (virodha) có nguồn gốc từ sự bất toàn của thân. Việc đoạn trừ tham ái cũng nói đến sự đoạn trừ sự vui thích (abhiratiyā) trong thân, và việc đoạn trừ ưu bi nói đến sự đoạn trừ sự không vui thích (anabhiratiyā) trong việc tu tập thân. Việc đoạn trừ tham ái cũng nói đến sự đoạn trừ việc gán ghép những điều không có thật như sự thanh tịnh, sự an lạc, v.v., vào thân; và việc đoạn trừ ưu bi nói đến sự đoạn trừ việc loại bỏ những điều có thật như sự bất tịnh, sự khổ đau, v.v., ra khỏi thân.
Tena yogāvacarassa yogānubhāvo yogasamatthatā ca dīpitā hoti.
Thereby, the yogī's spiritual power and capacity for meditation are revealed.
Nhờ đó, năng lực của thiền sinh (yogāvacarassa yogānubhāvo) và khả năng tu tập (yogasamatthatā) của vị ấy đã được chỉ ra.
Yogānubhāvo hi esa yadidaṃ anurodhavirodhavippamutto, aratiratisaho, abhūtapakkhepabhūtāpanayanavirahito ca hoti.
For this is the power of meditation: to be free from attachment and aversion, to endure delight and non-delight, and to be free from superimposing non-existent qualities and removing existent ones.
Thật vậy, đây là năng lực của thiền sinh, đó là việc vị ấy thoát khỏi sự thích thú và ghét bỏ, chịu đựng được sự không vui thích và vui thích, và không gán ghép những điều không có thật cũng như không loại bỏ những điều có thật.
Anurodhavirodhavippamutto cesa aratiratisaho abhūtaṃ apakkhipanto bhūtañca anapanento yogasamattho hotīti.
And when one is free from attachment and aversion, enduring delight and non-delight, not superimposing non-existent qualities, and not removing existent ones, then one is capable of meditation.
Và khi vị ấy thoát khỏi sự thích thú và ghét bỏ, chịu đựng được sự không vui thích và vui thích, không gán ghép những điều không có thật và không loại bỏ những điều có thật, thì vị ấy có khả năng tu tập.
Aparo nayo – ‘‘kāye kāyānupassī’’ti ettha anupassanāya kammaṭṭhānaṃ vuttaṃ.
Another method: in "observing the body in the body," the meditation object (kammaṭṭhāna) is stated by means of observation (anupassanā).
Một cách giải thích khác: trong câu “kāye kāyānupassī” (quán thân trên thân), đề mục thiền đã được nói đến qua sự quán chiếu.
Viharatīti ettha vuttavihārena kammaṭṭhānikassa kāyapariharaṇaṃ.
In "he dwells" (viharati), the maintenance of the body by the meditator (kammaṭṭhānika) through the stated mode of dwelling is indicated.
Trong câu “viharati” (sống), sự chăm sóc thân của thiền sinh đã được nói đến qua cách sống được đề cập.
Ātāpītiādīsu ātāpena sammappadhānaṃ, satisampajaññena sabbatthikakammaṭṭhānaṃ, kammaṭṭhānapariharaṇūpāyo vā; satiyā vā kāyānupassanāvasena paṭiladdhasamatho, sampajaññena vipassanā, abhijjhādomanassavinayena bhāvanāphalaṃ vuttanti veditabbaṃ.
In "ardent" (ātāpī), etc., ardor indicates right effort (sammappadhāna); mindfulness and clear comprehension (satisampajañña) indicate the universal meditation object, or the means of maintaining the meditation object; or mindfulness indicates samatha attained through body contemplation, clear comprehension indicates vipassanā, and the removal of covetousness and distress indicates the fruit of development. This is how it should be understood.
Trong các từ như “ātāpī” (nhiệt tâm), tinh tấn chánh cần (sammappadhāna) đã được nói đến qua nhiệt tâm; đề mục thiền cần thiết trong mọi trường hợp, hoặc phương pháp chăm sóc đề mục thiền, đã được nói đến qua niệm và sự hiểu biết rõ ràng (satisampajañña); hoặc sự an tịnh đạt được nhờ quán thân (kāyānupassanāvasena paṭiladdhasamatho) đã được nói đến qua niệm, và tuệ quán (vipassanā) đã được nói đến qua sự hiểu biết rõ ràng; và thành quả của sự tu tập (bhāvanāphalaṃ) đã được nói đến qua việc đoạn trừ tham ái và ưu bi (abhijjhādomanassavinayena).
Ayaṃ tāva kāyānupassanāsatipaṭṭhānuddesassa atthavaṇṇanā.
This much is the commentary on the meaning of the summary of body contemplation as a foundation of mindfulness.
Đây là phần giải thích ý nghĩa của phần tóm tắt Tứ Niệm Xứ quán thân.
Vedanānupassanāsatipaṭṭhānuddesādīsupi ajjhattādīni vuttanayeneva veditabbāni.
In the summary of the Satipaṭṭhāna on the contemplation of feelings, etc., terms like ajjhattā (internal), etc., should be understood in the manner already explained.
Trong các phần tóm tắt Tứ Niệm Xứ quán thọ, v.v., các từ ajjhattā (nội thân), v.v., cũng nên được hiểu theo cách đã nói.
Etesupi hi attano vedanādīsu, parassa vedanādīsu, kālena attano kālena parassa vedanādīsūti tividho pariggaho vutto.
For in these, too, a threefold comprehension is stated: in one's own feelings, etc., in another's feelings, etc., and at times in one's own, and at times in another's feelings, etc.
Trong những điều này, ba loại nhận biết đã được nói đến: trong thọ, v.v., của chính mình; trong thọ, v.v., của người khác; và đôi khi trong thọ, v.v., của chính mình, đôi khi trong thọ, v.v., của người khác.
Vedanāsu vedanānupassītiādīsu ca vedanādīnaṃ punavacane payojanaṃ kāyānupassanāyaṃ vuttanayeneva veditabbaṃ.
And in phrases like " contemplating feelings in feelings," the purpose of repeating "feelings," etc., should be understood in the manner stated for the contemplation of the body.
Và trong các câu như “ Vedanāsu vedanānupassī” (quán thọ trên các thọ), mục đích của việc lặp lại các thọ, v.v., nên được hiểu theo cách đã nói trong quán thân.
Vedanāsu vedanānupassī, citte cittānupassī, dhammesu dhammānupassīti ettha pana vedanāti tisso vedanā.
Here, in "contemplating feelings in feelings, mind in mind, phenomena in phenomena," vedanā refers to the three feelings.
Trong câu “quán thọ trên các thọ, quán tâm trên tâm, quán pháp trên các pháp”, vedanā (thọ) ở đây là ba loại thọ.
Tā ca lokiyā eva; cittampi lokiyaṃ, tathā dhammā.
And these are entirely mundane (lokiya); the mind is also mundane, as are phenomena.
Và những thọ này chỉ là thọ thế gian; tâm cũng là tâm thế gian, và các pháp cũng vậy.
Tesaṃ vibhāgo niddesavāre pākaṭo bhavissati.
Their distinction will become clear in the section on detailed explanation (niddesavāra).
Sự phân loại của chúng sẽ được làm rõ trong phần trình bày chi tiết.
Kevalaṃ panidha yathā vedanā anupassitabbā tathā anupassanto ‘‘vedanāsu vedanānupassī’’ti veditabbo.
However, here, one who contemplates feelings in the way they should be contemplated is to be understood as "contemplating feelings in feelings."
Tuy nhiên, ở đây, người quán chiếu các thọ theo cách mà chúng nên được quán chiếu, thì nên được hiểu là “quán thọ trên các thọ”.
Esa nayo cittadhammesu.
The same method applies to mind and phenomena.
Cách này cũng áp dụng cho tâm và các pháp.
Kathañca vedanā anupassitabbāti?
And how should feelings be contemplated?
Và các thọ nên được quán chiếu như thế nào?
Sukhā tāva vedanā dukkhato, dukkhā sallato, adukkhamasukhā aniccato.
Pleasant feeling, first, as suffering (dukkha); painful feeling as a dart (salla); and neither-pleasant-nor-painful feeling as impermanent (anicca).
Thọ lạc nên được quán chiếu là khổ; thọ khổ là mũi tên; thọ không khổ không lạc là vô thường.
Yathāha –
As it is said:
Như đã nói:
Sabbā eva cetā dukkhātipi anupassitabbā.
All these feelings should also be contemplated as suffering (dukkha).
Tất cả các thọ này cũng nên được quán chiếu là khổ.
Vuttañcetaṃ – ‘‘yaṃ kiñci vedayitaṃ taṃ dukkhasminti vadāmī’’ti (saṃ. ni. 4.259).
For it is said: “Whatever is felt, that I declare to be suffering.”
Và điều này đã được nói: “Ta nói rằng bất cứ cảm thọ nào cũng là khổ.”
Sukhadukkhatopi ca anupassitabbā, yathāha – ‘‘sukhā kho, āvuso visākha, vedanā ṭhitisukhā, vipariṇāmadukkhā’’ti (ma. ni. 1.465) sabbaṃ vitthāretabbaṃ.
And they should be contemplated also as pleasant and painful, as it is said: “Pleasant feeling, friend Visākha, is pleasant in its abiding, painful in its change.” All this should be elaborated.
Chúng cũng nên được quán chiếu là lạc và khổ, như đã nói: “Này hiền giả Visākha, thọ lạc là lạc khi tồn tại, là khổ khi biến hoại.” Tất cả nên được giải thích chi tiết.
Apica aniccādisattānupassanāvasenapi (paṭi. ma. 3.35) anupassitabbā.
Moreover, they should be contemplated by way of the seven contemplations of impermanence, etc.
Hơn nữa, chúng cũng nên được quán chiếu theo bảy loại quán chiếu vô thường, v.v.
Sesaṃ niddesavāreyeva pākaṭaṃ bhavissati.
The rest will become clear in the section on detailed explanation.
Phần còn lại sẽ được làm rõ trong phần trình bày chi tiết.
Cittadhammesupi cittaṃ tāva ārammaṇādhipatisahajātabhūmikammavipākakiriyādinānattabhedānaṃ aniccādinupassanānaṃ niddesavāre āgatasarāgādibhedānañca vasena anupassitabbaṃ.
In the case of mind and phenomena, the mind should first be contemplated by way of its various distinctions such as those of object, dominance, concomitance, realm, kamma, kamma-result, and action, as well as by way of the contemplations of impermanence, etc., and the distinctions of mind with greed, etc., as mentioned in the section on detailed explanation.
Trong tâm và các pháp, tâm nên được quán chiếu theo các loại khác nhau như đối tượng (ārammaṇa), chủ tể (adhipati), đồng sanh (sahajāta), cõi (bhūmi), nghiệp (kamma), quả dị thục (vipāka), hành động (kiriyā), v.v., theo các quán chiếu vô thường, v.v., và theo các loại có tham, v.v., được đề cập trong phần trình bày chi tiết.
Dhammā salakkhaṇasāmaññalakkhaṇānaṃ suññatādhammassa aniccādisattānupassanānaṃ niddesavāre āgatasantāsantādibhedānañca vasena anupassitabbā.
Phenomena should be contemplated by way of their specific characteristics (salakkhaṇa) and general characteristics (sāmaññalakkhaṇa), by way of the characteristic of emptiness (suññatā dhamma), by way of the seven contemplations of impermanence, etc., and by way of the distinctions of present and not-present, etc., as mentioned in the section on detailed explanation.
Các pháp nên được quán chiếu theo các đặc tính riêng (salakkhaṇa) và đặc tính chung (sāmaññalakkhaṇa), theo pháp tánh không (suññatādhammassa), theo bảy loại quán chiếu vô thường, v.v., và theo các loại hữu vi, vô vi, v.v., được đề cập trong phần trình bày chi tiết.
Sesaṃ vuttanayameva.
The rest is as already explained.
Phần còn lại cũng theo cách đã nói.
Kāmañcettha yassa kāyasaṅkhāte loke abhijjhādomanassaṃ pahīnaṃ, tassa vedanādilokesupi taṃ pahīnameva.
Even if for someone, craving and distress have been abandoned in the world called the body, they are abandoned in the worlds of feelings, etc., too.
Mặc dù ở đây, đối với người mà tham ái và ưu bi đã được đoạn trừ trong thế gian gọi là thân, thì chúng cũng đã được đoạn trừ trong thế gian gọi là thọ, v.v.
Nānāpuggalavasena pana nānācittakkhaṇikasatipaṭṭhānabhāvanāvasena ca sabbattha vuttaṃ.
However, it is stated everywhere due to the differences in individuals and due to the cultivation of momentary Satipaṭṭhāna in various ways.
Tuy nhiên, điều này đã được nói đến ở khắp mọi nơi theo sự khác biệt của các cá nhân và theo sự tu tập Tứ Niệm Xứ trong từng khoảnh khắc tâm khác nhau.
Yato vā ekattha pahīnaṃ, sesesupi pahīnaṃ hoti.
Or, because what is abandoned in one place is also abandoned in the others.
Hoặc, bởi vì khi chúng được đoạn trừ ở một nơi, chúng cũng được đoạn trừ ở những nơi còn lại.
Tenevassa tattha pahānadassanatthampi evaṃ vuttanti veditabbanti.
Therefore, it should be understood that it is stated thus to show the abandoning of that in those places.
Chính vì vậy, điều này cũng đã được nói đến để chỉ ra sự đoạn trừ của chúng ở đó.