Table of Contents

⮲

Petavatthupāḷi

Edit
324

2. Ubbarivaggo

2. The Ubbarī Chapter

2. Phẩm Ubbarī

325
1. Saṃsāramocakapetivatthu
1. The Story of the Petī Released from Saṃsāra
1. Chuyện Nữ Ngạ Quỷ Saṃsāramocaka
326
95.
95.
95.
327
‘‘Naggā dubbaṇṇarūpāsi, kisā dhamanisanthatā;
“You are naked, ill-favored, emaciated, covered with veins;
“Ngươi trần truồng, xấu xí, gầy gò, gân guốc;
328
Upphāsulike* kisike, kā nu tvaṃ idha tiṭṭhasī’’ti.
With protruding ribs, so gaunt, who are you standing here?”
Ngươi có xương sườn nhô ra, ốm yếu, ngươi là ai mà đứng ở đây?”
329
96.
96.
96.
330
‘‘Ahaṃ bhadante petīmhi, duggatā yamalokikā;
“Venerable sir, I am a petī, wretched, belonging to the realm of Yama;
“Bạch Đại Đức, con là một nữ ngạ quỷ, một chúng sanh khổ sở ở cõi Diêm La;
331
Pāpakammaṃ karitvāna, petalokaṃ ito gatā’’ti.
Having committed evil deeds, I have come to the realm of petas from here.”
Vì đã tạo ác nghiệp, con từ đây sanh vào cảnh giới ngạ quỷ.”
332
97.
97.
97.
333
‘‘Kiṃ nu kāyena vācāya, manasā dukkaṭaṃ kataṃ;
“What evil deed did you commit with body, speech, or mind;
“Ngươi đã tạo ác nghiệp gì bằng thân, khẩu, ý?
334
Kissa kammavipākena, petalokaṃ ito gatā’’ti.
Due to the result of which kamma have you come to the realm of petas from here?”
Do quả báo của nghiệp nào mà ngươi từ đây sanh vào cảnh giới ngạ quỷ?”
335
98.
98.
98.
336
‘‘Anukampakā mayhaṃ nāhesuṃ bhante, pitā ca mātā athavāpi ñātakā;
“My father and mother, or my relatives, venerable sir, were not compassionate towards me;
“Bạch Đại Đức, cha mẹ con, hay bà con thân thuộc của con, đã không thương xót con;
337
Ye maṃ niyojeyyuṃ dadāhi dānaṃ, pasannacittā samaṇabrāhmaṇānaṃ.
Who would have urged me, ‘Give alms with a confident mind to ascetics and brahmins.’
Họ đã không khuyên con hãy bố thí, với tâm hoan hỷ, cho các Sa-môn và Bà-la-môn.
338
99.
99.
99.
339
‘‘Ito ahaṃ vassasatāni pañca, yaṃ evarūpā vicarāmi naggā;
“From this time, for five hundred years, I wander naked in such a state;
Từ đây, con đã lang thang trần truồng như thế này trong năm trăm năm;
340
Khudāya taṇhāya ca khajjamānā, pāpassa kammassa phalaṃ mamedaṃ.
Afflicted by hunger and thirst, this is the fruit of my evil kamma.
Bị đói khát hành hạ, đây là quả báo của nghiệp ác của con.
341
100.
100.
100.
342
‘‘Vandāmi taṃ ayya pasannacittā, anukampa maṃ vīra mahānubhāva;
“I salute you, noble one, with a confident mind; have compassion on me, hero of great power;
Con cung kính đảnh lễ ngài, bậc Đại Đức, với tâm hoan hỷ, xin ngài hãy thương xót con, bậc Anh Hùng có oai lực lớn;
343
Datvā ca me ādisa yaṃ hi kiñci, mocehi maṃ duggatiyā bhadante’’ti.
Having given whatever it may be, dedicate it to me; release me from this miserable state, venerable sir.”
Xin ngài hãy bố thí bất cứ thứ gì và hồi hướng cho con, xin hãy giải thoát con khỏi khổ cảnh, bạch Đại Đức.”
344
101.
101.
101.
345
Sādhūti so paṭissutvā, sāriputtonukampako;
“So be it,” assented Sāriputta, the compassionate one;
Đại Đức Sāriputta, bậc có lòng từ bi, đã chấp thuận lời thỉnh cầu của cô ấy;
346
Bhikkhūnaṃ ālopaṃ datvā, pāṇimattañca coḷakaṃ;
Having given a morsel of food to the bhikkhus, and a cloth the size of a palm;
Ngài đã bố thí một miếng cơm và một mảnh vải nhỏ cho các Tỳ-khưu;
347
Thālakassa ca pānīyaṃ, tassā dakkhiṇamādisi.
And water from a bowl, he dedicated the merit to her.
Và một chén nước, rồi hồi hướng phước báu cho cô ấy.
348
102.
102.
102.
349
Samanantarānuddiṭṭhe, vipāko udapajjatha;
Immediately after the dedication, the result arose;
Ngay sau khi phước báu được hồi hướng, quả báo đã sanh khởi;
350
Bhojanacchādanapānīyaṃ, dakkhiṇāya idaṃ phalaṃ.
Food, clothing, and drink—this was the fruit of the dedication.
Thức ăn, y phục, nước uống, đây là quả báo của sự bố thí.
351
103.
103.
103.
352
Tato suddhā sucivasanā, kāsikuttamadhārinī;
Then, pure and cleanly dressed, wearing excellent Kāsī garments;
Sau đó, cô ấy, thanh tịnh, mặc y phục sạch sẽ, khoác y phục thượng hạng từ Kāsī;
353
Vicittavatthābharaṇā, sāriputtaṃ upasaṅkami.
Adorned with variegated clothes and ornaments, she approached Sāriputta.
Với y phục và trang sức lộng lẫy, đã đến gặp Đại Đức Sāriputta.
354
104.
104.
104.
355
‘‘Abhikkantena vaṇṇena, yā tvaṃ tiṭṭhasi devate;
“O deity, with your exceedingly beautiful complexion, you stand here;
“Này thiên nữ, với sắc đẹp rực rỡ, ngươi đang đứng ở đây;
356
Obhāsentī disā sabbā, osadhī viya tārakā.
Illuminating all directions, like the morning star.
Chiếu sáng khắp mọi phương hướng, như vì sao Dược Sư.
357
105.
105.
105.
358
‘‘Kena tetādiso vaṇṇo, kena te idha mijjhati;
“By what means is your complexion like this? By what means do you prosper here;
Do đâu mà ngươi có sắc đẹp như vậy? Do đâu mà ngươi được thành tựu ở đây?
359
Uppajjanti ca te bhogā, ye keci manaso piyā.
And all possessions dear to your heart arise for you?
Và mọi tài sản mà ngươi mong muốn đều sanh khởi cho ngươi.
360
106.
106.
106.
361
‘‘Pucchāmi taṃ devi mahānubhāve, manussabhūtā kimakāsi puññaṃ;
“I ask you, O deity of great power, what merit did you perform when you were a human being;
Này thiên nữ có oai lực lớn, ta hỏi ngươi, khi còn là người, ngươi đã làm phước gì?
362
Kenāsi evaṃ jalitānubhāvā, vaṇṇo ca te sabbadisā pabhāsatī’’ti.
By what means are you thus radiant with power, and your complexion illuminates all directions?”
Do đâu mà ngươi có oai lực rực rỡ như vậy, và sắc đẹp của ngươi chiếu sáng khắp mọi phương hướng?”
363
107.
107.
107.
364
‘‘Uppaṇḍukiṃ kisaṃ chātaṃ, naggaṃ sampatitacchaviṃ* ;
“Pale, emaciated, hungry, naked, with skin fallen in;
“Con là người da vàng, gầy gò, đói khát, trần truồng, da thịt rách nát;
365
Muni kāruṇiko loke, taṃ maṃ addakkhi duggataṃ.
The compassionate sage in the world saw me, wretched.
Bậc hiền giả có lòng từ bi trên thế gian đã nhìn thấy con trong cảnh khổ.
366
108.
108.
108.
367
‘‘Bhikkhūnaṃ ālopaṃ datvā, pāṇimattañca coḷakaṃ;
“Having given a morsel of food to bhikkhus, and a cloth the size of a palm;
Ngài đã bố thí một miếng cơm và một mảnh vải nhỏ cho các Tỳ-khưu;
368
Thālakassa ca pānīyaṃ, mama dakkhiṇamādisi.
And water from a bowl, he dedicated the merit to me.
Và một chén nước, rồi hồi hướng phước báu cho con.
369
109.
109.
109.
370
‘‘Ālopassa phalaṃ passa, bhattaṃ vassasataṃ dasa;
“Behold the fruit of the morsel of food: for a thousand years;
Hãy xem quả báo của miếng cơm, trong một ngàn năm;
371
Bhuñjāmi kāmakāminī, anekarasabyañjanaṃ.
I partake of food with many flavors and sauces, desiring whatever I wish.
Con được thọ hưởng món ăn với nhiều hương vị và gia vị, tùy theo ý muốn.
372
110.
110.
110.
373
‘‘Pāṇimattassa coḷassa, vipākaṃ passa yādisaṃ;
“Behold the result of a cloth the size of a palm, how it is;
Hãy xem quả báo của mảnh vải nhỏ như thế nào;
374
Yāvatā nandarājassa, vijitasmiṃ paṭicchadā.
As many coverings as there are in King Nanda’s dominion.
Nhiều y phục hơn tất cả những gì có trong vương quốc của vua Nanda.
375
111.
111.
111.
376
‘‘Tato bahutarā bhante, vatthānacchādanāni me;
“More than that, venerable sir, are my clothes and coverings;
Bạch Đại Đức, y phục và trang sức của con nhiều hơn thế nữa;
377
Koseyyakambalīyāni, khomakappāsikāni ca.
Of silk, wool, linen, and cotton.
Bao gồm lụa, len, vải gai và vải bông.
378
112.
112.
112.
379
‘‘Vipulā ca mahagghā ca, tepākāsevalambare;
“Abundant and precious, they hang suspended in the air;
Chúng rộng lớn và quý giá, chúng treo lơ lửng trên không trung;
380
Sāhaṃ taṃ paridahāmi, yaṃ yaṃ hi manaso piyaṃ.
I wear whatever is dear to my heart.
Con mặc bất cứ thứ gì mà con yêu thích.
381
113.
113.
113.
382
‘‘Thālakassa ca pānīyaṃ, vipākaṃ passa yādisaṃ;
“Behold the result of the water from a bowl, how it is;
Hãy xem quả báo của một chén nước như thế nào;
383
Gambhīrā caturassā ca, pokkharañño sunimmitā.
Deep and square, well-constructed ponds.
Những hồ sen sâu và vuông vắn, được xây dựng rất đẹp.
384
114.
114.
114.
385
‘‘Setodakā suppatitthā, sītā appaṭigandhiyā;
“With clear water, good landing places, cool, without foul odor;
Với nước trong, bờ vững chắc, mát lạnh, không có mùi hôi;
386
Padumuppalasañchannā, vārikiñjakkhapūritā.
Covered with lotuses and water lilies, filled with pollen and filaments.
Được bao phủ bởi hoa sen trắng và xanh, đầy nhụy hoa.
387
115.
115.
115.
388
‘‘Sāhaṃ ramāmi kīḷāmi, modāmi akutobhayā;
“I delight, play, and rejoice, free from fear;
Con vui chơi, giải trí, hoan hỷ mà không sợ hãi gì;
389
Muniṃ kāruṇikaṃ loke, bhante vanditumāgatā’’ti.
I have come, venerable sir, to pay homage to the compassionate sage in the world.”
Bạch Đại Đức, con đến để đảnh lễ bậc hiền giả có lòng từ bi trên thế gian.”
390
Saṃsāramocakapetivatthu paṭhamaṃ.
The first story, the Petī Released from Saṃsāra, is concluded.
Chuyện Nữ Ngạ Quỷ Saṃsāramocaka thứ nhất.
391
2. Sāriputtattheramātupetivatthu
2. The Story of Sāriputta Thera’s Mother Petī
2. Chuyện Nữ Ngạ Quỷ, Mẹ của Trưởng Lão Sāriputta
392
116.
116.
116.
393
‘‘Naggā dubbaṇṇarūpāsi, kisā dhamanisanthatā;
“You are naked, ill-favored, emaciated, covered with veins;
“Ngươi trần truồng, xấu xí, gầy gò, gân guốc;
394
Upphāsulike kisike, kā nu tvaṃ idha tiṭṭhasi’’.
With protruding ribs, so gaunt, who are you standing here?”
Ngươi có xương sườn nhô ra, ốm yếu, ngươi là ai mà đứng ở đây?”
395
117.
117.
117.
396
‘‘Ahaṃ te sakiyā mātā, pubbe aññāsu jātīsu;
“I am your own mother, in previous births;
“Con là mẹ ruột của ngài, trong những kiếp trước;
397
Upapannā pettivisayaṃ, khuppipāsasamappitā.
Reborn in the realm of petas, afflicted by hunger and thirst.
Con đã sanh vào cảnh giới ngạ quỷ, bị đói khát hành hạ.
398
118.
118.
118.
399
‘‘Chaḍḍitaṃ khipitaṃ kheḷaṃ, siṅghāṇikaṃ silesumaṃ;
“Discarded vomit, spittle, snot, phlegm;
Con ăn chất nôn, đờm dãi, nước mũi, đờm đặc;
400
Vasañca ḍayhamānānaṃ, vijātānañca lohitaṃ.
And the fat of those being burned, and the blood of those who have given birth.
Mỡ của những người bị thiêu đốt, và máu của những người phụ nữ mới sanh.
401
119.
119.
119.
402
‘‘Vaṇikānañca yaṃ ghāna-sīsacchinnāna lohitaṃ;
“And the blood of those whose noses and heads are cut off due to wounds;
Và máu của những người bị cắt mũi, cắt đầu do vết thương;
403
Khudāparetā bhuñjāmi, itthipurisanissitaṃ.
Overcome by hunger, I eat that which depends on men and women.
Bị đói khát hành hạ, con ăn những chất dơ bẩn từ đàn ông và đàn bà.
404
120.
120.
120.
405
‘‘Pubbalohitaṃ bhakkhāmi* , pasūnaṃ mānusāna ca;
“I consume pus and blood of animals and humans;
Con ăn máu mủ của loài vật và loài người;
406
Aleṇā anagārā ca, nīlamañcaparāyaṇā.
Without shelter, without a home, relying on a blue couch.
Không nơi nương tựa, không nhà cửa, chỉ có giường nằm ở nghĩa địa là nơi trú ngụ.
407
121.
121.
121.
408
‘‘Dehi puttaka me dānaṃ, datvā anvādisāhi me;
“Give me a gift, my son; having given it, dedicate it to me;
Này con trai, hãy bố thí cho mẹ, sau khi bố thí hãy hồi hướng cho mẹ;
409
Appeva nāma mucceyyaṃ, pubbalohitabhojanā’’ti.
Perhaps I might be freed from feeding on pus and blood.”
Mong rằng mẹ sẽ được giải thoát khỏi việc ăn máu mủ.”
410
122.
122.
122.
411
Mātuyā vacanaṃ sutvā, upatissonukampako;
Having heard his mother’s words, Upatissa, who was compassionate,
Nghe lời mẹ nói, Đại Đức Upatissa (Sāriputta), bậc có lòng từ bi;
412
Āmantayi moggallānaṃ, anuruddhañca kappinaṃ.
Invited Moggallāna, Anuruddha, and Kappina.
Đã mời Đại Đức Moggallāna, Anuruddha và Kappina.
413
123.
123.
123.
414
Catasso kuṭiyo katvā, saṅghe cātuddise adā;
Having built four huts, he gave them to the Saṅgha of the four directions;
Sau khi xây bốn tịnh xá, ngài đã bố thí cho Tăng đoàn ở bốn phương;
415
Kuṭiyo annapānañca, mātu dakkhiṇamādisī.
He dedicated the huts and food and drink to his mother.
Ngài đã hồi hướng phước báu của tịnh xá, thực phẩm và nước uống cho mẹ mình.
416
124.
124.
124.
417
Samanantarānuddiṭṭhe, vipāko udapajjatha;
Immediately after the dedication, the result arose;
Ngay sau khi phước báu được hồi hướng, quả báo đã sanh khởi;
418
Bhojanaṃ pānīyaṃ vatthaṃ, dakkhiṇāya idaṃ phalaṃ.
Food, drink, and clothing—this was the fruit of the offering.
Thực phẩm, nước uống, y phục, đây là quả báo của sự bố thí.
419
125.
125.
125.
420
Tato suddhā sucivasanā, kāsikuttamadhārinī;
Then, pure and clean-robed, wearing the finest Kāsi cloth,
Sau đó, cô ấy, thanh tịnh, mặc y phục sạch sẽ, khoác y phục thượng hạng từ Kāsī;
421
Vicittavatthābharaṇā, kolitaṃ upasaṅkami.
Adorned with varied garments and ornaments, she approached Kolita.
Với y phục và trang sức lộng lẫy, đã đến gặp Đại Đức Kolita (Moggallāna).
422
126.
126.
126.
423
‘‘Abhikkantena vaṇṇena, yā tvaṃ tiṭṭhasi devate;
“O deity, with your exceedingly beautiful complexion,
“Này thiên nữ, với sắc đẹp rực rỡ, ngươi đang đứng ở đây;
424
Obhāsentī disā sabbā, osadhī viya tārakā.
You illuminate all directions, like the star of the night-herb.
Chiếu sáng khắp mọi phương hướng, như vì sao Dược Sư.
425
127.
127.
127.
426
‘‘Kena tetādiso vaṇṇo, kena te idha mijjhati;
By what means is your complexion like this? By what means do you prosper here?
Do đâu mà ngươi có sắc đẹp như vậy? Do đâu mà ngươi được thành tựu ở đây?
427
Uppajjanti ca te bhogā, ye keci manaso piyā.
And all possessions dear to your heart arise for you.
Và mọi tài sản mà ngươi mong muốn đều sanh khởi cho ngươi.
428
128.
128.
128.
429
‘‘Pucchāmi taṃ devi mahānubhāve, manussabhūtā kimakāsi puññaṃ;
O goddess of great power, I ask you: what merit did you perform when you were a human?
Này thiên nữ có oai lực lớn, ta hỏi ngươi, khi còn là người, ngươi đã làm phước gì?
430
Kenāsi evaṃ jalitānubhāvā, vaṇṇo ca te sabbadisā pabhāsatī’’ti.
By what means are you thus radiant with power, and your complexion illuminates all directions?”
Do đâu mà ngươi có oai lực rực rỡ như vậy, và sắc đẹp của ngươi chiếu sáng khắp mọi phương hướng?”
431
129.
129.
129.
432
‘‘Sāriputtassāhaṃ mātā, pubbe aññāsu jātīsu;
“I was Sāriputta’s mother in previous existences;
“Con là mẹ của Đại Đức Sāriputta, trong những kiếp trước;
433
Upapannā pettivisayaṃ, khuppipāsasamappitā.
I was reborn in the realm of petas, afflicted by hunger and thirst.
Con đã sanh vào cảnh giới ngạ quỷ, bị đói khát hành hạ.
434
130.
130.
130.
435
‘‘Chaḍḍitaṃ khipitaṃ kheḷaṃ, siṅghāṇikaṃ silesumaṃ;
Vomit, sputum, phlegm, snot, mucus,
Con ăn chất nôn, đờm dãi, nước mũi, đờm đặc;
436
Vasañca ḍayhamānānaṃ, vijātānañca lohitaṃ.
The fat of those being burned, and the blood of those who have given birth—
Mỡ của những người bị thiêu đốt, và máu của những người phụ nữ mới sanh.
437
131.
131.
131.
438
‘‘Vaṇikānañca yaṃ ghāna-sīsacchinnāna lohitaṃ;
And the blood of those with wounds, and of those whose noses and heads are severed—
Và máu của những người bị cắt mũi, cắt đầu do vết thương;
439
Khudāparetā bhuñjāmi, itthipurisanissitaṃ.
Afflicted by hunger, I would eat that which clung to men and women.
Bị đói khát hành hạ, con ăn những chất dơ bẩn từ đàn ông và đàn bà.
440
132.
132.
132.
441
‘‘Pubbalohitaṃ bhakkhissaṃ, pasūnaṃ mānusāna ca;
I would feed on pus and blood of animals and humans;
Con đã ăn máu mủ của loài vật và loài người;
442
Aleṇā anagārā ca, nīlamañcaparāyaṇā.
I was without shelter, without a home, relying on a blue couch (in a charnel ground).
Không nơi nương tựa, không nhà cửa, chỉ có giường nằm ở nghĩa địa là nơi trú ngụ.
443
133.
133.
133.
444
‘‘Sāriputtassa dānena, modāmi akutobhayā;
By Sāriputta’s gift, I rejoice, free from all fear;
Nhờ sự bố thí của Đại Đức Sāriputta, con vui sướng mà không sợ hãi gì;
445
Muniṃ kāruṇikaṃ loke, bhante vanditumāgatā’’ti.
Venerable sir, I have come to pay homage to the compassionate sage in the world.”
Bạch Đại Đức, con đến để đảnh lễ bậc hiền giả có lòng từ bi trên thế gian.”
446
Sāriputtattherassa mātupetivatthu dutiyaṃ.
The second story of Sāriputta Thera’s mother, the peta, is concluded.
Chuyện Nữ Ngạ Quỷ, Mẹ của Trưởng Lão Sāriputta thứ hai.
447
3. Mattāpetivatthu
3. The Story of Mattā, the Peta
3. Chuyện Nữ Ngạ Quỷ Mattā
448
134.
134.
134.
449
‘‘Naggā dubbaṇṇarūpāsi, kisā dhamanisanthatā;
“You are naked, ill-favored, emaciated, covered with veins;
“Ngươi trần truồng, xấu xí, gầy gò, gân guốc;
450
Upphāsulike kisike, kā nu tvaṃ idha tiṭṭhasī’’ti.
With protruding ribs, so thin, who are you standing here?”
Ngươi có xương sườn nhô ra, ốm yếu, ngươi là ai mà đứng ở đây?”
451
135.
135.
135.
452
‘‘Ahaṃ mattā tuvaṃ tissā, sapattī te pure ahuṃ;
“I am Mattā, and you are Tissā; I was your co-wife before;
“Ta là Mattā, ngươi là Tissā, trước đây ta là vợ lẽ của ngươi;
453
Pāpakammaṃ karitvāna, petalokaṃ ito gatā’’ti.
Having performed evil deeds, I have gone from here to the realm of petas.”
Vì đã tạo ác nghiệp, ta từ đây sanh vào cảnh giới ngạ quỷ.”
454
136.
136.
136.
455
‘‘Kiṃ nu kāyena vācāya, manasā dukkaṭaṃ kataṃ;
“What evil deed was done by body, speech, or mind?
“Ngươi đã tạo ác nghiệp gì bằng thân, lời nói, hay ý nghĩ?
456
Kissa kammavipākena, petalokaṃ ito gatā’’ti.
As a result of the ripening of what kamma have you gone from here to the realm of petas?”
Do quả báo của nghiệp nào, ngươi đã rời bỏ thế gian này để đến cõi ngạ quỷ?”
457
137.
137.
137.
458
‘‘Caṇḍī ca pharusā cāsiṃ, issukī maccharī saṭhā* ;
“I was fierce and harsh, envious, stingy, and deceitful;
“Ta đã từng là người hung dữ, thô lỗ, đố kỵ, keo kiệt, và xảo quyệt;
459
Tāhaṃ duruttaṃ vatvāna, petalokaṃ ito gatā’’ti.
Having spoken ill words, I have gone from here to the realm of petas.”
Do đã nói những lời ác đó, ta đã rời bỏ thế gian này để đến cõi ngạ quỷ.”
460
138.
138.
138.
461
Sabbaṃ* ahampi jānāmi, yathā tvaṃ caṇḍikā ahu;
“I also know it to be true that you were fierce;
“Ta cũng biết rõ, ngươi đã từng là người hung dữ.
462
Aññañca kho taṃ pucchāmi, kenāsi paṃsukunthitā’’ti.
But I ask you something else: by what means are you covered in dust?”
Nhưng ta muốn hỏi ngươi điều khác: Vì sao ngươi lại bị bao phủ bởi bụi bẩn?”
463
139.
139.
139.
464
‘‘Sīsaṃnhātā tuvaṃ āsi, sucivatthā alaṅkatā;
“You had washed your head, were clean-robed and adorned;
“Khi ngươi gội đầu, mặc y phục sạch sẽ, trang sức lộng lẫy;
465
Ahañca kho* adhimattaṃ, samalaṅkatatarā tayā.
But I was even more adorned than you.
Ta lại càng trang sức lộng lẫy hơn ngươi rất nhiều.
466
140.
140.
140.
467
‘‘Tassā me pekkhamānāya, sāmikena samantayi;
While I was watching, my husband addressed you;
Khi ta đang nhìn, chồng ta đã nói chuyện với ngươi.
468
Tato me issā vipulā, kodho me samajāyatha.
Then great envy arose in me, and anger was generated in me.
Từ đó, lòng đố kỵ lớn lao khởi lên trong ta, và sự giận dữ bùng phát.
469
141.
141.
141.
470
‘‘Tato paṃsuṃ gahetvāna, paṃsunā taṃ hi okiriṃ* ;
Then, taking dust, I scattered it over you with dust;
Thế là ta lấy đất bụi, và ném bụi vào ngươi.
471
Tassa kammavipākena, tenamhi paṃsukunthitā’’ti.
By the ripening of that kamma, I am therefore covered in dust.”
Do quả báo của nghiệp đó, ta bị bao phủ bởi bụi bẩn.”
472
142.
142.
142.
473
‘‘Saccaṃ ahampi jānāmi, paṃsunā maṃ tvamokiri;
“I also know it to be true that you scattered dust over me;
“Ta cũng biết rõ, ngươi đã ném bụi vào ta.
474
Aññañca kho taṃ pucchāmi, kena khajjasi kacchuyā’’ti.
But I ask you something else: by what means are you afflicted with itching?”
Nhưng ta muốn hỏi ngươi điều khác: Vì sao ngươi bị ghẻ lở hành hạ?”
475
143.
143.
143.
476
‘‘Bhesajjahārī ubhayo, vanantaṃ agamimhase;
“Both of us, gathering medicines, went to the forest;
“Cả hai chúng ta đều đi vào rừng để hái thuốc.
477
Tvañca bhesajjamāhari, ahañca kapikacchuno.
You brought medicine, and I brought cowhage.
Ngươi đã hái thuốc chữa bệnh, còn ta thì hái cây ngứa (kapikacchu).
478
144.
144.
144.
479
‘‘Tassā tyājānamānāya, seyyaṃ tyāhaṃ samokiriṃ;
While you were unaware, I scattered it over your bed;
Khi ngươi không biết, ta đã rải cây ngứa lên giường của ngươi.
480
Tassa kammavipākena, tena khajjāmi kacchuyā’’ti.
By the ripening of that kamma, I am therefore afflicted with itching.”
Do quả báo của nghiệp đó, ta bị ghẻ lở hành hạ.”
481
145.
145.
145.
482
‘‘Saccaṃ ahampi jānāmi, seyyaṃ me tvaṃ samokiri;
“I also know it to be true that you scattered it over my bed;
“Ta cũng biết rõ, ngươi đã rải cây ngứa lên giường của ta.
483
Aññañca kho taṃ pucchāmi, kenāsi naggiyā tuva’’nti.
But I ask you something else: by what means are you naked?”
Nhưng ta muốn hỏi ngươi điều khác: Vì sao ngươi lại trần truồng?”
484
146.
146.
146.
485
‘‘Sahāyānaṃ samayo āsi, ñātīnaṃ samitī ahu;
There was a gathering of friends, an assembly of relatives;
“Có một buổi họp mặt của bạn bè, một cuộc tụ họp của bà con.
486
Tvañca āmantitā āsi, sasāminī no ca kho ahaṃ.
You were invited with your husband, but I was not.
Ngươi được mời cùng với chồng, còn ta thì không.
487
147.
147.
147.
488
‘‘Tassā tyājānamānāya, dussaṃ tyāhaṃ apānudiṃ;
While you were unaware, I removed your garment;
Khi ngươi không biết, ta đã giật lấy y phục của ngươi.
489
Tassa kammavipākena, tenamhi naggiyā aha’’nti.
By the ripening of that kamma, I am therefore naked.”
Do quả báo của nghiệp đó, ta bị trần truồng.”
490
148.
148.
148.
491
‘‘Saccaṃ ahampi jānāmi, dussaṃ me tvaṃ apānudi;
“I also know it to be true that you removed my garment;
“Ta cũng biết rõ, ngươi đã giật lấy y phục của ta.
492
Aññañca kho taṃ pucchāmi, kenāsi gūthagandhinī’’ti.
But I ask you something else: by what means do you smell of excrement?”
Nhưng ta muốn hỏi ngươi điều khác: Vì sao ngươi lại có mùi phân hôi thối?”
493
149.
149.
149.
494
‘‘Tava gandhañca mālañca, paccagghañca vilepanaṃ;
“Your perfume, garland, and fresh ointment;
“Hương thơm, vòng hoa, và thuốc thoa mới của ngươi,
495
Gūthakūpe adhāresiṃ* , taṃ pāpaṃ pakataṃ mayā;
I threw it into the cesspit; that evil deed was done by me.
Ta đã ném vào hố phân; đó là điều ác ta đã làm.
496
Tassa kammavipākena, tenamhi gūthagandhinī’’ti.
By the result of that kamma, I am therefore foul-smelling like excrement.”
Do quả báo của nghiệp đó, ta có mùi phân hôi thối.”
497
150.
150.
150.
498
‘‘Saccaṃ ahampi jānāmi, taṃ pāpaṃ pakataṃ tayā;
“It is true, I too know that evil deed was done by you.
“Ta cũng biết rõ, ngươi đã làm điều ác đó.
499
Aññañca kho taṃ pucchāmi, kenāsi duggatā tuva’’nti.
But I ask you another question: by what means are you in such a wretched state?”
Nhưng ta muốn hỏi ngươi điều khác: Vì sao ngươi lại khốn khổ như vậy?”
500
151.
151.
151.
501
‘‘Ubhinnaṃ samakaṃ āsi, yaṃ gehe vijjate dhanaṃ;
“The wealth in the house was equally ours;
“Tài sản trong nhà đều là của chung của hai chúng ta.
502
Santesu deyyadhammesu, dīpaṃ nākāsimattano;
though there were things to be given, I did not make an island for myself.
Khi có những vật đáng cúng dường, ta đã không tạo một hòn đảo cho chính mình.
503
Tassa kammavipākena, tenamhi duggatā ahaṃ.
By the result of that kamma, I am therefore in a wretched state.
Do quả báo của nghiệp đó, ta khốn khổ như vậy.”
504
152.
152.
152.
505
‘‘Tadeva maṃ tvaṃ avaca, ‘pāpakammaṃ nisevasi;
You yourself told me, ‘You engage in evil deeds;
“Ngươi đã từng nói với ta rằng: ‘Ngươi đang làm những điều ác;
506
Na hi pāpehi kammehi, sulabhā hoti suggatī’’’ti.
for indeed, by evil deeds, a good destination is not easily attained.’”
Quả thật, những người làm điều ác khó có thể đạt được cảnh giới an lành.’”
507
153.
153.
153.
508
‘‘Vāmato maṃ tvaṃ paccesi, athopi maṃ usūyasi;
“You opposed me from the left, and you were also jealous of me.
“Ngươi đã chống đối ta, và còn đố kỵ với ta.
509
Passa pāpānaṃ kammānaṃ, vipāko hoti yādiso.
See what kind of result evil deeds have.
Hãy xem quả báo của những nghiệp ác ra sao!”
510
154.
154.
154.
511
‘‘Te gharā tā ca dāsiyo* , tānevābharaṇānime;
Those houses, those slave women, those very ornaments of mine—
“Những ngôi nhà đó, những nữ tỳ đó, và những trang sức đó của ngươi;
512
Te aññe paricārenti, na bhogā honti sassatā.
others now enjoy them; possessions are not eternal.
Giờ đây người khác đang sử dụng chúng, tài sản không phải là vĩnh cửu.
513
155.
155.
155.
514
‘‘Idāni bhūtassa pitā, āpaṇā gehamehiti;
Now the father of Bhūta will come home from the market;
Bây giờ, cha của Bhūta sẽ từ chợ về nhà.
515
Appeva te dade kiñci, mā su tāva ito agā’’ti.
perhaps he will give you something. Please do not leave here yet.”
Có lẽ ông ấy sẽ cho ngươi thứ gì đó, đừng đi đâu vội.”
516
156.
156.
156.
517
‘‘Naggā dubbaṇṇarūpāmhi, kisā dhamanisanthatā;
“I am naked, ugly, emaciated, covered with veins.
“Ta trần truồng, xấu xí, gầy gò, và gân guốc.
518
Kopīnametaṃ itthīnaṃ, mā maṃ bhūtapitāddasā’’ti.
This is a disgrace for women; may Bhūta’s father not see me!”
Đây là sự xấu hổ của phụ nữ, đừng để cha của Bhūta nhìn thấy ta.”
519
157.
157.
157.
520
‘‘Handa kiṃ vā tyāhaṃ* dammi, kiṃ vā tedha* karomahaṃ;
“Well then, what shall I give you, or what shall I do for you here,
“Này Mattā, ta có thể cho ngươi cái gì, hay ta có thể làm gì cho ngươi;
521
Yena tvaṃ sukhitā assa, sabbakāmasamiddhinī’’ti.
so that you may be happy and endowed with all desires?”
Để ngươi được hạnh phúc, đầy đủ mọi ước muốn?”
522
158.
158.
158.
523
‘‘Cattāro bhikkhū saṅghato, cattāro pana puggalā;
“Four monks from the Saṅgha, and four individuals—
“Bốn Tỳ-kheo từ Tăng-già, và bốn cá nhân khác;
524
Aṭṭha bhikkhū bhojayitvā, mama dakkhiṇamādisa;
having fed eight monks, dedicate the offering to me;
Sau khi cúng dường tám Tỳ-kheo, hãy hồi hướng phước báu cho ta;
525
Tadāhaṃ sukhitā hessaṃ, sabbakāmasamiddhinī’’ti.
then I shall be happy, endowed with all desires.”
Khi đó ta sẽ được hạnh phúc, đầy đủ mọi ước muốn.”
526
159.
157.
159.
527
Sādhūti sā paṭissutvā, bhojayitvāṭṭha bhikkhavo;
Agreeing, she fed the eight monks,
Vị ấy đồng ý, sau khi cúng dường tám Tỳ-kheo,
528
Vatthehacchādayitvāna, tassā dakkhiṇamādisī.
clothed them with robes, and dedicated the offering to her.
Và cúng dường y phục, đã hồi hướng phước báu cho ngạ quỷ đó.
529
160.
160.
160.
530
Samanantarānuddiṭṭhe, vipāko udapajjatha;
Immediately after the dedication, the result arose:
Ngay sau khi phước báu được hồi hướng, quả báo đã hiện hữu;
531
Bhojanacchādanapānīyaṃ, dakkhiṇāya idaṃ phalaṃ.
food, clothing, and drink—this is the fruit of the offering.
Thức ăn, y phục, đồ uống, đó là quả của sự hồi hướng.
532
161.
161.
161.
533
Tato suddhā sucivasanā, kāsikuttamadhārinī;
Then, pure and cleanly dressed, wearing excellent Kasi cloth,
Khi đó, ngạ quỷ ấy, trong sạch, mặc y phục tinh khiết, khoác lụa Kāsi thượng hạng;
534
Vicittavatthābharaṇā, sapattiṃ upasaṅkami.
adorned with various garments and ornaments, she approached her co-wife.
Với y phục và trang sức rực rỡ, đã đến gặp người vợ lẽ.
535
162.
162.
162.
536
‘‘Abhikkantena vaṇṇena, yā tvaṃ tiṭṭhasi devate;
“O deity, with radiant beauty you stand,
“Này Thiên nữ, với vẻ đẹp rực rỡ, ngươi đang đứng đây;
537
Obhāsentī disā sabbā, osadhī viya tārakā.
illuminating all directions, like the morning star.
Chiếu sáng khắp mọi phương hướng, như sao chổi vậy.
538
163.
163.
163.
539
‘‘Kena tetādiso vaṇṇo, kena te idha mijjhati;
By what means is your complexion like this? By what means do your wishes succeed here?
Vì sao ngươi có vẻ đẹp như vậy, vì sao ngươi được thành tựu ở đây;
540
Uppajjanti ca te bhogā, ye keci manaso piyā.
And all possessions dear to your heart arise for you.
Và mọi tài sản mà ngươi mong muốn đều xuất hiện?”
541
164.
164.
164.
542
‘‘Pucchāmi taṃ devi mahānubhāve, manussabhūtā kimakāsi puññaṃ;
I ask you, O goddess of great power, what merit did you perform when you were a human?
“Này Thiên nữ có đại oai lực, ta hỏi ngươi: Khi còn là người, ngươi đã làm phước gì?
543
Kenāsi evaṃ jalitānubhāvā, vaṇṇo ca te sabbadisā pabhāsatī’’ti.
By what means do you shine with such power, and your complexion illuminates all directions?”
Vì sao ngươi có oai lực rực rỡ như vậy, và vẻ đẹp của ngươi chiếu sáng khắp mọi phương hướng?”
544
165.
165.
165.
545
‘‘Ahaṃ mattā tuvaṃ tissā, sapattī te pure ahuṃ;
“I am Mattā, you are Tissā; I was your co-wife before.
“Ta là Mattā, còn ngươi là Tissā, ta là vợ lẽ của ngươi trước đây;
546
Pāpakammaṃ karitvāna, petalokaṃ ito gatā.
Having performed evil deeds, I went from here to the realm of petas.
Do đã tạo nghiệp ác, ta đã rời bỏ thế gian này để đến cõi ngạ quỷ.
547
166.
166.
166.
548
‘‘Tava dinnena dānena, modāmi akutobhayā;
By the gift given by you, I rejoice, free from fear.
Nhờ sự cúng dường của ngươi, ta đang hoan hỷ, không còn sợ hãi gì nữa;
549
Cīraṃ jīvāhi bhagini, saha sabbehi ñātibhi;
May you live long, sister, together with all your relatives;
Này em gái, hãy sống lâu cùng với tất cả bà con;
550
Asokaṃ virajaṃ ṭhānaṃ, āvāsaṃ vasavattinaṃ.
may you attain the sorrowless, stainless abode, subject to your will.
Hãy đạt đến cảnh giới không sầu muộn, không ô nhiễm, là nơi cư ngụ tùy ý.”
551
167.
167.
167.
552
‘‘Idha dhammaṃ caritvāna, dānaṃ datvāna sobhane;
Having practiced Dhamma here, and given gifts, O beautiful one,
“Này người đẹp, ở đây, sau khi sống đời Pháp, và đã bố thí;
553
Vineyya maccheramalaṃ samūlaṃ, aninditā saggamupehi ṭhāna’’nti.
having eradicated the root of the defilement of avarice, blameless, may you go to the heavenly realm.”
Sau khi diệt trừ tận gốc rễ sự keo kiệt, ngươi sẽ đạt đến cảnh giới Thiên giới không bị chê trách.”
554
Mattāpetivatthu tatiyaṃ.
The Story of Mattā the Petī, the Third.
Câu chuyện về ngạ quỷ Mattā, thứ ba.
555
4. Nandāpetivatthu
4. The Story of Nandā the Petī
4. Câu chuyện về ngạ quỷ Nandā
556
168.
168.
168.
557
‘‘Kāḷī dubbaṇṇarūpāsi, pharusā bhīrudassanā;
“You are dark, ugly in form, harsh, and fearful to behold;
“Ngươi đen đúa, xấu xí, thô kệch, trông đáng sợ;
558
Piṅgalāsi kaḷārāsi, na taṃ maññāmi mānusi’’nti.
you are tawny-eyed and have sparse teeth; I do not think you are human.”
Ngươi có mắt vàng, răng thưa, ta không nghĩ ngươi là người.”
559
169.
169.
169.
560
‘‘Ahaṃ nandā nandisena, bhariyā te pure ahuṃ;
“I am Nandā, O Nandisena; I was your wife before;
“Ta là Nandā, này Nandisena, ta là vợ của ngươi trước đây;
561
Pāpakammaṃ karitvāna, petalokaṃ ito gatā’’ti.
having performed evil deeds, I went from here to the realm of petas.”
Do đã tạo nghiệp ác, ta đã rời bỏ thế gian này để đến cõi ngạ quỷ.”
562
170.
170.
170.
563
‘‘Kiṃ nu kāyena vācāya, manasā dukkaṭaṃ kataṃ;
“What evil deed was done by body, speech, or mind?
“Ngươi đã tạo ác nghiệp gì bằng thân, lời nói, hay ý nghĩ;
564
Kissa kammavipākena, petalokaṃ ito gatā’’ti.
By the result of what kamma did you go from here to the realm of petas?”
Do quả báo của nghiệp nào, ngươi đã rời bỏ thế gian này để đến cõi ngạ quỷ?”
565
171.
171.
171.
566
‘‘Caṇḍī ca pharusā cāsiṃ* , tayi cāpi agāravā;
“I was fierce and harsh in speech, and disrespectful towards you;
“Ta đã từng là người hung dữ, thô lỗ, và không tôn trọng ngươi;
567
Tāhaṃ duruttaṃ vatvāna, petalokaṃ ito gatā’’ti.
having spoken those harsh words, I went from here to the realm of petas.”
Do đã nói những lời ác đó, ta đã rời bỏ thế gian này để đến cõi ngạ quỷ.”
568
172.
172.
172.
569
‘‘Handuttarīyaṃ dadāmi te, imaṃ* dussaṃ nivāsaya;
“Come, I will give you an upper robe; put on this cloth;
“Này Nandā, ta sẽ cho ngươi tấm áo choàng này, hãy mặc y phục này;
570
Imaṃ dussaṃ nivāsetvā, ehi nessāmi taṃ gharaṃ.
having put on this cloth, come, I will take you home.
Sau khi mặc y phục này, hãy đến, ta sẽ đưa ngươi về nhà.
571
173.
173.
173.
572
‘‘Vatthañca annapānañca, lacchasi tvaṃ gharaṃ gatā;
You will receive clothes, food, and drink when you go home;
Ngươi sẽ có y phục, thức ăn và đồ uống khi về nhà;
573
Putte ca te passissasi, suṇisāyo ca dakkhasī’’ti.
you will see your sons and behold your daughters-in-law.”
Ngươi sẽ gặp các con trai và các con dâu của ngươi.”
574
174.
174.
174.
575
‘‘Hatthena hatthe te dinnaṃ, na mayhaṃ upakappati;
“What is given by hand to hand does not benefit me;
“Sự cúng dường mà ngươi trao tận tay ta, không có ích lợi gì cho ta;
576
Bhikkhū ca sīlasampanne, vītarāge bahussute.
And bhikkhus endowed with virtue, free from passion, and very learned.
Hãy cúng dường các Tỳ-kheo đầy đủ giới hạnh, đã ly tham, và đa văn.
577
175.
175.
175.
578
‘‘Tappehi annapānena, mama dakkhiṇamādisa;
“Satisfy them with food and drink, and dedicate the offering to me;
Hãy làm cho họ hoan hỷ bằng thức ăn và đồ uống, rồi hồi hướng phước báu cho ta;
579
Tadāhaṃ sukhitā hessaṃ, sabbakāmasamiddhinī’’ti.
Then I will be happy, endowed with all pleasures.”
Khi đó ta sẽ được hạnh phúc, đầy đủ mọi ước muốn.”
580
176.
176.
176.
581
Sādhūti so paṭissutvā, dānaṃ vipulamākiri;
Saying, “Good,” he accepted her words and gave an abundant gift;
Vị ấy đồng ý, và đã bố thí rộng rãi;
582
Annaṃ pānaṃ khādanīyaṃ, vatthasenāsanāni ca;
Food, drink, edibles, and robes, lodgings, and seats;
Thức ăn, đồ uống, đồ ăn vặt, y phục, chỗ nằm, chỗ ngồi;
583
Chattaṃ gandhañca mālañca, vividhā ca upāhanā.
Umbrellas, perfumes, and garlands, and various kinds of footwear.
Dù, hương, hoa, và nhiều loại dép khác nhau.
584
177.
177.
177.
585
Bhikkhū ca sīlasampanne, vītarāge bahussute;
And bhikkhus endowed with virtue, free from passion, and very learned;
Sau khi làm cho các Tỳ-kheo đầy đủ giới hạnh, đã ly tham, và đa văn;
586
Tappetvā annapānena, tassā dakkhiṇamādisī.
Having satisfied them with food and drink, he dedicated the offering to her.
Hoan hỷ bằng thức ăn và đồ uống, vị ấy đã hồi hướng phước báu cho ngạ quỷ đó.
587
178.
178.
178.
588
Samanantarānuddiṭṭhe, vipāko udapajjatha;
Immediately after the dedication, the result arose;
Ngay sau khi phước báu được hồi hướng, quả báo đã hiện hữu;
589
Bhojanacchādanapānīyaṃ, dakkhiṇāya idaṃ phalaṃ.
Food, clothing, and drink—this was the fruit of the offering.
Thức ăn, y phục, đồ uống, đó là quả của sự hồi hướng.
590
179.
179.
179.
591
Tato suddhā sucivasanā, kāsikuttamadhārinī;
Then, purified, wearing clean garments, clad in the finest Kāsī cloth,
Khi đó, ngạ quỷ ấy, trong sạch, mặc y phục tinh khiết, khoác lụa Kāsi thượng hạng;
592
Vicittavatthābharaṇā, sāmikaṃ upasaṅkami.
Adorned with various clothes and ornaments, she approached her husband.
Với y phục và trang sức rực rỡ, đã đến gặp chồng mình.
593
180.
180.
180.
594
‘‘Abhikkantena vaṇṇena, yā tvaṃ tiṭṭhasi devate;
“With your surpassing beauty, you stand, O devatā,
“Này Thiên nữ, với vẻ đẹp rực rỡ, ngươi đang đứng đây;
595
Obhāsentī disā sabbā, osadhī viya tārakā.
Illuminating all directions, like the morning star.
Chiếu sáng khắp mọi phương hướng, như sao chổi vậy.
596
181.
181.
181.
597
‘‘Kena tetādiso vaṇṇo, kena te idha mijjhati;
“By what means is your complexion like this? By what means is it accomplished for you here?
Vì sao ngươi có vẻ đẹp như vậy, vì sao ngươi được thành tựu ở đây;
598
Uppajjanti ca te bhogā, ye keci manaso piyā.
And how do pleasures arise for you, whatever are dear to your heart?
Và mọi tài sản mà ngươi mong muốn đều xuất hiện?”
599
182.
182.
182.
600
‘‘Pucchāmi taṃ devi mahānubhāve, manussabhūtā kimakāsi puññaṃ;
“I ask you, devī of great power, what merit did you make when you were human?
“Này Thiên nữ có đại oai lực, ta hỏi ngươi: Khi còn là người, ngươi đã làm phước gì?
601
Kenāsi evaṃ jalitānubhāvā, vaṇṇo ca te sabbadisā pabhāsatī’’ti.
By what means do you have such a radiant power, and your complexion shines in all directions?”
Vì sao ngươi có oai lực rực rỡ như vậy, và vẻ đẹp của ngươi chiếu sáng khắp mọi phương hướng?”
602
183.
183.
183.
603
‘‘Ahaṃ nandā nandisena, bhariyā te pure ahuṃ;
“I am Nandā, Nandisena; I was your wife in a former life.
“Ta là Nandā, này Nandisena, ta là vợ của ngươi trước đây;
604
Pāpakammaṃ karitvāna, petalokaṃ ito gatā.
Having done an evil deed, I went from here to the world of petas.
Do đã tạo nghiệp ác, ta đã rời bỏ thế gian này để đến cõi ngạ quỷ.
605
184.
184.
184.
606
‘‘Tava dinnena dānena, modāmi akutobhayā;
“Through the gift given by you, I rejoice, free from fear.
Nhờ sự cúng dường của ngươi, ta đang hoan hỷ, không còn sợ hãi gì nữa;
607
Ciraṃ jīva gahapati, saha sabbehi ñātibhi;
Live long, householder, together with all your relatives;
Này gia chủ, hãy sống lâu cùng với tất cả bà con;
608
Asokaṃ virajaṃ khemaṃ, āvāsaṃ vasavattinaṃ.
May you attain a dwelling free from sorrow, dustless, and secure, under your own control.
Hãy đạt đến cảnh giới không sầu muộn, không ô nhiễm, an lành, là nơi cư ngụ tùy ý.”
609
185.
185.
185.
610
‘‘Idha dhammaṃ caritvāna, dānaṃ datvā gahapati;
“Having practiced the Dhamma here, householder, and having given gifts,
“Này gia chủ, ở đời này, ngươi đã thực hành Pháp, đã bố thí;
611
Vineyya maccheramalaṃ samūlaṃ, anindito saggamupehi ṭhāna’’nti.
Having removed the stain of stinginess, together with its root, may you, blameless, attain the heavenly state.”
đã đoạn trừ tận gốc rễ cấu uế xan tham, không bị chê trách, hãy đến cõi trời.”
612
Nandāpetivatthu catutthaṃ.
The Fourth Story: The Peta-Story of Nandā.
Câu chuyện về ngạ quỷ Nandā, thứ tư, đã kết thúc.
613
5. Maṭṭhakuṇḍalīpetavatthu
5. The Peta-Story of Maṭṭhakuṇḍalī
5. Câu chuyện về ngạ quỷ Maṭṭhakuṇḍalī
614
186.
186.
186.
615
* ‘‘Alaṅkato maṭṭhakuṇḍalī, māladhārī haricandanussado;
“Adorned with polished earrings, wearing a garland, smeared with red sandalwood,
“* “Này chàng trai, ngươi trang sức đẹp đẽ, với hoa tai bóng loáng, đeo vòng hoa, thoa trầm hương đỏ;
616
Bāhā paggayha kandasi, vanamajjhe kiṃ dukkhito tuva’’nti.
You raise your arms and weep; what grieves you in the middle of the forest?”
Tại sao ngươi lại giơ tay lên khóc giữa rừng? Ngươi bị đau khổ vì điều gì?”
617
187.
187.
187.
618
‘‘Sovaṇṇamayo pabhassaro, uppanno rathapañjaro mama;
“A golden, radiant chariot-body has arisen for me;
“Này Bà-la-môn, một khung xe bằng vàng, sáng chói, đã hiện ra cho tôi;
619
Tassa cakkayugaṃ na vindāmi, tena dukkhena jahāmi jīvita’’nti.
I cannot find a pair of wheels for it; through that sorrow, I will give up my life.”
Tôi không tìm thấy đôi bánh xe của nó, vì nỗi khổ đó tôi sẽ từ bỏ sự sống.”
620
188.
188.
188.
621
‘‘Sovaṇṇamayaṃ maṇimayaṃ, lohitakamayaṃ* atha rūpiyamayaṃ;
“Made of gold, made of jewels, made of rubies, or made of silver—
“Bằng vàng, bằng ngọc, bằng đá quý đỏ, hay bằng bạc;
622
Ācikkha me bhaddamāṇava, cakkayugaṃ paṭipādayāmi te’’ti.
Tell me, good young man, I will provide you with a pair of wheels.”
Này chàng trai tốt, hãy nói cho ta biết, ta sẽ chuẩn bị đôi bánh xe cho ngươi.”
623
189.
189.
189.
624
So māṇavo tassa pāvadi, ‘‘candasūriyā ubhayettha dissare;
That young man said to him, “The sun and moon are both seen here;
Chàng trai đó đã nói với ông ta: “Mặt trăng và mặt trời đều hiện hữu ở đây;
625
Sovaṇṇamayo ratho mama, tena cakkayugena sobhatī’’ti.
My golden chariot would be beautiful with that pair of wheels.”
Chiếc xe vàng của tôi sẽ đẹp đẽ với đôi bánh xe đó.”
626
190.
190.
190.
627
‘‘Bālo kho tvaṃ asi māṇava, yo tvaṃ patthayase apatthiyaṃ;
“You are indeed a fool, young man, for you desire what is not to be desired.
“Này chàng trai, ngươi thật là kẻ ngu dại, khi ngươi mong cầu điều không thể mong cầu;
628
Maññāmi tuvaṃ marissasi, na hi tvaṃ lacchasi candasūriye’’ti.
I think you will die, for you will not get the sun and moon.”
Ta nghĩ ngươi sẽ chết, vì ngươi không thể có mặt trăng và mặt trời.”
629
191.
191.
191.
630
‘‘Gamanāgamanampi dissati, vaṇṇadhātu ubhayattha vīthiyā;
“Their coming and going is seen, the element of their form is in the path of both;
“Sự đi lại cũng hiện hữu, sắc tướng cũng hiện hữu ở cả hai nơi trên bầu trời;
631
Peto kālakato na dissati, ko nidha kandataṃ bālyataro’’ti.
But a departed one who is dead is not seen. Who here is the greater fool among those who weep?”
Người đã chết thì không hiện hữu, vậy ai trong số những kẻ đang khóc này là ngu dại hơn?”
632
192.
192.
192.
633
‘‘Saccaṃ kho vadesi māṇava, ahameva kandataṃ bālyataro;
“You speak the truth indeed, young man; I am the greater fool among those who weep.
“Này chàng trai, ngươi nói đúng, ta chính là kẻ ngu dại hơn trong số những người đang khóc;
634
Candaṃ viya dārako rudaṃ, petaṃ kālakatābhipatthayi’’nti.
Like a child crying for the moon, I longed for one who is dead and departed.”
Như đứa trẻ khóc đòi mặt trăng, ta đã mong cầu người con đã chết.”
635
193.
193.
193.
636
‘‘Ādittaṃ vata maṃ santaṃ, ghatasittaṃva pāvakaṃ;
“I who was burning, as if a fire sprinkled with ghee,
“Thật vậy, khi ta đang bốc cháy, như lửa được đổ thêm bơ trong;
637
Vārinā viya osiñcaṃ, sabbaṃ nibbāpaye daraṃ.
You have extinguished all my fever, as if dousing it with water.
Ngươi đã dập tắt mọi nỗi khổ đau, như dội nước vào vậy.
638
194.
194.
194.
639
‘‘Abbahī* vata me sallaṃ, sokaṃ hadayanissitaṃ;
“Indeed, you have pulled out the dart of sorrow that was lodged in my heart,
“Thật vậy, ngươi đã rút mũi tên sầu muộn nằm trong tim ta;
640
Yo me sokaparetassa, puttasokaṃ apānudi.
You who have removed the sorrow for my son, from me who was overcome with grief.
Ngươi đã xua tan nỗi sầu muộn về con trai khỏi ta, người đang bị sầu muộn vây hãm.”
641
195.
195.
195.
642
‘‘Svāhaṃ abbūḷhasallosmi, sītibhūtosmi nibbuto;
“With the dart pulled out, I am cooled, I am quenched.
“Vì vậy, ta đã rút được mũi tên, ta đã trở nên mát mẻ, đã được giải thoát;
643
Na socāmi na rodāmi, tava sutvāna māṇavā’’ti.
I do not grieve, I do not weep, having heard you, young man.”
Ta không còn sầu muộn, không còn khóc lóc, sau khi nghe lời ngươi nói, này chàng trai.”
644
196.
196.
196.
645
‘‘Devatā nusi gandhabbo, adu sakko purindado;
“Are you a devatā, a gandhabba, or Sakka, the giver of gifts in the past?
“Ngươi là một vị trời, hay một vị Gandhabba, hay là Sakka, vị ban tặng những món quà quý báu;
646
Ko vā tvaṃ kassa vā putto, kathaṃ jānemu taṃ maya’’nti.
Who are you, or whose son are you? How may we know you?”
Ngươi là ai, con của ai, làm sao chúng tôi có thể biết được ngươi?”
647
197.
197.
197.
648
‘‘Yañca kandasi yañca rodasi, puttaṃ āḷāhane sayaṃ dahitvā;
“The son whom you weep for, whom you cry for, having cremated him yourself in the charnel ground—
“Người con mà ngươi đã khóc lóc và than van, sau khi tự mình hỏa táng tại bãi tha ma;
649
Svāhaṃ kusalaṃ karitvā kammaṃ, tidasānaṃ sahabyataṃ gato’’ti.
I am he. Having done a wholesome deed, I have gone to the companionship of the Tidasā devas.”
Chính ta đã làm điều thiện nghiệp đó, và đã đến cõi trời Tavatimsa.”
650
198.
198.
198.
651
‘‘Appaṃ vā bahuṃ vā nāddasāma, dānaṃ dadantassa sake agāre;
“We did not see you giving even a little or a lot of alms in your own home;
“Chúng tôi không thấy ngươi đã bố thí nhiều hay ít trong nhà mình;
652
Uposathakammaṃ vā tādisaṃ, kena kammena gatosi devaloka’’nti.
Nor any such uposatha observance. By what deed did you go to the world of the devas?”
Cũng không thấy ngươi đã thực hành giới Uposatha như vậy, nhờ nghiệp gì mà ngươi đã đến cõi trời?”
653
199.
199.
199.
654
‘‘Ābādhikohaṃ dukkhito gilāno, āturarūpomhi sake nivesane;
“I was afflicted, suffering, and ill, with a body in agony in my own home.
“Ta bị bệnh, đau khổ, ốm yếu, thân thể tiều tụy trong nhà mình;
655
Buddhaṃ vigatarajaṃ vitiṇṇakaṅkhaṃ, addakkhiṃ sugataṃ anomapaññaṃ.
I saw the Buddha, free from defilement, who had crossed over doubt, the Sugata of supreme wisdom.
Ta đã thấy Đức Phật, Đấng đã đoạn trừ bụi trần, đã vượt qua mọi nghi ngờ, Đấng Thiện Thệ, Đấng có trí tuệ vô thượng.”
656
200.
200.
200.
657
‘‘Svāhaṃ muditamano pasannacitto, añjaliṃ akariṃ tathāgatassa;
“With a joyful mind and a devoted heart, I made an añjali to the Tathāgata;
“Ta với tâm hoan hỷ, với tâm thanh tịnh, đã chắp tay đảnh lễ Đức Như Lai;
658
Tāhaṃ kusalaṃ karitvāna kammaṃ, tidasānaṃ sahabyataṃ gato’’ti.
Having done that wholesome deed, I went to the companionship of the Tidasā devas.”
Chính nhờ thiện nghiệp đó, ta đã đến cõi trời Tavatimsa.”
659
201.
201.
201.
660
‘‘Acchariyaṃ vata abbhutaṃ vata, añjalikammassa ayamīdiso vipāko;
“How wonderful, indeed! How marvelous, indeed! Such is the result of the act of añjali;
“Thật kỳ diệu! Thật hy hữu! Quả báo của việc chắp tay đảnh lễ lại như thế này;
661
Ahampi muditamano pasannacitto, ajjeva buddhaṃ saraṇaṃ vajāmī’’ti.
I too, with a joyful mind and a devoted heart, will go for refuge to the Buddha this very day.”
Ta cũng với tâm hoan hỷ, với tâm thanh tịnh, ngay hôm nay sẽ quy y Đức Phật.”
662
202.
202.
202.
663
‘‘Ajjeva buddhaṃ saraṇaṃ vajāhi, dhammañca saṅghañca pasannacitto;
“Go for refuge to the Buddha this very day, and to the Dhamma and the Saṅgha with a devoted heart;
“Ngay hôm nay, ngươi hãy quy y Đức Phật, và với tâm thanh tịnh, hãy quy y Pháp và Tăng;
664
Tatheva sikkhāya padāni pañca, akhaṇḍaphullāni samādiyassu.
Likewise, undertake the five training precepts, unbroken and unblemished.
Cũng vậy, hãy thọ trì năm giới, không bị sứt mẻ, không bị thủng.”
665
203.
203.
203.
666
‘‘Pāṇātipātā viramassu khippaṃ, loke adinnaṃ parivajjayassu;
“Quickly abstain from taking life, and avoid taking what is not given in the world;
“Hãy mau chóng từ bỏ sát sinh, hãy tránh xa của không cho trong đời;
667
Amajjapo mā ca musā bhaṇāhi, sakena dārena ca hohi tuṭṭho’’ti.
Do not drink intoxicants or speak falsely, and be content with your own wife.”
Đừng uống rượu, đừng nói dối, và hãy biết đủ với vợ mình.”
668
204.
204.
204.
669
‘‘Atthakāmosi me yakkha, hitakāmosi devate;
“You desire my welfare, yakkha; you desire my benefit, devatā;
“Này Dạ-xoa, ngươi muốn lợi ích cho ta, này chư thiên, ngươi muốn điều thiện cho ta;
670
Karomi tuyhaṃ vacanaṃ, tvaṃsi ācariyo mamāti.
I will do as you say; you are my teacher.
Ta sẽ làm theo lời ngươi, ngươi là thầy của ta.”
671
205.
205.
205.
672
‘‘Upemi saraṇaṃ buddhaṃ, dhammañcāpi anuttaraṃ;
“I go for refuge to the Buddha, and to the unsurpassed Dhamma;
“Ta quy y Đức Phật, và cũng quy y Pháp vô thượng;
673
Saṅghañca naradevassa, gacchāmi saraṇaṃ ahaṃ.
I go for refuge to the Saṅgha of the god among men.
Ta quy y Tăng đoàn của Đấng Nhân Thiên Sư.”
674
206.
206.
206.
675
‘‘Pāṇātipātā viramāmi khippaṃ, loke adinnaṃ parivajjayāmi;
“I quickly abstain from taking life; I avoid taking what is not given in the world;
“Ta mau chóng từ bỏ sát sinh, ta tránh xa của không cho trong đời;
676
Amajjapo no ca musā bhaṇāmi; Sakena dārena ca homi tuṭṭho’’ti.
I do not drink intoxicants or speak falsely; and I am content with my own wife.”
Ta không uống rượu, không nói dối; Ta biết đủ với vợ mình.”
677
Maṭṭhakuṇḍalīpetavatthu pañcamaṃ.
The Fifth Story: The Peta Maṭṭhakuṇḍalī.
Câu chuyện về ngạ quỷ Maṭṭhakuṇḍalī, thứ năm, đã kết thúc.
678
6. Kaṇhapetavatthu
6. The Story of the Peta Kaṇha
6. Câu chuyện về ngạ quỷ Kaṇha
679
207.
207.
207.
680
‘‘Uṭṭhehi kaṇha kiṃ sesi, ko attho supanena te;
“Arise, Kaṇha! Why do you sleep? What is the use of your sleeping?
“Này Kaṇha, hãy dậy đi, sao ngươi lại ngủ? Ngủ có ích lợi gì cho ngươi?
681
Yo ca tuyhaṃ sako bhātā, hadayaṃ cakkhu ca* dakkhiṇaṃ;
He who is your own brother, your heart and your right eye;
Người anh em ruột thịt của ngươi, là trái tim và con mắt phải của ngươi;
682
Tassa vātā balīyanti, sasaṃ jappati* kesavā’’ti.
His vital winds are failing; he mutters ‘hare,’ O Kesava.”
Hơi thở của ông ấy đang yếu dần, ông ấy đang than thở về con thỏ, này Kesava.”
683
208.
208.
208.
684
‘‘Tassa taṃ vacanaṃ sutvā, rohiṇeyyassa kesavo;
Hearing those words of Rohiṇeyya, Kesava,
Sau khi nghe lời nói đó của Rohiṇeyya, Kesava;
685
Taramānarūpo vuṭṭhāsi, bhātusokena aṭṭito.
afflicted with grief for his brother, rose up in great haste.
Đã vội vàng thức dậy, bị nỗi buồn về anh em giày vò.
686
209.
209.
209.
687
‘‘Kiṃ nu ummattarūpova, kevalaṃ dvārakaṃ imaṃ;
“Why, like one gone mad, throughout this entire Dvārakā,
“Sao ngươi lại như kẻ điên, đi khắp Dvārakā này;
688
Saso sasoti lapasi, kīdisaṃ sasamicchasi.
do you wander about muttering ‘hare, hare’? What kind of hare do you want?
Ngươi cứ lặp đi lặp lại ‘thỏ, thỏ’, ngươi muốn con thỏ như thế nào?”
689
210.
210.
210.
690
‘‘Sovaṇṇamayaṃ maṇimayaṃ, lohamayaṃ atha rūpiyamayaṃ;
“One made of gold, one made of jewels, one made of bronze, or one made of silver;
“Bằng vàng, bằng ngọc, bằng đồng, hay bằng bạc;
691
Saṅkhasilāpavāḷamayaṃ, kārayissāmi te sasaṃ.
one made of conch-shell, crystal, or coral—I will have a hare made for you.
Bằng vỏ ốc, bằng đá, bằng san hô, ta sẽ làm con thỏ cho ngươi.
692
211.
211.
211.
693
‘‘Santi aññepi sasakā, araññavanagocarā;
“There are other hares, too, that roam the woods and forests;
Cũng có những con thỏ khác, sống trong rừng và đồng hoang;
694
Tepi te ānayissāmi, kīdisaṃ sasamicchasī’’ti.
I will have them brought for you. What kind of hare do you want?”
Ta cũng sẽ mang chúng đến cho ngươi, ngươi muốn con thỏ như thế nào?”
695
212.
212.
212.
696
‘‘Nāhamete sase icche, ye sasā pathavissitā;
“I do not want those hares that dwell upon the earth;
“Ta không muốn những con thỏ này, những con thỏ sống trên mặt đất;
697
Candato sasamicchāmi, taṃ me ohara kesavā’’ti.
I want the hare from the moon; bring that down for me, O Kesava.”
Ta muốn con thỏ từ mặt trăng, này Kesava, hãy mang nó xuống cho ta.”
698
213.
213.
213.
699
‘‘So nūna madhuraṃ ñāti, jīvitaṃ vijahissasi;
“Surely, my dear kinsman, you will give up your sweet life;
“Chắc chắn ngươi sẽ từ bỏ cuộc sống ngọt ngào này;
700
Apatthiyaṃ patthayasi, candato sasamicchasī’’ti.
you long for what cannot be longed for, wanting the hare from the moon.”
Ngươi mong cầu điều không thể mong cầu, ngươi muốn con thỏ từ mặt trăng.”
701
214.
214.
214.
702
‘‘Evaṃ ce kaṇha jānāsi, yathaññamanusāsasi;
“If, Kaṇha, you know this and instruct another so;
“Này Kaṇha, nếu ngươi biết như vậy, như ngươi đã khuyên người khác;
703
Kasmā pure mataṃ puttaṃ, ajjāpi manusocasi.
why do you still grieve today for your son who died long ago?
Tại sao ngươi vẫn còn than khóc cho người con đã chết trước đây?”
704
215.
215.
215.
705
‘‘Na yaṃ labbhā manussena, amanussena vā pana;
“That which cannot be obtained by a human, or by a non-human either—
“Điều mà con người không thể có được, hay chư thiên cũng không thể có được;
706
Jāto me mā mari putto, kuto labbhā alabbhiyaṃ.
‘May my son who was born not die’—how can the unobtainable be obtained?
Con trai của ta đã sinh ra thì đừng chết, làm sao có được điều không thể có?”
707
216.
216.
216.
708
‘‘Na mantā mūlabhesajjā, osadhehi dhanena vā;
“Not by incantations, root-medicines, potions, or by wealth,
“Này Kaṇha, không thể mang người đã chết mà ngươi đang than khóc trở lại,
709
Sakkā ānayituṃ kaṇha, yaṃ petamanusocasi.
is it possible to bring back, O Kaṇha, the dead one for whom you grieve.
Bằng thần chú, bằng thuốc gốc, bằng dược liệu hay bằng tiền bạc.”
710
217.
217.
217.
711
‘‘Mahaddhanā mahābhogā, raṭṭhavantopi khattiyā;
“Even nobles of great wealth and great possessions, rulers of kingdoms,
“Các vị vua có tài sản lớn, có của cải lớn, có quốc độ;
712
Pahūtadhanadhaññāse, tepi no* ajarāmarā.
with abundant riches and grain—even they are not ageless and immortal.
Có nhiều vàng bạc và ngũ cốc, họ cũng không già không chết.”
713
218.
218.
218.
714
‘‘Khattiyā brāhmaṇā vessā, suddā caṇḍālapukkusā;
“Nobles, brahmins, merchants, workers, outcastes, and scavengers—
Các Sát-đế-lợi, Bà-la-môn, Vaisya, Sūdra, Caṇḍāla và Pukkusa;
715
Ete caññe ca jātiyā, tepi no ajarāmarā.
these and others of various births—even they are not ageless and immortal.
Những người này và những người khác thuộc các giai cấp, họ cũng không già không chết.”
716
219.
219.
219.
717
‘‘Ye mantaṃ parivattenti, chaḷaṅgaṃ brahmacintitaṃ;
“Those who recite the incantations, the six-limbed lore conceived by Brahmā;
“Những người tụng đọc thần chú, sáu phần do Phạm thiên suy nghĩ;
718
Ete caññe ca vijjāya, tepi no ajarāmarā.
these and others possessed of knowledge—even they are not ageless and immortal.
Những người này và những người khác nhờ trí tuệ, họ cũng không già không chết.”
719
220.
220.
220.
720
‘‘Isayo vāpi* ye santā, saññatattā tapassino;
“Even the sages who are peaceful, self-controlled, and ascetic;
“Hay những vị ẩn sĩ thanh tịnh, tự chế ngự, khổ hạnh;
721
Sarīraṃ tepi kālena, vijahanti tapassino.
even those ascetics, in time, abandon the body.
Những vị ẩn sĩ đó cũng từ bỏ thân thể theo thời gian.”
722
221.
221.
221.
723
‘‘Bhāvitattā arahanto, katakiccā anāsavā;
“The Arahants with developed minds, who have done what was to be done, free from cankers;
“Các vị A-la-hán đã tu tập, đã hoàn thành nhiệm vụ, đã vô lậu;
724
Nikkhipanti imaṃ dehaṃ, puññapāpaparikkhayā’’ti.
they lay down this body at the complete destruction of merit and demerit.”
Họ cũng từ bỏ thân này, do sự chấm dứt của thiện nghiệp và ác nghiệp.”
725
222.
222.
222.
726
‘‘Ādittaṃ vata maṃ santaṃ, ghatasittaṃva pāvakaṃ;
“Indeed, as I was burning, like a fire sprinkled with ghee,
“Thật vậy, khi ta đang bốc cháy, như lửa được đổ thêm bơ trong;
727
Vārinā viya osiñcaṃ, sabbaṃ nibbāpaye daraṃ.
you have extinguished all my fever, as if dousing it with water.
Ngươi đã dập tắt mọi nỗi khổ đau, như dội nước vào vậy.”
728
223.
223.
223.
729
‘‘Abbahī vata me sallaṃ, sokaṃ hadayanissitaṃ;
“You have indeed pulled out the arrow of sorrow lodged in my heart,
“Thật vậy, ngươi đã rút mũi tên sầu muộn nằm trong tim ta;
730
Yo me sokaparetassa, puttasokaṃ apānudi.
you who have dispelled my grief for my son while I was overcome with sorrow.
Ngươi đã xua tan nỗi sầu muộn về con trai khỏi ta, người đang bị sầu muộn vây hãm.”
731
224.
224.
224.
732
‘‘Svāhaṃ abbūḷhasallosmi, sītibhūtosmi nibbuto;
“I am he whose arrow has been pulled out; I have become cool, quenched.
“Vì vậy, ta đã rút được mũi tên, ta đã trở nên mát mẻ, đã được giải thoát;
733
Na socāmi na rodāmi, tava sutvāna bhātika’’* .
I do not grieve, I do not weep, having heard you, my brother.”
Ta không còn sầu muộn, không còn khóc lóc, sau khi nghe lời ngươi nói, này anh trai.”
734
225.
225.
225.
735
Evaṃ karonti sappaññā, ye honti anukampakā;
Thus do the wise act, those who are compassionate;
Những người trí tuệ, có lòng từ bi, thường làm như vậy;
736
Nivattayanti sokamhā, ghaṭo jeṭṭhaṃva bhātaraṃ.
they turn one back from sorrow, as Ghaṭa did for his elder brother.
Họ làm giảm bớt nỗi sầu muộn, như Ghaṭa đối với người anh cả vậy.
737
226.
226.
226.
738
Yassa etādisā honti, amaccā paricārakā;
For whom there are such ministers and attendants,
Những người có các vị đại thần, các người hầu như vậy;
739
Subhāsitena anventi, ghaṭo jeṭṭhaṃva bhātaranti.
with well-spoken words they follow, like Ghaṭa his elder brother.
Họ được an ủi bằng những lời nói tốt đẹp, như Ghaṭa đối với người anh cả vậy.
740
Kaṇhapetavatthu chaṭṭhaṃ.
The Sixth Story: The Peta Kaṇha.
Câu chuyện về ngạ quỷ Kaṇha, thứ sáu, đã kết thúc.
741
7. Dhanapālaseṭṭhipetavatthu
7. The Story of the Peta Dhanapāla the Merchant
7. Câu chuyện về ngạ quỷ Dhanapāla, vị trưởng giả
742
227.
227.
227.
743
‘‘Naggo dubbaṇṇarūposi, kiso dhamanisanthato;
"You are naked and of ugly form, emaciated and covered with veins.
“Ngươi trần truồng, hình dạng xấu xí, gầy gò, gân guốc;
744
Upphāsuliko kisiko, ko nu tvamasi mārisa’’.
You are gaunt, with protruding ribs. Who, dear sir, might you be?"
Xương sườn lòi ra, tiều tụy, này bạn hiền, ngươi là ai?”
745
228.
228.
228.
746
‘‘Ahaṃ bhadante petomhi, duggato yamalokiko;
"Venerable sirs, I am a peta, suffering in Yama's world.
“Thưa các bậc tôn kính, tôi là một ngạ quỷ, một kẻ bất hạnh thuộc cõi Diêm vương;
747
Pāpakammaṃ karitvāna, petalokaṃ ito gato’’.
Having done evil kamma, I went from here to the world of petas."
Sau khi làm ác nghiệp, tôi đã từ đây đến cõi ngạ quỷ.”
748
229.
229.
229.
749
‘‘Kiṃ nu kāyena vācāya, manasā dukkaṭaṃ kataṃ;
"What evil deed was done by body, speech, or mind?
“Ngươi đã làm ác nghiệp gì bằng thân, lời nói, hay ý nghĩ;
750
Kissa kammavipākena, petalokaṃ ito gato’’.
As a result of what kamma did you go from here to the world of petas?"
Do quả báo của nghiệp nào, ngươi đã từ đây đến cõi ngạ quỷ?”
751
230.
230.
230.
752
‘‘Nagaraṃ atthi paṇṇānaṃ* , erakacchanti vissutaṃ;
"There is a city of the Paṇṇas, renowned as Erakaccha.
“Có một thành phố nổi tiếng tên là Erakaccha, của mười vị vua;
753
Tattha seṭṭhi pure āsiṃ, dhanapāloti maṃ vidū.
There I was a merchant in the past; they knew me as Dhanapāla.
Trước đây tôi là một trưởng giả ở đó, người ta biết tôi tên là Dhanapāla.”
754
231.
231.
231.
755
‘‘Asīti sakaṭavāhānaṃ, hiraññassa ahosi me;
"I had eighty cartloads of gold;
Tôi có tám mươi xe vàng;
756
Pahūtaṃ me jātarūpaṃ, muttā veḷuriyā bahū.
abundant was my wrought gold, and many were my pearls and beryls.
Tôi có nhiều vàng ròng, nhiều ngọc trai và đá quý.”
757
232.
232.
232.
758
‘‘Tāva mahaddhanassāpi, na me dātuṃ piyaṃ ahu;
"Though I had such great wealth, it was not my pleasure to give.
“Dù có lắm của cải, tôi không thích bố thí;
759
Pidahitvā dvāraṃ bhuñjiṃ* , mā maṃ yācanakāddasuṃ.
I ate with my door barred, lest beggars should see me.
Tôi đóng cửa mà ăn, sợ kẻ khất thực thấy tôi.
760
233.
233.
233.
761
‘‘Assaddho maccharī cāsiṃ, kadariyo paribhāsako;
"I was faithless and miserly, a stingy reviler.
Tôi là kẻ vô tín, ích kỷ, keo kiệt và hay phỉ báng;
762
Dadantānaṃ karontānaṃ, vārayissaṃ bahu jane* .
I prevented many people from giving and doing good deeds.
Tôi đã ngăn cản nhiều người đang bố thí và làm phước.
763
234.
234.
234.
764
‘‘Vipāko natthi dānassa, saṃyamassa kuto phalaṃ;
"‘There is no result from giving; whence the fruit of restraint?’
‘Không có quả báo của sự bố thí, thì làm sao có quả của sự tiết độ?’;
765
Pokkharaññodapānāni, ārāmāni ca ropite;
I destroyed lotus ponds and water wells, and planted groves,
Tôi đã phá hủy các ao hồ, giếng nước, các khu vườn đã trồng,
766
Papāyo ca vināsesiṃ, dugge saṅkamanāni ca.
and I destroyed water-stands and bridges in difficult passages.
Các trạm nước và cầu cống ở nơi hiểm trở.
767
235.
235.
235.
768
‘‘Svāhaṃ akatakalyāṇo, katapāpo tato cuto;
"I, who did no good and did evil, having passed away from there,
Vì vậy, tôi, kẻ không làm điều thiện, đã làm điều ác, sau khi chết từ cõi đó,
769
Upapanno pettivisayaṃ, khuppipāsasamappito.
arose in the realm of petas, afflicted by hunger and thirst.
Đã tái sinh vào cõi ngạ quỷ, bị đói khát hành hạ.
770
236.
236.
236.
771
‘‘Pañcapaṇṇāsavassāni, yato kālaṅkato ahaṃ;
"For fifty-five years since I died,
Năm mươi lăm năm đã trôi qua kể từ khi tôi chết;
772
Nābhijānāmi bhuttaṃ vā, pītaṃ vā pana pāniyaṃ.
I have not known food that has been eaten or even water that has been drunk.
Tôi không hề biết đến việc ăn hay uống nước.
773
237.
237.
237.
774
‘‘Yo saṃyamo so vināso,yo vināso so saṃyamo;
"That which is restraint is ruin; that which is ruin is restraint.
Sự tiết độ đó là sự hủy hoại, sự hủy hoại đó là sự tiết độ;
775
Petā hi kira jānanti, yo saṃyamo so vināso.
Indeed, the petas know: that which is restraint is ruin.
Quả thật, các ngạ quỷ biết rằng, sự tiết độ đó là sự hủy hoại.
776
238.
238.
238.
777
‘‘Ahaṃ pure saṃyamissaṃ, nādāsiṃ bahuke dhane;
"In the past, I practiced restraint; I did not give though I had much wealth.
Trước đây tôi đã keo kiệt, không bố thí nhiều tài sản;
778
Santesu deyyadhammesu, dīpaṃ nākāsimattano;
Though there were things to be given, I did not make an island for myself.
Dù có những vật đáng bố thí, tôi đã không tạo ra hòn đảo cho chính mình;
779
Svāhaṃ pacchānutappāmi, attakammaphalūpago.
Now I repent, having come upon the fruit of my own kamma.
Vì vậy, giờ đây tôi hối hận, phải chịu quả báo của nghiệp mình.
780
239.
239.
239.
781
* ‘‘Uddhaṃ catūhi māsehi, kālaṃkiriyā bhavissati;
"After four months from now, my death will occur.
Trong vòng bốn tháng nữa, tôi sẽ chết;
782
Ekantakaṭukaṃ ghoraṃ, nirayaṃ papatissahaṃ.
I will fall into a hell that is exclusively harsh and terrible.
Tôi sẽ rơi vào địa ngục đau khổ cùng cực, kinh hoàng.
783
240.
240.
240.
784
* ‘‘Catukkaṇṇaṃ catudvāraṃ, vibhattaṃ bhāgaso mitaṃ;
"It has four corners and four doors, divided and measured into sections,
Nó có bốn góc, bốn cửa, được phân chia và đo lường từng phần;
785
Ayopākārapariyantaṃ, ayasā paṭikujjitaṃ.
enclosed by an iron wall, and covered over with an iron roof.
Được bao quanh bởi tường sắt, và được che chắn bằng sắt.
786
241.
241.
241.
787
* ‘‘Tassa ayomayā bhūmi, jalitā tejasā yutā;
"Its floor is made of iron, blazing and filled with heat;
Mặt đất của nó làm bằng sắt, cháy rực với sức nóng;
788
Samantā yojanasataṃ, pharitvā tiṭṭhati sabbadā.
it stands forever spreading out for a hundred yojanas all around.
Luôn lan tỏa khắp một trăm dojana về mọi phía.
789
242.
242.
242.
790
* ‘‘Tatthāhaṃ dīghamaddhānaṃ, dukkhaṃ vedissa vedanaṃ;
"There for a long time I will experience painful feelings,
Ở đó, tôi sẽ chịu đựng sự đau khổ lâu dài;
791
Phalaṃ pāpassa kammassa, tasmā socāmahaṃ bhusaṃ.
the fruit of my evil kamma; therefore, I grieve intensely.
Là quả báo của nghiệp ác, vì thế tôi vô cùng đau buồn.
792
243.
243.
243.
793
‘‘Taṃ vo vadāmi bhaddaṃ vo, yāvantettha samāgatā;
"This I say to you, may you be well, all you who have gathered here:
Tôi nói với các người, cầu mong các người được an lành, tất cả những ai có mặt ở đây;
794
Mākattha pāpakaṃ kammaṃ, āvi vā yadi vā raho.
do not do any evil kamma, whether in public or in private.
Đừng làm điều ác, dù công khai hay bí mật.
795
244.
244.
244.
796
‘‘Sace taṃ pāpakaṃ kammaṃ, karissatha karotha vā;
"If you will do or are doing that evil kamma,
Nếu các người đã làm hoặc sẽ làm điều ác đó;
797
Na vo dukkhā pamutyatthi* , uppaccāpi* palāyataṃ.
there is no escape from suffering for you, even if you fly up and flee.
Các người sẽ không thoát khỏi khổ đau, dù có chạy trốn đến đâu.
798
245.
245.
245.
799
‘‘Matteyyā hotha petteyyā, kule jeṭṭhāpacāyikā;
"Be dutiful to your mothers, be dutiful to your fathers, and respectful to the elders in the family.
Hãy hiếu thảo với mẹ, hiếu thảo với cha, tôn kính người lớn trong gia đình;
800
Sāmaññā hotha brahmaññā, evaṃ saggaṃ gamissathā’’ti.
Be dutiful to ascetics and dutiful to brahmins; thus you will go to heaven."
Hãy tôn kính các Sa-môn và Bà-la-môn, như vậy các người sẽ lên thiên giới.”
801
Dhanapālaseṭṭhipetavatthu sattamaṃ.
The Seventh Story: The Peta Dhanapāla the Merchant.
Câu chuyện về ngạ quỷ trưởng giả Dhanapāla, thứ bảy.
802
8. Cūḷaseṭṭhipetavatthu
8. The Story of the Peta Cūḷaseṭṭhi
8. Câu chuyện về ngạ quỷ trưởng giả Cūḷaseṭṭhi
803
246.
246.
246.
804
‘‘Naggo kiso pabbajitosi bhante, rattiṃ kuhiṃ gacchasi kissa hetu;
"Venerable sir, you are naked, emaciated, and have gone forth. Where are you going at night, and for what reason?
“Thưa Đại đức, ngài trần truồng, gầy gò, đã xuất gia, ban đêm ngài đi đâu, vì lý do gì?
805
Ācikkha me taṃ api sakkuṇemu, sabbena vittaṃ paṭipādaye tuva’’nti.
Tell me this; if we are able, we will provide you with all manner of wealth."
Xin hãy nói cho tôi biết, có lẽ chúng tôi có thể giúp ngài có được mọi thứ tài sản.”
806
247.
247.
247.
807
‘‘Bārāṇasī nagaraṃ dūraghuṭṭhaṃ, tatthāhaṃ gahapati aḍḍhako ahu dīno;
"The city of Bārāṇasī is widely renowned. There I was a wealthy householder, but I was mean.
“Thưa gia chủ, thành phố Bārāṇasī nổi tiếng xa gần, ở đó tôi là một gia chủ giàu có nhưng keo kiệt;
808
Adātā gedhitamano āmisasmiṃ, dussīlyena yamavisayamhi patto.
I was not a giver, my mind was greedy for sensual pleasures; due to my immorality, I have reached the domain of Yama.
Tôi không bố thí, tâm tham lam dính mắc vào vật chất, do ác hạnh tôi đã rơi vào cõi Diêm vương (ngạ quỷ).
809
248.
248.
248.
810
‘‘So sūcikāya kilamito tehi,
"I am afflicted by the needle of hunger.
Tôi bị hành hạ bởi sự đói khát,
811
Teneva ñātīsu yāmi āmisakiñcikkhahetu;
For that very reason, I go to my relatives for some trifle of material things.
Vì thế tôi đi đến gia đình để xin chút thức ăn;
812
Adānasīlā na ca saddahanti,
They are ungenerous and have no faith
Những người không có thói quen bố thí và không tin tưởng,
813
Dānaphalaṃ hoti paramhi loke.
that there is a fruit of giving in the next world.
Rằng quả báo của sự bố thí có ở thế giới bên kia.
814
249.
249.
249.
815
‘‘Dhītā ca mayhaṃ lapate abhikkhaṇaṃ, ‘dassāmi dānaṃ pitūnaṃ pitāmahānaṃ’;
"My daughter repeatedly says, ‘I will give a gift for my parents and grandparents.’
Con gái tôi thường nói: ‘Con sẽ bố thí cho cha mẹ và ông bà’;
816
Tamupakkhaṭaṃ parivisayanti brāhmaṇā* , ‘yāmi ahaṃ andhakavindaṃ bhottu’’’nti.
That which has been prepared is served to the brahmins. ‘I am going to Andhakavinda to eat.’"
Các Bà-la-môn đang thọ dụng bữa ăn đã được chuẩn bị đó, ‘Tôi đi đến Andhakavinda để ăn’.”
817
250.
250.
250.
818
Tamavoca rājā ‘‘anubhaviyāna tampi,
The king said to him: "Having experienced that as well,
Vua nói với ngạ quỷ: “Sau khi thọ hưởng bữa ăn đó,
819
Eyyāsi khippaṃ ahamapi kassaṃ pūjaṃ;
Come quickly, I too will make an offering;
Hãy nhanh chóng trở lại, tôi cũng sẽ cúng dường;
820
Ācikkha me taṃ yadi atthi hetu,
Tell me that, if there is a reason,
Hãy nói cho tôi biết nếu có lý do nào,
821
Saddhāyitaṃ hetuvaco suṇomā’’ti.
We will listen to your trustworthy words of reason.”
Chúng tôi sẽ nghe lời nói có lý do đáng tin cậy.”
822
251.
251.
251.
823
‘Tathā’ti vatvā agamāsi tattha, bhuñjiṃsu bhattaṃ na ca dakkhiṇārahā;
Saying ‘So be it,’ he went there; they ate the meal, but were not worthy of the offering.
Nói ‘Vâng’, ngạ quỷ đã đi đến đó, các Bà-la-môn đã ăn bữa ăn nhưng họ không xứng đáng thọ nhận cúng dường;
824
Paccāgami rājagahaṃ punāparaṃ, pāturahosi purato janādhipassa.
He returned again to Rājagaha, and appeared before the lord of men.
Ngạ quỷ trở lại Rājagaha một lần nữa, xuất hiện trước mặt vị vua cai trị dân chúng.
825
252.
252.
252.
826
Disvāna petaṃ punadeva āgataṃ, rājā avoca ‘‘ahamapi kiṃ dadāmi;
Seeing the peta returned again, the king said, “What shall I give you?
Thấy ngạ quỷ lại đến, vua nói: “Tôi cũng sẽ cúng dường gì đây?
827
Ācikkha me taṃ yadi atthi hetu, yena tuvaṃ cirataraṃ pīṇito siyā’’ti.
Tell me that, if there is a reason, by which you may be satisfied for a longer time.”
Hãy nói cho tôi biết nếu có lý do, để ngài được no đủ lâu dài hơn.”
828
253.
253.
253.
829
‘‘Buddhañca saṅghaṃ parivisiyāna rāja, annena pānena ca cīvarena;
“O King, having served the Buddha and the Saṅgha with food, drink, and robes,
“Thưa Đại vương, sau khi cúng dường Đức Phật và Tăng đoàn với thức ăn, đồ uống và y phục;
830
Taṃ dakkhiṇaṃ ādisa me hitāya, evaṃ ahaṃ cirataraṃ pīṇito siyā’’ti.
Dedicate that offering for my benefit; thus I shall be satisfied for a longer time.”
Hãy hồi hướng công đức đó cho tôi để được lợi ích, như vậy tôi sẽ được no đủ lâu dài hơn.”
831
254.
254.
254.
832
Tato ca rājā nipatitvā tāvade* , dānaṃ sahatthā atulaṃ daditvā* saṅghe;
Then the king, immediately going forth, gave an incomparable gift with his own hands to the Saṅgha;
Ngay lập tức, nhà vua đã đích thân cúng dường một món bố thí vô song cho Tăng đoàn;
833
Ārocesi pakataṃ* tathāgatassa, tassa ca petassa dakkhiṇaṃ ādisittha.
He reported the deed to the Tathāgata and dedicated the offering to that peta.
Và đã thông báo sự việc cho Đức Như Lai, rồi hồi hướng công đức đó cho ngạ quỷ.
834
255.
255.
255.
835
So pūjito ativiya sobhamāno, pāturahosi purato janādhipassa;
That peta, highly honored and exceedingly resplendent, appeared before the lord of men;
Được cúng dường, ngạ quỷ trở nên vô cùng rực rỡ, xuất hiện trước mặt vị vua cai trị dân chúng;
836
‘‘Yakkhohamasmi paramiddhipatto, na mayhamatthi samā sadisā* mānusā.
“I am a yakkha, endowed with great psychic power; there are no humans equal to my power.
“Tôi là một dạ xoa có thần thông vĩ đại, không có con người nào có thể sánh bằng thần thông của tôi.
837
256.
256.
256.
838
‘‘Passānubhāvaṃ aparimitaṃ mamayidaṃ, tayānudiṭṭhaṃ atulaṃ datvā saṅghe;
Behold this immeasurable power of mine, which you have dedicated by giving an incomparable gift to the Saṅgha;
Hãy xem uy lực vô biên này của tôi, nhờ ngài đã cúng dường vô song cho Tăng đoàn theo lời tôi khuyên;
839
Santappito satataṃ sadā bahūhi, yāmi ahaṃ sukhito manussadevā’’ti.
I have been constantly and always satisfied with many things, and now I go, happy, O lord of men.”
Tôi luôn được no đủ với nhiều thứ, tôi đi đến cõi trời người trong hạnh phúc.”
840
Cūḷaseṭṭhipetavatthu aṭṭhamaṃ niṭṭhitaṃ.
The Story of the Peta of Cūḷaseṭṭhi, the Eighth, is finished.
Câu chuyện về ngạ quỷ trưởng giả Cūḷaseṭṭhi, thứ tám, đã kết thúc.
841
Bhāṇavāraṃ paṭhamaṃ niṭṭhitaṃ.
The First Recitation Section is finished.
Phần tụng thứ nhất đã kết thúc.
842
9. Aṅkurapetavatthu
9. Aṅkurapetavatthu
9. Câu chuyện về ngạ quỷ Aṅkura
843
257.
257.
257.
844
‘‘Yassa atthāya gacchāma, kambojaṃ dhanahārakā;
“For whose sake we go to Kamboja, we, the wealth-gatherers;
“Vì mục đích tài sản mà chúng ta đi đến Kamboja, những người mang tài sản;
845
Ayaṃ kāmadado yakkho, imaṃ yakkhaṃ nayāmase.
This yakkha grants wishes, let us take this yakkha.
Đây là một dạ xoa ban điều ước, chúng ta hãy mang dạ xoa này đi.
846
258.
258.
258.
847
‘‘Imaṃ yakkhaṃ gahetvāna, sādhukena pasayha vā;
Having taken this yakkha, either gently or by force;
Bắt dạ xoa này, bằng cách thuyết phục hoặc cưỡng bức;
848
Yānaṃ āropayitvāna, khippaṃ gacchāma dvāraka’’nti.
Having placed him on a vehicle, let us quickly go to Dvārakā.”
Đặt lên xe, chúng ta hãy nhanh chóng đi đến Dvārakā.”
849
259.
259.
259.
850
* ‘‘Yassa rukkhassa chāyāya, nisīdeyya sayeyya vā;
“Under the shade of whatever tree one might sit or lie down;
“Cây nào mình nương bóng, để ngồi hay để nằm;
851
Na tassa sākhaṃ bhañjeyya, mittadubbho hi pāpako’’ti.
One should not break its branch, for betraying a friend is evil.”
Không nên bẻ cành cây đó, vì phản bội bạn bè là điều ác.”
852
260.
260.
260.
853
‘‘Yassa rukkhassa chāyāya, nisīdeyya sayeyya vā;
“Under the shade of whatever tree one might sit or lie down;
“Cây nào mình nương bóng, để ngồi hay để nằm;
854
Khandhampi tassa chindeyya, attho ce tādiso siyā’’ti.
One should even cut its trunk, if the purpose is such.”
Nếu có mục đích như vậy, thì hãy chặt cả thân cây đó.”
855
261.
261.
261.
856
‘‘Yassa rukkhassa chāyāya, nisīdeyya sayeyya vā;
“Under the shade of whatever tree one might sit or lie down;
“Cây nào mình nương bóng, để ngồi hay để nằm;
857
Na tassa pattaṃ bhindeyya* , mittadubbho hi pāpako’’ti.
One should not harm its leaf, for betraying a friend is evil.”
Không nên làm hại lá cây đó, vì phản bội bạn bè là điều ác.”
858
262.
262.
262.
859
‘‘Yassa rukkhassa chāyāya, nisīdeyya sayeyya vā;
“Under the shade of whatever tree one might sit or lie down;
“Cây nào mình nương bóng, để ngồi hay để nằm;
860
Samūlampi taṃ abbuhe* , attho ce tādiso siyā’’ti.
One should even uproot it, if the purpose is such.”
Nếu có mục đích như vậy, thì hãy nhổ cả gốc cây đó.”
861
263.
263.
263.
862
‘‘Yassekarattimpi ghare vaseyya, yatthannapānaṃ puriso labhetha;
“In whose house one might stay even for one night, from whom one might receive food and drink;
“Ai ở trong nhà một đêm, nơi đó người ấy được thức ăn, đồ uống;
863
Na tassa pāpaṃ manasāpi cintaye, kataññutā sappurisehi vaṇṇitā.
One should not think ill of him even in mind, for gratitude is praised by good people.
Không nên nghĩ điều ác với người đó, vì lòng biết ơn được người thiện khen ngợi.”
864
264.
264.
264.
865
‘‘Yassekarattimpi ghare vaseyya, annena pānena upaṭṭhito siyā;
“In whose house one might stay even for one night, by whom one might be served with food and drink;
“Ai ở trong nhà một đêm, được cung cấp thức ăn, đồ uống;
866
Na tassa pāpaṃ manasāpi cintaye, adubbhapāṇī dahate mittadubbhiṃ.
One should not think ill of him even in mind, for one with a harmless hand burns the betrayer of a friend.
Không nên nghĩ điều ác với người đó, vì kẻ phản bội bạn bè sẽ bị thiêu đốt bởi bàn tay không làm hại.”
867
265.
265.
265.
868
‘‘Yo pubbe katakalyāṇo, pacchā pāpena hiṃsati;
“Whoever, having received kindness before, later harms with evil;
“Kẻ nào trước đã làm điều thiện, sau lại làm hại bằng điều ác;
869
Allapāṇihato* poso, na so bhadrāni passatī’’ti.
That person, struck by a harmless hand, does not see good fortune.”
Người bị bàn tay không làm hại đánh, sẽ không thấy điều tốt lành.”
870
266.
266.
266.
871
‘‘Nāhaṃ devena vā manussena vā, issariyena vāhaṃ suppasayho;
“I cannot be overpowered by a god, or by a human, or by any powerful being;
“Ta không bị thần linh hay con người, hay bất kỳ vị chúa tể nào chinh phục;
872
Yakkhohamasmi paramiddhipatto, dūraṅgamo vaṇṇabalūpapanno’’ti.
I am a yakkha, endowed with great psychic power, far-ranging, possessed of beauty and strength.”
Ta là một dạ xoa có thần thông vĩ đại, có thể đi xa, có vẻ đẹp và sức mạnh.”
873
267.
267.
267.
874
‘‘Pāṇi te sabbaso vaṇṇo, pañcadhāro madhussavo;
“Your hand is entirely golden-hued, with five streams, dripping with sweetness;
“Bàn tay ngài toàn là màu vàng, có năm dòng chảy mật ngọt;
875
Nānārasā paggharanti, maññehaṃ taṃ purindada’’nti.
Various flavors flow forth, I think you are Purindada.”
Các loại hương vị khác nhau chảy ra, tôi nghĩ ngài là Purindada (Thích Ca).”
876
268.
268.
268.
877
‘‘Nāmhi devo na gandhabbo, nāpi sakko purindado;
“I am not a god, nor a gandhabba, nor Sakka, Purindada;
“Ta không phải là chư thiên, không phải là Gandhabba, cũng không phải là Sakka Purindada;
878
Petaṃ maṃ aṅkura jānāhi, roruvamhā* idhāgata’’nti.
Know me, Aṅkura, as a peta, who has come here from Roruva.”
Này Aṅkura, hãy biết ta là một ngạ quỷ, đến đây từ Roruva.”
879
269.
269.
269.
880
‘‘Kiṃsīlo kiṃsamācāro, roruvasmiṃ pure tuvaṃ;
“What was your conduct, what was your practice, in the city of Roruva before;
“Ngài có giới hạnh và cách sống như thế nào, khi ngài ở Roruva trước đây?
881
Kena te brahmacariyena, puññaṃ pāṇimhi ijjhatī’’ti.
By what holy life has merit ripened in your hand?”
Nhờ hạnh Phạm hạnh nào mà phước báu được thành tựu trên bàn tay ngài?”
882
270.
270.
270.
883
‘‘Tunnavāyo pure āsiṃ, roruvasmiṃ tadā ahaṃ;
“I was a tailor before, in Roruva at that time;
“Này Aṅkura, trước đây ta là một thợ may, khi đó ta ở Roruva;
884
Sukicchavutti kapaṇo, na me vijjati dātave.
Living with great difficulty, a poor man, I had nothing to give.
Cuộc sống rất khó khăn, ta là một kẻ nghèo khó, không có gì để bố thí.
885
271.
271.
271.
886
‘‘Nivesanañca* me āsi, asayhassa upantike;
And I had a dwelling near Asayha,
Nhà của ta ở gần nhà của Asayha;
887
Saddhassa dānapatino, katapuññassa lajjino.
the faithful donor, the doer of merit, the conscientious one.
Một gia chủ có đức tin, hay bố thí, đã làm nhiều phước thiện và có lòng hổ thẹn.
888
272.
272.
272.
889
‘‘Tattha yācanakā yanti, nānāgottā vanibbakā;
There, beggars of various clans, mendicants, come;
Ở đó, những người khất thực, thuộc nhiều dòng dõi khác nhau, những người xin ăn, đến;
890
Te ca maṃ tattha pucchanti, asayhassa nivesanaṃ.
And they ask me there for Asayha’s dwelling.
Họ hỏi ta về nhà của Asayha.
891
273.
273.
273.
892
‘‘Kattha gacchāma bhaddaṃ vo, kattha dānaṃ padīyati;
“Where should we go, may you be well? Where is alms given?”
‘Chúng tôi đi đâu, cầu mong các ngài được an lành, ở đâu có sự bố thí được thực hiện?’;
893
Tesāhaṃ puṭṭho akkhāmi, asayhassa nivesanaṃ.
When asked by them, I point out Asayha’s dwelling.
Khi được hỏi, ta đã chỉ cho họ nhà của Asayha.
894
274.
274.
274.
895
‘‘Paggayha dakkhiṇaṃ bāhuṃ, ettha gacchatha bhaddaṃ vo;
Extending my right arm, I say: “Go there, may you be well;
“Hãy giơ cánh tay phải lên, hãy đi đến đây, cầu sự tốt lành cho quý vị;
896
Ettha dānaṃ padīyati, asayhassa nivesane.
There, alms are given, at Asayha’s dwelling.”
Ở đây có sự bố thí được ban phát, tại tư gia của Asayha.”
897
275.
275.
275.
898
‘‘Tena pāṇi kāmadado, tena pāṇi madhussavo;
“By that, my hand grants wishes; by that, my hand yields sweetness;
“Nhờ đó bàn tay là ban phát điều ước muốn, nhờ đó bàn tay là dòng mật ngọt;
899
Tena me brahmacariyena, puññaṃ pāṇimhi ijjhatī’’ti.
By that pure conduct of mine, merit is perfected in my hand.”
Nhờ đời sống phạm hạnh đó của tôi, phước báu được thành tựu nơi bàn tay.”
900
276.
276.
276.
901
‘‘Na kira tvaṃ adā dānaṃ, sakapāṇīhi kassaci;
“Indeed, you did not give alms to anyone with your own hands;
“Quả thật ngươi đã không bố thí cho bất cứ ai bằng chính đôi tay của mình;
902
Parassa dānaṃ anumodamāno, pāṇiṃ paggayha pāvadi.
You rejoiced in another’s alms, raising your hand and speaking.
Ngươi đã giơ tay lên và nói lời tán dương sự bố thí của người khác.
903
277.
277.
277.
904
‘‘Tena pāṇi kāmadado, tena pāṇi madhussavo;
By that, your hand grants wishes; by that, your hand yields sweetness;
“Nhờ đó bàn tay là ban phát điều ước muốn, nhờ đó bàn tay là dòng mật ngọt;
905
Tena te brahmacariyena, puññaṃ pāṇimhi ijjhati.
By that pure conduct of yours, merit is perfected in your hand.
Nhờ đời sống phạm hạnh đó của ngươi, phước báu được thành tựu nơi bàn tay.”
906
278.
278.
278.
907
‘‘Yo so dānamadā bhante, pasanno sakapāṇibhi;
Venerable sir, that Asayha who, being devoted, gave alms with his own hands,
“Bạch chư thiên, vị gia chủ Asayha đó, người đã hoan hỷ bố thí bằng chính đôi tay của mình;
908
So hitvā mānusaṃ dehaṃ, kiṃ nu so disataṃ gato’’ti.
Having abandoned his human body, to what destination has he gone?”
Sau khi từ bỏ thân người, người ấy đã đi về cõi nào?”
909
279.
279.
279.
910
‘‘Nāhaṃ pajānāmi asayhasāhino, aṅgīrasassa gatiṃ āgatiṃ vā;
“I do not know the going or coming of Asayha, the Angirasa;
“Ta không biết sự đi hay đến của gia chủ Angīrasa Asayha;
911
Sutañca me vessavaṇassa santike, sakkassa sahabyataṃ gato asayho’’ti.
But I have heard from Vessavaṇa that Asayha has gone to the companionship of Sakka.”
Nhưng ta đã nghe từ Vessavaṇa rằng Asayha đã đi đến cộng trú với Sakka.”
912
280.
280.
280.
913
‘‘Alameva kātuṃ kalyāṇaṃ, dānaṃ dātuṃ yathārahaṃ;
“It is indeed fitting to do good, to give alms as is proper;
“Thật xứng đáng để làm điều thiện, để bố thí đúng mức;
914
Pāṇiṃ kāmadadaṃ disvā, ko puññaṃ na karissati.
Seeing a hand that grants wishes, who would not do merit?
Thấy bàn tay ban phát điều ước muốn, ai mà không tạo phước báu?”
915
281.
281.
281.
916
‘‘So hi nūna ito gantvā, anuppatvāna dvārakaṃ;
So, having gone from here and reached Dvāraka,
“Chắc chắn rồi, sau khi rời khỏi đây, đến Dvārakā;
917
Dānaṃ paṭṭhapayissāmi, yaṃ mamassa sukhāvahaṃ.
I will establish an offering that will bring me happiness.
Ta sẽ thiết lập sự bố thí mang lại hạnh phúc cho ta.”
918
282.
282.
282.
919
‘‘Dassāmannañca pānañca, vatthasenāsanāni ca;
I will give food and drink, robes and lodgings;
“Ta sẽ ban phát thức ăn và đồ uống, y phục và chỗ ở;
920
Papañca udapānañca, dugge saṅkamanāni cā’’ti.
Water-stalls and wells, and bridges in difficult places.”
Giếng nước và ao nước, và cả cầu cống nơi hiểm trở nữa.”
921
283.
283.
283.
922
‘‘Kena te aṅgulī kuṇā* , mukhañca kuṇalīkataṃ* ;
“Why are your fingers crooked, and your face wrinkled?
“Vì sao các ngón tay của ngươi bị cong, và mặt ngươi bị nhăn nhúm;
923
Akkhīni ca paggharanti, kiṃ pāpaṃ pakataṃ tayā’’ti.
And your eyes discharge pus? What evil deed did you commit?”
Và mắt ngươi chảy nước, ngươi đã làm điều ác gì?”
924
284.
284.
284.
925
‘‘Aṅgīrasassa gahapatino, saddhassa gharamesino;
“At the alms-giving of Angirasa, the faithful householder,
“Tại tư gia của gia chủ Angīrasa, một người có đức tin;
926
Tassāhaṃ dānavissagge, dāne adhikato ahuṃ.
I was appointed to oversee the alms.
Ta đã được bổ nhiệm để phụ trách việc bố thí ở đó.
927
285.
285.
285.
928
‘‘Tattha yācanake disvā, āgate bhojanatthike;
Seeing the beggars who had come there seeking food,
“Ở đó, khi thấy những người đến xin ăn;
929
Ekamantaṃ apakkamma, akāsiṃ kuṇaliṃ mukhaṃ.
I withdrew to one side and made my face wrinkled.
Ta đã tránh sang một bên, và nhăn nhó mặt mày.”
930
286.
286.
286.
931
‘‘Tena me aṅgulī kuṇā, mukhañca kuṇalīkataṃ;
Because of that, my fingers are crooked, and my face is wrinkled;
“Vì thế các ngón tay của ta bị cong, và mặt ta bị nhăn nhúm;
932
Akkhīni me paggharanti, taṃ pāpaṃ pakataṃ mayā’’ti.
My eyes discharge pus; that evil deed was committed by me.”
Mắt ta chảy nước, đó là điều ác ta đã làm.”
933
287.
287.
287.
934
‘‘Dhammena te kāpurisa, mukhañca kuṇalīkataṃ;
“By right, you wretched man, your face is wrinkled;
“Hỡi kẻ hạ tiện, mặt ngươi bị nhăn nhúm một cách chính đáng;
935
Akkhīni ca paggharanti, yaṃ taṃ parassa dānassa;
And your eyes discharge pus, because you made your face wrinkled
Và mắt ngươi chảy nước, vì ngươi đã;
936
Akāsi kuṇaliṃ mukhaṃ.
at another’s alms-giving.
Nhăn nhó mặt mày trước sự bố thí của người khác.
937
288.
288.
288.
938
‘‘Kathaṃ hi dānaṃ dadamāno, kareyya parapattiyaṃ;
How could one giving alms cause another to receive?
“Làm sao một người bố thí lại có thể làm cho người khác đạt được điều đó;
939
Annaṃ pānaṃ khādanīyaṃ, vatthasenāsanāni ca.
Food, drink, edibles, robes and lodgings.
Thức ăn, đồ uống, đồ ăn vặt, y phục và chỗ ở?”
940
289.
289.
289.
941
‘‘So hi nūna ito gantvā, anuppatvāna dvārakaṃ;
So, having gone from here and reached Dvāraka,
“Chắc chắn rồi, sau khi rời khỏi đây, đến Dvārakā;
942
Dānaṃ paṭṭhapayissāmi, yaṃ mamassa sukhāvahaṃ.
I will establish an offering that will bring me happiness.
Ta sẽ thiết lập sự bố thí mang lại hạnh phúc cho ta.”
943
290.
290.
290.
944
‘‘Dassāmannañca pānañca, vatthasenāsanāni ca;
I will give food and drink, robes and lodgings;
“Ta sẽ ban phát thức ăn và đồ uống, y phục và chỗ ở;
945
Papañca udapānañca, dugge saṅkamanāni cā’’ti.
Water-stalls and wells, and bridges in difficult places.”
Giếng nước và ao nước, và cả cầu cống nơi hiểm trở nữa.”
946
291.
291.
291.
947
Tato hi so nivattitvā, anuppatvāna dvārakaṃ;
Then, having turned back from there and reached Dvāraka,
Sau đó, Angura đã quay trở lại, đến Dvārakā;
948
Dānaṃ paṭṭhapayi aṅkuro, yaṃtumassa* sukhāvahaṃ.
Ankura established an offering that brought him happiness.
Và thiết lập sự bố thí mang lại hạnh phúc cho mình.
949
292.
292.
292.
950
Adā annañca pānañca, vatthasenāsanāni ca;
He gave food and drink, robes and lodgings;
Người ấy đã ban phát thức ăn và đồ uống, y phục và chỗ ở;
951
Papañca udapānañca, vippasannena cetasā.
Water-stalls and wells, with a mind exceedingly clear.
Giếng nước và ao nước, với tâm ý trong sáng.
952
293.
293.
293.
953
‘‘Ko chāto ko ca tasito, ko vatthaṃ paridahissati;
“Who is hungry? Who is thirsty? Who wishes to wear a robe?
“Ai đói, ai khát, ai muốn mặc y phục;
954
Kassa santāni yoggāni, ito yojentu vāhanaṃ.
Whose vehicles are weary? Let them harness a conveyance from here.
Ai có xe cộ đã mệt mỏi, hãy cho ghép phương tiện từ đây.”
955
294.
294.
294.
956
‘‘Ko chatticchati gandhañca, ko mālaṃ ko upāhanaṃ;
Who desires an umbrella, and perfume? Who a garland? Who sandals?”
“Ai muốn dù, ai muốn hương, ai muốn hoa, ai muốn giày dép;
957
Itissu tattha ghosenti, kappakā sūdamāgadhā* ;
Thus barbers, cooks, and bards proclaimed there;
Thợ cắt tóc, đầu bếp, và người ca ngợi đã hô hoán như vậy;
958
Sadā sāyañca pāto ca, aṅkurassa nivesane.
Always, in the evening and in the morning, at Ankura’s dwelling.
Luôn luôn, cả chiều lẫn sáng, tại tư gia của Angura.
959
295.
295.
295.
960
‘‘‘Sukhaṃ supati aṅkuro’, iti jānāti maṃ jano;
“Ankura sleeps happily,” so people know me;
“Angura ngủ ngon lành,” mọi người nghĩ về ta như vậy;
961
Dukkhaṃ supāmi sindhaka* , yaṃ na passāmi yācake.
But I sleep unhappily, Sindhaka, because I do not see beggars.
Ta ngủ khổ sở, hỡi Sindhaka, vì ta không thấy người xin ăn.
962
296.
296.
296.
963
‘‘‘Sukhaṃ supati aṅkuro’, iti jānāti maṃ jano;
“Ankura sleeps happily,” so people know me;
“Angura ngủ ngon lành,” mọi người nghĩ về ta như vậy;
964
Dukkhaṃ sindhaka supāmi, appake su vanibbake’’ti.
I sleep unhappily, Sindhaka, when there are few mendicants.”
Ta ngủ khổ sở, hỡi Sindhaka, vì có ít người xin ăn.”
965
297.
297.
297.
966
‘‘Sakko ce te varaṃ dajjā, tāvatiṃsānamissaro;
“If Sakka, the lord of the Tāvatiṃsa gods, were to grant you a boon;
“Nếu Sakka, chúa tể của cõi Tam Thập Tam Thiên, ban cho ngươi một điều ước;
967
Kissa sabbassa lokassa, varamāno varaṃ vare’’ti.
What boon would you, desiring a boon, choose for all the world?”
Trong tất cả thế gian, ngươi sẽ ước điều gì?”
968
298.
298.
298.
969
‘‘Sakko ce me varaṃ dajjā, tāvatiṃsānamissaro;
“If Sakka, the lord of the Tāvatiṃsa gods, were to grant me a boon;
“Nếu Sakka, chúa tể của cõi Tam Thập Tam Thiên, ban cho ta một điều ước;
970
Kāluṭṭhitassa me sato, suriyuggamanaṃ pati;
When I rise early, at the sun's rising,
Khi ta thức dậy sớm, vào lúc mặt trời mọc;
971
Dibbā bhakkhā pātubhaveyyuṃ, sīlavanto ca yācakā.
May divine foods appear, and virtuous supplicants.
Thức ăn của chư thiên sẽ hiện ra, và những người xin ăn có giới hạnh.”
972
299.
299.
299.
973
‘‘Dadato me na khīyetha, datvā nānutapeyyahaṃ;
“May what I give not diminish; having given, may I not regret;
“Khi ta bố thí, vật thí không cạn kiệt, sau khi bố thí ta không hối tiếc;
974
Dadaṃ cittaṃ pasādeyyaṃ, etaṃ sakkaṃ varaṃ vare’’ti.
May I gladden my mind while giving. This boon, Sakka, I would choose.”
Khi bố thí, ta sẽ làm cho tâm mình thanh tịnh, đó là điều ước ta sẽ ước, hỡi Sakka.”
975
300.
300.
300.
976
‘‘Na sabbavittāni pare pavecche, dadeyya dānañca dhanañca rakkhe;
“One should not give away all one's wealth to others; one should give gifts and also protect one's wealth;
“Không nên ban phát tất cả tài sản cho người khác, nên bố thí và giữ gìn tài sản;
977
Tasmā hi dānā dhanameva seyyo, atippadānena kulā na honti.
Therefore, wealth is better than giving, for families do not endure through excessive giving.”
Vì vậy, tài sản tốt hơn bố thí, vì bố thí quá mức thì gia đình sẽ không còn.”
978
301.
301.
301.
979
‘‘Adānamatidānañca, nappasaṃsanti paṇḍitā;
“The wise do not praise either not giving or excessive giving;
“Kẻ trí không tán dương việc không bố thí và bố thí quá mức;
980
Tasmā hi dānā dhanameva seyyo, samena vatteyya sa dhīradhammo’’ti.
Therefore, wealth is better than giving. One should act with moderation; that is the conduct of the wise.”
Vì vậy, tài sản tốt hơn bố thí, hãy hành xử một cách cân bằng, đó là pháp của bậc trí.”
981
302.
302.
302.
982
‘‘Aho vata re ahameva dajjaṃ, santo ca maṃ sappurisā bhajeyyuṃ;
“Oh, would that I alone could give, and good people would associate with me;
“Ôi, ước gì ta có thể bố thí, và những người thiện lành sẽ tìm đến ta;
983
Meghova ninnāni paripūrayanto* , santappaye sabbavanibbakānaṃ.
Like a cloud filling low-lying places, I would satisfy all who seek my bounty.”
Như mây lấp đầy những chỗ trũng, làm thỏa mãn tất cả những người xin ăn.”
984
303.
303.
303.
985
‘‘Yassa yācanake disvā, mukhavaṇṇo pasīdati;
“Seeing supplicants, whose facial expression brightens,
“Ai thấy những người xin ăn mà nét mặt hoan hỷ;
986
Datvā attamano hoti, taṃ gharaṃ vasato sukhaṃ.
And who, having given, is delighted in mind—living in such a house is happiness.”
Sau khi bố thí mà tự mình vui mừng, thì sống trong nhà đó là hạnh phúc.”
987
304.
304.
304.
988
‘‘Yassa yācanake disvā, mukhavaṇṇo pasīdati;
“Seeing supplicants, whose facial expression brightens,
“Ai thấy những người xin ăn mà nét mặt hoan hỷ;
989
Datvā attamano hoti, esā yaññassa* sampadā.
And who, having given, is delighted in mind—this is the perfection of a sacrifice.”
Sau khi bố thí mà tự mình vui mừng, đó là sự viên mãn của lễ cúng dường.”
990
305.
305.
305.
991
* ‘‘Pubbeva dānā sumano, dadaṃ cittaṃ pasādaye;
“Before giving, one should be cheerful; while giving, one should gladden the mind;
“Trước khi bố thí đã hoan hỷ, khi bố thí làm cho tâm thanh tịnh;
992
Datvā attamano hoti, esā yaññassa* sampadā’’ti.
Having given, one should be delighted in mind—this is the perfection of a sacrifice.”
Sau khi bố thí mà tự mình vui mừng, đó là sự viên mãn của lễ cúng dường.”
993
306.
306.
306.
994
Saṭṭhi vāhasahassāni, aṅkurassa nivesane;
Sixty thousand cartloads of food
Sáu mươi ngàn xe lương thực, tại tư gia của Angura;
995
Bhojanaṃ dīyate niccaṃ, puññapekkhassa jantuno.
Were constantly given in Aṅkura’s dwelling, for the sake of merit, to beings.
Thức ăn được ban phát liên tục, cho chúng sinh mong cầu phước báu.
996
307.
307.
307.
997
Tisahassāni sūdāni hi* , āmuttamaṇikuṇḍalā;
Three thousand cooks, adorned with jewelled earrings,
Ba ngàn đầu bếp, đeo hoa tai đá quý;
998
Aṅkuraṃ upajīvanti, dāne yaññassa vāvaṭā* .
Depended on Aṅkura, engaged in the great offering of his sacrifice.
Sống nhờ Angura, bận rộn trong việc bố thí và cúng dường.
999
308.
308.
308.
1000
Saṭṭhi purisasahassāni, āmuttamaṇikuṇḍalā;
Sixty thousand men, adorned with jewelled earrings,
Sáu mươi ngàn thanh niên, đeo hoa tai đá quý;
1001
Aṅkurassa mahādāne, kaṭṭhaṃ phālenti māṇavā.
Young men, split firewood for Aṅkura’s great offering.
Đang chẻ củi trong đại lễ bố thí của Angura.
1002
309.
309.
309.
1003
Soḷasitthisahassāni, sabbālaṅkārabhūsitā;
Sixteen thousand women, adorned with all ornaments,
Mười sáu ngàn phụ nữ, trang sức đầy đủ;
1004
Aṅkurassa mahādāne, vidhā piṇḍenti nāriyo.
Prepared food portions for Aṅkura’s great offering.
Đang vo viên thức ăn trong đại lễ bố thí của Angura.
1005
310.
310.
310.
1006
Soḷasitthisahassāni, sabbālaṅkārabhūsitā;
Sixteen thousand women, adorned with all ornaments,
Mười sáu ngàn phụ nữ, trang sức đầy đủ;
1007
Aṅkurassa mahādāne, dabbigāhā upaṭṭhitā.
Stood ready, holding ladles, for Aṅkura’s great offering.
Đang đứng cầm muỗng trong đại lễ bố thí của Angura.
1008
311.
311.
311.
1009
Bahuṃ bahūnaṃ pādāsi, ciraṃ pādāsi khattiyo;
The khattiya gave much to many, he gave for a long time;
Vị Sát-đế-lợi đã ban phát rất nhiều cho rất nhiều người, đã ban phát trong một thời gian dài;
1010
Sakkaccañca sahatthā ca, cittīkatvā punappunaṃ.
Respectfully, with his own hands, and with veneration, again and again.
Với sự tôn kính, bằng chính đôi tay, với lòng quý trọng, hết lần này đến lần khác.
1011
312.
312.
312.
1012
Bahū māse ca pakkhe ca, utusaṃvaccharāni ca;
For many months and fortnights, seasons and years,
Trong nhiều tháng, nhiều nửa tháng, nhiều mùa và nhiều năm;
1013
Mahādānaṃ pavattesi, aṅkuro dīghamantaraṃ.
Aṅkura maintained the great offering for a long period.
Angura đã thực hiện đại lễ bố thí trong một thời gian dài.
1014
313.
313.
313.
1015
Evaṃ datvā yajitvā ca, aṅkuro dīghamantaraṃ;
Having thus given and sacrificed for a long period,
Sau khi bố thí và cúng dường như vậy, Angura trong một thời gian dài;
1016
So hitvā mānusaṃ dehaṃ, tāvatiṃsūpago ahu.
Aṅkura, abandoning his human body, went to Tāvatiṃsa.
Sau khi từ bỏ thân người, đã tái sinh vào cõi Tam Thập Tam Thiên.
1017
314.
314.
314.
1018
Kaṭacchubhikkhaṃ datvāna, anuruddhassa indako;
Indaka, having given a spoonful of alms to Anuruddha,
Indaka, sau khi bố thí một muỗng cơm cho Anuruddha;
1019
So hitvā mānusaṃ dehaṃ, tāvatiṃsūpago ahu.
He, abandoning his human body, went to Tāvatiṃsa.
Sau khi từ bỏ thân người, đã tái sinh vào cõi Tam Thập Tam Thiên.
1020
315.
315.
315.
1021
Dasahi ṭhānehi aṅkuraṃ, indako atirocati;
Indaka surpasses Aṅkura in ten respects:
Indaka vượt trội hơn Angura ở mười phương diện;
1022
Rūpe sadde rase gandhe, phoṭṭhabbe ca manorame.
In forms, sounds, tastes, smells, and delightful tangibles.
Về sắc, thinh, vị, hương, và xúc giác khả ái.
1023
316.
316.
316.
1024
Āyunā yasasā ceva, vaṇṇena ca sukhena ca;
In lifespan, fame, beauty, and happiness;
Về tuổi thọ, danh tiếng, sắc đẹp và hạnh phúc;
1025
Ādhipaccena aṅkuraṃ, indako atirocati.
Indaka surpasses Aṅkura in sovereignty.
Về quyền uy, Indaka vượt trội hơn Angura.
1026
317.
317.
317.
1027
Tāvatiṃse yadā buddho, silāyaṃ paṇḍukambale;
When the Buddha, the best of men, was in Tāvatiṃsa,
Khi Đức Phật, bậc tối thượng nhân, ở cõi Tam Thập Tam Thiên, trên tảng đá Paṇḍukambala;
1028
Pāricchattakamūlamhi, vihāsi purisuttamo.
Dwelling on the Paṇḍukambala stone seat, at the foot of the Pāricchattaka tree.
Dưới gốc cây Pāricchattaka, Ngài an trú.
1029
318.
318.
318.
1030
Dasasu lokadhātūsu, sannipatitvāna devatā;
Devas from ten thousand world-systems assembled,
Chư thiên từ mười thế giới, đã hội tụ;
1031
Payirupāsanti sambuddhaṃ, vasantaṃ nagamuddhani.
And attended the Sambuddha, who was dwelling on the mountain peak.
Đảnh lễ Đức Phật, đang an trú trên đỉnh núi.
1032
319.
319.
319.
1033
Na koci devo vaṇṇena, sambuddhaṃ atirocati;
No deva surpassed the Sambuddha in radiance;
Không có vị thiên nào về sắc đẹp vượt trội hơn Đức Phật;
1034
Sabbe deve atikkamma* , sambuddhova virocati.
Having surpassed all devas, the Sambuddha alone shone forth.
Vượt qua tất cả chư thiên, chỉ có Đức Phật là rực rỡ.
1035
320.
320.
320.
1036
Yojanāni dasa dve ca, aṅkuroyaṃ tadā ahu;
Aṅkura was then twelve yojanas away;
Khi đó, Angura ở cách mười hai do-tuần;
1037
Avidūreva buddhassa* , indako atirocati.
Indaka, not far from the Buddha, surpassed him.
Indaka thì ở gần Đức Phật, vượt trội hơn.
1038
321.
321.
321.
1039
Oloketvāna sambuddho, aṅkurañcāpi indakaṃ;
The Sambuddha, looking at Aṅkura and Indaka,
Đức Phật đã nhìn Angura và Indaka;
1040
Dakkhiṇeyyaṃ sambhāvento* , idaṃ vacanamabravi.
Wishing to illuminate the worthiness of offerings, spoke this word:
Và để làm sáng tỏ sự xứng đáng nhận cúng dường, Ngài đã nói lời này:
1041
322.
322.
322.
1042
‘‘Mahādānaṃ tayā dinnaṃ, aṅkura dīghamantaraṃ;
“A great offering was given by you, Aṅkura, for a long period;
“Này Angura, ngươi đã bố thí đại thí trong một thời gian dài;
1043
Atidūre* nisinnosi, āgaccha mama santike’’ti.
You are seated too far away; come close to me.”
Ngươi ngồi quá xa, hãy đến gần ta.”
1044
323.
323.
323.
1045
Codito bhāvitattena, aṅkuro idamabravi;
Urged by the One whose mind was developed, Aṅkura spoke this:
Được Đức Phật, bậc đã tu tập tâm, khuyến khích, Angura đã nói lời này;
1046
‘‘Kiṃ mayhaṃ tena dānena, dakkhiṇeyyena suññataṃ.
“What is that offering to me, which was devoid of worthy recipients?”
“Sự bố thí đó của con có ích gì, khi không có bậc xứng đáng nhận cúng dường.”
1047
324.
324.
324.
1048
‘‘Ayaṃ so indako yakkho, dajjā dānaṃ parittakaṃ;
“This Indaka yakka gave a small offering;
“Vị dạ-xoa Indaka này, đã cúng dường một chút bố thí;
1049
Atirocati amhehi, cando tāragaṇe yathā’’ti.
He surpasses us, just as the moon surpasses the host of stars.”
Vượt trội hơn chúng ta, như mặt trăng giữa chòm sao.”
1050
325.
325.
325.
1051
‘‘Ujjaṅgale yathā khette, bījaṃ bahumpi ropitaṃ;
“Just as in a barren field, even much seed sown
“Như hạt giống dù gieo nhiều, trên ruộng đất cằn cỗi;
1052
Na vipulaphalaṃ hoti, napi toseti kassakaṃ.
Does not yield abundant fruit, nor does it satisfy the farmer.”
Không cho quả dồi dào, cũng không làm hài lòng người nông dân.
1053
326.
326.
326.
1054
‘‘Tatheva dānaṃ bahukaṃ, dussīlesu patiṭṭhitaṃ;
‘‘Similarly, much giving, established among the immoral,
Cũng vậy, bố thí dù nhiều, nếu đặt vào người ác giới;
1055
Na vipulaphalaṃ hoti, napi toseti dāyakaṃ.
does not bear abundant fruit, nor does it gladden the giver.
Không cho quả dồi dào, cũng không làm hài lòng người thí chủ.
1056
327.
327.
327.
1057
‘‘Yathāpi bhaddake khette, bījaṃ appampi ropitaṃ;
‘‘Just as in a good field, even a little seed sown,
Như hạt giống dù gieo ít, trên ruộng đất tốt lành;
1058
Sammā dhāraṃ pavecchante, phalaṃ toseti kassakaṃ.
When the rain falls properly, the harvest pleases the farmer.
Khi mưa xuống đúng lúc, quả vẫn làm hài lòng người nông dân.
1059
328.
328.
328.
1060
‘‘Tatheva sīlavantesu, guṇavantesu tādisu;
“Just so, in the virtuous, in those endowed with good qualities, in such ones;
Cũng vậy, đối với những người giữ giới, những người có đức hạnh như vậy;
1061
Appakampi kataṃ kāraṃ, puññaṃ hoti mahapphala’’nti.
even a small favor done becomes merit with great fruit.”
Dù việc làm nhỏ nhặt, công đức vẫn cho quả lớn.”
1062
329.
329.
329.
1063
Viceyya dānaṃ dātabbaṃ, yattha dinnaṃ mahapphalaṃ;
A gift should be given after investigation, where what is given has great fruit;
Nên chọn lựa mà bố thí, nơi nào bố thí cho quả lớn;
1064
Viceyya dānaṃ datvāna, saggaṃ gacchanti dāyakā.
having given a gift after investigation, the donors go to heaven.
Sau khi chọn lựa mà bố thí, các thí chủ sẽ sanh về cõi trời.
1065
330.
330.
330.
1066
Viceyya dānaṃ sugatappasatthaṃ, ye dakkhiṇeyyā idha jīvaloke;
Giving after investigation is praised by the Well-Farer. Those worthy of offerings in this world of the living—
Bố thí được Đức Phật Thiện Thệ tán thán là phải chọn lựa, những bậc đáng thọ nhận cúng dường ở đời này;
1067
Etesu dinnāni mahapphalāni, bījāni vuttāni yathā sukhetteti.
gifts given to them have great fruit, just as seeds sown in a good field.
Những gì được cúng dường cho các vị ấy đều có quả lớn, như hạt giống gieo trên ruộng tốt.
1068
Aṅkurapetavatthu navamaṃ.
The Ninth Story: The Peta Aṅkura.
Câu chuyện về Ngạ quỷ Aṅkura là thứ chín.
1069
10. Uttaramātupetivatthu
10. The Story of Uttara’s Mother as a Petī
10. Câu chuyện về Ngạ quỷ Mẹ của Uttara
1070
331.
331.
331.
1071
Divāvihāragataṃ bhikkhuṃ, gaṅgātīre nisinnakaṃ;
A petī of ugly appearance and frightening to see approached a bhikkhu
Một tỳ-khưu đang tịnh cư ban ngày, ngồi bên bờ sông Gaṅgā;
1072
Taṃ petī upasaṅkamma, dubbaṇṇā bhīrudassanā.
who had gone to his day-abode and was sitting on the bank of the Ganges.
Một ngạ quỷ nữ xấu xí, đáng sợ hãi, đến gần vị ấy.
1073
332.
332.
332.
1074
Kesā cassā atidīghā* , yāvabhūmāvalambare* ;
Her hair was very long, hanging down to the ground;
Tóc của nàng rất dài, rủ xuống tận đất;
1075
Kesehi sā paṭicchannā, samaṇaṃ etadabravi.
covered by her hair, she spoke this to the samaṇa:
Nàng che thân bằng tóc, và nói với vị Sa-môn rằng:
1076
333.
333.
333.
1077
‘‘Pañcapaṇṇāsavassāni, yato kālaṅkatā ahaṃ;
“It has been fifty-five years since I passed away;
“Đã năm mươi lăm năm, kể từ khi con chết;
1078
Nābhijānāmi bhuttaṃ vā, pītaṃ vā pana pāniyaṃ;
I do not recall having eaten food or drunk any water.
Con không biết đã ăn gì, hay đã uống nước gì;
1079
Dehi tvaṃ pāniyaṃ bhante, tasitā pāniyāya me’’ti.
Give me water, venerable sir; I am thirsty for water.”
Bạch ngài, xin hãy cho con nước, con khát nước quá!”
1080
334.
334.
334.
1081
‘‘Ayaṃ sītodikā gaṅgā, himavantato* sandati;
“This Ganges with its cool water flows from the Himalayas;
“Đây là sông Gaṅgā nước mát lạnh, chảy từ dãy Hy Mã Lạp Sơn;
1082
Piva etto gahetvāna, kiṃ maṃ yācasi pāniya’’nti.
take some from here and drink. Why do you ask me for water?”
Hãy lấy nước từ đó mà uống, sao lại xin nước ta?”
1083
335.
335.
335.
1084
‘‘Sacāhaṃ bhante gaṅgāya, sayaṃ gaṇhāmi pāniyaṃ;
“If, venerable sir, I myself take water from the Ganges,
“Bạch ngài, nếu con tự mình lấy nước từ sông Gaṅgā;
1085
Lohitaṃ me parivattati, tasmā yācāmi pāniya’’nti.
it turns into blood for me; that is why I ask for water.”
Nước sẽ biến thành máu đối với con, vì vậy con xin nước.”
1086
336.
336.
336.
1087
‘‘Kiṃ nu kāyena vācāya, manasā dukkaṭaṃ kataṃ;
“What wrong deed was done by body, speech, or mind?
“Ngươi đã làm điều ác gì bằng thân, lời, hay ý;
1088
Kissa kammavipākena, gaṅgā te hoti lohita’’nti.
As a result of what kamma does the Ganges become blood for you?”
Do quả báo của nghiệp nào, mà sông Gaṅgā đối với ngươi lại là máu?”
1089
337.
337.
337.
1090
‘‘Putto me uttaro nāma* , saddho āsi upāsako;
“My son, named Uttara, was a faithful lay follower;
“Con trai con tên là Uttara, là một cư sĩ có đức tin;
1091
So ca mayhaṃ akāmāya, samaṇānaṃ pavecchati.
against my will, he would give to samaṇas.
Nó thường cúng dường cho các Sa-môn, dù con không muốn.
1092
338.
338.
338.
1093
‘‘Cīvaraṃ piṇḍapātañca, paccayaṃ sayanāsanaṃ;
“Robes, almsfood, requisites, and lodging;
Y phục, thức ăn khất thực, thuốc men, và chỗ ở;
1094
Tamahaṃ paribhāsāmi, maccherena upaddutā.
overcome by stinginess, I reviled him for this.
Con đã mắng nhiếc nó, vì bị sự keo kiệt hành hạ.
1095
339.
339.
339.
1096
‘‘Yaṃ tvaṃ mayhaṃ akāmāya, samaṇānaṃ pavecchasi;
“‘That which you give to samaṇas against my will—
‘Những gì con cúng dường cho các Sa-môn, dù mẹ không muốn;
1097
Cīvaraṃ piṇḍapātañca, paccayaṃ sayanāsanaṃ.
robes, almsfood, requisites, and lodging—
Y phục, thức ăn khất thực, thuốc men, và chỗ ở.
1098
340.
340.
340.
1099
‘‘Etaṃ te paralokasmiṃ, lohitaṃ hotu uttara;
“‘may this become blood for you in the next world, Uttara!’
Uttara, mong rằng những thứ đó ở thế giới bên kia sẽ là máu đối với con;
1100
Tassa kammassa vipākena, gaṅgā me hoti lohita’’nti.
As a result of that kamma, the Ganges becomes blood for me.”
Do quả báo của nghiệp ấy, sông Gaṅgā đối với con là máu.”
1101
Uttaramātupetivatthu dasamaṃ.
The Tenth Story: The Petī who was Uttara’s Mother.
Câu chuyện về Ngạ quỷ Mẹ của Uttara là thứ mười.
1102
11. Suttapetavatthu
11. The Story of the Peta and the Thread
11. Câu chuyện về Ngạ quỷ Sợi chỉ
1103
341.
341.
341.
1104
‘‘Ahaṃ pure pabbajitassa bhikkhuno, suttaṃ adāsiṃ upasaṅkamma yācitā;
“In a former life, when asked, I approached and gave thread to a bhikkhu who had gone forth;
“Trước đây, con đã cúng dường sợi chỉ cho một vị tỳ-khưu xuất gia, khi được ngài hỏi xin;
1105
Tassa vipāko vipulaphalūpalabbhati, bahukā ca me uppajjare* vatthakoṭiyo.
the result of that, with its abundant fruit, is now obtained, and many crores of garments arise for me.
Quả báo của nghiệp ấy là con được hưởng sự sung túc dồi dào, vô số y phục đã xuất hiện cho con.
1106
342.
342.
342.
1107
‘‘Pupphābhikiṇṇaṃ ramitaṃ* vimānaṃ, anekacittaṃ naranārisevitaṃ;
“This delightful celestial palace is strewn with flowers, wonderfully variegated, and attended by men and women;
Cung điện này được trang hoàng bằng hoa, đẹp đẽ, với nhiều hình ảnh và được nam nữ hầu hạ;
1108
Sāhaṃ bhuñjāmi ca pārupāmi ca, pahūtavittā na ca tāva khīyati.
I enjoy and wear them, and though my wealth is abundant, it is not yet exhausted.
Con hưởng thụ và mặc y phục, tài sản dồi dào nhưng không bao giờ cạn kiệt.
1109
343.
343.
343.
1110
‘‘Tasseva kammassa vipākamanvayā, sukhañca sātañca idhūpalabbhati;
“Following the result of that very kamma, happiness and pleasure are obtained here;
Do quả báo của nghiệp ấy, con được hưởng hạnh phúc và sự thoải mái ở đây;
1111
Sāhaṃ gantvā punadeva mānusaṃ, kāhāmi puññāni nayayyaputta ma’’nti.
I will go back to the human world once more and make merit. Lead me, my lord!”
Con sẽ trở lại cõi người, và làm các việc phước thiện nữa, hỡi con trai!”
1112
344.
344.
344.
1113
‘‘Satta tuvaṃ vassasatā idhāgatā,
“Seven hundred years have passed since you came here;
“Ngươi đã ở đây bảy trăm năm rồi,
1114
Jiṇṇā ca vuḍḍhā ca tahiṃ bhavissasi;
you will be old and aged there.
Khi trở lại đó, ngươi sẽ già yếu và suy nhược;
1115
Sabbeva te kālakatā ca ñātakā,
All your relatives have passed away;
Tất cả bà con của ngươi đều đã chết hết rồi,
1116
Kiṃ tattha gantvāna ito karissasī’’ti.
what will you do by going there from here?”
Ngươi sẽ làm gì khi trở về từ đây?”
1117
345.
345.
345.
1118
‘‘Satteva vassāni idhāgatāya me, dibbañca sukhañca samappitāya;
“Only seven years have passed for me since coming here, endowed with divine happiness;
“Con đã ở đây bảy năm, được hưởng hạnh phúc của cõi trời;
1119
Sāhaṃ gantvāna punadeva mānusaṃ, kāhāmi puññāni nayayyaputta ma’’nti.
I will go back to the human world once more and make merit. Lead me, my lord!”
Con sẽ trở lại cõi người, và làm các việc phước thiện nữa, hỡi con trai!”
1120
346.
346.
346.
1121
So taṃ gahetvāna pasayha bāhāyaṃ, paccānayitvāna theriṃ sudubbalaṃ;
Taking that very frail old woman by the arm as if by force, he led her back,
Người ấy nắm cánh tay của bà lão rất yếu ớt, và đưa bà trở lại;
1122
‘‘Vajjesi aññampi janaṃ idhāgataṃ, ‘karotha puññāni sukhūpalabbhati’’.
and said: “Exhort also other people who have come here: ‘Make merit; happiness is obtained.’”
“Hãy khuyên những người khác đến đây, ‘Hãy làm phước thiện để được hưởng hạnh phúc’.”
1123
347.
347.
347.
1124
‘‘Diṭṭhā mayā akatena sādhunā, petā vihaññanti tatheva manussā;
“I have seen petas and also humans suffering because they have not done good;
“Ta đã thấy những ngạ quỷ và cả con người bị khổ sở vì không làm điều thiện;
1125
Kammañca katvā sukhavedanīyaṃ, devā manussā ca sukhe ṭhitā pajā’’ti.
and having done kamma that is to be felt as happiness, I have seen devas and humans, beings established in happiness.”
Và những chúng sanh, chư thiên và con người, sống trong hạnh phúc sau khi làm những nghiệp mang lại cảm thọ an lạc.”
1126
Suttapetavatthu ekādasamaṃ.
The Eleventh Story: The Peta and the Thread.
Câu chuyện về Ngạ quỷ Sợi chỉ là thứ mười một.
1127
12. Kaṇṇamuṇḍapetivatthu
12. The Story of the Kaṇṇamuṇḍa Petī
12. Câu chuyện về Ngạ quỷ Kaṇṇamuṇḍa
1128
348.
348.
348.
1129
‘‘Soṇṇasopānaphalakā, soṇṇavālukasanthatā;
“It has planks of golden stairs and is strewn with golden sand;
“Với những bậc thang bằng vàng, trải đầy cát vàng;
1130
Tattha sogandhiyā vaggū, sucigandhā manoramā.
there, fragrant, pleasant, pure-scented, and delightful breezes blow.
Ở đó, những làn gió thơm ngát, tỏa hương tinh khiết và dễ chịu.
1131
349.
349.
349.
1132
‘‘Nānārukkhehi sañchannā, nānāgandhasameritā;
“It is covered with various trees, wafted with various scents,
Được bao phủ bởi nhiều loại cây, tỏa ra nhiều mùi hương;
1133
Nānāpadumasañchannā, puṇḍarīkasamotatā* .
covered with various lotuses, and overspread with white water lilies.
Được phủ đầy nhiều loại hoa sen, và những hoa sen trắng.
1134
350.
350.
350.
1135
‘‘Surabhiṃ sampavāyanti, manuññā māluteritā;
“They emit a sweet fragrance, delightful, stirred by the breeze;
Những làn gió dịu dàng thổi đến, tỏa hương thơm ngát;
1136
Haṃsakoñcābhirudā ca, cakkavakkābhikūjitā.
Resounding with swans and herons, and cooed over by ruddy shelducks.
Tiếng chim ngỗng, chim sếu hót vang, tiếng chim cakkavāka hót líu lo.
1137
351.
351.
351.
1138
‘‘Nānādijagaṇākiṇṇā, nānāsaragaṇāyutā;
“Filled with flocks of various birds, endowed with the sounds of many flocks;
Đầy những đàn chim khác nhau, với những tiếng hót khác nhau;
1139
Nānāphaladharā rukkhā, nānāpupphadharā vanā.
Trees bearing various fruits, forests bearing various flowers.
Những cây mang nhiều loại quả, những khu rừng mang nhiều loại hoa.
1140
352.
352.
352.
1141
‘‘Na manussesu īdisaṃ, nagaraṃ yādisaṃ idaṃ;
“Among humans there is no city such as this one;
Không có thành phố nào trong cõi người giống như thành phố này;
1142
Pāsādā bahukā tuyhaṃ, sovaṇṇarūpiyāmayā;
You have many mansions, made of gold and silver;
Ngươi có nhiều cung điện, làm bằng vàng và bạc;
1143
Daddallamānā ābhenti* , samantā caturo disā.
Shining brightly, they illuminate the four directions all around.
Chiếu sáng rực rỡ, tỏa khắp bốn phương.
1144
353.
353.
353.
1145
‘‘Pañca dāsisatā tuyhaṃ, yā temā paricārikā;
“You have five hundred female attendants, who are your servants;
Ngươi có năm trăm tỳ nữ, là những người hầu hạ ngươi;
1146
Tā* kambukāyūradharā* , kañcanāveḷabhūsitā.
They wear conch-shell armlets, adorned with golden hairnets.
Họ đeo vòng tay vỏ ốc, và trang sức bằng vàng.
1147
354.
354.
354.
1148
‘‘Pallaṅkā bahukā tuyhaṃ, sovaṇṇarūpiyāmayā;
“You have many couches, made of gold and silver;
Ngươi có nhiều giường ghế, làm bằng vàng và bạc;
1149
Kadalimigasañchannā* , sajjā gonakasanthatā.
Covered with antelope hides, well-prepared and spread with woolen blankets.
Được trải bằng da hươu, và thảm lông cừu.
1150
355.
355.
351.
1151
‘‘Yattha tvaṃ vāsūpagatā, sabbakāmasamiddhinī;
“Where you have gone to dwell, endowed with all sensual pleasures;
Nơi ngươi cư ngụ, đầy đủ mọi ước muốn;
1152
Sampattāyaḍḍharattāya* , tato uṭṭhāya gacchasi.
When midnight arrives, you rise from there and go.
Khi nửa đêm đến, ngươi thức dậy và đi.
1153
356.
356.
352.
1154
‘‘Uyyānabhūmiṃ gantvāna, pokkharaññā samantato;
“Having gone to the park grounds, all around the lotus pond;
Đến khu vườn, xung quanh một hồ sen;
1155
Tassā tīre tuvaṃ ṭhāsi, harite saddale subhe.
You stand on its bank, on the beautiful green turf.
Ngươi đứng bên bờ hồ, trên thảm cỏ xanh tươi và đẹp đẽ.
1156
357.
357.
353.
1157
‘‘Tato te kaṇṇamuṇḍo sunakho, aṅgamaṅgāni khādati;
“Then a crop-eared dog eats your limbs, great and small;
Rồi con chó Kaṇṇamuṇḍa, ăn từng bộ phận thân thể ngươi;
1158
Yadā ca khāyitā āsi, aṭṭhisaṅkhalikā katā;
And when you have been eaten, made into a chain of bones;
Khi ngươi đã bị ăn hết, chỉ còn là một bộ xương;
1159
Ogāhasi pokkharaṇiṃ, hoti kāyo yathā pure.
You enter the lotus pond, and your body becomes as it was before.
Ngươi xuống hồ sen, thân thể lại trở lại như xưa.
1160
358.
358.
354.
1161
‘‘Tato tvaṃ aṅgapaccaṅgī* , sucāru piyadassanā;
“Then you, with all your limbs, great and small, very lovely and pleasing to see;
Rồi ngươi với đầy đủ các chi, xinh đẹp và đáng yêu;
1162
Vatthena pārupitvāna, āyāsi mama santikaṃ.
Having put on a garment, you come into my presence.
Mặc y phục vào, và đến chỗ ta.
1163
359.
359.
355.
1164
‘‘Kiṃ nu kāyena vācāya, manasā dukkaṭaṃ kataṃ;
“What wrong deed was done by body, speech, or mind?
Ngươi đã làm điều ác gì bằng thân, lời, hay ý;
1165
Kissa kammavipākena, kaṇṇamuṇḍo sunakho tavaaṅgamaṅgāni khādatī’’ti.
As the result of what kamma does a crop-eared dog eat your limbs, great and small?”
Do quả báo của nghiệp nào, mà con chó Kaṇṇamuṇḍa ăn từng bộ phận thân thể ngươi?”
1166
360.
360.
356.
1167
‘‘Kimilāyaṃ* gahapati, saddho āsi upāsako;
“In Kimila there was a householder, a faithful lay follower;
“Bạch Thiên tử, trước đây có một gia chủ tên Kimilā, là một cư sĩ có đức tin;
1168
Tassāhaṃ bhariyā āsiṃ, dussīlā aticārinī.
I was his wife, immoral and adulterous.
Con là vợ của ông ấy, nhưng con là người ác giới, ngoại tình.
1169
361.
361.
357.
1170
‘‘So maṃ aticaramānāya* , sāmiko etadabravi;
“As I was transgressing, my husband said this to me;
Khi con đang ngoại tình, chồng con đã nói với con rằng;
1171
‘Netaṃ channaṃ* patirūpaṃ, yaṃ tvaṃ aticarāsi maṃ’.
‘It is not proper, it is not suitable, that you should transgress against me.’
‘Việc ngươi ngoại tình với ta là không phù hợp, không đúng đắn.’
1172
362.
362.
358.
1173
‘‘Sāhaṃ ghorañca sapathaṃ, musāvādañca bhāsisaṃ;
“I then swore a terrible oath and spoke a falsehood;
Con đã thề một lời thề khủng khiếp, và nói dối rằng;
1174
‘Nāhaṃ taṃ aticarāmi, kāyena uda cetasā.
‘I do not transgress against you, by body or by mind.
‘Con không ngoại tình với ngài, bằng thân hay bằng tâm.
1175
363.
363.
359.
1176
‘‘‘Sacāhaṃ taṃ aticarāmi, kāyena uda cetasā;
“‘If I transgress against you, by body or by mind;
Nếu con ngoại tình với ngài, bằng thân hay bằng tâm;
1177
Kaṇṇamuṇḍo yaṃ sunakho, aṅgamaṅgāni khādatu’.
May this crop-eared dog eat my limbs, great and small.’
Mong rằng con chó Kaṇṇamuṇḍa sẽ ăn từng bộ phận thân thể con.’
1178
364.
364.
360.
1179
‘‘Tassa kammassa vipākaṃ, musāvādassa cūbhayaṃ;
“The result of that kamma, and of the falsehood, both;
Do quả báo của nghiệp ấy, và cả lời nói dối;
1180
Satteva vassasatāni, anubhūtaṃ yato hi me;
For seven hundred years I have experienced it;
Con đã phải chịu đựng suốt bảy trăm năm;
1181
Kaṇṇamuṇḍo ca sunakho, aṅgamaṅgāni khādati.
A crop-eared dog eats my limbs, great and small.
Con chó Kaṇṇamuṇḍa đã ăn từng bộ phận thân thể con.
1182
365.
365.
361.
1183
‘‘Tvañca deva bahukāro, atthāya me idhāgato;
“You, O deva, have been of great help, having come here for my benefit;
Bạch Thiên tử, ngài đã ban ơn rất lớn cho con, ngài đến đây vì lợi ích của con;
1184
Sumuttāhaṃ kaṇṇamuṇḍassa, asokā akutobhayā.
I am well-freed from the crop-eared dog, without sorrow, with no fear from any quarter.
Con đã thoát khỏi Kaṇṇamuṇḍa, không còn sầu muộn, không còn sợ hãi từ bất cứ đâu.
1185
366.
366.
362.
1186
‘‘Tāhaṃ deva namassāmi, yācāmi pañjalīkatā;
“I, O deva, pay homage to you, I implore you with joined hands;
Bạch Thiên tử, con xin đảnh lễ ngài, con chắp tay cầu xin;
1187
Bhuñja amānuse kāme, rama deva mayā sahā’’ti.
Enjoy non-human sensual pleasures, rejoice, O deva, with me.”
Xin ngài hãy hưởng thụ những dục lạc phi nhân, xin ngài hãy vui vẻ cùng con.”
1188
367.
367.
363.
1189
‘‘Bhuttā amānusā kāmā, ramitomhi tayā saha;
“Non-human sensual pleasures have been enjoyed, I have rejoiced with you;
“Ta đã hưởng thụ những dục lạc phi nhân, ta đã vui vẻ cùng ngươi;
1190
Tāhaṃ subhage yācāmi, khippaṃ paṭinayāhi ma’’nti.
I implore you, O beautiful one, quickly take me back.”
Hỡi người đẹp, ta xin ngươi, hãy đưa ta trở về mau chóng.”
1191
Kaṇṇamuṇḍapetivatthu dvādasamaṃ.
The Twelfth Story: The Crop-Eared Peta.
Câu chuyện về Ngạ quỷ Kaṇṇamuṇḍa là thứ mười hai.
1192
13. Ubbaripetavatthu
13. The Story of Ubbarī
13. Câu chuyện về Ngạ quỷ Ubbarī
1193
368.
368.
368.
1194
Ahu rājā brahmadatto, pañcālānaṃ rathesabho;
There was a king, Brahmadatta, a bull among the charioteers of the Pañcālas;
Có một vị vua tên Brahmadatta, là người đứng đầu xứ Pañcāla;
1195
Ahorattānamaccayā, rājā kālamakrubbatha* .
With the passing of days and nights, the king passed away.
Sau khi nhiều ngày đêm trôi qua, vị vua ấy đã băng hà.
1196
369.
369.
369.
1197
Tassa āḷāhanaṃ gantvā, bhariyā kandati ubbarī* ;
Going to his cremation ground, his wife Ubbarī weeps;
Đến nơi hỏa táng của ngài, hoàng hậu Ubbarī than khóc;
1198
Brahmadattaṃ apassantī, brahmadattāti kandati.
Not seeing Brahmadatta, she cries, “O Brahmadatta!”
Không thấy Brahmadatta, bà than khóc: “Brahmadatta!”
1199
370.
370.
370.
1200
Isi ca tattha āgacchi, sampannacaraṇo muni;
A seer came there, a sage accomplished in conduct;
Một đạo sĩ, một bậc hiền triết với hạnh kiểm viên mãn, đã đến đó;
1201
So ca tattha apucchittha, ye tattha susamāgatā.
And he asked those who were assembled there.
Ngài đã hỏi những người đang tụ tập ở đó.
1202
371.
371.
371.
1203
‘‘Kassa idaṃ āḷāhanaṃ, nānāgandhasameritaṃ;
“Whose is this cremation ground, wafting various scents?
“Đây là nơi hỏa táng của ai, tỏa ra đủ mọi mùi hương?
1204
Kassāyaṃ kandati bhariyā, ito dūragataṃ patiṃ;
Whose wife is this who weeps for her husband gone far from here;
Đây là vợ của ai đang than khóc chồng mình, người đã đi xa khỏi đây?
1205
Brahmadattaṃ apassantī, ‘brahmadattā’ti kandati’’.
Not seeing Brahmadatta, she cries, ‘O Brahmadatta!’”
Không thấy Brahmadatta, bà than khóc: ‘Brahmadatta!’”
1206
372.
372.
372.
1207
Te ca tattha viyākaṃsu, ye tattha susamāgatā;
And those who were assembled there explained;
Những người tụ tập ở đó đã trả lời ngài:
1208
‘‘Brahmadattassa bhadante* , brahmadattassa mārisa.
“It is Brahmadatta’s, venerable sir; it is Brahmadatta’s, good sir.
“Thưa ngài, của Brahmadatta, thưa tôn giả.
1209
373.
373.
373.
1210
‘‘Tassa idaṃ āḷāhanaṃ, nānāgandhasameritaṃ;
“This is his cremation ground, wafting various scents;
Đây là nơi hỏa táng của ngài ấy, tỏa ra đủ mọi mùi hương;
1211
Tassāyaṃ kandati bhariyā, ito dūragataṃ patiṃ;
This is his wife who weeps for her husband gone far from here;
Đây là vợ của ngài ấy đang than khóc chồng mình, người đã đi xa khỏi đây;
1212
Brahmadattaṃ apassantī, ‘brahmadattā’ti kandati’’.
Not seeing Brahmadatta, she cries, ‘O Brahmadatta!’”
Không thấy Brahmadatta, bà than khóc: ‘Brahmadatta!’”
1213
374.
374.
374.
1214
‘‘Chaḷāsītisahassāni, brahmadattassanāmakā;
“Eighty-six thousand men named Brahmadatta
“Tám mươi sáu ngàn vị vua tên là Brahmadatta
1215
Imasmiṃ āḷāhane daḍḍhā, tesaṃ kamanusocasī’’ti.
Have been cremated on this cremation ground; for which of them do you grieve?”
đã được hỏa táng tại nơi này. Bà than khóc cho ai trong số họ?”
1216
375.
375.
375.
1217
‘‘Yo rājā cūḷanīputto, pañcālānaṃ rathesabho;
“The king who was the son of Cūḷanī, the lord of the Pañcālas, pre-eminent among charioteers;
“Thưa ngài, con than khóc cho vị vua, con trai của Cūḷanī, bậc tối thượng trong số các vị vua xứ Pañcāla;
1218
Taṃ bhante anusocāmi, bhattāraṃ sabbakāmada’’nti.
for him, Venerable Sir, I grieve, my husband, the giver of all I desire.”
ngài là người chồng đã ban cho con mọi điều ước muốn.”
1219
376.
376.
376.
1220
‘‘Sabbe vāhesuṃ rājāno, brahmadattassanāmakā;
“All the kings were named Brahmadatta;
“Tất cả các vị vua đều mang tên Brahmadatta;
1221
Sabbevacūḷanīputtā, pañcālānaṃ rathesabhā.
all were sons of Cūḷanī, lords of the Pañcālas, pre-eminent among charioteers.
Tất cả đều là con trai của Cūḷanī, bậc tối thượng trong số các vị vua xứ Pañcāla.
1222
377.
377.
377.
1223
‘‘Sabbesaṃ anupubbena, mahesittamakārayi;
“For all of them, in succession, you acted as chief queen;
Bà đã từng là hoàng hậu của tất cả họ theo thứ tự;
1224
Kasmā purimake hitvā, pacchimaṃ anusocasī’’ti.
Why, having abandoned the former ones, do you grieve for the last one?”
Tại sao bà lại bỏ qua những người trước mà than khóc cho người sau cùng?”
1225
378.
378.
378.
1226
‘‘Ātume itthibhūtāya, dīgharattāya mārisa;
“For a long time, O Mārisa, I have been in this female state;
“Thưa tôn giả, tôi đã là phụ nữ trong một thời gian dài;
1227
Yassā me itthibhūtāya, saṃsāre bahubhāsasī’’ti.
you speak much of my existence as a woman in this saṃsāra.”
Ngài nói nhiều về sự luân hồi của tôi khi tôi là phụ nữ.”
1228
379.
379.
379.
1229
‘‘Ahu itthī ahu puriso, pasuyonimpi āgamā;
“You have been a woman, you have been a man, and you have come to the animal realm;
“Bà đã từng là phụ nữ, đã từng là đàn ông, và cũng đã tái sinh vào loài súc sinh;
1230
Evametaṃ atītānaṃ, pariyanto na dissatī’’ti.
thus, for these past existences, no end is seen.”
Đối với những kiếp quá khứ như vậy, không thấy có giới hạn.”
1231
380.
380.
380.
1232
‘‘Ādittaṃ vata maṃ santaṃ, ghatasittaṃva pāvakaṃ;
“Indeed, I who was burning, like a fire sprinkled with ghee,
“Ngài đã dập tắt mọi nỗi đau của con, như dập tắt ngọn lửa được đổ ghee vào
1233
Vārinā viya osiñcaṃ, sabbaṃ nibbāpaye daraṃ.
you have extinguished all my anguish, as if dousing it with water.
bằng nước, khi con đang bùng cháy.”
1234
381.
381.
381.
1235
‘‘Abbahī vata me sallaṃ, sokaṃ hadayanissitaṃ;
“Indeed, you have pulled out the dart of sorrow lodged in my heart,
“Ngài đã nhổ cái mũi tên sầu muộn găm sâu trong tim con;
1236
Yo me sokaparetāya, patisokaṃ apānudi.
you who have dispelled the sorrow for my husband from me, who was overcome with grief.
Ngài đã xua tan nỗi sầu muộn của con, khi con đang chìm đắm trong sầu khổ.”
1237
382.
382.
382.
1238
‘‘Sāhaṃ abbūḷhasallāsmi, sītibhūtāsmi nibbutā;
“I am she whose dart has been pulled out, I have become cooled, I am quenched;
“Con đã được nhổ mũi tên, con đã được an ổn, con đã được giải thoát;
1239
Na socāmi na rodāmi, tava sutvā mahāmunī’’ti.
I do not grieve, I do not weep, having heard you, O great sage.”
Con không còn than khóc hay rơi lệ nữa, sau khi nghe ngài, bậc đại hiền triết.”
1240
383.
383.
383.
1241
Tassa taṃ vacanaṃ sutvā, samaṇassa subhāsitaṃ;
Having heard those well-spoken words of the ascetic,
Nghe lời nói tốt đẹp đó của vị sa-môn,
1242
Pattacīvaramādāya, pabbaji anagāriyaṃ.
taking up a bowl and robe, she went forth into the homeless life.
bà cầm bát và y, xuất gia sống đời không nhà.
1243
384.
384.
384.
1244
Sā ca pabbajitā santā, agārasmā anagāriyaṃ;
And she, having gone forth from the home to the homeless life,
Sau khi xuất gia, từ bỏ đời sống gia đình,
1245
Mettācittaṃ abhāvesi, brahmalokūpapattiyā.
developed a mind of loving-kindness for rebirth in the Brahma-world.
bà đã tu tập tâm từ để tái sinh vào cõi Phạm thiên.
1246
385.
385.
385.
1247
Gāmā gāmaṃ vicarantī, nigame rājadhāniyo;
Wandering from village to village, through market towns and royal cities,
Đi từ làng này sang làng khác, qua các thị trấn và kinh đô;
1248
Uruvelā nāma so gāmo, yattha kālamakrubbatha.
there was a village named Uruvelā, where she passed away.
Làng đó tên là Uruvelā, nơi bà đã băng hà.
1249
386.
386.
386.
1250
Mettācittaṃ ābhāvetvā, brahmalokūpapattiyā;
Having developed a mind of loving-kindness for rebirth in the Brahma-world,
Sau khi tu tập tâm từ để tái sinh vào cõi Phạm thiên,
1251
Itthicittaṃ virājetvā, brahmalokūpagā ahūti.
and having become dispassionate towards a woman’s mind, she went to the Brahma-world.
và từ bỏ tâm thức nữ giới, bà đã tái sinh vào cõi Phạm thiên.
1252
Ubbaripetavatthu terasamaṃ.
The thirteenth, the story of the peta Ubbarī.
Câu chuyện về ngạ quỷ Ubbarī, thứ mười ba.
1253
Tassuddānaṃ –
The summary of that is:
Tóm tắt của nó –
1254
Mocakaṃ* mātā mattā* ca, nandā kuṇḍalīnā ghaṭo;
Mocaka, Mother, Mattā, Nandā, Kuṇḍalī, Ghaṭa;
Mocaka, mẹ, Mattā, Nandā, Kuṇḍalī, Ghaṭa;
1255
Dve seṭṭhī tunnavāyo ca, uttara* suttakaṇṇa* ubbarīti.
the two merchants, the tailor, Uttara, Suttakaṇṇa, and Ubbarī.
Hai vị trưởng giả, người thợ may, Uttara, Suttakaṇṇa, Ubbarī.
Next Page →

Settings