1. Vuttañhetaṃ bhagavatā, vuttamarahatāti me sutaṃ –
1. This was said by the Blessed One, said by the Arahant, thus have I heard:
Điều này đã được Đức Thế Tôn, bậc A-la-hán, nói đến, tôi đã nghe như vậy –
‘‘Ekadhammaṃ, bhikkhave, pajahatha; ahaṃ vo pāṭibhogo anāgāmitāya.
“Monks, abandon one quality; I am your guarantor for non-returning (anāgāmitā).
“Này các Tỳ-khưu, hãy từ bỏ một pháp; Ta bảo đảm cho các ông sẽ không còn tái sinh nữa (Anāgāmitāya).
Katamaṃ ekadhammaṃ?
Which one quality?
Một pháp nào?
Lobhaṃ, bhikkhave, ekadhammaṃ pajahatha; ahaṃ vo pāṭibhogo anāgāmitāyā’’ti.
Monks, abandon greed (lobha), the one quality; I am your guarantor for non-returning (anāgāmitā),”
Này các Tỳ-khưu, hãy từ bỏ một pháp là tham; Ta bảo đảm cho các ông sẽ không còn tái sinh nữa.”
Etamatthaṃ bhagavā avoca.
The Blessed One spoke this meaning.
Đức Thế Tôn đã thuyết giảng ý nghĩa này.
Tatthetaṃ iti vuccati –
Concerning this, it is said:
Ở đây, điều này được nói đến:
‘‘Yena lobhena luddhāse, sattā gacchanti duggatiṃ;
“By which greed beings are greedy,
“Do tham ái mà chúng sinh bị trói buộc,
Taṃ lobhaṃ sammadaññāya, pajahanti vipassino;
and go to a bad destination;
Chúng sinh đi vào ác đạo; các bậc có tuệ quán, sau khi hiểu rõ tham ái đó,
Pahāya na punāyanti, imaṃ lokaṃ kudācana’’nti.
The discerning ones, having fully understood that greed, abandon it.
Từ bỏ nó và sẽ không bao giờ trở lại thế giới này nữa.”
Ayampi attho vutto bhagavatā, iti me sutanti.
Having abandoned it, they never return to this world again.”
Ý nghĩa này cũng đã được Đức Thế Tôn nói đến, tôi đã nghe như vậy.
Paṭhamaṃ.
This meaning was also spoken by the Blessed One, thus have I heard.
Thứ nhất.
2. Vuttañhetaṃ bhagavatā, vuttamarahatāti me sutaṃ –
2. This was said by the Blessed One, said by the Arahant, thus have I heard:
Điều này đã được Đức Thế Tôn, bậc A-la-hán, nói đến, tôi đã nghe như vậy –
‘‘Ekadhammaṃ, bhikkhave, pajahatha; ahaṃ vo pāṭibhogo anāgāmitāya.
“Monks, abandon one quality; I am your guarantor for non-returning (anāgāmitā).
“Này các Tỳ-khưu, hãy từ bỏ một pháp; Ta bảo đảm cho các ông sẽ không còn tái sinh nữa (Anāgāmitāya).
Katamaṃ ekadhammaṃ?
Which one quality?
Một pháp nào?
Dosaṃ, bhikkhave, ekadhammaṃ pajahatha; ahaṃ vo pāṭibhogo anāgāmitāyā’’ti.
Monks, abandon hatred (dosa), the one quality; I am your guarantor for non-returning (anāgāmitā).”
Này các Tỳ-khưu, hãy từ bỏ một pháp là sân; Ta bảo đảm cho các ông sẽ không còn tái sinh nữa.”
Etamatthaṃ bhagavā avoca.
The Blessed One spoke this meaning.
Đức Thế Tôn đã thuyết giảng ý nghĩa này.
Tatthetaṃ iti vuccati –
Concerning this, it is said:
Ở đây, điều này được nói đến:
‘‘Yena dosena duṭṭhāse, sattā gacchanti duggatiṃ;
“By which hatred beings are corrupted,
“Do sân hận mà chúng sinh bị hủy hoại,
Taṃ dosaṃ sammadaññāya, pajahanti vipassino;
and go to a bad destination;
Chúng sinh đi vào ác đạo; các bậc có tuệ quán, sau khi hiểu rõ sân hận đó,
Pahāya na punāyanti, imaṃ lokaṃ kudācana’’nti.
The discerning ones, having fully understood that hatred, abandon it.
Từ bỏ nó và sẽ không bao giờ trở lại thế giới này nữa.”
Ayampi attho vutto bhagavatā, iti me sutanti.
Having abandoned it, they never return to this world again.”
Ý nghĩa này cũng đã được Đức Thế Tôn nói đến, tôi đã nghe như vậy.
Dutiyaṃ.
This meaning was also spoken by the Blessed One, thus have I heard.
Thứ hai.
3. Vuttañhetaṃ bhagavatā, vuttamarahatāti me sutaṃ –
3. This was said by the Blessed One, said by the Arahant, thus have I heard:
Điều này đã được Đức Thế Tôn, bậc A-la-hán, nói đến, tôi đã nghe như vậy –
‘‘Ekadhammaṃ, bhikkhave, pajahatha; ahaṃ vo pāṭibhogo anāgāmitāya.
“Monks, abandon one quality; I am your guarantor for non-returning (anāgāmitā).
“Này các Tỳ-khưu, hãy từ bỏ một pháp; Ta bảo đảm cho các ông sẽ không còn tái sinh nữa (Anāgāmitāya).
Katamaṃ ekadhammaṃ?
Which one quality?
Một pháp nào?
Mohaṃ, bhikkhave, ekadhammaṃ pajahatha; ahaṃ vo pāṭibhogo anāgāmitāyā’’ti.
Monks, abandon delusion (moha), the one quality; I am your guarantor for non-returning (anāgāmitā).”
Này các Tỳ-khưu, hãy từ bỏ một pháp là si; Ta bảo đảm cho các ông sẽ không còn tái sinh nữa.”
Etamatthaṃ bhagavā avoca.
The Blessed One spoke this meaning.
Đức Thế Tôn đã thuyết giảng ý nghĩa này.
Tatthetaṃ iti vuccati –
Concerning this, it is said:
Ở đây, điều này được nói đến:
‘‘Yena mohena mūḷhāse, sattā gacchanti duggatiṃ;
“By which delusion beings are deluded,
“Do si mê mà chúng sinh bị lầm lạc,
Taṃ mohaṃ sammadaññāya, pajahanti vipassino;
and go to a bad destination;
Chúng sinh đi vào ác đạo; các bậc có tuệ quán, sau khi hiểu rõ si mê đó,
Pahāya na punāyanti, imaṃ lokaṃ kudācana’’nti.
The discerning ones, having fully understood that delusion, abandon it.
Từ bỏ nó và sẽ không bao giờ trở lại thế giới này nữa.”
Ayampi attho vutto bhagavatā, iti me sutanti.
Having abandoned it, they never return to this world again.”
Ý nghĩa này cũng đã được Đức Thế Tôn nói đến, tôi đã nghe như vậy.
Tatiyaṃ.
This meaning was also spoken by the Blessed One, thus have I heard.
Thứ ba.
4. Vuttañhetaṃ bhagavatā, vuttamarahatāti me sutaṃ –
4. This was said by the Blessed One, said by the Arahant, thus have I heard:
Điều này đã được Đức Thế Tôn, bậc A-la-hán, nói đến, tôi đã nghe như vậy –
‘‘Ekadhammaṃ, bhikkhave, pajahatha; ahaṃ vo pāṭibhogo anāgāmitāya.
“Monks, abandon one quality; I am your guarantor for non-returning (anāgāmitā).
“Này các Tỳ-khưu, hãy từ bỏ một pháp; Ta bảo đảm cho các ông sẽ không còn tái sinh nữa (Anāgāmitāya).
Katamaṃ ekadhammaṃ?
Which one quality?
Một pháp nào?
Kodhaṃ, bhikkhave, ekadhammaṃ pajahatha; ahaṃ vo pāṭibhogo anāgāmitāyā’’ti.
Monks, abandon anger (kodha), the one quality; I am your guarantor for non-returning (anāgāmitā).”
Này các Tỳ-khưu, hãy từ bỏ một pháp là phẫn nộ; Ta bảo đảm cho các ông sẽ không còn tái sinh nữa.”
Etamatthaṃ bhagavā avoca.
The Blessed One spoke this meaning.
Đức Thế Tôn đã thuyết giảng ý nghĩa này.
Tatthetaṃ iti vuccati –
Concerning this, it is said:
Ở đây, điều này được nói đến:
‘‘Yena kodhena kuddhāse, sattā gacchanti duggatiṃ;
“By which anger beings are enraged,
“Do phẫn nộ mà chúng sinh bị giận dữ,
Taṃ kodhaṃ sammadaññāya, pajahanti vipassino;
and go to a bad destination;
Chúng sinh đi vào ác đạo; các bậc có tuệ quán, sau khi hiểu rõ phẫn nộ đó,
Pahāya na punāyanti, imaṃ lokaṃ kudācana’’nti.
The discerning ones, having fully understood that anger, abandon it.
Từ bỏ nó và sẽ không bao giờ trở lại thế giới này nữa.”
Ayampi attho vutto bhagavatā, iti me sutanti.
Having abandoned it, they never return to this world again.”
Ý nghĩa này cũng đã được Đức Thế Tôn nói đến, tôi đã nghe như vậy.
Catutthaṃ.
This meaning was also spoken by the Blessed One, thus have I heard.
Thứ tư.
5. Vuttañhetaṃ bhagavatā, vuttamarahatāti me sutaṃ –
5. This was said by the Blessed One, said by the Arahant, thus have I heard:
Điều này đã được Đức Thế Tôn, bậc A-la-hán, nói đến, tôi đã nghe như vậy –
‘‘Ekadhammaṃ, bhikkhave, pajahatha; ahaṃ vo pāṭibhogo anāgāmitāya.
“Monks, abandon one quality; I am your guarantor for non-returning (anāgāmitā).
“Này các Tỳ-khưu, hãy từ bỏ một pháp; Ta bảo đảm cho các ông sẽ không còn tái sinh nữa (Anāgāmitāya).
Katamaṃ ekadhammaṃ?
Which one quality?
Một pháp nào?
Makkhaṃ, bhikkhave, ekadhammaṃ pajahatha; ahaṃ vo pāṭibhogo anāgāmitāyā’’ti.
Monks, abandon disparaging (makkha), the one quality; I am your guarantor for non-returning (anāgāmitā).”
Này các Tỳ-khưu, hãy từ bỏ một pháp là Mắc-kha; Ta bảo đảm cho các ông sẽ không còn tái sinh nữa.”
Etamatthaṃ bhagavā avoca.
The Blessed One spoke this meaning.
Đức Thế Tôn đã thuyết giảng ý nghĩa này.
Tatthetaṃ iti vuccati –
Concerning this, it is said:
Ở đây, điều này được nói đến:
‘‘Yena makkhena makkhāse* , sattā gacchanti duggatiṃ;
“By which disparaging beings are disparaged,
“Do Mắc-kha mà chúng sinh bị che lấp (công đức người khác),
Taṃ makkhaṃ sammadaññāya, pajahanti vipassino;
and go to a bad destination;
Chúng sinh đi vào ác đạo; các bậc có tuệ quán, sau khi hiểu rõ Mắc-kha đó,
Pahāya na punāyanti, imaṃ lokaṃ kudācana’’nti.
The discerning ones, having fully understood that disparaging, abandon it.
Từ bỏ nó và sẽ không bao giờ trở lại thế giới này nữa.”
Ayampi attho vutto bhagavatā, iti me sutanti.
Having abandoned it, they never return to this world again.”
Ý nghĩa này cũng đã được Đức Thế Tôn nói đến, tôi đã nghe như vậy.
Pañcamaṃ.
This meaning was also spoken by the Blessed One, thus have I heard.
Thứ năm.
6. Vuttañhetaṃ bhagavatā, vuttamarahatāti me sutaṃ –
6. This was said by the Blessed One, said by the Arahant, thus have I heard:
Điều này đã được Đức Thế Tôn, bậc A-la-hán, nói đến, tôi đã nghe như vậy –
‘‘Ekadhammaṃ, bhikkhave, pajahatha; ahaṃ vo pāṭibhogo anāgāmitāya.
“Monks, abandon one quality; I am your guarantor for non-returning (anāgāmitā).
“Này các Tỳ-khưu, hãy từ bỏ một pháp; Ta bảo đảm cho các ông sẽ không còn tái sinh nữa (Anāgāmitāya).
Katamaṃ ekadhammaṃ?
Which one quality?
Một pháp nào?
Mānaṃ, bhikkhave, ekadhammaṃ pajahatha; ahaṃ vo pāṭibhogo anāgāmitāyā’’ti.
Monks, abandon conceit (māna), the one quality; I am your guarantor for non-returning (anāgāmitā).”
Này các Tỳ-khưu, hãy từ bỏ một pháp là mạn; Ta bảo đảm cho các ông sẽ không còn tái sinh nữa.”
Etamatthaṃ bhagavā avoca.
The Blessed One spoke this meaning.
Đức Thế Tôn đã thuyết giảng ý nghĩa này.
Tatthetaṃ iti vuccati –
Concerning this, it is said:
Ở đây, điều này được nói đến:
‘‘Yena mānena mattāse, sattā gacchanti duggatiṃ;
“By which conceit beings are intoxicated,
“Do mạn mà chúng sinh bị say đắm,
Taṃ mānaṃ sammadaññāya, pajahanti vipassino;
and go to a bad destination;
Chúng sinh đi vào ác đạo; các bậc có tuệ quán, sau khi hiểu rõ mạn đó,
Pahāya na punāyanti, imaṃ lokaṃ kudācana’’nti.
The discerning ones, having fully understood that conceit, abandon it.
Từ bỏ nó và sẽ không bao giờ trở lại thế giới này nữa.”
Ayampi attho vutto bhagavatā, iti me sutanti.
Having abandoned it, they never return to this world again.”
Ý nghĩa này cũng đã được Đức Thế Tôn nói đến, tôi đã nghe như vậy.
Chaṭṭhaṃ.
The Sixth.
Thứ sáu.
7. Vuttañhetaṃ bhagavatā, vuttamarahatāti me sutaṃ –
7. This was said by the Blessed One, said by the Arahant, so I heard:
Điều này đã được Đức Thế Tôn, bậc A-la-hán, nói đến, tôi đã nghe như vậy –
‘‘Sabbaṃ, bhikkhave, anabhijānaṃ aparijānaṃ tattha cittaṃ avirājayaṃ appajahaṃ abhabbo dukkhakkhayāya.
"Bhikkhus, one who does not fully know, does not fully comprehend all things, who does not dispassionately detach the mind from them, who does not abandon them, is incapable of the destruction of suffering.
“Này các Tỳ-khưu, một người không biết rõ, không hiểu rõ tất cả, không đoạn trừ tâm luyến ái và không từ bỏ nó, thì không thể chấm dứt khổ đau.
Sabbañca kho, bhikkhave, abhijānaṃ parijānaṃ tattha cittaṃ virājayaṃ pajahaṃ bhabbo dukkhakkhayāyā’’ti.
But, bhikkhus, one who fully knows, fully comprehends all things, who dispassionately detaches the mind from them, who abandons them, is capable of the destruction of suffering."
Nhưng này các Tỳ-khưu, một người biết rõ, hiểu rõ tất cả, đoạn trừ tâm luyến ái và từ bỏ nó, thì có thể chấm dứt khổ đau.”
Etamatthaṃ bhagavā avoca.
The Blessed One spoke this meaning.
Đức Thế Tôn đã thuyết giảng ý nghĩa này.
Tatthetaṃ iti vuccati –
Concerning this, it is said:
Ở đây, điều này được nói đến:
‘‘Yo sabbaṃ sabbato ñatvā, sabbatthesu na rajjati;
"One who, having known all things in every way, does not cling to anything;
“Người nào biết tất cả mọi thứ một cách toàn diện, không còn luyến ái trong mọi sự vật;
Sa ve sabbapariññā* so, sabbadukkhamupaccagā’’ti* .
That one, indeed, is one who fully comprehends all, that one has transcended all suffering."
Chắc chắn người ấy là bậc toàn tri, đã vượt qua mọi khổ đau.”
Ayampi attho vutto bhagavatā, iti me sutanti.
This meaning was also spoken by the Blessed One, so I heard.
Ý nghĩa này cũng đã được Đức Thế Tôn nói đến, tôi đã nghe như vậy.
Sattamaṃ.
The Seventh.
Thứ bảy.
8. Vuttañhetaṃ bhagavatā, vuttamarahatāti me sutaṃ –
8. This was said by the Blessed One, said by the Arahant, so I heard:
Điều này đã được Đức Thế Tôn, bậc A-la-hán, nói đến, tôi đã nghe như vậy –
‘‘Mānaṃ, bhikkhave, anabhijānaṃ aparijānaṃ tattha cittaṃ avirājayaṃ appajahaṃ abhabbo dukkhakkhayāya.
"Bhikkhus, one who does not fully know, does not fully comprehend conceit, who does not dispassionately detach the mind from it, who does not abandon it, is incapable of the destruction of suffering.
“Này các Tỳ-khưu, một người không biết rõ, không hiểu rõ mạn, không đoạn trừ tâm luyến ái và không từ bỏ nó, thì không thể chấm dứt khổ đau.
Mānañca kho, bhikkhave, abhijānaṃ parijānaṃ tattha cittaṃ virājayaṃ pajahaṃ bhabbo dukkhakkhayāyā’’ti.
But, bhikkhus, one who fully knows, fully comprehends conceit, who dispassionately detaches the mind from it, who abandons it, is capable of the destruction of suffering."
Nhưng này các Tỳ-khưu, một người biết rõ, hiểu rõ mạn, đoạn trừ tâm luyến ái và từ bỏ nó, thì có thể chấm dứt khổ đau.”
Etamatthaṃ bhagavā avoca.
The Blessed One spoke this meaning.
Đức Thế Tôn đã thuyết giảng ý nghĩa này.
Tatthetaṃ iti vuccati –
Concerning this, it is said:
Ở đây, điều này được nói đến:
‘‘Mānupetā ayaṃ pajā, mānaganthā bhave ratā;
"This populace, imbued with conceit, bound by the fetter of conceit, delights in existence;
“Chúng sinh này bị mạn chi phối, bị trói buộc bởi mạn, vui thích trong các cõi hữu;
Mānaṃ aparijānantā, āgantāro punabbhavaṃ.
Not fully comprehending conceit, they will return to renewed existence.
Không hiểu rõ mạn, họ sẽ tái sinh trở lại.”
‘‘Ye ca mānaṃ pahantvāna, vimuttā mānasaṅkhaye;
But those who, having abandoned conceit, are liberated through the destruction of conceit;
“Những ai đã đoạn trừ mạn, được giải thoát khi mạn đã diệt tận;
Te mānaganthābhibhuno, sabbadukkhamupaccagu’’nti* .
Those, having overcome the fetter of conceit, have transcended all suffering."
Những người ấy, đã vượt qua mọi trói buộc của mạn, đã vượt qua mọi khổ đau.”
Ayampi attho vutto bhagavatā, iti me sutanti.
This meaning was also spoken by the Blessed One, so I heard.
Ý nghĩa này cũng đã được Đức Thế Tôn nói đến, tôi đã nghe như vậy.
Aṭṭhamaṃ.
The Eighth.
Thứ tám.
9. Vuttañhetaṃ bhagavatā, vuttamarahatāti me sutaṃ –
9. This was said by the Blessed One, said by the Arahant, so I heard:
Điều này đã được Đức Thế Tôn, bậc A-la-hán, nói đến, tôi đã nghe như vậy –
‘‘Lobhaṃ, bhikkhave, anabhijānaṃ aparijānaṃ tattha cittaṃ avirājayaṃ appajahaṃ abhabbo dukkhakkhayāya.
"Bhikkhus, one who does not fully know, does not fully comprehend greed, who does not dispassionately detach the mind from it, who does not abandon it, is incapable of the destruction of suffering.
“Này các Tỳ-khưu, một người không biết rõ, không hiểu rõ tham, không đoạn trừ tâm luyến ái và không từ bỏ nó, thì không thể chấm dứt khổ đau.
Lobhañca kho, bhikkhave, abhijānaṃ parijānaṃ tattha cittaṃ virājayaṃ pajahaṃ bhabbo dukkhakkhayāyā’’ti.
But, bhikkhus, one who fully knows, fully comprehends greed, who dispassionately detaches the mind from it, who abandons it, is capable of the destruction of suffering."
Nhưng này các Tỳ-khưu, một người biết rõ, hiểu rõ tham, đoạn trừ tâm luyến ái và từ bỏ nó, thì có thể chấm dứt khổ đau.”
Etamatthaṃ bhagavā avoca.
The Blessed One spoke this meaning.
Đức Thế Tôn đã thuyết giảng ý nghĩa này.
Tatthetaṃ iti vuccati –
Concerning this, it is said:
Ở đây, điều này được nói đến:
‘‘Yena lobhena luddhāse, sattā gacchanti duggatiṃ;
"By that greed with which beings are infatuated, they go to states of woe;
“Do tham ái mà chúng sinh bị trói buộc,
Taṃ lobhaṃ sammadaññāya, pajahanti vipassino;
Having rightly understood that greed, those with insight abandon it;
Chúng sinh đi vào ác đạo; các bậc có tuệ quán, sau khi hiểu rõ tham ái đó,
Ayampi attho vutto bhagavatā, iti me sutanti.
This meaning was also spoken by the Blessed One, so I heard.
Ý nghĩa này cũng đã được Đức Thế Tôn nói đến, tôi đã nghe như vậy.
Navamaṃ.
The Ninth.
Thứ chín.
10. Vuttañhetaṃ bhagavatā, vuttamarahatāti me sutaṃ –
10. This was said by the Blessed One, said by the Arahant, so I heard:
Điều này đã được Đức Thế Tôn, bậc A-la-hán, nói đến, tôi đã nghe như vậy –
‘‘Dosaṃ, bhikkhave, anabhijānaṃ aparijānaṃ tattha cittaṃ avirājayaṃ appajahaṃ abhabbo dukkhakkhayāya.
"Bhikkhus, one who does not fully know, does not fully comprehend hatred, who does not dispassionately detach the mind from it, who does not abandon it, is incapable of the destruction of suffering.
“Này các Tỳ-khưu, một người không biết rõ, không hiểu rõ sân, không đoạn trừ tâm luyến ái và không từ bỏ nó, thì không thể chấm dứt khổ đau.
Dosañca kho, bhikkhave, abhijānaṃ parijānaṃ tattha cittaṃ virājayaṃ pajahaṃ bhabbo dukkhakkhayāyā’’ti.
But, bhikkhus, one who fully knows, fully comprehends hatred, who dispassionately detaches the mind from it, who abandons it, is capable of the destruction of suffering."
Nhưng này các Tỳ-khưu, một người biết rõ, hiểu rõ sân, đoạn trừ tâm luyến ái và từ bỏ nó, thì có thể chấm dứt khổ đau.”
Etamatthaṃ bhagavā avoca.
The Blessed One spoke this meaning.
Đức Thế Tôn đã thuyết giảng ý nghĩa này.
Tatthetaṃ iti vuccati –
Concerning this, it is said:
Ở đây, điều này được nói đến:
‘‘Yena dosena duṭṭhāse, sattā gacchanti duggatiṃ;
"By that hatred with which beings are corrupted, they go to states of woe;
“Do sân hận mà chúng sinh bị hủy hoại,
Taṃ dosaṃ sammadaññāya, pajahanti vipassino;
Having rightly understood that hatred, those with insight abandon it;
Chúng sinh đi vào ác đạo; các bậc có tuệ quán, sau khi hiểu rõ sân hận đó,
Ayampi attho vutto bhagavatā, iti me sutanti.
This meaning was also spoken by the Blessed One, so I heard.
Ý nghĩa này cũng đã được Đức Thế Tôn nói đến, tôi đã nghe như vậy.
Dasamaṃ.
The Tenth.
Thứ mười.
Rāgadosā atha moho, kodhamakkhā mānaṃ sabbaṃ;
Greed and hatred, then delusion, anger, disparagement, conceit, all things;
Tham, sân, và si, phẫn nộ, Mắc-kha, mạn, tất cả;
Mānato rāgadosā puna dve, pakāsitā vaggamāhu paṭhamanti.
From conceit, greed and hatred again, two — thus they declare the first chapter.
Từ mạn, lại có hai kinh tham và sân, được thuyết giảng trong phẩm thứ nhất.
11. Vuttañhetaṃ bhagavatā, vuttamarahatāti me sutaṃ –
11. This was said by the Blessed One, said by the Arahant, so I heard:
11. Tôi đã nghe điều này được Đức Thế Tôn nói, được bậc A-la-hán nói –
‘‘Mohaṃ, bhikkhave, anabhijānaṃ aparijānaṃ tattha cittaṃ avirājayaṃ appajahaṃ abhabbo dukkhakkhayāya.
"Bhikkhus, one who does not fully know, does not fully comprehend delusion, who does not dispassionately detach the mind from it, who does not abandon it, is incapable of the destruction of suffering.
"Này các Tỳ-khưu, không liễu tri, không thấu hiểu, không làm cho tâm ly tham, không từ bỏ si mê, thì không thể diệt tận khổ đau.
Mohañca kho, bhikkhave, abhijānaṃ parijānaṃ tattha cittaṃ virājayaṃ pajahaṃ bhabbo dukkhakkhayāyā’’ti.
But, bhikkhus, one who fully knows, fully comprehends delusion, who dispassionately detaches the mind from it, who abandons it, is capable of the destruction of suffering."
Nhưng này các Tỳ-khưu, liễu tri, thấu hiểu, làm cho tâm ly tham, từ bỏ si mê, thì có thể diệt tận khổ đau."
Etamatthaṃ bhagavā avoca.
The Blessed One spoke this meaning.
Đức Thế Tôn đã nói điều này.
Tatthetaṃ iti vuccati –
Concerning this, it is said:
Ở đây, điều này được nói như sau:
‘‘Yena mohena mūḷhāse, sattā gacchanti duggatiṃ;
"By that delusion with which beings are deluded, they go to states of woe;
"Do si mê mà chúng sanh bị mê mờ, đi đến ác thú;
Taṃ mohaṃ sammadaññāya, pajahanti vipassino;
Having rightly understood that delusion, those with insight abandon it;
Các bậc có tuệ quán, đã hoàn toàn hiểu rõ si mê ấy, liền từ bỏ nó;
Pahāya na punāyanti, imaṃ lokaṃ kudācana’’nti.
Having abandoned it, they never return to this world again."
Từ bỏ rồi, họ không bao giờ trở lại thế giới này nữa."
Ayampi attho vutto bhagavatā, iti me sutanti.
This meaning was also spoken by the Blessed One, so I heard.
Điều này cũng được Đức Thế Tôn nói, tôi đã nghe như vậy.
Paṭhamaṃ.
The First.
Thứ nhất.
12. Vuttañhetaṃ bhagavatā, vuttamarahatāti me sutaṃ –
12. Thus has it been said by the Blessed One, thus has it been said by the Arahant, so I heard –
12. Tôi đã nghe điều này được Đức Thế Tôn nói, được bậc A-la-hán nói –
‘‘Kodhaṃ, bhikkhave, anabhijānaṃ aparijānaṃ tattha cittaṃ avirājayaṃ appajahaṃ abhabbo dukkhakkhayāya.
“Monks, not fully understanding anger, not fully comprehending it, not dispassionately observing the mind there, not abandoning it, one is incapable of the destruction of suffering.
"Này các Tỳ-khưu, không liễu tri, không thấu hiểu, không làm cho tâm ly tham, không từ bỏ phẫn nộ, thì không thể diệt tận khổ đau.
Kodhañca kho, bhikkhave, abhijānaṃ parijānaṃ tattha cittaṃ virājayaṃ pajahaṃ bhabbo dukkhakkhayāyā’’ti.
But, monks, fully understanding anger, fully comprehending it, dispassionately observing the mind there, abandoning it, one is capable of the destruction of suffering.”
Nhưng này các Tỳ-khưu, liễu tri, thấu hiểu, làm cho tâm ly tham, từ bỏ phẫn nộ, thì có thể diệt tận khổ đau."
Etamatthaṃ bhagavā avoca.
The Blessed One spoke this meaning.
Đức Thế Tôn đã nói điều này.
Tatthetaṃ iti vuccati –
And regarding this, it is said thus –
Ở đây, điều này được nói như sau:
‘‘Yena kodhena kuddhāse, sattā gacchanti duggatiṃ;
“By that anger with which beings are enraged, they go to states of woe;
"Do phẫn nộ mà chúng sanh bị phẫn nộ, đi đến ác thú;
Taṃ kodhaṃ sammadaññāya, pajahanti vipassino;
Having rightly known that anger, the seers abandon it;
Các bậc có tuệ quán, đã hoàn toàn hiểu rõ phẫn nộ ấy, liền từ bỏ nó;
Pahāya na punāyanti, imaṃ lokaṃ kudācana’’nti.
Having abandoned it, they never again return to this world.”
Từ bỏ rồi, họ không bao giờ trở lại thế giới này nữa."
Ayampi attho vutto bhagavatā, iti me sutanti.
This meaning too was spoken by the Blessed One, so I heard.
Điều này cũng được Đức Thế Tôn nói, tôi đã nghe như vậy.
Dutiyaṃ.
The Second.
Thứ hai.
13. Vuttañhetaṃ bhagavatā, vuttamarahatāti me sutaṃ –
13. Thus has it been said by the Blessed One, thus has it been said by the Arahant, so I heard –
13. Tôi đã nghe điều này được Đức Thế Tôn nói, được bậc A-la-hán nói –
‘‘Makkhaṃ, bhikkhave, anabhijānaṃ aparijānaṃ tattha cittaṃ avirājayaṃ appajahaṃ abhabbo dukkhakkhayāya.
“Monks, not fully understanding denigration, not fully comprehending it, not dispassionately observing the mind there, not abandoning it, one is incapable of the destruction of suffering.
"Này các Tỳ-khưu, không liễu tri, không thấu hiểu, không làm cho tâm ly tham, không từ bỏ xảo quyệt, thì không thể diệt tận khổ đau.
Makkhañca kho, bhikkhave, abhijānaṃ parijānaṃ tattha cittaṃ virājayaṃ pajahaṃ bhabbo dukkhakkhayāyā’’ti.
But, monks, fully understanding denigration, fully comprehending it, dispassionately observing the mind there, abandoning it, one is capable of the destruction of suffering.”
Nhưng này các Tỳ-khưu, liễu tri, thấu hiểu, làm cho tâm ly tham, từ bỏ xảo quyệt, thì có thể diệt tận khổ đau."
Etamatthaṃ bhagavā avoca.
The Blessed One spoke this meaning.
Đức Thế Tôn đã nói điều này.
Tatthetaṃ iti vuccati –
And regarding this, it is said thus –
Ở đây, điều này được nói như sau:
‘‘Yena makkhena makkhāse, sattā gacchanti duggatiṃ;
“By that denigration with which beings are denigrated, they go to states of woe;
"Do xảo quyệt mà chúng sanh bị xảo quyệt, đi đến ác thú;
Taṃ makkhaṃ sammadaññāya, pajahanti vipassino;
Having rightly known that denigration, the seers abandon it;
Các bậc có tuệ quán, đã hoàn toàn hiểu rõ xảo quyệt ấy, liền từ bỏ nó;
Pahāya na punāyanti, imaṃ lokaṃ kudācana’’nti.
Having abandoned it, they never again return to this world.”
Từ bỏ rồi, họ không bao giờ trở lại thế giới này nữa."
Ayampi attho vutto bhagavatā, iti me sutanti.
This meaning too was spoken by the Blessed One, so I heard.
Điều này cũng được Đức Thế Tôn nói, tôi đã nghe như vậy.
Tatiyaṃ.
The Third.
Thứ ba.
14. Vuttañhetaṃ bhagavatā, vuttamarahatāti me sutaṃ –
14. Thus has it been said by the Blessed One, thus has it been said by the Arahant, so I heard –
14. Tôi đã nghe điều này được Đức Thế Tôn nói, được bậc A-la-hán nói –
‘‘Nāhaṃ, bhikkhave, aññaṃ ekanīvaraṇampi samanupassāmi yena* nīvaraṇena nivutā pajā dīgharattaṃ sandhāvanti saṃsaranti yathayidaṃ, bhikkhave, avijjānīvaraṇaṃ* .
“Monks, I do not perceive any other single hindrance by which beings, being obstructed, run on and wander for a long time in saṃsāra, as it is with the hindrance of ignorance.
"Này các Tỳ-khưu, Ta không thấy có một triền cái nào khác mà chúng sanh bị che chướng bởi triền cái ấy lại phải luân chuyển, lang thang trong thời gian dài như triền cái vô minh này.
Avijjānīvaraṇena hi, bhikkhave, nivutā pajā dīgharattaṃ sandhāvanti saṃsarantī’’ti.
Indeed, monks, being obstructed by the hindrance of ignorance, beings run on and wander for a long time in saṃsāra.”
Quả thật, này các Tỳ-khưu, chúng sanh bị vô minh triền cái che chướng phải luân chuyển, lang thang trong thời gian dài."
Etamatthaṃ bhagavā avoca.
The Blessed One spoke this meaning.
Đức Thế Tôn đã nói điều này.
Tatthetaṃ iti vuccati –
And regarding this, it is said thus –
Ở đây, điều này được nói như sau:
Saṃsaranti ahorattaṃ, yathā mohena āvutā.
Being enveloped by delusion, wander day and night in saṃsāra.
Phải luân chuyển ngày đêm, như bị si mê che lấp.
‘‘Ye ca mohaṃ pahantvāna, tamokhandhaṃ* padālayuṃ;
But those who have abandoned delusion, who have shattered the mass of darkness,
Những ai đã từ bỏ si mê, đã phá tan khối bóng tối ấy;
Na te puna saṃsaranti, hetu tesaṃ na vijjatī’’ti.
They do not wander again, for them there is no cause.”
Họ không còn luân chuyển nữa, vì không còn nhân duyên cho họ."
Ayampi attho vutto bhagavatā, iti me sutanti.
This meaning too was spoken by the Blessed One, so I heard.
Điều này cũng được Đức Thế Tôn nói, tôi đã nghe như vậy.
Catutthaṃ.
The Fourth.
Thứ tư.
15. Vuttañhetaṃ bhagavatā, vuttamarahatāti me sutaṃ –
15. Thus has it been said by the Blessed One, thus has it been said by the Arahant, so I heard –
15. Tôi đã nghe điều này được Đức Thế Tôn nói, được bậc A-la-hán nói –
‘‘Nāhaṃ, bhikkhave, aññaṃ ekasaṃyojanampi samanupassāmi yena* saṃyojanena saṃyuttā sattā dīgharattaṃ sandhāvanti saṃsaranti yathayidaṃ, bhikkhave, taṇhāsaṃyojanaṃ* .
“Monks, I do not perceive any other single fetter by which beings, being bound, run on and wander for a long time in saṃsāra, as it is with the fetter of craving.
"Này các Tỳ-khưu, Ta không thấy có một kiết sử nào khác mà chúng sanh bị trói buộc bởi kiết sử ấy lại phải luân chuyển, lang thang trong thời gian dài như kiết sử tham ái này.
Taṇhāsaṃyojanena hi, bhikkhave, saṃyuttā sattā dīgharattaṃ sandhāvanti saṃsarantī’’ti.
Indeed, monks, being bound by the fetter of craving, beings run on and wander for a long time in saṃsāra.”
Quả thật, này các Tỳ-khưu, chúng sanh bị kiết sử tham ái trói buộc phải luân chuyển, lang thang trong thời gian dài."
Etamatthaṃ bhagavā avoca.
The Blessed One spoke this meaning.
Đức Thế Tôn đã nói điều này.
Tatthetaṃ iti vuccati –
And regarding this, it is said thus –
Ở đây, điều này được nói như sau:
‘‘Taṇhādutiyo puriso, dīghamaddhāna saṃsaraṃ;
“A person accompanied by craving, wandering for a long time,
"Người có tham ái làm bạn đồng hành, luân chuyển trên con đường dài;
‘‘Etamādīnavaṃ* ñatvā, taṇhaṃ* dukkhassa sambhavaṃ;
“Having known this danger, craving as the origin of suffering,
Sau khi biết được sự nguy hiểm này, biết tham ái là nguồn gốc của khổ đau;
Vītataṇho anādāno, sato bhikkhu paribbaje’’ti.
A bhikkhu, free from craving, unattached, mindful, should wander.”
Tỳ-khưu không tham ái, không chấp thủ, có chánh niệm, nên sống viễn ly."
Ayampi attho vutto bhagavatā, iti me sutanti.
This meaning too was spoken by the Blessed One, so I heard.
Điều này cũng được Đức Thế Tôn nói, tôi đã nghe như vậy.
Pañcamaṃ.
The Fifth.
Thứ năm.
16. Vuttañhetaṃ bhagavatā, vuttamarahatāti me sutaṃ –
16. Thus has it been said by the Blessed One, thus has it been said by the Arahant, so I heard –
16. Tôi đã nghe điều này được Đức Thế Tôn nói, được bậc A-la-hán nói –
‘‘Sekhassa, bhikkhave, bhikkhuno appattamānasassa anuttaraṃ yogakkhemaṃ patthayamānassa viharato ajjhattikaṃ aṅganti karitvā nāññaṃ ekaṅgampi samanupassāmi yaṃ evaṃ bahūpakāraṃ yathayidaṃ, bhikkhave, yoniso manasikāro.
“Monks, for a learner bhikkhu who has not attained his goal, who aspires to the unexcelled security from bondage, I do not perceive any other single factor, considering it an internal factor, that is so greatly helpful as this, monks, which is appropriate attention (yoniso manasikāra).
"Này các Tỳ-khưu, đối với một Tỳ-khưu học nhân chưa đạt được mục tiêu, đang mong cầu sự an ổn vô thượng khỏi các ách buộc (yogakkhema), Ta không thấy có một yếu tố nội tại nào khác lại có nhiều lợi ích như sự tác ý đúng đắn (yoniso manasikāra) này.
Yoniso, bhikkhave, bhikkhu manasi karonto akusalaṃ pajahati, kusalaṃ bhāvetī’’ti.
Monks, a bhikkhu who attends appropriately abandons unwholesome states and develops wholesome states.”
Này các Tỳ-khưu, Tỳ-khưu tác ý đúng đắn sẽ từ bỏ bất thiện, phát triển thiện pháp."
Etamatthaṃ bhagavā avoca.
The Blessed One spoke this meaning.
Đức Thế Tôn đã nói điều này.
Tatthetaṃ iti vuccati –
And regarding this, it is said thus –
Ở đây, điều này được nói như sau:
‘‘Yoniso manasikāro, dhammo sekhassa bhikkhuno;
“Right attention, the Dhamma, for a bhikkhu in training;
"Tác ý đúng đắn là pháp của Tỳ-khưu học nhân;
Ayampi attho vutto bhagavatā, iti me sutanti.
This too was spoken by the Blessed One, thus have I heard.
Điều này cũng được Đức Thế Tôn nói, tôi đã nghe như vậy.
Chaṭṭhaṃ.
Sixth.
Thứ sáu.
17. Vuttañhetaṃ bhagavatā, vuttamarahatāti me sutaṃ –
17. This was said by the Blessed One, it was said by the Arahant, thus have I heard—
17. Tôi đã nghe điều này được Đức Thế Tôn nói, được bậc A-la-hán nói –
‘‘Sekhassa, bhikkhave, bhikkhuno appattamānasassa anuttaraṃ yogakkhemaṃ patthayamānassa viharato bāhiraṃ aṅganti karitvā nāññaṃ ekaṅgampi samanupassāmi yaṃ evaṃ bahūpakāraṃ yathayidaṃ, bhikkhave, kalyāṇamittatā.
“Bhikkhus, for a bhikkhu in training, whose mind has not yet attained, who aspires to the unsurpassed security from bondage (yogakkhema), I do not see any other external factor that is so greatly beneficial as this, bhikkhus, namely, good friendship (kalyāṇamittatā).
"Này các Tỳ-khưu, đối với một Tỳ-khưu học nhân chưa đạt được mục tiêu, đang mong cầu sự an ổn vô thượng khỏi các ách buộc (yogakkhema), Ta không thấy có một yếu tố bên ngoài nào khác lại có nhiều lợi ích như sự có bạn lành (kalyāṇamittatā) này.
Kalyāṇamitto, bhikkhave, bhikkhu akusalaṃ pajahati, kusalaṃ bhāvetī’’ti.
A bhikkhu with good friends, bhikkhus, abandons unwholesome states and develops wholesome states.”
Này các Tỳ-khưu, Tỳ-khưu có bạn lành sẽ từ bỏ bất thiện, phát triển thiện pháp."
Etamatthaṃ bhagavā avoca.
The Blessed One spoke this meaning.
Đức Thế Tôn đã nói điều này.
Tatthetaṃ iti vuccati –
Therein it is said:
Ở đây, điều này được nói như sau:
‘‘Kalyāṇamitto yo bhikkhu, sappatisso sagāravo;
“A bhikkhu who has good friends, who is respectful and reverential,
"Tỳ-khưu nào có bạn lành, có lòng tôn kính, có sự trọng thị;
Karaṃ mittānaṃ vacanaṃ, sampajāno patissato;
Who acts according to the words of his friends, fully comprehending and mindful,
Lắng nghe lời bạn, có sự hiểu biết rõ ràng, có chánh niệm;
Ayampi attho vutto bhagavatā, iti me sutanti.
This too was spoken by the Blessed One, thus have I heard.
Điều này cũng được Đức Thế Tôn nói, tôi đã nghe như vậy.
Sattamaṃ.
Seventh.
Thứ bảy.
18. Vuttañhetaṃ bhagavatā, vuttamarahatāti me sutaṃ –
18. This was said by the Blessed One, it was said by the Arahant, thus have I heard—
18. Tôi đã nghe điều này được Đức Thế Tôn nói, được bậc A-la-hán nói –
‘‘Ekadhammo, bhikkhave, loke uppajjamāno uppajjati bahujanāhitāya bahujanāsukhāya bahuno janassa anatthāya ahitāya dukkhāya devamanussānaṃ.
“Bhikkhus, one phenomenon arising in the world arises for the harm of many people, for the unhappiness of many people, for the disadvantage, harm, and suffering of many people, of devas and humans.
"Này các Tỳ-khưu, có một pháp duy nhất khi xuất hiện trên đời, thì xuất hiện vì bất lợi, vì bất hạnh cho số đông, vì không ích lợi, vì bất hạnh, vì khổ đau cho chư Thiên và loài người.
Katamo ekadhammo?
What is that one phenomenon?
Pháp duy nhất ấy là gì?
Saṅghabhedo.
Schism in the Saṅgha.
Đó là sự phá hòa hợp Tăng.
Saṅghe kho pana, bhikkhave, bhinne aññamaññaṃ bhaṇḍanāni ceva honti, aññamaññaṃ paribhāsā ca honti, aññamaññaṃ parikkhepā ca honti, aññamaññaṃ pariccajanā ca honti.
For when the Saṅgha is divided, bhikkhus, there are quarrels among themselves, reproaches among themselves, ostracism among themselves, and abandonment among themselves.
Quả thật, này các Tỳ-khưu, khi Tăng bị chia rẽ, thì có sự tranh cãi lẫn nhau, có sự phỉ báng lẫn nhau, có sự cô lập lẫn nhau, có sự từ bỏ lẫn nhau.
Tattha appasannā ceva nappasīdanti, pasannānañca ekaccānaṃ aññathattaṃ hotī’’ti.
There, those who are not yet confident become not confident, and some of those who are confident become otherwise.”
Khi ấy, những người chưa có lòng tin thì không phát sinh lòng tin, còn một số người đã có lòng tin thì lại thay đổi."
Etamatthaṃ bhagavā avoca.
The Blessed One spoke this meaning.
Đức Thế Tôn đã nói điều này.
Tatthetaṃ iti vuccati –
Therein it is said:
Ở đây, điều này được nói như sau:
‘‘Āpāyiko nerayiko, kappaṭṭho saṅghabhedako;
“One who causes schism in the Saṅgha is bound for the lower realms, for hell, to remain for an eon;
"Kẻ phá hòa hợp Tăng sẽ rơi vào ác đạo, vào địa ngục, ở lại đó suốt một kiếp;
Vaggārāmo adhammaṭṭho, yogakkhemā padhaṃsati* ;
Delighting in factions, established in unrighteousness, he falls away from security from bondage;
Kẻ ưa bè phái, sống phi pháp, sẽ bị hủy hoại khỏi sự an ổn khỏi các ách buộc;
Saṅghaṃ samaggaṃ bhetvāna* , kappaṃ nirayamhi paccatī’’ti.
Having split a united Saṅgha, he burns in hell for an eon.”
Sau khi phá hòa hợp Tăng, kẻ ấy phải chịu quả báo trong địa ngục suốt một kiếp."
Ayampi attho vutto bhagavatā, iti me sutanti.
This too was spoken by the Blessed One, thus have I heard.
Điều này cũng được Đức Thế Tôn nói, tôi đã nghe như vậy.
Aṭṭhamaṃ.
Eighth.
Thứ tám.
19. Vuttañhetaṃ bhagavatā, vuttamarahatāti me sutaṃ –
19. This was said by the Blessed One, it was said by the Arahant, thus have I heard—
19. Tôi đã nghe điều này được Đức Thế Tôn nói, được bậc A-la-hán nói –
‘‘Ekadhammo, bhikkhave, loke uppajjamāno uppajjati bahujanahitāya bahujanasukhāya bahuno janassa atthāya hitāya sukhāya devamanussānaṃ.
“Bhikkhus, one phenomenon arising in the world arises for the welfare of many people, for the happiness of many people, for the advantage, welfare, and happiness of many people, of devas and humans.
"Này các Tỳ-khưu, có một pháp duy nhất khi xuất hiện trên đời, thì xuất hiện vì lợi ích, vì hạnh phúc cho số đông, vì ích lợi, vì hạnh phúc, vì an lạc cho chư Thiên và loài người.
Katamo ekadhammo?
What is that one phenomenon?
Pháp duy nhất ấy là gì?
Saṅghasāmaggī.
The harmony of the Saṅgha.
Đó là sự hòa hợp Tăng.
Saṅghe kho pana, bhikkhave, samagge na ceva aññamaññaṃ bhaṇḍanāni honti, na ca aññamaññaṃ paribhāsā honti, na ca aññamaññaṃ parikkhepā honti, na ca aññamaññaṃ pariccajanā honti.
For when the Saṅgha is harmonious, bhikkhus, there are no quarrels among themselves, no reproaches among themselves, no ostracism among themselves, and no abandonment among themselves.
Này các Tỳ-kheo, khi Tăng-già hòa hợp, không có sự tranh cãi lẫn nhau, không có sự phỉ báng lẫn nhau, không có sự bao vây lẫn nhau, và không có sự từ bỏ lẫn nhau.
Tattha appasannā ceva pasīdanti, pasannānañca bhiyyobhāvo hotī’’ti.
There, those who are not yet confident become confident, and the confidence of those who are confident increases.”
Ở đó, những người chưa có niềm tin sẽ phát sinh niềm tin, và niềm tin của những người đã có niềm tin sẽ tăng trưởng hơn nữa.”
Etamatthaṃ bhagavā avoca.
The Blessed One spoke this meaning.
Đức Thế Tôn đã nói điều này.
Tatthetaṃ iti vuccati –
Therein it is said:
Ở đây, điều này được nói lên:
‘‘Sukhā saṅghassa sāmaggī, samaggānañcanuggaho;
“The harmony of the Saṅgha is happiness, and the support of the harmonious is happiness;
“Sự hòa hợp của Tăng-già là an lạc, sự ủng hộ những người hòa hợp cũng vậy;
Samaggarato dhammaṭṭho, yogakkhemā na dhaṃsati;
One who delights in harmony, established in the Dhamma, does not fall away from security from bondage;
Người an trú trong Pháp, hoan hỷ với sự hòa hợp, không bị thoái đọa khỏi sự an ổn vô thượng (yogakkhema).
Saṅghaṃ samaggaṃ katvāna, kappaṃ saggamhi modatī’’ti.
Having made the Saṅgha harmonious, he rejoices in heaven for an eon.”
Sau khi làm cho Tăng-già hòa hợp, người ấy hoan hỷ trên cõi trời suốt một kiếp.”
Ayampi attho vutto bhagavatā, iti me sutanti.
This too was spoken by the Blessed One, thus have I heard.
Điều này cũng đã được Đức Thế Tôn nói, tôi đã nghe như vậy.
Navamaṃ.
Ninth.
Thứ chín.