Table of Contents

⮲

Sattakanipātapāḷi

Edit
271

5. Mahāyaññavaggo

5. Mahāyaññavagga

5. Phẩm Đại Cúng Dường

272
1. Sattaviññāṇaṭṭhitisuttaṃ
1. Sattaviññāṇaṭṭhitisutta
1. Kinh Bảy Trú Xứ Của Thức
273
44.* ‘‘Sattimā, bhikkhave, viññāṇaṭṭhitiyo.
44. "Monks, there are these seven stations of consciousness.
44. “Này các Tỳ-kheo, có bảy trú xứ của thức này.
Katamā satta?
Which seven?
Thế nào là bảy?
Santi, bhikkhave, sattā nānattakāyā nānattasaññino, seyyathāpi manussā, ekacce ca devā, ekacce ca vinipātikā.
Monks, there are beings with diverse bodies and diverse perceptions, such as humans, some devas, and some fallen ones.
Này các Tỳ-kheo, có những chúng sinh thân khác nhau, tưởng khác nhau, ví như loài người, một số chư thiên, và một số loài đọa xứ.
Ayaṃ paṭhamā viññāṇaṭṭhiti.
This is the first station of consciousness.
Đây là trú xứ của thức thứ nhất.
274
‘‘Santi, bhikkhave, sattā nānattakāyā ekattasaññino, seyyathāpi devā brahmakāyikā paṭhamābhinibbattā.
"Monks, there are beings with diverse bodies and unified perceptions, such as the Brahmā-devas who are reborn for the first time.
“Này các Tỳ-kheo, có những chúng sinh thân khác nhau, tưởng đồng nhất, ví như các Phạm thiên thân Phạm thiên mới sinh.
Ayaṃ dutiyā viññāṇaṭṭhiti.
This is the second station of consciousness.
Đây là trú xứ của thức thứ hai.
275
‘‘Santi, bhikkhave, sattā ekattakāyā nānattasaññino, seyyathāpi devā ābhassarā.
"Monks, there are beings with unified bodies and diverse perceptions, such as the Ābhassarā devas.
“Này các Tỳ-kheo, có những chúng sinh thân đồng nhất, tưởng khác nhau, ví như các chư thiên Ābhassara.
Ayaṃ tatiyā viññāṇaṭṭhiti.
This is the third station of consciousness.
Đây là trú xứ của thức thứ ba.
276
‘‘Santi, bhikkhave, sattā ekattakāyā ekattasaññino, seyyathāpi devā subhakiṇhā.
"Monks, there are beings with unified bodies and unified perceptions, such as the Subhakiṇhā devas.
“Này các Tỳ-kheo, có những chúng sinh thân đồng nhất, tưởng đồng nhất, ví như các chư thiên Subhakiṇha.
Ayaṃ catutthā viññāṇaṭṭhiti.
This is the fourth station of consciousness.
Đây là trú xứ của thức thứ tư.
277
‘‘Santi, bhikkhave, sattā sabbaso rūpasaññānaṃ samatikkamā paṭighasaññānaṃ atthaṅgamā nānattasaññānaṃ amanasikārā ‘ananto ākāso’ti ākāsānañcāyatanūpagā.
"Monks, there are beings who, by completely transcending perceptions of form, by the disappearance of perceptions of sensory impingement, by not attending to perceptions of diversity, attain the base of infinite space, thinking: ‘Space is infinite.’
“Này các Tỳ-khưu, có những chúng sanh, do hoàn toàn vượt qua các tưởng về sắc, các tưởng về phản kháng đã diệt, không tác ý đến các tưởng sai biệt, với ý nghĩ ‘không gian là vô biên’, họ đạt đến cõi Không Vô Biên Xứ.
Ayaṃ pañcamā viññāṇaṭṭhiti.
This is the fifth station of consciousness.
Đây là thức trụ thứ năm.
278
‘‘Santi, bhikkhave, sattā sabbaso ākāsānañcāyatanaṃ samatikkamma ‘anantaṃ viññāṇa’nti viññāṇañcāyatanūpagā.
"Monks, there are beings who, by completely transcending the base of infinite space, attain the base of infinite consciousness, thinking: ‘Consciousness is infinite.’
“Này các Tỳ-khưu, có những chúng sanh, do hoàn toàn vượt qua cõi Không Vô Biên Xứ, với ý nghĩ ‘thức là vô biên’, họ đạt đến cõi Thức Vô Biên Xứ.
Ayaṃ chaṭṭhā viññāṇaṭṭhiti.
This is the sixth station of consciousness.
Đây là thức trụ thứ sáu.
279
‘‘Santi, bhikkhave, sattā sabbaso viññāṇañcāyatanaṃ samatikkamma ‘natthi kiñcī’ti ākiñcaññāyatanūpagā.
"Monks, there are beings who, by completely transcending the base of infinite consciousness, attain the base of nothingness, thinking: ‘There is nothing.’
“Này các Tỳ-khưu, có những chúng sanh, do hoàn toàn vượt qua cõi Thức Vô Biên Xứ, với ý nghĩ ‘không có gì cả’, họ đạt đến cõi Vô Sở Hữu Xứ.
Ayaṃ sattamā viññāṇaṭṭhiti.
This is the seventh station of consciousness.
Đây là thức trụ thứ bảy.
Imā kho, bhikkhave, satta viññāṇaṭṭhitiyo’’ti.
These, monks, are the seven stations of consciousness."
Này các Tỳ-khưu, đây là bảy thức trụ ấy.”
Paṭhamaṃ.
The First.
Bài kinh thứ nhất.
280
2. Samādhiparikkhārasuttaṃ
2. Samādhiparikkhārasutta
2. Samādhiparikkhārasuttaṃ
281
45. ‘‘Sattime, bhikkhave, samādhiparikkhārā.
45. "Monks, there are these seven requisites for samādhi.
45. “Này các Tỳ-khưu, có bảy yếu tố hỗ trợ cho Định (samādhi).
Katame satta?
Which seven?
Bảy yếu tố nào?
Sammādiṭṭhi, sammāsaṅkappo, sammāvācā, sammākammanto, sammāājīvo, sammāvāyāmo, sammāsati.
Right view, right intention, right speech, right action, right livelihood, right effort, right mindfulness.
Chánh kiến (sammādiṭṭhi), chánh tư duy (sammāsaṅkappo), chánh ngữ (sammāvācā), chánh nghiệp (sammākammanto), chánh mạng (sammāājīvo), chánh tinh tấn (sammāvāyāmo), chánh niệm (sammāsati).
Yā kho, bhikkhave, imehi sattahaṅgehi cittassekaggatā parikkhatā* , ayaṃ vuccati, bhikkhave, ariyo sammāsamādhi* saupaniso itipi saparikkhāro itipī’’ti.
Monks, the one-pointedness of mind that is furnished by these seven factors is called noble right samādhi, with its supports, with its requisites."
Này các Tỳ-khưu, sự nhất tâm được hỗ trợ bởi bảy chi phần này, được gọi là chánh định (sammāsamādhi) cao thượng, có điều kiện hỗ trợ, và có các yếu tố hỗ trợ.”
Dutiyaṃ.
The Second.
Bài kinh thứ hai.
282
3. Paṭhamaaggisuttaṃ
3. Paṭhamaaggisutta
3. Paṭhamaaggisuttaṃ
283
46. ‘‘Sattime, bhikkhave, aggī.
46. "Monks, there are these seven fires.
46. “Này các Tỳ-khưu, có bảy loại lửa.
Katame satta?
Which seven?
Bảy loại nào?
Rāgaggi, dosaggi, mohaggi, āhuneyyaggi, gahapataggi, dakkhiṇeyyaggi, kaṭṭhaggi – ime kho, bhikkhave, satta aggī’’ti.
The fire of lust, the fire of hatred, the fire of delusion, the fire worthy of offerings (āhuneyya-aggi), the householder's fire (gahapataggi), the fire worthy of gifts (dakkhiṇeyya-aggi), and the wood fire (kaṭṭhaggi) – these, monks, are the seven fires."
Lửa tham (rāgaggi), lửa sân (dosaggi), lửa si (mohaggi), lửa đáng được cúng dường (āhuneyyaggi), lửa gia chủ (gahapataggi), lửa đáng được bố thí (dakkhiṇeyyaggi), lửa củi (kaṭṭhaggi) – Này các Tỳ-khưu, đây là bảy loại lửa ấy.”
Tatiyaṃ.
The Third.
Bài kinh thứ ba.
284
4. Dutiyaaggisuttaṃ
4. The Second Discourse on Fire
4. Dutiyaaggisuttaṃ
285
47. Tena kho pana samayena uggatasarīrassa brāhmaṇassa mahāyañño upakkhaṭo hoti.
47. At that time, a great sacrifice had been prepared by the brahmin Uggatasarīra.
47. Vào lúc ấy, một đại lễ tế tự đã được chuẩn bị cho Bà-la-môn Uggatasarīra.
Pañca usabhasatāni thūṇūpanītāni honti yaññatthāya, pañca vacchatarasatāni thūṇūpanītāni honti yaññatthāya, pañca vacchatarisatāni thūṇūpanītāni honti yaññatthāya, pañca ajasatāni thūṇūpanītāni honti yaññatthāya, pañca urabbhasatāni thūṇūpanītāni honti yaññatthāya.
Five hundred bulls were led to the sacrificial post for the sacrifice, five hundred young steers were led to the sacrificial post for the sacrifice, five hundred young cows were led to the sacrificial post for the sacrifice, five hundred goats were led to the sacrificial post for the sacrifice, five hundred rams were led to the sacrificial post for the sacrifice.
Năm trăm con bò đực được cột vào trụ tế để làm lễ tế, năm trăm con bò tơ đực được cột vào trụ tế để làm lễ tế, năm trăm con bò tơ cái được cột vào trụ tế để làm lễ tế, năm trăm con dê được cột vào trụ tế để làm lễ tế, năm trăm con cừu được cột vào trụ tế để làm lễ tế.
Atha kho uggatasarīro brāhmaṇo yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavatā saddhiṃ sammodi.
Then the brahmin Uggatasarīra approached the Blessed One; having approached, he exchanged greetings with the Blessed One.
Rồi Bà-la-môn Uggatasarīra đến chỗ Đức Thế Tôn; sau khi đến, ông chào hỏi Đức Thế Tôn.
Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdi.
Having concluded the courteous and memorable talk, he sat down to one side.
Sau khi trao đổi những lời chào hỏi thân mật, đáng ghi nhớ, ông ngồi xuống một bên.
Ekamantaṃ nisinno kho uggatasarīro brāhmaṇo bhagavantaṃ etadavoca –
Seated to one side, the brahmin Uggatasarīra said to the Blessed One:
Ngồi xuống một bên, Bà-la-môn Uggatasarīra bạch Đức Thế Tôn điều này:
286
‘‘Sutaṃ metaṃ, bho gotama, aggissa ādānaṃ* yūpassa ussāpanaṃ mahapphalaṃ hoti mahānisaṃsa’’nti.
“I have heard, good Gotama, that the kindling of fire and the setting up of a sacrificial post is of great fruit and great benefit.”
“Thưa Tôn giả Gotama, tôi đã nghe rằng việc nhóm lửa và dựng trụ tế có quả lớn, lợi ích lớn.”
‘‘Mayāpi kho etaṃ, brāhmaṇa, sutaṃ aggissa ādānaṃ yūpassa ussāpanaṃ mahapphalaṃ hoti mahānisaṃsa’’nti.
“I too, brahmin, have heard that the kindling of fire and the setting up of a sacrificial post is of great fruit and great benefit.”
“Này Bà-la-môn, Ta cũng đã nghe rằng việc nhóm lửa và dựng trụ tế có quả lớn, lợi ích lớn.”
Dutiyampi kho uggatasarīro brāhmaṇo…pe… tatiyampi kho uggatasarīro brāhmaṇo bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘sutaṃ metaṃ, bho gotama, aggissa ādānaṃ yūpassa ussāpanaṃ mahapphalaṃ hoti mahānisaṃsa’’nti.
A second time too, the brahmin Uggatasarīra… A third time too, the brahmin Uggatasarīra said to the Blessed One: “I have heard, good Gotama, that the kindling of fire and the setting up of a sacrificial post is of great fruit and great benefit.”
Lần thứ hai, Bà-la-môn Uggatasarīra… Lần thứ ba, Bà-la-môn Uggatasarīra bạch Đức Thế Tôn điều này: “Thưa Tôn giả Gotama, tôi đã nghe rằng việc nhóm lửa và dựng trụ tế có quả lớn, lợi ích lớn.”
‘‘Mayāpi kho etaṃ, brāhmaṇa, sutaṃ aggissa ādānaṃ yūpassa ussāpanaṃ mahapphalaṃ hoti mahānisaṃsa’’nti.
“I too, brahmin, have heard that the kindling of fire and the setting up of a sacrificial post is of great fruit and great benefit.”
“Này Bà-la-môn, Ta cũng đã nghe rằng việc nhóm lửa và dựng trụ tế có quả lớn, lợi ích lớn.”
‘‘Tayidaṃ, bho gotama, sameti bhoto ceva gotamassa amhākañca, yadidaṃ sabbena sabbaṃ’’.
“This, good Gotama, is in agreement, both for the good Gotama and for us, in every respect.”
“Thưa Tôn giả Gotama, điều này hoàn toàn phù hợp giữa Tôn giả Gotama và chúng tôi.”
287
Evaṃ vutte āyasmā ānando uggatasarīraṃ brāhmaṇaṃ etadavoca – ‘‘na kho, brāhmaṇa, tathāgatā evaṃ pucchitabbā – ‘sutaṃ metaṃ, bho gotama, aggissa ādānaṃ yūpassa ussāpanaṃ mahapphalaṃ hoti mahānisaṃsa’nti.
When this was said, Venerable Ānanda said to the brahmin Uggatasarīra: “Indeed, brahmin, Tathāgatas should not be asked thus: ‘I have heard, good Gotama, that the kindling of fire and the setting up of a sacrificial post is of great fruit and great benefit.’
Khi được nói như vậy, Tôn giả Ānanda nói với Bà-la-môn Uggatasarīra: “Này Bà-la-môn, các Như Lai không nên được hỏi như thế này: ‘Thưa Tôn giả Gotama, tôi đã nghe rằng việc nhóm lửa và dựng trụ tế có quả lớn, lợi ích lớn.’
Evaṃ kho, brāhmaṇa, tathāgatā pucchitabbā – ‘ahañhi, bhante, aggiṃ* ādātukāmo,* yūpaṃ ussāpetukāmo.
Indeed, brahmin, Tathāgatas should be asked thus: ‘Venerable sir, I wish to kindle a fire, I wish to set up a sacrificial post.
Này Bà-la-môn, các Như Lai nên được hỏi như thế này: ‘Bạch Thế Tôn, con muốn nhóm lửa, muốn dựng trụ tế.
Ovadatu maṃ, bhante, bhagavā.
Let the Blessed One instruct me, venerable sir.
Bạch Thế Tôn, xin Đức Thế Tôn hãy khuyên dạy con.
Anusāsatu maṃ, bhante, bhagavā yaṃ mama assa dīgharattaṃ hitāya sukhāyā’’’ti.
Let the Blessed One advise me, venerable sir, for my long-term welfare and happiness.’”
Bạch Thế Tôn, xin Đức Thế Tôn hãy giáo huấn con, để điều đó mang lại lợi ích và hạnh phúc lâu dài cho con.’”
288
Atha kho uggatasarīro brāhmaṇo bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘ahañhi, bho gotama, aggiṃ ādātukāmo yūpaṃ ussāpetukāmo.
Then the brahmin Uggatasarīra said to the Blessed One: “Good Gotama, I wish to kindle a fire, I wish to set up a sacrificial post.
Rồi Bà-la-môn Uggatasarīra bạch Đức Thế Tôn: “Thưa Tôn giả Gotama, con muốn nhóm lửa, muốn dựng trụ tế.
Ovadatu maṃ bhavaṃ gotamo.
Let the good Gotama instruct me.
Xin Tôn giả Gotama hãy khuyên dạy con.
Anusāsatu maṃ bhavaṃ gotamo yaṃ mama assa dīgharattaṃ hitāya sukhāyā’’ti.
Let the good Gotama advise me for my long-term welfare and happiness.”
Xin Tôn giả Gotama hãy giáo huấn con, để điều đó mang lại lợi ích và hạnh phúc lâu dài cho con.”
289
‘‘Aggiṃ, brāhmaṇa, ādento* yūpaṃ ussāpento pubbeva yaññā tīṇi satthāni ussāpeti akusalāni dukkhudrayāni* dukkhavipākāni.
“Brahmin, one who kindles a fire and sets up a sacrificial post, even before the sacrifice, raises three weapons that are unwholesome, fraught with suffering, and result in suffering.
“Này Bà-la-môn, khi nhóm lửa và dựng trụ tế, trước lễ tế, ông đã dựng lên ba cây giáo bất thiện, mang lại đau khổ, với quả báo đau khổ.
Katamāni tīṇi?
Which three?
Ba cây giáo nào?
Kāyasatthaṃ, vacīsatthaṃ, manosatthaṃ.
The weapon of body, the weapon of speech, the weapon of mind.
Cây giáo thân, cây giáo khẩu, cây giáo ý.
Aggiṃ, brāhmaṇa, ādento yūpaṃ ussāpento pubbeva yaññā evaṃ cittaṃ uppādesi – ‘ettakā usabhā haññantu yaññatthāya, ettakā vacchatarā haññantu yaññatthāya, ettakā vacchatariyo haññantu yaññatthāya, ettakā ajā haññantu yaññatthāya, ettakā urabbhā haññantu yaññatthāyā’ti.
Brahmin, one who kindles a fire and sets up a sacrificial post, even before the sacrifice, generates such a thought: ‘Let so many bulls be killed for the sacrifice, let so many young steers be killed for the sacrifice, let so many young cows be killed for the sacrifice, let so many goats be killed for the sacrifice, let so many rams be killed for the sacrifice.’
Này Bà-la-môn, khi nhóm lửa và dựng trụ tế, trước lễ tế, ông đã khởi lên ý nghĩ này: ‘Chừng ấy con bò đực sẽ bị giết để làm lễ tế, chừng ấy con bò tơ đực sẽ bị giết để làm lễ tế, chừng ấy con bò tơ cái sẽ bị giết để làm lễ tế, chừng ấy con dê sẽ bị giết để làm lễ tế, chừng ấy con cừu sẽ bị giết để làm lễ tế.’
So ‘puññaṃ karomī’ti apuññaṃ karoti, ‘kusalaṃ karomī’ti akusalaṃ karoti, ‘sugatiyā maggaṃ pariyesāmī’ti duggatiyā maggaṃ pariyesati.
Thinking ‘I am doing merit,’ he does demerit; thinking ‘I am doing wholesome action,’ he does unwholesome action; thinking ‘I am seeking the path to a good destination,’ he seeks the path to a bad destination.
Ông nghĩ ‘tôi đang làm phước’ nhưng lại làm điều bất thiện, nghĩ ‘tôi đang làm điều thiện’ nhưng lại làm điều bất thiện, nghĩ ‘tôi đang tìm con đường đến thiện thú’ nhưng lại tìm con đường đến ác thú.
Aggiṃ, brāhmaṇa, ādento yūpaṃ ussāpento pubbeva yaññā idaṃ paṭhamaṃ manosatthaṃ ussāpeti akusalaṃ dukkhudrayaṃ dukkhavipākaṃ.
Brahmin, one who kindles a fire and sets up a sacrificial post, even before the sacrifice, raises this first weapon of mind, which is unwholesome, fraught with suffering, and results in suffering.
Này Bà-la-môn, khi nhóm lửa và dựng trụ tế, trước lễ tế, đây là cây giáo ý thứ nhất mà ông đã dựng lên, bất thiện, mang lại đau khổ, với quả báo đau khổ.
290
‘‘Puna caparaṃ, brāhmaṇa, aggiṃ ādento yūpaṃ ussāpento pubbeva yaññā evaṃ vācaṃ bhāsati – ‘ettakā usabhā haññantu yaññatthāya, ettakā vacchatarā haññantu yaññatthāya, ettakā vacchatariyo haññantu yaññatthāya, ettakā ajā haññantu yaññatthāya, ettakā urabbhā haññantu yaññatthāyā’ti.
“Furthermore, brahmin, one who kindles a fire and sets up a sacrificial post, even before the sacrifice, utters such speech: ‘Let so many bulls be killed for the sacrifice, let so many young steers be killed for the sacrifice, let so many young cows be killed for the sacrifice, let so many goats be killed for the sacrifice, let so many rams be killed for the sacrifice.’
“Hơn nữa, này Bà-la-môn, khi nhóm lửa và dựng trụ tế, trước lễ tế, ông đã nói lời này: ‘Chừng ấy con bò đực sẽ bị giết để làm lễ tế, chừng ấy con bò tơ đực sẽ bị giết để làm lễ tế, chừng ấy con bò tơ cái sẽ bị giết để làm lễ tế, chừng ấy con dê sẽ bị giết để làm lễ tế, chừng ấy con cừu sẽ bị giết để làm lễ tế.’
So ‘puññaṃ karomī’ti apuññaṃ karoti, ‘kusalaṃ karomī’ti akusalaṃ karoti, ‘sugatiyā maggaṃ pariyesāmī’ti duggatiyā maggaṃ pariyesati.
That person, thinking 'I am doing merit,' actually does demerit; thinking 'I am doing wholesome action,' actually does unwholesome action; thinking 'I am seeking the path to a good destination,' actually seeks the path to a bad destination.
Ông nghĩ ‘tôi đang làm phước’ nhưng lại làm điều bất thiện, nghĩ ‘tôi đang làm điều thiện’ nhưng lại làm điều bất thiện, nghĩ ‘tôi đang tìm con đường đến thiện thú’ nhưng lại tìm con đường đến ác thú.
Aggiṃ, brāhmaṇa, ādento yūpaṃ ussāpento pubbeva yaññā idaṃ dutiyaṃ vacīsatthaṃ ussāpeti akusalaṃ dukkhudrayaṃ dukkhavipākaṃ.
Brāhmaṇa, when he takes up the fire and erects the sacrificial post, even before the sacrifice, he raises this second weapon of speech, which is unwholesome, productive of suffering, and results in suffering.
Này Bà-la-môn, khi nhóm lửa và dựng trụ tế, trước lễ tế, đây là cây giáo khẩu thứ hai mà ông đã dựng lên, bất thiện, mang lại đau khổ, với quả báo đau khổ.
291
‘‘Puna caparaṃ, brāhmaṇa, aggiṃ ādento yūpaṃ ussāpento pubbeva yaññā sayaṃ paṭhamaṃ samārambhati* usabhā hantuṃ* yaññatthāya, sayaṃ paṭhamaṃ samārambhati vacchatarā hantuṃ yaññatthāya, sayaṃ paṭhamaṃ samārambhati vacchatariyo hantuṃ yaññatthāya, sayaṃ paṭhamaṃ samārambhati ajā hantuṃ yaññatthāya, sayaṃ paṭhamaṃ samārambhati urabbhā hantuṃ yaññatthāya* .
Furthermore, Brāhmaṇa, when he takes up the fire and erects the sacrificial post, even before the sacrifice, he himself first undertakes to kill bulls for the sacrifice; he himself first undertakes to kill young steers for the sacrifice; he himself first undertakes to kill young heifers for the sacrifice; he himself first undertakes to kill goats for the sacrifice; he himself first undertakes to kill rams for the sacrifice.
“Hơn nữa, này Bà-la-môn, khi nhóm lửa và dựng trụ tế, trước lễ tế, chính ông là người đầu tiên bắt đầu giết những con bò đực để làm lễ tế, chính ông là người đầu tiên bắt đầu giết những con bò tơ đực để làm lễ tế, chính ông là người đầu tiên bắt đầu giết những con bò tơ cái để làm lễ tế, chính ông là người đầu tiên bắt đầu giết những con dê để làm lễ tế, chính ông là người đầu tiên bắt đầu giết những con cừu để làm lễ tế.
So ‘puññaṃ karomī’ti apuññaṃ karoti, ‘kusalaṃ karomī’ti akusalaṃ karoti, ‘sugatiyā maggaṃ pariyesāmī’ti duggatiyā maggaṃ pariyesati.
That person, thinking 'I am doing merit,' actually does demerit; thinking 'I am doing wholesome action,' actually does unwholesome action; thinking 'I am seeking the path to a good destination,' actually seeks the path to a bad destination.
Ông nghĩ ‘tôi đang làm phước’ nhưng lại làm điều bất thiện, nghĩ ‘tôi đang làm điều thiện’ nhưng lại làm điều bất thiện, nghĩ ‘tôi đang tìm con đường đến thiện thú’ nhưng lại tìm con đường đến ác thú.
Aggiṃ, brāhmaṇa, ādento yūpaṃ ussāpento pubbeva yaññā idaṃ tatiyaṃ kāyasatthaṃ ussāpeti akusalaṃ dukkhudrayaṃ dukkhavipākaṃ.
Brāhmaṇa, when he takes up the fire and erects the sacrificial post, even before the sacrifice, he raises this third weapon of bodily action, which is unwholesome, productive of suffering, and results in suffering.
Này Bà-la-môn, khi nhóm lửa và dựng trụ tế, trước lễ tế, đây là cây giáo thân thứ ba mà ông đã dựng lên, bất thiện, mang lại đau khổ, với quả báo đau khổ.
Aggiṃ, brāhmaṇa, ādento yūpaṃ ussāpento pubbeva yaññā imāni tīṇi satthāni ussāpeti akusalāni dukkhudrayāni dukkhavipākāni.
Brāhmaṇa, when he takes up the fire and erects the sacrificial post, even before the sacrifice, he raises these three weapons, which are unwholesome, productive of suffering, and result in suffering.
Này Bà-la-môn, người nhóm lửa, dựng trụ tế, ngay trước lễ tế, đã dựng lên ba loại vũ khí bất thiện này, có nguồn gốc là khổ đau và quả báo là khổ đau.
292
‘‘Tayome, brāhmaṇa, aggī pahātabbā parivajjetabbā, na sevitabbā.
“There are these three fires, Brāhmaṇa, that should be abandoned, avoided, and not cultivated.
Này Bà-la-môn, có ba loại lửa này cần phải đoạn trừ, cần phải tránh xa, không nên gần gũi.
Katame tayo?
Which three?
Ba loại nào?
Rāgaggi, dosaggi, mohaggi.
The fire of lust (rāgaggi), the fire of hatred (dosaggi), the fire of delusion (mohaggi).
Lửa tham (rāgaggi), lửa sân (dosaggi), lửa si (mohaggi).
293
‘‘Kasmā cāyaṃ, brāhmaṇa, rāgaggi pahātabbo parivajjetabbo, na sevitabbo?
“Why, Brāhmaṇa, should this fire of lust be abandoned, avoided, and not cultivated?
Này Bà-la-môn, vì sao lửa tham này cần phải đoạn trừ, cần phải tránh xa, không nên gần gũi?
Ratto kho, brāhmaṇa, rāgena abhibhūto pariyādinnacitto kāyena duccaritaṃ carati, vācāya duccaritaṃ carati, manasā duccaritaṃ carati.
Brāhmaṇa, one who is infatuated, overcome by lust, with a mind seized by it, performs misconduct by body, performs misconduct by speech, performs misconduct by mind.
Này Bà-la-môn, người bị tham ái chi phối, tâm bị tham ái xâm chiếm, hành ác hạnh bằng thân, hành ác hạnh bằng lời, hành ác hạnh bằng ý.
So kāyena duccaritaṃ caritvā, vācāya duccaritaṃ caritvā, manasā duccaritaṃ caritvā kāyassa bhedā paraṃ maraṇā apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ nirayaṃ upapajjati.
Having performed misconduct by body, by speech, and by mind, upon the breakup of the body, after death, he reappears in a state of deprivation, a bad destination, a downfall, in hell.
Người ấy, sau khi hành ác hạnh bằng thân, hành ác hạnh bằng lời, hành ác hạnh bằng ý, sau khi thân hoại mạng chung, sẽ sanh vào cõi đọa xứ, ác thú, đọa lạc, địa ngục.
Tasmāyaṃ rāgaggi pahātabbo parivajjetabbo, na sevitabbo.
Therefore, this fire of lust should be abandoned, avoided, and not cultivated.
Vì vậy, lửa tham này cần phải đoạn trừ, cần phải tránh xa, không nên gần gũi.
294
‘‘Kasmā cāyaṃ, brāhmaṇa, dosaggi pahātabbo parivajjetabbo, na sevitabbo?
“Why, Brāhmaṇa, should this fire of hatred be abandoned, avoided, and not cultivated?
Này Bà-la-môn, vì sao lửa sân này cần phải đoạn trừ, cần phải tránh xa, không nên gần gũi?
Duṭṭho kho, brāhmaṇa, dosena abhibhūto pariyādinnacitto kāyena duccaritaṃ carati, vācāya duccaritaṃ carati, manasā duccaritaṃ carati.
Brāhmaṇa, one who is hateful, overcome by hatred, with a mind seized by it, performs misconduct by body, performs misconduct by speech, performs misconduct by mind.
Này Bà-la-môn, người bị sân hận chi phối, tâm bị sân hận xâm chiếm, hành ác hạnh bằng thân, hành ác hạnh bằng lời, hành ác hạnh bằng ý.
So kāyena duccaritaṃ caritvā, vācāya duccaritaṃ caritvā, manasā duccaritaṃ caritvā kāyassa bhedā paraṃ maraṇā apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ nirayaṃ upapajjati.
Having performed misconduct by body, by speech, and by mind, upon the breakup of the body, after death, he reappears in a state of deprivation, a bad destination, a downfall, in hell.
Người ấy, sau khi hành ác hạnh bằng thân, hành ác hạnh bằng lời, hành ác hạnh bằng ý, sau khi thân hoại mạng chung, sẽ sanh vào cõi đọa xứ, ác thú, đọa lạc, địa ngục.
Tasmāyaṃ dosaggi pahātabbo parivajjetabbo, na sevitabbo.
Therefore, this fire of hatred should be abandoned, avoided, and not cultivated.
Vì vậy, lửa sân này cần phải đoạn trừ, cần phải tránh xa, không nên gần gũi.
295
‘‘Kasmā cāyaṃ, brāhmaṇa, mohaggi pahātabbo parivajjetabbo, na sevitabbo?
“Why, Brāhmaṇa, should this fire of delusion be abandoned, avoided, and not cultivated?
Này Bà-la-môn, vì sao lửa si này cần phải đoạn trừ, cần phải tránh xa, không nên gần gũi?
Mūḷho kho, brāhmaṇa, mohena abhibhūto pariyādinnacitto kāyena duccaritaṃ carati, vācāya duccaritaṃ carati, manasā duccaritaṃ carati.
Brāhmaṇa, one who is deluded, overcome by delusion, with a mind seized by it, performs misconduct by body, performs misconduct by speech, performs misconduct by mind.
Này Bà-la-môn, người bị si mê chi phối, tâm bị si mê xâm chiếm, hành ác hạnh bằng thân, hành ác hạnh bằng lời, hành ác hạnh bằng ý.
So kāyena duccaritaṃ caritvā, vācāya duccaritaṃ caritvā, manasā duccaritaṃ caritvā kāyassa bhedā paraṃ maraṇā apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ nirayaṃ upapajjati.
Having performed misconduct by body, by speech, and by mind, upon the breakup of the body, after death, he reappears in a state of deprivation, a bad destination, a downfall, in hell.
Người ấy, sau khi hành ác hạnh bằng thân, hành ác hạnh bằng lời, hành ác hạnh bằng ý, sau khi thân hoại mạng chung, sẽ sanh vào cõi đọa xứ, ác thú, đọa lạc, địa ngục.
Tasmāyaṃ mohaggi pahātabbo parivajjetabbo, na sevitabbo.
Therefore, this fire of delusion should be abandoned, avoided, and not cultivated.
Vì vậy, lửa si này cần phải đoạn trừ, cần phải tránh xa, không nên gần gũi.
Ime kho tayo, brāhmaṇa, aggī pahātabbā parivajjetabbā, na sevitabbā.
These three fires, Brāhmaṇa, should be abandoned, avoided, and not cultivated.
Này Bà-la-môn, ba loại lửa này cần phải đoạn trừ, cần phải tránh xa, không nên gần gũi.
296
‘‘Tayo kho, brāhmaṇa, aggī sakkatvā garuṃ katvā mānetvā pūjetvā sammā sukhaṃ parihātabbā.
“There are three fires, Brāhmaṇa, that should be properly cared for with respect, reverence, honor, and veneration, for one's happiness.
Này Bà-la-môn, có ba loại lửa cần phải tôn kính, trọng thị, quý trọng, cúng dường, và chăm sóc đúng đắn để được an lạc.
Katame tayo?
Which three?
Ba loại nào?
Āhuneyyaggi, gahapataggi, dakkhiṇeyyaggi.
The fire worthy of offerings (āhuneyyaggi), the householder's fire (gahapataggi), the fire worthy of gifts (dakkhiṇeyyaggi).
Lửa đáng được cúng dường (āhuneyyaggi), lửa gia chủ (gahapataggi), lửa đáng được bố thí (dakkhiṇeyyaggi).
297
‘‘Katamo ca, brāhmaṇa, āhuneyyaggi?
“And what, Brāhmaṇa, is the fire worthy of offerings?
Này Bà-la-môn, thế nào là lửa đáng được cúng dường?
Idha, brāhmaṇa, yassa te honti mātāti vā pitāti vā, ayaṃ vuccati, brāhmaṇa, āhuneyyaggi.
Here, Brāhmaṇa, those who are your mother or your father, this, Brāhmaṇa, is called the fire worthy of offerings.
Này Bà-la-môn, ở đây, cha mẹ của người ấy, được gọi là lửa đáng được cúng dường.
Taṃ kissa hetu?
For what reason?
Vì sao lại như vậy?
Atohayaṃ* , brāhmaṇa, āhuto sambhūto, tasmāyaṃ āhuneyyaggi sakkatvā garuṃ katvā mānetvā pūjetvā sammā sukhaṃ parihātabbo.
From them, Brāhmaṇa, one is born, one comes into being; therefore, this fire worthy of offerings should be properly cared for with respect, reverence, honor, and veneration, for one's happiness.
Này Bà-la-môn, từ đó mà người này được sinh ra, được tạo thành. Vì vậy, lửa đáng được cúng dường này cần phải tôn kính, trọng thị, quý trọng, cúng dường, và chăm sóc đúng đắn để được an lạc.
298
‘‘Katamo ca, brāhmaṇa, gahapataggi?
“And what, Brāhmaṇa, is the householder's fire?
Này Bà-la-môn, thế nào là lửa gia chủ?
Idha, brāhmaṇa, yassa te honti puttāti vā dārāti vā dāsāti vā pessāti vā kammakarāti vā, ayaṃ vuccati, brāhmaṇa, gahapataggi.
Here, brahmin, whoever has children, wives, slaves, servants, or workers—this, brahmin, is called the gahapataggi (householder's fire).
Này Bà-la-môn, ở đây, con cái, vợ, nô lệ, người giúp việc, người làm công của người ấy, được gọi là lửa gia chủ.
Tasmāyaṃ gahapataggi sakkatvā garuṃ katvā mānetvā pūjetvā sammā sukhaṃ parihātabbo.
Therefore, this gahapataggi should be properly cared for, respected, honored, revered, and worshipped, for one's well-being.
Vì vậy, lửa gia chủ này cần phải tôn kính, trọng thị, quý trọng, cúng dường, và chăm sóc đúng đắn để được an lạc.
299
‘‘Katamo ca, brāhmaṇa, dakkhiṇeyyaggi?
"And what, brahmin, is the dakkhiṇeyyaggi (fire worthy of offerings)?
Này Bà-la-môn, thế nào là lửa đáng được bố thí?
Idha, brāhmaṇa, ye te samaṇabrāhmaṇā parappavādā paṭiviratā khantisoracce niviṭṭhā ekamattānaṃ damenti, ekamattānaṃ samenti, ekamattānaṃ parinibbāpenti, ayaṃ vuccati, brāhmaṇa, dakkhiṇeyyaggi.
Here, brahmin, those recluses and brahmins who have abstained from other doctrines, who are established in patience and gentleness, who tame themselves, calm themselves, and attain Nibbāna for themselves—this, brahmin, is called the dakkhiṇeyyaggi.
Này Bà-la-môn, ở đây, những Sa-môn, Bà-la-môn đã từ bỏ những lời nói sai trái, an trú trong sự nhẫn nại và ôn hòa, tự mình chế ngự, tự mình an tịnh, tự mình tịch diệt các phiền não, được gọi là lửa đáng được bố thí.
Tasmāyaṃ dakkhiṇeyyaggi sakkatvā garuṃ katvā mānetvā pūjetvā sammā sukhaṃ parihātabbo.
Therefore, this dakkhiṇeyyaggi should be properly cared for, respected, honored, revered, and worshipped, for one's well-being.
Vì vậy, lửa đáng được bố thí này cần phải tôn kính, trọng thị, quý trọng, cúng dường, và chăm sóc đúng đắn để được an lạc.
Ime kho, brāhmaṇa, tayo aggī sakkatvā garuṃ katvā mānetvā pūjetvā sammā sukhaṃ parihātabbā.
These three fires, brahmin, should be properly cared for, respected, honored, revered, and worshipped, for one's well-being.
Này Bà-la-môn, ba loại lửa này cần phải tôn kính, trọng thị, quý trọng, cúng dường, và chăm sóc đúng đắn để được an lạc.
300
‘‘Ayaṃ kho pana, brāhmaṇa, kaṭṭhaggi kālena kālaṃ ujjaletabbo, kālena kālaṃ ajjhupekkhitabbo, kālena kālaṃ nibbāpetabbo, kālena kālaṃ nikkhipitabbo’’ti.
"This wood-fire, brahmin, should be kindled from time to time, neglected from time to time, extinguished from time to time, and put away from time to time."
Này Bà-la-môn, còn lửa củi này, có lúc cần phải nhóm lên, có lúc cần phải bỏ qua, có lúc cần phải dập tắt, có lúc cần phải giữ nguyên.”
301
Evaṃ vutte uggatasarīro brāhmaṇo bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘abhikkantaṃ, bho gotama; abhikkantaṃ, bho gotama…pe… upāsakaṃ maṃ bhavaṃ gotamo dhāretu ajjatagge pāṇupetaṃ saraṇaṃ gatanti.
When this was said, the brahmin Uggatasarīra said to the Blessed One: "Excellent, Venerable Gotama! Excellent, Venerable Gotama!…pe… May the Venerable Gotama accept me as a lay follower who has taken refuge for life, from today onwards.
Khi được nói như vậy, Bà-la-môn Uggatasarīra bạch Thế Tôn rằng: “Thật tuyệt diệu thay, Tôn giả Gotama! Thật tuyệt diệu thay, Tôn giả Gotama!… Kính xin Tôn giả Gotama nhận con làm cận sự nam, từ nay cho đến trọn đời, con xin quy y.
Esāhaṃ, bho gotama, pañca usabhasatāni muñcāmi jīvitaṃ demi, pañca vacchatarasatāni muñcāmi jīvitaṃ demi, pañca vacchatarisatāni muñcāmi jīvitaṃ demi, pañca ajasatāni muñcāmi jīvitaṃ demi, pañca urabbhasatāni muñcāmi jīvitaṃ demi.
Venerable Gotama, I release five hundred bulls, I grant them life; I release five hundred young steers, I grant them life; I release five hundred young cows, I grant them life; I release five hundred goats, I grant them life; I release five hundred rams, I grant them life.
Bạch Tôn giả Gotama, con xin phóng thích năm trăm con bò đực, xin ban cho chúng sự sống; con xin phóng thích năm trăm con bê đực, xin ban cho chúng sự sống; con xin phóng thích năm trăm con bê cái, xin ban cho chúng sự sống; con xin phóng thích năm trăm con dê, xin ban cho chúng sự sống; con xin phóng thích năm trăm con cừu, xin ban cho chúng sự sống.
Haritāni ceva tiṇāni khādantu, sītāni ca pānīyāni pivantu, sīto ca nesaṃ vāto upavāyata’’nti* .
Let them eat fresh grass, drink cool water, and let a cool breeze blow upon them."
Mong cho chúng được ăn cỏ xanh tươi, được uống nước mát lạnh, và được gió mát thổi đến.”
Catutthaṃ.
The Fourth.
Thứ tư.
302
5. Paṭhamasaññāsuttaṃ
5. First Saññā Sutta
5. Kinh Paṭhamasaññā
303
48. ‘‘Sattimā, bhikkhave, saññā bhāvitā bahulīkatā mahapphalā honti mahānisaṃsā amatogadhā amatapariyosānā.
48. "Monks, these seven perceptions, when developed and frequently practiced, are of great fruit, of great benefit, steeped in the Deathless, ending in the Deathless.
“Này các Tỳ-kheo, có bảy loại tưởng này, khi được tu tập và làm cho sung mãn, sẽ mang lại quả lớn, lợi ích lớn, thâm nhập vào Bất tử (amata), và kết thúc ở Bất tử.
304
‘‘Katamā satta?
"Which seven?
Thế nào là bảy?
Asubhasaññā, maraṇasaññā, āhāre paṭikūlasaññā, sabbaloke anabhiratasaññā, aniccasaññā, anicce dukkhasaññā, dukkhe anattasaññā.
The perception of foulness (asubhasaññā), the perception of death (maraṇasaññā), the perception of disgust in food (āhāre paṭikūlasaññā), the perception of non-delight in the entire world (sabbaloke anabhiratasaññā), the perception of impermanence (aniccasaññā), the perception of suffering in impermanence (anicce dukkhasaññā), the perception of non-self in suffering (dukkhe anattasaññā).
Tưởng về sự bất tịnh (asubhasaññā), tưởng về cái chết (maraṇasaññā), tưởng về sự ghê tởm của thức ăn (āhāre paṭikūlasaññā), tưởng về sự không hoan hỷ trong tất cả các cõi (sabbaloke anabhiratasaññā), tưởng về sự vô thường (aniccasaññā), tưởng về khổ trong vô thường (anicce dukkhasaññā), tưởng về vô ngã trong khổ (dukkhe anattasaññā).
Imā kho, bhikkhave, satta saññā bhāvitā bahulīkatā mahapphalā honti mahānisaṃsā amatogadhā amatapariyosānā’’ti.
These seven perceptions, monks, when developed and frequently practiced, are of great fruit, of great benefit, steeped in the Deathless, ending in the Deathless."
Này các Tỳ-kheo, bảy loại tưởng này, khi được tu tập và làm cho sung mãn, sẽ mang lại quả lớn, lợi ích lớn, thâm nhập vào Bất tử, và kết thúc ở Bất tử.”
Pañcamaṃ.
The Fifth.
Thứ năm.
305
6. Dutiyasaññāsuttaṃ
6. Second Saññā Sutta
6. Kinh Dutiyasaññā
306
49. ‘‘Sattimā, bhikkhave, saññā bhāvitā bahulīkatā mahapphalā honti mahānisaṃsā amatogadhā amatapariyosānā.
49. "Monks, these seven perceptions, when developed and frequently practiced, are of great fruit, of great benefit, steeped in the Deathless, ending in the Deathless.
“Này các Tỳ-kheo, có bảy loại tưởng này, khi được tu tập và làm cho sung mãn, sẽ mang lại quả lớn, lợi ích lớn, thâm nhập vào Bất tử, và kết thúc ở Bất tử.
Katamā satta?
Which seven?
Thế nào là bảy?
Asubhasaññā, maraṇasaññā, āhāre paṭikūlasaññā, sabbaloke anabhiratasaññā, aniccasaññā, anicce dukkhasaññā, dukkhe anattasaññā.
The perception of foulness (asubhasaññā), the perception of death (maraṇasaññā), the perception of disgust in food (āhāre paṭikūlasaññā), the perception of non-delight in the entire world (sabbaloke anabhiratasaññā), the perception of impermanence (aniccasaññā), the perception of suffering in impermanence (anicce dukkhasaññā), the perception of non-self in suffering (dukkhe anattasaññā).
Tưởng về sự bất tịnh, tưởng về cái chết, tưởng về sự ghê tởm của thức ăn, tưởng về sự không hoan hỷ trong tất cả các cõi, tưởng về sự vô thường, tưởng về khổ trong vô thường, tưởng về vô ngã trong khổ.
Imā kho, bhikkhave, satta saññā bhāvitā bahulīkatā mahapphalā honti mahānisaṃsā amatogadhā amatapariyosānāti.
These seven perceptions, monks, when developed and frequently practiced, are of great fruit, of great benefit, steeped in the Deathless, ending in the Deathless."
Này các Tỳ-kheo, bảy loại tưởng này, khi được tu tập và làm cho sung mãn, sẽ mang lại quả lớn, lợi ích lớn, thâm nhập vào Bất tử, và kết thúc ở Bất tử.”
307
‘‘‘Asubhasaññā, bhikkhave, bhāvitā bahulīkatā mahapphalā hoti mahānisaṃsā amatogadhā amatapariyosānā’ti.
"'Monks, the perception of foulness, when developed and frequently practiced, is of great fruit, of great benefit, steeped in the Deathless, ending in the Deathless.'
“Này các Tỳ-kheo, tưởng về sự bất tịnh, khi được tu tập và làm cho sung mãn, sẽ mang lại quả lớn, lợi ích lớn, thâm nhập vào Bất tử, và kết thúc ở Bất tử.”
Iti kho panetaṃ vuttaṃ.
Thus it has been said.
Điều này đã được nói như vậy.
Kiñcetaṃ paṭicca vuttaṃ?
With reference to what has this been said?
Vì lý do gì mà điều này được nói như vậy?
Asubhasaññāparicitena, bhikkhave, bhikkhuno cetasā bahulaṃ viharato methunadhammasamāpattiyā cittaṃ patilīyati patikuṭati pativattati, na sampasāriyati upekkhā vā pāṭikulyatā vā saṇṭhāti.
When a monk, monks, dwells frequently with a mind familiar with the perception of foulness, his mind recoils, shrinks back, and turns away from engaging in sexual intercourse; it does not expand, and either equanimity or aversion is established.
Này các Tỳ-kheo, khi một Tỳ-kheo thường xuyên an trú với tâm đã quen thuộc với tưởng về sự bất tịnh, tâm của vị ấy co rút lại, ghê tởm, quay lưng lại với sự hòa hợp của pháp dâm dục, không mở rộng ra, và sự xả hoặc sự ghê tởm được thiết lập.
Seyyathāpi, bhikkhave, kukkuṭapattaṃ vā nhārudaddulaṃ vā aggimhi pakkhittaṃ patilīyati patikuṭati pativattati, na sampasāriyati.
Just as, monks, a hen's feather or a sinew-strip, when thrown into a fire, recoils, shrinks back, and turns away; it does not expand.
Ví như, này các Tỳ-kheo, lông gà hoặc gân bò bị ném vào lửa thì co rút lại, ghê tởm, quay lưng lại, không mở rộng ra.
Evamevaṃ kho, bhikkhave, bhikkhuno asubhasaññāparicitena cetasā bahulaṃ viharato methunadhammasamāpattiyā cittaṃ patilīyati patikuṭati pativattati, na sampasāriyati upekkhā vā pāṭikulyatā vā saṇṭhāti.
Even so, monks, when a monk dwells frequently with a mind familiar with the perception of foulness, his mind recoils, shrinks back, and turns away from engaging in sexual intercourse; it does not expand, and either equanimity or aversion is established.
Cũng vậy, này các Tỳ-kheo, khi một Tỳ-kheo thường xuyên an trú với tâm đã quen thuộc với tưởng về sự bất tịnh, tâm của vị ấy co rút lại, ghê tởm, quay lưng lại với sự hòa hợp của pháp dâm dục, không mở rộng ra, và sự xả hoặc sự ghê tởm được thiết lập.
308
‘‘Sace, bhikkhave, bhikkhuno asubhasaññāparicitena cetasā bahulaṃ viharato methunadhammasamāpattiyā cittaṃ anusandahati* appaṭikulyatā saṇṭhāti; veditabbametaṃ, bhikkhave, bhikkhunā ‘abhāvitā me asubhasaññā, natthi me pubbenāparaṃ viseso, appattaṃ me bhāvanābala’nti.
“Monks, if a bhikkhu, dwelling much with a mind accustomed to the perception of impurity (asubhasaññā), finds his mind inclining towards the practice of sexual intercourse, and an absence of revulsion becomes established; then, monks, that bhikkhu should understand: ‘My perception of impurity has not been developed, there is no distinction for me compared to before, the power of development has not been attained by me.’
“Này các Tỳ-khưu, nếu một Tỳ-khưu sống nhiều với tâm đã quen thuộc với tưởng về sự bất tịnh (asubhasaññā), mà tâm của vị ấy lại hướng đến sự giao hợp, sự không ghê tởm khởi lên; thì này các Tỳ-khưu, vị Tỳ-khưu ấy cần phải biết: ‘Tưởng về sự bất tịnh của ta chưa được tu tập, ta không có sự khác biệt nào so với trước, năng lực tu tập của ta chưa đạt được’.
Itiha tattha sampajāno hoti.
Thus, he is clearly comprehending in that regard.
Khi ấy, vị ấy có sự hiểu biết rõ ràng về điều đó.
Sace pana, bhikkhave, bhikkhuno asubhasaññāparicitena cetasā bahulaṃ viharato methunadhammasamāpattiyā cittaṃ patilīyati patikuṭati pativattati, na sampasāriyati upekkhā vā pāṭikulyatā vā saṇṭhāti; veditabbametaṃ, bhikkhave, bhikkhunā ‘subhāvitā me asubhasaññā, atthi me pubbenāparaṃ viseso, pattaṃ me bhāvanābala’nti.
But if, monks, a bhikkhu, dwelling much with a mind accustomed to the perception of impurity, finds his mind shrinking back, recoiling, turning away from the practice of sexual intercourse, not expanding, and equanimity or revulsion becomes established; then, monks, that bhikkhu should understand: ‘My perception of impurity has been well developed, there is a distinction for me compared to before, the power of development has been attained by me.’
Nhưng này các Tỳ-khưu, nếu một Tỳ-khưu sống nhiều với tâm đã quen thuộc với tưởng về sự bất tịnh, mà tâm của vị ấy lại co rút, ghê tởm, quay lại, không lan rộng đối với sự giao hợp, hoặc sự xả ly hay ghê tởm khởi lên; thì này các Tỳ-khưu, vị Tỳ-khưu ấy cần phải biết: ‘Tưởng về sự bất tịnh của ta đã được tu tập tốt, ta có sự khác biệt so với trước, năng lực tu tập của ta đã đạt được’.
Itiha tattha sampajāno hoti.
Thus, he is clearly comprehending in that regard.
Khi ấy, vị ấy có sự hiểu biết rõ ràng về điều đó.
‘Asubhasaññā, bhikkhave, bhāvitā bahulīkatā mahapphalā hoti mahānisaṃsā amatogadhā amatapariyosānā’ti, iti yaṃ taṃ vuttaṃ idametaṃ paṭicca vuttaṃ.
That which was said: ‘The perception of impurity, monks, when developed and cultivated, is of great fruit, of great benefit, has the Deathless as its basis, and the Deathless as its culmination’—it was said with reference to this.
“Này các Tỳ-khưu, tưởng về sự bất tịnh, khi được tu tập, được làm cho sung mãn, sẽ mang lại quả lớn, lợi ích lớn, có chỗ nương tựa là bất tử, có cứu cánh là bất tử”— điều đã được nói ấy là do liên quan đến điều này mà được nói.
309
‘‘‘Maraṇasaññā, bhikkhave, bhāvitā bahulīkatā mahapphalā hoti mahānisaṃsā amatogadhā amatapariyosānā’ti, iti kho panetaṃ vuttaṃ kiñcetaṃ paṭicca vuttaṃ?
“That which was said: ‘The perception of death (maraṇasaññā), monks, when developed and cultivated, is of great fruit, of great benefit, has the Deathless as its basis, and the Deathless as its culmination’—with reference to what was this said?
“Này các Tỳ-khưu, ‘tưởng về cái chết (maraṇasaññā), khi được tu tập, được làm cho sung mãn, sẽ mang lại quả lớn, lợi ích lớn, có chỗ nương tựa là bất tử, có cứu cánh là bất tử’— điều đã được nói ấy là do liên quan đến điều gì mà được nói?
Maraṇasaññāparicitena, bhikkhave, bhikkhuno cetasā bahulaṃ viharato jīvitanikantiyā cittaṃ patilīyati patikuṭati pativattati, na sampasāriyati upekkhā vā pāṭikulyatā vā saṇṭhāti.
Monks, when a bhikkhu dwells much with a mind accustomed to the perception of death, his mind shrinks back, recoils, turns away from the craving for life, not expanding; and equanimity or revulsion becomes established.
Này các Tỳ-khưu, khi một Tỳ-khưu sống nhiều với tâm đã quen thuộc với tưởng về cái chết, tâm của vị ấy co rút, ghê tởm, quay lại, không lan rộng đối với sự khao khát cuộc sống, hoặc sự xả ly hay ghê tởm khởi lên.
Seyyathāpi, bhikkhave, kukkuṭapattaṃ vā nhārudaddulaṃ vā aggimhi pakkhittaṃ patilīyati patikuṭati pativattati, na sampasāriyati.
Just as, monks, a chicken feather or a piece of sinew, when thrown into a fire, shrinks back, recoils, turns away, not expanding.
Ví như, này các Tỳ-khưu, một chiếc lông gà hay một miếng gân đã khô, khi được ném vào lửa, sẽ co rút, ghê tởm, quay lại, không lan rộng.
Evamevaṃ kho, bhikkhave, bhikkhuno maraṇasaññāparicitena cetasā bahulaṃ viharato jīvitanikantiyā cittaṃ patilīyati patikuṭati pativattati, na sampasāriyati upekkhā vā pāṭikulyatā vā saṇṭhāti.
Even so, monks, when a bhikkhu dwells much with a mind accustomed to the perception of death, his mind shrinks back, recoils, turns away from the craving for life, not expanding; and equanimity or revulsion becomes established.
Cũng vậy, này các Tỳ-khưu, khi một Tỳ-khưu sống nhiều với tâm đã quen thuộc với tưởng về cái chết, tâm của vị ấy co rút, ghê tởm, quay lại, không lan rộng đối với sự khao khát cuộc sống, hoặc sự xả ly hay ghê tởm khởi lên.
310
‘‘Sace, bhikkhave, bhikkhuno maraṇasaññāparicitena cetasā bahulaṃ viharato jīvitanikantiyā cittaṃ anusandahati appaṭikulyatā saṇṭhāti; veditabbametaṃ, bhikkhave, bhikkhunā ‘abhāvitā me maraṇasaññā, natthi me pubbenāparaṃ viseso, appattaṃ me bhāvanābala’nti.
“Monks, if a bhikkhu, dwelling much with a mind accustomed to the perception of death, finds his mind inclining towards the craving for life, and an absence of revulsion becomes established; then, monks, that bhikkhu should understand: ‘My perception of death has not been developed, there is no distinction for me compared to before, the power of development has not been attained by me.’
“Này các Tỳ-khưu, nếu một Tỳ-khưu sống nhiều với tâm đã quen thuộc với tưởng về cái chết, mà tâm của vị ấy lại hướng đến sự khao khát cuộc sống, sự không ghê tởm khởi lên; thì này các Tỳ-khưu, vị Tỳ-khưu ấy cần phải biết: ‘Tưởng về cái chết của ta chưa được tu tập, ta không có sự khác biệt nào so với trước, năng lực tu tập của ta chưa đạt được’.
Itiha tattha sampajāno hoti.
Thus, he is clearly comprehending in that regard.
Khi ấy, vị ấy có sự hiểu biết rõ ràng về điều đó.
Sace pana, bhikkhave, bhikkhuno maraṇasaññāparicitena cetasā bahulaṃ viharato jīvitanikantiyā cittaṃ patilīyati patikuṭati pativattati, na sampasāriyati upekkhā vā pāṭikulyatā vā saṇṭhāti; veditabbametaṃ, bhikkhave, bhikkhunā ‘subhāvitā me maraṇasaññā, atthi me pubbenāparaṃ viseso, pattaṃ me bhāvanābala’nti.
But if, monks, a bhikkhu, dwelling much with a mind accustomed to the perception of death, finds his mind shrinking back, recoiling, turning away from the craving for life, not expanding, and equanimity or revulsion becomes established; then, monks, that bhikkhu should understand: ‘My perception of death has been well developed, there is a distinction for me compared to before, the power of development has been attained by me.’
Nhưng này các Tỳ-khưu, nếu một Tỳ-khưu sống nhiều với tâm đã quen thuộc với tưởng về cái chết, mà tâm của vị ấy lại co rút, ghê tởm, quay lại, không lan rộng đối với sự khao khát cuộc sống, hoặc sự xả ly hay ghê tởm khởi lên; thì này các Tỳ-khưu, vị Tỳ-khưu ấy cần phải biết: ‘Tưởng về cái chết của ta đã được tu tập tốt, ta có sự khác biệt so với trước, năng lực tu tập của ta đã đạt được’.
Itiha tattha sampajāno hoti.
Thus, he is clearly comprehending in that regard.
Khi ấy, vị ấy có sự hiểu biết rõ ràng về điều đó.
‘Maraṇasaññā, bhikkhave, bhāvitā bahulīkatā mahapphalā hoti mahānisaṃsā amatogadhā amatapariyosānā’ti, iti yaṃ taṃ vuttaṃ idametaṃ paṭicca vuttaṃ.
That which was said: ‘The perception of death, monks, when developed and cultivated, is of great fruit, of great benefit, has the Deathless as its basis, and the Deathless as its culmination’—it was said with reference to this.
“Này các Tỳ-khưu, ‘tưởng về cái chết, khi được tu tập, được làm cho sung mãn, sẽ mang lại quả lớn, lợi ích lớn, có chỗ nương tựa là bất tử, có cứu cánh là bất tử’— điều đã được nói ấy là do liên quan đến điều này mà được nói.
311
‘‘‘Āhāre paṭikūlasaññā, bhikkhave, bhāvitā bahulīkatā mahapphalā hoti mahānisaṃsā amatogadhā amatapariyosānā’ti, iti kho panetaṃ vuttaṃ, kiñcetaṃ paṭicca vuttaṃ?
“That which was said: ‘The perception of revulsion in food (āhāre paṭikūlasaññā), monks, when developed and cultivated, is of great fruit, of great benefit, has the Deathless as its basis, and the Deathless as its culmination’—with reference to what was this said?
“Này các Tỳ-khưu, ‘tưởng về sự ghê tởm trong thức ăn (āhāre paṭikūlasaññā), khi được tu tập, được làm cho sung mãn, sẽ mang lại quả lớn, lợi ích lớn, có chỗ nương tựa là bất tử, có cứu cánh là bất tử’— điều đã được nói ấy là do liên quan đến điều gì mà được nói?
Āhāre paṭikūlasaññāparicitena, bhikkhave, bhikkhuno cetasā bahulaṃ viharato rasataṇhāya cittaṃ patilīyati …pe… upekkhā vā pāṭikulyatā vā saṇṭhāti.
Monks, when a bhikkhu dwells much with a mind accustomed to the perception of revulsion in food, his mind shrinks back… and equanimity or revulsion becomes established towards the craving for tastes.
Này các Tỳ-khưu, khi một Tỳ-khưu sống nhiều với tâm đã quen thuộc với tưởng về sự ghê tởm trong thức ăn, tâm của vị ấy co rút… hoặc sự xả ly hay ghê tởm khởi lên đối với sự thèm khát hương vị.
Seyyathāpi, bhikkhave, kukkuṭapattaṃ vā nhārudaddulaṃ vā aggimhi pakkhittaṃ patilīyati patikuṭati pativattati, na sampasāriyati.
Just as, monks, a chicken feather or a piece of sinew, when thrown into a fire, shrinks back, recoils, turns away, not expanding.
Ví như, này các Tỳ-khưu, một chiếc lông gà hay một miếng gân đã khô, khi được ném vào lửa, sẽ co rút, ghê tởm, quay lại, không lan rộng.
Evamevaṃ kho, bhikkhave, bhikkhuno āhāre paṭikūlasaññāparicitena cetasā bahulaṃ viharato rasataṇhāya cittaṃ patilīyati…pe… upekkhā vā pāṭikulyatā vā saṇṭhāti.
Even so, monks, when a bhikkhu dwells much with a mind accustomed to the perception of revulsion in food, his mind shrinks back… and equanimity or revulsion becomes established towards the craving for tastes.
Cũng vậy, này các Tỳ-khưu, khi một Tỳ-khưu sống nhiều với tâm đã quen thuộc với tưởng về sự ghê tởm trong thức ăn, tâm của vị ấy co rút… hoặc sự xả ly hay ghê tởm khởi lên đối với sự thèm khát hương vị.
312
‘‘Sace, bhikkhave, bhikkhuno āhāre paṭikūlasaññāparicitena cetasā bahulaṃ viharato rasataṇhāya cittaṃ anusandahati appaṭikulyatā saṇṭhāti; veditabbametaṃ, bhikkhave, bhikkhunā ‘abhāvitā me āhāre paṭikūlasaññā, natthi me pubbenāparaṃ viseso, appattaṃ me bhāvanābala’nti.
“Monks, if a bhikkhu, dwelling frequently with a mind familiarized with the perception of loathsomeness in food, finds his mind flowing on towards craving for taste, and non-loathsomeness or pleasantness stands firm; then, monks, that bhikkhu should understand: ‘My perception of loathsomeness in food has not been developed, there is no distinction for me between before and after, the power of development has not been attained by me.’
“Này các Tỳ-khưu, nếu một Tỳ-khưu sống nhiều với tâm đã quen thuộc với tưởng về sự ghê tởm trong thức ăn, mà tâm của vị ấy lại hướng đến sự thèm khát hương vị, sự không ghê tởm khởi lên; thì này các Tỳ-khưu, vị Tỳ-khưu ấy cần phải biết: ‘Tưởng về sự ghê tởm trong thức ăn của ta chưa được tu tập, ta không có sự khác biệt nào so với trước, năng lực tu tập của ta chưa đạt được’.
Itiha tattha sampajāno hoti.
Thus, he is clearly comprehending in that regard.
Khi ấy, vị ấy có sự hiểu biết rõ ràng về điều đó.
Sace pana, bhikkhave, bhikkhuno āhāre paṭikūlasaññāparicitena cetasā bahulaṃ viharato rasataṇhāya cittaṃ patilīyati…pe… upekkhā vā pāṭikulyatā vā saṇṭhāti; veditabbametaṃ, bhikkhave, bhikkhunā ‘subhāvitā me āhāre paṭikūlasaññā, atthi me pubbenāparaṃ viseso, pattaṃ me bhāvanābala’nti.
But if, monks, a bhikkhu, dwelling frequently with a mind familiarized with the perception of loathsomeness in food, finds his mind shrinking away from craving for taste…pe… and equanimity or loathsomeness stands firm; then, monks, that bhikkhu should understand: ‘My perception of loathsomeness in food has been well developed, there is a distinction for me between before and after, the power of development has been attained by me.’
Nhưng này các Tỳ-khưu, nếu một Tỳ-khưu sống nhiều với tâm đã quen thuộc với tưởng về sự ghê tởm trong thức ăn, mà tâm của vị ấy lại co rút… hoặc sự xả ly hay ghê tởm khởi lên đối với sự thèm khát hương vị; thì này các Tỳ-khưu, vị Tỳ-khưu ấy cần phải biết: ‘Tưởng về sự ghê tởm trong thức ăn của ta đã được tu tập tốt, ta có sự khác biệt so với trước, năng lực tu tập của ta đã đạt được’.
Itiha tattha sampajāno hoti.
Thus, he is clearly comprehending in that regard.
Khi ấy, vị ấy có sự hiểu biết rõ ràng về điều đó.
‘Āhāre paṭikūlasaññā, bhikkhave, bhāvitā bahulīkatā mahapphalā hoti mahānisaṃsā amatogadhā amatapariyosānā’ti, iti yaṃ taṃ vuttaṃ idametaṃ paṭicca vuttaṃ.
That which was said: ‘Monks, the perception of loathsomeness in food, when developed and frequently practiced, is of great fruit, of great benefit, culminating in the Deathless, ending in the Deathless’—it was said with reference to this.
“Này các Tỳ-khưu, ‘tưởng về sự ghê tởm trong thức ăn, khi được tu tập, được làm cho sung mãn, sẽ mang lại quả lớn, lợi ích lớn, có chỗ nương tựa là bất tử, có cứu cánh là bất tử’— điều đã được nói ấy là do liên quan đến điều này mà được nói.
313
‘‘‘Sabbaloke anabhiratasaññā, bhikkhave, bhāvitā bahulīkatā mahapphalā hoti mahānisaṃsā amatogadhā amatapariyosānā’ti, iti kho panetaṃ vuttaṃ.
“‘Monks, the perception of non-delight in the entire world, when developed and frequently practiced, is of great fruit, of great benefit, culminating in the Deathless, ending in the Deathless’—this was said.
“Này các Tỳ-khưu, ‘tưởng về sự không hoan hỷ trong tất cả thế gian (sabbaloke anabhiratasaññā), khi được tu tập, được làm cho sung mãn, sẽ mang lại quả lớn, lợi ích lớn, có chỗ nương tựa là bất tử, có cứu cánh là bất tử’— điều đã được nói ấy.
Kiñcetaṃ paṭicca vuttaṃ?
With reference to what was this said?
Là do liên quan đến điều gì mà được nói?
Sabbaloke anabhiratasaññāparicitena, bhikkhave, bhikkhuno cetasā bahulaṃ viharato lokacitresu cittaṃ patilīyati…pe… seyyathāpi bhikkhave…pe… patilīyati patikuṭati pativattati, na sampasāriyati.
Monks, if a bhikkhu dwells frequently with a mind familiarized with the perception of non-delight in the entire world, his mind shrinks away from the world’s attractions…pe… just as, monks…pe… it shrinks, shrivels, turns back, and does not expand.
Này các Tỳ-khưu, khi một Tỳ-khưu sống nhiều với tâm đã quen thuộc với tưởng về sự không hoan hỷ trong tất cả thế gian, tâm của vị ấy co rút… ví như, này các Tỳ-khưu… co rút, ghê tởm, quay lại, không lan rộng đối với những điều trang hoàng của thế gian.
Evamevaṃ kho, bhikkhave, bhikkhuno sabbaloke anabhiratasaññāparicitena cetasā bahulaṃ viharato lokacitresu cittaṃ patilīyati patikuṭati pativattati, na sampasāriyati upekkhā vā pāṭikulyatā vā saṇṭhāti.
Even so, monks, when a bhikkhu dwells frequently with a mind familiarized with the perception of non-delight in the entire world, his mind shrinks, shrivels, turns back, and does not expand from the world’s attractions, and equanimity or loathsomeness stands firm.
Cũng vậy, này các Tỳ-khưu, khi một Tỳ-khưu sống nhiều với tâm đã quen thuộc với tưởng về sự không hoan hỷ trong tất cả thế gian, tâm của vị ấy co rút, ghê tởm, quay lại, không lan rộng đối với những điều trang hoàng của thế gian, hoặc sự xả ly hay ghê tởm khởi lên.
314
‘‘Sace, bhikkhave, bhikkhuno sabbaloke anabhiratasaññāparicitena cetasā bahulaṃ viharato lokacitresu cittaṃ anusandahati appaṭikulyatā saṇṭhāti; veditabbametaṃ, bhikkhave, bhikkhunā ‘abhāvitā me sabbaloke anabhiratasaññā, natthi me pubbenāparaṃ viseso, appattaṃ me bhāvanābala’nti.
If, monks, a bhikkhu, dwelling frequently with a mind familiarized with the perception of non-delight in the entire world, finds his mind flowing on towards the world’s attractions, and non-loathsomeness stands firm; then, monks, that bhikkhu should understand: ‘My perception of non-delight in the entire world has not been developed, there is no distinction for me between before and after, the power of development has not been attained by me.’
“Này các Tỳ-khưu, nếu một Tỳ-khưu sống nhiều với tâm đã quen thuộc với tưởng về sự không hoan hỷ trong tất cả thế gian, mà tâm của vị ấy lại hướng đến những điều trang hoàng của thế gian, sự không ghê tởm khởi lên; thì này các Tỳ-khưu, vị Tỳ-khưu ấy cần phải biết: ‘Tưởng về sự không hoan hỷ trong tất cả thế gian của ta chưa được tu tập, ta không có sự khác biệt nào so với trước, năng lực tu tập của ta chưa đạt được’.
Itiha tattha sampajāno hoti.
Thus, he is clearly comprehending in that regard.
Khi ấy, vị ấy có sự hiểu biết rõ ràng về điều đó.
Sace pana, bhikkhave, bhikkhuno sabbaloke anabhiratasaññāparicitena cetasā bahulaṃ viharato lokacitresu cittaṃ patilīyati…pe… upekkhā vā pāṭikulyatā vā saṇṭhāti; veditabbametaṃ, bhikkhave, bhikkhunā ‘subhāvitā me sabbaloke anabhiratasaññā, atthi me pubbenāparaṃ viseso, pattaṃ me bhāvanābala’nti.
But if, monks, a bhikkhu, dwelling frequently with a mind familiarized with the perception of non-delight in the entire world, finds his mind shrinking away from the world’s attractions…pe… and equanimity or loathsomeness stands firm; then, monks, that bhikkhu should understand: ‘My perception of non-delight in the entire world has been well developed, there is a distinction for me between before and after, the power of development has been attained by me.’
Nhưng này các Tỳ-khưu, nếu một Tỳ-khưu sống nhiều với tâm đã quen thuộc với tưởng về sự không hoan hỷ trong tất cả thế gian, mà tâm của vị ấy lại co rút… hoặc sự xả ly hay ghê tởm khởi lên đối với những điều trang hoàng của thế gian; thì này các Tỳ-khưu, vị Tỳ-khưu ấy cần phải biết: ‘Tưởng về sự không hoan hỷ trong tất cả thế gian của ta đã được tu tập tốt, ta có sự khác biệt so với trước, năng lực tu tập của ta đã đạt được’.
Itiha tattha sampajāno hoti.
Thus, he is clearly comprehending in that regard.
Khi ấy, vị ấy có sự hiểu biết rõ ràng về điều đó.
‘Sabbaloke anabhiratasaññā, bhikkhave, bhāvitā bahulīkatā mahapphalā hoti mahānisaṃsā amatogadhā amatapariyosānā’ti, iti yaṃ taṃ vuttaṃ idametaṃ paṭicca vuttaṃ.
That which was said: ‘Monks, the perception of non-delight in the entire world, when developed and frequently practiced, is of great fruit, of great benefit, culminating in the Deathless, ending in the Deathless’—it was said with reference to this.
“Này các Tỳ-khưu, ‘tưởng về sự không hoan hỷ trong tất cả thế gian, khi được tu tập, được làm cho sung mãn, sẽ mang lại quả lớn, lợi ích lớn, có chỗ nương tựa là bất tử, có cứu cánh là bất tử’— điều đã được nói ấy là do liên quan đến điều này mà được nói.
315
‘‘‘Aniccasaññā, bhikkhave, bhāvitā bahulīkatā mahapphalā hoti mahānisaṃsā amatogadhā amatapariyosānā’ti, iti kho panetaṃ vuttaṃ.
“‘Monks, the perception of impermanence, when developed and frequently practiced, is of great fruit, of great benefit, culminating in the Deathless, ending in the Deathless’—this was said.
“Này chư Tỳ-khưu, tưởng vô thường (aniccasāññā) được tu tập, được làm cho sung mãn, sẽ mang lại quả lớn, lợi ích lớn, đi đến chỗ bất tử, chấm dứt ở chỗ bất tử.” Lời này đã được nói ra như vậy.
Kiñcetaṃ paṭicca vuttaṃ?
With reference to what was this said?
Lời này được nói ra dựa vào điều gì?
Aniccasaññāparicitena, bhikkhave, bhikkhuno cetasā bahulaṃ viharato lābhasakkārasiloke cittaṃ patilīyati…pe… upekkhā vā pāṭikulyatā vā saṇṭhāti.
Monks, if a bhikkhu dwells frequently with a mind familiarized with the perception of impermanence, his mind shrinks away from gain, honor, and fame…pe… and equanimity or loathsomeness stands firm.
Này chư Tỳ-khưu, khi một Tỳ-khưu an trú nhiều với tâm đã quen thuộc với tưởng vô thường, thì tâm sẽ co rút lại khỏi lợi lộc, sự cung kính và danh tiếng…pe… hoặc sự xả ly hoặc sự chán ghét sẽ được thiết lập.
Seyyathāpi, bhikkhave, kukkuṭapattaṃ vā nhārudaddulaṃ vā aggimhi pakkhittaṃ patilīyati patikuṭati pativattati na sampasāriyati.
Just as, monks, a chicken feather or a piece of sinew, when thrown into a fire, shrinks, shrivels, turns back, and does not expand.
Này chư Tỳ-khưu, ví như một sợi lông gà hoặc một sợi gân bị ném vào lửa sẽ co rút lại, quăn lại, cuộn lại, không giãn ra.
Evamevaṃ kho, bhikkhave, bhikkhuno aniccasaññāparicitena cetasā bahulaṃ viharato lābhasakkārasiloke cittaṃ patilīyati…pe… upekkhā vā pāṭikulyatā vā saṇṭhāti.
Even so, monks, when a bhikkhu dwells frequently with a mind familiarized with the perception of impermanence, his mind shrinks away from gain, honor, and fame…pe… and equanimity or loathsomeness stands firm.
Cũng vậy, này chư Tỳ-khưu, khi một Tỳ-khưu an trú nhiều với tâm đã quen thuộc với tưởng vô thường, thì tâm sẽ co rút lại khỏi lợi lộc, sự cung kính và danh tiếng…pe… hoặc sự xả ly hoặc sự chán ghét sẽ được thiết lập.
316
‘‘Sace, bhikkhave, bhikkhuno aniccasaññāparicitena cetasā bahulaṃ viharato lābhasakkārasiloke cittaṃ anusandahati appaṭikulyatā saṇṭhāti; veditabbametaṃ, bhikkhave, bhikkhunā ‘abhāvitā me aniccasaññā, natthi me pubbenāparaṃ viseso, appattaṃ me bhāvanābala’nti.
If, monks, a bhikkhu, dwelling frequently with a mind familiarized with the perception of impermanence, finds his mind flowing on towards gain, honor, and fame, and non-loathsomeness stands firm; then, monks, that bhikkhu should understand: ‘My perception of impermanence has not been developed, there is no distinction for me between before and after, the power of development has not been attained by me.’
Này chư Tỳ-khưu, nếu khi một Tỳ-khưu an trú nhiều với tâm đã quen thuộc với tưởng vô thường, mà tâm vẫn dính mắc vào lợi lộc, sự cung kính và danh tiếng, không có sự chán ghét được thiết lập; thì Tỳ-khưu ấy, này chư Tỳ-khưu, cần phải biết rằng: ‘Tưởng vô thường của ta chưa được tu tập, ta không có sự tiến bộ nào so với trước đây, năng lực tu tập của ta chưa đạt được.’
Itiha tattha sampajāno hoti.
Thus, he is clearly comprehending in that regard.
Như vậy, vị ấy có sự hiểu biết rõ ràng trong trường hợp đó.
Sace pana, bhikkhave, bhikkhuno aniccasaññāparicitena cetasā bahulaṃ viharato lābhasakkārasiloke cittaṃ patilīyati patikuṭati pativattati, na sampasāriyati upekkhā vā pāṭikulyatā vā saṇṭhāti; veditabbametaṃ, bhikkhave, bhikkhunā ‘subhāvitā me aniccasaññā, atthi me pubbenāparaṃ viseso, pattaṃ me bhāvanābala’nti.
But if, bhikkhus, while a bhikkhu dwells much with a mind familiar with the perception of impermanence (aniccasaññā), his mind shrinks back, recoils, and turns away from gain, honor, and fame, and does not expand, and equanimity or revulsion is established; then, bhikkhus, that bhikkhu should understand: ‘My perception of impermanence is well-developed, there is a distinction for me compared to before, I have attained the power of development.’
Nhưng nếu, này chư Tỳ-khưu, khi một Tỳ-khưu an trú nhiều với tâm đã quen thuộc với tưởng vô thường, mà tâm co rút lại, quăn lại, cuộn lại, không giãn ra khỏi lợi lộc, sự cung kính và danh tiếng, hoặc sự xả ly hoặc sự chán ghét được thiết lập; thì Tỳ-khưu ấy, này chư Tỳ-khưu, cần phải biết rằng: ‘Tưởng vô thường của ta đã được tu tập tốt, ta có sự tiến bộ so với trước đây, năng lực tu tập của ta đã đạt được.’
Itiha tattha sampajāno hoti.
Thus, he is clearly comprehending in that regard.
Như vậy, vị ấy có sự hiểu biết rõ ràng trong trường hợp đó.
‘Aniccasaññā, bhikkhave, bhāvitā bahulīkatā mahapphalā hoti mahānisaṃsā amatogadhā amatapariyosānā’ti, iti yaṃ taṃ vuttaṃ idametaṃ paṭicca vuttaṃ.
‘The perception of impermanence, bhikkhus, when developed and frequently practiced, is of great fruit, of great benefit, culminating in the Deathless, ending in the Deathless’—what was said thus, was said with reference to this.
“Này chư Tỳ-khưu, tưởng vô thường được tu tập, được làm cho sung mãn, sẽ mang lại quả lớn, lợi ích lớn, đi đến chỗ bất tử, chấm dứt ở chỗ bất tử” – lời đã nói đó là dựa vào điều này mà nói.
317
‘‘‘Anicce dukkhasaññā, bhikkhave, bhāvitā bahulīkatā mahapphalā hoti mahānisaṃsā amatogadhā amatapariyosānā’ti, iti kho panetaṃ vuttaṃ.
‘‘‘The perception of suffering in the impermanent, bhikkhus, when developed and frequently practiced, is of great fruit, of great benefit, culminating in the Deathless, ending in the Deathless’—thus it has been said.
“Này chư Tỳ-khưu, tưởng khổ trong vô thường (anicce dukkhasaññā) được tu tập, được làm cho sung mãn, sẽ mang lại quả lớn, lợi ích lớn, đi đến chỗ bất tử, chấm dứt ở chỗ bất tử.” Lời này đã được nói ra như vậy.
Kiñcetaṃ paṭicca vuttaṃ?
With reference to what was this said?
Lời này được nói ra dựa vào điều gì?
Anicce dukkhasaññāparicitena, bhikkhave, bhikkhuno cetasā bahulaṃ viharato ālasye kosajje vissaṭṭhiye pamāde ananuyoge apaccavekkhaṇāya tibbā bhayasaññā paccupaṭṭhitā hoti, seyyathāpi, bhikkhave, ukkhittāsike vadhake.
Bhikkhus, when a bhikkhu dwells much with a mind familiar with the perception of suffering in the impermanent, a strong perception of fear arises for him regarding idleness, laziness, slackness, heedlessness, non-application, and non-reflection, just as, bhikkhus, in the case of a murderer with an upraised sword.
Này chư Tỳ-khưu, khi một Tỳ-khưu an trú nhiều với tâm đã quen thuộc với tưởng khổ trong vô thường, thì một tưởng sợ hãi mãnh liệt hiện hữu đối với sự lười biếng, sự biếng nhác, sự buông thả, sự phóng dật, sự không chuyên cần, sự không quán xét, ví như, này chư Tỳ-khưu, đối với một kẻ sát nhân với thanh kiếm đã giương lên.
318
‘‘Sace, bhikkhave, bhikkhuno anicce dukkhasaññāparicitena cetasā bahulaṃ viharato ālasye kosajje vissaṭṭhiye pamāde ananuyoge apaccavekkhaṇāya tibbā bhayasaññā, na paccupaṭṭhitā hoti, seyyathāpi, bhikkhave, ukkhittāsike vadhake.
‘‘If, bhikkhus, while a bhikkhu dwells much with a mind familiar with the perception of suffering in the impermanent, a strong perception of fear does not arise for him regarding idleness, laziness, slackness, heedlessness, non-application, and non-reflection, just as, bhikkhus, in the case of a murderer with an upraised sword,
Này chư Tỳ-khưu, nếu khi một Tỳ-khưu an trú nhiều với tâm đã quen thuộc với tưởng khổ trong vô thường, mà một tưởng sợ hãi mãnh liệt không hiện hữu đối với sự lười biếng, sự biếng nhác, sự buông thả, sự phóng dật, sự không chuyên cần, sự không quán xét, ví như, này chư Tỳ-khưu, đối với một kẻ sát nhân với thanh kiếm đã giương lên.
Veditabbametaṃ, bhikkhave, bhikkhunā ‘abhāvitā me anicce dukkhasaññā, natthi me pubbenāparaṃ viseso, appattaṃ me bhāvanābala’nti.
then, bhikkhus, that bhikkhu should understand: ‘My perception of suffering in the impermanent is undeveloped, there is no distinction for me compared to before, I have not attained the power of development.’
Tỳ-khưu ấy, này chư Tỳ-khưu, cần phải biết rằng: ‘Tưởng khổ trong vô thường của ta chưa được tu tập, ta không có sự tiến bộ nào so với trước đây, năng lực tu tập của ta chưa đạt được.’
Itiha tattha sampajāno hoti.
Thus, he is clearly comprehending in that regard.
Như vậy, vị ấy có sự hiểu biết rõ ràng trong trường hợp đó.
Sace pana, bhikkhave, bhikkhuno anicce dukkhasaññāparicitena cetasā bahulaṃ viharato ālasye kosajje vissaṭṭhiye pamāde ananuyoge apaccavekkhaṇāya tibbā bhayasaññā paccupaṭṭhitā hoti, seyyathāpi, bhikkhave, ukkhittāsike vadhake.
But if, bhikkhus, while a bhikkhu dwells much with a mind familiar with the perception of suffering in the impermanent, a strong perception of fear does arise for him regarding idleness, laziness, slackness, heedlessness, non-application, and non-reflection, just as, bhikkhus, in the case of a murderer with an upraised sword,
Nhưng nếu, này chư Tỳ-khưu, khi một Tỳ-khưu an trú nhiều với tâm đã quen thuộc với tưởng khổ trong vô thường, mà một tưởng sợ hãi mãnh liệt hiện hữu đối với sự lười biếng, sự biếng nhác, sự buông thả, sự phóng dật, sự không chuyên cần, sự không quán xét, ví như, này chư Tỳ-khưu, đối với một kẻ sát nhân với thanh kiếm đã giương lên.
Veditabbametaṃ, bhikkhave, bhikkhunā ‘subhāvitā me anicce dukkhasaññā, atthi me pubbenāparaṃ viseso, pattaṃ me bhāvanābala’nti.
then, bhikkhus, that bhikkhu should understand: ‘My perception of suffering in the impermanent is well-developed, there is a distinction for me compared to before, I have attained the power of development.’
Tỳ-khưu ấy, này chư Tỳ-khưu, cần phải biết rằng: ‘Tưởng khổ trong vô thường của ta đã được tu tập tốt, ta có sự tiến bộ so với trước đây, năng lực tu tập của ta đã đạt được.’
Itiha tattha sampajāno hoti.
Thus, he is clearly comprehending in that regard.
Như vậy, vị ấy có sự hiểu biết rõ ràng trong trường hợp đó.
‘Anicce dukkhasaññā, bhikkhave, bhāvitā bahulīkatā mahapphalā hoti mahānisaṃsā amatogadhā amatapariyosānā’ti, iti yaṃ taṃ vuttaṃ idametaṃ paṭicca vuttaṃ.
‘The perception of suffering in the impermanent, bhikkhus, when developed and frequently practiced, is of great fruit, of great benefit, culminating in the Deathless, ending in the Deathless’—what was said thus, was said with reference to this.
“Này chư Tỳ-khưu, tưởng khổ trong vô thường được tu tập, được làm cho sung mãn, sẽ mang lại quả lớn, lợi ích lớn, đi đến chỗ bất tử, chấm dứt ở chỗ bất tử” – lời đã nói đó là dựa vào điều này mà nói.
319
‘‘‘Dukkhe anattasaññā, bhikkhave, bhāvitā bahulīkatā mahapphalā hoti mahānisaṃsā amatogadhā amatapariyosānā’ti, iti kho panetaṃ vuttaṃ.
‘‘‘The perception of non-self in suffering, bhikkhus, when developed and frequently practiced, is of great fruit, of great benefit, culminating in the Deathless, ending in the Deathless’—thus it has been said.
“Này chư Tỳ-khưu, tưởng vô ngã trong khổ (dukkhe anattasaññā) được tu tập, được làm cho sung mãn, sẽ mang lại quả lớn, lợi ích lớn, đi đến chỗ bất tử, chấm dứt ở chỗ bất tử.” Lời này đã được nói ra như vậy.
Kiñcetaṃ paṭicca vuttaṃ?
With reference to what was this said?
Lời này được nói ra dựa vào điều gì?
Dukkhe anattasaññāparicitena, bhikkhave, bhikkhuno cetasā bahulaṃ viharato imasmiñca saviññāṇake kāye bahiddhā ca sabbanimittesu ahaṅkāramamaṅkāramānāpagataṃ mānasaṃ hoti vidhāsamatikkantaṃ santaṃ suvimuttaṃ.
Bhikkhus, when a bhikkhu dwells much with a mind familiar with the perception of non-self in suffering, his mind becomes free from the notions of ‘I’ and ‘mine’ and conceit, transcending all measures, peaceful, and well-liberated regarding this conscious body and all external signs.
Này chư Tỳ-khưu, khi một Tỳ-khưu an trú nhiều với tâm đã quen thuộc với tưởng vô ngã trong khổ, thì tâm của vị ấy, đối với thân có thức này và đối với tất cả các tướng bên ngoài, sẽ không còn chấp ngã, chấp của ta, không còn kiêu mạn, vượt qua mọi sự so sánh, an tịnh và giải thoát hoàn toàn.
320
‘‘Sace, bhikkhave, bhikkhuno dukkhe anattasaññāparicitena cetasā bahulaṃ viharato imasmiñca saviññāṇake kāye bahiddhā ca sabbanimittesu na ahaṅkāramamaṅkāramānāpagataṃ mānasaṃ hoti vidhāsamatikkantaṃ santaṃ suvimuttaṃ.
‘‘If, bhikkhus, while a bhikkhu dwells much with a mind familiar with the perception of non-self in suffering, his mind does not become free from the notions of ‘I’ and ‘mine’ and conceit, transcending all measures, peaceful, and well-liberated regarding this conscious body and all external signs,
Này chư Tỳ-khưu, nếu khi một Tỳ-khưu an trú nhiều với tâm đã quen thuộc với tưởng vô ngã trong khổ, mà tâm của vị ấy, đối với thân có thức này và đối với tất cả các tướng bên ngoài, vẫn còn chấp ngã, chấp của ta, còn kiêu mạn, chưa vượt qua mọi sự so sánh, chưa an tịnh và chưa giải thoát hoàn toàn.
Veditabbametaṃ, bhikkhave, bhikkhunā ‘abhāvitā me dukkhe anattasaññā, natthi me pubbenāparaṃ viseso, appattaṃ me bhāvanābala’nti.
then, bhikkhus, that bhikkhu should understand: ‘My perception of non-self in suffering is undeveloped, there is no distinction for me compared to before, I have not attained the power of development.’
Tỳ-khưu ấy, này chư Tỳ-khưu, cần phải biết rằng: ‘Tưởng vô ngã trong khổ của ta chưa được tu tập, ta không có sự tiến bộ nào so với trước đây, năng lực tu tập của ta chưa đạt được.’
Itiha tattha sampajāno hoti.
Thus, he is clearly comprehending in that regard.
Như vậy, vị ấy có sự hiểu biết rõ ràng trong trường hợp đó.
321
‘‘Sace pana, bhikkhave, bhikkhuno dukkhe anattasaññāparicitena cetasā bahulaṃ viharato imasmiñca saviññāṇake kāye bahiddhā ca sabbanimittesu ahaṅkāramamaṅkāramānāpagataṃ mānasaṃ hoti vidhāsamatikkantaṃ santaṃ suvimuttaṃ.
‘‘But if, bhikkhus, while a bhikkhu dwells much with a mind familiar with the perception of non-self in suffering, his mind does become free from the notions of ‘I’ and ‘mine’ and conceit, transcending all measures, peaceful, and well-liberated regarding this conscious body and all external signs,
Nhưng nếu, này chư Tỳ-khưu, khi một Tỳ-khưu an trú nhiều với tâm đã quen thuộc với tưởng vô ngã trong khổ, mà tâm của vị ấy, đối với thân có thức này và đối với tất cả các tướng bên ngoài, không còn chấp ngã, chấp của ta, không còn kiêu mạn, vượt qua mọi sự so sánh, an tịnh và giải thoát hoàn toàn.
Veditabbametaṃ, bhikkhave, bhikkhunā ‘subhāvitā me dukkhe anattasaññā, atthi me pubbenāparaṃ viseso, pattaṃ me bhāvanābala’nti.
then, bhikkhus, that bhikkhu should understand: ‘My perception of non-self in suffering is well-developed, there is a distinction for me compared to before, I have attained the power of development.’
Tỳ-khưu ấy, này chư Tỳ-khưu, cần phải biết rằng: ‘Tưởng vô ngã trong khổ của ta đã được tu tập tốt, ta có sự tiến bộ so với trước đây, năng lực tu tập của ta đã đạt được.’
Itiha tattha sampajāno hoti.
Thus, he is clearly comprehending in that regard.
Như vậy, vị ấy có sự hiểu biết rõ ràng trong trường hợp đó.
‘Dukkhe anattasaññā, bhikkhave, bhāvitā bahulīkatā mahapphalā hoti mahānisaṃsā amatogadhā amatapariyosānā’ti, iti yaṃ taṃ vuttaṃ idametaṃ paṭicca vuttaṃ.
‘The perception of non-self in suffering, monks, when developed and cultivated, is of great fruit, of great benefit, leading to the Deathless, culminating in the Deathless.’ Thus, what was said was said with reference to this.
“Này chư Tỳ-khưu, tưởng vô ngã trong khổ được tu tập, được làm cho sung mãn, sẽ mang lại quả lớn, lợi ích lớn, đi đến chỗ bất tử, chấm dứt ở chỗ bất tử” – lời đã nói đó là dựa vào điều này mà nói.
322
‘‘Imā kho, bhikkhave, satta saññā bhāvitā bahulīkatā mahapphalā honti mahānisaṃsā amatogadhā amatapariyosānā’’ti.
“Monks, these seven perceptions, when developed and cultivated, are of great fruit, of great benefit, leading to the Deathless, culminating in the Deathless.”
“Này chư Tỳ-khưu, bảy tưởng này, được tu tập, được làm cho sung mãn, sẽ mang lại quả lớn, lợi ích lớn, đi đến chỗ bất tử, chấm dứt ở chỗ bất tử.”
Chaṭṭhaṃ.
The Sixth.
Thứ sáu.
323
7. Methunasuttaṃ
7. Methuna Sutta
7. Kinh Methuna
324
50. Atha kho jāṇussoṇi brāhmaṇo yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavatā saddhiṃ sammodi.
50. Then Jāṇussoṇi the brahmin approached the Blessed One; having approached, he exchanged greetings with the Blessed One.
50. Bấy giờ, Bà-la-môn Jāṇussoṇī đi đến chỗ Thế Tôn; sau khi đến, ông chào hỏi Thế Tôn.
Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdi.
Having exchanged courteous and amiable talk, he sat down to one side.
Sau khi trao đổi những lời chào hỏi thân mật, ông ngồi xuống một bên.
Ekamantaṃ nisinno kho jāṇussoṇi brāhmaṇo bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘bhavampi no gotamo brahmacārī paṭijānātī’’ti?
Seated to one side, Jāṇussoṇi the brahmin said to the Blessed One: “Does Master Gotama also claim to be a celibate?”
Ngồi xuống một bên, Bà-la-môn Jāṇussoṇī bạch Thế Tôn rằng: “Tôn giả Gotama có tuyên bố mình là người sống phạm hạnh không?”
‘‘Yañhi taṃ, brāhmaṇa, sammā vadamāno vadeyya – ‘akhaṇḍaṃ acchiddaṃ asabalaṃ akammāsaṃ paripuṇṇaṃ parisuddhaṃ brahmacariyaṃ caratī’ti, mameva taṃ, brāhmaṇa, sammā vadamāno vadeyya – ‘ahañhi, brāhmaṇa, akhaṇḍaṃ acchiddaṃ asabalaṃ akammāsaṃ paripuṇṇaṃ parisuddhaṃ brahmacariyaṃ carāmī’’’ti.
“If, brahmin, one were to speak rightly, one would say: ‘He lives the pure life, unbroken, unblemished, unspotted, unblotched, complete, and pure.’ It is I, brahmin, of whom one would rightly say: ‘He lives the pure life, unbroken, unblemished, unspotted, unblotched, complete, and pure.’”
“Này Bà-la-môn, nếu ai nói đúng, thì người ấy nên nói về Ta rằng: ‘Vị ấy sống phạm hạnh không bị sứt mẻ, không bị thủng, không bị lốm đốm, không bị ô uế, hoàn toàn viên mãn, hoàn toàn thanh tịnh.’ Chính Ta, này Bà-la-môn, nói đúng rằng: ‘Ta sống phạm hạnh không bị sứt mẻ, không bị thủng, không bị lốm đốm, không bị ô uế, hoàn toàn viên mãn, hoàn toàn thanh tịnh.’”
‘‘Kiṃ pana, bho gotama, brahmacariyassa khaṇḍampi chiddampi sabalampi kammāsampī’’ti?
“But what, good Gotama, is a broken, blemished, spotted, or blotched pure life?”
“Thưa Tôn giả Gotama, thế nào là phạm hạnh bị sứt mẻ, bị thủng, bị lốm đốm, bị ô uế?”
325
‘‘Idha, brāhmaṇa, ekacco samaṇo vā brāhmaṇo vā sammā brahmacārī paṭijānamāno na heva kho mātugāmena saddhiṃ dvayaṃdvayasamāpattiṃ samāpajjati; api ca kho mātugāmassa ucchādanaparimaddananhāpanasambāhanaṃ sādiyati.
“Here, brahmin, some recluse or brahmin, claiming to be a celibate, does not indeed engage in sexual intercourse with a woman; but he enjoys massage, rubbing, bathing, and kneading a woman.
“Này Bà-la-môn, ở đây, có một số Sa-môn hay Bà-la-môn tự xưng là người sống phạm hạnh chân chính, không quan hệ tình dục với nữ giới; nhưng lại chấp nhận việc xoa bóp, đấm bóp, tắm rửa, và xoa dầu cho nữ giới.
So taṃ assādeti* , taṃ nikāmeti, tena ca vittiṃ āpajjati.
He relishes it, delights in it, and finds satisfaction in it.
Người ấy hoan hỷ với điều đó, ưa thích điều đó, và từ điều đó mà khởi lên sự thỏa mãn.
Idampi kho, brāhmaṇa, brahmacariyassa khaṇḍampi chiddampi sabalampi kammāsampi.
This, too, brahmin, is a broken, blemished, spotted, or blotched pure life.
Này Bà-la-môn, đây cũng là một phần bị sứt mẻ, bị thủng, bị vết bẩn, bị hoen ố của Phạm hạnh.
Ayaṃ vuccati, brāhmaṇa, aparisuddhaṃ brahmacariyaṃ carati, saṃyutto methunena saṃyogena na parimuccati jātiyā jarāya maraṇena* sokehi paridevehi dukkhehi domanassehi upāyāsehi, na parimuccati dukkhasmāti vadāmi.
This, brahmin, is called living an impure pure life, bound by the fetter of sexual intercourse, not liberated from birth, aging, death, sorrows, lamentations, pains, griefs, and despairs; I say he is not liberated from suffering.
Này Bà-la-môn, người này được gọi là sống Phạm hạnh không thanh tịnh, bị trói buộc bởi sự kết hợp tà dâm, không thoát khỏi sinh, già, chết, sầu, bi, khổ, ưu, não; Ta nói rằng người ấy không thoát khỏi khổ.
326
‘‘Puna caparaṃ, brāhmaṇa, idhekacco samaṇo vā brāhmaṇo vā sammā brahmacārī paṭijānamāno na heva kho mātugāmena saddhiṃ dvayaṃdvayasamāpattiṃ samāpajjati, napi mātugāmassa ucchādanaparimaddananhāpanasambāhanaṃ sādiyati; api ca kho mātugāmena saddhiṃ sañjagghati saṃkīḷati saṃkelāyati…pe… napi mātugāmena saddhiṃ sañjagghati saṃkīḷati saṃkelāyati; api ca kho mātugāmassa cakkhunā cakkhuṃ upanijjhāyati pekkhati…pe… napi mātugāmassa cakkhunā cakkhuṃ upanijjhāyati pekkhati; api ca kho mātugāmassa saddaṃ suṇāti tirokuṭṭaṃ vā tiropākāraṃ vā hasantiyā vā bhaṇantiyā vā gāyantiyā vā rodantiyā vā…pe… napi mātugāmassa saddaṃ suṇāti tirokuṭṭaṃ vā tiropākāraṃ vā hasantiyā vā bhaṇantiyā vā gāyantiyā vā rodantiyā vā; api ca kho yānissa tāni pubbe mātugāmena saddhiṃ hasitalapitakīḷitāni tāni anussarati…pe… napi yānissa tāni pubbe mātugāmena saddhiṃ hasitalapitakīḷitāni tāni anussarati; api ca kho passati gahapatiṃ vā gahapatiputtaṃ vā pañcahi kāmaguṇehi samappitaṃ samaṅgībhūtaṃ paricārayamānaṃ…pe… napi passati gahapatiṃ vā gahapatiputtaṃ vā pañcahi kāmaguṇehi samappitaṃ samaṅgībhūtaṃ paricārayamānaṃ; api ca kho aññataraṃ devanikāyaṃ paṇidhāya brahmacariyaṃ carati imināhaṃ sīlena vā vatena vā tapena vā brahmacariyena vā devo vā bhavissāmi devaññataro vāti.
“Furthermore, brahmin, here some recluse or brahmin, claiming to be a celibate, does not indeed engage in sexual intercourse with a woman, nor does he enjoy massage, rubbing, bathing, and kneading a woman; but he jokes, plays, and sports with a woman…pe… nor does he joke, play, and sport with a woman; but he looks at a woman eye to eye, gazing at her…pe… nor does he look at a woman eye to eye, gazing at her; but he listens to a woman’s voice from behind a wall or a fence, whether she is laughing, speaking, singing, or weeping…pe… nor does he listen to a woman’s voice from behind a wall or a fence, whether she is laughing, speaking, singing, or weeping; but he recalls the laughter, speech, and play he had with women in the past…pe… nor does he recall the laughter, speech, and play he had with women in the past; but he sees a householder or a householder’s son endowed and furnished with the five strands of sensual pleasure, enjoying them…pe… nor does he see a householder or a householder’s son endowed and furnished with the five strands of sensual pleasure, enjoying them; but he lives the pure life with the aspiration, ‘By this virtue, or vow, or ascetic practice, or pure life, I shall become a deva or one of the devas.’
“Lại nữa, này Bà-la-môn, ở đây, một số Sa-môn hay Bà-la-môn tự xưng là sống Phạm hạnh chân chính, không thực sự giao hợp với nữ giới trong sự kết hợp đôi lứa, cũng không hoan hỷ việc xoa bóp, đấm bóp, tắm rửa, hay chà xát cho nữ giới; nhưng lại cười đùa, vui chơi, và đùa cợt với nữ giới…pe… cũng không cười đùa, vui chơi, hay đùa cợt với nữ giới; nhưng lại nhìn chằm chằm vào mắt nữ giới…pe… cũng không nhìn chằm chằm vào mắt nữ giới; nhưng lại nghe tiếng nữ giới cười, nói, hát, hay khóc từ sau bức tường hay hàng rào…pe… cũng không nghe tiếng nữ giới cười, nói, hát, hay khóc từ sau bức tường hay hàng rào; nhưng lại hồi tưởng những tiếng cười đùa, nói chuyện, vui chơi trước đây của mình với nữ giới…pe… cũng không hồi tưởng những tiếng cười đùa, nói chuyện, vui chơi trước đây của mình với nữ giới; nhưng lại thấy một gia chủ hay con trai gia chủ đang tận hưởng năm dục lạc một cách đầy đủ và trọn vẹn…pe… cũng không thấy một gia chủ hay con trai gia chủ đang tận hưởng năm dục lạc một cách đầy đủ và trọn vẹn; nhưng lại sống Phạm hạnh với mong muốn được sinh vào một cõi trời nào đó, nghĩ rằng: ‘Với giới hạnh này, với cấm hạnh này, với khổ hạnh này, hay với Phạm hạnh này, ta sẽ trở thành một vị trời, hay một vị trời nào đó’.
So taṃ assādeti, taṃ nikāmeti, tena ca vittiṃ āpajjati.
He relishes it, delights in it, and finds satisfaction in it.
Người ấy hoan hỷ với điều đó, ưa thích điều đó, và từ điều đó mà khởi lên sự thỏa mãn.
Idampi kho, brāhmaṇa, brahmacariyassa khaṇḍampi chiddampi sabalampi kammāsampi.
This, too, brahmin, is a broken, blemished, spotted, or blotched pure life.
Này Bà-la-môn, đây cũng là một phần bị sứt mẻ, bị thủng, bị vết bẩn, bị hoen ố của Phạm hạnh.
Ayaṃ vuccati, brāhmaṇa, aparisuddhaṃ brahmacariyaṃ carati saṃyutto methunena saṃyogena, na parimuccati jātiyā jarāya maraṇena sokehi paridevehi dukkhehi domanassehi upāyāsehi, na parimuccati dukkhasmāti vadāmi.
“This, brahmin, is called practicing an impure holy life, bound by sexual union. He is not freed from birth, aging, death, sorrows, lamentations, pains, displeasures, and despair. He is not freed from suffering, I say.”
Này Bà-la-môn, người này được gọi là sống Phạm hạnh không thanh tịnh, bị trói buộc bởi sự kết hợp tà dâm, không thoát khỏi sinh, già, chết, sầu, bi, khổ, ưu, não; Ta nói rằng người ấy không thoát khỏi khổ.”
327
‘‘Yāvakīvañcāhaṃ, brāhmaṇa, imesaṃ sattannaṃ methunasaṃyogānaṃ aññataraññataramethunasaṃyogaṃ* attani appahīnaṃ samanupassiṃ, neva tāvāhaṃ, brāhmaṇa, sadevake loke samārake sabrahmake sassamaṇabrāhmaṇiyā pajāya sadevamanussāya anuttaraṃ sammāsambodhiṃ abhisambuddhoti paccaññāsiṃ* .
“As long, brahmin, as I saw any one of these seven kinds of sexual unions as not yet abandoned in myself, so long, brahmin, I did not declare that I had attained unsurpassed perfect self-awakening in this world with devas, Māra, Brahmā, with ascetics and brahmins, with devas and humans.
“Này Bà-la-môn, chừng nào Ta còn thấy bất kỳ sự kết hợp tà dâm nào trong bảy loại kết hợp tà dâm này chưa được đoạn trừ trong tự thân, chừng đó, này Bà-la-môn, Ta vẫn chưa tự tuyên bố rằng mình đã chứng đắc Vô Thượng Chánh Đẳng Giác trong thế gian này cùng với chư Thiên, Ma vương, Phạm Thiên, cùng với hàng Sa-môn, Bà-la-môn, cùng với loài người và chư Thiên.
328
‘‘Yato ca khohaṃ, brāhmaṇa, imesaṃ sattannaṃ methunasaṃyogānaṃ aññataraññataramethunasaṃyogaṃ attani appahīnaṃ na samanupassiṃ, athāhaṃ, brāhmaṇa, sadevake loke samārake sabrahmake sassamaṇabrāhmaṇiyā pajāya sadevamanussāya anuttaraṃ sammāsambodhiṃ abhisambuddhoti paccaññāsiṃ.
“But when, brahmin, I did not see any one of these seven kinds of sexual unions as not yet abandoned in myself, then, brahmin, I declared that I had attained unsurpassed perfect self-awakening in this world with devas, Māra, Brahmā, with ascetics and brahmins, with devas and humans.
“Nhưng này Bà-la-môn, khi Ta không còn thấy bất kỳ sự kết hợp tà dâm nào trong bảy loại kết hợp tà dâm này chưa được đoạn trừ trong tự thân, bấy giờ, này Bà-la-môn, Ta mới tự tuyên bố rằng mình đã chứng đắc Vô Thượng Chánh Đẳng Giác trong thế gian này cùng với chư Thiên, Ma vương, Phạm Thiên, cùng với hàng Sa-môn, Bà-la-môn, cùng với loài người và chư Thiên.
‘Ñāṇañca pana me dassanaṃ udapādi, akuppā me vimutti* , ayamantimā jāti, natthi dāni punabbhavo’’’ti.
And knowledge and vision arose in me: ‘My liberation is unshakeable; this is my last birth; now there is no more renewed existence.’”
Và tri kiến về sự giải thoát đã khởi lên nơi Ta: ‘Sự giải thoát của Ta là bất động. Đây là lần sinh cuối cùng. Không còn tái sinh nữa.’”
329
Evaṃ vutte jāṇussoṇi brāhmaṇo bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘abhikkantaṃ, bho gotama; abhikkantaṃ, bho gotama…pe… upāsakaṃ maṃ bhavaṃ gotamo dhāretu ajjatagge pāṇupetaṃ saraṇaṃ gata’’nti.
When this was said, Jaṇussoṇi the brahmin said to the Blessed One: “Excellent, Venerable Gotama! Excellent, Venerable Gotama!…pe… May Venerable Gotama accept me as a lay follower who has taken refuge from this day forth as long as life lasts.”
Khi được nói vậy, Bà-la-môn Jāṇussoṇi bạch Thế Tôn rằng: “Thật tuyệt vời thay, thưa Tôn giả Gotama! Thật tuyệt vời thay, thưa Tôn giả Gotama!…pe… Kính xin Tôn giả Gotama hãy nhận con làm cư sĩ, đã quy y kể từ hôm nay cho đến trọn đời.”
Sattamaṃ.
The Seventh.
Bài kinh thứ bảy.
330
8. Saṃyogasuttaṃ
8. Saṃyoga Sutta
8. Kinh Saṃyoga (Sự trói buộc)
331
51. ‘‘Saṃyogavisaṃyogaṃ vo, bhikkhave, dhammapariyāyaṃ desessāmi.
“Monks, I will teach you the discourse on union and disunion.
51. “Này các Tỳ-khưu, Ta sẽ thuyết giảng cho các ông bài pháp về sự trói buộc và sự giải thoát khỏi trói buộc.
Taṃ suṇātha…pe… katamo ca so, bhikkhave, saṃyogo visaṃyogo dhammapariyāyo?
Listen to it…pe… And what, monks, is that discourse on union and disunion?
Hãy lắng nghe điều đó…pe… Và này các Tỳ-khưu, bài pháp về sự trói buộc và sự giải thoát khỏi trói buộc đó là gì?
332
‘‘Itthī, bhikkhave, ajjhattaṃ itthindriyaṃ manasi karoti – itthikuttaṃ itthākappaṃ itthividhaṃ itthicchandaṃ itthissaraṃ itthālaṅkāraṃ.
“A woman, monks, attends to her own female faculty—her female characteristics, female demeanor, female ways, female desires, female voice, female adornments.
“Này các Tỳ-khưu, một người nữ quán tưởng đến nữ căn của chính mình – hình dáng nữ giới, cử chỉ nữ giới, phong thái nữ giới, mong muốn nữ giới, giọng nói nữ giới, trang sức nữ giới.
Sā tattha rajjati tatrābhiramati.
She becomes infatuated there, she delights there.
Người ấy bị tham đắm vào đó, hoan hỷ trong đó.
Sā tattha rattā tatrābhiratā bahiddhā purisindriyaṃ manasi karoti – purisakuttaṃ purisākappaṃ purisavidhaṃ purisacchandaṃ purisassaraṃ purisālaṅkāraṃ.
Infatuated there, delighting there, she attends to the male faculty outside—his male characteristics, male demeanor, male ways, male desires, male voice, male adornments.
Khi bị tham đắm vào đó, hoan hỷ trong đó, người ấy quán tưởng đến nam căn bên ngoài – hình dáng nam giới, cử chỉ nam giới, phong thái nam giới, mong muốn nam giới, giọng nói nam giới, trang sức nam giới.
Sā tattha rajjati tatrābhiramati.
She becomes infatuated there, she delights there.
Người ấy bị tham đắm vào đó, hoan hỷ trong đó.
Sā tattha rattā tatrābhiratā bahiddhā saṃyogaṃ ākaṅkhati.
Infatuated there, delighting there, she longs for union outside.
Khi bị tham đắm vào đó, hoan hỷ trong đó, người ấy mong muốn sự kết hợp bên ngoài.
Yañcassā saṃyogapaccayā uppajjati sukhaṃ somanassaṃ tañca ākaṅkhati.
And she longs for the pleasure and happiness that arises for her due to that union.
Và người ấy mong muốn niềm vui, sự hoan hỷ phát sinh từ sự kết hợp đó.
Itthatte, bhikkhave, abhiratā sattā purisesu saṃyogaṃ gatā.
Beings, monks, delighting in their female nature, enter into union with men.
Này các Tỳ-khưu, chúng sanh hoan hỷ trong nữ tính thì bị trói buộc vào nam giới.
Evaṃ kho, bhikkhave, itthī itthattaṃ nātivattati.
Thus, monks, a woman does not transcend her female nature.
Này các Tỳ-khưu, như vậy, người nữ không vượt qua được nữ tính.
333
‘‘Puriso, bhikkhave, ajjhattaṃ purisindriyaṃ manasi karoti – purisakuttaṃ purisākappaṃ purisavidhaṃ purisacchandaṃ purisassaraṃ purisālaṅkāraṃ.
“A man, monks, attends to his own male faculty—his male characteristics, male demeanor, male ways, male desires, male voice, male adornments.
“Này các Tỳ-khưu, một người nam quán tưởng đến nam căn của chính mình – hình dáng nam giới, cử chỉ nam giới, phong thái nam giới, mong muốn nam giới, giọng nói nam giới, trang sức nam giới.
So tattha rajjati tatrābhiramati.
He becomes infatuated there, he delights there.
Người ấy bị tham đắm vào đó, hoan hỷ trong đó.
So tattha ratto tatrābhirato bahiddhā itthindriyaṃ manasi karoti – itthikuttaṃ itthākappaṃ itthividhaṃ itthicchandaṃ itthissaraṃ itthālaṅkāraṃ.
Infatuated there, delighting there, he attends to the female faculty outside—her female characteristics, female demeanor, female ways, female desires, female voice, female adornments.
Khi bị tham đắm vào đó, hoan hỷ trong đó, người ấy quán tưởng đến nữ căn bên ngoài – hình dáng nữ giới, cử chỉ nữ giới, phong thái nữ giới, mong muốn nữ giới, giọng nói nữ giới, trang sức nữ giới.
So tattha rajjati tatrābhiramati.
He becomes infatuated there, he delights there.
Người ấy bị tham đắm vào đó, hoan hỷ trong đó.
So tattha ratto tatrābhirato bahiddhā saṃyogaṃ ākaṅkhati.
Infatuated there, delighting there, he longs for union outside.
Khi bị tham đắm vào đó, hoan hỷ trong đó, người ấy mong muốn sự kết hợp bên ngoài.
Yañcassa saṃyogapaccayā uppajjati sukhaṃ somanassaṃ tañca ākaṅkhati.
And he longs for the pleasure and happiness that arises for him due to that union.
Và người ấy mong muốn niềm vui, sự hoan hỷ phát sinh từ sự kết hợp đó.
Purisatte, bhikkhave, abhiratā sattā itthīsu saṃyogaṃ gatā.
Beings, monks, delighting in their male nature, enter into union with women.
Này các Tỳ-khưu, chúng sanh hoan hỷ trong nam tính thì bị trói buộc vào nữ giới.
Evaṃ kho, bhikkhave, puriso purisattaṃ nātivattati.
Thus, monks, a man does not transcend his male nature.
Này các Tỳ-khưu, như vậy, người nam không vượt qua được nam tính.
Evaṃ kho, bhikkhave, saṃyogo hoti.
Thus, monks, there is union.
Này các Tỳ-khưu, như vậy là sự trói buộc.
334
‘‘Kathañca, bhikkhave, visaṃyogo hoti?
“And how, monks, is there disunion?
“Và này các Tỳ-khưu, sự giải thoát khỏi trói buộc là như thế nào?
Itthī, bhikkhave, ajjhattaṃ itthindriyaṃ na manasi karoti – itthikuttaṃ itthākappaṃ itthividhaṃ itthicchandaṃ itthissaraṃ itthālaṅkāraṃ.
A woman, monks, does not attend to her own female faculty—her female characteristics, female demeanor, female ways, female desires, female voice, female adornments.
Này các Tỳ-khưu, một người nữ không quán tưởng đến nữ căn của chính mình – hình dáng nữ giới, cử chỉ nữ giới, phong thái nữ giới, mong muốn nữ giới, giọng nói nữ giới, trang sức nữ giới.
Sā tattha na rajjati, sā tatra nābhiramati.
She does not become infatuated there, she does not delight there.
Người ấy không bị tham đắm vào đó, không hoan hỷ trong đó.
Sā tattha arattā tatra anabhiratā bahiddhā purisindriyaṃ na manasi karoti – purisakuttaṃ purisākappaṃ purisavidhaṃ purisacchandaṃ purisassaraṃ purisālaṅkāraṃ.
Not infatuated there, not delighting there, she does not attend to the male faculty outside—his male characteristics, male demeanor, male ways, male desires, male voice, male adornments.
Khi không bị tham đắm vào đó, không hoan hỷ trong đó, người ấy không quán tưởng đến nam căn bên ngoài – hình dáng nam giới, cử chỉ nam giới, phong thái nam giới, mong muốn nam giới, giọng nói nam giới, trang sức nam giới.
Sā tattha na rajjati, tatra nābhiramati.
She does not become infatuated there, she does not delight there.
Người ấy không bị tham đắm vào đó, không hoan hỷ trong đó.
Sā tattha arattā tatra anabhiratā bahiddhā saṃyogaṃ nākaṅkhati.
She, unattached there, not delighting there, does not long for external union.
Khi không bị tham đắm vào đó, không hoan hỷ trong đó, người ấy không mong muốn sự kết hợp bên ngoài.
Yañcassā saṃyogapaccayā uppajjati sukhaṃ somanassaṃ tañca nākaṅkhati.
And whatever happiness and joy arise for her due to that union, she does not long for that either.
Và người ấy không mong muốn niềm vui, sự hoan hỷ phát sinh từ sự kết hợp đó.
Itthatte, bhikkhave, anabhiratā sattā purisesu visaṃyogaṃ gatā.
Mendicants, beings who do not delight in womanhood have become disjoined from men.
Này các Tỳ-khưu, chúng sanh không hoan hỷ trong nữ tính thì được giải thoát khỏi trói buộc vào nam giới.
Evaṃ kho, bhikkhave, itthī itthattaṃ ativattati.
This is how, mendicants, a woman transcends womanhood.
Này các Tỳ-khưu, như vậy, người nữ vượt qua được nữ tính.
335
‘‘Puriso, bhikkhave, ajjhattaṃ purisindriyaṃ na manasi karoti – purisakuttaṃ purisākappaṃ purisavidhaṃ purisacchandaṃ purisassaraṃ purisālaṅkāraṃ.
Mendicants, a man does not attend to his own male faculty—his male form, male appearance, male manner, male desire, male voice, male adornment.
“Này các Tỳ-khưu, một người đàn ông không chú tâm đến nam căn bên trong – tức là cử chỉ của đàn ông, phong thái của đàn ông, dáng vẻ của đàn ông, ý muốn của đàn ông, giọng nói của đàn ông, trang sức của đàn ông.
So tattha na rajjati, so tatra nābhiramati.
He does not become attached there, he does not delight there.
Người ấy không đắm nhiễm vào đó, không hoan hỷ trong đó.
So tattha aratto tatra anabhirato bahiddhā itthindriyaṃ na manasi karoti – itthikuttaṃ itthākappaṃ itthividhaṃ itthicchandaṃ itthissaraṃ itthālaṅkāraṃ.
Unattached there, not delighting there, he does not attend to the female faculty externally—female form, female appearance, female manner, female desire, female voice, female adornment.
Không đắm nhiễm trong đó, không hoan hỷ trong đó, người ấy không chú tâm đến nữ căn bên ngoài – tức là cử chỉ của phụ nữ, phong thái của phụ nữ, dáng vẻ của phụ nữ, ý muốn của phụ nữ, giọng nói của phụ nữ, trang sức của phụ nữ.
So tattha na rajjati, tatra nābhiramati.
He does not become attached there, he does not delight there.
Người ấy không đắm nhiễm vào đó, không hoan hỷ trong đó.
So tattha aratto tatra anabhirato bahiddhā saṃyogaṃ nākaṅkhati.
Unattached there, not delighting there, he does not long for external union.
Không đắm nhiễm trong đó, không hoan hỷ trong đó, người ấy không mong cầu sự kết hợp bên ngoài.
Yañcassa saṃyogapaccayā uppajjati sukhaṃ somanassaṃ tañca nākaṅkhati.
And whatever happiness and joy arise for him due to that union, he does not long for that either.
Người ấy cũng không mong cầu niềm vui và sự hoan hỷ phát sinh do sự kết hợp đó.
Purisatte, bhikkhave, anabhiratā sattā itthīsu visaṃyogaṃ gatā.
Mendicants, beings who do not delight in manhood have become disjoined from women.
Này các Tỳ-khưu, những chúng sanh không hoan hỷ trong thân phận đàn ông thì đã đạt đến sự đoạn lìa đối với phụ nữ.
Evaṃ kho, bhikkhave, puriso purisattaṃ ativattati.
This is how, mendicants, a man transcends manhood.
Này các Tỳ-khưu, một người đàn ông vượt qua thân phận đàn ông là như thế đó.
Evaṃ kho, bhikkhave, visaṃyogo hoti.
This is how, mendicants, disjunction occurs.
Này các Tỳ-khưu, sự đoạn lìa là như thế đó.
Ayaṃ kho, bhikkhave, saṃyogo visaṃyogo dhammapariyāyo’’ti.
This, mendicants, is the discourse on conjunction and disjunction.”
Này các Tỳ-khưu, đây là Pháp môn về sự kết hợp và đoạn lìa.”
Aṭṭhamaṃ.
The Eighth.
Thứ Tám.
336
9. Dānamahapphalasuttaṃ
9. Discourse on the Great Fruit of Giving
9. Kinh Dāna Mahapphala (Sự Bố Thí Mang Lại Đại Quả)
337
52. Ekaṃ samayaṃ bhagavā campāyaṃ viharati gaggarāya pokkharaṇiyā tīre.
52. At one time the Blessed One was staying in Campā, on the bank of the Gaggarā lotus pond.
Một thời, Thế Tôn trú tại Campā, bên bờ hồ Gaggarā.
Atha kho sambahulā campeyyakā upāsakā yena āyasmā sāriputto tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā āyasmantaṃ sāriputtaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdiṃsu.
Then a number of lay followers from Campā approached Venerable Sāriputta; having approached and paid homage to Venerable Sāriputta, they sat down to one side.
Rồi nhiều thiện nam tín nữ ở Campā đi đến chỗ Tôn giả Sāriputta; sau khi đến, đảnh lễ Tôn giả Sāriputta rồi ngồi xuống một bên.
Ekamantaṃ nisinnā kho campeyyakā upāsakā āyasmantaṃ sāriputtaṃ etadavocuṃ – ‘‘cirassutā no, bhante* , bhagavato sammukhā dhammīkathā.
Seated to one side, the lay followers from Campā said to Venerable Sāriputta: “It has been a long time, venerable sir, since we heard a Dhamma talk directly from the Blessed One.
Ngồi xuống một bên, các thiện nam tín nữ ở Campā bạch Tôn giả Sāriputta rằng: “Bạch Ngài, đã lâu rồi chúng con chưa được nghe Pháp thoại từ Thế Tôn.
Sādhu mayaṃ, bhante, labheyyāma bhagavato sammukhā dhammiṃ kathaṃ* savanāyā’’ti.
It would be good, venerable sir, if we could hear a Dhamma talk directly from the Blessed One.”
Bạch Ngài, thật tốt lành nếu chúng con được nghe một Pháp thoại từ Thế Tôn.”
‘‘Tenahāvuso, tadahuposathe āgaccheyyātha, appeva nāma labheyyātha bhagavato sammukhā* dhammiṃ kathaṃ savanāyā’’ti.
“In that case, friends, you should come on the Uposatha day; perhaps you might get to hear a Dhamma talk directly from the Blessed One.”
“Vậy thì này các Hiền giả, vào ngày trai giới đó, hãy đến đây, có thể các Hiền giả sẽ được nghe một Pháp thoại từ Thế Tôn.”
‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho campeyyakā upāsakā āyasmato sāriputtassa paṭissutvā uṭṭhāyāsanā āyasmantaṃ sāriputtaṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā pakkamiṃsu.
“Yes, venerable sir,” the lay followers from Campā replied to Venerable Sāriputta, then rose from their seats, paid homage to Venerable Sāriputta, circumambulated him keeping their right side towards him, and departed.
“Thưa vâng, bạch Ngài,” các thiện nam tín nữ ở Campā vâng lời Tôn giả Sāriputta, rồi từ chỗ ngồi đứng dậy, đảnh lễ Tôn giả Sāriputta, đi nhiễu hữu rồi ra đi.
338
Atha kho campeyyakā upāsakā tadahuposathe yenāyasmā sāriputto tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā āyasmantaṃ sāriputtaṃ abhivādetvā ekamantaṃ aṭṭhaṃsu.
Then, on that Uposatha day, the lay followers from Campā approached Venerable Sāriputta; having approached and paid homage to Venerable Sāriputta, they stood to one side.
Rồi vào ngày trai giới đó, các thiện nam tín nữ ở Campā đi đến chỗ Tôn giả Sāriputta; sau khi đến, đảnh lễ Tôn giả Sāriputta rồi đứng một bên.
Atha kho āyasmā sāriputto tehi campeyyakehi upāsakehi saddhiṃ yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi.
Then Venerable Sāriputta, together with those lay followers from Campā, approached the Blessed One; having approached and paid homage to the Blessed One, he sat down to one side.
Rồi Tôn giả Sāriputta cùng với các thiện nam tín nữ ở Campā đi đến chỗ Thế Tôn; sau khi đến, đảnh lễ Thế Tôn rồi ngồi xuống một bên.
Ekamantaṃ nisinno kho āyasmā sāriputto bhagavantaṃ etadavoca –
Seated to one side, Venerable Sāriputta said to the Blessed One:
Ngồi xuống một bên, Tôn giả Sāriputta bạch Thế Tôn rằng:
339
‘‘Siyā nu kho, bhante, idhekaccassa tādisaṃyeva dānaṃ dinnaṃ na mahapphalaṃ hoti na mahānisaṃsaṃ; siyā pana, bhante, idhekaccassa tādisaṃyeva dānaṃ dinnaṃ mahapphalaṃ hoti mahānisaṃsa’’nti?
“Is it possible, venerable sir, that in some cases a gift given in the same way is not of great fruit and great benefit; and is it possible, venerable sir, that in some cases a gift given in the same way is of great fruit and great benefit?”
“Bạch Ngài, có thể nào một số người dâng cúng một loại bố thí như nhau mà không mang lại đại quả, không mang lại đại lợi ích; nhưng bạch Ngài, có thể nào một số người khác dâng cúng một loại bố thí như nhau lại mang lại đại quả, mang lại đại lợi ích không?”
‘‘Siyā, sāriputta, idhekaccassa tādisaṃyeva dānaṃ dinnaṃ na mahapphalaṃ hoti na mahānisaṃsaṃ; siyā pana, sāriputta, idhekaccassa tādisaṃyeva dānaṃ dinnaṃ mahapphalaṃ hoti mahānisaṃsa’’nti.
“It is possible, Sāriputta, that in some cases a gift given in the same way is not of great fruit and great benefit; and it is possible, Sāriputta, that in some cases a gift given in the same way is of great fruit and great benefit.”
“Này Sāriputta, có thể một số người dâng cúng một loại bố thí như nhau mà không mang lại đại quả, không mang lại đại lợi ích; nhưng này Sāriputta, có thể một số người khác dâng cúng một loại bố thí như nhau lại mang lại đại quả, mang lại đại lợi ích.”
‘‘Ko nu kho, bhante, hetu ko paccayo yena midhekaccassa tādisaṃyeva dānaṃ dinnaṃ na mahapphalaṃ hoti na mahānisaṃsaṃ; ko nu kho, bhante, hetu ko paccayo yena midhekaccassa tādisaṃyeva dānaṃ dinnaṃ mahapphalaṃ hoti mahānisaṃsa’’nti?
“What, venerable sir, is the reason, what is the cause, why in some cases a gift given in the same way is not of great fruit and great benefit; and what, venerable sir, is the reason, what is the cause, why in some cases a gift given in the same way is of great fruit and great benefit?”
“Bạch Ngài, nguyên nhân nào, duyên cớ nào mà một số người dâng cúng một loại bố thí như nhau lại không mang lại đại quả, không mang lại đại lợi ích; nguyên nhân nào, duyên cớ nào mà một số người khác dâng cúng một loại bố thí như nhau lại mang lại đại quả, mang lại đại lợi ích?”
340
‘‘Idha, sāriputta, ekacco sāpekho* dānaṃ deti, patibaddhacitto* dānaṃ deti, sannidhipekho dānaṃ deti, ‘imaṃ pecca paribhuñjissāmī’ti dānaṃ deti.
“Here, Sāriputta, someone gives a gift with expectation, with an attached mind, with a desire for accumulation, thinking: ‘I will enjoy this in the next life.’
“Này Sāriputta, ở đây, có người bố thí với tâm mong cầu, bố thí với tâm chấp trước, bố thí với tâm tích trữ, bố thí với ý nghĩ ‘sau khi chết, ta sẽ hưởng thụ cái này’.
So taṃ dānaṃ deti samaṇassa vā brāhmaṇassa vā annaṃ pānaṃ vatthaṃ yānaṃ mālāgandhavilepanaṃ seyyāvasathapadīpeyyaṃ.
He gives that gift to a recluse or a brahmin: food, drink, clothing, vehicles, garlands, perfumes, unguents, beds, dwellings, and lamps.
Người ấy bố thí thức ăn, đồ uống, y phục, xe cộ, vòng hoa, hương liệu, dầu xức, giường nằm, nhà cửa, đèn đóm cho Sa-môn hay Bà-la-môn.
Taṃ kiṃ maññasi, sāriputta, dadeyya idhekacco evarūpaṃ dāna’’nti?
"What do you think, Sāriputta, would someone give such a gift?"
Này Sāriputta, ông nghĩ sao, có người nào đó bố thí một loại bố thí như vậy không?”
‘‘Evaṃ, bhante’’.
"Yes, Venerable Sir."
“Thưa vâng, bạch Ngài.”
341
‘‘Tatra, sāriputta, yvāyaṃ sāpekho dānaṃ deti, patibaddhacitto dānaṃ deti, sannidhipekho dānaṃ deti, ‘imaṃ pecca paribhuñjissāmī’ti dānaṃ deti.
"In this case, Sāriputta, if someone gives a gift with expectation, gives a gift with a mind bound (to the result), gives a gift with a mind seeking accumulation, gives a gift thinking, 'I will enjoy this after death'.
“Này Sāriputta, ở đây, người nào bố thí với tâm mong cầu, bố thí với tâm chấp trước, bố thí với tâm tích trữ, bố thí với ý nghĩ ‘sau khi chết, ta sẽ hưởng thụ cái này’.
So taṃ dānaṃ datvā kāyassa bhedā paraṃ maraṇā cātumahārājikānaṃ devānaṃ sahabyataṃ upapajjati.
Having given that gift, at the breaking up of the body, after death, he reappears in the company of the devas of the Cātumahārājika realm.
Sau khi bố thí như vậy, do thân hoại mạng chung, người ấy sanh vào cõi chư Thiên Tứ Đại Thiên Vương.
So taṃ kammaṃ khepetvā taṃ iddhiṃ taṃ yasaṃ taṃ ādhipaccaṃ āgāmī hoti āgantā itthattaṃ.
Having exhausted that kamma, that power, that renown, that dominion, he is one who will return, he is one who will come back to this state.
Sau khi tiêu hết nghiệp ấy, tiêu hết thần thông, tiêu hết danh vọng, tiêu hết quyền lực ấy, người ấy sẽ trở lại trạng thái này, sẽ trở lại thế giới này.
342
‘‘Idha pana, sāriputta, ekacco na heva kho sāpekho dānaṃ deti, na patibaddhacitto dānaṃ deti, na sannidhipekho dānaṃ deti, na ‘imaṃ pecca paribhuñjissāmī’ti dānaṃ deti; api ca kho ‘sāhu dāna’nti dānaṃ deti…pe… napi ‘sāhu dāna’nti dānaṃ deti; api ca kho ‘dinnapubbaṃ katapubbaṃ pitupitāmahehi na arahāmi porāṇaṃ kulavaṃsaṃ hāpetu’nti dānaṃ deti…pe… napi ‘dinnapubbaṃ katapubbaṃ pitupitāmahehi na arahāmi porāṇaṃ kulavaṃsaṃ hāpetu’nti dānaṃ deti; api ca kho ‘ahaṃ pacāmi, ime na pacanti, nārahāmi pacanto apacantānaṃ dānaṃ adātu’nti dānaṃ deti…pe… napi ‘ahaṃ pacāmi, ime na pacanti, nārahāmi pacanto apacantānaṃ dānaṃ adātu’nti dānaṃ deti; api ca kho ‘yathā tesaṃ pubbakānaṃ isīnaṃ tāni mahāyaññāni ahesuṃ, seyyathidaṃ – aṭṭhakassa vāmakassa vāmadevassa vessāmittassa yamadaggino aṅgīrasassa bhāradvājassa vāseṭṭhassa kassapassa bhaguno, evaṃ me ayaṃ dānasaṃvibhāgo bhavissatī’ti dānaṃ deti…pe… napi ‘yathā tesaṃ pubbakānaṃ isīnaṃ tāni mahāyaññāni ahesuṃ, seyyathidaṃ – aṭṭhakassa vāmakassa vāmadevassa vessāmittassa yamadaggino aṅgīrasassa bhāradvājassa vāseṭṭhassa kassapassa bhaguno, evaṃ me ayaṃ dānasaṃvibhāgo bhavissatī’ti dānaṃ deti; api ca kho ‘imaṃ me dānaṃ dadato cittaṃ pasīdati, attamanatā somanassaṃ upajāyatī’ti dānaṃ deti…pe… napi ‘imaṃ me dānaṃ dadato cittaṃ pasīdati, attamanatā somanassaṃ upajāyatī’ti dānaṃ deti; api ca kho cittālaṅkāracittaparikkhāraṃ dānaṃ deti.
"Here, Sāriputta, someone does not give a gift with expectation; does not give a gift with a mind bound (to the result); does not give a gift with a mind seeking accumulation; does not give a gift thinking, 'I will enjoy this after death'; but rather gives a gift thinking, 'Giving is good'…pe… nor does he give a gift thinking, 'Giving is good'; but rather gives a gift thinking, 'It was given before, it was done before by my fathers and grandfathers; I am not worthy to abandon the ancient family tradition'…pe… nor does he give a gift thinking, 'It was given before, it was done before by my fathers and grandfathers; I am not worthy to abandon the ancient family tradition'; but rather gives a gift thinking, 'I cook, these do not cook; I am not worthy, while cooking, to not give a gift to those who do not cook'…pe… nor does he give a gift thinking, 'I cook, these do not cook; I am not worthy, while cooking, to not give a gift to those who do not cook'; but rather gives a gift thinking, 'Just as those great sacrifices were made by the ancient seers, namely, Aṭṭhaka, Vāmaka, Vāmadeva, Vessāmitta, Yamadaggi, Aṅgīrasa, Bhāradvāja, Vāseṭṭha, Kassapa, Bhagu, so will this distribution of gifts be for me'…pe… nor does he give a gift thinking, 'Just as those great sacrifices were made by the ancient seers, namely, Aṭṭhaka, Vāmaka, Vāmadeva, Vessāmitta, Yamadaggi, Aṅgīrasa, Bhāradvāja, Vāseṭṭha, Kassapa, Bhagu, so will this distribution of gifts be for me'; but rather gives a gift thinking, 'When I give this gift, my mind becomes clear; delight and joy arise'…pe… nor does he give a gift thinking, 'When I give this gift, my mind becomes clear; delight and joy arise'; but rather gives a gift as an adornment of the mind, as a requisite for the mind.
Này Sāriputta, trái lại, ở đây, có người không bố thí với tâm mong cầu, không bố thí với tâm chấp trước, không bố thí với tâm tích trữ, không bố thí với ý nghĩ ‘sau khi chết, ta sẽ hưởng thụ cái này’; nhưng người ấy bố thí với ý nghĩ ‘bố thí là tốt’… (lược bỏ)… cũng không phải bố thí với ý nghĩ ‘bố thí là tốt’; nhưng người ấy bố thí với ý nghĩ ‘cha ông ta đã từng bố thí, ta không nên làm suy yếu truyền thống gia đình cổ xưa’… (lược bỏ)… cũng không phải bố thí với ý nghĩ ‘cha ông ta đã từng bố thí, ta không nên làm suy yếu truyền thống gia đình cổ xưa’; nhưng người ấy bố thí với ý nghĩ ‘ta nấu ăn, những người này không nấu ăn, ta không nên là người nấu ăn mà không bố thí cho những người không nấu ăn’… (lược bỏ)… cũng không phải bố thí với ý nghĩ ‘ta nấu ăn, những người này không nấu ăn, ta không nên là người nấu ăn mà không bố thí cho những người không nấu ăn’; nhưng người ấy bố thí với ý nghĩ ‘cũng như các vị Tiên cổ xưa đã có những đại lễ cúng dường, như Aṭṭhaka, Vāmaka, Vāmadeva, Vessāmitta, Yamadaggi, Aṅgīrasa, Bhāradvāja, Vāseṭṭha, Kassapa, Bhagu, thì sự phân chia bố thí của ta cũng sẽ như vậy’… (lược bỏ)… cũng không phải bố thí với ý nghĩ ‘cũng như các vị Tiên cổ xưa đã có những đại lễ cúng dường, như Aṭṭhaka, Vāmaka, Vāmadeva, Vessāmitta, Yamadaggi, Aṅgīrasa, Bhāradvāja, Vāseṭṭha, Kassapa, Bhagu, thì sự phân chia bố thí của ta cũng sẽ như vậy’; nhưng người ấy bố thí với ý nghĩ ‘khi ta bố thí, tâm ta thanh tịnh, sự hoan hỷ và niềm vui sanh khởi’… (lược bỏ)… cũng không phải bố thí với ý nghĩ ‘khi ta bố thí, tâm ta thanh tịnh, sự hoan hỷ và niềm vui sanh khởi’; nhưng người ấy bố thí để trang nghiêm tâm, để hỗ trợ tâm.
So taṃ dānaṃ deti samaṇassa vā brāhmaṇassa vā annaṃ pānaṃ vatthaṃ yānaṃ mālāgandhavilepanaṃ seyyāvasathapadīpeyyaṃ.
He gives that gift to a recluse or a brahmin: food, drink, clothing, vehicles, garlands, perfumes, unguents, beds, dwellings, and lamps.
Người ấy bố thí thức ăn, đồ uống, y phục, xe cộ, vòng hoa, hương liệu, dầu xức, giường nằm, nhà cửa, đèn đóm cho Sa-môn hay Bà-la-môn.
Taṃ kiṃ maññasi, sāriputta, dadeyya idhekacco evarūpaṃ dāna’’nti?
"What do you think, Sāriputta, would someone give such a gift?"
Này Sāriputta, ông nghĩ sao, có người nào đó bố thí một loại bố thí như vậy không?”
‘‘Evaṃ, bhante’’.
"Yes, Venerable Sir."
“Thưa vâng, bạch Ngài.”
343
‘‘Tatra, sāriputta, yvāyaṃ na heva* sāpekho dānaṃ deti; na patibaddhacitto dānaṃ deti; na sannidhipekho dānaṃ deti; na ‘imaṃ pecca paribhuñjissāmī’ti dānaṃ deti; napi ‘sāhu dāna’nti dānaṃ deti; napi ‘dinnapubbaṃ katapubbaṃ pitupitāmahehi na arahāmi porāṇaṃ kulavaṃsaṃ hāpetu’nti dānaṃ deti; napi ‘ahaṃ pacāmi, ime na pacanti, nārahāmi pacanto apacantānaṃ dānaṃ adātu’nti dānaṃ deti; napi ‘yathā tesaṃ pubbakānaṃ isīnaṃ tāni mahāyaññāni ahesuṃ, seyyathidaṃ – aṭṭhakassa vāmakassa vāmadevassa vessāmittassa yamadaggino aṅgīrasassa bhāradvājassa vāseṭṭhassa kassapassa bhaguno, evaṃ me ayaṃ dānasaṃvibhāgo bhavissatī’ti dānaṃ deti; napi ‘imaṃ me dānaṃ dadato cittaṃ pasīdati, attamanatā somanassaṃ upajāyatī’ti dānaṃ deti; api ca kho cittālaṅkāracittaparikkhāraṃ dānaṃ deti.
"In this case, Sāriputta, someone does not give a gift with expectation; does not give a gift with a mind bound (to the result); does not give a gift with a mind seeking accumulation; does not give a gift thinking, 'I will enjoy this after death'; nor does he give a gift thinking, 'Giving is good'; nor does he give a gift thinking, 'It was given before, it was done before by my fathers and grandfathers; I am not worthy to abandon the ancient family tradition'; nor does he give a gift thinking, 'I cook, these do not cook; I am not worthy, while cooking, to not give a gift to those who do not cook'; nor does he give a gift thinking, 'Just as those great sacrifices were made by the ancient seers, namely, Aṭṭhaka, Vāmaka, Vāmadeva, Vessāmitta, Yamadaggi, Aṅgīrasa, Bhāradvāja, Vāseṭṭha, Kassapa, Bhagu, so will this distribution of gifts be for me'; nor does he give a gift thinking, 'When I give this gift, my mind becomes clear; delight and joy arise'; but rather gives a gift as an adornment of the mind, as a requisite for the mind.
Này Sāriputta, trong trường hợp này, có người bố thí không phải vì mong cầu; không phải vì tâm bị ràng buộc; không phải vì mong muốn tích trữ; không phải vì ‘sau khi chết, ta sẽ hưởng thụ cái này’; cũng không phải vì ‘bố thí là tốt’; cũng không phải vì ‘cha ông ta đã từng bố thí, ta không nên làm suy yếu dòng dõi gia tộc cổ xưa’; cũng không phải vì ‘ta nấu ăn, họ không nấu ăn, ta không nên không bố thí cho những người không nấu ăn’; cũng không phải vì ‘như những vị ẩn sĩ thời xưa là Aṭṭhaka, Vāmaka, Vāmadeva, Vessāmitta, Yamadaggi, Aṅgīrasa, Bhāradvāja, Vāseṭṭha, Kassapa, Bhagu đã có những đại lễ tế, bố thí của ta cũng sẽ như vậy’; cũng không phải vì ‘khi ta bố thí, tâm ta thanh tịnh, sự hoan hỷ, hân hoan khởi lên’; mà là bố thí để trang nghiêm tâm, để làm vật tùy tùng cho tâm.
So taṃ dānaṃ datvā kāyassa bhedā paraṃ maraṇā brahmakāyikānaṃ devānaṃ sahabyataṃ upapajjati.
Having given that gift, at the breaking up of the body, after death, he reappears in the company of the Brahmakāyika devas.
Người ấy sau khi đã bố thí như vậy, sau khi thân hoại mạng chung, được tái sinh vào cõi chư thiên Phạm Thiên (Brahmakāyika devā).
So taṃ kammaṃ khepetvā taṃ iddhiṃ taṃ yasaṃ taṃ ādhipaccaṃ anāgāmī hoti anāgantā itthattaṃ.
Having exhausted that kamma, that power, that glory, that sovereignty, he becomes an Anāgāmī, not returning to this state.
Người ấy sau khi đã tiêu hết nghiệp ấy, hết thần thông ấy, hết uy danh ấy, hết quyền lực ấy, trở thành bậc Bất Lai (Anāgāmī), không còn trở lại trạng thái này nữa.
Ayaṃ kho, sāriputta, hetu ayaṃ paccayo yena midhekaccassa tādisaṃyeva dānaṃ dinnaṃ na mahapphalaṃ hoti na mahānisaṃsaṃ.
This, Sāriputta, is the cause, this is the condition, by which when a similar gift is given by some person, it is not of great fruit, nor of great benefit.
Này Sāriputta, đây là lý do, đây là nguyên nhân tại sao sự bố thí như vậy của một số người ở đây không mang lại quả lớn, không mang lại lợi ích lớn.
Ayaṃ pana, sāriputta, hetu ayaṃ paccayo yena midhekaccassa tādisaṃyeva dānaṃ dinnaṃ mahapphalaṃ hoti mahānisaṃsa’’nti.
But this, Sāriputta, is the cause, this is the condition, by which when a similar gift is given by some person, it is of great fruit, and of great benefit.”
Còn đây, này Sāriputta, là lý do, là nguyên nhân tại sao sự bố thí như vậy của một số người ở đây lại mang lại quả lớn, mang lại lợi ích lớn.”
Navamaṃ.
The Ninth.
Thứ chín.
344
10. Nandamātāsuttaṃ
10. The Discourse to Nandamātā
10. Kinh Nandamātā
345
53. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ āyasmā ca sāriputto āyasmā ca mahāmoggallāno dakkhiṇāgirismiṃ cārikaṃ caranti mahatā bhikkhusaṅghena saddhiṃ.
53. Thus have I heard: On one occasion, Venerable Sāriputta and Venerable Mahāmoggallāna were wandering in Dakkhiṇāgiri with a large Saṅgha of bhikkhus.
53. Tôi nghe như vầy: Một thời, Tôn giả Sāriputta và Tôn giả Mahāmoggallāna đang du hành ở Dakkhināgiri cùng với một đại Tăng đoàn.
Tena kho pana samayena veḷukaṇḍakī* nandamātā upāsikā rattiyā paccūsasamayaṃ paccuṭṭhāya pārāyanaṃ* sarena bhāsati.
At that time, Nandamātā the female lay follower of Veḷukaṇḍakī, having risen at dawn, was reciting the Pārāyana with a sweet voice.
Vào lúc ấy, nữ cư sĩ Nandamātā ở Veḷukaṇḍakī dậy sớm vào lúc rạng đông và ngâm tụng Pārāyana với giọng du dương.
346
Tena kho pana samayena vessavaṇo mahārājā uttarāya disāya dakkhiṇaṃ disaṃ gacchati kenacideva karaṇīyena.
At that time, King Vessavaṇa was going from the northern direction to the southern direction for some purpose.
Vào lúc ấy, Đại vương Vessavaṇa đang đi từ phương Bắc xuống phương Nam vì một công việc nào đó.
Assosi kho vessavaṇo mahārājā nandamātāya upāsikāya pārāyanaṃ sarena bhāsantiyā, sutvā kathāpariyosānaṃ āgamayamāno aṭṭhāsi.
King Vessavaṇa heard Nandamātā the female lay follower reciting the Pārāyana with a sweet voice, and having heard, he stood waiting for the conclusion of the recitation.
Đại vương Vessavaṇa nghe nữ cư sĩ Nandamātā ngâm tụng Pārāyana với giọng du dương, sau khi nghe, ngài đứng chờ cho đến khi bài tụng kết thúc.
347
Atha kho nandamātā upāsikā pārāyanaṃ sarena bhāsitvā tuṇhī ahosi.
Then Nandamātā the female lay follower, having recited the Pārāyana with a sweet voice, became silent.
Rồi nữ cư sĩ Nandamātā sau khi ngâm tụng Pārāyana xong thì im lặng.
Atha kho vessavaṇo mahārājā nandamātāya upāsikāya kathāpariyosānaṃ viditvā abbhānumodi – ‘‘sādhu bhagini, sādhu bhaginī’’ti!
Then King Vessavaṇa, knowing that Nandamātā the female lay follower had concluded her recitation, applauded: “Excellent, sister! Excellent, sister!”
Rồi Đại vương Vessavaṇa, sau khi biết nữ cư sĩ Nandamātā đã kết thúc bài tụng, liền hoan hỷ tán thán: “Lành thay, chị! Lành thay, chị!”
‘‘Ko paneso, bhadramukhā’’ti?
“Who is this, good sir?”
“Thưa ngài thiện nhân, ai vậy?”
‘‘Ahaṃ te, bhagini, bhātā vessavaṇo, mahārājā’’ti.
“I am your brother, sister, King Vessavaṇa.”
“Thưa chị, tôi là anh trai của chị, Đại vương Vessavaṇa.”
‘‘Sādhu, bhadramukha, tena hi yo me ayaṃ dhammapariyāyo bhaṇito idaṃ te hotu ātitheyya’’nti.
“Excellent, good sir. Then let this Dhamma recitation that I have recited be your hospitality.”
“Lành thay, thưa ngài thiện nhân, vậy thì, bài pháp mà tôi vừa tụng này xin hãy là món quà tiếp đãi của ngài.”
‘‘Sādhu, bhagini, etañceva me hotu ātitheyyaṃ.
“Excellent, sister, let that indeed be my hospitality.
“Lành thay, thưa chị, đây chính là món quà tiếp đãi của tôi.
Sveva* sāriputtamoggallānappamukho bhikkhusaṅgho akatapātarāso veḷukaṇḍakaṃ āgamissati, tañca bhikkhusaṅghaṃ parivisitvā mama dakkhiṇaṃ ādiseyyāsi.
Tomorrow, the Saṅgha of bhikkhus, led by Sāriputta and Moggallāna, not having had their morning meal, will come to Veḷukaṇḍaka. Having served that Saṅgha of bhikkhus, you should dedicate the merit to me.
Ngày mai, Tăng đoàn do Sāriputta và Moggallāna dẫn đầu sẽ đến Veḷukaṇḍaka trước khi ăn sáng, chị hãy cúng dường Tăng đoàn ấy và hồi hướng phước đức cho tôi.
Etañceva* me bhavissati ātitheyya’’nti.
That will indeed be my hospitality.”
Đây chính là món quà tiếp đãi của tôi.”
348
Atha kho nandamātā upāsikā tassā rattiyā accayena sake nivesane paṇītaṃ khādanīyaṃ bhojanīyaṃ paṭiyādāpesi.
Then Nandamātā the female lay follower, on the morrow of that night, had choice hard and soft food prepared in her own residence.
Rồi nữ cư sĩ Nandamātā, sau đêm ấy, đã chuẩn bị thức ăn và đồ uống ngon lành tại nhà mình.
Atha kho sāriputtamoggallānappamukho bhikkhusaṅgho akatapātarāso yena veḷukaṇḍako tadavasari.
Then the Saṅgha of bhikkhus, led by Sāriputta and Moggallāna, not having had their morning meal, arrived at Veḷukaṇḍaka.
Rồi Tăng đoàn do Sāriputta và Moggallāna dẫn đầu, trước khi ăn sáng, đã đến Veḷukaṇḍaka.
Atha kho nandamātā upāsikā aññataraṃ purisaṃ āmantesi – ‘‘ehi tvaṃ, ambho purisa, ārāmaṃ gantvā bhikkhusaṅghassa kālaṃ ārocehi – ‘kālo, bhante, ayyāya nandamātuyā nivesane niṭṭhitaṃ bhatta’’’nti.
Then Nandamātā the female lay follower addressed a certain man: “Come, my good man, go to the monastery and announce the time to the Saṅgha of bhikkhus: ‘It is time, venerable sirs, the meal is ready at the residence of the noble lady Nandamātā.’”
Rồi nữ cư sĩ Nandamātā gọi một người đàn ông và nói: “Này anh, hãy đi đến tịnh xá và báo giờ cho Tăng đoàn: ‘Thưa các Tôn giả, đã đến giờ, bữa ăn đã sẵn sàng tại nhà của nữ cư sĩ Nandamātā’.”
‘‘Evaṃ, ayye’’ti kho so puriso nandamātāya upāsikāya paṭissutvā ārāmaṃ gantvā bhikkhusaṅghassa kālaṃ ārocesi – ‘‘kālo, bhante, ayyāya nandamātuyā nivesane niṭṭhitaṃ bhatta’’nti.
“Yes, noble lady,” replied that man to Nandamātā the female lay follower, and having gone to the monastery, he announced the time to the Saṅgha of bhikkhus: “It is time, venerable sirs, the meal is ready at the residence of the noble lady Nandamātā.”
“Vâng, thưa bà,” người đàn ông ấy vâng lời nữ cư sĩ Nandamātā, đi đến tịnh xá và báo giờ cho Tăng đoàn: “Thưa các Tôn giả, đã đến giờ, bữa ăn đã sẵn sàng tại nhà của nữ cư sĩ Nandamātā.”
Atha kho sāriputtamoggallānappamukho bhikkhusaṅgho pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya yena nandamātāya upāsikāya nivesanaṃ tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā paññatte āsane nisīdi.
Then the Saṅgha of bhikkhus, led by Sāriputta and Moggallāna, having dressed in the forenoon, took their bowls and robes and approached the residence of Nandamātā the female lay follower; having approached, they sat down on the seats prepared.
Rồi Tăng đoàn do Sāriputta và Moggallāna dẫn đầu, vào buổi sáng, đắp y, mang bát và y, đi đến nhà của nữ cư sĩ Nandamātā; sau khi đến, liền ngồi vào những chỗ đã được sắp sẵn.
Atha kho nandamātā upāsikā sāriputtamoggallānappamukhaṃ bhikkhusaṅghaṃ paṇītena khādanīyena bhojanīyena sahatthā santappesi sampavāresi.
Then Nandamātā the female lay follower personally satisfied and served the Saṅgha of bhikkhus, led by Sāriputta and Moggallāna, with choice hard and soft food.
Rồi nữ cư sĩ Nandamātā tự tay cúng dường và làm cho Tăng đoàn do Sāriputta và Moggallāna dẫn đầu được no đủ với thức ăn và đồ uống ngon lành.
349
Atha kho nandamātā upāsikā āyasmantaṃ sāriputtaṃ bhuttāviṃ onītapattapāṇiṃ ekamantaṃ nisīdi.
Then Nandamātā the female lay follower, when Venerable Sāriputta had finished eating and had withdrawn his hand from his bowl, sat down to one side.
Rồi nữ cư sĩ Nandamātā, sau khi Tôn giả Sāriputta đã dùng bữa và cất bát, ngồi sang một bên.
Ekamantaṃ nisinnaṃ kho nandamātaraṃ upāsikaṃ āyasmā sāriputto etadavoca – ‘‘ko pana te, nandamāte, bhikkhusaṅghassa abbhāgamanaṃ ārocesī’’ti?
Venerable Sāriputta then said to Nandamātā the female lay follower, as she sat to one side: “Who, Nandamātā, announced the arrival of the Saṅgha of bhikkhus to you?”
Tôn giả Sāriputta nói với nữ cư sĩ Nandamātā đang ngồi sang một bên: “Này Nandamātā, ai đã báo cho Tăng đoàn biết về việc đến đây của họ?”
350
‘‘Idhāhaṃ, bhante, rattiyā paccūsasamayaṃ paccuṭṭhāya pārāyanaṃ sarena bhāsitvā tuṇhī ahosiṃ.
“Here, venerable sir, at dawn, having risen early, I recited the Pārāyana with a sweet voice and then became silent.
“Thưa Tôn giả, tôi đã dậy sớm vào lúc rạng đông đêm qua và ngâm tụng Pārāyana với giọng du dương, rồi tôi im lặng.
Atha kho, bhante, vessavaṇo mahārājā mama kathāpariyosānaṃ viditvā abbhānumodi – ‘sādhu, bhagini, sādhu, bhaginī’ti!
Then, venerable sir, King Vessavaṇa, knowing that I had concluded my recitation, applauded: ‘Excellent, sister! Excellent, sister!’
Rồi, thưa Tôn giả, Đại vương Vessavaṇa, sau khi biết tôi đã kết thúc bài tụng, liền hoan hỷ tán thán: ‘Lành thay, chị! Lành thay, chị!’
‘Ko paneso, bhadramukhā’ti?
‘Who is this, good sir?’
‘Thưa ngài thiện nhân, ai vậy?’
‘Ahaṃ te, bhagini, bhātā vessavaṇo, mahārājā’ti.
‘Sister, I am your brother, Vessavaṇa, the Great King.’
‘Thưa chị, tôi là anh trai của chị, Đại vương Vessavaṇa.’
‘Sādhu, bhadramukha, tena hi yo me ayaṃ dhammapariyāyo bhaṇito idaṃ te hotu ātitheyya’nti.
‘Good, good sir, if that is so, then may this discourse on the Dhamma that I have recited be your hospitality.’
‘Lành thay, thưa ngài thiện nhân, vậy thì, bài pháp mà tôi vừa tụng này xin hãy là món quà tiếp đãi của ngài.’
‘Sādhu, bhagini, etañceva me hotu ātitheyyaṃ.
‘Good, sister, let this indeed be my hospitality.
‘Lành thay, thưa chị, đây chính là món quà tiếp đãi của tôi.
Sveva sāriputtamoggallānappamukho bhikkhusaṅgho akatapātarāso veḷukaṇḍakaṃ āgamissati, tañca bhikkhusaṅghaṃ parivisitvā mama dakkhiṇaṃ ādiseyyāsi.
Tomorrow, the Saṅgha of bhikkhus, led by Sāriputta and Moggallāna, who have not yet taken their morning meal, will come to Veḷukaṇḍaka; having served that Saṅgha of bhikkhus, you should dedicate the merit to me.
Ngày mai, Tăng đoàn do Sāriputta và Moggallāna dẫn đầu sẽ đến Veḷukaṇḍaka trước khi ăn sáng, chị hãy cúng dường Tăng đoàn ấy và hồi hướng phước đức cho tôi.
Etañceva* me bhavissati ātitheyya’nti.
This indeed will be my hospitality.’
Đây chính là món quà tiếp đãi của tôi.’
Yadidaṃ* , bhante, dāne* puññañca puññamahī ca taṃ* vessavaṇassa mahārājassa sukhāya hotū’’ti.
‘Bhante, may whatever merit and great merit there is in this offering be for the happiness of Vessavaṇa, the Great King.’
Thưa Tôn giả, phước đức và công đức của sự bố thí này xin hãy mang lại hạnh phúc cho Đại vương Vessavaṇa.”
351
‘‘Acchariyaṃ, nandamāte, abbhutaṃ, nandamāte!
“It is amazing, Nandamātā! It is wonderful, Nandamātā!
“Thật kỳ diệu thay, này Nandamātā! Thật phi thường thay, này Nandamātā!
Yatra hi nāma vessavaṇena mahārājena evaṃmahiddhikena evaṃmahesakkhena devaputtena sammukhā sallapissasī’’ti.
That you should converse face-to-face with a devaputta of such great power and such great might as Vessavaṇa, the Great King.”
Làm sao mà cô lại có thể nói chuyện trực tiếp với một vị thiên tử có đại thần thông, có đại uy lực như Đại vương Vessavaṇa được!”
352
‘‘Na kho me, bhante, eseva acchariyo abbhuto dhammo.
“Bhante, this is not the only amazing and wonderful quality I possess.
“Thưa Tôn giả, đây không phải là điều kỳ diệu hay phi thường duy nhất đối với tôi.
Atthi me aññopi acchariyo abbhuto dhammo.
I have another amazing and wonderful quality.
Tôi còn có một điều kỳ diệu và phi thường khác nữa.
Idha me, bhante, nando nāma ekaputtako piyo manāpo.
Here, bhante, I have a beloved and dear only son named Nanda.
Ở đây, thưa Tôn giả, tôi có một đứa con trai duy nhất tên Nanda, rất yêu quý và dễ thương.
Taṃ rājāno kismiñcideva pakaraṇe okassa pasayha jīvitā voropesuṃ.
On some occasion, the kings seized him and forcibly deprived him of his life.
Các vị vua đã cướp đi mạng sống của nó một cách tàn bạo trong một vụ việc nào đó.
Tasmiṃ kho panāhaṃ, bhante, dārake gahite vā gayhamāne vā vadhe vā vajjhamāne vā hate vā haññamāne vā nābhijānāmi cittassa aññathatta’’nti.
Regarding that child, bhante, whether he was seized or being seized, killed or being killed, slain or being slain, I do not recall any alteration of my mind.”
Bạch Thế Tôn, khi đứa con trai ấy bị bắt hoặc đang bị bắt, bị hành hạ hoặc đang bị hành hạ, bị giết hoặc đang bị giết, con không hề biết đến sự xáo động nào của tâm.”
‘‘Acchariyaṃ, nandamāte, abbhutaṃ nandamāte!
“It is amazing, Nandamātā! It is wonderful, Nandamātā!
“Thật kỳ diệu thay, Nandamātā! Thật hy hữu thay, Nandamātā!
Yatra hi nāma cittuppādampi* parisodhessasī’’ti.
That you should purify even the arising of a thought!”
Tại sao con lại có thể thanh lọc cả sự khởi lên của tâm (cittuppāda) như vậy?”
353
‘‘Na kho me, bhante, eseva acchariyo abbhuto dhammo.
“Bhante, this is not the only amazing and wonderful quality I possess.
“Bạch Thế Tôn, đây không phải là điều kỳ diệu và hy hữu duy nhất của con.
Atthi me aññopi acchariyo abbhuto dhammo.
I have another amazing and wonderful quality.
Con còn có một điều kỳ diệu và hy hữu khác nữa.
Idha me, bhante, sāmiko kālaṅkato aññataraṃ yakkhayoniṃ upapanno.
Here, bhante, my husband passed away and was reborn in a certain yakkha realm.
Bạch Thế Tôn, chồng con đã qua đời và tái sinh vào một loài Dạ Xoa (Yakkha).
So me teneva purimena attabhāvena uddassesi.
He revealed himself to me in that same former body.
Ông ấy đã hiện hình cho con thấy với thân tướng cũ của mình.
Na kho panāhaṃ, bhante, abhijānāmi tatonidānaṃ cittassa aññathatta’’nti.
But, bhante, I do not recall any alteration of my mind due to that.”
Tuy nhiên, bạch Thế Tôn, con không hề biết đến sự xáo động nào của tâm từ nguyên nhân đó.”
‘‘Acchariyaṃ, nandamāte, abbhutaṃ, nandamāte!
“It is amazing, Nandamātā! It is wonderful, Nandamātā!
“Thật kỳ diệu thay, Nandamātā! Thật hy hữu thay, Nandamātā!
Yatra hi nāma cittuppādampi parisodhessasī’’ti.
That you should purify even the arising of a thought!”
Tại sao con lại có thể thanh lọc cả sự khởi lên của tâm như vậy?”
354
‘‘Na kho me, bhante, eseva acchariyo abbhuto dhammo.
“Bhante, this is not the only amazing and wonderful quality I possess.
“Bạch Thế Tôn, đây không phải là điều kỳ diệu và hy hữu duy nhất của con.
Atthi me aññopi acchariyo abbhuto dhammo.
I have another amazing and wonderful quality.
Con còn có một điều kỳ diệu và hy hữu khác nữa.
Yatohaṃ, bhante, sāmikassa daharasseva daharā ānītā nābhijānāmi sāmikaṃ manasāpi aticaritā* , kuto pana kāyenā’’ti!
Since I, bhante, was brought to my husband while still young, I do not recall having transgressed against my husband even in thought, much less in body!”
Bạch Thế Tôn, từ khi con còn trẻ đã được đưa về làm vợ cho chồng con khi anh ấy cũng còn trẻ, con không hề biết mình đã ngoại tình với chồng ngay cả trong tâm ý, huống chi là bằng thân thể!”
‘‘Acchariyaṃ, nandamāte, abbhutaṃ, nandamāte!
“It is amazing, Nandamātā! It is wonderful, Nandamātā!
“Thật kỳ diệu thay, Nandamātā! Thật hy hữu thay, Nandamātā!
Yatra hi nāma cittuppādampi parisodhessasī’’ti.
That you should purify even the arising of a thought!”
Tại sao con lại có thể thanh lọc cả sự khởi lên của tâm như vậy?”
355
‘‘Na kho me, bhante, eseva acchariyo abbhuto dhammo.
“Bhante, this is not the only amazing and wonderful quality I possess.
“Bạch Thế Tôn, đây không phải là điều kỳ diệu và hy hữu duy nhất của con.
Atthi me aññopi acchariyo abbhuto dhammo.
I have another amazing and wonderful quality.
Con còn có một điều kỳ diệu và hy hữu khác nữa.
Yadāhaṃ, bhante, upāsikā paṭidesitā nābhijānāmi kiñci sikkhāpadaṃ sañcicca vītikkamitā’’ti.
Since I, bhante, became a declared lay follower, I do not recall having intentionally transgressed any training rule.”
Bạch Thế Tôn, từ khi con là một nữ cư sĩ đã thọ giới, con không hề biết mình đã cố ý vi phạm bất kỳ giới luật nào.”
‘‘Acchariyaṃ, nandamāte, abbhutaṃ, nandamāte’’ti!
“It is amazing, Nandamātā! It is wonderful, Nandamātā!”
“Thật kỳ diệu thay, Nandamātā! Thật hy hữu thay, Nandamātā!”
356
‘‘Na kho me, bhante, eseva acchariyo abbhuto dhammo.
“Bhante, this is not the only amazing and wonderful quality I possess.
“Bạch Thế Tôn, đây không phải là điều kỳ diệu và hy hữu duy nhất của con.
Atthi me aññopi acchariyo abbhuto dhammo.
I have another amazing and wonderful quality.
Con còn có một điều kỳ diệu và hy hữu khác nữa.
Idhāhaṃ, bhante, yāvadeva* ākaṅkhāmi vivicceva kāmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaṃ savicāraṃ vivekajaṃ pītisukhaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharāmi.
Here, bhante, whenever I wish, quite secluded from sensual pleasures, secluded from unwholesome states, I enter and dwell in the first jhāna, which is accompanied by directed thought and sustained thought, with rapture and pleasure born of seclusion.
Bạch Thế Tôn, ở đây, bất cứ khi nào con muốn, con ly dục, ly bất thiện pháp, chứng và trú thiền thứ nhất, một trạng thái hỷ lạc do ly dục sinh, có tầm có tứ.
Vitakkavicārānaṃ vūpasamā ajjhattaṃ sampasādanaṃ cetaso ekodibhāvaṃ avitakkaṃ avicāraṃ vivekajaṃ pītisukhaṃ dutiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharāmi.
With the subsiding of directed thought and sustained thought, I enter and dwell in the second jhāna, which has internal assurance and unification of mind, is without directed thought and sustained thought, and has rapture and pleasure born of concentration.
Với sự lắng dịu của tầm và tứ, con chứng và trú thiền thứ hai, một trạng thái hỷ lạc do định sinh, nội tĩnh nhất tâm, không tầm không tứ.
Pītiyā ca virāgā upekkhikā ca viharāmi satā ca sampajānā sukhañca kāye paṭisaṃvedemi, yaṃ taṃ ariyā ācikkhanti – ‘upekkhako satimā sukhavihārī’ti tatiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharāmi.
With the fading away of rapture, I dwell in equanimity, mindful and clearly comprehending, and I experience pleasure with the body; I enter and dwell in the third jhāna, of which the noble ones declare: ‘He is equanimous, mindful, and dwells in pleasure.’
Với sự ly hỷ, con trú xả, chánh niệm tỉnh giác, thân cảm lạc thọ, mà các bậc Thánh gọi là ‘xả niệm lạc trú’, con chứng và trú thiền thứ ba.
Sukhassa ca pahānā dukkhassa ca pahānā pubbeva somanassadomanassānaṃ atthaṅgamā adukkhamasukhaṃ upekkhāsatipārisuddhiṃ catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharāmī’’ti.
and by the abandoning of pleasure and pain, and by the prior passing away of joy and sorrow, I enter and dwell in the fourth jhāna, which is neither painful nor pleasant, and is purified by equanimity and mindfulness."
Với sự đoạn diệt lạc và đoạn diệt khổ, cùng với sự diệt trừ hỷ và ưu trước đây, con chứng và trú thiền thứ tư, một trạng thái không khổ không lạc, hoàn toàn thanh tịnh bởi xả và niệm.”
‘‘Acchariyaṃ, nandamāte, abbhutaṃ, nandamāte’’ti!
“It is wonderful, Nandamātā, it is amazing, Nandamātā!”
“Thật kỳ diệu thay, Nandamātā! Thật hy hữu thay, Nandamātā!”
357
‘‘Na kho me, bhante, eseva acchariyo abbhuto dhammo.
“This, Venerable Sir, is not the only wonderful and amazing quality I possess.
“Bạch Thế Tôn, đây không phải là điều kỳ diệu và hy hữu duy nhất của con.
Atthi me aññopi acchariyo abbhuto dhammo.
I have another wonderful and amazing quality.
Con còn có một điều kỳ diệu và hy hữu khác nữa.
Yānimāni, bhante, bhagavatā desitāni pañcorambhāgiyāni saṃyojanāni nāhaṃ tesaṃ kiñci attani appahīnaṃ samanupassāmī’’ti.
Venerable Sir, as for these five lower fetters taught by the Blessed One, I do not see any of them as not abandoned within myself.”
Bạch Thế Tôn, năm hạ phần kiết sử (orambhāgiyāni saṃyojanāni) mà Thế Tôn đã thuyết giảng, con không thấy bất kỳ kiết sử nào trong số đó còn chưa được đoạn trừ nơi tự thân con.”
‘‘Acchariyaṃ, nandamāte, abbhutaṃ, nandamāte’’ti!
“It is wonderful, Nandamātā, it is amazing, Nandamātā!”
“Thật kỳ diệu thay, Nandamātā! Thật hy hữu thay, Nandamātā!”
358
Atha kho āyasmā sāriputto nandamātaraṃ upāsikaṃ dhammiyā kathāya sandassetvā samādapetvā samuttejetvā sampahaṃsetvā uṭṭhāyāsanā pakkāmīti.
Then, having instructed, encouraged, inspired, and gladdened the lay follower Nandamātā with a Dhamma talk, Venerable Sāriputta rose from his seat and departed.
Sau đó, Tôn giả Sāriputta đã khai thị, khích lệ, làm phấn khởi và hoan hỷ nữ cư sĩ Nandamātā bằng bài pháp, rồi đứng dậy rời chỗ.
Dasamaṃ.
The Tenth.
Phẩm thứ mười.
359
Tassuddānaṃ –
The summary of these is:
Tóm tắt phẩm này:
360
Ṭhiti ca parikkhāraṃ dve, aggī saññā ca dve parā;
Stability, and two on requisites, two on fires, two on perceptions;
Trụ, vật dụng, hai lửa, hai tưởng;
361
Methunā saṃyogo dānaṃ, nandamātena te dasāti.
Sexual misconduct, fetter, generosity, with Nandamātā—these are ten.
Dâm dục, kiết sử, bố thí, Nandamātā, đó là mười bài kinh.
Next Page →

Settings