997. Anuggahagarahaṇesu nipātoti anuggaṇhanagarahatthajotako nipāto.
997. 'Anuggahagarahaṇesu nipāto' means a particle indicating either approval or blame.
997. “Anuggahagarahaṇesu nipāto” (trợ từ trong việc chấp nhận và quở trách) là trợ từ biểu thị ý nghĩa chấp nhận và quở trách.
Kimettha anuggaṇhāti, kiṃ vā garahatīti āha ‘‘catunna’’ntiādi.
To explain what it approves or what it blames here, he says 'catunnaṃ' (of four) and so forth.
Điều gì được chấp nhận ở đây, điều gì bị quở trách, nên nói “catunnaṃ” (của bốn) v.v...
Tattha anuggaṇhanto anucchavikaṃ katvā gaṇhanto.
Therein, 'anuggaṇhanto' means taking it as appropriate.
Ở đó, “anuggaṇhanto” (người chấp nhận) là người chấp nhận một cách thích đáng.
Garahanto nindanto.
'Garahanto' means blaming.
“Garahanto” (người quở trách) là người chỉ trích.
Issarasīlo issaro, tassa bhāvo issariyaṃ, pabhutā.
An issarasīla is an issara; its state is 'issariyaṃ', mastery.
Issarasīlo (người có tính chất quyền lực) là issaro (người có quyền lực), trạng thái của người ấy là “issariyaṃ” (quyền lực), sự thống trị.
Adhīnaṃ pati adhipati, tassa bhāvo ādhipaccaṃ, sāmibhāvoti āha – ‘‘issariyādhipacca’’ntiādi.
The lord of those who are dependent is an adhipati; its state is 'ādhipaccaṃ', lordship. Thus he says 'issariyādhipacca' and so forth.
Adhīnaṃ pati (chủ của những người phụ thuộc) là adhipati (người có quyền lực tối cao), trạng thái của người ấy là “ādhipaccaṃ” (quyền thống trị), trạng thái làm chủ, nên nói “issariyādhipacca” (quyền lực và quyền thống trị) v.v...
Anantakānīti antarahitāni.
'Anantakāni' means uninterrupted.
“Anantakānī” (không có giới hạn) là không có khoảng cách.
Aveccappasādenāti vatthuttayassa guṇe yāthāvato avecca pavisitvā pasādo.
'Aveccappasādenā' means faith that enters into the qualities of the Triple Gem truly and completely.
“Aveccappasādenā” (với niềm tịnh tín bất động) là niềm tịnh tín sau khi đã thâm nhập và thấy rõ các phẩm chất của Tam Bảo.
So pana kenaci calanarahitoti āha ‘‘acalappasādenā’’ti.
And because it cannot be shaken by anyone, he says 'acalappasādenā' (with unshakable faith).
Niềm tịnh tín ấy không thể bị lay chuyển bởi bất cứ ai, nên nói “acalappasādenā” (với niềm tịnh tín không lay chuyển).
Maggenāti ariyamaggena.
'Maggenā' means by the Noble Path.
“Maggena” (bằng đạo) là bằng thánh đạo.
Āgatappasādo tassa adhigamena laddhappasādo.
'Āgatappasādo' means faith obtained by its attainment.
“Āgatappasādo” (niềm tịnh tín đã đạt được) là niềm tịnh tín đã đạt được do sự chứng đắc của nó.
Apubbaṃ acarimanti ekajjhaṃ.
'Apubbaṃ acarimaṃ' means simultaneously.
“Apubbaṃ acarimaṃ” (không trước không sau) là cùng một lúc.
Ariyasāvakānañhi ariyamaggo uppajjantova tīsu vatthūsu aveccappasādaṃ āvahanto eva uppajjati.
Indeed, when the Noble Path arises for Noble Disciples, it arises bringing forth complete faith in the three objects simultaneously.
Thật vậy, khi thánh đạo phát sinh cho các thánh đệ tử, nó phát sinh cùng lúc mang lại niềm tịnh tín bất động đối với ba đối tượng.
Tesanti visayabhūtānaṃ tiṇṇaṃ vatthūnaṃ vasena tidhā vutto.
'Tesaṃ' means it is spoken of as threefold by way of those three objects.
“Tesaṃ” (của chúng) là được nói thành ba loại theo ba đối tượng.
Yasmā ca atthato eko, tasmāva ninnānākaraṇo hoti pavattaṭṭhānabhede satipi.
'Yasmā ca' (and since) it is one in meaning, therefore it is without differentiation, even though there is a difference in the places of its occurrence.
“Yasmā ca” (và vì) về mặt ý nghĩa “eko” (là một), “tasmāva ninnānākaraṇo hoti” (nên nó không có sự khác biệt) dù có sự khác biệt về nơi phát sinh.
Ariyasāvakassa hītiādinā nayena tamatthaṃ vivarati.
He explains that meaning in the manner beginning with 'Ariyasāvakassa hī' (for a Noble Disciple).
“Ariyasāvakassa hī” (thật vậy, của thánh đệ tử) v.v... giải thích ý nghĩa đó theo cách này.
Pasādo okappanā.
'Pasādo' means conviction.
“Pasādo” (niềm tịnh tín) là sự tin tưởng.
Pemaṃ bhatti.
'Pemaṃ' means devotion.
“Pemaṃ” (tình yêu) là sự sùng kính.
Gāravaṃ garukaraṇaṃ.
'Gāravaṃ' means respect.
“Gāravaṃ” (sự tôn kính) là sự tôn trọng.
Mahantaṃ uḷāraṃ.
'Mahantaṃ' means excellent.
“Mahantaṃ” (lớn lao) là cao thượng.
Etaṃ vibhāgena natthi sabbattha samānattā.
'Etaṃ' (this) is not differentiated, because it is the same everywhere.
“Etaṃ” (điều này) “natthi” (không có) sự phân biệt, vì nó giống nhau ở mọi nơi.
Evanti bhavantarepi akopanīyatāya.
'Evaṃ' means due to its unshakeability even in future existences.
“Evaṃ” (như vậy) là do không thể bị lay chuyển ngay cả trong các kiếp sống khác.
Sadisavasenāti aññehi akhaṇḍādīhi sadisavasena.
'Sadisavasenā' means in a similar way to other unblemished qualities.
“Sadisavasenā” (theo cách tương tự) là theo cách tương tự với các điều khác như không bị đứt đoạn v.v...
Tenāha ‘‘mukhavaṭṭi yañhi chinne’’tiādi.
Therefore, he says 'mukhavaṭṭi yañhi chinne' (when the mouth-rim is cut) and so forth.
Do đó, nói “mukhavaṭṭi yañhi chinne” (vì nếu vành miệng bị cắt) v.v...
Khaṇḍā etissā atthīti khaṇḍā.
It has fragments, therefore it is broken.
Có những đoạn của nó nên gọi là “khaṇḍā” (bị đứt đoạn).
Esa nayo sesesupi.
This method applies to the others as well.
Cách này cũng áp dụng cho các trường hợp còn lại.
Pātimokkhe āgatānukkamena sīlassa ādimajjhavibhāgo veditabbo.
The division of morality into beginning, middle, and end should be understood according to the order given in the Pātimokkha.
Sự phân chia giới thành đầu, giữa, cuối cần được hiểu theo thứ tự được trình bày trong Pātimokkha.
Dvinnaṃ vā tiṇṇaṃ vāti sīlakoṭṭhāsānaṃ.
Of two or of three refers to the sections of morality.
“Dvinnaṃ vā tiṇṇaṃ vā” (của hai hoặc ba) là của các phần giới.
Ekantaraṃ bhinnanti abhinnena ekantaraṃ hutvā bhinnaṃ.
Broken with one interval means broken with one unbroken interval.
“Ekantaraṃ bhinnaṃ” (bị phá vỡ cách một) là bị phá vỡ xen kẽ với một phần không bị phá vỡ.
Tesaṃ khaṇḍādīnaṃ.
Of these refers to the broken and so on.
“Tesaṃ” (của chúng) là của các điều bị đứt đoạn v.v...
‘‘Bhujissehī’’ti uttarapadalopena niddesoti āha ‘‘bhujissabhāvakarehī’’ti.
It is a designation by elision of the latter part, as in ‘‘bhujissehi’’, thus he says ‘‘by those that cause freedom’’.
“Bhujissehī” (bởi những người tự do) được chỉ định bằng cách bỏ đi hậu tố, nên nói “bhujissabhāvakarehī” (bởi những điều làm cho tự do).
Idaṃ vītikkantanti idampi sīlaṃ vītikkantaṃ.
This too is a transgression; this morality too is transgressed.
Điều này đã vi phạm, tức là giới này cũng đã vi phạm.
‘‘Ayaṃ sīlassa vītikkamo’’ti evaṃ parāmasituṃ asakkuṇeyyehi.
By those unable to reflect thus: ‘‘This is a transgression of morality.’’
Bởi những người không thể nhận biết như vậy rằng “Đây là sự vi phạm giới”.
998. Yesanti aniyamato saddhādīnamādhārabhūtapuggaladassanaṃ.
998. Whose indicates the individuals who are the basis of faith and so on, without restriction.
998. Của những ai là sự chỉ rõ người làm cơ sở cho tín, v.v., một cách không xác định.
Buddhe pasādo gahito.
Faith in the Buddha is taken.
Tịnh tín nơi Đức Phật được nắm giữ.
So hi itarehi paṭhamaṃ gahetabboti.
For this should be taken first by the others.
Quả thật, điều đó nên được nắm giữ trước hết bởi những người khác.
Ariyakantāni sīlāni gahitāni sotāpannassa sīlānaṃ adhippetattā.
The noble, beloved moralities are taken, because the moralities of a sotāpanna are intended.
Các giới được bậc Thánh ưa thích được nắm giữ vì các giới của bậc Dự Lưu được đề cập.
Saṅghe pasādo gahito dhammappasādassa anantaraṃ vuccamānattā.
Faith in the Saṅgha is taken, because it is mentioned immediately after faith in the Dhamma.
Tịnh tín nơi Tăng đoàn được nắm giữ vì được nói đến ngay sau tịnh tín nơi Pháp.
Dhamme pasādo gahito aveccappasādabhāvato.
Faith in the Dhamma is taken, because it is unwavering faith.
Tịnh tín nơi Pháp được nắm giữ vì là tịnh tín bất động (aveccappasāda).
Sotaṃ ariyamaggaṃ ādito patti sotāpatti, tassā aṅgāni sotāpattiyaṅgāni.
The stream (sota) is the noble path; attaining it from the beginning is sotāpatti; its factors are sotāpattiyaṅgāni.
Sự chứng đắc đạo lộ bậc Thánh từ ban đầu là Dự Lưu (sotāpatti), các chi phần của nó là các chi phần Dự Lưu (sotāpattiyaṅga).
Paccentīti pajāyanti adhigacchanti.
They attain means they arise, they achieve.
Đạt đến (paccentī) tức là phát sinh, chứng đắc.
Tenāha ‘‘pāpuṇantī’’ti.
Therefore, he says ‘‘they reach’’.
Do đó, nói rằng “đạt được” (pāpuṇantī).
Brahmacariyanti maggabrahmacariyaṃ.
Brahmacariya means the brahmacariya of the path.
Phạm hạnh (brahmacariya) tức là đạo lộ phạm hạnh.
Katarapasādo vattamānoti adhippāyo.
Which faith is present? This is the intention.
Tịnh tín nào đang hiện hành, đó là ý nghĩa.
Maggappasādoti maggasampayutto pasādo.
Maggappasādo means faith associated with the path.
Tịnh tín đạo lộ (maggappasādo) tức là tịnh tín tương ưng với đạo lộ.
Āgatamaggassāti adhigatamaggassa.
Of the attained path means of the path that has been achieved.
Của đạo lộ đã chứng đắc (āgatamaggassa) tức là của đạo lộ đã thành tựu.
Missakappasādo esoti tasmā ubhopi therā paṇḍitā bahussutā.
This is mixed faith, therefore both elders are wise and learned.
Đây là tịnh tín hỗn hợp (missakappasādo) nên cả hai vị trưởng lão đều là người trí tuệ, đa văn.
1000-1001. ‘‘Sotāpattī’’ti paṭhamamaggo adhippeto, tassa adhigamūpāyo sotāpattiyaṅgaṃ.
1000-1001. ‘‘Sotāpatti’’ refers to the first path; the means of its attainment is sotāpattiyaṅga.
1000-1001. “Dự Lưu” (sotāpattī) là đạo lộ thứ nhất được đề cập, phương tiện để chứng đắc nó là chi phần Dự Lưu (sotāpattiyaṅga).
Tenāha ‘‘sotāpattiyā pubbabhāgapaṭilābhaṅga’’nti.
Therefore, he says ‘‘the factor for the prior attainment of stream-entry’’.
Do đó nói “chi phần chứng đắc phần sơ khởi của Dự Lưu”.
Sotāpattiatthāyāti sotāpattimaggatthāya.
For the sake of sotāpatti means for the sake of the sotāpatti-path.
Vì mục đích Dự Lưu (sotāpattiatthāyā) tức là vì mục đích đạo lộ Dự Lưu.
Aṅganti kāraṇaṃ.
Aṅga means a cause.
Chi phần (aṅga) tức là nguyên nhân.
Itare ratanattayappasādādayo.
The others are faith in the Triple Gem and so on.
Những cái khác là tịnh tín Tam Bảo, v.v.
Pubbabhāgiyāya sotāpattiyā aṅgaṃ kāraṇanti.
It is a factor, a cause, for the prior part of sotāpatti.
Chi phần của Dự Lưu thuộc phần sơ khởi là nguyên nhân.
1002.(Vitānaṃ kāyānaṃ kālanakāya, kāraṇassa upagatānaṃ sātapariyā sijjhati. Tattha kāyaparipajjhāyamukhena tantiṃ ṭhapesi bhagavā. Na hi passatha namatthehi karaṇe niratthako piti vattati. ‘‘Niyatattā’’ti vuttaṃ. Tameva niyamaṃ ‘‘majjhimapadeseyevā’’ti avadhāraṇena vibhāveti. Mahāmaṇḍalacārikaṃ carantopi majjhimapadesassa antanteneva carati. Tattha ca vineyyajanassa samosaraṇatā mattapanavācamahatthasupananti.)* Aruṇuṭṭhāpanampi tattheva hoti.
1002.* Even the rising of the sun occurs there.
1002. (Vitānaṃ kāyānaṃ kālanakāya, kāraṇassa upagatānaṃ sātapariyā sijjhati. Tattha kāyaparipajjhāyamukhena tantiṃ ṭhapesi bhagavā. Na hi passatha namatthehi karaṇe niratthako piti vattati. “Niyatattā”ti vuttaṃ. Tameva niyamaṃ “majjhimapadeseyevā”ti avadhāraṇena vibhāveti. Mahāmaṇḍalacārikaṃ carantopi majjhimapadesassa antanteneva carati. Tattha ca vineyyajanassa samosaraṇatā mattapanavācamahatthasupananti.)* Sự mọc của bình minh cũng xảy ra ở đó.
Paccantapadese pana dūre vineyyajanā honti, tattha gantvā maggaphalesu patiṭṭhāpetvā tato paccāgantvā majjhimapadese eva vāsaṃ upagacchati, tattha manussehi katānaṃ kārānaṃ mahapphalabhāvaniyamanatthanti daṭṭhabbaṃ.
But in the border regions, those to be disciplined are far away; having gone there, established them in the paths and fruits, and then returned, he takes up residence only in the central region, for the purpose of ensuring the great fruitfulness of the deeds performed by people there.
Nhưng ở vùng biên giới thì có những người đáng giáo hóa ở xa, sau khi đến đó và an lập họ vào các đạo quả, rồi trở về và an cư ở vùng trung tâm, điều đó nên được hiểu là để quy định sự thành tựu lớn của những việc làm do con người thực hiện ở đó.
‘‘Āsanne no bhagavā’’ti idaṃ nidassanamattanti dassento ‘‘na kevala’’nti ādimāha.
‘‘The Blessed One is near us’’ is merely an example, indicating this, he begins with ‘‘not only’’.
“Đức Thế Tôn không ở gần chúng con” là một ví dụ, để chỉ ra điều đó, nói “không chỉ” v.v.
Dvepi janāti isidattapurāṇā.
Both individuals are Isidatta and Purāṇa.
Cả hai người (dvepi janā) là Isidatta và Purāṇa.
Sitaṃ nāma mandahasitaṃ.
Sitaṃ is a gentle smile.
Sitaṃ (nụ cười) là nụ cười mỉm.
Hasitaṃ nāma vissaṭṭhahasitaṃ.
Hasitaṃ is a hearty laugh.
Hasitaṃ (tiếng cười) là tiếng cười thoải mái.
Muttacāgotiādīsu yaṃ vattabbaṃ, taṃ visuddhimaggaṭīkāyaṃ (visuddhi. mahāṭī. 1.160) vuttanayena veditabbaṃ.
What needs to be said regarding muttacāgo and so on, should be understood according to the method stated in the Visuddhimaggaṭīkā.
Những gì cần nói về sự bố thí không giữ lại (muttacāgo) v.v., nên được hiểu theo cách đã nói trong chú giải Thanh Tịnh Đạo (visuddhi. mahāṭī. 1.160).
Saṃvibhāgeti parassa dānavasena saṃvibhajane.
In sharing means in distributing by way of giving to others.
Trong sự phân chia (saṃvibhāge) tức là trong việc phân chia bằng cách bố thí cho người khác.
Akatavibhāganti deyyadhammavasena na katavibhāgaṃ.
Undistributed means not distributed by way of things to be given.
Chưa phân chia (akatavibhāgaṃ) tức là chưa phân chia về mặt vật phẩm bố thí.
Puggalavasena pana ‘‘sīlavantehī’’ti vuttattā katavibhāgameva mahapphalatākaraṇena.
But by way of persons, because it is said "by the virtuous," it is indeed distributed by making it of great fruit.
Nhưng về mặt cá nhân thì đã phân chia vì đã nói “cho những người có giới hạnh”, do đó có quả lớn.
Tenāha ‘‘sabbaṃ dātabbameva hutvā ṭhita’’nti.
Therefore, he said: "All has become that which should be given."
Do đó nói “tất cả đều là vật đáng bố thí”.
1003. Paveṇiāgatassāti anekapurisayugavasena paramparāgatassa.
Of what has come down through tradition means that which has come down through a succession of many generations of men.
1003. Cái đã truyền lại (paveṇiāgatassā) tức là cái đã được truyền từ đời này sang đời khác qua nhiều thế hệ.
Attani upanetabbanti attani netvā parasmiṃ upanetabbaṃ.
To be brought to oneself means to be brought to oneself and then brought to others.
Nên đưa vào tự thân (attani upanetabbaṃ) tức là sau khi đưa vào tự thân, nên đưa cho người khác.
Tenāha ‘‘yo kho myāyaṃ dhammo appiyo amanāpo, parassapeso dhammo appiyo amanāpo’’tiādi.
Therefore, he said: "This Dhamma which is disagreeable and unpleasant to me, this Dhamma is disagreeable and unpleasant to others," and so on.
Do đó nói “Pháp nào không đáng yêu, không đáng ưa đối với tôi, thì pháp ấy cũng không đáng yêu, không đáng ưa đối với người khác” v.v.
Amantabhāsenāti samphassa samphappalāpassa amantāya mantārahitabhāsanena.
By speaking without consultation means by speaking without consulting about frivolous talk and chatter.
Bằng lời nói không có lời khuyên (amantabhāsenā) tức là bằng lời nói không có lời khuyên, không có sự tiếp xúc, không có sự nói chuyện phù phiếm.
1004-5. Dve gāmā dvinnaṃ ñātīnaṃ gāmāti katvā.
Two villages means two villages belonging to two relatives.
1004-5. Hai ngôi làng (dve gāmā) được gọi như vậy vì là làng của hai người thân.
Ñātiketi evaṃladdhanāme ekasmiṃ gāmake.
In Ñātika means in a small village so named.
Ở Ñātika (ñātike) tức là ở một ngôi làng nhỏ có tên như vậy.
Giñjakāvasatheti giñjakā vuccanti iṭṭhakā, giñjakāhi eva kato āvasatho, tasmiṃ.
In the brick hall (Giñjakāvasatha) means giñjakā are bricks; a dwelling made of bricks, in that.
Trong Giñjakāvasatha (giñjakāvasathe) tức là giñjakā được gọi là gạch, āvasatha được làm bằng gạch, trong đó.
So kira āvāso yathā sudhāhi parikammena payojanaṃ natthi, evaṃ iṭṭhakāhi eva cinitvā kato.
That dwelling, it is said, was constructed with bricks, just as there is no need for plastering with stucco.
Ngôi nhà đó được xây bằng gạch mà không cần trang trí bằng vữa, giống như không cần sử dụng vữa.
Tena vuttaṃ ‘‘iṭṭhakāmaye āvasathe’’ti.
Therefore, it is said: "in a brick dwelling."
Do đó nói “trong ngôi nhà bằng gạch”.
Tulāthambhadvārabandhakavāṭaphalakāni pana dārumayā eva.
However, the beams, pillars, doorframes, and door panels were made of wood.
Nhưng các cột trụ, khung cửa, cửa và ván thì đều bằng gỗ.
Oraṃ vuccati kāmadhātu, paccayabhāvena taṃ oraṃ bhajantīti orambhāgiyāni, orambhāgassa vā hitāni orambhāgiyāni.
Oraṃ is called the Kāmadhātu (sense-sphere); orambhāgiyāni (lower fetters) means they resort to that lower realm by way of condition, or orambhāgiyāni means they are beneficial to the lower realm.
Oraṃ được gọi là dục giới, chúng phục vụ oraṃ theo cách nhân duyên nên là orambhāgiyāni (thuộc hạ phần), hoặc có lợi cho hạ phần nên là orambhāgiyāni.
Tenāha ‘‘heṭṭhābhāgiyāna’’ntiādi.
Therefore, it is said: "lower fetters," and so on.
Do đó nói “của hạ phần” v.v.
Tīhi maggehīti heṭṭhimehi tīhi maggehi.
By the three paths means by the three lower paths.
Với ba đạo lộ (tīhi maggehī) tức là với ba đạo lộ thấp hơn.
Tehi pahātabbatāya hi tesaṃ saññojanānaṃ orambhāgiyatā, oraṃ bhañjiyāni vā orambhāgiyāni vuttāni niruttinayena.
Indeed, the lower nature of these fetters is due to their being abandoned by these paths, or they are called orambhāgiyāni (lower fetters) by way of etymology, meaning "broken in the lower realm."
Thật vậy, do được đoạn trừ bởi chúng nên các kiết sử ấy là thuộc hạ phần, hoặc orambhāgiyāni (thuộc hạ phần) được nói theo cách ngữ nguyên là những cái bị phá hủy ở hạ phần.
Idāni byatirekamukhena nesaṃ orambhāgiyabhāvaṃ vibhāvetuṃ ‘‘tatthā’’tiādi vuttaṃ.
Now, to explain their lower nature by way of exclusion, "therein" and so on is stated.
Bây giờ, để làm rõ tính chất thuộc hạ phần của chúng bằng cách phủ định, nói “ở đó” v.v.
Vikkhambhitāni samatthatāvighātena puthujjanānaṃ, samucchinnāni sabbaso abhāvena ariyānaṃ rūpārūpabhavūpapattiyā vibandhanāya na hontīti vuttaṃ ‘‘avikkhambhitāni maggena vā asamucchinnānī’’ti.
"Not suppressed by the path or not eradicated" is said to mean that they are suppressed for ordinary people by the obstruction of their power, and eradicated for noble ones by their complete absence, so that they do not serve as a bond for rebirth in the rūpa or arūpa existences.
Bị trấn áp (vikkhambhitāni) đối với phàm phu do sự cản trở năng lực, bị đoạn trừ (samucchinnāni) đối với bậc Thánh do không còn hoàn toàn, chúng không còn là sự ràng buộc cho sự tái sinh trong các cõi sắc và vô sắc, do đó nói “chưa bị trấn áp bởi đạo lộ hoặc chưa bị đoạn trừ hoàn toàn”.
Nibbattivasenāti paṭisandhiggahaṇavasena gantuṃ na denti.
By way of rebirth means they do not allow one to go by way of taking rebirth.
Về mặt tái sinh (nibbattivasenā) tức là về mặt thọ sanh, chúng không cho phép đi đến.
Mahaggatabhavagāmikammāyūhanassa vibandhanato sakkāyadiṭṭhiādīni tīṇi saññojanāni kāmacchandabyāpādā viya mahaggatabhavūpapattiyā visesapaccayattā tattha mahaggatabhave nibbattampi tannibbattihetukammaparikkhaye kāmabhavūpapattipaccayatāya mahaggatabhavato ānetvā idheva kāmabhave eva nibbattāpenti.
Because of the obstruction of accumulating karma leading to higher existences, the three fetters of sakkāyadiṭṭhi and so on, like sensual desire and ill-will, being specific conditions for rebirth in higher existences, even if one is reborn there in a higher existence, upon the exhaustion of the karma that caused that rebirth, they bring one back to this Kāma-bhava (sense-sphere existence) and cause rebirth here, due to being conditions for rebirth in the Kāma-bhava.
Do sự cản trở việc tích lũy nghiệp dẫn đến các cõi cao, ba kiết sử là sakkāyadiṭṭhi (thân kiến) v.v., giống như dục ái (kāmacchanda) và sân hận (byāpāda), là nhân duyên đặc biệt cho sự tái sinh trong các cõi cao, nên ở đó trong các cõi cao, dù đã tái sinh (nibbattampi), khi nghiệp nhân tái sinh ấy đã hết, chúng lại là nhân duyên cho sự tái sinh trong dục giới, nên chúng kéo về và tái sinh ở đây (ānetvā idheva nibbattāpenti) trong dục giới.
Tasmā sabbānipi pañcapi saṃyojanāni orambhāgiyāneva.
Therefore, all five fetters are indeed lower fetters.
Do đó, tất cả năm kiết sử đều thuộc hạ phần (orambhāgiyāneva).
Paṭisandhivasena anāgamanasabhāvoti paṭisandhiggahaṇavasena tasmā lokā idha na āgamanasabhāvo.
The nature of not returning by way of rebirth means the nature of not returning to this world from that world by way of taking rebirth.
Tính chất không trở lại về mặt tái sinh (paṭisandhivasena anāgamanasabhāvo) tức là tính chất không trở lại từ thế giới đó về đây về mặt thọ sanh.
Buddhadassana-theradassana-dhammassavanānaṃ pana atthāya assa āgamanaṃ anivāritaṃ.
However, for the purpose of seeing the Buddha, seeing the Theras, and hearing the Dhamma, their return is not prevented.
Tuy nhiên, việc vị ấy trở lại để gặp Đức Phật, gặp các vị trưởng lão, và nghe Pháp thì không bị ngăn cấm.
Kadāci uppattiyā viraḷākāratā, pariyuṭṭhānamandatāya abahalatāti dvedhāpi tanubhāvo.
Sometimes rarity of occurrence, sometimes weakness due to mild defilement—thus thinness in both ways.
Đôi khi là sự hiếm hoi về mặt phát sinh, hoặc sự yếu ớt về mặt phiền não nên không nhiều, đó là sự mỏng manh theo hai cách.
Abhiṇhanti bahuso.
Frequently means many times.
Abhiṇha có nghĩa là nhiều lần, thường xuyên.
Bahalabahalāti tibbatibbā.
Very strong means extremely intense.
Bahalabahalā có nghĩa là rất mãnh liệt.
Yattha uppajjanti, taṃ santānaṃ maddantā pharantā sādhentā andhakāraṃ karontā uppajjanti, dvīhi pana maggehi pahīnattā tanukatanukā mandamandā uppajjanti.
They arise, crushing, pervading, accomplishing, and darkening the continuum where they arise; but having been abandoned by the two paths, they arise very rarely and very mildly.
Chúng sinh khởi ở đâu, chúng khuấy động, lan tràn, làm cho dòng tương tục đó tối tăm mà sinh khởi. Nhưng vì đã được đoạn trừ bằng hai Đạo, chúng sinh khởi rất yếu ớt, rất chậm chạp.
Puttadhītaro hontīti idaṃ akāraṇaṃ.
Children are born—this is not the cause.
Puttadhītaro honti (con trai, con gái sinh ra) là điều không có lý do.
Tathā hi aṅgapaccaṅgaparāmasanamattenapi te honti.
Indeed, they are born even by merely touching limbs.
Thật vậy, chỉ cần chạm vào các chi phần là chúng sinh khởi.
Idanti ‘‘rāgadosamohānaṃ tanuttā’’ti idaṃ vacanaṃ.
This refers to the statement: "due to the thinness of greed, hatred, and delusion."
Idaṃ (điều này) có nghĩa là lời nói “do tham, sân, si mỏng manh”.
Bhavatanukavasenāti appakabhavavasena.
By way of thinness of existence means by way of few existences.
Bhavatanukavasena có nghĩa là do có ít hữu.
Tanti mahāsīvattherassa vacanaṃ paṭikkhittanti sambandho.
That refers to the rejection of the statement of the Great Elder Sīva.
Taṃ (điều đó) có liên quan đến việc lời nói của Đại Trưởng lão Sīva bị bác bỏ.
Ye bhavā ariyānaṃ labbhanti, te paripuṇṇalakkhaṇabhavā eva.
The existences that noble ones attain are indeed existences with complete characteristics.
Những hữu mà các bậc Thánh có được, đó đều là những hữu với đầy đủ đặc tính.
Ye na labbhanti, tattha kīdisaṃ taṃ bhavatanukaṃ.
Where they are not attained, what kind of thinness of existence is that?
Những hữu mà không có được, thì cái hữu mỏng manh đó là loại nào?
Tasmā ubhayathāpi bhavatanukassa asambhavo evāti dassetuṃ ‘‘sotāpannassā’’tiādi vuttaṃ.
Therefore, to show that thinness of existence is impossible in both ways, "of a Stream-enterer" and so on is stated.
Vì vậy, để chỉ ra rằng hữu mỏng manh không thể có trong cả hai trường hợp, nên đã nói “Sotāpannassa” (của bậc Nhập lưu) v.v..
Aṭṭhame bhave bhavatanukaṃ natthi aṭṭhamasseva bhavassa sabbasseva abhāvato.
In the eighth existence, there is no reduction of existence because the eighth existence itself is entirely non-existent.
Aṭṭhame bhave bhavatanukaṃ natthi (không có hữu mỏng manh trong hữu thứ tám) vì hữu thứ tám hoàn toàn không tồn tại.
Sesesupi eseva nayo.
And the same method applies to the remaining ones.
Đối với các hữu còn lại cũng theo cách này.
Kāmāvacaralokaṃ sandhāya vuttaṃ itarassa lokassa vasena tathā vattuṃ asakkuṇeyyattā.
It is said with reference to the sensual realm because it is not possible to speak in that way with reference to other realms.
Kāmāvacaralokaṃ sandhāya vuttaṃ (được nói đến khi đề cập đến cõi dục giới) bởi vì không thể nói như vậy đối với các cõi khác.
Yo hi sakadāgāmī devamanussalokesu vomissakavasena nibbattati, sopi kāmabhavavaseneva paricchinditabbo.
Indeed, a Once-returner who is reborn in a mixed way in the divine and human realms should also be defined with reference to the sensual existence.
Bậc Nhất lai nào sinh ra lẫn lộn trong các cõi trời và người, vị ấy cũng phải được xác định theo hữu dục giới.
Bhagavatā ca kāmaloke ṭhatvā – ‘‘sakideva imaṃ lokaṃ āgantvā’’ti vuttaṃ.
And the Blessed One, while staying in the sensual realm, said: "Having come to this world just once."
Và Đức Thế Tôn đã ở trong cõi dục giới mà nói: “chỉ một lần trở lại cõi này”.
Imaṃ lokaṃ āgantvāti ca iminā pañcasu sakadāgāmīsu cattāro vajjetvā ekova gahito.
And by "having come to this world," among the five types of Once-returners, four are excluded and only one is taken.
Và với “imaṃ lokaṃ āgantvā” (trở lại cõi này), chỉ một trong năm bậc Nhất lai được đề cập, loại trừ bốn vị kia.
Ekacco hi idha sakadāgāmiphalaṃ patvā idheva parinibbāyati, ekacco idha patvā devaloke parinibbāyati, ekacco devaloke patvā tattheva parinibbāyati, ekacco devaloke patvā idhūpapajjitvā parinibbāyati, ime cattāro idha na labbhanti.
For some attain the fruit of Once-returning here and attain final Nibbāna right here; some attain it here and attain final Nibbāna in the divine realm; some attain it in the divine realm and attain final Nibbāna right there; some attain it in the divine realm, are reborn here, and attain final Nibbāna. These four are not included here.
Có vị đạt quả Nhất lai ở đây và nhập Niết bàn ngay tại đây; có vị đạt quả ở đây và nhập Niết bàn ở cõi trời; có vị đạt quả ở cõi trời và nhập Niết bàn ngay tại đó; có vị đạt quả ở cõi trời, rồi sinh về đây và nhập Niết bàn. Bốn vị này không được đề cập ở đây.
Yo pana idha patvā devaloke yāvatāyukaṃ vasitvā puna idhūpapajjitvā parinibbāyati, ayamidha adhippeto.
But the one who attains it here, dwells in the divine realm for a full lifespan, is then reborn here, and attains final Nibbāna—this one is intended here.
Vị nào đạt quả ở đây, sống trọn tuổi thọ ở cõi trời, rồi lại sinh về đây và nhập Niết bàn, vị đó được đề cập ở đây.
Aṭṭhakathāyaṃ pana ‘‘imaṃ lokanti kāmabhavo adhippeto’’ti imamatthaṃ vibhāvetuṃ ‘‘sace hī’’tiādinā aññaṃyeva catukkaṃ dassitaṃ.
However, in the Commentary, to clarify the meaning "this world means the sensual existence," another set of four is shown starting with "If indeed...".
Trong Chú giải, để giải thích ý nghĩa “imaṃ lokanti kāmabhavo adhippeto” (cõi này có nghĩa là hữu dục), một nhóm bốn vị khác đã được chỉ ra với “sace hī” (nếu như) v.v..
Catūsu…pe… sabhāvoti attho apāyagamanīyānaṃ pāpadhammānaṃ sabbaso pahīnattā.
In the four... (etc.) ...is the meaning of the inherent nature because the evil qualities leading to the lower realms are entirely abandoned.
Catūsu…pe… sabhāvoti attho (trong bốn…v.v… có nghĩa là bản chất) do các ác pháp dẫn đến khổ cảnh đã được đoạn trừ hoàn toàn.
Dhammaniyāmenāti maggadhammaniyāmena niyato uparimaggādhigamassa avassaṃbhāvibhāvato.
By the order of the Dhamma means by the order of the path-Dhamma, determined by the certainty of attaining the higher paths.
Dhammaniyāmena (bằng quy luật pháp) có nghĩa là bằng quy luật của pháp Đạo, niyato (đã được định đoạt) do sự chắc chắn đạt được các Đạo cao hơn.
Tenāha ‘‘sambodhiparāyaṇo’’ti.
Therefore, it is said: "bound for perfect enlightenment."
Vì vậy, đã nói “sambodhiparāyaṇo” (có sự giác ngộ là nơi nương tựa).
Tesaṃ tesaṃ ñāṇagatinti tesaṃ tesaṃ sattānaṃ ‘‘asuko sotāpanno, asuko sakadāgāmī’’tiādinā taṃtaṃñāṇādhigamanaṃ ñāṇūpapattiṃ.
The course of knowledge of those various beings refers to the attainment of that knowledge, the arising of knowledge, for those various beings, saying "such a one is a Stream-enterer, such a one is a Once-returner," and so on.
Tesaṃ tesaṃ ñāṇagatiṃ (sự tiến triển của tuệ của những chúng sinh đó) có nghĩa là sự đạt được tuệ của từng chúng sinh đó, sự sinh khởi của tuệ, như “người này là Nhập lưu, người kia là Nhất lai” v.v..
Ñāṇābhisamparāyanti tato parampi – ‘‘niyato sambodhiparāyaṇo sakideva imaṃ lokaṃ āgantvā dukkhassantaṃ karissatī’’tiādinā ñāṇasahitaṃ upapattipaccayabhavaṃ.
The future of knowledge refers to the existence conditioned by rebirth, accompanied by knowledge, even beyond that, as in "determined, bound for perfect enlightenment, having come to this world just once, he will make an end of suffering."
Ñāṇābhisamparāyaṃ (sự tiếp nối của tuệ) có nghĩa là từ đó trở đi – “đã được định đoạt, có sự giác ngộ là nơi nương tựa, chỉ một lần trở lại cõi này sẽ chấm dứt khổ đau” v.v… – hữu làm điều kiện cho sự sinh khởi kèm theo tuệ.
Olokentassa ñāṇacakkhunā apekkhantassa.
Observing means looking with the eye of knowledge.
Olokentassa (khi nhìn thấy) có nghĩa là khi quan sát bằng tuệ nhãn.
Kevalaṃ kāyakilamathova, na tena kāci paresaṃ atthasiddhīti adhippāyo.
The intention is that it is merely physical exertion, and no benefit for others is achieved thereby.
Ý nghĩa là chỉ có kāyakilamathova (sự mệt mỏi của thân), không có bất kỳ lợi ích nào cho người khác.
Cittavihesā cittakhedo, sā kilesūpasaṃhitattā buddhānaṃ natthi.
Mental distress is mental weariness; being associated with defilements, it does not exist for the Buddhas.
Cittavihesā (sự phiền muộn của tâm), sự phiền muộn đó, do liên quan đến phiền não, nên buddhānaṃ natthi (không có nơi các Đức Phật).
Ādissati ālokīyati attā etenāti ādāsaṃ, dhammabhūtaṃ ādāsaṃ dhammādāsaṃ, ariyamaggañāṇassetaṃ adhivacanaṃ.
That by which one sees, by which one looks at oneself, is a mirror; a mirror that is Dhamma is a mirror of Dhamma. This is a designation for the knowledge of the noble path.
Ādāsaṃ (gương) là cái mà tự ngã được nhìn thấy, được soi sáng bởi nó. Dhammādāsaṃ (gương pháp) là một tấm gương thuộc về pháp, đó là tên gọi khác của tuệ Đạo Thánh.
Tena hi ariyasāvako catūsu ariyasaccesu viddhastasammohattā attānaṃ yāthāvato ñatvā yāthāvato byākareyya, tappakāsanato pana dhammapariyāyassa suttassa dhammādāsatā veditabbāti.
For by it, a noble disciple, having dispelled delusion regarding the Four Noble Truths, truly knows himself and can truly declare it. However, the Dhamma discourse, the Sutta, is to be understood as a mirror of Dhamma because it reveals that.
Với nó, một Thánh đệ tử, do đã phá tan sự si mê đối với Tứ Thánh Đế, có thể tự mình hiểu biết đúng đắn và tuyên bố đúng đắn. Nhưng sự Dhammādāsatā (tính gương pháp) của pháp môn, của kinh điển, phải được hiểu là do sự hiển bày của nó.
Yena dhammādāsenāti idha pana maggadhammameva vadati.
By which mirror of Dhamma here refers only to the path-Dhamma.
Yena dhammādāsenāti (bằng gương pháp nào) ở đây chỉ nói về pháp Đạo.
Sesaṃ uttānatthattā suviññeyyamevāti.
The rest is easily understood because its meaning is clear.
Phần còn lại dễ hiểu vì nghĩa rõ ràng.
Vārāpehīti paṭisedhehi.
Vārāpehī means prohibit.
Vārāpehīti (hãy ngăn cản) có nghĩa là hãy cấm đoán.
Yujjhāpetunti kalahaṃ kārāpetuṃ.
Yujjhāpetuṃ means to cause a quarrel.
Yujjhāpetuṃ (để gây chiến) có nghĩa là để gây ra tranh cãi.
Puna āgacchantāti aparasmiṃ saṃvacchare āgacchantā.
Puna āgacchantā means coming in the following year.
Puna āgacchantāti (những người trở lại) có nghĩa là những người trở lại vào năm sau.
Ubbaṭṭetvāti mahatī vīciyo ubbaṭṭetvā.
Ubbaṭṭetvā means having raised great waves.
Ubbaṭṭetvāti (sau khi lật đổ) có nghĩa là sau khi lật đổ những làn sóng lớn.
Yathā tassa sakalameva raṭṭhaṃ ekodakībhūtaṃ hoti, evaṃ katvā samuddameva jātaṃ.
Having made his entire kingdom inundated, it became like an ocean.
Như thể toàn bộ vương quốc của ông ta đã trở thành một vùng nước, như vậy nó đã trở thành biển.
Tena vuttaṃ ‘‘samuddameva akaṃsū’’ti.
Therefore, it is said: "they made it an ocean."
Vì vậy, đã nói “samuddameva akaṃsu” (họ đã biến nó thành biển).
Isīnamantaraṃ katvāti isīnaṃ kāraṇaṃ katvā, isīnaṃ hetūti attho, isīnaṃ vā antarabhedaṃ katvā.
Isīnamantaraṃ katvā means having made it a cause for the sages, meaning due to the sages, or having created a division among the sages.
Isīnamantaraṃ katvāti (sau khi gây ra sự chia rẽ giữa các đạo sĩ) có nghĩa là sau khi gây ra nguyên nhân cho các đạo sĩ, có nghĩa là vì các đạo sĩ, hoặc sau khi gây ra sự chia rẽ nội bộ giữa các đạo sĩ.
Tathā loke kolāhalassa patthaṭataṃ vibhāvento bhagavā ‘‘me suta’’nti āha paccakkhato jānampi.
Thus, the Blessed One, revealing the spread of the commotion in the world, said "I have heard" even though he knew it directly.
Và Đức Thế Tôn, khi hiển bày sự lan rộng của sự hỗn loạn trong thế gian, đã nói “me sutaṃ” (tôi đã nghe) mặc dù Ngài biết rõ ràng.
Ucchinnoti kulacchedena ucchinno.
Ucchinno means cut off by the destruction of the lineage.
Ucchinnoti (bị diệt vong) có nghĩa là bị diệt vong do sự đoạn tuyệt dòng dõi.
Na kevalaṃ sayameva, atha kho saha raṭṭhehi.
Not only he himself, but also together with his kingdoms.
Không chỉ riêng mình, mà còn saha raṭṭhehi (cùng với các vương quốc).
Vibhavanti vināsaṃ upagato.
Vibhava means came to ruin.
Vibhavanti (sự tiêu vong) có nghĩa là đi đến sự hủy diệt.
1012. Vohāramittāti taṃtaṃdānaggahaṇavasena vohārakā mittā.
1012. "Vohāramittā" are friends who engage in dealings by way of giving and receiving various things.
1012. Vohāramittāti (những người bạn giao dịch) có nghĩa là những người bạn giao dịch theo cách nhận và cho các món quà khác nhau.
Āmantanapaṭimantanairiyāpathādīsupīti ālāpasallāpagamananisajjādiatthasaṃvidhānādīsu.
"In addressing, responding, postures, and so forth" means in conversations, discussions, walking, sitting, and arrangements of affairs.
Āmantanapaṭimantanairiyāpathādīsupīti (trong việc chào hỏi, đáp lời, oai nghi v.v..) có nghĩa là trong việc trò chuyện, đi đứng, ngồi nghỉ v.v… và trong việc sắp xếp các công việc.
Ekato pavattakiccāti saha pavattakattabbā.
"Ekato pavattakiccā" means duties to be performed together.
Ekato pavattakiccāti (những việc cần làm chung) có nghĩa là những việc phải làm cùng nhau.
Amā saha bhavantīti amaccā.
Those who are with us are "amaccā" (ministers/companions).
Những người cùng tồn tại là amaccā (quan lại).
‘‘Amhākaṃ ime’’ti ñāyantīti ñātī, āvāhavivāhasambaddhā.
Those who are known as "these are ours" are "ñātī" (relatives), connected by marriage.
Những người được biết là “của chúng ta” là ñātī (thân quyến), những người có quan hệ hôn nhân.
Tenāha ‘‘sassusasurapakkhikā’’ti.
Therefore, it is said, "those on the side of the mother-in-law and father-in-law".
Vì vậy, đã nói “sassusasurapakkhikā” (thuộc về bên cha mẹ chồng/vợ).
Yonisambandhā vā sālohitā.
Or, those connected by birth are "sālohitā" (blood relatives).
Hoặc những người có quan hệ huyết thống là sālohitā.
Tenāha ‘‘bhātibhaginimātulādayo’’ti.
Therefore, it is said, "brothers, sisters, maternal uncles, and so forth".
Vì vậy, đã nói “bhātibhaginimātulādayo” (anh chị em, cậu dì v.v..).
1013. Kismiñci kassaci ca tathā tathā uppannassa pasādassa aññathābhāvo pasādaññathattaṃ.
1013. The alteration of faith that arises in someone regarding something in such and such a way is "pasādaññathattaṃ" (alteration of faith).
1013. Sự thay đổi của niềm tin đã sinh khởi trong ai đó đối với điều gì đó là pasādaññathattaṃ (sự thay đổi niềm tin).
Bhūtasaṅghātassa ghanaādikassa aññathābhāvo bhāvaññathattaṃ.
The alteration of the aggregate of elements, such as solidity, is "bhāvaññathattaṃ" (alteration of state).
Sự thay đổi của sự kết hợp các yếu tố vật chất, như sự rắn chắc, là bhāvaññathattaṃ (sự thay đổi trạng thái).
Nirayādigatiantaraupapatti gatiaññathattaṃ.
Rebirth in another destination like hell is "gatiaññathattaṃ" (alteration of destination).
Sự sinh khởi ở một cảnh giới khác như địa ngục là gatiaññathattaṃ (sự thay đổi cảnh giới).
Sabhāvadhammānaṃ kakkhaḷaphusanādilakkhaṇassa aññathābhāvo lakkhaṇaññathattaṃ.
The alteration of the characteristic of inherent phenomena, such as harsh contact, is "lakkhaṇaññathattaṃ" (alteration of characteristic).
Sự thay đổi của đặc tính của các pháp tự nhiên, như đặc tính thô cứng khi chạm vào, là lakkhaṇaññathattaṃ (sự thay đổi đặc tính).
‘‘Ṭhitassa aññathattaṃ paññāyatī’’ti evaṃ vuttaṃ aññathattaṃ vipariṇāmaññathattaṃ.
The alteration mentioned as "the alteration of what is established is perceived" is "vipariṇāmaññathattaṃ" (alteration by transformation).
Sự thay đổi đã được nói như “sự thay đổi của cái đang tồn tại được nhận biết” là vipariṇāmaññathattaṃ (sự thay đổi biến hoại).
Lakkhaṇaññathattaṃ na labbhati.
Alteration of characteristic is not obtained.
Lakkhaṇaññathattaṃ (sự thay đổi đặc tính) không được chấp nhận.
Tenāha ‘‘lakkhaṇaṃ pana na vigacchatī’’ti, sesaṃ labbhatīti.
Therefore, it is said, "but the characteristic does not disappear," meaning the rest is obtained.
Vì vậy, đã nói “lakkhaṇaṃ pana na vigacchati” (nhưng đặc tính không biến mất), phần còn lại được chấp nhận.
Pathavīdhātuyāti sasambhārapathavīdhātuyā.
"In the earth element" means in the earth element with its constituent parts.
Pathavīdhātuyāti (của địa đại) có nghĩa là của địa đại cùng với các thành phần của nó.
Āpodhātuyāti etthāpi eseva nayo.
"In the water element" – the same method applies here.
Āpodhātuyāti (của thủy đại) cũng theo cách này.
Purimabhāvoti ghanakaṭhinabhāvo.
"Purimabhāvo" means the state of being solid and hard.
Purimabhāvoti (trạng thái trước đây) có nghĩa là trạng thái rắn chắc, cứng cáp.
Bhāvaññathattaṃ rasaññathattasabhāvo.
"Bhāvaññathattaṃ" is the nature of alteration of taste.
Sự khác biệt về trạng thái là bản chất của sự khác biệt về vị.
Gatiaññathattaṃ uggatūpapatti.
"Gatiaññathattaṃ" is rebirth in a higher destination.
Sự khác biệt về cảnh giới là sự tái sinh cao cấp.
Tenāha ‘‘tañhi ariyasāvakassa natthī’’ti.
Therefore, it is said, "for an Ariyan disciple, that does not exist."
Do đó, (Đức Phật) nói: “Điều đó không có đối với bậc Thánh đệ tử.”
Pasādaññathattampi natthiyeva ariyasāvakassa.
"Pasādaññathattaṃ" also certainly does not exist for an Ariyan disciple.
Sự khác biệt về niềm tin cũng không có đối với bậc Thánh đệ tử.
1017-18. Samiddhanti sampuṇṇaṃ.
1017-18. "Samiddhaṃ" means complete.
1017-18. Samiddha (thịnh vượng) nghĩa là đầy đủ.
Supupphitanti upasobhitatāya supupphitasadisattā.
"Supupphitaṃ" (well-blossomed) means like something well-blossomed due to being adorned.
Supupphita (nở rộ) nghĩa là do được trang hoàng nên giống như nở rộ.
Byūhā nāma yehi eva pavisanti, tehi eva nikkhamanti.
Byūhā are those through which one enters and through which one exits.
Byūhā là những con đường mà người ta đi vào và đi ra.
Tenāha ‘‘byūhā vuccanti avinibbiddharacchāyo’’ti.
Therefore, it is said, "byūhā are called unperforated streets."
Do đó, (Đức Phật) nói: “Byūhā được gọi là những con đường không bị chia cắt.”
Uddhatacārināti yaṭṭhantarā.
"Uddhatacārinā" means those who walk with a staff.
Uddhatacārinā (đi lại ngạo mạn) nghĩa là giữa các cây gậy.
1019. Tīhīti ratanattaye uppannehi tīhi pasādadhammehi.
1019. "Tīhi" means by the three qualities of faith that have arisen in the Triple Gem.
1019. Tīhi (ba) nghĩa là ba pháp tịnh tín phát sinh đối với Tam Bảo.
Catūhīti tehi eva saddhiṃ sīlena.
"Catūhi" means by those same qualities together with morality.
Catūhi (bốn) nghĩa là cùng với giới, tức là ba pháp tịnh tín đó.
Kocidevātiādi parikappavasena vuttaṃ bhagavati attano saddhāya uḷāratamabhāvadassanatthaṃ.
"Kocidevā" and so forth is stated hypothetically to show the exalted nature of his own faith in the Blessed One.
Kocidevā (bất cứ điều gì), v.v. được nói theo cách giả định để thể hiện sự cao quý của niềm tin của chính mình vào Đức Thế Tôn.
Tenāha ‘‘bhagavato sabbaññutāyā’’tiādi.
Therefore, it is said, "the Buddha's omniscience" and so forth.
Do đó, (Đức Phật) nói: “Sự Toàn Giác của Đức Thế Tôn,” v.v.
Dhammo samuppādoti vivādadhammauppattihetu.
"Dhammo samuppādo" means the cause for the arising of a matter of dispute.
Dhammo samuppādo (pháp khởi lên) là nguyên nhân phát sinh tranh cãi.
Tadeva hi sandhāyāha ‘‘kiñcideva kāraṇa’’nti.
It is with reference to this that it is said, "any reason whatsoever."
Chính điều đó được nói đến khi nói: “Kiñcideva kāraṇa” (một nguyên nhân nào đó).
Kāraṇanti nānākāraṇaṃ.
"Kāraṇaṃ" means a manifold reason.
Kāraṇa (nguyên nhân) nghĩa là nhiều nguyên nhân.
Kalyāṇakusalavimuttanti akalyāṇaṃ akusalaṃ, tadidaṃ yathāvuttaappasādanena apanītaatthadassanatthaṃ.
"Kalyāṇakusalavimuttaṃ" means unwholesome, unskillful; this is to show the meaning that it is removed by the aforementioned lack of faith.
Kalyāṇakusalavimutta (thoát khỏi điều thiện lành, điều bất thiện) nghĩa là không thiện lành, không bất thiện; điều này để chỉ ra ý nghĩa của sự loại bỏ bằng sự không tịnh tín đã nói.
Assāti mahānāmasakkassa.
"Assā" means of Mahānāma the Sakyan.
Assā (của vị ấy) nghĩa là của Mahānāma Sakka.
Anavajjanadoso esoti catūsu dhammesu ekenapi samannāgato sotāpanno hotīti anujānitvā catūhipi samannāgatena ācikkhitabbanti yāthāvato anavajjanadosoti attho.
"Anavajjanadoso eso" means that a stream-enterer is endowed with even one of the four qualities, and having approved this, it should be taught that one is endowed with all four; this is the meaning of a faultless defect as it truly is.
Anavajjanadoso eso (lỗi không đáng trách này) nghĩa là sau khi chấp nhận rằng một người nhập lưu là người có đầy đủ một trong bốn pháp, thì nên giải thích rằng người đó có đầy đủ cả bốn pháp; đó là ý nghĩa của lỗi không đáng trách theo đúng bản chất.
1020. Pamāṇenāti ekena pamāṇena, na sabbaso.
1020. "Pamāṇena" means by one measure, not entirely.
1020. Pamāṇena (theo mức độ) nghĩa là theo một mức độ, không phải hoàn toàn.
Olokanaṃ khamantīti dassanamaggena catusaccadhammā paccattaṃ passitabbā paṭivijjhitabbā.
"Olokanaṃ khamantī" means the four noble truths are to be seen and penetrated personally through the path of vision.
Olokanaṃ khamantī (chịu đựng sự nhìn thấy) nghĩa là các pháp Tứ Thánh Đế phải được thấy và thấu hiểu một cách cá nhân qua con đường thấy.
Paṭhamamaggakkhaṇe hi catusaccadhammā ekadesatova diṭṭhā nāma honti.
For at the moment of the first path, the four noble truths are seen only in part.
Thật vậy, vào khoảnh khắc của đạo lộ thứ nhất, các pháp Tứ Thánh Đế chỉ được xem là thấy một phần.
‘‘Parimuccatī’’ti pana vattuṃ vaṭṭati paṭivijjhanakiriyāya vattamānattā.
However, "parimuccatī" (is liberated) is appropriate to say because the act of penetration is occurring.
“Parimuccatī” (được giải thoát hoàn toàn) thì có thể nói được, vì hành động thấu hiểu đang diễn ra.
Agantvā apāyesu anuppattirahattā.
"Agantvā" means not having attained rebirth in the lower realms.
Agantvā (không đi) nghĩa là không tái sinh vào các khổ cảnh.
Tenāha ‘‘na gacchatī’’ti, na uppajjatīti attho.
Therefore, it is said, "na gacchatī" (does not go), meaning does not arise.
Do đó, (Đức Phật) nói: “Na gacchatī” (không đi), nghĩa là không tái sinh.
Mahāsārarukkhe dassento āha – ‘‘yo koci viññujātiko mama ce gocaraṃ gacchati, ekassa āgamanaṃ avañjhaṃ amogha’’nti dassetuṃ.
Showing a great hardwood tree, he said, to show that "if any wise person comes within my range, their coming is not barren, not fruitless."
Mahāsārarukkhe dassento āha (nói khi chỉ ra cây thân gỗ lớn) – để chỉ ra rằng “bất cứ người nào có trí tuệ mà đến với cảnh giới của ta, thì sự đến của một người đó không vô ích, không uổng phí.”
1021. Dukkhettaṃ nirojakaṃ, tāya eva dukkhettatāya visamaṃ hotīti āha ‘‘visamakhetta’’nti.
1021. A bad field means barren; because of its very nature as a bad field, it becomes uneven, thus it is called "uneven field."
1021. Dukkhettaṃ (ruộng xấu) là không có hạt giống; do chính bản chất là ruộng xấu nên nó trở nên không bằng phẳng, do đó nói “visamakhetta” (ruộng không bằng phẳng).
Loṇūpahatanti jātasabhāvena loṇena ūsarena upahataṃ.
Afflicted by salt means afflicted by naturally occurring salt, by saline soil.
Loṇūpahataṃ (bị muối làm hư hại) nghĩa là bị muối mặn tự nhiên làm hư hại.
Khaṇḍānīti khaṇḍitāni.
Broken pieces means broken.
Khaṇḍāni (bị cắt đứt) nghĩa là bị cắt đứt.
Temetvāti temitattā.
Having soaked means because of being soaked.
Temetvā (sau khi làm ướt) nghĩa là do đã làm ướt.
Vātātapahatānīti cirakālaṃ vātena ceva ātapena ca upahatāni ābādhitāni.
Afflicted by wind and sun means afflicted and harmed for a long time by wind and sun.
Vātātapahatāni (bị gió và nắng làm hư hại) nghĩa là bị gió và nắng làm hư hại, làm tổn thương trong một thời gian dài.
1022. Ṭhānanti ṭhānaso.
1022. Place means in a proper manner.
1022. Ṭhānaṃ (vị trí) nghĩa là đúng vị trí.
Tenāha ‘‘khaṇenā’’ti.
Therefore, he said "instantly."
Do đó, (Đức Phật) nói: “Khaṇena” (trong khoảnh khắc).
Niyyānikanti pavattaṃ ñāṇapaṭirūpakaṃ pakatipurisantarajānanādimicchāñāṇaṃ.
"Leading out" refers to the knowledge that arises, which is a counterfeit of true knowledge, such as the false knowledge of discerning the minds of others.
Niyyānika (đưa đến giải thoát) là sự hiểu biết sai lầm liên quan đến sự vận hành, chẳng hạn như khả năng nhận biết người khác.
Taṃ pana aniyyānikaṃ ‘‘niyyānika’’nti paccavekkhaṇavasena pavatteyyāti āha ‘‘micchāpaccavekkhaṇenā’’ti.
And that which is not leading out, when reflected upon as "leading out," may arise, thus he said "by wrong reflection."
Điều đó, tức là điều không đưa đến giải thoát, có thể vận hành theo cách quán xét “đưa đến giải thoát”, do đó nói: “Micchāpaccavekkhaṇena” (bằng sự quán xét sai lầm).
Guṇaviyuttassa attano sakattani avaṭṭhānasaṅkhātā vimutti micchāvimutti.
Freedom, which is the non-abiding of oneself, devoid of qualities, is wrong freedom.
Sự giải thoát được gọi là sự không an trụ của tự ngã không có phẩm chất là micchāvimutti (giải thoát sai lầm).
1030. Devānanti visuddhidevānaṃ.
1030. Of devas means of purified devas.
1030. Devānaṃ (của chư thiên) nghĩa là của chư thiên thanh tịnh.
Devapadānīti tesaṃ padāni devapadāni, devoti vā sammāsambuddho.
Devapada means their steps are devapada, or "deva" refers to the Perfectly Enlightened One.
Devapadāni (các dấu chân của chư thiên) là các dấu chân của họ, hoặc Devā là Đức Sammāsambuddha.
Devassa ñāṇena akkantapadānīti paṭivedhañāṇena ceva desanāñāṇena ca akkantapadāni.
Steps trodden by the knowledge of the Deva means steps trodden by the knowledge of penetration and the knowledge of teaching.
Devassa ñāṇena akkantapadāni (các dấu chân được bước đi bằng trí tuệ của chư thiên) nghĩa là các dấu chân được bước đi bằng trí tuệ thấu hiểu và trí tuệ thuyết pháp.
Devā nāma jātidevā.
Devas refers to born devas.
Devā nāma (chư thiên) là chư thiên bẩm sinh.
Tesampi devaṭṭhena devoti devadevo, sambuddho.
Even of these, as a deva of devas, the Sambuddha is called "deva."
Ngay cả các vị ấy cũng là chư thiên theo nghĩa chư thiên, nên là Devadevo (Chư thiên của chư thiên), tức là Đức Sammāsambuddha.
1034. Pāraṃ vuccati nibbānaṃ saṃsāramahoghassa paratīrabhāvato.
1034. The other shore is called Nibbāna because it is the far bank of the great flood of saṃsāra.
1034. Pāraṃ (bờ bên kia) được gọi là Nibbāna, vì là bờ bên kia của dòng lũ luân hồi.
Tenāha – ‘‘tiṇṇo pāraṅgato, thale tiṭṭhati brāhmaṇo (saṃ. ni. 4.238; itivu. 69; pu. pa. 188), ye janā pāragāmino’’ti (dha. pa. 85) ca.
Therefore, it is said: "He has crossed over, gone to the other shore, the brāhmaṇa stands on dry land" (Saṃ. Ni. 4.238; Itivu. 69; Pu. Pa. 188), and "those people who are gone to the other shore" (Dha. Pa. 85).
Do đó, (Đức Phật) nói: “Đã vượt qua, đã đến bờ bên kia, vị Bà-la-môn đứng trên đất liền (Saṃ. Ni. 4.238; Itivu. 69; Pu. Pa. 188), những người đã đến bờ bên kia” (Dha. Pa. 85).
Atha vā pāti rakkhatīti pāraṃ, nibbānaṃ.
Alternatively, pāraṃ (the other shore) means that which protects, i.e., Nibbāna.
Hoặc là, bảo vệ, che chở, nên là pāraṃ, tức Nibbāna.
Yo paṭivijjhati, taṃ vaṭṭadukkhato pāti rakkhati, accantahitena ca vimuttisukhena ca rameti, tasmā pāranti vuccati.
It protects one who penetrates it from the suffering of saṃsāra, and delights one with the ultimate happiness of liberation, therefore it is called pāraṃ.
Người nào thấu hiểu, Nibbāna bảo vệ người đó khỏi khổ đau luân hồi, và làm cho người đó an vui với hạnh phúc giải thoát tuyệt đối, do đó được gọi là pāraṃ.
Gacchamānā evāti pāraṃ nibbānaṃ gacchamānā eva.
While going means while going to Nibbāna, the other shore.
Gacchamānā evā (chỉ đang đi) nghĩa là chỉ đang đi đến Nibbāna, bờ bên kia.
Te dhammā āsavānaṃ khayāya saṃvattanti sacchikiriyāpahānapaṭivedhānaṃ samakālattā.
Those Dhammas conduce to the destruction of the āsavas because realization, abandonment, and penetration occur simultaneously.
Những pháp ấy dẫn đến sự diệt trừ các lậu hoặc vì sự chứng ngộ, sự đoạn trừ và sự thấu hiểu diễn ra đồng thời.
1037. Saṅkhyā atthi heṭṭhā mahāpathaviyā, upari ākāsena, parito cakkavāḷapabbatena, majjhe tattha tattha ṭhitehi dīpapabbatapariyantehi paricchinnattā.
1037. There is a count because it is bounded below by the great earth, above by the sky, all around by the Cakkavāḷa mountain, and in the middle by the island-mountains situated here and there.
1037. Saṅkhyā atthi (có số lượng) là do được giới hạn bởi đại địa bên dưới, bởi bầu trời bên trên, bởi dãy núi Cakkavāḷa xung quanh, và bởi các đảo và núi ở giữa.
Jānantena yojanato saṅkhātuṃ sakkāti adhippāyo.
The intention is that it can be counted by one who knows how to measure in leagues.
Ý nghĩa là có thể đếm được bằng cách đo lường bởi người biết.
Mahāsarīramaccha-kumbhīla-yakkha-rakkhasa-mahānāgadānavādīnaṃ saviññāṇakānaṃ, baḷavāmukhapātālādīnaṃ aviññāṇakānaṃ bheravārammaṇānaṃ vasena bahubheravaṃ.
Very terrifying (bahubheravaṃ) due to sentient beings such as great fish, crocodiles, yakkhas, rākkhasas, great nāgas, dānavas, and non-sentient terrifying objects like the maws of Balavāmukha and other abysses.
Bahubheravaṃ (rất đáng sợ) là do có nhiều đối tượng đáng sợ, như các loài hữu tình như cá lớn, cá sấu, yakkha, rākṣasa, nāga lớn, dānava, v.v., và các loài vô tình như hố sâu Baḷavāmukha, v.v.
1039. ‘‘Kusale patiṭṭhito’’ti ettha yaṃ accantikaṃ kusale patiṭṭhānaṃ.
1039. In "established in the wholesome," this refers to the ultimate establishment in the wholesome.
1039. Trong câu “Kusale patiṭṭhito” (an trụ trong thiện pháp), sự an trụ tuyệt đối trong thiện pháp.
Taṃ dassento ‘‘maggakusale patiṭṭhito’’ti āha, heṭṭhimamaggakusaleti adhippāyo.
Showing that, he said, "established in the wholesome of the path," meaning the wholesome of the lower paths.
Để chỉ ra điều đó, (Đức Phật) nói: “Maggakusale patiṭṭhito” (an trụ trong thiện pháp của đạo lộ), ý nghĩa là thiện pháp của đạo lộ thấp hơn.
Tenāha ‘‘bhāveti magga’’nti.
Therefore, he said, "develops the path."
Do đó, (Đức Phật) nói: “Bhāveti maggaṃ” (tu tập đạo lộ).
Ariyaphalaṃyeva dhammasāro.
The noble fruit itself is the essence of the Dhamma.
Chính Thánh quả là dhammasāro (tinh túy của pháp).
Kilesā khīyanti etthāti kilesakkhayo, nibbānaṃ, tasmiṃ kilesakkhaye rato.
Defilements are exhausted therein, thus it is the exhaustion of defilements, Nibbāna; delighting in that exhaustion of defilements.
Phiền não bị diệt trừ ở đây, nên là sự diệt trừ phiền não, tức Nibbāna; kilesakkhaye rato (hoan hỷ trong sự diệt trừ phiền não).
1040. Ariyānaṃ buddhānaṃ dhanantipi ariyadhanaṃ, nibbānanti keci.
1040. The wealth of the noble ones, the Buddhas, is also noble wealth; some say it is Nibbāna.
1040. Tài sản của các bậc Thánh, của chư Phật cũng là tài sản của bậc Thánh, một số vị nói đó là Nibbāna.
Anayatopi visuddhaṭṭhena ariyañca taṃ dhanañca dhanāyitaṭṭhenāti ariyadhanaṃ, tena ariyadhanena.
Also, by being pure in a non-ordinary way, it is noble, and it is wealth in the sense of being treasured, thus noble wealth; by that noble wealth.
Nó thanh tịnh ngay cả từ con đường sai trái, và nó là cao quý, và nó là tài sản vì nó được xem là tài sản – do đó, là tài sản cao quý (ariyadhana). Bằng tài sản cao quý (ariyadhana) đó.
Teneva bhogenāti ariyadhanabhogena.
"By that enjoyment" means by the enjoyment of noble wealth.
Bằng sự hưởng thụ đó có nghĩa là bằng sự hưởng thụ tài sản cao quý.
1048. Samodhānetvāti yehi indriyādīhi bhāviyamānehi sotāpattimaggo anuppatto, tāneva.
1048. "Having brought together" means those very faculties and so forth, by developing which the path of stream-entry was attained.
1048. Sau khi phối hợp nghĩa là chính những căn (indriya) v.v… mà nhờ tu tập chúng, đạo Dự Lưu (sotāpattimagga) được thành tựu.
Dhammasamānatāya cetaṃ vuttaṃ.
This is said due to the similarity of the Dhamma.
Điều này được nói do sự tương đồng của các pháp.
Aññāneva hi atthato taṃ taṃ maggaṃ sādhakāni indriyādīni.
For, in reality, the faculties and so forth that accomplish each particular path are different.
Thật vậy, về mặt ý nghĩa, chính những căn v.v… khác là những yếu tố thành tựu cho đạo lộ tương ứng.
Tanti paveṇī kathitāti yaṃ kañci vineyyapuggalaṃ anapekkhitvā kevalaṃ tantivasena ṭhiti kathitā.
"The tradition has been spoken" means the establishment has been spoken purely in terms of tradition, without regard for any particular person to be trained.
Truyền thống được nói đến nghĩa là một sự tồn tại được nói đến chỉ dựa trên truyền thống, không phụ thuộc vào bất kỳ cá nhân cần được giáo hóa nào.
1049. Sattasu janesūti sattasu kittiyamānesu upāsakajanesu.
1049. "Among the seven people" means among the seven praised lay followers.
1049. Trong bảy người nghĩa là trong bảy cư sĩ được ca ngợi.
Gambhīrātiādīsu dhammagambhīrāti pāḷigatiyā gambhīrā, tathā ca sallasuttaṃ heṭṭhā pakāsitameva.
Among "profound," etc., "profound in Dhamma" means profound in terms of the Pali text's meaning; and thus the Salla Sutta has been explained below.
Trong các từ sâu xa v.v… sâu xa về pháp nghĩa là sâu xa về ý nghĩa Pali, và kinh Mũi Tên (Sallasutta) đã được giải thích ở phần dưới.
‘‘Cetanāhaṃ, bhikkhave, kammaṃ vadāmī’’tiādinā (a. ni. 6.63; kathā. 539) āgataṃ cetanāsuttaṃ.
The Cetanā Sutta is that which comes in "Monks, I declare volition to be kamma," etc.
Kinh Tư Tâm (Cetanāsutta) được nêu trong câu ‘‘Này các Tỳ Khưu, Ta nói ý định là nghiệp’’ v.v… (A.N. 6.63; Kathā. 539).
Tattha ‘‘cetanāsahajātaṃ nānākkhaṇika’’ntiādinā paṭṭhāne āgatanayena, suttesu (a. ni. 3.101) ca ‘‘diṭṭhadhammavedanīya’’ntiādinā āgatanayena gambhīrabhāvo veditabbo, nibbānassa ceva ariyamaggassa ca pakāsanato asaṅkhatasaṃyuttassa lokuttaratthadīpakatā.
Therein, its profundity should be understood by the way it appears in the Paṭṭhāna, such as "volition-conascent, of various moments," and by the way it appears in the suttas, such as "experienced in this very life"; and the Asaṅkhata Saṃyutta indicates the supramundane meaning by proclaiming Nibbāna and the noble path.
Ở đó, sự sâu xa cần được hiểu theo cách được nêu trong Paṭṭhāna với ‘‘cetanāsahajātaṃ nānākkhaṇika’’ v.v… và theo cách được nêu trong các kinh (A.N. 3.101) với ‘‘diṭṭhadhammavedanīya’’ v.v… Sự hiển lộ ý nghĩa siêu thế của pháp tương ưng với vô vi (asaṅkhatasaṃyutta) là do nó nói về Nibbāna và Thánh Đạo.
‘‘Atītaṃpāhaṃ rūpena khajjiṃ, etarahi khajjāmī’’tiādinā pañcannaṃ khandhānaṃ khādakabhāvassa, puggalassa khāditabbatāya vibhāvanena khajjanīyapariyāye (saṃ. ni. 3.79) visesato nissattanijjīvatā dīpitāti vuttaṃ ‘‘sattasuññatādīpakā khajjanikasuttantādayo’’ti.
By explaining the devouring nature of the five aggregates, such as "I was devoured by form in the past, I am devoured now," and the devourable nature of the individual, the special absence of essence and life is indicated in the Khajjanīya Pariyāya; thus it is said, "the Khajjanika Suttantas and others which indicate the sevenfold emptiness."
Với việc làm rõ tính chất bị ăn của năm uẩn và tính chất bị ăn của cá nhân qua câu ‘‘Ta đã bị ăn bởi sắc trong quá khứ, bây giờ ta đang bị ăn’’ v.v…, tính chất vô ngã, vô sinh được làm rõ một cách đặc biệt trong pháp môn về sự bị ăn (khajjanīyapariyāya) (S.N. 3.79), do đó đã nói ‘‘các kinh Khajjanika v.v… làm rõ bảy tính chất không có’’.
Upasampajja viharissāmāti ye tesu suttesu vuttapaṭipadaṃ sammadeva paripūrenti, te tesu upasampajja viharanti nāma.
"We will attain and dwell" means those who perfectly fulfill the practice stated in those suttas are said to attain and dwell in them.
Chúng tôi sẽ an trú nghĩa là những ai thực hành đúng đắn con đường đã được nói trong các kinh đó, họ sẽ an trú trong đó.
Etthāti ‘‘na kho neta’’nti ettha na-kāro ‘‘aññamañña’’nti ettha ma-kāro viya byañjanasandhimattameva, nāssa koci attho.
"Herein," in "this is not," the particle 'na' is merely a euphonic conjunction, like the 'ma' in "mutually"; it has no meaning.
Ở đây nghĩa là trong ‘‘na kho netaṃ’’, chữ na giống như chữ ma trong ‘‘aññamaññaṃ’’ chỉ là một sự nối âm, không có ý nghĩa gì.
1050. Na kho panetanti na kho etaṃ, noti ca amhehīti atthoti āha ‘‘na kho amhehī’’tiādi.
1050. "This is not, however" means this is not; and "by us" is the meaning, thus he says, "not by us," etc.
1050. Na kho panetaṃ nghĩa là na kho etaṃ, và nó có nghĩa là không phải bởi chúng tôi, do đó đã nói ‘‘không phải bởi chúng tôi’’ v.v…
Assasantīti assāsanīyāti āha ‘‘assāsakarehī’’ti.
They reassure, thus "reassuring" means, he says, "those who reassure."
Assasantīti assāsanīyā nghĩa là những người làm an ủi.
Marissatīti māriso, ekantabhāvimaraṇo, so pana maraṇādhīnavuttikoti vuttaṃ ‘‘maraṇapaṭibaddho’’ti.
He will die, thus "mārisa," one whose death is certain; but he is one whose life is bound to death, thus it is said, "bound to death."
Marissatīti māriso, người chắc chắn sẽ chết, và người đó có đời sống bị ràng buộc bởi cái chết, do đó đã nói ‘‘bị ràng buộc bởi cái chết’’.
Adhimuccehīti adhimuttiṃ uppādehi.
"Resolve" means generate resolve.
Hãy quyết định nghĩa là hãy phát sinh sự quyết định.
Taṃ pana tathā cittassa paṇidhānaṃ ṭhapananti āha ‘‘ṭhapehī’’ti.
And that is the placing of the mind in that way, thus he says, "place."
Và việc đó là sự an lập tâm như vậy, do đó đã nói ‘‘hãy an lập’’.
Āgamanīyaguṇesūti pubbabhāgaguṇesu.
"In the qualities to be attained" means in the preliminary qualities.
Trong các phẩm chất sẽ đến nghĩa là trong các phẩm chất sơ khởi.
Pamāṇaṃ nāma natthi anantāparimāṇattā.
"There is no measure" because it is infinite and immeasurable.
Không có giới hạn vì vô tận và vô biên.
Nānākaraṇaṃ natthi vimuttiyā ninnānattā.
"There is no differentiation" because liberation is undifferentiated.
Không có sự khác biệt vì sự giải thoát không có nhiều loại.