‘‘Kuladārikāya kucchimhi uppanno’’ti vatvā taṃ evassa uppannabhāvaṃ mūlato paṭṭhāya dassetuṃ ‘‘sā cā’’tiādi vuttaṃ.
Having said "born in the womb of a young lady of a good family," to show how this came to be from the very beginning, it is said, "sā ca" and so on.
Sau khi nói “sinh ra trong bụng của một cô gái quý tộc”, để chỉ ra sự sinh ra của vị ấy từ gốc rễ, đã nói “sā cā” (và cô ấy) v.v.
Tattha sāti kuladārikā.
There, sā refers to the young lady of a good family.
Ở đó, sā (cô ấy) là cô gái quý tộc.
Ca-saddo byatirekattho, tena vuccamānaṃ visesaṃ joteti.
The particle ca has an exclusive meaning, which highlights the specific point being stated.
Từ ca có nghĩa là sự khác biệt, nó làm nổi bật sự đặc biệt được nói đến.
Kulagharanti patikulagehaṃ.
Kulagharaṃ means the husband's family home.
Kulagharaṃ (nhà quý tộc) là nhà của chồng.
Gabbhanimittanti gabbhassa saṇṭhitabhāvanimittaṃ.
Gabbhanimittaṃ means the sign of the pregnancy's establishment.
Gabbhanimittaṃ (dấu hiệu mang thai) là dấu hiệu của sự hình thành bào thai.
Satipi visākhāya ca sāvatthivāsikulapariyāpannatte tassā tattha padhānabhāvadassanatthaṃ ‘‘visākhañcā’’ti vuttaṃ yathā ‘‘brāhmaṇā āgatā vāsiṭṭhopi āgato’’ti.
Even though Visākhā also belonged to a family in Sāvatthī, to show her prominence there, it is said, "Visākhañca," just as in "Brahmins have come, and Vāsiṭṭha has also come."
Mặc dù Visākhā cũng thuộc về gia đình quý tộc ở Sāvatthī, nhưng để chỉ ra vai trò quan trọng của cô ấy ở đó, đã nói “visākhañcā” (và Visākhā), giống như câu “các Bà-la-môn đã đến, Vāsiṭṭha cũng đã đến”.
Devatāti idhapi sā eva suddhāvāsadevatā.
Devatā here also refers to that very Suddhāvāsa deva.
Devatā (thiên nữ) ở đây cũng là vị thiên nữ Suddhāvāsa đó.
Pañheti ‘‘bhikkhu bhikkhu ayaṃ vammiko’’tiādinā (ma. ni. 1.249) āgate pannarasapañhe.
Pañhe refers to the fifteen questions found in "Bhikkhu, bhikkhu, this ant-hill…" and so on.
Pañhe (trong các câu hỏi) là mười lăm câu hỏi được đề cập trong các câu như “Này các tỳ-khưu, đây là một gò mối” v.v.
407. Diṭṭhiyeva diṭṭhigatanti gata-saddena padavaḍḍhanamāha, diṭṭhiyā vā gatamattaṃ diṭṭhigataṃ, ayāthāvaggāhitāya gantabbābhāvato diṭṭhiyā gahaṇamattaṃ, kevalo micchābhinivesoti attho, taṃ pana diṭṭhigataṃ tassa ayonisomanasikārādivasena uppajjitvā paṭipakkhasammukhībhāvābhāvato, anurūpāhāralābhato ca samudācārappattaṃ jātanti pāḷiyaṃ ‘‘uppannaṃ hotī’’ti vuttaṃ.
407. Diṭṭhiyeva diṭṭhigataṃ – the word gata here indicates an amplification of the term, or it means "what is merely a view" ( diṭṭhigataṃ), implying that since there is no destination to reach through wrong grasping, it is merely the taking of a view, meaning sheer wrong adherence. That very wrong view arose due to his unskillful attention, etc., and because there was no confrontation by an opponent and because he obtained suitable nourishment, it reached the stage of active manifestation. Thus, in the Pāḷi, it is said, "uppannaṃ hotī."
407. Diṭṭhiyeva diṭṭhigataṃ (chỉ là tà kiến, sự đi đến tà kiến). Từ “gata” (đi đến) được dùng để tăng cường ý nghĩa của từ “diṭṭhi” (kiến), hoặc diṭṭhigataṃ là chỉ sự nắm giữ tà kiến, vì không có nơi nào để đi đến do sự chấp thủ sai lầm. Ý nghĩa là chỉ là sự chấp thủ sai lầm. Tà kiến đó phát sinh do sự không tác ý đúng đắn v.v., và do không có sự đối kháng, cũng như do nhận được thức ăn phù hợp, nên đã đạt đến sự phát sinh. Do đó, trong Pāḷi đã nói “uppannaṃ hotī” (đã phát sinh).
Taṃ taṃ kāraṇaṃ apadisitvāti tato idhāgacchanakassa, ito tattha gacchanakassa ca apadisanato ‘‘tattha tattheva sattānaṃ ucchijjanato’’ti evamādi taṃ taṃ kāraṇaṃ paṭirūpakaṃ apadisitvā.
Taṃ taṃ kāraṇaṃ apadisitvā means by referring to those various reasons, such as "since beings are utterly cut off here and there," referring to appropriate reasons for those coming from there and going from here.
Taṃ taṃ kāraṇaṃ apadisitvā (chỉ ra nguyên nhân này, nguyên nhân kia) có nghĩa là chỉ ra các nguyên nhân phù hợp như “do sự diệt vong của chúng sinh ở nơi này, nơi kia” v.v., do sự chỉ ra cho người đến từ đó và người đi đến đó.
411. Yathā candimasūriyā uḷāravipulobhāsatāya aññena obhāsena anabhibhavanīyā, evamayampi paññāobhāsenāti dassento ‘‘candima…pe… aññenā’’tiādimāha.
411. Just as the moon and sun, due to their glorious and vast radiance, cannot be overcome by other lights, so too this wisdom-radiance cannot. To show this, it is said, "candima…pe… aññenā" and so on.
411. Giống như Mặt Trăng và Mặt Trời, với ánh sáng rực rỡ và rộng lớn, không bị ánh sáng khác che khuất, trí tuệ này cũng vậy với ánh sáng của nó. Do đó, đã nói “candima…pe… aññenā” (Mặt Trăng…v.v… bởi cái khác) v.v.
Ādīhīti ādi-saddena ‘‘kittake ṭhāne ete pavattenti, kittakañca ṭhānaṃ nesaṃ ābhā pharatī’’ti evamādimpi codanaṃ saṅgaṇhāti.
By ādīhi, the word ādi includes questions such as “In how many places do these (moon and sun) appear, and how far does their light extend?”
Ādīhī (v.v.): Với từ ādi (v.v.), nó bao gồm cả câu hỏi như: "Những điều này hoạt động ở bao nhiêu nơi, và ánh sáng của chúng chiếu rọi xa đến bao nhiêu nơi?"
Paliveṭhessatīti ābandhissati, anuyuñjissatīti attho.
Paliveṭhessatī means it will entangle, it will question.
Paliveṭhessatī (sẽ quấn chặt): có nghĩa là sẽ trói buộc, sẽ tra hỏi.
Nibbeṭhetuṃ taṃ vissajjetuṃ.
Nibbeṭhetuṃ means to resolve it, to explain it.
Nibbeṭhetuṃ (để giải quyết): để giải đáp điều đó.
Tasmāti yasmā yathāvuttaṃ codanaṃ nibbeṭhetuṃ na sakkoti, tasmā.
Tasmā means because one cannot resolve the question as stated, therefore.
Tasmā (do đó): bởi vì không thể giải quyết câu hỏi đã nêu.
Attano anicchitaṃ saṅghātanaṃ pakkhaṃ paṭijānanto ‘‘parasmiṃ loke, na imasmi’’ntiādimāha.
Acknowledging the aspect of refutation undesired by himself, he said, “In the other world, not in this one,” and so on.
Thừa nhận một khía cạnh không mong muốn của sự hủy diệt của chính mình, ông nói: "ở thế giới khác, không phải ở thế giới này" (v.v.).
Kathaṃ panāyaṃ natthikadiṭṭhi ‘‘devo’’ti paṭijānātīti tattha kāraṇaṃ dassetuṃ ‘‘bhagavā panā’’tiādi vuttaṃ.
To show the reason why this annihilationist view acknowledges a ‘deva’, it is stated, “Bhagavā panā” and so on.
Để chỉ ra lý do tại sao tà kiến đoạn diệt này lại tự nhận là "chư thiên", câu "Bhagavā panā" (v.v.) đã được nói.
‘‘Devāpi devattabhāveneva ucchijjanti, manussāpi manussattabhāveneva ucchijjantī’’ti evaṃ vā assa diṭṭhi, evañca katvā ‘‘devā te, na manussā’’ti vacanañca na virujjhati.
Or his view might be: “Devas are annihilated by their devahood, and humans are annihilated by their humanity.” And if this is the case, the statement “They are devas, not humans” is not contradictory.
Hoặc có thể quan điểm của ông là: "Chư thiên cũng bị đoạn diệt trong trạng thái chư thiên, và loài người cũng bị đoạn diệt trong trạng thái loài người." Và nếu vậy, lời nói "họ là chư thiên, không phải loài người" cũng không mâu thuẫn.
Evaṃ candeti candavimāne, na ca cande vā kathiyante.
Similarly, cande refers to the moon-mansion, not when speaking of the moon itself.
Tương tự, cande (trên mặt trăng) là trên cung điện mặt trăng, không phải khi nói về mặt trăng.
413. Uddisitvāti upecca dassetvā.
413. Uddisitvā means having approached and pointed out.
413. Uddisitvā (chỉ ra): đến gần và chỉ ra.
Kammakāraṇikasattesūti nerayikānaṃ saṅghātanakasattesu.
Kammakāraṇikasattesū refers to the beings who torment the denizens of hell.
Kammakāraṇikasattesu (trong số những chúng sinh gây nghiệp quả): trong số những chúng sinh hành hạ các chúng sinh ở địa ngục.
Kammamevāti tehi tehi nerayikehi katakammameva.
Kammamevā means only the kamma performed by those denizens of hell.
Kammamevā (chỉ là nghiệp): chỉ là nghiệp đã được tạo bởi những chúng sinh ở địa ngục đó.
Kammakāraṇaṃ karotīti āyūhanānurūpaṃ taṃ taṃ kāraṇaṃ karoti, tathā dukkhaṃ uppādetīti attho.
Kammakāraṇaṃ karotī means it causes various kinds of torment in accordance with the effort exerted, thus it produces suffering.
Kammakāraṇaṃ karoti (tạo ra sự hành hạ của nghiệp): tạo ra sự hành hạ tương ứng với sự nỗ lực, có nghĩa là tạo ra khổ đau theo cách đó.
Nirayapālāti ettha iti-saddo ādiattho, tena tattha sabbaṃ nirayakaṇḍapāḷiṃ (ma. ni. 3.259) saṅgaṇhāti.
In Nirayapālā, the word iti has the meaning of 'etcetera', thereby including the entire hell chapter (M.III, 259).
Trong từ Nirayapālā (người canh ngục địa ngục), từ iti (như vậy) có nghĩa là "v.v.", do đó nó bao gồm toàn bộ đoạn kinh về địa ngục (Ma. Ni. 3.259).
Evaṃ suttato (ma. ni. 3.259) nirayapālānaṃ atthibhāvaṃ dassetvā idāni yuttitopi dassetuṃ ‘‘manussaloke’’tiādi vuttaṃ.
Having thus shown the existence of the hell-guards from the Sutta, it is now stated “manussaloke” and so on, to show it from reasoning as well.
Sau khi chỉ ra sự tồn tại của những người canh ngục địa ngục từ kinh điển (Ma. Ni. 3.259), bây giờ để chỉ ra điều đó từ lý lẽ, câu "manussaloke" (ở thế giới loài người) (v.v.) đã được nói.
Tattha nerayike niraye pālenti tato niggantuṃ appadānavasena rakkhantīti nirayapālā. Yaṃ panettha vattabbaṃ, taṃ papañcasūdanīṭīkāyaṃ gahetabbaṃ.
There, nirayapālā are those who guard the hell-dwellers in hell, protecting them by not allowing them to escape from it. What needs to be said here should be taken from the Papañcasūdanī-ṭīkā.
Ở đó, những người canh giữ chúng sinh ở địa ngục, bảo vệ chúng không cho thoát ra khỏi địa ngục, được gọi là nirayapālā. Những gì cần nói ở đây nên được lấy từ Papañcasūdanīṭīkā.
Asucīti asuddho, so pana yasmā manavaḍḍhanako manoharo na hoti, tasmā āha ‘‘amanāpo’’ti.
Asucī means impure; and since it is not delightful or charming to the mind, he says, “amanāpo”.
Asucī (ô uế): không trong sạch. Bởi vì nó không làm tăng thêm sự hài lòng của tâm trí, không dễ chịu, nên ông nói: "amanāpo" (không dễ chịu).
Asucisaṅkhātaṃ asucibhāgataṃ attano sabhāvataṃ gato pattoti asucisaṅkhātoti āha ‘‘asucikoṭṭhāsabhūto’’ti.
It has become of the nature of impurity, fallen into the category of impurity, so he says asucisaṅkhāto, meaning “asucikoṭṭhāsabhūto” (being a portion of impurity).
Đã đạt đến bản chất của chính nó như một phần của sự ô uế, một phần của sự không trong sạch, nên ông nói: "asucisaṅkhāto" (được xem là ô uế) có nghĩa là "asucikoṭṭhāsabhūto" (trở thành một phần của sự ô uế).
Duggandhoti duṭṭhagandho aniṭṭhagandho, so pana na yo koci, atha kho pūtigandhoti āha ‘‘kuṇapagandho’’ti.
Duggandho means a bad smell, an undesirable smell. And it is not just any smell, but rather a putrid smell, so he says, “kuṇapagandho”.
Duggandho (mùi hôi): mùi xấu, mùi không mong muốn. Nhưng đó không phải là bất kỳ mùi nào, mà là mùi hôi thối, vì vậy ông nói: "kuṇapagandho" (mùi xác chết).
Jigucchitabbayuttoti hīḷitabbayutto.
Jigucchitabbayutto means worthy of disgust.
Jigucchitabbayutto (đáng ghê tởm): đáng bị khinh miệt.
Paṭikūlo ghānindriyassa paṭikūlarūpo.
Paṭikūlo means disagreeable to the nose faculty.
Paṭikūlo (đáng ghét): có hình dạng đáng ghét đối với khứu giác.
Ubbādhatīti uparūpari bādhati.
Ubbādhatī means it afflicts repeatedly.
Ubbādhatī (gây phiền nhiễu): gây phiền nhiễu liên tục.
Manussānaṃ gandho…pe… bādhati ativiya asucisabhāvattā, asucimhiyeva jātasaṃvaddhanabhāvato, devānañca ghānapasādassa tikkhavisadabhāvato.
The smell of humans…afflicts (even devas) because of its exceedingly impure nature, its being born and nourished in impurity, and because of the keen and clear nature of the devas' faculty of smell.
Manussānaṃ gandho…pe… bādhati (mùi của loài người…v.v… gây phiền nhiễu) bởi vì nó cực kỳ ô uế, bởi vì nó sinh ra và lớn lên trong sự ô uế, và bởi vì khứu giác của chư thiên rất sắc bén và trong sạch.
420. Puññakammato eti uppajjatīti ayo, sukhaṃ.
420. That which comes forth, arises from meritorious kamma, is ayo, happiness.
420. Ayo (lợi ích): hạnh phúc, sinh ra từ nghiệp thiện.
Tappaṭipakkhato anayo, dukkhaṃ.
Its opposite is anayo, suffering.
Đối lập với điều đó là anayo (bất lợi): khổ đau.
Apakkanti na siddhaṃ na niṭṭhānappattaṃ.
Apakkaṃ means not accomplished, not brought to completion.
Apakkaṃ (chưa chín): chưa hoàn thành, chưa đạt đến sự kết thúc.
Na paripācenti na niṭṭhānaṃ pāpenti.
Na paripācenti means they do not bring to maturity, do not bring to completion.
Na paripācenti (không làm cho chín): không đưa đến sự kết thúc.
Na upacchindanti attavinipātassa sāvajjabhāvato.
Na upacchindanti means they do not cut short, due to the blameworthy nature of self-destruction.
Na upacchindanti (không cắt đứt): bởi vì việc tự hủy hoại bản thân là một hành động có tội.
Āgamentīti udikkhanti.
Āgamentī means they wait for.
Āgamentī (họ chờ đợi): họ trông đợi.
Nibbisanti yassa pana taṃ kammaphalaṃ nibbisanto niyuñjanto, nibbisanti vā nibbesaṃ vetanaṃ paṭikaṅkhanto bhatapuriso yathā.
Nibbisanti refers to one who enjoys or engages in that kamma-result; or nibbisanti, like a hired laborer awaiting his wage.
Nibbisa (hưởng thụ): người đang hưởng thụ quả nghiệp đó, đang tham gia vào nó; hoặc nibbisa (hưởng thụ) như một người làm công chờ đợi tiền công, tiền lương.
422. ‘‘Nikkhamantaṃ vā pavisantaṃ vā jīva’’nti idaṃ tassa ajjhāsayavasena vuttaṃ.
422. The phrase “nikkhamantaṃ vā pavisantaṃ vā jīvaṃ” (a soul going out or coming in) was said in accordance with his disposition.
422. "Nikkhamantaṃ vā pavisantaṃ vā jīvaṃ" (linh hồn đi ra hay đi vào): điều này được nói theo quan điểm của người đó.
So hi ‘‘sattānaṃ supinadassanakāle attabhāvato jīvo bahi nikkhamitvā taṃtaṃārāmarāmaṇeyyakadassanādivasena ito cito ca paribbhamitvā punadeva attabhāvaṃ anupavisatī’’ti evaṃ pavattamicchāgāhavipallattacitto.
For he was deluded by a wrong belief, thinking that “at the time of seeing dreams, the soul of beings goes out from the body, wanders here and there, seeing various parks and pleasant sights, and then re-enters the body.”
Thật vậy, người đó có tâm trí bị đảo lộn bởi tà kiến, tin rằng: "Khi chúng sinh mơ, linh hồn đi ra khỏi thân thể, lang thang đây đó để nhìn thấy những khu vườn, những nơi vui chơi, v.v., rồi lại trở vào thân thể."
Athassa thero khuddakāya āṇiyā vipulaṃ āṇiṃ nīharanto viya jīvasamaññāmukhena ucchedadiṭṭhiṃ nīharitukāmo ‘‘api nu tā tuyhaṃ jīvaṃ passanti pavisantaṃ vā nikkhamantaṃ vā’’ti āha.
Then the Elder, desiring to remove the annihilationist view through the concept of a soul, as if pulling out a large nail with a small one, said, “Do they see your soul going out or coming in?”
Vị Trưởng lão, muốn loại bỏ tà kiến đoạn diệt thông qua khái niệm linh hồn, như thể rút một cây đinh lớn ra bằng một cây đinh nhỏ, đã nói: "Vậy thì, họ có thấy linh hồn của ngươi đi ra hay đi vào không?"
Yattha pana tathārūpā jīvasamaññā, taṃ dassento ‘‘cittācāraṃ jīvanti gahetvā āhā’’ti vuttaṃ.
Pointing out where such a concept of a soul exists, it is stated, “cittācāraṃ jīvanti gahetvā āhā” (he spoke taking the activity of the mind as the soul).
Để chỉ ra nơi có khái niệm linh hồn như vậy, ông nói: "cittācāraṃ jīvanti gahetvā āhā" (ông đã lấy hành vi của tâm làm linh hồn và nói).
423. Veṭhetvāti vekhadānasaṅkhepena veṭhetvā.
423. Veṭhetvā means having wrapped tightly, in the manner of a bandage.
423. Veṭhetvā (quấn quanh): quấn quanh một cách tóm tắt bằng cách buộc lại.
Cavanakāleti cavanassa cutiyā pattakāle, na cavamānakāle.
Cavanakāle refers to the time when one is due to decease, not during the act of deceasing.
Cavanakāle (vào thời điểm chết): vào thời điểm đạt đến sự chết, không phải trong quá trình chết.
Rūpakkhandhamattamevāti katipayarūpadhammasaṅghātamattameva.
Rūpakkhandhamattamevā means only a mere aggregation of a few rūpa-dhamma.
Rūpakkhandhamattamevā (chỉ là uẩn sắc): chỉ là một tập hợp của một vài pháp sắc.
Utusamuṭṭhānarūpadhammasamūhamattameva hi tadā labbhati, matta-saddo vā visesanivattiattho, tena kammajāditisantatirūpavisesaṃ nivatteti.
Indeed, at that time, only an aggregation of rūpa-dhamma arisen from temperature is obtained. The word matta is used to mean ‘only’ or ‘exclusion,’ thereby excluding the specific rūpa (form) continuum of kamma-born vitality.
Thật vậy, vào thời điểm đó, chỉ có một tập hợp các pháp sắc do mùa sanh được tìm thấy, hoặc từ "matta" có nghĩa là loại bỏ sự đặc biệt, do đó nó loại bỏ sự đặc biệt của sắc do nghiệp sanh.
Appavattā hontīti appavattikā honti, na upalabbhatīti attho.
Appavattā hontī means they are unarisen, meaning they are not found.
Appavattā hontī (chúng không hoạt động): chúng không hoạt động, có nghĩa là chúng không được nhận biết.
Viññāṇe pana jīvasaññī, tasmā ‘‘viññāṇakkhandho gacchatī’’ti āha, tattha anupalabbhanatoti adhippāyo.
However, he identified consciousness with the soul; therefore, it is said, “viññāṇakkhandho gacchatī” (the consciousness aggregate goes), implying that it is not found there.
Tuy nhiên, vị ấy nhận thức thức uẩn là linh hồn, vì vậy ông nói: "viññāṇakkhandho gacchatī" (thức uẩn ra đi), ý nghĩa là nó không được nhận biết ở đó.
425. Āmatoti ettha ā-saddo āmisa-saddo viya upaḍḍhapariyāyoti āha ‘‘addhamato’’ti, āmatoti vā īsaṃ darathena usmanā yuttamaraṇo marantoti attho.
425. In Āmato, the prefix ā is like the word āmisa, meaning 'half', so it means “addhamato” (half-dead); or āmato means one who is dying, slightly afflicted by heat.
425. Āmato (chết một nửa): ở đây, từ ā giống như từ āmisa (thịt) có nghĩa là một phần, vì vậy ông nói "addhamato" (chết một nửa), hoặc āmato có nghĩa là người đang chết, có một chút đau đớn và hơi nóng.
Mīyamāno hi avigatusmo hoti, na mato viya vigatusmo.
For one who is dying still has heat, unlike a dead person who has lost all heat.
Khi đang chết, người đó vẫn còn hơi nóng, không phải như người đã chết thì không còn hơi nóng.
Tenāha ‘‘marituṃ āraddho hotī’’ti.
Therefore, he says, “marituṃ āraddho hotī” (he has begun to die).
Vì vậy, ông nói: "marituṃ āraddho hotī" (đã bắt đầu chết).
Tathā rūpassa odhunanaṃ nāmassa orato parivattanamevāti āha ‘‘orato karothā’’ti.
Similarly, odhunanaṃ of form is merely the turning of the mental state to the hither side, so he says, “orato karothā” (turn it hither).
Tương tự, odhunanaṃ (lắc) của sắc chỉ là sự xoay chuyển từ bên này, vì vậy ông nói: "orato karothā" (hãy làm từ bên này).
Orato kātukāmassa pana saṃparivattanaṃ sandhunanaṃ, taṃ pana parato karaṇanti āha ‘‘parato karothā’’ti.
But for one who wishes to turn it to the hither side, saṃdhunanaṃ is turning it around; and that is turning it to the thither side, so he says, “parato karothā” (turn it thither).
Còn sandhunanaṃ (lắc mạnh) là sự xoay chuyển của người muốn làm từ bên này, đó là làm từ bên kia, vì vậy ông nói: "parato karothā" (hãy làm từ bên kia).
Paramukhaṃ katassa ito cito parivattanaṃ niddhunananti āha ‘‘aparāparaṃ karothā’’ti.
Niddhunanaṃ is turning that which has been turned to the other side, hither and thither, so he says, “aparāparaṃ karothā” (turn it back and forth).
Niddhunanaṃ (lắc kỹ) là sự xoay chuyển qua lại của vật đã quay mặt đi, vì vậy ông nói: "aparāparaṃ karothā" (hãy làm đi làm lại).
Indriyāni aparibhinnānīti adhippāyena ‘‘tañcāyatanaṃ na paṭisaṃvedetī’’ti vuttaṃ.
“Tañcāyatanaṃ na paṭisaṃvedetī” (that sense-sphere does not experience) was said with the intention that the faculties are not yet completely broken.
Với ý nghĩa các căn chưa bị hư hoại, câu "tañcāyatanaṃ na paṭisaṃvedetī" (người đó không cảm nhận được xứ đó) đã được nói.
428. Āhito aggi etassa atthīti aggiko, svāssa aggikabhāvo yasmā aggihutamālāvedisampādanehi ceva indhanadhūmabarihisasappitelūpaharaṇehi balipupphadhūmagandhādiupahārehi ca tassa payirupāsanāya icchito, tasmā vuttaṃ ‘‘aggiparicārako’’ti.
428. One who has the consecrated fire is aggiko. And since his state of being an aggiko is desired for the veneration of that fire, by completing fire-oblations, garlands, and altars; by accessories like firewood, smoke, sacred grass, ghee, and oil; and by offerings like flowers, incense, and perfumes for deities, therefore it is said 'aggiparicārako' (fire-worshipper).
428. Vì người này có lửa được thiết lập (āhito aggi), nên gọi là aggiko (người thờ lửa). Vì sự thờ lửa của người ấy được mong muốn thông qua việc chuẩn bị các vòng hoa và bàn thờ để cúng dường lửa, cùng với các vật cúng dường như củi, khói, cỏ barihi, bơ, dầu, và các lễ vật như hoa, hương khói, v.v., để phụng sự lửa đó, nên đã nói “aggiparicārako” (người phụng sự lửa).
Āyuṃ pāpuṇāpeyyanti yathā cirajīvī hoti, evaṃ āyuṃ pacchimavayaṃ pāpeyyaṃ.
Āyuṃ pāpuṇāpeyyanti (May he attain life), meaning, may he cause life to reach its final stage, so that he may be long-lived.
Āyuṃ pāpuṇāpeyyaṃ (có thể đạt được tuổi thọ) nghĩa là có thể đạt đến tuổi già, để sống lâu.
Vaḍḍhiṃ gameyyanti sarīrāvayave, guṇāvayave ca phātiṃ pāpeyyaṃ.
Vaḍḍhiṃ gameyyanti (May he achieve growth), meaning, may he cause prosperity in the parts of the body and in the parts of virtues.
Vaḍḍhiṃ gameyyaṃ (có thể đạt được sự tăng trưởng) nghĩa là có thể đạt được sự phát triển về các bộ phận cơ thể và các phẩm chất.
Araṇī yugaḷanti uttarāraṇī, adharāraṇīti araṇīdvayaṃ.
Araṇī yugaḷanti (A pair of araṇis), meaning, two araṇis: the upper araṇi and the lower araṇi.
Araṇī yugaḷaṃ (cặp cây araṇī) nghĩa là hai cây araṇī: araṇī trên và araṇī dưới.
429. Evanti ‘‘bālo pāyāsirājañño’’tiādippakārena.
429. Evanti (Thus), meaning, in the manner of "The foolish Pāyāsi, the king," and so on.
429. Evaṃ (như vậy) nghĩa là theo cách “vua Pāyāsi là kẻ ngu si”, v.v.
Tayāti theraṃ sandhāya vadati.
Tayāti (By you) refers to the elder.
Tayā (bởi ngài) là nói về vị trưởng lão.
Vuttayuttakāraṇamakkhalakkhaṇenāti vuttayuttakāraṇassa makkhanasabhāvena.
Vuttayuttakāraṇamakkhalakkhaṇenāti (By the nature of concealing the appropriate reason stated), meaning, by the nature of concealing the appropriate reason stated.
Vuttayuttakāraṇamakkhalakkhaṇenā (với đặc tính che giấu lý lẽ hợp lý đã nói) nghĩa là với bản chất che giấu lý lẽ hợp lý đã nói.
Yugaggāhalakkhaṇenāti samadhuraggahaṇalakkhaṇena.
Yugaggāhalakkhaṇenāti (By the nature of taking the yoke-end), meaning, by the nature of taking an equal share of responsibility.
Yugaggāhalakkhaṇenā (với đặc tính nắm giữ ách ngang bằng) nghĩa là với đặc tính nắm giữ ách ngang bằng.
Palāsenāti palāsetīti palāso, parassa guṇe uttaritare ḍaṃsitvā viya chaḍḍento attano guṇehi same karotīti attho.
Palāsenāti (By envy). Palāso is that which causes envy, meaning, it is said that it is as if one bites and discards the superior qualities of another, making them equal to one's own qualities.
Palāsenā (với sự ganh tỵ) là palāso vì nó palāseti (ganh tỵ), nghĩa là nó làm cho các phẩm chất của người khác, vốn cao hơn, trở nên ngang bằng với phẩm chất của mình, như thể cắn xé và vứt bỏ chúng.
Samakaraṇaraso hi palāso, tena palāsena.
Indeed, palāso has the function of making things equal. Therefore, by such palāso.
Quả thật, palāso có bản chất làm cho ngang bằng, do đó, với sự ganh tỵ.
430. Haritakapattanti haritabbapattaṃ, appapattanti attho.
430. Haritakapattanti (green leaf), meaning, a leaf that can be carried, implying few leaves.
430. Haritakapattaṃ (lá xanh) nghĩa là haritabbapattaṃ, nghĩa là ít lá.
Tenāha ‘‘antamaso’’tiādi.
Therefore, it is said "antamaso" and so on.
Vì thế, đã nói “antamaso” (ít nhất), v.v.
Sannaddhadhanukalāpanti ettha kalāpanti tūṇīramāha, tañca sannayhato dhanunā vinā na sannayhatīti āha ‘‘sannaddhadhanukalāpa’’nti.
Sannaddhadhanukalāpanti (with a strung bow and quiver). Here, kalāpa refers to a quiver, and since it cannot be strung without a bow, it is said "sannaddhadhanukalāpa".
Sannaddhadhanukalāpaṃ (cung và ống tên đã được trang bị) ở đây, kalāpaṃ (ống tên) là nói đến tūṇīraṃ (ống tên), và vì nó không thể được trang bị nếu không có cung, nên đã nói “sannaddhadhanukalāpaṃ” (cung và ống tên đã được trang bị).
Āsittodakāni vaṭumānīti gamanamaggā ceva taṃtaṃudakamaggā ca sammadeva devena phuṭṭhattā tahaṃ tahaṃ paggharitaudaka sandamānaudakā.
Āsittodakāni vaṭumānīti (paths with sprinkled water), meaning, the roads and the various waterways are thoroughly soaked by the rain, and therefore, water is dripping and flowing everywhere.
Āsittodakāni vaṭumānī (các con đường có nước chảy) nghĩa là các con đường đi và các dòng nước liên quan đều có nước chảy ra và nước tràn ngập khắp nơi, do trời đã mưa đầy đủ.
Tenāha ‘‘paripuṇṇasalilā maggā ca kandarā cā’’ti.
Therefore, it is said "paths and ravines full of water."
Vì thế, đã nói “paripuṇṇasalilā maggā ca kandarā cā” (các con đường và hang động đầy nước).
436. Gāmapattanti gāmo eva hutvā āpajjitabbaṃ, suññabhāvena anāvasitabbaṃ.
436. Gāmapattanti (fallen upon a village), meaning, becoming a village itself, or being uninhabited, in a state of emptiness.
436. Gāmapattaṃ (đến làng) nghĩa là trở thành một ngôi làng và cần phải đến đó, không được định cư ở nơi hoang vắng.
Tenāha ‘‘vuṭṭhitagāmapadeso’’ti.
Therefore, it is said "a deserted village area."
Vì thế, đã nói “vuṭṭhitagāmapadeso” (khu vực làng đã bị bỏ hoang).
Gāmapadanti yathā purisassa pādanikkhittaṭṭhānaṃ adhigataparicchedaṃ ‘‘pada’’nti vuccati, evaṃ gāmavāsīhi āvasitaṭṭhānaṃ adhigatanivutthāgāraṃ ‘‘gāmapada’’nti vuttaṃ.
Gāmapadanti (village-site). Just as the place where a man has put his foot is called a "pada" (footprint) with a definite boundary, so too, a place inhabited by villagers, with established houses, is called a "gāmapada."
Gāmapadaṃ (nơi làng) nghĩa là giống như nơi bàn chân của một người đàn ông đặt xuống được gọi là “pada” (bước chân) với một giới hạn đã được xác định, thì nơi mà dân làng đã định cư, một ngôi nhà đã được định cư, được gọi là “gāmapadaṃ”.
Tenāha ‘‘ayamevattho’’ti.
Therefore, it is said "this is the same meaning."
Vì thế, đã nói “ayamevattho” (nghĩa này là vậy).
Susannaddhoti sukhena gahetvā gamanayogyatāvasena suṭṭhu sajjito.
Susannaddhoti (well-bound), meaning, well-prepared in a way suitable for taking and going easily.
Susannaddho (được chuẩn bị kỹ lưỡng) nghĩa là được chuẩn bị tốt để có thể dễ dàng mang đi.
Taṃ pana susajjanaṃ suṭṭhu bandhanavasenevāti āha ‘‘subaddho’’ti.
Since this preparation is solely by means of firm binding, it is said "subaddho" (well-tied).
Và sự chuẩn bị tốt đó là do được buộc chặt, nên đã nói “subaddho” (được buộc chặt).
438. Saṅghātanti saṃ-saddo padavaḍḍhanamattanti āha ‘‘ghāta’’nti.
438. Saṅghātanti (slaughter). The prefix saṃ- is merely for augmenting the word, therefore it is said "ghāta" (slaughter).
438. Saṅghātaṃ (sự giết hại) – vì tiền tố saṃ- chỉ là sự mở rộng từ, nên đã nói “ghāta” (sự giết hại).
Vipākaphalenāti sadisaphalena.
Vipākaphalenāti (by the fruit of results), meaning, by a similar result.
Vipākaphalenā (với quả báo tương xứng) nghĩa là với quả báo tương tự.
Mahapphalo na hoti gavādipāṇaghātena upakkiliṭṭhabhāvato.
Mahapphalo na hoti (does not have great fruit) because it is defiled by the slaughter of cattle, etc.
Mahapphalo na hoti (không có quả lớn) vì bị ô nhiễm do giết hại gia súc, v.v.
Guṇānisaṃsenāti uddayaphalena.
Guṇānisaṃsenāti (by the benefit of virtue), meaning, by the fruit of compassion.
Guṇānisaṃsenā (với lợi ích của phẩm chất) nghĩa là với quả báo của lòng từ bi.
Ānubhāvajutiyāti paṭipakkhavigamanajanitena sabhāvasaṅkhātena tejena.
Ānubhāvajutiyāti (by the splendor of power), meaning, by the radiance (teja) which is the inherent nature generated by the removal of opposing factors.
Ānubhāvajutiyā (với sự rực rỡ của uy lực) nghĩa là với sự rực rỡ được gọi là bản chất tự nhiên, phát sinh từ sự loại bỏ kẻ thù.
Na mahājutiko hoti aparisuddhabhāvato.
Na mahājutiko hoti (is not greatly radiant) because it is not pure.
Na mahājutiko hoti (không có sự rực rỡ lớn) vì không thanh tịnh.
Vipākavipphāratāyāti vipākaphalassa vipulatāya, pāripūriyāti attho.
Vipākavipphāratāyāti (by the expansion of results), meaning, by the abundance, the completeness, of the fruit of results.
Vipākavipphāratāyā (với sự lan rộng của quả báo) nghĩa là với sự rộng lớn, sự viên mãn của quả báo.
Duṭṭhukhetteti usabhādidosehi dūsitakhette, taṃ pana vappābhāvato asāraṃ hotīti āha ‘‘nissārakhette’’ti.
Duṭṭhukhetteti (in a bad field), meaning, in a field spoiled by defects such as bulls. Since such a field is unproductive due to lack of planting, it is said "nissārakhette" (in a barren field).
Duṭṭhukhette (trên cánh đồng xấu) nghĩa là trên cánh đồng bị hư hại bởi các khuyết điểm như bò đực, và vì nó không có giá trị do thiếu gieo trồng, nên đã nói “nissārakhette” (trên cánh đồng không màu mỡ).
Dubbhūmeti kucchitabhūmibhāge, svāssa kucchitabhāvo asāratāya vā siyā ninnatādidosavasena vā.
Dubbhūmeti (in a bad land), meaning, in a contemptible part of the land. Its contemptible nature might be due to barrenness or defects like unevenness.
Dubbhūme (trên đất xấu) nghĩa là trên phần đất xấu, và sự xấu xí đó có thể là do không màu mỡ hoặc do các khuyết điểm như trũng thấp.
Tattha paṭhamo pakkho paṭhamapadena dassitoti itaraṃ dassento ‘‘visamabhūmibhāge’’ti āha.
Since the first possibility is shown by the first term, it refers to the other, saying "visamabhūmibhāge" (in an uneven part of the land).
Trong đó, vế đầu tiên được thể hiện bằng từ đầu tiên, và để thể hiện vế còn lại, đã nói “visamabhūmibhāge” (trên phần đất không bằng phẳng).
Daṇḍābhighātādinā chinnabhinnāni.
Chinnabhinnāni (cut and broken) by blows from sticks, etc.
Chinnabhinnāni (bị cắt xé) do bị đánh bằng gậy, v.v.
Pūtīnīti gomayalepadānādisukhena asukkhāpitattā pūtibhāvaṃ gatāni.
Pūtīnīti (rotten), meaning, having become rotten due to not being dried properly, such as by cow dung plastering.
Pūtīnī (bị thối rữa) vì không được làm khô đúng cách, như bằng cách trát phân bò, v.v., nên đã trở nên thối rữa.
Tāni pana yasmā sāravantāni na honti, tasmā vuttaṃ ‘‘nissārānī’’ti.
Since these are not potent, it is said "nissārānī" (powerless).
Và vì những hạt giống đó không có giá trị, nên đã nói “nissārānī” (không có giá trị).
Vātātapahatānīti vātena ca ātapena ca vinaṭṭhabījasāmatthiyāni.
Vātātapahatānīti (damaged by wind and sun), meaning, the seed-potency is destroyed by wind and sun.
Vātātapahatānī (bị gió và nắng làm hại) nghĩa là sức mạnh của hạt giống đã bị gió và nắng phá hủy.
Tenāha ‘‘pariyādinnatejānī’’ti.
Therefore, it is said "pariyādinnatejānī" (whose vigor is consumed).
Vì thế, đã nói “pariyādinnatejānī” (đã cạn kiệt năng lượng).
Yaṃ yathājātavīhiādigatena taṇḍulena aṅkuruppādanayogyabījasāmatthiyaṃ, taṃ taṇḍulasāro, tassa ādānaṃ gahaṇaṃ tathāuppajjanameva.
The potential of the seed to sprout, as found in rice grains that grow naturally, is taṇḍulasāro (essence of rice grains), and its ādānaṃ (taking) is its very arising.
Cái gọi là taṇḍulasāro (tinh chất gạo) là sức mạnh của hạt giống có khả năng nảy mầm từ gạo đã thu hoạch, v.v., và việc ādānaṃ (lấy) nó chính là sự nảy mầm như vậy.
Etāni pana bījāni na tādisāni khaṇḍādidosavantatāya.
But etāni (these) seeds are na tādisāni (not such) due to defects like being broken.
Nhưng những hạt giống này na tādisāni (không như vậy) vì chúng có những khuyết điểm như bị vỡ, v.v.
Dhārāya khette anuppavesanaṃ nāma vassanameva, taṃ paṭikkhepavasena dassento āha ‘‘na sammā vasseyyā’’ti.
Anuppavesanaṃ (non-entry) into the field by a shower means rainfall itself. Denying this, it is said "na sammā vasseyyā" (it would not rain properly).
Việc anuppavesanaṃ (không đi vào) cánh đồng bằng dòng nước chính là mưa, và để thể hiện sự từ chối đó, đã nói “na sammā vasseyyā” (không mưa đúng cách).
Aṅkuramūlapattādīhīti cettha aṅkurakandādīhi uddhaṃ vuddhiṃ, mūlajaṭādīhi heṭṭhā viruḷhiṃ, pattapupphādīhi samantato ca vepullanti yojanā.
In aṅkuramūlapattādīhīti (by sprouts, roots, leaves, etc.), the structure is: uddhaṃ vuddhiṃ (upward growth) by sprouts, stems, etc.; heṭṭhā viruḷhiṃ (downward growth) by roots, fibrous roots, etc.; and samantato ca vepullaṃ (and fullness all around) by leaves, flowers, etc.
Ở đây, với aṅkuramūlapattādīhi (với chồi, rễ, lá, v.v.), sự sắp xếp là uddhaṃ vuddhiṃ (sự tăng trưởng lên trên) với chồi, thân cây, v.v., heṭṭhā viruḷhiṃ (sự phát triển xuống dưới) với rễ, chùm rễ, v.v., và samantato ca vepullaṃ (sự phát triển rộng khắp mọi phía) với lá, hoa, v.v.
Aparūpaghātenāti paresaṃ vibādhanena.
Aparūpaghātenāti (by harming others), meaning, by the tormenting of others.
Aparūpaghātenā (bằng cách không làm hại người khác) nghĩa là bằng cách không gây phiền nhiễu cho người khác.
Uppannapaccayatoti nibbattitaghāsacchādanādideyyadhammato.
Uppannapaccayatoti (from the arisen conditions), meaning, from the offerings of food, clothing, etc., that have come into existence.
Uppannapaccayato (từ các yếu tố đã phát sinh) nghĩa là từ các vật cúng dường như thức ăn và y phục đã được tạo ra.
Gavādighātenapi hi tattha paṭiggāhakānaṃ ghāso saṅkīyati.
For even through the slaughter of cattle, etc., food for the recipients there is obtained.
Quả thật, ngay cả thức ăn của những người nhận cũng bị nghi ngờ do việc giết hại gia súc, v.v.
‘‘Aparūpaghātitāyā’’ti idaṃ sīlavantatāya kāraṇavacanaṃ.
"Aparūpaghātitāyā" is the causal statement for having morality.
“Aparūpaghātitāyā” (vì không làm hại người khác) là một lời giải thích về lý do có giới hạnh.
Guṇātirekanti guṇātirittaṃ, sīlādilokuttaraguṇehi visiṭṭhanti attho.
Guṇātirekanti (superior in virtue), meaning, exceeding in virtue; superior in supramundane qualities like morality, etc.
Guṇātirekaṃ (vượt trội về phẩm chất) nghĩa là vượt trội về phẩm chất, nghĩa là xuất sắc với các phẩm chất siêu thế như giới hạnh, v.v.
Vipulāti saddhāsampadādivasena uḷārā.
Vipulāti (extensive), meaning, grand in terms of accomplishment in faith, etc.
Vipulā (rộng lớn) nghĩa là cao quý về sự thành tựu của niềm tin, v.v.
439. Atha kho tehi sakuṇḍakehi taṇḍulehi siddhaṃbhattaṃ uttaṇḍulameva hotīti āha ‘‘uttaṇḍulabhatta’’nti.
439. Then the cooked rice from those husked grains became rice without husks, therefore it is said "uttaṇḍulabhatta" (rice without husks).
439. Và rồi, cơm nấu bằng gạo còn vỏ trấu vẫn còn vỏ trấu, nên đã nói “uttaṇḍulabhattaṃ” (cơm gạo còn vỏ trấu).
Bilaṅgaṃ vuccati āranālaṃ bilaṅgato nibbattanato, tadeva kañjiyato jātanti kañjiyaṃ, taṃ dutiyaṃ etassāti bilaṅgadutiyaṃ, taṃ ‘‘kañjikadutiya’’nti ca vuttaṃ.
Bilaṅgaṃ is called sour rice-gruel (āranālaṃ) because it is born from bilaṅga. That which is produced from kañji (fermented rice water) is kañjiyaṃ. That which has this as its second ingredient is bilaṅgadutiyaṃ, and it is also called "kañjikadutiyaṃ."
Bilaṅgaṃ được gọi là āranālaṃ (cháo chua) vì nó được làm từ bilaṅga. Cái đó được làm từ kañjiya (cháo gạo), nên gọi là kañjiyaṃ. Cái có cái đó là thứ hai được gọi là bilaṅgadutiyaṃ (có bilaṅga là thứ hai), và cũng được gọi là “kañjikadutiyaṃ” (có kañjika là thứ hai).
Dhorakānīti dhoviyāni.
Dhorakānīti (washed), meaning, those that are washed.
Dhorakānī (đã được giặt) nghĩa là đã được giặt.
Yasmā thūlatarānipi ‘‘thūlānī’’ti vattabbataṃ arahanti, tasmā ‘‘thūlāni cā’’ti vuttaṃ.
Since even thicker ones are fit to be called "thūlāni" (thick), it is said "thūlāni cā" (and thick).
Vì ngay cả những cái thô hơn cũng có thể được gọi là “thô”, nên đã nói “thūlāni cā” (và thô).
Guḷadasānīti suttānaṃ thūlatāya, kañjikassa bahalatāya ca piṇḍitadasāni.
Guḷadasānīti (lumpy threads), meaning, threads that are lumpy due to their thickness and the thickness of the rice-gruel.
Guḷadasānī (những sợi chỉ vón cục) nghĩa là những sợi chỉ vón cục do sợi chỉ thô và cháo gạo đặc.
Tenāha ‘‘puñjapuñja…pe… dasānī’’ti.
Therefore, it is said "puñjapuñja…pe… dasānī" (lumpy, lumpy… etc… threads).
Vì thế, đã nói “puñjapuñja…pe… dasānī” (từng đống…v.v… những sợi chỉ).
Anuddisatīti anu anu katheti.
Anuddisatīti (explains in detail), meaning, tells again and again.
Anuddisatī (tuyên bố liên tục) nghĩa là nói đi nói lại.
440. Asakkaccanti na sakkaccaṃ anādarakāraṃ, taṃ pana kammaphalasaddhāya abhāvena hotīti āha ‘‘saddhāvirahita’’nti.
440. Asakkaccaṃ means not doing it respectfully, acting without respect. Since that comes about due to the absence of faith in the results of kamma, it is said "devoid of faith".
440. Asakkacca có nghĩa là không cung kính, hành động thiếu tôn trọng. Điều đó xảy ra do thiếu niềm tin vào quả của nghiệp (kamma), vì vậy nói là “thiếu niềm tin” (saddhāvirahita).
Acittīkatanti cittīkārapaccupaṭṭhāpanavasena na cittīkataṃ.
Acittīkataṃ means not doing it with attention, in the sense of not establishing it with attention.
Acittīkata có nghĩa là không có sự chú tâm theo cách biểu hiện sự chú tâm.
Tenāha ‘‘cittīkāravirahita’’ntiādi.
Therefore, it is said "devoid of attention" and so forth.
Vì vậy, nói là “thiếu sự chú tâm” (cittīkāravirahita) và vân vân.
Cittīkārarahitaṃ vā acittīkataṃ, yathā kataṃ paresaṃ vimhayāvahaṃ hoti, tathā akataṃ.
Or acittīkataṃ means devoid of attention; it is not done in such a way as to cause wonder to others.
Hoặc acittīkata là thiếu sự chú tâm, không làm như cách mà khi làm sẽ khiến người khác kinh ngạc.
Cittassa uḷārapaṇītabhāvo pana asakkaccadāneneva bādhito.
However, the exalted and refined state of mind is hindered precisely by disrespectful giving.
Tuy nhiên, sự cao quý và tinh tế của tâm đã bị cản trở bởi việc bố thí không cung kính.
Apaviddhanti chaḍḍanīyadhammaṃ viya apaviddhaṃ katvā, etena tasmiṃ dāne gāravākaraṇaṃ vadati.
Apaviddhaṃ means having cast it away as if it were something to be discarded; by this, it speaks of not showing respect for that giving.
Apaviddha có nghĩa là vứt bỏ như một thứ đáng bị vứt bỏ; điều này nói lên sự thiếu tôn trọng trong việc bố thí đó.
Serīsakaṃ nāmāti ‘‘serīsaka’’nti evaṃ nāmakaṃ.
Serīsakaṃ nāmāti means "Serīsaka," such is its name.
Serīsakaṃ nāmā có nghĩa là cái tên “serīsaka”.
Tucchanti parijanaparicchedavirahato rittaṃ.
Tucchaṃ means empty due to the absence of attendants and possessions.
Tuccha có nghĩa là trống rỗng, không có người hầu hạ.
441. Tassānubhāvenāti tassa dānassa ānubhāvena.
441. Tassānubhāvenāti means by the power of that gift.
441. Tassānubhāvenā có nghĩa là nhờ oai lực của sự bố thí đó.
Sirīsarukkhoti pabhassarakhandhaviṭapasākhāpalāsasampanno manuññadassano dibbo sirīsarukkho.
Sirīsarukkhoti means a divine Sirīsa tree, endowed with radiant branches, boughs, and leaves, delightful to behold.
Sirīsarukkho là cây sirīsa thần thánh, có những cành cây, nhánh cây, lá cây sáng chói, đẹp mắt.
Aṭṭhāsīti phalassa kammasarikkhataṃ dassento vimānadvāre nibbattitvā aṭṭhāsi.
Aṭṭhāsīti means that, having been reborn at the gate of the mansion, it stood there, thus showing the fruit as similar to the kamma.
Aṭṭhāsī có nghĩa là đã xuất hiện và đứng ở cổng thiên cung (vimānadvāre), cho thấy quả tương xứng với nghiệp (kamma).
Pubbāciṇṇavasenāti purimajātiyaṃ tattha nivāsaparicayanavasena.
Pubbāciṇṇavasena means due to the custom of dwelling there in a previous existence.
Pubbāciṇṇavasenā có nghĩa là do thói quen cư ngụ ở đó trong kiếp trước.
Na kevalaṃ pubbāciṇṇavaseneva, atha kho utusukhumavasena pīti dassento ‘‘tattha kirassa utusukhaṃ hotī’’ti āha.
It is not only due to the custom of a previous dwelling, but also showing that there was climatic comfort, he said "There, it seems, the climatic comfort was for him".
Không chỉ do thói quen từ kiếp trước, mà còn do sự thoải mái về khí hậu, vì vậy nói “ở đó, quả thực, khí hậu thật dễ chịu cho vị ấy” (tattha kirassa utusukhaṃ hotī).
Soti uttaro māṇavo.
So means the brahmin Uttara.
So là thanh niên Uttara.
Yadi asakkaccaṃ dānaṃ datvā pāyāsi tattha nibbatto, pāyāsissa paricārikā sakkaccaṃ dānaṃ datvā kathaṃ tattha nibbattāti āha ‘‘pāyāsissa panā’’ti.
If Pāyāsi, having given a disrespectful gift, was reborn there, how then was Pāyāsi's female attendant, having given a respectful gift, reborn there? To this, it is said "But as for Pāyāsi's..."
Nếu Pāyāsi đã tái sinh ở đó sau khi bố thí không cung kính, thì tại sao những người hầu của Pāyāsi lại tái sinh ở đó sau khi bố thí cung kính? Vì vậy, nói là “còn của Pāyāsi” (pāyāsissa panā).
Nikantivasenāti pāyāsimhi sāpekkhāvasena, pubbepi vā tattha nivutthapubbatāya.
Nikantivasenāti means due to attachment to Pāyāsi, or due to having previously resided there.
Nikantivasenā có nghĩa là do sự gắn bó với Pāyāsi, hoặc do đã từng cư ngụ ở đó trước đây.
Disācārikavimānanti ākāsaṭṭhaṃ hutvā disāsu vicaraṇakavimānaṃ, na rukkhapabbatasikharādisambandhaṃ.
Disācārikavimānaṃ means a mansion that travels in the directions, existing in the sky, not connected to treetops, mountain peaks, and so forth.
Disācārikavimāna có nghĩa là thiên cung di chuyển khắp các phương hướng khi ở trên không trung, không liên quan đến đỉnh núi, cây cối, v.v.
Vaṭṭaniaṭaviyanti vimānavīthiyanti.
Vaṭṭaniaṭaviyanti means in the street of the mansion.
Vaṭṭaniaṭaviya có nghĩa là trên con đường của thiên cung.