Tattha kriyaṃ ācikkhatīti ākhyātaṃ, kriyāpadaṃ.
Among these, that which indicates action is called ākhyāta, a verb-word.
Trong đó, “cái diễn tả hành động” được gọi là ākhyātaṃ (động từ), tức là kriyāpadaṃ (từ hành động).
Vuttañhi ‘‘kālakārakapurisaparidīpakaṃ kriyālakkhaṇamākhyātika’’nti.
Indeed, it has been said: "Ākhyātika is characterized by action, indicating time, agent, and person."
Đã được nói: “Cái biểu thị thời gian, tác nhân, ngôi và đặc tính của hành động được gọi là ākhyāta.”
Tattha kāloti atītādayo, kārakamiti kammakattubhāvā, purisāti paṭhamamajjhimuttamā, kriyāti gamanapacanādiko dhātvattho, kriyālakkhaṇaṃ saññāṇaṃ etassāti kriyālakkhaṇaṃ, atiliṅgañca.
Here, kāla (time) means past, etc.; kāraka (agent) means object, subject, state of being; purisa (person) means first, middle, and ultimate; kriyā (action) means the meaning of the root, such as going or cooking; kriyālakkhaṇa means that which has action as its characteristic sign; and it is also atiliṅga (beyond gender).
Trong đó, kāla (thời gian) là quá khứ, v.v.; kāraka (tác nhân) là nghiệp, chủ thể, trạng thái; purisa (ngôi) là ngôi thứ nhất, thứ hai, thứ ba; kriyā (hành động) là ý nghĩa của gốc động từ như đi, nấu, v.v.; kriyālakkhaṇaṃ là đặc tính của hành động, dấu hiệu của nó; và nó cũng là atiliṅga (không có giống).
Kālādivasena dhātvatthaṃ vibhajantīti vibhattiyo, tyādayo, tā pana vattamānā pañcamī sattamī parokkhāhiyyattanī ajjatanī bhavissantī kālātipatti cāti aṭṭhavidhā bhavanti.
Those which distinguish the meaning of the root according to time, etc., are called vibhatti (inflections), such as 'tyā' and so on. These are of eight kinds: Vattamānā, Pañcamī, Sattamī, Parokkhā, Hiyyattanī, Ajjatanī, Bhavissantī, and Kālātipatti.
Cái phân chia ý nghĩa của gốc động từ theo thời gian, v.v., được gọi là vibhattiyo (biến cách), tức là tyādayo (các hậu tố bắt đầu bằng ti, v.v.); chúng có tám loại: hiện tại (vattamānā), mệnh lệnh (pañcamī), chỉ định (sattamī), quá khứ xa (parokkhā), quá khứ gần (hiyyattanī), quá khứ chưa hoàn thành (ajjatanī), tương lai (bhavissantī), và quá khứ giả định (kālātīpatti).
Kriyaṃ dhārentīti dhātavo, bhūvādayo, khādidhātuppaccayantā ca, te pana atthavasā dvidhā bhavanti sakammakā, akammakā cāti.
Those which contain action are called dhātu (roots), such as 'bhū', etc., and those ending in the suffixes of roots like 'khādi'. These are of two kinds according to their meaning: transitive (sakammaka) and intransitive (akammaka).
Cái mang hành động được gọi là dhātavo (gốc động từ), tức là bhūvādayo (các gốc động từ bắt đầu bằng bhū, v.v.), và các hậu tố có gốc khādi, v.v.; chúng có hai loại tùy theo ý nghĩa: sakammaka (tha động từ) và akammaka (nội động từ).
Tatra sakammakā ye dhātavokammāpekkhaṃ kriyaṃ vadanti, yathā – kaṭaṃ karoti, gāmaṃ gacchati, odanaṃ pacatītiādayo, akammakā ye kammanirapekkhaṃ kriyaṃ vadanti, yathā – acchati, seti, tiṭṭhatītiādayo.
Among these, sakammaka (transitive) are those roots that express an action dependent on an object, for example, 'kaṭaṃ karoti' (he makes a mat), 'gāmaṃ gacchati' (he goes to the village), 'odanaṃ pacati' (he cooks rice), and so on. Akammaka (intransitive) are those that express an action independent of an object, for example, 'acchati' (he sits), 'seti' (he lies down), 'tiṭṭhati' (he stands), and so on.
Trong đó, sakammaka là những gốc động từ diễn tả hành động đòi hỏi đối tượng (kamma), ví dụ: kaṭaṃ karoti (làm chiếu), gāmaṃ gacchati (đi đến làng), odanaṃ pacati (nấu cơm), v.v.; akammaka là những gốc động từ diễn tả hành động không đòi hỏi đối tượng, ví dụ: acchati (ngồi), seti (nằm), tiṭṭhati (đứng), v.v.
Te pana sattavidhā bhavanti vikaraṇappaccayabhedena, kathaṃ?
These are of seven kinds, distinguished by their vikaraṇa suffixes. How?
Chúng có bảy loại theo sự khác biệt của vikaraṇa paccaya (hậu tố biến đổi), như thế nào?
Avikaraṇā bhūvādayo.
Those with a-vikaraṇa are the Bhū-group (bhūvādayo).
Các gốc động từ avikaraṇa là nhóm bhūvādi.
Niggahītapubbaka avikaraṇā rudhādayo, yavikaraṇā divādayo, ṇu ṇā uṇāvikaraṇā svādayo, nāppaṇhāvikaraṇā kiyādayo, oyiravikaraṇā tanādayo, sakatthe ṇe ṇayantā curādayoti.
Those with a-vikaraṇa preceded by niggahīta are the Rudh-group (rudhādayo); those with ya-vikaraṇa are the Div-group (divādayo); those with ṇu, ṇā, uṇā-vikaraṇa are the Su-group (svādayo); those with nā, ppaṇhā-vikaraṇa are the Kī-group (kiyādayo); those with oyira-vikaraṇa are the Tan-group (tanādayo); and those ending in ṇe, ṇaya in their own sense are the Cur-group (curādayo).
Các gốc động từ avikaraṇa có niggahīta đứng trước là nhóm rudhādayo; các gốc động từ yavikaraṇa là nhóm divādayo; các gốc động từ ṇu ṇā uṇāvikaraṇa là nhóm svādayo; các gốc động từ nāppaṇhāvikaraṇa là nhóm kiyādayo; các gốc động từ oyiravikaraṇa là nhóm tanādayo; và các gốc động từ có ṇe ṇaya ở cuối trong ý nghĩa riêng của chúng là nhóm curādayo.
Bhūiccevamādayo ye kriyāvācino saddagaṇā, te dhātusaññā honti.
Those groups of words like 'bhū' and so on, which express action, are called dhātu (roots).
Các nhóm từ như Bhū, v.v., diễn tả hành động, được gọi là dhātu (gốc động từ).
Bhū ādi yesaṃ te bhūvādayo, atha vā bhūvā ādī pakārā yesaṃ te bhūvādayo.
Those for whom 'bhū' is the beginning are bhūvādayo, or alternatively, those whose primary forms (pakāra) are 'bhū', etc., are bhūvādayo.
Cái mà bhū là khởi đầu của chúng được gọi là bhūvādayo, hoặc cái mà bhūvā là các loại khởi đầu của chúng được gọi là bhūvādayo.
426. Vattamānā tianti, sitha, mima, teante, sevhe, emhe.
426. Vattamānā tianti, sitha, mima, teante, sevhe, emhe.
426. Vattamānā là ti, anti; si, tha; mi, ma; te, ante; se, vhe; e, mhe.
Paccuppanne kāle gamyamāne vattamānāvibhatti hoti, kāloti cettha kriyā, karaṇaṃ kāro, rakārassa lakāro, kālo.
When the present time (paccuppanna kāla) is intended, the vattamānā vibhatti occurs. Here, kāla means action; karaṇa (making) is kāra, with 'ra' becoming 'la', hence kāla.
Khi thì hiện tại được hiểu, vibhatti vattamānā (biến cách hiện tại) xảy ra; ở đây, kāla (thời gian) là hành động (kriyā), karaṇa (tác động) là kāro, chữ ra trở thành la, kālo (thời gian).
Idha pana kālassa atītānāgatapaccuppannāṇattiparikappakālābhipattivasena chadhā bhinnattā ‘‘paccuppanne’’ti viseseti.
Here, however, since time is divided into six kinds according to past, future, present, imperative, hypothetical, and excessive actions, it is specified as "paccuppanne" (in the present).
Ở đây, vì thời gian được chia thành sáu loại theo quá khứ, vị lai, hiện tại, mệnh lệnh, giả định, và quá khứ giả định, nên nó được đặc biệt hóa là “paccuppanne” (trong thì hiện tại).
Taṃ taṃ kāraṇaṃ paṭicca uppanno paccuppanno, paṭiladdhasabhāvo, na tāva atītoti attho.
That which has arisen depending on that particular cause is paccuppanna (present), that which has attained its own nature, meaning it is not yet past.
Cái phát sinh do duyên đó được gọi là paccuppanno (hiện tại), tức là cái đã đạt được bản chất riêng của nó, chưa phải là quá khứ.
Tasmiṃ paccuppanne vattamānāvibhattiṃ katvā, tassā ṭhānāniyame ‘‘dhātuliṅgehi parā paccayā’’ti paribhāsato dhātuto paraṃ vattamānappaccaye katvā, tesamaniyamappasaṅgesati ‘‘vatticchānupubbikā saddappaṭipattī’’ti parassapadavacanicchāyaṃ –
Having made the vattamānā vibhatti in that present tense, and due to the lack of a fixed position for it, by the maxim "suffixes follow roots and nominal stems," having made the vattamānā suffix after the root, and when their unfixed nature is applicable, by the speaker's intention for the parassapada, according to the principle "the formation of words follows the speaker's intention" –
Khi đã dùng vibhatti vattamānā (hiện tại) trong thì hiện tại, và để tránh sự không nhất quán về vị trí của nó, theo nguyên tắc “các hậu tố đứng sau gốc động từ và giống từ” (dhātuliṅgehi parā paccayā), sau khi đã dùng hậu tố vattamānā sau gốc động từ, và để tránh sự không nhất quán của chúng, theo ý muốn của sự diễn đạt “sự hình thành từ ngữ tuân theo ý muốn” (vatticchānupubbikā saddappaṭipattī), khi muốn dùng parassapada (tự tha động từ) –
Atha taddhitānantaraṃ vuccamānānaṃ sabbāsaṃ vattamānādīnaṃ aṭṭhavidhānaṃ vibhattīnaṃ yāni yāni pubbakāni cha padāni, tāni tāni atthato aṭṭhacattālīsamattāni parassapadasaññāni hontītiādimhi channaṃ parassapadasaññā, parassatthāni padāni parassapadāni, tabbāhullato tabbohāro.
Atha (now), immediately after taddhita, the first six endings of all the eight kinds of vibhattis, such as vattamānā and so on, those, which are forty-eight in total in meaning, become designated as parassapada (for others' sake). Thus, the initial six have the designation parassapada. Words for others' sake are parassapadāni. This usage is due to their prevalence.
Atha (sau đó), ngay sau taddhita, trong số tất cả tám loại vibhatti được nói đến, bắt đầu từ vattamānā, sáu từ đầu tiên của mỗi loại được gọi là parassapada (tự tha động từ), tổng cộng là bốn mươi tám từ; do đó, sáu từ đầu tiên được gọi là parassapada. Các từ có ý nghĩa vì người khác là parassapadāni (tự tha động từ); cách gọi này là phổ biến do tính chất đó.
Tāsaṃ vibhattīnaṃ parassapadāna’mattanopadānañca dve dve vacanāni yathākkamaṃ paṭhamamajjhimuttamapurisasaññāni honti.
The two endings of those vibhattis, both parassapada and attanopada respectively, become designated as paṭhamapurisa (first person), majjhimapurisa (middle person), and uttamapurisa (ultimate person).
Hai hai số của các vibhatti đó, cả parassapada và attanopada, lần lượt được gọi là paṭhamamajjhimuttamapurisa (ngôi thứ nhất, thứ hai, thứ ba).
Taṃ yathā?
How is that?
Như thế nào?
Ti antiiti paṭhamapurisā, si thaiti majjhimapurisā, mi maiti uttamapurisā.
Ti and anti are first person; si and tha are middle person; mi and ma are ultimate person.
Ti anti là ngôi thứ nhất; si tha là ngôi thứ hai; mi ma là ngôi thứ ba.
Attanopadesupi te anteiti paṭhamapurisā, se vheiti majjhimapurisā, e mheiti uttamapurisā.
In attanopada too, te and ante are first person; se and vhe are middle person; e and mhe are ultimate person.
Trong attanopada cũng vậy, te ante là ngôi thứ nhất; se vhe là ngôi thứ hai; e mhe là ngôi thứ ba.
Evaṃ sesāsu sattasu vibhattīsupi yojetabbanti.
Similarly, this should be applied to the remaining seven vibhattis.
Tương tự, điều này cũng nên được áp dụng cho bảy vibhatti còn lại.
Evaṃ aṭṭhavibhattivasena channavutividhe ākhyātapade dvattiṃsa dvattiṃsa paṭhamamajjhimauttamapurisā hontīti vattamānaparassapadādimhi dvinnaṃ paṭhamapurisasaññā.
Thus, in the ninety-six kinds of ākhyāta words, corresponding to the eight vibhattis, there are thirty-two first, middle, and ultimate persons. Thus, the initial two in the vattamānā parassapada are designated as first person.
Như vậy, trong chín mươi sáu ākhyāta pada (từ động từ) theo tám vibhatti, có ba mươi hai ngôi thứ nhất, ba mươi hai ngôi thứ hai và ba mươi hai ngôi thứ ba; do đó, hai ngôi đầu tiên trong parassapada hiện tại được gọi là ngôi thứ nhất.
Tumhāmhasaddavajjite tulyādhikaraṇabhūte sādhakavācake nāmamhi payujjamānepi appayujjamānepi dhātūhi paṭhamapuriso hotīti paṭhamapurisaṃ katvā, tassāpyaniyamappasaṅge kriyāsādhakassa kattuno ekatte vattumicchite ‘‘ekamhi vattabbe ekavacana’’nti vattamānaparassapadapaṭhamapurisekavacanaṃ ti.
When a noun, being a sādhaka (accomplisher) not including the words tumha (you) and amha (we), and having the same referent (tulyādhikaraṇa), is used or not used, the first person (paṭhamapurisa) occurs with roots. Having made the first person, and when its unfixed nature is applicable, when one wishes to express the singularity of the agent of action, by "ekamhi vattabbe ekavacanaṃ" (when one is to be expressed, the singular number), ti is the first person singular in the vattamānā parassapada.
Khi danh từ không phải là tumhā (ngươi) và amhā (chúng ta), ở cùng một chủ cách, dù được dùng hay không được dùng, ngôi thứ nhất xảy ra từ gốc động từ; sau khi đã dùng ngôi thứ nhất, và để tránh sự không nhất quán của nó, khi muốn diễn tả sự đơn nhất của chủ thể hành động, “số ít khi diễn tả một vật” (ekamhi vattabbe ekavacanaṃ) là ti, số ít của ngôi thứ nhất trong parassapada hiện tại.
Kāritato aññesu paccayesu asaṃyogantānaṃ dhātūnaṃ vuddhi hoti.
Vuddhi occurs for roots not ending in a conjunct consonant, when suffixes other than kārita follow.
Sự tăng trưởng (vuddhi) xảy ra đối với các căn không kết thúc bằng phụ âm kép khi các hậu tố khác ngoài kārita được áp dụng.
Caggahaṇena ṇuppaccayassāpi vuddhi hoti.
By the inclusion of ca, vuddhi also occurs for the ṇu suffix.
Với từ ca, sự tăng trưởng cũng xảy ra đối với hậu tố ṇu.
Ettha ca ‘‘ghaṭādīnaṃ vā’’ti ito vāsaddo anuvattetabbo, so ca vavatthitavibhāsattho.
Here, the word vā (optionally) from "ghaṭādi, etc., optionally" should be carried over, and it has the meaning of a regulated option.
Ở đây, từ vā từ ‘‘ghaṭādīnaṃ vā’’ phải được hiểu là tiếp tục áp dụng, và nó có nghĩa là một lựa chọn có điều kiện.
Tena –
Therefore –
Do đó –
Okārassa dhātvantassa sare pare avādeso hoti.
The final o of a root becomes the substitute ava when a vowel follows.
Âm o ở cuối căn trở thành ava khi có nguyên âm theo sau.
‘‘Saralopo mādesa’’iccādinā saralopādimhi kate ‘‘naye paraṃ yutte’’ti paranayanaṃ kātabbaṃ.
After the elision of a vowel, etc., by "elision of a vowel, substitute for m", etc., the subsequent assimilation should be made by "join to the next".
Sau khi thực hiện việc lược bỏ nguyên âm và các quy tắc khác bằng ‘‘Saralopo mādesa’’ v.v., cần thực hiện việc nối âm theo quy tắc ‘‘naye paraṃ yutte’’.
Satipi kriyāyekatte kattūnaṃ bahuttā ‘‘bahumhi vattabbe bahuvacana’’nti vattamānaparassapadapaṭhamapurisabahuvacanaṃ anti, pure viya appaccayavuddhiavādesā, saralopādi.
Even when the action is singular, due to the plurality of agents, the third person plural of the present tense parassapada is anti (as stated in "when more than one is to be expressed, the plural form is used"), with the a suffix, vuddhi, ava substitute, and vowel elision, as before.
Mặc dù hành động là một, nhưng vì có nhiều chủ thể, nên theo ‘‘bahumhi vattabbe bahuvacanaṃ’’, số nhiều của ngôi thứ nhất, thì hiện tại, parassapada là anti, và như trước, có sự tăng trưởng hậu tố a, sự biến đổi ava, và lược bỏ nguyên âm, v.v.
Te purisā bhavanti, appayujjamānepi bhavati, bhavanti.
Those men become (bhavanti); even if not explicitly used, bhavati, bhavanti (are understood).
Những người đàn ông ấy trở nên (bhavanti), ngay cả khi không được sử dụng, bhavati, bhavanti.
Tulyādhikaraṇabhūte tumhasadde payujjamānepi appayujjamānepi dhātūhi majjhimapuriso hotīti vattamānaparassapadamajjhimapurisekavacanaṃ si, sesaṃ purimasamaṃ.
When the word tumha (you), which is in apposition, is used or not used, the middle person occurs from roots. Thus, the second person singular of the present tense parassapada is si, the rest is the same as before.
Khi từ tumha cùng vị trí được sử dụng hoặc không được sử dụng, ngôi giữa (majjhima) xuất hiện từ các căn. Do đó, số ít của ngôi giữa, thì hiện tại, parassapada là si, phần còn lại giống như trước.
Tvaṃ bhavasi, tumhe bhavatha, appayujjamānepi bhavasi, bhavatha.
You become (bhavasi), you (pl.) become (bhavatha); even if not explicitly used, bhavasi, bhavatha (are understood).
Ngươi trở nên (tvaṃ bhavasi), các ngươi trở nên (tumhe bhavatha), ngay cả khi không được sử dụng, bhavasi, bhavatha.
Tulyādhikaraṇabhūte amhasadde payujjamānepi appayujjamānepi dhātūhi uttamapuriso hotīti vattamānaparassapadauttamapurisekavacanaṃ mi, appaccayavuddhi avādesā.
When the word amha (we), which is in apposition, is used or not used, the first person occurs from roots. Thus, the first person singular of the present tense parassapada is mi, with the a suffix, vuddhi, and ava substitute.
Khi từ amha cùng vị trí được sử dụng hoặc không được sử dụng, ngôi tối thượng (uttama) xuất hiện từ các căn. Do đó, số ít của ngôi tối thượng, thì hiện tại, parassapada là mi, có sự tăng trưởng hậu tố a và biến đổi ava.
Kattari ca kārake abhidheyye dhātūhi attanopadāni honti.
When the agent case is to be expressed, attanopada forms also occur from roots.
Các attanopada cũng xuất hiện từ các căn khi chủ cách (kattari) được biểu thị.
Caggahaṇaṃ katthaci nivattanatthaṃ, sesaṃ parassapade vuttanayeneva veditabbaṃ.
The inclusion of ca is for preventing (it) in some cases; the rest should be understood in the same way as stated for parassapada.
Từ ca nhằm mục đích ngăn chặn ở một số trường hợp, phần còn lại nên được hiểu theo cách đã nói trong parassapada.
Bhavate, bhavante, bhavase, bhavavhe, bhave, bhavāmhe.
He becomes (bhavate), they become (bhavante), you become (bhavase), you (pl.) become (bhavavhe), I become (bhave), we become (bhavāmhe).
Bhavate, bhavante, bhavase, bhavavhe, bhave, bhavāmhe.
Paca pāke, dhātusaññāyaṃ dhātvantalopo, vuttanayeneva tyādyuppatti, ivaṇṇuvaṇṇānamabhāvā vuddhiabhāvovettha viseso.
Paca for cooking: elision of the root-final (vowel) due to the root designation. The origin of tya, etc., is as stated before. The absence of vuddhi due to the absence of i and u vowels is the distinction here.
Paca trong pāka (nấu ăn), khi là căn, có sự lược bỏ âm cuối căn, và sự hình thành tyā v.v. như đã nói. Sự khác biệt ở đây là không có sự tăng trưởng vì không có I-vanna và U-vanna.
So devadatto odanaṃ pacati, pacanti, pacasi, pacatha, pacāmi, pacāma, so odanaṃ pacate, te pacante, tvaṃ pacase, tumhe pacavhe, ahaṃ pace, mayaṃ pacāmhe.
That Devadatta cooks rice (pacati), they cook (pacanti), you cook (pacasi), you (pl.) cook (pacatha), I cook (pacāmi), we cook (pacāma); that (man) cooks rice (pacate), they cook (pacante), you cook (pacase), you (pl.) cook (pacavhe), I cook (pace), we cook (pacāmhe).
Devadatta đó nấu cơm (so devadatto odanaṃ pacati), họ nấu (pacanti), ngươi nấu (pacasi), các ngươi nấu (pacatha), tôi nấu (pacāmi), chúng tôi nấu (pacāma), anh ấy nấu cơm (so odanaṃ pacate), họ nấu (te pacante), ngươi nấu (tvaṃ pacase), các ngươi nấu (tumhe pacavhe), tôi nấu (ahaṃ pace), chúng tôi nấu (mayaṃ pacāmhe).
Sabbesaṃ paṭhamamajjhimānaṃ, paṭhamuttamānaṃ, majjhimuttamānaṃ tiṇṇaṃ vā purisānaṃ ekatobhidhāne kātabbe paro puriso yojetabbo.
When the first and middle, or the first and first, or the middle and first, or all three persons are to be expressed together, the later person should be applied.
Khi cần biểu thị cùng lúc ba ngôi thứ nhất, ngôi giữa, và ngôi tối thượng, hoặc ngôi thứ nhất và ngôi tối thượng, hoặc ngôi giữa và ngôi tối thượng, thì ngôi sau cùng nên được sử dụng.
Ekakālānamevābhidhāne cāyaṃ.
This applies only when they are expressed as occurring at the same time.
Điều này chỉ áp dụng khi các hành động xảy ra cùng một lúc.
So ca pacati, tvañca pacasīti pariyāyappasaṅge tumhe pacathāti bhavati.
And if "he cooks and you cook" were to occur alternately, it becomes "you (pl.) cook" (tumhe pacathā).
Và khi có nguy cơ thay phiên nhau như so ca pacati, tvañca pacasi, thì trở thành tumhe pacathā.
Evaṃ so ca pacati, ahañca pacāmīti mayaṃ pacāma, tathā tvañca pacasi, ahañca pacāmi, mayaṃ pacāma, so ca pacati, tvañca pacasi, ahañca pacāmi, mayaṃ pacāma.
Similarly, "he cooks and I cook" becomes "we cook" (mayaṃ pacāma); likewise, "you cook and I cook" becomes "we cook" (mayaṃ pacāma); "he cooks and you cook and I cook" becomes "we cook" (mayaṃ pacāma).
Tương tự, so ca pacati, ahañca pacāmi trở thành mayaṃ pacāma, và tvañca pacasi, ahañca pacāmi trở thành mayaṃ pacāma, so ca pacati, tvañca pacasi, ahañca pacāmi trở thành mayaṃ pacāma.
Evaṃ sabbattha yojetabbaṃ.
This should be applied everywhere.
Tương tự, điều này nên được áp dụng ở khắp mọi nơi.
Ekābhidhāneti kimatthaṃ?
What is the purpose of expressed together?
Tại sao lại là Ekābhidhāne?
‘‘So ca pacati, tvañca pacissasi, ahaṃ paciṃ’’ ettha bhinnakālattā ‘‘mayaṃ pacimhā’’ti na bhavati.
In "he cooks, and you will cook, and I cooked," because the times are different, it does not become "we cooked" (mayaṃ pacimhā).
Trong ‘‘So ca pacati, tvañca pacissasi, ahaṃ paciṃ’’, vì thời gian khác nhau, nên không trở thành ‘‘mayaṃ pacimhā’’.
Appaccayaparanayanāni, so puriso gāmaṃ gacchati, te gacchanti, ‘‘kvaci dhātū’’tiādinā garupubbarassato parassa paṭhamapurisabahuvacanassa re vā hoti, gacchare.
With the a suffix and subsequent assimilation: that man goes to the village (gacchati), they go (gacchanti); by "some roots," etc., the first person plural ending after a short vowel followed by a heavy syllable optionally becomes re (gacchare).
Sự nối âm sau hậu tố a, người đàn ông đó đi đến làng (so puriso gāmaṃ gacchati), họ đi (te gacchanti), theo ‘‘kvaci dhātū’’ v.v., re có thể xuất hiện sau âm tiết nặng trước đó trong số nhiều của ngôi thứ nhất, gacchare.
Tvaṃ gacchasi, tumhe gacchatha.
You go (gacchasi), you (pl.) go (gacchatha).
Ngươi đi (tvaṃ gacchasi), các ngươi đi (tumhe gacchatha).
Ahaṃ gacchāmi, mayaṃ gacchāma.
I go (gacchāmi), we go (gacchāma).
Tôi đi (ahaṃ gacchāmi), chúng tôi đi (mayaṃ gacchāma).
Cchādesābhāve ‘‘lopañcettamakāro’’ti appaccayassa ekāro.
In the absence of the ccha substitute, the a suffix becomes the e vowel by "and elision for the a vowel".
Khi không có biến đổi thành cchā, hậu tố a trở thành e theo ‘‘lopañcettamakāro’’.
Gameti, gamenti, saralopo.
He causes to go (gameti), they cause to go (gamenti), (with) vowel elision.
Gameti, gamenti, lược bỏ nguyên âm.
Gamesi, gametha.
You cause to go (gamesi), you (pl.) cause to go (gametha).
Gamesi, gametha.
Gamemi, gamema.
I cause to go (gamemi), we cause to go (gamema).
Gamemi, gamema.
Bhāve ca kammani ca kārake abhidheyye attanopadāni honti, casaddena kammakattaripi.
Attanopada forms occur when the bhāva or kamma case is to be expressed, and by the word ca, also in the kammakattari (medio-passive voice).
Attanopada xuất hiện khi bhāva và kamma được biểu thị, và với từ ca, cũng trong kammakattari.
Bhavanaṃ bhāvo, so ca kārakantarena asaṃsaṭṭho kevalo bhavanalavanādiko dhātvattho.
The act of becoming is bhāva, and that is the pure meaning of the root, such as becoming or cutting, not connected with another agent.
Sự tồn tại là bhāva, đó là ý nghĩa của căn như bhavana, lavana v.v., không liên quan đến các tác nhân khác.
Karīyatīti kammaṃ.
That which is done is kamma.
Điều được thực hiện là kamma.
Akammakāpi dhātavo sopasaggā sakammakāpi bhavanti, tasmā kammani anupubbā bhūdhātuto vattamānattanopadapaṭhamapurisekavacanaṃ te.
Even intransitive roots can become transitive when compounded with a prefix; therefore, in kamma, the present tense attanopada first person singular inflection te follows the root bhū in due order.
Ngay cả các căn không có đối tượng cũng có thể có đối tượng khi có tiền tố, do đó, trong kamma, từ căn bhū theo sau, số ít ngôi thứ nhất của attanopada hiện tại là te.
Sabbadhātūhi paro bhāvakammesu yappaccayo hoti.
The ya suffix occurs after all roots in bhāva and kamma constructions.
Sau tất cả các căn động từ, yappaccaya (hậu tố ya) xuất hiện trong các cấu trúc bhāva và kamma.
Attanopadavisayevāyamissate, ‘‘aññesu cā’’ti sutte anuvattita vāggahaṇena yappaccaye vuddhi na bhavati, anubhūyate sukhaṃ devadattena.
This is desired only in the sphere of Attanopada. By the retention of the word vā in the aphorism "aññesu cā", vuddhi does not occur in the ya suffix: anubhūyate sukhaṃ devadattena (happiness is experienced by Devadatta).
Điều này chỉ được mong muốn trong phạm vi attanopada. Do sự tiếp nối của từ vā trong quy tắc ‘‘aññesu cā’’, không có sự kéo dài* đối với yappaccaya; anubhūyate sukhaṃ devadattena (hạnh phúc được Devadatta cảm nhận).
Anubhūyante sampattiyo tayā.
Possessions are experienced by you (anubhūyante sampattiyo tayā).
Anubhūyante sampattiyo tayā (những tài sản được bạn thụ hưởng).
Anubhūyase tvaṃ devadattena, anubhūyavhe tumhe.
You are experienced by Devadatta (anubhūyase tvaṃ devadattena), you (plural) are experienced (anubhūyavhe tumhe).
Anubhūyase tvaṃ devadattena (bạn được Devadatta thụ hưởng), anubhūyavhe tumhe (các bạn được thụ hưởng).
Ahaṃ anubhūye tayā, mayaṃ anubhūyāmhe.
I am experienced by you (ahaṃ anubhūye tayā), we are experienced (mayaṃ anubhūyāmhe).
Ahaṃ anubhūye tayā (tôi được bạn thụ hưởng), mayaṃ anubhūyāmhe (chúng tôi được thụ hưởng).
Attanopadāni kvaci parassapadattamāpajjante, akattariyevetaṃ.
Attanopada forms sometimes take on Parassapada forms; this occurs only in the non-agentive voice (akattari).
Attanopada đôi khi trở thành parassapada, điều này chỉ xảy ra trong phi-chủ động.
Yakārassa dvittaṃ, anubhūyyati mayā sukhaṃ, anubhūyyate vā, anubhūyyanti.
Doubling of the ya consonant occurs: anubhūyyati mayā sukhaṃ (happiness is experienced by me), or anubhūyyate, anubhūyyanti.
Sự lặp đôi của yakāra: anubhūyyati mayā sukhaṃ (hạnh phúc được tôi cảm nhận), hoặc anubhūyyate, anubhūyyanti.
Anubhūyyasi, anubhūyyatha.
Anubhūyyasi, anubhūyyatha.
Anubhūyyasi, anubhūyyatha.
Anubhūyyāmi, anubhūyyāma.
Anubhūyyāmi, anubhūyyāma.
Anubhūyyāmi, anubhūyyāma.
Dvittābhāve – anubhūyati, anubhūyanti.
In the absence of doubling: anubhūyati, anubhūyanti.
Khi không có sự lặp đôi: anubhūyati, anubhūyanti.
Bhāve adabbavuttino bhāvassekattā ekavacanameva, tañca paṭhamapurisasseva, bhūyate devadattena, devadattena sampati bhavananti attho.
In bhāva (impersonal) construction, which signifies an action without an object, as the bhāva is singular, only the singular verb form occurs, and that too only in the third person: bhūyate devadattena (existence by Devadatta), meaning Devadatta is now existing.
Trong bhāva, vì bhāva (trạng thái) không có thực thể và là số ít, nên chỉ dùng số ít, và chỉ ở ngôi thứ nhất: bhūyate devadattena (Devadatta tồn tại), nghĩa là Devadatta hiện đang tồn tại.
Tassa bhāvakammavisayassa yappaccayassa cavagga yakāra vakārattaṃ hoti dhātvantena saha yathāsambhavaṃ.
That ya suffix in the bhāva and kamma constructions, along with the final root consonant, transforms into a cavagga consonant, ya consonant, or va consonant, as appropriate.
Yappaccaya (hậu tố ya) đó, trong phạm vi bhāva và kamma, biến đổi thành cavagga, yakāra, vakāra cùng với âm cuối của căn động từ, tùy theo khả năng.
Ettha ca ‘‘ivaṇṇāgamo vā’’ti ito sīhagatiyā vāsaddo anuvattetabbo, so ca vavatthitavibhāsattho.
Here, the word vā should be carried over by sīhagati (lion's gait) from "ivaṇṇāgamo vā"; and that vā has the meaning of a regulated option (vavatthitavibhāsattho).
Ở đây, từ vā trong* ‘‘ivaṇṇāgamo vā’’ phải được tiếp nối theo cách sư tử nhảy, và vā đó có nghĩa là sự lựa chọn có hệ thống.
Tena –
Therefore –
Do đó –
Dhātvantassa cavaggādittā cakāre kate ‘‘paradvebhāvo ṭhāne’’ti cakārassa dvittaṃ.
Due to the root-final consonant becoming a cavagga consonant, when the ca consonant is formed, then by "paradvebhāvo ṭhāne", the ca consonant is doubled.
Khi âm cuối của căn động từ trở thành cavagga, và sau đó cakāra được lặp đôi theo* ‘‘paradvebhāvo ṭhāne’’.
Paccate odano devadattena, ‘‘kvaci dhātū’’tiādinā garupubbarassato parassa paṭhamapurisabahuvacanassa kvaci re hoti.
Paccate odano devadattena (rice is cooked by Devadatta). By "kvaci dhātu" and so on, for the first person plural form following a heavy syllable, re sometimes occurs.
Paccate odano devadattena (cơm được Devadatta nấu). Theo* ‘‘kvaci dhātu’’ v.v., đôi khi re xuất hiện sau nguyên âm dài trước đó trong ngôi thứ nhất số nhiều.
Paccare, paccante.
Paccare, paccante.
Paccare, paccante.
Paccase, paccavhe.
Paccase, paccavhe.
Paccase, paccavhe.
Pacce, paccāmhe.
Pacce, paccāmhe.
Pacce, paccāmhe.
Parassapadādese paccati, paccanti.
In Parassapada forms: paccati, paccanti.
Trong parassapada: paccati, paccanti.
Paccasi, paccatha.
Paccasi, paccatha.
Paccasi, paccatha.
Paccāmi, paccāma.
Paccāmi, paccāma.
Paccāmi, paccāma.
Tathā kammakattari paccate odano sayameva, paccante.
Similarly, in kammakattari (medio-passive): paccate odano sayameva (rice cooks by itself), paccante.
Tương tự, trong kammakattari (nghiệp chủ động): paccate odano sayaṃ eva (cơm tự nấu), paccante.
Paccati, paccanti vā iccādi.
Paccati, or paccanti, and so on.
Hoặc paccati, paccanti v.v.
Sabbehi dhātūhi tasmiṃ bhāvakammavisaye yappaccaye pare ivaṇṇāgamo hoti vāti īkārāgamo.
After all roots, when the ya suffix is present in bhāva and kamma constructions, the i vowel is sometimes inserted, or the long ī vowel is inserted.
Sau tất cả các căn động từ, khi yappaccaya theo sau trong phạm vi bhāva và kamma, nguyên âm i được thêm vào, hoặc nguyên âm ī được thêm vào.
Vavatthitavibhāsatthoyaṃ vāsaddo.
This word vā signifies a regulated option (vavatthitavibhāsattho).
Từ vā này có nghĩa là sự lựa chọn có hệ thống.
Cchādeso, gacchīyate gāmo devadattena, gacchīyante.
With the cch substitution: gacchīyate gāmo devadattena (the village is gone to by Devadatta), gacchīyante.
Sự thay thế cchā: gacchīyate gāmo devadattena (làng được Devadatta đi đến), gacchīyante.
Gacchīyase, gacchīyavhe.
Gacchīyase, gacchīyavhe.
Gacchīyase, gacchīyavhe.
Gacchīye, gacchīyāmhe.
Gacchīye, gacchīyāmhe.
Gacchīye, gacchīyāmhe.
Heṭṭhānuttehi parassevedaṃ, tena kaṭapavagga yakāra lasanteheva dhātūhi paro yappaccayo pubbarūpamāpajjate vāti makārā parassa yakārassa makāro.
This applies to forms not mentioned previously. Thus, after roots ending in ka, ṭa, pa-group consonants, ya, and la consonants, the ya suffix sometimes takes on the preceding form, meaning the ya consonant after the ma consonant becomes a ma consonant.
Điều này chỉ xảy ra đối với những gì không được đề cập ở trên. Do đó, sau các căn động từ kết thúc bằng kaṭapavagga, yakāra, la và sa, yappaccaya biến đổi thành âm trước, hoặc yakāra sau makāra biến đổi thành makāra.
Gammate, gamīyate, gammante, gamīyante.
Gammate, gamīyate; gammante, gamīyante.
Gammate, gamīyate, gammante, gamīyante.
Gammase, gamīyase, gammavhe, gamīyavhe.
Gammase, gamīyase; gammavhe, gamīyavhe.
Gammase, gamīyase, gammavhe, gamīyavhe.
Gamme, gamīye, gammāmhe, gamīyāmhe.
Gamme, gamīye; gammāmhe, gamīyāmhe.
Gamme, gamīye, gammāmhe, gamīyāmhe.
Parassapadatte – gacchīyyati, gacchīyyanti.
In Parassapada forms – gacchīyyati, gacchīyyanti.
Trong parassapada: gacchīyyati, gacchīyyanti.
Gacchīyati, gacchīyanti vā.
Or gacchīyati, gacchīyanti.
Hoặc gacchīyati, gacchīyanti.
Gammati, gammanti.
Gammati, gammanti.
Gammati, gammanti.
Gamīyati, gamīyanti.
Gamīyati, gamīyanti.
Gamīyati, gamīyanti.
Ikārāgame gamiyyati, gamiyyanti.
When the i vowel is inserted: gamiyyati, gamiyyanti.
Với sự thêm vào của ikāra: gamiyyati, gamiyyanti.
Tathā ghammīyati, ghammīyanti iccādi.
Similarly, ghammīyati, ghammīyanti, and so on.
Tương tự, ghammīyati, ghammīyanti v.v.
450. Pañcamī tu antu, hi tha, mi ma, taṃ antaṃ, ssuvho, e āmase.
450. The twelve endings tu, antu; hi, tha; mi, ma; taṃ, antaṃ; ssu, vho; e, āmase are Pañcamī (imperative mood).
450. Pañcamī là tu, antu, hi, tha, mi, ma, taṃ, antaṃ, ssu, vho, e, āmase.
Satipi kālādhikāre puna kālaggahaṇena vidhinimantanājjhesanānumatipatthanāpattakālādīsu ca pañcamī.
Even though the authority of time (kālādhihāra) is present, the repeated mention of "time" (kāla) indicates that Pañcamī is also used in the sense of vidhi (injunction), nimantana (invitation), ajjhesanā (request), anumatipatthanā (permission and aspiration), apakkakālā (inappropriate time), and so on.
Mặc dù có sự đề cập đến thì, nhưng việc đề cập lại kāla có nghĩa là pañcamī cũng được sử dụng trong vidhi, nimantana, ajjhesanā, anumati, patthanā, apattakāla v.v.
Āṇāpana māṇatti, āsīsanamā siṭṭho, so ca iṭṭhassa asampattassa atthassa patthanaṃ, tasmiṃ āṇatyāsiṭṭhe.
Commanding is āṇatti; blessing is āsīṭṭha. This refers to the aspiration for a desired thing that has not yet been obtained. In the sense of āṇatti and āsīṭṭha.
Ra lệnh là āṇatti, chúc phúc là āsīṭṭha, và đó là sự mong ước một điều tốt lành chưa thành hiện thực, trong āṇatyāsiṭṭhe.
Anu samīpe uttakālo anuttakālo, paccuppannakāloti attho, na uttakāloti vā anuttakālo, tasmiṃ anuttakāle, kālamanāmasitvā hotīti attho.
Near (anu) the present time (uttakāla) is anuttakāla, meaning the present time. Or, anuttakāla means not referring to a specific time. In that anuttakāla, it occurs without specifying time.
Thời gian gần (anu) là anuttakāla, nghĩa là thì hiện tại, hoặc thì không xác định (na uttakāla), trong anuttakāle, nghĩa là xảy ra mà không đề cập đến thì.
Tattha āsīsanatthe bhūdhātuto pañcamīparassapadapaṭhamapurisekavacanaṃ tu, appaccayavuddhi avādesā.
In the sense of āsīsa, from the root bhū, the Pañcamī Parassapada first person singular ending tu, and the a suffix vuddhi and avādesa occur.
Trong đó, trong ý nghĩa āsīsanatthe, từ căn động từ bhū, pañcamī parassapada ngôi thứ nhất số ít là tu, với sự kéo dài của appaccaya và sự thay thế avā.
So sukhī bhavatu, te sukhitā bhavantu.
May he be happy (so sukhī bhavatu), may they be happy (te sukhitā bhavantu).
So sukhī bhavatu (nguyện người ấy được hạnh phúc), te sukhitā bhavantu (nguyện họ được hạnh phúc).
Akārato paro hivibhatti lopamāpajjate vā.
The hi vibhatti after an a vowel is sometimes elided.
Biến cách hi sau akāra bị lược bỏ hoặc.
Tvaṃ sukhī bhava, bhavāhi vā, himhi dīgho.
May you be happy (tvaṃ sukhī bhava), or bhavāhi (with lengthening of hi).
Tvaṃ sukhī bhava (nguyện bạn được hạnh phúc), hoặc bhavāhi, với nguyên âm dài trong himhi.
Tumhe sukhitā bhavatha.
May you (plural) be happy (tumhe sukhitā bhavatha).
Tumhe sukhitā bhavatha (nguyện các bạn được hạnh phúc).
Ahaṃ sukhī bhavāmi, mayaṃ sukhino bhavāma.
May I be happy (ahaṃ sukhī bhavāmi), may we be happy (mayaṃ sukhino bhavāma).
Ahaṃ sukhī bhavāmi (nguyện tôi được hạnh phúc), mayaṃ sukhino bhavāma (nguyện chúng tôi được hạnh phúc).
Attanopade so sukhī bhavataṃ, te sukhitā bhavantaṃ.
In Attanopada forms: May he be happy (so sukhī bhavataṃ), may they be happy (te sukhitā bhavantaṃ).
Trong attanopada: so sukhī bhavataṃ (nguyện người ấy được hạnh phúc), te sukhitā bhavantaṃ (nguyện họ được hạnh phúc).
Tvaṃ sukhī bhavassu, tumhe sukhitā bhavavho.
May you be happy (tvaṃ sukhī bhavassu), may you (plural) be happy (tumhe sukhitā bhavavho).
Tvaṃ sukhī bhavassu (nguyện bạn được hạnh phúc), tumhe sukhitā bhavavho (nguyện các bạn được hạnh phúc).
Ahaṃ sukhī bhave, mayaṃ sukhitā bhavāmase.
May I be happy (ahaṃ sukhī bhave), may we be happy (mayaṃ sukhitā bhavāmase).
Ahaṃ sukhī bhave (nguyện tôi được hạnh phúc), mayaṃ sukhitā bhavāmase (nguyện chúng tôi được hạnh phúc).
Kammani anubhūyataṃ tayā, anubhūyantaṃ.
In Kamma (passive): May it be experienced by you (anubhūyataṃ tayā), may they be experienced (anubhūyantaṃ).
Trong kamma: anubhūyataṃ tayā (nguyện điều đó được bạn cảm nhận), anubhūyantaṃ.
Anubhūyassu, anubhūyavho.
May you be experienced (anubhūyassu), may you (plural) be experienced (anubhūyavho).
Anubhūyassu, anubhūyavho.
Anubhūye, anubhūyāmase.
May I be experienced (anubhūye), may we be experienced (anubhūyāmase).
Anubhūye, anubhūyāmase.
Parassapadatte anubhūyyatu, anubhūyyantu.
In Parassapada forms: May it be experienced (anubhūyyatu), may they be experienced (anubhūyyantu).
Trong parassapada: anubhūyyatu, anubhūyyantu.
Anubhūyatu, anubhūyantu vā, anubhūyyāhi iccādi.
Or anubhūyatu, anubhūyantu; anubhūyyāhi, and so on.
Hoặc anubhūyatu, anubhūyantu, anubhūyyāhi v.v.
Bhāve bhūyataṃ.
In Bhāva (impersonal): May there be (bhūyataṃ).
Trong bhāva: bhūyataṃ.
Āṇattiyaṃ kattari devadatto dāni odanaṃ pacatu, pacantu.
In Āṇatti (command) in Kattari (active): Let Devadatta now cook rice (devadatto dāni odanaṃ pacatu), let them cook (pacantu).
Trong āṇatti (ra lệnh) ở kattari (chủ động): devadatto dāni odanaṃ pacatu (Devadatta hãy nấu cơm ngay bây giờ), pacantu.
Paca, pacāhi, pacatha.
Cook! (paca), or pacāhi; cook (plural)! (pacatha).
Paca, pacāhi, pacatha.
Pacāmi, pacāma.
Let me cook (pacāmi), let us cook (pacāma).
Pacāmi, pacāma.
Pacataṃ, pacantaṃ.
Let him cook (pacataṃ), let them cook (pacantaṃ).
Pacataṃ, pacantaṃ.
Pacassu, pacavho.
Let you cook (pacassu), let you (plural) cook (pacavho).
Pacassu, pacavho.
Pace, pacāmase.
Let me cook (pace), let us cook (pacāmase).
Pace, pacāmase.
Kammani yappaccayacavaggādi, paccataṃ odano devadattena, paccantaṃ.
In Kamma (passive), with the ya suffix and cavagga transformation: Let rice be cooked by Devadatta (paccataṃ odano devadattena), let them be cooked (paccantaṃ).
Trong kamma với yappaccaya và cavaggādi: paccataṃ odano devadattena (cơm hãy được Devadatta nấu), paccantaṃ.
Paccassu, paccavho.
Let it be cooked by you (paccassu), let them be cooked by you (plural) (paccavho).
Paccassu, paccavho.
Pacce, paccāmase.
Let me cook (pacce), let us cook (paccāmase).
Pacce, paccāmase.
Parassapadatte paccatu, paccantu.
In Parassapada forms: Let it be cooked (paccatu), let them be cooked (paccantu).
Trong parassapada: paccatu, paccantu.
Pacca, paccāhi, paccatha.
Cook! (pacca), or paccāhi; cook (plural)! (paccatha).
Pacca, paccāhi, paccatha.
Paccāmi, paccāma.
Let me cook (paccāmi), let us cook (paccāma).
Paccāmi, paccāma.
Tathā so gāmaṃ gacchatu, gacchantu.
Similarly, let him go to the village (so gāmaṃ gacchatu), let them go (gacchantu).
Tương tự: so gāmaṃ gacchatu (người ấy hãy đi đến làng), gacchantu.
Gaccha, gacchāhi, gacchatha.
Go! (gaccha), or gacchāhi; go (plural)! (gacchatha).
Gaccha, gacchāhi, gacchatha.
Gacchāmi, gacchāma.
Let me go (gacchāmi), let us go (gacchāma).
Gacchāmi, gacchāma.
Gametu, gamentu.
Let him go (gametu), let them go (gamentu).
Gametu, gamentu.
Gama, gamāhi, gametha.
Go! (gama), or gamāhi; go (plural)! (gametha).
Gama, gamāhi, gametha.
Gamemi, gamema.
Let me go (gamemi), let us go (gamema).
Gamemi, gamema.
Gacchataṃ, gacchantaṃ.
Let him go (gacchataṃ), let them go (gacchantaṃ).
Gacchataṃ, gacchantaṃ.
Gacchassu, gacchavho.
Let you go (gacchassu), let you (plural) go (gacchavho).
Gacchassu, gacchavho.
Gacche, gacchāmase.
Let me go (gacche), let us go (gacchāmase).
Gacche, gacchāmase.
Ghammādese ghammatu, ghammantu iccādi.
With the ghamma substitution: ghammatu, ghammantu, and so on.
Với sự thay thế ghammā: ghammatu, ghammantu v.v.
Kammani gacchīyataṃ, gacchīyatu, gamīyataṃ, gamīyatu, gammataṃ, gammatu iccādi.
In Kamma (passive): gacchīyataṃ, gacchīyatu, gamīyataṃ, gamīyatu, gammataṃ, gammatu, and so on.
Trong kamma: gacchīyataṃ, gacchīyatu, gamīyataṃ, gamīyatu, gammataṃ, gammatu v.v.
453. Sattamī eyya eyyuṃ, eyyāsi eyyātha, eyyāmieyyāma, etha eraṃ, etho eyyāvho, eyyaṃeyyāmhe.
453. Sattamī: eyya, eyyuṃ; eyyāsi, eyyātha; eyyāmi, eyyāma; etha, eraṃ; etho, eyyāvho; eyyaṃ, eyyāmhe.
453. Thất cách (Sattamī): eyya, eyyuṃ, eyyāsi, eyyātha, eyyāmi, eyyāma, etha, eraṃ, etho, eyyāvho, eyyaṃ, eyyāmhe.
Atthaggahaṇena vidhinimantanādīsu ca sattamī.
By the inclusion of attha (meaning), the sattamī is also used in (meanings such as) vidhi (injunction) and nimantanā (invitation).
Với việc nắm giữ ý nghĩa ( atthaggahaṇena), thất cách (sattamī) cũng được dùng trong vidhi (mệnh lệnh), nimantanā (mời gọi), v.v.
Kattumicchato parassa anujānanaṃ anumati, parikappanaṃ parikappo, ‘‘yadi nāma bhaveyyā’’ti sallakkhaṇaṃ nirūpanaṃ, hetukriyāya sambhave phalakriyāya sambhavaparikappo ca.
Anumati is the granting of permission to another who wishes to act; parikappo is supposition, a contemplation or investigation as in ‘‘if it were so’’; and also the supposition of the occurrence of a result-action when a causal action occurs.
Sự cho phép người khác làm điều mình muốn là anumati (đồng ý); sự giả định là parikappa (giả định), tức là sự xem xét, xác định rằng ‘‘nếu điều này xảy ra’’; và sự giả định về khả năng xảy ra của một hành động kết quả khi một hành động nguyên nhân có thể xảy ra.
Tattha parikappe sattamīparassapadapaṭhamapurisekavacanaṃ eyya, appaccayavuddhādi purimasamaṃ, ‘‘kvaci dhātu vibhattī’’tiādinā eyya eyyāsi eyyāmi eyyaṃiccetesaṃ vikappena ekārādeso.
Therein, in parikappa, the first person singular masculine ending of the sattamī is eyya; the increase of the a-vowel and so forth are similar to previous examples; by (the rule) ‘‘kvaci dhātu vibhattī’’ and so on, an alternative replacement of e-vowel occurs for eyya, eyyāsi, eyyāmi, eyyaṃ.
Trong đó, ở parikappa (giả định), ngôi thứ nhất số ít của tha động từ thất cách (sattamīparassapadapaṭhamapurisekavacanaṃ) là eyya. Việc tăng trưởng a-tiếp vĩ ngữ, v.v., giống như trước. ‘‘Ở một số động từ và tiếp vĩ ngữ’’ (kvaci dhātu vibhattī) v.v., eyya, eyyāsi, eyyāmi, eyyaṃ được thay thế bằng e một cách tùy chọn.
So dāni kiṃ nu kho bhave, yadi so paṭhamavaye pabbajeyya, arahā bhaveyya, sace saṅkhārā niccā bhaveyyuṃ, na nirujjheyyuṃ.
What then would that be? If he were to go forth in his first stage of life, he would become an arahant. If mental formations were permanent, they would not cease.
Vậy thì, điều đó sẽ là gì? Nếu người ấy xuất gia khi còn trẻ, người ấy sẽ là bậc A-la-hán. Nếu các hành (saṅkhārā) là thường còn, chúng sẽ không diệt. (Nếu) ngươi sẽ là, các ngươi sẽ là.
Yadi tvaṃ bhaveyyāsi, tumhe bhaveyyātha.
If you were to be, if you all were to be.
Nếu ngươi sẽ là, các ngươi sẽ là.
Kathamahaṃ devo bhaveyyāmi, kiṃ nu kho mayaṃ bhaveyyāma.
How could I become a deity? What then might we become?
Làm sao tôi có thể là một vị trời? Chúng ta sẽ là gì?
Tathā bhavetha, bhaveraṃ.
Similarly: bhavetha (may you be), bhaveraṃ (may they be).
Tương tự, bhavetha, bhaveraṃ.
Bhavetho, bhaveyyāvho.
Bhavetho (may you two be), bhaveyyāvho (may you all be).
Bhavetho, bhaveyyāvho.
Kammani sukhaṃ tayā anubhūyetha, anubhūyeraṃ.
In kamma (passive voice): happiness may be experienced by you; they may be experienced.
Trong kammani (nghiệp): an lạc sẽ được ngươi cảm nhận (sukhaṃ tayā anubhūyetha), sẽ được cảm nhận (anubhūyeraṃ).
Anubhūyetho, anubhūyeyyāvho.
You two may be experienced; you all may be experienced.
Sẽ được cảm nhận (anubhūyetho), sẽ được cảm nhận (anubhūyeyyāvho).
Anubhūye, anubhūyeyyaṃ, anubhūyeyyāmhe.
I may be experienced; I may be experienced; we may be experienced.
Sẽ được cảm nhận (anubhūye), sẽ được cảm nhận (anubhūyeyyaṃ), sẽ được cảm nhận (anubhūyeyyāmhe).
Parassapadatte anubhūyeyya, anubhūyeyyuṃ.
In parassapada (active voice): he may experience; they may experience.
Trong parassapadatte (tha động từ): sẽ được cảm nhận (anubhūyeyya), sẽ được cảm nhận (anubhūyeyyuṃ).
Anubhūyeyyāsi iccādi.
You may experience, and so on.
Sẽ được cảm nhận (anubhūyeyyāsi), v.v.
Bhāve bhūyetha.
In bhāva (impersonal passive): there may be being.
Trong bhāve (trạng thái): sẽ là (bhūyetha).
Vidhimhi so odanaṃ pace, paceyya, paceyyuṃ.
In vidhi (injunction): he should cook rice; he may cook; they may cook.
Trong vidhi (mệnh lệnh): người ấy hãy nấu cơm (so odanaṃ pace), người ấy hãy nấu (paceyya), họ hãy nấu (paceyyuṃ).
Tvaṃ pace, paceyyāsi, tumhe paceyyātha.
You should cook; you may cook; you all may cook.
Ngươi hãy nấu (tvaṃ pace), ngươi hãy nấu (paceyyāsi), các ngươi hãy nấu (tumhe paceyyātha).
Ahaṃ pace, paceyyāmi, mayaṃ paceyyāma.
I should cook; I may cook; we may cook.
Tôi hãy nấu (ahaṃ pace), tôi hãy nấu (paceyyāmi), chúng ta hãy nấu (mayaṃ paceyyāma).
Pacetha, paceraṃ.
You two should cook; they should cook.
Hãy nấu (pacetha), hãy nấu (paceraṃ).
Pacetho, paceyyāvho.
You two should cook; you all should cook.
Hãy nấu (pacetho), hãy nấu (paceyyāvho).
Pace, paceyyaṃ, paceyyāmhe.
I should cook; I may cook; we may cook.
Hãy nấu (pace), hãy nấu (paceyyaṃ), hãy nấu (paceyyāmhe).
Kammani paccetha, pacceraṃ.
In kamma (passive voice): it should be cooked; they should be cooked.
Trong kammani (nghiệp): paccetha, pacceraṃ.
Paccetho, pacceyyāvho.
You two should be cooked; you all should be cooked.
Paccetho, pacceyyāvho.
Pacce, pacceyyaṃ, pacceyyāmhe.
I should be cooked; I may be cooked; we may be cooked.
Pacce, pacceyyaṃ, pacceyyāmhe.
Parassapadatte pacce, pacceyya, pacceyyuṃ.
In parassapada (active voice): he cooks; he may cook; they may cook.
Trong parassapadatte (tha động từ): pacce, pacceyya, pacceyyuṃ.
Pacceyyāsi iccādi.
You may cook, and so on.
Pacceyyāsi, v.v.
Anumatiyaṃ so gāmaṃ gacche, gaccheyya, ‘‘kvaci dhātū’’tiādinā eyyussa uṃ vā, gacchuṃ, gaccheyyuṃ.
In anumati (permission): he may go to the village; he may go; by ‘‘kvaci dhātu’’ and so on, uṃ or eyyuṃ for eyyuṃ; gacchuṃ, gaccheyyuṃ.
Trong anumati (đồng ý): người ấy hãy đi đến làng (so gāmaṃ gacche), người ấy hãy đi (gaccheyya). Theo ‘‘kvaci dhātu’’ v.v., eyyu có thể là uṃ, hoặc gacchuṃ, gaccheyyuṃ.
Tvaṃ gacche, gaccheyyāsi, gaccheyyātha.
You may go; you may go; you all may go.
Ngươi hãy đi (tvaṃ gacche), ngươi hãy đi (gaccheyyāsi), các ngươi hãy đi (gaccheyyātha).
Gacche, gaccheyyāmi, gaccheyyāma.
I may go; I may go; we may go.
Tôi hãy đi (gacche), tôi hãy đi (gaccheyyāmi), chúng ta hãy đi (gaccheyyāma).
Game, gameyya, gamuṃ, gameyyuṃ.
He may go; he may go; they may go; they may go.
Game, gameyya, gamuṃ, gameyyuṃ.
Game, gameyyāsi, gameyyātha.
You may go; you may go; you all may go.
Game, gameyyāsi, gameyyātha.
Game, gameyyāmi, gameyyāma.
I may go; I may go; we may go.
Game, gameyyāmi, gameyyāma.
Gacchetha, gaccheraṃ.
You two may go; they two may go.
Gacchetha, gaccheraṃ.
Gacchetho, gaccheyyāvho.
You two may go; you all may go.
Gacchetho, gaccheyyāvho.
Gacche, gaccheyyaṃ, gaccheyyāmhe.
I may go; I may go; we may go.
Gacche, gaccheyyaṃ, gaccheyyāmhe.
Gametha, gameraṃ iccādi.
Gametha, gameraṃ, and so on.
Gametha, gameraṃ, v.v.
Kammani gacchīyetha, gamīyetha, gacchīyeraṃ, gamīyeraṃ iccādi.
In kamma (passive voice): it may be gone; it may be gone; they may be gone; they may be gone, and so on.
Trong kammani (nghiệp): gacchīyetha, gamīyetha, gacchīyeraṃ, gamīyeraṃ, v.v.
Parassapadatte gacchīyeyya, gamīyeyya, gammeyya, gammeyyuṃ iccādi.
In parassapada (active voice): he may go; he may go; he may go; they may go, and so on.
Trong parassapadatte (tha động từ): gacchīyeyya, gamīyeyya, gammeyya, gammeyyuṃ, v.v.
Tathā ghamme, ghammeyya, ghammeyyuṃ iccādi.
Similarly: ghamme, ghammeyya, ghammeyyuṃ, and so on.
Tương tự, ghamme, ghammeyya, ghammeyyuṃ, v.v.
455. Hiyyattanī āū, ottha, aṃmhā, tthatthuṃ, sevhaṃ, iṃmhase.
455. Hiyyattanī: ā, ū; o, ttha; aṃ, mhā; ttha, tthuṃ; se, vhaṃ; iṃ, mhase.
455. Hiyyattanī (quá khứ cận): ā, ū, o, ttha, aṃ, mhā, ttha, tthuṃ, se, vhaṃ, iṃ, mhase.
Kammani yappaccayo, tayā sukhamanvabhūyattha, akārāgamābhāve anubhūyattha, ‘‘kvaci dhātū’’tiādinā tthassa thādeso, anvabhūyatha, anubhūyatha, anvabhūyatthuṃ, anubhūyatthuṃ.
In kamma (passive voice), the ya-suffix: happiness was experienced by you; in the absence of the a-vowel addition, anubhūyattha; by ‘‘kvaci dhātu’’ and so on, ttha is replaced by thā; anvabhūyatha, anubhūyatha, anvabhūyatthuṃ, anubhūyatthuṃ.
Trong kammani (nghiệp), ya-tiếp vĩ ngữ: an lạc đã được ngươi cảm nhận (tayā sukhamanvabhūyattha). Khi không có tiếp đầu ngữ a: anubhūyattha. Theo ‘‘kvaci dhātu’’ v.v., ttha được thay thế bằng thā: anvabhūyatha, anubhūyatha, anvabhūyatthuṃ, anubhūyatthuṃ.
Anvabhūyase, anubhūyase, anvabhūyavhaṃ, anubhūyavhaṃ.
Anvabhūyase, anubhūyase, anvabhūyavhaṃ, anubhūyavhaṃ.
Anvabhūyase, anubhūyase, anvabhūyavhaṃ, anubhūyavhaṃ.
Anvabhūyiṃ, anubhūyiṃ, anvabhūyamhase, anubhūyamhase.
Anvabhūyiṃ, anubhūyiṃ, anvabhūyamhase, anubhūyamhase.
Anvabhūyiṃ, anubhūyiṃ, anvabhūyamhase, anubhūyamhase.
Parassapadatte anvabhūyā, anubhūyā iccādi.
In parassapada (active voice): anvabhūyā, anubhūyā, and so on.
Trong parassapadatte (tha động từ): anvabhūyā, anubhūyā, v.v.
Bhāve anvabhūyattha.
In bhāva (impersonal passive): anvabhūyattha.
Trong bhāve (trạng thái): anvabhūyattha.
Tathā so odanaṃ apacā, pacā, apacū, pacū.
Similarly: he cooked rice, he cooked; they cooked, they cooked.
Tương tự, người ấy đã nấu cơm (so odanaṃ apacā), đã nấu (pacā), họ đã nấu (apacū), đã nấu (pacū).
Apaco, paco, apacattha, pacattha.
You cooked, you cooked; you all cooked, you all cooked.
Apaco, paco, apacattha, pacattha.
Apacaṃ, pacaṃ, apacamhā, pacamhā.
I cooked, I cooked; we cooked, we cooked.
Apacaṃ, pacaṃ, apacamhā, pacamhā.
Apacattha, pacattha, apacatthu, pacatthuṃ.
It was cooked, it was cooked; they were cooked, they were cooked.
Apacattha, pacattha, apacatthu, pacatthuṃ.
Apacase, pacase, apacavhaṃ, pacavhaṃ.
You were cooked, you were cooked; you all were cooked, you all were cooked.
Apacase, pacase, apacavhaṃ, pacavhaṃ.
Apaciṃ, paciṃ, apacamhase, pacamhase.
I was cooked, I was cooked; we were cooked, we were cooked.
Apaciṃ, paciṃ, apacamhase, pacamhase.
Kammani apaccatha, apaccattha, apaccatthuṃ.
In kamma (passive voice): it was cooked, it was cooked, they were cooked.
Trong kammani (nghiệp): apaccatha, apaccattha, apaccatthuṃ.
Apaccase, apaccavhaṃ.
You were cooked, you all were cooked.
Apaccase, apaccavhaṃ.
Apacciṃ, apaccamhase.
I was cooked, we were cooked.
Apacciṃ, apaccamhase.
Apaccā, apaccū iccādi.
It was cooked, they were cooked, and so on.
Apaccā, apaccū, v.v.
Tathā agacchā, agacchū.
Similarly: he went, they went.
Tương tự, agacchā, agacchū.
Agaccho, agaccha, agacchattha.
You went, you went, you all went.
Agaccho, agaccha, agacchattha.
Agacchaṃ, agacchamhā.
I went, we went.
Agacchaṃ, agacchamhā.
Agacchattha, agacchatthuṃ.
It was gone, they were gone.
Agacchattha, agacchatthuṃ.
Agacchase, agacchavhaṃ.
You were gone, you all were gone.
Agacchase, agacchavhaṃ.
Agacchiṃ, agacchamhase.
I was gone, we were gone.
Agacchiṃ, agacchamhase.
Agamā, agamū.
He went, they went.
Agamā, agamū.
Agamo, agama, agamattha.
You went, you went, you all went.
Agamo, agama, agamattha.
Agamaṃ, agamamhā.
I went, we went.
Agamaṃ, agamamhā.
Agamattha, agamatthuṃ.
It was gone, they were gone.
Agamattha, agamatthuṃ.
Agamase, agamavhaṃ.
You were gone, you all were gone.
Agamase, agamavhaṃ.
Agamiṃ, agamamhase.
I was gone, we were gone.
Agamiṃ, agamamhase.
Kammani agacchīyattha, gacchīyattha, agamīyattha, gamīyattha, agacchīyatthuṃ, gacchīyatthuṃ, agamīyatthuṃ, gamīyatthuṃ iccādi.
In kamma (passive voice): it was gone, it was gone, it was gone, it was gone, they were gone, they were gone, they were gone, they were gone, and so on.
Trong kammani (nghiệp): agacchīyattha, gacchīyattha, agamīyattha, gamīyattha, agacchīyatthuṃ, gacchīyatthuṃ, agamīyatthuṃ, gamīyatthuṃ, v.v.
Tathā aghammā, aghammū iccādi.
Similarly: aghammā, aghammū, and so on.
Tương tự, aghammā, aghammū, v.v.
459. Parokkhā a u, e ttha, aṃ mha, ttha re, tho vho, iṃmhe.
459. Parokkhā: a, u; e, ttha; aṃ, mha; ttha, re; tho, vho; iṃ, mhe.
459. Parokkhā (quá khứ viễn): a, u, e, ttha, aṃ, mha, ttha, re, tho, vho, iṃ, mhe.
Brūbhūiccetesaṃ dhātūnaṃ āhabhūvaiccete ādesā honti parokkhāvibhattiyanti bhūsaddassa bhūvaādeso, ‘‘saralopo mādesappaccayādimhī’’tiādinā saralopādi, so kira rājā babhūva, te kira babhūvu.
The roots brū and bhū take the substitutions āha and bhūva in the Parokkhā tense—thus, bhū becomes bhūva. Then, by the rule “saralopo mādesappaccayādimhī” and others, there is vowel elision, etc. So kira rājā babhūva (that king, it is said, was), te kira babhūvu (they, it is said, were).
Các gốc động từ brū và bhū có các biến thể āhabhūva trong thì quá khứ xa. Như vậy, từ bhū trở thành bhūva, và sự lược bỏ nguyên âm, v.v. xảy ra theo quy tắc ‘‘saralopo mādesappaccayādimhī’’tiādinā. Vị vua đó quả thật đã là (so kira rājā babhūva), họ quả thật đã là (te kira babhūvu).
Tvaṃ kira babhūve.
Tvaṃ kira babhūve (you, it is said, were).
Ngươi quả thật đã là (tvaṃ kira babhūve).
Ettha ca ‘‘na sabbadhātukaṃ asabbadhātuka’’miti katvā ‘‘hiyyattanī sattamī pañcamī vattamānā sabbadhātuka’’nti hiyyattanīādīnaṃ sabbadhātukasaññāya vuttattā tadaññā catasso vibhattiyo asabbadhātukanti vuccati.
Here, by stating “that which is not sabbadhātuka is asabbadhātuka,” and by designating Hiyyattanī, Sattamī, Pañcamī, and Vattamānā as sabbadhātuka tenses, the other four tenses are called asabbadhātuka.
Ở đây, vì ‘‘na sabbadhātukaṃ asabbadhātukaṃ’’ (cái không phải sabbadhātuka là asabbadhātuka), và vì hiyyattanī, sattamī, pañcamī, vattamānā được gọi là sabbadhātuka theo quy tắc ‘‘hiyyattanī sattamī pañcamī vattamānā sabbadhātuka’’, nên bốn vibhatti khác được gọi là asabbadhātuka.
Tumhe kira babhūvittha.
Tumhe kira babhūvittha (you all, it is said, were).
Các ngươi quả thật đã là (tumhe kira babhūvittha).
Ahaṃ kira babhūvaṃ, mayaṃ kira babhūvimha.
Ahaṃ kira babhūvaṃ (I, it is said, was), mayaṃ kira babhūvimha (we, it is said, were).
Ta quả thật đã là (ahaṃ kira babhūvaṃ), chúng ta quả thật đã là (mayaṃ kira babhūvimha).
Attanopade so babhūvittha, babhūvire.
In the attanopada: so babhūvittha (he was), babhūvire (they were).
Trong Attanopada: anh ta đã là (so babhūvittha), họ đã là (babhūvire).
Babhūvittho, babhūvivho.
Babhūvittho (you were), babhūvivho (you all were).
Ngươi đã là (babhūvittho), các ngươi đã là (babhūvivho).
Babhūviṃ, babhūvimhe.
Babhūviṃ (I was), babhūvimhe (we were).
Tôi đã là (babhūviṃ), chúng tôi đã là (babhūvimhe).
Kammani attanopade īkārāgama yappacca yikārāgamā, anubabhūvīyittha, yappaccayassa asabbadhātukamhi ‘‘kvaci dhātū’’tiādinā lope kate ivaṇṇāgamo na bhavati, tayā kira anubabhūvittha, anubabhūvire iccādi.
In the passive (kammani): In attanopada, the insertion of ī, the affix ya, and the insertion of i. When the ya affix is elided in the non-sabbadhātuka by the rule “kvaci dhātū” and others, the insertion of i does not occur. Tayā kira anubabhūvittha (by you, it is said, was experienced), anubabhūvire (by them, it is said, were experienced), etc.
Trong Kammani (thể bị động) attanopada, sự thêm ī-kāra, hậu tố ya, và sự thêm i-kāra. Khi hậu tố ya bị lược bỏ trong asabbadhātuka theo quy tắc ‘‘kvaci dhātū’’tiādinā, sự thêm ivaṇṇa không xảy ra. Ngươi quả thật đã được trải nghiệm (tayā kira anubabhūvittha), họ quả thật đã được trải nghiệm (anubabhūvire), v.v.
Bhāve babhūvīyittha, babhūvittha vā.
In the impersonal (bhāve): babhūvīyittha, or babhūvittha.
Trong Bhāve (thể vô nhân xưng): đã được là (babhūvīyittha), hoặc đã là (babhūvittha).
Tathā papaca, papacū.
Similarly, papaca (he cooked), papacū (they cooked).
Tương tự: anh ta đã nấu (papaca), họ đã nấu (papacū).
Papace, papacittha.
Papace (you cooked), papacittha (you all cooked).
Ngươi đã nấu (papace), các ngươi đã nấu (papacittha).
Papacaṃ, papacimha.
Papacaṃ (I cooked), papacimha (we cooked).
Tôi đã nấu (papacaṃ), chúng tôi đã nấu (papacimha).
Papacittha, papacire.
Papacittha (he/she cooked), papacire (they cooked).
Anh ta đã nấu (papacittha), họ đã nấu (papacire).
Papacittho, papacivho.
Papacittho (you cooked), papacivho (you all cooked).
Ngươi đã nấu (papacittho), các ngươi đã nấu (papacivho).
Papaciṃ, papacimhe.
Papaciṃ (I cooked), papacimhe (we cooked).
Tôi đã nấu (papaciṃ), chúng tôi đã nấu (papacimhe).
Kammani papaccittha, papaccire iccādi.
In the passive (kammani): papaccittha, papaccire, etc.
Trong Kammani: đã được nấu (papaccittha), đã được nấu (papaccire), v.v.
Tathā apacca, apaccū iccādi.
Similarly, apacca, apaccū, etc.
Tương tự: anh ta đã nấu (apacca), họ đã nấu (apaccū), v.v.
Abbhāse vattamānassa kavaggassa cavaggo hotīti vakārassa jakāro, ‘‘kvaci dhātū’’tiādinā anabbhāsassa paṭhamapurisekavacanamhi dīgho.
The ka group present in the abbhāsa becomes the ca group—thus, ga becomes ja. By “kvaci dhātū” and others, in the first person singular of the non-abbhāsa, the vowel is lengthened.
Kavagga hiện diện trong tiền tố trở thành cavagga. Như vậy, phụ âm ga trở thành ja. Trong ngôi thứ ba số ít của anabbhāsa, nguyên âm được kéo dài theo quy tắc ‘‘kvaci dhātū’’tiādinā.
So gāmaṃ jagāma kira, jagama vā, jagamu.
So gāmaṃ jagāma kira (he, it is said, went to the village), or jagama (he went), jagamu (they went).
Anh ta quả thật đã đi đến làng (so gāmaṃ jagāma kira), hoặc anh ta đã đi (jagama vā), họ đã đi (jagamu).
Jagame, jagamittha.
Jagame (you went), jagamittha (you all went).
Ngươi đã đi (jagame), các ngươi đã đi (jagamittha).
Jagamaṃ, jagamimha.
Jagamaṃ (I went), jagamimha (we went).
Tôi đã đi (jagamaṃ), chúng tôi đã đi (jagamimha).
Jagamittha, jagamire.
Jagamittha (he went), jagamire (they went).
Anh ta đã đi (jagamittha), họ đã đi (jagamire).
Jagamittho, jagamivho.
Jagamittho (you went), jagamivho (you all went).
Ngươi đã đi (jagamittho), các ngươi đã đi (jagamivho).
Jagamiṃ, jagamimhe.
Jagamiṃ (I went), jagamimhe (we went).
Tôi đã đi (jagamiṃ), chúng tôi đã đi (jagamimhe).
468. Ajjatanī ī uṃ, o ttha, iṃ mhā, ā ū, se vhaṃ, amhe.
468. Ajjatanī: ī, uṃ; o, ttha; iṃ, mhā; ā, ū; se, vhaṃ; aṃ, mhe.
468. Ajjatanī: ī, uṃ; o, ttha; iṃ, mhā; ā, ū; se, vhaṃ; aṃ, mhe.
Pure viya akārāgamo, vuddhādi ca, ‘‘kvaci dhātuvibhattī’’tiādinā īmhādivibhattīnaṃ kvaci rassattaṃ, oāavacanānaṃ itthaamādesā ca, saralopādi, so abhavi, abhavī vā, akārāgamābhāve bhavi.
As before, the insertion of a, and vuddhi (vowel lengthening), etc. By “kvaci dhātuvibhattī” and others, īmhā and other affixes are sometimes shortened, and oāa become itthaa as substitutions, and vowel elision, etc. So abhavi (he was), or abhavī. In the absence of the a insertion, bhavi.
Giống như trước đây, sự thêm a-kāra, sự kéo dài, v.v. xảy ra. Sự rút ngắn đôi khi xảy ra với các vibhatti bắt đầu bằng īmhā theo quy tắc ‘‘kvaci dhātuvibhattī’’tiādinā, và các biến thể itthaa cho các từ oāa, sự lược bỏ nguyên âm, v.v. Anh ta đã là (so abhavi), hoặc anh ta đã là (abhavī vā). Khi không có sự thêm a-kāra, anh ta đã là (bhavi).
Te abhaviṃsu, bhaviṃsu vā, abhavuṃ, bhavuṃ vā.
Te abhaviṃsu (they were), or bhaviṃsu; or abhavuṃ, or bhavuṃ.
Họ đã là (te abhaviṃsu), hoặc họ đã là (bhaviṃsu vā), họ đã là (abhavuṃ), hoặc họ đã là (bhavuṃ vā).
Tvaṃ abhavi, bhavi vā, abhavo, bhavo vā, tumhe abhavittha, bhavittha vā, ikārāgamo.
Tvaṃ abhavi (you were), or bhavi; or abhavo, or bhavo. Tumhe abhavittha (you all were), or bhavittha; with the insertion of i.
Ngươi đã là (tvaṃ abhavi), hoặc ngươi đã là (bhavi vā), ngươi đã là (abavo), hoặc ngươi đã là (bhavo vā), các ngươi đã là (tumhe abhavittha), hoặc các ngươi đã là (bhavittha vā). (Có) sự thêm i-kāra.
Ahaṃ abhaviṃ, bhaviṃ vā, mayaṃ abhavimha, bhavimha vā, abhavimhā, bhavimhā vā.
Ahaṃ abhaviṃ (I was), or bhaviṃ. Mayaṃ abhavimha (we were), or bhavimha; or abhavimhā, or bhavimhā.
Tôi đã là (ahaṃ abhaviṃ), hoặc tôi đã là (bhaviṃ vā), chúng tôi đã là (mayaṃ abhavimha), hoặc chúng tôi đã là (bhavimha vā), chúng tôi đã là (abhavimhā), hoặc chúng tôi đã là (bhavimhā vā).
So abhavittha, bhavittha vā, abhavā, bhavā vā, abhavū, bhavū vā.
So abhavittha (he was), or bhavittha; or abhavā, or bhavā; or abhavū, or bhavū.
Anh ta đã là (so abhavittha), hoặc anh ta đã là (bhavittha vā), anh ta đã là (abhavā), hoặc anh ta đã là (bhavā vā), anh ta đã là (abhavū), hoặc anh ta đã là (bhavū vā).
Abhavise, bhavise vā, abhavivhaṃ, bhavivhaṃ vā.
Abhavise (you were), or bhavise; or abhavivhaṃ, or bhavivhaṃ.
Ngươi đã là (abhavise), hoặc ngươi đã là (bhavise vā), các ngươi đã là (abhavivhaṃ), hoặc các ngươi đã là (bhavivhaṃ vā).
Abhavaṃ, bhavaṃ vā, abhava, bhava vā, abhavimhe, bhavimhe vā.
Abhavaṃ (I was), or bhavaṃ; or abhava, or bhava; or abhavimhe, or bhavimhe.
Tôi đã là (abhavaṃ), hoặc tôi đã là (bhavaṃ vā), tôi đã là (abhava), hoặc tôi đã là (bhava vā), chúng tôi đã là (abhavimhe), hoặc chúng tôi đã là (bhavimhe vā).
Kammani yappaccayalope vuddhiavādesādi, sukhaṃ tayā anubhavittha, anvabhūyittha, anubhūyittha vā iccādi.
In the passive (kammani): with the elision of the ya affix, vuddhi, ava substitution, etc. sukhaṃ tayā anubhavittha (happiness was experienced by you), anvabhūyittha, or anubhūyittha, etc.
Trong Kammani: sự lược bỏ hậu tố ya, sự kéo dài, biến thể avādesādi, v.v. Hạnh phúc đã được ngươi trải nghiệm (sukhaṃ tayā anubhavittha), đã được trải nghiệm (anvabhūyittha), hoặc đã được trải nghiệm (anubhūyittha vā), v.v.
Parassapadatte tayā anvabhūyi, anubhūyi, anvabhūyī, anubhūyī vā, anvabhūyiṃsu, anubhūyiṃsu, anvabhūyuṃ, anubhūyuṃ.
In parassapada: tayā anvabhūyi (by you was experienced), anubhūyi, anvabhūyī, or anubhūyī; anvabhūyiṃsu (by them were experienced), anubhūyiṃsu, anvabhūyuṃ, anubhūyuṃ.
Trong Parassapadatte: đã được ngươi trải nghiệm (tayā anvabhūyi), đã được trải nghiệm (anubhūyi), đã được trải nghiệm (anvabhūyī), hoặc đã được trải nghiệm (anubhūyī vā), họ đã được trải nghiệm (anvabhūyiṃsu), họ đã được trải nghiệm (anubhūyiṃsu), họ đã được trải nghiệm (anvabhūyuṃ), họ đã được trải nghiệm (anubhūyuṃ).
Tvaṃ anvabhūyi, anubhūyi, tumhe anvabhūyittha, anubhūyittha.
Tvaṃ anvabhūyi (by you was experienced), anubhūyi. Tumhe anvabhūyittha (by you all were experienced), anubhūyittha.
Ngươi đã được trải nghiệm (tvaṃ anvabhūyi), ngươi đã được trải nghiệm (anubhūyi), các ngươi đã được trải nghiệm (tumhe anvabhūyittha), các ngươi đã được trải nghiệm (anubhūyittha).
Ahaṃ anvabhūyiṃ, anubhūyiṃ, mayaṃ anvabhūyimha, anubhūyimha, anvabhūyimhā, anubhūyimhā vā.
Ahaṃ anvabhūyiṃ (by me was experienced), anubhūyiṃ. Mayaṃ anvabhūyimha (by us were experienced), anubhūyimha; anvabhūyimhā, or anubhūyimhā.
Tôi đã được trải nghiệm (ahaṃ anvabhūyiṃ), tôi đã được trải nghiệm (anubhūyiṃ), chúng tôi đã được trải nghiệm (mayaṃ anvabhūyimha), chúng tôi đã được trải nghiệm (anubhūyimha), chúng tôi đã được trải nghiệm (anvabhūyimhā), hoặc chúng tôi đã được trải nghiệm (anubhūyimhā vā).
Bhāve abhavittha, abhūyittha tayā.
In the impersonal (bhāve): abhavittha, abhūyittha tayā (it was by you).
Trong Bhāve: đã được là (abhavittha), đã được là bởi ngươi (abhūyittha tayā).
So apaci, paci, apacī, pacī vā, te apaciṃsu, paciṃsu, apacuṃ, pacuṃ.
So apaci (he cooked), paci; apacī, or pacī. Te apaciṃsu (they cooked), paciṃsu; apacuṃ, pacuṃ.
Anh ta đã nấu (so apaci), đã nấu (paci), đã nấu (apacī), hoặc đã nấu (pacī vā), họ đã nấu (te apaciṃsu), đã nấu (paciṃsu), đã nấu (apacuṃ), đã nấu (pacuṃ).
Tvaṃ apaci, paci, apaco, paco vā, tumhe apacittha, pacittha.
Tvaṃ apaci (you cooked), paci; apaco, or paco. Tumhe apacittha (you all cooked), pacittha.
Ngươi đã nấu (tvaṃ apaci), đã nấu (paci), đã nấu (apaco), hoặc đã nấu (paco vā), các ngươi đã nấu (tumhe apacittha), đã nấu (pacittha).
Ahaṃ apaciṃ, paciṃ, mayaṃ apacimha, pacimha, apacimhā, pacimhā vā.
Ahaṃ apaciṃ (I cooked), paciṃ. Mayaṃ apacimha (we cooked), pacimha; apacimhā, or pacimhā.
Tôi đã nấu (ahaṃ apaciṃ), đã nấu (paciṃ), chúng tôi đã nấu (mayaṃ apacimha), đã nấu (pacimha), đã nấu (apacimhā), hoặc đã nấu (pacimhā vā).
So apacittha, pacittha, apacā, pacā vā, apacū, pacū.
So apacittha (he cooked), pacittha; apacā, or pacā; apacū, pacū.
Anh ta đã nấu (so apacittha), đã nấu (pacittha), đã nấu (apacā), hoặc đã nấu (pacā vā), đã nấu (apacū), đã nấu (pacū).
Apacise, apacivhaṃ.
Apacise (you cooked), apacivhaṃ (you all cooked).
Ngươi đã nấu (apacise), các ngươi đã nấu (apacivhaṃ).
Apacaṃ, pacaṃ, apaca, paca vā, apacimhe, pacimhe.
Apacaṃ (I cooked), pacaṃ; apaca, or paca; apacimhe, pacimhe.
Tôi đã nấu (apacaṃ), đã nấu (pacaṃ), tôi đã nấu (apaca), hoặc đã nấu (paca vā), chúng tôi đã nấu (apacimhe), đã nấu (pacimhe).
Kammani apaccittha, paccittha iccādi.
In the passive (kammani): apaccittha, paccittha, etc.
Trong Kammani: đã được nấu (apaccittha), đã được nấu (paccittha), v.v.
Parassapadatte apacci, pacci, apaccī, paccī vā, apacciṃsu, pacciṃsu, apaccuṃ, paccuṃ.
In parassapada: apacci (by him was cooked), pacci; apaccī, or paccī; apacciṃsu (by them were cooked), pacciṃsu; apaccuṃ, paccuṃ.
Trong Parassapadatte: đã được nấu (apacci), đã được nấu (pacci), đã được nấu (apaccī), hoặc đã được nấu (paccī vā), họ đã được nấu (apacciṃsu), đã được nấu (pacciṃsu), đã được nấu (apaccuṃ), đã được nấu (paccuṃ).
Apacci, pacci, apacco, pacco vā, apaccittha, paccittha.
Apacci (by you was cooked), pacci; apacco, or pacco; apaccittha (by you all were cooked), paccittha.
Ngươi đã được nấu (apacci), đã được nấu (pacci), đã được nấu (apacco), hoặc đã được nấu (pacco vā), các ngươi đã được nấu (apaccittha), đã được nấu (paccittha).
Apacciṃ, pacciṃ, apaccimha, paccimha, apaccimhā, paccimhā vā.
Apacciṃ (by me was cooked), pacciṃ; apaccimha (by us were cooked), paccimha; apaccimhā, or paccimhā.
Tôi đã được nấu (apacciṃ), đã được nấu (pacciṃ), chúng tôi đã được nấu (apaccimha), đã được nấu (paccimha), đã được nấu (apaccimhā), hoặc đã được nấu (paccimhā vā).
So gāmaṃ agacchī, gacchī, agacchi, gacchi vā, te agacchiṃsu, gacchiṃsu, agacchuṃ, gacchuṃ.
So gāmaṃ agacchī (he went to the village), gacchī; agacchi, or gacchi. Te agacchiṃsu (they went), gacchiṃsu; agacchuṃ, gacchuṃ.
Anh ta đã đi đến làng (so gāmaṃ agacchī), đã đi (gacchī), đã đi (agacchi), hoặc đã đi (gacchi vā), họ đã đi (te agacchiṃsu), đã đi (gacchiṃsu), đã đi (agacchuṃ), đã đi (gacchuṃ).
Tvaṃ agacchi, gacchi, agaccho, gaccho vā, tumhe agacchittha, gacchittha.
Tvaṃ agacchi (you went), gacchi; agaccho, or gaccho. Tumhe agacchittha (you all went), gacchittha.
Ngươi đã đi (tvaṃ agacchi), đã đi (gacchi), đã đi (agaccho), hoặc đã đi (gaccho vā), các ngươi đã đi (tumhe agacchittha), đã đi (gacchittha).
Ahaṃ agacchiṃ, gacchiṃ, mayaṃ agacchimha, gacchimha, agacchimhā, gacchimhā vā.
Ahaṃ agacchiṃ (I went), gacchiṃ. Mayaṃ agacchimha (we went), gacchimha; agacchimhā, or gacchimhā.
Tôi đã đi (ahaṃ agacchiṃ), đã đi (gacchiṃ), chúng tôi đã đi (mayaṃ agacchimha), đã đi (gacchimha), đã đi (agacchimhā), hoặc đã đi (gacchimhā vā).
‘‘Kvaci dhātū’’tiādinā ajjatanimhi gamissa cchassa kvaci ñchādeso, agañchi, gañchi, agañchī, gañchī vā, te agañchiṃsu, gañchiṃsu, agañchuṃ, gañchuṃ.
By "sometimes a root," etc., the ccha of gam sometimes becomes ñchā in the ajjatanī tense: he went (agañchi, gañchi, agañchī, or gañchī); they went (agañchiṃsu, gañchiṃsu, agañchuṃ, or gañchuṃ).
Bắt đầu với "Kvaci dhātū" (Đôi khi động từ...), trong thì ajjatanī (quá khứ gần), của động từ gam (đi), đôi khi có sự thay thế ccha bằng ñchā: agañchi, gañchi, agañchī, hoặc gañchī (ngôi thứ ba số ít); họ agañchiṃsu, gañchiṃsu, agañchuṃ, hoặc gañchuṃ.
Tvaṃ agañchi, gañchi, agañcho, gañcho vā, tumhe agañchittha, gañchittha.
You (singular) went (agañchi, gañchi, agañcho, or gañcho); you (plural) went (agañchittha, gañchittha).
Ngươi agañchi, gañchi, agañcho, hoặc gañcho; các ngươi agañchittha, gañchittha.
Ahaṃ agañchiṃ, gañchiṃ, mayaṃ agañchimha, gañchimha, agañchimhā, gañchimhā vā.
I went (agañchiṃ, gañchiṃ); we went (agañchimha, gañchimha, agañchimhā, or gañchimhā).
Ta agañchiṃ, gañchiṃ; chúng ta agañchimha, gañchimha, agañchimhā, hoặc gañchimhā.
Cchādesābhāve so agami, gami, agamī, gamī vā, ‘‘karassa kāsattamajjatanimhī’’ti ettha bhāvaniddesena, ‘‘sattamajjatanimhī’’ti yogavibhāgena vā sāgame ‘‘kvaci dhātū’’tiādinā byañjanato ākārāgamo, agamāsi, uṃvacanassa kvaci aṃsvādeso, ucāgamo tthamhesu kvaci, agamiṃsu, gamiṃsu, agamaṃsu, gamaṃsu, agamuṃ, gamuṃ, tvaṃ agami, gami, agamo, gamo vā, agamittha, gamittha, agamuttha, gamuttha.
In the absence of the cchā substitution: he went (agami, gami, agamī, or gamī). By the mention of bhāva in "karassa kāsattamajjatanimhi" or by splitting the rule "sattamajjatanimhi," the sā comes, and by "sometimes a root," etc., the ā sound is augmented from the consonant: agamāsi. The uṃ ending sometimes becomes aṃsvā. The u sound is sometimes augmented in tthamha: they went (agamiṃsu, gamiṃsu, agamaṃsu, gamaṃsu, agamuṃ, gamuṃ). You (singular) went (agami, gami, agamo, or gamo); you (plural) went (agamittha, gamittha, agamuttha, gamuttha).
Trong trường hợp không có sự thay thế cchā: so agami, gami, agamī, hoặc gamī; trong "karassa kāsattamajjatanimhī" (của karassa, kāsatta trong ajjatanī), bằng cách chỉ định bhāva (trạng thái), hoặc bằng cách phân chia yogavibhāga "sattamajjatanimhī" (satta trong ajjatanī), khi sā được thêm vào, theo "kvaci dhātū" (đôi khi động từ...) v.v., có sự thêm vào ākāra từ phụ âm: agamāsi; đôi khi có sự thay thế aṃsvā cho uṃvacana; đôi khi có sự thêm vào ucāgama cho tthamhe: agamiṃsu, gamiṃsu, agamaṃsu, gamaṃsu, agamuṃ, gamuṃ; ngươi agami, gami, agamo, hoặc gamo; agamittha, gamittha, agamuttha, gamuttha.
Ahaṃ agamiṃ, gamiṃ, agamimha, gamimha, agamumha, gamumha, agamimhā, gamimhā vā.
I went (agamiṃ, gamiṃ); we went (agamimha, gamimha, agamumha, gamumha, agamimhā, or gamimhā).
Ta agamiṃ, gamiṃ; agamimha, gamimha, agamumha, gamumha, agamimhā, hoặc gamimhā.
‘‘Kvaci dhātū’’tiādinā gamissa ajjatanimhi gādeso ca, so ajjhagā, paralopo, te ajjhaguṃ.
By "sometimes a root," etc., gam also becomes gā in the ajjatanī tense: he went (ajjhagā), with loss of the following syllable. They went (ajjhaguṃ).
Bắt đầu với "Kvaci dhātū" (Đôi khi động từ...), có sự thay thế gā cho gam trong ajjatanī: so ajjhagā; có sự lược bỏ âm cuối; họ ajjhaguṃ.
Tvaṃ ajjhago, tumhe ajjhaguttha.
You (singular) went (ajjhago); you (plural) went (ajjhaguttha).
Ngươi ajjhago; các ngươi ajjhaguttha.
Ahaṃ ajjhagiṃ, mayaṃ ajjhagumha.
I went (ajjhagiṃ); we went (ajjhagumha).
Ta ajjhagiṃ; chúng ta ajjhagumha.
Attanopade so agacchittha, gacchittha, agañchittha, gañchittha iccādi.
In Attanopada: he went (agacchittha, gacchittha, agañchittha, or gañchittha), etc.
Trong attanopada: so agacchittha, gacchittha, agañchittha, gañchittha, v.v.
Cchādesābhāve so agamittha, gamittha, agamā, gamā, te agamū, gamū, ajjhagū, agū.
In the absence of the cchā substitution: he went (agamittha, gamittha, agamā, or gamā); they went (agamū, gamū, ajjhagū, or agū).
Trong trường hợp không có sự thay thế cchā: so agamittha, gamittha, agamā, gamā; họ agamū, gamū, ajjhagū, agū.
Tvaṃ agamise, gamise, agamivhaṃ, gamivhaṃ.
You (singular) went (agamise, gamise, agamivhaṃ, or gamivhaṃ).
Ngươi agamise, gamise, agamivhaṃ, gamivhaṃ.
Ahaṃ agamaṃ, gamaṃ, agama, gama, ajjhagaṃ vā, agamimhe, gamimhe.
I went (agamaṃ, gamaṃ, agama, gama, or ajjhagaṃ); we went (agamimhe, gamimhe).
Ta agamaṃ, gamaṃ, agama, gama, hoặc ajjhagaṃ; agamimhe, gamimhe.
Kamme gāmo agacchīyittha tena, gacchīyittha, agañchiyittha, gañchiyittha, agamīyittha, gamīyittha, agamittha, gamittha iccādi.
In Kamme: the village was gone to by him (agacchīyittha, gacchīyittha, agañchiyittha, gañchiyittha, agamīyittha, gamīyittha, agamittha, or gamittha), etc.
Trong kamme (thể bị động): gāmo (làng) agacchīyittha tena (bởi người đó), gacchīyittha, agañchiyittha, gañchiyittha, agamīyittha, gamīyittha, agamittha, gamittha, v.v.
Parassapadatte agacchīyi, gacchīyi vā, agamīyi, gamīyi vā, agacchīyuṃ, agamīyuṃ vā.
In Parassapada: he was gone to (agacchīyi or gacchīyi, agamīyi or gamīyi); they were gone to (agacchīyuṃ or agamīyuṃ).
Trong parassapadatte (thể chủ động): agacchīyi, hoặc gacchīyi; agamīyi, hoặc gamīyi; agacchīyuṃ, hoặc agamīyuṃ.
Tathā aghammīyi, aghammīyiṃsu iccādi.
Similarly, he was smelled (aghammīyi); they were smelled (aghammīyiṃsu), etc.
Tương tự, aghammīyi, aghammīyiṃsu, v.v.
Yadā māyogo, tadā hiyyattanajjatanīvibhattiyo sabbakālepi honti, casaddena pañcamī ca.
When there is a combination with mā, then the hiyyattanī and ajjatanī endings occur in all tenses, and by the word ca, the pañcamī (imperative) also occurs.
Khi có mā được sử dụng, các biến cách hiyyattanajjatanī (quá khứ xa và quá khứ gần) xảy ra trong tất cả các thì, và với casadda (từ "và"), pañcamī (thức mệnh lệnh) cũng vậy.
Mā bhavati, mā bhavā, mā bhavissatīti vā atthe hiyyattanajjatanīpañcamī vibhattiyo, sesaṃ neyyaṃ, so mā bhavā, mā bhavī, mā te bhavantvantarāyā.
If the meaning is "mā bhavati, mā bhavā, or mā bhavissati" (may it not be, let it not be, it will not be), then hiyyattanī, ajjatanī, and pañcamī endings apply; the rest should be understood. Let him not be (so mā bhavā, mā bhavī); may obstacles not be to you (mā te bhavantvantarāyā).
Trong nghĩa của mā bhavati, mā bhavā, hoặc mā bhavissati, các biến cách hiyyattanajjatanī và pañcamī được sử dụng; phần còn lại nên được hiểu; so mā bhavā, mā bhavī, mā te bhavantvantarāyā (cầu mong không có chướng ngại cho họ).
Mā pacā, mā pacī, mā pacatu.
Let him not cook (mā pacā, mā pacī, mā pacatu).
Mā pacā, mā pacī, mā pacatu.
Mā gacchā, mā gacchī, mā gacchatu.
Let him not go (mā gacchā, mā gacchī, mā gacchatu).
Mā gacchā, mā gacchī, mā gacchatu.
Mā kañci pāpamāgamā, mā agami, mā gamā, mā gamī, mā gametu.
Let him not commit any evil (mā kañci pāpamāgamā, mā agami, mā gamā, mā gamī, or mā gametu).
Mā kañci pāpamāgamā (cầu mong không có bất kỳ điều ác nào đến), mā agami, mā gamā, mā gamī, mā gametu.
Tvaṃ mā gaccho, mā gacchi, mā gacchāhi iccādi.
You (singular) should not go (mā gaccho, mā gacchi, or mā gacchāhi), etc.
Ngươi mā gaccho, mā gacchi, mā gacchāhi, v.v.
472. Bhavissantī ssati ssanti, ssasi ssatha, ssāmissāma, ssate ssante, ssase ssavhe, ssaṃssāmhe.
472. Bhavissantī ssati ssanti, ssasi ssatha, ssāmissāma, ssate ssante, ssase ssavhe, ssaṃssāmhe.
472. Bhavissantī ssati ssanti, ssasi ssatha, ssāmissāma, ssate ssante, ssase ssavhe, ssaṃssāmhe.
Na āgato anāgato, paccayasāmaggiyaṃ sati āyatiṃ uppajjanārahoti attho, ikārāgamo, vuddhi avādesā, saralopādi ca.
Anāgato means "not yet come," implying that when the conditions are complete, it is ready to arise in the future. The i vowel is augmented, there is lengthening and avā substitution, and vowel elision, etc.
Na āgato (không đến) là anāgato (chưa đến), nghĩa là có khả năng phát sinh trong tương lai khi có đầy đủ các điều kiện; sự thêm vào ikāra, sự tăng trưởng avādesa, sự lược bỏ nguyên âm, v.v.
Kamme yappaccayalopo, sukhaṃ tayā anubhavissate, anubhavissante.
In Kamme, there is elision of the ya suffix: happiness will be experienced by you (sukhaṃ tayā anubhavissate, anubhavissante).
Trong kamme (thể bị động), có sự lược bỏ tiếp tố ya: sukhaṃ tayā anubhavissate (hạnh phúc sẽ được ngươi trải nghiệm), anubhavissante.
Anubhavissase, anubhavissavhe.
You (singular) will be experienced, you (plural) will be experienced.
Anubhavissase, anubhavissavhe.
Anubhavissaṃ, anubhavissāmhe.
I will be experienced, we will be experienced.
Anubhavissaṃ, anubhavissāmhe.
Parassapadatte anubhavissati devadattena, anubhavissanti iccādi.
In Parassapada: it will be experienced by Devadatta (anubhavissati devadattena, anubhavissanti), etc.
Trong parassapadatte (thể chủ động): anubhavissati devadattena (sẽ được Devadatta trải nghiệm), anubhavissanti, v.v.
Bhāve bhavissate tena, yappaccayalopābhāve anubhūyissate, anubhūyissante iccādi.
In Bhāve: it will be by him (bhavissate tena). In the absence of ya suffix elision: it will be experienced (anubhūyissate, anubhūyissante), etc.
Trong bhāve (thể phi nhân xưng): bhavissate tena (sẽ có bởi người đó); trong trường hợp không lược bỏ tiếp tố ya: anubhūyissate, anubhūyissante, v.v.
Bhāve bhūyissate.
In Bhāve: it will be.
Trong bhāve: bhūyissate.
Tathā pacissati, pacissanti.
Similarly: he will cook, they will cook.
Tương tự, pacissati, pacissanti.
Pacissasi, pacissatha.
You (singular) will cook, you (plural) will cook.
Pacissasi, pacissatha.
Pacissāmi, pacissāma.
I will cook, we will cook.
Pacissāmi, pacissāma.
Pacissate, pacissante.
He will cook (Middle Voice), they will cook (Middle Voice).
Pacissate, pacissante.
Pacissase, pacissavhe.
You (singular) will cook (Middle Voice), you (plural) will cook (Middle Voice).
Pacissase, pacissavhe.
Pacissaṃ, pacissāmhe.
I will cook (Middle Voice), we will cook (Middle Voice).
Pacissaṃ, pacissāmhe.
Kamme paccissate odano devadattena, paccissante iccādi.
In Kamme: rice will be cooked by Devadatta (paccissate odano devadattena, paccissante), etc.
Trong kamme: paccissate odano devadattena (cơm sẽ được Devadatta nấu), paccissante, v.v.
Parassapadatte paccissati, paccissanti.
In Parassapada: he will cook, they will cook.
Trong parassapadatte: paccissati, paccissanti.
Paccissasi, paccissatha.
You (singular) will cook, you (plural) will cook.
Paccissasi, paccissatha.
Paccissāmi, paccissāma.
I will cook, we will cook.
Paccissāmi, paccissāma.
Gacchissati, gacchissanti.
He will go, they will go.
Gacchissati, gacchissanti.
Gacchissasi, gacchissatha.
You (singular) will go, you (plural) will go.
Gacchissasi, gacchissatha.
Gacchissāmi, gacchissāma.
I will go, we will go.
Gacchissāmi, gacchissāma.
Gacchissate, gacchissante.
He will go (Middle Voice), they will go (Middle Voice).
Gacchissate, gacchissante.
Gacchissase, gacchissavhe.
You (singular) will go (Middle Voice), you (plural) will go (Middle Voice).
Gacchissase, gacchissavhe.
Gacchissaṃ, gacchissāmhe.
I will go (Middle Voice), we will go (Middle Voice).
Gacchissaṃ, gacchissāmhe.
So saggaṃ gamissati, gamissanti.
He will go to heaven (so saggaṃ gamissati), they will go.
So saggaṃ gamissati (người đó sẽ đi đến cõi trời), gamissanti.
Gamissasi, gamissatha.
You (singular) will go, you (plural) will go.
Gamissasi, gamissatha.
Gamissāmi, gamissāma iccādi.
I will go, we will go, etc.
Gamissāmi, gamissāma, v.v.
Kamme gacchīyissate, gacchīyissante.
In Kamme: it will be gone to (gacchīyissate, gacchīyissante).
Trong kamme: gacchīyissate, gacchīyissante.
Gacchīyissati, gacchīyissanti vā, gamīyissate, gamīyissante.
It will be gone to (gacchīyissati or gacchīyissanti, gamīyissate or gamīyissante).
Gacchīyissati, hoặc gacchīyissanti; gamīyissate, gamīyissante.
Gamīyissati, gamīyissanti vā iccādi.
It will be gone to (gamīyissati or gamīyissanti), etc.
Gamīyissati, hoặc gamīyissanti, v.v.
Yappaccayalope gamissate, gamissante.
With ya suffix elision: it will be gone to (gamissate, gamissante).
Trong trường hợp lược bỏ tiếp tố ya: gamissate, gamissante.
Gamissati, gamissanti vā.
It will be gone to (gamissati or gamissanti).
Gamissati, hoặc gamissanti.
Tathā ghammissati, ghammissanti iccādi.
Similarly: it will be smelled (ghammissati, ghammissanti), etc.
Tương tự, ghammissati, ghammissanti, v.v.
484. Kālātipatti ssā ssaṃsu, sse ssatha, ssaṃssāmhā, ssatha ssisu, ssase ssavhe, ssiṃssāmhase.
484. Kālātipatti ssā ssaṃsu, sse ssatha, ssaṃssāmhā, ssatha ssisu, ssase ssavhe, ssiṃssāmhase.
484. Kālātipatti ssā ssaṃsu, sse ssatha, ssaṃssāmhā, ssatha ssisu, ssase ssavhe, ssiṃssāmhase.
Ssādīnaṃ dvādasannaṃ kālātipattisaññā hoti.
The twelve endings beginning with ssā are called kālātipatti.
Mười hai biến cách bắt đầu bằng ssā, v.v., có tên là kālātipatti.
Kālassa atipatanaṃ kālātipatti, sā pana viruddhapaccayūpanipātato, kāraṇavekallato vā kriyāya anabhinibbatti, taddīpakattā ayaṃ vibhatti kālātipattīti vuccati.
Kālātipatti means "transgression of time," which is the non-occurrence of an action due to the incidence of opposing conditions or the deficiency of causes. This ending is called kālātipattī because it indicates such.
Kālassa atipatanaṃ (sự vượt qua thời gian) là kālātipatti, điều này là do sự không hoàn thành hành động do sự xuất hiện của các điều kiện đối nghịch, hoặc do sự thiếu sót của nguyên nhân; biến cách này được gọi là kālātipattī vì nó chỉ ra điều đó.
Kriyātipannamatte atīte kāle kālātipattivibhatti hoti.
The kālātipatti ending occurs in the past tense when an action has merely been missed.
Trong thì quá khứ của kriyātipanna, biến cách kālātipatti được sử dụng.
Kriyāya atipatanaṃ kriyātipannaṃ, taṃ pana sādhakasattivirahena kriyāya accantānuppatti.
Kriyātipannaṃ means "an action missed," which is the complete non-occurrence of an action due to the lack of enabling conditions.
Kriyāya atipatanaṃ (sự vượt qua hành động) là kriyātipannaṃ, điều này là sự không phát sinh hoàn toàn của hành động do thiếu sức mạnh hỗ trợ.
Ettha ca kiñcāpi na kriyā atītasaddena voharitabbā, tathāpi takkiriyuppattippaṭibandhakarakriyāya kālabhedena atītavohāro labbhatevāti daṭṭhabbaṃ.
Here, although an action should not be referred to by the word "past," it should be understood that the action that hindered the occurrence of that action can indeed be referred to as "past" due to the distinction of time.
Ở đây, mặc dù hành động không nên được gọi là quá khứ bằng từ "atīta", nhưng cần hiểu rằng sự chỉ định quá khứ có thể đạt được bằng cách phân biệt thì của hành động ngăn cản sự phát sinh của hành động đó.
Kālātipattiparassapadapaṭhamapurisekavacanaṃ ssā, akārikārāgamā, vuddhi avādesā ca, ‘‘kvaci dhātū’’tiādinā ssā ssāmhāvibhattīnaṃ kvaci rassattaṃ, ssevacanassa ca attaṃ.
The first person singular in the parassapada of kālātipatti is ssā. There are augmentations of a and i, and lengthenings and avā substitutions. By "sometimes a root," etc., the endings ssā and ssāmhā are sometimes shortened, and the ending sse sometimes becomes a.
Kālātipattiparassapadapaṭhamapurisekavacanaṃ (ngôi thứ ba số ít của kālātipatti parassapada) là ssā; có sự thêm vào akārikārāgama, sự tăng trưởng avādesa; và "kvaci dhātū" (đôi khi động từ...) v.v., đôi khi có sự rút ngắn của các biến cách ssā ssāmhā, và sự thay thế a cho ssevacana.
So ce paṭhamavaye pabbajjaṃ alabhissa, arahā abhavissa, bhavissa, abhavissā, bhavissāvā, te ce taṃ alabhissaṃsu, arahanto abhavissaṃsu, bhavissaṃsu.
If he had obtained ordination in his early youth, he would have become an arahant (arahā abhavissa, bhavissa, abhavissā, or bhavissā); if they had obtained it, they would have become arahants (arahanto abhavissaṃsu, or bhavissaṃsu).
So ce paṭhamavaye pabbajjaṃ alabhissa (Nếu người đó đã xuất gia trong tuổi thanh xuân), arahā abhavissa (người đó đã là một A-la-hán), bhavissa, abhavissā, hoặc bhavissāvā; te ce taṃ alabhissaṃsu (Nếu họ đã không đạt được điều đó), arahanto abhavissaṃsu (họ đã là các A-la-hán), bhavissaṃsu.
Evaṃ tvaṃ abhavissa, bhavissa, abhavisse vā, tumhe abhavissatha, bhavissatha.
Thus: you (singular) would have been (abhavissa, bhavissa, or abhavisse); you (plural) would have been (abhavissatha, bhavissatha).
Tương tự, ngươi abhavissa, bhavissa, hoặc abhavisse; các ngươi abhavissatha, bhavissatha.
Ahaṃ abhavissaṃ, bhavissaṃ, mayaṃ abhavissamha, bhavissamha, abhavissāmhā, bhavissāmhā vā.
I would have been (abhavissaṃ, bhavissaṃ); we would have been (abhavissamha, bhavissamha, abhavissāmhā, or bhavissāmhā).
Ta abhavissaṃ, bhavissaṃ; chúng ta abhavissamha, bhavissamha, abhavissāmhā, hoặc bhavissāmhā.
So abhavissatha, abhavissisu.
He would have been (Middle Voice) (abhavissatha); they would have been (abhavissisu).
So abhavissatha, abhavissisu.
Abhavissase, abhavissavhe.
You (singular) would have been (Middle Voice) (abhavissase); you (plural) would have been (abhavissavhe).
Abhavissase, abhavissavhe.
Abhavissiṃ, abhavissāmhase.
I would have been (Middle Voice) (abhavissiṃ); we would have been (abhavissāmhase).
Abhavissiṃ, abhavissāmhase.
Kamme anvabhavissatha, anvabhavissisu.
In the passive voice: one would be experienced, they would be experienced.
Trong thể bị động (Kamme): (Các bạn) sẽ trải nghiệm, (họ) sẽ trải nghiệm.
Anvabhūyissatha vā iccādi.
Or one would be experienced, etc.
Hoặc sẽ được trải nghiệm, vân vân.
Parassapadatte anvabhavissa, anvabhavissaṃsu.
In the active voice: he would experience, they would experience.
Trong thể chủ động (Parassapada): (Anh ấy) sẽ trải nghiệm, (họ) sẽ trải nghiệm.
Anvabhūyissa vā iccādi.
Or he would be experienced, etc.
Hoặc sẽ được trải nghiệm, vân vân.
Bhāve abhavissatha devadattena, abhūyissatha.
In the impersonal passive: there would be by Devadatta, there would be.
Trong thể phi nhân xưng (Bhāve): Devadatta sẽ là, sẽ được là.
Tathā so ce taṃ dhanaṃ alabhissa, odanaṃ apacissa, pacissa, apacissā, pacissā vā, apacissaṃsu, pacissaṃsu.
Likewise, if he were to obtain that wealth, he would cook rice; he would cook, he would cook (alternate form); they would cook, they would cook.
Tương tự, nếu người ấy nhận được của cải đó, (anh ấy) sẽ nấu cơm, sẽ nấu, sẽ nấu, hoặc sẽ nấu, (họ) sẽ nấu, sẽ nấu.
Apacissa, pacissa, apacisse, pacisse vā, apacissatha, pacissatha.
You (sg.) would cook, you would cook; you (pl.) would cook, you would cook.
(Bạn) sẽ nấu, sẽ nấu, (bạn) sẽ nấu, hoặc sẽ nấu, (các bạn) sẽ nấu, sẽ nấu.
Apacissaṃ, pacissaṃ, apacissamha, pacissamha, apacissāmhā, pacissāmhā vā.
I would cook, I would cook; we would cook, we would cook; we would cook (alternate form).
(Tôi) sẽ nấu, sẽ nấu, (chúng tôi) sẽ nấu, sẽ nấu, hoặc sẽ nấu, sẽ nấu.
Apacissatha, pacissatha, apacissisu, pacissisu.
You (pl.) would cook, you would cook; they would cook, they would cook.
(Các bạn) sẽ nấu, sẽ nấu, (họ) sẽ nấu, sẽ nấu.
Apacissase, pacissase, apacissavhe, pacissavhe.
You (sg.) would cook, you would cook; you (pl.) would cook, you would cook.
(Bạn) sẽ nấu, sẽ nấu, (các bạn) sẽ nấu, sẽ nấu.
Apacissiṃ, pacissiṃ, apacissāmhase, pacissāmhase.
I would cook, I would cook; we would cook, we would cook.
(Tôi) sẽ nấu, sẽ nấu, (chúng tôi) sẽ nấu, sẽ nấu.
Kamme apacissatha odano devadattena, apacissisu.
In the passive voice: rice would be cooked by Devadatta, they would be cooked.
Trong thể bị động (Kamme): Cơm sẽ được Devadatta nấu, (họ) sẽ được nấu.
Yappaccayalopābhāve apacīyissatha iccādi.
In the absence of the ya suffix elision, it would be 'apacīyissatha', etc.
Khi không có sự lược bỏ của tiếp tố ya: sẽ được nấu, vân vân.
Parassapadatte apaccissa tena, paccissa, apaccissā, paccissā vā, apaccissaṃsu, paccissaṃsu iccādi.
In the active voice (Parassapada): it would be cooked by him, it would be cooked; it would be cooked (alternate form); they would be cooked, they would be cooked, etc.
Trong thể chủ động (Parassapada): (Anh ấy) sẽ nấu bởi người ấy, sẽ nấu, sẽ nấu, hoặc sẽ nấu, (họ) sẽ nấu, sẽ nấu, vân vân.
So agacchissa, gacchissa, agacchissā, gacchissāvā, agacchissaṃsu, gacchissaṃsu.
He would go, he would go; he would go (alternate form); they would go, they would go.
Người ấy sẽ đi, sẽ đi, sẽ đi, hoặc sẽ đi, (họ) sẽ đi, sẽ đi.
Tvaṃ agacchissa, gacchissa, agacchisse, gacchisse vā, agacchissatha, gacchissatha.
You (sg.) would go, you would go; you would go (alternate form); you (pl.) would go, you would go.
Bạn sẽ đi, sẽ đi, bạn sẽ đi, hoặc sẽ đi, (các bạn) sẽ đi, sẽ đi.
Agacchissaṃ, gacchissaṃ, agacchissamha, gacchissamha, agacchissāmhā, gacchissāmhā vā.
I would go, I would go; we would go, we would go; we would go (alternate form).
(Tôi) sẽ đi, sẽ đi, (chúng tôi) sẽ đi, sẽ đi, hoặc sẽ đi, sẽ đi.
Agamissa, gamissa, agamissā, gamissā vā, agamissaṃsu, gamissaṃsu.
He would go, he would go; he would go (alternate form); they would go, they would go.
Người ấy sẽ đi, sẽ đi, sẽ đi, hoặc sẽ đi, (họ) sẽ đi, sẽ đi.
Agamissa, gamissa, agamisse vā, agamissatha, gamissatha.
You (sg.) would go, you would go; you would go (alternate form); you (pl.) would go, you would go.
Bạn sẽ đi, sẽ đi, hoặc sẽ đi, (các bạn) sẽ đi, sẽ đi.
Agamissaṃ, gamissaṃ, agamissamha, gamissamha, agamissāmhā, gamissāmhā vā.
I would go, I would go; we would go, we would go; we would go (alternate form).
(Tôi) sẽ đi, sẽ đi, (chúng tôi) sẽ đi, sẽ đi, hoặc sẽ đi, sẽ đi.
Agacchissatha, gacchissatha vā iccādi.
Or you (pl.) would go, etc.
Hoặc (các bạn) sẽ đi, sẽ đi, vân vân.
Kamme agacchīyissatha, agamīyissatha, agacchīyissa, agamīyissaiccādi.
In the passive voice: he would be gone, he would be gone; he would be gone, he would be gone, etc.
Trong thể bị động (Kamme): sẽ được đi, sẽ được đi, sẽ được đi, sẽ được đi, vân vân.
Tathā aghammissā, aghammissaṃsu iccādi.
Likewise, 'aghammissā', 'aghammissaṃsu', etc.
Tương tự, sẽ đi, (họ) sẽ đi, vân vân.
Isuyamuiccetesaṃ dhātūnaṃ anto ccho hoti vā.
The final letter of the roots isu and yamu optionally becomes ccha.
Âm cuối của các gốc động từ Isu và Yamu đôi khi trở thành ccha.
Vavatthitavibhāsatthoyaṃ vāsaddo, ‘‘anto ccho vā’’ti yogavibhāgena āsassapi.
This word vā (optionally) is for a fixed option; by separating the aphorism "anto ccho vā," it also applies to āsa.
Từ vā (đôi khi) này có ý nghĩa của sự lựa chọn có hệ thống (vavatthitavibhāsā), và thông qua sự phân chia ngữ đoạn "anto ccho vā", nó cũng áp dụng cho āsa.
So saggaṃ icchati, icchanti.
He desires heaven, they desire.
Người ấy mong muốn thiên giới, (họ) mong muốn.
Icchasi, icchatha.
You desire, you (pl.) desire.
Bạn mong muốn, (các bạn) mong muốn.
Icchāmi, icchāma.
I desire, we desire.
Tôi mong muốn, (chúng tôi) mong muốn.
Cchādesābhāve asaṃyogantattā ‘‘aññesu cā’’ti vuddhi, esati, esanti iccādi.
In the absence of the cchā substitution, due to being a non-conjunct ending, there is lengthening by "aññesu cā," resulting in 'esati', 'esanti', etc.
Khi không có sự thay thế cchā, do không có phụ âm kép ở cuối, có sự kéo dài âm "aññesu cā", (anh ấy) tìm kiếm, (họ) tìm kiếm, vân vân.
Kamme attanopadassa yebhuyyena parassapadattameva payojīyati, tena cettha attanopade rūpāni saṅkhipissāma.
In the passive voice, the Atmanopada forms are mostly used as Parassapada; therefore, here we will abbreviate the Atmanopada forms.
Trong thể bị động (Kamme), thể tự thân (attanopada) thường được sử dụng như thể chủ động (parassapada), do đó chúng tôi sẽ tóm tắt các hình thái trong thể tự thân ở đây.
So icchīyati, esīyati, issate, issati, yakārassa pubbarūpattaṃ.
He is desired, he is desired, he is wished, he is wished, with the assimilation of the ya syllable.
Người ấy được mong muốn, được tìm kiếm, được mong muốn, được mong muốn, với yakāra được rút gọn thành âm trước.
Tathā icchatu, esatu.
Likewise, let him desire, let him desire.
Tương tự, hãy mong muốn, hãy tìm kiếm.
Iccheyya, eseyya.
He should desire, he should desire.
Nên mong muốn, nên tìm kiếm.
Parokkhāhiyyattanīsu pana rūpāni sabbattha payogamanugamma payojetabbāni, icchi, esi.
However, in the aorist and imperfect past tenses, the forms should be applied according to common usage: 'icchi', 'esi'.
Tuy nhiên, trong các thì quá khứ (Parokkhā) và cận quá khứ (Hiyyattanī), các hình thái phải được sử dụng theo cách dùng phổ biến ở mọi nơi: đã mong muốn, đã tìm kiếm.
Icchissati, esissati.
He will desire, he will desire.
Sẽ mong muốn, sẽ tìm kiếm.
Icchissā, esissā icchādi.
He would desire, he would desire, etc.
Sẽ mong muốn, sẽ tìm kiếm, vân vân.
Yamu uparame, nipubbo, cchādeso ca.
From yamu (to restrain), preceded by ni, and with the cchā substitution.
Yamu (ngưng nghỉ), với tiền tố ni, và sự thay thế cchā.
Niyacchati, niyacchanti.
He restrains, they restrain.
Người ấy kiềm chế, (họ) kiềm chế.
Niyamati, niyamanti.
He restrains, they restrain.
Người ấy kiềm chế, (họ) kiềm chế.
Saṃpubbo ‘‘saye cā’’ti ñattaṃ, dvittañca.
Preceded by saṃ, there is ñā substitution and doubling by "saye cā."
Với tiền tố saṃ, ña (biến đổi) và sự nhân đôi được quy định bởi "saye cā".
Saññamati, saññamanti.
He restrains, they restrain.
Người ấy kiềm chế, (họ) kiềm chế.
Kamme niyacchīyati, niyamīyati, niyammati, saññamīyati vā.
In the passive voice: he is restrained, he is restrained, he is restrained, or he is restrained.
Trong thể bị động (Kamme): được kiềm chế, được kiềm chế, được kiềm chế, hoặc được kiềm chế.
Tathā niyacchatu, saññamatu.
Likewise, let him restrain, let him restrain.
Tương tự, hãy kiềm chế, hãy kiềm chế.
Niyaccheyya, saññameyya.
He should restrain, he should restrain.
Nên kiềm chế, nên kiềm chế.
Niyacchī, saññamī.
He restrained, he restrained.
Đã kiềm chế, đã kiềm chế.
Niyacchissati, saññamissati.
He will restrain, he will restrain.
Sẽ kiềm chế, sẽ kiềm chế.
Niyacchissa, saññamissa iccādi.
He would restrain, he would restrain, etc.
Sẽ kiềm chế, sẽ kiềm chế, vân vân.
Āsa upavesane, yogavibhāgena cchādeso, rassattaṃ.
From āsa (to sit), by aphorism separation, there is cchā substitution and shortening.
Āsa (ngồi), sự thay thế cchā thông qua sự phân chia ngữ đoạn, và sự rút ngắn nguyên âm.
Acchati, acchanti.
He sits, they sit.
Người ấy ngồi, (họ) ngồi.
Acchasi, acchatha.
You sit, you (pl.) sit.
Bạn ngồi, (các bạn) ngồi.
Acchāmi, acchāma.
I sit, we sit.
Tôi ngồi, (chúng tôi) ngồi.
Aññatra upapubbo upāsati, upāsanti.
Elsewhere, preceded by upa, he attends, they attend.
Ở nơi khác, với tiền tố upa: (anh ấy) thờ phượng, (họ) thờ phượng.
Acchīyati, upāsīyati.
He is sat, he is attended.
Được ngồi, được thờ phượng.
Acchatu, upāsatu.
Let him sit, let him attend.
Hãy ngồi, hãy thờ phượng.
Accheyya, upāseyya.
He should sit, he should attend.
Nên ngồi, nên thờ phượng.
Acchī, upāsī.
He sat, he attended.
Đã ngồi, đã thờ phượng.
Acchissati, upāsissati.
He will sit, he will attend.
Sẽ ngồi, sẽ thờ phượng.
Acchissa, upāsissa iccādi.
He would sit, he would attend, etc.
Sẽ ngồi, sẽ thờ phượng, vân vân.
Labha lābhe, labhati, labhanti.
From labha (to obtain), he obtains, they obtain.
Labha (nhận được), (anh ấy) nhận được, (họ) nhận được.
Labhasi, labhatha.
You obtain, you (pl.) obtain.
Bạn nhận được, (các bạn) nhận được.
Labhāmi, labhāma.
I obtain, we obtain.
Tôi nhận được, (chúng tôi) nhận được.
Labhate, labhante.
He obtains, they obtain.
(Anh ấy) nhận được, (họ) nhận được.
Labhase, labhavhe.
You obtain, you (pl.) obtain.
Bạn nhận được, (các bạn) nhận được.
Labhe, labhāmhe.
I obtain, we obtain.
Tôi nhận được, (chúng tôi) nhận được.
Kamme yakārassa pubbarūpatte kate ‘‘kvaci dhātū’’tiādinā purima bhakārassa bakāro, labbhate, labbhante.
In the passive voice, after the assimilation of the ya syllable, by "kvaci dhātū" etc., the preceding bha becomes ba: 'labbhate', 'labbhante'.
Trong thể bị động (Kamme), sau khi tiếp tố yakāra được rút gọn thành âm trước, bakāra thay thế cho bhakāra đầu tiên theo quy tắc "kvaci dhātū" và các quy tắc khác: được nhận, được nhận.
Labbhati, labbhanti.
He is obtained, they are obtained.
Được nhận, được nhận.
Labbhataṃ, labbhatu.
Let him be obtained, let him be obtained.
Hãy được nhận, hãy được nhận.
Labbhe, labbheyya.
He should be obtained, he should be obtained.
Nên được nhận, nên được nhận.
Labhaiccetasmā dhātuto paresaṃ īiṃnaṃ vibhattīnaṃ ttha tthaṃiccete ādesā honti vā, dhātvantassa lopo ca.
From the root labha, the vibhattis ī and iṃ optionally become ttha and tthaṃ, and the final letter of the root is also elided.
Các tiếp tố ī và iṃ sau gốc động từ Labha đôi khi biến thành ttha và tthaṃ, và âm cuối của gốc động từ bị lược bỏ.
Alattha, alabhi, labhi, alabhiṃsu, labhiṃsu.
He obtained, he obtained, he obtained; they obtained, they obtained.
Đã nhận, đã nhận, đã nhận, đã nhận, đã nhận.
Alabho, labho, alabhi, labhi, alabhittha, labhittha.
You obtained, you obtained; you obtained, you obtained; you (pl.) obtained, you (pl.) obtained.
Đã nhận, đã nhận, đã nhận, đã nhận, đã nhận, đã nhận.
Alatthaṃ, alabhiṃ, labhiṃ, alabhimha, labhimha iccādi.
I obtained, I obtained, I obtained; we obtained, we obtained, etc.
Đã nhận, đã nhận, đã nhận, đã nhận, đã nhận, vân vân.
Bhavissantimhi ‘‘karassa sappaccayassa kāho’’ti ettha sappaccayaggahaṇena vaca muca bhujādito ssassa khādeso, vasa chida labhādito chādeso ca vā hotīti ssassa chādeso, ‘‘byañjanantassa co chappaccayesu cā’’ti dhātvantassa cakāro, lacchati, lacchanti.
In the future tense, where it says "karassa sappaccayassa kāho," the term sappaccaya (with suffix) indicates that the ssa after vaca, muca, bhuja, etc., optionally becomes khā, and the ssa after vasa, chida, labha, etc., optionally becomes chā. Thus, the ssa becomes chā. By "byañjanantassa co chappaccayesu cā," the final consonant of the root becomes ca: 'lacchati', 'lacchanti'.
Trong thì tương lai (Bhavissantī), tại "karassa sappaccayassa kāho", sự thay thế khā cho ssa từ vaca, muca, bhuja và các động từ khác, và sự thay thế chā cho ssa từ vasa, chida, labha và các động từ khác đôi khi xảy ra. Do đó, ssa biến thành chā, và cakāra ở cuối gốc động từ theo "byañjanantassa co chappaccayesu cā", và sự nhân đôi: sẽ nhận, sẽ nhận.
Lacchasi, lacchatha.
You will obtain, you (pl.) will obtain.
Bạn sẽ nhận, (các bạn) sẽ nhận.
Lacchāmi, lacchāma.
I will obtain, we will obtain.
Tôi sẽ nhận, (chúng tôi) sẽ nhận.
Chādesābhāve labhissati, labhissanti.
In the absence of the chā substitution: 'labhissati', 'labhissanti'.
Khi không có sự thay thế chā: sẽ nhận, sẽ nhận.
Labhissasi, labhissatha.
You will obtain, you (pl.) will obtain.
Bạn sẽ nhận, (các bạn) sẽ nhận.
Labhissāmi, labhissāma iccādi.
I will obtain, we will obtain, etc.
Tôi sẽ nhận, (chúng tôi) sẽ nhận, vân vân.
Alabhissa, alabhissaṃsu iccādi.
He would obtain, they would obtain, etc.
Đã nhận, đã nhận, vân vân.
Vaca vasa vahaiccevamādīnaṃ dhātūnaṃ vakārassa ukāro hoti yappaccaye pare, ādisaddena vaḍḍhassa ca.
The va of the roots vaca, vasa, vaha, etc., becomes u when the ya suffix follows. The word ādi also includes vaḍḍha.
Âm vakāra của các gốc động từ Vaca, Vasa, Vaha và các động từ tương tự biến thành ukāra khi theo sau bởi tiếp tố ya. Từ ādi (và các động từ khác) cũng bao gồm vaḍḍha.
‘‘Vassa a va’’iti samāsena dutiyañcettha vaggahaṇaṃ icchitabbaṃ, tena akārassapi ukāro hoti, purimapakkhe paralopo.
The second occurrence of va in the compound "vassa a va" is desired here, so the a also becomes u. In the former case, there is elision of the following letter.
Một vakāra thứ hai cũng được mong muốn ở đây thông qua từ ghép "Vassa a va", do đó akāra cũng biến thành ukāra, với sự lược bỏ của âm sau trong trường hợp đầu tiên.
‘‘Tassa cavagga’’iccādinā sadhātvantassa yakārassa cakāro, dvittaṃ.
By "Tassa cavagga" etc., the ya syllable with the root's final consonant becomes ca, and there is doubling.
Yakāra ở cuối gốc động từ biến thành cakāra theo "Tassa cavagga" và các quy tắc khác, và có sự nhân đôi.
Uccate, uccante.
It is said, they are said.
Được nói, được nói.
Vuccate, vuccante.
It is said, they are said.
Được nói, được nói.
Vuccati, vuccanti vā iccādi.
It is said, or they are said, etc.
Hoặc được nói, được nói, vân vân.
Tathā vacatu, vuccatu.
Likewise, let him speak, let him be spoken.
Tương tự, hãy nói, hãy nói.
Vaceyya, vucceyya.
He should speak, he should be spoken.
Nên nói, nên nói.
Avacā, avaccā, avacū, avaccū.
He spoke, he spoke, he spoke, he spoke.
Đã nói, đã nói, đã nói, đã nói.
Avaca, avaco, avacuttha.
He spoke, you (sg.) spoke, you (pl.) spoke.
Đã nói, đã nói, đã nói.
Avaca, avacaṃ, avacamhā.
I spoke, I spoke, we spoke.
Đã nói, đã nói, đã nói.
Avacuttha iccādi.
You (pl.) spoke, etc.
Đã nói, vân vân.
Vacaiccetassa dhātussa akāro ottamāpajjate ajjatanimhi vibhattimhi.
The a of the root vaca becomes o in the aorist vibhatti.
Âm akāra của gốc động từ Vaca biến thành okāra trong biến cách thì cận quá khứ (Ajjatanī).
Avoci, avocuṃ.
He spoke, they spoke.
Đã nói, đã nói.
Avoco, avocuttha.
You spoke, you (pl.) spoke.
Đã nói, đã nói.
Avociṃ, avocumha, ukārāgamo.
I spoke, we spoke, with the insertion of u.
Đã nói, đã nói, với sự thêm vào của ukāra.
Avoca, rassattaṃ, avocu iccādi.
He spoke, with shortening, they spoke, etc.
Đã nói, sự rút ngắn nguyên âm, đã nói, vân vân.
Avuccittha.
He was spoken.
Đã được nói.
Bhavissantimhi sappaccayaggahaṇena ssassa khādeso, ‘‘byañjanantassā’’ti vattamāne ‘‘ko khe cā’’ti dhātvantassa kādeso, vakkhati, vakkhanti.
In the future tense, by the rule concerning the suffix sappaccaya, ssa becomes kha. While "byañjanantassā" is current, by the rule "ko khe cā," the final consonant of the root becomes ka. Vakkhati, vakkhanti.
Trong thì tương lai, do chấp nhận hậu tố, ssa biến thành khā. Khi quy tắc “byañjanantassa” (cho từ kết thúc bằng phụ âm) đang được áp dụng, và quy tắc “ko khe ca”, âm cuối của gốc động từ biến thành kā. Vakkhati (sẽ nói), vakkhanti (sẽ nói).
Vakkhasi, vakkhatha.
Vakkhasi, vakkhatha.
Vakkhasi (sẽ nói), vakkhatha (sẽ nói).
Vakkhāmi, vakkhāma iccādi.
Vakkhāmi, vakkhāma, and so on.
Vakkhāmi (sẽ nói), vakkhāma (sẽ nói), vân vân.
Bhavissantiyaṃ ssassa chādeso, dhātvantassa cakāro ca, vacchati, vacchanti.
In the future tense, ssa becomes cha, and the final consonant of the root becomes ca. Vacchati, vacchanti.
Trong thì tương lai, ssa biến thành chā, và âm cuối của gốc động từ biến thành ca. Vacchati (sẽ ở), vacchanti (sẽ ở).
Vacchasi, vacchatha.
Vacchasi, vacchatha.
Vacchasi (sẽ ở), vacchatha (sẽ ở).
Vacchāmi, vacchāma.
Vacchāmi, vacchāma.
Vacchāmi (sẽ ở), vacchāma (sẽ ở).
Vasissati, vasissanti.
Vasissati, vasissanti.
Vasissati (sẽ ở), vasissanti (sẽ ở).
Avasissa, avasissaṃsu.
Avasissa, avasissaṃsu.
Avasissa (đã ở), avasissaṃsu (đã ở).
Kusa iccetasmā dhātuto īvibhattissa cchiādeso hoti, dhātvantassa lopo ca.
For the root kusa, the ending ī becomes cchi, and the final consonant of the root is deleted.
Từ gốc Kusa, biến tố ī biến thành cchi, và âm cuối của gốc động từ bị rút gọn.
Akkocchi maṃ, akkosi vā.
Akkocchi maṃ, or akkosi.
Akkocchi maṃ (người ấy đã chửi rủa tôi), hoặc akkosi (người ấy đã chửi rủa).
Akkosissati.
Akkosissati.
Akkosissati (sẽ chửi rủa).
Akkosissa iccādi.
Akkosissa, and so on.
Akkosissa (đã chửi rủa), vân vân.
Hakārassa vipariyayo hoti yappaccaye pare, yappaccayassa ca lakāro hoti vā.
The letter ha undergoes reversal when the suffix ya follows, and the suffix ya optionally becomes la.
Chữ ha bị đảo ngược khi hậu tố ya theo sau, và hậu tố ya biến thành la (tùy chọn).
Vavatthitavibhāsatthoyaṃ vāsaddo, tena ‘‘gayhatī’’tiādīsu lattaṃ na hoti, nimittabhūtassa yakārassevetaṃ lattaṃ, ‘‘vacavasa’’iccādinā uttaṃ.
This word vā is for a limited optionality, so the change to la does not occur in words like gayhatī. This change of ya to la specifically applies to the ya that is a cause (nimitta). This is stated by "vacavasa," and so on.
Từ “vā” này có nghĩa là một sự thay thế có hệ thống, do đó trong các trường hợp như “gayhatī” (được nắm giữ), la không xảy ra. Sự thay thế la này chỉ dành cho ya là một dấu hiệu (nimitta). Điều này đã được đề cập trong “vacavasa” v.v.
Vuyhati, vulhati, vuyhanti.
Vuyhati, vulhati, vuyhanti.
Vuyhati (được mang), vulhati (được mang), vuyhanti (được mang).
Vahatu, vuyhatu.
Vahatu, vuyhatu.
Vahatu (hãy mang), vuyhatu (hãy được mang).
Vaheyya, vuyheyya.
Vaheyya, vuyheyya.
Vaheyya (nên mang), vuyheyya (nên được mang).
Avahī, avuyhittha, avahittha.
Avahī, avuyhittha, avahittha.
Avahī (đã mang), avuyhittha (đã được mang), avahittha (đã mang).
Avahissati, vuyhissati.
Avahissati, vuyhissati.
Avahissati (sẽ mang), vuyhissati (sẽ được mang).
Avahissa, avuyhissa iccādi.
Avahissa, avuyhissa, and so on.
Avahissa (đã mang), avuyhissa (đã được mang), vân vân.
Jaramara iccetesaṃ dhātūnaṃ jīrajīyyamīyyādesā honti vā, saralopādi.
For the roots jara and mara, the forms jīra, jīyya, and mīyya optionally occur, with vowel deletion, etc.
Các gốc động từ Jara và Mara tùy chọn biến thành jīra, jīyya, và mīyya, với sự rút gọn nguyên âm, v.v.
Jīrati, jīranti.
Jīrati, jīranti.
Jīrati (già đi), jīranti (già đi).
Jīyyati, jīyyanti.
Jīyyati, jīyyanti.
Jīyyati (già đi), jīyyanti (già đi).
‘‘Kvacā’’disuttena ekayakārassa kvaci lopo hoti.
By the rule "kvacā" and so on, one ya is occasionally deleted.
Trong “kvacā” v.v., một trong hai chữ ya đôi khi bị rút gọn.
Jīyati, jīyanti.
Jīyati, jīyanti.
Jīyati (già đi), jīyanti (già đi).
Kamme jīrīyati, jīrīyanti.
In the passive voice, jīrīyati, jīrīyanti.
Trong thể bị động, jīrīyati (được làm già), jīrīyanti (được làm già).
Jīyiyyati, jīyiyyanti.
Jīyiyyati, jīyiyyanti.
Jīyiyyati (được làm già), jīyiyyanti (được làm già).
Jīratu, jīyyatu.
Jīratu, jīyyatu.
Jīratu (hãy già đi), jīyyatu (hãy già đi).
Jīreyya, jīyyeyya.
Jīreyya, jīyyeyya.
Jīreyya (nên già đi), jīyyeyya (nên già đi).
Ajīrī, jīrī, jīyyī.
Ajīrī, jīrī, jīyyī.
Ajīrī (đã già), jīrī (đã già), jīyyī (đã già).
Jīrissati, jīyyissati.
Jīrissati, jīyyissati.
Jīrissati (sẽ già), jīyyissati (sẽ già).
Ajīrissa, ajīyyissa.
Ajīrissa, ajīyyissa.
Ajīrissa (đã già), ajīyyissa (đã già).
Mara pāṇacāge, mīyyādeso, mīyyati, mīyyanti.
The root mara means "to abandon life," with the form mīyya. Mīyyati, mīyyanti.
Gốc Mara có nghĩa là "từ bỏ sự sống". Biến thành mīyya. Mīyyati (chết), mīyyanti (chết).
Mīyati, mīyanti vā.
Or mīyati, mīyanti.
Mīyati (chết), mīyanti (chết) (tùy chọn).
Marati, maranti iccādi.
Marati, maranti, and so on.
Marati (chết), maranti (chết), vân vân.
Disaiccetassa dhātussa passa dissa dakkhaiccete ādesā honti vā.
For the root disa, the forms passa, dissa, and dakkha optionally occur.
Gốc Disa tùy chọn biến thành passa, dissa, dakkha.
Vavatthitavibhāsatthoyaṃ vāsaddo, tena dissādeso kammani sabbadhātuke eva.
This word vā is for a limited optionality, so the dissa form occurs only in the passive voice, throughout all verb endings.
Từ “vā” này có nghĩa là một sự thay thế có hệ thống, do đó sự biến đổi dissa chỉ xảy ra trong thể bị động và với tất cả các biến tố.
Passati, passanti.
Passati, passanti.
Passati (thấy), passanti (thấy).
Dakkhati, dakkhanti.
Dakkhati, dakkhanti.
Dakkhati (sẽ thấy), dakkhanti (sẽ thấy).
Kammani yakāralopo, dissate, dissante.
In the passive voice, the ya is deleted. Dissate, dissante.
Trong thể bị động, ya bị rút gọn. Dissate (được thấy), dissante (được thấy).
Dissati, dissanti.
Dissati, dissanti.
Dissati (được thấy), dissanti (được thấy).
Vipassīyati, dakkhīyati.
Vipassīyati, dakkhīyati.
Vipassīyati (được thấy rõ), dakkhīyati (được thấy).
Passatu, dakkhatu, dissatu.
Passatu, dakkhatu, dissatu.
Passatu (hãy thấy), dakkhatu (hãy thấy), dissatu (hãy được thấy).
Passeyya, dakkheyya, disseyya.
Passeyya, dakkheyya, disseyya.
Passeyya (nên thấy), dakkheyya (nên thấy), disseyya (nên được thấy).
Hiyyattaniyaṃ ‘‘kvaci dhātū’’tiādinā dhātuikārassa attaṃ, addasā, addasa.
In the recent past tense (hiyattaniya), by the rule "kvaci dhātū" and so on, the vowel i of the root becomes a. Addasā, addasa.
Trong thì quá khứ gần (Hiyyattanī), theo “kvaci dhātū” v.v., nguyên âm i của gốc động từ biến thành a. Addasā (đã thấy), addasa (đã thấy).
Kammani adissa.
In the passive voice, adissa.
Trong thể bị động, adissa (đã được thấy).
Tathā apassi, passi, apassiṃsu, passiṃsu.
Similarly, apassi, passi, apassiṃsu, passiṃsu.
Tương tự, apassi (đã thấy), passi (đã thấy), apassiṃsu (đã thấy), passiṃsu (đã thấy).
Apassi, passi, apassittha, passittha.
Apassi, passi, apassittha, passittha.
Apassi (đã thấy), passi (đã thấy), apassittha (đã thấy), passittha (đã thấy).
Apassiṃ, passiṃ, apassimha, passimha.
Apassiṃ, passiṃ, apassimha, passimha.
Apassiṃ (tôi đã thấy), passiṃ (tôi đã thấy), apassimha (chúng tôi đã thấy), passimha (chúng tôi đã thấy).
Addasi, dasi, addasaṃsu, dasaṃsu.
Addasi, dasi, addasaṃsu, dasaṃsu.
Addasi (đã thấy), dasi (đã thấy), addasaṃsu (đã thấy), dasaṃsu (đã thấy).
Kammani adissaṃsu.
In the passive voice, adissaṃsu.
Trong thể bị động, adissaṃsu (đã được thấy).
Addakkhi, addakkhiṃsu.
Addakkhi, addakkhiṃsu.
Addakkhi (đã thấy), addakkhiṃsu (đã thấy).
Passissati, passissanti.
Passissati, passissanti.
Passissati (sẽ thấy), passissanti (sẽ thấy).
‘‘Bhavissantimhi ssassa cā’’ti yogavibhāgena ssassa lopo, ikārāgamo ca, dakkhiti, dakkhinti.
In the future tense, by the separate rule "bhavissantimhi ssassa cā," ssa is deleted, and the vowel i is inserted. Dakkhiti, dakkhinti.
Trong thì tương lai, theo sự phân chia quy tắc “ssassa cā”, ssa bị rút gọn, và nguyên âm i được thêm vào. Dakkhiti (sẽ thấy), dakkhinti (sẽ thấy).
Lopābhāve dakkhissati, dakkhissanti.
If the deletion does not occur, dakkhissati, dakkhissanti.
Nếu không rút gọn, dakkhissati (sẽ thấy), dakkhissanti (sẽ thấy).
Apassissa, adakkhissa iccādi.
Apassissa, adakkhissa, and so on.
Apassissa (đã thấy), adakkhissa (đã thấy), vân vân.
Sadaiccetassa dhātussa sīdādeso hoti sabbattha vibhattippaccayesu kvaci.
For the root sada, the form sīda optionally occurs everywhere in verb endings and suffixes.
Gốc Sada đôi khi biến thành sīda với tất cả các biến tố và hậu tố.
Sesaṃ neyyaṃ.
The rest is to be understood.
Phần còn lại có thể hiểu được.
Nisīdati, nisīdanti.
Nisīdati, nisīdanti.
Nisīdati (ngồi xuống), nisīdanti (ngồi xuống).
Bhāve nisajjate, idha kvacādhikārena sīdā-deso na bhavati.
In the sense of being (bhāve), nisajjate. Here, due to the occasional rule, the sīda form does not occur.
Trong thể bị động (bhāva), nisajjate (được ngồi). Ở đây, theo quyền hạn của “kvaca”, sự biến đổi sīda không xảy ra.
Nisīdatu.
Nisīdatu.
Nisīdatu (hãy ngồi xuống).
Nisīde.
Nisīde.
Nisīde (nên ngồi xuống).
Nisīdi.
Nisīdi.
Nisīdi (đã ngồi xuống).
Nisīdissati.
Nisīdissati.
Nisīdissati (sẽ ngồi xuống).
Nisīdissa iccādi.
Nisīdissa, and so on.
Nisīdissa (đã ngồi xuống), vân vân.
Yajaiccetassa dhātussa ādissa yakārassa ikārādeso hoti yappaccaye pare, saralopo.
For the root yaja, the initial letter ya becomes i when the suffix ya follows, with vowel deletion.
Chữ ya đầu tiên của gốc Yaja biến thành i khi hậu tố ya theo sau, và nguyên âm bị rút gọn.
Ijjate mayā buddho.
The Buddha is worshipped by me (ijjate mayā buddho).
Ijjate mayā buddho (Đức Phật được tôi cúng dường).
Tathā yajatu, ijjataṃ.
Similarly, yajatu, ijjataṃ.
Tương tự, yajatu (hãy cúng dường), ijjataṃ (hãy được cúng dường).
Yaje, ijjetha.
Yaje, ijjetha.
Yaje (nên cúng dường), ijjetha (nên được cúng dường).
Yaji, ijjittha.
Yaji, ijjittha.
Yaji (đã cúng dường), ijjittha (đã được cúng dường).
Yajissati, ijjissate.
Yajissati, ijjissate.
Yajissati (sẽ cúng dường), ijjissate (sẽ được cúng dường).
Yajissa, ijjissatha iccādi.
Yajissa, ijjissatha, and so on.
Yajissa (đã cúng dường), ijjissatha (đã được cúng dường), vân vân.
Idha dhātvādhikāre ākhyāte, kitake ca avihitalakkhaṇesu payogesu kvaci dhātūnaṃ, tyādivibhattīnaṃ, dhātuvihitappaccayānañca dīghatabbiparītaādesalopāgamaiccetāni kāriyāni jinavacanānurūpato bhavanti.
Here, in the context of roots, in verbs and participles, for uses not covered by explicit rules, occasionally, the operations of lengthening, reversal, substitution, deletion, and insertion apply to roots, verb endings like tyā, and suffixes applied to roots, in accordance with the words of the Buddha.
Trong phần này về gốc động từ, trong các trường hợp không có quy tắc được quy định trong ākhyāta (động từ hữu hạn) và kitaka (phân từ), đôi khi các gốc động từ, các biến tố tyā v.v., và các hậu tố được thêm vào gốc động từ, có thể có sự kéo dài, đảo ngược, thay thế, rút gọn, và thêm vào, phù hợp với lời dạy của Đức Phật.
Tattha –
Therein —
Trong đó –
Ekārato parassa antiakārassa lopo, vajjenti, vadenti, vadanti.
Deletion of the a of anti after e. Vajjenti, vadenti, vadanti.
Sau e, a của anti bị rút gọn. Vajjenti (nói), vadenti (nói), vadanti (nói).
Vajjesi, vadesi, vadasi, vajjetha, vadetha, vadatha.
Vajjesi, vadesi, vadasi, vajjetha, vadetha, vadatha.
Vajjesi (nói), vadesi (nói), vadasi (nói), vajjetha (nói), vadetha (nói), vadatha (nói).
Vajjemi, vajjāmi, vademi, vadāmi, vajjema, vadema, vajjāma, vadāma.
Vajjemi, vajjāmi, vademi, vadāmi, vajjema, vadema, vajjāma, vadāma.
Vajjemi (tôi nói), vajjāmi (tôi nói), vademi (tôi nói), vadāmi (tôi nói), vajjema (chúng tôi nói), vadema (chúng tôi nói), vajjāma (chúng tôi nói), vadāma (chúng tôi nói).
Kammani vajjīyati, vajjīyanti.
In the passive voice, vajjīyati, vajjīyanti.
Trong thể bị động, vajjīyati (được nói), vajjīyanti (được nói).
Vajjati, vajjanti.
Vajjati, vajjanti.
Vajjati (được nói), vajjanti (được nói).
Vadīyati vā.
Or vadīyati.
Vadīyati (được nói) (tùy chọn).
Vajjetu, vadetu, vadatu.
Vajjetu, vadetu, vadatu.
Vajjetu (hãy nói), vadetu (hãy nói), vadatu (hãy nói).
Vajje, vajjeyya, vade, vadeyya, vajjeyyuṃ, vadeyyuṃ.
One should avoid, one should avoid, one should speak, one should speak, they should avoid, they should speak.
Vajje, vajjeyya, vade, vadeyya, vajjeyyuṃ, vadeyyuṃ.
Vajjeyyāsi, vajjesi, vadeyyāsi.
You should avoid, you avoided, you should speak.
Vajjeyyāsi, vajjesi, vadeyyāsi.
Avadi, vadi, vadiṃsu.
He spoke, he spoke, they spoke.
Avadi, vadi, vadiṃsu.
Vadissati, vadissanti.
He will speak, they will speak.
Vadissati, vadissanti.
Avadissa iccādi.
He would have spoken, and so on.
Avadissa, v.v.
Abbhāsante niggahītañcāgamo hoti vā.
At the end of the reduplication, a niggahīta also comes optionally.
Ở cuối abbhāsa, niggahīta cũng có thể được thêm vào.
Vavatthitavibhāsatthoyaṃ vāsaddo, tena kamādīnamevetaṃ.
This word vā (optionally) serves to establish a fixed rule, so this only applies to kamādi (roots beginning with 'kam').
Từ vā ở đây có nghĩa là vibhāsa có hệ thống, do đó điều này chỉ áp dụng cho kamādī.
Caṅkamati, caṅkamanti iccādi.
Caṅkamati (he walks about), caṅkamanti (they walk about), and so on.
Caṅkamati, caṅkamanti, v.v.
Kamati, kamanti iccādi.
Kamati (he steps), kamanti (they step), and so on.
Kamati, kamanti, v.v.
Jhecintāyaṃ, appaccaye ‘‘o, sare, e’’ti ca adhikicca ‘‘te āvāyā’’ti yogavibhāgena akāritepi ekārassa āyādeso, jhāyati, jhāyanti iccādi, visesavidhānaṃ.
Jhe (to meditate); when the a-suffix is applied, by the rule "o, sare, e" and by separating the rule "te āvāyā" (those become āyā), even when not caused, the e becomes āyā; jhāyati (he meditates), jhāyanti (they meditate), and so on. This is a specific rule.
Jhe (suy tư), khi appaccaya được thêm vào, dựa trên quy tắc “o, sare, e” và “te āvāyā” bằng cách phân chia ngữ pháp (yogavibhāgena), ngay cả khi không có akāra, ekāra biến thành āyādeso, jhāyati, jhāyanti, v.v., đây là một quy định đặc biệt.
Tuda byathane, tyādyuppatti appaccayo, ‘‘aññesu cā’’ti etthānuvattita vāggahaṇena tudādīnaṃ vuddhiabhāvova viseso, tudati, tudanti.
Tuda (to torment); when the various suffixes beginning with tyā and the a-suffix are applied, the non-augmentation (vuddhi-abhāva) of tudādi roots is a specific characteristic by the current word vā from the rule "aññesu ca"; tudati (he torments), tudanti (they torment).
Tuda (làm đau), sự phát sinh tyādi, appaccaya, sự không tăng cường (vuddhiabhāvova) là đặc điểm của tudādī do việc áp dụng vāggahaṇa trong “aññesu cā”, tudati, tudanti.
Tudasi, tudatha.
Tudasi (you torment), tudatha (you all torment).
Tudasi, tudatha.
Tudāmi, tudāma.
Tudāmi (I torment), tudāma (we torment).
Tudāmi, tudāma.
Kamme ‘‘tassa cavagga’’iccādinā sadakārassa yappaccayassa jakāro dvittaṃ, tujjate, tujjante.
In the kamme (passive voice), by the rule "tassa cavagga" and so on, the ya-suffix with da becomes ja, and is duplicated; tujjate (it is tormented), tujjante (they are tormented).
Trong kamme, theo “tassa cavagga” v.v., dakāra của yappaccaya biến thành jakāro và được lặp lại (dvittaṃ), tujjate, tujjante.
Tujjati, tujjanti, tujjare vā.
Tujjati (it is tormented), tujjanti (they are tormented), or tujjare (they are tormented).
Tujjati, tujjanti, hoặc tujjare.
Tathā tudatu, tudantu.
Similarly: tudatu (let him torment), tudantu (let them torment).
Tương tự, tudatu, tudantu.
Tude, tudeyya, tudeyyuṃ.
Tude (one should torment), tudeyya (one should torment), tudeyyuṃ (they should torment).
Tude, tudeyya, tudeyyuṃ.
Atudi, tudiṃsu.
Atudi (he tormented), tudiṃsu (they tormented).
Atudi, tudiṃsu.
Atudi, atudittha.
Atudi (you tormented), atudittha (you all tormented).
Atudi, atudittha.
Atudiṃ, atudimha.
Atudiṃ (I tormented), atudimha (we tormented).
Atudiṃ, atudimha.
Atujjittha, atujji.
Atujjittha (it was tormented), atujji (it was tormented).
Atujjittha, atujji.
Tudissati.
Tudissati (he will torment).
Tudissati.
Atudissa iccādi.
Atudissa (he would have tormented), and so on.
Atudissa, v.v.
Kamme pavisiyyate, pavisiyyante.
In the kamme (passive voice): pavisiyyate (it is entered), pavisiyyante (they are entered).
Trong kamme, pavisiyyate, pavisiyyante.
Pavisiyyati, pavisiyyanti.
Pavisiyyati (it is entered), pavisiyyanti (they are entered).
Pavisiyyati, pavisiyyanti.
Pavissate vā.
Or pavissate (it will be entered).
Hoặc pavissate.
Tathā pavisatu, pavisantu.
Similarly: pavisatu (let him enter), pavisantu (let them enter).
Tương tự, pavisatu, pavisantu.
Paviseyya.
Paviseyya (one should enter).
Paviseyya.
Pāvisi, pavisi, pāvekkhi pathaviṃ, ‘‘kvaci dhātū’’tiādinā ajjatanimhi visassa vekkhādeso ca.
Pāvisi (he entered), pavisi (he entered), pāvekkhi pathaviṃ (he entered the earth), and by the rule "kvaci dhātū" and so on, visa becomes vekkha in the aorist, and also.
Pāvisi, pavisi, pāvekkhi pathaviṃ (anh ấy đi vào lòng đất), và trong ajjatanī, visa có thể biến thành vekkha theo “kvaci dhātū” v.v.
Pāvisiṃsu, pavisiṃsu.
Pāvisiṃsu (they entered), pavisiṃsu (they entered).
Pāvisiṃsu, pavisiṃsu.
Kamme pāvisīyittha, pavisīyittha, pāvisīyi, pavisīyi.
In the kamme (passive voice): pāvisīyittha (it was entered), pavisīyittha (it was entered), pāvisīyi (it was entered), pavisīyi (it was entered).
Trong kamme, pāvisīyittha, pavisīyittha, pāvisīyi, pavisīyi.
Pavisissati, pavisissanti.
Pavisissati (he will enter), pavisissanti (they will enter).
Pavisissati, pavisissanti.
Pavisīyissate, pavisissate.
Pavisīyissate (it will be entered), pavisissate (it will be entered).
Pavisīyissate, pavisissate.
Pāvisissa.
Pāvisissa (he would have entered).
Pāvisissa.
Pāvisīyissa iccādi.
Pāvisīyissa (it would have been entered), and so on.
Pāvisīyissa, v.v.
Hū, bhū sattāyaṃ, tyādyuppatti ‘‘bhūvādito a’’iti appaccayo, ‘‘vā’’ti adhikicca ‘‘lopañcettamakāro’’ti bhūvādito parassa appaccayassa lopo, ‘‘aññesu cā’’ti vuddhi.
Hū, bhū (to be, to exist); when the various suffixes beginning with tyā are applied, the a-suffix is dropped by the rule "bhūvādito a" and "lopañcettamakāro" (this a is dropped) which is current by "vā" (optionally) after a bhūādi root, and augmentation (vuddhi) occurs by "aññesu ca".
Hū, bhū (là, tồn tại), sự phát sinh tyādi, appaccaya từ “bhūvādito a”, sự lược bỏ appaccaya sau bhūvādi theo “lopañcettamakāro” với “vā” được áp dụng, và sự tăng cường (vuddhi) theo “aññesu cā”.
So hoti, te honti, ‘‘kvaci dhātū’’tiādinā parasarassa lopo.
So hoti (he is), te honti (they are); by the rule "kvaci dhātū" and so on, the following vowel is dropped.
So hoti (anh ấy là), te honti (họ là), sự lược bỏ nguyên âm tiếp theo theo “kvaci dhātū” v.v.
Hosi, hotha.
Hosi (you are), hotha (you all are).
Hosi, hotha.
Homi, homa.
Homi (I am), homa (we are).
Homi, homa.
Bhāve hūyate.
In the bhāve (impersonal): hūyate (there is being).
Trong bhāve, hūyate.
Tathā hotu, hontu.
Similarly: hotu (let him be), hontu (let them be).
Tương tự, hotu, hontu.
Hohi, anakāraparattā hilopo na bhavati, hotha.
Hohi (be!), since it is not followed by an 'a' sound, the 'hi' is not dropped; hotha (be, all of you).
Hohi, vì không có akāra phía sau nên hi không bị lược bỏ, hotha.
Homi, homa.
Homi (let me be), homa (let us be).
Homi, homa.
Bhāve hūyataṃ.
In the bhāve (impersonal): hūyataṃ (let there be being).
Trong bhāve, hūyataṃ.
Sattamiyaṃ saralopādi, heyya, heyyuṃ.
In the sattamī (optative), vowel-dropping and so on: heyya (one should be), heyyuṃ (they should be).
Trong sattami, lược bỏ nguyên âm v.v., heyya, heyyuṃ.
Heyyāsi, heyyātha.
Heyyāsi (you should be), heyyātha (you all should be).
Heyyāsi, heyyātha.
Heyyāmi, heyyāma.
Heyyāmi (I should be), heyyāma (we should be).
Heyyāmi, heyyāma.
Heyyaṃ vā.
Or heyyaṃ (I should be).
Hoặc heyyaṃ.
Bhāve hūyetha.
In the bhāve (impersonal): hūyetha (there should be being).
Trong bhāve, hūyetha.
Hiyyattaniyaṃ appaccayalope ‘‘kvaci dhātū’’tiādinā hūdhātussa ūkārassa uvādeso.
In the hiyattani (past tense), when the a-suffix is dropped, the vowel ū of the root hū becomes uvā by the rule "kvaci dhātū" and so on.
Trong hiyattani, khi appaccaya bị lược bỏ, ūkāra của gốc hū biến thành uvādeso theo “kvaci dhātū” v.v.
Ahuvā, ahuvu, ahuvū.
Ahuvā (he was), ahuvu (they were), ahuvū (they were).
Ahuvā, ahuvu, ahuvū.
Ahuva, ahuvo, ahuvattha.
Ahuva (you were), ahuvo (you were), ahuvattha (you all were).
Ahuva, ahuvo, ahuvattha.
Ahuvaṃ, ahuvamha.
Ahuvaṃ (I was), ahuvamha (we were).
Ahuvaṃ, ahuvamha.
Ahuvattha, ahuvatthuṃ.
Ahuvattha (you all were), ahuvatthuṃ (they were).
Ahuvattha, ahuvatthuṃ.
Ahuvase, ahuvavhaṃ.
Ahuvase (you were), ahuvavhaṃ (you all were).
Ahuvase, ahuvavhaṃ.
Ahuviṃ, ahuvamhase.
Ahuviṃ (I was), ahuvamhase (we were).
Ahuviṃ, ahuvamhase.
Bhāve ahūyattha.
In the bhāve (impersonal): ahūyattha (there was being).
Trong bhāve, ahūyattha.
Ajjatanimhi ‘‘kvaci dhātū’’tiādinā hūto īvibhattissa lopo rassattaṃ, so ahu, lopābhāve ‘‘karassa kāsattamajjatanimhī’’ti ettha ‘‘sattamajjatanimhī’’ti yogavibhāgena sāgamo, vuddhi, ahosi, ahesuṃ, ‘‘kvaci dhātū’’tiādinā okāra ssekāro.
In the ajjatanī (aorist), by the rule "kvaci dhātū" and so on, the ī-suffix after hū is dropped and shortened; so ahu (he was); if the dropping does not occur, by separating the rule "karassa kāsattamajjatanimhī" (ka becomes kā in the aorist) as "sattamajjatanimhī" (in the aorist), the sā-suffix is added, and there is augmentation; ahosi (he was), ahesuṃ (they were); by the rule "kvaci dhātū" and so on, o becomes e.
Trong ajjatanī, theo “kvaci dhātū” v.v., vibhatti ī của hū bị lược bỏ và rút ngắn (rassattaṃ), so ahu, nếu không lược bỏ, thì theo “karassa kāsattamajjatanimhī” và bằng cách phân chia ngữ pháp “sattamajjatanimhī”, có sự thêm vào sāgamo, tăng cường (vuddhi), ahosi, ahesuṃ, okāra biến thành ekāro theo “kvaci dhātū” v.v.
Ahavuṃ vā.
Or ahavuṃ (they were).
Hoặc ahavuṃ.
Ahosi, ahosittha.
Ahosi (you were), ahosittha (you all were).
Ahosi, ahosittha.
Ahosiṃ, ahuṃ, parasarassa lopo, rassattañca, ahosimha, ahumha, rassattaṃ.
Ahosiṃ (I was), ahuṃ (I was), by dropping the following vowel and shortening; ahosimha (we were), ahumha (we were), by shortening.
Ahosiṃ, ahuṃ, nguyên âm tiếp theo bị lược bỏ, và rút ngắn (rassattañca), ahosimha, ahumha, rút ngắn (rassattaṃ).
Bhāve ahūyittha.
In the bhāve (impersonal): ahūyittha (there was being).
Trong bhāve, ahūyittha.
Hehiti, hehinti.
Hehiti (he will be), hehinti (they will be).
Hehiti, hehinti.
Hehisi, hehitha.
Hehisi (you will be), hehitha (you all will be).
Hehisi, hehitha.
Hehāmi, hehāma.
Hehāmi (I will be), hehāma (we will be).
Hehāmi, hehāma.
Lopābhāve – hehissati, hehissanti.
If the dropping does not occur: hehissati (he will be), hehissanti (they will be).
Nếu không lược bỏ: hehissati, hehissanti.
Hehissasi, hehissatha.
Hehissasi (you will be), hehissatha (you all will be).
Hehissasi, hehissatha.
Hehissāmi, hehissāma.
Hehissāmi (I will be), hehissāma (we will be).
Hehissāmi, hehissāma.
Ohādese – hohiti, hohinti.
When oha is substituted: hohiti (he will be), hohinti (they will be).
Với ohādesa: hohiti, hohinti.
Hohisi, hohitha.
Hohisi (you will be), hohitha (you all will be).
Hohisi, hohitha.
Hohāmi, hohāma.
Hohāmi (I will be), hohāma (we will be).
Hohāmi, hohāma.
Tathā hohissati, hohissanti.
Similarly: hohissati (he will be), hohissanti (they will be).
Tương tự, hohissati, hohissanti.
Hohissasi, hohissatha.
Hohissasi (you will be), hohissatha (you all will be).
Hohissasi, hohissatha.
Hohissāmi, hohissāma.
Hohissāmi (I will be), hohissāma (we will be).
Hohissāmi, hohissāma.
Ekārādese – heti, henti.
When eka is substituted: heti (he will be), henti (they will be).
Với ekārādesa: heti, henti.
Hesi, hetha.
Hesi (you will be), hetha (you all will be).
Hesi, hetha.
Hemi, hema.
Hemi (I will be), hema (we will be).
Hemi, hema.
Hessati, hessanti.
Hessati (he will be), hessanti (they will be).
Hessati, hessanti.
Hessasi, hessatha.
Hessasi (you will be), hessatha (you all will be).
Hessasi, hessatha.
Hessāmi, hessāma.
Hessāmi (I will be), hessāma (we will be).
Hessāmi, hessāma.
Bhāve hūyissate.
In the bhāve (impersonal): hūyissate (there will be being).
Trong bhāve, hūyissate.
Hū, bhū sattāyaṃ, bhū itīdha anupubbo, tyādyuppatti appaccayassa lopavuddhiyo, anubhoti, anubhonti.
Hū, bhū (to be, to exist); here, bhū is preceded by anu; when the various suffixes beginning with tyā are applied, the a-suffix is dropped and augmented; anubhoti (he experiences), anubhonti (they experience).
Hū, bhū (là, tồn tại), ở đây bhū có tiền tố anu, sự phát sinh tyādi, sự lược bỏ và tăng cường (vuddhi) của appaccaya, anubhoti, anubhonti.
Anubhosi, anubhotha.
Anubhosi (you experience), anubhotha (you all experience).
Anubhosi, anubhotha.
Anubhomi, anubhoma.
Anubhomi (I experience), anubhoma (we experience).
Anubhomi, anubhoma.
Kamme anubhūyati, anubhūyanti.
In the kamme (passive voice): anubhūyati (it is experienced), anubhūyanti (they are experienced).
Trong kamme, anubhūyati, anubhūyanti.
Tathā anubhotu, anubhontu.
Similarly: anubhotu (let him experience), anubhontu (let them experience).
Tương tự, anubhotu, anubhontu.
Anubhohi, anubhotha.
Anubhohi (experience!), anubhotha (experience, all of you).
Anubhohi, anubhotha.
Anubhomi, anubhoma.
Anubhomi (let me experience), anubhoma (let us experience).
Anubhomi, anubhoma.
Anubhūyatu, anubhūyantu.
Anubhūyatu (let it be experienced), anubhūyantu (let them be experienced).
Anubhūyatu, anubhūyantu.
Anubhave, anubhaveyya.
Anubhave (one should experience), anubhaveyya (one should experience).
Anubhave, anubhaveyya.
Anubhūyeyya.
Anubhūyeyya (it should be experienced).
Anubhūyeyya.
Anubhosi, anubhavi.
Anubhosi (you experienced), anubhavi (he experienced).
Anubhosi, anubhavi.
Anubhossati, anubhossanti.
Anubhossati (he will experience), anubhossanti (they will experience).
Anubhossati, anubhossanti.
Anubhossasi, anubhossatha.
Anubhossasi (you will experience), anubhossatha (you all will experience).
Anubhossasi, anubhossatha.
Anubhossāmi, anubhossāma.
Anubhossāmi (I will experience), anubhossāma (we will experience).
Anubhossāmi, anubhossāma.
Anubhavissati vā.
Or anubhavissati (he will experience).
Hoặc anubhavissati.
Anubhossa, anubhavissa vā iccādi.
Anubhossa (he would have experienced), or anubhavissa (he would have experienced), and so on.
Anubhossa, hoặc anubhavissa, v.v.
Sī saye appaccayalopo, vuddhi ca, seti, senti.
Sī (to lie down); the a-suffix is dropped, and there is augmentation; seti (he lies down), senti (they lie down).
Sī (nằm), appaccaya bị lược bỏ, và tăng cường (vuddhi), seti, senti.
Sesi, setha.
Sesi (you lie down), setha (you all lie down).
Sesi, setha.
Semi, sema.
Semi (I lie down), sema (we lie down).
Semi, sema.
Sete, sente iccādi.
Sete (he lies down), sente (they lie down), and so on.
Sete, sente, v.v.
Ekārassa dhātvantassa sare pare ayādeso hoti, saralopādi.
The final vowel e of the root becomes ayā when a vowel follows, with vowel-dropping and so on.
Khi có nguyên âm (sara) theo sau, ekāra ở cuối gốc (dhātvanta) biến thành ayādeso, lược bỏ nguyên âm v.v.
Sayati, sayanti.
Sayati (he lies down), sayanti (they lie down).
Sayati, sayanti.
Sayasi, sayatha.
Sayasi (you lie down), sayatha (you all lie down).
Sayasi, sayatha.
Sayāmi, sayāma.
Sayāmi (I lie down), sayāma (we lie down).
Sayāmi, sayāma.
Kamme atipubbo, ‘‘kvaci dhātvā’’dinā yamhi rassasarassa dhātvantassa dīgho, atisīyate, atisīyante.
In the kamme (passive voice), preceded by ati; by the rule "kvaci dhātvā" and so on, the short vowel at the end of the root becomes long in the ya; atisīyate (it is overly relied upon), atisīyante (they are overly relied upon).
Trong kamme, với tiền tố ati, nguyên âm ngắn ở cuối gốc (dhātvanta) được kéo dài (dīgho) trong yamhi theo “kvaci dhātvā” v.v., atisīyate, atisīyante.
Atisīyati, atisīyanti.
Atisīyati (it is overly relied upon), atisīyanti (they are overly relied upon).
Atisīyati, atisīyanti.
Bhāve sīyate.
In the bhāve (impersonal): sīyate (there is lying down).
Trong bhāve, sīyate.
Tathā setu, sentu.
Similarly: setu (let him lie down), sentu (let them lie down).
Tương tự, setu, sentu.
Sehi, setha.
Sehi (lie down!), setha (lie down, all of you).
Sehi, setha.
Semi, sema.
Semi (let me lie down), sema (let us lie down).
Semi, sema.
Sayatu, sayantu.
Sayatu (let him lie down), sayantu (let them lie down).
Sayatu, sayantu.
Saya, sayāhi, sayatha.
Saya (lie down!), sayāhi (lie down!), sayatha (lie down, all of you).
Saya, sayāhi, sayatha.
Sayāmi, sayāma.
Sayāmi (let me lie down), sayāma (let us lie down).
Sayāmi, sayāma.
Sayataṃ, sayantaṃ.
Sayataṃ (let him lie down), sayantaṃ (let them lie down).
Sayataṃ, sayantaṃ.
Sayassu, sayavho.
Sayassu (lie down!), sayavho (lie down, all of you).
Sayassu, sayavho.
Saye, sayāmase.
Saye (let me lie down), sayāmase (let us lie down).
Saye, sayāmase.
Atisīyataṃ, atisīyantaṃ.
Atisīyataṃ (let it be overly relied upon), atisīyantaṃ (let them be overly relied upon).
Atisīyataṃ, atisīyantaṃ.
Atisīyatu, atisīyantu.
Atisīyatu (let it be overly relied upon), atisīyantu (let them be overly relied upon).
Atisīyatu, atisīyantu.
Bhāve sīyataṃ.
In the bhāve (impersonal): sīyataṃ (let there be lying down).
Trong bhāve, sīyataṃ.
Asayi, sayi, asayiṃsu, sayiṃsu, asayuṃ.
Asayi (he lay down), sayi (he lay down), asayiṃsu (they lay down), sayiṃsu (they lay down), asayuṃ (they lay down).
Asayi, sayi, asayiṃsu, sayiṃsu, asayuṃ.
Sāgame atisesi, atisesuṃ.
With the sā-suffix: atisesi (he excessively lay down), atisesuṃ (they excessively lay down).
Với sāgama, atisesi, atisesuṃ.
Kamme accasīyittha, accasīyi, atisīyi.
In the kamme (passive voice): accasīyittha (it was overly relied upon), accasīyi (it was overly relied upon), atisīyi (it was overly relied upon).
Trong kamme, accasīyittha, accasīyi, atisīyi.
Bhāve sīyittha.
In the bhāve (impersonal): sīyittha (there was lying down).
Trong bhāve, sīyittha.
Sayissati, sayissanti.
Sayissati (he will lie down), sayissanti (they will lie down).
Sayissati, sayissanti.
Ikārāgamābhāve sessati, sessanti.
If the i-suffix is not added: sessati (he will lie down), sessanti (they will lie down).
Nếu không thêm ikāra, sessati, sessanti.
Kamme atisīyissatha, atisīyissati.
In the kamme (passive voice): atisīyissatha (it will be overly relied upon), atisīyissati (it will be overly relied upon).
Trong kamme, atisīyissatha, atisīyissati.
Bhāve sīyissate.
In the impersonal sense: (one) will lie down.
Ở thể bị động: sẽ nằm.
Nī pāpuṇane, dvikammakoyaṃ, ajaṃ gāmaṃ neti, nenti.
Nī (to reach or lead). This is a two-object verb. He leads the goat to the village, they lead.
Nī (dẫn dắt, đạt đến), đây là động từ hai tân ngữ, dẫn dê đến làng (anh ấy), dẫn (họ).
Nesi, netha.
You lead, you (pl) lead.
Dẫn dắt (bạn), dẫn dắt (các bạn).
Nemi, nema.
I lead, we lead.
Dẫn dắt (tôi), dẫn dắt (chúng tôi).
Lopābhāve nayati, nayanti iccādi.
In the absence of elision: he leads, they lead, and so on.
Khi không có sự lược bỏ: nayati, nayanti, vân vân.
Kamme nīyate gāmaṃ ajo devadattena, nīyare, nīyante.
In the passive sense: the goat is led to the village by Devadatta, they are led, they are led.
Ở thể bị động: con dê được Devadatta dẫn đến làng (nó), được dẫn (chúng nó), được dẫn (chúng nó).
Nīyati, nīyanti.
It is led, they are led.
Được dẫn (nó), được dẫn (chúng nó).
Tathā netu, nayatu.
Likewise, let him lead, let him lead.
Cũng vậy: netu, nayatu.
Nīyataṃ, nīyantaṃ.
Let it be led, let them be led.
Nīyataṃ, nīyantaṃ.
Naye, nayeyya.
He might lead, he might lead.
Naye, nayeyya.
Nīyetha, nīyeyya.
It might be led, it might be led.
Nīyetha, nīyeyya.
Anayi, nayi, anayiṃsu, nayiṃsu.
He led, they led, he led, they led.
Anayi, nayi, anayiṃsu, nayiṃsu.
Vinesi, vinesuṃ.
You disciplined, you (pl) disciplined.
Vinesi, vinesuṃ.
Anīyittha, nīyittha.
It was not led, it was led.
Anīyittha, nīyittha.
Nayissati, nessati.
He will lead, he will lead.
Nayissati, nessati.
Nayissate, nīyissate, nīyissati.
He will lead, it will be led, it will be led.
Nayissate, nīyissate, nīyissati.
Anayissa, anīyissa iccādi.
He would have led, it would have been led, and so on.
Anayissa, anīyissa, vân vân.
Ṭhāiccetassa dhātussa tiṭṭhādeso hoti vā.
The root Ṭhā optionally becomes tiṭṭha.
Sự thay thế tiṭṭha cho căn ṭhā xảy ra hoặc.
Vavatthitavibhāsatthoyaṃ vāsaddo, appaccayalopo.
This word vā (or) is for fixed optionality. Elision of the suffix a.
Từ “vā” này có nghĩa là sự lựa chọn có hệ thống, sự lược bỏ phụ tố a.
Tiṭṭhati, tiṭṭhanti.
He stands, they stand.
Tiṭṭhati, tiṭṭhanti.
Ṭhāti, ṭhanti.
He stands, they stand.
Ṭhāti, ṭhanti.
Lopābhāve ‘‘kvaci dhātū’’tiādinā ṭhāto hakārāgamo ca rassattaṃ, saṃpubbo saṇṭhahati, saṇṭhahanti.
In the absence of elision, by the rule "kvaci dhātū" etc., the addition of ha to ṭhā and shortening (of the vowel), with the prefix saṃ (it becomes) saṇṭhahati, saṇṭhahanti.
Khi không có sự lược bỏ: theo quy tắc “kvaci dhātū” vân vân, sự thêm vào phụ âm ha và sự rút ngắn nguyên âm cho ṭhā, khi có tiền tố saṃ thì saṇṭhahati, saṇṭhahanti.
Ette adhiṭṭheti, adhiṭṭhenti.
When e is present: adhiṭṭheti, adhiṭṭhenti.
Khi có E: adhiṭṭheti, adhiṭṭhenti.
493. Yamhi dādhā mā ṭhā hā pā maha mathādīnamī.
493. i for dā, dhā, mā, ṭhā, hā, pā, maha, matha, etc. in ya.
493. Đối với dā, dhā, mā, ṭhā, hā, pā, maha, matha, vân vân, có ī khi có ya.
Bhāvakammavisaye yamhi paccaye pare dā dhā mā ṭhā hāpā maha matha iccevamādīnaṃ dhātūnaṃ anto īkāramāpajjate, niccatthoyamārambho.
When the suffix ya follows in the impersonal or passive sense, the final vowel of the roots dā, dhā, mā, ṭhā, hā, pā, maha, matha, and so on, becomes ī. This rule is for necessity.
Khi phụ tố ya theo sau trong phạm vi thể bị động hoặc thể trạng thái, nguyên âm cuối của các căn dā, dhā, mā, ṭhā, hā, pā, maha, matha, vân vân, trở thành nguyên âm dài ī. Sự bắt đầu này là để chỉ sự bắt buộc.
Upaṭṭhīyati, upaṭṭhīyanti.
It is supported, they are supported.
Upaṭṭhīyati, upaṭṭhīyanti.
Hakārāgame rassattaṃ, īkārāgamo ca, patiṭṭhahīyati, patiṭṭhahīyanti.
With the addition of ha and shortening (of the vowel), and the addition of ī: patiṭṭhahīyati, patiṭṭhahīyanti.
Sự thêm vào phụ âm ha và sự rút ngắn nguyên âm, và sự thêm vào nguyên âm dài ī: patiṭṭhahīyati, patiṭṭhahīyanti.
Bhāve ṭhīyate.
In the impersonal sense: (one) stands.
Ở thể bị động: ṭhīyate.
Tathā tiṭṭhatu, tiṭṭhantu.
Likewise, let him stand, let them stand.
Cũng vậy: tiṭṭhatu, tiṭṭhantu.
Ṭhātu, ṭhantu.
Let him stand, let them stand.
Ṭhātu, ṭhantu.
Saṇṭhahatu, saṇṭhahantu.
Let him support, let them support.
Saṇṭhahatu, saṇṭhahantu.
Tiṭṭhe, tiṭṭheyya.
He might stand, he might stand.
Tiṭṭhe, tiṭṭheyya.
Saṇṭhe, saṇṭheyya, saṇṭheyyuṃ.
He might support, they might support.
Saṇṭhe, saṇṭheyya, saṇṭheyyuṃ.
Saṇṭhahe, saṇṭhaheyyuṃ.
He might support, they might support.
Saṇṭhahe, saṇṭhaheyyuṃ.
Aṭṭhāsi, aṭṭhaṃsu.
He stood, they stood.
Aṭṭhāsi, aṭṭhaṃsu.
Saṇṭhahi, saṇṭhahiṃsu.
He supported, they supported.
Saṇṭhahi, saṇṭhahiṃsu.
Pakiṭṭhissati, patiṭṭhissanti.
He will stand, they will stand.
Pakiṭṭhissati, patiṭṭhissanti.
Ṭhassati, ṭhassanti.
He will stand, they will stand.
Ṭhassati, ṭhassanti.
Patiṭṭhahissati, patiṭṭhahissanti.
He will support, they will support.
Patiṭṭhahissati, patiṭṭhahissanti.
Patiṭṭhissa, patiṭṭhissaṃsu.
He would have stood, they would have stood.
Patiṭṭhissa, patiṭṭhissaṃsu.
Patiṭṭhahissa, patiṭṭhahissaṃsu iccādi.
He would have supported, they would have supported, and so on.
Patiṭṭhahissa, patiṭṭhahissaṃsu, vân vân.
Pibati.
He drinks.
Pibati.
Pibatu.
Let him drink.
Pibatu.
Pibeyya.
He might drink.
Pibeyya.
‘‘Kvaci dhātvā’’dinā bakārassa vakāro, pivati, pivanti.
By the rule "kvaci dhātvā" etc., ba becomes va: pivati, pivanti.
Theo quy tắc “kvaci dhātvā” vân vân, phụ âm ba thành va: pivati, pivanti.
Pāti, pānti, panti vā.
He drinks, they drink, or they drink.
Pāti, pānti, hoặc panti.
Pīyate, pīyante.
It is drunk, they are drunk.
Pīyate, pīyante.
Pīyati, pīyanti.
It is drunk, they are drunk.
Pīyati, pīyanti.
Pivatu.
Let him drink.
Pivatu.
Piveyya.
He might drink.
Piveyya.
Apāyi, pivi.
He drank, he drank.
Apāyi, pivi.
Pivissati.
He will drink.
Pivissati.
Apivissa iccādi.
He would have drunk, and so on.
Apivissa, vân vân.
Lopābhāve ‘‘kvaci dhātvā’’dinā asato eyyādīnaṃ sadhātvantānaṃ ssa ssu ssa ssatha ssaṃ ssāmaādesā honti.
In the absence of elision, by the rule "kvaci dhātvā" etc., for asa, the endings eyyā and so on, with the final root-vowel, become ssa, ssu, ssa, ssatha, ssaṃ, ssāma.
Khi không có sự lược bỏ, theo quy tắc “kvaci dhātvā” vân vân, các biến cách eyyā vân vân, cho asa với nguyên âm cuối của căn, trở thành ssa, ssu, ssa, ssatha, ssaṃ, ssāma.
Brūiccetāya dhātuyā paro īkārāgamo hoti timhi vibhattimhi kvaci, vuddhi avādesā, saralopādi.
Sometimes, the root Brū gets the addition of ī in the ending ti, and there is lengthening and the substitution of avā, and vowel elision, and so on.
Sự thêm vào nguyên âm dài ī sau căn brū xảy ra đôi khi khi có biến cách ti, sự tăng cường nguyên âm và sự thay thế ava, sự lược bỏ nguyên âm vân vân.
Bravīti, brūti, ‘‘aññesu cā’’ti suttānuvattitavāggahaṇena brūdhātussa byañjane vuddhi na hoti, bahuvacane ‘‘jhalānamiyuvā sare vā’’ti ūkārassa sare uvādeso, bruvanti.
He speaks, he says. By the implication of "aññesu cā" (and in other cases), for the root brū there is no lengthening before a consonant. In the plural, by the rule "jhalānamiyuvā sare vā" (or iyuvā for jhalā before a vowel), the ū vowel becomes uvā before a vowel, so bruvanti.
Bravīti, brūti, theo sự tiếp tục của từ “vā” trong quy tắc “aññesu cā” vân vân, sự tăng cường nguyên âm không xảy ra cho brū khi có phụ âm, ở số nhiều theo quy tắc “jhalānamiyuvā sare vā”, nguyên âm ū trở thành uvā khi có nguyên âm, bruvanti.
‘‘Kvaci dhātvā’’dinā brūto tiantīnaṃ vā a u ādesā brūssa āhādeso ca.
By the rule "kvaci dhātvā" etc., for brū, ti and antī optionally become a and u, and brū becomes āhā.
Theo quy tắc “kvaci dhātvā” vân vân, các biến cách ti và antī từ brū trở thành a và u hoặc, và brū trở thành āha.
Āha, āhu.
He said, they said.
Āha, āhu.
Brūsi, brūtha.
You speak, you (pl) speak.
Brūsi, brūtha.
Brūmi, brūma.
I speak, we speak.
Brūmi, brūma.
Brūte, bruvante.
He speaks, they speak.
Brūte, bruvante.
Brūse, bruvavhe.
You speak, you (pl) speak.
Brūse, bruvavhe.
Bruve, brūmhe.
I speak, we speak.
Bruve, brūmhe.
Brūtu, bruvantu.
Let him speak, let them speak.
Brūtu, bruvantu.
Brūhi, brūtha.
Speak, speak (pl).
Brūhi, brūtha.
Brūmi, brūma.
I speak, we speak.
Brūmi, brūma.
Brūtaṃ, bruvantaṃ.
Let him speak, let them speak.
Brūtaṃ, bruvantaṃ.
Bruve, bruveyya, bruveyyuṃ.
He might speak, he might speak, they might speak.
Bruve, bruveyya, bruveyyuṃ.
Bruveyyāsi, bruveyyātha.
You might speak, you (pl) might speak.
Bruveyyāsi, bruveyyātha.
Bruveyyāmi, bruveyyāma.
I might speak, we might speak.
Bruveyyāmi, bruveyyāma.
Bruvetha, bruveraṃ.
You might speak, they might speak.
Bruvetha, bruveraṃ.
Abruvā, abruvū.
He spoke, they spoke.
Abruvā, abruvū.
Parokkhāyaṃ ‘‘brūbhūnamāhabhūvā parokkhāya’’nti brūdhātussa āhaādeso, saralopādi, supine kira māha, tenāhu porāṇā, āhaṃsu vā iccādi.
In the perfect tense: by the rule "brūbhūnamāhabhūvā parokkhāyaṃ" (āha and bhūvā for brū and bhū in the perfect tense), the root brū becomes āha, with vowel elision, and so on: for example, supine kira māha (he apparently said in his sleep), tenāhu porāṇā (therefore the ancients said), or āhaṃsu (they said), and so on.
Ở thì quá khứ xa (Parokkhā), theo quy tắc “brūbhūnamāhabhūvā parokkhāyaṃ” (brū và bhū thành āha và bhūvā ở thì quá khứ xa), căn brū trở thành āha, sự lược bỏ nguyên âm vân vân, supine kira māha (có lẽ anh ấy đã nói trong giấc mơ), tenāhu porāṇā (vì vậy các bậc trưởng lão đã nói), āhaṃsu hoặc vân vân.
Hana hiṃsāgatīsu, timhi kvaci appaccayalopo, hanti, hanati, hananti.
Hana (to injure or go). In ti, sometimes elision of the suffix a: hanti, hanati, hananti.
Hana (làm hại, đi), khi có ti, đôi khi phụ tố a bị lược bỏ: hanti, hanati, hananti.
Hanasi, hanatha.
You injure, you (pl) injure.
Hanasi, hanatha.
Hanāmi, hanāma.
I injure, we injure.
Hanāmi, hanāma.
Kamme ‘‘tassa cavagga’’iccādinā ñattaṃ, dvittañca, haññate, haññante, haññare.
In the passive sense: by the rule "tassa cavagga" etc., ña is substituted, and there is reduplication: haññate, haññante, haññare.
Ở thể bị động: theo quy tắc “tassa cavagga” vân vân, sự biến đổi thành ña, và sự lặp đôi: haññate, haññante, haññare.
Haññati, haññanti.
It is injured, they are injured.
Haññati, haññanti.
Hanatu, hanantu.
Let him injure, let them injure.
Hanatu, hanantu.
Haneyya.
He might injure.
Haneyya.
Hanaiccetassa dhātussa vadhādeso hoti vā sabbattha vibhattippaccayesu, vavatthitavibhāsatthoyaṃ vāsaddo.
The root hana optionally becomes vadha everywhere, in endings and suffixes. This word vā (or) is for fixed optionality.
Sự thay thế vadha cho căn hana xảy ra hoặc khắp nơi trong các biến cách và phụ tố. Từ “vā” này có nghĩa là sự lựa chọn có hệ thống.
Vadheti.
He injures.
Vadheti.
Vadhīyati.
It is injured.
Vadhīyati.
Vadhetu.
Let him injure.
Vadhetu.
Vadhīyatu.
Let it be injured.
Vadhīyatu.
Vadheyya.
He might injure.
Vadheyya.
Avadhi, avadhiṃsu.
He injured, they injured.
Avadhi, avadhiṃsu.
Ahani, ahaniṃsu.
He injured, they injured.
Ahani, ahaniṃsu.
Vadhissati, hanissati.
He will injure, he will injure.
Vadhissati, hanissati.
Khādese paṭihaṅkhāmi, paṭihanissāmi.
When khā is substituted: paṭihaṅkhāmi, paṭihanissāmi.
Khi có khā: paṭihaṅkhāmi, paṭihanissāmi.
Avadhissa, ahanissa iccādi.
He would have injured, he would have injured, and so on.
Avadhissa, ahanissa, vân vân.
Hu dānādanahabyappadānesu, tyādyuppatti, appaccayo ca, ‘‘kvacādivaṇṇānamekassarānaṃ dvebhāvo’’ti dvittaṃ, ‘‘pubbobbhāso’’ti abbhāsasaññā.
The root Hu is used in giving, consuming, and offering oblations. The coming into existence of tyā, etc., and the affix a; the doubling (dvittaṃ) occurs according to the rule "kvacādivaṇṇānamekassarānaṃ dvebhāvo" (sometimes a doubling of single-syllable initial letters), and the designation of reduplication (abbhāsasaññā) is "pubbobbhāso".
Đối với Hu trong các ý nghĩa dâng cúng, ăn, và dâng vật cúng dường; sự phát sinh của tyā và các yếu tố khác; và tiếp vĩ ngữ a. Sự lặp lại (dvittaṃ) theo quy tắc “đôi khi có sự lặp lại của các chữ cái nguyên âm đơn ở đầu từ”. Thuật ngữ abbhāsa (lặp lại) theo quy tắc “phần đầu tiên được gọi là abbhāsa”.
Juhvati, juhoti, juhvanti, juhonti.
Juhvati, juhoti, juhvanti, juhonti.
Juhvati, juhoti, juhvanti, juhonti.
Juhvasi, juhosi, juhvatha, juhotha.
Juhvasi, juhosi, juhvatha, juhotha.
Juhvasi, juhosi, juhvatha, juhotha.
Juhvāmi, juhomi, juhvāma, juhoma.
Juhvāmi, juhomi, juhvāma, juhoma.
Juhvāmi, juhomi, juhvāma, juhoma.
Tathā juhotu, juhontu, juhvantu vā.
Similarly, juhotu, juhontu, or juhvantu.
Tương tự, juhotu, juhontu, hoặc juhvantu.
Juhe, juheyya, juheyyuṃ.
Juhe, juheyya, juheyyuṃ.
Juhe, juheyya, juheyyuṃ.
Ajuhavi, ajuhavuṃ.
Ajuhavi, ajuhavuṃ.
Ajuhavi, ajuhavuṃ.
Ajuhosi, ajuhosuṃ.
Ajuhosi, ajuhosuṃ.
Ajuhosi, ajuhosuṃ.
Ahūyittha aggi.
Ahūyittha aggi (the fire was offered).
Ngọn lửa đã được dâng cúng (ahūyittha aggi).
Juhissati, juhissanti.
Juhissati, juhissanti.
Juhissati, juhissanti.
Juhossati, juhossanti vā.
Or juhossati, juhossanti.
Hoặc juhossati, juhossanti.
Ajuhissa, ajuhissaṃsu iccādi.
Ajuhissa, ajuhissaṃsu, etc.
Ajuhissa, ajuhissaṃsu, v.v.
Tathā jahātu, jahantu.
Similarly, jahātu, jahantu.
Tương tự, jahātu, jahantu.
Jahe, jaheyya, jaheyyuṃ.
Jahe, jaheyya, jaheyyuṃ.
Jahe, jaheyya, jaheyyuṃ.
Hīyetha, hīyeyya.
Hīyetha, hīyeyya.
Hīyetha, hīyeyya.
Ajahāsi, ajahiṃsu, ajahāsuṃ.
Ajahāsi, ajahiṃsu, ajahāsuṃ.
Ajahāsi, ajahiṃsu, ajahāsuṃ.
Pajahi, pajahiṃsu, pajahaṃsu, pajahuṃ.
Pajahi, pajahiṃsu, pajahaṃsu, pajahuṃ.
Pajahi, pajahiṃsu, pajahaṃsu, pajahuṃ.
Kamme pajahīyittha, pajahīyi.
In the passive (kamme), pajahīyittha, pajahīyi.
Trong thể bị động (kamme), pajahīyittha, pajahīyi.
Pajahissati, pajahissanti.
Pajahissati, pajahissanti.
Pajahissati, pajahissanti.
Hīyissati, hīyissanti.
Hīyissati, hīyissanti.
Hīyissati, hīyissanti.
Pajahissa, pajahissaṃsu iccādi.
Pajahissa, pajahissaṃsu, etc.
Pajahissa, pajahissaṃsu, v.v.
Dā dāne, tyādyuppatti, dvebhāvarassattāni, appaccayassa lopo, dadāti, dadanti.
Dā means "to give". As before, the coming into existence of suffixes, doubling, shortening, and elision of the affix a: dadāti, dadanti.
Đối với Dā trong ý nghĩa cho, có sự phát sinh của tyā và các yếu tố khác, sự lặp lại và rút ngắn, và sự lược bỏ của tiếp vĩ ngữ a: dadāti, dadanti.
Dadāsi, dadātha.
Dadāsi, dadātha.
Dadāsi, dadātha.
Dadāmi, dadāma.
Dadāmi, dadāma.
Dadāmi, dadāma.
Dāiccetassa dhātussa sabbassa dajjādeso hoti vā, vavatthitavibhāsatthoyaṃ vāsaddo, appaccayalopo.
The entire root Dā optionally (vā) becomes the substitute dajjā. This word vā signifies a restricted option. Elision of the affix a.
Toàn bộ gốc từ Dā đôi khi biến thành dajjā. Từ vā này có nghĩa là một lựa chọn có điều kiện. Sự lược bỏ của tiếp vĩ ngữ a.
Dajjati, dajjanti.
Dajjati, dajjanti.
Dajjati, dajjanti.
Dajjasi, dajjatha.
Dajjasi, dajjatha.
Dajjasi, dajjatha.
Dajjāmi, dajjāma.
Dajjāmi, dajjāma.
Dajjāmi, dajjāma.
Dajjādesābhāve ‘‘lopañcettamakāro’’ti appaccayassa ekāro, dānaṃ deti, denti.
In the absence of the dajjā substitute, by "lopañcettamakāro", the affix a becomes e: dānaṃ deti (he gives a gift), denti.
Khi không có sự thay thế dajjā, theo quy tắc “và ở đây chữ ma bị lược bỏ”, tiếp vĩ ngữ a biến thành e: dānaṃ deti (cho), denti.
Desi, detha.
Desi, detha.
Desi, detha.
Kamme ‘‘yamhi dādhā’’iccādinā īkāro, dīyate, dīyante.
In the passive (kamme), by "yamhi dādhā" etc., the 'ī' is produced: dīyate, dīyante.
Trong thể bị động (kamme), theo quy tắc “trong đó dā, dhā” và các yếu tố khác, có sự biến đổi thành ī: dīyate, dīyante.
Dīyati, dīyanti.
Dīyati, dīyanti.
Dīyati, dīyanti.
Dīyyate, dīyyante.
Or dīyyate, dīyyante.
Hoặc dīyyate, dīyyante.
Dīyyati, dīyyanti vā iccādi.
Or dīyyati, dīyyanti, etc.
Hoặc dīyyati, dīyyanti, v.v.
‘‘Kvaci dhātū’’tiādinā eyyassāttañca, dajjā, dajjuṃ, dajjeyyuṃ.
And by "kvaci dhātū" etc., 'eyya' also becomes 'a': dajjā, dajjuṃ, dajjeyyuṃ.
Theo quy tắc “đôi khi gốc từ” và các yếu tố khác, eyyā biến thành attaṃ; dajjā, dajjuṃ, dajjeyyuṃ.
Dajjeyyāsi, dajjeyyātha.
Dajjeyyāsi, dajjeyyātha.
Dajjeyyāsi, dajjeyyātha.
Dajjaṃ, eyyāmissa amādeso ca, dajjeyyāmi, dajjeyyāma.
And the substitute 'aṃ' for 'eyyāmi': dajjaṃ, dajjeyyāmi, dajjeyyāma.
Dajjaṃ, và sự thay thế amā cho eyyāmi; dajjeyyāmi, dajjeyyāma.
Dvittābhāve deyya, deyyuṃ.
In the absence of doubling: deyya, deyyuṃ.
Khi không có sự lặp lại, deyya, deyyuṃ.
Deyyāsi, deyyātha.
Deyyāsi, deyyātha.
Deyyāsi, deyyātha.
Dīyetha, dīyeyya.
Dīyetha, dīyeyya.
Dīyetha, dīyeyya.
Ajjatanimhi adadi, adadiṃsu, adaduṃ.
In the Ajjatanī (perfect): adadi, adadiṃsu, adaduṃ.
Trong thì quá khứ (ajjatanimhi), adadi, adadiṃsu, adaduṃ.
Adajji, adajjiṃsu.
Adajji, adajjiṃsu.
Adajji, adajjiṃsu.
Adāsi, adaṃsu.
Adāsi, adaṃsu.
Adāsi, adaṃsu.
Adāsi, ado, adittha.
Adāsi, ado, adittha.
Adāsi, ado, adittha.
Adāsiṃ, adāsimha, adamha.
Adāsiṃ, adāsimha, adamha.
Adāsiṃ, adāsimha, adamha.
Adādānaṃ purindado.
Adādānaṃ purindado (the giver of gifts, Purindado).
Adādānaṃ purindado.
Kamme adīyittha, adīyyi.
In the passive (kamme): adīyittha, adīyyi.
Trong thể bị động (kamme), adīyittha, adīyyi.
Bhavissantiyaṃ ikārāgamo, saralopādi, dadissati, dadissanti.
In the Bhavissantī (future): insertion of 'i', elision of vowel, etc.: dadissati, dadissanti.
Trong thì tương lai (bhavissantiyaṃ), sự thêm vào của ikāra, sự lược bỏ nguyên âm, v.v.: dadissati, dadissanti.
Dajjissati, dajjissanti.
Dajjissati, dajjissanti.
Dajjissati, dajjissanti.
Rassattaṃ, dassati, dassanti.
Shortening: dassati, dassanti.
Sự rút ngắn: dassati, dassanti.
Dassasi, dassatha.
Dassasi, dassatha.
Dassasi, dassatha.
Dassāmi, dassāma.
Dassāmi, dassāma.
Dassāmi, dassāma.
Dassate.
Dassate.
Dassate.
Dīyissate, dīyissati.
Dīyissate, dīyissati.
Dīyissate, dīyissati.
Kālātipattiyaṃ adadissa, adajjissa, adajjissā, adassa, adassā, adassaṃsu.
In the Kālātipatti (conditional): adadissa, adajjissa, adajjissā, adassa, adassā, adassaṃsu.
Trong thì quá khứ tương lai (kālātipattiyaṃ), adadissa, adajjissa, adajjissā, adassa, adassā, adassaṃsu.
Adīyissatha, adīyissa iccādi.
Adīyissatha, adīyissa, etc.
Adīyissatha, adīyissa, v.v.
Dhā dhāraṇe, pure viya vibhattuppatti, dvittarassattāni, appaccayalopo ca, ‘‘dutiyacatutthānaṃ paṭhamatatiyā’’ti dhakārassa dakāro, dadhāti, dadhanti.
Dhā means "to hold". As before, the coming into existence of inflections, doubling, shortening, and elision of the affix 'a'; by "dutiyacatutthānaṃ paṭhamatatiyā", the 'dh' (dha-kārassa) becomes 'd' (da-kāro): dadhāti, dadhanti.
Đối với Dhā trong ý nghĩa giữ, tương tự như trước, có sự phát sinh của các biến cách, sự lặp lại và rút ngắn, và sự lược bỏ của tiếp vĩ ngữ a. Theo quy tắc “các chữ cái thứ hai và thứ tư biến thành chữ cái thứ nhất và thứ ba”, chữ dha biến thành da: dadhāti, dadhanti.
Apipubbo tassa ‘‘tesu vuddhī’’tiādinā akāralopo, ‘‘kvaci dhātū’’tiādinā dhakārassa hakāro, rassattañca, dvāraṃ pidahati, pidahanti.
With the prefix 'api', for this, by "tesu vuddhī" etc., elision of 'a'; by "kvaci dhātū" etc., 'dh' (dha-kārassa) becomes 'h' (ha-kāro), and shortening: dvāraṃ pidahati (he shuts the door), pidahanti.
Khi có tiền tố api đứng trước, theo quy tắc “trong đó có sự tăng trưởng” và các yếu tố khác, nguyên âm a bị lược bỏ. Theo quy tắc “đôi khi gốc từ” và các yếu tố khác, chữ dha biến thành ha, và có sự rút ngắn: pidahati (đóng cửa), pidahanti.
Dvebhāvābhāve nidhiṃ nidheti, nidhenti.
In the absence of doubling: nidhiṃ nidheti (he deposits a treasure), nidhenti.
Khi không có sự lặp lại, nidhiṃ nidheti (đặt kho báu), nidhenti.
Tathā dadhātu, pidahatu, nidhetu, nidhentu.
Similarly, dadhātu, pidahatu, nidhetu, nidhentu.
Tương tự, dadhātu, pidahatu, nidhetu, nidhentu.
Dadhe, dadheyya, pidahe, pidaheyya, nidhe, nidheyya.
Dadhe, dadheyya, pidahe, pidaheyya, nidhe, nidheyya.
Dadhe, dadheyya, pidahe, pidaheyya, nidhe, nidheyya.
Dadhāsi, pidahi.
Dadhāsi, pidahi.
Dadhāsi, pidahi.
Dhassati, pidahissati, paridahessati.
Dhassati, pidahissati, paridahessati.
Dhassati, pidahissati, paridahessati.
Adhassa, pidahissa iccādi.
Adhassa, pidahissa, etc.
Adhassa, pidahissa, v.v.
Catuppadamidaṃ.
This is a four-term rule.
Đây là một quy tắc bốn phần.
Rudhaiccevamādito dhātugaṇato appaccayo hoti kattari vibhattippaccayesu, niggahītañca tato pubbaṃ hutvā āgamo hoti, tañca niggahītaṃ pakatiyā sarānugatattā dhātussarato paraṃ hoti.
From this class of roots beginning with Rudha, the affix a occurs when the kāraka and inflectional suffixes are present, and a niggahīta is introduced as an increment before it. And that niggahīta, being naturally accompanied by a vowel, occurs after the root's vowel.
Từ nhóm gốc từ bắt đầu bằng Rudha và các yếu tố tương tự, tiếp vĩ ngữ a xuất hiện trong các biến cách chủ động, và một niggahīta cũng xuất hiện trước đó như một sự thêm vào. Niggahīta đó, do bản chất đi theo nguyên âm, sẽ đứng sau nguyên âm của gốc từ.
Casaddena iīeopaccayā ca, niggahītassa vaggantattaṃ.
By the word ca, the affixes i, ī, e, o also occur. The niggahīta becomes a nasal of the class.
Và bằng chữ ca, các tiếp vĩ ngữ i, ī, e, o cũng được thêm vào. Niggahīta biến thành chữ cái cuối của nhóm (vaggantaṃ).
Idha saṃyogantattā na vuddhi hoti, tadāgamassa taggahaṇena gahaṇato.
Here, because of being at the end of a conjunction, no lengthening occurs, as its introduction is considered as part of the conjunction.
Ở đây, do sự kết hợp cuối, không có sự tăng trưởng (vuddhi), vì sự thêm vào đó được bao gồm trong việc nắm giữ nó.
So maggaṃ rundhati, rundhanti.
So maggaṃ rundhati (he obstructs the path), rundhanti.
So maggaṃ rundhati (anh ta chặn đường), rundhanti.
Rundhasi, rundhatha.
Rundhasi, rundhatha.
Rundhasi, rundhatha.
Rundhāmi, rundhāma.
Rundhāmi, rundhāma.
Rundhāmi, rundhāma.
Rundhate, rundhante iccādi, ikārādippaccayesu pana rundhiti, rundhīti, rundheti, rundhotītipi hoti.
Rundhate, rundhante, etc. However, with the affixes i, etc., it also becomes rundhiti, rundhīti, rundheti, rundhotīti.
Rundhate, rundhante, v.v. Trong các tiếp vĩ ngữ bắt đầu bằng i, thì cũng có rundhiti, rundhīti, rundheti, rundhotīti.
Kamme nipubbo yappaccayassa ‘‘tassa cavagga’’iccādinā sadhātvantassa jhakāre kate ‘‘vagge ghosā’’tiādinā dvittaṃ, maggo nirujjhate tena, nirujjhante.
In the passive (kamme), with the prefix 'ni', after the 'y' affix and by "tassa cavagga" etc., the final 'dh' of the root becomes 'jh'; then by "vagge ghosā" etc., there is doubling: maggo nirujjhate tena (the path is obstructed by him), nirujjhante.
Trong thể bị động (kamme), khi có tiền tố ni đứng trước, sau khi tiếp vĩ ngữ ya biến thành jha ở cuối gốc từ theo quy tắc “tassa và cavagga” và các yếu tố khác, có sự lặp lại theo quy tắc “trong nhóm, các âm hữu thanh” và các yếu tố khác: maggo nirujjhate tena (con đường bị anh ta chặn), nirujjhante.
Parassapadatte nirujjhati, nirujjhanti.
In the Parassapada: nirujjhati, nirujjhanti.
Trong thể chủ động (parassapadatte), nirujjhati, nirujjhanti.
Nirujjhasi, nirujjhatha.
Nirujjhasi, nirujjhatha.
Nirujjhasi, nirujjhatha.
Nirujjhāmi, nirujjhāma.
Nirujjhāmi, nirujjhāma.
Nirujjhāmi, nirujjhāma.
Rundhatu, rundhantu.
Rundhatu, rundhantu.
Rundhatu, rundhantu.
Rundhāhi, rundhatha.
Rundhāhi, rundhatha.
Rundhāhi, rundhatha.
Rundhāmi, rundhāma.
Rundhāmi, rundhāma.
Rundhāmi, rundhāma.
Rundhataṃ, rundhantaṃ.
Rundhataṃ, rundhantaṃ.
Rundhataṃ, rundhantaṃ.
Rundhassu, rundhavho.
Rundhassu, rundhavho.
Rundhassu, rundhavho.
Rundhe, rundhāmase.
Rundhe, rundhāmase.
Rundhe, rundhāmase.
Nirujjhataṃ, nirujjhantaṃ.
Nirujjhataṃ, nirujjhantaṃ.
Nirujjhataṃ, nirujjhantaṃ.
Nirujjhatu, nirujjhantu.
Nirujjhatu, nirujjhantu.
Nirujjhatu, nirujjhantu.
Rundhe, rundheyya, rundheyyuṃ.
May he obstruct, he should obstruct, they should obstruct.
Rundhe, rundheyya, rundheyyuṃ.
Rundhetha, rundheraṃ.
You should obstruct (plural), they should obstruct (A-t-t-p).
Rundhetha, rundheraṃ.
Nirujjhetha, nirujjheyya iccādi.
May it cease, it should cease, and so on.
Nirujjhetha, nirujjheyya, v.v.
Rundhi, rundhiṃsu.
He obstructed, they obstructed.
Rundhi, rundhiṃsu.
Arundhi, nirujjhittha.
He obstructed, it ceased (A-t-t-p).
Arundhi, nirujjhittha.
Nirujjhi, nirujjhiṃsu.
It ceased, they ceased.
Nirujjhi, nirujjhiṃsu.
Rundhissati, rundhissanti.
He will obstruct, they will obstruct.
Rundhissati, rundhissanti.
Nirujjhissate, nirujjhissante.
It will be obstructed (A-t-t-p), they will be obstructed (A-t-t-p).
Nirujjhissate, nirujjhissante.
Nirujjhissati, nirujjhissanti.
It will be obstructed, they will be obstructed.
Nirujjhissati, nirujjhissanti.
Arundhissa, arundhissaṃsu.
He would obstruct, they would obstruct.
Arundhissa, arundhissaṃsu.
Nirujjhissatha, nirujjhissa iccādi.
You would be obstructed (plural, A-t-t-p), he would be obstructed (A-t-t-p), and so on.
Nirujjhissatha, nirujjhissa, v.v.
Chidi dvidhākaraṇe, chindati, chindanti.
Chidi means to divide into two; he cuts, they cut.
Chidi (cắt thành hai phần): chindati, chindanti.
Kamme chijjate, chijjante.
In the passive, it is cut (A-t-t-p), they are cut (A-t-t-p).
Trong nghiệp (bị động): chijjate, chijjante.
Chijjati, chijjanti.
It is cut, they are cut.
Chijjati, chijjanti.
Tathā chindatu, chindantu.
Likewise, let him cut, let them cut.
Cũng vậy: chindatu, chindantu.
Chijjatu, chijjantu.
Let it be cut, let them be cut.
Chijjatu, chijjantu.
Chinde, chindeyya.
He should cut, he would cut.
Chinde, chindeyya.
Chijjeyya.
It should be cut.
Chijjeyya.
Achindi, chindi, chindiṃsu.
He cut, he cut, they cut.
Achindi, chindi, chindiṃsu.
Achijjittha, chijji.
It was cut (A-t-t-p), it was cut.
Achijjittha, chijji.
Chindissati, chindissanti.
He will cut, they will cut.
Chindissati, chindissanti.
Ssassa chādese – checchati, checchanti.
With 'ss' becoming 'cch' – he will cut, they will cut.
Khi s biến thành ch: checchati, checchanti.
Checchiti vā.
Or 'checchiti'.
Hoặc checchiti.
Kamme chijjissate, chijjissante.
In the passive, it will be cut (A-t-t-p), they will be cut (A-t-t-p).
Trong nghiệp (bị động): chijjissate, chijjissante.
Chijjissati, chijjissanti.
It will be cut, they will be cut.
Chijjissati, chijjissanti.
Achindissa.
He would cut.
Achindissa.
Achijjissa iccādi.
It would be cut (A-t-t-p), and so on.
Achijjissa, v.v.
Yuja yoge, yuñjati, yuñjanti.
Yuja means to join; he joins, they join.
Yuja (kết hợp): yuñjati, yuñjanti.
Yujjate, yujjante.
It is joined (A-t-t-p), they are joined (A-t-t-p).
Yujjate, yujjante.
Yujjati, yujjanti.
It is joined, they are joined.
Yujjati, yujjanti.
Yuñjatu.
Let him join.
Yuñjatu.
Yujjataṃ.
Let it be joined (A-t-t-p).
Yujjataṃ.
Yuñje.
He should join.
Yuñje.
Yujjetha.
It should be joined (A-t-t-p).
Yujjetha.
Ayuñji, ayuñjiṃsu.
He joined, they joined.
Ayuñji, ayuñjiṃsu.
Ayujjittha, ayujji.
It was joined (A-t-t-p), it was joined.
Ayujjittha, ayujji.
Yuñjissati, yuñjissanti.
He will join, they will join.
Yuñjissati, yuñjissanti.
Yujjissate, yujjissante.
It will be joined (A-t-t-p), they will be joined (A-t-t-p).
Yujjissate, yujjissante.
Yujjissati, yujjissanti.
It will be joined, they will be joined.
Yujjissati, yujjissanti.
Ayuñjissa.
He would join.
Ayuñjissa.
Ayujjissatha, ayujjissa iccādi.
You would be joined (plural, A-t-t-p), he would be joined (A-t-t-p), and so on.
Ayujjissatha, ayujjissa, v.v.
Bhavissantiyaṃ ‘‘karassa sappaccayassa kāho’’ti sutte sappaccayaggahaṇena bhujato ssassa khādeso, ‘‘ko khe cā’’ti dhātvantassa kakāro, vuddhi, bhokkhati, bhokkhanti.
In the future tense, by the rule “karassa sappaccayassa kāho” through the inclusion of “sappaccaya”, for the verb bhuja, 'ss' becomes 'kh'. By “ko khe cā”, the final consonant of the root becomes 'k', and there is lengthening (vuddhi). Hence, he will consume, they will consume.
Trong thì tương lai (bhavissantiyaṃ), theo quy tắc ‘‘karassa sappaccayassa kāho’’ (kā của kar có sappaccaya), nhờ vào việc nắm giữ sappaccaya (có tiếp tố), s của bhuja biến thành kha, theo quy tắc ‘‘ko khe cā’’ (ko và khe), phụ âm cuối của căn biến thành ka, và được tăng âm: bhokkhati, bhokkhanti.
Bhokkhasi, bhokkhatha.
You will consume (singular), you will consume (plural).
Bhokkasi, bhokkhatha.
Bhokkhāmi, bhokkhāma.
I will consume, we will consume.
Bhokkhāmi, bhokkhāma.
Khādesābhāve bhuñjissati, bhuñjissanti iccādi.
If 'kh' substitution does not occur, then he will consume, they will consume, and so on.
Nếu không có sự biến đổi kha: bhuñjissati, bhuñjissanti, v.v.
Muca mocane, muñcati, muñcanti.
Muca means to release; he releases, they release.
Muca (giải thoát): muñcati, muñcanti.
Muccate, muccante.
It is released (A-t-t-p), they are released (A-t-t-p).
Muccate, muccante.
Muñcatu, muñcantu.
Let him release, let them release.
Muñcatu, muñcantu.
Muccataṃ, muccantaṃ.
Let it be released (A-t-t-p), let them be released (A-t-t-p).
Muccataṃ, muccantaṃ.
Muñce, muñceyya, muñceyyuṃ.
He should release, he would release, they would release.
Muñce, muñceyya, muñceyyuṃ.
Muccetha, mucceraṃ.
It should be released (A-t-t-p), they should be released (A-t-t-p).
Muccetha, mucceraṃ.
Amuñci, amuñciṃsu.
He released, they released.
Amuñci, amuñciṃsu.
Amuccittha.
It was released (A-t-t-p).
Amuccittha.
Mokkhati, mokkhanti.
He will release, they will release (with 'kkh' substitution).
Mokkhati, mokkhanti.
Muñcissati, muñcissanti.
He will release, they will release (without 'kkh' substitution).
Muñcissati, muñcissanti.
Muccissate, muccissante.
It will be released (A-t-t-p), they will be released (A-t-t-p).
Muccissate, muccissante.
Amuñcissa, amuccissatha iccādi.
He would release, you would be released (plural, A-t-t-p), and so on.
Amuñcissa, amuccissatha, v.v.
Divu kīḷāvijigīsābyavahārajutithutikantigatīsu.
Divu means to play, to wish for victory, to use, to shine, to praise, to desire, to go.
Divu (chơi đùa, chiến thắng, hành xử, tỏa sáng, ca ngợi, mong muốn, đi).
Pure viya dhātvantalopavibhattuppattiyo.
Just as before, the elision of the root-final consonant and the occurrence of endings.
Như trước, sự bỏ phụ âm cuối của căn và sự xuất hiện của các biến cách.
Yathā bhāvakammesu yappaccayassādeso hoti, tathā kattaripi yappaccayassa sadhātvantassa cavagga yakāra vakārādeso, pubbarūpañca kātabbānīti dhātvantassa vakārattā saha tena yakārassa vakāre kate dvibhāvo, ‘‘do dhassa cā’’ti ettha caggahaṇena ‘‘bo vassā’’ti vuttattā vakāradvayassa bakāradvayaṃ, dibbati, dibbanti.
Just as the substitution of the 'ya' suffix occurs in the impersonal and passive voices, so too in the agentive voice, the substitution of the 'ca'-class, 'ya', or 'va' for the 'ya' suffix along with the root-final, and the assimilation, should be performed. Due to the root-final being 'va', after 'va' is made from 'ya', there is gemination. By the inclusion of 'ca' in “do dhassa cā”, it is stated “bo vassā”, so the two 'va's become two 'ba's. Hence, he plays, they play.
Cũng như trong bhāva (trạng thái) và kamma (nghiệp), tiếp tố ya biến đổi, thì trong kattari (chủ cách) cũng vậy, tiếp tố ya cùng với phụ âm cuối của căn biến thành cavagga, yakāra, vakāra, và pubbarūpa (đồng hóa) cũng phải được thực hiện. Do phụ âm cuối của căn biến thành vakāra, cùng với yakāra, tạo thành sự lặp lại (dvibhāvo). Theo quy tắc ‘‘do dhassa cā’’ (do và dhassa), và nhờ vào việc nắm giữ caggahaṇa (ca), theo quy tắc ‘‘bo vassā’’ (bo và vassa), hai vakāra biến thành hai bakāra: dibbati, dibbanti.
Dibbasi, dibbatha.
You play (singular), you play (plural).
Dibbasi, dibbatha.
Dibbāmi, dibbāma.
I play, we play.
Dibbāmi, dibbāma.
Kamme paṭipajjate, paṭipajjante.
In the passive, he proceeds (A-t-t-p), they proceed (A-t-t-p).
Trong nghiệp (bị động): paṭipajjate, paṭipajjante.
Paṭipajjati, paṭipajjanti.
He proceeds, they proceed.
Paṭipajjati, paṭipajjanti.
Bhāve uppajjate tayā.
In the impersonal voice, it arises by you.
Trong trạng thái (bhāve): uppajjate tayā (được phát sinh bởi bạn).
Budha avagamane, yappaccayaparattā na vuddhi, jhakārādesova viseso, dhammaṃ bujjhati, bujjhanti.
Budha means to understand; due to being followed by the 'ya' suffix, there is no lengthening (vuddhi); the substitution of 'jh' is a special feature. He understands the Dhamma, they understand.
Budha (hiểu biết): do có tiếp tố ya theo sau, không có sự tăng âm (vuddhi). Sự biến đổi thành jha là đặc biệt: dhammaṃ bujjhati (anh ta hiểu Pháp), bujjhanti.
Bujjhate, bujjhante, bujjhare vā.
He understands (A-t-t-p), they understand (A-t-t-p), or they understand (A-t-t-p).
Bujjhate, bujjhante, hoặc bujjhare.
Naha bandhane, ‘‘ha vipariyayo’’ti yogavibhāgena vipariyayo.
Naha means to bind; by the rule of yogavibhāga for “ha vipariyayo” (ha is reversed), there is reversal.
Naha (buộc): theo quy tắc ‘‘ha vipariyayo’’ (ha biến đổi), có sự đảo ngược (vipariyayo).
Sannayhati, sannayhanti iccādi.
He binds tightly, they bind tightly, and so on.
Sannayhati, sannayhanti, v.v.
Dā ādāne, saṃāpubbo ‘‘kvaci dhātū’’tiādinā yamhi dhātvantassa ikāro, sīlaṃ samādiyati, samādiyanti iccādi.
Dā means to take; when preceded by 'saṃ' and 'ā', by the rule “kvaci dhātū” and so on, the final consonant of the root becomes 'i' when followed by 'ya'. He undertakes the precept, they undertake, and so on.
Dā (lấy): với tiền tố saṃā, theo quy tắc ‘‘kvaci dhātū’’ (đôi khi căn), v.v., phụ âm cuối của căn biến thành ikāra khi có ya: sīlaṃ samādiyati (anh ta giữ giới), samādiyanti, v.v.
Kamme janīyati, janīyanti.
In the passive, it is generated, they are generated.
Trong nghiệp (bị động): janīyati, janīyanti.
Jāyatu.
Let him be born.
Jāyatu.
Jāyeyya.
He should be born.
Jāyeyya.
Ajāyi, ajani.
He was born, he was born.
Ajāyi, ajani.
Jāyissati, janissati.
He will be born, he will be born.
Jāyissati, janissati.
Ajāyissa, ajanissa iccādi.
He would be born, he would be born, and so on.
Ajāyissa, ajanissa, v.v.
Suiccevamādito dhātugaṇato ṇu ṇāuṇāiccete paccayā honti kattari vihitesu vibhattippaccayesu.
The suffixes ṇu, ṇā, and uṇā occur after the root group beginning with Su, in the endings prescribed for the agentive voice.
Các tiếp tố ṇu, ṇāuṇā xuất hiện từ nhóm căn bắt đầu bằng Su trong các biến cách và tiếp tố được quy định cho chủ cách (kattari).
‘‘Aññesu cā’’ti ettha caggahaṇena ṇuppaccayassa vuddhi.
By the inclusion of 'ca' in “aññesu cā”, there is lengthening (vuddhi) for the ṇu suffix.
Theo quy tắc ‘‘Aññesu cā’’ (và trong những trường hợp khác), nhờ vào việc nắm giữ caggahaṇa (ca), có sự tăng âm (vuddhi) của tiếp tố ṇu.
Tatthevānuvattita vāggahaṇena svādīnaṃ ṇuṇādīsu na vuddhi.
By the understood inclusion of 'va' (vaggahaṇa) in the same place, there is no lengthening for the Svādi roots with ṇu, ṇā, and so on.
Trong cùng quy tắc đó, nhờ vào việc nắm giữ vāggahaṇa (vā) được tiếp tục, không có sự tăng âm (vuddhi) cho các căn nhóm Svādi khi có ṇuṇādi.
Dhammaṃ suṇoti, saralopādi, suṇanti.
He hears the Dhamma, with elision of the vowel and so on, they hear.
Dhammaṃ suṇoti (anh ta nghe Pháp), saralopādi (bỏ nguyên âm, v.v.): suṇanti.
Suṇosi, suṇotha.
You hear (singular), you hear (plural).
Suṇosi, suṇotha.
Suṇomi, suṇoma.
I hear, we hear.
Suṇomi, suṇoma.
Ṇāpaccaye suṇāti, suṇanti.
With the ṇā suffix, he hears, they hear.
Với tiếp tố ṇā: suṇāti, suṇanti.
Suṇāsi, ‘‘kvaci dhātū’’tiādinā rassattaṃ, suṇasi, suṇātha, suṇatha.
You hear (singular), with shortening by “kvaci dhātū” and so on, you hear, you hear (plural), you hear (plural).
Suṇāsi, theo quy tắc ‘‘kvaci dhātū’’ (đôi khi căn), v.v., có sự rút ngắn (rassattaṃ): suṇasi, suṇātha, suṇatha.
Suṇāmi, suṇāma.
I hear, we hear.
Suṇāmi, suṇāma.
Kamme yappaccaye ‘‘kvaci dhātū’’tiādinā dīgho, sūyate, sūyante.
In the passive, with the 'ya' suffix, by “kvaci dhātū” and so on, there is lengthening. It is heard (A-t-t-p), they are heard (A-t-t-p).
Trong nghiệp (bị động): với tiếp tố ya, theo quy tắc ‘‘kvaci dhātū’’ (đôi khi căn), v.v., có sự kéo dài (dīgho): sūyate, sūyante.
Sūyati, sūyanti.
It is heard, they are heard.
Sūyati, sūyanti.
Dvitte rassattaṃ, suyyati, suyyanti.
With gemination, there is shortening. It is heard, they are heard.
Với sự lặp lại (dvitte), có sự rút ngắn (rassattaṃ): suyyati, suyyanti.
Sūyyati, sūyyanti vā.
Or, it is heard, they are heard.
Hoặc sūyyati, sūyyanti.
Suṇotu, suṇantu.
Let him hear, let them hear.
Suṇotu, suṇantu.
Suṇohi, suṇotha.
Hear (you singular), hear (you plural).
Suṇohi, suṇotha.
Suṇomi, suṇoma.
Let me hear, let us hear.
Suṇomi, suṇoma.
Suṇātu, suṇantu.
Let him hear, let them hear (with ṇā).
Suṇātu, suṇantu.
Suṇa, suṇāhi, suṇātha.
Hear (you singular), hear (you singular), hear (you plural).
Suṇa, suṇāhi, suṇātha.
Suṇāmi, suṇāma.
Let me hear, let us hear.
Suṇāmi, suṇāma.
Suṇataṃ, suṇantaṃ.
Let him hear (A-t-t-p), let them hear (A-t-t-p).
Suṇataṃ, suṇantaṃ.
Suṇassu, suṇavho.
Hear (you singular, A-t-t-p), hear (you plural, A-t-t-p).
Suṇassu, suṇavho.
Suṇe, suṇāmase.
Let me hear (A-t-t-p), let us hear (A-t-t-p).
Suṇe, suṇāmase.
Kamme sūyataṃ, sūyantaṃ.
In the passive, let it be heard (A-t-t-p), let them be heard (A-t-t-p).
Trong nghiệp (bị động): sūyataṃ, sūyantaṃ.
Sūyatu, sūyantu.
Let it be heard, let them be heard.
Sūyatu, sūyantu.
Suṇe, suṇeyya, suṇeyyuṃ.
He should hear, he would hear, they would hear.
Suṇe, suṇeyya, suṇeyyuṃ.
Suṇeyyāsi, suṇeyyātha.
You would hear (singular), you would hear (plural).
Suṇeyyāsi, suṇeyyātha.
Suṇeyyāmi, suṇeyyāma.
I would hear, we would hear.
Suṇeyyāmi, suṇeyyāma.
Suṇetha, suṇeraṃ.
You should hear (plural, A-t-t-p), they should hear (A-t-t-p).
Suṇetha, suṇeraṃ.
Suṇetho, suṇeyyāvho.
You should hear (singular, A-t-t-p), you should hear (plural, A-t-t-p).
Suṇetho, suṇeyyāvho.
Suṇeyyaṃ, suṇeyyāmhe.
I should hear (A-t-t-p), we should hear (A-t-t-p).
Suṇeyyaṃ, suṇeyyāmhe.
Sūyetha, sūyeyya.
It should be heard (A-t-t-p), it would be heard.
Sūyetha, sūyeyya.
Asuṇi, suṇi, asuṇiṃsu, suṇiṃsu.
He heard, he heard, they heard, they heard.
Asuṇi, suṇi, asuṇiṃsu, suṇiṃsu.
Asuṇi, asuṇittha.
He heard, you heard (plural).
Asuṇi, asuṇittha.
Asuṇiṃ, suṇiṃ, asuṇimha, suṇimha.
I did not hear, I heard, we did not hear, we heard.
Tôi đã nghe, tôi đã nghe, chúng tôi đã nghe, chúng tôi đã nghe.
Asuṇittha, suṇittha.
You (pl.) did not hear, you (pl.) heard.
Các bạn đã nghe, các bạn đã nghe.
Ṇāpaccayalopo, vuddhi, sassa dvibhāvo, sāgamo, assosi, assosiṃsu, paccassosuṃ.
Elision of the ṇā suffix, lengthening, reduplication of 's', insertion of 's', assosi, assosiṃsu, paccassosuṃ.
Sự lược bỏ hậu tố ṇā, sự tăng trưởng, sự trùng lặp của s, sự thêm vào s, anh ấy đã nghe, họ đã nghe, họ đã nghe lại.
Assosi, assosittha.
He/she/it heard, you (pl.) heard.
Anh ấy đã nghe, các bạn đã nghe.
Assosiṃ, assosimha, assosimhā vā, assosittha.
I heard, we heard, or we heard, you (pl.) heard.
Tôi đã nghe, chúng tôi đã nghe, hoặc assosimhā, các bạn đã nghe.
Asūyittha, assūyi.
It was not heard, it was heard.
Các bạn đã được nghe, anh ấy đã được nghe.
Saralopādi, suṇissati, suṇissanti.
Elision of 's', etc., suṇissati, suṇissanti.
Sự lược bỏ nguyên âm, v.v., sẽ nghe, sẽ nghe.
Suṇissasi, suṇissatha.
You (sg.) will hear, you (pl.) will hear.
Bạn sẽ nghe, các bạn sẽ nghe.
Suṇissāmi, suṇissāma.
I will hear, we will hear.
Tôi sẽ nghe, chúng tôi sẽ nghe.
Suṇissate, suṇissante.
He/she/it will be heard, they will be heard.
Sẽ được nghe, sẽ được nghe.
Suṇissase, suṇissavhe.
You (sg.) will be heard, you (pl.) will be heard.
Bạn sẽ được nghe, các bạn sẽ được nghe.
Suṇissaṃ, suṇissāmhe.
I will be heard, we will be heard.
Tôi sẽ được nghe, chúng tôi sẽ được nghe.
Ṇāpaccayalopo, vuddhi, sossati, sossanti.
Elision of the ṇā suffix, lengthening, sossati, sossanti.
Sự lược bỏ hậu tố ṇā, sự tăng trưởng, sẽ nghe, sẽ nghe.
Sossasi, sossatha.
You (sg.) will hear, you (pl.) will hear.
Bạn sẽ nghe, các bạn sẽ nghe.
Sossāmi, sossāma.
I will hear, we will hear.
Tôi sẽ nghe, chúng tôi sẽ nghe.
Sossate.
He/she/it will hear.
Sẽ nghe.
Sūyissate, sūyissati.
He/she/it will be heard, he/she/it will be heard.
Sẽ được nghe, sẽ được nghe.
Asuṇissa.
He/she/it would not hear.
Đã không nghe.
Asūyissa iccādi.
It would not be heard, and so on.
Đã không được nghe, v.v.
Hi gatimhi, papubbo ṇāpaccayo, pahiṇāti, pahiṇati vā, pahiṇanti.
The root Hi means "to go," with pa as prefix and ṇā suffix, pahiṇāti, or pahiṇati, pahiṇanti.
Hi trong nghĩa đi, tiền tố pa, hậu tố ṇā, pahiṇāti, hoặc pahiṇati, pahiṇanti.
Pahiṇātu, pahiṇantu.
Let him/her/it send, let them send.
Hãy gửi, hãy gửi.
Pahiṇeyya.
He/she/it should send.
Nên gửi.
Pahiṇi, dūtaṃ pāhesi.
He/she/it sent, he/she/it sent a messenger.
Đã gửi, đã gửi sứ giả.
Pahiṇissati.
He/she/it will send.
Sẽ gửi.
Pahiṇissa iccādi.
He/she/it would send, and so on.
Đã định gửi, v.v.
Apa pāpuṇane, papubbo saralope ‘‘dīgha’’nti dīgho, uṇāpaccayo, sampattiṃ pāpuṇāti, pāpuṇanti.
Apa means "to attain," with pa as prefix and elision of the vowel, lengthening by "lengthening," the uṇā suffix, he/she/it attains wealth, they attain.
Apa trong nghĩa đạt được, tiền tố pa, sau khi lược bỏ nguyên âm, ‘‘dīgha’’ là nguyên âm dài, hậu tố uṇā, đạt được sự thành tựu, pāpuṇanti.
Pāpuṇāsi, pāpuṇātha.
You (sg.) attain, you (pl.) attain.
Bạn đạt được, các bạn đạt được.
Pāpuṇāmi, pāpuṇāma.
I attain, we attain.
Tôi đạt được, chúng tôi đạt được.
Kamme pāpīyati, pāpīyanti.
In the passive it is attained, they are attained.
Trong nghiệp được đạt đến, được đạt đến.
Tathā pāpuṇātu.
Similarly, let him/her/it attain.
Cũng vậy, hãy đạt được.
Pāpīyatu.
Let it be attained.
Hãy được đạt đến.
Pāpuṇe, pāpuṇeyya.
He/she/it should attain, he/she/it should attain.
Nên đạt được, nên đạt được.
Pāpīyeyya.
It should be attained.
Nên được đạt đến.
Pāpuṇi, pāpuṇiṃsu.
He/she/it attained, they attained.
Đã đạt được, họ đã đạt được.
Pāpīyi.
It was attained.
Đã được đạt đến.
Pāpuṇissati.
He/she/it will attain.
Sẽ đạt được.
Pāpīyissati.
It will be attained.
Sẽ được đạt đến.
Pāpuṇissa.
He/she/it would attain.
Đã định đạt được.
Pāpīyissa iccādi.
It would be attained, and so on.
Đã định được đạt đến, v.v.
Saka sattimhi, dvibhāvo, sakkuṇāti, sakkuṇanti.
Saka means "to be able," reduplication, sakkuṇāti, sakkuṇanti.
Saka trong nghĩa có khả năng, sự trùng lặp, sakkuṇāti, sakkuṇanti.
Bhāve ‘‘pubbarūpañcā’’ti pubbarūpattaṃ, sakkate tayā, sakkati vā, sakkuṇātu.
In the impersonal "first form," etc., becomes the first form, it is able by you, or it is able, let him/her/it be able.
Trong trạng thái ‘‘pubbarūpañcā’’ là trạng thái nguyên thể, được thực hiện bởi bạn, hoặc được thực hiện, hãy có khả năng.
Sakkuṇeyya.
He/she/it should be able.
Nên có khả năng.
‘‘Kvaci dhātū’’tiādinā sakantassa khādeso ajjatanādimhi, asakkhi, sakkhi, asakkhiṃsu, sakkhiṃsu.
By "sometimes with roots," etc., kha substitution for sakanta in the Aorist, asakkhi, sakkhi, asakkhiṃsu, sakkhiṃsu.
‘‘Kvaci dhātū’’ v.v. sự thay thế kha cho sakanta trong thì quá khứ, asakkhi, sakkhi, asakkhiṃsu, sakkhiṃsu.
Sakkhissati, sakkhissanti.
He/she/it will be able, they will be able.
Sẽ có khả năng, sẽ có khả năng.
Asakkhissa, asakkhissaṃsu iccādi.
He/she/it would not be able, they would not be able, and so on.
Đã định không có khả năng, đã định không có khả năng, v.v.
Kīicceva mādito dhātugaṇato nāpaccayo hoti kattari.
The suffix nā comes after the group of roots beginning with Kī in the active voice.
Hậu tố nā xuất hiện trong chủ cách từ nhóm động từ bắt đầu bằng Kī.
Nāparattā na vuddhi, ‘‘kvaci dhātū’’tiādinā kiyādīnaṃ nāmhi rassattaṃ, kīto nāpaccaya nakārassa ṇattañca.
Due to nā following, there is no lengthening, by "sometimes with roots," etc., the roots of the Kiyādi group have shortening before nā, and the na of the nā suffix after Kī becomes ṇa.
Do có nā phía sau nên không có tăng trưởng, ‘‘kvaci dhātū’’ v.v. sự rút ngắn nguyên âm của các động từ nhóm Kiyādi khi có nā, và sự thay thế na của hậu tố nā từ Kī thành ṇa.
Bhaṇḍaṃ vikkiṇāti, vikkiṇanti.
He/she/it sells goods, they sell.
Bán hàng hóa, bán hàng hóa.
Vikkīyati, vikkīyanti.
It is sold, they are sold.
Được bán, được bán.
Vikkiṇātu, vikkiṇantu.
Let him/her/it sell, let them sell.
Hãy bán, hãy bán.
Vikkīyatu, vikkīyantu.
Let it be sold, let them be sold.
Hãy được bán, hãy được bán.
Vikkiṇe, vikkiṇeyya.
He/she/it should sell, he/she/it should sell.
Nên bán, nên bán.
Vikkīyeyya, vikkīyeyyuṃ.
It should be sold, they should be sold.
Nên được bán, nên được bán.
Avikkiṇi, vikkiṇi.
He/she/it sold, he/she/it sold.
Đã không bán, đã bán.
Vikkīyittha, vikkīyi.
It was sold, it was sold.
Đã được bán, đã được bán.
Vikkiṇissati, vikkiṇissanti.
He/she/it will sell, they will sell.
Sẽ bán, sẽ bán.
Vikkīyissati, vikkīyissanti.
It will be sold, they will be sold.
Sẽ được bán, sẽ được bán.
Avikkiṇissa, avikkiṇissaṃsu.
He/she/it would not sell, they would not sell.
Đã định không bán, họ đã định không bán.
Vikkīyissa, vikkīyissaṃsu iccādi.
It would be sold, they would be sold, and so on.
Đã định được bán, họ đã định được bán, v.v.
Ji jaye, kilese jināti, jinanti.
Ji means "to conquer," he/she/it conquers defilements, they conquer.
Ji trong nghĩa chiến thắng, chiến thắng phiền não, chiến thắng phiền não.
Jīyati, jīyanti.
It is conquered, they are conquered.
Bị chiến thắng, bị chiến thắng.
Evaṃ jinātu.
Similarly, let him/her/it conquer.
Cũng vậy, hãy chiến thắng.
Jīyatu.
Let it be conquered.
Hãy bị chiến thắng.
Jineyya.
He/she/it should conquer.
Nên chiến thắng.
Jīyeyya.
It should be conquered.
Nên bị chiến thắng.
Ajini, jini, ajiniṃsu, jiniṃsu.
He/she/it conquered, he/she/it conquered, they conquered, they conquered.
Đã không chiến thắng, đã chiến thắng, họ đã không chiến thắng, họ đã chiến thắng.
Ajesi, ajesuṃ.
He/she/it conquered, they conquered.
Anh ấy đã chiến thắng, họ đã chiến thắng.
Ajinittha.
You (pl.) conquered.
Các bạn đã chiến thắng.
Ajīyittha, ajīyi.
It was conquered, it was conquered.
Các bạn đã bị chiến thắng, anh ấy đã bị chiến thắng.
Jinissati, jinissanti.
He/she/it will conquer, they will conquer.
Sẽ chiến thắng, sẽ chiến thắng.
Vijessati, vijessanti.
He/she/it will conquer, they will conquer.
Sẽ chiến thắng, sẽ chiến thắng.
Jīyissati, jīyissanti.
It will be conquered, they will be conquered.
Sẽ bị chiến thắng, sẽ bị chiến thắng.
Ajinissa.
He/she/it would conquer.
Đã định không chiến thắng.
Ajīyissa iccādi.
It would be conquered, and so on.
Đã định không bị chiến thắng, v.v.
Kamme viññāyati, viññāyanti.
In the passive it is known, they are known.
Trong nghiệp được hiểu biết, được hiểu biết.
Ivaṇṇāgame pubbalopo, ‘‘kvaci dhātū’’tiādinā ekāro, dvittañca, ñeyyati, ñeyyanti.
Elision of the i vowel, by "sometimes with roots," etc., e vowel, and reduplication, ñeyyati, ñeyyanti.
Sau khi thêm nguyên âm i và lược bỏ nguyên âm trước, ‘‘kvaci dhātū’’ v.v. nguyên âm e, và sự trùng lặp, ñeyyati, ñeyyanti.
Vijānātu, vijānantu, rassattaṃ.
Let him/her/it know, let them know, shortening.
Hãy hiểu biết, hãy hiểu biết, rút ngắn nguyên âm.
Vijāna, vijānāhi, vijānātha.
Know (sg.), know (sg.), know (pl.).
Bạn hãy hiểu biết, các bạn hãy hiểu biết.
Vijānāmi, vijānāma.
I know, we know.
Tôi hãy hiểu biết, chúng tôi hãy hiểu biết.
Vijānataṃ, vijānantaṃ.
Let him/her/it know, let him/her/it know.
Những người hiểu biết, những người hiểu biết.
Vijānassu.
You (sg.) should know.
Bạn hãy hiểu biết.
Viññāyatu, viññāyantu.
Let it be known, let them be known.
Hãy được hiểu biết, hãy được hiểu biết.
Niggahītassa vaggantattaṃ, vijaññā, vijāneyya, vijāneyyuṃ.
Assimilation of the niggahīta to the class consonant, vijaññā, vijāneyya, vijāneyyuṃ.
Sự đồng hóa niggahīta với âm cuối của nhóm, vijaññā, vijāneyya, vijāneyyuṃ.
Vijāneyyāsi, vijāneyyātha.
You (sg.) should know, you (pl.) should know.
Bạn nên hiểu biết, các bạn nên hiểu biết.
Vijāneyyāmi, vijāneyyāma, vijānemu vā.
I should know, we should know, or we know.
Tôi nên hiểu biết, chúng tôi nên hiểu biết, hoặc vijānemu.
Vijānetha.
You (pl.) should know.
Các bạn nên hiểu biết.
Viññāyeyya, viññāyeyyuṃ.
It should be known, they should be known.
Nên được hiểu biết, nên được hiểu biết.
Samajāni, sañjāni, sañjāniṃsu.
He/she/it knew, he/she/it knew, they knew.
Đã hiểu biết, đã hiểu biết, họ đã hiểu biết.
Nālope aññāsi, aññāsuṃ.
With nā elided, he/she/it knew, they knew.
Khi lược bỏ nā, đã hiểu biết, họ đã hiểu biết.
Vijānittha.
You (pl.) knew.
Các bạn đã hiểu biết.
Viññāyittha.
It was known.
Các bạn đã được hiểu biết.
Paññāyi, paññāyiṃsu.
It was known, they were known.
Đã được biết, họ đã được biết.
Vijānissati, vijānissanti.
He/she/it will know, they will know.
Sẽ hiểu biết, sẽ hiểu biết.
Ñassati, ñassanti.
He/she/it will know, they will know.
Sẽ biết, sẽ biết.
Viññāyissate, viññāyissante.
It will be known, they will be known.
Sẽ được hiểu biết, sẽ được hiểu biết.
Paññāyissati, paññāyissanti.
It will be known, they will be known.
Sẽ được biết, sẽ được biết.
‘‘Kvaci dhātū’’tiādinā ssassa hi ca, paññāyihiti, paññāyihinti.
By "sometimes with roots," etc., ssa also becomes hi, paññāyihiti, paññāyihinti.
‘‘Kvaci dhātū’’ v.v. ssa thành hi, paññāyihiti, paññāyihinti.
Ajānissa.
He/she/it would not know.
Đã định không hiểu biết.
Ajānissatha.
You (pl.) would not know.
Các bạn đã định không hiểu biết.
Aññāyissatha, aññāyissa iccādi.
It would not be known, it would not be known, and so on.
Các bạn đã định không được hiểu biết, đã định không được hiểu biết, v.v.
Mā māne, ‘‘kvaci dhātū’’tiādinā māntassa ikāro, mināti, minanti.
Mā means "to measure," by "sometimes with roots," etc., the final ā of Mā becomes i, mināti, minanti.
Mā trong nghĩa đo lường, ‘‘kvaci dhātū’’ v.v. mā cuối thành i, mināti, minanti.
Kamme mīyati, mīyanti iccādi.
In the passive it is measured, they are measured, and so on.
Trong nghiệp được đo lường, được đo lường, v.v.
Dhū kampane, dhunāti, dhunanti.
Dhū means "to shake," dhunāti, dhunanti.
Dhū trong nghĩa rung động, dhunāti, dhunanti.
Dhūyati, dhūyanti iccādi.
It is shaken, they are shaken, and so on.
Được rung động, được rung động, v.v.
Gahaiccetassa dhātussa hakārassa lopo hoti ṇhāmhi paccaye pare.
The ha consonant of the root Gaha is elided when the suffix ṇhā follows.
Sự lược bỏ âm ha của gốc động từ Gaha xảy ra khi hậu tố ṇhā theo sau.
Sīlaṃ gaṇhāti, rassatte gaṇhati vā, gaṇhanti.
He/she/it takes morality, or with shortening he/she/it takes, they take.
Nắm giữ giới, hoặc nắm giữ, nắm giữ.
Gaṇhāsi, gaṇhātha.
You (sg.) take, you (pl.) take.
Bạn nắm giữ, các bạn nắm giữ.
Gaṇhāmi, gaṇhāma.
I take, we take.
Tôi nắm giữ, chúng tôi nắm giữ.
Gaṇhātu, gaṇhantu.
Let him/her/it take, let them take.
Hãy nắm giữ, hãy nắm giữ.
Gaṇha, gaṇhāhi, gaṇhātha.
Take (sg.), take (sg.), take (pl.).
Bạn hãy nắm giữ, bạn hãy nắm giữ, các bạn hãy nắm giữ.
Gaṇhāmi, gaṇhāma.
I take, we take.
Tôi hãy nắm giữ, chúng tôi hãy nắm giữ.
Gaṇhataṃ, gaṇhantaṃ.
Let him/her/it take, let him/her/it take.
Những người nắm giữ, những người nắm giữ.
Gayhataṃ, gayhantaṃ.
Let it be taken, let it be taken.
Những người được nắm giữ, những người được nắm giữ.
Gayhatu, gayhantu.
Let it be taken, let them be taken.
Hãy được nắm giữ, hãy được nắm giữ.
Gaṇhe, gaṇheyya, gaṇheyyuṃ.
He/she/it should take, he/she/it should take, they should take.
Nên nắm giữ, nên nắm giữ, nên nắm giữ.
Gayheyya, gayheyyuṃ.
It should be taken, they should be taken.
Nên được nắm giữ, nên được nắm giữ.
Aggaṇhi, gaṇhi, aggaṇhiṃsu, gaṇhiṃsu.
He/she/it took, he/she/it took, they took, they took.
Đã không nắm giữ, đã nắm giữ, họ đã không nắm giữ, họ đã nắm giữ.
Aggahesi, aggahesuṃ.
He/she/it took, they took.
Đã nắm giữ, họ đã nắm giữ.
Aggahi, aggahiṃsu, aggahuṃ.
He/she/it took, they took, they took.
Đã nắm giữ, họ đã nắm giữ, họ đã nắm giữ.
Aggayhittha, aggayhi.
It was taken, it was taken.
Các bạn đã được nắm giữ, anh ấy đã được nắm giữ.
Gaṇhissati, gaṇhissanti.
He/she/it will take, they will take.
Sẽ nắm giữ, sẽ nắm giữ.
Gahessati, gahessanti.
He/she/it will take, they will take.
Sẽ nắm giữ, sẽ nắm giữ.
Gahīyissate, gahīyissante.
It will be taken, they will be taken.
Sẽ được nắm giữ, sẽ được nắm giữ.
Gayhissati, gayhissanti.
It will be taken, they will be taken.
Sẽ được nắm giữ, sẽ được nắm giữ.
Aggaṇhissa, aggahissa.
He/she/it would take, he/she/it would take.
Đã định không nắm giữ, đã định không nắm giữ.
Aggaṇhissatha, aggahissatha.
You (pl.) would take, you (pl.) would take.
Các bạn đã định không nắm giữ, các bạn đã định không nắm giữ.
Aggayhissatha, aggayhissa iccādi.
It would be taken, it would be taken, and so on.
Các bạn đã định không được nắm giữ, đã định không được nắm giữ, v.v.
Tanādito okārappaccayo uttamāpajjate vā.
The suffix o from the tanādi (group) optionally becomes u.
Tiếp vĩ ngữ o từ nhóm Tanādi hoặc trở thành ngôi thứ nhất.
Vavatthitavibhāsatthoyaṃ vāsaddo.
This term vā signifies a restricted option (vavatthitavibhāsā).
Từ “vā” (hoặc) này có nghĩa là một lựa chọn có quy định.
Ettha ca vikaraṇakāriyavidhippakaraṇato ‘‘okāro’’ti ovikaraṇaṃ gayhati.
Here, from the context of suffix-related operations, the term ‘‘okāro’’ refers to the suffix o.
Ở đây, do đây là chương về các quy tắc biến đổi và tiếp vĩ ngữ, “okāro” (âm o) được hiểu là tiếp vĩ ngữ o.
Tanute, bahuvacane ‘‘yavakārā cā’’ti vattaṃ, tanvante.
Tanute, in the plural, according to ‘‘yavakārā cā,’’ the va is inserted; tanvante.
Tanute (người đó mở rộng), ở số nhiều thì “yavakārā cā” (và y, v)*, tanvante (họ mở rộng).
Tanuse, tanuvhe.
Tanuse, tanuvhe.
Tanuse (ngươi mở rộng), tanuvhe (các ngươi mở rộng).
Tanve, tanumhe.
Tanve, tanumhe.
Tanve (tôi mở rộng), tanumhe (chúng tôi mở rộng).
Kamme ‘‘kvaci dhātū’’tiādinā tanudhātvantassa yamhi ākāro, patāyate, patāyante.
In the passive voice, according to ‘‘kvaci dhātū’’ and so on, the root-ending of tanu becomes ā when ya follows; patāyate, patāyante.
Trong bị động, bằng cách “kvaci dhātū” (đôi khi động từ) và vân vân, có âm ā ở cuối động từ tanu khi có ya, patāyate (được trải ra), patāyante (chúng được trải ra).
Patāyati, patāyanti.
Patāyati, patāyanti.
Patāyati (nó được trải ra), patāyanti (chúng được trải ra).
Ākārābhāve pataññati, pataññanti.
In the absence of ā, pataññati, pataññanti.
Nếu không có âm ā, pataññati (nó được trải ra), pataññanti (chúng được trải ra).
Tanotu, tanontu.
Tanotu, tanontu.
Tanotu (hãy mở rộng), tanontu (họ hãy mở rộng).
Taneyya, taneyyuṃ.
Taneyya, taneyyuṃ.
Taneyya (người đó nên mở rộng), taneyyuṃ (họ nên mở rộng).
Atani, ataniṃsu.
Atani, ataniṃsu.
Atani (người đó đã mở rộng), ataniṃsu (họ đã mở rộng).
Atāyittha, patāyi.
Atāyittha, patāyi.
Atāyittha (người đó đã được trải ra), patāyi (người đó đã được trải ra).
Tanissati, tanissanti.
Tanissati, tanissanti.
Tanissati (người đó sẽ mở rộng), tanissanti (họ sẽ mở rộng).
Patāyissati, patāyissanti.
Patāyissati, patāyissanti.
Patāyissati (người đó sẽ được trải ra), patāyissanti (họ sẽ được trải ra).
Atanissa.
Atanissa.
Atanissa (người đó đã định mở rộng).
Patāyissa iccādi.
Patāyissa, and so on.
Patāyissa (người đó đã định được trải ra) và vân vân.
Karaiccetassa dhātussa akāro uttamāpajjate vā.
The a of the root kara optionally becomes u.
Toàn bộ động từ Kara hoặc trở thành âm a ở ngôi thứ nhất.
Vavatthitavibhāsatthoyaṃ vāsaddo, ‘‘yavakārā cā’’ti apadantassa para ukārassa vakāro, ‘‘kvaci dhātū’’tiādinā dhātu rakārassa vakārasmiṃ lopo, vakārassa dvitte tassa ‘‘bbo vvassā’’ti bakāradvayaṃ, kubbanti, karonti.
This term vā signifies a restricted option; according to ‘‘yavakārā cā,’’ the va is substituted for the subsequent u vowel that is not at the end of a word; according to ‘‘kvaci dhātū’’ and so on, the ra of the root is elided before va; when va is reduplicated, according to ‘‘bbo vvassā,’’ the two vas become two bas; kubbanti, karonti.
Từ “vā” (hoặc) này có nghĩa là một lựa chọn có quy định, “yavakārā cā” (và y, v)* cho âm u cuối không có ở cuối từ, “kvaci dhātū” (đôi khi động từ) và vân vân* sự bỏ đi âm ra của động từ khi có âm va, và sự lặp lại của âm va đó thành “bbo vvassā” (bbo cho vv)* thành hai âm ba, kubbanti (họ làm), karonti (họ làm).
Karosi, karotha.
Karosi, karotha.
Karosi (ngươi làm), karotha (các ngươi làm).
Karomi, karoma.
Karomi, karoma.
Karomi (tôi làm), karoma (chúng tôi làm).
Tathā kurute, kubbante.
Similarly, kurute, kubbante.
Tương tự, kurute (người đó làm), kubbante (họ làm).
Kuruse, kuruvhe.
Kuruse, kuruvhe.
Kuruse (ngươi làm), kuruvhe (các ngươi làm).
Kubbe, kurumhe.
Kubbe, kurumhe.
Kubbe (tôi làm), kurumhe (chúng tôi làm).
Yirappaccaye rakāralopo, kayirati, kayiranti iccādi.
When the suffix yira is applied, the ra is elided; kayirati, kayiranti, and so on.
Khi có tiếp vĩ ngữ yira, âm ra bị bỏ đi, kayirati (được làm), kayiranti (chúng được làm) và vân vân.
Kamme yappaccaye ‘‘ivaṇṇāgamo vā’’ti īkārāgamo, yakārassa dvittaṃ, karīyyate kaṭo tena, karīyyati, karīyyanti.
In the passive voice with the suffix ya, according to ‘‘ivaṇṇāgamo vā,’’ the increment ī occurs, and the ya is reduplicated; the mat is made by him; karīyyate, karīyyati, karīyyanti.
Trong bị động, khi có tiếp vĩ ngữ ya, “ivaṇṇāgamo vā” (hoặc có sự thêm âm ī)* sự thêm âm ī, và sự lặp lại của âm ya, karīyyate kaṭo tena (cái chiếu được làm bởi người đó), karīyyati (nó được làm), karīyyanti (chúng được làm).
Karīyati, karīyanti vā.
Or karīyati, karīyanti.
Hoặc karīyati (nó được làm), karīyanti (chúng được làm).
Īkārābhāve ‘‘tassa cavagga’’iccādinā sadhātvantassa yakārattaṃ, dvittañca.
In the absence of ī, according to ‘‘tassa cavagga’’ and so on, the root-ending becomes ya, and reduplicated.
Nếu không có âm ī, “tassa cavagga” (chavagga của nó) và vân vân* sự biến đổi âm cuối của động từ thành ya, và sự lặp lại.
Kayyati, kayyanti.
Kayyati, kayyanti.
Kayyati (nó được làm), kayyanti (chúng được làm).
Ikārāgame ‘‘kvaci dhātu’’iccādisutte caggahaṇena rayānaṃ vipariyayo, kayirati kaṭo tena, kayiranti iccādi.
When the increment i occurs, by the term ca-gahaṇa in the rule ‘‘kvaci dhātu’’ and so on, the ra and ya undergo metathesis; the mat is made by him; kayirati, kayiranti, and so on.
Khi có sự thêm âm i, bằng quy tắc “kvaci dhātu” (đôi khi động từ) và vân vân* sự thay đổi vị trí của ra và ya bằng cách dùng “ca” (và), kayirati kaṭo tena (cái chiếu được làm bởi người đó), kayiranti (chúng được làm) và vân vân.
Tathā kusalaṃ karotu, kurutu vā, kubbantu, karontu.
Similarly, let him perform wholesome deeds, or let him perform; kubbantu, karontu.
Tương tự, kusalaṃ karotu (hãy làm điều lành), hoặc kurutu (hãy làm), kubbantu (họ hãy làm), karontu (họ hãy làm).
Karohi, karotha.
Perform, you (pl.) perform.
Karohi (ngươi hãy làm), karotha (các ngươi hãy làm).
Karomi, karoma.
I perform, we perform.
Karomi (tôi hãy làm), karoma (chúng tôi hãy làm).
Kurutaṃ, kubbantaṃ.
Let him perform, let them perform.
Kurutaṃ (người đó hãy làm), kubbantaṃ (họ hãy làm).
Kurussu, kurassu vā, kuruvho.
Perform, or perform, you (pl.) perform.
Kurussu (ngươi hãy làm), hoặc kurassu (ngươi hãy làm), kuruvho (các ngươi hãy làm).
Kubbe, kubbāmase.
I perform, we perform.
Kubbe (tôi hãy làm), kubbāmase (chúng tôi hãy làm).
Sattamiyaṃ kare, kareyya, kareyyuṃ.
In the optative mood: kare, kareyya, kareyyuṃ.
Trong thức cầu khiến, kare (người đó nên làm), kareyya (người đó nên làm), kareyyuṃ (họ nên làm).
Kareyyāsi, kareyyātha.
Kareyyāsi, kareyyātha.
Kareyyāsi (ngươi nên làm), kareyyātha (các ngươi nên làm).
Kareyyāmi, kareyyāma.
Kareyyāmi, kareyyāma.
Kareyyāmi (tôi nên làm), kareyyāma (chúng tôi nên làm).
Utte kubbe, kubbeyya.
When u is substituted, kubbe, kubbeyya.
Trong ngôi thứ nhất, kubbe (tôi nên làm), kubbeyya (tôi nên làm).
Saralopādi, kayirā, kayiruṃ.
Elision of vowels, etc., kayirā, kayiruṃ.
Sự bỏ đi nguyên âm và vân vân, kayirā (người đó nên làm), kayiruṃ (họ nên làm).
Kayirāsi, kayirātha.
Kayirāsi, kayirātha.
Kayirāsi (ngươi nên làm), kayirātha (các ngươi nên làm).
Kayirāmi, kayirāma.
Kayirāmi, kayirāma.
Kayirāmi (tôi nên làm), kayirāma (chúng tôi nên làm).
Attanopade kayirātha dhīro, kubbetha, karetha vā, ‘‘kvaci dhātū’’tiādinā kussa kru ca, krubbetha, krubberaṃ.
In the Ātmanepada: let the wise one act, kubbetha, or karetha; according to ‘‘kvaci dhātū’’ and so on, k becomes kr, and krubbetha, krubberaṃ.
Trong tự động từ, kayirātha dhīro (người trí nên làm), kubbetha (người đó nên làm), hoặc karetha (người đó nên làm), bằng “kvaci dhātū” (đôi khi động từ) và vân vân* kru cho ku, krubbetha (người đó nên làm), krubberaṃ (họ nên làm).
Krubbetho, krubbeyyāvho.
Krubbetho, krubbeyyāvho.
Krubbetho (ngươi nên làm), krubbeyyāvho (các ngươi nên làm).
Krubbeyyaṃ, krubbeyyāmhe.
Krubbeyyaṃ, krubbeyyāmhe.
Krubbeyyaṃ (tôi nên làm), krubbeyyāmhe (chúng tôi nên làm).
Kamme karīyeyya, karīyeyyuṃ.
In the passive voice: karīyeyya, karīyeyyuṃ.
Trong bị động, karīyeyya (nó nên được làm), karīyeyyuṃ (chúng nên được làm).
Akā, akarā, akarū.
Akā, akarā, akarū.
Akā (người đó đã làm), akarā (người đó đã làm), akarū (họ đã làm).
Akaro, akattha, akarottha.
Akaro, akattha, akarottha.
Akaro (ngươi đã làm), akattha (ngươi đã làm), akarottha (các ngươi đã làm).
Akaṃ, akaraṃ, akamha, akaramha.
Akaṃ, akaraṃ, akamha, akaramha.
Akaṃ (tôi đã làm), akaraṃ (tôi đã làm), akamha (chúng tôi đã làm), akaramha (chúng tôi đã làm).
Akattha.
Akattha.
Akattha (ngươi đã làm).
Akariṃ, akaramhase.
Akariṃ, akaramhase.
Akariṃ (tôi đã làm), akaramhase (chúng tôi đã làm).
Kara iccetassa dhātussa sabbasseva kāsattaṃ hoti vā ajjatanimhi vibhattimhi pare.
The entire root kara optionally becomes kāsa when the Ayyattanī affix follows.
Toàn bộ động từ Kara hoặc có kāsa khi biến cách ajjatanī theo sau.
‘‘Kāsatta’’miti bhāvaniddesena aññasmāpi dhātuto sāgamo.
By the expression of state ‘‘Kāsattaṃ,’’ the increment sā occurs from other roots as well.
“Kāsatta” (trạng thái kāsa) bằng cách chỉ định trạng thái* sự thêm sā từ một động từ khác.
Atha vā yadā karassa kā hoti, sattañcāgamo ajjatanimhi vāti attho, tadā ‘‘sattamajjatanimhī’’ti yogavibhāgena aññasmāpi dhātuto sāgamopi sijjhati, ‘‘yogavibhāgato iṭṭhappasiddhī’’ti yebhuyyena dīghatova hoti, ‘‘karassa kā’’ti yogavibhāgena kābhāvo ca hiyyattaniyaṃ siddho hoti.
Alternatively, when kara becomes kā, and the increment sa occurs in the Ayyattanī optionally, then by the rule division ‘‘sattamajjatanimhī,’’ the increment sā also occurs from other roots; according to ‘‘yogavibhāgato iṭṭhappasiddhī’’ (desired results from rule division), it is mostly lengthened; and by the rule division ‘‘karassa kā,’’ the absence of kā is established in the Hiyyattanī.
Hoặc, khi Kara trở thành kā, và sự thêm sa cũng có trong ajjatanī, thì bằng cách chia quy tắc “sattamajjatanimhī” (satta trong ajjatanī), sự thêm sā cũng được hoàn thành từ một động từ khác, “yogavibhāgato iṭṭhappasiddhī” (sự thành công của điều mong muốn từ việc chia quy tắc) thường là âm dài, và sự thiếu kā bằng cách chia quy tắc “karassa kā” (kā cho kara) cũng được hoàn thành trong hiyattani.
Akāsi, akāsuṃ.
Akāsi, akāsuṃ.
Akāsi (người đó đã làm), akāsuṃ (họ đã làm).
Akāsi, akāsittha.
Akāsi, akāsittha.
Akāsi (ngươi đã làm), akāsittha (các ngươi đã làm).
Akāsiṃ, akāsimha.
Akāsiṃ, akāsimha.
Akāsiṃ (tôi đã làm), akāsimha (chúng tôi đã làm).
Akāsittha.
Akāsittha.
Akāsittha (ngươi đã làm).
Kāsattābhāve akari, kari, akariṃsu, kariṃsu, akaṃsu, akaruṃ.
In the absence of kāsa: akari, kari, akariṃsu, kariṃsu, akaṃsu, akaruṃ.
Nếu không có kāsa, akari (người đó đã làm), kari (người đó đã làm), akariṃsu (họ đã làm), kariṃsu (họ đã làm), akaṃsu (họ đã làm), akaruṃ (họ đã làm).
Akari, akarittha.
Akari, akarittha.
Akari (ngươi đã làm), akarittha (các ngươi đã làm).
Akariṃ, kariṃ, akarimha, karimha.
Akariṃ, kariṃ, akarimha, karimha.
Akariṃ (tôi đã làm), kariṃ (tôi đã làm), akarimha (chúng tôi đã làm), karimha (chúng tôi đã làm).
Akarittha.
Akarittha.
Akarittha (ngươi đã làm).
Akarīyittha, akarīyi vā.
Akarīyittha, or akarīyi.
Akarīyittha (nó đã được làm), hoặc akarīyi (nó đã được làm).
Karaiccetassa dhātussa sappaccayassa kāhādeso hoti vā bhavissantimhi, ssassa ca lopo hoti.
The root kara with its suffix optionally undergoes the substitution kāha in the future tense, and the ssa is also elided.
Động từ Kara với tiếp vĩ ngữ sa hoặc trở thành kāha trong thì tương lai, và sa cũng bị bỏ đi.
Adhikabhūta sappaccayaggahaṇena vacamucabhujādito ssassa khādeso, vasa chidi labhādito chādeso ca hoti.
By the additional term sappaccaya (with suffix), the substitution khā for ssa from vaca, muca, bhuja, and so on, and the substitution chā from vasa, chidi, labha, and so on, also occur.
Bằng cách dùng “sappaccaya” (với tiếp vĩ ngữ sa) bổ sung, khā cũng xuất hiện cho ssa từ vacamucabhujā và vân vân, và chā cũng xuất hiện từ vasa chidi labhā và vân vân.
Kāhati, kāhanti.
Kāhati, kāhanti.
Kāhati (người đó sẽ làm), kāhanti (họ sẽ làm).
Kāhasi, kāhatha.
Kāhasi, kāhatha.
Kāhasi (ngươi sẽ làm), kāhatha (các ngươi sẽ làm).
Kāhāmi, kāhāma.
Kāhāmi, kāhāma.
Kāhāmi (tôi sẽ làm), kāhāma (chúng tôi sẽ làm).
Ikārāgame kāhiti, kāhinti iccādi.
When the increment i occurs, kāhiti, kāhinti, and so on.
Khi có sự thêm âm i, kāhiti (người đó sẽ làm), kāhinti (họ sẽ làm) và vân vân.
Kāhābhāve karissati, karissanti.
In the absence of kāha: karissati, karissanti.
Nếu không có kāha, karissati (người đó sẽ làm), karissanti (họ sẽ làm).
Karissasi, karissatha.
Karissasi, karissatha.
Karissasi (ngươi sẽ làm), karissatha (các ngươi sẽ làm).
Karissāmi, karissāma.
Karissāmi, karissāma.
Karissāmi (tôi sẽ làm), karissāma (chúng tôi sẽ làm).
Karissate, karissante.
Karissate, karissante.
Karissate (người đó sẽ làm), karissante (họ sẽ làm).
Karissase, karissavhe.
Karissase, karissavhe.
Karissase (ngươi sẽ làm), karissavhe (các ngươi sẽ làm).
Karissaṃ, karissāmhe.
Karissaṃ, karissāmhe.
Karissaṃ (tôi sẽ làm), karissāmhe (chúng tôi sẽ làm).
Karīyissati, karīyissanti.
Karīyissati, karīyissanti.
Karīyissati (nó sẽ được làm), karīyissanti (chúng sẽ được làm).
Akarissa.
Akarissa.
Akarissa (người đó đã định làm).
Akarīyissā iccādi.
Akarīyissā, and so on.
Akarīyissā (nó đã định được làm) và vân vân.
Abhisaṅkharoti, abhisaṅkharonti.
Abhisaṅkharoti, abhisaṅkharonti.
Abhisaṅkharoti (người đó chuẩn bị), abhisaṅkharonti (họ chuẩn bị).
Abhisaṅkharīyati, abhisaṅkharīyanti.
Abhisaṅkharīyati, abhisaṅkharīyanti.
Abhisaṅkharīyati (nó được chuẩn bị), abhisaṅkharīyanti (chúng được chuẩn bị).
Abhisaṅkharotu.
Abhisaṅkharotu.
Abhisaṅkharotu (hãy chuẩn bị).
Abhisaṅkhareyya.
Abhisaṅkhareyya.
Abhisaṅkhareyya (người đó nên chuẩn bị).
Abhisaṅkhari, khādese abhisaṅkhāsi vā.
Abhisaṅkhari, or abhisaṅkhāsi when khā is substituted.
Abhisaṅkhari (người đó đã chuẩn bị), hoặc abhisaṅkhāsi (người đó đã chuẩn bị) khi có khā.
Abhisaṅkharissati.
Abhisaṅkharissati.
Abhisaṅkharissati (người đó sẽ chuẩn bị).
Abhisaṅkharissa iccādi.
Abhisaṅkharissa, and so on.
Abhisaṅkharissa (người đó đã định chuẩn bị) và vân vân.
Saka sattimhi, opaccayo, sakkoti, sakkonti.
Saka in the sense of 'power,' with the suffix o; sakkoti, sakkonti.
Saka có nghĩa là khả năng, tiếp vĩ ngữ o, sakkoti (người đó có thể), sakkonti (họ có thể).
Sakkosi, sakkotha.
Sakkosi, sakkotha.
Sakkosi (ngươi có thể), sakkotha (các ngươi có thể).
Sakkomi, sakkoma iccādi.
Sakkomi, sakkoma, and so on.
Sakkomi (tôi có thể), sakkoma (chúng tôi có thể) và vân vân.
Apa pāpuṇane, papubbo, pappoti, papponti.
Apa in the sense of 'to reach,' preceded by pa; pappoti, papponti.
Apa có nghĩa là đạt được, có tiền tố pa, pappoti (người đó đạt được), papponti (họ đạt được).
Papposi, pappotha.
Papposi, pappotha.
Papposi (ngươi đạt được), pappotha (các ngươi đạt được).
Pappomi, pappoma.
Pappomi, pappoma.
Pappomi (tôi đạt được), pappoma (chúng tôi đạt được).
Pappotu, pappontu iccādi.
Pappotu, pappontu, and so on.
Pappotu (hãy đạt được), pappontu (họ hãy đạt được) và vân vân.
Curaiccevamādito dhātugaṇato ṇe ṇayaiccete paccayā honti kattari, bhāve ca kammani, vibhattippaccayesu.
From the root group beginning with cura, these suffixes ṇa and ṇaya occur in the agentive, impersonal, and passive voices, in the affixes.
Từ nhóm động từ bắt đầu bằng Cura, các tiếp vĩ ngữ ṇe, ṇaya này xuất hiện trong chủ động, và trong trạng thái và bị động, khi có các tiếp vĩ ngữ biến cách.
‘‘Kāritaṃ viya ṇānubandho’’ti ṇe ṇayānaṃ kāritabyapadeso.
The designation of causative (kārita) for ṇa and ṇaya is like a causative (ṇānī) affix.
“Kāritaṃ viya ṇānubandho” (chữ ṇ là dấu hiệu như trong nguyên nhân)* sự chỉ định ṇe, ṇaya là nguyên nhân.
Dhanaṃ coreti, corenti.
He steals wealth, they steal.
Anh ta ăn trộm tài sản, họ ăn trộm.
Coresi, coretha.
You steal, you (pl.) steal.
Bạn ăn trộm, các bạn ăn trộm.
Coremi, corema.
I steal, we steal.
Tôi ăn trộm, chúng tôi ăn trộm.
Ṇayappaccaye – corayati, corayanti.
With the ṇaya affix – he steals, they steal.
Với tiếp vĩ từ Ṇaya – corayati, corayanti.
Corayasi, corayatha.
You steal, you (pl.) steal.
Corayasi, corayatha.
Corayāmi, corayāma.
I steal, we steal.
Corayāmi, corayāma.
Corayate, corayante.
He steals (mid.), they steal (mid.).
Corayate, corayante.
Corayase, corayavhe.
You steal (mid.), you (pl.) steal (mid.).
Corayase, corayavhe.
Coraye, corayāmhe.
I steal (mid.), we steal (mid.).
Coraye, corayāmhe.
Kamme yappaccaye īkārāgamo, saralopādi ca, corīyate devadattena, corīyati, corīyanti iccādi.
In the passive voice with the ya affix, the insertion of ī and elision of vowels occur: it is stolen by Devadatta, he is stolen, they are stolen, and so on.
Với tiếp vĩ từ ya trong thể bị động (kamme), có sự thêm vào âm ī, và sự lược bỏ nguyên âm, v.v., tài sản bị Devadatta ăn trộm (corīyate devadattena), corīyati, corīyanti, v.v.
Coreyya, coreyyuṃ.
He should steal, they should steal.
Coreyya, coreyyuṃ.
Coraye, corayeyyuṃ.
He should steal, they should steal.
Coraye, corayeyyuṃ.
Acoresi, coresi, acoresuṃ, coresuṃ.
He stole, he stole, they stole, they stole.
Acoresi, coresi, acoresuṃ, coresuṃ.
Acorayi, corayi, acorayiṃsu, corayiṃsu, acorayuṃ, corayuṃ.
He stole, he stole, they stole, they stole, they stole, they stole.
Acorayi, corayi, acorayiṃsu, corayiṃsu, acorayuṃ, corayuṃ.
Acoresi, acoresittha.
You stole, you (pl.) stole.
Acoresi, acoresittha.
Tvaṃ acorayi, acorayittha.
You stole, you (pl.) stole.
Tvaṃ acorayi, acorayittha.
Acoresiṃ, acoresimha.
I stole, we stole.
Acoresiṃ, acoresimha.
Acorayiṃ, acorayimha.
I stole, we stole.
Acorayiṃ, acorayimha.
Acorayittha.
You (pl.) stole.
Acorayittha.
Acorīyittha, acorīyi.
You (pl.) were stolen, you were stolen.
Acorīyittha, acorīyi.
Corissati, corissanti.
He will steal, they will steal.
Corissati, corissanti.
Corayissati, corayissanti.
He will steal, they will steal.
Corayissati, corayissanti.
Corīyissate, corīyissante.
He will be stolen (mid.), they will be stolen (mid.).
Corīyissate, corīyissante.
Corīyissati, corīyissanti.
He will be stolen, they will be stolen.
Corīyissati, corīyissanti.
Acorissa, acorayissa.
He would steal, he would steal.
Acorissa, acorayissa.
Acorīyissatha, acorīyissa iccādi.
You (pl.) would be stolen, you would be stolen, and so on.
Acorīyissatha, acorīyissa, v.v.
Cinteti, cintayati, cintenti, cintayanti.
He thinks, he thinks, they think, they think.
Cinteti, cintayati, cintenti, cintayanti.
Cintetu, cintayatu.
Let him think, let him think.
Cintetu, cintayatu.
Cinteyya, cintayeyya.
He should think, he should think.
Cinteyya, cintayeyya.
Acintesi, cintesi, acintayi, cintayi.
He thought, he thought, he thought, he thought.
Acintesi, cintesi, acintayi, cintayi.
Cintessati, cintayissati.
He will think, he will think.
Cintessati, cintayissati.
Acintissa, acintayissa iccādi.
He would think, he would think, and so on.
Acintissa, acintayissa, v.v.
Ghaṭa ghaṭane, ghāṭeti, ghāṭayati, ghaṭeti, ghaṭayati, ghaṭādittā vikappena vuddhi.
Ghaṭa (to strive, to connect), he makes an effort, he makes an effort, he strives, he strives; vuddhi optionally occurs because it belongs to the ghaṭādi group.
Ghaṭa (cố gắng), ghāṭeti, ghāṭayati, ghaṭeti, ghaṭayati, sự tăng trưởng (vuddhi) là tùy chọn vì thuộc nhóm ghaṭādi.
Gaṇa saṅkhyāne, ‘‘ghaṭādīnaṃ vā’’ti na vuddhi, gaṇeti, gaṇayati iccādi, sabbattha subodhaṃ.
Gaṇa (to count), "Vuddhi optionally occurs for ghaṭādi" does not apply, so no vuddhi: he counts, he counts, and so on; it is clear everywhere.
Gaṇa (đếm), không có sự tăng trưởng (vuddhi) theo quy tắc “ghaṭādīnaṃ vā”, gaṇeti, gaṇayati, v.v., dễ hiểu ở mọi nơi.
Ativākyaṃ titikkhati, titikkhanti.
He is patient, they are patient.
Ativākyaṃ titikkhati, titikkhanti.
Kamme titikkhīyati.
In the passive, he is endured.
Trong thể bị động (kamme) titikkhīyati.
Tathā titikkhatu, titikkhantu.
Similarly, let him be patient, let them be patient.
Tương tự, titikkhatu, titikkhantu.
Titikkheyya, titikkheyyuṃ.
He should be patient, they should be patient.
Titikkheyya, titikkheyyuṃ.
Atitikkhi, atitikkhiṃsu.
He was patient, they were patient.
Atitikkhi, atitikkhiṃsu.
Titikkhissati.
He will be patient.
Titikkhissati.
Atitikkhissa iccādi.
He would be patient, and so on.
Atitikkhissa, v.v.
Gupa gopane, chappaccaye dvibhāvo, ‘‘pubbobbhāso’’ti abbhāsasaññā, ‘‘abbhāsassā’’ti vattamāne ‘‘antassivaṇṇākāro vā’’ti abbhāsantassikāro, ‘‘kavaggassa cavaggo’’ti abbhāsa gakārassa jakāro ca.
Gupa (to protect), with the cha affix, there is doubling, "the first is an abbhāsa" is the abbhāsa designation, while "for the abbhāsa" is in effect, "the vowel at the end of the abbhāsa becomes i optionally," and the ga of the abbhāsa becomes ja (cavagga for kavagga).
Gupa (bảo vệ), với tiếp vĩ từ cha, có sự lặp lại, “âm đầu” (pubbobbhāso) là tên gọi của phần lặp lại, trong khi “của phần lặp lại” (abbhāsassā) đang được áp dụng, “nguyên âm i hoặc a ở cuối phần lặp lại là tùy chọn” (antassivaṇṇākāro vā), và “âm g của nhóm ka trở thành âm c của nhóm ca” (kavaggassa cavaggo), và âm gakāra của phần lặp lại trở thành jakāra.
Dhātvanthassa byañjanassa cakārādeso hoti chappaccayesu paresu.
The final consonant of the root becomes ca when the cha affixes follow.
Âm cuối phụ âm của căn được thay thế bằng cakāra khi các tiếp vĩ từ cha theo sau.
Tato vibhattiyo, kāyaṃ jigucchati, jigucchanti.
Then the vibhattis: he abhors the body, they abhor.
Từ đó, các biến cách, jigucchati kāyaṃ (ghê tởm thân), jigucchanti.
Sesaṃ purimasamaṃ.
The rest is similar to the preceding.
Phần còn lại tương tự như trước.
Chābhāve gopeti, gopenti iccādi.
In the absence of cha, he protects, they protect, and so on.
Khi không có chā, gopeti, gopenti, v.v.
Abbhāsagatānaṃ māna kitaiccetesaṃ dhātūnaṃ vakāra takārattaṃ hoti vā yathākkamanti takāro, dhātvantassa cakāro, sesaṃ samaṃ.
The roots māna and kita in the abbhāsa optionally become va and ta respectively; ta is for the root, ca for the final of the root; the rest is similar.
Các căn māna và kita trong phần lặp lại được thay thế bằng vakāra và takāra theo thứ tự tùy chọn, takāra, âm cuối căn là cakāra, phần còn lại tương tự.
Rogaṃ tikicchati, tikicchanti iccādi.
He treats the disease, they treat the disease, and so on.
Rogaṃ tikicchati, tikicchanti, v.v.
Takārābhāve ‘‘kavaggassa cavaggo’’ti cakāro, vicikicchati, vicikicchanti iccādi.
In the absence of ta, "the kavagga becomes cavagga" means ca: he doubts, they doubt, and so on.
Khi không có takāra, “âm g của nhóm ka trở thành âm c của nhóm ca” (kavaggassa cavaggo), âm cakāra, vicikicchati, vicikicchanti, v.v.
Tato abbhāsato parāsaṃ pāmānānaṃ dhātūnaṃ vāmaṃiccete ādesā honti yathākkamaṃ sappaccaye pare.
After the abbhāsa, the roots pā and māna are replaced by vaṃ and maṃ respectively, when the sa affix follows.
Từ phần lặp lại, các căn pā và māna được thay thế bằng va và ma theo thứ tự tùy chọn khi tiếp vĩ từ sa theo sau.
Sesūti bahuvacananiddeso payogepi vacanavipallāsañāpanatthaṃ.
The plural designation sesu is to indicate a change in number even in usage.
Việc sử dụng số nhiều sesū là để chỉ ra sự đảo ngược số trong cách dùng.
Atthaṃ vīmaṃsati, vīmaṃsanti iccādi.
He investigates the meaning, they investigate, and so on.
Atthaṃ vīmaṃsati (thăm dò ý nghĩa), vīmaṃsanti, v.v.
Bhuja ghasa hara su pā iccevamādīhi dhātūhi tumicchatthesu ca kha cha saiccete paccayā honti vā.
The affixes kha, cha, sa optionally follow the roots bhuja, ghasa, hara, su, pā and so on, in the sense of 'wishing to do'.
Các tiếp vĩ từ kha, cha, sa theo sau các căn như bhuja, ghasa, hara, su, pā, v.v., trong ý nghĩa muốn làm (tumi) là tùy chọn.
Tumicchānaṃ, tumantayuttaicchāya vā atthā tumicchatthā, tena tumantarahitesu ‘‘bhojanamicchatī’’tiādīsu na honti, ‘‘vuttatthānamappayogo’’ti vākyassa appayogo, dhātvādissa dvebhāve kate ‘‘dutiyacatutthānaṃ paṭhamatatiyā’’ti abbhāsa bhakārassa bakāro, dhātvantassa ‘‘ko khe cā’’ti kakāro, bubhukkhati, bubhukkhanti iccādi.
Tumicchatthā means meanings of tum (infinitive) with icchā (desire), or meanings of desire combined with tum. Therefore, they do not occur in sentences like "he wishes for food" where tum is absent, or the sentence is not used due to "what is expressed is not used." After doubling the initial part of the root, "the first and third for the second and fourth" means the bha of the abbhāsa becomes ba; "for the final consonant when kha follows" means the ka of the final part of the root: he wishes to eat, they wish to eat, and so on.
Các ý nghĩa của việc muốn làm (tumi) hoặc của sự muốn kết hợp với tumanta là tumicchatthā; do đó, chúng không xảy ra trong các trường hợp như “muốn thức ăn” (bhojanamicchatī) không có tumanta, hoặc không sử dụng câu “không sử dụng những gì đã được nói đến” (vuttatthānamappayogo), sau khi lặp lại âm đầu căn, “âm thứ hai và thứ tư trở thành âm thứ nhất và thứ ba” (dutiyacatutthānaṃ paṭhamatatiyā), âm bhakāra của phần lặp lại trở thành bakāra, âm cuối căn “âm cuối phụ âm được thay thế bằng k” (ko khe cā) trở thành kakāra, bubhukkhati, bubhukkhanti, v.v.
Ghasa adane, ghasitumicchatīti atthe chappaccayo, dvittaṃ, tatiya cavagga ikāra cakārādesā, jighacchati, jighacchanti.
Ghasa (to eat), in the sense of 'wishing to eat,' the cha affix, doubling, the ca of the third cavagga, the i vowel, and the ca replacement: he wishes to eat, they wish to eat.
Ghasa (ăn), trong ý nghĩa muốn ăn (ghasitumicchati), tiếp vĩ từ cha, sự lặp lại, âm thứ ba của nhóm ca, ikāra, và sự thay thế bằng cakāra, jighacchati, jighacchanti.
Haraiccetassa dhātussa sabbassa gī hoti se paccaye pare.
The entire root hara becomes gī when the sa affix follows.
Toàn bộ căn hara trở thành gī khi tiếp vĩ từ sa theo sau.
‘‘Gīse’’ti yogavibhāgena jissapi, ṭhānūpacārenādesassāpi dhātuvohārattā dvittaṃ, bhikkhaṃ jigīsati, jigīsanti.
"Gīsa" implies reduplication due to the separation of the rule concerning the root ji and also due to the substitution by contextual application as a verbal root usage. For example, jigīsati (desires to beg alms), jigīsanti (they desire to beg alms).
"Gīse" (từ gốc) được sử dụng theo phép phân tích ngữ pháp, ngay cả đối với gốc ji, và do cách dùng của động từ, có sự lặp đôi (dvittaṃ) do sự thay thế gần âm. (Ví dụ: bhikkhaṃ jigīsati – mong muốn khất thực; jigīsanti – họ mong muốn khất thực.)
Pā pāne, pātumicchatīti atthe sappaccayadvittarassatta ikārādesā, ‘‘tato pāmānānaṃ vāmaṃ sesū’’ti vādeso, pivāsati, pivāsanti iccādi.
The root Pā means "to drink"; in the sense "desires to drink", there are the sa suffix, reduplication, shortening, and i substitution, and the vā substitute according to the rule "then, for pā and mā, va for sa", leading to pivāsati (desires to drink), pivāsanti (they desire to drink), etc.
Pā (từ gốc) nghĩa là uống. Với ý nghĩa "muốn uống" (pātumicchati), có sự thêm tiếp vĩ ngữ sa, sự lặp đôi (dvitta), sự rút ngắn nguyên âm (rassatta) và sự thay thế bằng ikāra. Sau đó, theo quy tắc "tato pāmānānaṃ vāmaṃ sesū", có sự thay thế bằng vādeso, tạo thành pivāsati (muốn uống), pivāsanti (họ muốn uống), v.v.
Ācaraṇakriyāya kattuno upamānabhūtamhā nāmato āyappaccayo hoti ācāratthe.
The suffix āya occurs after a noun that serves as a simile for the subject of the action, in the sense of acting like (it).
Khi có ý nghĩa hành xử, tiếp vĩ ngữ āya được thêm vào danh từ làm ví dụ cho chủ thể của hành động.
Upamīyati etenāti upamānaṃ, kattuno upamānaṃ kattupamānaṃ, ‘‘vuttatthānamappayogo’’ti ivasaddanivatti, dhātuppaccayantattā ‘‘tesaṃ vibhattiyo lopā cā’’ti sutte tesaṃgahaṇena vibhattilopo, ‘‘pakati cassa sarantassā’’ti pakatibhāvo, saralopādi, ‘‘dhātuppaccayehi vibhattiyo’’ti vibhattuppatti, pabbatāyati saṅgho, evaṃ samuddamiva attānamācarati samuddāyati, cicciṭamiva attānamācarati cicciṭāyati saddo.
That by which one is compared is a simile (upamānaṃ). The simile of the subject is kattupamānaṃ. The word iva (like) is omitted due to "omission of that whose meaning is stated". The case ending is dropped by the rule "their case endings are dropped", referring to tesaṃ (their) because it ends in a verbal suffix. The noun returns to its natural state by the rule "its natural state for vowels", along with vowel elision, etc. Case endings are then generated by the rule "case endings after verbal suffixes". Thus, pabbatāyati saṅgho (the Saṅgha acts like a mountain). Similarly, samuddamiva attānamācarati (he acts like an ocean towards himself) becomes samuddāyati. Cicciṭamiva attānamācarati (he makes a crackling sound like a cicciṭa) becomes cicciṭāyati saddo (the sound crackles).
"Upamāna" là cái được dùng để ví dụ, "kattupamāna" là cái được dùng để ví dụ cho chủ thể. Theo quy tắc "vuttatthānamappayogo", từ iva (như) bị loại bỏ. Do là tận cùng bằng tiếp vĩ ngữ của động từ, theo quy tắc "tesaṃ vibhattiyo lopā cā" và việc nắm giữ tesaṃ, thì có sự lược bỏ biến cách. Theo quy tắc "pakati cassa sarantassā", có sự phục hồi nguyên dạng, sự lược bỏ nguyên âm, v.v. Theo quy tắc "dhātuppaccayehi vibhattiyo", có sự phát sinh biến cách. (Ví dụ:) pabbatāyati saṅgho (Tăng đoàn hành xử như một ngọn núi). Tương tự, samuddamiva attānamācarati samuddāyati (hành xử như biển cả thì trở thành samuddāyati). cicciṭamiva attānamācarati cicciṭāyati saddo (âm thanh kêu chít chít thì trở thành cicciṭāyati).
Evaṃ dhūmāyati.
Similarly, dhūmāyati (it smokes).
Tương tự, dhūmāyati (bốc khói).
Upamānabhūtā nāmato īyappaccayo hoti ācāratthe.
The suffix īya occurs after a noun that serves as a simile, in the sense of acting like (it).
Tiếp vĩ ngữ īya được thêm vào danh từ làm ví dụ trong ý nghĩa hành xử.
Puna upamānaggahaṇaṃ kattuggahaṇanivattanatthaṃ, tena kammatopi sijjhati, sesaṃ samaṃ.
The word upamāna (simile) is repeated to exclude kattu (subject), so it can also apply to the object. The rest is similar.
Việc lặp lại từ upamāna là để loại bỏ từ kattu (chủ thể). Nhờ đó, nó cũng có thể được hình thành từ đối tượng (kamma). Phần còn lại tương tự.
Achattaṃ chattamivācarati chattīyati, aputtaṃ puttamivācarati puttīyati sissamācariyo.
Achattaṃ chattamivācarati (one without a parasol acts like a parasol) becomes chattīyati. Aputtaṃ puttamivācarati (one without a son acts like a son) becomes puttīyati sissamācariyo (the teacher acts like a son to the disciple).
(Ví dụ:) achattaṃ chattamivācarati chattīyati (cái không phải dù hành xử như dù thì trở thành chattīyati). aputtaṃ puttamivācarati puttīyati sissamācariyo (người đệ tử không có con hành xử như con thì trở thành puttīyati).
Nāmamhā attano icchatthe īyappaccayo hoti.
The suffix īya occurs after a noun in the sense of desiring something for oneself.
Tiếp vĩ ngữ īya được thêm vào danh từ trong ý nghĩa mong muốn của chính mình.
Attano pattamicchati pattīyati, evaṃ vatthīyati, parikkhārīyati, cīvarīyati, paṭīyati, dhanīyati, puttīyati.
Attano pattamicchati (he desires a bowl for himself) becomes pattīyati. Similarly, vatthīyati (desires a robe), parikkhārīyati (desires requisites), cīvarīyati (desires a monastic robe), paṭīyati (desires a mat), dhanīyati (desires wealth), puttīyati (desires a son).
(Ví dụ:) attano pattamicchati pattīyati (muốn cái bát của mình thì trở thành pattīyati). Tương tự, vatthīyati (muốn y phục), parikkhārīyati (muốn vật dụng), cīvarīyati (muốn y), paṭīyati (muốn tấm vải), dhanīyati (muốn của cải), puttīyati (muốn con).
Dhātuyā rūpe nipphādetabbe, ‘‘taṃ karoti, tena atikkamati’’iccādike payujjitabbe vā sati nāmamhā ṇayappaccayo hoti, kāritasaññā ca.
When a verbal form is to be produced, or when it is to be used in the sense of "he makes that", "he surpasses with that", etc., the suffix ṇaya occurs after a noun, and it is called kārita (causative).
Khi cần hình thành dạng động từ, hoặc khi được sử dụng với các ý nghĩa "làm cái đó", "vượt qua bằng cái đó", v.v., thì tiếp vĩ ngữ ṇaya được thêm vào danh từ, và nó cũng là một kārita (động từ nguyên nhân).
Ṇalope, vibhattilopasaralopādīsu katesu vibhattuppatti, daḷhayati vīriyaṃ, evaṃ pamāṇayati, amissayati, tathā hatthinā atikkamati atihatthayati, vīṇāya upagāyati upavīṇayati, visuddhā hoti ratti visuddhayati, kusalaṃ pucchati kusalayati iccādi.
After the elision of ṇa, the dropping of case endings, vowel elision, etc., case endings are formed. Daḷhayati vīriyaṃ (he makes effort firm). Similarly, pamāṇayati (he measures), amissayati (he mixes). Also, hatthinā atikkamati (he surpasses with an elephant) becomes atihatthayati. Vīṇāya upagāyati (he sings along with a lute) becomes upavīṇayati. Visuddhā hoti ratti (the night is pure) becomes visuddhayati. Kusalaṃ pucchati (he asks about what is wholesome) becomes kusalayati, etc.
Sau khi lược bỏ ṇa, lược bỏ biến cách, lược bỏ nguyên âm, v.v., thì có sự phát sinh biến cách. (Ví dụ:) daḷhayati vīriyaṃ (làm cho tinh tấn kiên cố). Tương tự, pamāṇayati (làm cho có tiêu chuẩn), amissayati (làm cho không trộn lẫn). Tương tự, hatthinā atikkamati atihatthayati (vượt qua bằng voi thì trở thành atihatthayati). vīṇāya upagāyati upavīṇayati (hát kèm theo đàn vīṇā thì trở thành upavīṇayati). visuddhā hoti ratti visuddhayati (ban đêm trở nên thanh tịnh thì trở thành visuddhayati). kusalaṃ pucchati kusalayati (hỏi về điều thiện thì trở thành kusalayati), v.v.
Sabbehi dhātūhi hetvatthe abhidheyye ṇe ṇayaṇāpe ṇāpaya iccete paccayā parā honti, te kāritasaññā ca honti.
From all verbal roots, in the sense of causation, the suffixes ṇe, ṇaya, ṇāpe, ṇāpaya occur after them, and they are called kārita (causative).
Từ tất cả các gốc động từ, khi ý nghĩa nguyên nhân được biểu thị, các tiếp vĩ ngữ ṇe, ṇaya, ṇāpe, ṇāpaya này được thêm vào sau, và chúng là các kārita (động từ nguyên nhân).
Hetuyeva attho hetvattho, so ca ‘‘yo kāreti sa hetū’’ti laddhahetusañño suddhakattuno payojako hetukattā, atthato pesanajjhesanādiko payojakabyāpāro idha hetu nāma.
The meaning of cause (hetu) itself is hetvattho. This refers to the agent who causes something to be done, who is the instigator of the original agent, designated as hetu by "he who causes is the cause". In terms of meaning, the instigator's action, such as commanding or requesting, is here called hetu (cause).
Ý nghĩa nguyên nhân (hetvattho) là ý nghĩa của nguyên nhân (hetu). Nguyên nhân đó là người khiến cho (yo kāreti) và là người chủ động (payojaka) của chủ thể (kattu) đã đạt được tên gọi "nguyên nhân" (hetu). Về mặt ý nghĩa, sự hoạt động của người chủ động như sai bảo, yêu cầu, v.v., ở đây được gọi là nguyên nhân.
Tattha yo koci bhavati, tamañño ‘‘bhavāhi bhavāhi’’ iccevaṃ bravīti, atha vā bhavantaṃ bhavituṃ samatthaṃ payojayati, bhavituṃ payojetīti vā atthe iminā ṇeṇayappaccayā, kāritasaññā ca, ‘‘vuttatthānamappayogo’’ti vākyassa appayogo, ‘‘kāritānaṃ ṇo lopa’’nti ṇalopo, ‘‘asaṃyogantassa vuddhi kārite’’ti ūkāra ssokāro vuddhi.
Here, if anyone becomes, and another says to him, "become, become!", or instigates someone capable of becoming, or instigates to become—in this sense, the suffixes ṇe and ṇaya are applied according to this rule, and it is a kārita (causative). The sentence is omitted due to "omission of what is already stated". The ṇa is dropped by "dropping of ṇa in causatives". The ū vowel becomes o by "vowel lengthening in causatives for non-conjunct final vowels".
Ở đó, bất kỳ ai hiện hữu, người khác nói với người đó "hãy hiện hữu, hãy hiện hữu" như vậy, hoặc khiến cho người hiện hữu có khả năng hiện hữu, hoặc khiến cho người đó hiện hữu. Với ý nghĩa này, các tiếp vĩ ngữ ṇeṇaya và kārita (nguyên nhân) được thêm vào. Theo quy tắc "vuttatthānamappayogo", câu bị lược bỏ. Theo quy tắc "kāritānaṃ ṇo lopa", ṇa bị lược bỏ. Theo quy tắc "asaṃyogantassa vuddhi kārite", nguyên âm ū và o được kéo dài (vuddhi).
Te dhātvantabhūtā okā rekārā āvaāyādese pāpuṇanti kārite pare.
Those o and e vowels at the end of verbal roots become the substitutes āva and āya when a causative suffix follows.
Các nguyên âm o và e ở cuối gốc động từ sẽ trở thành āva và āyā khi có tiếp vĩ ngữ nguyên nhân (kārita) theo sau.
‘‘Te āvāyā’’ti yogavibhāgena jheādīnaṃ akāritepi hontīti okārassa āvādeso, saralopādi, ‘‘dhātuppaccayehi vibhattiyo’’ti tyādayo.
By the separation of the rule "Te āvāyā", these occur even in non-causatives for roots like jhe. The o vowel becomes the substitute āvā, with vowel elision, etc. Case endings like tyā are formed by "case endings after verbal suffixes".
Theo phép phân tích ngữ pháp "te āvāyā", các thay thế āvādeso cũng xảy ra cho các gốc như jhe, v.v., ngay cả khi không phải là dạng nguyên nhân (akārite). Sau đó là lược bỏ nguyên âm, v.v. Theo quy tắc "dhātuppaccayehi vibhattiyo", các tiếp vĩ ngữ như tyādayo được thêm vào.
So samādhiṃ bhāveti, bhāvayati, bhāventi, bhāvayanti.
He develops concentration: bhāveti, bhāvayati, bhāventi, bhāvayanti.
Người ấy phát triển định: bhāveti, bhāvayati, bhāventi, bhāvayanti.
Bhāvesi, bhāvayasi, bhāvetha, bhāvayatha.
Bhāvesi, bhāvayasi, bhāvetha, bhāvayatha.
bhāvesi, bhāvayasi, bhāvetha, bhāvayatha.
Bhāvemi, bhāvayāmi, bhāvema, bhāvayāma.
Bhāvemi, bhāvayāmi, bhāvema, bhāvayāma.
bhāvemi, bhāvayāmi, bhāvema, bhāvayāma.
Bhāvayate, bhāvayante.
Bhāvayate, bhāvayante.
bhāvayate, bhāvayante.
Kamme attanopadayappaccayaīkārāgamā, saralopādi ca, tena bhāvīyate samādhi, bhāvīyante.
In the passive voice, the middle voice suffixes and the ī augment, as well as vowel elision, etc., occur. Hence bhāvīyate samādhi (concentration is developed), bhāvīyante.
Ở dạng đối tượng (kamme), các tiếp vĩ ngữ attanopada và sự thêm īkāra, cùng với sự lược bỏ nguyên âm, v.v., tạo thành bhāvīyate samādhi (định được phát triển), bhāvīyante.
Bhāvīyati, bhāvīyanti.
Bhāvīyati, bhāvīyanti.
bhāvīyati, bhāvīyanti.
Tathā bhāvetu, bhāvayatu, bhāventu, bhāvayantu.
Similarly, bhāvetu, bhāvayatu, bhāventu, bhāvayantu.
Tương tự, bhāvetu, bhāvayatu, bhāventu, bhāvayantu.
Bhāvehi, bhāvaya, bhāvayāhi, bhāvetha, bhāvayatha.
Bhāvehi, bhāvaya, bhāvayāhi, bhāvetha, bhāvayatha.
bhāvehi, bhāvaya, bhāvayāhi, bhāvetha, bhāvayatha.
Bhāvemi, bhāvayāmi, bhāvema, bhāvayāma.
Bhāvemi, bhāvayāmi, bhāvema, bhāvayāma.
bhāvemi, bhāvayāmi, bhāvema, bhāvayāma.
Bhāvayataṃ, bhāvayantaṃ.
Bhāvayataṃ, bhāvayantaṃ.
bhāvayataṃ, bhāvayantaṃ.
Bhāveyya, bhāvaye, bhāvayeyya, bhāveyyuṃ, bhāvayeyyuṃ.
Bhāveyya, bhāvaye, bhāvayeyya, bhāveyyuṃ, bhāvayeyyuṃ.
bhāveyya, bhāvaye, bhāvayeyya, bhāveyyuṃ, bhāvayeyyuṃ.
Bhāveyyāsi, bhāvayeyyāsi, bhāveyyātha, bhāvayeyyātha.
Bhāveyyāsi, bhāvayeyyāsi, bhāveyyātha, bhāvayeyyātha.
bhāveyyāsi, bhāvayeyyāsi, bhāveyyātha, bhāvayeyyātha.
Bhāveyyāmi, bhāvayeyyāmi, bhāveyyāma, bhāvayeyyāma.
Bhāveyyāmi, bhāvayeyyāmi, bhāveyyāma, bhāvayeyyāma.
bhāveyyāmi, bhāvayeyyāmi, bhāveyyāma, bhāvayeyyāma.
Bhāvetha, bhāvayetha, bhāveraṃ, bhāvayeraṃ.
Bhāvetha, bhāvayetha, bhāveraṃ, bhāvayeraṃ.
bhāvetha, bhāvayetha, bhāveraṃ, bhāvayeraṃ.
Abhāvesi, bhāvesi, abhāvayi, bhāvayi, abhāvesuṃ, bhāvesuṃ, abhāvayiṃsu, bhāvayiṃsu, abhāvayuṃ, bhāvayuṃ.
Abhāvesi, bhāvesi, abhāvayi, bhāvayi, abhāvesuṃ, bhāvesuṃ, abhāvayiṃsu, bhāvayiṃsu, abhāvayuṃ, bhāvayuṃ.
abhāvesi, bhāvesi, abhāvayi, bhāvayi, abhāvesuṃ, bhāvesuṃ, abhāvayiṃsu, bhāvayiṃsu, abhāvayuṃ, bhāvayuṃ.
Abhāvesi, abhāvayasi, abhāvittha, abhāvayittha.
Abhāvesi, abhāvayasi, abhāvittha, abhāvayittha.
abhāvesi, abhāvayasi, abhāvittha, abhāvayittha.
Abhāvesiṃ, bhāvesiṃ, abhāvayiṃ, bhāvayiṃ, abhāvimha, abhāvayimha.
Abhāvesiṃ, bhāvesiṃ, abhāvayiṃ, bhāvayiṃ, abhāvimha, abhāvayimha.
abhāvesiṃ, bhāvesiṃ, abhāvayiṃ, bhāvayiṃ, abhāvimha, abhāvayimha.
Bhāvessati, bhāvayissati, bhāvessanti, bhāvayissanti.
Bhāvessati, bhāvayissati, bhāvessanti, bhāvayissanti.
bhāvessati, bhāvayissati, bhāvessanti, bhāvayissanti.
Bhāvessasi, bhāvayissasi, bhāvissatha, bhāvayissatha.
Bhāvessasi, bhāvayissasi, bhāvissatha, bhāvayissatha.
bhāvessasi, bhāvayissasi, bhāvissatha, bhāvayissatha.
Bhāvessāmi, bhāvayissāmi, bhāvessāma, bhāvayissāma.
Bhāvessāmi, bhāvayissāmi, bhāvessāma, bhāvayissāma.
bhāvessāmi, bhāvayissāmi, bhāvessāma, bhāvayissāma.
Abhāvissa, abhāvayissa, abhāvissaṃsu, abhāvayissaṃsu.
Abhāvissa, abhāvayissa, abhāvissaṃsu, abhāvayissaṃsu.
abhāvissa, abhāvayissa, abhāvissaṃsu, abhāvayissaṃsu.
Kamme abhāvīyissatha, abhāvīyissa iccādi.
In the passive voice: abhāvīyissatha, abhāvīyissa, etc.
Ở dạng đối tượng (kamme): abhāvīyissatha, abhāvīyissa, v.v.
Tathā yo koci pacati, tamañño ‘‘pacāhi pacāhi’’ iccevaṃ bravīti, atha vā pacantaṃ payojeti, pacituṃ vā payojetīti atthe vuttanayena ṇe ṇayādayo, akāra ssākāro vuddhi, sesaṃ neyyaṃ.
Similarly, if someone cooks, and another says to him, "cook, cook!", or instigates someone who cooks, or instigates him to cook—in this sense, the suffixes ṇe, ṇaya, etc., are applied as explained. The a vowel is lengthened to ā. The rest should be understood.
Tương tự, bất kỳ ai nấu ăn, người khác nói với người đó "hãy nấu, hãy nấu" như vậy, hoặc khiến cho người nấu ăn, hoặc khiến cho người đó nấu ăn. Với ý nghĩa này, các tiếp vĩ ngữ ṇe ṇayādayo được sử dụng theo cách đã nêu. Nguyên âm a được kéo dài thành ā. Phần còn lại nên được hiểu.
So devadattaṃ odanaṃ pāceti, pācenti.
He cooks rice for Devadatta, they cook.
Người ấy khiến Devadatta nấu cơm, họ khiến nấu.
Pācesi, pācetha.
You cook, you (pl.) cook.
Ngươi khiến nấu, các ngươi khiến nấu.
Pācemi, pācema.
I cook, we cook.
Tôi khiến nấu, chúng tôi khiến nấu.
Pācayati, pācayanti.
He causes to cook, they cause to cook.
Người ấy khiến nấu, họ khiến nấu.
Pācayasi, pācayatha.
You cause to cook, you (pl.) cause to cook.
Ngươi khiến nấu, các ngươi khiến nấu.
Pācayāmi, pācayāma.
I cause to cook, we cause to cook.
Tôi khiến nấu, chúng tôi khiến nấu.
Ṇāpeṇāpayesu pana so puriso taṃ purisaṃ odanaṃ pācāpeti, pācāpenti.
In ṇāpe and ṇāpaye*, however, that man causes that person to cook rice, they cause (them) to cook.
Nhưng trong trường hợp ṇāpeṇāpayesu, người đàn ông đó khiến người kia nấu cơm, họ khiến khiến nấu.
Pācāpayati, pācāpayanti.
He causes to cook, they cause to cook.
Người ấy khiến khiến nấu, họ khiến khiến nấu.
Tathā pācetu, pācayatu, pācāpetu, pācāpayatu.
Similarly, let him cook, let him cause to cook, let him cause to cook, let him cause to cook.
Tương tự, hãy khiến nấu, hãy khiến nấu, hãy khiến khiến nấu, hãy khiến khiến nấu.
Pācīyataṃ, pācīyatu, pācayīyataṃ, pācayīyatu, pācāpīyataṃ, pācāpīyatu, pācāpayīyataṃ, pācāpayīyatu.
Let it be cooked, let it be cooked, let it be caused to be cooked, let it be caused to be cooked, let it be caused to be cooked, let it be caused to be cooked, let it be caused to be cooked, let it be caused to be cooked.
Hãy được khiến nấu, hãy được khiến nấu, hãy được khiến khiến nấu, hãy được khiến khiến nấu.
Pāceyya, pācayeyya, pācāpeyya, pācāpayeyya.
He should cook, he should cause to cook, he should cause to cook, he should cause to cook.
Nên khiến nấu, nên khiến nấu, nên khiến khiến nấu, nên khiến khiến nấu.
Pācīyeyya, pācīyeyyuṃ.
It should be cooked, they should be cooked.
Nên được khiến nấu, nên được khiến nấu.
Apācesi, apācayi, apācāpesi, apācāpayi.
He cooked, he caused to cook, he caused to cook, he caused to cook.
Đã khiến nấu, đã khiến nấu, đã khiến khiến nấu, đã khiến khiến nấu.
Pācessati, pācayissati, pācāpessati, pācāpayissati.
He will cook, he will cause to cook, he will cause to cook, he will cause to cook.
Sẽ khiến nấu, sẽ khiến nấu, sẽ khiến khiến nấu, sẽ khiến khiến nấu.
Apācissa, apācayissa, apācāpissa, apācāpayissa iccādi.
He would cook, he would cause to cook, he would cause to cook, he would cause to cook, and so on.
Đã khiến nấu, đã khiến nấu, đã khiến khiến nấu, đã khiến khiến nấu, v.v.
So taṃ purisaṃ gāmaṃ gameti, gamayati, gacchāpeti, gacchāpayati.
He causes that man to go to the village, he causes to go, he causes to go, he causes to go.
Người ấy khiến người đó đi làng, khiến đi, khiến đi, khiến đi.
So gāmaṃ gamīyati tena, gamayīyati, gacchāpīyati, gacchāpayīyati iccādi.
The village is caused to be gone to by him, it is caused to be gone to, it is caused to be gone to, it is caused to be gone to, and so on.
Làng được người ấy khiến đi, được khiến đi, được khiến đi, được khiến đi, v.v.
Sabbattha yojetabbaṃ.
It should be applied everywhere.
Nên được áp dụng ở khắp mọi nơi.
Evaṃ uparipi.
Similarly above.
Tương tự ở các phần trên.
Ghaṭa īhāyaṃ, ghaṭantaṃ payojayati, ghaṭeti, ghaṭādīnaṃ vāti na vuddhi, ghaṭayati, ghaṭāpeti, ghaṭāpayati.
Ghaṭa (to strive), he causes to strive: ghaṭeti, ghaṭayati. No vuddhi due to "vā for ghaṭādi", ghaṭāpeti, ghaṭāpayati.
Ghaṭa (nỗ lực), khiến nỗ lực, ghaṭeti, ghaṭayati, ghaṭāpeti, ghaṭāpayati; không kéo dài nguyên âm theo quy tắc ghaṭādīnaṃ vā.
Guha saṃvaraṇe, guhituṃ payojayati gūhayati, gūhayanti.
Guha (to conceal): He causes to conceal, gūhayati, gūhayanti.
Guha (che giấu), khiến che giấu: gūhayati, gūhayanti.
Dusa appītimhi, dussantaṃ payojayati dūsayati, dūsayanti iccādi.
Dusa (to be displeased): He causes to be displeased, dūsayati, dūsayanti, and so on.
Dusa (không hài lòng), khiến không hài lòng: dūsayati, dūsayanti, v.v.
Tathā icchantaṃ payojayati icchāpeti, icchāpayati, eseti, esayati.
Similarly, he causes to desire, icchāpeti, icchāpayati, eseti, esayati.
Tương tự, khiến mong muốn: icchāpeti, icchāpayati, eseti, esayati.
Niyacchantaṃ payojayati niyāmeti, niyāmayati.
He causes to restrain, niyāmeti, niyāmayati.
Khiến điều khiển: niyāmeti, niyāmayati.
Āsantaṃ payojayati āseti, āsayati, acchāpeti, acchāpayati.
He causes to sit, āseti, āsayati, acchāpeti, acchāpayati.
Khiến ngồi: āseti, āsayati, acchāpeti, acchāpayati.
Labhantaṃ payojayati lābheti, lābhayati.
He causes to obtain, lābheti, lābhayati.
Khiến đạt được: lābheti, lābhayati.
Vacantaṃ payojayati vāceti, vācayati, vācāpeti, vācāpayati.
He causes to speak, vāceti, vācayati, vācāpeti, vācāpayati.
Khiến nói: vāceti, vācayati, vācāpeti, vācāpayati.
Evaṃ vāseti, vāsayati, vāsāpeti, vāsāpayati.
Similarly, vāseti, vāsayati, vāsāpeti, vāsāpayati.
Tương tự, vāseti, vāsayati, vāsāpeti, vāsāpayati.
Vāheti, vāhayati, vāhāpeti, vāhāpayati.
Vāheti, vāhayati, vāhāpeti, vāhāpayati.
Vāheti, vāhayati, vāhāpeti, vāhāpayati.
Jīreti, jīrayati, jīrāpeti, jīrāpayati.
Jīreti, jīrayati, jīrāpeti, jīrāpayati.
Jīreti, jīrayati, jīrāpeti, jīrāpayati.
Māreti, mārayati, mārāpeti, mārāpayati.
Māreti, mārayati, mārāpeti, mārāpayati.
Māreti, mārayati, mārāpeti, mārāpayati.
Dasseti, dassayati iccādi.
Dasseti, dassayati, and so on.
Dasseti, dassayati, v.v.
Tathā tudantaṃ payojayati todeti, todayati, todāpeti, todāpayati.
Similarly, he causes to pierce, todeti, todayati, todāpeti, todāpayati.
Tương tự, khiến đâm: todeti, todayati, todāpeti, todāpayati.
Pavisantaṃ payojayati, pavisituṃ vā paveseti, pavesayati, pavesāpeti, pavesāpayati.
He causes to enter, or causes to enter, paveseti, pavesayati, pavesāpeti, pavesāpayati.
Khiến vào, hoặc khiến vào: paveseti, pavesayati, pavesāpeti, pavesāpayati.
Uddisantaṃ payojayati uddisāpeti, uddisāpayati.
He causes to point out, uddisāpeti, uddisāpayati.
Khiến chỉ định: uddisāpeti, uddisāpayati.
Pahontaṃ payojayati pahāveti, pahāvayati.
He causes to be able, pahāveti, pahāvayati.
Khiến đủ: pahāveti, pahāvayati.
Sayantaṃ payojayati sāyeti, sāyayati, sāyāpeti, sāyāpayati.
He causes to lie down, sāyeti, sāyayati, sāyāpeti, sāyāpayati.
Khiến nằm: sāyeti, sāyayati, sāyāpeti, sāyāpayati.
Ettha ekārassa āyādeso, sayāpeti, sayāpayati, ‘‘kvaci dhātū’’tiādinā ṇāpeṇāpayesu āyādesassa rassattaṃ.
Here, the e-vowel becomes āyā; sayāpeti, sayāpayati. Shortening of āyā in ṇāpe and ṇāpaye is by the rule “kvaci dhātū” and so on.
Ở đây, nguyên âm e biến thành āyā, sayāpeti, sayāpayati, theo quy tắc ‘‘kvaci dhātū’’ v.v., āyā biến thành nguyên âm ngắn trong ṇāpeṇāpayesu.
Nayantaṃ payojayati nayāpeti, nayāpayati.
He causes to lead, nayāpeti, nayāpayati.
Khiến dẫn: nayāpeti, nayāpayati.
Patiṭṭhantaṃ payojayati patiṭṭhāpeti, patiṭṭhāpayati, patiṭṭhapeti vā.
He causes to stand, patiṭṭhāpeti, patiṭṭhāpayati, or patiṭṭhapeti.
Khiến đứng vững: patiṭṭhāpeti, patiṭṭhāpayati, hoặc patiṭṭhapeti.
Hanaiccetassa dhātussa ghātādeso hoti ṇakāravati kāritappaccaye pare.
The root hana gets the substitution ghāta when a kārita suffix containing ṇa follows.
Căn hana biến thành ghātā khi có tiếp vĩ ngữ kārita chứa ṇa theo sau.
Ghāteti, ghātayati, ghātāpeti, ghātāpayati, ‘‘vadho vā sabbatthā’’ti vadhādese vadheti, vadhāpeti.
Ghāteti, ghātayati, ghātāpeti, ghātāpayati. By the rule “vadho vā sabbatthā” (or vadha everywhere), the substitution vadha gives vadheti, vadhāpeti.
Ghāteti, ghātayati, ghātāpeti, ghātāpayati; theo quy tắc ‘‘vadho vā sabbatthā’’ (hoặc vadha ở khắp mọi nơi), biến thành vadha: vadheti, vadhāpeti.
Juhontaṃ payojayati juhāveti, juhāvayati.
He causes to sacrifice, juhāveti, juhāvayati.
Khiến cúng dường: juhāveti, juhāvayati.
Jahantaṃ payojayati jahāpeti, jahāpayati, hāpeti, hāpayati.
He causes to abandon, jahāpeti, jahāpayati, hāpeti, hāpayati.
Khiến từ bỏ: jahāpeti, jahāpayati, hāpeti, hāpayati.
Dadantaṃ payojayati dāpeti, dāpayati.
He causes to give, dāpeti, dāpayati.
Khiến cho: dāpeti, dāpayati.
Pidahantaṃ payojayati pidhāpeti, pidhāpayati, pidahāpeti, pidahāpayati.
He causes to cover, pidhāpeti, pidhāpayati, pidahāpeti, pidahāpayati.
Khiến đóng: pidhāpeti, pidhāpayati, pidahāpeti, pidahāpayati.
Rundhantaṃ payojayati rodheti, rodhayati, rodhāpeti, rodhāpayati.
He causes to obstruct, rodheti, rodhayati, rodhāpeti, rodhāpayati.
Khiến ngăn cản: rodheti, rodhayati, rodhāpeti, rodhāpayati.
Chindantaṃ payojayati chedeti, chedayati, chedāpeti, chedāpayati.
He causes to cut, chedeti, chedayati, chedāpeti, chedāpayati.
Khiến cắt: chedeti, chedayati, chedāpeti, chedāpayati.
Yuñjantaṃ payojayati yojeti, yojayati, yojāpeti, yojāpayati.
He causes to join, yojeti, yojayati, yojāpeti, yojāpayati.
Khiến kết nối: yojeti, yojayati, yojāpeti, yojāpayati.
Bhuñjantaṃ payojayati bhojeti, bhojayati, bhojāpeti, bhojāpayati.
He causes to eat, bhojeti, bhojayati, bhojāpeti, bhojāpayati.
Khiến ăn: bhojeti, bhojayati, bhojāpeti, bhojāpayati.
Muñcantaṃ payojayati moceti, mocayati, mocāpeti, mocāpayati.
He causes to release, moceti, mocayati, mocāpeti, mocāpayati.
Khiến giải thoát: moceti, mocayati, mocāpeti, mocāpayati.
Dibbantaṃ payojayati deveti, devayati.
He causes to play, deveti, devayati.
Khiến chơi: deveti, devayati.
Uppajjantaṃ payojayati uppādeti, uppādayati.
He causes to arise, uppādeti, uppādayati.
Khiến phát sinh: uppādeti, uppādayati.
Bujjhantaṃ payojayati bodheti, bodhayati.
He causes to awaken, bodheti, bodhayati.
Khiến giác ngộ: bodheti, bodhayati.
‘‘Dādhāntato yo kvacī’’ti yakārāgamo, bujjhāpeti, bujjhāpayati.
By “Dādhāntato yo kvacī” (sometimes ya from dā, dhā, and ends), the ya-insertion*: bujjhāpeti, bujjhāpayati.
Theo quy tắc ‘‘Dādhāntato yo kvacī’’ (Đôi khi có ya sau dā và dhā), thêm ya: bujjhāpeti, bujjhāpayati.
Tussantaṃ payojayati toseti, tosayati, tosāpeti, tosāpayati.
He causes to be pleased, toseti, tosayati, tosāpeti, tosāpayati.
Khiến hài lòng: toseti, tosayati, tosāpeti, tosāpayati.
Sammantaṃ payojayati sameti, samayati, ghaṭādittā na vuddhi.
He causes to be calm, sameti, samayati. No vuddhi because it is from the ghaṭādi group.
Khiến an tịnh: sameti, samayati; không kéo dài nguyên âm theo nhóm ghaṭa.
Kuppantaṃ payojayati kopeti, kopayati.
He causes to be angry, kopeti, kopayati.
Khiến nổi giận: kopeti, kopayati.
Jāyantaṃ payojayati janeti, janayati, ghaṭādittā na vuddhi.
He causes to be born, janeti, janayati. No vuddhi because it is from the ghaṭādi group.
Khiến sinh ra: janeti, janayati; không kéo dài nguyên âm theo nhóm ghaṭa.
Vikkiṇantaṃ payojayati vikkāyāpeti, vikkāyāpayati.
He causes to sell, vikkāyāpeti, vikkāyāpayati.
Khiến bán: vikkāyāpeti, vikkāyāpayati.
Jinantaṃ payojayati jayāpeti, jayāpayati.
He causes to conquer, jayāpeti, jayāpayati.
Khiến chiến thắng: jayāpeti, jayāpayati.
Jānantaṃ payojayati ñāpeti, ñāpayati.
He causes to know, ñāpeti, ñāpayati.
Khiến biết: ñāpeti, ñāpayati.
Gaṇhantaṃ payojayati gāheti, gāhayati, gāhāpeti, gāhāpayati, gaṇhāpeti, gaṇhāpayati.
He causes to take, gāheti, gāhayati, gāhāpeti, gāhāpayati, gaṇhāpeti, gaṇhāpayati.
Khiến nắm giữ: gāheti, gāhayati, gāhāpeti, gāhāpayati, gaṇhāpeti, gaṇhāpayati.
Vitanantaṃ payojayati vitāneti, vitānayati.
He causes to spread, vitāneti, vitānayati.
Khiến trải rộng: vitāneti, vitānayati.
Yo koci karoti, tamañño ‘‘karohi karohi’’iccevaṃ bravīti, karontaṃ payojayati, kātuṃ vā kāreti, kārayati, kārāpeti, kārāpayati iccādi.
Whoever does something, another person says to him, “Do, do!” In the sense of "he causes to do", or "causes to do", kāreti, kārayati, kārāpeti, kārāpayati, and so on.
Bất cứ ai đang làm, người khác nói ‘‘Hãy làm, hãy làm’’ như vậy, khiến làm, hoặc khiến làm: kāreti, kārayati, kārāpeti, kārāpayati, v.v.
Corentaṃ payojayati corāpeti, corāpayati.
He causes to steal, corāpeti, corāpayati.
Khiến ăn trộm: corāpeti, corāpayati.
Cintentaṃ payojayati cintāpeti, cintāpayati, pūjentaṃ payojayati pūjāpeti, pūjāpayati iccādi.
He causes to think, cintāpeti, cintāpayati. He causes to worship, pūjāpeti, pūjāpayati, and so on.
Khiến suy nghĩ: cintāpeti, cintāpayati; khiến cúng dường: pūjāpeti, pūjāpayati, v.v.
Sabbattha subodhaṃ.
It is clear everywhere.
Tất cả đều dễ hiểu.
Tena titikkhantaṃ payojayati titikkheti, titikkhāpeti.
Thus, he causes to endure, titikkheti, titikkhāpeti.
Do đó, khiến nhẫn nại: titikkheti, titikkhāpeti.
Tikicchantaṃ payojayati tikiccheti, tikicchayati, tikicchāpeti, tikicchāpayati.
He causes to heal, tikiccheti, tikicchayati, tikicchāpeti, tikicchāpayati.
Khiến chữa bệnh: tikiccheti, tikicchayati, tikicchāpeti, tikicchāpayati.
Evaṃ bubhukkheti, bubhukkhayati, bubhukkhāpeti, bubhukkhāpayati, pabbatāyantaṃ payojayati pabbatāyayati.
Similarly, bubhukkheti, bubhukkhayati, bubhukkhāpeti, bubhukkhāpayati. He causes to behave like a mountain, pabbatāyayati.
Tương tự, bubhukkheti, bubhukkhayati, bubhukkhāpeti, bubhukkhāpayati; khiến trở thành núi: pabbatāyayati.
Puttīyayati iccādipi siddhaṃ bhavati.
Puttīyayati and so on are also established.
Puttīyayati, v.v., cũng được chứng minh.