Mahāvagga-aṭṭhakathā

281

Theyyasaṃvāsakavatthukathā

The Narrative on the Matter of the Theyyasaṃvāsaka (Thief-Dweller)

Câu chuyện về người sống chung trộm

282

110. Purāṇakulaputtoti purāṇassa anukkamena pārijuññaṃ pattassa kulassa putto.

110. Purāṇakulaputto means the son of a family that has become impoverished through a long lineage.

110. Purāṇakulaputto có nghĩa là con trai của một gia đình đã suy tàn theo thời gian.

Mātipakkhapitipakkhato kolaññā khīṇā vinaṭṭhā matā assāti khīṇakolañño.

Khīṇakolañño means one whose relatives on both the mother's and father's sides are depleted, destroyed, or dead.

Khīṇakolañño có nghĩa là người mà dòng họ từ phía mẹ và phía cha đã suy tàn, mất mát, hoặc đã chết.

Anadhigatanti appattaṃ.

Anadhigata means not yet attained.

Anadhigataṃ có nghĩa là chưa đạt được.

Phātiṃkātunti vaḍḍhetuṃ.

Phātiṃkātuṃ means to increase.

Phātiṃkātuṃ có nghĩa là để làm cho tăng trưởng.

Iṅghāti uyyojanatthe nipāto.

Iṅghā is a particle used in the sense of urging.

Iṅghā là một từ ngữ được dùng trong nghĩa khuyến khích.

Anuyuñjiyamānoti ekamantaṃ netvā kesamassuoropanakāsāyapaṭiggahaṇasaraṇagamanaupajjhāyaggahaṇakammavācānissayadhamme pucchiyamāno.

Anuyuñjiyamāno means being questioned, after being led to one side, about the procedures of shaving hair and beard, receiving robes, taking refuge, taking a preceptor, the kammavācā, and the Nissaya duties.

Anuyuñjiyamāno có nghĩa là khi được đưa sang một bên và được hỏi về việc cạo tóc râu, nhận y cà-sa, quy y, nhận thầy y chỉ, nghi thức tụng giới, và các pháp nương tựa.

Etamatthaṃ ārocesīti etaṃ sayaṃ pabbajitabhāvaṃ ādito paṭṭhāya ācikkhi.

Etamatthaṃ ārocesī means he explained that state of having ordained himself, from the very beginning.

Etamatthaṃ ārocesī có nghĩa là người đó đã kể lại sự việc mình đã xuất gia từ đầu.

283

Theyyasaṃvāsako bhikkhaveti ettha tayo theyyasaṃvāsakā – liṅgatthenako, saṃvāsatthenako, ubhayatthenakoti.

Here, concerning Theyyasaṃvāsako, Bhikkhave, there are three types of theyyasaṃvāsaka (thief-dwellers): liṅgatthenako, saṃvāsatthenako, and ubhayatthenako.

Theyyasaṃvāsako bhikkhave (này các Tỳ-khưu, người sống chung trộm) ở đây có ba loại người sống chung trộm: liṅgatthenaka (trộm hình tướng), saṃvāsatthenaka (trộm sự sống chung), và ubhayatthenaka (trộm cả hai).

Tattha yo sayaṃ pabbajitvā vihāraṃ gantvā na bhikkhuvassāni gaṇeti, na yathāvuḍḍhaṃ vandanaṃ sādiyati, na āsanena paṭibāhati, na uposathapavāraṇādīsu sandissati, ayaṃ liṅgamattasseva thenitattā liṅgatthenako nāma.

Among these, a liṅgatthenako is one who, having ordained himself, goes to a monastery but does not count his bhikkhu-years, does not accept salutations according to seniority, does not prevent others from sitting in his place, and does not associate in Uposatha, Pavāraṇā, and so forth, because he has merely stolen the outward appearance (liṅga).

Trong đó, người nào tự mình xuất gia rồi đến trú xứ, không đếm số hạ lạp Tỳ-khưu, không chấp nhận sự đảnh lễ theo thứ tự tuổi hạ, không từ chối chỗ ngồi, không tham gia các nghi lễ Uposatha, Pavāraṇā, v.v., người này được gọi là liṅgatthenaka, vì chỉ trộm hình tướng.

284

Yo pana bhikkhūhi pabbājito sāmaṇero samānopi videsaṃ gantvā ‘‘ahaṃ dasavasso vā vīsativasso vā’’ti musā vatvā bhikkhuvassāni gaṇeti, yathāvuḍḍhaṃ vandanaṃ sādiyati, āsanena paṭibāhati, uposathapavāraṇādīsu sandissati, ayaṃ saṃvāsamattasseva thenitattā saṃvāsatthenako nāma.

One who, though a sāmaṇera ordained by bhikkhus, goes to another country and, by falsely claiming "I am ten years ordained" or "twenty years ordained," counts bhikkhu-years, accepts salutations according to seniority, prevents others from sitting in his place, and associates in Uposatha, Pavāraṇā, and so forth, is called a saṃvāsatthenako because he has stolen merely the communal living (saṃvāsa).

Còn người nào, dù là sa-di đã được các Tỳ-khưu cho xuất gia, nhưng đi đến một xứ khác, nói dối rằng "tôi đã mười hạ" hoặc "hai mươi hạ", rồi đếm số hạ lạp Tỳ-khưu, chấp nhận sự đảnh lễ theo thứ tự tuổi hạ, từ chối chỗ ngồi, tham gia các nghi lễ Uposatha, Pavāraṇā, v.v., người này được gọi là saṃvāsatthenaka, vì chỉ trộm sự sống chung.

Bhikkhuvassagaṇanādiko hi sabbopi kiriyabhedo imasmiṃ atthe ‘‘saṃvāso’’ti veditabbo.

Indeed, all such actions as counting bhikkhu-years should be understood as "communal living" (saṃvāsa) in this context.

Thật vậy, tất cả các loại hành vi như đếm số hạ lạp Tỳ-khưu, v.v., trong trường hợp này đều được hiểu là "sự sống chung" (saṃvāsa).

Sikkhaṃ paccakkhāya ‘‘na maṃ koci jānātī’’ti evaṃ paṭipajjantepi eseva nayo.

The same method applies to one who, having renounced the training, acts in such a way, thinking, "No one knows me."

Nguyên tắc này cũng áp dụng cho những người từ bỏ giới luật và hành xử như thể "không ai biết tôi".

285

Yo pana sayaṃ pabbajitvā vihāraṃ gantvā bhikkhuvassāni gaṇeti, yathāvuḍḍhaṃ vandanaṃ sādiyati, āsanena paṭibāhati, uposathapavāraṇādīsu sandissati, ayaṃ liṅgassa ceva saṃvāsassa ca thenitattā ubhayatthenako nāma.

One who, having ordained himself, goes to a monastery, counts bhikkhu-years, accepts salutations according to seniority, prevents others from sitting in his place, and associates in Uposatha, Pavāraṇā, and so forth, is called an ubhayatthenako because he has stolen both the outward appearance (liṅga) and communal living (saṃvāsa).

Còn người nào tự mình xuất gia rồi đến trú xứ, đếm số hạ lạp Tỳ-khưu, chấp nhận sự đảnh lễ theo thứ tự tuổi hạ, từ chối chỗ ngồi, tham gia các nghi lễ Uposatha, Pavāraṇā, v.v., người này được gọi là ubhayatthenaka, vì trộm cả hình tướng và sự sống chung.

Ayaṃ tividhopi theyyasaṃvāsako anupasampanno na upasampādetabbo, upasampanno nāsetabbo, puna pabbajjaṃ yācantopi na pabbājetabbo.

All three types of theyyasaṃvāsaka should not be given upasampadā if not yet upasampanna; if upasampanna, they should be banished, and even if they request pabbajjā again, they should not be ordained.

Cả ba loại người sống chung trộm này, nếu chưa thọ giới thì không được thọ giới, nếu đã thọ giới thì phải bị loại bỏ, và dù có xin xuất gia lại cũng không được cho xuất gia.

286

Ettha ca asammohatthaṃ idaṃ pakiṇṇakaṃ veditabbaṃ –

Here, for clarity, this miscellaneous point should be known:

Ở đây, để tránh nhầm lẫn, cần biết điều tạp lục này:

287

‘‘Rājadubbhikkhakantāra-rogaveribhayehi vā;

"He who here takes on the outward appearance

“Người nào vì sợ vua, nạn đói, rừng hoang, bệnh tật, kẻ thù,

288

Cīvarāharaṇatthaṃ vā, liṅgaṃ ādiyatīdha yo.

Due to fear of kings, famine, wilderness, disease, or enemies,

Hoặc vì muốn có y áo, mà thọ nhận hình tướng (sa-môn) ở đây,

289

Saṃvāsaṃ nādhivāseti, yāva so suddhamānaso;

Or for the purpose of obtaining robes,

Không chấp nhận sự sống chung (với Tăng), chừng nào tâm người ấy còn trong sạch;

290

Theyyasaṃvāsako nāma, tāva esa na vuccatī’’ti.

As long as he does not accept communal living, as long as he is of pure intention, that one is not called a theyyasaṃvāsaka."

Chừng đó, người ấy chưa được gọi là họ trộm sống chung.”

291

Tatrāyaṃ vitthāranayo – idhekaccassa rājā kuddho hoti, so ‘‘evaṃ me sotthi bhavissatī’’ti sayameva liṅgaṃ gahetvā palāyati.

The detailed explanation is as follows: Here, a king is angry with someone, so that person ordains himself and flees, thinking, "Thus will I be safe."

Cách giải thích chi tiết như sau: Ở đây, có một người bị vua nổi giận, người ấy tự mình thọ nhận hình tướng (sa-môn) và bỏ trốn, nghĩ rằng "như vậy tôi sẽ được an toàn".

Taṃ disvā rañño ārocenti.

Seeing him, they report to the king.

Thấy vậy, họ báo cho vua.

Rājā ‘‘sace pabbajito, na taṃ labbhā kiñci kātu’’nti tasmiṃ kodhaṃ paṭivineti, so ‘‘vūpasantaṃ me rājabhaya’’nti saṅghamajjhaṃ anosaritvāva gihiliṅgaṃ gahetvā āgato pabbājetabbo.

The king appeases his anger towards him, thinking, "If he is ordained, nothing can be done to him." If that person, thinking, "My fear of the king has subsided," does not approach the Saṅgha but takes up lay attire and returns, he should be ordained.

Vua nói: "Nếu đã xuất gia, thì không thể làm gì được người đó", và dẹp bỏ cơn giận. Người đó nghĩ: "Nỗi sợ hãi vua đã lắng dịu", rồi không đến giữa Tăng chúng mà cởi bỏ hình tướng gia đình và trở về, thì người đó phải được cho xuất gia.

Athāpi ‘‘sāsanaṃ nissāya mayā jīvitaṃ laddhaṃ, handa dāni ahaṃ pabbajāmī’’ti uppannasaṃvego teneva liṅgena āgantvā āgantukavattaṃ na sādiyati, bhikkhūhi puṭṭho vā apuṭṭho vā yathābhūtamattānaṃ āvikatvā pabbajjaṃ yācati, liṅgaṃ apanetvā pabbājetabbo.

Or if, having developed a sense of urgency, thinking, "I have received life by relying on the Dispensation; now I shall indeed ordain," he comes in that very attire, does not observe the duties of a new arrival, and either when questioned by bhikkhus or without being questioned, reveals his true state and requests pabbajjā, he should be ordained after removing his outward appearance.

Hoặc nếu người đó, sau khi nhận ra rằng "tôi đã được sống nhờ giáo pháp, vậy bây giờ tôi sẽ xuất gia", với tâm xúc động như vậy, đến và không thực hành các bổn phận của một người mới đến, hoặc được Tỳ-khưu hỏi hay không hỏi, tự mình nói rõ sự thật và xin xuất gia, thì người đó phải được cởi bỏ hình tướng cũ và cho xuất gia.

Sace pana vattaṃ sādiyati, pabbajitālayaṃ dasseti, sabbaṃ pubbe vuttaṃ vassagaṇanādibhedaṃ vidhiṃ paṭipajjati, ayaṃ na pabbājetabbo.

However, if he observes the duties, shows the behavior of an ordained one, and practices all the previously mentioned procedures such as counting years, then he should not be ordained.

Tuy nhiên, nếu người đó thực hành các bổn phận, thể hiện ý muốn xuất gia, và tuân thủ tất cả các quy tắc đã nói trước đây như đếm số hạ lạp, v.v., thì người đó không được cho xuất gia.

292

Idha panekacco dubbhikkhe jīvituṃ asakkonto sayameva liṅgaṃ gahetvā sabbapāsaṇḍiyabhattāni bhuñjanto dubbhikkhe vītivatte saṅghamajjhaṃ anosaritvāva gihiliṅgaṃ gahetvā āgatoti sabbaṃ purimasadisameva.

Here, in times of famine, one unable to sustain life, having himself taken on the monastic garb, consumes food from all sects. When the famine passes, without going to the Saṅgha, he takes on the lay garb and returns; everything is just as in the previous case.

Ở đây, một số người, vì không thể sống sót trong nạn đói, đã tự mình khoác y phục xuất gia, thọ dụng tất cả các món ăn của các ngoại đạo, và khi nạn đói qua đi, mà không trở lại giữa Tăng đoàn, đã khoác y phục cư sĩ và trở về. Tất cả đều giống như trường hợp trước.

293

Aparo mahākantāraṃ nittharitukāmo hoti, satthavāho ca pabbajite gahetvā gacchati.

Another wishes to cross a great wilderness, and a caravan leader travels taking monastics with him.

Một người khác muốn vượt qua một khu rừng lớn, và đoàn lữ hành thì đưa những người xuất gia đi cùng.

So ‘‘evaṃ maṃ satthavāho gahetvā gamissatī’’ti sayameva liṅgaṃ gahetvā satthavāhena saddhiṃ kantāraṃ nittharitvā khemantaṃ patvā saṅghamajjhaṃ anosaritvāva gihiliṅgaṃ gahetvā āgatoti sabbaṃ purimasadisameva.

Thinking, “Thus the caravan leader will take me along,” he himself takes on the monastic garb, crosses the wilderness with the caravan leader, reaches a safe place, and without going to the Saṅgha, takes on the lay garb and returns; everything is just as in the previous case.

Người ấy nghĩ: “Như vậy, người dẫn đoàn sẽ đưa mình đi”, liền tự mình khoác y phục xuất gia, cùng với người dẫn đoàn vượt qua khu rừng, đến nơi an toàn, và không trở lại giữa Tăng đoàn, đã khoác y phục cư sĩ và trở về. Tất cả đều giống như trường hợp trước.

294

Aparo rogabhaye uppanne jīvituṃ asakkonto sayameva liṅgaṃ gahetvā sabbapāsaṇḍiyabhattāni bhuñjanto rogabhaye vūpasante saṅghamajjhaṃ anosaritvāva gihiliṅgaṃ gahetvā āgatoti sabbaṃ purimasadisameva.

Another, when the danger of illness arises, unable to sustain life, having himself taken on the monastic garb, consumes food from all sects. When the danger of illness subsides, without going to the Saṅgha, he takes on the lay garb and returns; everything is just as in the previous case.

Một người khác, khi có nguy hiểm bệnh tật phát sinh, không thể sống sót, liền tự mình khoác y phục xuất gia, thọ dụng tất cả các món ăn của các ngoại đạo, và khi nguy hiểm bệnh tật lắng xuống, mà không trở lại giữa Tăng đoàn, đã khoác y phục cư sĩ và trở về. Tất cả đều giống như trường hợp trước.

295

Aparassa eko veriko kuddho hoti, ghātetukāmo naṃ vicarati, so ‘‘evaṃ me sotthi bhavissatī’’ti sayameva liṅgaṃ gahetvā palāyati.

Another has an angry enemy who wanders about intending to kill him. Thinking, “Thus I will be safe,” he himself takes on the monastic garb and flees.

Một người khác có một kẻ thù đang tức giận, muốn giết người ấy, liền nghĩ: “Như vậy mình sẽ được an toàn”, rồi tự mình khoác y phục xuất gia và bỏ trốn.

Veriko ‘‘kuhiṃ so’’ti pariyesanto ‘‘pabbajitvā palāto’’ti sutvā ‘‘sace pabbajito, na taṃ labbhā kiñci kātu’’nti tasmiṃ kodhaṃ paṭivineti.

The enemy, searching, “Where is he?” hears, “He has renounced and fled,” and says, “If he has renounced, nothing can be done to him,” thus subduing his anger towards him.

Kẻ thù tìm kiếm: “Hắn ở đâu?”, nghe nói: “Hắn đã xuất gia và bỏ trốn”, liền nói: “Nếu đã xuất gia, thì không thể làm gì hắn được”, rồi dẹp bỏ cơn giận đối với người ấy.

So ‘‘vūpasantaṃ me veribhaya’’nti saṅghamajjhaṃ anosaritvāva gihiliṅgaṃ gahetvā āgatoti sabbaṃ purimasadisameva.

Thinking, “My fear of the enemy has subsided,” he returns having taken on the lay garb without going to the Saṅgha; everything is just as in the previous case.

Người ấy nghĩ: “Nguy hiểm từ kẻ thù của mình đã lắng xuống”, rồi không trở lại giữa Tăng đoàn, đã khoác y phục cư sĩ và trở về. Tất cả đều giống như trường hợp trước.

296

Aparo ñātikulaṃ gantvā sikkhaṃ paccakkhāya gihi hutvā ‘‘imāni cīvarāni idha vinassissanti, sacepi imāni gahetvā vihāraṃ gamissāmi, antarāmagge maṃ ‘coro’ti gahessanti, yaṃnūnāhaṃ kāyaparihāriyāni katvā gaccheyya’’nti cīvarāharaṇatthaṃ nivāsetvā ca pārupitvā ca vihāraṃ gacchati.

Another goes to his relatives’ house, renounces the training, and having become a layperson, thinks, “These robes will be ruined here. Even if I take them and go to the monastery, they will seize me on the way, saying ‘thief.’ Why don't I make them carryable by body and go?” So, to fetch the robes, he wears a lower robe and an upper robe and goes to the monastery.

Một người khác đến nhà bà con, từ bỏ giới học, trở thành cư sĩ, rồi nghĩ: “Những y phục này sẽ hư hỏng ở đây. Dù mình có mang chúng về tịnh xá, trên đường đi người ta sẽ bắt mình vì ‘tội trộm cắp’. Tốt hơn là mình nên mặc chúng vào để mang đi”, rồi mặc y và khoác y để mang y phục về tịnh xá.

Taṃ dūratova āgacchantaṃ disvā sāmaṇerā ca daharā ca abbhuggacchanti, vattaṃ dassenti.

Seeing him approaching from afar, the sāmaṇeras and young monks go out to meet him and show him respect.

Khi thấy người ấy từ xa đến, các Sa-di và các Tỳ-khưu trẻ liền chạy ra đón, và chỉ dẫn các bổn phận (vatta).

So na sādiyati, yathābhūtamattānaṃ āvikaroti.

He does not accept it but reveals himself as he truly is.

Người ấy không chấp nhận, và tự mình bày tỏ sự thật.

Sace bhikkhū ‘‘na dāni mayaṃ taṃ muñcissāmā’’ti balakkārena pabbājetukāmā honti, kāsāyāni apanetvā puna pabbājetabbo.

If the bhikkhus wish to ordain him by force, thinking, “Now we will not let him go,” his robes should be removed, and he should be ordained again.

Nếu các Tỳ-khưu muốn ép buộc người ấy xuất gia bằng cách nói: “Bây giờ chúng tôi sẽ không buông tha ông”, thì phải cởi bỏ y cà-sa của người ấy và cho xuất gia lại.

Sace pana ‘‘nayime mama hīnāyāvattabhāvaṃ jānantī’’ti taṃyeva bhikkhubhāvaṃ paṭijānitvā sabbaṃ pubbe vuttaṃ vassagaṇanādibhedaṃ vidhiṃ paṭipajjati, ayaṃ na pabbājetabbo.

However, if he thinks, “These do not know of my reverting to a lower state,” and claims that same state of being a bhikkhu, and practices all the previously mentioned procedures, such as counting years, he should not be ordained.

Nếu người ấy nghĩ: “Những vị này không biết việc mình đã hoàn tục”, rồi tự nhận mình là Tỳ-khưu như trước và thực hành tất cả các nghi thức đã nói trước đây, bao gồm cả việc tính tuổi hạ, thì người này không cần phải cho xuất gia lại.

297

Aparo mahāsāmaṇero ñātikulaṃ gantvā uppabbajitvā kammantānuṭṭhānena ubbāḷho hutvā puna ‘‘dāni ahaṃ samaṇova bhavissāmi, theropi me uppabbajitabhāvaṃ na jānātī’’ti tadeva pattacīvaraṃ ādāya vihāraṃ āgacchati, nāpi tamatthaṃ bhikkhūnaṃ āroceti, sāmaṇerabhāvaṃ paṭijānāti, ayaṃ theyyasaṃvāsakoyeva pabbajjaṃ na labhati.

Another great sāmaṇera goes to his relatives’ house, disrobes, and being tormented by the inability to perform household duties, thinks, “Now I will become a samaṇa again. My preceptor also does not know that I disrobed.” So, taking his bowl and robes, he comes to the monastery, and does not inform the bhikkhus of the matter, but claims to be a sāmaṇera; such a person is merely a theyyasaṃvāsaka and does not receive the ordination.

Một Sa-di lớn tuổi đến nhà bà con, hoàn tục, rồi bị phiền toái bởi việc phải làm công việc gia đình, liền nghĩ: “Bây giờ mình sẽ trở thành Sa-môn. Vị Thượng tọa cũng không biết mình đã hoàn tục”, rồi mang bát và y phục đó trở về tịnh xá, cũng không báo cáo sự việc đó cho các Tỳ-khưu, và tự nhận mình là Sa-di. Người này là một kẻ sống chung trộm cắp và không được thọ giới xuất gia.

Sacepissa liṅgaggahaṇakāle evaṃ hoti, ‘‘nāhaṃ kassaci ārocessāmī’’ti vihārañca gato āroceti, gahaṇeneva theyyasaṃvāsako.

If, at the time of taking the garb, he thinks, “I will not tell anyone,” but after arriving at the monastery, he does tell, he is a theyyasaṃvāsaka by the very act of taking the garb.

Nếu khi khoác y phục, người ấy nghĩ: “Mình sẽ không nói cho ai biết”, nhưng khi đến tịnh xá lại nói ra, thì ngay từ lúc khoác y phục đã là kẻ sống chung trộm cắp.

Athāpissa ‘‘gahaṇakāle ācikkhissāmī’’ti cittaṃ uppannaṃ hoti, vihārañca gantvā ‘‘kuhiṃ tvaṃ āvuso gato’’ti vutto ‘‘na dāni maṃ ime jānantī’’ti vañcetvā nācikkhati, ‘‘nācikkhissāmī’’ti saha dhuranikkhepena ayampi theyyasaṃvāsakova.

Even if, at the time of taking the garb, the thought arises, “I will tell,” but after going to the monastery and being asked, “Where have you been, friend?” he deceives them, thinking, “Now they don't know me,” and does not tell, or if he decides, “I will not tell,” at the moment of abandoning the intention, he is also a theyyasaṃvāsaka.

Hoặc nếu khi khoác y phục, người ấy có ý nghĩ: “Mình sẽ nói ra”, nhưng khi đến tịnh xá, bị hỏi: “Này hiền giả, ông đã đi đâu?”, liền lừa dối nghĩ: “Bây giờ những vị này không biết mình”, và không nói ra, thì ngay khi từ bỏ ý định nói ra, người này cũng là kẻ sống chung trộm cắp.

Sace panassa gahaṇakālepi ‘‘ācikkhissāmī’’ti cittaṃ uppannaṃ hoti, vihāraṃ gantvāpi ācikkhati, ayaṃ puna pabbajjaṃ labhati.

However, if, at the time of taking the garb, the thought “I will tell” arises, and he also tells after going to the monastery, such a person receives ordination again.

Nếu khi khoác y phục, người ấy có ý nghĩ: “Mình sẽ nói ra”, và khi đến tịnh xá cũng nói ra, thì người này được thọ giới xuất gia lại.

298

Aparo daharasāmaṇero mahanto vā pana abyatto, so purimanayeneva uppabbajitvā ghare vacchakarakkhaṇādīni kammāni kātuṃ na icchati, tamenaṃ ñātakā tāniyeva kāsāyāni acchādetvā thālakaṃ vā pattaṃ vā hatthe datvā ‘‘gaccha samaṇova hohī’’ti gharā nīharanti.

Another is a young sāmaṇera, or perhaps an elder but ignorant. He disrobes in the same manner as before and does not wish to perform household chores such as tending calves. His relatives then clothe him in the same saffron robes, give him a bowl or a plate in his hand, and drive him from the house, saying, “Go, be a samaṇa!”

Một Sa-di trẻ tuổi, hoặc một người lớn tuổi nhưng không thông hiểu, đã hoàn tục theo cách tương tự như trên, không muốn làm các công việc nhà như chăn bò con, v.v., thì bà con của người ấy liền mặc lại y cà-sa cho người ấy, trao bát hoặc bình bát vào tay và nói: “Đi đi, hãy là một Sa-môn!”, rồi đuổi người ấy ra khỏi nhà.

So vihāraṃ gacchati, neva naṃ bhikkhū jānanti ‘‘ayaṃ uppabbajitvā puna sayameva pabbajito’’ti, nāpi sayaṃ jānāti, ‘‘yo evaṃ pabbajati, so theyyasaṃvāsako nāma hotī’’ti.

He goes to the monastery, and the bhikkhus do not know that he disrobed and then re-ordained himself, nor does he himself know that “whoever ordains in this way is called a theyyasaṃvāsaka.”

Người ấy đến tịnh xá, nhưng các Tỳ-khưu không biết rằng: “Người này đã hoàn tục rồi tự mình xuất gia lại”, và bản thân người ấy cũng không biết rằng: “Người nào xuất gia như vậy thì gọi là kẻ sống chung trộm cắp”.

Sace taṃ paripuṇṇavassaṃ upasampādenti, sūpasampanno.

If they give him Upasampadā when he is twenty years old, he is well-ordained.

Nếu họ cho người ấy thọ Cụ túc giới khi đã đủ tuổi (hai mươi tuổi), thì người ấy đã được Cụ túc giới đúng pháp.

Sace pana anupasampannakāleyeva vinayavinicchaye vattamāne suṇāti, ‘‘yo evaṃ pabbajati, so theyyasaṃvāsako nāma hotī’’ti.

However, if he hears, while still not fully ordained and during a Vinaya discussion, that “whoever ordains in this way is called a theyyasaṃvāsaka,”

Nếu khi chưa thọ Cụ túc giới, người ấy nghe được trong một cuộc phân xử về Vinaya rằng: “Người nào xuất gia như vậy thì gọi là kẻ sống chung trộm cắp”.

Tena ‘‘mayā evaṃ kata’’nti bhikkhūnaṃ ācikkhitabbaṃ, evaṃ puna pabbajjaṃ labhati.

then he must inform the bhikkhus, “I did thus.” In this way, he receives ordination again.

Người ấy phải trình bày với các Tỳ-khưu rằng: “Con đã làm như vậy”, thì người ấy sẽ được thọ giới xuất gia lại.

Sace ‘‘na dāni maṃ koci jānātī’’ti nāroceti, dhuraṃ nikkhittamatte theyyasaṃvāsako.

If he does not inform them, thinking, “Now no one knows me,” he is a theyyasaṃvāsaka as soon as he abandons the intention.

Nếu người ấy nghĩ: “Bây giờ không ai biết mình”, và không báo cáo, thì ngay khi từ bỏ ý định (báo cáo), người ấy là kẻ sống chung trộm cắp.

299

Bhikkhu sikkhaṃ paccakkhāya liṅgaṃ anapanetvā dussīlakammaṃ katvā vā akatvā vā puna sabbaṃ pubbe vuttaṃ vassagaṇanādibhedaṃ vidhiṃ paṭipajjati, theyyasaṃvāsako hoti.

A bhikkhu who renounces the training, without removing the monastic garb, performs an immoral act or not, and then again practices all the previously mentioned procedures, such as counting years, is a theyyasaṃvāsaka.

Một Tỳ-khưu từ bỏ giới học, không cởi y phục, đã làm hoặc không làm các hành vi xấu ác, rồi lại thực hành tất cả các nghi thức đã nói trước đây, bao gồm cả việc tính tuổi hạ, thì người ấy là kẻ sống chung trộm cắp.

Sikkhaṃ appaccakkhāya saliṅge ṭhito methunaṃ paṭisevitvā vassagaṇanādibhedaṃ vidhiṃ āpajjanto theyyasaṃvāsako na hoti, pabbajjāmattaṃ labhati.

One who, without renouncing the training, remains in his monastic garb and engages in sexual intercourse, and then practices the procedures such as counting years, is not a theyyasaṃvāsaka; he merely receives the ordination.

Một Tỳ-khưu không từ bỏ giới học, vẫn giữ y phục xuất gia, đã hành dâm, rồi thực hành các nghi thức bao gồm cả việc tính tuổi hạ, thì người ấy không phải là kẻ sống chung trộm cắp, chỉ được thọ giới xuất gia.

Andhakaṭṭhakathāyaṃ pana eso theyyasaṃvāsakoti vuttaṃ, taṃ na gahetabbaṃ.

However, in the Andhakaṭṭhakathā, it is stated that this is a theyyasaṃvāsaka; that view should not be adopted.

Tuy nhiên, trong chú giải Andhakaṭṭhakathā, điều này được nói là kẻ sống chung trộm cắp, nhưng không nên chấp nhận điều đó.

300

Eko bhikkhu kāsāye saussāhova odātaṃ nivāsetvā methunaṃ paṭisevitvā puna kāsāyāni nivāsetvā vassagaṇanādibhedaṃ sabbaṃ vidhiṃ āpajjati, ayampi theyyasaṃvāsako na hoti, pabbajjāmattaṃ labhati.

A bhikkhu, with the intention to re-wear the saffron robes, wears white garments, engages in sexual intercourse, and then again puts on the saffron robes and practices all the procedures, such as counting years; this person is also not a theyyasaṃvāsaka, he merely receives the ordination.

Một Tỳ-khưu vẫn còn ý chí mạnh mẽ với y cà-sa, mặc y trắng, hành dâm, rồi lại mặc y cà-sa và thực hành tất cả các nghi thức đã nói trước đây, bao gồm cả việc tính tuổi hạ, thì người này cũng không phải là kẻ sống chung trộm cắp, chỉ được thọ giới xuất gia.

Sace pana kāsāye dhuraṃ nikkhipitvā odātaṃ nivāsetvā methunaṃ paṭisevitvā puna kāsāyāni nivāsetvā vassagaṇanādibhedaṃ sabbaṃ vidhiṃ āpajjati, theyyasaṃvāsako hoti.

However, if he abandons the monastic commitment while in saffron robes, wears white garments, engages in sexual intercourse, and then again puts on the saffron robes and practices all the procedures, such as counting years, he is a theyyasaṃvāsaka.

Nếu người ấy từ bỏ trách nhiệm (dhura) trong y cà-sa, mặc y trắng, hành dâm, rồi lại mặc y cà-sa và thực hành tất cả các nghi thức đã nói trước đây, bao gồm cả việc tính tuổi hạ, thì người ấy là kẻ sống chung trộm cắp.

301

Sāmaṇero saliṅge ṭhito methunādiassamaṇakaraṇadhammaṃ āpajjitvāpi theyyasaṃvāsako na hoti.

A sāmaṇera who remains in his monastic garb, even if he commits acts that make him not a samaṇa, such as sexual intercourse, is not a theyyasaṃvāsaka.

Một Sa-di vẫn giữ y phục xuất gia, dù đã phạm các pháp bất Sa-môn như hành dâm, v.v., cũng không phải là kẻ sống chung trộm cắp.

Sacepi kāsāye saussāhova kāsāyāni apanetvā methunaṃ paṭisevitvā puna kāsāyāni nivāseti, neva theyyasaṃvāsako hoti.

Even if, with the intention to re-wear the saffron robes, he removes them, engages in sexual intercourse, and then again puts on the saffron robes, he is not a theyyasaṃvāsaka.

Dù người ấy vẫn còn ý chí mạnh mẽ với y cà-sa, cởi y cà-sa, hành dâm, rồi lại mặc y cà-sa, thì cũng không phải là kẻ sống chung trộm cắp.

Sace pana kāsāye dhuraṃ nikkhipitvā naggo vā odātanivattho vā methunasevanādīhi assamaṇo hutvā kāsāyaṃ nivāseti, theyyasaṃvāsako hoti.

However, if he abandons the monastic commitment while in saffron robes, becomes not a samaṇa by engaging in sexual intercourse, etc., while naked or dressed in white, and then puts on saffron robes, he is a theyyasaṃvāsaka.

Nếu người ấy từ bỏ trách nhiệm trong y cà-sa, trần truồng hoặc mặc y trắng, trở thành bất Sa-môn do hành dâm, v.v., rồi lại mặc y cà-sa, thì người ấy là kẻ sống chung trộm cắp.

Sacepi gihibhāvaṃ patthayamāno kāsāvaṃ ovaṭṭikaṃ vā katvā aññena vā ākārena gihinivāsanena nivāseti ‘‘sobhati nu kho me gihiliṅgaṃ, na sobhatī’’ti vīmaṃsanatthaṃ, rakkhati tāva.

If, wishing for the lay state, he folds the saffron robe like a lower garment or wears it in another way, like a layperson, to examine, “Does my lay garb look good or not?”, he is still preserving his monastic status.

Dù người ấy mong muốn trở thành cư sĩ, đã quấn y cà-sa theo kiểu vá hoặc theo cách khác như y phục cư sĩ để thử xem: “Y phục cư sĩ có hợp với mình không, có đẹp không?”, thì vẫn còn giữ giới.

‘‘Sobhatī’’ti sampaṭicchitvā pana puna liṅgaṃ sādiyanto theyyasaṃvāsako hoti.

But if he accepts that it looks good and then again adopts the monastic garb, he is a theyyasaṃvāsaka.

Nhưng nếu đã chấp nhận rằng: “Hợp”, rồi lại chấp nhận y phục xuất gia, thì người ấy là kẻ sống chung trộm cắp.

Odātaṃ nivāsetvā vīmaṃsanasampaṭicchanesupi eseva nayo.

The same applies to wearing white garments for examination and acceptance.

Trường hợp mặc y trắng để thử và chấp nhận cũng theo cách này.

302

Sace pana nivatthakāsāyassa upari odātaṃ nivāsetvā vīmaṃsati vā sampaṭicchati vā, rakkhatiyeva.

However, if he wears white garments over his saffron robes and examines or accepts, he is still preserving his monastic status.

Nếu người ấy mặc y trắng bên ngoài y cà-sa đang mặc để thử hoặc chấp nhận, thì vẫn còn giữ giới.

Bhikkhuniyāpi eseva nayo.

The same method applies to a bhikkhunī.

Đối với Tỳ-khưu-ni cũng theo cách này.

Sāpi hi gihibhāvaṃ patthayamānā sace kāsāyaṃ gihinivāsanaṃ nivāseti, ‘‘sobhati nu kho me gihiliṅgaṃ, na sobhatī’’ti vīmaṃsanatthaṃ, rakkhati tāva.

If she, too, wishing for the lay state, wears lay garments over her saffron robes to examine, “Does my lay garb look good or not?”, she is still preserving her monastic status.

Nếu Tỳ-khưu-ni mong muốn trở thành cư sĩ, mặc y cà-sa theo kiểu y phục cư sĩ để thử xem: “Y phục cư sĩ có hợp với mình không, có đẹp không?”, thì vẫn còn giữ giới.

Sace ‘‘sobhatī’’ti sampaṭicchati, na rakkhati.

If he accepts thinking, "It is fitting," it does not protect (him).

Nếu chấp nhận (rằng) “nó đẹp đẽ/phù hợp”, thì (giới) không bảo vệ (vị ấy).

Odātaṃ nivāsetvā vīmaṃsanasampaṭicchanesupi eseva nayo.

The same method applies to wearing white clothes for examination or acceptance.

Đối với việc thử nghiệm và chấp nhận sau khi mặc y phục trắng cũng vậy.

Nivatthakāsāyassa pana upari odātaṃ nivāsetvā vīmaṃsatu vā sampaṭicchatu vā, rakkhatiyeva.

But if one wears white clothes over the dyed robes for examination or acceptance, it still protects (him).

Nhưng nếu mặc y phục trắng bên ngoài y cà-sa đã mặc, rồi thử nghiệm hay chấp nhận, thì (giới) vẫn bảo vệ.

303

Sace koci vuḍḍhapabbajito vassāni agaṇetvā pāḷiyampi aṭṭhatvā ekapassenāgantvā mahāpeḷādīsu kaṭacchunā ukkhitte bhattapiṇḍe pattaṃ upanāmetvā seno viya maṃsapesiṃ gahetvā gacchati, theyyasaṃvāsako na hoti.

If some senior renunciant, not counting his years, and not having stood in the lineage of monks, comes from the side, and, presenting his bowl when rice-balls are scooped out from large baskets and the like, takes a piece of food like a hawk and goes, he is not a theyyasaṃvāsaka.

Nếu một vị xuất gia lớn tuổi nào đó, không kể hạ lạp, không đứng trong hàng ngũ Tăng đoàn, đi đến từ một bên, và khi những nắm cơm được múc ra bằng muỗng vào các thùng lớn, vị ấy đưa bát của mình ra và lấy một miếng thịt như chim ưng rồi đi, thì vị ấy không phải là người sống chung trộm cắp (theyyasaṃvāsaka).

Bhikkhuvassāni pana gaṇetvā gaṇhanto theyyasaṃvāsako hoti.

But if he counts the years as a bhikkhu when taking (food), he is a theyyasaṃvāsaka.

Tuy nhiên, nếu vị ấy đếm hạ lạp của Tỳ-kheo rồi nhận thì là người sống chung trộm cắp.

304

Sayaṃ sāmaṇerova sāmaṇerapaṭipāṭiyā kūṭavassāni gaṇetvā gaṇhanto theyyasaṃvāsako na hoti.

If a sāmaṇera himself, counting false years in the manner of sāmaṇeras, takes (it), he is not a theyyasaṃvāsaka.

Nếu một Sa-di tự mình, theo thứ tự của Sa-di, đếm hạ lạp giả rồi nhận, thì không phải là người sống chung trộm cắp.

Bhikkhu bhikkhupaṭipāṭiyā kūṭavassāni gaṇetvā gaṇhanto bhaṇḍagghena kāretabboti.

If a bhikkhu counts false years in the manner of bhikkhus and takes (it), he should be made to pay the value of the goods.

Nếu một Tỳ-kheo, theo thứ tự của Tỳ-kheo, đếm hạ lạp giả rồi nhận, thì phải bị xử lý bằng giá trị tài sản.

305

Theyyasaṃvāsakavatthukathā niṭṭhitā.

The narrative on theyyasaṃvāsaka is concluded.

Câu chuyện về người sống chung trộm cắp đã kết thúc.

306

Titthiyapakkantakakathā

The Narrative of the Apostate to Heresy

Câu chuyện về người đã rời bỏ sang ngoại đạo

307

Titthiyapakkantako bhikkhaveti ettha pana titthiyesu pakkanto paviṭṭhoti titthiyapakkantako.

Here, in "bhikkhus, an apostate to heresy", an apostate to heresy is one who has defected to, or entered among, heretics.

Ở đây, trong câu “Bhikkhu đã rời bỏ sang ngoại đạo” (Titthiyapakkantako bhikkhave), “người đã rời bỏ sang ngoại đạo” có nghĩa là người đã đi vào, đã gia nhập các ngoại đạo.

So na kevalaṃ na upasampādetabbo, atha kho na pabbājetabbopi.

Such a person should not only not be given upasampadā, but also not be given pabbajjā.

Vị ấy không những không được thọ Tỳ-kheo, mà cũng không được xuất gia làm Sa-di.

Tatrāyaṃ vinicchayo – upasampanno bhikkhu titthiyo bhavissāmīti saliṅgeneva tesaṃ upassayaṃ gacchati, padavāre padavāre dukkaṭaṃ.

Herein, this is the adjudication: a bhikkhu who has received upasampadā, thinking "I will become a heretic," goes to their abode while still in his monastic robes; for each step, there is a dukkaṭa.

Đây là sự phân định: Một Tỳ-kheo đã thọ giới, nếu nghĩ “Ta sẽ trở thành người ngoại đạo” và đi đến chỗ nương tựa của họ với chính y phục của mình, thì mỗi bước chân đều phạm tội Dukkata.

Tesaṃ liṅge ādinnamatte titthiyapakkantako hoti.

As soon as he assumes their distinctive mark, he becomes an apostate to heresy.

Ngay khi vị ấy chấp nhận y phục của họ, vị ấy trở thành người đã rời bỏ sang ngoại đạo.

Yopi sayameva ‘‘titthiyo bhavissāmī’’ti kusacīrādīni nivāseti, titthiyapakkantako hotiyeva.

Even one who himself puts on grass-rags and the like, thinking "I will become a heretic," is indeed an apostate to heresy.

Ngay cả người tự mình nghĩ “Ta sẽ trở thành người ngoại đạo” và mặc các loại y phục bằng cỏ, v.v., thì vị ấy cũng là người đã rời bỏ sang ngoại đạo.

Yo pana naggo nhāyanto attānaṃ oloketvā ‘‘sobhati me ājīvakabhāvo, ājīvako bhavissāmī’’ti kāsāyāni anādāya naggova ājīvakānaṃ upassayaṃ gacchati, padavāre padavāre dukkaṭaṃ.

However, if one, while bathing naked, observes himself and thinks, "My state as an Ajīvaka is pleasing; I will become an Ajīvaka," and goes naked to the Ajīvakas' abode without taking his monastic robes, for each step, there is a dukkaṭa.

Tuy nhiên, nếu một vị đang tắm trần, nhìn mình và nghĩ “Dạng sống của một Ājīvaka trông thật đẹp, ta sẽ trở thành một Ājīvaka”, rồi không mang theo y cà-sa mà đi trần truồng đến chỗ nương tựa của các Ājīvaka, thì mỗi bước chân đều phạm tội Dukkata.

Sace panassa antarāmagge hirottappaṃ uppajjati, dukkaṭāni desetvā muccati.

If shame and dread arise in him along the way, he is freed by confessing the dukkaṭas.

Nếu trên đường đi, vị ấy phát sinh lòng hổ thẹn và ghê sợ, thì sau khi sám hối các tội Dukkata, vị ấy được giải thoát.

Tesaṃ upassayaṃ gantvāpi tehi vā ovadito attanā vā ‘‘imesaṃ pabbajjā atidukkhā’’ti nivattantopi muccatiyeva.

Even if he goes to their abode and is admonished by them, or he himself thinks, "This renunciation is very difficult," and turns back, he is also freed.

Ngay cả khi đã đến chỗ nương tựa của họ, nếu được họ khuyên bảo hoặc tự mình nhận thấy “Sự xuất gia của những người này thật quá khổ”, rồi quay trở lại, thì vị ấy vẫn được giải thoát.

308

Sace pana ‘‘kiṃ tumhākaṃ pabbajjāya ukkaṭṭha’’nti pucchitvā ‘‘kesamassuluñcanādīnī’’ti vutto ekakesampi luñcāpeti, ukkuṭikappadhānādīni vā vattāni ādiyati, morapiñchādīni vā nivāseti, tesaṃ liṅgaṃ gaṇhāti, ‘‘ayaṃ pabbajjā seṭṭhā’’ti seṭṭhabhāvaṃ vā upagacchati, na muccati, titthiyapakkantako hoti.

But if, after asking, "What is supreme in your renunciation?" and being told, "Plucking hair and beard, etc.," he causes even a single hair to be plucked, or adopts practices such as sitting on haunches for exertion, or wears peacock feathers and the like, thereby adopting their distinctive mark, or accepts that "This renunciation is superior," he is not freed, but becomes an apostate to heresy.

Tuy nhiên, nếu vị ấy hỏi “Sự xuất gia của quý vị có gì đặc biệt?”, và khi được cho biết là “nhổ tóc, râu, v.v.”, mà vị ấy nhổ dù chỉ một sợi tóc, hoặc chấp nhận các hạnh đầu đà như ngồi xổm, v.v., hoặc mặc y phục bằng lông công, v.v., tức là chấp nhận y phục của họ, hoặc chấp nhận rằng “sự xuất gia này là tối thượng”, thì vị ấy không được giải thoát, mà trở thành người đã rời bỏ sang ngoại đạo.

Sace pana ‘‘sobhati nu kho me titthiyapabbajjā, nanu kho sobhatī’’ti vīmaṃsanatthaṃ kusacīrādīni vā nivāseti, jaṭaṃ vā bandhati, khārikājaṃ vā ādiyati, yāva na sampaṭicchati, tāva naṃ laddhi rakkhati, sampaṭicchitamatte titthiyapakkantako hoti.

If, however, he puts on grass-rags and the like, or ties his hair in a topknot, or takes up a carrying pole, for the purpose of examining "Is my heretical renunciation pleasing? Or is it not pleasing?", his (monastic) affiliation protects him as long as he does not accept (it); as soon as he accepts, he becomes an apostate to heresy.

Tuy nhiên, nếu vị ấy mặc y phục bằng cỏ, v.v., hoặc búi tóc, hoặc mang gánh đồ, để thử nghiệm xem “Sự xuất gia của ngoại đạo có đẹp không, có đẹp không?”, thì chừng nào chưa chấp nhận, chừng đó tín ngưỡng vẫn bảo vệ vị ấy; ngay khi chấp nhận, vị ấy trở thành người đã rời bỏ sang ngoại đạo.

Acchinnacīvaro pana kusacīrādīni nivāsento rājabhayādīhi vā titthiyaliṅgaṃ gaṇhanto laddhiyā abhāvena neva titthiyapakkantako hoti.

But one whose robes have been seized, who puts on grass-rags and the like, or assumes the distinctive mark of heretics due to fear of the king or the like, is not an apostate to heresy, due to the absence of (monastic) affiliation.

Nhưng một vị Tỳ-kheo đã bị cướp y, nếu mặc y phục bằng cỏ, v.v., hoặc chấp nhận y phục ngoại đạo do sợ hãi vua chúa, v.v., thì do không có tín ngưỡng (đúng đắn), vị ấy không phải là người đã rời bỏ sang ngoại đạo.

309

Ayañca titthiyapakkantako nāma upasampannabhikkhunā kathito, tasmā sāmaṇero saliṅgena titthāyatanaṃ gatopi puna pabbajjañca upasampadañca labhatīti kurundiyaṃ vuttaṃ.

This so-called apostate to heresy was mentioned by the Buddha concerning a bhikkhu who had received upasampadā; therefore, it is stated in the Kurundi that even a sāmaṇera who goes to a heretical place in his own robes can again receive pabbajjā and upasampadā.

Và người đã rời bỏ sang ngoại đạo này được đề cập bởi một Tỳ-kheo đã thọ giới; do đó, Kurundi nói rằng một Sa-di dù đã đến nơi trú ngụ của ngoại đạo với y phục của mình, vẫn có thể nhận lại sự xuất gia và thọ giới.

Purimo pana theyyasaṃvāsako anupasampannena kathito; tasmā upasampanno kūṭavassaṃ gaṇentopi assamaṇo na hoti.

However, the previous theyyasaṃvāsaka was mentioned concerning one who had not received upasampadā; therefore, even a bhikkhu who has received upasampadā and counts false years does not cease to be a samaṇa.

Tuy nhiên, người sống chung trộm cắp trước đó được đề cập bởi một người chưa thọ giới; do đó, một Tỳ-kheo đã thọ giới, dù đếm hạ lạp giả, cũng không phải là người không phải Sa-môn.

Liṅge saussāho pārājikaṃ āpajjitvā bhikkhuvassādīni gaṇentopi theyyasaṃvāsako na hotīti.

Even one who is diligent in his (monastic) robes, but commits a pārājika and counts bhikkhu-years, is not a theyyasaṃvāsaka.

Một người nhiệt tâm với y phục, dù đã phạm tội Pārājika và đếm hạ lạp Tỳ-kheo, v.v., cũng không phải là người sống chung trộm cắp.

310

Titthiyapakkantakakathā niṭṭhitā.

The narrative on the apostate to heresy is concluded.

Câu chuyện về người đã rời bỏ sang ngoại đạo đã kết thúc.

311

Tiracchānagatavatthukathā

The Narrative of the Animal

Câu chuyện về loài súc sanh

312

111. Nāgayoniyā aṭṭīyatīti ettha kiñcāpi so pavattiyaṃ kusalavipākena devasampattisadisaṃ issariyasampattiṃ anubhoti, akusalavipākapaṭisandhikassa pana tassa sajātiyā methunapaṭisevane ca vissaṭṭhaniddokkamane ca nāgasarīraṃ pātubhavati udakasañcārikaṃ maṇḍūkabhakkhaṃ, tasmā so tāya nāgayoniyā aṭṭīyati.

Here, in "he is distressed by being a nāga", although he experiences sovereignty and prosperity in the course of existence, similar to divine attainment, due to the ripening of wholesome kamma, yet for him, whose rebirth is due to the ripening of unwholesome kamma, during sexual intercourse with a female of his own species and during deep, unrestrained sleep, the body of a nāga manifests, moving in water and preyed upon by frogs; therefore, he is distressed by that nāga existence.

111. Ở đây, trong câu “khó chịu với loài rồng” (Nāgayoniyā aṭṭīyatī), mặc dù trong đời sống hiện tại, do quả thiện nghiệp, vị ấy hưởng sự giàu sang quyền quý như chư thiên, nhưng đối với vị ấy, người có tái sanh do quả bất thiện nghiệp, trong khi giao cấu với loài đồng loại và khi ngủ say mà không giữ tâm, thân rồng xuất hiện, sống dưới nước và ăn ếch nhái; do đó, vị ấy khó chịu với loài rồng đó.

Harāyatīti lajjati.

Harāyati means he is ashamed.

“Harāyatī” có nghĩa là hổ thẹn.

Jigucchatīti attabhāvaṃ jigucchati.

Jigucchatī means he is disgusted with his own existence.

“Jigucchatī” có nghĩa là ghê tởm thân mình.

Tassa bhikkhuno nikkhanteti tasmiṃ bhikkhusmiṃ nikkhante.

"Tassa bhikkhuno nikkhante" means when that bhikkhu had departed.

“Tassa bhikkhuno nikkhante” có nghĩa là khi vị Tỳ-kheo đó đã ra đi.

Atha vā tassa bhikkhuno nikkhamaneti attho.

Or, it means by the departure of that bhikkhu.

Hoặc có nghĩa là do sự ra đi của vị Tỳ-kheo đó.

Vissaṭṭho niddaṃ okkamīti tasmiṃ anikkhante vissarabhayena satiṃ avissajjitvā kapimiddhavaseneva niddāyanto nikkhante satiṃ vissajjitvā vissaṭṭho nirāsaṅko mahāniddaṃ paṭipajji.

"Vissaṭṭho niddaṃ okkamī" means that, while the bhikkhu had not yet departed, he had been sleeping with a monkey-like drowsiness, not releasing his mindfulness due to fear of making an unseemly sound, but once the bhikkhu had departed, he released his mindfulness, became unrestrained, fearless, and fell into a deep sleep.

“Vissaṭṭho niddaṃ okkamī” có nghĩa là khi vị Tỳ-kheo đó chưa ra đi, vì sợ phát ra tiếng động, vị ấy không buông xả tâm mà ngủ say như loài khỉ; nhưng khi vị Tỳ-kheo đó đã ra đi, vị ấy buông xả tâm, không còn lo lắng, và chìm vào giấc ngủ sâu.

Vissaramakāsīti bhayavasena samaṇasaññaṃ pahāya virūpaṃ mahāsaddamakāsi.

"Vissaramakāsī" means he made a loud, unseemly sound due to fear, abandoning the perception of being a samaṇa.

“Vissaramakāsī” có nghĩa là do sợ hãi, vị ấy từ bỏ nhận thức về Sa-môn và phát ra tiếng kêu lớn, kỳ dị.

313

Tumhe khotthāti tumhe kho attha; akārassa lopaṃ katvā vuttaṃ.

"Tumhe khotthā" means "tumhe kho attha"; it is stated after the elision of the letter 'a'.

“Tumhe khotthā” là cách nói sau khi bỏ âm ‘a’ trong “tumhe kho attha”.

Tumhe kho nāgā jhānavipassanāmaggaphalānaṃ abhabbattā imasmiṃ dhammavinaye aviruḷhidhammā attha, viruḷhidhammā na bhavathāti ayamettha saṅkhepattho.

The concise meaning here is: "You nāgas are incapable of jhāna, vipassanā, magga, and phala; therefore, you are not capable of growth in this Dhamma and Discipline; you do not flourish."

Ý nghĩa tóm tắt ở đây là: “Hỡi các loài rồng, các ngươi không có khả năng thành tựu thiền định, tuệ quán, đạo và quả, nên các ngươi không thể phát triển trong Giáo Pháp và Giới Luật này.”

Sajātiyāti nāgiyā eva.

"Sajātiyā" means only with a female nāga.

“Sajātiyā” có nghĩa là chỉ với loài rồng cái.

Yadā pana manussitthiādibhedāya aññajātiyā paṭisevati, tadā devaputto viya hoti.

However, when he has sexual relations with a female of another species, such as a human female, he becomes like a deva-putta.

Tuy nhiên, khi giao cấu với loài khác như phụ nữ loài người, v.v., thì vị ấy giống như một vị trời.

Ettha ca pavattiyaṃ abhiṇhaṃ sabhāvapātukammadassanavasena ‘‘dve paccayā’’ti vuttaṃ.

And here, in the course of existence, "two causes" are mentioned due to the frequent manifestation of his true form.

Ở đây, việc nói “hai nguyên nhân” là để chỉ sự xuất hiện thường xuyên của bản chất tự nhiên trong đời sống hiện tại.

Nāgassa pana pañcasu kālesu sabhāvapātukammaṃ hoti – paṭisandhikāle, tacajahanakāle, sajātiyā methunakāle, vissaṭṭhaniddokkamanakāle, cutikāleti.

Indeed, for a nāga, there are five occasions when his true form manifests: at the time of rebirth-linking, at the time of shedding his skin, at the time of sexual intercourse with a female of his own species, at the time of deep, unrestrained sleep, and at the time of death.

Thân rồng xuất hiện bản chất tự nhiên trong năm trường hợp: khi tái sanh, khi lột da, khi giao cấu với loài đồng loại, khi ngủ say mà không giữ tâm, và khi chết.

314

Tiracchānagato bhikkhaveti ettha nāgo vā hotu supaṇṇamāṇavakādīnaṃ vā aññataro, antamaso sakkaṃ devarājānaṃ upādāya yo koci amanussajātiyo, sabbova imasmiṃ atthe tiracchānagatoti veditabbo.

Here, in "bhikkhus, an animal", whether it be a nāga or any other, such as Supaṇṇamāṇavaka and the like, even Sakka, the king of devas, or any non-human being whatsoever, all are to be understood as "animals" in this context.

Trong câu “Tiracchānagato bhikkhave” (Này các Tỳ-kheo, loài súc sanh), dù là rồng hay bất kỳ loài nào khác như Suvaṇṇamāṇavaka, v.v., cho đến tận vua trời Sakka, bất kỳ loài phi nhân nào cũng được hiểu là “loài súc sanh” trong ngữ cảnh này.

So neva upasampādetabbo, na pabbājetabbo, upasampannopi nāsetabboti.

Such a being should not be given upasampadā, nor pabbajjā, and if already given upasampadā, should be expelled.

Vị ấy không được thọ giới Tỳ-kheo, không được xuất gia làm Sa-di, và nếu đã thọ giới Tỳ-kheo thì phải bị trục xuất.

315

Tiracchānagatavatthukathā niṭṭhitā.

The narrative on the animal is concluded.

Câu chuyện về loài súc sanh đã kết thúc.

316

Mātughātakādivatthukathā

The Narrative of the Matri- and Patricides

Câu chuyện về kẻ giết mẹ, v.v.

317

112. Mātughātakādivatthūsu – nikkhantiṃ kareyyanti nikkhamanaṃ niggamanaṃ apavāhanaṃ kareyyanti attho.

In the narratives of the matri- and patricides, "should make him depart" means should cause him to go out, to be removed, to be driven away.

112. Trong các câu chuyện về kẻ giết mẹ, v.v., “nikkhantiṃ kareyya” có nghĩa là thực hiện việc rời bỏ, ra đi, loại bỏ.

Mātughātako bhikkhaveti ettha yena manussitthibhūtā janikā mātā sayampi manussajātikeneva satā sañcicca jīvitā voropitā, ayaṃ ānantariyena mātughātakakammena mātughātako, etassa pabbajjā ca upasampadā ca paṭikkhittā.

Here, in "bhikkhus, a matricide", one who, being himself a human being, intentionally took the life of his own human mother, is a matricide due to the matricidal kamma with immediate results, and his pabbajjā and upasampadā are forbidden.

Trong câu “Mātughātako bhikkhave” (Này các Tỳ-kheo, kẻ giết mẹ), người đã cố ý tước đoạt mạng sống của người mẹ sinh ra mình, là một phụ nữ loài người, bởi chính mình là một người loài người, thì đây là kẻ giết mẹ do nghiệp Ānantarīya, và việc xuất gia cũng như thọ giới của người này bị cấm.

Yena pana manussitthibhūtāpi ajanikā posāvanikā mātā vā mahāmātā vā cūḷamātā vā janikāpi vā na manussitthibhūtā mātā ghātitā, tassa pabbajjā na vāritā, na ca ānantariko hoti.

However, one who killed a human mother who was not his birth-mother, such as an adopted mother, grandmother, or aunt, or a birth-mother who was not a human female, his pabbajjā is not forbidden, and he is not one who committed kamma with immediate results.

Tuy nhiên, người đã giết một người mẹ không phải là mẹ ruột, mà là mẹ nuôi, bà ngoại hoặc bà nội, hoặc một người mẹ ruột nhưng không phải là phụ nữ loài người, thì việc xuất gia của người đó không bị cấm, và cũng không phải là nghiệp Ānantarīya.

Yena sayaṃ tiracchānabhūtena manussitthibhūtā mātā ghātitā, sopi ānantariko na hoti, tiracchānagatattā panassa pabbajjā paṭikkhittā.

One who, being an animal himself, killed a human mother, is also not one who committed kamma with immediate results, but his pabbajjā is forbidden because he is an animal.

Người đã giết một người mẹ là phụ nữ loài người khi chính mình là loài súc sanh, thì cũng không phải là nghiệp Ānantarīya, nhưng việc xuất gia của người đó bị cấm do là loài súc sanh.

Sesaṃ uttānameva.

The rest is clear.

Phần còn lại là rõ ràng.

Pitughātakepi eseva nayo.

The same method applies to a patricide.

Đối với kẻ giết cha cũng áp dụng nguyên tắc tương tự.

Sacepi hi vesiyā putto hoti, ‘‘ayaṃ me pitā’’ti na jānāti, yassa sambhavena nibbatto, so ce anena ghātito, pitughātakotveva saṅkhyaṃ gacchati, ānantariyañca phusati.

Even if he is the son of a courtesan, and does not know, "This is my father," if he kills the one through whose seed he was born, he is still reckoned as a parricide and incurs an ānantariya (deed of immediate retribution).

Dù cho là con của kỹ nữ, nếu không biết "đây là cha ta", nhưng nếu người đã sinh ra mình bị kẻ ấy giết hại, thì người đó vẫn bị xem là kẻ sát cha và phạm tội vô gián.

318

114. Arahantaghātakopi manussaarahantavaseneva veditabbo.

114. The killer of an Arahant should also be understood in terms of a human Arahant.

114. Kẻ sát A-la-hán cũng phải được hiểu theo nghĩa là sát A-la-hán là con người.

Manussajātiyañhi antamaso apabbajitampi khīṇāsavaṃ dārakaṃ dārikaṃ vā sañcicca jīvitā voropento arahantaghātakova hoti, ānantariyañca phusati, pabbajjā cassa vāritā.

Indeed, even if one, being of human birth, intentionally deprives of life a human Arahant, even a layperson, be it a boy or a girl whose defilements are destroyed, he is indeed a killer of an Arahant, and he incurs an ānantariya, and his ordination is prohibited.

Thật vậy, trong loài người, dù là một đứa trẻ trai hay gái đã diệt tận các lậu hoặc, chưa xuất gia, nếu cố ý tước đoạt mạng sống của họ, thì người đó chính là kẻ sát A-la-hán, phạm tội vô gián, và sự xuất gia của người đó bị cấm.

Amanussajātikaṃ pana arahantaṃ manussajātikaṃ vā avasesaṃ ariyapuggalaṃ ghātetvā ānantariyo na hoti, pabbajjāpissa na vāritā, kammaṃ pana balavaṃ hoti.

However, one who kills an Arahant of a non-human species or any other Noble Person of human species does not incur an ānantariya, nor is his ordination prohibited, but the kamma is powerful.

Tuy nhiên, nếu giết một A-la-hán không phải loài người, hoặc một bậc Thánh khác là loài người, thì không phạm tội vô gián, và sự xuất gia của người đó cũng không bị cấm, nhưng nghiệp đó rất nặng.

Tiracchāno manussaarahantampi ghātetvā ānantariyo na hoti, kammaṃ pana bhāriyanti ayamettha vinicchayo.

An animal, even if it kills a human Arahant, does not incur an ānantariya, but the kamma is heavy—this is the determination in this matter.

Một loài bàng sanh dù giết một A-la-hán là loài người cũng không phạm tội vô gián, nhưng nghiệp đó rất nặng. Đây là sự phân định ở đây.

Te vadhāya onīyantīti vadhatthāya onīyanti, māretuṃ nīyantīti attho.

Te vadhāya onīyantīti means they are led forth for killing, for the purpose of killing; the meaning is they are led to be killed.

Te vadhāya onīyantī nghĩa là họ bị dẫn đến chỗ giết hại, tức là bị dẫn đi để giết.

Yaṃ pana pāḷiyaṃ ‘‘sacā ca maya’’nti vuttaṃ, tassa sace mayanti ayamevattho.

As for what is said in the Pāḷi, "sacā ca mayaṃ," its meaning is simply "sace mayaṃ" (if we).

Còn câu ‘‘sacā ca mayaṃ’’ trong kinh tạng, nghĩa của nó chính là sace mayaṃ (nếu chúng tôi).

‘‘Sace’’ti hi vattabbe ettha ‘‘sacā ca’’ iti ayaṃ nipāto vutto.

Indeed, instead of saying "sace," here the particle "sacā ca" is used.

Thật vậy, đáng lẽ phải nói ‘‘sace’’ nhưng ở đây lại dùng tiểu từ ‘‘sacā ca’’.

‘‘Sace ca’’ icceva vā pāṭho.

Or, the reading is "sace ca" (if also).

Hoặc là, văn bản là ‘‘sace ca’’.

Tattha saceti sambhāvanatthe nipāto; ca iti padapūraṇamatte.

In that case, "sace" is a particle in the sense of possibility; "ca" is merely for filling out the word.

Trong đó, sace là tiểu từ chỉ ý có thể xảy ra; ca chỉ là để bổ sung từ.

‘‘Sacajja maya’’ntipi pāṭho.

"Sacajja mayaṃ" is also a reading.

Cũng có văn bản là ‘‘sacajja mayaṃ’’.

Tassa sace ajja mayanti attho.

Its meaning is "sace ajja mayaṃ" (if today we).

Nghĩa của nó là sace ajja mayaṃ (nếu hôm nay chúng tôi).

319

115. Bhikkhunidūsako bhikkhaveti ettha yo pakatattaṃ bhikkhuniṃ tiṇṇaṃ maggānaṃ aññatarasmiṃ dūseti, ayaṃ bhikkhunidūsako nāma.

115. In "Bhikkhunidūsako bhikkhave" (Bhikkhu who defiles a bhikkhunī, O monks), the one who defiles a bhikkhunī who is pure in one of the three paths is called a bhikkhunidūsaka.

115. Trong câu Bhikkhunidūsako bhikkhave (Này các Tỳ-khưu, kẻ làm ô uế Tỳ-khưu-ni), người làm ô uế một Tỳ-khưu-ni bình thường bằng một trong ba đạo lộ thì được gọi là kẻ làm ô uế Tỳ-khưu-ni.

Etassa pabbajjā ca upasampadā ca vāritā.

His pabbajjā (going forth) and upasampadā (full ordination) are prohibited.

Sự xuất gia và thọ giới của người này bị cấm.

Yo pana kāyasaṃsaggena sīlavināsaṃ pāpeti, tassa pabbajjā ca upasampadā ca na vāritā.

However, for one who causes her moral destruction through physical contact, his pabbajjā and upasampadā are not prohibited.

Còn người làm hư hoại giới hạnh bằng sự tiếp xúc thân thể thì sự xuất gia và thọ giới của người đó không bị cấm.

Balakkārena odātavatthavasanaṃ katvā anicchamānaṃyeva dūsentopi bhikkhunidūsakoyeva.

Even one who forcibly makes a bhikkhunī wear white clothes and defiles her against her will is a bhikkhunidūsaka.

Kẻ cưỡng ép một Tỳ-khưu-ni, dù không muốn, phải mặc y phục trắng của người thế tục rồi làm ô uế thì vẫn là kẻ làm ô uế Tỳ-khưu-ni.

Balakkārena pana odātavatthavasanaṃ katvā icchamānaṃ dūsento bhikkhunidūsako na hoti.

But one who forcibly makes her wear white clothes and defiles her with her consent is not a bhikkhunidūsaka.

Nhưng kẻ cưỡng ép một Tỳ-khưu-ni, đã mặc y phục trắng của người thế tục và muốn, rồi làm ô uế thì không phải là kẻ làm ô uế Tỳ-khưu-ni.

Kasmā?

Why?

Tại sao?

Yasmā gihibhāve sampaṭicchitamatteyeva sā abhikkhunī hoti.

Because at the very moment she accepts the lay state, she ceases to be a bhikkhunī.

Bởi vì ngay khi chấp nhận trở lại đời sống tại gia, người ấy không còn là Tỳ-khưu-ni nữa.

Sakiṃ sīlavipannaṃ pana pacchā dūsento sikkhamānāsāmaṇerīsu ca vippaṭipajjanto neva bhikkhunidūsako hoti, pabbajjampi upasampadampi labhati.

However, one who defiles a bhikkhunī who has already fallen from sīla (morality), or one who misconducts himself with a sikkhamānā (probationer) or sāmaṇerī (female novice), is not a bhikkhunidūsaka; he obtains both pabbajjā and upasampadā.

Còn người sau đó làm ô uế một người đã vi phạm giới một lần, hoặc người vi phạm đối với các Sa-di-ni tập sự (sikkhamānā), thì không phải là kẻ làm ô uế Tỳ-khưu-ni, và người đó vẫn có thể xuất gia và thọ giới.

320

Saṅghabhedako bhikkhaveti ettha yo devadatto viya sāsanaṃ uddhammaṃ ubbinayaṃ katvā catunnaṃ kammānaṃ aññataravasena saṅghaṃ bhindati, ayaṃ saṅghabhedako nāma.

In "Saṅghabhedako bhikkhave" (Bhikkhu who causes a schism in the Saṅgha, O monks), one who, like Devadatta, causes a schism in the Saṅgha by making the Dispensation contrary to Dhamma and Vinaya, through one of the four types of kamma, is called a Saṅghabhedaka.

Trong câu Saṅghabhedako bhikkhave (Này các Tỳ-khưu, kẻ phá hòa hợp Tăng), người như Devadatta, làm cho giáo pháp trở thành phi pháp (uddhamma) và phi luật (ubbinaya) bằng một trong bốn hành động, thì được gọi là kẻ phá hòa hợp Tăng.

Etassa pabbajjā ca upasampadā ca vāritā.

His pabbajjā and upasampadā are prohibited.

Sự xuất gia và thọ giới của người này bị cấm.

321

Lohituppādako bhikkhaveti etthāpi yo devadatto viya duṭṭhacittena vadhakacittena tathāgatassa jīvamānakasarīre khuddakamakkhikāya pivanakamattampi lohitaṃ uppādeti, ayaṃ lohituppādako nāma.

In "Lohituppādako bhikkhave" (Bhikkhu who sheds the Buddha's blood, O monks), one who, like Devadatta, with a corrupt mind, with an intention to kill, causes even a tiny amount of blood, enough for a small fly to drink, to be shed from the living body of the Tathāgata, is called a Lohituppādaka.

Trong câu Lohituppādako bhikkhave (Này các Tỳ-khưu, kẻ làm đổ máu), người như Devadatta, với tâm ác độc, tâm muốn sát hại, làm cho máu của Đức Như Lai chảy ra dù chỉ bằng lượng một con ruồi nhỏ hút được trên thân thể còn sống của Ngài, thì được gọi là kẻ làm đổ máu.

Etassa pabbajjā ca upasampadā ca vāritā.

His pabbajjā and upasampadā are prohibited.

Sự xuất gia và thọ giới của người này bị cấm.

Yo pana rogavūpasamanatthaṃ jīvako viya satthena phāletvā pūtimaṃsañca lohitañca nīharitvā phāsuṃ karoti, bahuṃ so puññaṃ pasavatīti.

However, one who, like Jīvaka, cuts open with a knife to alleviate illness, removing putrid flesh and blood to bring comfort, produces much merit.

Còn người như Jīvaka, vì muốn chữa bệnh, dùng dao rạch bỏ phần thịt thối và máu, làm cho bệnh nhân được khỏe mạnh, thì người đó tạo ra nhiều phước báu.

322

Mātughātakādivatthukathā niṭṭhitā.

The narrative on parricides and so forth is concluded.

Câu chuyện về kẻ sát mẹ và các tội tương tự đã kết thúc.

323

Ubhatobyañjanakavatthukathā

The narrative on the Hermaphrodite

Câu chuyện về người lưỡng tính

324

116. Ubhatobyañjanako bhikkhaveti itthinimittuppādanakammato ca purisanimittuppādanakammato ca ubhato byañjanamassa atthīti ubhatobyañjanako.

116. Ubhatobyañjanako bhikkhave (O monks, a hermaphrodite) means one who has characteristics of both, due to the kamma that produces female characteristics and the kamma that produces male characteristics, hence ubhatobyañjanako.

116. Ubhatobyañjanako bhikkhave (Này các Tỳ-khưu, người lưỡng tính) là người có cả hai dấu hiệu (byañjana) do nghiệp sinh ra dấu hiệu nữ và nghiệp sinh ra dấu hiệu nam.

Karotīti purisanimittena itthīsu methunavītikkamaṃ karoti.

Karotīti means he commits sexual transgression with women using male characteristics.

Karotī nghĩa là dùng dấu hiệu nam để thực hiện hành vi tà dâm với phụ nữ.

Kārāpetīti paraṃ samādapetvā attano itthinimitte kārāpeti, so duvidho hoti – itthiubhatobyañjanako, purisaubhatobyañjanakoti.

Kārāpetīti means he makes another engage in sexual acts with his female characteristics; he is of two types: female hermaphrodite (itthiubhatobyañjanako) and male hermaphrodite (purisaubhatobyañjanako).

Kārāpetī nghĩa là sai người khác thực hiện hành vi đó với dấu hiệu nữ của mình. Người này có hai loại: người lưỡng tính nữ (itthiubhatobyañjanako) và người lưỡng tính nam (purisaubhatobyañjanako).

325

Tattha itthiubhatobyañjanakassa itthinimittaṃ pākaṭaṃ hoti, purisanimittaṃ paṭicchannaṃ.

Among these, for a female hermaphrodite, the female characteristics are manifest, and the male characteristics are hidden.

Trong đó, người lưỡng tính nữ có dấu hiệu nữ rõ ràng, dấu hiệu nam bị che giấu.

Purisaubhatobyañjanakassa purisanimittaṃ pākaṭaṃ, itthinimittaṃ paṭicchannaṃ.

For a male hermaphrodite, the male characteristics are manifest, and the female characteristics are hidden.

Người lưỡng tính nam có dấu hiệu nam rõ ràng, dấu hiệu nữ bị che giấu.

Itthiubhatobyañjanakassa itthīsu purisattaṃ karontassa itthinimittaṃ paṭicchannaṃ hoti, purisanimittaṃ pākaṭaṃ hoti.

When a female hermaphrodite acts as a male towards women, her female characteristics are hidden, and her male characteristics are manifest.

Khi người lưỡng tính nữ thực hiện hành vi nam tính với phụ nữ, dấu hiệu nữ của người đó bị che giấu, dấu hiệu nam trở nên rõ ràng.

Purisaubhatobyañjanakassa purisānaṃ itthibhāvaṃ upagacchantassa purisanimittaṃ paṭicchannaṃ hoti, itthinimittaṃ pākaṭaṃ hoti.

When a male hermaphrodite takes on the role of a female towards men, his male characteristics are hidden, and his female characteristics are manifest.

Khi người lưỡng tính nam thực hiện hành vi nữ tính với nam giới, dấu hiệu nam của người đó bị che giấu, dấu hiệu nữ trở nên rõ ràng.

Itthiubhatobyañjanako sayañca gabbhaṃ gaṇhāti, parañca gaṇhāpeti.

A female hermaphrodite can become pregnant herself and can also impregnate another.

Người lưỡng tính nữ có thể tự mang thai và làm cho người khác mang thai.

Purisaubhatobyañjanako pana sayaṃ na gaṇhāti, paraṃ gaṇhāpetīti, idametesaṃ nānākaraṇaṃ.

However, a male hermaphrodite cannot become pregnant himself but can impregnate another; this is the distinction between them.

Còn người lưỡng tính nam thì không tự mang thai, nhưng có thể làm cho người khác mang thai. Đây là sự khác biệt giữa họ.

Kurundiyaṃ pana vuttaṃ – ‘‘yadi paṭisandhiyaṃ purisaliṅgaṃ pavatte itthiliṅgaṃ nibbattati, yadi paṭisandhiyaṃ itthiliṅgaṃ pavatte purisaliṅgaṃ nibbattatī’’ti.

But in the Kurundī it is said: "If at conception male characteristics arise, then at the time of development female characteristics manifest; if at conception female characteristics arise, then at the time of development male characteristics manifest."

Tuy nhiên, trong Kurundī đã nói: "Nếu khi tái sinh có dấu hiệu nam, thì khi trưởng thành sẽ xuất hiện dấu hiệu nữ; nếu khi tái sinh có dấu hiệu nữ, thì khi trưởng thành sẽ xuất hiện dấu hiệu nam".

Tattha vicāraṇakkamo vitthārato aṭṭhasāliniyā dhammasaṅgahaṭṭhakathāya veditabbo.

The method of investigation into this should be understood in detail from the Dhammasaṅgaha-aṭṭhakathā, the Aṭṭhasālinī.

Cách thức xem xét vấn đề này cần được tìm hiểu chi tiết trong chú giải Dhammasaṅgaṇī, tức Aṭṭhasālinī.

Imassa pana duvidhassāpi ubhatobyañjanakassa neva pabbajjā atthi, na upasampadāti idamidha veditabbaṃ.

However, it should be understood here that neither pabbajjā nor upasampadā is available for either of these two types of hermaphrodites.

Điều cần biết ở đây là cả hai loại người lưỡng tính này đều không thể xuất gia hay thọ giới.

326

Ubhatobyajjanakavatthukathā niṭṭhitā.

The narrative on the Hermaphrodite is concluded.

Câu chuyện về người lưỡng tính đã kết thúc.

327

Anupajjhāyakādivatthukathā

The narrative on one without an Upajjhāya and so forth

Câu chuyện về người không có Y chỉ sư và các trường hợp tương tự

328

117. Tena kho pana samayenāti yena samayena bhagavatā sikkhāpadaṃ apaññattaṃ hoti, tena samayena.

117. Tena kho pana samayenāti means at the time when the precept had not yet been laid down by the Bhagavā.

117. Tena kho pana samayenā (Vào thời điểm đó) nghĩa là vào thời điểm Đức Thế Tôn chưa chế định giới học.

Anupajjhāyakanti upajjhaṃ agāhāpetvā sabbena sabbaṃ upajjhāyavirahitaṃ.

Anupajjhākanti means one entirely without an upajjhāya, having not taken an upajjhāya.

Anupajjhākanti nghĩa là hoàn toàn không có Y chỉ sư, không có ai làm Y chỉ sư.

Evaṃ upasampannā neva dhammato na āmisato saṅgahaṃ labhanti, te parihāyantiyeva, na vaḍḍhanti.

Those who have received upasampadā in this manner do not receive support in terms of Dhamma or material needs; they merely decline, they do not grow.

Những người thọ giới như vậy không nhận được sự hỗ trợ cả về Pháp lẫn vật chất, họ chỉ suy yếu chứ không phát triển.

Na bhikkhave anupajjhāyakoti upajjhaṃ agāhāpetvā nirupajjhāyako na upasampādetabbo.

Na bhikkhave anupajjhāyakoti means one without an upajjhāya, having not taken an upajjhāya, should not be given upasampadā.

Na bhikkhave anupajjhāyako (Này các Tỳ-khưu, không được thọ giới cho người không có Y chỉ sư) nghĩa là không được thọ giới cho người không có Y chỉ sư.

Yo upasampādeyya āpatti dukkaṭassāti sikkhāpadapaññattito paṭṭhāya evaṃ upasampādentassa āpatti hoti; kammaṃ pana na kuppati.

Yo upasampādeyya āpatti dukkaṭassāti means whoever gives upasampadā in this way incurs an offense of dukkata from the time the precept was laid down; but the kammavācā (ordination procedure) is not invalidated.

Yo upasampādeyya āpatti dukkaṭassā (Ai thọ giới cho người đó thì phạm tội dukkaṭa) nghĩa là từ khi giới học được chế định, người thọ giới cho người như vậy thì phạm tội (āpatti); nhưng nghi thức (kamma) thì không bị hủy hoại.

Keci kuppatīti vadanti, taṃ na gahetabbaṃ.

Some say it is invalidated, but that should not be accepted.

Một số người nói rằng nghi thức bị hủy hoại, nhưng điều đó không nên chấp nhận.

Saṅghena upajjhāyenātiādīsupi ubhatobyañjanakupajjhāyapariyosānesu eseva nayo.

The same method applies to the cases beginning with Saṅghena upajjhāyenāti (by the Saṅgha with an Upajjhāya) and ending with the hermaphrodite Upajjhāya.

Tương tự như vậy đối với các trường hợp Saṅghena upajjhāyenā (do Tăng, do Y chỉ sư) và các trường hợp tương tự, cho đến khi kết thúc phần Y chỉ sư lưỡng tính.

329

Anupajjhāyakādivatthukathā niṭṭhitā.

The narrative on one without an Upajjhāya and so forth is concluded.

Câu chuyện về người không có Y chỉ sư và các trường hợp tương tự đã kết thúc.

330

Apattakādivatthukathā

The narrative on one without bowls and so forth

Câu chuyện về người không có bát và các trường hợp tương tự

331

118. Hatthesu piṇḍāya carantīti yo hatthesu piṇḍo labbhati, tadatthāya caranti.

118. Hatthesu piṇḍāya carantīti means they wander for alms, for the alms food that is received in their hands.

118. Hatthesu piṇḍāya carantī nghĩa là họ đi khất thực để nhận thức ăn vào tay.

Seyyathāpi titthiyāti yathā ājīvakanāmakā titthiyā; sūpabyañjanehi missetvā hatthesu ṭhapitapiṇḍameva hi te bhuñjanti.

Seyyathāpi titthiyāti means just like the ascetics called Ājīvakas; indeed, they eat only the alms food placed in their hands, mixed with sauces and condiments.

Seyyathāpi titthiyā (giống như các ngoại đạo) nghĩa là giống như các ngoại đạo tên Ājīvaka; họ chỉ ăn thức ăn được đặt vào tay, đã trộn lẫn với các món ăn phụ.

Āpatti dukkaṭassāti evaṃ upasampādentasseva āpatti hoti, kammaṃ pana na kuppati.

Āpatti dukkaṭassāti means only the one who gives upasampadā in this way incurs an offense of dukkata, but the kammavācā is not invalidated.

Āpatti dukkaṭassā (phạm tội dukkaṭa) nghĩa là chỉ người thọ giới cho người như vậy mới phạm tội; nhưng nghi thức thì không bị hủy hoại.

Acīvarakādivatthūsupi eseva nayo.

The same method applies to the cases of acīvaraka (one without robes) and so forth.

Tương tự như vậy đối với các trường hợp Acīvarakādi (không có y phục) và các trường hợp tương tự.

332

Yācitakenāti ‘‘yāva upasampadaṃ karoma, tāva dethā’’ti yācitvā gahitena; tāvakālikenāti attho.

Yācitakenāti means obtained by asking, "Give it until we perform the upasampadā"; the meaning is for a temporary period.

Yācitakenā nghĩa là vật được xin mượn, tức là được xin "hãy cho mượn cho đến khi chúng tôi thọ giới"; có nghĩa là tạm thời.

Īdisena hi pattena vā cīvarena vā pattacīvarena vā upasampādentasseva āpatti hoti, kammaṃ pana na kuppati, tasmā paripuṇṇapattacīvarova upasampādetabbo.

Indeed, one who gives upasampadā with such a bowl, or robe, or bowl and robe, incurs an offense, but the kammavācā is not invalidated; therefore, one should be given upasampadā only if they have complete bowl and robe.

Nếu thọ giới bằng bát hoặc y phục, hoặc cả bát và y phục như vậy, thì chỉ người thọ giới mới phạm tội (āpatti), nhưng nghi thức thì không bị hủy hoại. Do đó, phải thọ giới cho người có đủ bát và y phục.

Sace tassa natthi, ācariyupajjhāyā cassa dātukāmā honti, aññe vā bhikkhū nirapekkhehi nissajjitvā adhiṭṭhānupagaṃ pattacīvaraṃ dātabbaṃ.

If he does not have them, and his ācariya and upajjhāya wish to give them, or other bhikkhus are willing to give them up and give him a bowl and robe that are not intended for acquisition by others.

Nếu người đó không có, và các Ācariya (thầy giáo) và Upajjhāya (Y chỉ sư) muốn cho, hoặc các Tỳ-khưu khác không còn bám víu (nirapekkhā) vào chúng thì phải cúng dường bát và y phục không còn thuộc sở hữu của ai (nissajjitvā) và phù hợp để sử dụng (adhiṭṭhānupagaṃ).

Pabbajjāpekkhaṃ pana paṇḍupalāsaṃ yācitakenāpi pattacīvarena pabbājetuṃ vaṭṭati, sabhāgaṭṭhāne vissāsena gahetvāpi pabbājetuṃ vaṭṭati.

But it is allowable to ordain a candidate for ordination who is like a withered leaf, even with borrowed bowl and robes, and it is allowable to ordain him even by taking them with trust from a suitable person.

Tuy nhiên, đối với người cầu xin xuất gia là một ứng viên xuất gia (paṇḍupalāsaṃ), được phép cho xuất gia với y bát đã mượn, cũng được phép cho xuất gia sau khi nhận y bát từ nơi tương ứng một cách tin cậy.

333

Sace pana apakkaṃ pattaṃ cīvarūpagāni ca vatthāni gahetvā āgato hoti, yāva patto paccati, cīvarāni ca kariyanti, tāva vihāre vasantassa anāmaṭṭhapiṇḍapātaṃ dātuṃ vaṭṭati, thālake bhuñjituṃ vaṭṭati, purebhattaṃ sāmaṇerabhāgasamako āmisabhāgo dātuṃ vaṭṭati.

If, however, he has arrived having brought an unripe bowl and cloths fit for robes, then for him dwelling in the monastery, it is allowable to give almsfood that has not been handled, and it is allowable for him to eat from a plate. Before noon, it is allowable to give him a portion of food equal to that of a sāmaṇera.

Nếu người ấy đến với bát chưa nung và vải để làm y, thì trong thời gian chờ bát được nung và y được may, được phép cấp thức ăn chưa thọ dụng (anāmaṭṭhapiṇḍapātaṃ) cho người ấy khi đang ở tại tịnh xá, được phép ăn trong đĩa, và trước bữa ăn, được phép cấp phần vật thực (āmisabhāgo) tương đương với phần của một sa-di.

Senāsanaggāho pana salākabhattauddesabhattanimantanādīni ca na vaṭṭanti.

But the acceptance of lodgings, as well as portions by ticket, portions by invitation, and so forth, are not allowable.

Tuy nhiên, việc nhận chỗ ở, nhận các loại thực phẩm như Salākabhatta, Uddesabhatta, Nimantanabhatta, v.v., thì không được phép.

Pacchābhattampi sāmaṇerabhāgasamo telamadhuphāṇitādibhesajjabhāgo vaṭṭati.

After noon, a portion of medicines like oil, honey, treacle, etc., equal to that of a sāmaṇera, is allowable.

Sau bữa ăn, được phép cấp phần thuốc men như dầu, mật, đường phèn, v.v., tương đương với phần của một sa-di.

Sace gilāno hoti, bhesajjamassa kātuṃ vaṭṭati, sāmaṇerassa viya ca sabbaṃ paṭijagganakammanti.

If he is ill, it is allowable to provide him with medicine, and all acts of attendance are like those for a sāmaṇera.

Nếu người ấy bị bệnh, được phép điều trị bệnh cho người ấy, và mọi việc chăm sóc đều như đối với một sa-di.

334

Apattakādivatthukathā niṭṭhitā.

The narrative on the unallowable, etc., is finished.

Chấm dứt phần luận về các trường hợp không được thọ giới, v.v.

335

Hatthacchinnādivatthukathā

The Narrative on Those with Mutilated Hands, etc.

Luận về các trường hợp bị cụt tay, v.v.

336

119. Hatthacchinnādivatthūsu – hatthacchinnoti yassa hatthatale vā maṇibandhe vā kappare vā yattha katthaci eko vā dve vā hatthā chinnā honti.

In the categories of those with mutilated hands, etc. – hatthacchinno (one with a mutilated hand) means one whose hands, one or two, are cut off at the palm, wrist, elbow, or any other place.

119. Trong các trường hợp bị cụt tay, v.v. – Hatthacchinno (người cụt tay) là người bị cụt một hoặc hai tay ở lòng bàn tay, cổ tay, khuỷu tay, hoặc bất cứ chỗ nào khác.

Pādacchinnoti yassa aggapāde vā gopphakesu vā jaṅghāya vā yattha katthaci eko vā dve vā pādā chinnā honti.

Pādacchinno (one with a mutilated foot) means one whose feet, one or two, are cut off at the forefoot, ankles, calves, or any other place.

Pādacchinno (người cụt chân) là người bị cụt một hoặc hai chân ở ngón chân, mắt cá chân, bắp chân, hoặc bất cứ chỗ nào khác.

Hatthapādacchinnoti yassa vuttappakāreneva catūsu hatthapādesu dve vā tayo vā sabbe vā hatthapādā chinnā honti.

Hatthapādacchinno (one with mutilated hands and feet) means one whose hands and feet, two, three, or all of them, are cut off in the manner described above.

Hatthapādacchinno (người cụt tay chân) là người bị cụt hai, ba hoặc tất cả các tay chân theo cách đã nói trên.

Kaṇṇacchinnoti yassa kaṇṇamūle vā kaṇṇasakkhalikāya vā eko vā dve vā kaṇṇā chinnā honti.

Kaṇṇacchinno (one with a mutilated ear) means one whose ears, one or two, are cut off at the base of the ear or the earlobe.

Kaṇṇacchinno (người cụt tai) là người bị cụt một hoặc hai tai ở gốc tai hoặc vành tai.

Yassa pana kaṇṇāviddhe chijjanti, sakkā ca hoti saṅghāṭetuṃ, so kaṇṇaṃ saṅghāṭetvā pabbājetabbo.

If, however, someone's ears are cut at the pierced part and it is possible to join them, he should be ordained after having his ear joined.

Tuy nhiên, nếu tai của người ấy bị cụt ở chỗ xỏ khuyên và có thể nối lại được, thì người ấy phải được cho xuất gia sau khi đã nối tai.

Nāsacchinnoti yassa ajapadake vā agge vā ekapuṭe vā yattha katthaci nāsā chinnā hoti.

Nāsacchinno (one with a mutilated nose) means one whose nose is cut off at the 'goat's foot' (nasal septum), at the tip, at one nostril, or anywhere else.

Nāsacchinno (người cụt mũi) là người bị cụt mũi ở gốc mũi, đầu mũi, hoặc một bên cánh mũi, hoặc bất cứ chỗ nào khác.

Yassa pana nāsikā sakkā hoti sandhetuṃ, so taṃ phāsukaṃ katvā pabbājetabbo.

If, however, someone's nose can be mended, he should be ordained after making it sound.

Tuy nhiên, nếu mũi của người ấy có thể nối lại được, thì người ấy phải được cho xuất gia sau khi đã làm cho mũi trở lại bình thường.

Kaṇṇanāsacchinno ubhayavasena veditabbo.

Kaṇṇanāsacchinno (one with mutilated ears and nose) should be understood as having both conditions.

Kaṇṇanāsacchinno (người cụt tai và mũi) nên được hiểu theo cả hai cách.

Aṅgulicchinnoti yassa nakhasesaṃ adassetvā ekā vā bahū vā aṅguliyo chinnā honti.

Aṅgulicchinno (one with mutilated fingers) means one whose fingers, one or many, are cut off without showing any nail remnant.

Aṅgulicchinno (người cụt ngón tay/chân) là người bị cụt một hoặc nhiều ngón tay/chân mà không còn phần móng.

Yassa pana suttatantumattampi nakhasesaṃ paññāyati, taṃ pabbājetuṃ vaṭṭati.

If, however, even a thread-like remnant of a nail is visible, it is allowable to ordain him.

Tuy nhiên, nếu còn dù chỉ một sợi chỉ móng tay/chân, thì người ấy được phép cho xuất gia.

Aḷacchinnoti yassa catūsu aṅguṭṭhakesu aṅguliyaṃ vuttanayeneva eko vā bahū vā aṅguṭṭhakā chinnā honti.

Aḷacchinno (one with mutilated thumbs/big toes) means one whose thumbs or big toes, one or many, are cut off in the same manner as described for fingers.

Aḷacchinno (người cụt ngón cái) là người bị cụt một hoặc nhiều ngón cái (tay hoặc chân) theo cách đã nói đối với ngón tay/chân.

Kaṇḍaracchinnoti yassa kaṇḍaranāmakā mahānhārū purato vā pacchato vā chinnā honti; yesu ekassapi chinnattā aggapādena vā caṅkamati, mūlena vā caṅkamati, na vā pādaṃ patiṭṭhāpetuṃ sakkoti.

Kaṇḍaracchinno (one with a mutilated tendon) means one whose main tendons (mahānhārū) called kaṇḍara are cut off at the front or back; due to the cutting of even one of these, he walks on the forefoot or the heel, or is unable to steady his foot.

Kaṇḍaracchinno (người bị đứt gân) là người bị đứt các gân lớn gọi là Kaṇḍarā ở phía trước hoặc phía sau; do một trong số đó bị đứt, người ấy đi bằng mũi chân hoặc gót chân, hoặc không thể đặt chân xuống đất được.

337

Phaṇahatthakoti yassa vaggulipakkhakā viya aṅguliyo sambaddhā honti; etaṃ pabbājetukāmena aṅgulantarikāyo phāletvā sabbaṃ antaracammaṃ apanetvā phāsukaṃ katvā pabbājetabbo.

Phaṇahatthako (one with webbed hands) means one whose fingers are joined like the wings of a bat; one wishing to ordain such a person should have the spaces between the fingers cut open, remove all the inner skin, make it sound, and then ordain him.

Phaṇahatthako (người có tay chân vịt) là người có các ngón tay dính liền như cánh dơi; người muốn cho người này xuất gia phải rạch các kẽ ngón tay, loại bỏ tất cả da ở giữa và làm cho bình thường rồi mới cho xuất gia.

Yassapi cha aṅguliyo honti, taṃ pabbājetukāmena adhikaaṅguliṃ chinditvā phāsukaṃ katvā pabbājetabbo.

And if someone has six fingers, one wishing to ordain him should cut off the extra finger, make it sound, and then ordain him.

Nếu người ấy có sáu ngón tay, người muốn cho xuất gia phải cắt bỏ ngón thừa và làm cho bình thường rồi mới cho xuất gia.

338

Khujjoti yo urassa vā piṭṭhiyā vā passassa vā nikkhantattā khujjasarīro.

Khujjo (a hunchback) means one whose body is bent due to protuberances on the chest, back, or side.

Khujjo (người gù lưng) là người có thân hình gù do phần ngực, lưng hoặc hông bị nhô ra.

Yassa pana kiñci kiñci aṅgapaccaṅgaṃ īsakaṃ vaṅkaṃ, taṃ pabbājetuṃ vaṭṭati.

If, however, any limb or minor limb is slightly bent, it is allowable to ordain him.

Tuy nhiên, nếu một số bộ phận nhỏ hơi cong, thì người ấy được phép cho xuất gia.

Mahāpuriso eva hi brahmujjugatto, avaseso satto akhujjo nāma natthi.

Only a Great Being (Mahāpurisa) has a body as straight as Brahmā; there is no other being who is not bent.

Chỉ có Đại nhân (Mahāpurisa) mới có thân hình thẳng như Phạm thiên, không có chúng sinh nào khác mà không gù.

339

Vāmanoti jaṅghavāmano vā kaṭivāmano vā ubhayavāmano vā.

Vāmano (a dwarf) means one who is short-legged, or short-waisted, or short in both.

Vāmano (người lùn) là người lùn ở chân, lùn ở hông, hoặc lùn cả hai.

Jaṅghavāmanassa kaṭito paṭṭhāya heṭṭhimakāyo rasso hoti, uparimakāyo paripuṇṇo.

A short-legged person has a short lower body from the waist downwards, but a full upper body.

Người lùn ở chân thì phần thân dưới từ hông trở xuống bị ngắn, phần thân trên thì đầy đặn.

Kaṭivāmanassa kaṭito paṭṭhāya uparimakāyo rasso hoti, heṭṭhimakāyo paripuṇṇo.

A short-waisted person has a short upper body from the waist upwards, but a full lower body.

Người lùn ở hông thì phần thân trên từ hông trở lên bị ngắn, phần thân dưới thì đầy đặn.

Ubhayavāmanassa ubhopi kāyā rassā honti, yesaṃ rassattā bhūtānaṃ viya parivaṭumo mahākucchighaṭasadiso attabhāvo hoti, taṃ tividhampi pabbājetuṃ na vaṭṭati.

A person short in both has both parts of the body short, due to which their form is round like that of a ghost (bhūta) or a large-bellied pot; it is not allowable to ordain any of these three types.

Người lùn cả hai thì cả hai phần thân đều ngắn, do sự ngắn ngủi đó mà thân hình của họ tròn trịa như của các loài ma quỷ, giống như một cái chum bụng lớn; cả ba loại người lùn này đều không được phép cho xuất gia.

340

Galagaṇḍīti yassa kumbhaṇḍaṃ viya gale gaṇḍo hoti.

Galagaṇḍī (one with a goitre) means one who has a swelling (gaṇḍa) on the neck like a pumpkin.

Galagaṇḍī (người có bướu cổ) là người có bướu ở cổ như quả bầu.

Desanāmattameva cetaṃ, yasmiṃ kismiñci pana padese gaṇḍe sati na pabbājetabbo.

This is merely an indication; if there is a swelling in any place, he should not be ordained.

Đây chỉ là một ví dụ, nếu có bướu ở bất kỳ chỗ nào khác thì cũng không được phép cho xuất gia.

Tattha vinicchayo – ‘‘na bhikkhave pañcahi ābādhehi phuṭṭho pabbājetabbo’’ti ettha vuttanayeneva veditabbo.

The decision regarding this should be understood in the same way as stated in the context of "monks, one afflicted with these five diseases should not be ordained".

Quyết định trong trường hợp này phải được hiểu theo cách đã nói trong "Này các Tỳ-kheo, không được phép cho người bị năm bệnh này xuất gia".

Lakkhaṇāhatakasāhatalikhitakesu yaṃ vattabbaṃ, taṃ ‘‘na bhikkhave lakkhaṇāhato’’tiādīsu vuttameva.

What is to be said about those who are lakkhaṇāhatakasāhatalikhitakesu (branded, flogged, or tattooed) is already stated in "monks, one who is branded", etc.

Những gì cần nói về lakkhaṇāhata, sākāhata, likhitakesu (người bị đánh dấu, bị đánh đập, bị khắc chữ) đã được nói trong các đoạn như "Này các Tỳ-kheo, người bị đánh dấu không được phép...".

341

Sīpadīti bhārapādo vuccati.

Sīpadī is called one with a heavy foot.

Sīpadī (người bị bệnh chân voi) được gọi là người có chân nặng nề.

Yassa pādo thūlo hoti sañjātapiḷako kharo, so na pabbājetabbo.

One whose foot is swollen, covered with sores, and rough, should not be ordained.

Người có chân sưng to, nổi mụn nhọt và thô ráp thì không được phép cho xuất gia.

Yassa pana na tāva kharabhāvaṃ gaṇhāti, sakkā hoti upanāhaṃ bandhitvā udakaāvāṭe pavesetvā udakavālikāya pūretvā yathā sirā paññāyanti, jaṅghā ca telanāḷikā viya hoti, evaṃ milāpetuṃ sakkā, tassa pādaṃ īdisaṃ katvā taṃ pabbājetuṃ vaṭṭati.

If, however, it has not yet become rough, and it is possible to reduce the swelling by binding it, inserting it into a water pit, filling it with wet sand until the veins are visible and the calf becomes like an oil pipe, then it is allowable to ordain him after making his foot like this.

Tuy nhiên, nếu chân người ấy chưa đến mức thô ráp, có thể băng bó, ngâm vào hố nước, lấp đầy cát ướt để các gân hiện rõ và bắp chân trở nên như ống dầu, thì được phép cho người ấy xuất gia sau khi đã làm cho chân trở lại tình trạng như vậy.

Sace puna vaḍḍhati, upasampādentenāpi tathā katvāva upasampādetabbo.

If it swells again, the ordaining ācariya must do likewise before giving upasampadā.

Nếu sau đó bệnh tái phát, người làm lễ thọ giới cũng phải làm như vậy rồi mới cho thọ giới.

342

Pāparogīti arisabhagandarapittasemhakāsasosādīsu yena kenaci rogena niccāturo atekiccharogo jeguccho amanāpo; ayaṃ na pabbājetabbo.

Pāparogī (one with an evil disease) means one who is always sick with any disease among leprosy, fistula, bile-disease, phlegm-disease, cough, consumption, etc., a disease incurable, repulsive, and unpleasant; such a person should not be ordained.

Pāparogī (người mắc bệnh hiểm nghèo) là người luôn đau ốm do bất kỳ bệnh nào trong số các bệnh như trĩ, rò hậu môn, bệnh mật, bệnh đờm, ho, lao, v.v., là bệnh không thể chữa được, ghê tởm và không đáng ưa; người này không được phép cho xuất gia.

343

Parisadūsakoti yo attano virūpatāya parisaṃ dūseti; atidīgho vā hoti aññesaṃ sīsappamāṇanābhippadeso, atirasso vā ubhayavāmanabhūtarūpaṃ viya, atikāḷo vā jhāpitakhette khāṇuko viya, accodāto vā dadhitakkādīhi pamajjitamaṭṭhatambalohavaṇṇo, atikiso vā mandamaṃsalohito aṭṭhisirācammasarīro viya, atithūlo vā bhāriyamaṃso, mahodaro vā mahābhūtasadiso, atimahantasīso vā pacchiṃ sīse katvā ṭhito viya, atikhuddakasīso vā sarīrassa ananurūpena atikhuddakena sīsena samannāgato, kūṭakūṭasīso vā tālaphalapiṇḍisadisena sīsena samannāgato, sikharasīso vā uddhaṃ anupubbatanukena sīsena samannāgato, nāḷisīso vā mahāveḷupabbasadisena sīsena samannāgato, kappasīso vā pabbhārasīso vā catūsu passesu yena kenaci passena oṇatena sīsena samannāgato, vaṇasīso vā pūtisīso vā kaṇṇikakeso vā pāṇakehi khāyitakedāre sassasadisehi tahiṃ tahiṃ uṭṭhitehi kesehi samannāgato, nillomasīso vā thūlathaddhakeso vā tālahīrasadisehi kesehi samannāgato, jātipalitehi paṇḍarasīso vā pakatitambakeso vā ādittehi viya kesehi samannāgato, āvaṭṭasīso vā gunnaṃ sarīre āvaṭṭasadisehi uddhaggehi kesāvaṭṭehi samannāgato, sīsalomehi saddhiṃ ekābaddhabhamukalomo vā jālabaddhena viya nalāṭena samannāgato.

Parisadūsako (one who spoils an assembly) means one who spoils the assembly by his deformity; either he is excessively tall, so that his head-level reaches the navel-level of others, or excessively short, like a dwarf-like figure, or excessively dark, like a tree stump in a burnt field, or excessively fair, like polished copper colored with curds and buttermilk, or excessively thin, with little flesh and blood, like a body of bones, veins, and skin, or excessively fat, with heavy flesh, or large-bellied, like a great demon, or with an excessively large head, like one standing with a basket on his head, or with an excessively small head, having a head disproportionately small for his body, or with a round-top head (kūṭakūṭasīso), having a head like a heap of palm fruits, or with a pointed head, having a head gradually tapering upwards, or with a pipe-like head, having a head like a large bamboo node, or with a slanting head (kappasīso) or a flattened head (pabbhārasīso), having a head slanted on any of its four sides, or with a diseased head (vaṇasīso) or a putrid head (pūtisīso), or with patchy hair (kaṇṇikakeso), having hair like grain stalks growing here and there in a field eaten by insects, or with a hairless head (nillomasīso), or with thick, stiff hair, having hair like palm fiber, or with a white head due to naturally gray hair, or with naturally red hair, having hair like it is on fire, or with a whorl-haired head, having hair whorls like those on the bodies of cows, standing upright, or with eyebrows joined to the scalp hair, having a forehead like it is covered by a net.

Parisadūsako (người làm ô uế hội chúng) là người làm ô uế hội chúng bởi vẻ ngoài dị dạng của mình; hoặc quá cao đến mức đỉnh đầu của người khác chỉ ngang rốn của họ, hoặc quá thấp như hình dạng của người lùn cả hai phần thân, hoặc quá đen như gốc cây cháy trong ruộng, hoặc quá trắng như màu đồng thau đã được đánh bóng bằng sữa đông và bơ, hoặc quá gầy như thân hình chỉ còn xương, gân và da với ít thịt và máu, hoặc quá mập với nhiều thịt, hoặc bụng to như một con quỷ khổng lồ, hoặc đầu quá to như người đội một cái giỏ trên đầu, hoặc đầu quá nhỏ so với thân hình, hoặc đầu hình chóp như quả cau, hoặc đầu nhọn hoắt, hoặc đầu hình ống như đốt tre lớn, hoặc đầu bị lõm vào ở một trong bốn phía, hoặc đầu bị lở loét, hoặc đầu bị thối rữa, hoặc đầu tóc lởm chởm như cây mạ mọc lởm chởm trong ruộng bị côn trùng gặm, hoặc đầu không có tóc, hoặc tóc cứng và thô như sợi cọ, hoặc đầu bạc trắng do tóc bạc tự nhiên, hoặc tóc đỏ tự nhiên như lửa cháy, hoặc đầu có xoáy tóc dựng ngược như xoáy lông trên thân bò, hoặc lông mày liền với tóc trên đầu như trán bị dính liền bởi một mạng lưới.

344

Sambaddhabhamuko vā nillomabhamuko vā makkaṭabhamuko vā atimahantakkhi vā atikhuddakakkhi vā mahiṃsacamme vāsikoṇena paharitvā katachiddasadisehi akkhīhi samannāgato, visamakkhi vā ekena mahantena ekena khuddakena akkhinā samannāgato, visamacakkalo vā ekena uddhaṃ ekena adhoti evaṃ visamajātehi akkhicakkalehi samannāgato, kekaro vā gambhīrakkhi vā yassa gambhīre udapāne udakatārakā viya akkhitārakā paññāyanti; nikkhantakkhi vā yassa kakkaṭakasseva akkhitārakā nikkhantā honti; hatthikaṇṇo vā mahatīhi kaṇṇasakkhalikāhi samannāgato, mūsikakaṇṇo vā jaṭukakaṇṇo vā khuddikāhi kaṇṇasakkhalikāhi samannāgato, chiddamattakaṇṇo vā yassa vinā kaṇṇasakkhalikāhi kaṇṇachiddamattameva hoti; aviddhakaṇṇo vā yonakajātiko pana parisadūsako na hoti; sabhāvoyeva hi so tassa kaṇṇabhagandariko vā niccapūtinā kaṇṇena samannāgato, gaṇḍakaṇṇo vā sadāpaggharitapubbena kaṇṇena samannāgato, ṭaṅkitakaṇṇo vā gobhattanāḷikāya aggasadisehi kaṇṇehi samannāgato, atipiṅgalakkhi vā madhupiṅgalaṃ pana pabbājetuṃ vaṭṭati.

One with conjoined eyebrows, or one with hairless eyebrows, or one with monkey-like eyebrows, or one with excessively large eyes, or one with excessively small eyes, or one endowed with eyes like holes made by piercing buffalo hide with the corner of a knife, or one with uneven eyes, endowed with one large and one small eye, or one with uneven pupils, endowed with pupils that are uneven, with one looking up and one looking down, or one with a squint, or one with deep-set eyes, whose eye-pupils appear like reflections on water in a deep well; or one with protruding eyes, whose eye-pupils protrude like those of a crab; or one with elephant-like ears, endowed with large ear-flaps, or one with mouse-like ears, or one with bat-like ears, endowed with small ear-flaps, or one whose ears are merely holes, for whom there is only an ear-hole without ear-flaps; or one with unpierced ears, however, a person of the Yona race is not a disparager of the assembly (by having unpierced ears); for that is his natural state. Or one with an ear fistula, endowed with an always putrid ear, or one with a lumpy ear, endowed with an ear that always oozes pus, or one with pointed ears, endowed with ears like the tip of a trough for cattle feed, or one with very yellow-brown eyes; but one with honey-yellow-brown eyes may be given ordination.

Người có lông mày nối liền, hoặc người không có lông mày, hoặc người có lông mày như khỉ, hoặc người có mắt quá to, hoặc người có mắt quá nhỏ, hoặc người có mắt giống như những lỗ thủng được tạo ra bằng cách dùng góc dao đâm vào da trâu, hoặc người có mắt không đều, một mắt to một mắt nhỏ, hoặc người có tròng mắt không đều, một tròng mắt hướng lên trên một tròng mắt hướng xuống dưới, hoặc người mắt lé, hoặc người có mắt sâu mà con ngươi mắt lộ ra như những hạt nước trong giếng sâu; hoặc người mắt lồi mà con ngươi mắt lồi ra như mắt cua; hoặc người có tai như tai voi, có vành tai rất lớn, hoặc người có tai như tai chuột, hoặc tai như tai dơi, có vành tai rất nhỏ, hoặc người có tai chỉ có lỗ mà không có vành tai; hoặc người có tai không xỏ lỗ, nhưng người thuộc giống Yonaka thì không phải là kẻ làm ô uế hội chúng; bởi vì đó là bản chất tự nhiên của họ, hoặc người có tai bị bệnh rò rỉ mủ thường xuyên, hoặc người có tai bị mụn nhọt thường xuyên chảy mủ, hoặc người có tai bị cắt xẻo mà tai giống như đầu ống đựng thức ăn cho bò, hoặc người có mắt quá đỏ hoe, nhưng người có mắt màu vàng mật thì được phép xuất gia.

Nippakhumakkhi vā assupaggharaṇakkhi vā pupphitakkhi vā akkhipākena samannāgatakkhi vā.

Or one with hairless eyelids, or one with watery eyes, or one with flowery eyes, or one afflicted with an eye disease.

Hoặc người không có lông mi, hoặc người có mắt chảy nước mắt, hoặc người có mắt bị màng, hoặc người có mắt bị viêm mắt.

345

Atimahantanāsiko vā atikhuddakanāsiko vā cipiṭanāsiko vā majjhe appatiṭṭhahitvā ekapasse ṭhitavaṅkanāsiko vā, dīghanāsiko vā sukatuṇḍasadisāya jivhāya lehituṃ sakkuṇeyyāya nāsikāya samannāgato, niccapaggharitasiṅghāṇikanāso vā.

Or one with an excessively large nose, or one with an excessively small nose, or one with a flat nose, or one with a crooked nose that is not centered but positioned to one side, or one with a long nose, endowed with a nose that can be licked by a tongue like a parrot's beak, or one whose nose constantly drips mucus.

Hoặc người có mũi quá to, hoặc người có mũi quá nhỏ, hoặc người có mũi tẹt, hoặc người có mũi vẹo sang một bên không thẳng ở giữa, hoặc người có mũi dài mà có thể dùng lưỡi liếm được như mỏ vẹt, hoặc người có mũi thường xuyên chảy nước mũi.

346

Mahāmukho vā yassa paṭaṅgamaṇḍūkasseva mukhanimittaṃyeva mahantaṃ hoti, mukhaṃ pana lābusadisaṃ atikhuddakaṃ, bhinnamukho vā vaṅkamukho vā mahāoṭṭho vā ukkhalimukhavaṭṭisadisehi oṭṭhehi samannāgato, tanukaoṭṭho vā bhericammasadisehi dante pidahituṃ asamatthehi oṭṭhehi samannāgato, mahādharoṭṭho vā tanukauttaroṭṭho vā tanukaadharoṭṭho vā mahāuttaroṭṭho vā oṭṭhachinnako vā eḷamukho vā uppakkamukho vā saṅkhatuṇḍako vā bahisetehi anto atirattehi oṭṭhehi samannāgato, duggandhakuṇapamukho vā.

Or one with a large mouth, whose mouth opening alone is large like that of a frog, but the actual mouth is excessively small like a gourd, or one with a split mouth, or one with a crooked mouth, or one with large lips, endowed with lips like the rim of a cooking pot, or one with thin lips, endowed with lips unable to cover the teeth like drum skin, or one with a large lower lip, or one with a thin upper lip, or one with a thin lower lip, or one with a large upper lip, or one with a cut lip, or one with a slobbering mouth, or one with a swollen mouth, or one with a conch-shaped mouth, whose lips are white on the outside and excessively red on the inside, or one with a mouth smelling of foul putrefaction.

Hoặc người có miệng lớn mà chỉ có hình dáng miệng to như miệng ếch Paṭaṅga, nhưng miệng lại quá nhỏ như quả bầu, hoặc người có miệng bị nứt, hoặc người có miệng méo, hoặc người có môi lớn mà môi giống như vành miệng nồi, hoặc người có môi mỏng mà môi không đủ che răng như da trống, hoặc người có môi dưới lớn, hoặc người có môi trên mỏng, hoặc người có môi dưới mỏng, hoặc người có môi trên lớn, hoặc người có môi bị rách, hoặc người có miệng chảy nước dãi, hoặc người có miệng bị sưng, hoặc người có miệng bị co rút mà môi bên ngoài trắng và bên trong quá đỏ, hoặc người có miệng hôi thối như xác chết.

347

Mahādanto vā aṭṭhakadantasadisehi dantehi samannāgato asuradanto vā heṭṭhā vā upari vā bahinikkhantadanto, yassa pana sakkā hoti oṭṭhehi pidahituṃ kathentasseva paññāyati no akathentassa, taṃ pabbājetuṃ vaṭṭati.

Or one with large teeth, endowed with teeth like those of an axe, or one with demon-like teeth, whose teeth protrude either below or above; however, one whose teeth can be covered by the lips and are only visible when speaking, not when silent, is suitable for ordination.

Hoặc người có răng lớn mà răng giống như răng cày, hoặc người có răng của loài Asura, răng lồi ra ngoài ở hàm dưới hoặc hàm trên, nhưng nếu có thể che được bằng môi, chỉ lộ ra khi nói chuyện chứ không lộ ra khi không nói, thì người đó được phép xuất gia.

Pūtidanto vā niddanto vā yassa pana dantantare kalandakadanto viya sukhumadanto hoti, taṃ pabbājetuṃ vaṭṭati.

Or one with putrid teeth, or one without teeth; however, one who has tiny teeth between the main teeth, like the teeth of a porcupine, is suitable for ordination.

Hoặc người có răng bị sâu, hoặc người không có răng, nhưng nếu giữa các răng có răng nhỏ như răng nhím, thì người đó được phép xuất gia.

348

Mahāhanuko vā gohanusadisena hanunā samannāgato, dīghahanuko vā cipiṭahanuko vā antopaviṭṭhena viya atirassena hanukena samannāgato, bhinnahanuko vā vaṅkahanuko vā nimmassudāṭhiko vā bhikkhunisadisamukho dīghagalo vā bakagalasadisena galena samannāgato, rassagalo vā antopaviṭṭhena viya galena samannāgato, bhinnagalo vā bhaṭṭhaaṃsakūṭo vā ahattho vā ekahattho vā atirassahattho vā atidīghahattho vā bhinnauro vā bhinnapiṭṭhi vā kacchugatto vā kaṇḍugatto vā daddugatto vā godhāgatto vā, yassa godhāya viya gattato cuṇṇāni patanti, sabbañcetaṃ virūpakaraṇaṃ sandhāya vitthārikavasena vuttaṃ.

Or one with a large jaw, endowed with a jaw like a cow's jaw, or one with a long jaw, or one with a flat jaw, endowed with an excessively short jaw as if sunken in, or one with a split jaw, or one with a crooked jaw, or one without beard or tusks, having a face like a bhikkhunī, or one with a long neck, endowed with a neck like a crane's neck, or one with a short neck, endowed with a neck as if sunken in, or one with a split neck, or one with fallen shoulder blades, or one without hands, or one with one hand, or one with excessively short hands, or one with excessively long hands, or one with a split chest, or one with a split back, or one with a scabby body, or one with an itchy body, or one with a ringworm-afflicted body, or one with a lizard-like body, from whose body powders fall like from a lizard. All this is said in detail with reference to disfigurement.

Hoặc người có hàm to mà hàm giống như hàm bò, hoặc người có hàm dài, hoặc người có hàm tẹt mà hàm quá ngắn như bị thụt vào trong, hoặc người có hàm bị nứt, hoặc người có hàm méo, hoặc người không có râu và ngà, người có mặt giống như tỳ khưu ni, người có cổ dài mà cổ giống như cổ cò, hoặc người có cổ ngắn mà cổ như bị thụt vào trong, hoặc người có cổ bị nứt, hoặc người có xương vai bị lệch, hoặc người không có tay, hoặc người chỉ có một tay, hoặc người có tay quá ngắn, hoặc người có tay quá dài, hoặc người có ngực bị nứt, hoặc người có lưng bị nứt, hoặc người có thân bị ghẻ lở, hoặc người có thân bị ngứa, hoặc người có thân bị lang ben, hoặc người có thân như thằn lằn mà từ thân rơi ra những hạt phấn như của thằn lằn; tất cả những điều này đều được nói rộng ra để chỉ những khuyết tật làm biến dạng cơ thể.

Vinicchayo panettha ‘‘na bhikkhave pañcahi ābādhehī’’ti ettha vuttanayeneva veditabbo.

The determination here is to be understood in the manner stated in "not, O bhikkhus, by five ailments."

Và trong trường hợp này, sự phân định cần được hiểu theo cách đã nói trong câu ‘‘Này các Tỳ khưu, không phải vì năm bệnh tật này’’.

349

Bhaṭṭhakaṭiko vā mahāānisado vā uddhanakūṭasadisehi ānisadamaṃsehi accuggatehi samannāgato, mahāūruko vā vātaṇḍiko vā mahājāṇuko vā saṅghaṭṭanajāṇuko vā dīghajaṅgho vā yaṭṭhisadisajaṅgho vikaṭo vā paṇho vā ubbaddhapiṇḍiko vā, so duvidho heṭṭhā oruḷhāhi vā upari āruḷhāhi vā mahatīhi jaṅghapiṇḍikāhi samannāgato, mahājaṅgho vā thūlajaṅghapiṇḍiko vā mahāpādo vā mahāpaṇhi vā piṭṭhikapādo vā pādavemajjhato uṭṭhitajaṅgho vaṅkapādo vā so duvidho – anto vā bahi vā parivattapādo gaṇṭhikaṅguli vā siṅgiveraphaṇasadisāhi aṅgulīhi samannāgato, andhanakho vā kāḷavaṇṇehi pūtinakhehi samannāgato, sabbopi esa parisadūsako.

Or one with fallen hips, or one with large buttocks, endowed with excessively prominent buttocks like the top of an oven, or one with large thighs, or one with a wind-swollen scrotum, or one with large knees, or one with knocking knees, or one with long shins, or one with stick-like shins, or one with splayed legs, or one with inwardly turned legs, or one with protruding calves, which is of two kinds: endowed with large calves that have descended downwards or ascended upwards, or one with large shins, or one with thick calves, or one with large feet, or one with large heels, or one with a dorsiflexed foot, whose shin rises from the middle of the foot, or one with a crooked foot, which is of two kinds: a foot turned inwards or outwards, or one with knotted toes/fingers, endowed with toes/fingers like ginger rhizomes, or one with blind nails, endowed with black, putrid nails; all of these are disparagers of the assembly.

Hoặc người có hông bị lệch, hoặc người có mông lớn mà thịt mông nhô cao như đỉnh lò, hoặc người có đùi lớn, hoặc người bị thoát vị bẹn, hoặc người có đầu gối lớn, hoặc người có đầu gối chạm vào nhau, hoặc người có cẳng chân dài mà cẳng chân như cây gậy, hoặc người có chân vòng kiềng, hoặc người có chân khoèo, hoặc người có bắp chân lồi ra, người này có hai loại: hoặc có bắp chân lớn chảy xuống phía dưới, hoặc có bắp chân lớn nhô lên phía trên, hoặc người có cẳng chân lớn, hoặc người có bắp chân to lớn, hoặc người có bàn chân lớn, hoặc người có gót chân lớn, hoặc người có mu bàn chân mà cẳng chân mọc ra từ giữa mu bàn chân, hoặc người có bàn chân cong, người này có hai loại: bàn chân bị xoay vào trong hoặc ra ngoài, hoặc người có ngón chân có nhiều đốt như củ gừng, hoặc người có móng chân bị mù mà móng chân có màu đen và thối, tất cả những người này đều là những kẻ làm ô uế hội chúng.

Evarūpo parisadūsako na pabbājetabbo.

Such a person who disparages the assembly should not be given ordination.

Người làm ô uế hội chúng như vậy không được phép xuất gia.

350

Kāṇoti pasannandho vā hotu pupphādīhi vā upahatapasādo.

Kāṇa means a person whose vision is dimmed or one whose vision is impaired by pus or other conditions.

Kāṇo (người mù một mắt) có thể là người bị mù bẩm sinh hoặc mắt bị tổn thương do mủ, v.v.

Yo dvīhi vā ekena vā akkhinā na passati, so na pabbājetabbo.

One who cannot see with two eyes or with one eye should not be ordained.

Người không nhìn thấy bằng hai mắt hoặc một mắt thì không được phép xuất gia.

Mahāpaccariyaṃ pana ekakkhikāṇo kāṇoti vutto, dviakkhikāṇo andhena saṅgahito.

In the Mahāpaccariya, a person blind in one eye is called kāṇa, and a person blind in two eyes is included under andha.

Tuy nhiên, trong Mahāpaccariya, người mù một mắt được gọi là kāṇo, còn người mù hai mắt được xếp vào loại andha (người mù).

Mahāaṭṭhakathāyaṃ jaccandho andhoti vutto, tasmā ubhayampi pariyāyena yujjati.

In the Mahāaṭṭhakathā, a person blind from birth is called andha. Therefore, both terms are appropriate by implication.

Trong Mahāaṭṭhakathā, người mù bẩm sinh được gọi là andha, do đó cả hai cách dùng đều hợp lý theo nghĩa gián tiếp.

Kuṇīti hatthakuṇī vā pādakuṇī vā aṅgulikuṇī vā; yassa etesu hatthādīsu yaṃkiñci vaṅkaṃ paññāyati, so kuṇī nāma.

Kuṇī means one whose hand is crooked, or whose foot is crooked, or whose finger/toe is crooked; if any of these, such as hands, appear crooked, that person is called kuṇī.

Kuṇī (người què quặt) là người có tay què, hoặc chân què, hoặc ngón tay/chân què; người có bất kỳ bộ phận nào trong số các bộ phận này (tay, chân, ngón tay/chân) bị cong vẹo thì được gọi là kuṇī.

Khañjoti natajāṇuko vā bhinnajaṅgho vā majjhe saṅkuṭitapādattā kuṇḍapādako vā piṭṭhipādamajjhena caṅkamanto agge saṅkuṭitapādattā kuṇḍapādako vā piṭṭhipādaggena caṅkamanto aggapādeneva caṅkamanakhañjo vā paṇhikāya caṅkamanakhañjo vā pādassa bāhirantena caṅkamanakhañjo vā pādassa abbhantarantena caṅkamanakhañjo vā gopphakānaṃ upari bhaggattā sakalena piṭṭhipādena caṅkamanakhañjo vā; sabbopesa khañjoyeva, so na pabbājetabbo.

Khañja means one with bent knees, or with split shins, or one with clubfoot due to a contracted foot in the middle, or one with clubfoot who walks on the middle of the instep due to a contracted foot at the front, or one who limps walking only on the front of the instep, or one who limps walking on the front of the foot, or one who limps walking on the heel, or one who limps walking on the outer side of the foot, or one who limps walking on the inner side of the foot, or one who limps walking on the entire instep due to broken ankles above; all these are khañja, and such a person should not be ordained.

Khañjo (người què) là người có đầu gối cong, hoặc cẳng chân bị nứt, hoặc người có bàn chân co rút ở giữa nên đi bằng giữa mu bàn chân, hoặc người có bàn chân co rút ở đầu nên đi bằng đầu mu bàn chân, hoặc người què đi bằng đầu bàn chân, hoặc người què đi bằng gót chân, hoặc người què đi bằng rìa ngoài bàn chân, hoặc người què đi bằng rìa trong bàn chân, hoặc người què đi bằng cả mu bàn chân do mắt cá chân bị gãy; tất cả những người này đều là khañjo, người đó không được phép xuất gia.

351

Pakkhahatoti yassa eko hattho vā pādo vā aḍḍhasarīraṃ vā sukhaṃ na vahati.

Pakkhahato means one whose one hand or one foot or half of the body does not function properly.

Pakkhahato (người bị liệt nửa người) là người có một tay, hoặc một chân, hoặc nửa thân thể không thể cử động thoải mái.

Chinniriyāpathoti pīṭhasappi vuccati.

Chinniriyāpatho is called "one who crawls on the buttocks."

Chinniriyāpatho (người bị mất tư thế đi đứng) được gọi là người phải bò bằng ghế.

Jarādubbaloti jiṇṇabhāvena dubbalo attano cīvararajanādikammaṃ kātumpi asamattho.

Jarādubbalo means one who is weak due to old age, unable even to perform his own duties such as dyeing robes.

Jarādubbalo (người già yếu) là người yếu ớt do tuổi già, không thể tự mình làm các việc như nhuộm y phục, v.v.

Yo pana mahallakopi balavā hoti, attānaṃ paṭijaggituṃ sakkoti, so pabbājetabbo.

However, one who is old but strong and able to take care of himself may be ordained.

Tuy nhiên, người già mà vẫn khỏe mạnh, có thể tự chăm sóc bản thân thì được phép xuất gia.

Andhoti jaccandho vuccati.

Andho is said to mean one blind from birth.

Andho (người mù) được gọi là người mù bẩm sinh.

Mūgoti yassa vacībhedo nappavattati; yassāpi pavattati, saraṇagamanaṃ pana paripuṇṇaṃ bhāsituṃ na sakkoti, tādisaṃ mammanampi pabbājetuṃ na vaṭṭati.

Mūgo means one whose speech is not clear; even if it is clear, but they cannot perfectly recite the Saraṇagamana, such a mumbler should not be ordained.

Mūgo (người câm) là người không thể phát âm rõ ràng; và ngay cả khi có thể phát âm, nhưng không thể nói trọn vẹn lời quy y, thì người nói lắp như vậy cũng không được phép xuất gia.

Yo pana saraṇagamanamattaṃ paripuṇṇaṃ bhāsituṃ sakkoti, taṃ pabbājetuṃ vaṭṭati.

However, one who can perfectly recite the Saraṇagamana alone may be ordained.

Tuy nhiên, người có thể nói trọn vẹn lời quy y thì được phép xuất gia.

352

Badhiroti yo sabbena sabbaṃ na suṇāti.

Badhiro (A deaf person) is one who hears absolutely nothing.

Badhiro (người điếc) là người hoàn toàn không nghe thấy gì.

Yo pana mahāsaddaṃ suṇāti, taṃ pabbājetuṃ vaṭṭati.

But one who hears loud noises is fit to be ordained.

Tuy nhiên, người có thể nghe thấy âm thanh lớn thì được phép xuất gia.

Andhamūgādayo ubhayadosavasena vuttā.

Andhamūgādayo (blind and mute, etc.) are stated due to having both defects.

Andhamūgā (người mù và câm) và những người khác được nói đến theo nghĩa có cả hai khuyết tật.

Yesañca pabbajjā paṭikkhittā, upasampadāpi tesaṃ paṭikkhittāva.

For whom ordination (pabbajjā) is forbidden, for them higher ordination (upasampadā) is also forbidden.

Đối với những người mà sự xuất gia đã bị bác bỏ, thì sự thọ giới Tỳ-kheo (upasampadā) của họ cũng bị bác bỏ.

Sace pana te saṅgho upasampādeti, sabbepi hatthacchinnādayo sūpasampannā, kārakasaṅgho pana ācariyupajjhāyā ca āpattito na muccanti.

But if the Saṅgha confers higher ordination upon them, all those with severed hands and so forth are well-ordained; however, the Saṅgha that performs the act and the preceptors and upajjhāyas are not freed from offence.

Tuy nhiên, nếu Tăng đoàn thọ giới cho những người ấy, thì tất cả những người bị cụt tay và những người tương tự đều được thọ giới hợp lệ (sūpasampannā), nhưng Tăng đoàn hành sự, các vị A-xà-lê và Upajjhāya thì không thoát khỏi tội.

Vakkhati ca – ‘‘atthi bhikkhave puggalo appatto osāraṇaṃ, tañce saṅgho osāreti, ekacco suosārito, ekacco duosārito’’ti tassattho āgataṭṭhāneyeva āvi bhavissatīti.

And it will be said, ‘‘Monks, there is an individual who is not fit for admission (osāraṇaṃ); if the Saṅgha admits him, some are well-admitted, some are ill-admitted.’’ The meaning of this will become clear in its proper place.

Và sẽ nói rằng – “Này các Tỳ-kheo, có một người không được phép đưa vào Tăng đoàn; nếu Tăng đoàn đưa người đó vào, thì có người được đưa vào hợp lệ, có người được đưa vào không hợp lệ.” Ý nghĩa của điều này sẽ được làm rõ tại chỗ có liên quan.

353

Hatthacchinnādivatthukathā niṭṭhitā.

The narrative on those with severed hands, etc., is concluded.

Câu chuyện về những người bị cụt tay và những người tương tự đã kết thúc.

354

Alajjīnissayavatthukathā

The narrative on relying on the shameless

Câu chuyện về nương tựa người vô tàm

355

120. Alajjīnaṃ nissāya vasantīti upayogatthe sāmivacanaṃ; alajjipuggale nissāya vasantīti attho.

120. Alajjīnaṃ nissāya vasantīti: this is the possessive case used in the sense of the objective case; the meaning is, dwelling dependent on shameless individuals.

Alajjīnaṃ nissāya vasantī (nương tựa người vô tàm) là cách dùng sở thuộc cách (sāmivacana) với nghĩa nghiệp cách (upayogattha); nghĩa là nương tựa vào người vô tàm mà sống.

Yāva bhikkhusabhāgataṃ jānāmīti nissayadāyakassa bhikkhuno bhikkhūhi sabhāgataṃ lajjibhāvaṃ yāva jānāmīti attho.

Yāva bhikkhusabhāgataṃ jānāmīti: this means, to know the quality of being conscientious (lajjibhāva) and being similar (sabhāgataṃ) to other monks, of the monk who gives the nissaya.

Yāva bhikkhusabhāgataṃ jānāmī (cho đến khi tôi biết được sự tương đồng của Tỳ-kheo) có nghĩa là cho đến khi tôi biết được sự tương đồng về đức hạnh (lajjibhāva) của Tỳ-kheo ban nissaya với các Tỳ-kheo khác.

Tasmā navaṃ ṭhānaṃ gatena ‘‘ehi bhikkhu, nissayaṃ gaṇhāhī’’ti vuccamānenāpi catūhapañcāhaṃ nissayadāyakassa lajjibhāvaṃ upaparikkhitvā nissayo gahetabbo.

Therefore, a monk who has arrived at a new place, even if he is told, ‘‘Come, monk, take nissaya!’’ should examine the conscientious nature of the nissaya-giver for four or five days before taking nissaya.

Do đó, một Tỳ-kheo khi đến một nơi mới, dù được nói “Này Tỳ-kheo, hãy thọ nissaya,” cũng phải xem xét hạnh kiểm của người ban nissaya trong bốn hoặc năm ngày rồi mới thọ nissaya.

356

Sace ‘‘thero lajjī’’ti bhikkhūnaṃ santike sutvā āgatadivaseyeva gahetukāmo hoti, thero pana ‘‘āgamehi tāva, vasanto jānissasī’’ti katipāhaṃ ācāraṃ upaparikkhitvā nissayaṃ deti, vaṭṭati.

If he hears from other monks that ‘‘the elder is conscientious’’ and wishes to take nissaya on the very day of his arrival, but the elder says, ‘‘Wait a while, you will know by dwelling here,’’ and gives nissaya after examining his conduct for a few days, it is permissible.

Nếu một vị muốn thọ nissaya ngay trong ngày đến, sau khi nghe các Tỳ-kheo khác nói rằng “Vị Trưởng lão là người có tàm” (lajjī), nhưng vị Trưởng lão lại nói “Hãy đợi đã, khi sống ở đây con sẽ biết,” và sau khi xem xét hạnh kiểm trong vài ngày rồi mới ban nissaya, thì điều đó được phép.

Pakatiyā nissayaggahaṇaṭṭhānaṃ gatena tadaheva gahetabbo, ekadivasampi parihāro natthi.

When one arrives at a usual place for taking nissaya, it should be taken that very day; there is no exemption for even one day.

Tuy nhiên, khi đến một nơi mà việc thọ nissaya là bình thường, thì phải thọ ngay trong ngày đó, không có sự miễn trừ dù chỉ một ngày.

Sace paṭhamayāme ācariyassa okāso natthi, okāsaṃ alabhanto ‘‘paccūsasamaye gahessāmī’’ti sayati, aruṇaṃ uggatampi na jānāti, anāpatti.

If the preceptor has no free time in the first watch of the night, and not obtaining an opportunity, he thinks, ‘‘I will take it at dawn,’’ and goes to sleep, and does not even realize when dawn breaks, there is no offence.

Nếu trong canh đầu, vị A-xà-lê không có thời gian, và vị ấy không tìm được thời gian, nghĩ rằng “Tôi sẽ thọ vào lúc bình minh,” rồi đi ngủ, mà không biết cả khi bình minh đã lên, thì không phạm tội.

Sace pana ‘‘gaṇhissāmī’’ti ābhogaṃ akatvā sayati, aruṇuggamane dukkaṭaṃ.

However, if he goes to sleep without forming the intention ‘‘I will take it,’’ there is a dukkata offence at dawn.

Tuy nhiên, nếu không có ý định “Tôi sẽ thọ,” mà đi ngủ, thì phạm dukkaṭa khi bình minh lên.

Agatapubbaṃ ṭhānaṃ gatena dve tīṇi divasāni vasitvā gantukāmena anissitena vasitabbaṃ.

A monk who arrives at a place where he has not stayed before and intends to leave after staying two or three days may stay without nissaya.

Một Tỳ-kheo đến một nơi chưa từng đến trước đây, nếu muốn đi sau khi ở lại hai hoặc ba ngày, thì có thể ở mà không cần nissaya.

‘‘Sattāhaṃ vasissāmī’’ti ālayaṃ karontena pana nissayo gahetabbo.

But a monk who intends to stay for seven days must take nissaya.

Nhưng nếu có ý định “Tôi sẽ ở lại bảy ngày,” thì phải thọ nissaya.

Sace thero ‘‘kiṃ sattāhaṃ vasantassa nissayenā’’ti vadati, paṭikkhittakālato paṭṭhāya laddhaparihāro hoti.

If the elder says, ‘‘What is the point of nissaya for someone staying only seven days?’’ then he receives the exemption from the time of that refusal.

Nếu vị Trưởng lão nói “Ở lại bảy ngày thì cần gì nissaya?”, thì vị ấy được miễn trừ kể từ thời điểm bị bác bỏ.

357

Alajjīnissayavatthukathā niṭṭhitā.

The narrative on relying on the shameless is concluded.

Câu chuyện về nương tựa người vô tàm đã kết thúc.

358

Gamikādinissayavatthukathā

The narrative on nissaya for travelers, etc.

Câu chuyện về nương tựa của người hành hương và những người khác

359

121. Nissayakaraṇīyoti karaṇīyanissayo, karaṇīyo mayā nissayo; gahetabboti attho.

121. Nissayakaraṇīyoti: Nissaya is to be done, the nissaya is to be done by me; the meaning is, it must be taken.

Nissayakaraṇīyo (nissaya cần phải thọ) có nghĩa là nissaya cần phải làm, nissaya cần phải làm bởi tôi; tức là phải thọ.

Nissayaṃ alabhamānenāti attanā saddhiṃ addhānamaggappaṭipannesu nissayadāyake asati nissayaṃ na labhati nāma.

Nissayaṃ alabhamānenāti: this means that if there are no nissaya-givers among those traveling the same path with oneself, one does not obtain nissaya.

Nissayaṃ alabhamānenā (không tìm được nissaya) có nghĩa là không tìm được người ban nissaya trong số những người cùng đi trên đường dài với mình.

Evaṃ alabhantena anissitena bahūnipi divasāni gantabbaṃ.

When one does not obtain it in this way, one may travel for many days without nissaya.

Trong trường hợp không tìm được như vậy, có thể đi nhiều ngày mà không cần nissaya.

Sace pubbepi nissayaṃ gahetvā vutthapubbaṃ kañci āvāsaṃ pavisati, ekarattaṃ vasantenāpi nissayo gahetabbo.

If one enters an abode where one has previously stayed, having taken nissaya before, one must take nissaya even if staying for one night.

Tuy nhiên, nếu vị ấy vào một trú xứ nào đó mà trước đây đã từng thọ nissaya và ở lại, thì dù chỉ ở một đêm cũng phải thọ nissaya.

Antarāmagge vissamanto vā satthaṃ pariyesanto vā katipāhaṃ vasati, anāpatti.

If one rests midway on the journey or searches for a caravan and stays for a few days, there is no offence.

Nếu vị ấy nghỉ ngơi trên đường hoặc tìm kiếm đoàn lữ hành và ở lại vài ngày, thì không phạm tội.

Antovasse pana nibaddhavāsaṃ vasitabbaṃ, nissayo ca gahetabbo.

However, during the rainy season, one must dwell in a fixed residence, and nissaya must be taken.

Tuy nhiên, trong mùa an cư (vassā), phải ở lại thường xuyên và phải thọ nissaya.

Nāvāya gacchantassa pana vassāne āgatepi nissayaṃ alabhantassa anāpatti.

For one traveling by boat, even if the rainy season arrives and one cannot obtain nissaya, there is no offence.

Đối với người đi thuyền, dù mùa mưa đã đến mà không tìm được nissaya, thì không phạm tội.

360

Yāciyamānenāti tena gilānena yāciyamānena anissitena vasitabbaṃ.

Yāciyamānenāti: by that sick monk being requested, one should stay without relying on nissaya.

Yāciyamānenā (được người bệnh cầu xin) có nghĩa là được người bệnh đó cầu xin, thì có thể ở mà không cần nissaya.

Sace ‘‘yācāhi ma’’nti vuccamānopi gilāno mānena na yācati, gantabbaṃ.

If, even when told, ‘‘Request me to stay,’’ the sick monk does not request due to pride, then one should go.

Nếu người bệnh, dù được nói “Hãy cầu xin tôi,” nhưng vì kiêu mạn mà không cầu xin, thì phải ra đi.

361

Phāsu hotīti samathavipassanānaṃ paṭilābhavasena phāsu hoti.

Phāsu hotīti: is comfortable in terms of obtaining samatha and vipassanā.

Phāsu hotī (được an ổn) có nghĩa là được an ổn nhờ sự thành tựu của samatha và vipassanā.

Imañhi parihāraṃ neva sotāpanno na sakadāgāmī anāgāmī arahanto labhanti; na thāmagatassa samādhino vā vipassanāya vā lābhī, vissaṭṭhakammaṭṭhāne pana bālaputhujjane kathāva natthi.

Indeed, this exemption is not obtained by Stream-Enterers, Once-Returners, Non-Returners, or Arahants; nor by one who has attained advanced samādhi or vipassanā; as for foolish ordinary individuals who have abandoned their meditation subjects, there is no discussion.

Sự miễn trừ này không áp dụng cho các bậc Dự lưu (Sotāpanna), Nhất lai (Sakadāgāmī), Bất hoàn (Anāgāmī) hay A-la-hán (Arahant); cũng không áp dụng cho người đã thành tựu định (samādhi) hay tuệ (vipassanā); huống hồ là đối với những phàm phu ngu si đã từ bỏ thiền định.

Yassa kho pana samatho vā vipassanā vā taruṇo hoti, ayaṃ imaṃ parihāraṃ labhati, pavāraṇasaṅgahopi etasseva anuññāto.

However, one whose samatha or vipassanā is nascent obtains this exemption, and the invitation (pavāraṇā) is also permitted only for this one.

Tuy nhiên, người nào có samatha hoặc vipassanā còn non yếu, người đó được hưởng sự miễn trừ này, và sự chấp nhận cho phép tự tứ (pavāraṇā) cũng chỉ được cho phép đối với người đó.

Tasmā iminā puggalena ācariye pavāretvā gatepi ‘‘yadā patirūpo nissayadāyako āgacchissati, tassa nissāya vasissāmī’’ti ābhogaṃ katvā puna yāva āsāḷhīpuṇṇamā, tāva anissitena vatthuṃ vaṭṭati.

Therefore, even if this individual's preceptor has departed after being invited, it is permissible for him to dwell without nissaya until the full moon of Āsāḷhī, having formed the intention, ‘‘When a suitable nissaya-giver arrives, I will dwell relying on him.’’

Do đó, người này, dù vị A-xà-lê đã tự tứ và ra đi, vẫn có thể ở mà không cần nissaya cho đến ngày rằm tháng Āsāḷhī, với ý nghĩ rằng “Khi nào có một người ban nissaya phù hợp đến, tôi sẽ nương tựa vào người đó mà sống.”

Sace pana āsāḷhīmāse ācariyo nāgacchati, yattha nissayo labbhati, tattha gantabbaṃ.

But if the preceptor does not arrive in the month of Āsāḷhī, he must go to a place where nissaya can be obtained.

Tuy nhiên, nếu vị A-xà-lê không đến trong tháng Āsāḷhī, thì phải đi đến nơi có thể thọ nissaya.

362

122. Gottenapi anussāvetunti mahākassapassa upasampadāpekkhoti evaṃ gottaṃ vatvā anussāvetuṃ anujānāmīti attho.

122. Gottenapi anussāvetunti: this means, I allow one to inform by stating the clan, for example, ‘‘He is an ordinand of Mahākassapa.’’

Gottenapi anussāvetuṃ (cho phép xướng tên dòng họ) có nghĩa là “Tôi cho phép xướng tên dòng họ như vậy, ví dụ ‘người cầu thọ giới của Mahākassapa’.”

363

123. Dve ekānussāvaneti dve ekato anussāvane; ekena ekassa aññena itarassāti evaṃ dvīhi vā ācariyehi ekena vā ekakkhaṇe kammavācaṃ anussāventehi upasampādetuṃ anujānāmīti attho.

123. Dve ekānussāvaneti: this means, I allow two to be ordained simultaneously by one or two preceptors reciting the kammavācā at the same moment, one for one and another for the other.

Dve ekānussāvane (hai người cùng xướng một lần) có nghĩa là hai người cùng xướng một lần; tức là tôi cho phép thọ giới bởi hai vị A-xà-lê, mỗi vị xướng cho một người, hoặc một vị A-xà-lê xướng nghi thức (kammavācā) cho hai người cùng một lúc.

364

Dve tayo ekānussāvane kātuṃ tañca kho ekena upajjhāyenāti dve vā tayo vā jane purimanayeneva ekato anussāvane kātuṃ anujānāmi; tañca kho anussāvanakiriyaṃ ekena upajjhāyena anujānāmīti attho.

Dve tayo ekānussāvane kātuṃ tañca kho ekena upajjhāyenāti: this means, I allow two or three individuals to have the recitation of the kammavācā simultaneously in the same manner as before; and I allow that recitation to be performed by one upajjhāya.

Dve tayo ekānussāvane kātuṃ tañca kho ekena upajjhāyenā (cho phép làm cho hai hoặc ba người cùng xướng một lần, và điều đó chỉ với một Upajjhāya) có nghĩa là “Tôi cho phép làm cho hai hoặc ba người cùng xướng một lần theo cách trước đó; và tôi cho phép việc xướng này chỉ với một Upajjhāya.”

Tasmā ekena ācariyena dve vā tayo vā anussāvetabbā.

Therefore, two or three individuals should be informed by one preceptor.

Do đó, một vị A-xà-lê có thể xướng cho hai hoặc ba người.

Dvīhi vā tīhi vā ācariyehi visuṃ visuṃ ekena ekassāti evaṃ ekappahāreneva dve tisso vā kammavācā kātabbā.

Or two or three kammavācās should be performed simultaneously by two or three preceptors, each for one individual.

Hoặc hai hoặc ba vị A-xà-lê có thể thực hiện hai hoặc ba nghi thức (kammavācā) riêng biệt, mỗi vị cho một người, cùng một lúc.

Sace pana nānācariyā nānupajjhāyā honti, tissatthero sumanattherassa saddhivihārikaṃ, sumanatthero tissattherassa saddhivihārikaṃ anussāveti, aññamaññañca gaṇapūrakā honti, vaṭṭati.

However, if there are different preceptors and different upajjhāyas, and Thera Tissa recites for Thera Sumana’s saddhivihārika, and Thera Sumana recites for Thera Tissa’s saddhivihārika, and they both act as quorum fillers for each other, it is permissible.

Tuy nhiên, nếu có nhiều vị A-xà-lê và nhiều vị Upajjhāya khác nhau, ví dụ Trưởng lão Tissa xướng cho đệ tử của Trưởng lão Sumana, và Trưởng lão Sumana xướng cho đệ tử của Trưởng lão Tissa, và họ luân phiên làm người bổ sung số lượng Tăng, thì điều đó được phép.

Sace pana nānāupajjhāyā honti, eko ācariyo hoti, ‘‘natveva nānupajjhāyenā’’ti paṭikkhittattā na vaṭṭati.

But if there are different upajjhāyas and one preceptor, it is not permissible because it is forbidden with the words, ‘‘but not with different upajjhāyas.’’

Tuy nhiên, nếu có nhiều vị Upajjhāya khác nhau nhưng chỉ có một vị A-xà-lê, thì điều đó không được phép vì đã bị bác bỏ với câu “không phải với nhiều Upajjhāya.”

Idaṃ sandhāya hi esa paṭikkhepo.

It is with this in mind that this prohibition is stated.

Chính vì điều này mà sự bác bỏ đó được đưa ra.

365

Gamikādinissayavatthukathā niṭṭhitā.

The narrative on nissaya for travelers, etc., is concluded.

Câu chuyện về nương tựa của người hành hương và những người khác đã kết thúc.

366

Upasampadāvidhikathā

The narrative on the procedure for higher ordination

Phương pháp thọ giới Tỳ-kheo (Upasampadāvidhi)

367

126. Paṭhamaṃ upajjhaṃ gāhāpetabboti ettha vajjāvajjaṃ upanijjhāyatīti upajjhā, taṃ upajjhaṃ; ‘‘upajjhāyo me bhante hohī’’ti evaṃ vadāpetvā gāhāpetabbo.

126. Paṭhamaṃ upajjhaṃ gāhāpetabboti: here, upajjhā means one who closely observes faults and faultlessness; that upajjhāya should be made to be taken by having the ordinand say, ‘‘Venerable Sir, be my upajjhāya.’’

Paṭhamaṃ upajjhaṃ gāhāpetabbo (trước hết phải được cho thọ Upajjhāya) ở đây, Upajjhā là người quán xét lỗi lầm lớn nhỏ (vajjāvajjaṃ upanijjhāyati); vị Upajjhā đó phải được cho thọ bằng cách nói “Bạch Ngài, xin Ngài làm Upajjhāya của con.”

Vitthāyantīti vitthaddhagattā honti.

Vitthāyantīti: means they become stiff-bodied.

Vitthāyantī (họ trở nên cứng đờ) có nghĩa là thân thể họ trở nên cứng đờ.

Yaṃ jātanti yaṃ tava sarīre jātaṃ nibbattaṃ vijjamānaṃ, taṃ saṅghamajjhe pucchante santaṃ atthīti vattabbantiādi.

Yaṃ jātanti: this means, whatever is produced, arisen, existing in your body, that existing thing should be stated as ‘exists’ when questioned in the midst of the Saṅgha, and so on.

Yaṃ jāta (những gì đã phát sinh) có nghĩa là những gì đã phát sinh, đã xuất hiện, đang hiện hữu trên thân thể của con, khi được hỏi giữa Tăng đoàn, phải nói “có” nếu có, v.v.

Ullumpatu manti uddharatu maṃ.

Ullumpatu manti: means, may he lift me up.

Ullumpatu maṃ (xin hãy cứu vớt con) có nghĩa là xin hãy cứu vớt con.

368

Upasampadāvidhikathā niṭṭhitā.

The narrative on the procedure for higher ordination is concluded.

Câu chuyện về phương pháp thọ giới Tỳ-kheo đã kết thúc.

369

Cattāronissayādikathā

The narrative on the four supports, etc.

Câu chuyện về bốn nissaya, v.v.

370

128. Tāvadevāti upasampannasamanantarameva.

128. Tāvadevāti: immediately after receiving higher ordination.

Tāvadevā (ngay lập tức) có nghĩa là ngay sau khi thọ giới.

Chāyā metabbāti ekaporisā vā dviporisā vāti chāyā metabbā.

Chāyā metabbāti: the shadow should be measured, whether it is one cubit or two cubits.

Chāyā metabbā (phải đo bóng) có nghĩa là phải đo bóng, ví dụ một sải hoặc hai sải.

Utuppamāṇaṃ ācikkhitabbanti ‘‘vassāno hemanto gimho’’ti evaṃ utuppamāṇaṃ ācikkhitabbaṃ.

Utuppamāṇaṃ ācikkhitabbanti: the measure of the season should be explained, such as ‘‘rainy, winter, hot.’’

Utuppamāṇaṃ ācikkhitabbaṃ (phải nói về thời tiết) có nghĩa là phải nói về thời tiết, ví dụ “mùa mưa, mùa đông, mùa hè.”

Ettha ca utuyeva utuppamāṇaṃ.

Here, the season itself is the measure of the season.

Ở đây, thời tiết chính là thước đo thời tiết.

Sace vassānādayo aparipuṇṇā honti, yattakehi divasehi yassa yo utu aparipuṇṇo, te divase sallakkhetvā so divasabhāgo ācikkhitabbo.

If the rainy season, etc., are incomplete, then the portion of the day for which each season is incomplete should be noted and explained.

Nếu các mùa mưa, v.v., chưa hoàn tất, thì phải lưu ý số ngày mà mùa nào đó chưa hoàn tất đối với người nào, và phải nói rõ phần ngày đó.

Atha vā ‘‘ayaṃ nāma utu, so ca kho paripuṇṇo vā aparipuṇṇo vā’’ti evaṃ utuppamāṇaṃ ācikkhitabbaṃ.

Alternatively, the measure of the season should be explained as, ‘‘This is such-and-such a season, and it is complete or incomplete.’’

Hoặc phải nói về thước đo thời tiết như “đây là mùa này, và nó đã hoàn tất hay chưa hoàn tất.”

‘‘Pubbaṇho vā sāyanho vā’’ti evaṃ divasabhāgo ācikkhitabbo.

The portion of the day should be explained as, ‘‘forenoon or afternoon.’’

Phải nói về phần ngày như “buổi sáng hay buổi chiều.”

Saṅgītīti idameva sabbaṃ ekato katvā ‘‘tvaṃ kiṃ labhasi, kā te chāyā, kiṃ utuppamāṇaṃ, ko divasabhāgo’’ti puṭṭho ‘‘idaṃ nāma labhāmi – vassaṃ vā hemantaṃ vā gimhaṃ vā, ayaṃ me chāyā, idaṃ utuppamāṇaṃ, ayaṃ divasabhāgoti vadeyyāsī’’ti evaṃ ācikkhitabbaṃ.

Saṅgīti means having put all this together and, when asked, "What do you receive? What is your shadow? What is the measure of the season? What is the part of the day?", you should say, "I receive this: either the rainy season, or the cold season, or the hot season; this is my shadow; this is the measure of the season; this is the part of the day." In this way, it should be explained.

Saṅgītī (có nghĩa là): tất cả những điều này được tập hợp lại một chỗ, khi được hỏi: "Ông nhận được gì, bóng của ông là gì, mức độ thời tiết là gì, phần nào của ngày?", (ông) nên nói: "Tôi nhận được cái này – mùa mưa, hoặc mùa đông, hoặc mùa hè; đây là bóng của tôi; đây là mức độ thời tiết; đây là phần của ngày." Như vậy cần phải chỉ dẫn.

371

129. Ohāyāti chaḍḍetvā.

Ohāyā means discarding.

129. Ohāyā (có nghĩa là) vứt bỏ.

Dutiyaṃ dātunti upasampadamāḷakato pariveṇaṃ gacchantassa dutiyakaṃ dātuṃ anujānāmi, cattāri ca akaraṇīyāni ācikkhitunti attho.

Dutiyaṃ dātu means, "I permit giving a second companion to the new bhikkhu going from the ordination hall to the precinct, and explaining the four akaraṇīya (unbecoming acts)," so is the meaning.

Dutiyaṃ dātuṃ (có nghĩa là): Tôi cho phép ban người bạn đồng hành thứ hai cho vị Tỳ-khưu đang đi từ giới trường thọ giới cụ túc đến khu vực tu viện, và cũng để chỉ dẫn bốn điều không được làm (bốn giới Pārājika). Đây là ý nghĩa.

Paṇḍupalāsoti paṇḍuvaṇṇo patto.

Paṇḍupalāso means a yellow leaf.

Paṇḍupalāso (có nghĩa là) chiếc lá màu vàng úa.

Bandhanā pavuttoti vaṇṭato patito.

Bandhanā pavutto means fallen from its stalk.

Bandhanā pavutto (có nghĩa là) đã rụng khỏi cuống.

Abhabbo haritatthāyāti puna harito bhavituṃ abhabbo.

Abhabbo haritatthāyā means unable to become green again.

Abhabbo haritatthāyā (có nghĩa là) không thể xanh tươi trở lại.

Puthusilāti mahāsilā.

Puthusilā means a large rock.

Puthusilā (có nghĩa là) tảng đá lớn.

372

130. Alabbhamānāya sāmaggiyā anāpatti sambhoge saṃvāseti yāva tassa ukkhepanīyakammakaraṇatthāya sāmaggī na labbhati, tāva tena saddhiṃ sambhoge ca uposathapavāraṇādikaraṇabhede saṃvāse ca anāpattīti.

Alabbhamānāya sāmaggiyā anāpatti sambhoge saṃvāse means, as long as the concord for carrying out the ukkhepanīya kamma (act of suspension) for that bhikkhu is not obtained, there is no offense in participating in material affairs (sambhoga) with him, nor in dwelling together (saṃvāsa) which includes performing Uposatha and Pavāraṇā and other acts.

130. Alabbhamānāya sāmaggiyā anāpatti sambhoge saṃvāse (có nghĩa là): Chừng nào sự hòa hợp của Tăng-già để thi hành yết-ma cử tội vị Tỳ-khưu bị cử tội chưa được thiết lập, chừng đó không có tội khi cùng sống chung và cùng thọ dụng (các vật dụng) với vị Tỳ-khưu đó, cũng như trong các hành động như làm lễ Uposatha và Pavāraṇā. Đây là ý nghĩa.

Sesaṃ sabbattha mahāvibhaṅge vuttānusārena suviññeyyattā pākaṭamevāti.

The rest, in all respects, is obvious, being easily understood according to what is stated in the Mahāvibhaṅga.

Tất cả những phần còn lại đều dễ hiểu vì đã được giải thích rõ ràng theo cách đã nói trong Mahāvibhaṅga.

373

Cattāronissayādikathā niṭṭhitā.

Here ends the discourse on the Four Nissayas, etc.

Phần về Bốn Nguồn Nương Tựa (Nissaya) và các điều khác đã kết thúc.

374

Samantapāsādikāya vinayasaṃvaṇṇanāya

In the Samantapāsādikā, the commentary on the Vinaya,

Trong bộ chú giải Vinaya tên Samantapāsādikā,

375

Dvāsattatiadhikavatthusatapaṭimaṇḍitassa mahākhandhakassa

Of the Mahākhandhaka adorned with one hundred and seventy-two topics,

Phần chú giải ý nghĩa của Mahākhandhaka,

376

Atthavaṇṇanā niṭṭhitā.

The commentary on the meaning is completed.

Được trang hoàng bởi một trăm hai mươi hai câu chuyện (vatthu),

377

Mahākhandhakavaṇṇanā niṭṭhitā.

The commentary on the Mahākhandhaka is completed.

Đã kết thúc.

Table of Contents

Theyyasaṃvāsakavatthukathā

The Narrative on the Matter of the Theyyasaṃvāsaka (Thief-Dweller)

Câu chuyện về người sống chung trộm

Titthiyapakkantakakathā

The Narrative of the Apostate to Heresy

Câu chuyện về người đã rời bỏ sang ngoại đạo

Tiracchānagatavatthukathā

The Narrative of the Animal

Câu chuyện về loài súc sanh

Mātughātakādivatthukathā

The Narrative of the Matri- and Patricides

Câu chuyện về kẻ giết mẹ, v.v.

Ubhatobyañjanakavatthukathā

The narrative on the Hermaphrodite

Câu chuyện về người lưỡng tính

Anupajjhāyakādivatthukathā

The narrative on one without an Upajjhāya and so forth

Câu chuyện về người không có Y chỉ sư và các trường hợp tương tự

Apattakādivatthukathā

The narrative on one without bowls and so forth

Câu chuyện về người không có bát và các trường hợp tương tự

Hatthacchinnādivatthukathā

The Narrative on Those with Mutilated Hands, etc.

Luận về các trường hợp bị cụt tay, v.v.

Alajjīnissayavatthukathā

The narrative on relying on the shameless

Câu chuyện về nương tựa người vô tàm

Gamikādinissayavatthukathā

The narrative on nissaya for travelers, etc.

Câu chuyện về nương tựa của người hành hương và những người khác

Upasampadāvidhikathā

The narrative on the procedure for higher ordination

Phương pháp thọ giới Tỳ-kheo (Upasampadāvidhi)

Cattāronissayādikathā

The narrative on the four supports, etc.

Câu chuyện về bốn nissaya, v.v.

Settings