Rūpābhāvenāti ruppanābhāvena.
Rūpābhāvena means by the absence of being afflicted (ruppanā).
Rūpābhāvena có nghĩa là do không có sự biến hoại (ruppanābhāvena).
Dhammāti etassa attho sabhāvato upalabbhamānāti.
The meaning of dhammā is 'that which is apprehended by its intrinsic nature'.
Dhammā có nghĩa là những pháp được nhận thức theo bản chất (sabhāvato upalabbhamānā).
Mettāpubbabhāgoti appanāppattāya mettāya pubbabhāgo, parikammamettā etasmiṃ citte atthīti attho.
Mettāpubbabhāgo means the preliminary stage of mettā (loving-kindness) that has reached absorption (appanā); it means that in this mind there is preliminary mettā (parikamma-mettā).
Mettāpubbabhāgo có nghĩa là phần trước của mettā đã đạt đến appanā, tức là có parikamma-mettā trong tâm này.
Virativasenāti vacīpavattiyā na pūreti, kintu viratiyogenāti attho.
Virativasenā means it is not completed by verbal expression, but by the practice of abstention.
Virativasenā có nghĩa là không hoàn thành bằng lời nói, mà bằng sự kết hợp với virati.
Apaṇṇakaṅgānīti aviraddhaṅgāni.
Apaṇṇakaṅgāni means unwavering (aviraddha) mental factors.
Apaṇṇakaṅgāni có nghĩa là những chi phần không sai lệch (aviraddhaṅgāni).
Yathā tathā vā ārammaṇe vinicchayanaṃ adhimuccanaṃ.
The act of determining (vinicchayanaṃ) an object in whatever way is adhimuccanaṃ (decision/adhimokkha).
Adhimuccanaṃ là sự quyết định đối với đối tượng theo bất kỳ cách nào.
Na hi anadhimuccanto pāṇātipātādīsu dānādīsu vā pavattati, saddhā pana pasādanīyesu pasādādhimokkhoti ayametesaṃ viseso.
Indeed, one who does not decide cannot engage in taking life and so forth, or in giving and so forth. Faith (saddhā), however, is decision as confidence (pasādādhimokkha) in that which inspires confidence; this is the distinction between them.
Quả thật, người không quyết định không hành động trong các việc sát sinh, v.v., hoặc bố thí, v.v. Tuy nhiên, saddhā là sự quyết định tin tưởng vào những điều đáng tin cậy. Đây là sự khác biệt giữa chúng.
Dārakassa viya ito cito ca saṃsappanassa karissāmi na karissāmīti avinicchayassa paṭipakkhakiriyā asaṃsappanaṃ.
The action which is the opposite of the indecision of wavering back and forth, like that of a child, thinking "shall I do it or shall I not do it," is asaṃsappanaṃ (non-wavering).
Asaṃsappanaṃ là hành động đối nghịch với sự không quyết định, như một đứa trẻ bò từ chỗ này sang chỗ khác, không biết nên làm hay không nên làm.
Purimamanatoti bhavaṅgato.
Purimamanato means from the bhavaṅga (life-continuum).
Purimamanato có nghĩa là từ bhavaṅga.
Visadisaṃ vīthijavanaṃ manaṃ karotīti manasikārasāmaññena vīthijavanapaṭipādake dasseti.
Visadisaṃ (dissimilar) vīthijavanaṃ (process-consciousness impulsion) manaṃ karotī (makes the mind) points to vīthijavana-manasikāra (attention to process-consciousness impulsion) through the commonality of attention (manasikāra-sāmañña).
Visadisaṃ vīthijavanaṃ manaṃ karotī chỉ ra vīthijavana và javana-manasikāra do sự tương đồng của manasikāra.
Tesu dhammesūti cittacetasikadhammesu.
Tesu dhammesu refers to citta (mind) and cetasika (mental factors) states.
Tesu dhammesu có nghĩa là trong các pháp tâm và tâm sở.
Atadārammaṇattepi hi tesu samappavattesu udāsīnabhāvato tatramajjhattatāti vuccati.
Even though these do not have a specific object (atadārammaṇattepi), because they proceed equally (samappavattesu) as indifferent, it is called tatramajjhattatā (equanimity regarding those).
Mặc dù chúng không phải là đối tượng của nhau, nhưng do chúng vận hành đồng đều và có tính trung lập, nên được gọi là tatramajjhattatā (sự trung lập trong đó).
Alīnānuddhatappavattipaccayattā ūnādhikanivāraṇarasā.
Due to being a condition for the non-sluggish and non-restless occurrence, they have the rasa (function) of preventing deficiency or excess.
Vì chúng là điều kiện cho sự vận hành không co rút và không phóng dật, nên chúng có chức năng ngăn chặn sự thiếu hụt và dư thừa (ūnādhikanivāraṇarasā).
Kāyaduccaritādivatthūnanti pāṇādīnaṃ.
Kāyaduccaritādivatthūnaṃ (objects of misconduct of body, etc.) refers to taking life (pāṇa-ghāta) and so forth.
Kāyaduccaritādivatthūnaṃ có nghĩa là các đối tượng như sát sinh, v.v.
Amaddanā maddanapaṭipakkhabhāvova.
Amaddanā (non-oppression) is indeed the opposite of oppression (maddana).
Amaddanā chính là trạng thái đối nghịch với sự nghiền nát (maddanapaṭipakkhabhāvo).
Taṃtaṃrāsikiccavasena vibhāgarahitā avibhattikā.
States that are devoid of distinctions based on the functions of their respective groups are avibhattikā (undifferentiated).
Những pháp không có sự phân biệt theo chức năng của từng nhóm được gọi là avibhattikā (không phân biệt).
Etthāti etesu savibhattikesu dutiyaṭṭhānādīsupi bhājiyamānesu apubbaṃ natthīti attho.
Ettha (here) means there is nothing new (apubbaṃ natthi) even when these differentiated states are divided into secondary positions and so forth.
Etthā có nghĩa là, ngay cả khi những pháp có phân biệt này được chia thành các vị trí thứ hai, v.v., thì cũng không có gì mới (apubbaṃ natthī).
Padaṃ pūritanti jhānādipadaṃ pañcakādivasena pūritaṃ.
Padaṃ pūrita (the term is completed) means that the term jhāna and so forth is completed by way of the fivefold classification (e.g., as five jhāna factors).
Padaṃ pūritaṃ có nghĩa là từ jhāna, v.v., được hoàn thiện theo nhóm năm, v.v.
Pañca hi aṅgāni jhānapadassa attho, tesu ekasmiñca ūne jhānapadaṃ ūnaṃ hotīti.
Indeed, the five factors are the meaning of the term jhāna, and if even one of them is lacking, the term jhāna is deficient.
Quả thật, năm chi là ý nghĩa của từ jhāna, và nếu thiếu một trong số đó, từ jhāna sẽ bị thiếu.
Padasamūho padakoṭṭhāso vā taṃ tameva vā padaṃ, avuttaṃ hāpitaṃ nāma hotīti vuttaṃ ‘‘pūrita’’nti.
A collection of terms, or a division of terms, or indeed each individual term, is called a term (pada). It is said that what is unstated is considered omitted, and therefore it is said pūrita (completed).
Một tập hợp từ hoặc một phần của từ, hoặc chính từ đó. Điều không được nói ra được gọi là bị bỏ sót, nên nói ‘‘pūritaṃ’’ (đã hoàn thiện).
Vuttasmiññeva vuccamāne anekesaṃ purisasaddānaṃ viya koci sambandho natthīti maññamāno āha ‘‘ananusandhikā kathā’’ti.
Thinking that there is no connection, just like various male voices, when speaking repeatedly about what has already been stated, he says: ananusandhikā kathā (a disconnected discourse).
Cho rằng không có mối liên hệ nào khi cùng một điều được nói đi nói lại, như trường hợp nhiều từ ‘‘purisa’’, nên nói ‘‘ananusandhikā kathā’’ (bài nói không có sự liên kết).
Antarantarā vuttasmiññeva vuccamāne anukkamena dhammā kathitā na hontīti āha ‘‘uppaṭipāṭiyā’’ti.
He says uppaṭipāṭiyā (out of order) because if one repeatedly speaks about what has already been stated in between, the phenomena are not expounded in sequence.
Cho rằng các pháp không được trình bày theo thứ tự khi cùng một điều được nói đi nói lại giữa chừng, nên nói ‘‘uppaṭipāṭiyā’’ (một cách không theo thứ tự).
Phassapañcamakarāsi sabbacittuppādasādhāraṇavasena catukkhandhatappaccayasaṅgahavasena ca vutto.
The group of phenomena with contact (phassa) as the fifth is stated in terms of its commonality to all mind-arising states (cittuppāda), and in terms of its inclusion of the four aggregates (khandhas) and their conditions.
Nhóm năm phassa được nói đến theo cách chung cho tất cả các tâm khởi, và theo cách bao gồm bốn uẩn và các điều kiện của chúng.
Yathāvuttesu pana rāsīsu ekarāsikiccassapi abhāvā chandādayo yevāpanakavasena vuttā.
However, since there is no function for even a single group among the groups already mentioned, desire (chanda) and other states are stated as supplementary (yevāpanaka).
Tuy nhiên, do không có chức năng của một nhóm duy nhất trong các nhóm đã nói, chanda, v.v., được nói đến theo cách yevāpanaka.
Vuttānampi ca dhammānaṃ yathā vedanādīnaṃ jhānaṅgādibhāvo vutto, na evaṃ sovacassatākalyāṇamittatādiviseso vuttoti tassa saṅgaṇhanatthaṃ keci dhamme visuṃ ṭhapetvā te ca tañca visesaṃ ‘‘ye vā panā’’ti āha.
Just as the state of feeling (vedanā) and other states being jhāna factors has been stated for the mentioned phenomena, the specific quality of amenability (sovacassatā), good friendship (kalyāṇamittatā), etc., has not been stated. Therefore, to include that specific quality, some phenomena are presented separately, and these phenomena and that specific quality are referred to by ye vā panā (or whatsoever else).
Và vì các pháp đã nói, như vedanā, v.v., được nói đến là các chi phần của jhāna, v.v., nhưng không có sự đặc biệt như sovacassatā, kalyāṇamittatā, v.v., được nói đến, nên để bao gồm điều đó, một số pháp được đặt riêng biệt và nói rằng ‘‘ye vā panā’’ (hoặc bất cứ điều gì khác) để chỉ các pháp đó và sự đặc biệt đó.
Veneyyajjhāsayavasena vā sāvasese dhamme vatvā ‘‘ye vā panā’’ti vuttaṃ.
Alternatively, having stated the remaining phenomena according to the disposition of the trainees (veneyyajjhāsayavasena), ye vā panā is said.
Hoặc, sau khi nói về các pháp còn lại theo khuynh hướng của người có thể được giáo hóa, thì nói ‘‘ye vā panā’’.