294. Idāni āruppānantaraṃ ekā saññāti evaṃ uddiṭṭhāya āhāre paṭikkūlasaññāya bhāvanāniddeso anuppatto.
294. Now, after the immaterial attainments (āruppa), the exposition of the development of the perception of the repulsiveness of food, which was thus briefly stated as 'a perception,' has arrived in due course.
294. Bây giờ, sau phần vô sắc, đến phần giải thích về sự tu tập quán tưởng sự ghê tởm của thức ăn (āhāre paṭikkūlasaññā), đã được trình bày tóm tắt là “một tưởng” (ekā saññā).
Tattha āharatīti āhāro.
Therein, that which brings forth (āharati) is food (āhāro).
Trong đó, “āharati” (mang lại) là “āhāra” (thức ăn).
So catubbidho kabaḷīkārāhāro, phassāhāro, manosañcetanāhāro, viññāṇāhāroti.
It is of four kinds: physical food (kabaḷīkārāhāro), contact-food (phassāhāro), mental volition-food (manosañcetanāhāro), and consciousness-food (viññāṇāhāro).
Thức ăn có bốn loại: thức ăn đoàn thực (kabaḷīkārāhāra), thức ăn xúc (phassāhāra), thức ăn tư niệm (manosañcetanāhāra), và thức ăn thức (viññāṇāhāra).
Ko panettha kimāharatīti?
Which among these brings forth what?
Trong số này, cái gì mang lại cái gì?
Kabaḷīkārāhāro ojaṭṭhamakaṃ rūpaṃ āharati.
Physical food brings forth material form with nutriment as the eighth.
Thức ăn đoàn thực mang lại sắc pháp có chất dinh dưỡng (oja) là thứ tám.
Phassāhāro tisso vedanā āharati.
Contact-food brings forth the three feelings.
Thức ăn xúc mang lại ba thọ (vedanā).
Manosañcetanāhāro tīsu bhavesu paṭisandhiṃ āharati.
Mental volition-food brings forth rebirth-linking in the three planes of existence.
Thức ăn tư niệm mang lại tái sinh (paṭisandhi) trong ba cõi.
Viññāṇāhāro paṭisandhikkhaṇe nāmarūpaṃ āharati.
Consciousness-food brings forth mind-and-matter (nāmarūpa) at the moment of rebirth-linking.
Thức ăn thức mang lại danh sắc (nāmarūpa) vào khoảnh khắc tái sinh.
Tesu kabaḷīkārāhāre nikantibhayaṃ.
Among these, there is the danger of longing in physical food.
Trong các loại thức ăn này, thức ăn đoàn thực có sự nguy hiểm của sự ham muốn (nikantibhaya).
Phassāhāre upagamanabhayaṃ.
In contact-food, there is the danger of clinging.
Thức ăn xúc có sự nguy hiểm của sự tiếp cận (upagamanabhaya).
Manosañcetanāhāre upapattibhayaṃ.
In mental volition-food, there is the danger of renewed existence.
Thức ăn tư niệm có sự nguy hiểm của sự tái sinh (upapattibhaya).
Viññāṇāhāre paṭisandhibhayaṃ.
In consciousness-food, there is the danger of rebirth-linking.
Thức ăn thức có sự nguy hiểm của sự nối kết (paṭisandhibhaya).
Evaṃ sappaṭibhayesu ca tesu kabaḷīkārāhāro puttamaṃsūpamena (saṃ. ni. 2.63) dīpetabbo.
Thus, among these full of danger, physical food should be explained with the simile of the son's flesh.
Như vậy, trong các loại thức ăn đầy nguy hiểm đó, thức ăn đoàn thực nên được giải thích bằng ví dụ “thịt con trai” (puttamaṃsūpamena).
Phassāhāro niccammagāvūpamena (saṃ. ni. 2.63).
Contact-food with the simile of the skinless cow.
Thức ăn xúc bằng ví dụ “con bò không da” (niccammagāvūpamena).
Manosañcetanāhāro aṅgārakāsūpamena (saṃ. ni. 2.63).
Mental volition-food with the simile of the pit of glowing coals.
Thức ăn tư niệm bằng ví dụ “hố than hồng” (aṅgārakāsūpamena).
Viññāṇāhāro sattisatūpamenāti (saṃ. ni. 2.63).
Consciousness-food with the simile of a hundred spears.
Thức ăn thức bằng ví dụ “trăm ngọn giáo” (sattisatūpamenā).
Imesu pana catūsu āhāresu asitapītakhāyitasāyitappabhedo kabaḷīkāro āhārova imasmiṃ atthe āhāroti adhippeto.
However, among these four kinds of food, only physical food, distinguished as eaten, drunk, chewed, and tasted, is intended as food in this context.
Tuy nhiên, trong bốn loại thực phẩm này, thực phẩm vật chất (kabaḷīkāro āhāro), tức là loại thực phẩm được ăn, uống, nhai, nếm, mới được hiểu là thực phẩm trong ý nghĩa này.
Tasmiṃ āhāre paṭikkūlākāraggahaṇavasena uppannā saññā āhāre paṭikkūlasaññā.
The perception that arises by grasping the aspect of repulsiveness in that food is the perception of the repulsiveness of food (āhāre paṭikkūlasaññā).
Sự nhận thức (saññā) phát sinh do việc nắm bắt khía cạnh ghê tởm đối với loại thực phẩm đó được gọi là nhận thức về sự ghê tởm của thực phẩm (āhāre paṭikkūlasaññā).
Taṃ āhāre paṭikkūlasaññaṃ bhāvetukāmena kammaṭṭhānaṃ uggahetvā uggahato ekapadampi avirajjhantena rahogatena paṭisallīnena asitapītakhāyitasāyitappabhede kabaḷīkārāhāre dasahākārehi paṭikkūlatā paccavekkhitabbā.
One who wishes to develop this perception of the repulsiveness of food should learn the meditation subject (kammaṭṭhāna), and without erring even a single word from what was learned, in seclusion and solitude, one should contemplate the repulsiveness of physical food, differentiated as eaten, drunk, chewed, and tasted, in ten aspects.
Người muốn tu tập nhận thức về sự ghê tởm của thực phẩm đó, sau khi đã học kammaṭṭhāna (đề mục thiền định) và không sai sót dù chỉ một từ trong những gì đã học từ thầy, nên lui về nơi yên tĩnh, sống ẩn dật, và quán xét sự ghê tởm của thực phẩm vật chất (kabaḷīkārāhāra) – tức loại thực phẩm được ăn, uống, nhai, nếm – qua mười khía cạnh.
Seyyathidaṃ, gamanato, pariyesanato, paribhogato, āsayato, nidhānato, aparipakkato, paripakkato, phalato, nissandato, sammakkhanatoti.
Namely, by going, by seeking, by consuming, by its receptacle, by its storage, by being undigested, by being digested, by its product, by its outflow, by its smearing.
Đó là: từ việc đi, từ việc tìm kiếm, từ việc thọ dụng, từ nơi chứa đựng, từ nơi tích trữ, từ trạng thái chưa tiêu hóa, từ trạng thái đã tiêu hóa, từ kết quả, từ sự tiết ra, và từ sự bôi bẩn.
295. Tattha gamanatoti evaṃ mahānubhāve nāma sāsane pabbajitena sakalarattiṃ buddhavacanasajjhāyaṃ vā samaṇadhammaṃ vā katvā kālasseva vuṭṭhāya cetiyaṅgaṇabodhiyaṅgaṇavattaṃ katvā pānīyaṃ paribhojanīyaṃ upaṭṭhapetvā pariveṇaṃ sammajjitvā sarīraṃ paṭijaggitvā āsanamārūyha vīsatiṃsa vāre kammaṭṭhānaṃ manasikaritvā uṭṭhāya pattacīvaraṃ gahetvā nijanasambādhāni pavivekasukhāni chāyūdakasampannāni sucīni sītalāni ramaṇīyabhūmibhāgāni tapovanāni pahāya ariyaṃ vivekaratiṃ anapekkhitvā susānābhimukhena siṅgālena viya āhāratthāya gāmābhimukhena gantabbaṃ.
295. Therein, by going means that a monk, having gone forth into such a greatly powerful Dispensation, having recited the words of the Buddha or practiced the ascetic's duties throughout the entire night, should rise early, perform duties at the cetiya ground and Bodhi tree ground, provide drinking water and rinsing water, sweep the monastery precinct, attend to his body, ascend his seat, focus on the meditation subject twenty or thirty times, then rise, take his bowl and robes, and abandon forest dwellings that are free from human congestion, conducive to secluded happiness, abundant with shade and water, clean, cool, and delightful in their ground, without considering the noble joy of seclusion, he must go towards the village for food, like a jackal heading towards a charnel ground for food.
295. Trong đó, từ việc đi nghĩa là: một người đã xuất gia trong giáo pháp có uy lực lớn như vậy, sau khi đã tụng đọc Phật ngôn hoặc thực hành pháp Sa-môn suốt đêm, sáng sớm thức dậy, làm các việc bổn phận tại sân tháp và sân Bồ-đề, chuẩn bị nước uống và nước dùng, quét dọn khu vực ở, chăm sóc thân thể, ngồi lên chỗ ngồi, tác ý kammaṭṭhāna hai mươi hoặc ba mươi lần, rồi đứng dậy, cầm bát y, bỏ lại những khu rừng thanh vắng, an lạc, có bóng mát và nước đầy đủ, sạch sẽ, mát mẻ, có địa hình đẹp đẽ, là nơi tu tập khổ hạnh, không màng đến sự an lạc viễn ly của bậc Thánh, mà phải đi về phía làng để tìm thức ăn, như con chó rừng đi về phía nghĩa địa để tìm thức ăn.
Evaṃ gacchatā ca mañcamhā vā pīṭhamhā vā otaraṇato paṭṭhāya pādarajagharagolikavaccādisamparikiṇṇaṃ paccattharaṇaṃ akkamitabbaṃ hoti.
And as he thus goes, from the moment he descends from the couch or chair, he has to step on a covering that is strewn with foot-dust, house-lizard droppings, and so forth.
Khi đi như vậy, từ lúc bước xuống giường hay ghế, người ấy phải giẫm lên tấm trải sàn đầy bụi bẩn, phân thằn lằn nhà và các loại phân khác.
Tato appekadā mūsikajatukavaccādīhi upahatattā antogabbhato paṭikkūlataraṃ pamukhaṃ daṭṭhabbaṃ hoti.
Then, sometimes, the porch, being spoiled by mouse-droppings, bat-droppings, and so forth, is to be seen as more repulsive than the inner chamber.
Từ đó, đôi khi phải thấy sân trước còn ghê tởm hơn cả bên trong phòng, vì bị ô uế bởi phân chuột, phân dơi và các loại phân khác.
Tato ulūkapārāvatādivaccasammakkhitattā uparimatalato paṭikkūlataraṃ heṭṭhimatalaṃ.
Then, the lower floor, being smeared with the droppings of owls, pigeons, and so forth, is more repulsive than the upper floor.
Từ đó, tầng dưới còn ghê tởm hơn tầng trên, vì bị bôi bẩn bởi phân cú, phân bồ câu và các loại phân khác.
Tato kadāci kadāci vāteritehi purāṇatiṇapaṇṇehi gilānasāmaṇerānaṃ muttakarīsakheḷasiṅghāṇikāhi vassakāle udakacikkhallādīhi ca saṃkiliṭṭhattā heṭṭhimatalato paṭikkūlataraṃ pariveṇaṃ.
Then, the precinct, being sometimes fouled by old grass and leaves scattered by the wind, by the urine, feces, spittle, and mucus of sick sāmaṇeras, and by water and mud during the rainy season, is more repulsive than the lower floor.
Từ đó, khu vực ở còn ghê tởm hơn tầng dưới, vì đôi khi bị làm bẩn bởi lá cây và cỏ khô cũ kỹ bị gió thổi bay, bởi nước tiểu, phân, đờm, nước mũi của các sa-môn bệnh tật, và bởi bùn lầy nước đọng trong mùa mưa.
Pariveṇato paṭikkūlatarā vihāraracchā daṭṭhabbā hoti.
More repulsive than the precinct is the monastery path, which is to be seen.
Từ khu vực ở, phải thấy con đường trong tu viện còn ghê tởm hơn nữa.
Anupubbena pana bodhiñca cetiyañca vanditvā vitakkamāḷake ṭhitena muttarāsisadisaṃ cetiyaṃ morapiñchakalāpamanoharaṃ bodhiṃ devavimānasampattisassirīkaṃ senāsanañca anapaloketvā evarūpaṃ nāma ramaṇīyaṃ padesaṃ piṭṭhito katvā āhārahetu gantabbaṃ bhavissatīti pakkamitvā gāmamaggaṃ paṭipannena khāṇukaṇṭakamaggopi udakavegabhinnavisamamaggopi daṭṭhabbo hoti.
Subsequently, having paid homage to the Bodhi tree and the cetiya, and standing in the vitakka-maḷaka, without regarding the cetiya, which is like a heap of pearls, or the Bodhi tree, which is delightful like a peacock's fan, or the monastery, which is glorious like a divine mansion, thinking, "Such a delightful place as this must be left behind for the sake of food," he departs and, having entered the village path, he must see a path full of stumps and thorns, and an uneven path broken by water currents.
Dần dần, sau khi đảnh lễ Bồ-đề và tháp, đứng ở khu vực tư duy, không màng đến tháp giống như đống ngọc trai, Bồ-đề đẹp như chùm lông công, và trú xứ lộng lẫy như cung điện chư thiên, mà quay lưng lại với nơi chốn đẹp đẽ như vậy để đi tìm thức ăn, người ấy phải đi trên con đường làng, có thể là con đường đầy gốc cây và gai góc, hoặc con đường gồ ghề bị nước lũ xói mòn.
Tato gaṇḍaṃ paṭicchādentena viya nivāsanaṃ nivāsetvā vaṇacoḷakaṃ bandhantena viya kāyabandhanaṃ bandhitvā aṭṭhisaṅghātaṃ paṭicchādentena viya cīvaraṃ pārupitvā bhesajjakapālaṃ nīharantena viya pattaṃ nīharitvā gāmadvārasamīpaṃ pāpuṇantena hatthikuṇapaassakuṇapagokuṇapamahiṃsakuṇapamanussakuṇapaahikuṇapakukkurakuṇapānipi daṭṭhabbāni bhavanti.
Then, having worn the lower robe as if covering a boil, having tied the kāyabandhana as if tying a bandage over a wound, having draped the outer robe as if covering a skeleton, having taken out the bowl as if taking out a medicine cup, upon reaching near the village gate, one will also see the corpses of elephants, horses, cattle, buffaloes, humans, snakes, and dogs.
Từ đó, khi đến gần cổng làng, người ấy phải mặc y như che vết thương, thắt đai lưng như băng vết loét, khoác y như che bộ xương, và lấy bát ra như lấy chén thuốc, và phải thấy xác voi, xác ngựa, xác bò, xác trâu, xác người, xác rắn, xác chó.
Na kevalañca daṭṭhabbāni, gandhopi nesaṃ ghānaṃ paṭihanamāno adhivāsetabbo hoti.
Not only are they to be seen, but their stench, assailing the nostrils, must also be endured.
Không chỉ phải thấy, mà mùi hôi của chúng xộc vào mũi cũng phải chịu đựng.
Tato gāmadvāre ṭhatvā caṇḍahatthiassādiparissayaparivajjanatthaṃ gāmaracchā oloketabbā honti.
Then, standing at the village gate, the village streets must be observed to avoid dangers from fierce elephants, horses, and so forth.
Từ đó, đứng ở cổng làng, người ấy phải nhìn khắp các con đường trong làng để tránh nguy hiểm từ voi, ngựa hung dữ và các mối nguy khác.
Iccetaṃ paccattharaṇādianekakuṇapapariyosānaṃ paṭikkūlaṃ āhārahetu akkamitabbañca daṭṭhabbañca ghāyitabbañca hoti.
Thus, this entire repulsive experience, from the soiled ground cover to the numerous rotting carcasses, must be stepped on, seen, and smelled for the sake of food.
Tóm lại, từ tấm trải sàn cho đến xác chết ghê tởm đó, vì thức ăn mà người ấy phải giẫm lên, phải thấy, và phải ngửi.
Aho vata bho paṭikkūlo āhāroti evaṃ gamanato paṭikkūlatā paccavekkhitabbā.
"Oh, what repulsive food!" Thus, the repulsiveness of food should be reflected upon from the aspect of going.
Ôi chao! Thức ăn thật ghê tởm! Như vậy, cần quán xét sự ghê tởm từ khía cạnh việc đi.
296. Kathaṃ pariyesanato?
296. How by seeking?
296. Thế nào là từ việc tìm kiếm?
Evaṃ gamanapaṭikkūlaṃ adhivāsetvāpi gāmaṃ paviṭṭhena saṅghāṭipārutena kapaṇamanussena viya kapālahatthena gharapaṭipāṭiyā gāmavīthīsu caritabbaṃ hoti.
Having endured such repulsiveness of going, a monk, having entered the village, must walk through the village streets from house to house, draped in his saṅghāṭī, bowl in hand, like a destitute person.
Sau khi đã chịu đựng sự ghê tởm của việc đi như vậy và đã vào làng, người ấy phải đi khất thực trên các con đường làng theo từng nhà, như một người nghèo khổ khoác y Saṅghāṭi và cầm bát.
Yattha vassakāle akkantaakkantaṭṭhāne yāva piṇḍikamaṃsāpi udakacikkhalle pādā pavisanti, ekena hatthena pattaṃ gahetabbaṃ hoti, ekena cīvaraṃ ukkhipitabbaṃ.
In places where, during the rainy season, his feet sink into the watery mud up to his calf muscles with every step, he must hold his bowl with one hand and lift his robe with the other.
Ở những con đường mà trong mùa mưa, mỗi bước chân giẫm xuống, bàn chân lún sâu vào bùn lầy nước đọng đến tận bắp chân, người ấy phải một tay cầm bát, một tay vén y lên.
Gimhakāle vātavegena samuṭṭhitehi paṃsutiṇarajehi okiṇṇasarīrena caritabbaṃ.
During the hot season, he must walk with his body covered in dust, grass, and dirt raised by the force of the wind.
Trong mùa hè, người ấy phải đi với thân thể đầy bụi bẩn, cỏ khô và đất cát bay lên do gió mạnh.
Taṃ taṃ gehadvāraṃ patvā macchadhovanamaṃsadhovanataṇḍuladhovanakheḷasiṅghāṇikasunakhasūkaravaccādīhi sammissāni kimikulākulāni nīlamakkhikaparikiṇṇāni oḷigallāni ceva candanikaṭṭhānāni ca daṭṭhabbāni honti akkamitabbānipi.
Upon reaching each house door, he must see and step on puddles (oḷigallā) and cesspools (candanikaṭṭhānā) mixed with fish-washing water, meat-washing water, rice-washing water, spittle, mucus, dog feces, pig feces, and so forth, swarming with worms and infested with blue flies.
Khi đến từng cửa nhà, người ấy phải thấy và thậm chí phải giẫm lên những vũng nước bẩn thỉu, những hố phân, nơi chứa đầy giòi bọ, ruồi xanh bu đầy, lẫn lộn với nước rửa cá, nước rửa thịt, nước rửa gạo, đờm dãi, nước mũi, phân chó, phân heo và các thứ khác.
Yato tā makkhikā uṭṭhahitvā saṅghāṭiyampi pattepi sīsepi nilīyanti.
From these places, those flies rise and settle on his saṅghāṭī, bowl, and head.
Từ đó, những con ruồi đó bay lên và đậu vào y Saṅghāṭi, vào bát, và vào đầu người ấy.
Gharaṃ paviṭṭhassāpi keci denti, keci na denti.
Even after entering a house, some people offer, while others do not.
Ngay cả khi đã vào nhà, có người cho, có người không cho.
Dadamānāpi ekacce hiyyo pakkabhattampi purāṇakhajjakampi pūtikummāsapūpādīnipi dadanti.
Even those who offer sometimes give yesterday's cooked rice, old snacks, rotten sour gruel, cakes, and so forth.
Những người cho, đôi khi họ cho cơm nguội từ hôm qua, bánh kẹo cũ, hoặc bánh bột mạch đã thiu thối.
Adadamānāpi kecideva ‘‘aticchatha, bhante’’ti vadanti, keci pana apassamānā viya tuṇhī honti, keci aññena mukhaṃ karonti, keci ‘‘gaccha, re muṇḍakā’’tiādīhi pharusavācāhi samudācaranti.
Even those who do not offer, some merely say, "Please proceed, Venerable Sir," while others remain silent as if they do not see him, some turn their faces away, and some address him with harsh words like, "Go away, you bald-pated one!"
Những người không cho, một số thì nói: “Kính bạch Sư, xin mời Sư đi tiếp”; một số thì im lặng như không thấy; một số thì quay mặt đi; một số thì dùng lời lẽ thô tục mà nói: “Đi đi, đồ đầu trọc!” và những lời tương tự.
Evaṃ kapaṇamanussena viya gāme piṇḍāya caritvā nikkhamitabbanti.
Thus, one must walk for alms in the village like a destitute person and then depart.
Như vậy, người ấy phải đi khất thực trong làng như một người nghèo khổ và phải ra khỏi làng.
Iccetaṃ gāmappavesanato paṭṭhāya yāva nikkhamanā udakacikkhallādipaṭikkūlaṃ āhārahetu akkamitabbañceva daṭṭhabbañca adhivāsetabbañca hoti.
Thus, this repulsive experience, from entering the village until departing, including watery mud and so forth, must be stepped on, seen, and endured for the sake of food.
Tóm lại, từ lúc vào làng cho đến khi ra khỏi làng, vì thức ăn mà người ấy phải giẫm lên, phải thấy, và phải chịu đựng sự ghê tởm của bùn lầy nước đọng và các thứ khác.
Aho vata bho paṭikkūlo āhāroti evaṃ pariyesanato paṭikkūlatā paccavekkhitabbā.
"Oh, what repulsive food!" Thus, the repulsiveness of food should be reflected upon from the aspect of seeking.
Ôi chao! Thức ăn thật ghê tởm! Như vậy, cần quán xét sự ghê tởm từ khía cạnh việc tìm kiếm.
297. Kathaṃ paribhogato?
297. How by consuming?
297. Thế nào là từ việc thọ dụng?
Evaṃ pariyiṭṭhāhārena pana bahigāme phāsukaṭṭhāne sukhanisinnena yāva tattha hatthaṃ na otāreti, tāva tathārūpaṃ garuṭṭhāniyaṃ bhikkhuṃ vā lajjimanussaṃ vā disvā nimantetumpi sakkā hoti.
Having obtained such alms food, one can, when seated comfortably in a suitable place outside the village, invite a revered bhikkhu or a modest person of such a nature, as long as one has not yet dipped one's hand into the bowl.
Với thức ăn đã tìm được như vậy, khi ngồi thoải mái ở một nơi thích hợp bên ngoài làng, chừng nào người ấy chưa đưa tay vào bát, chừng đó vẫn có thể mời một vị tỳ-khưu đáng kính hoặc một người có lòng hổ thẹn tương tự.
Bhuñjitukāmatāya panettha hatthe otāritamatte ‘‘gaṇhathā’’ti vadantena lajjitabbaṃ hoti.
But merely dipping one's hand into it out of desire to eat makes one feel ashamed if someone says, "Take some."
Nhưng khi đã đưa tay vào bát vì muốn ăn, người ấy phải cảm thấy hổ thẹn khi có ai đó nói: “Xin mời nhận lấy!”
Hatthaṃ pana otāretvā maddantassa pañcaṅgulianusārena sedo paggharamāno sukkhathaddhabhattampi temento muduṃ karoti.
As one dips one's hand and kneads the food, sweat oozes along the five fingers, moistening even dry, hard rice and making it soft.
Khi người ấy đưa tay vào và nhào nặn thức ăn, mồ hôi chảy ra theo năm ngón tay, làm mềm cả những hạt cơm khô cứng.
Atha tasmiṃ parimaddanamattenāpi sambhinnasobhe ālopaṃ katvā mukhe ṭhapite heṭṭhimadantā udukkhalakiccaṃ sādhenti, uparimā musalakiccaṃ, jivhā hatthakiccaṃ.
Then, having made a morsel of that food, whose pleasant appearance is completely destroyed by merely kneading it, and placed it in the mouth, the lower teeth perform the function of a mortar, the upper teeth that of a pestle, and the tongue that of a hand.
Sau đó, khi thức ăn đã mất hết vẻ đẹp chỉ vì bị nhào nặn, người ấy vo thành viên và đặt vào miệng, răng dưới làm nhiệm vụ của cối, răng trên làm nhiệm vụ của chày, và lưỡi làm nhiệm vụ của tay.
Taṃ tattha suvānadoṇiyaṃ suvānapiṇḍamiva dantamusalehi koṭṭetvā jivhāya samparivattiyamānaṃ jivhāgge tanupasannakheḷo makkheti, vemajjhato paṭṭhāya bahalakheḷo makkheti, dantakaṭṭhena asampattaṭṭhāne dantagūthako makkheti.
As that food is pounded by the teeth-pestles in the mouth, like a dog's food in a dog's trough, and is being turned over by the tongue, the thin, clear saliva at the tip of the tongue smears it, and from the middle of the tongue onwards, thick saliva smears it, and tooth-filth smears it in places not reached by the tooth-stick.
Ở đó, thức ăn bị nghiền nát bởi răng và chày, được lưỡi đảo qua đảo lại, nước bọt loãng và trong ở đầu lưỡi bôi lên, nước bọt đặc ở giữa lưỡi bôi lên, và cặn thức ăn bám vào răng ở những chỗ mà tăm không tới được cũng bôi lên.
So evaṃ vicuṇṇitamakkhito taṅkhaṇaññeva antarahitavaṇṇagandhasaṅkhāraviseso suvānadoṇiyaṃ ṭhitasuvānavamathu viya paramajegucchabhāvaṃ upagacchati.
Thus, that food, crushed and smeared, immediately loses its original color and odor, and becomes extremely repulsive, like a dog's vomit lying in a dog's trough.
Thức ăn bị nghiền nát và bôi bẩn như vậy, ngay lập tức mất đi màu sắc và mùi vị tốt đẹp, trở nên cực kỳ ghê tởm, giống như bãi nôn của chó nằm trong máng ăn của chó.
Evarūpopi samāno cakkhussa āpāthaṃ atītattā ajjhoharitabbo hotīti evaṃ paribhogato paṭikkūlatā paccavekkhitabbā.
Even being such, as it has passed beyond the range of sight, it must be swallowed. Thus, one should contemplate its repulsiveness by way of consumption.
Dù có hình thức như vậy, nhưng vì đã vượt khỏi tầm nhìn của mắt nên nó trở thành vật có thể nuốt được. Như vậy, cần phải quán xét tính chất ghê tởm về phương diện tiêu thụ.
298. Kathaṃ āsayato?
298. How by way of abode?
298. Thế nào là về phương diện nơi chứa?
Evaṃ paribhogaṃ upagato ca panesa anto pavisamāno yasmā buddhapaccekabuddhānampi raññopi cakkavattissa pittasemhapubbalohitāsayesu catūsu aññataro āsayo hotiyeva.
And this food, having been consumed in this manner, as it enters the interior, it certainly becomes an abode of one of the four, namely, bile, phlegm, pus, or blood, even for Buddhas, Paccekabuddhas, and universal monarchs.
Và khi vật thực này, sau khi được tiêu thụ như vậy, đi vào bên trong, thì ngay cả đối với các vị Phật, Phật Độc Giác và Chuyển Luân Vương, cũng phải có một trong bốn nơi chứa là nơi chứa mật, đàm, mủ và máu.
Mandapuññānaṃ pana cattāro āsayā honti.
For those of little merit, however, all four abodes are present.
Còn đối với những người ít phước báu thì có cả bốn nơi chứa.
Tasmā yassa pittāsayo adhiko hoti, tassa bahalamadhukatelamakkhito viya paramajeguccho hoti.
Therefore, for one in whom the bile-abode is excessive, it is extremely repulsive, like something smeared with thick beeswax.
Do đó, đối với người nào có nơi chứa mật trội hơn, nó trở nên vô cùng ghê tởm, như thể được phết dầu mật ong đặc quánh.
Yassa semhāsayo adhiko hoti, tassa nāgabalapaṇṇarasamakkhito viya.
For one in whom the phlegm-abode is excessive, it is like something smeared with the juice of nāgabala leaves.
Đối với người nào có nơi chứa đàm trội hơn, nó như thể được phết nước lá nāgabalā.
Yassa pubbāsayo adhiko hoti, tassa pūtitakkamakkhito viya.
For one in whom the pus-abode is excessive, it is like something smeared with rotten buttermilk.
Đối với người nào có nơi chứa mủ trội hơn, nó như thể được phết sữa đông đã thối rữa.
Yassa lohitāsayo adhiko hoti, tassa rajanamakkhito viya paramajeguccho hotīti evaṃ āsayato paṭikkūlatā paccavekkhitabbā.
For one in whom the blood-abode is excessive, it is extremely repulsive, like something smeared with dye. Thus, one should contemplate its repulsiveness by way of abode.
Đối với người nào có nơi chứa máu trội hơn, nó trở nên vô cùng ghê tởm, như thể được phết thuốc nhuộm. Như vậy, cần phải quán xét tính chất ghê tởm về phương diện nơi chứa.
299. Kathaṃ nidhānato?
299. How by way of storage?
299. Thế nào là về phương diện nơi lưu trữ?
So imesu catūsu āsayesu aññatarena āsayena makkhito antoudaraṃ pavisitvā neva suvaṇṇabhājane na maṇirajatādibhājanesu nidhānaṃ gacchati.
That food, having been smeared by one of these four abodes, enters the inner belly and is not stored in golden vessels, nor in vessels of jewels or silver, etc.
Sau khi bị phết bởi một trong bốn nơi chứa này và đi vào trong bụng, nó không được lưu trữ trong các vật chứa bằng vàng, cũng không trong các vật chứa bằng ngọc, bạc, v.v.
Sace pana dasavassikena ajjhohariyati dasa vassāni adhotavaccakūpasadise okāse patiṭṭhahati.
But if it is swallowed by a ten-year-old, it remains for ten years in a place similar to an unwashed latrine.
Mà nếu nó được một người mười tuổi ăn vào, nó sẽ nằm trong một nơi giống như hố xí không được cọ rửa trong mười năm.
Sace vīsa, tiṃsa, cattālīsa, paññāsa, saṭṭhi, sattati, asīti, navutivassikena, sace vassasatikena ajjhohariyati.
If it is swallowed by a twenty, thirty, forty, fifty, sixty, seventy, eighty, or ninety-year-old, or by a hundred-year-old.
Nếu được một người hai mươi, ba mươi, bốn mươi, năm mươi, sáu mươi, bảy mươi, tám mươi, chín mươi tuổi, nếu được một người trăm tuổi ăn vào.
Vassasataṃ adhotavaccakūpasadise okāse patiṭṭhahatīti evaṃ nidhānato paṭikkūlatā paccavekkhitabbā.
It remains for a hundred years in a place similar to an unwashed latrine. Thus, one should contemplate its repulsiveness by way of storage.
Nó sẽ nằm trong một nơi giống như hố xí không được cọ rửa trong một trăm năm. Như vậy, cần phải quán xét tính chất ghê tởm về phương diện nơi lưu trữ.
300. Kathaṃ aparipakkato?
300. How by way of being undigested?
300. Thế nào là về phương diện chưa tiêu hóa?
So panāyamāhāro evarūpe okāse nidhānamupagato yāva aparipakko hoti, tāva tasmiññeva yathāvuttappakāre paramandhakāratimise nānākuṇapagandhavāsitapavanavicarite atiduggandhajegucche padese yathā nāma nidāghe akālameghena abhivuṭṭhamhi caṇḍālagāmadvāraāvāṭe patitāni tiṇapaṇṇakilañjakhaṇḍaahikukkuramanussakuṇapādīni sūriyātapena santattāni pheṇapupphuḷakācitāni tiṭṭhanti, evameva taṃdivasampi hiyyopi tato purime divasepi ajjhohato sabbo ekato hutvā semhapaṭalapariyonaddho kāyaggisantāpakuthitakuthanasañjātapheṇapupphuḷakācito paramajegucchabhāvaṃ upagantvā tiṭṭhatīti evaṃ aparipakkato paṭikkūlatā paccavekkhitabbā.
And this food, having reached the state of being stored in such a place, as long as it is undigested, it remains in that very region, as described, in an extremely dark, murky place, permeated by foul winds carrying various putrid odors, exceedingly malodorous and repulsive; just as in summer, when an untimely rain pours down into the pit near a caṇḍāla village gate, fallen grass, leaves, torn mats, and carcasses of snakes, dogs, and humans, etc., heated by the sun's rays, stand covered with foam and bubbles; even so, all the food swallowed on that day, yesterday, or the day before, having become one mass, covered by a layer of phlegm, boiled and putrefied by the heat of the body's digestive fire, producing foam and bubbles, becomes utterly repulsive and remains so. Thus, one should contemplate its repulsiveness by way of being undigested.
Và vật thực này, khi được lưu trữ ở một nơi như vậy, trong khi chưa được tiêu hóa, nó nằm ngay tại nơi đó, trong bóng tối dày đặc như đã nói, nơi có gió mang mùi tử thi khác nhau thổi qua, vô cùng hôi thối và ghê tởm. Giống như trong mùa hè, khi có một trận mưa trái mùa, cỏ, lá, mảnh chiếu rách, xác rắn, chó, người... rơi vào hố rác ở cổng làng của người hạ tiện, bị sức nóng của mặt trời nung nấu, nổi đầy bọt và bong bóng; cũng vậy, tất cả những gì đã ăn vào ngày hôm đó, ngày hôm qua và ngày hôm trước nữa, tụ lại thành một khối, được bao bọc bởi một lớp đờm, sủi bọt và bong bóng do bị sức nóng của thân hỏa làm cho sôi sục, trở nên vô cùng ghê tởm. Như vậy, cần phải quán xét tính chất ghê tởm về phương diện chưa tiêu hóa.
301. Kathaṃ paripakkato?
301. How by way of being digested?
301. Thế nào là về phương diện đã tiêu hóa?
So tattakāyagginā paripakko samāno na suvaṇṇarajatādidhātuyo viya suvaṇṇarajatādibhāvaṃ upagacchati.
That food, having been digested by the bodily fire, does not become gold or silver, etc., like gold or silver ore.
Khi được thân hỏa ở đó tiêu hóa, nó không trở thành vàng, bạc, v.v., giống như các quặng vàng, bạc, v.v. (trở thành vàng, bạc).
Pheṇapupphuḷake pana muñcanto saṇhakaraṇiyaṃ pisitvā nāḷike pakkhittapaṇḍumattikā viya karīsabhāvaṃ upagantvā pakkāsayaṃ, muttabhāvaṃ upagantvā muttavatthiñca pūretīti evaṃ paripakkato paṭikkūlatā paccavekkhitabbā.
But, giving off foam and bubbles, it is ground finely and, like pale clay placed in a bamboo tube, it becomes excrement and fills the large intestine, and becomes urine and fills the bladder. Thus, one should contemplate its repulsiveness by way of being digested.
Mà nó nổi bọt và bong bóng, trở thành phân giống như đất sét nhão được nghiền mịn trên cối rồi cho vào ống tre, làm đầy dạ dày; và trở thành nước tiểu, làm đầy bàng quang. Như vậy, cần phải quán xét tính chất ghê tởm về phương diện đã tiêu hóa.
302. Kathaṃ phalato?
302. How by way of outcome?
302. Thế nào là về phương diện kết quả?
Sammā paripaccamāno ca panāyaṃ kesalomanakhadantādīni nānākuṇapāni nipphādeti asammāparipaccamāno daddukaṇḍukacchukuṭṭhakilāsasosakāsātisārappabhutīni rogasatāni, idamassa phalanti evaṃ phalato paṭikkūlatā paccavekkhitabbā.
And this food, when properly digested, produces various impurities like hair, body hair, nails, and teeth; when improperly digested, it produces hundreds of diseases such as ringworm, itching, scabies, leprosy, skin diseases, consumption, cough, and dysentery. This is its outcome. Thus, one should contemplate its repulsiveness by way of outcome.
Và khi được tiêu hóa đúng cách, nó tạo ra các loại tử thi khác nhau như tóc, lông, móng, răng, v.v. Khi không được tiêu hóa đúng cách, nó tạo ra hàng trăm bệnh tật như hắc lào, ngứa, ghẻ, cùi, bạch biến, lao, ho, kiết lỵ, v.v. Đây là kết quả của nó. Như vậy, cần phải quán xét tính chất ghê tởm về phương diện kết quả.
303. Kathaṃ nissandato?
303. How by way of outflow?
303. Thế nào là về phương diện sự bài tiết?
Ajjhohariyamāno cesa ekena dvārena pavisitvā nissandamāno akkhimhā akkhigūthako kaṇṇamhā kaṇṇagūthakotiādinā pakārena anekehi dvārehi nissandati.
This food, being swallowed, enters through one door and, as it flows out, it flows out through many doors in various ways, such as eye-excretion from the eyes, ear-excretion from the ears, and so on.
Và khi được ăn vào, nó đi vào qua một cửa, và khi bài tiết, nó chảy ra từ nhiều cửa dưới dạng ghèn mắt từ mắt, ráy tai từ tai, v.v.
Ajjhoharaṇasamaye cesa mahāparivārenāpi ajjhohariyati.
And at the time of swallowing, it is swallowed with much retinue.
Và vào lúc ăn, nó được ăn với đoàn tùy tùng đông đảo.
Nissandanasamaye pana uccārapassāvādibhāvaṃ upagato ekakeneva nīhariyati.
But at the time of outflow, having become feces, urine, etc., it is expelled by one person alone.
Nhưng vào lúc bài tiết, khi đã trở thành phân, nước tiểu, v.v., nó được thải ra một mình.
Paṭhamadivase ca naṃ paribhuñjanto haṭṭhapahaṭṭhopi hoti udaggudaggo pītisomanassajāto.
On the first day, consuming it, one is joyful and delighted, elated and full of joy and happiness.
Và vào ngày đầu tiên, người ăn nó thì vui vẻ, hân hoan, phấn chấn, sinh ra hỷ và ưu.
Dutiyadivase nissandento pihitanāsiko hoti vikuṇitamukho jegucchī maṅkubhūto.
On the second day, expelling it, one holds one's nose, with a distorted face, feeling disgusted, ashamed, and mortified.
Vào ngày thứ hai, khi bài tiết, người đó bịt mũi, nhăn mặt, ghê tởm, và hổ thẹn.
Paṭhamadivase ca naṃ ratto giddho gadhito mucchitopi ajjhoharitvā dutiyadivase ekarattivāsena viratto aṭṭīyamāno harāyamāno jigucchamāno nīharati.
And on the first day, being attached, greedy, infatuated, and deluded by it, one swallows it; but on the second day, having stayed for one night, one expels it with aversion, feeling afflicted, ashamed, and disgusted.
Và vào ngày đầu tiên, sau khi ăn nó với lòng tham luyến, say đắm, dính mắc, mê muội, thì vào ngày thứ hai, chỉ sau một đêm, người đó thải nó ra với sự chán ghét, khó chịu, xấu hổ, và ghê tởm.
Tenāhu porāṇā –
Therefore, the ancients said:
Do đó, các bậc cổ nhân đã nói:
304. Kathaṃ sammakkhanato?
304. How by way of smearing?
304. Thế nào là về phương diện sự vấy bẩn?
Paribhogakālepi cesa hatthaoṭṭhajivhātālūni sammakkheti.
And this food, even during consumption, smears the hands, lips, tongue, and palate.
Và ngay cả trong lúc ăn, nó cũng làm vấy bẩn tay, môi, lưỡi, và vòm miệng.
Tāni tena sammakkhitattā paṭikkūlāni honti, yāni dhotānipi gandhaharaṇatthaṃ punappunaṃ dhovitabbāni honti.
Because they are smeared by it, they become repulsive; even after being washed, they must be washed again and again to remove the odor.
Những thứ đó, vì bị nó làm vấy bẩn, nên trở nên ghê tởm, và dù đã được rửa sạch, chúng vẫn cần phải được rửa đi rửa lại nhiều lần để khử mùi.
Paribhutto samāno yathā nāma odane paccamāne thusakaṇakuṇḍakādīni uttaritvā ukkhalimukhavaṭṭipidhāniyo makkhanti, evameva sakalasarīrānugatena kāyagginā pheṇuddehakaṃ paccitvā uttaramāno dante dantamalabhāvena sammakkheti.
After being consumed, just as rice husks, broken rice, bran, etc., when rice is cooked, rise to the top and smear the rim and lid of the pot, so too, when it is digested by the bodily fire pervading the entire body, causing foam to rise, it smears the teeth as tooth-filth.
Sau khi được ăn vào, giống như khi nấu cơm, trấu, tấm, cám, v.v. nổi lên và làm bẩn vành miệng nồi và nắp vung, cũng vậy, nó, sau khi được tiêu hóa bởi thân hỏa lan tỏa khắp cơ thể và nổi bọt, làm vấy bẩn răng dưới dạng bựa răng.
Jivhātāluppabhutīni kheḷasemhādibhāvena, akkhikaṇṇanāsaadhomaggādike akkhigūthakakaṇṇagūthakasiṅghāṇikāmuttakarīsādibhāvena sammakkheti.
It smears the tongue, palate, etc., as phlegm and spittle; and the eyes, ears, nose, lower orifices, etc., as eye-excretion, ear-wax, mucus, urine, and feces.
Nó làm vấy bẩn lưỡi, vòm miệng, v.v. dưới dạng nước bọt, đờm, v.v.; và mắt, tai, mũi, đường dưới, v.v. dưới dạng ghèn mắt, ráy tai, nước mũi, nước tiểu, phân, v.v.
Yena sammakkhitāni imāni dvārāni divase divase dhoviyamānānipi neva sucīni, na manoramāni honti.
The orifices smeared by it, even when washed daily, are neither clean nor pleasant.
Do sự vấy bẩn này, các cửa này dù được rửa sạch hàng ngày cũng không bao giờ sạch sẽ hay dễ chịu.
Yesu ekaccaṃ dhovitvā hattho puna udakena dhovitabbo hoti.
For some, after washing, the hand must be washed again with water.
Trong số đó, sau khi rửa một số cửa, tay lại phải được rửa bằng nước.
Ekaccaṃ dhovitvā dvattikkhattuṃ gomayenapi mattikāyapi gandhacuṇṇenapi dhovato pāṭikulyatā vigacchatīti evaṃ sammakkhanato paṭikkūlatā paccavekkhitabbā.
For others, after washing, even if the hand is washed two or three times with cow-dung, or with clay, or with scented powder, the repulsiveness does not disappear. Thus, one should contemplate its repulsiveness by way of smearing.
Sau khi rửa một số cửa khác, dù rửa hai ba lần bằng cả phân bò, đất sét, và bột thơm, sự ghê tởm vẫn không hết. Như vậy, cần phải quán xét tính chất ghê tởm về phương diện sự vấy bẩn.
305. Tassevaṃ dasahākārehi paṭikkūlataṃ paccavekkhato takkāhataṃ vitakkāhataṃ karontassa paṭikkūlākāravasena kabaḷīkārāhāro pākaṭo hoti.
305. For him who thus contemplates the repulsiveness in ten ways, making it thought-laden and reflection-laden, the nutriment of food appears distinctly in terms of its repulsive aspect.
305. Đối với vị ấy, khi đang quán xét tính chất ghê tởm bằng mười phương diện như vậy, đang thực hành việc tác động bằng tầm, tác động bằng tứ, vật thực đoàn thực trở nên hiện rõ theo phương diện ghê tởm.
So taṃ nimittaṃ punappunaṃ āsevati bhāveti bahulīkaroti.
He repeatedly attends to, develops, and cultivates that sign.
Vị ấy thường xuyên thực hành, tu tập, làm cho sung mãn tướng ấy.
Tassevaṃ karoto nīvaraṇāni vikkhambhanti.
As he does so, the hindrances are suppressed.
Khi vị ấy thực hành như vậy, các triền cái được chế ngự.
Kabaḷīkārāhārassa sabhāvadhammatāya gambhīrattā appanaṃ appattena upacārasamādhinā cittaṃ samādhiyati.
Due to the profundity of the nutriment of food's intrinsic nature, the mind becomes concentrated with access concentration, without reaching absorption.
Do vật thực đoàn thực có tự tánh pháp thâm sâu, tâm được định tĩnh bằng cận hành định chưa đạt đến an chỉ định.
Paṭikkūlākāraggahaṇavasena panettha saññā pākaṭā hoti.
In this case, the perception (saññā) becomes prominent by way of grasping the repulsive aspect.
Ở đây, do năng lực nắm bắt phương diện ghê tởm, tưởng trở nên hiện rõ.
Tasmā imaṃ kammaṭṭhānaṃ āhāre paṭikkūlasaññā icceva saṅkhaṃ gacchati.
Therefore, this meditation subject is known simply as "Perception of Repulsiveness in Food".
Do đó, đề mục thiền này được gọi là Tưởng về sự ghê tởm trong vật thực.
Imañca pana āhāre paṭikkūlasaññaṃ anuyuttassa bhikkhuno rasataṇhāya cittaṃ patilīyati patikuṭati pativaṭṭati.
And for a monk who is devoted to this perception of repulsiveness in food, his mind recoils, shrinks, and turns away from craving for taste.
Hơn nữa, đối với vị tỳ khưu chuyên tâm vào tưởng về sự ghê tởm trong vật thực này, tâm co rút, ghê tởm, quay lưng lại với ái vị.
So kantāranittharaṇatthiko viya puttamaṃsaṃ vigatamado āhāraṃ āhāreti yāvadeva dukkhassa nittharaṇatthāya.
He consumes food without intoxication, like one who eats his son's flesh, with the sole purpose of crossing over suffering.
Vị ấy, không còn kiêu mạn, thọ dụng vật thực chỉ để vượt qua khổ, giống như người muốn vượt qua sa mạc (ăn) thịt con.
Athassa appakasireneva kabaḷīkārāhārapariññāmukhena pañcakāmaguṇiko rāgo pariññaṃ gacchati.
Then, for him, without much difficulty, the sensual desire connected with the five sense objects attains full comprehension through the understanding of physically edible food (kabaḷīkārāhāra).
Khi ấy, vị ấy không khó khăn gì, nhờ sự hiểu biết trọn vẹn về đoàn thực (kabaḷīkārāhāra), mà dục ái (rāga) liên quan đến năm dục lạc được đoạn trừ.
So pañcakāmaguṇapariññāmukhena rūpakkhandhaṃ parijānāti.
He fully comprehends the aggregate of form (rūpakkhandha) through the understanding of the five sense objects.
Vị ấy nhờ sự hiểu biết trọn vẹn về năm dục lạc mà thấu triệt sắc uẩn (rūpakkhandha).
Aparipakkādipaṭikkūlabhāvavasena cassa kāyagatāsatibhāvanāpi pāripūriṃ gacchati, asubhasaññāya anulomapaṭipadaṃ paṭipanno hoti.
And for him, the development of mindfulness of the body (kāyagatāsati-bhāvanā) also reaches perfection through the repulsive nature of undigested food and so forth; he has entered a practice conducive to the perception of impurity (asubhasaññā).
Và sự tu tập niệm thân (kāyagatāsati) của vị ấy cũng đạt đến sự viên mãn, nhờ quán xét sự ghê tởm của thức ăn chưa tiêu hóa, v.v., vị ấy đã thực hành con đường thuận lợi cho tưởng bất tịnh (asubhasaññā).
Imaṃ pana paṭipattiṃ nissāya diṭṭheva dhamme amatapariyosānataṃ anabhisambhuṇanto sugatiparāyano hotīti.
But if, by relying on this practice, he does not attain the ultimate conclusion of Nibbāna in this very life, he will have a good destiny.
Nếu vị ấy không đạt được sự chấm dứt khổ đau trong đời này nhờ thực hành pháp tu này, thì vị ấy sẽ tái sinh vào cõi thiện (sugati).