Jinavaṃsadīpaṃ

2101

Aggo’hamasmi ahamasmi janassa jeṭṭho

"I am the foremost! I am the eldest of beings!

“Ta là bậc tối thượng, ta là bậc trưởng thượng của chúng sinh,

2102

Seṭṭho’hamasmi ayamantima’jāti mayhaṃ,

I am the chief! This is my last birth!

Ta là bậc cao quý nhất, đây là kiếp cuối cùng của ta,

2103

Dhīro mametarahi natthi punabbhavo’ti

There is no more rebirth for me!"

Bậc trí tuệ này không còn tái sinh nữa,”

2104

Nicchāritāsabhivaco nadi sīhakanādaṃ; ()

Thus, the wise one roared a lion's roar with an auspicious voice.

Ngài đã nói lời hùng tráng như tiếng sư tử gầm. ()

2105

100.

2106

Vesākhemāse suhakujadine puṇṇamāyaṃ visākhe

In the month of Vesākha, on a blissful Friday, on the full moon of Vesākha,

Vào tháng Vesākha, ngày thứ sáu, trăng tròn, dưới chòm sao Visākhā,

2107

Nakkhatteyoge suragurugate so kuḷīravharāsiṃ,

In the constellation where the Guru (Jupiter) resides in the zodiac sign of Cancer,

Khi sao Mộc ở cung Cự Giải,

2108

Sañjāto nātho paramakaruṇābhāvanābhāvatatto

The Lord, purified by the cultivation of supreme compassion,

Đức Đạo Sư, người đã phát triển lòng đại bi vô lượng,

2109

Māyākucchimhā kusumitalatāvelalituyyānabhumyā; ()

Was born from Māyā's womb in the charming garden with blooming creepers.

Đã đản sinh từ bụng của Māyā trong khu vườn đầy hoa và dây leo. ()

2110

Iti medhānandābhidhānena yatinā viracite sakala kavijana hadayānandadānanidāne jinavaṃsadīpe avidurenidāne pacchimabhavika mahābodhi sattuppatti pavattiparidīpo chaṭṭhosaggo.

Thus ends the sixth chapter, "The Story of the Birth of the Great Bodhisatta of the Last Existence," in the Jinavaṃsadīpa, a source of delight for the hearts of all poets, composed by the ascetic named Medhānanda.

Như vậy, chương thứ sáu, phần trình bày về sự đản sinh của Bồ-tát Đại giác ngộ cuối cùng trong phần Nidāna gần của tác phẩm Jinavaṃsadīpa, nguồn vui cho trái tim của tất cả các nhà thơ, được biên soạn bởi vị tu sĩ tên Medhānanda, là hoàn tất.

2111

1.

2112

Atharammatarā’si jātikhetta-

Then, the space of the world system,

Khi đó, thế giới trong phạm vi của nơi đản sinh,

2113

Pariyāpatta’vakāsalokadhātu,

Encompassed by the birthplace,

Đã trở nên vô cùng đẹp đẽ,

2114

Kamaluppala (mālabhārinī) hi

Became exceedingly delightful, with lotus and water-lily (garlands),

Với những vị thiên nữ đang hầu hạ,

2115

Tadupaṭṭhānagatāhi devatāhi; ()

And with devas who had come to attend.

Cầm hoa sen và hoa súng. ()

2116

2.

2117

Kamalāsanadevadānavānaṃ

At that time, there was a gathering in one place

Khi đó, chư Phạm thiên, chư thiên và A-tu-la,

2118

Bhuvane’kattha samāgamo tadā’si,

Of Brahmās, devas, and dānavas,

Đã cùng hội tụ tại một nơi trên thế gian,

2119

Jinacakkapaṭiggahassa ṭhānaṃ

A place for the reception of the Buddha's wheel (of Dhamma),

Nơi sẽ là chỗ để thọ nhận Pháp Luân của Đức Phật,

2120

Avivādena sadevamānusānaṃ; ()

Without dispute, among devas and humans.

Không có tranh chấp giữa chư thiên và loài người. ()

2121

3.

2122

Paṭilābhanimittamādisantī

Indicating the attainment

Để báo hiệu sự thành tựu của toàn tri trí,

2123

Vata sabbaññutañāṇasampadāya,

Of the perfection of omniscience,

Mười ngàn thế giới,

2124

Dasasaṅkhasahassilokadhātu

Ten thousand world systems

Đã rung chuyển như một cái chiêng đồng bị đánh,

2125

Abhikampī pahaṭe’va kaṃsapātī; ()

Trembled as if a bronze bowl were struck.

Vào lúc đó. ()

2126

4.

2127

Jananussavavāsaramhi tasmiṃ

On that day of human celebration,

Vào ngày đản sinh đó,

2128

Nijadehajjutipiñjaro’dapādi,

A great radiance of the color of his body's splendor arose,

Một ánh sáng rực rỡ, phát ra từ hào quang của thân Ngài,

2129

Dasasaṅkhasahassacakkavāḷa-

Illuminating the caverns of ten thousand world systems,

Đã chiếu sáng khắp mười ngàn thế giới,

2130

Kuharālokakaro mahāvabhāso; ()

A great light that was a maker of light.

Làm sáng tỏ mọi ngóc ngách. ()

2131

5.

2132

Apatāḷitacammanaddhabherī-

The un-struck leather-covered drums

Những nhạc khí trống da không cần đánh,

2133

Vikatīnaṃ sayameva vajjanampi,

And various instruments playing on their own,

Đã tự động vang lên,

2134

Tadanuttaradhammadesanāya

Became a means of proclamation in the world

Điều đó đã trở thành dấu hiệu,

2135

Bhavi ṭhānaṃ anusāvaṇassa loke; ()

For that unsurpassed teaching of the Dhamma.

Cho sự thuyết Pháp vô thượng trên thế gian. ()

2136

6.

2137

Ghaṇakāhaḷavaṃsasaṅkhavīṇā-

The spontaneous playing of bells, trumpets, flutes, conches, and lutes,

Những nhạc khí như chuông, kèn, sáo, tù và, đàn vīṇā,

2138

Bharaṇānaṃ sayameva vajjanampī,

And other instruments,

Đã tự động vang lên,

2139

Anupubbavihārabhāvanānaṃ

Became a cause for the attainment

Điều đó đã trở thành nguyên nhân,

2140

Paṭilābhāya nibandhanaṃ babhūva; ()

Of progressive meditative attainments.

Để thành tựu các tầng thiền định liên tiếp. ()

2141

7.

2142

Parimuttivarattapāsakārā-

Freedom from snares, traps, and other bonds

Những sợi dây thừng, bẫy, lồng, xiềng xích và các loại trói buộc khác,

2143

Ghara,yosaṅkhalikādibandhanehi,

Such as fetters and chains for animals, birds, and humans,

Đã tự động được giải thoát,

2144

Migapakkhinarānamasmimāna-

Became the initial cause

Điều đó đã là nguyên nhân đầu tiên,

2145

Vigamassā’si nidānamādibhutaṃ; ()

For the cessation of pride.

Để xóa bỏ sự kiêu mạn của loài vật, chim chóc và con người. ()

2146

8.

2147

Bhuvanesu mahājanassa rogā-

For the great multitude in the worlds, the removal of diseases

Sự biến mất của bệnh tật trong các thế giới đối với đại chúng,

2148

Pagamenā’disanaṃ ahosukhanti,

And the manifestation of happiness (occurred).

Đã là sự báo hiệu về hạnh phúc,

2149

Caturāriyasaccadassanena

Through the vision of the Four Noble Truths,

Bằng cách chứng kiến Tứ Diệu Đế,

2150

Bhavi ṭhānaṃ catusaccadesanāya; ()

It became the basis for the teaching of the Four Truths. (9)

Đã là nơi cho sự thuyết giảng Tứ Diệu Đế; ()

2151

9.

2152

Vividhabbhutarūpagocarānaṃ

For the eyes of those born blind in the world,

Của các đối tượng sắc đa dạng và kỳ diệu

2153

Bhuvi jaccandhajanassalocanānaṃ,

Regarding various wondrous forms and objects,

Của đôi mắt những người mù bẩm sinh trên mặt đất,

2154

Pabhavo pabhavo’si dibbacakkhu

It was the origin of the divine eye,

Ngài là nguồn gốc của sự phát sinh Thiên nhãn

2155

Paṭilābhāya tilokalocanassa; ()

For the attainment of the Eye of the Three Worlds. (10)

Cho sự thành tựu của Tam giới nhãn; ()

2156

10.

2157

Thutagītisudhārasassa pānaṃ

The drinking of the nectar of praise-songs

Sự uống cam lồ ca ngợi và tán dương

2158

Badhirānaṃ savaṇañjalīpuṭehi,

From the cupped hands of the deaf’s ears,

Bằng đôi tai chắp lại của những người điếc,

2159

Atimānusadibbasotadhātu-

Became the cause for the penetration

Đã là nguyên nhân cho sự thành tựu

2160

Paṭivedhāya nidānamāsi tassa; ()

Of the superhuman divine ear element for him. (11)

Thiên nhĩ siêu phàm của Ngài; ()

2161

11.

2162

Bhuvi jātijaḷādipuggalānaṃ

For individuals born dull-witted in the world,

Trên mặt đất, đối với những người sinh ra đã ngu si,

2163

Tadahe’nussatiyā supātubhāvo,

The clear manifestation of mindfulness on that day,

Sự hiện diện rõ ràng của niệm trong ngày đó,

2164

Bhavi pubbamupaṭṭhitassatissa

When mindfulness of former states was established,

Đã là nơi cho sự giác ngộ niệm xứ

2165

Satipaṭṭhānanibodhanāya ṭhānaṃ; ()

Became the basis for the understanding of satipaṭṭhāna. (12)

Của niệm đã được thiết lập trước đó; ()

2166

12.

2167

Visikhācaraṇaṃ sarojacāru-

For the lame, the moving on roads,

Sự đi lại trên đường phố của những người què

2168

Padaviññāsavasena paṅgulānaṃ,

By means of the beautiful lotus-like setting of feet,

Theo cách đặt chân duyên dáng như hoa sen,

2169

Purimaṃ caturiddhipādavega-

Became an omen in the world

Đã là điềm báo cho sự thành tựu

2170

Paṭilābhāya nimittamāsi loke; ()

For the attainment of the swiftness of the four iddhipādas. (13)

Tứ thần túc có tốc độ nhanh như trước; ()

2171

13.

2172

Madhurena sarena jātimūgā

Those born mute, with sweet voices,

Những người bẩm sinh câm đã tán dương

2173

Thutigītānya’vadiṃsu vandino’va,

Recited praises and songs, just like bards.

Bằng giọng nói ngọt ngào như những người ca ngợi,

2174

Bhuvi khujjajano’jugattalābho

In the world, for hunchbacked people, the attainment of a straight body

Sự thành tựu thân thể thẳng thắn cho những người gù

2175

Kuṭilattā’pagamāya ṭhānamāsi; ()

Was a cause for the disappearance of crookedness. (14)

Trên mặt đất đã là nơi để loại bỏ sự cong vẹo; ()

2176

14.

2177

Saraṇaṃ purisāsabho siyāno

"The Foremost of Men is a refuge

“Vị Nhân Trung Tôn này sẽ là nơi nương tựa

2178

Bhavato duggatito vimuttiyā’ti,

For liberation from suffering in existence,"

Cho sự giải thoát khỏi khổ cảnh của chúng sinh!”,

2179

Karino’pi kariṃsu kuñcanādaṃ

Even elephants trumpeted,

Cả những con voi cũng đã cất tiếng kêu, và

2180

Turagā hesamakaṃsu pītiye’va; ()

And horses neighed with joy. (15)

Những con ngựa đã hí lên vì vui sướng; ()

2181

15.

2182

Visadā paṭisambhidā catasso

If he were to penetrate the four pure paṭisambhidās

Bốn Tuệ phân tích trong sạch

2183

Paṭivijjhissati cā’yatiṃ sacā’yaṃ,

In the future, for this reason,

Sẽ được chứng đắc trong tương lai nếu Ngài là vị này,

2184

Sakapaṭṭanameva tannidānā

Ships from foreign lands quickly arrived

Vì lý do đó, những con thuyền từ nước ngoài

2185

Taraṇī sīghamupāgamuṃ videsā; ()

At his own port, because of that. (16)

Đã nhanh chóng cập bến cảng của Ngài; ()

2186

16.

2187

Sayameva virocanaṃ tadāni

Then, the self-radiance of jewels

Sự tự chiếu sáng của các loại ngọc quý

2188

Ratanānaṃ bhuvanākarubbhavānaṃ,

Born from mines in the world,

Phát sinh từ các mỏ trên thế gian vào lúc đó,

2189

Ravivaṃsaravissa dhammaraṃsī

Was a cause for the blazing forth

Đã là nơi cho sự chiếu rọi

2190

Visarassu’jjalanāya ṭhānamāsī; ()

Of the Dhamma-rays of the sun of the solar lineage. (17)

Của các tia sáng Pháp của Đức Phật thuộc dòng Mặt Trời; ()

2191

17.

2192

Turiyāni sakaṃsakaṃ ninādaṃ

Musical instruments of all kinds then

Các nhạc cụ đã tự phát ra âm thanh

2193

Akaruṃ tagguṇadīpakānivā’tra,

Made their respective sounds, as if proclaiming his qualities.

Như thể chúng đang biểu lộ các phẩm chất của Ngài,

2194

Vivaṭā vidisādisā sakitti-

The cardinal and intermediate directions opened up,

Các phương hướng và các hướng phụ đã mở ra,

2195

Visarokāsakate’va’hippasattā; ()

As if eager for the spread of his fame. (18)

Như thể chúng đã được tạo ra để mở rộng danh tiếng của Ngài; ()

2196

18.

2197

Sakalassa kilesapāvakassa

By illustrating the nature of Nibbāna,

Với sự hiển lộ bản chất Niết Bàn

2198

Parinibbānasabhāvadīpanena,

Which is the complete extinguishing of all fires of defilements,

Của tất cả ngọn lửa phiền não,

2199

Nirayesu hutāsajālamālā

The garlands of flames in the hells

Chuỗi lửa địa ngục

2200

Tadahe nibbutimāpa jātikhette; ()

Were extinguished on that day in the realm of birth. (19)

Đã tắt ngấm trong ngày đó ở cõi sinh; ()

2201

19.

2202

Parisāsu visāradassa tassa

For that confident one in assemblies,

Vì Ngài đã thành tựu Tứ Vô Úy Trí,

2203

Catuvesāradañāṇalābhahetu,

As a cause for the attainment of the four vesārajja knowledges,

Vị có trí tuệ trong các hội chúng,

2204

Bhuvanesu tadāmahānadīnaṃ

On that day, the great rivers and small streams in the worlds

Các con sông lớn trên thế gian vào lúc đó

2205

Anabhissandanamāsi kunnadīnaṃ; ()

Did not overflow. (20)

Đã không chảy tràn, và các con sông nhỏ cũng vậy; ()

2206

20.

2207

Udapādi pabhā nirākaritvā-

A radiance arose, dispelling the darkness

Một luồng ánh sáng đã xuất hiện, xua tan

2208

Bilalokantariyesu andhakāraṃ,

In the spaces between worlds and the abysses.

Bóng tối trong các thế giới hang động và giữa các thế giới,

2209

Hatamohatama’gga maggañāṇa-

That was the cause for the attainment of the supreme path-knowledge's effulgence,

Đó đã là nguyên nhân cho sự thành tựu

2210

Jjutilābhāya nibandhanaṃ tamāsi; ()

Which destroys the deepest delusion. (21)

Ánh sáng của trí tuệ đạo tối thượng đã diệt trừ bóng tối si mê; ()

2211

21.

2212

Suvimuttiraso siyā’va tassa

For him, the taste of perfect liberation

Như thể đó là hương vị giải thoát tuyệt hảo

2213

Caturāsitasahassadhammakhandho,

Was like the eighty-four thousand Dhamma-sections.

Của tám mươi bốn ngàn pháp uẩn của Ngài,

2214

Madhuraṃ caturodadhīnamāsi

The water of the four great oceans became sweet,

Nước của bốn đại dương đã trở nên ngọt ngào,

2215

Salilaṃ santataraṃ taraṅgarittaṃ; ()

Calmer and free from waves. (22)

Yên tĩnh hơn và không có sóng; ()

2216

22.

2217

Vidisāsu catuddisāsu caṇḍa-

Then, even the fierce wind in the intermediate

Vào lúc đó, sự không thổi của gió mạnh

2218

Pavanassā’pi avāyanaṃ tadāni,

And four cardinal directions ceased to blow.

Ở các hướng phụ và bốn phương chính,

2219

Bhavi pubbanimittamattano’pi

It became a prior omen for him

Đã là điềm báo trước cho sự phá vỡ

2220

Bhaṭadiṭṭhyābhavadaṭṭhibhedanāya; ()

To break through the hard bone of wrong views. (23)

Xương của những quan điểm cứng rắn của chính Ngài; ()

2221

23.

2222

Navapallavapattasekharānaṃ

The trees, adorned with new leaves and blossoms,

Sự phủ đầy hoa của những cây

2223

Viṭapīnaṃ kusumāhikiṇṇabhāvo,

Became covered with abundant flowers.

Với những chồi non và lá mới,

2224

Bhavi pubbanibandhanaṃ vimutti

It was a prior cause for the adornment of his peerless body

Đã là điềm báo trước cho sự trang hoàng

2225

Kusumehā’tumadehabhūsaṇāya; ()

With the flowers of liberation. (24)

Thân thể vô song bằng hoa giải thoát; ()

2226

24.

2227

Kumudākarabodhakassa canda-

Then, the moonlight, which awakens lotuses,

Vào lúc đó, ánh trăng chiếu sáng rực rỡ

2228

Kiraṇassā’tivirocanaṃ tadāsi,

Shone exceptionally bright.

Làm cho hồ sen nở rộ,

2229

Satibuddhasudhākaro’dayamhi

At the rising of the moon of mindfulness and wisdom,

Đã là nguyên nhân cho sự thanh tịnh tâm

2230

Janasandohamanopasādahetu; ()

It caused delight in the minds of the multitude. (25)

Của quần chúng khi vầng trăng trí tuệ niệm xuất hiện; ()

2231

25.

2232

Vimalattamanuṇhatā nidāgha-

Purity and coolness, the cessation of the summer sun,

Sự trong sạch và không nóng bức, sự dịu đi

2233

Sūriyassū’pasamo nimittamaggaṃ,

Was a supreme omen.

Của mặt trời mùa hè đã là điềm báo tối thượng,

2234

Bhavi cetasikassa kāyikassa

It was for the attainment of mental and physical happiness

Cho sự thành tựu niềm an lạc về tâm và thân

2235

Paṭilābhāya sukhassa tamhijāte; ()

At his birth. (26)

Khi Ngài sinh ra; ()

2236

26.

2237

Gaganā’ganagādito’taritvā

Then, the descending of birds from the sky

Vào lúc đó, sự di chuyển trên mặt đất của các loài chim

2238

Pathavisaṅkamaṇaṃ tadā khagānaṃ,

And mountains to traverse the earth,

Từ trên trời và các ngọn núi,

2239

Saraṇāgamanassa ṭhānamāsi

Was a cause for good people to go for refuge,

Đã là nơi cho sự quy y

2240

Jinadhammaṃ sunisamma sajjanānaṃ; ()

Having heard the Buddha's Dhamma well. (27)

Phật Pháp của những người thiện lành sau khi nghe; ()

2241

27.

2242

Nabhasā’bhipavassanaṃ tadāni

Then, from the sky, the unseasonal rain clouds

Vào lúc đó, sự mưa trái mùa từ trên trời

2243

Catudīpesu akālavāridānaṃ,

Poured rain on the four continents.

Trên bốn châu lục,

2244

Parisāsu akhaṇḍadhammavuṭṭhi-

It was a cause for the uninterrupted rain of Dhamma

Đã là nguyên nhân cho sự giáng xuống

2245

Patanassā’si nibandhanaṃ jinamhā; ()

To fall from the Buddha upon assemblies. (28)

Cơn mưa Pháp không gián đoạn từ Đức Phật cho các hội chúng; ()

2246

28.

2247

Chaṇamaṅgalakīḷaṇaṃ tadāni

Then, the festive celebration and rejoicing

Vào lúc đó, các vị trời cũng đã chơi đùa

2248

Tidasānampi sakesake vimāne,

Of even the devas in their respective abodes,

Trong các cung điện của mình với lễ hội và trò vui,

2249

Upagamma tahiṃtahiṃ udāna

Their uttering of solemn utterances here and there,

Đã là nguyên nhân cho sự phát sinh

2250

Samudānassanidānamā’si bodhiṃ; ()

Was a cause for enlightenment. (29)

Các lời cảm hứng (udāna) ở khắp nơi khi Ngài giác ngộ; ()

2251

29.

2252

Vivaṭā sayameva mandirānaṃ

The doors, wickets, and windows of mansions,

Các cửa sổ và cửa ra vào đã đóng kín

2253

Pihitañcārakavāṭavātapānā,

Which were shut, then opened by themselves.

Của các ngôi nhà đã tự động mở ra,

2254

Bhavadukkhanirodhagāmimagga-

They brought an omen for the attainment

Đã mang lại điềm báo cho sự thành tựu

2255

Paṭilābhāya nimittamāhariṃsu; ()

Of the path leading to the cessation of suffering in existence. (30)

Con đường đưa đến sự chấm dứt khổ đau sinh tử; ()

2256

30.

2257

Tadahe madhurāmisassa pettī-

On that day, the provision of sweet food

Vào ngày đó, sự mang thức ăn ngon

2258

Visayesvāharaṇaṃ khudāturānaṃ,

To the hungry in the realm of hungry ghosts (petas),

Đến các cõi ngạ quỷ cho những người đói khát,

2259

Bhavi kāyagatāsatāmatassa

Became an omen for the attainment

Đã là điềm báo cho sự thành tựu

2260

Paṭilābhāya nimittamattano’pi; ()

Of mindfulness regarding the body. (31)

Niệm thân (kāyagatāsati) của chính Ngài; ()

2261

31.

2262

Divase jananussave pipāsā-

On that day of universal rejoicing, the quenching of thirst

Vào ngày lễ hội của nhân loại, sự chấm dứt cơn khát

2263

Vigamo dīnajanassa petaloke,

For the destitute in the realm of petas,

Của những người khốn khổ trong cõi ngạ quỷ,

2264

Sukhitattassa upeccabuddhabhāvaṃ; ()

When he attained Buddhahood, led to happiness. (32)

Đã là nguyên nhân cho sự thành tựu

2265

32.

Trạng thái an lạc sau khi thành Phật; ()

2266

Paṭipakkhajanassa mettilābho

The attainment of loving-kindness among adversaries,

32.

2267

Tadahe vāyasavāyasārinampi,

Even among crows and owls on that day,

Vào ngày đó, sự có được lòng từ bi của những kẻ đối địch, ngay cả

2268

Bhaviṭhānamanantasattaloka-

Became the basis for the cultivation of the brahma-vihārās

Giữa quạ và cú,

2269

Visayabrahmavihārabhāvanāya; ()

Throughout the infinite world of beings. (33)

Đã là nơi cho sự tu tập các Phạm trú vô lượng

2270

33.

Đối với vô số chúng sinh; ()

2271

Satimaggaphalubbhave yatheva

Just as for the Tathāgatas, at the arising of the path and its fruit,

33.

2272

Bhavabhītyāpagamo tathāgatānaṃ,

There is the removal of the fear of existence,

Như sự chấm dứt nỗi sợ hãi sinh tử của các bậc Như Lai

2273

Sati jātamahāmahe bhayaṃ vā

So too, at the great festival of his birth,

Khi thành tựu đạo quả niệm,

2274

Natiracchānagatānamāsi tāso; ()

There was no fear or terror for animals. (34)

Vào ngày đại lễ, các loài vật cũng không có sợ hãi hay kinh hoàng; ()

2275

34.

2276

Piyabhāvupasaṅkamo pajānaṃ

The advent of belovedness among people

Sự có được lòng yêu mến của chúng sinh

2277

Hadayānandakarāya kho girāya,

Through words delightful to the heart,

Đối với lời nói làm hoan hỷ trái tim,

2278

Jinadhammakathāya sāvakānaṃ

Was like the manifestation of the harmonious sound

Như đối với các đệ tử trong Pháp thoại của Đức Phật,

2279

Viya sāmaggirasassa pātubhāvo; ()

Of the Buddha's Dhamma talk to his disciples. (35)

Đã là sự hiện diện của lời nói hòa hợp; ()

2280

35.

2281

Sitakittilatāya ropitāya

As if for the white creeper of fame planted

Như thể để tưới cho dây leo danh tiếng trong sạch

2282

Bhavato’smiṃ bhuvanālavāḷagabbhe,

By him in the soil-bed of this world,

Đã được trồng trong lòng chậu thế gian này của Ngài,

2283

Viya nimmitayantavāridhārā

Streams of water, like those from an artificial watering machine,

Các dòng nước đã phun lên từ mặt đất

2284

Jaladhārā dharaṇītaluṭṭhahiṃsu; ()

Erupted from the surface of the earth. (36)

Như những dòng nước từ máy móc được tạo ra; ()

2285

36.

2286

Bhamarāvalibhārapañcavaṇṇa-

The earth, covered with five-colored lotuses, laden with swarms of bees,

Mặt đất được phủ đầy sen năm màu,

2287

Kamalacchannamahītalaṃ rarāja,

Shone beautifully.

Với đàn ong nặng trĩu, đã rực rỡ,

2288

Jalajaṃ thalajaṃ parāgahāraṃ

Aquatic and terrestrial flowers of various pollens

Các loài hoa sen nước và sen cạn, mang phấn hoa,

2289

Bhuvi sabbattha apupphi pupphajātaṃ, ()

Bloomed everywhere in the world. (37)

Đã nở rộ khắp nơi trên mặt đất; ()

2290

37.

2291

Viṭapīsu latāsu khandhasākhā-

Then, the branches, boughs, and leaves of trees and creepers

Vào lúc đó, các cành cây, dây leo, thân cây và nhánh cây

2292

Satapattāni tadā supupphitāni,

Were beautifully in bloom.

Với hàng trăm lá đã nở hoa tươi tốt,

2293

Naravīra’bhirūpadassanāya

As if to see the handsome Hero among men,

Như thể chúng đã mở to mắt

2294

Bhūsamummīlitalocanāni’vāsuṃ; ()

Their eyes were wide open. (38)

Để chiêm ngưỡng vẻ đẹp của vị Anh Hùng Nhân Loại; ()

2295

38.

2296

Uparūpari sattasatta hutvā

Seven lotus flowers, one above the other,

Các hoa sen mọc từ mặt đất

2297

Satapattāni sīlātalubbhavāni,

Appeared from the surface of the stone.

Đã xuất hiện bảy lần, chồng lên nhau,

2298

Tava abbhudayo sudullabhoti

By their very manifestation here, they seem to say,

Như thể chúng đang nói: "Sự xuất hiện của Ngài

2299

Kathayantivi’ha kapātubhāvato no; ()

"Your arising is exceedingly rare." (39)

Thật hiếm có trên thế gian này!"; ()

2300

39.

2301

Nijapāramitālatāya katti-

Adorned with flowers in the form of smiles, from the creeper of his Pāramitās

Các chuỗi cờ, với hình dáng những bông hoa cười rạng rỡ

2302

Latayā’laṅkatapupphahāsarūpā,

And the creeper of his fame,

Được trang trí bằng dây leo Ba-la-mật của chính Ngài và dây leo danh tiếng,

2303

Samalaṅkari yāvatā bhavaggaṃ

A flag-garland adorned the three worlds

Đã trang hoàng Tam giới cho đến đỉnh hữu,

2304

Dhajamālā jananussave tilokaṃ; ()

Up to the highest realm of existence during the festival of his birth. (40)

Vào ngày lễ hội của nhân loại; ()

2305

40.

2306

Avakujjasaroruhābhirāmaṃ

The rain of Dhamma poured down, making it seem

Mưa hoa sen đã rơi xuống, như thể đang nói:

2307

Nabhavambhojavanassiriṃ babandha,

As if saying, "Such is the rain of lotus flowers on earth,"

"Đây là vẻ đẹp của rừng hoa sen trên bầu trời, với những bông sen úp xuống",

2308

Bhuvi pokkharavassamīdisanti

And captured the splendor of the sky-lotus forest,

Và đã ban tặng vẻ đẹp của rừng hoa sen trên bầu trời,

2309

Vadamānaṃva pavassi dhammavassaṃ; ()

Which was beautiful with inverted lotuses. (41)

Đã mưa Pháp như thế; ()

2310

41.

2311

Ramaṇī ramaṇīyarūpasobhā

The charming, beautiful women,

Những người phụ nữ xinh đẹp, với vẻ đẹp quyến rũ,

2312

Acaruṃ dhammamanaṅgaraṅgabhūmi,

Performed playful dances on many moonlit nights.

Đã hành Pháp trên sân khấu vô ái (vô dục),

2313

Madhupā madhupānamandirāni

The bees, desirous of Dhamma, did not then

Những con ong, những ngôi nhà uống mật,

2314

Tadahe nāvasariṃsu dhammakāmā; () (Abyapeta paṭhamadutiya pādādiyamekaṃ)

Approach the honey-drinking houses. (42)

Vào ngày đó, những người yêu Pháp đã không đến; ()

2315

42.

2316

Kamalā kamalālayā vivesa

Lakshmi (Kamalā) entered her lotus abode (Kamalālayā),

Nữ thần may mắn, người sở hữu hoa sen,

2317

Bhuvanaṃ bhūrinavāvatārahārī,

The world (bhuvanaṃ) was filled with many new forms (bhūrinavāvatārahārī).

Đã bước vào thế gian, mang theo sự xuất hiện vĩ đại mới,

2318

Dharaṇī dharaṇīdharāvataṃsā

The earth (dharaṇī), adorned with mountains (dharaṇīdharāvataṃsā),

Mặt đất, với các ngọn núi làm vương miện,

2319

Upahārātibharātureva kampi; () (Abyapeta paṭhamadutiya pādādiyamakaṃ)

Trembled as if burdened by an excess of offerings. (43)

Đã rung chuyển như thể quá nặng với các lễ vật; ()

2320

43.

2321

Ruciraṃ ruciraṅganā tadāni

Then, the charming, beautiful women

Vào lúc đó, những người phụ nữ xinh đẹp, duyên dáng,

2322

Akaruṃ kīḷamanekacandikāsu,

Performed many delightful dances.

Đã chơi đùa dưới nhiều ánh trăng,

2323

Suvīraṃ suciraṃsikiṇṇatārā-

The brilliant (suvīraṃ) host of stars, scattered with long rays (suciraṃsikiṇṇatārā-),

Tập hợp các ngôi sao rải rác ánh sáng rực rỡ,

2324

Nikaro’bhāsataro’si bhākaro’va; () (Abyapeta paṭhamadutiya pādādiyamakaṃ)

Shone brighter than the sun (bhākaro’va). (44)

Đã chiếu sáng hơn cả mặt trời; ()

2325

44.

2326

Pavano’pavano’pavāyamāno

The gentle (pavano’pavāyamāno) breeze blowing

Gió, thổi nhẹ nhàng,

2327

Pavinodesi parissamaṃ janassa,

Removed the fatigue of people.

Đã xua tan sự mệt mỏi của mọi người,

2328

Vanadā vanadāhavupasantiṃ

The forests (vanadā) brought relief from forest fires (vanadāhava-),

Các khu rừng, các khu rừng đã dập tắt cháy rừng,

2329

Akaruṃ sabbadhi sassasampadañca; () (Abyapeta paṭhamadutiya pādādiyamakaṃ)

And prosperity of crops everywhere. (45)

Và đã mang lại sự sung túc mùa màng khắp nơi; ()

2330

45.

2331

Visadā visadā sakittirāmā

The pure (visadā) and famous (sakittirāmā), skilled in the art of eloquent speech,

Những người trong sạch, với danh tiếng trong sạch,

2332

Mukharaṅgālaya māpakovidānaṃ,

Became the ornaments of the mouth.

Đã đến nơi biểu diễn của các nghệ sĩ,

2333

Sujanā’sujanā bhajiṃsu tassa

Good people (sujanā), not malicious (asu-janā), resorted to his

Những người thiện lành, những người không ác,

2334

Caraṇānyaṅkitacakkalakkhaṇāni; () (Abyapeta paṭhamadutiya pādādiyamakaṃ)

Feet, marked with the wheel-sign. (46)

Đã tôn thờ đôi chân của Ngài, được đánh dấu bằng bánh xe; ()

2335

46.

2336

Vasudhaṃ vasudhampatī samaggā

Then, the rulers of the earth (vasudhampatī), united (samaggā),

Vào lúc đó, các vị vua, cùng nhau,

2337

Dasadhammena’nusāsayuṃ tadāni,

Governed the world (vasudhaṃ) with the ten royal virtues (dasadhammena’nusāsayuṃ).

Đã cai trị đất nước bằng Mười Pháp,

2338

Hadayaṃ yadayaṅgamāya vāṇyā

With words delightful to the heart (yadayaṅgamāya vāṇyā),

Những kẻ bất thiện, những kẻ phản bội bạn bè,

2339

Asataṃ mittaduhī vidhānayiṃsu; () (Abyapeta paṭhamadutiya pādādiyamakaṃ)

They made even the wicked (asataṃ), enemies and traitors, into friends (mittaduhī vidhānayiṃsu). (47)

Đã làm cho trái tim mình trở nên dễ chịu bằng lời nói; ()

2340

47.

2341

Timadā’timadā gajādhipāpi

Then, even the highly intoxicated (atimadā) elephant kings (gajādhipāpi)

Vào lúc đó, ngay cả các voi chúa, với sự kiêu ngạo tột cùng,

2342

Migarājūhi tadā samācariṃsu,

Associated with lion kings (migarājūhi).

Cũng đã giao tiếp với các chúa sơn lâm;

2343

Pabalā’pabalā migā tadaññe

Other strong (pabalā) and weak (apabalā) animals then

Những con thú mạnh và yếu, cùng những con khác,

2344

Paṭisatthāramakaṃsu aññamaññaṃ; () (Abyapeta paṭhamadutiya pādādiyamakaṃ)

They engaged in mutual greetings. ()

đã chào hỏi nhau thân thiện. () (Điệp vận đầu câu không gián đoạn ở hai dòng đầu)

2345

48.

2346

Bhuvane bhuvanekalocanassa

In the world, on the day of the birth

Vào ngày Đản sinh của Đấng có con mắt duy nhất của thế giới,

2347

Jananasmiṃ divase samujjalānī,

Of him who is the sole eye of the world, shining brightly,

những điều rực rỡ đã xuất hiện trong thế gian,

2348

Nihanitā’nihitāyudhāti bhitiṃ

Fears arose for the evil ones, but not for others,

tạo ra nỗi sợ hãi về việc bị giết bằng vũ khí hay không bằng vũ khí

2349

Janayuṃ pāpimatova netaresaṃ; () (Abyapeta paṭhamadutiya pādādiyamakaṃ)

As if weapons were not being wielded. ()

chỉ cho kẻ ác, chứ không phải cho những người khác. () (Điệp vận đầu câu không gián đoạn ở hai dòng đầu)

2350

49.

2351

Parivāditadibbabherivīṇā-

The playing of divine drums, lutes,

Tiếng nhạc trời từ trống và đàn tỳ bà được tấu lên,

2352

Turiyaṃ dassitadibbanaccabhedaṃ,

And various divine dances performed,

các điệu múa trời được trình diễn,

2353

Gaganaṃ suraraṅgamaṇḍalābhaṃ

The sky, like a stage for deities,

bầu trời giống như một sân khấu của chư thiên,

2354

Tidasānaṃ upahārasāramāsi; ()

Became an excellent offering for the devas. ()

đã trở thành lễ vật quý giá nhất của chư thiên. ()

2355

50.

2356

Sovaṇṇavaṇṇavadhuyā garugabbhagasmiṃ

In the heavily pregnant golden-hued lady,

Khi Hoàng tử, người như một ngọn đèn soi sáng cho thế gian, đã đản sinh

2357

Taṃnandanabbanasamānavanaṅgatasmiṃ,

In that forest like the Nandana grove,

trong khu vườn Nandanā, nơi thai tạng của Hoàng hậu mang sắc vàng,

2358

Bhutabbhutanvitamahe nayanañjanasmiṃ

In that wondrous event, like kohl for the eyes,

đầy những điều kỳ diệu và phi thường,

2359

Jātamhi tamhi tanuje bhavi bhaddabhatti; () (Mālābandhanaṃ)

When the son was born there, auspicious devotion arose. ()

lòng tin tốt lành đã phát sinh. () (Mālābandhanaṃ)

2360

Iti medhānandābhidhānena yatinā viracite sakalakavijana hadayānandananidāne jinavaṃsadīpe avidūrenidāne vividhapubbanimittapātubhāvappavatti paridipo.

Thus ends the section describing the manifestation of various auspicious omens in the Nidāna of the Jinavaṃsadīpa, a source of joy for all poets, composed by the monk named Medhānanda, in the Avidūrenidāna.

Đây là phần mô tả về sự xuất hiện của các điềm báo trước khác nhau trong "Jinavaṃsadīpa" (Ngọn Đèn Dòng Dõi Đức Phật), một tác phẩm do tu sĩ tên Medhānanda biên soạn, là nguồn vui cho trái tim của tất cả các nhà thơ, và là phần nidāna (dẫn nhập) không xa.

Sattamosaggo.

The Seventh Chapter.

Chương thứ bảy.

2361

1.

2362

Visuddha (vaṃsaṭṭha) masesabandhavo

All the relatives,

Tất cả quyến thuộc đã đưa

2363

Kumāramādāya tilokalocanaṃ,

Taking the pure (Vaḿsaṭṭha) Prince, the eye of the three worlds,

Vị Hoàng tử thanh tịnh (và cao quý) là con mắt của ba cõi,

2364

Agaṃsu tamhā kapilavhayaṃpuraṃ

Went from there to Kapilavastu,

rời khỏi nơi đó và đi đến thành Kapilavatthu,

2365

Purīvataṃsaṃ samalaṅkatañjasaṃ; ()

The chief city, splendidly adorned.

một thành phố được trang hoàng lộng lẫy và là trang sức của các thành phố. ()

2366

2.

2367

Tadā abhiññāsu vasisu pārago

At that time, the ascetic named Devala,

Vào lúc đó, vị ẩn sĩ tên Devala,

2368

Samādhivikkhambhitasabbakibbiso,

Who was perfect in supernormal powers and concentration, having suppressed all defilements,

người đã thành thạo các thắng trí, có khả năng điều phục và đã loại bỏ mọi phiền não bằng thiền định,

2369

Vihāsi suddhodanabhumibhattuno

Resided as a family priest

đã sống gần gũi với

2370

Kulūpago devalanāmatāpaso; ()

For King Suddhodana.

Đức vua Suddhodana. ()

2371

3.

2372

Tapodhano so pavivekakāmavā

That ascetic, desiring solitude,

Vị ẩn sĩ ấy, khao khát sự độc cư,

2373

Divāvihāratthamupāgato divaṃ,

Ascended to the heavens for his daytime abode,

đã lên cõi trời để an trú ban ngày,

2374

Tamatthamaññātumapucchi devatā-

And to ascertain the matter, he inquired of the devas

đã hỏi về việc đó, khi thấy lễ hội cát tường

2375

Pavattitaṃ passiyamaṅgalussavaṃ; ()

About the auspicious festival they were celebrating.

được chư thiên tổ chức. ()

2376

4.

2377

Tavevupaṭṭhāyakabhumibhattuno

“Your own patron king’s

Họ nói: “Vị Hoàng tử cao quý của Đức vua, người hộ trì của quý vị,

2378

Varoraso māriya māravāhiniṃ,

Excellent son, having vanquished Māra’s army,

sẽ chiến thắng đạo quân của Ma vương,

2379

Parājayaṃ lacchati bodhimāyatiṃ

Will attain Buddhahood in the future;

và sẽ đạt được Giác ngộ trong tương lai.

2380

Mahussavo tampati vattate, bravuṃ; ()

A great festival is taking place because of him,” they said.

Lễ hội lớn này đang được tổ chức vì Ngài.” ()

2381

5.

2382

Imāya vuttantakathāya codito

Moved by this account,

Được thúc đẩy bởi câu chuyện này,

2383

Tapodhano iddhibalena iddhimā,

The ascetic, endowed with supernormal power, by means of his psychic might,

vị ẩn sĩ đầy thần thông nhờ năng lực thần thông,

2384

Surālaye antaradhāna’nantaraṃ

Appeared in the king’s palace

sau khi biến mất khỏi cõi trời,

2385

Niketane pāturahosi rājino; ()

Immediately after disappearing from the divine realm.

đã xuất hiện tại cung điện của Đức vua. ()

2386

6.

2387

Kumāranijjhānamanorathoka vasi

Desiring to see the Prince, the ascetic

Vị ẩn sĩ, với ước muốn chiêm ngưỡng Hoàng tử,

2388

Tahiṃ supaññattamahārahakāsane,

Sat on a well-prepared, magnificent seat there,

đã ngồi trên chiếc ghế quý giá được chuẩn bị sẵn ở đó,

2389

Nisajja suddhodanarājino’bruvi

And spoke to King Suddhodana:

và nói với Đức vua Suddhodana:

2390

Tavatrajaṃ daṭṭhumidhāgatotya’haṃ; ()

“I have come here to see your son.”

“Tôi đến đây để chiêm ngưỡng con trai của Ngài.” ()

2391

7.

2392

Narindacūḷāmaṇicumbitānya’tha

Then, the king, having caused the Prince’s feet,

Sau khi khiến các bàn chân của vị ẩn sĩ được các vị vua

2393

Padāni vandāpayitu tapassino,

Kissed by the crown jewels of other kings, to be venerated by the ascetic,

đội vương miện hôn kính,

2394

Vibhusaṇālaṅkatamattasambhavaṃ

Brought forth his own son,

Đức vua đã mang vị Hoàng tử,

2395

Narādhipo rājakumāramāhari; ()

Adorned with ornaments.

người được trang sức lộng lẫy, đến. ()

2396

8.

2397

Tadattabhāvena’hivādanāraha-

Since he was not worthy of veneration by his own nature,

Vào lúc đó, vì không có ai xứng đáng để được Hoàng tử

2398

Ssa’bhāvato tassa rarāja sūnuno,

It was fitting for that son,

đảnh lễ, nên bàn chân sen có dấu bánh xe của Ngài

2399

Pavaṭṭayitvā jaṭilassa sampati

As the ascetic was performing his prostration,

đã tự động đặt lên búi tóc của vị ẩn sĩ,

Table of Contents

Settings