Jinavaṃsadīpaṃ

7499

Khemaṃdisaṃ sañcaratīti loke

The stream of his fame, that he travels

sự liên kết danh tiếng của Ngài vang lừng khắp thế gian

7500

Abbhuggato tassa yaso pabandho; ()

to the secure direction, has spread throughout the world;

rằng Ngài đi đến phương an toàn. ()

7501

86.

7502

Tīha’ṭṭhahi vijjāhi

His pure body of fame, endowed with three or eight knowledges

Với ba và tám minh (vijjā),

7503

Tipañcacaraṇehi’mehi sampantassa,

and these thirteen or fifteen conducts,

với mười lăm hành (caraṇa) này được đầy đủ,

7504

Vijjācaraṇa visuddhaṃ

still shines today,

thân danh tiếng thanh tịnh về minh và hạnh

7505

Yasosarīraṃ virājate yāvajja ()

pure in knowledge and conduct.

vẫn tỏa sáng cho đến ngày nay. ()

7506

Iti medhānandābhidhānenayatinā viracite sakalakavijana hadayānandadānanidāne jinavaṃsadīpe santike nidāne bhagavato vijjācaraṇa sampannoti nāmapaññattiyāabhidheya paridīpo ekavīsatimo saggo.

Thus ends the twenty-first chapter, the elucidation of the meaning of the designation "The Fortunate One is accomplished in knowledge and conduct," in the Jinavaṃsadīpa, which is the source of joy for the hearts of all poets, composed by the monk named Medhānanda, in the Nidāna section.

Như vậy, đây là chương hai mươi mốt trong Jinavaṃsadīpa, một nguồn vui cho tâm của tất cả các nhà thơ, do ẩn sĩ tên Medhānanda biên soạn, trong phần Nidāna về sự thành tựu minh và hạnh của Đức Thế Tôn, giải thích về danh hiệu Sugato.

7507

Taṃkho pana bhavantaṃ gotamaṃ evaṃ kalyāṇo kittisaddo abbhuggato itipi so bhagavā sugatoti.

Indeed, such a glorious report has arisen concerning the venerable Gotama: "He is indeed the Fortunate One, the Sugata."

Thật vậy, tiếng tăm tốt đẹp này đã vang lừng về Đức Gotama: “Đức Thế Tôn ấy là Sugata (Thiện Thệ).”

7508

Sobhanagamanattā sugatoti.

Sugata because of his beautiful going.

Ngài là Sugata vì Ngài đã đi một cách tốt đẹp.

7509

1.

7510

Gamana māhu gatanti susobhanaṃ

Going is called "gata," beautiful and auspicious,

Họ nói rằng sự đi là gata, và sự đi đến phương an toàn

7511

Ariyamaggagatena sivaṃdisaṃ,

by the Noble Path to the secure direction;

bằng con đường cao quý là su-sobhaṇa (rất tốt đẹp).

7512

(Dutavilambita)tā’pagato gato

He who has gone, having transcended, is "gata" (Dutavilambita),

Vì Ngài đã đi, đã thoát ly (khỏi mọi phiền não),

7513

Itipi so sugato sugato siyā; ()

therefore he is the Sugata, the Well-Gone;

nên Ngài là Sugata (Thiện Thệ). ()

7514

2.

7515

Gamana mācariyā ya manuttara-

Teachers here declare that going to be supreme,

Các bậc đạo sư ở đây nói rằng sự đi (gamana) là vô thượng,

7516

Vibhavadaṃ pavadanti’ha sobhanaṃ,

beautiful, bestowing great wealth;

mang lại sự thịnh vượng tốt đẹp.

7517

Tadariyena gatena gato yato

Since he has gone by that Noble Path,

Vì Ngài đã đi con đường cao quý đó,

7518

Itipi so sugato sugato siyā; ()

therefore he is the Sugata, the Well-Gone;

nên Ngài là Sugata (Thiện Thệ). ()

7519

3.

7520

Muni timaṇḍalachādanatapparo

The Sage, intent on covering his three circles,

Vị ẩn sĩ chuyên che đậy ba vòng tròn (cơ thể)

7521

Suparimaṇḍala mantaravāsakaṃ,

wears his inner robe perfectly wrapped,

bằng y nội (antaravāsaka) được quấn thật chỉnh tề,

7522

Kanakakattariyā sunivāsaye

Like a golden scissor, he expertly dons it,

Ngài mặc y như một bông sen chín cánh

7523

Navadalaṃ kamalaṃ’va vikantayaṃ; ()

as if cutting a fresh lotus petal;

được cắt tỉa hoàn hảo bằng kéo vàng. ()

7524

4.

7525

Kanakadāmavarena parikkhipaṃ

Encircling his lotus-like hand with a supreme golden chain,

Ngài quấn y như một vòng hoa vàng

7526

Paduma hattha mivo’pari bandhati,

he binds it above,

trên bàn tay hoa sen, như một tia chớp vàng rực rỡ

7527

Samuni thāvaravijjulatāsiri-

That Sage, whose bodily bonds are seized by the splendor

trên thân thể được trang sức bằng những sợi dây vàng

7528

Musitacārikalebarabandhanaṃ; ()

of a stable lightning-like jewel;

của vị ẩn sĩ bất động. ()

7529

5.

7530

Sirighaṇo ghanakañcanacetiye

With his beautiful nose, he partakes of the crimson robe,

Đấng vinh quang, với chiếc mũi vàng rực rỡ, mặc y tăng-già-lê (cīvara)

7531

Ratanakambalavattha mivā’hataṃ,

whose brilliance is like that of the rising sun,

màu đỏ rực như ánh nắng ban mai,

7532

Taruṇabhānupabhāruṇacīvaraṃ

upon his noble and glorious body,

như một tấm thảm quý báu mới dệt

7533

Sirisarīravare paṭisevati; ()

as if a new, untouched jewel-carpet on a dense golden stupa;

trên thân thể cao quý. ()

7534

6.

7535

Samuni jālavinaddhamanohara-

The Sage, with his charming hands adorned with nets,

Vị ẩn sĩ, với bàn tay duyên dáng như được bao phủ bởi mạng lưới,

7536

Karatalehi sunīlamaṇippabhaṃ,

makes the lapis lazuli bowl beautiful,

tô điểm chiếc bát đá màu xanh ngọc

7537

Upalapatta malaṅkurute yathā

just as a lake with lotuses

như một hồ sen được tô điểm

7538

Bhamaramamburuhehi sarovaro; ()

adorns the bee;

bởi những con ong. ()

7539

7.

7540

Vajati sobhana mindasarāsana-

He goes beautifully, like a moving Mount Meru

Ngài đi như một ngọn núi Meru di động

7541

Jaṭitajaṅgamameruriva’ñjase,

studded with the splendid Indra's bow, directly;

được nạm ngọc cầu vồng tuyệt đẹp,

7542

Samaṇamaṇḍanamaṇḍitaviggaho

His form adorned with the adornments of an ascetic,

thân thể được trang sức bởi sự trang hoàng của bậc Sa-môn,

7543

Itipi so sugato sugato siyā; ()

therefore he is the Sugata, the Well-Gone;

nên Ngài là Sugata (Thiện Thệ). ()

7544

8.

7545

Suragajo’riva nandanakānanā

Like a celestial elephant from the Nandana grove,

Như voi chúa từ vườn Nandana,

7546

Maṇiguhāya harī’va yugandharā,

like a lion from a jewel cave in the Yugandhara mountains,

như sư tử từ hang ngọc Yugandhara,

7547

Navaravinduri’vā’maravāpito

Like a fresh lotus from an immortal pond,

như hoa sen mới nở từ hồ trời,

7548

Samadahaṃsavaro’va’hinikkhamaṃ; ()

like a supreme swan, he emerges;

như thiên nga chúa xuất hiện. ()

7549

9.

7550

Vanaguhāditapovanato subhaṃ

From a forest cave or hermitage, he, of incomparable form,

Ngài đi ra từ hang động rừng, từ khu rừng khổ hạnh,

7551

Vajati nikkhamiyā’samarūpimā,

goes forth beautifully,

với thân thể vô song, đẹp đẽ,

7552

Nirupamassiriyā bhusa mullasaṃ

Radiating exceedingly with peerless splendor,

rực rỡ với vẻ đẹp vô song,

7553

Itipi so sugato sugato siyā; ()

therefore he is the Sugata, the Well-Gone;

nên Ngài là Sugata (Thiện Thệ). ()

7554

10.

7555

Visaravipphuritā’mitaraṃsinā

With boundless rays spreading and emanating,

Với những tia sáng vô hạn tỏa ra,

7556

Suparisekasuvaṇṇaraseni’va,

as if bathed in supreme golden elixir,

như được rưới bằng nước vàng ròng,

7557

Vajati piñjarito vasudhambaraṃ

He traverses the earth and sky, tinged with golden hues,

Ngài đi trên mặt đất màu vàng rực rỡ,

7558

Itipi so sugato sugato siyā; ()

therefore he is the Sugata, the Well-Gone;

nên Ngài là Sugata (Thiện Thệ). ()

7559

11.

7560

Karivaro’va karīhi purakkhato

Like a lordly elephant surrounded by elephants,

Như voi chúa được voi vây quanh,

7561

Sakalapāpamalā’pagato sayaṃ,

he himself, cleansed of all defilements of evil,

tự mình đã thoát ly mọi ô nhiễm tội lỗi,

7562

Vajati vitamalehi nisevito

Goes, attended by those who are taintless,

Ngài đi được các bậc vô nhiễm phụng sự,

7563

Itipi so sugato sugato siyā; ()

therefore he is the Sugata, the Well-Gone;

nên Ngài là Sugata (Thiện Thệ). ()

7564

12.

7565

Asamabuddhavilāsalavena yo

He, whose unmatched Buddha-grace

Với một chút vẻ duyên dáng vô song của Đức Phật,

7566

Abhibhavaṃ sanarāmaravibbhamaṃ,

surpasses the allure of humans and gods,

Ngài vượt qua sự mê hoặc của loài người và chư thiên,

7567

Paṭipathaṃ paṭipajjati sobhanaṃ

Proceeds beautifully along the path,

Ngài đi trên con đường tốt đẹp,

7568

Itipi so sugato sugato siyā; ()

therefore he is the Sugata, the Well-Gone;

nên Ngài là Sugata (Thiện Thệ). ()

7569

13.

7570

Purimapacchimadakkhiṇavāmato

Dispelling darkness with the splendor of his emanating body,

Từ phía trước, sau, phải và trái,

7571

Pabhavadehapabhāhi pahāsayaṃ,

from front, back, right, and left,

Ngài làm rạng rỡ mặt đất bằng hào quang từ thân Ngài,

7572

Ratana’sītimitaṃ vajate bhuvi

He walks eighty cubits on the earth,

Ngài đi trên mặt đất với tám mươi tầm hào quang,

7573

Itipi so sugato sugato siyā; ()

therefore he is the Sugata, the Well-Gone;

nên Ngài là Sugata (Thiện Thệ). ()

7574

14.

7575

Nigamagāmapurisu ca cārikaṃ

He, the one who brings compassion, travels

Ngài là bậc du hành từ thị trấn đến làng mạc và thành phố,

7576

Carati yo karuṇāparicāriko,

from town to village to city,

là bậc đầy lòng từ bi,

7577

Amitasattamanoratha māvahaṃ

Fulfilling the aspirations of countless beings,

Ngài mang lại vô số ước nguyện cho chúng sinh,

7578

Itipi so sugato sugato siyā; ()

therefore he is the Sugata, the Well-Gone;

nên Ngài là Sugata (Thiện Thệ). ()

7579

15.

7580

Kumudapaṅkaja campakamālati-

His body touched by showers of Kumuda, Panka, Campaka, Mālati,

Với thân thể được chạm nhẹ bởi những cơn mưa hoa

7581

Kusumavuṭṭhisuphassitaviggaho,

and other fragrant flowers,

sen trắng (kumuda), sen hồng (paṅkaja), hoa campaka và hoa lài (mālatī),

7582

Vajati cārutaraṃ jalitiddhimā

He walks with great charm, endowed with mystic power,

Ngài đi một cách duyên dáng hơn, với thần thông rực rỡ,

7583

Itipi so sugato sugato siyā; ()

therefore he is the Sugata, the Well-Gone;

nên Ngài là Sugata (Thiện Thệ). ()

7584

16.

7585

Tagarakuṅkumalohita candana-

On a great path strewn with fragrant powders

Trên con đường lớn được rải bột thơm

7586

Surabhicuṇṇavikiṇṇamahāpathe,

of tagara, saffron, red sandalwood,

tagara, nghệ tây, gỗ đàn hương đỏ,

7587

Vajati gandhagajo viya sobhanaṃ

He walks beautifully, like a fragrant elephant,

Ngài đi một cách tốt đẹp như voi chúa hương thơm,

7588

Itipi so sugato sugato siyā; ()

therefore he is the Sugata, the Well-Gone;

nên Ngài là Sugata (Thiện Thệ). ()

7589

17.

7590

Turiyarāva satānugatatthuti-

His excellent qualities praised with hundreds of verses

Đức Thế Tôn, với những đức tính tốt đẹp được ca ngợi

7591

Padasatehi abhitthutasagguṇo,

and accompanied by hundreds of musical sounds,

bằng hàng trăm lời tán thán kèm theo hàng trăm âm thanh nhạc cụ,

7592

Vajati haṃsavilāsitagāmiyo

He walks with the grace of a swan,

Ngài đi với dáng đi uyển chuyển như thiên nga,

7593

Itipi so sugato sugato siyā; ()

therefore he is the Sugata, the Well-Gone;

nên Ngài là Sugata (Thiện Thệ). ()

7594

18.

18.

7595

Suranarādivilocanabhājana-

He, whose pleasing form is like nectar, drunk

Vẻ đẹp của thân tướng Ngài là cam lồ

7596

Pivitarūpavilāsasudhāraso,

by the eyes of gods, humans, and others,

được đôi mắt của chư thiên, nhân loại và các chúng sanh khác thưởng thức,

7597

Vajati sīhavijambhitavikkamo

He walks with the majestic stride of a lion,

Ngài đi với dáng đi oai hùng như sư tử vươn vai,

7598

Itipi so sugato sugato siyā; ()

therefore he is the Sugata, the Well-Gone;

vì thế, Ngài là Sugata, bậc Thiện Thệ.

7599

19.

19.

7600

Caraṇatāmarasassiribhārataṃ

The burden of glory of his lotus-like feet

Như thể không thể chịu đựng được sức nặng vẻ đẹp

7601

Anadhivāsini’vā’vanikāminī,

the earth, like a bride, does not withstand him,

của đôi chân sen của Ngài, nàng thiếu nữ mặt đất,

7602

Vajati tamhi pavedhati kampati

she trembles and quivers under him as he walks;

khi Ngài đi, liền rung chuyển và chấn động,

7603

Itipi so sugato sugato siyā; ()

for this reason, he is indeed a Sugata, a Sugata. ()

vì thế, Ngài là Sugata, bậc Thiện Thệ.

7604

20.

20.

7605

Sukhumakunthakipakilalikamakkhikā-

He who, full of compassion for tiny ants, lice, maggots, flies,

Với lòng thương xót những con kiến nhỏ, giun, rệp, muỗi,

7606

Makasakīṭapaṭaṅga manuddayo,

mosquitoes, insects, and moths,

côn trùng và bướm đêm,

7607

Vajati yo aviheṭhaya mañjase

walks gently without harming them;

Ngài đi trên đường mà không làm hại chúng,

7608

Itipi so sugato sugato siyā; ()

for this reason, he is indeed a Sugata, a Sugata. ()

vì thế, Ngài là Sugata, bậc Thiện Thệ.

7609

21.

21.

7610

Ṭhapitacakkavaraṅkitadakkhiṇa-

He whose right lotus-foot, adorned with the imprint of a supreme wheel,

Khi đi, nếu Ngài đặt xuống trước

7611

Caraṇa paṅkaja piñjaritañjaso,

makes the path golden (shining),

bàn chân phải, được trang điểm bởi dấu hiệu bánh xe tuyệt hảo,

7612

Vajati yo paṭhamaṃ yadi nikkhipaṃ

if he first places it down as he walks;

con đường sẽ được nhuộm màu vàng rực của đóa sen chân,

7613

Itipi so sugato sugato siyā; ()

for this reason, he is indeed a Sugata, a Sugata. ()

vì thế, Ngài là Sugata, bậc Thiện Thệ.

7614

22.

22.

7615

Anupalitta malehi samaṃ phusaṃ

He whose lotus-soft foot-soles touch the earth equally,

Khi tiếp xúc với bụi bẩn, Ngài không bị vấy bẩn,

7616

Kamalakomalapādatalehi yo,

unsullied by defilements,

Vị nào, với lòng bàn chân mềm mại như hoa sen,

7617

Vajati dhūtamalaṃ vasudhātalaṃ

and he walks upon the defilement-purified ground;

bước đi trên mặt đất đã được rũ sạch bụi bẩn,

7618

Itipi so sugato sugato siyā; ()

for this reason, he is indeed a Sugata, a Sugata. ()

vì lẽ ấy, Ngài là bậc Thiện Thệ, quả là bậc Thiện Thệ.

7619

23.

23.

7620

Bhavati bheritalaṃ’va pakasārita-

The earth, uneven and elevated, does not become impassable

Mặt đất vốn khó đi, với những nơi lồi lõm,

7621

Caraṇatāmarasehi suduggamaṃ,

for him, even though he spreads his lotus-like feet;

trở nên bằng phẳng như mặt trống được căng ra

7622

Avanatunnataṭhāna mapāvanī

it becomes like a stretched drum-skin;

cho đôi chân sen của Ngài;

7623

Itipi so sugato sugato siyā; ()

for this reason, he is indeed a Sugata, a Sugata. ()

vì lẽ ấy, Ngài là bậc Thiện Thệ, quả là bậc Thiện Thệ.

7624

24.

24.

7625

Pathavitu’bbhavapaṅkajamuddhani

He whose lotus-like soft foot-soles are placed

Đặt đôi chân sen mềm mại

7626

Ṭhapitakomalapādatalambujo,

upon the lotuses arising from the earth,

lên những đóa sen vươn lên từ mặt đất,

7627

Vajati reṇupisaṅgasubhaṅgimā

walks with a beautiful grace, shimmering like dust;

Ngài bước đi, thân hình xinh đẹp nhuốm màu vàng của phấn hoa;

7628

Itipi so sugato sugato siyā; ()

for this reason, he is indeed a Sugata, a Sugata. ()

vì lẽ ấy, Ngài là bậc Thiện Thệ, quả là bậc Thiện Thệ.

7629

25.

25.

7630

Vajati antamaso’palasakkharā

Even the smallest stones, gravel,

Khi bậc Tối Thắng trong loài hai chân bước đi,

7631

Sakalikākaṭhelā’pi sakaṇṭakā,

shards, and thorns on the path,

ngay cả đến những viên đá, sỏi, mảnh sành, đồ gốm và gai nhọn

7632

Apavajanti pathā dipaduttame

move away from the path of the Foremost of Bipeds;

cũng đều tránh khỏi con đường của Ngài;

7633

Itipi so sugato sugato siyā; ()

for this reason, he is indeed a Sugata, a Sugata. ()

vì lẽ ấy, Ngài là bậc Thiện Thệ, quả là bậc Thiện Thệ.

7634

26.

26.

7635

Nijapadaṃ atidura manuddharaṃ

He does not lift his foot too far,

Ngài bước đi một cách ngay thẳng, không nhấc chân quá xa,

7636

Atisamīpa manikkhipa mañjase,

nor place it down too close, but precisely;

không đặt chân quá gần,

7637

Vajati gopphakajānu maghaṭṭayaṃ

he walks without striking his ankles or knees;

mắt cá và đầu gối không va chạm vào nhau;

7638

Itipi so sugato sugato siyā; ()

for this reason, he is indeed a Sugata, a Sugata. ()

vì lẽ ấy, Ngài là bậc Thiện Thệ, quả là bậc Thiện Thệ.

7639

27.

27.

7640

Atilahuṃ sanikaṃ samitindriyo

He does not walk too fast or too slowly, but with restrained senses,

Với các căn được chế ngự, Ngài không đi quá nhanh, cũng không quá chậm,

7641

Na carate carate jutiyu’jjalaṃ;

he walks brilliantly radiant;

Ngài đi với vẻ rạng ngời của sự nỗ lực;

7642

Bhuvi same visame asamo samaṃ

he, the incomparable one, walks equally on even and uneven ground;

trên đất bằng hay không bằng, bậc Vô Song vẫn đi một cách thăng bằng;

7643

Itipi so sugato sugato siyā; ()

for this reason, he is indeed a Sugata, a Sugata. ()

vì lẽ ấy, Ngài là bậc Thiện Thệ, quả là bậc Thiện Thệ.

7644

28.

28.

7645

Anavalokiya uddhamadhodisaṃ

Without looking up or down, or in the intermediate directions,

Không nhìn lên, không nhìn xuống, không nhìn các phương phụ,

7646

Anudisañca catuddisa mañjase,

or in the four cardinal directions, but precisely, ()

cũng không nhìn bốn phương một cách ngay thẳng,

7647

Vajati yo yugamatta mapekkhako

He who walks, looking a yoke's length ahead,

vị nào bước đi chỉ nhìn trong tầm một ách cày;

7648

Itipi so sugato sugato siyā; ()

For this reason, he is indeed a Sugata. ()

vì lẽ ấy, Ngài là bậc Thiện Thệ, quả là bậc Thiện Thệ.

7649

29.

29.

7650

Timadabandhurasindhurakesarī-

He whose mighty gait imitates the graceful movement of the lion, king of elephants, majestic with the three kinds of ichor,

Với dáng đi mô phỏng vẻ uyển chuyển

7651

Gativilāsaviḍambanavikkamo,

And who walks,

của voi chúa và sư tử đang trong thời kỳ sung sức,

7652

Vajati pādatalaṅka madassayaṃ

Without resting his foot on the ground (i.e., gracefully),

Ngài bước đi mà không để lại dấu chân;

7653

Itipi so sugato sugato siyā; ()

For this reason, he is indeed a Sugata. ()

vì lẽ ấy, Ngài là bậc Thiện Thệ, quả là bậc Thiện Thệ.

7654

30.

30.

7655

Nirupamajjutiyā purisāsabho

The Bull among men, with incomparable splendor, whose valor surpasses that of a mighty bull,

Bậc Ngưu Vương của loài người, với vẻ rạng ngời vô song,

7656

Vasabharājaparājitavikkamo,

Walks,

với sức mạnh vượt qua cả sức mạnh của bò chúa,

7657

Vajati sañjanayaṃ janasammadaṃ

Creating joy among the people,

bước đi, làm phát sinh niềm hoan hỷ cho chúng sanh;

7658

Itipi so sugato sugato siyā; ()

For this reason, he is indeed a Sugata. ()

vì lẽ ấy, Ngài là bậc Thiện Thệ, quả là bậc Thiện Thệ.

7659

31.

31.

7660

Sūriyaraṃsi sameti pavāyati

When the sun's rays converge and a fragrant breeze wafts

Khi ánh mặt trời dịu lại và làn gió nhẹ

7661

Kusumagandhasugandhasamīraṇe,

With the scent of flowers,

thơm ngát hương hoa thoảng qua,

7662

Vajati tabbimalañjasamajjhago

He walks along that pure, dust-free path,

Ngài đi giữa con đường thanh tịnh ấy;

7663

Itipi so sugato sugato siyā; ()

For this reason, he is indeed a Sugata. ()

vì lẽ ấy, Ngài là bậc Thiện Thệ, quả là bậc Thiện Thệ.

7664

32.

32.

7665

Jaladharā purato jalabindavo

Before him, rain clouds drop water droplets;

Khi Ngài đi trên con đường bụi bặm vừa lắng xuống,

7666

Naramarū kusumāti kirantipi,

Men and devas strew flowers;

các đám mây phía trước làm rơi những giọt nước,

7667

Tadupasattarajamhi pathe vaje

He walks on that path, cleared of dust,

chư thiên và loài người cũng rải hoa;

7668

Itipi so sugato sugato siyā; ()

For this reason, he is indeed a Sugata. ()

vì lẽ ấy, Ngài là bậc Thiện Thệ, quả là bậc Thiện Thệ.

7669

33.

33.

7670

Ruciracāmarachattadharāmarā-

Devas, carrying beautiful whisks and parasols, as well as asuras and humans,

Ngài bước đi, được chư thiên, a-tu-la và loài người

7671

Suranarehi’pi gacchati sakkato,

Show him reverence as he walks,

cầm phất trần và lọng đẹp đẽ, cung kính,

7672

Garukato mahito patimānito

Honoring him, respecting him, and revering him,

tôn trọng, tán thán và tôn vinh;

7673

Itipi so sugato sugato siyā; ()

For this reason, he is indeed a Sugata. ()

vì lẽ ấy, Ngài là bậc Thiện Thệ, quả là bậc Thiện Thệ.

7674

34.

34.

7675

Yadi migindagajindaturaṅgama-

If honored by the roars of lions, king-elephants, horses,

Nếu được đảnh lễ bởi tiếng rống của chúa sơn lâm, voi chúa, ngựa,

7676

Migavihaṅgamanādasupūjito,

Deer, and birds, he walks,

thú và chim,

7677

Vajati pupphavitānadharo sire

He goes, bearing a canopy of flowers on his head;

Trên đầu mang theo tàn hoa bay lượn,

7678

Itipi so sugato sugato siyā; ()

therefore, he is indeed "Sugata" (Well-gone). ()

Vì lẽ ấy, Ngài là Sugata, bậc Thiện Thệ.

7679

35.

7680

Nayanatoraṇacārutara’ñjase

When the Lord of Conquerors proceeds,

Trên con đường đẹp hơn với những cổng chào cho đôi mắt,

7681

Parilasanti gate jinakuñjare,

beautiful arches of eyes shine forth,

Khi bậc Tối Thắng vương giả đi đến, (chúng) lấp lánh,

7682

Sakasakā’bharaṇāni’pi pāṇinaṃ

and even the ornaments of people;

Cả những trang sức của chúng sanh cũng vậy.

7683

Itipi so sugato sugato siyā; ()

therefore, he is indeed "Sugata". ()

Vì lẽ ấy, Ngài là Sugata, bậc Thiện Thệ.

7684

36.

7685

Bhavati acchariyabbhutamaṅgala-

Continuous wondrous, amazing, and auspicious

Trở thành những lễ hội kỳ diệu, phi thường, tốt lành,

7686

Chaṇamahussavakeḷinirantaraṃ,

festivities and joyful celebrations arise;

Những cuộc vui, lễ lộc, và trò chơi không ngừng nghỉ,

7687

Tibhuvanaṃ sugate sugate pathe

in the three worlds when the Sugata is on his excellent path;

Khắp tam giới, khi bậc Thiện Thệ đi trên đường Thiện Thệ.

7688

Itipi so sugato sugato siyā; ()

therefore, he is indeed "Sugata". ()

Vì lẽ ấy, Ngài là Sugata, bậc Thiện Thệ.

7689

37.

7690

Siva masaṅkhatadhātu manuttaraṃ

He has gone to the unconditioned element, the supreme,

Đến được trạng thái an tịnh, vô vi, vô thượng,

7691

Paramasundaraṭhāna manāsavaṃ,

most beautiful, and taintless place of peace,

Nơi tối thượng mỹ miều, không còn lậu hoặc,

7692

Vigatajātijarāmaraṇaṃ gato

free from birth, old age, and death;

Đã đi đến nơi thoát khỏi sanh, già, và chết.

7693

Itipi so sugato sugato siyā; ()

therefore, he is indeed "Sugata". ()

Vì lẽ ấy, Ngài là Sugata, bậc Thiện Thệ.

7694

38.

7695

Murajadundubhichidda mivo’pari

Just as the unhindered sound of drums and kettledrums

Giống như lỗ hổng của trống muraja và trống lớn ở trên cao,

7696

Nabhasi yāvabhavagga masaṃvuṭaṃ,

resonates in the sky up to the highest existence,

Không bị che lấp trong hư không cho đến cõi Hữu Đảnh,

7697

Vivaṭa kameti yadubbhavapaṅkaja-

so too did the fame of the Jina, like an opening lotus,

Bởi Ngài đã chỉ ra con đường rộng mở, bằng sự đo lường đóa sen sinh hữu,

7698

Pamitiyā jinasaṅkha mapādise; ()

spread everywhere without obstruction. ()

nên Ngài được gọi là bậc Toàn Giác;

7699

39.

39.

7700

Yadapi maṇḍanabhumi subodhiyā

And also, the ornamented ground of excellent Awakening,

Cũng bởi vì mảnh đất trang nghiêm của sự Giác Ngộ hoàn hảo,

7701

Acalaṭhāna manaññavalañjiyaṃ,

an unshakeable place unattainable by others,

là nơi bất động, không ai khác sử dụng,

7702

Lalitapiñjakalāpanibho yahiṃ

where the Victorious Bodhi tree, like a beautiful peacock's tail,

nơi mà, giống như một chùm lông đuôi công lộng lẫy,

7703

Vijayabodhi idāni’pi rājate; ()

still shines forth. ()

cây Bồ-đề chiến thắng vẫn còn tỏa sáng cho đến ngày nay;

7704

40.

40.

7705

Paṭhama mubbhava mantapabhaṅguraṃ

He arrived at the most beautiful place of the first existence,

Nơi sinh khởi đầu tiên, mong manh ở phần cuối,

7706

Vasumatīyuvatihadayopamaṃ,

which is ultimately fragile, like the heart of the Earth-maiden;

tựa như trái tim của nàng thiếu nữ Địa Cầu,

7707

Tada’pi kasundaraṭhāna mupāgato

therefore, he is indeed "Sugata". ()

Ngài cũng đã đi đến nơi tốt đẹp ấy,

7708

Itipi so sugato sugato siyā; ()

For this reason, he is indeed a Sugata. ()

vì thế nên bậc Thiện Thệ được gọi là Sugata;

7709

41.

41.

7710

Yadapi bodhipadanti pavuccati

That which is called the Path of Awakening

Cũng bởi vì điều được gọi là nền tảng của Giác Ngộ,

7711

Ariyañāṇamihagga manuttaraṃ,

is the supreme and excellent Noble Knowledge here,

là Thánh trí tối thượng, vô song ở nơi đây,

7712

Yada’pi ñāṇa manāvaraṇaṃ tathā

which is also unobstructed knowledge, and thus

cũng bởi vì trí tuệ ấy không bị che chướng, như vậy,

7713

Nikhilañeyyapathā’nativattanaṃ; ()

never surpasses the entire range of knowable things. ()

không vượt ngoài con đường của tất cả những gì có thể biết;

7714

42.

42.

7715

Purimajātisu pūritapārami-

He, whose support was the tranquility of powerful conditions,

Trong các kiếp quá khứ, Ngài đã viên mãn các pāramī,

7716

Balavapaccayasantiparāyaṇo,

having perfected the pāramīs in previous existences,

với duyên mạnh mẽ, hướng đến sự an tịnh,

7717

Tada’pi sundaraṭhāna mupāgato

arrived at that beautiful place;

Ngài cũng đã đi đến nơi tốt đẹp ấy,

7718

Itipi so sugato sugato siyā; ()

therefore, he is indeed "Sugata". ()

vì thế nên bậc Thiện Thệ được gọi là Sugata;

7719

43.

43.

7720

Ariyamaggacatukkapahīṇakaṃ

He, by the four noble paths, has eradicated defilements,

Trạng thái phiền não đã bị đoạn trừ bởi bốn Thánh đạo,

7721

Napunare’ti kilesagataṃ sataṃ,

and does not return to the state of defilements;

sẽ không bao giờ quay trở lại, đã đi mất vĩnh viễn,

7722

Apunarāgamanaṃ sugato yato

since the Sugata's non-return is assured;

bởi vì bậc Thiện Thệ đã đi đến nơi không còn quay lại,

7723

Itipi so sugato sugato siyā; ()

therefore, he is indeed "Sugata". ()

vì thế nên bậc Thiện Thệ được gọi là Sugata;

7724

44.

44.

7725

Sumati suṭhugato paṇidhānato

From the time of his solemn aspiration, the intelligent one

Với trí tuệ tốt đẹp, Ngài đã đi một cách tốt đẹp, từ lúc phát nguyện

7726

Ppabhuti yāva jayāsanupāsanaṃ,

has gone very well, until he reached the victory seat,

cho đến khi ngồi trên pháp tòa chiến thắng,

7727

Tidasapāramiyo paripūrayaṃ

perfecting the thirty pāramīs;

trong khi làm viên mãn ba mươi pāramī,

7728

Itipi so sugato sugato siyā; ()

therefore, he is indeed "Sugata". ()

vì thế nên bậc Thiện Thệ được gọi là Sugata;

7729

45.

45.

7730

Tadubhayantabhavābhavadiṭṭhiyo

He, having gone without approaching

Không đi đến hai cực đoan là thường kiến và đoạn kiến,

7731

Anupagamma gato hitamāvahaṃ,

the two extremes of eternalism and annihilationism, brings benefit;

Ngài đã đi con đường mang lại lợi ích,

7732

Paṭipadāya hi suṭṭhutarāya yo

because he, by the very excellent path,

bởi con đường thực hành thật tốt đẹp thay,

7733

Itipi so sugato sugato siyā; ()

therefore, he is indeed "Sugata". ()

vì thế nên bậc Thiện Thệ được gọi là Sugata;

7734

46.

46.

7735

Rucirabhāratibhattutibhocatu-

He, as if a lion amidst the assembly of the fourfold community,

Với lời nói hay đẹp, được tán thán và tôn kính, Ngài đi vào giữa

7736

Parisamajjhagato viyakesari,

devoted to beautiful speech,

bốn hội chúng, như một con sư tử,

7737

Gadati vītabhayo giramāsabhiṃ

speaks fearlessly with a noble voice;

không sợ hãi, Ngài nói lên lời nói của bậc tối thượng,

7738

Itipi so sugato sugato siyā; ()

therefore, he is indeed "Sugata". ()

Do đó, Ngài là Bậc Thiện Thệ, là Bậc Thiện Thệ; ()

7739

47.

47.

7740

Surabhinā mukhatāmarase vacī-

From his lotus-like mouth, fragrant with speech,

Từ miệng sen thơm ngát, lời nói

7741

Sucaritappabhavena subhāsitaṃ,

he utters well-spoken words by the power of good conduct,

Do oai lực của thiện hạnh, lời nói được nói khéo,

7742

Gadati dhammasabhaṃ parivāsayaṃ

perfuming the assembly of Dhamma;

Ngài thuyết pháp làm hoan hỷ hội chúng

7743

Itipi so sugato sugato siyā; ()

therefore, he is indeed "Sugata". ()

Do đó, Ngài là Bậc Thiện Thệ, là Bậc Thiện Thệ; ()

7744

48.

48.

7745

Ratikaraṃ karavīkavirāvato

He speaks words more eloquent than the delightful cry of the karavīka bird,

Làm hoan hỷ, hơn tiếng chim Karavika

7746

Paṭutaraṃ sutaraṃ sarasaṃ giraṃ,

well-sung, melodious, and pleasant,

Lời nói sắc bén, dễ nghe, đầy ý vị,

7747

Gadati sotarasaṃ parisattare

pleasing to the ears of the audience;

Ngài thuyết pháp làm hài lòng người nghe trong hội chúng

7748

Itipi so sugato sugato siyā; ()

therefore, he is indeed "Sugata". ()

Do đó, Ngài là Bậc Thiện Thệ, là Bậc Thiện Thệ; ()

7749

49.

49.

7750

Gadati sabbavacīduritehi yo

He, abstaining from all verbal misconduct,

Ngài thuyết pháp, người đã tránh xa mọi ác hạnh của lời nói,

7751

Pavirato abhisandhiya bhindiya,

and dispelling mental fabrications by means of analysis,

Đã từ bỏ sự chia rẽ và gây bất hòa,

7752

Avitathena tathañca kathaṃkathā

speaks of things as they are, without falsehood,

Với lời nói chân thật, đúng như vậy, không nghi ngờ.

7753

Itipi so sugato sugato siyā; ()

and therefore he is indeed "Sugata". ()

Như vậy, Ngài là bậc Thiện Thệ, Ngài là bậc Thiện Thệ. ()

7754

50.

7755

Thirakathaṃ nakadāvi visaṃvado

His words are steadfast, never contradictory;

Lời nói chắc chắn không bao giờ bất hòa,

7756

Gadati paccayikaṃ acalācalaṃ,

he speaks that which is trustworthy and unshakable;

Ngài nói lời đáng tin cậy, không lay chuyển,

7757

Parisago catusaccadaso sadā

he always reveals the Four Noble Truths to the assembly;

Luôn không sợ hãi trong hội chúng, thấy Tứ Diệu Đế,

7758

Itipi so sugato sugato siyā; ()

therefore, he is indeed "Sugata". ()

Như vậy, Ngài là bậc Thiện Thệ, Ngài là bậc Thiện Thệ. ()

7759

51.

7760

Sahitabhinnajanesudayāparo

He, being compassionate towards those who are united or divided,

Đối với chúng sinh có lợi và chia rẽ, Ngài tràn đầy lòng từ bi,

7761

Anupadāniyameva’bhisandhiyaṃ,

always speaks words conducive to their reconciliation,

Không có sự bám víu trong sự kết nối,

7762

Gadatiyovacanaṃpaṭigaṇhiyaṃ

and worthy of acceptance;

Ngài nói lời được đón nhận,

7763

Itipi so sugato sugato siyā; ()

therefore, he is indeed "Sugata". ()

Như vậy, Ngài là bậc Thiện Thệ, Ngài là bậc Thiện Thệ. ()

7764

52.

7765

Piyakaraṃ sukumārataraṃ giraṃ

He speaks endearing, gentle words,

Lời nói đáng yêu, dịu dàng,

7766

Sutisukhaṃ sugamaṃ hadayaṅgamaṃ,

pleasant to hear, easy to grasp, and heart-touching,

Dễ nghe, dễ hiểu, đi vào lòng người,

7767

Gadati nela manelagalaṃ yato

without faults, as if from a flawless throat;

Ngài nói lời trong sáng, không vướng mắc,

7768

Itipi so sugato sugato siyā; ()

therefore, he is indeed "Sugata". ()

Như vậy, Ngài là bậc Thiện Thệ, Ngài là bậc Thiện Thệ. ()

7769

53.

7770

Vihitavāṇivilāsinisaṅgamo

He, endowed with the graces of speech,

Với sự kết hợp của ngôn ngữ được sắp đặt,

7771

Sumati sāmayikaṃ samayaṃ vidū,

the intelligent one, knowing the opportune moment,

Bậc trí tuệ hiểu rõ thời điểm thích hợp,

7772

Gadati bhuta pavatti manaññathā

speaks of events as they truly occurred, not otherwise;

Ngài nói sự thật không sai khác,

7773

Itipi so sugato sugato siyā; ()

therefore, he is indeed "Sugata". ()

Như vậy, Ngài là bậc Thiện Thệ, Ngài là bậc Thiện Thệ. ()

7774

54.

7775

Gadati ñeyyapadatthavido sadā

He always speaks, knowing the meaning of knowable things,

Luôn nói lời hiểu rõ các ý nghĩa cần biết,

7776

Janahitattha manatthapanūdanaṃ,

for the welfare of people, dispelling what is detrimental,

Vì lợi ích của chúng sinh, loại bỏ những điều không lợi ích,

7777

Gadita matthagataṃ ubhayatthadaṃ

his words are meaningful and confer benefit on both counts;

Lời nói có ý nghĩa, mang lại lợi ích cả hai,

7778

Itipi so sugato sugato siyā; ()

therefore, he is indeed "Sugata". ()

Như vậy, Ngài là bậc Thiện Thệ, Ngài là bậc Thiện Thệ. ()

7779

55.

7780

Sakalasaṅkhatadhammavimuttiyā

He speaks the Dhamma that leads to liberation from all conditioned things,

Để giải thoát khỏi tất cả các pháp hữu vi,

7781

Gadati damma masaṅkhadhātuyā,

and to the unconditioned element (Nibbāna),

Ngài nói về yếu tố vô vi, có thể chế ngự được,

7782

Ariyamaggaphalehi’pi nissitaṃ

based on the fruits of the Noble Path;

Và dựa vào các quả vị của Thánh đạo,

7783

Itipi so sugato sugato siyā; ()

therefore, he is indeed "Sugata". ()

Như vậy, Ngài là bậc Thiện Thệ, Ngài là bậc Thiện Thệ. ()

7784

56.

7785

Vinayavādi vineyyajane yato

Because he is a Vinaya speaker who guides those to be trained,

Vì Ngài là bậc thuyết về Giới luật cho những người cần được giáo hóa,

7786

Vinayanattha manattanayatvitaṃ,

he teaches the training related to non-self, for the purpose of training;

Về ý nghĩa của sự chế ngự, không có ngã,

7787

Vinayanissitakaṃ gadate kathaṃ

he speaks the teaching based on training;

Ngài nói lời dựa trên Giới luật,

7788

Itipi so sugato sugato siyā; ()

therefore, he is indeed "Sugata". ()

Như vậy, Ngài là bậc Thiện Thệ, Ngài là bậc Thiện Thệ. ()

7789

57.

7790

Hadayakosanidhānavatiṃ sadā

He always speaks with analogies that are like treasures within the heart,

Luôn nói lời có kho tàng trong tâm,

7791

Sadupamaṃ pariyantavatiṃ kathaṃ,

and with explanations that have a clear conclusion;

Lời nói có giới hạn, có ví dụ tốt,

7792

Gadati mañjugado vadanaṃ varo

the excellent one speaks sweetly;

Bậc tối thượng nói lời ngọt ngào,

7793

Itipi so sugato sugato siyā; ()

therefore, he is indeed "Sugata". ()

Như vậy, Ngài là bậc Thiện Thệ, Ngài là bậc Thiện Thệ. ()

7794

58.

7795

Muni rasaṅkuvitānanapaṅkajo

The sage, whose lotus-like face is without displeasure,

Vị ẩn sĩ với gương mặt sen không cong,

7796

Purimameva giraṃ parisantare,

first speaks to the assembly

Trong hội chúng, Ngài nói lời trước đây,

7797

Gadati aṭṭhavidhaṅgikaka māsabhiṃ

the noble eightfold path;

Lời nói có tám chi phần, như tiếng rống sư tử,

7798

Itipi so sugato sugato siyā; ()

therefore, he is indeed "Sugata". ()

Như vậy, Ngài là bậc Thiện Thệ, Ngài là bậc Thiện Thệ. ()

Table of Contents

Settings