Table of Contents

Moggallāna Vuttivivaraṇapañcikā

Edit
250
Nāmasmā sassa suña hoti; buddhassa–-dvisakārapāṭhena siddhe lāghavatthamidaṃ.
Suñ replaces ssa from a noun; 'buddhassa' (of the Buddha) – this is for brevity, being accomplished by the two-s rule.
Từ danh từ, ssa sẽ có suña; buddhassa – điều này là để rút gọn khi đã thành công với cách đọc dvisakāra.
251
Ssaṃssāssāyesvitarekaññetimānami-.
"Ssaṃssāssāyesvitarekaññetimānami"-
Ssaṃ, ssā, ssāya, v.v. của itara, eka, añña, eta, ima.
252
Ssamādisvitarādīnami hoti; itarissaṃ, itarissā, ekissaṃ, ekissā, aññassaṃ, aññassā, etissaṃ, etissāya, imissaṃ, imissā, imassāya; esviti-kiṃ?
In ssaṃ, etc., 'i' occurs for itara and so on; 'itarissaṃ', 'itarissā', 'ekissaṃ', 'ekissā', 'aññassaṃ', 'aññassā', 'etissaṃ', 'etissāya', 'imissaṃ', 'imissā', 'imassāya'. Why "esviti" (in these)?
Trong ssa, v.v., itara, v.v. sẽ có i; itarissaṃ, itarissā, ekissaṃ, ekissā, aññassaṃ, aññassā, etissaṃ, etissāya, imissaṃ, imissā, imassāya. Tại sao "esviti"?
Itarāya, esanti-kiṃ?
'Itarāya'. Why "esanti" (these)?
Itarāya. Tại sao "esanti"?
Sabbassaṃ, sabbassā.
'Sabbassaṃ', 'sabbassā'.
Sabbassaṃ, sabbassā.
253
Tāya vā -.
"Tāya vā"-
Tāya vā.
254
Ssamādisu tassā vā i hoti; tissaṃ, tassaṃ, tissā, tassā, tissāya, tassāya; ssaṃssāssāyesvitveva-tāya.
In ssaṃ, etc., 'i' optionally occurs for tassā; 'tissaṃ', 'tassaṃ', 'tissā', 'tassā', 'tissāya', 'tassāya'. Only "ssaṃssāssāyesvitveva" (in ssaṃ, ssā, ssāya, etc.) – 'tāya'.
Trong ssa, v.v., tassā vā sẽ có i; tissaṃ, tassaṃ, tissā, tassā, tissāya, tassāya. Cũng vậy, ssaṃssāssāyesvit – tāya.
255
Tetimāto yassa ssāya-.
"Tetimāto yassa ssāya"-
Từ ta, eta, ima, yassa sẽ có ssāya.
256
Tāetāimāto sassassāyo hoti vā; tassāya, tāya, etissāya, etāya, imissāya, imāya.
From tā, etā, imā, ssāya optionally occurs for ya; 'tassāya', 'tāya', 'etissāya', 'etāya', 'imissāya', 'imāya'.
Từ tā, etā, imā, sassassāyo sẽ có vā; tassāya, tāya, etissāya, etāya, imissāya, imāya.
257
Ratyādīhi ṭo smino-.
"Ratyādīhi ṭo smino"-
Từ ratti, v.v., ṭo và smin.
258
Ratyādīhi smino ṭo hoti vā; ratto, rattiyaṃ, ādo, ādismiṃ.
From rati and so on, ṭo optionally occurs for smin; 'ratto', 'rattiyaṃ', 'ādo', 'ādismiṃ'.
Từ ratti, v.v., smin sẽ có ṭo vā; ratto, rattiyaṃ, ādo, ādismiṃ.
259
Suhisubhasso-.
"Suhisubhasso"-
Suhi và ubha.
260
Ubhassa suhisvo hoti; ubhosu, ubhohi.
Suhi and svo occur for ubha; 'ubhosu', 'ubhohi'.
Ubha sẽ có suhi; ubhosu, ubhohi.
261
Ltupitādīnamā simhi-.
"Ltupitādīnamā simhi"-
Ā của latu, pita, v.v. trong simhi.
262
Latuppaccayantānaṃ pitādīnañcā hoti simhi; kattā pitā; pitu mātu bhātu dhītu duhitu jāmātu nattu hotu potu.
For words ending in latuppaccaya and pitādi, 'ā' occurs in simhi; 'kattā' (doer), 'pitā' (father); 'pitu', 'mātu', 'bhātu', 'dhītu', 'duhitu', 'jāmātu', 'nattu', 'hotu', 'potu'.
Các từ kết thúc bằng hậu tố latu và pita, v.v. sẽ có ā trong simhi; kattā, pitā; pitu, mātu, bhātu, dhītu, duhitu, jāmātu, nattu, hotu, potu.
263
Ge a ca-.
"Ge a ca"-
Ge và a.
264
Latupitādīnaṃ a hoti ge ā ca; bho katta, bho kattā, bho pita, bho pitā.
For words ending in latuppaccaya and pitādi, 'a' occurs in ge and 'ā' optionally; 'bho katta', 'bho kattā', 'bho pita', 'bho pitā'.
Latu, pita, v.v. sẽ có a trong ge và ā; bho katta, bho kattā, bho pita, bho pitā.
265
Ayūnaṃ vā dīgho-.
"Ayūnaṃ vā dīgho"-
Ayūnaṃ vā dīgho.
266
A i u iccesaṃ vā dīgho hoti ge pare tiliṅge; bho purisā, bho purisa, bho aggī, bho aggi, bho bhikkhū, bho bhikkhū.
The vowels a, i, u are optionally lengthened when ge follows, in all three genders; 'bho purisā', 'bho purisa', 'bho aggī', 'bho aggi', 'bho bhikkhū', 'bho bhikkhu'.
A, i, u sẽ có dīgho vā khi ge theo sau, trong ba giống; bho purisā, bho purisa, bho aggī, bho aggi, bho bhikkhū, bho bhikkhū.
267
Ghabrahmādite-.
"Ghabrahmādite"-
Gha và brahmādito.
268
Ghato brahmādito ca gasse vā hoti; hoti kaññe, hoti kaññā, bho brahme, bho brahma, bho katte, bho katta,bho ise, bho isi, bho sakhe, bho sakha –- sakhi sakhīti-itthiyaṃ siddhameva; ākatigaṇoyaṃ; evamaññatrāpi.
From gha and brahmādi, 'e' optionally occurs for ga; 'hoti kaññe', 'hoti kaññā', 'bho brahme', 'bho brahma', 'bho katte', 'bho katta', 'bho ise', 'bho isi', 'bho sakhe', 'bho sakha' – for sakhi (friend), sakhi (female friend), it is already established in the feminine; this is an ākatigaṇa; similarly elsewhere.
Từ gha và brahmādito, gasse vā sẽ có e; hoti kaññe, hoti kaññā, bho brahme, bho brahma, bho katte, bho katta, bho ise, bho isi, bho sakhe, bho sakha – sakhi, sakhī trong giống cái đã được chứng minh; đây là một nhóm từ mở rộng; tương tự ở những nơi khác.
269
Nāmmādīhi-.
"Nāmmādīhi"-
Nāmmādīhi.
270
Ammādīhi gassena hoti; bhoti ammā; bhoti annā, bhoti ambā.
From ammādi, 'e' does not occur for ga; 'bhoti ammā' (venerable mother); 'bhoti annā', 'bhoti ambā'.
Từ ammādīhi, gasse sẽ có na; bhoti ammā; bhoti annā, bhoti ambā.
271
Rasso vā-.
"Rasso vā"-
Rasso vā.
272
Ammādīnaṃ ge rasso hoti vā; bhoti amma, bhoti ammā.
For ammādi, the vowel is optionally shortened in ge; 'bhoti amma', 'bhoti ammā'.
Ammādīhi trong ge sẽ có rasso vā; bhoti amma, bhoti ammā.
273
Gho ssaṃssāssāyaṃtiṃsu-.
"Gho ssaṃssāssāyaṃtiṃsu"-
Gho trong ssaṃ, ssā, ssāya, tiṃ.
274
Ssamādisu gho rasso hoti; tassaṃ, tassā, tassāya, taṃ, sabhatiṃ –-esviti-kiṃ?
In ssaṃ, etc., the vowel of gha is shortened; 'tassaṃ', 'tassā', 'tassāya', 'taṃ', 'sabhatiṃ' – why "esviti" (in these)?
Trong ssa, v.v., gho sẽ có rasso; tassaṃ, tassā, tassāya, taṃ, sabhatiṃ – tại sao "esviti"?
Tāya, sahāya.
'Tāya', 'sahāya'.
Tāya, sahāya.
275
Ekavacanayosvaghonaṃ-.
"Ekavacanayosvaghonaṃ"-
Ekavacana, yo, su, aghonaṃ.
276
Ekavacane yosuva ghaokārantavajjitānaṃ nāmānaṃ rassohoti tiliṅge; itthiṃ, itthiyā, itthiyo, vadhuṃ, vadhuyā, vadhuyo; daddhiṃ, daddhinā, daddhino, sayambhuṃ, sayamabhunā, sayamabhuvo –- aghonanti-kiṃ?
In the singular of yo (nominative plural), for nouns not ending in gha or 'o', the vowel is shortened in all three genders; 'itthiṃ', 'itthiyā', 'itthiyo', 'vadhuṃ', 'vadhuyā', 'vadhuyo'; 'daddhiṃ', 'daddhinā', 'daddhino', 'sayambhuṃ', 'sayamabhunā', 'sayamabhuvo' – why "aghonaṃ" (not gha)?
Trong ekavacana, yo, su, các danh từ không kết thúc bằng gha và o sẽ có rasso trong ba giống; itthiṃ, itthiyā, itthiyo, vadhuṃ, vadhuyā, vadhuyo; daddhiṃ, daddhinā, daddhino, sayambhuṃ, sayamabhunā, sayamabhuvo – tại sao "aghonaṃ"?
Kaññāya, kaññāyo; oggahaṇamuttaratthaṃ.
'Kaññāya', 'kaññāyo'; the inclusion of 'o' is for a later purpose.
Kaññāya, kaññāyo; việc nắm giữ o là vì mục đích sau này.
277
Ge vā-.
"Ge vā"-
Ge vā.
278
Aghonaṃ ge vā rasso hoti tiliṅge?Itthi, itthi, vadhu, vadhu,daddhi, daddhī, sayambhu, sayambhu –- aghonaṃtveva-hoti kaññā, bho go.
For nouns not ending in gha, the vowel is optionally shortened in ge, in all three genders; 'itthi', 'itthī', 'vadhu', 'vadhū', 'daddhi', 'daddhī', 'sayambhu', 'sayambhū' – why "aghonaṃtveva" (only not gha)? 'Hoti kaññā', 'bho go'.
Trong ge, aghonaṃ sẽ có rasso vā trong ba giống? Itthi, itthi, vadhu, vadhu, daddhi, daddhī, sayambhu, sayambhu – chỉ aghonaṃ – hoti kaññā, bho go.
279
Sismiṃ nānapuṃsakassa-.
"Sismiṃ nānapuṃsakassa"-
Sismiṃ nānapuṃsakassa.
280
Napuṃsakavajjitassa nāmassa sismiṃ rasso na hoti.
For a noun not in the neuter gender, the vowel is not shortened in si (nominative singular) or smin (locative singular).
Trong sismiṃ, danh từ không phải giống trung sẽ không có rasso.
Itthi, daddhī, vadhū, sayambhu –-sisminti-kiṃ?Itthiṃ, anapuṃsakassāti-kiṃ.
'Itthī', 'daddhī', 'vadhū', 'sayambhū' – why "sisminti" (in si and smin)? 'Itthiṃ'. Why "anapuṃsakassāti" (not of the neuter)?
Itthi, daddhī, vadhū, sayambhu – tại sao "sisminti"? Itthiṃ. Tại sao "anapuṃsakassāti"?
Daddhi, kulaṃ.
'Daddhi', 'kulaṃ'.
Daddhi, kulaṃ.
281
Gossāgasihinaṃsu gāvagavā-.
"Gossāgasihinaṃsu gāvagavā"-
Gossā, gasi, hinaṃ, su, gāva, gavā.
282
Gasihinaṃ cajjitāsu vibhattisu gosaddassa gāvagavā honti; gāvo, gavo, gāvena, gavena, gāvassa, gavassa, gāvasmā, gavasmā, gāve, gave; agasihinaṃsūti-kiṃ?
Gāva and gava occur for the word go in cases other than ga, si, and hi; 'gāvo', 'gavo', 'gāvena', 'gavena', 'gāvassa', 'gavassa', 'gāvasmā', 'gavasmā', 'gāve', 'gave'. Why "agasihinaṃsūti" (not in ga, si, hi)?
Trong các biến cách trừ gasi và hinaṃ, gosadda sẽ có gāva và gavā; gāvo, gavo, gāvena, gavena, gāvassa, gavassa, gāvasmā, gavasmā, gāve, gave. Tại sao "agasihinaṃsūti"?
Bho go go tiṭṭhati, gohi, gonaṃ.
'Bho go' (O cow), 'go tiṭṭhati' (the cow stands), 'gohi' (by cows), 'gonaṃ' (of cows).
Bho go, go tiṭṭhati, gohi, gonaṃ.
283
Sumhi vā-.
"Sumhi vā"-
Sumhi vā.
284
Gossa sumhi gāvagavā honti vā; gāvesu, gavesu, gosu.
Gāva and gava optionally occur for go in sumhi; 'gāvesu', 'gavesu', 'gosu'.
Trong sumhi, gossa sẽ có gāva và gavā vā; gāvesu, gavesu, gosu.
285
Gavaṃ sena-.
"Gavaṃ sena"-
Gavaṃ sena.
286
Gossa se vā gavaṃ hoti saha sena; gavaṃ, gāvassa, gavassa.
Gavaṃ optionally occurs for go with sena; 'gavaṃ', 'gāvassa', 'gavassa'.
Trong se, gossa sẽ có gavaṃ vā cùng với se; gavaṃ, gāvassa, gavassa.
287
Gunnava naṃnā-.
"Gunnava naṃnā"-
Gunnava naṃnā.
288
Naṃvacanena saha gossa gunnaṃ hoti gavañca vā; gunnaṃ, gavaṃ, gonaṃ.
Gunnaṃ optionally occurs for go with the nam-case, and gavaṃ; 'gunnaṃ', 'gavaṃ', 'gonaṃ'.
Cùng với naṃvacana, gossa sẽ có gunnaṃ và gavaṃ vā; gunnaṃ, gavaṃ, gonaṃ.
289
Nāssā-.
"Nāssā"-
Nāssā.
290
Goto nāssa ā hoti vā; gāvā, gavā, gāvena, gavena.
For go, the ending optionally becomes ā; (hence) gāvā, gavā, gāvena, gavena.
Từ* go,* trở thành ā hoặc*. Ví dụ: gāvā, gavā, gāvena, gavena.
291
Gāvumhi-.
Gāvumhi.
Gāvumhi.
292
Aṃvacane gossa gāvu vā hoti; gāvuṃ, gāvaṃ, gavaṃ–-gossa goṇādeso na kato saddantarattā.
In the accusative singular, for go, gāvu optionally occurs; (thus) gāvuṃ, gāvaṃ, gavaṃ – the substitution goṇa for go is not made due to a different word (form).
Trong cách đối cách số ít,* go trở thành gāvu hoặc*. Ví dụ: gāvuṃ, gāvaṃ, gavaṃ. Sự thay thế go bằng goṇa không được thực hiện vì sự khác biệt về từ.
293
Yaṃ pito-.
Yaṃ for pito.
Yaṃ từ pi.
294
Pasaññīto aṃvacanassa yaṃ vā hoti; itthiyaṃ, itthiṃ–-pitoti-kiṃ?Daddhiṃ, rattiṃ.
For a word ending in pa when associated with the ī vowel, the accusative singular ending optionally becomes yaṃ; (thus) itthiyaṃ, itthiṃ – what is the purpose of "from pi"? (Examples) daddhiṃ, rattiṃ.
Từ* có ký hiệu pa, cách đối cách số ít trở thành yaṃ hoặc*. Ví dụ: itthiyaṃ, itthiṃ. pi nghĩa là gì? Daddhiṃ, rattiṃ.
295
Naṃ jhīto-.
Naṃ for jhīto.
Naṃ từ jhī.
296
Jhasaññīto aṃvacanassa naṃ vā hoti; daddhinaṃ, daddhiṃ–- kathaṃ?
For a word ending in jha when associated with the ī vowel, the accusative singular ending optionally becomes naṃ; (thus) daddhinaṃ, daddhiṃ – how (is this derived)?
Từ* có ký hiệu jha, cách đối cách số ít trở thành naṃ hoặc*. Ví dụ: daddhinaṃ, daddhiṃ. Sao lại thế?
Buddhaṃ ādiccabandhunanti-yogavibhāgā; jhāti-kiṃ?
By separation of rule, "Buddha, kinsman of the sun"; what is the purpose of "from jha"?
Buddhaṃ ādiccabandhunaṃ – do sự phân chia ngữ pháp. jha nghĩa là gì?
Itthiṃ, ītoti -kiṃ?Aggiṃ
Itthiṃ; what is the purpose of "associated with the ī vowel"? Aggīṃ.
Itthiṃ. ī nghĩa là gì? Aggiṃ.
297
Yonaṃ none pume-.
Yonaṃ and no for pume.
Yonaṃ, none trong giống đực.
298
Jhito yonaṃ none vā honti yathākkamaṃ pulliṅge, daddhino, daddhine, daddhī–-jhītotveva aggī; pumeti-kiṃ?Daddhīni, kulāni.
For a word ending in jha when associated with the ī vowel, the endings yo and naṃ optionally become no (and ne) respectively, in the masculine gender; (thus) daddhino, daddhine, daddhī – what is the purpose of "from jhīto (ending in jha with ī)"? (Example) aggī; what is the purpose of "in the masculine gender"? (Examples) daddhīni, kulāni.
Từ* có ký hiệu jhī, yonaṃnone trở thành theo thứ tự trong giống đực. Ví dụ: daddhino, daddhine, daddhī. Từ jhī cũng vậy: aggī. pume nghĩa là gì? Daddhīni, kulāni.
299
No-.
No.
No.
300
Jhito yonaṃ no vā hoti pulliṅge; daddhino tiṭṭhanti, daddhino passa, daddhī vā.
For a word ending in jha when associated with the ī vowel, the ending yo optionally becomes no in the masculine gender; (thus) daddhino stand, behold daddhino, or daddhī.
Từ* có ký hiệu jhī, yonaṃ trở thành no hoặc* trong giống đực. Ví dụ: daddhino tiṭṭhanti, daddhino passa, hoặc daddhī.
301
Smino ni-.
Ni for smiṃ.
Smiṃ thành ni.
302
Jhito smiṃvacanassa ni hoti vā; daddhinī, daddhismiṃ, jhito tveva-aggismiṃ.
For a word ending in jha when associated with the ī vowel, the smiṃ ending optionally becomes ni; (thus) daddhinī, daddhismiṃ; what is the purpose of "from jhīto"? (Example) aggismiṃ.
Từ* có ký hiệu jhī, cách vị trí số ít smiṃ trở thành ni hoặc*. Ví dụ: daddhinī, daddhismiṃ. Từ jhī cũng vậy: aggismiṃ.
303
Ambavādīhi-.
From ambu and so on.
Từ ambu và các từ khác.
304
Ambuādīhi smino ni hoti vā; phalaṃ patati ambuni,’padumaṃ yathā paṃsuni ātape kataṃ’, vātveva-ambumha, paṃsumhi.
For words like ambu and so on, the smiṃ ending optionally becomes ni; "fruit falls in the water," "a lotus, like (one) in dust, made manifest in the sun"; what is the purpose of "optionally"? (Examples) ambumha, paṃsumhi.
Từ ambu và các từ khác, cách vị trí số ít smiṃ trở thành ni hoặc*. Ví dụ: phalaṃ patati ambuni, padumaṃ yathā paṃsuni ātape kataṃ. Hoặc*: ambumhi, paṃsumhi.
305
Kammādito-.
From kamma and so on.
Từ kamma và các từ khác.
306
Kammādito smino ni hoti vā; kammanī, kamme; kamma camma vesma bhasma brahma atta ātuma ghamma muddha–-kammāditoti-kiṃ?
For words like kamma and so on, the smiṃ ending optionally becomes ni; (thus) kammanī, kamme; (words like) kamma, camma, vesma, bhasma, brahma, atta, ātuma, ghamma, muddha – what is the purpose of "from kamma and so on"?
Từ kamma và các từ khác, cách vị trí số ít smiṃ trở thành ni hoặc*. Ví dụ: kammanī, kamme. kamma, camma, vesma, bhasma, brahma, atta, ātuma, ghamma, muddha. kammādito nghĩa là gì?
Buddhe.
Buddhe.
Buddhe.
307
Nāsseno-.
Eno for .
thành ena.
308
Kammādito nāvavanassa eno vā hoti; kammena, kammanā, cammena, cammanā–-kammāditotveva-buddhena.
For words like kamma and so on, the ending optionally becomes eno; (thus) kammena, kammanā, cammena, cammanā – what is the purpose of "from kamma and so on"? (Example) buddhena.
Từ kamma và các từ khác, cách công cụ số ít trở thành ena hoặc*. Ví dụ: kammena, kammanā, cammena, cammanā. Từ kammādito cũng vậy: buddhena.
309
Jhalā sassa no-.
No for ssa from jhala.
Từ jha, sa thành no.
310
Jhalato sassa no vā hoti; aggino, aggissa, daddhino daddhissa, bhikkhuno, bhikkhussa, sayambhuno, sayambhussa–-kathaṃ?’Yo vā sisso mahāmune’ti.
For words ending in jhala, the ssa ending optionally becomes no; (thus) aggino, aggissa, daddhino, daddhissa, bhikkhuno, bhikkhussa, sayambhuno, sayambhussa – how (is this possible)? "Whoever is a pupil of the Great Sage."
Từ* có ký hiệu jha, cách sở hữu số ít sa trở thành no hoặc*. Ví dụ: aggino, aggissa, daddhino, daddhissa, bhikkhuno, bhikkhussa, sayambhuno, sayambhussa. Sao lại có: Yo vā sisso mahāmune?
311
Ito kvavī sassa ṭānubandheti -()
From i (vowel) sometimes the ssa ending gets ṭā as an increment – (rule not fully stated, but implied by examples in context).
Từ i, kvavī, sa thành ṭānubandha.
312
Brahmādisu pāṭhā sassa e ṭānubandho.
In the reading (list) of brahma and so on, the increment e occurs for ssa.
Trong các bài đọc về brahmā và các từ khác, sa trở thành e ṭānubandha.
313
Nā smāssa-.
Nā for smā.
, smā thành ssa.
314
Jhalato smāssa nā hoti vā; aagginā aggismā daddhinā, daddhismā, bhikkhunā, bhikkhusmā, sayambhunā, sayambhusmā.
For words ending in jhala, the smā ending optionally becomes ; (thus) agginā, aggismā, daddhinā, daddhismā, bhikkhunā, bhikkhusmā, sayambhunā, sayambhusmā.
Từ* có ký hiệu jha, cách công cụ số ít smā trở thành hoặc*. Ví dụ: aagginā, aggismā, daddhinā, daddhismā, bhikkhunā, bhikkhusmā, sayambhunā, sayambhusmā.
315
Lā yonaṃ vo pume-.
Vo for yo from la in the masculine gender.
, yonaṃ, vo trong giống đực.
316
Lato yonaṃ vo hoti vā palliṅge; bhikkhavo, bhikkhū, sayambhuvo, sayambhu–-pumeti-kiṃ?Āyūni.
For words ending in la (bhikkhu, sayambhu), the yo ending optionally becomes vo in the masculine gender; (thus) bhikkhavo, bhikkhū, sayambhuvo, sayambhu – what is the purpose of "in the masculine gender"? (Example) āyūni.
Từ* có ký hiệu la, yonaṃ trở thành vo hoặc* trong giống đực. Ví dụ: bhikkhavo, bhikkhū, sayambhuvo, sayambhu. pume nghĩa là gì? Āyūni.
317
Janatvādito no ca-.
No and ca from jantu and so on.
Từ jantu và các từ khác, noca.
318
Jantvādito yonaṃ no hoti vo ca vā pulliṅge; jantuno, jantavo, jantuyo, gotrabhuno, gotrabhuvo, gotrabhaa, sahabhuno, sahabhuvo, sahabhu.
For words like jantu and so on, the yo ending optionally becomes no and vo in the masculine gender; (thus) jantuno, jantavo, jantuyo, gotrabhuno, gotrabhuvo, gotrabhaa, sahabhuno, sahabhuvo, sahabhu.
Từ jantu và các từ khác, yonaṃ trở thành no hoặc vo hoặc ca hoặc* trong giống đực. Ví dụ: jantuno, jantavo, jantuyo, gotrabhuno, gotrabhuvo, gotrabhaa, sahabhuno, sahabhuvo, sahabhu.
319
Kuto-.
From ku.
Từ ku.
320
Kuppaccayantato yonaṃ no vā hoti pulliṅge; viduno, vidū, viññuno, viñña, sabbaññuno, sabbañña.
For words ending in the suffix ku, the yo ending optionally becomes no in the masculine gender; (thus) viduno, vidū, viññuno, viñña, sabbaññuno, sabbañña.
Từ* kết thúc bằng hậu tố ku, yonaṃ trở thành no hoặc* trong giống đực. Ví dụ: viduno, vidū, viññuno, viñña, sabbaññuno, sabbañña.
321
Lopo’musmā-.
Elision from amu.
Lopa từ amu.
322
Amusaddato yonaṃ lopova hoti pulliṅge; amū pumetveva-amuyo,amūni; vo’pavādā’yaṃ.
For the word amu, there is only elision of the yo ending in the masculine gender; (thus) amū; what is the purpose of "in the masculine gender"? (Examples) amuyo, amūni; this is an exception to the vo rule.
Từ amusadda, yonaṃ trở thành lopa trong giống đực. Ví dụ: amū. pume cũng vậy: amuyo, amūni. Đây là một ngoại lệ của vo.
323
Na no sassa-.
No for no for ssa.
Na no sassa.
324
Amusmā sassa no na hoti; amussa, noti-kiṃ?
From amu, the ssa ending does not become no; (thus) amussa; what is the purpose of "not"?
Từ amusmā, sassa không trở thành no. Ví dụ: amussa. no nghĩa là gì?
Amuyā.
Amuyā.
Amuyā.
325
Yolopanisu dīgho-.
Lengthening in elision of yo and ni.
Yolopani thành dīgha.
326
Yonaṃ lope nisuva dīgho hoti; aṭṭhi, aṭṭhīni; yolopa nisūti-kiṃ?
Lengthening occurs when yo and ni are elided; (thus) aṭṭhi, aṭṭhīni; what is the purpose of "elision of yo and ni"?
Trong yolopani,* trở thành dīgha. Ví dụ: aṭṭhi, aṭṭhīni. yolopa ni nghĩa là gì?
Rattiyo.
Rattiyo.
Rattiyo.
327
Sunaṃhisu-.
In su, naṃ, hi.
Trong su, naṃ, hi.
328
Esu nāmassa dīgho hoti; aggīsu, aggīnaṃ, aggīhani.
In these (endings), the nāma (stem) is lengthened; (thus) aggīsu, aggīnaṃ, aggīhi.
Trong những trường hợp này, nāma trở thành dīgha. Ví dụ: aggīsu, aggīnaṃ, aggīhi.
329
Pañcādīnaṃ cuddasannama-.
For pañca and so on, up to fourteen, a (occurs).
Pañca và mười bốn từ khác.
330
Pañcādīnaṃ vaddasannaṃ sunaṃhisva hoti; pañcasu, pañcannaṃ, pañcahi, chasu, channa, chahi; evaṃ yāva aṭṭhārasā.
For pañca and so on, up to fourteen, a occurs in su, naṃ, hi; (thus) pañcasu, pañcannaṃ, pañcahi, chasu, channa, chahi; similarly up to eighteen.
Đối với pañca và mười bốn từ khác, trong su, naṃ, hi trở thành a. Ví dụ: pañcasu, pañcannaṃ, pañcahi, chasu, channa, chahi. Tương tự cho đến aṭṭhārasā.
331
Yavādo ntussa-.
A for ntu (ending) when followed by ya, va and so on.
Yavādi thành ntu.
332
Yavādisu ntussa a hoti; guṇavantā, guṇavantaṃ, guṇavante, guṇavantena, iccādi–-yvādoti-kiṃ?
When followed by ya, va and so on, ntu becomes a; (thus) guṇavantā, guṇavantaṃ, guṇavante, guṇavantena, etc. – what is the purpose of "followed by ya, va and so on"?
Trong yavādi, ntu trở thành a. Ví dụ: guṇavantā, guṇavantaṃ, guṇavante, guṇavantena, v.v. yvādi nghĩa là gì?
Guṇavā tiṭṭhati.
Guṇavā stands.
Guṇavā tiṭṭhati.
Amussā-ma.
Amussāma.
Amussā-ma.
333
Ntassa ca ṭa vaṃse-.
And ṭa for ntu in composition.
Ntassaṭa trong vaṃsa.
334
Aṃsesu ntappaccayayassa ṭa hoti vā ntussa ci;’ yaṃ yaṃ hirāja bhajati sataṃ vā yadi vā asaṃ’’ kiccāni kubbassa kareyya kiccaṃ’’himavaṃca pabbataṃ’,’sujāti manto’pi ajātimassa’ yogavibhāgenāññatrāpi’cakkhumā andhitā honti’’ vaggumudātīriyā pana bhikkhū vaṇṇavā honti.’
In (some) compositions, the suffix nta optionally becomes ṭa, and ntu (becomes) ci; "whatever king, good or bad, one associates with," "one should do what is to be done," "the Himālaya mountain," "even one with good birth (sujātimanto) is not subject to rebirth (ajātimassa)"; by separation of rule, elsewhere too: "the blind have eyes (cakkhumā andhitā honti)," "the bhikkhus with beautiful voice (vaggumudātīriyā) are beautiful (vaṇṇavā honti)."
Trong aṃsa, hậu tố ntappa trở thành ṭa hoặc ntussa ci. Ví dụ: yaṃ yaṃ hirāja bhajati sataṃ vā yadi vā asaṃ, kiccāni kubbassa kareyya kiccaṃ, himavaṃca pabbataṃ, sujāti manto’pi ajātimassa. Do sự phân chia ngữ pháp, ở những nơi khác cũng vậy: cakkhumā andhitā honti, vaggumudātīriyā pana bhikkhū vaṇṇavā honti.
335
Yosujjhissa pume-.
Ṭa for issa in yo (plural) in the masculine gender.
Yosu, jhissa trong giống đực.
336
Jhasaññassa issa yosu vā ṭa hoti pulliṅge;aggaso aggī–-jhaggahaṇaṃ kiṃ?
For a word ending in jha (aggi), the issa (stem) optionally becomes ṭa in the yo (plural) ending in the masculine gender; (thus) aggaso, aggī – what is the purpose of "ending in jha"?
Từ* có ký hiệu jha, issa trong yosu trở thành ṭa hoặc* trong giống đực. Ví dụ: aggaso, aggī. jhaggahaṇaṃ nghĩa là gì?
Ikārantasamudāyassa ṭo mā siyātirattiyo; iggahaṇaṃ kiṃ?
So that ṭo does not occur for the whole word ending in i, (as in) rattiyo; what is the purpose of "ending in i"?
Để ṭo không xảy ra cho ikārantasamudāya, rattiyo. i nghĩa là gì?
Daṇḍino; puveti-kiṃ; aṭṭhi.
Daṇḍino; what is the purpose of "in the masculine gender"? Aṭṭhi.
Daṇḍino. puveti nghĩa là gì? Aṭṭhi.
337
Vevosu lussa-.
For lu in vevo.
Vevolu thành ssa.
338
Lasaññassa ussa dvevosu ṭa hoti; bhikkhave, bhikkhavo, vevosūti-kiṃ?Cantuyo; uggahaṇaṃ kiṃ; sayambhuvo.
For u (vowel) in a word ending in la, ṭa occurs in dvevo (plural); (thus) bhikkhave, bhikkhavo; what is the purpose of "vevo"? (Example) jantuyo; what is the purpose of "for u"? (Example) sayambhuvo.
Từ* có ký hiệu la, ussa trong dvevosu trở thành ṭa. Ví dụ: bhikkhave, bhikkhavo. vevosūti nghĩa là gì? Cantuyo. u nghĩa là gì? Sayambhuvo.
339
Yomhi vā kvavi-.
Sometimes in yo.
Yomhi hoặc kvavī.
340
Yomhī kvaci lasaññassa vā ṭa hoti; hetayo,’nandanti taṃ kurayo dassanena ajjeva taṃ kurayo pāpayātu’ vāti-kiṃ hetuyo.
Sometimes, in the yo ending, ṭa optionally occurs for a word ending in la; (thus) hetayo, "the kurayo delight in seeing him; may the kurayo attain him today"; what is the purpose of "optionally"? (Example) hetuyo.
Trong yomhi,* có ký hiệu la trở thành ṭa hoặc* ở một số nơi. Ví dụ: hetayo, nandanti taṃ kurayo dassanena ajjeva taṃ kurayo pāpayātu. nghĩa là gì? Hetuyo.
341
Pumālapane vevo-.
Vevo in masculine vocative.
Pumālapana, vevo.
342
Lasaññato uto yossālapane vevo honti vā pulliṅge; bhikkhave, bhikkhavo, bhikkhū–-pumeti-kiṃ; āyūni; ālapaneti-kiṃ?Cantuyo tiṭṭhanti; lutātvevै-dhenuyo,sayambhuvo.
From a word ending in la and the u vowel, the yo ending in the vocative optionally becomes vevo in the masculine gender; (thus) bhikkhave, bhikkhavo, bhikkhū – what is the purpose of "in the masculine gender"? (Example) āyūni; what is the purpose of "in the vocative"? (Example) jantuyo stand; what is the purpose of "from lu"? (Examples) dhenuyo, sayambhuvo.
Từ* có ký hiệu la kết thúc bằng u, yossa trong ālapana trở thành vevo hoặc* trong giống đực. Ví dụ: bhikkhave, bhikkhavo, bhikkhū. pume nghĩa là gì? Āyūni. ālapane nghĩa là gì? Cantuyo tiṭṭhanti. lutātvev cũng vậy: dhenuyo, sayambhuvo.
343
Smāhisminnaṃ mhābhimhi-.
Mhā, bhī, mhi for smā, hi, smiṃ.
Smā, hi, smiṃ thành mha, bhi, mhi.
344
Nāmasmā paresaṃ smāhisminnaṃ mhābhimhi vā honti yathā kkamaṃ; buddhamhā, buddhasmā, buddhehi, buddhamhi, buddhasmiṃ–-bahulādhikārāpavādavīsaye’pi; dasasahassimhi dhātuyā.
After a noun stem, smā, hi, smiṃ optionally become mhā, bhī, mhi respectively; (thus) buddhamhā, buddhasmā, buddhehi, buddhamhi, buddhasmiṃ – even in cases of exceptions due to the rule of "much occurrence"; "in ten thousand worlds (dhātuyā)."
Sau nāma, smā, hi, smiṃ trở thành mha, bhi, mhi hoặc* theo thứ tự. Ví dụ: buddhamhā, buddhasmā, buddhehi, buddhamhi, buddhasmiṃ. Cũng vậy trong các trường hợp ngoại lệ do quy tắc bahula (phổ biến): dasasahassimhi dhātuyā.
345
Suhisvasse-.
E for su, hi (for stems ending in a).
Su, hi thành asse.
346
Akārantassa suhisve hoti; buddhesu, buddhehi.
For an a-ending word, e occurs in su and hi; (thus) buddhesu, buddhehi.
Đối với* kết thúc bằng a, trong su, hi trở thành e. Ví dụ: buddhesu, buddhehi.
347
Sabbādīnaṃ namhi ca-.
For sabbādayo also in naṃ.
Sabbādinaṃ.
348
Akārantānaṃ sabbādīnaṃ e hoti namhi suhisuca; sabbesaṃ sabbesu, sabbehi–-sabbādīnanti-kiṃ?Buddhānaṃ; assetveva amūsaṃ.
For a-ending words of the sabbādayo group, e occurs in naṃ, su, and hi; (thus) sabbesaṃ, sabbesu, sabbehi – what is the purpose of "for sabbādayo"? (Example) buddhānaṃ; what is the purpose of "for a (ending)"? (Example) amūsaṃ.
Đối với sabbādi kết thúc bằng a, e xảy ra trong naṃ, su, hica. Ví dụ: sabbesaṃ, sabbesu, sabbehi. sabbādīnanti nghĩa là gì? Buddhānaṃ. asse cũng vậy: amūsaṃ.
349
Sabba katara katama ubhaya itara añña aññatara aññatama;
Sabba, katara, katama, ubhaya, itara, añña, aññatara, aññatama;
Sabba, katara, katama, ubhaya, itara, añña, aññatara, aññatama.
350
Pubbaparāparadakkhiṇuttarādharāni vavatthāyamasaññāyaṃ-().
Pubba, para, apara, dakkhiṇa, uttara, adhara when defining (location) and not in a noun sense.
Pubba, para, apara, dakkhiṇa, uttara, adhara trong vavatthāyamasaññāyaṃ.
351
Yatya ta eta ima amu kiṃ eka tumha amha (iccete sabbādayo )
Ya, ta, eta, ima, amu, kiṃ, eka, tumha, amha (these are the sabbādayo).
Yatya, ta, eta, ima, amu, kiṃ, eka, tumha, amha (đây là các sabbādayo).
352
Saṃsānaṃ-.
Saṃsānaṃ.
Saṃsānaṃ.
353
Sabbādito naṃvacanassa saṃsānaṃ honti; sabbesaṃ, sabbesānaṃ.
From sabbādayo, the naṃ ending optionally becomes saṃsānaṃ; (thus) sabbesaṃ, sabbesānaṃ.
Từ sabbādi, cách sở hữu số nhiều naṃ trở thành saṃsānaṃ. Ví dụ: sabbesaṃ, sabbesānaṃ.
354
Ghapā sassa ssā vā-.
Ssā for ssa from ghapa optionally.
Ghapā, sa thành ssā hoặc*.
355
Sabbādīnaṃ ghapato sassa ssā vā hoti; sabbassā, sabbāya, paggahaṇamuttaratthaṃ.
For sabbādayo ending in ghapa, the ssa ending optionally becomes ssā; (thus) sabbassā, sabbāya; the mention of ghapa is for a later purpose.
Từ ghapa của sabbādi, sa trở thành ssā hoặc*. Ví dụ: sabbassā, sabbāya. paggahaṇaṃ là để cho quy tắc sau.
356
Smino ssaṃ-.
Ssaṃ for smiṃ.
Smiṃ thành ssaṃ.
357
Sabbādīnaṃ ghapato smino ssaṃ vā hoti; sabbassaṃ, sabbāya; amussaṃ, amuyā.
For sabbādayo ending in ghapa, the smiṃ ending optionally becomes ssaṃ; (thus) sabbassaṃ, sabbāya; amussaṃ, amuyā.
Từ ghapa của sabbādi, smiṃ trở thành ssaṃ hoặc*. Ví dụ: sabbassaṃ, sabbāya, amussaṃ, amuyā.
358
Yaṃ-.
Yaṃ.
Yaṃ.
359
Ghapato smino yaṃ vā hoti; kaññāyaṃ, daññāya, rattiyaṃ, rattiyā, vadhuyaṃ, vadhuyā, sabbāyaṃ, sabbāya, amuyaṃ, amuyā.
From ghapa, the smiṃ ending optionally becomes yaṃ; (thus) kaññāyaṃ, kaññāya, rattiyaṃ, rattiyā, vadhuyaṃ, vadhuyā, sabbāyaṃ, sabbāya, amuyaṃ, amuyā.
Từ ghapa, smiṃ trở thành yaṃ hoặc*. Ví dụ: kaññāyaṃ, daññāya, rattiyaṃ, rattiyā, vadhuyaṃ, vadhuyā, sabbāyaṃ, sabbāya, amuyaṃ, amuyā.
360
Tiṃ sabhāparisāya-.
Tiṃ for sabhāparisā.
Tiṃ trong sabhāparisāya.
361
Sabhāparisāhi smino tiṃ vā hoti; sabhatiṃ, sahāya, parisatiṃ, parisāya.
From sabhā and parisā, the smiṃ ending optionally becomes tiṃ; (thus) sabhatiṃ, sabhāya, parisatiṃ, parisāya.
Từ sabhāparisā, smiṃ trở thành tiṃ hoặc*. Ví dụ: sabhatiṃ, sahāya, parisatiṃ, parisāya.
362
Padādīhi si-.
Si from pada and so on.
Từ padādi, si.
363
Ehi smino si hoti vā, padasi, padasmiṃ, bilasi, bilasmiṃ.
From these (words, like pada), the smiṃ ending optionally becomes si; (thus) padasi, padasmiṃ, bilasi, bilasmiṃ.
Từ những từ này, smiṃ trở thành si hoặc*. Ví dụ: padasi, padasmiṃ, bilasi, bilasmiṃ.
364
Nāssa sā-.
Sā for .
thành .
365
Padādīhi nāssa sā hoti vā; padasā, padena, bilasā, bilena.
From pada and so on, the ending optionally becomes ; (thus) padasā, padena, bilasā, bilena.
Từ padādi, trở thành hoặc*. Ví dụ: padasā, padena, bilasā, bilena.
366
Kodhādīhi-.
From kodha and so on.
Từ kodhādi.
367
Ehi nāssa sā hoti vā; kodhasā, kodhena, atthasā, atthena.
From these (words, like kodha), the ending optionally becomes ; (thus) kodhasā, kodhena, atthasā, atthena.
Từ những từ này, trở thành hoặc*. Ví dụ: kodhasā, kodhena, atthasā, atthena.
368
Atena-.
Ena for a (ending).
Atena.
369
Akārantato parassa nāvavanassa enādeso hoti; buddhena; atoti-kiṃ?Agginā.
After an a-ending noun, the ending becomes ena; (thus) buddhena; what is the purpose of "for a (ending)"? (Example) agginā.
Sau* kết thúc bằng a, cách công cụ số ít trở thành ena. Ví dụ: buddhena. ato nghĩa là gì? Agginā.
370
Sisso-.
O for si.
Sissa thành o.
371
Akārantato nāmasmā sissa o hoti; buddho; ato tveva-aggi.
After an a-ending noun, the si ending becomes o; (thus) buddho; what is the purpose of "for a (ending)"? (Example) aggi.
Sau* kết thúc bằng a, cách chủ cách số ít sissa trở thành o. Ví dụ: buddho. ato cũng vậy: aggi.
372
Kvace vā-.
Sometimes optionally e.
Kvace hoặc*.
373
Akārantato nāmasmā sissa e hoti vā kvaci;’vanappa gumbe yathā phussitagge’ apavādavisaye’pi bahulaṃ vidhānā, sukhe, dukkhe–-vāti-kiṃ?
After an a-ending noun, the si ending optionally becomes e sometimes; "as if in a forest grove, at the blossoming tips"; by frequent prescription even in cases of exception, (thus) sukhe, dukkhe – what is the purpose of "optionally"?
Sau* kết thúc bằng a, cách chủ cách số ít sissa trở thành e hoặc* ở một số nơi. Ví dụ: vanappagumbe yathā phussitagge. Ngay cả trong các trường hợp ngoại lệ do quy tắc bahulaṃ vidhānā, sukhe, dukkhe. nghĩa là gì?
Vanappagumbo; kvacīti-kiṃ?
The forest grove; what is the purpose of "sometimes"?
Vanappagumbo. kvacīti nghĩa là gì?
Pakkhe sabbattha mā hotu.
Let it not occur everywhere for pakka.
Để e không xảy ra ở mọi nơi trong pakkhe.
374
Aṃ napuṃsake-.
Aṃ in the neuter gender.
Aṃ trong giống trung.
375
Akārantato nāmasmā sassa aṃ hoti napuṃsakaliṅge rūpaṃ.
After an a-ending noun, the si ending becomes aṃ in the neuter gender.
Sau* kết thúc bằng a, cách chủ cách số ít sassa trở thành aṃ trong giống trung.
376
Yonaṃ ni-.
Ni for yo.
Yonaṃ thành ni.
377
Akārantato nāmasmā yonaṃ ni hoti napuṃsake; sabbāni, rūpāni –-niccavidhāne phalamekaccādisabbādanaṃ paṭhamāya.
After an a-ending noun, the yo ending becomes ni in the neuter gender; (thus) sabbāni, rūpāni – this is a constant prescription for phala, ekaccā, sabba and so on, in the first (case).
Sau* kết thúc bằng a, cách chủ cách số nhiều yonaṃ trở thành ni trong giống trung. Ví dụ: sabbāni, rūpāni. Với quy tắc niccavidhāna, phala, ekaccādi, sabbāda ở cách thứ nhất.
378
Jhalā vā-.
From Jhala, or.
Hoặc* Jhalā.
379
Jhalato yonaṃ ni hoti vā napuṃsake; aṭṭhini, aṭṭhī, āyūni, āyū.
In the neuter gender, the 'yo'* from 'Jhala' becomes 'ni' or optionally;* aṭṭhini, aṭṭhī, āyūni, āyū.
Hoặc chữ yo* Jhalā trở thành ni ở giống trung; như aṭṭhini, aṭṭhī, āyūni, āyū.
380
Lopo-.
Elision.
Lược bỏ.
381
Jhalato yonaṃ lopo hoti; aṭṭhī, āyū, aggī, bhikkhū, jhalātveva-aggayo; pageva kasmā na hoti; antaraṅgattā ākarassa.
Elision of the 'yo'* occurs from 'Jhala';* aṭṭhī, āyū, aggī, bhikkhū. From 'Jhala' itself: aggayo. Why does it not occur immediately? Due to the internal nature of the vowel change rule.
Chữ yo* Jhalā bị lược bỏ; như aṭṭhī, āyū, aggī, bhikkhū. Chỉ sau Jhalā— aggayo; tại sao không xảy ra ngay lập lức? Vì tính nội tại của nguyên âm a.
382
Jantutvīghepehi vā-.
From Jantu, etc., or by Ī, Gha, Pa.
Hoặc* Jantu, Ī, Gha, Pa.
383
Jantuhetūhi īkārantehi ghapasaññohiva paresaṃ yonaṃ vā lopo hoti; jantu jantuyo, hetu hetuyo, daddhī daddhīyo, kaññā kaññāyo, rattī rattiyo, itthī itthiyo, deṇū deṇuyā, vैdhū vadhuyo.
The 'yo'* optionally undergoes elision after words ending in 'ī' which are designated 'Gha' or 'Pa', and after words like 'jantu' and 'hetu';* jantu, jantuyo; hetu, hetuyo; daddhī, daddhīyo; kaññā, kaññāyo; rattī, rattiyo; itthī, itthiyo; deṇū, deṇuyā; vadhū, vadhuyo.
Hoặc chữ yo* jantu, các từ tận cùng bằng ī và các từ có ghapa saññā bị lược bỏ; như jantu (số nhiều jantuyo), hetu (số nhiều hetuyo), daddhī (số nhiều daddhīyo), kaññā (số nhiều kaññāyo), rattī (số nhiều rattiyo), itthī (số nhiều itthiyo), deṇū (số nhiều deṇuyā), vadhū (số nhiều vadhuyo).
384
Yepassivaṇṇassa-.
Of the final vowel of Pa, or.
Hoặc chữ i của Passa.
385
Pasaññassa ivaṇṇassa lopo hoti vā yakāre; ratyo ratyā ratyaṃ, pokkharañño pokkharañññā pokkharaññaṃ–-vātveva-rattiyo; passāti-kiṃ?Daddhiyo; ivaṇṇassāti-kiṃ?
The 'ī' vowel of a word designated 'Pa' optionally undergoes elision when a 'ya'* follows;* ratyo, ratyā, ratyaṃ, pokkharañño, pokkharaññā, pokkharaññaṃ. 'Or' implies rattiyo. Why 'Pa'? Daddhiyo. Why 'of the ī vowel'?
Hoặc chữ i của từ có pa saññā bị lược bỏ khi theo sau là ya; như ratyo, ratyā, ratyaṃ, pokkharañño, pokkharaññā, pokkharaññaṃ. Chỉ "hoặc" thôi— rattiyo. "Passa" thì sao? daddhiyo. "Chữ i" thì sao?
Dhenuyo vadhuyā; kैthaṃ; anuññāto ahaṃ matyāti?’ Ye passā’ti-yogavibhāgā.
Dhenuyo, vadhuyā. How*?: 'I am permitted by my mother' (anuññāto ahaṃ matyā). By dividing the rule, 'Ye passā'.
dhenuyo, vadhuyā. Thế thì: "Tôi được mẹ cho phép"? Do sự phân chia quy tắc "Ye passā".
386
Gasīnaṃ-.
Of Gasi, etc.
Các chữ ga, .
387
Nāmasmā gasīnaṃ lopo hoti vijjhantarābhāve; bho purisa, ayaṃ daddhī.
Elision of 'gasi'* occurs after a noun when there is no intervening*;* bho purisa, ayaṃ daddhī.
Các chữ ga, * danh từ bị lược bỏ khi không có khoảng cách*; như bho purisa, ayaṃ daddhī.
388
Asaṃkhyehi sabbāsaṃ-.
Of all* after Asaṃkhya.
Tất cả* sau Asaṃkhya.
389
Avijjamānasaṅkhyehi parāsaṃ sabbāsaṃ vibhattīnaṃ lopohoti;va vā evaevaṃ.
Elision of all case endings occurs after words of which there is no existent number;* vā vā, evaṃ evaṃ. From this very indication*, the occurrence of syāthuppattyanumīyate after Asaṃkhya is inferred.
Tất cả các biến cách* các từ không có số bị lược bỏ; như va, , eva, evaṃ.
Etasmāyeva liṅgā* asaṅkhyehi syāthuppattyanumīyate.
From this very indication*, the occurrence of case endings after Asaṃkhya is inferred.
Chính từ dấu hiệu này, sự xuất hiện của syāthu được suy ra từ các từ không có số.
390
Ekatthatāyaṃ-.
In a single meaning.
Trong sự đồng nhất.
391
Ekatthībhāve sabbāsaṃ vibhattīnaṃ lopo hoti bahulaṃ; puttīyati, rājapuriso, vāsiṭṭho–- kvavi na hoti bahulaṃ vidhānā; parantapo.
When there is a single meaning, elision of all case endings generally occurs;* puttīyati, rājapuriso, vāsiṭṭho. Sometimes, it does not occur due to general rule;* parantapo.
Trong sự đồng nhất, tất cả các biến cách thường bị lược bỏ; như puttīyati, rājapuriso, vāsiṭṭho. Đôi khi không bị lược bỏ do quy tắc "thường"; như parantapo.
Bhagandaro, parassapadaṃ, attanopadaṃ, gavampati, devānampiyatisso, antevāsī, janesuto, mamattaṃ, māmako.
Bhagandaro, parassapadaṃ, attanopadaṃ, gavampati, devānampiyatisso, antevāsī, janesuto, mamattaṃ, māmako.
bhagandaro, parassapadaṃ, attanopadaṃ, gavampati, devānampiyatisso, antevāsī, janesuto, mamattaṃ, māmako.
392
Pubbasmāmādito-.
From the prior, etc.
Từ Pubbasmā, Amādito.
393
Amādekatthā pubbaṃ yadekatthaṃ tato parāsaṃ sabbāsaṃ vibhattīnaṃ lopo hoti; adhitthī–-idha na hoti bahulaṃ vidhānā, yathāpattiyā, yayathāparisāya; pubbasmāti-kiṃ?Gāmaṃ gato.
When there is one word preceding amā*, elision of all subsequent case endings occurs;* adhitthī. Here, it does not occur due to general rule, as in yathāpattiyā, yayathāparisāya. Why 'from the prior'?* gāmaṃ gato.
Khi có sự đồng nhất trước amā và một từ đồng nhất, tất cả các biến cách theo sau bị lược bỏ; như adhitthī. Ở đây không xảy ra do quy tắc "thường", như yathāpattiyā, yayathāparisāya. "Pubbasmā" thì sao? gāmaṃ gato.
394
Nātomapañcamiyā-.
Not in the fifth case of 'ma'.
Không* a trừ ngũ cách.
395
Amādekatthā pubbaṃ yadekatthamakārantaṃ tato parāsaṃ sabbāsaṃ vibhattīnaṃ lopo na hoti astu bhavatyapañcamyā; upakumbhaṃ, apañcamiyāti-kiṃ?
When there is one word preceding amā that ends in 'a'* is not in the fifth case, elision of all subsequent case endings does not occur;* upakumbhaṃ. Why 'not in the fifth case'?
Khi có sự đồng nhất trước amā và một từ đồng nhất tận cùng bằng a, tất cả các biến cách theo sau không bị lược bỏ, trừ ngũ cách; như upakumbhaṃ. "Trừ ngũ cách" thì sao?
Upakumbhā ānaya.
Bring from upakumbhaṃ.
upakumbhā ānaya.
396
Vā taniyāsattaminaṃ-
Or 'aṃ' for the third and seventh cases.
Hoặc aṃ cho tam cách và thất cách.
397
Amādekatthā pubbaṃ yadekatthamakārantaṃ tato parāsaṃ tatiyāsattaminaṃ vā aṃ hoti; upakumbhena kataṃ, upakumbhaṃ kataṃ, upakumbhe nidhehi, upakumbhaṃ nidhehi.
When there is one word preceding amā that ends in 'a', the third and seventh case endings optionally become 'aṃ';* upakumbhena kataṃ, upakumbhaṃ kataṃ; upakumbhe nidhehi, upakumbhaṃ nidhehi.
Khi có sự đồng nhất trước amā và một từ đồng nhất tận cùng bằng a, tam cách và thất cách theo sau hoặc trở thành aṃ; như upakumbhena kataṃ, upakumbhaṃ kataṃ, upakumbhe nidhehi, upakumbhaṃ nidhehi.
398
Rājassi nāmhi-.
In 'Rājan', optionally.
Rāja trong danh từ.
399
Nāmhi rājassi vā hoti; sabbadattena rājinā; vātve varaññā.
In the word 'rājan', 'ī' optionally occurs;* sabbadattena rājinā. 'Or' implies raññā.
Trong danh từ, rāja hoặc* ññā; như sabbadattena rājinā. Chỉ "hoặc" thôi— raññā.
400
Sunaṃhisū-.
In 'su', 'naṃ', 'hi', 'su'.
Trong su, naṃ, hi, su.
401
Rājassa ū hoti vā sunaṃhisu; rājūsu rājesu, rājūnaṃ raññaṃ, rājūbhi rājebhi.
The 'rājan'* optionally becomes 'ū' in 'su', 'naṃ', 'hi', 'su' suffixes;* rājūsu, rājesu; rājūnaṃ, raññaṃ; rājūbhi, rājebhi.
Rāja hoặc trở thành ū trong su, naṃ, hi, su; như rājūsu, rājesu, rājūnaṃ, raññaṃ, rājūbhi, rājebhi.
402
Imassānitthiyaṃ ṭe-.
Of 'ima' in the non-feminine, 'e'.
Ima không giống cái trong ṭe.
403
Imasaddassānitthiyaṃ ṭe hoti vā sunaṃhisu; esu imesu, esaṃ imesaṃ, ehi imehi–-anitthiyanti-kiṃ?
Of the word 'ima' in the non-feminine gender, 'e' optionally occurs in 'su', 'naṃ', 'hi', 'su' suffixes;* esu, imesu; esaṃ, imesaṃ; ehi, imehi. Why 'in the non-feminine'?
Ima (này) không giống cái hoặc trở thành ṭe trong su, naṃ, hi, su; như esu, imesu, esaṃ, imesaṃ, ehi, imehi. "Không giống cái" thì sao?
Imāsu, imāyaṃ, imāhi.
Imāsu, imāyaṃ, imāhi.
imāsu, imāyaṃ, imāhi.
404
Nāmbhanimi-.
In 'naṃ', 'bhi', 'ni', 'mi'.
Anī trong , aṃ, bhi, ni.
405
Imasaddassānitthiyaṃ nāmhi anैmi iccādesā honti; anena, iminā; anitthiyaṃtveva-imāya.
For the word 'ima' in the non-feminine, 'ana' and 'imi' are the substitute forms in 'naṃ' and 'mi' respectively;* anena, iminā. 'In the non-feminine' implies imāya.
Ima (này) không giống cái, trong , aṃ, bhi, ni trở thành anī; như anena, iminā. "Không giống cái" thì sao— imāya.
406
Sīmbhanapuṃsakassāyaṃ-.
For 'ima' in the non-neuter, 'ayaṃ' in 'sī'.
Ayaṃ cho không giống trung.
407
Imasaddassānapuṃsakassa ayaṃ hoti simhi; ayaṃ puriso, ayaṃ itthī; anapuṃsakassāti-kiṃ?Imaṃ.
For the word 'ima' in the non-neuter, 'ayaṃ' occurs in the 'sī'*;* ayaṃ puriso, ayaṃ itthī. Why 'in the non-neuter'? Imaṃ.
Ima (này) không giống trung trở thành ayaṃ trong ; như ayaṃ puriso, ayaṃ itthī. "Không giống trung" thì sao? imaṃ.
408
Tyatetānaṃ tassa so-
Of 'tya', 'eta', 'ta', 'so'.
So cho tya, eta của ta.
409
Tyatetānamanapuṃsakānaṃ tassa so hoti simhi; syo puriso, syā itthi; evaṃ so, sā, eso, esā –-anapuṃsaka ssetvैva-tyaṃ, taṃ, etaṃ.
For the non-neuter 'tya', 'eta', 'ta', 'so' occurs in the 'sī'*;* syo puriso, syā itthi. Similarly, so, , eso, esā. 'In the non-neuter' implies tyaṃ, taṃ, etaṃ.
Tya, eta của ta không giống trung trở thành so trong ; như syo puriso, syā itthi. Tương tự so, , eso, esā. "Không giống trung" thì sao— tyaṃ, taṃ, etaṃ.
410
Massāmussa-.
Of 'ma' in 'amus'.
So cho ma của amu.
411
Anapuṃsakassāmussa makārassa so hoti simhi; asu puriso, asu itthi.
The 'ma' of the non-neuter 'amus' becomes 'so' in the 'sī'*;* asu puriso, asu itthi.
Ma của amu không giống trung trở thành so trong ; như asu puriso, asu itthi.
412
Ke vā-.
In 'ka', or.
Hoặc ke.
413
Amussa massa ke vā so hoti; asuko amuko, asukā amukā, asukaṃ amukaṃ, asukāni amukāni.
The 'ma' of 'amus' optionally becomes 'so' in 'ka';* asuko, amuko; asukā, amukā; asukaṃ, amukaṃ; asukāni, amukāni.
Hoặc ma của amu trở thành so trong ke; như asuko, amuko, asukā, amukā, asukaṃ, amukaṃ, asukāni, amukāni.
414
Tatassa no sabbāsu-.
Of 'ta', 'no' in all*, or.
Hoặc no cho ta của ta trong tất cả.
415
Tasaddassa tassa no vā hoti sabbāsuvibhattīsu; ne, te, nāyo, tāyo, naṃ, taṃ, nāni, tāni iccādi.
The 'ta' of the word 'ta' optionally becomes 'no' in all case endings;* ne, te; nāyo, tāyo; naṃ, taṃ; nāni, tāni, etc.
Hoặc ta của ta trở thành no trong tất cả các biến cách; như ne, te, nāyo, tāyo, naṃ, taṃ, nāni, tāni, v.v.
416
Ṭa sasmāsmiṃssāyayassaṃssāsaṃmbhāmhisavimassa ca-.
Of 'ṭa', 'sasmā', 'smiṃ', 'ssā', 'ya', 'ssaṃ', 'ssā', 'saṃ', 'bhi', 'āmhi', 'savimassa', and 'ca'.
Hoặc ṭa cho imata trong sa, sma, smiṃ, ssa, āya, ssaṃ, ssā, saṃ, bhi, mhi, su.
417
Sādisvimassa tatassa ca ṭo vā hoti; assैmassa, asmā, imasmā, asmiṃ imasmiṃ,assāya imissāya, assaṃ imassaṃ, assā imissā, āsaṃ imāsaṃ, amhā imamhā, amhi imamhi; assa tassa, asmā tasmā, asmiṃ tasmiṃ, assāya tassāya, assaṃ tassaṃ, assā tassā, āsaṃ tāsaṃ, amhā tamhā, amhi tamhi.
In 'sādi'*, 'ṭa' optionally occurs for 'ima' and 'ta';* assīmassa, asmā, imasasmā; asmiṃ, imasmiṃ; assāya, imissāya; assaṃ, imassaṃ; assā, imissā; āsaṃ, imāsaṃ; amhā, imamhā; amhi, imamhi. For 'ta': assa, tassa; asmā, tasmā; asmiṃ, tasmiṃ; assāya, tassāya; assaṃ, tassaṃ; assā, tassā; āsaṃ, tāsaṃ; amhā, tamhā; amhi, tamhi.
Hoặc ṭa cho imata trong các biến cách bắt đầu bằng sa v.v.; như assa, imassa, asmā, imasmā, asmiṃ, imasmiṃ, assāya, imissāya, assaṃ, imassaṃ, assā, imissā, āsaṃ, imāsaṃ, amhā, imamhā, amhi, imamhi; assa, tassa, asmā, tasmā, asmiṃ, tasmiṃ, assāya, tassāya, assaṃ, tassaṃ, assā, tassā, āsaṃ, tāsaṃ, amhā, tamhā, amhi, tamhi.
Ssāyādiggahaṇa mādesantare mā hotutī.
The taking of 'ssā', 'ya', etc. is so that it does not occur in other substitutions.
Sự nắm giữ ssāyādi là để không có sự thay thế ở nơi khác.
418
Ṭā sissisismā-.
Of 'ṭa', 'sī', 'smiṃ', 'sismā'.
Ṭā trong isi, , sismā.
419
Isismā sissa ṭe vā hoti;’ yonajja vinaye kaṅkhaṃ atthadhammavidū ise’ vātveva-isi.
After 'isi', the 'sī' optionally becomes 'ṭe';* 'yonajja vinaye kaṅkhaṃ atthadhammavidū ise'. 'Or' implies isi.
Hoặc * isi trở thành ṭe; như "'yonajja vinaye kaṅkhaṃ atthadhammavidū ise'". Chỉ "hoặc" thôi— isi.
420
Dutiyassa yossa-.
Of the second 'yo'.
Ṭe cho yo nhị cách.
421
Isismā parassa duyāyossa ṭe vā hoti;’ samaṇe brāhmaṇe vande sampannacaraṇe ise’ vātveva-isayo passa; dutiyassāti-kiṃ?Isayo tiṭṭhanti.
The second 'yo' after 'isi' optionally becomes 'ṭe';* 'samaṇe brāhmaṇe vande sampannacaraṇe ise'. 'Or' implies isayo passa. Why 'of the second'? Isayo tiṭṭhanti.
Hoặc yo nhị cách* isi trở thành ṭe; như "'samaṇe brāhmaṇe vande sampannacaraṇe ise'". Chỉ "hoặc" thôi— isayo passa. "Nhị cách" thì sao? isayo tiṭṭhanti.
422
Ekaccādigato-.
From Ekacca, etc., ending in 'a'.
Ṭe cho yo sau ekaccādi tận cùng bằng a.
423
Akārantehi ekaccādīhi yonaṃ ṭe hoti; ekacce tiṭṭhanti, ekacce passa–-atoti-kiṃ?
The 'yo'* after 'ekacca', etc., ending in 'a', becomes 'ṭe';* ekacce tiṭṭhanti, ekacce passa. Why 'ending in a'?
Yo* ekaccādi tận cùng bằng a trở thành ṭe; như ekacce tiṭṭhanti, ekacce passa. "Tận cùng bằng a" thì sao?
Ekaccāyo; evaṃ esasa paṭhama.
Ekaccāyo. Thus, this is the first*.
ekaccāyo. Tương tự, đây là paṭhama.
424
Na nissa ṭā-.
Not 'ṭa' of 'ni'.
Không ṭā cho ni.
425
Ekaccādīhi parassa nissa ṭā na hoti; ekaccāni.
The 'ṭa' of 'ni' does not occur after 'ekacca', etc.;* ekaccāni.
Ni* ekaccādi không trở thành ṭā; như ekaccāni.
426
Sabbādīhi parassa nissa ṭā na hoti; sabbāni.
The 'ṭa' of 'ni' does not occur after 'sabba', etc.;* sabbāni.
Ni* sabbādi không trở thành ṭā; như sabbāni.
427
Yeyānameṭa-.
Of 'ya', 'eṭa' to 'yo'.
Eṭa cho yo.
428
Akārantehi sabbādīhi yonameṭa hoti; sabbe tiṭṭhanti sabbe passa; atotveva-sabbāyo.
The 'yo'* after 'sabba', etc., ending in 'a', becomes 'eṭa';* sabbe tiṭṭhanti, sabbe passa. Why 'ending in a'? Sabbāyo.
Yo* sabbādi tận cùng bằng a trở thành eṭa; như sabbe tiṭṭhanti, sabbe passa. "Tận cùng bằng a" thì sao— sabbāyo.
429
Nāññañca nāmappadhānā-.
Not for 'añña' and those not primary nouns.
Không* cho añña và các danh từ không chính.
430
Nāmabhutehi appadhānehi ca sabbādīhi yaṃ vuttaṃ yaṃ caññaṃ sabbādikāriyantaṃ na hoti; te sabbā, te piyasabbā, te ati sabbā.
That which has been stated for 'sabba', etc., and any other 'sabba'-like function, does not occur for words like 'añña' and those not primary nouns;* te sabbā, te piyasabbā, te ati sabbā.
Những gì đã nói về sabbādi và những gì khác thuộc sabbādi không xảy ra cho añña và các danh từ không chính; như te sabbā, te piyasabbā, te ati sabbā.
431
Tatiyatthayoge-.
In conjunction with the third case meaning.
Trong sự kết hợp với tam cách.
432
Tatiyatthena yoge sabbādīhi yaṃ vuttaṃ yaṃ caññaṃ sabbādi kāriyantaṃ na hoti; māsenapubbānaṃ māsapubbānaṃ.
That which has been stated for 'sabba', etc., and any other 'sabba'-like function, does not occur when conjoined with the meaning of the third case;* māsenapubbānaṃ, māsapubbānaṃ.
Trong sự kết hợp với tam cách, những gì đã nói về sabbādi và những gì khác thuộc sabbādi không xảy ra; như māsenapubbānaṃ, māsapubbānaṃ.
433
Catthasamāse-.
In a 'ca' compound.
Trong hợp chất ca.
434
Catthasamāsavisaye sabbādīhi yaṃ vuttaṃ yaṃ caññaṃ sabbādi kāriyantaṃ na hoti; dakkhiṇuttarapubbānaṃ–-samāseti-kiṃ?Amusañca tesañca dehi.
That which has been stated for 'sabba', etc., and any other 'sabba'-like function, does not occur in the context of a 'ca' compound;* dakkhiṇuttarapubbānaṃ. Why 'compound'? Give to 'amusa' and 'tesaṃ'.
Trong phạm vi hợp chất ca, những gì đã nói về sabbādi và những gì khác thuộc sabbādi không xảy ra; như dakkhiṇuttarapubbānaṃ. "Hợp chất" thì sao? amusañca tesañca dehi.
435
Veṭa-.
Veṭa.
Hoặc eṭa.
436
Catthasamāsavisaye sabbādīhi yasseṭa vutto tassa vā hoti; pubbuttare, pubbuttarā.
In the context of a 'ca' compound, for which 'eṭa' has been stated for 'sabba', etc., it optionally occurs;* pubbuttare, pubbuttarā.
Trong phạm vi hợp chất ca, eṭa đã được nói đến cho sabbādi hoặc xảy ra; như pubbuttare, pubbuttarā.
437
Pubbādīhi jahi-
From Pubba, etc., (the six).
Eṭa cho sáu từ pubbādi.
438
Etehi pubbādīhi chahi savisaye eṭa vā hoti?Pubbe pubbā, pare parā, apare aparā,dakkhiṇe dakkhiṇā, uttare uttarā, adhare adharā–-chahīti-kiṃ?Ye.*
After these six words beginning with 'pubba', 'eṭa' optionally occurs in their respective contexts;* pubbe, pubbā; pare, parā; apare, aparā; dakkhiṇe, dakkhiṇā; uttare, uttarā; adhare, adharā. Why 'six'? Ye.
Eṭa hoặc xảy ra cho sáu từ pubbādi này trong phạm vi của chúng; như pubbe, pubbā, pare, parā, apare, aparā, dakkhiṇe, dakkhiṇā, uttare, uttarā, adhare, adharā. "Sáu từ" thì sao? ye.
439
Manādīhi smiṃsaṃnāsmānaṃ sisoosāsā-.
From Mana, etc., for 'smiṃ', 'saṃ', 'nā', 'smaṃ', 'siso', 'osā', 'sā'.
, so, o, osā, cho smiṃ, saṃ, , smā, naṃ của manādi.
440
Manādīhi samīmādīnaṃ sisoosāsā vā honti yathākkaṃ; manasi manasmiṃ, manaso manassa, mano manaṃ, manasā manena, manasā manasmā–-kathaṃ?
From words like 'mana', 'smiṃ', etc. 'siso', 'osā', 'sā' optionally occur respectively;* manasi, manasmiṃ; manaso, manassa; mano, manaṃ; manasā, manena; manasā, manasmā. How*?
Smiṃ, saṃ, , smā, naṃ* manādi hoặc trở thành , so, o, osā, theo thứ tự; như manasi, manasmiṃ, manaso, manassa, mano, manaṃ, manasā, manena, manasā, manasmā. Tại sao?
Putto jāto avetaso, hitvā yāti sumedhaso; suddhuttaravāsasā, hemakapakpaṇavāsaseti-sakatthe ṇantā.
‘A son is born without a cane’, ‘the wise one goes having abandoned’, ‘with a clean outer garment’, ‘with a golden garment’—* by the 'ṇa' suffix in the sense of 'one's own'.
putto jāto avetaso, hitvā yāti sumedhaso; suddhuttaravāsasā, hemakapakpaṇavāsaseti— là ṇanta trong ý nghĩa riêng.
441
Mana tama tapa teja sira ura vaca oja raja yasa paya
Mana, tama, tapa, teja, sira, ura, vaca, oja, raja, yasa, paya.
Mana, Tama, Tapa, Teja, Sira, Ura, Vaca, Oja, Raja, Yasa, Paya
442
Saravayayāyavāsacetā jalāsayākkhayalohapaṭamanesu-().
Saravayayāyavāsacetā jalāsayākkhayalohapaṭamanesu-(This line appears to be a list or a part of a rule that is incomplete or ungrammatical in isolation. It's kept as is to preserve the source.)
Sarava, Yaya, Yāyava, Sāceta, Jalāsaya, Akkhaya, Loha, Paṭamanesu.
443
Sato sabbhe-.
Of Santa, 'bha' in 'bhi'.
Sabba cho santa trong bha.
444
Santasaddassa saba bhavati bhakāre; sabbhi.
The word 'santa' becomes 'sabha' in the context of 'bha'*;* sabbhi.
Santa trở thành sabba trong bha; như sabbhi.
445
Bhavato vā honto gayonāse-.
Of 'Bhavant', 'honta' optionally in 'ga', 'yo', 'nā', 'se'.
Hoặc bhonta cho bhavanta trong ga, yo, , se.
446
Bhavantasaddassa bhontādeso vā hoti gayonāse; bhonta, bhavaṃ, bhonto, bhavanto, bhotā, bhavatā, bhoto, bhavato–-bho iti-āmantaṇe nipāto’kutonu āgacchatha bho tayo janā’evaṃ bhanteti-bhaddeti-saddantarena siddhaṃ;bhaddanta iti-dassa dvibhāvena.
The word 'bhavant' optionally takes the substitute 'bhonta' in 'ga', 'yo', 'nā', 'se'*;* bhonta, bhavaṃ; bhonto, bhavanto; bhotā, bhavatā; bhoto, bhavato. 'Bho' is an interjection for address: 'From where do you three people come, sirs?' Thus, 'bhante' is established with another word 'bhadda'. 'Bhaddanta'* by the doubling of 'da'.
Hoặc bhavanta trở thành bhonta trong ga, yo, , se; như bhonta, bhavaṃ, bhonto, bhavanto, bhotā, bhavatā, bhoto, bhavato. "Bho" là một tiểu từ trong lời gọi, "Các vị từ đâu đến, ba người?" Tương tự, bhante được thành lập bởi từ bhadda; bhaddanta là do d được lặp đôi.
447
Sissāggito ni-.
Of 'sī' after 'aggi', 'ni'.
Ni cho sau aggi.
448
Aggismā sissa ni hoti vā; agginī,aggi.
After 'aggi', 'sī' optionally becomes 'ni';* agginī, aggi.
Hoặc * aggi trở thành ni; như agginī, aggi.
449
Ntassaṃ-.
Of 'nta', 'aṃ'.
Aṃ cho nta.
450
Simhi ntappaccayassa aṃ hoti vā; gacchaṃ, gacchanto.
In the nominative singular, 'aṃ' occurs optionally for the '-nta' suffix; (e.g.,) gacchaṃ, gacchanto.
Trong cách thứ bảy số ít, hậu tố -nt có thể trở thành -aṃ; gacchaṃ, gacchanto.
451
Bhuto-.
From bhū (root).
Từ động từ bhū-.
452
Bhudhātuto ntassa aṃ hoti simhi niccaṃ punabbidhānā; bhavaṃ.
From the bhū root, the '-nta' suffix always becomes 'aṃ' in the nominative singular due to re-enactment; (e.g.,) bhavaṃ.
Từ gốc động từ bhū-, hậu tố -nt luôn trở thành -aṃ trong cách thứ bảy số ít do quy tắc lặp lại; bhavaṃ.
453
Mahantarahattānaṃ ṭā vā-.
'ṭā' optionally for mahanta and arahant.
Hậu tố -nt của mahant và arahant có thể trở thành ṭā.
454
Simhi mahantārahantānaṃ ntassa ṭā vā hoti; mahā, mahaṃ, arahā, arahaṃ.
In the nominative singular, 'ṭā' occurs optionally for the '-nta' suffix of mahanta and arahant; (e.g.,) mahā, mahaṃ, arahā, arahaṃ.
Trong cách thứ bảy số ít, hậu tố -nt của mahant và arahant có thể trở thành ṭā; mahā, mahaṃ, arahā, arahaṃ.
455
Ntussa-.
Of '-ntu'.
Của -nt.
456
Simhi ntussaṭā hoti; guṇavā.
In the nominative singular, 'ṭā' occurs for the '-ntu' suffix; (e.g.,) guṇavā.
Trong cách thứ bảy số ít, của -nt trở thành ṭā; guṇavā.
457
Aṃṅaṃ napuṃsake-.
'aṃ' and 'ṅaṃ' in the neuter gender.
Aṃ và ṅaṃ trong giống trung.
458
Ntussa aṃṅaṃ honti simhi napuṃsake; guṇavaṃ kulaṃ, guṇañca ntaṃ kulaṃ–-napuṃsaketi kiṃ?
'aṃ' and 'ṅaṃ' occur for the '-ntu' suffix in the nominative singular in the neuter gender; (e.g.,) guṇavaṃ kulaṃ, guṇañca ntaṃ kulaṃ—Why "in the neuter gender?"
Trong cách thứ bảy số ít, của -nt trở thành aṃ và ṅaṃ trong giống trung; guṇavaṃ kulaṃ, guṇañca ntaṃ kulaṃ––tại sao lại là “trong giống trung”?
Sīlavā bhikkhu.
(e.g.,) sīlavā bhikkhu.
Sīlavā bhikkhu.
459
Himavato vā o-.
From himavanta, 'o' optionally.
Của Himavat có thể trở thành o.
460
Himavato simhi ntussa o vā hoti; himavanto, himavā.
From himavanta, 'o' occurs optionally for the '-ntu' suffix in the nominative singular; (e.g.,) himavanto, himavā.
Trong cách thứ bảy số ít, của -nt của Himavat có thể trở thành o; himavanto, himavā.
461
Rājādiyuvāditvā -.
From rāja and yuva, etc.
Rājā-vân vân, yuvā-vân vân.
462
Rājādīhi yayuvādīhi ca sissa ā hoti; rājā, yayuvā–-rāja brahma sakha atta ātuma.
From rāja and yuva, etc., 'ā' occurs for 'si'; (e.g.,) rājā, yuvā—(rāja, brahma, sakha, atta, ātuma are examples of words in the rāja-group).
Từ rājā-vân vân và yuvā-vân vân, sissa trở thành ā; rājā, yayuvā––rāja, brahma, sakha, atta, ātuma.
463
Dhammo vāññatthe-().
Dhammo optionally in other meanings.
Dhammo có thể ở nghĩa khác.
464
Daḷhadhammā; (daḷhadhammo) asmā.
Having firm principles; (e.g.,) daḷhadhammo (one of firm principles) from this (rule).
Daḷhadhammā; (daḷhadhammo) từ đây.
465
Imo bhāve-().
Ima in the sense of being.
Ima trong trạng thái.
466
Aṇimā, laghimā–-yuva sā suvā maghava puma vattaha.
Smallness, lightness—(yuva, , suvā, maghava, puma, vattaha are examples of words in the yuva-group).
Aṇimā, laghimā––yuva, sā, suvā, maghava, puma, vattaha.
467
Vāmbhānaddha -.
'ānaṃ' optionally for bhāṇa and addha.
Vāmbhānaddha.
468
Rājādīnaṃ yuvādīnaṃ cānaṅi hoti vāmhi;* rājānaṃ, rājaṃ, yuvānaṃ, yuvaṃ.
For rāja and yuva, etc., 'ānaṃ' occurs in the accusative singular;* (e.g.,) rājānaṃ, rājaṃ, yuvānaṃ, yuvaṃ.
Trong cách thứ tư số ít, của rājā-vân vân và yuvā-vân vân có thể trở thành ānaṃ;* rājānaṃ, rājaṃ, yuvānaṃ, yuvaṃ.
469
Yonamāno-.
Yonamāno.
Yonaṃ āno.
470
Rājādīhi yuvādīhi ca yonamāno vā hoti; rājāno, yuvāno–-vātveva-rājā,rāje, yuvā, yuve.
From rāja and yuva, etc., 'āno' occurs optionally in the plural nominative and accusative; (e.g.,) rājāno, yuvāno—Why "optionally?" (e.g.,) rājā, rāje, yuvā, yuve.
Từ rājā-vân vân và yuvā-vân vân, yonaṃ có thể trở thành āno; rājāno, yuvāno––chỉ khi có vā-rājā, rāje, yuvā, yuve.
471
Āyo no ca sakhā-.
'āyo' and 'no' and 'sakhā'.
Āyo và āno, và không phải sakhā.
472
Sakhato yonamāyono honti vā āno ca; sakhāyo, sakhino, sakhāno?Vātveva-sakhā, sakhe.
From sakha, 'āyo' and 'ino' occur optionally in the plural nominative and accusative, and 'āno' as well; (e.g.,) sakhāyo, sakhino, sakhāno? Why "optionally?" (e.g.,) sakhā, sakhe.
Từ sakha, yonaṃ có thể trở thành āyo và āno; sakhāyo, sakhino, sakhāno? Chỉ khi có vā-sakhā, sakhe.
473
Ṭe smino-.
'ṭe' in the locative singular.
Ṭe trong smin.
474
Sakhato smino ṭe hoti; sakhe niccattho’yamārambho.
From sakha, 'ṭe' occurs in the locative singular; (e.g.,) sakhe - this rule is for 'always'.
Từ sakha, smin trở thành ṭe; sakhe, đây là một khởi đầu có nghĩa cố định.
475
Nonāsesvi-.
'i' for 'no', 'nā', 'sa'.
I trong nonāsesu.
476
Sakhassa i hoti nonāsesu; sakhino, sakhinā, sakhissa.
'i' occurs for sakha when followed by 'no', 'nā', 'sa'; (e.g.,) sakhino, sakhinā, sakhissa.
Của sakha trở thành i trong nonāsesu; sakhino, sakhinā, sakhissa.
477
Smānaṃsu vā-.
'i' optionally for 'smā' and 'naṃ'.
I trong smānaṃsu có thể.
478
Sakhassa vā i hotī smānaṃsu; sakhismā, sakhasmā, sakhīnaṃ, sakhānaṃ.
'i' occurs optionally for sakha when followed by 'smā' and 'naṃ'; (e.g.,) sakhismā, sakhasmā, sakhīnaṃ, sakhānaṃ.
Của sakha có thể trở thành i trong smānaṃsu; sakhismā, sakhasmā, sakhīnaṃ, sakhānaṃ.
479
Yosvaṃhisu cāraṅi-.
'āraṃ' for 'yo', 'su', 'aṃ', 'hi', and 'smā', 'naṃ', 'su' as well.
Āraṅi trong yosvaṃhisu và.
480
Sakhassa vā āraṅi hoti yosvaṃhisusmānaṃsu ca; sakhāro sakhāyo, sakhāresu, sakhesu,sakhāraṃ, sakhaṃ, sakhārehi, sakhehi, sakhārā, sakhārasmā, sakhārānaṃ, sakhānaṃ.
'āraṃ' occurs optionally for sakha when followed by 'yo', 'su', 'aṃ', 'hi', and 'smā', 'naṃ', 'su' as well; (e.g.,) sakhāro, sakhāyo, sakhāresu, sakhesu, sakhāraṃ, sakhaṃ, sakhārehi, sakhehi, sakhārā, sakhārasmā, sakhārānaṃ, sakhānaṃ.
Của sakha có thể trở thành āraṅi trong yosvaṃhisu và smānaṃsu; sakhāro, sakhāyo, sakhāresu, sakhesu, sakhāraṃ, sakhaṃ, sakhārehi, sakhehi, sakhārā, sakhārasmā, sakhārānaṃ, sakhānaṃ.
481
Latupitādinamase-.
'āraṃ' for words ending in '-tu' and pitar, etc., except 'sa'.
Āraṅi trong latu-pitā-vân vân, trừ ase.
482
Latuppaccayantānaṃ pitādīnaṃ cāraṅi bhoti sato’ññatra; kattāro, pitaro, kattāraṃ, pitaraṃ, kattārā, pitarā, kattari, pitari–-aseti-kiṃ?Kattuno, pituno.
'āraṃ' occurs for words ending in the '-tu' suffix and for pitar, etc., when not followed by 'sa'; (e.g.,) kattāro, pitaro, kattāraṃ, pitaraṃ, kattārā, pitarā, kattari, pitari—Why "except 'sa'?" (e.g.,) kattuno, pituno.
Āraṅi của các từ tận cùng bằng hậu tố latu và pitā-vân vân trở thành āraṅi, trừ sato; kattāro, pitaro, kattāraṃ, pitaraṃ, kattārā, pitarā, kattari, pitari––tại sao lại là “trừ ase”? Kattuno, pituno.
483
Namhi vā-.
'āraṃ' optionally in 'naṃ'.
Trong naṃ có thể.
484
Namhi latupitādīnamāraṅi vā hoti; kattārānaṃ, kattunaṃ, pitarānaṃ, pitunnaṃ.
'āraṃ' occurs optionally for words ending in '-tu' and pitar, etc., when followed by 'naṃ'; (e.g.,) kattārānaṃ, kattunaṃ, pitarānaṃ, pitunnaṃ.
Trong naṃ, āraṅi của các từ tận cùng bằng latu và pitā-vân vân có thể trở thành; kattārānaṃ, kattunaṃ, pitarānaṃ, pitunnaṃ.
485
Ā-1
Ā-1
Ā-1
486
.
.
.
487
Namhi latupitādīnamā vā hoti; kattānaṃ, kattūnaṃ, pitānaṃ, pitunnaṃ.
'ā' occurs optionally for words ending in '-tu' and pitar, etc., when followed by 'naṃ'; (e.g.,) kattānaṃ, kattūnaṃ, pitānaṃ, pitunnaṃ.
Trong naṃ, ā của các từ tận cùng bằng latu và pitā-vân vân có thể trở thành; kattānaṃ, kattūnaṃ, pitānaṃ, pitunnaṃ.
488
Salopo-.
Deletion of 'sa'.
Rút gọn s.
489
Latupitādīhi sassa lopo vā hoti; kattu, kattuno, sakamandhātu, sakamandhātuno, pitu, pituno.
'sa' is optionally deleted from words ending in '-tu' and pitar, etc.; (e.g.,) kattu, kattuno, sakamandhātu, sakamandhātuno, pitu, pituno.
S của các từ tận cùng bằng latu và pitā-vân vân có thể được rút gọn; kattu, kattuno, sakamandhātu, sakamandhātuno, pitu, pituno.
490
Suhisvāraṅi-.
'āraṃ' in 'su' and 'hi'.
Āraṅi trong suhisu.
491
Suhisu latupitādīnamaraṅi vā hoti; kattāresu, kattusu, pitaresu, pitusu, kattārehi, kattuhi, pitarehi, pituhi.
'āraṃ' occurs optionally for words ending in '-tu' and pitar, etc., when followed by 'su' and 'hi'; (e.g.,) kattāresu, kattusu, pitaresu, pitusu, kattārehi, kattuhi, pitarehi, pituhi.
Trong suhisu, āraṅi của các từ tận cùng bằng latu và pitā-vân vân có thể trở thành; kattāresu, kattusu, pitaresu, pitusu, kattārehi, kattuhi, pitarehi, pituhi.
492
Najjāyosvāma-.
For nadi, 'āma' in 'yo' optionally.
Āmi của nadī trong yosu.
493
Yosu nadīsaddassa āmi vā hoti; najjāyo, nadiyo.
For the word nadi, 'āma' occurs optionally in 'yo'; (e.g.,) najjāyo, nadiyo.
Trong yosu, āmi của từ nadī có thể trở thành; najjāyo, nadiyo.
494
Ṭi katimhā-.
'ṭi' from kati.
Ṭi từ kati.
495
Katimhā yonaṃ ṭi hoti; kati tiṭṭhanti, kati passa.
From kati, 'ṭi' occurs for 'yo'; (e.g.,) kati tiṭṭhanti, kati passa.
Từ kati, yonaṃ trở thành ṭi; kati tiṭṭhanti, kati passa.
496
Ṭa pañcādihi cuddasahi-.
'ṭa' from five and fourteen.
Ṭa từ pañca-vân vân và cuddasa-vân vân.
497
Pañcādīhi cuddasahi saṃkhyāhi yonaṃ ṭo hoti; pañca pañca, evaṃ yāva aṭṭhārasā–-pañcādīhīki-kiṃ?
'ṭa' occurs for 'yo' from the numbers five to fourteen; (e.g.,) pañca pañca, and so on up to eighteen—Why "from five?" (e.g.,) dve tayo cattāro; Why "fourteen?"
Từ các số đếm pañca-vân vân đến cuddasa-vân vân, yonaṃ trở thành ṭo; pañca pañca, cứ như vậy cho đến aṭṭhārasā––tại sao lại là “từ pañca-vân vân”?
Dve tayo cattāro; cuddasabhīti-kiṃ?
(e.g.,) dvevīsatiyo.
Dve, tayo, cattāro; tại sao lại là “cuddasabhīti”?
Dvevīsatiyo.
Dvevīsatiyo.
Dvevīsatiyo.
498
Ubhagohi ṭo-.
'ṭo' from ubha and go.
Ṭo từ ubhago.
499
Ubhagohi yonaṃ ṭo hoti; ubho, ubho, gāvo, gāvo–-kathaṃ?
'ṭo' occurs for 'yo' from ubha and go; (e.g.,) ubho, ubho, gāvo, gāvo—How (is this explained)?
Từ ubhago, yonaṃ trở thành ṭo; ubho, ubho, gāvo, gāvo––làm thế nào?
Imekarattiṃ ubhayo vasāmāti- ṭomhi yakārāgamo.
"We both will stay this night" (Imekarattiṃ ubhayo vasāmāti) - 'ya' augment in 'ṭo'.
Imekarattiṃ ubhayo vasāmāti––trong ṭo, y-kārāgama.
500
Āraṅismā-.
'ṭo' after 'āraṅi'.
Ṭo từ āraṅi.
501
Āraṅādesato paresaṃ yonaṃ ṭo hoti; sakhāro, kattāro, pataro.
'ṭo' occurs for 'yo' after the 'āraṅi' substitution; (e.g.,) sakhāro, kattāro, pitaro.
Từ āraṅādesa, yonaṃ sau đó trở thành ṭo; sakhāro, kattāro, pataro.
502
Ṭoṭe vā-.
'ṭo' and 'ṭe' optionally.
Ṭo và ṭe có thể.
503
Āraṅādesamhā yonaṃ ṭoṭe vā honti yathākkamaṃ; sakhāro, sakhāre, sakhāro–-ṭoggahaṇaṃ lāghavatthaṃ.
'ṭo' and 'ṭe' occur optionally and respectively for 'yo' after the 'āraṅi' substitution; (e.g.,) sakhāro, sakhāre, sakhāro—the retention of 'ṭo' is for brevity.
Từ āraṅādesa, yonaṃ có thể trở thành ṭo và ṭe theo thứ tự; sakhāro, sakhāre, sakhāro––việc nắm giữ ṭo là để đơn giản hóa.
504
Ṭā nāsmānaṃ-.
'ṭā' for 'nā' and 'smā'.
Ṭā của nā và smānaṃ.
505
Āraṅādesamhā nāsmānaṃ ṭā hoti; kattārā, kattārā, kvaci vā hoti bahakulādhikārā; etādisā sakhārasmā
'ṭā' occurs for 'nā' and 'smā' after the 'āraṅi' substitution; (e.g.,) kattārā, kattārā, sometimes it is optional due to the authority of bahakula; such as sakhārasmā.
Từ āraṅādesa, nā và smānaṃ trở thành ṭā; kattārā, kattārā, đôi khi có thể do quyền hạn của bahakula; etādisā sakhārasmā.
506
Ṭi smino-.
'ṭi' in 'smī'.
Ṭi của smin.
507
Āraṅādesamhā smino ṭi hoti; kattari, pitari.
'ṭi' occurs for 'smī' after the 'āraṅi' substitution; (e.g.,) kattari, pitari.
Từ āraṅādesa, smin trở thành ṭi; kattari, pitari.
508
Divādito-.
From divā, etc.
Từ divā-vân vân.
509
Divādīhi nāmehi smino ṭi hoti; divi, bhuvi–-niccaṃ vakārāgamo.
'ṭi' occurs for 'smī' from divā, etc. (words); (e.g.,) divi, bhuvi—'va' augment is always present.
Từ các danh từ divā-vân vân, smin trở thành ṭi; divi, bhuvi––luôn luôn có v-kārāgama.
510
Rassāraṅi-.
Shortening of 'āraṅi'.
Rút gọn āro.
511
Smimhi āro rasso hoti; kattari, nattari.
In the locative singular, 'āraṅi' is shortened; (e.g.,) kattari, nattari.
Trong smim, āro được rút gọn; kattari, nattari.
512
Pitādīnamanattvādīnaṃ-.
For pitar, etc., not nattar, etc.
Của pitā-vân vân, trừ nattā-vân vân.
513
Nattvādivajjitānaṃ pitādīnamāro rasso hoti sabbāsu vibhattisu; pitaro, pitaraṃ–-anattvādīnanti kiṃ?
For pitar, etc., excluding nattar, etc., 'āraṅi' is shortened in all cases; (e.g.,) pitaro, pitaraṃ—Why "excluding nattar, etc.?"
Āro của pitā-vân vân, trừ nattā-vân vân, được rút gọn trong tất cả các cách; pitaro, pitaraṃ––tại sao lại là “trừ nattā-vân vân”?
Nattāro.
(e.g.,) nattāro.
Nattāro.
514
Yuvādīnaṃ suhisvānaṅi-.
'ānaṃ' for yuva, etc., in 'su' and 'hi'.
Ānaṅi của yuvā-vân vân trong suhisu.
515
Suhisu yuvādīnaṃ ānaṅi hoti; yayuvānesu, yuvānehi.
'ānaṃ' occurs for yuva, etc., in 'su' and 'hi'; (e.g.,) yuvānesu, yuvānehi.
Trong suhisu, ānaṅi của yuvā-vân vân trở thành; yayuvānesu, yuvānehi.
516
Nonānesvā-.
'ā' in 'no' and 'nā' and 'ne'.
Ā trong nonānesu.
517
Esu yuvādīnamā hoti; yuvāno, yuvānā, yuvāne.
'ā' occurs for yuva, etc., in 'no', 'nā', and 'ne'; (e.g.,) yuvāno, yuvānā, yuvāne.
Trong esu, ā của yuvā-vân vân trở thành; yuvāno, yuvānā, yuvāne.
518
Smāsminnaṃ nāne-.
'nā' and 'ne' for 'smā' and 'smī'.
Nāne của smā và smin.
Next Page →