Table of Contents

⮲

Lokanīti

Edit
712

7. Pakiṇṇakakaṇḍo

7. Miscellaneous Chapter

7. Phần Tạp Lục

713
138.
138.
138.
714
Itthimisse kutosīlaṃ,
Where there is mixing with women, how can there be virtue?
Giao du với phụ nữ thì đâu có giới hạnh?
715
Maṃsa bhakkhe kutodayā;
Where there is meat-eating, how can there be compassion?
Ăn thịt thì đâu có lòng từ bi?
716
Surā pāne kutosaccaṃ,
Where there is drinking alcohol, how can there be truth?
Uống rượu thì đâu có sự thật?
717
Mahālobhe kutohirī;
Where there is great greed, how can there be modesty?
Tham lam lớn thì đâu có lòng hổ thẹn?
718
Mahātande kutosippaṃ,
Where there is great sloth, how can there be skill?
Lười biếng lớn thì đâu có nghề nghiệp?
719
Mahā kodhe kutodhanaṃ.
Where there is great anger, how can there be wealth?
Giận dữ lớn thì đâu có tài sản?
720
139.
139.
139.
721
Surā yogo vikālo ca,
Indulgence in alcohol, untimely wandering,
Uống rượu, ăn uống sai giờ,
722
Samajja caraṇālasaṃ;
Attendance at festivals, idleness;
Đi xem hội hè, lười biếng;
723
Khiḍḍādhutto pāpamitto,
Gambling, association with bad friends—
Cờ bạc, bạn bè xấu,
724
Bhoganāsamukhā ime.
These are the avenues to the destruction of wealth.
Đây là những nguyên nhân dẫn đến sự hủy hoại tài sản.
725
140.
140.
140.
726
Divā nādikkhā vattabbaṃ,
One should not speak during the day,
Ban ngày không nên nói chuyện quá nhiều,
727
Ratto nāvacanena ca;
Nor should one speak at night;
Ban đêm không nên nói chuyện;
728
Sañcareyya bhayā bhīto,
One should move about fearfully,
Nên đi lại với sự sợ hãi,
729
Vane vanacarī yathā.
Like a forest-dweller in a forest.
Như người sống trong rừng.
730
141.
141.
141.
731
Jīvantāpi matāpañca,
Five persons, though living, are considered dead,
Năm hạng người sống mà như đã chết,
732
Byāsena parikittitā;
As comprehensively declared by Vyasa:
Được kể tóm tắt là:
733
Dukkhito byādhitomūḷho,
One who is suffering, one who is sick, one who is foolish,
Người đau khổ, người bệnh tật, người ngu dốt,
734
Iṇavā nityasevako.
One who is in debt, and a constant servant.
Người mắc nợ và người hầu hạ liên tục.
735
142.
142.
142.
736
Anāgataṃ bhayaṃ disvā,
Having seen approaching danger,
Thấy nguy hiểm chưa đến,
737
Dūrato parivajjaye;
One should avoid it from afar;
Hãy tránh xa từ trước;
738
Āgatañca bhayaṃ disvā,
But having seen an imminent danger,
Thấy nguy hiểm đã đến,
739
A bhīto hoti paṇḍito.
A wise person is unafraid.
Bậc hiền triết không sợ hãi.
740
143.
143.
143.
741
Niddāluko pamattoca,
One who is sleepy, negligent,
Người hay ngủ, người buông lung,
742
Sukhatto rogavālaso;
Fond of ease, sick, idle;
Người tìm kiếm hạnh phúc, người bệnh tật, người lười biếng;
743
Mahiccho kammārāmoca,
Covetous, and fond of work—
Người có nhiều ham muốn, và người thích công việc;
744
Satte te satthavajjitā.
These seven are shunned by the teacher.
Bảy hạng người này bị loại khỏi đoàn lữ hành.
745
144.
144.
144.
746
Duggataṃ gaccha he lābha,
"Go to the poor, O gain,
Hỡi lợi lộc, hãy đến với người khốn khổ,
747
Lābhī lābhena pūrati;
The gainer is filled with gain;
Người có lợi lộc sẽ được lợi lộc làm đầy đủ;
748
Thale pavassa pajjunna,
Rain on dry land, O cloud,
Hỡi thần mưa, hãy mưa trên đất khô cằn,
749
Sindhu āpena pūrati;
The river is filled with water";
Biển cả được làm đầy bằng nước;
750
Natthidaṃ kammappadhānakaṃ.
There is no emphasis on such action.
Không có gì là quan trọng hơn nghiệp.
751
145.
145.
145.
752
Na hi koci kate kicce,
No one, having done a task,
Không ai sau khi làm xong việc,
753
Kattāraṃ samupekkhate;
Neglects the doer;
Lại bỏ quên người đã làm;
754
Tasmā sabbāni kiccāni,
Therefore, all tasks,
Vì vậy, tất cả mọi việc,
755
Sāva sesena kāraye.
One should ensure are completed without remainder.
Hãy hoàn thành không để sót lại.
756
146.
146.
146.
757
Tūlaṃ sallahukaṃ loke,
Cotton is light in the world,
Bông gòn là thứ nhẹ nhất trên đời,
758
Tato cāpalla-jātiko;
More so is a fickle person;
Nhẹ hơn nữa là người hay dao động;
759
Tato vuḍḍha manovādo,
More so is the advice of elders,
Nhẹ hơn nữa là lời khuyên của người già,
760
Pamatto buddhasāsane.
More so is negligence in the Buddha's dispensation.
Và người buông lung trong giáo pháp của Đức Phật.
761
147.
147.
147.
762
Pāsāṇachattaṃ garukaṃ,
A stone umbrella is heavy,
Cây dù đá là nặng,
763
Tato devānacikkhaṇaṃ;
More so is the instruction of the devas;
Nặng hơn nữa là lời quở trách của chư thiên;
764
Tato vuḍḍhānamovādo,
More so is the advice of elders,
Nặng hơn nữa là lời khuyên của người già,
765
Tato buddhassa sāsanaṃ.
More so is the Buddha's teaching.
Nặng hơn nữa là giáo pháp của Đức Phật.
766
148.
148.
148.
767
Kāyassa dakkhiṇa hattho,
The right hand of the body,
Tay phải của cơ thể,
768
Doso ettha kaniṭṭhako;
The younger brother is faulty here;
Lỗi ở đây là nhỏ nhất;
769
Kaṇṇa ghānāna-makkhīnaṃ,
Of the ears, nose, and eyes,
Đối với tai, mũi, mắt,
770
Vāmo tu pāda-pāsako.
The left is like a side-foot.
Chân trái là gần nhất.
771
149.
149.
149.
772
Tambūlassa majjha patte,
In the middle leaf of the betel,
Ở giữa lá trầu,
773
Kuvero rakkhatī sadā;
Kubera always protects;
Thần Kubera luôn bảo vệ;
774
Mūlamhi rakkhati yakkho,
At the root, a yakkhā protects;
Ở gốc cây, quỷ Yakṣa bảo vệ;
775
Aggamhi kālakaṇṇikā;
At the tip, Kālakaṇṇī;
Ở ngọn cây là Kālakaṇṇikā;
776
Tāni bhuñjeyya chinditvā,
One should pluck and eat them (avoiding these parts),
Hãy bẻ bỏ chúng rồi ăn,
777
Sirī evaṃ pavaḍḍhati.
Thus, prosperity indeed increases.
Sự may mắn sẽ tăng trưởng như vậy.
778
150.
150.
150.
779
Sampuṇṇarakkho brahmāva,
Sampuṇṇarakkha is like Brahmā,
Brahmā bảo vệ hoàn toàn,
780
Accurakkho ca bissaṇo;
Bissaṇā is extremely protective;
Và Vishnu bảo vệ cực kỳ cẩn thận;
781
Tasmā hi te pūjayantu,
Therefore, they worship them,
Vì vậy, họ tôn thờ bạn,
782
Sadā mānenti taṃ naraṃ.
And always honor that man.
Và luôn kính trọng người ấy.
783
151.
151.
151.
784
Goṇā hi sabbagihīnaṃ,
Indeed, cattle are the nourishers
Bò là loài vật nuôi dưỡng,
785
Posakā bhogadāyakā;
Of all householders, givers of enjoyment;
Và ban cho của cải cho tất cả các gia chủ;
786
Tasmā hi mātā pitūva,
Therefore, one should honor and respect them,
Vì vậy, hãy tôn kính và trọng vọng chúng,
787
Mānaye sakkareyya ca.
Like one's own parents.
Như cha mẹ của mình.
788
152.
152.
152.
789
Yeca khādanti gomaṃsaṃ,
Those who eat cow's flesh,
Những ai ăn thịt bò,
790
Mātu maṃsaṃva khādare;
Are as if eating their mother's flesh;
Như thể ăn thịt mẹ mình;
791
Matesu tesu gijjhānaṃ,
When they die, to the vultures,
Khi họ chết, hãy cho thịt cho kên kên,
792
Dade sote ca vāhaye.
They will give their bodies and be swept away.
Và cuốn trôi họ theo dòng nước.
793
153.
153.
153.
794
Gurusiddho sippārambho,
When a teacher is successful, a skill begins;
Ngày thứ Năm, việc học nghệ thuật được thành tựu,
795
Ravi sokrā ca majjhimo;
The sun and Venus are in the middle (moderate);
Ngày Chủ Nhật và thứ Sáu thì trung bình;
796
Na sippo buddhacandaro,
If the skill is not of the Buddha or the Moon,
Không nên học nghệ thuật vào ngày thứ Tư và thứ Hai,
797
Sorī aṅgāca maraṇaṃ.
Saturn and Mars bring death.
Ngày thứ Bảy và thứ Ba thì dẫn đến sự chết chóc.
798
154.
154.
154.
799
Aṭṭhamiyaṃ guruṃ hanti,
On the eighth day, one kills the teacher,
Ngày mùng tám, hủy hoại thầy,
800
Sissaṃ hanti catuddasiṃ;
On the fourteenth, one kills the disciple;
Ngày mười bốn, hủy hoại trò;
801
Sippaṃ hanti dasa sippaṃ,
On the tenth, one kills the skill,
Ngày mùng mười, hủy hoại nghệ thuật,
802
Mātāpitā ca puṇṇamiṃ.
And on the full moon, one's parents.
Và ngày rằm, hủy hoại cha mẹ.
803
155.
155.
155.
804
Nāḷikaṃ satta nabhuñje,
One should not eat seven nāḷikā,
Không nên ăn dừa vào ngày mùng bảy,
805
Na lābuṃ navamaṃ tathā;
Nor gourd on the ninth, similarly;
Cũng không nên ăn bầu vào ngày mùng chín;
806
Dvādasa prinnaṃtriminaṃ,
On the twelfth, if one eats 'prinnaṃtriminaṃ',
Vào ngày mười hai, không nên ăn mít,
807
Bhuñje sippaṃ vinassati.
The skill is destroyed.
Nếu ăn, nghệ thuật sẽ bị tiêu vong.
808
156.
156.
156.
809
Ekaṃ caje kulaatthaṃ,
One should abandon one for the sake of the family,
Vì lợi ích của gia tộc, hãy hy sinh một người,
810
Gāmassatthaṃ kuvaṃ caje;
One should abandon the family for the sake of the village;
Vì lợi ích của làng, hãy hy sinh một gia tộc;
811
Gāma caje janapadatthaṃ,
One should abandon the village for the sake of the country,
Vì lợi ích của xứ sở, hãy hy sinh một làng,
812
Attatthaṃ pathaviṃ caje.
One should abandon the earth for the sake of oneself.
Vì lợi ích của bản thân, hãy hy sinh cả trái đất.
813
157.
157.
157.
814
Desaṃ ossajja gacchanti,
They depart, forsaking their land,
Sư tử, bậc thiện nhân, và voi,
815
Sīho sappuriso gajo;
A lion, a good person, an elephant;
Rời bỏ xứ sở mà đi;
816
Tattheva nidhanaṃ yanti,
They perish right there,
Con quạ, kẻ ác nhân, và con nai,
817
Kāko kāpuriso migo.
A crow, a cowardly person, a deer.
Chết ngay tại nơi chúng ở.
818
158.
158.
158.
819
Yamhi padese na māno,
In a place where there is no respect,
Ở nơi nào không có sự kính trọng,
820
Na pemaṃ na ca bandhavā;
No affection, and no relatives;
Không có tình thương, không có bà con;
821
Na ca vijjāgāho koci,
And no one to receive knowledge,
Và không có ai tiếp thu học vấn,
822
Na tattha vasanaṃ kare.
One should not reside there.
Không nên cư ngụ ở nơi đó.
823
159.
159.
159.
824
Caratyekena pādena,
A wise person walks with one foot,
Bậc hiền trí đi bằng một chân,
825
Tiṭṭhatyekena paṇḍito;
Stands with one foot;
Và đứng bằng một chân;
826
A nisamma paraṃ ṭhānaṃ,
Without thoroughly examining another place,
Chưa xem xét kỹ nơi ở mới,
827
Na pubbamālayaṃ jahe.
He should not abandon his former dwelling.
Thì không nên từ bỏ nơi ở cũ.
828
160.
160.
160.
829
Dhana dhañña payogesu,
In matters of wealth and grain,
Trong việc sử dụng tài sản và ngũ cốc,
830
Tathā vijjāgamesu ca;
And also in acquiring knowledge;
Cũng như trong việc tiếp thu học vấn;
831
Dūtesu apacāresu,
In envoys and in ill-treatment,
Khi làm sứ giả và trong việc giao thiệp,
832
Cajjā lajjā tadā bhave.
Shame should then be abandoned.
Khi ấy nên từ bỏ sự hổ thẹn.
833
161.
161.
161.
834
Dvi guṇo thīnamāhāro,
The food of women is twofold,
Thức ăn của phụ nữ gấp hai lần,
835
Buddhicāpi catugguṇo;
Their wisdom is fourfold;
Trí tuệ thì gấp bốn lần;
836
Chagguṇo hoti vāyāmo,
Their effort is sixfold,
Sự cố gắng gấp sáu lần,
837
Kāmotvaṭṭha-guṇo bhave.
And their desire is eightfold.
Và dục vọng thì gấp tám lần.
838
162.
162.
162.
839
Pabbe pabbe kamenucchu,
Just as sugarcane, joint by joint in order,
Cây mía, từ đốt này đến đốt khác,
840
Visesarasavāggato;
Yields excellent taste from the top;
Càng về ngọn càng có vị ngọt đặc biệt;
841
Tathā sumettiko sādhu,
So is a good person with excellent friends,
Bậc thiện nhân có lòng tốt cũng như vậy,
842
Viparītova dujjano.
While a bad person is the opposite.
Còn kẻ ác nhân thì ngược lại.
843
163.
163.
163.
844
Kassako vāṇijo macco,
When farmers, merchants, and common people,
Người nông dân, thương gia, người thường,
845
Samaṇo suta sīlavā;
Ascetics who are learned and virtuous, are abundant;
Sa-môn có học thức và giới hạnh;
846
Tesu vipula jātesu,
When these are numerous,
Khi những người này phát triển dồi dào,
847
Raṭṭhampi vipulaṃ siyā.
The country will also be prosperous.
Quốc gia cũng sẽ trở nên thịnh vượng.
848
164.
164.
164.
849
Asajjhāya malā mantā,
Lack of recitation is the defilement of mantras,
Không trì tụng là vết nhơ của các câu chú,
850
Anuṭṭhāna malā gharā;
Lack of effort is the defilement of houses;
Không siêng năng là vết nhơ của nhà cửa;
851
Malaṃ vaṇṇassa kosajjaṃ,
Laziness is the defilement of appearance,
Sự lười biếng là vết nhơ của dung sắc,
852
Pamādo rakkhato malaṃ.
Heedlessness is the defilement of a guard.
Sự dể duôi là vết nhơ của người canh gác.
853
165.
165.
165.
854
Hīnānaṃ gacchate vittaṃ,
Wealth goes to the inferior,
Tài sản đến với những người thấp hèn,
855
Vīrānaṃ santakattanaṃ;
Self-control to the courageous;
Sự sở hữu của người dũng cảm bị cắt đứt;
856
Vadanti ca hīnā janā,
And inferior people say,
Và những người thấp hèn nói rằng,
857
Pubba-kammappadhānakā.
"Former actions are primary."
Nghiệp quá khứ là quan trọng nhất.
858
166.
166.
166.
859
Na vadanti cevaṃdhīrā,
But the wise do not say so,
Bậc hiền trí không nói như vậy,
860
Vāyamiṃsu sabbakamme;
They strive in all actions;
Họ đã cố gắng trong mọi việc;
861
Na ce sijjhati taṃ kammaṃ,
If that action is not successful,
Nếu việc đó không thành tựu,
862
A-phalaṃ eva ko doso.
What fault is there in it being fruitless?
Không có kết quả, thì có lỗi gì đâu.
863
167.
167.
167.
864
Nīcaṃ kulaṃ nipaññaṃ vā,
Whether of low birth, unlearned,
Dù thuộc dòng dõi thấp kém hay có trí tuệ,
865
Nirūpaṃ nibalaṃ samaṃ;
Ugly, or weak, all are equal;
Dù không có hình sắc hay không có sức mạnh;
866
Imaṃ kālaṃ chuttakālaṃ,
In this time, this starving time,
Trong thời đại này, thời đại của sự xung đột,
867
Dhanameva visesakaṃ.
Wealth alone is distinguished.
Chỉ có tài sản là đặc biệt hơn cả.
868
Pakiṇṇakakaṇḍo niṭṭhito.
The Section on Miscellaneous Matters is concluded.
Chương Tạp Lục kết thúc.
869
Paṇḍito sujano kaṇḍo,
The section on the wise, the good person,
Chương về Bậc Hiền Trí, Bậc Thiện Nhân,
870
Dujjano mitta-itthi ca;
The wicked, friends, and women;
Kẻ Ác Nhân, Bạn Bè và Phụ Nữ;
871
Rājā pakiṇṇako cāti,
The king and miscellaneous matters—
Vua chúa và Tạp Lục,
872
Satta-kaṇḍa-vibhūsitaṃ.
Thus adorned with seven sections.
Được trang hoàng bởi bảy chương như vậy.
873
Visuddhā cāra-therena,
By the elder Visuddhācāra,
Do Trưởng lão Visuddhācāra,
874
Visuddhārāma-vāsinā;
Residing in Visuddhārāma;
Vị trú tại tu viện Visuddhārāma;
875
Sabba-kulānamatthāya,
For the welfare of all families,
Vì lợi ích của tất cả các gia tộc,
876
Visodhitaṃ pathakkhaye.
This was purified by removal of textual errors.
Đã được hiệu đính ở phần cuối.

Settings